Tải bản đầy đủ (.pdf) (134 trang)

Luận văn phát triển thị trường quất cảnh của huyện văn giang, tỉnh hưng yên

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.15 MB, 134 trang )

B

GIÁO D C VÀ ðÀO T O

TRƯ NG ð I H C NÔNG NGHI P HÀ N I

NGUY N VĂN L C

PHÁT TRI N TH TRƯ NG QU T C NH C A
HUY N VĂN GIANG – T NH HƯNG YÊN

LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH

Chuyên ngành: QU N TR KINH DOANH
Mã s

: 603405

Ngư i hư ng d n khoa h c: TS. NGUY N M U DŨNG

HÀ N I - 2011


L I CAM ðOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên c u c a riêng tơi. Các n i
dung nghiên c u và k t qu nêu trong lu n văn là trung th c và chưa t ng
đư c cơng b cho vi c b o v m t h c v nào.
Tơi xin cam đoan r ng nh ng m c trích d n trong lu n văn đ u đư c
trích d n rõ ngu n g c, m i s giúp ñ ñ u ñư c c m ơn.

Hà N i, ngày



tháng

năm 2011.

Tác gi

Nguy n Văn L c

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….

i


L I C M ƠN
Trư c h t tôi xin bày t lịng bi t ơn chân thành đ n các Th y, Cô Khoa
Qu n tr kinh doanh, Vi n ñào t o Sau ð i h c, ñ c bi t là các Th y, Cô trong
B môn K tốn trư ng ð i h c Nơng nghi p Hà N i, đã góp ý, ch b o và
quan tâm ñ n t ng bư c trong ti n trình th c hi n lu n văn c a b n thân.
Tơi xin bày t lịng bi t ơn chân thành ñ n TS. Nguy n M u Dũng ñã
dành nhi u th i gian tâm huy t, t n tình hư ng d n, ch b o cho tơi trong su t
q trình th c hi n lu n văn này.
Tôi xin chân thành c m ơn UBND huy n Văn Giang, Phịng Th ng kê,
Phịng nơng nghi p, Phịng Tài ngun và Mơi trư ng huy n Văn Giang.
Lãnh ñ o các xã và các h gia đình tr ng qu t c nh c a 03 xã Liên Nghĩa, M
S , Th ng L i và các h gia đình mua qu t c nh, bn qu t c nh trên đ a bàn
huy n Văn Giang, t nh Hưng Yên, nh ng ngư i ñã cung c p s li u, t o m i
đi u ki n thu n l i giúp tơi hồn thành lu n văn này.
Tơi xin chân thành c m ơn các nhà khoa h c, b n bè, ñ ng nghi p,
ngư i thân ñã ñ ng viên, giúp đ tơi trong su t q trình nghiên c u và hồn

thành lu n văn.
Tơi xin chân thành c m ơn ./.
Hà N i, ngày

tháng

năm 2011.

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….

ii


M CL C

L i cam ñoan

i

L i c m ơn

ii

M cl c

iii

Các ch vi t t t

v


Danh m c b ng

vi

Danh m c sơ ñ

viii

Danh m c bi u ñ

ix

1

ð TV Nð

1

1.1

Tính c p thi t c a đ tài

1

1.2

M c tiêu nghiên c u c a ñ tài

2


1.3

ð i tư ng và ph m vi nghiên c u

3

2

CƠ S LÝ LU N VÀ TH C TI N NGHIÊN C U

4

2.1

Cơ s lý lu n v phát tri n th trư ng qu t c nh

4

2.2

Cơ s th c ti n v phát tri n th trư ng qu t c nh

21

3

ð C ðI M ð A BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U

25


3.1

ð c ñi m ñ a bàn huy n Văn Giang-T nh Hưng Yên

25

3.2

Phương pháp nghiên c u

38

3.3

H th ng các ch tiêu trong nghiên c u

44

4.

K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N

46

4.1.

Th c tr ng tình hình s n xu t và tiêu th qu t c nh huy n Văn
Giang


4.1.1.

