B
GIÁO D C VÀ ðÀO T O
TRƯ NG ð I H C NÔNG NGHI P HÀ N I
NGUY N VĂN L C
PHÁT TRI N TH TRƯ NG QU T C NH C A
HUY N VĂN GIANG – T NH HƯNG YÊN
LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH
Chuyên ngành: QU N TR KINH DOANH
Mã s
: 603405
Ngư i hư ng d n khoa h c: TS. NGUY N M U DŨNG
HÀ N I - 2011
L I CAM ðOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên c u c a riêng tơi. Các n i
dung nghiên c u và k t qu nêu trong lu n văn là trung th c và chưa t ng
đư c cơng b cho vi c b o v m t h c v nào.
Tơi xin cam đoan r ng nh ng m c trích d n trong lu n văn đ u đư c
trích d n rõ ngu n g c, m i s giúp ñ ñ u ñư c c m ơn.
Hà N i, ngày
tháng
năm 2011.
Tác gi
Nguy n Văn L c
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….
i
L I C M ƠN
Trư c h t tôi xin bày t lịng bi t ơn chân thành đ n các Th y, Cô Khoa
Qu n tr kinh doanh, Vi n ñào t o Sau ð i h c, ñ c bi t là các Th y, Cô trong
B môn K tốn trư ng ð i h c Nơng nghi p Hà N i, đã góp ý, ch b o và
quan tâm ñ n t ng bư c trong ti n trình th c hi n lu n văn c a b n thân.
Tơi xin bày t lịng bi t ơn chân thành ñ n TS. Nguy n M u Dũng ñã
dành nhi u th i gian tâm huy t, t n tình hư ng d n, ch b o cho tơi trong su t
q trình th c hi n lu n văn này.
Tôi xin chân thành c m ơn UBND huy n Văn Giang, Phịng Th ng kê,
Phịng nơng nghi p, Phịng Tài ngun và Mơi trư ng huy n Văn Giang.
Lãnh ñ o các xã và các h gia đình tr ng qu t c nh c a 03 xã Liên Nghĩa, M
S , Th ng L i và các h gia đình mua qu t c nh, bn qu t c nh trên đ a bàn
huy n Văn Giang, t nh Hưng Yên, nh ng ngư i ñã cung c p s li u, t o m i
đi u ki n thu n l i giúp tơi hồn thành lu n văn này.
Tơi xin chân thành c m ơn các nhà khoa h c, b n bè, ñ ng nghi p,
ngư i thân ñã ñ ng viên, giúp đ tơi trong su t q trình nghiên c u và hồn
thành lu n văn.
Tơi xin chân thành c m ơn ./.
Hà N i, ngày
tháng
năm 2011.
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….
ii
M CL C
L i cam ñoan
i
L i c m ơn
ii
M cl c
iii
Các ch vi t t t
v
Danh m c b ng
vi
Danh m c sơ ñ
viii
Danh m c bi u ñ
ix
1
ð TV Nð
1
1.1
Tính c p thi t c a đ tài
1
1.2
M c tiêu nghiên c u c a ñ tài
2
1.3
ð i tư ng và ph m vi nghiên c u
3
2
CƠ S LÝ LU N VÀ TH C TI N NGHIÊN C U
4
2.1
Cơ s lý lu n v phát tri n th trư ng qu t c nh
4
2.2
Cơ s th c ti n v phát tri n th trư ng qu t c nh
21
3
ð C ðI M ð A BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U
25
3.1
ð c ñi m ñ a bàn huy n Văn Giang-T nh Hưng Yên
25
3.2
Phương pháp nghiên c u
38
3.3
H th ng các ch tiêu trong nghiên c u
44
4.
K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N
46
4.1.
Th c tr ng tình hình s n xu t và tiêu th qu t c nh huy n Văn
Giang
4.1.1.
46
Th c tr ng tình hình s n xu t qu t c nh
46
4.1.2. Th c tr ng tình hình tiêu th
56
4.2.
67
Th c tr ng phát tri n th trư ng qu t c nh c a huy n Văn Giang
4.2.1. Khái quát tình hình phát tri n th trư ng qu t c nh c a huy n
Văn Giang
67
4.2.2. Tình hình nhu c u s d ng qu t c nh c a huy n Văn Giang
69
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….
iii
4.2.3. Các ho t ñ ng phát tri n th trư ng qu t c nh c a huy n Văn
Giang
4.3.
Phân tích các y u t
71
nh hư ng đ n vi c tiêu th qu t c nh huy n
Văn Giang
80
4.3.1. Th trư ng tiêu th
80
4.3.2. Giá s n ph m bán ra
81
4.3.3. Các ñ i th c nh tranh
82
4.3.4. Hình th c phân ph i và h th ng kênh phân ph i
82
4.3.5. Hành vi c a ngư i tiêu dùng
83
4.3.6. Ho t ñ ng qu ng cáo, ti p th
84
4.4.
Phân tích đi m m nh, y u, cơ h i, thách th c c a phát tri n th
trư ng qu t c nh Văn Giang
84
4.4.1. Xây d ng ma tr n SWOT
84
4.4.2. Các phương án chi n lư c
87
4.5.
ðánh giá tình hình phát tri n th trư ng qu t c nh c a huy n Văn
Giang
90
4.5.1. ðánh giá chung v tình hình tiêu th qu t c nh c a huy n Văn
Giang
90
4.5.2. Ý ki n ñánh giá c a ngư i s n xu t và ch thu gom v tình hình
phát tri n th trư ng qu t c nh c a huy n Văn Giang
4.6.
91
Các gi i pháp ch y u phát tri n th trư ng qu t c nh
94
4.6.1. Cơ s khoa h c và ñ nh hư ng c a các gi i pháp
94
4.6.2. Các gi i pháp ch y u ñ phát tri n th trư ng tiêu th qu t c nh
trên ñ a bàn huy n
95
5.
K T LU N VÀ KI N NGH
105
5.1.
K t lu n
105
5.2.