46

Th c tr ng tình hình s n xu t qu t c nh

46

4.1.2. Th c tr ng tình hình tiêu th

56

4.2.

67

Th c tr ng phát tri n th trư ng qu t c nh c a huy n Văn Giang

4.2.1. Khái quát tình hình phát tri n th trư ng qu t c nh c a huy n
Văn Giang

67

4.2.2. Tình hình nhu c u s d ng qu t c nh c a huy n Văn Giang

69

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….

iii



4.2.3. Các ho t ñ ng phát tri n th trư ng qu t c nh c a huy n Văn
Giang
4.3.

Phân tích các y u t

71
nh hư ng đ n vi c tiêu th qu t c nh huy n

Văn Giang

80

4.3.1. Th trư ng tiêu th

80

4.3.2. Giá s n ph m bán ra

81

4.3.3. Các ñ i th c nh tranh

82

4.3.4. Hình th c phân ph i và h th ng kênh phân ph i

82


4.3.5. Hành vi c a ngư i tiêu dùng

83

4.3.6. Ho t ñ ng qu ng cáo, ti p th

84

4.4.

Phân tích đi m m nh, y u, cơ h i, thách th c c a phát tri n th
trư ng qu t c nh Văn Giang

84

4.4.1. Xây d ng ma tr n SWOT

84

4.4.2. Các phương án chi n lư c

87

4.5.

ðánh giá tình hình phát tri n th trư ng qu t c nh c a huy n Văn
Giang

90


4.5.1. ðánh giá chung v tình hình tiêu th qu t c nh c a huy n Văn
Giang

90

4.5.2. Ý ki n ñánh giá c a ngư i s n xu t và ch thu gom v tình hình
phát tri n th trư ng qu t c nh c a huy n Văn Giang
4.6.

91

Các gi i pháp ch y u phát tri n th trư ng qu t c nh

94

4.6.1. Cơ s khoa h c và ñ nh hư ng c a các gi i pháp

94

4.6.2. Các gi i pháp ch y u ñ phát tri n th trư ng tiêu th qu t c nh
trên ñ a bàn huy n

95

5.

K T LU N VÀ KI N NGH

105


5.1.

K t lu n

105

5.2.

Ki n ngh

106

TÀI LI U THAM KH O

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….

109

iv


CÁC CH

VI T T T

BQ

:


Bình quân

BVTV

:

B o v th c v t

CNH-HðH

:

Cơng nghi p hố-hi n đ i hố

ðVT

:

ðơn v tính

GPMB

:

Gi i phóng m t b ng

GTSX

:


Giá tr s n xu t

HQKT

:

Hi u qu kinh t

HTX

:

H p tác xã

KCN

:

Khu công nghi p

KH TSCð

:

Kh u hao tài s n c ñ nh

KHKT

:


Khoa h c k thu t

NN&PTNT

:

Nông nghi p và phát tri n nông thôn

NXB

:

Nhà xu t b n

QM

:

Quy mô

SL

:

S lư ng

TB

:


Trung bình

TðPT

:

T c đ phát tri n

TTCN-XD-DV

:

Ti u th cơng nghi p-xây d ng-d ch v

TT

:

Th t

Tr.ñ

:

Tri u ñ ng

UBND

:


U ban nhân dân

V/C

:

V n chuy n

XHCN

:

Xã h i ch nghĩa

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….

v


DANH M C B NG

3.1

Tình hình đ t đai c a huy n Văn Giang qua 3 năm (2008-2010)

3.2

Tình hình Dân s , lao ñ ng c a huy n Văn Giang qua 3 năm
(2008-2010)


3.3

31
34

K t qu phát tri n kinh t - xã h i c a huy n Văn Giang qua 3
năm (2008-2010)

37

3.4

B ng thu th p tài li u th c p

39

3.5

T ng h p m u ñi u tra h tr ng qu t c nh ñ i di n các h tr ng
qu t c nh c a huy n năm 2010