Ki n ngh
106
TÀI LI U THAM KH O
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….
109
iv
CÁC CH
VI T T T
BQ
:
Bình quân
BVTV
:
B o v th c v t
CNH-HðH
:
Cơng nghi p hố-hi n đ i hố
ðVT
:
ðơn v tính
GPMB
:
Gi i phóng m t b ng
GTSX
:
Giá tr s n xu t
HQKT
:
Hi u qu kinh t
HTX
:
H p tác xã
KCN
:
Khu công nghi p
KH TSCð
:
Kh u hao tài s n c ñ nh
KHKT
:
Khoa h c k thu t
NN&PTNT
:
Nông nghi p và phát tri n nông thôn
NXB
:
Nhà xu t b n
QM
:
Quy mô
SL
:
S lư ng
TB
:
Trung bình
TðPT
:
T c đ phát tri n
TTCN-XD-DV
:
Ti u th cơng nghi p-xây d ng-d ch v
TT
:
Th t
Tr.ñ
:
Tri u ñ ng
UBND
:
U ban nhân dân
V/C
:
V n chuy n
XHCN
:
Xã h i ch nghĩa
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….
v
DANH M C B NG
3.1
Tình hình đ t đai c a huy n Văn Giang qua 3 năm (2008-2010)
3.2
Tình hình Dân s , lao ñ ng c a huy n Văn Giang qua 3 năm
(2008-2010)
3.3
31
34
K t qu phát tri n kinh t - xã h i c a huy n Văn Giang qua 3
năm (2008-2010)
37
3.4
B ng thu th p tài li u th c p
39
3.5
T ng h p m u ñi u tra h tr ng qu t c nh ñ i di n các h tr ng
qu t c nh c a huy n năm 2010
41
3.6
B ng h th ng các ch tiêu nghiên c u
45
4.1
Di n tích, năng su t, s n lư ng qu t c nh c a huy n Văn Giang
trong 3 năm (2008-2010)
48
4.2
Thông tin chung v các nơng h đi u tra năm 2010
52
4.3
Tình hình di n tích năng su t, s n lư ng các lo i qu t c nh
các
h di u tra, năm 2010 (tính bình qn cho 1 h )
4.4
Giá tr s n xu t qu t c nh c a các nhóm h , năm 2010 (tính bình
qn cho 1 sào/năm)
4.5
56
.S n lư ng, cơ c u th ph n tiêu th qu t c nh c a huy n Văn
Giang qua 3 năm (2008-2010)
4.6
54
58
S n lư ng s n xu t, tiêu thu, t n ñ ng qu t c nh qua 3 năm 20082010
59
4.7
H ch toán chi phí s n xu t và tiêu th c a ngư i s n xu t
61
4.8
Thông tin chung v các ch thu gom/ ch bn đi u tra năm
2010
62
H ch tốn chi phí, l i nhu n c a ch buôn/ch thu gom
63
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….
vi
4.9
4.10
B ng t ng h p thông tin do ngư i tiêu dùng cung c p
65
4.11
Giá bán qu t c nh ñi u tra qua các kênh tiêu th , năm 2010
66
4.12
Tình hình m r ng th trư ng qu t c nh c a huy n Văn Giang
67
4.13
Ư c tính nhu c u s d ng qu t c nh năm 2011
69
4.14
Tình hình tiêu th các lo i qu t c nh c a ngư i tiêu dùng, năm 2010
70
4.15
Các hình th c đi u tra nghiên c u nhu c u c a các h ñi u tra và
các t ch c năm 2010
4.16
72
Các hình th c qu ng bá, gi i thi u s n ph m c a các h ñi u tra
năm 2010
73
4.17
Các lo i qu t c nh c a các nơng h đi u tra năm 2010
76
4.18
Phân ph i s n ph m theo các kênh tiêu th qu t c nh, năm 2010
78
4.19
ði u tra các ho t đ ng chăm sóc khách hàng
79
4.20
B ng ma tr n SWOT
85
4.21
B ng các phương án chi n lư c
86
4.22
Ý ki n c a các tác nhân v khó khăn g p ph i trong q trình
bn bán qu t c nh
4.23
92
D ki n tình hình phát tri n th trư ng và lư ng tiêu th qu t
c nh ñ n năm 2015
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….
93
vii
DANH M C SƠ ð
STT
2.1
Tên sơ ñ
Các kênh tiêu th hàng hố, s n ph m
Trang
13
2.2
Ho t đ ng c a q trình tiêu th
16
2.3
Sơ đ v trí đ a lý huy n Văn Giang – t nh Hưng Yên
26
4.1
Kênh tiêu th qu t c nh huy n Văn Giang
68
4.2
Căn c ñ xu t các gi i pháp và chi n lư c
96
4.3
D ki n h th ng kênh tiêu th qu t c nh Văn Giang trong th i
101
gian t i
4.4
Mơ hình T ch c b ph n nghiên c u th trư ng tiêu th
hàng
nông s n c a chính quy n đ a phương
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….
102
viii
DANH M C BI U ð
STT
3.1
Tên sơ ñ
Bi u ñ nhi t ñ , ñ
Trang
m các tháng trong năm khu v c ð ng b ng
sông H ng
3.2
3.3
28
Cơ c u di n tích đ t đai c a huy n Văn Giang năm 2010
32
n lư ng giá tr c a các ngành ngh huy n Văn Giang qua 3 năm
2008-2010
38
4.1
S h tr ng qu t qua 3 năm 2008-2010
49
4.2
S n lư ng qu t c nh huy n Văn Giang qua 3 năm 2008-2010
50
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….
ix
1. ð T V N ð
1.1. Tính c p thi t c a ñ tài
Trong nh ng năm qua, ð ng và Nhà nư c ta ñã ñưa ra ch trương chuy n
d ch cơ c u kinh t nh m thúc đ y q trình phát tri n ngành nơng nghi p nói
riêng và tồn b n n kinh t nói chung. ð n nay, cơ c u ngành nơng nghi p đang
có nh ng chuy n d ch nh t ñ nh. Trong xu th phát tri n chung c a xã h i, nhu
c u v các s n ph m nông nghi p ch t lư ng cao ngày càng l n. Nhu c u y
không ch v nh ng m t hàng mang l i giá tr v t ch t mà còn là nhu c u v
nh ng m t hàng ñem l i giá tr tinh th n và giá tr th m m . N m b t ñư c th
hi u đó m t s h nơng dân huy n Văn Giang - Hưng Yên, ñã m nh d n chuy n
d ch cơ c u cây tr ng t p trung s n xu t qu t c nh.