41

3.6

B ng h th ng các ch tiêu nghiên c u

45

4.1


Di n tích, năng su t, s n lư ng qu t c nh c a huy n Văn Giang
trong 3 năm (2008-2010)

48

4.2

Thông tin chung v các nơng h đi u tra năm 2010

52

4.3

Tình hình di n tích năng su t, s n lư ng các lo i qu t c nh

các

h di u tra, năm 2010 (tính bình qn cho 1 h )
4.4

Giá tr s n xu t qu t c nh c a các nhóm h , năm 2010 (tính bình
qn cho 1 sào/năm)

4.5

56

.S n lư ng, cơ c u th ph n tiêu th qu t c nh c a huy n Văn
Giang qua 3 năm (2008-2010)


4.6

54

58

S n lư ng s n xu t, tiêu thu, t n ñ ng qu t c nh qua 3 năm 20082010

59

4.7

H ch toán chi phí s n xu t và tiêu th c a ngư i s n xu t

61

4.8

Thông tin chung v các ch thu gom/ ch bn đi u tra năm
2010

62

H ch tốn chi phí, l i nhu n c a ch buôn/ch thu gom

63

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….


vi

4.9


4.10

B ng t ng h p thông tin do ngư i tiêu dùng cung c p

65

4.11

Giá bán qu t c nh ñi u tra qua các kênh tiêu th , năm 2010

66

4.12

Tình hình m r ng th trư ng qu t c nh c a huy n Văn Giang

67

4.13

Ư c tính nhu c u s d ng qu t c nh năm 2011

69

4.14


Tình hình tiêu th các lo i qu t c nh c a ngư i tiêu dùng, năm 2010

70

4.15

Các hình th c đi u tra nghiên c u nhu c u c a các h ñi u tra và
các t ch c năm 2010

4.16

72

Các hình th c qu ng bá, gi i thi u s n ph m c a các h ñi u tra
năm 2010

73

4.17

Các lo i qu t c nh c a các nơng h đi u tra năm 2010

76

4.18

Phân ph i s n ph m theo các kênh tiêu th qu t c nh, năm 2010

78


4.19

ði u tra các ho t đ ng chăm sóc khách hàng

79

4.20

B ng ma tr n SWOT

85

4.21

B ng các phương án chi n lư c

86

4.22

Ý ki n c a các tác nhân v khó khăn g p ph i trong q trình
bn bán qu t c nh

4.23

92

D ki n tình hình phát tri n th trư ng và lư ng tiêu th qu t
c nh ñ n năm 2015


Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….

93

vii


DANH M C SƠ ð

STT
2.1

Tên sơ ñ
Các kênh tiêu th hàng hố, s n ph m

Trang
13

2.2

Ho t đ ng c a q trình tiêu th

16

2.3

Sơ đ v trí đ a lý huy n Văn Giang – t nh Hưng Yên

26


4.1

Kênh tiêu th qu t c nh huy n Văn Giang

68

4.2

Căn c ñ xu t các gi i pháp và chi n lư c

96

4.3

D ki n h th ng kênh tiêu th qu t c nh Văn Giang trong th i
101

gian t i
4.4

Mơ hình T ch c b ph n nghiên c u th trư ng tiêu th

hàng

nông s n c a chính quy n đ a phương

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….

102


viii


DANH M C BI U ð

STT
3.1

Tên sơ ñ
Bi u ñ nhi t ñ , ñ

Trang
m các tháng trong năm khu v c ð ng b ng

sông H ng
3.2
3.3

28

Cơ c u di n tích đ t đai c a huy n Văn Giang năm 2010

32

n lư ng giá tr c a các ngành ngh huy n Văn Giang qua 3 năm
2008-2010

38


4.1

S h tr ng qu t qua 3 năm 2008-2010

49

4.2

S n lư ng qu t c nh huy n Văn Giang qua 3 năm 2008-2010

50

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….

ix


1. ð T V N ð
1.1. Tính c p thi t c a ñ tài
Trong nh ng năm qua, ð ng và Nhà nư c ta ñã ñưa ra ch trương chuy n
d ch cơ c u kinh t nh m thúc đ y q trình phát tri n ngành nơng nghi p nói
riêng và tồn b n n kinh t nói chung. ð n nay, cơ c u ngành nơng nghi p đang
có nh ng chuy n d ch nh t ñ nh. Trong xu th phát tri n chung c a xã h i, nhu
c u v các s n ph m nông nghi p ch t lư ng cao ngày càng l n. Nhu c u y
không ch v nh ng m t hàng mang l i giá tr v t ch t mà còn là nhu c u v
nh ng m t hàng ñem l i giá tr tinh th n và giá tr th m m . N m b t ñư c th
hi u đó m t s h nơng dân huy n Văn Giang - Hưng Yên, ñã m nh d n chuy n
d ch cơ c u cây tr ng t p trung s n xu t qu t c nh.
Ngh tr ng qu t c nh là m t trong nh ng ngh truy n th ng, mang nét
văn hố đ c ñáo c a dân t c ta. Tuy v y do nh hư ng c a chi n tranh, cơ ch

qu n lý cũ kéo dài ñã làm cho ngh tr ng qu t c nh

nư c ta ch m phát tri n.

Cho ñ n nay, chúng ta v n gi ñư c nh ng vùng cây c nh truy n th ng như:
Qu ng Bá - Hà N i; B c Ninh, H i Dương, Hà Nam, Văn Giang - Hưng
Yên...Phát tri n ngh tr ng qu t c nh là m t hư ng ñi ñúng ñ n và thi t th c
ñ i v i nhi u đ a phương trong q trình chuy n d ch cơ c u theo hư ng
CNH – HðH, b i l , cây qu t c nh không ch ñem l i giá tr kinh t và tinh
th n cao mà nó cịn t o đi u ki n ñ khai thác tri t ñ ti m năng và l i th v
ngu n l c

m i ñ a phương.

Văn Giang là m t huy n n m phía b c c a t nh Hưng Yên g m 10 xã
và 1 th tr n v i t ng di n tích đ t t nhiên là 71,79 km2, phía b c và tây giáp
thành ph Hà N i nên có l i th và ti m năng phát tri n hư ng tiêu th qu t
c nh là r t l n. T n d ng l i th đó, m t s xã c a huy n ñã m nh d n chuy n
ñ i cơ c u cây tr ng như: Liên Nghĩa, Th ng L i và M S ...h u h t các xã

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….

1


này tr ng cam, qu t c nh, m t s h kinh doanh cây c nh Bonsai... qu t c nh
ñư c tiêu th ch y u là thành ph Hà N i; H i Phòng; Ngh An; H i Dương;
Qu ng Ninh... và các t nh, thành ph lân c n khác.
Qua kh o sát thì vào d p cu i tháng 11 ñ u tháng 12 âm l ch, ngư i
buôn qu t ph c v T t t Hà N i và các vùng lân c n l i nư m nư p kéo v

Văn Giang tìm t i t n các nhà vư n, đ t c c trư c ti n ñ mua tr n gói c
vư n. Kho ng t 19-20/12 âm l ch, các ch bn đã b t đ u đánh xe t i t i
ñánh g c ñi tiêu th kh p các t nh mi n B c. Tuy nhiên, nh ng năm g n ñây,
s lư ng ch bn đ v Văn Giang khá ít và h khơng quá m n mà tranh
m i ñ t ti n như nh ng năm trư c. Các ch vư n trưng bi n rao bán qu t
c nh tr n gói, kèm theo s đi n tho i liên l c (bán c vư n) ngay t i ñ u vư n
nhưng s lư ng khách ñ n ñ t m i không nhi u và khi th i ti t ng h , nhà
nhà cùng ñư c mùa, qu t T t nhi u nên các thương lái cũng kén ch n, có
nhi u cơ h i l a ch n nên ép giá. Trong khi đó, chi phí ñ u vào, ti n thuê
nhân công lao ñ ng tăng, nhưng giá bán qu t l i không n ñ nh.
Bên c nh ñó, th trư ng qu t c nh còn b