Ngh tr ng qu t c nh là m t trong nh ng ngh truy n th ng, mang nét
văn hố đ c ñáo c a dân t c ta. Tuy v y do nh hư ng c a chi n tranh, cơ ch
qu n lý cũ kéo dài ñã làm cho ngh tr ng qu t c nh
nư c ta ch m phát tri n.
Cho ñ n nay, chúng ta v n gi ñư c nh ng vùng cây c nh truy n th ng như:
Qu ng Bá - Hà N i; B c Ninh, H i Dương, Hà Nam, Văn Giang - Hưng
Yên...Phát tri n ngh tr ng qu t c nh là m t hư ng ñi ñúng ñ n và thi t th c
ñ i v i nhi u đ a phương trong q trình chuy n d ch cơ c u theo hư ng
CNH – HðH, b i l , cây qu t c nh không ch ñem l i giá tr kinh t và tinh
th n cao mà nó cịn t o đi u ki n ñ khai thác tri t ñ ti m năng và l i th v
ngu n l c
m i ñ a phương.
Văn Giang là m t huy n n m phía b c c a t nh Hưng Yên g m 10 xã
và 1 th tr n v i t ng di n tích đ t t nhiên là 71,79 km2, phía b c và tây giáp
thành ph Hà N i nên có l i th và ti m năng phát tri n hư ng tiêu th qu t
c nh là r t l n. T n d ng l i th đó, m t s xã c a huy n ñã m nh d n chuy n
ñ i cơ c u cây tr ng như: Liên Nghĩa, Th ng L i và M S ...h u h t các xã
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….
1
này tr ng cam, qu t c nh, m t s h kinh doanh cây c nh Bonsai... qu t c nh
ñư c tiêu th ch y u là thành ph Hà N i; H i Phòng; Ngh An; H i Dương;
Qu ng Ninh... và các t nh, thành ph lân c n khác.
Qua kh o sát thì vào d p cu i tháng 11 ñ u tháng 12 âm l ch, ngư i
buôn qu t ph c v T t t Hà N i và các vùng lân c n l i nư m nư p kéo v
Văn Giang tìm t i t n các nhà vư n, đ t c c trư c ti n ñ mua tr n gói c
vư n. Kho ng t 19-20/12 âm l ch, các ch bn đã b t đ u đánh xe t i t i
ñánh g c ñi tiêu th kh p các t nh mi n B c. Tuy nhiên, nh ng năm g n ñây,
s lư ng ch bn đ v Văn Giang khá ít và h khơng quá m n mà tranh
m i ñ t ti n như nh ng năm trư c. Các ch vư n trưng bi n rao bán qu t
c nh tr n gói, kèm theo s đi n tho i liên l c (bán c vư n) ngay t i ñ u vư n
nhưng s lư ng khách ñ n ñ t m i không nhi u và khi th i ti t ng h , nhà
nhà cùng ñư c mùa, qu t T t nhi u nên các thương lái cũng kén ch n, có
nhi u cơ h i l a ch n nên ép giá. Trong khi đó, chi phí ñ u vào, ti n thuê
nhân công lao ñ ng tăng, nhưng giá bán qu t l i không n ñ nh.
Bên c nh ñó, th trư ng qu t c nh còn b
nh hư ng b i nh ng s n
ph m chơi T t thay th như: cây ñào, cây mai, các lo i hoa truy n th ng và
nh p kh u…ngày càng tăng. Vì th , ngư i nơng dân đang đ ng trư c nh ng
khó khăn v th trư ng tiêu th qu t c nh.
Trư c tình hình th c t trên địi h i ph i có gi i pháp đ phát tri n th
trư ng qu t c nh trong th i gian t i là m t yêu c u c p thi t. Xu t phát t yêu
c u c p thi t đó chúng tơi ti n hành th c hi n nghiên c u ñ tài: “Phát tri n
th trư ng qu t c nh c a Huy n Văn Giang – t nh Hưng Yên”
1.2. M c tiêu nghiên c u c a ñ tài
1.2.1. M c tiêu chung
Nghiên c u, ñánh giá th c tr ng phát tri n th trư ng qu t c nh c a
huy n Văn Giang, t đó đ xu t nh ng gi i pháp c th có tính kh thi nh m
phát tri n th trư ng tiêu th qu t c nh trong th i gian t i.
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….
2
1.2.2. M c tiêu c th
- Góp ph n h th ng hoá cơ s lý lu n và th c ti n v phát tri n th
trư ng tiêu th s n ph m nói chung và th trư ng qu t c nh nói riêng.
- ðánh giá th c tr ng phát tri n th trư ng tiêu th qu t c nh c a huy n
Văn Giang trong nh ng năm v a qua, t đó ch ra cơ h i và thách th c trong
phát tri n th trư ng qu t c nh c a huy n trong th i gian t i.
- ð xu t ñ nh hư ng, gi i pháp nh m phát tri n th trư ng qu t c nh
c a huy n trong nh ng năm t i.
1.3. ð i tư ng và ph m vi nghiên c u
1.3.1. ð i tư ng nghiên c u
- Nghiên c u nh ng y u t có liên quan đ n phát tri n th trư ng qu t
c nh c a huy n Văn Giang.
- ð i tư ng c th nghiên c u là nh ng h s n xu t, ch thu gom và
ngư i tiêu dùng qu t c nh c a huy n Văn Giang.