nh hư ng b i nh ng s n

ph m chơi T t thay th như: cây ñào, cây mai, các lo i hoa truy n th ng và
nh p kh u…ngày càng tăng. Vì th , ngư i nơng dân đang đ ng trư c nh ng
khó khăn v th trư ng tiêu th qu t c nh.
Trư c tình hình th c t trên địi h i ph i có gi i pháp đ phát tri n th
trư ng qu t c nh trong th i gian t i là m t yêu c u c p thi t. Xu t phát t yêu
c u c p thi t đó chúng tơi ti n hành th c hi n nghiên c u ñ tài: “Phát tri n
th trư ng qu t c nh c a Huy n Văn Giang – t nh Hưng Yên”
1.2. M c tiêu nghiên c u c a ñ tài
1.2.1. M c tiêu chung
Nghiên c u, ñánh giá th c tr ng phát tri n th trư ng qu t c nh c a
huy n Văn Giang, t đó đ xu t nh ng gi i pháp c th có tính kh thi nh m
phát tri n th trư ng tiêu th qu t c nh trong th i gian t i.

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….

2



1.2.2. M c tiêu c th
- Góp ph n h th ng hoá cơ s lý lu n và th c ti n v phát tri n th
trư ng tiêu th s n ph m nói chung và th trư ng qu t c nh nói riêng.
- ðánh giá th c tr ng phát tri n th trư ng tiêu th qu t c nh c a huy n
Văn Giang trong nh ng năm v a qua, t đó ch ra cơ h i và thách th c trong
phát tri n th trư ng qu t c nh c a huy n trong th i gian t i.
- ð xu t ñ nh hư ng, gi i pháp nh m phát tri n th trư ng qu t c nh
c a huy n trong nh ng năm t i.
1.3. ð i tư ng và ph m vi nghiên c u
1.3.1. ð i tư ng nghiên c u
- Nghiên c u nh ng y u t có liên quan đ n phát tri n th trư ng qu t
c nh c a huy n Văn Giang.
- ð i tư ng c th nghiên c u là nh ng h s n xu t, ch thu gom và
ngư i tiêu dùng qu t c nh c a huy n Văn Giang.
1.3.2. Ph m vi nghiên c u
1.3.2.1.Ph m vi n i dung
- Nghiên c u th c tr ng phát tri n th trư ng qu t c nh c a huy n Văn
Giang, t nh Hưng Yên.
1.3.2.2. Ph m vi không gian
- ð tài ñư c nghiên c u t i huy n Văn Giang t nh Hưng Yên.
1.3.2.3. Ph m vi th i gian
- Nghiên c u th c tr ng phát tri n th trư ng qu t c nh c a huy n t
năm 2008 - 2010.
- S li u kh o sát

các h s n xu t, ch thu gom và ngư i tiêu dùng

qu t c nh năm 2010.

- D báo ch tiêu phương hư ng phát tri n và gi i pháp phát tri n th
trư ng qu t c nh ñ n năm 2015.

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….

3


2. CƠ S

LÝ LU N VÀ TH C TI N NGHIÊN C U

2.1. Cơ s lý lu n v phát tri n th trư ng qu t c nh
2.1.1. Khái ni m v qu t c nh
Hoa, cây c nh là nh ng lo i th c v t ñư c tr ng

vư n, ru ng, khay

ch u, trong b n... Cũng như nh ng th c v t khác, chúng có th sinh trư ng và
phát tri n nh vào các y u t t nhiên (như: ñ t, nư c, khơng khí, ánh sáng...)
và s chăm sóc c a con ngư i N i-1997>.
Cũng ñưa ra khái ni m v cây c nh, Lê H u C n và Nguy n Xuân Linh
có quan ni m như sau “Các lo i th o m c ñư c con ngư i tuy n ch n nuôi
tr ng trên ñ t vư n hay trong v t ch a ñ t tr ng (ang, ch u v.v...) dù có hay
khơng có tác đ ng thu nh ho c t o hình ngh thu t nh m m c đích trang trí
và thư ng ngo n đ u đư c coi là cây c nh” kinh doanh, trư ng ð i h c An Giang, năm 2008> .
Qu t c nh là m t trong nhi u lo i cây c nh ñư c ngư i dân ưu chu ng
và chơi vào d p T t nguyên ñán. Hi n nay, trên th trư ng t n t i hai lo i cây

qu t c nh ch y u là: qu t tháp và qu t th .
Qu t tháp là m t lo i qu t c nh ñư c ngư i tr ng qu t chăm sóc và t o
dáng hình tháp (chóp nón) nên m i ngư i g i theo hình dáng c a cây.
Qu t th là m t lo i qu t c nh ñư c ngư i tr ng qu t chăm sóc m t
cách cơng phu, s d ng nh ng kinh nghi m và bàn tay khéo léo c a mình t o
cho cây qu t có hình dáng có nhi u tán theo: Ngũ phú; c u phúc...
2.1.2. Th trư ng và vai trò c a th trư ng
2.1.2.1. Khái ni m th trư ng
Th trư ng là nơi chuy n giao quy n s h u s n ph m, d ch v ho c
ti n t , nh m th a mãn nhu c u c a hai bên cung và c u v m t lo i s n ph m

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….

4


nh t đ nh theo các thơng l hi n hành, t đó xác đ nh rõ s lư ng và giá c
c n thi t c a s n ph m, d ch v . Th c ch t, th trư ng là t ng th các khách
hàng ti m năng cùng có m t yêu c u c th nhưng chưa đư c đáp ng và có
kh năng tham gia trao ñ i ñ th a mãn nhu c u đó.
Th trư ng là m t t p h p nh ng ngư i mua và ngư i bán tác ñ ng qua
l i l n nhau, d n ñ n kh năng trao ñ i.
Th trư ng là nơi di n ra các ho t ñ ng mua và bán m t th hàng hóa
nh t đ nh nào đó. V i nghĩa này có th trư ng g o, th trư ng cà phê, th
trư ng ch ng khoán, th trư ng v n .v.v... Cũng có m t nghĩa h p khác c a
th trư ng là m t nơi nh t ñ nh nào ñó, t i ñó di n ra các ho t ñ ng mua
bán hàng hóa và d ch v . V i nghĩa này, có th trư ng Hà N i, th trư ng
mi n Trung...
Còn trong kinh t h c, th trư ng ñư c hi u r ng hơn, là nơi có các
quan h mua bán hàng hóa, d ch v gi a vô s nh ng ngư i bán và ngư i

mua có quan h c nh tranh v i nhau b t k là

ñ a ñi m nào, th i gian nào.

Th trư ng trong kinh t h c ñư c chia thành ba lo i: th trư ng hàng hóa d ch v (cịn g i là th trư ng s n lư ng), th trư ng lao ñ ng, và th trư ng
ti n t .
Nhìn chung, tuỳ theo cách ti p c n v th i gian, khơng gian, đ a lý mà
có nh ng ñ nh nghĩa khác nhau. Nhưng dù ñ ng

góc đ nào thì đ t n t i th

trư ng ln c n s có m t c a 3 y u t sau ñây:
M t là, khách hàng ñư c xem là y u t tiên quy t c a th trư ng, th trư ng
ph i có khách hàng nhưng không nh t thi t ph i g n v i ñ a ñi m c ñ nh.
Hai là, khách hàng ph i có nhu c u chưa ñư c tho mãn. ðây ñư c
xem là ñ ng l c thúc ñ y khách hàng mua hàng hố và d ch v .
Ba là, đ vi c mua bán hàng hố và d ch v đư c th c hi n thì y u t
quan tr ng là khách hàng ph i có kh năng thanh tốn.

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….