1.3.2. Ph m vi nghiên c u
1.3.2.1.Ph m vi n i dung
- Nghiên c u th c tr ng phát tri n th trư ng qu t c nh c a huy n Văn
Giang, t nh Hưng Yên.
1.3.2.2. Ph m vi không gian
- ð tài ñư c nghiên c u t i huy n Văn Giang t nh Hưng Yên.
1.3.2.3. Ph m vi th i gian
- Nghiên c u th c tr ng phát tri n th trư ng qu t c nh c a huy n t
năm 2008 - 2010.
- S li u kh o sát
các h s n xu t, ch thu gom và ngư i tiêu dùng
qu t c nh năm 2010.
- D báo ch tiêu phương hư ng phát tri n và gi i pháp phát tri n th
trư ng qu t c nh ñ n năm 2015.
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….
3
2. CƠ S
LÝ LU N VÀ TH C TI N NGHIÊN C U
2.1. Cơ s lý lu n v phát tri n th trư ng qu t c nh
2.1.1. Khái ni m v qu t c nh
Hoa, cây c nh là nh ng lo i th c v t ñư c tr ng
vư n, ru ng, khay
ch u, trong b n... Cũng như nh ng th c v t khác, chúng có th sinh trư ng và
phát tri n nh vào các y u t t nhiên (như: ñ t, nư c, khơng khí, ánh sáng...)
và s chăm sóc c a con ngư i
N i-1997>.
Cũng ñưa ra khái ni m v cây c nh, Lê H u C n và Nguy n Xuân Linh
có quan ni m như sau “Các lo i th o m c ñư c con ngư i tuy n ch n nuôi
tr ng trên ñ t vư n hay trong v t ch a ñ t tr ng (ang, ch u v.v...) dù có hay
khơng có tác đ ng thu nh ho c t o hình ngh thu t nh m m c đích trang trí
và thư ng ngo n đ u đư c coi là cây c nh”
kinh doanh, trư ng ð i h c An Giang, năm 2008> .
Qu t c nh là m t trong nhi u lo i cây c nh ñư c ngư i dân ưu chu ng
và chơi vào d p T t nguyên ñán. Hi n nay, trên th trư ng t n t i hai lo i cây
qu t c nh ch y u là: qu t tháp và qu t th .
Qu t tháp là m t lo i qu t c nh ñư c ngư i tr ng qu t chăm sóc và t o
dáng hình tháp (chóp nón) nên m i ngư i g i theo hình dáng c a cây.
Qu t th là m t lo i qu t c nh ñư c ngư i tr ng qu t chăm sóc m t
cách cơng phu, s d ng nh ng kinh nghi m và bàn tay khéo léo c a mình t o
cho cây qu t có hình dáng có nhi u tán theo: Ngũ phú; c u phúc...
2.1.2. Th trư ng và vai trò c a th trư ng
2.1.2.1. Khái ni m th trư ng
Th trư ng là nơi chuy n giao quy n s h u s n ph m, d ch v ho c
ti n t , nh m th a mãn nhu c u c a hai bên cung và c u v m t lo i s n ph m
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….
4
nh t đ nh theo các thơng l hi n hành, t đó xác đ nh rõ s lư ng và giá c
c n thi t c a s n ph m, d ch v . Th c ch t, th trư ng là t ng th các khách
hàng ti m năng cùng có m t yêu c u c th nhưng chưa đư c đáp ng và có
kh năng tham gia trao ñ i ñ th a mãn nhu c u đó.
Th trư ng là m t t p h p nh ng ngư i mua và ngư i bán tác ñ ng qua
l i l n nhau, d n ñ n kh năng trao ñ i.
Th trư ng là nơi di n ra các ho t ñ ng mua và bán m t th hàng hóa
nh t đ nh nào đó. V i nghĩa này có th trư ng g o, th trư ng cà phê, th
trư ng ch ng khoán, th trư ng v n .v.v... Cũng có m t nghĩa h p khác c a
th trư ng là m t nơi nh t ñ nh nào ñó, t i ñó di n ra các ho t ñ ng mua
bán hàng hóa và d ch v . V i nghĩa này, có th trư ng Hà N i, th trư ng
mi n Trung...
Còn trong kinh t h c, th trư ng ñư c hi u r ng hơn, là nơi có các
quan h mua bán hàng hóa, d ch v gi a vô s nh ng ngư i bán và ngư i
mua có quan h c nh tranh v i nhau b t k là
ñ a ñi m nào, th i gian nào.
Th trư ng trong kinh t h c ñư c chia thành ba lo i: th trư ng hàng hóa d ch v (cịn g i là th trư ng s n lư ng), th trư ng lao ñ ng, và th trư ng
ti n t .
Nhìn chung, tuỳ theo cách ti p c n v th i gian, khơng gian, đ a lý mà
có nh ng ñ nh nghĩa khác nhau. Nhưng dù ñ ng
góc đ nào thì đ t n t i th
trư ng ln c n s có m t c a 3 y u t sau ñây:
M t là, khách hàng ñư c xem là y u t tiên quy t c a th trư ng, th trư ng
ph i có khách hàng nhưng không nh t thi t ph i g n v i ñ a ñi m c ñ nh.
Hai là, khách hàng ph i có nhu c u chưa ñư c tho mãn. ðây ñư c
xem là ñ ng l c thúc ñ y khách hàng mua hàng hố và d ch v .
Ba là, đ vi c mua bán hàng hố và d ch v đư c th c hi n thì y u t
quan tr ng là khách hàng ph i có kh năng thanh tốn.
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….
5
2.1.2.2. Vai trò c a th trư ng
Th trư ng là khâu t t y u c a quá trình s n xu t. Th trư ng có m t v
trí trung tâm – là mơi trư ng cho ho t đ ng kinh doanh. Th trư ng có nh ng
vai trò sau:
- Th trư ng là y u t s ng còn c a s n xu t kinh doanh hàng hố. Vì
m c đích c a ngư i s n xu t hàng hố là bán đư c nhi u hàng và thu ñư c
nhi u l i nhu n. Có th th y vi c bán hàng là khó hơn vi c mua hàng, chính
vì v y đ có th bán đư c nhi u hàng hố c n ph i có th trư ng, n u khơng
có th trư ng thì vi c s n xu t và kinh doanh hàng hố s b đình tr .