5


2.1.2.2. Vai trò c a th trư ng
Th trư ng là khâu t t y u c a quá trình s n xu t. Th trư ng có m t v
trí trung tâm – là mơi trư ng cho ho t đ ng kinh doanh. Th trư ng có nh ng
vai trò sau:
- Th trư ng là y u t s ng còn c a s n xu t kinh doanh hàng hố. Vì
m c đích c a ngư i s n xu t hàng hố là bán đư c nhi u hàng và thu ñư c

nhi u l i nhu n. Có th th y vi c bán hàng là khó hơn vi c mua hàng, chính
vì v y đ có th bán đư c nhi u hàng hố c n ph i có th trư ng, n u khơng
có th trư ng thì vi c s n xu t và kinh doanh hàng hố s b đình tr .
- Th trư ng phá v ranh gi i c a n n s n xu t t nhiên, t c p, t túc
ñ t o thành t ng th th ng nh t trong toàn n n kinh t qu c dân. Qua trao ñ i
mua bán gi a các vùng, s bi n ki u t ch c khép kín thành các vùng chun
mơn hố s n xu t kinh doanh liên k t v i nhau, chuy n kinh t t nhiên thành
kinh t hàng hoá.
- Th trư ng hư ng d n s n xu t kinh doanh. B ng vi c căn c vào cung
c u và giá c trên th trư ng các nhà s n xu t kinh doanh ra quy t ñ nh gi i
quy t 3 v n ñ cơ b n c a n n kinh t đó là: S n xu t cái gì? S n xu t như th
nào? Và s n xu t cho ai?
- Th trư ng ph n ánh tình tr ng c a n n s n xu t kinh doanh. Thông
qua th trư ng có th đánh giá đư c t c đ phát tri n, quy mơ và trình đ c a
s n xu t kinh doanh.
- Th trư ng còn ph n ánh các quan h xã h i, hành vi giao ti p c a con
ngư i, là nơi quan tr ng ñ ñánh giá, ki m nghi m, ch ng minh tính đúng đ n c a
các chính sách, bi n pháp kinh t c a doanh nghi p cũng như cơ quan nhà nư c.
- Th trư ng đ u vào có vai trị là đ m b o cho s n xu t phát tri n liên
t c v i quy mơ ngày càng tăng. Thúc đ y áp d ng các ti n b khoa h c k
thu t, công ngh m i vào s n xu t. ð m b o cho các doanh nghi p s n xu t

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….

6


gi m b t quy mô d tr l n

nơi tiêu dùng.


- Th trư ng ñ u ra cho s n ph m có vai trị, đ m b o cho ngư i tiêu
dùng có th nh n đư c hàng hố d ch v thích h p v i th hi u và thu nh p
c a h . Giúp ngư i tiêu dùng t i đa hố l i ích thơng qua vi c t do l a ch n
hàng hoá, d ch v trên th trư ng. Thúc ñ y và g i m nhu c u, mang ñ n cho
ngư i tiêu dùng cu c s ng văn minh hi n ñ i.
2.1.3. Các nhân t tham gia phát tri n th trư ng qu t c nh
2.1.3.1. Chính quy n đ a phương
ðây là nhân t quan tr ng quy t ñ nh l i th c nh tranh c a đ a phương
thơng qua vi c ban hành và th c thi các chính sách phát tri n th trư ng.
Chính sách c a chính quy n đ a phương v nghiên c u quy ho ch, ñ u tư h
th ng cơ s h t ng, ho t ñ ng qu ng bá nh ng s n ph m nơng s n đ a
phương, t o ñi u ki n thu n l i cho ngư i dân ñư c vay v n phát tri n s n
xu t và kinh doanh…s