- Th trư ng phá v ranh gi i c a n n s n xu t t nhiên, t c p, t túc
ñ t o thành t ng th th ng nh t trong toàn n n kinh t qu c dân. Qua trao ñ i
mua bán gi a các vùng, s bi n ki u t ch c khép kín thành các vùng chun
mơn hố s n xu t kinh doanh liên k t v i nhau, chuy n kinh t t nhiên thành
kinh t hàng hoá.
- Th trư ng hư ng d n s n xu t kinh doanh. B ng vi c căn c vào cung
c u và giá c trên th trư ng các nhà s n xu t kinh doanh ra quy t ñ nh gi i
quy t 3 v n ñ cơ b n c a n n kinh t đó là: S n xu t cái gì? S n xu t như th
nào? Và s n xu t cho ai?
- Th trư ng ph n ánh tình tr ng c a n n s n xu t kinh doanh. Thông
qua th trư ng có th đánh giá đư c t c đ phát tri n, quy mơ và trình đ c a
s n xu t kinh doanh.
- Th trư ng còn ph n ánh các quan h xã h i, hành vi giao ti p c a con
ngư i, là nơi quan tr ng ñ ñánh giá, ki m nghi m, ch ng minh tính đúng đ n c a
các chính sách, bi n pháp kinh t c a doanh nghi p cũng như cơ quan nhà nư c.
- Th trư ng đ u vào có vai trị là đ m b o cho s n xu t phát tri n liên
t c v i quy mơ ngày càng tăng. Thúc đ y áp d ng các ti n b khoa h c k
thu t, công ngh m i vào s n xu t. ð m b o cho các doanh nghi p s n xu t
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….
6
gi m b t quy mô d tr l n
nơi tiêu dùng.
- Th trư ng ñ u ra cho s n ph m có vai trị, đ m b o cho ngư i tiêu
dùng có th nh n đư c hàng hố d ch v thích h p v i th hi u và thu nh p
c a h . Giúp ngư i tiêu dùng t i đa hố l i ích thơng qua vi c t do l a ch n
hàng hoá, d ch v trên th trư ng. Thúc ñ y và g i m nhu c u, mang ñ n cho
ngư i tiêu dùng cu c s ng văn minh hi n ñ i.
2.1.3. Các nhân t tham gia phát tri n th trư ng qu t c nh
2.1.3.1. Chính quy n đ a phương
ðây là nhân t quan tr ng quy t ñ nh l i th c nh tranh c a đ a phương
thơng qua vi c ban hành và th c thi các chính sách phát tri n th trư ng.
Chính sách c a chính quy n đ a phương v nghiên c u quy ho ch, ñ u tư h
th ng cơ s h t ng, ho t ñ ng qu ng bá nh ng s n ph m nơng s n đ a
phương, t o ñi u ki n thu n l i cho ngư i dân ñư c vay v n phát tri n s n
xu t và kinh doanh…s
nh hư ng ñ n s phát tri n th trư ng tiêu th hàng
nơng s n c a đ a phương c trong ng n h n và dài h n.
2.1.3.2. H s n xu t qu t c nh
H s n xu t v a có nh hư ng r t l n đ n q trình phát tri n th trư ng
qu t c nh, v a ph i h i t ñ y ñ nh ng ph m ch t đ o đ c ngh nghi p,
trình đ và kinh nghi m và óc th m m cao ñ t o ra nh ng s n ph m có ch t
lư ng cao nh t v i chi phí b ra là th p nh t. Bên c nh đó h ph i n m v ng
đ c tính sinh trư ng c a cây, m t m t ph i bi t t o ra s khác bi t c a s n
ph m. S năng ñ ng, nh y bén s giúp h s n xu t bi t ho t ñ ng qu ng bá
s n ph m trên các phương ti n thông tin ñ i chúng, ph i s n xu t m t hàng
nào, ki u dáng ra sao, th trư ng nào tiêu dùng nh ng s n ph m nào? ñ t ñó
ñáp ng ñư c nhu c u th hi u c a ngư i tiêu dùng.
Trong cơ ch th trư ng khách hàng là "thư ng ñ ", h có quy n l a
ch n trong hàng trăm s n ph m ñ mua m t s n ph m t t nh t. Vì v y ch t
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….
7
lư ng s n ph m ph i ln đáp ng nhu c u th hi u c a khách hàng. Hàng hoá
ch t lư ng t t s tiêu th nhanh, thu ñư c l i nhu n cao. Hàng hố ch t lư ng
kém s b
đ ng,
m làm cho h nơng dân thua l . Có th nói: “Ch có ch t
lư ng m i là l i qu ng cáo t t nh t cho s n ph m”.
2.1.3.3. Ngư i thu gom bán l
Ngư i thu gom bán l là m t xích quan tr ng trong q trình phát tri n
th trư ng. Chính h là ngư i tìm hi u nhu c u th trư ng, bi t th hi u c a
khách hàng v ch ng lo i m t hàng, giá c m t hàng nào thì ngưịi tiêu dùng
ch p nh n. chính vì th , Ngư i thu gom bán l có vai trị đi u ti t m i quan
h gi a ngư i s n xu t và ngư i tiêu dùng. Ngư i thu gom bán l giúp h
nơng dân t i ưu hóa s n xu t, gi m t i thi u chi phí và t i tưu hóa l i nhu n.
Nói tóm l i, Ngư i thu gom bán l s làm tăng thêm giá tr cho s n ph m qu t
c nh nói riêng và cho t t c nh ng thành ph n tham gia h th ng phân ph i
qu t c nh.
Chính t nh ng v n đ trên, xu hư ng t t y u là ph i phát tri n h th ng
phân ph i ñ m nh ñ ñi u ti t m i quan h gi a ngư i s n xu t và ngư i tiêu
dùng, đó là ngư i s n xu t đơn gi n hóa s n xu t, đ u ra n đ nh, có ngu n
hàng d i dào, ña d ng, ñáp ng nhanh nh t nhu c u khách hàng, chi phí th p
nh t và l i nhu n cao nh t. C th là ngư i thu gom bán l gom hàng t ngư i
s n xu t ñ bán.
Hi n nay, tư tư ng “t s n t tiêu”, t s n xu t và kinh doanh t A t i
Z khơng cịn phù h p n a. N n kinh t phát tri n, th trư ng phát tri n; ñ ng
th i nh n th c, nhu c u và cách mua s m c a ngư i tiêu dùng cũng ñã ñư c
nâng cao, do v y vi c hình thành nh ng ngư i thu gom bán l ñ ti m l c đ
hồn ch nh h
th ng kênh phân ph i ñ i v i m t hàng qu t c nh là vô cùng
c n thi t.
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….
8
2.1.3.4. Hi p h i và các t ch c khác
Hi p h i và các t ch c chính tr xã h i có vai trị khơng nh trong quá
trình phát tri n th trư ng, là t ch c b o v quy n l i cho các thành viên,
giúp các h i viên ñư c ñào t o, b i dư ng, nâng cao trình đ c a mình. Bên
c nh đó, cịn tư v n h tr h nơng dân phát tri n ho t đ ng kinh doanh, t ng
bư c ch ñ ng vi c cung ng, ch ñ ng ph i h p v i các cơ quan chuyên
môn, các doanh nghi p, t ch c t p hu n khuy n nông, khuy n công; gi i
thi u s n ph m giao lưu gi a các vùng mi n, t o đi u ki n và tháo g khó
khăn cho nơng dân.
2.1.4. Các ho t ñ ng nh m phát tri n th trư ng qu t c nh
2.1.4.1. ði u tra, nghiên c u nhu c u tiêu dùng qu t c nh
ði u tra, nghiên c u nhu c u th trư ng là m t nghi p v vô cùng quan
tr ng, n u công tác nghiên c u th trư ng đư c làm t t, nó cung c p đ y đ
thơng tin chính xác đ giúp ngư i ngư i s n xu t và ngư i bán ñưa ra m t
chi n lư c phù h p và t đó mang l i hi u qu cao. Ngư c l i, n u công tác
nghiên c u th trư ng thu th p v nh ng thơng tin khơng chính xác, khơng
ph n nh ñúng tình hình th c t th trư ng, và do không d a trên cơ s thông
tin v ng ch c nên quy t ñ nh ñư c ñưa ra s không sát v i th c t , d n ñ n
ho t ñ ng tiêu th s khơng hi u qu , lãng phí nhân v t l c.
ð i v i các nhà kinh doanh nư c ngồi, trư c khi quy t đ nh thâm
nh p m t th trư ng, tung ra m t s n ph m m i, ho c th c hi n m t chi n
d ch qu ng bá truy n thơng, hay quy t đ nh đi u ch nh m t trong các y u t
chiêu th như tăng gi m giá, thay đ i bao bì s n ph m, tái ñ nh v v.v. h ñ u
th c hi n nghiên c u th trư ng trư c khi xây d ng k ho ch chi ti t.
ði u cơ b n nh t quy t đ nh s thành cơng c a m t s n ph m là s
ch p nh n c a ngư i mua s n ph m ho c s hài lòng c a ngư i s d ng d ch
v . Làm th nào bi t ñư c khách hàng có thích hay khơng thích, ch p nh n
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….
9
hay khơng ch p nh n? Ch có cách duy nh t, chính xác nh t là h i chính
khách hàng ngư i ñư c cho là s mua s n ph m, ho c/và ngư i dù không tr c
ti p mua nhưng có nh hư ng tác đ ng ñ n quy t ñ nh mua s n ph m. Cùng
v i s phát tri n c a công ngh thông tin, k thu t nghiên c u th trư ng ngày
càng ñư c phát tri n tinh vi hơn, ngư i ta tranh th m i cơ h i đ thu th p
thơng tin khách hàng, th trư ng.
2.1.4.2. Ho t ñ ng qu ng bá, gi i thi u s n ph m
M t trong nh ng nguyên nhân t o nên thành công c a quá trình tiêu th
s n ph m ph i nh c đ n là cơng tác qu ng bá, gi i thi u s n ph m có hi u qu .
M c đích c a ho t đ ng qu ng bá, gi i thi u s n ph m là nh m thúc
đ y, tìm ki m cơ h i mua bán hàng và cung ng d ch v . Ho t ñ ng này h
tr cho ngư i s n xu t và ch buôn tiêu th s n ph m hi u qu hơn.
Qu ng bá và gi i thi u s n ph m g m: Phim qu ng cáo, nh ng thông
tin b ng hình nh, hành đ ng, âm thanh, ti ng nói, ch vi t, bi u tư ng, màu
s c, ánh sáng ch a ñ ng n i dung qu ng cáo.
Phương ti n qu ng cáo là cơng c đư c s d ng ñ gi i thi u các s n
ph m qu ng cáo thương m i, bao g m:
+ Các phương ti n thơng tin đ i chúng;
+Các phương ti n truy n tin;
+Các lo i xu t b n ph m;
+Các lo i b ng, bi n, băng zơn, pa-nơ, áp-phích, v t th c đ nh, các
phương ti n giao thông ho c các v t th di ñ ng khác;
+Các phương ti n qu ng cáo khác.
2.1.4.3. ða d ng hố các hình th c bán hàng và hoàn thi n kênh phân ph i
s n ph m
ða d ng hố các hình th c bán hàng và s hoàn thi n kênh phân ph i
s n ph m, công tác khuy ch trương s n ph m nh hư ng rõ r t đ n q trình
Trư ng ð i h c Nơng Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….
10
phát tri n th trư ng tiêu th . N u đa d ng hố đư c các hình th c bán hàng,
kênh tiêu th hồn h o thì lư ng tiêu th qu t c nh Văn Giang ngày càng l n,
công tác khuy ch trương s n ph m t t khách hàng bi t ñ n giá tr mang l i
c a s n ph m qu t c nh Văn Giang s t o ñi u ki n cho c q trình tiêu th .
Thơng thư ng phân ph i s n ph m có 3 hình th c sau:
– Phân ph i r ng rãi: s d ng nhi u kênh trung gian ñ tiêu th s n
ph m và s d ng nhi u ñ i lý bán l , trung gian bán l càng t t. Ki u phân
ph i này thư ng áp d ng cho nh ng s n ph m thơng d ng liên quan đ n cu c
s ng hàng ngày c a ngư i tiêu dùng.
– Phân ph i ch n l c: l a ch n m t s trung gian
m t s nơi nh t
ñ nh ñ tiêu th s n ph m, mà không c n phân tán l c lư ng ra nhi u ñi m
bán, nh m giành ñư c ph n th trư ng c n thi t v i s ki m soát ch t ch và
ti t ki m chi phí tiêu th . Hình th c này thư ng áp d ng cho lo i hàng hóa có
giá tr cao, khách hàng thư ng hay suy nghĩ tính tốn nhi u hơn v i quy t
ñ nh mua.
– Phân ph i ñ c quy n: s d ng m t s trung gian r t h n ch
m t
khu v c th trư ng ñ tiêu th s n ph m. Trung gian này thư ng là ñ i lý ñ c
quy n. Nhà s n xu t yêu c u ñ i lý ch bán ñư c hàng c a mình khơng đư c
bán hàng c a đ i th c nh tranh. Ki u phân ph i này có th giúp nhà s n xu t
ki m sốt ch t ch hơn trung gian làm đ i lý v các m t hàng giá c , thanh
toán... <Kinh t h c vi mơ-Ngơ ðình Giao, năm 1966>.
* Kênh phân ph i s n ph m
Kênh phân ph i s n ph m là s k t h p qua l i v i nhau gi a ngư i s n
xu t và ngư i trung gian ñ th c hi n vi c chuy n giao hàng hoá m t cách
h p lý nh t, tho mãn nhu c u c a ngư i tiêu dùng cu i cùng
trư ng cho phát tri n b n v ng, Lưu ð c H i, Nguy n Ng c Sinh năm 2001>.
Theo quan ñi m t ng quát, kênh phân ph i là m t t p h p các t ch c
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….
11
và cá nhân ñ c l p và ph thu c l n nhau tham gia vào q trình đưa hàng
hố t ngư i s n xu t đ n ngư i tiêu dùng. Nói cách khác, đây là các ho t
ñ ng làm cho s n ph m ho c d ch v s n sàng cho ngư i tiêu dùng ho c
ngư i s d ng công nghi p, đ h có th mua và s d ng. Các kênh phân ph i
t o nên dòng ch y hàng hoá t ngư i s n xu t qua ho c không qua các trung
gian t i ngư i mua cu i cùng.
| tri n vùng nguyên li u g tr m ðông B c B , Lu n án TS kinh t : Ph m
Xuân Phương, năm 2003>
->Các y u t c u thành h th ng kênh phân ph i s n ph m
- Ngư i cung ng : Ngư i s n xu t ho c công ty thương m i
- Ngư i trung gian : Ngư i bán bn, đ i lý, ngư i bán l và môi gi i;
- Ngư i tiêu dùng : là ngư i cu i cùng c a kênh phân ph i, h mua s n
ph m ñ tiêu dùng cho cu c s ng.
->Các lo i kênh phân ph i s n ph m
+ Kênh tr c ti p
Nhà s n xu t bán hàng tr c ti p cho ngư i tiêu dùng cu i cùng, không
thông qua khâu trung gian. Ngư i s n xu t kiêm ln bán hàng. H có h
th ng c a hàng, siêu th ñ bán s n ph m s n xu t ra.
Ưu ñi m c a kênh này là ñ y nhanh t c ñ lưu thơng hàng hố, đ m
b o cho s giao ti p c a ngư i s n xu t và ngư i tiêu dùng, ngư i s n xu t
thư ng thu l i nhu n cao hơn. Song có nhi u h n ch như : chi phí kh u hao
bán hàng tăng, chu chuy n v n ch m, qu n lý ph c t p.
+ Kênh gián ti p
Ngư i s n xu t bán hàng cho ngư i tiêu dùng cu i cùng thông qua h
th ng trung gian.
Kênh 1 c p: g m m t ngư i trung gian g n nh t v i ngư i tiêu dùng
cu i cùng trên th trư ng, ngư i trung gian này thư ng là ngư i bán l
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….
12
Kênh này có nhi u đi m tương đ ng v i kênh tiêu th tr c ti p. Tuy
nhiên có h n ch là quy mơ hàng hố ít, phân b trong kênh chưa cân ñ i.
Kênh 2 c p : g m hai ngư i trung gian trên th trư ng tiêu dùng, thành
ph n trung gian là nhà bán buôn ho c bán l . Kênh này có th áp d ng v i
m t s nhà bán buôn ho c bán l .
Kênh 3 c p: bao g m ba ngư i trung gian, kênh này d phát huy tác
d ng t t n u ngư i s n xu t ki m sốt đư c và các thành ph n trong kênh
chia s l i ích m t cách h p lý (xem sơ ñ 1).
Kênh tr c ti p
Ngư i s n xu t
Ngư i tiêu dùng
Kênh m t c p
Ngư i s n xu t
Ngư i bán l
Ngư i tiêu dùng
Kênh hai c p
Ngư i
s n xu t
Ngư i
bán buôn
Ngư i
bán l
Ngư i
tiêu dùng
Kênh ba c p
Ngư i
s n xu t
.
ð i lý
Ngư i
Bán bn
Ngư i
bán l
Ngư i
tiêu dùng
Sơ đ 2.1 : Các kênh tiêu th hàng hoá, s n ph m
2.1.4.4. ða d ng hoá s n ph m và nâng cao ch t lư ng s n ph m
Con ngư i ln thích đ i m i. Vì v y, h cũng ln ln thích tiêu
dùng các s n ph m ña d ng v m u mã ch ng lo i. Vì th , đa d ng hố s n
ph m và nâng cao ch t lư ng s n ph m ñây là m t trong nh ng ho t đ ng
khơng th thi u. H tr ng qu t c nh c n ph i ña d ng hoá b ng cách t o nhi u
lo i qu t khác nhau ñ t o ra s khác bi t và phong phú cho s n ph m. Và ñ
ñ y m nh công tác này b n thân h tr ng qu t ph i t h c h i, trao ñ i kinh
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….
13
nghi m k t h p v i công tác ñi u tra, nghiên c u th trư ng, xác ñ nh xu
hư ng tiêu dùng ñ t o ra ñư c s n ph m làm hài lòng khách hàng
Bên c nh đó, vi c áp d ng chi n lư c này địi h i ph i có các ñi u ki n
ñ phát tri n s n ph m như ñi u ki n v k thu t, tài nguyên, tài chính, ngu n
v n dành cho vi c nghiên c u và phát tri n s n ph m m i. V i chi n lư c này
v n có th s d ng h th ng phân ph i và bán hàng hi n có c a mình.
Ch t lư ng s n ph m là m t trong các y u t quan tr ng t o nên ưu th
c nh tranh c a s n ph m. Ch t lư ng s n ph m cao ph i ñ t trong m i quan
h v i giá c , m u mã và các các d ch v kinh doanh trên th trư ng. S n
ph m có ch t lư ng cao, giá c , m u mã phù h p v i th trư ng m c tiêu s
t o ra ưu th , uy tín riêng v s n ph m c a mình.
Khi áp d ng chi n lư c này s mang l i nhi u l i th cho các nhà kinh
doanh b o ñ m c ng c v trí trên các th trư ng truy n th ng b ng vi c cung
ng nh ng s n ph m m i, có ch t lư ng phù h p v i yêu c u th trư ng và
c nh tranh.
2.1.4.5. Các ho t ñ ng h tr tiêu th s n ph m
Trư c ñây, ñ s n ph m t i tay ngư i tiêu dùng, ngư i s n xu t h u
như ch chăm chú ñ n ch t lư ng, m u mã, giá c ñ s n ph m c a mình “h u
x t nhiên hương”, “ti ng lành ñ n xa” và ngư i tiêu dùng s t ñ n tìm mua
s n ph m. Song ngày nay, khi mà nhi u ñ a phương ñang ñua tranh nhau ñ
s n xu t, cung c p cho th trư ng nh ng s n ph m r t ña d ng, phong phú
m u mã v i giá c c nh tranh thì mơi trư ng nh hư ng c a quy lu t “h u x
tư nhiên hương” dư ng như ñã b thu h p. ð nhi u ngư i tiêu dùng bi t hơn,
s n ph m tiêu th ñư c nhi u hơn và ñi ñ n ñư c nh ng th trư ng xa hơn thì
nhà s n xu t c n ph i có nh ng ho t đ ng tích c c hư ng ñ n khách hàng
nh m h tr cho vi c tiêu th s n ph m hàng hóa. ðó chính là các ho t đ ng
h tr tiêu th .
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….
14
ð i v i quá trình tiêu th qu t c nh, các ho t ñ ng h tr tiêu th là r t
quan tr ng, các ho t ñ ng h tr như: ñánh qu t, v n chuy n... s giúp quá
trình tiêu th qu t c nh ñư c thu n l i hơn.
2.1.4.6. Các ho t ñ ng chăm sóc khách hàng
Chăm sóc khách hàng cũng như nhi u ho t ñ ng Marketing khác ñ u
hư ng t i vi c th a mãn nhu c u, mong ñ i c a khách hàng.
Như v y, ho t đ ng chăm sóc khách hàng có phát huy đư c hi u qu hay
khơng và m c đ phát huy như th nào cịn ph thu c r t nhi u vào ñ c ñi m
c a s n ph m, d ch v . B t c khách hàng nào dù là cá nhân hay t ch c, ñ u
mong mu n hơn c t s n ph m, d ch v h mua là chúng ph i hồn tồn đáng
tin c y, t c là y u t s n ph m ln đ t lên hàng ñ u trong quy t ñ nh l a ch n
c a h , sau m i ñ n ch t lư ng các ho t ñ ng chăm sóc khách hàng.
T t c nh ng n cư i thân thi n và nh ng l i chào m i l ch s cũng
khơng th bù đ p ñư c cho nh ng s n ph m khơng đáng tin c y hay nh ng
d ch v khơng đ t tiêu chu n. Ho t đ ng chăm sóc khách hàng ch th c s có
ý nghĩa khi b n thân s n ph m, d ch v c a cơng ty đã đáp ng u c u c a
khách hàng. Gi chân ñư c m t khách hàng cũ thì d hơn và r hơn mư i l n
so v i vi c chinh ph c m t khách hàng m i, vì th ho t ñ ng chăm sóc khách
hàng là r t quan tr ng. ð i v i khách hàng tiêu dùng qu t c nh, vi c tr ng,
chăm sóc cây, tư v n cho khách hàng là r t c n thi t.
2.1.4.7. Các ho t ñ ng khác
ð ñ m b o cho phát tri n th trư ng tiêu th hàng nơng s n c a đ a
phương thì ñòi h i h th ng cơ s h t ng ph c v s n xu t và v n chuy n
cũng c n ñư c nâng c p. Trên th c t cho th y
nh ng ñ a phương có s đ u
tư h p lý cho h th ng cơ s h t ng thì t i ñó các ngh truy n th ng có nhi u
ñi u ki n thu n l i ñ phát tri n s n xu t và tiêu th . Như v y phát tri n tiêu
th qu t c nh và nâng c p cơ s h t ng có quan h h tr , b sung cho nhau
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….
15