nh hư ng ñ n s phát tri n th trư ng tiêu th hàng

nơng s n c a đ a phương c trong ng n h n và dài h n.
2.1.3.2. H s n xu t qu t c nh
H s n xu t v a có nh hư ng r t l n đ n q trình phát tri n th trư ng
qu t c nh, v a ph i h i t ñ y ñ nh ng ph m ch t đ o đ c ngh nghi p,
trình đ và kinh nghi m và óc th m m cao ñ t o ra nh ng s n ph m có ch t
lư ng cao nh t v i chi phí b ra là th p nh t. Bên c nh đó h ph i n m v ng
đ c tính sinh trư ng c a cây, m t m t ph i bi t t o ra s khác bi t c a s n
ph m. S năng ñ ng, nh y bén s giúp h s n xu t bi t ho t ñ ng qu ng bá
s n ph m trên các phương ti n thông tin ñ i chúng, ph i s n xu t m t hàng
nào, ki u dáng ra sao, th trư ng nào tiêu dùng nh ng s n ph m nào? ñ t ñó
ñáp ng ñư c nhu c u th hi u c a ngư i tiêu dùng.
Trong cơ ch th trư ng khách hàng là "thư ng ñ ", h có quy n l a
ch n trong hàng trăm s n ph m ñ mua m t s n ph m t t nh t. Vì v y ch t


Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….

7


lư ng s n ph m ph i ln đáp ng nhu c u th hi u c a khách hàng. Hàng hoá
ch t lư ng t t s tiêu th nhanh, thu ñư c l i nhu n cao. Hàng hố ch t lư ng
kém s b

đ ng,

m làm cho h nơng dân thua l . Có th nói: “Ch có ch t

lư ng m i là l i qu ng cáo t t nh t cho s n ph m”.
2.1.3.3. Ngư i thu gom bán l
Ngư i thu gom bán l là m t xích quan tr ng trong q trình phát tri n
th trư ng. Chính h là ngư i tìm hi u nhu c u th trư ng, bi t th hi u c a
khách hàng v ch ng lo i m t hàng, giá c m t hàng nào thì ngưịi tiêu dùng
ch p nh n. chính vì th , Ngư i thu gom bán l có vai trị đi u ti t m i quan
h gi a ngư i s n xu t và ngư i tiêu dùng. Ngư i thu gom bán l giúp h
nơng dân t i ưu hóa s n xu t, gi m t i thi u chi phí và t i tưu hóa l i nhu n.
Nói tóm l i, Ngư i thu gom bán l s làm tăng thêm giá tr cho s n ph m qu t
c nh nói riêng và cho t t c nh ng thành ph n tham gia h th ng phân ph i
qu t c nh.
Chính t nh ng v n đ trên, xu hư ng t t y u là ph i phát tri n h th ng
phân ph i ñ m nh ñ ñi u ti t m i quan h gi a ngư i s n xu t và ngư i tiêu
dùng, đó là ngư i s n xu t đơn gi n hóa s n xu t, đ u ra n đ nh, có ngu n
hàng d i dào, ña d ng, ñáp ng nhanh nh t nhu c u khách hàng, chi phí th p
nh t và l i nhu n cao nh t. C th là ngư i thu gom bán l gom hàng t ngư i

s n xu t ñ bán.
Hi n nay, tư tư ng “t s n t tiêu”, t s n xu t và kinh doanh t A t i
Z khơng cịn phù h p n a. N n kinh t phát tri n, th trư ng phát tri n; ñ ng
th i nh n th c, nhu c u và cách mua s m c a ngư i tiêu dùng cũng ñã ñư c
nâng cao, do v y vi c hình thành nh ng ngư i thu gom bán l ñ ti m l c đ
hồn ch nh h

th ng kênh phân ph i ñ i v i m t hàng qu t c nh là vô cùng

c n thi t.

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….

8


2.1.3.4. Hi p h i và các t ch c khác
Hi p h i và các t ch c chính tr xã h i có vai trị khơng nh trong quá
trình phát tri n th trư ng, là t ch c b o v quy n l i cho các thành viên,
giúp các h i viên ñư c ñào t o, b i dư ng, nâng cao trình đ c a mình. Bên
c nh đó, cịn tư v n h tr h nơng dân phát tri n ho t đ ng kinh doanh, t ng
bư c ch ñ ng vi c cung ng, ch ñ ng ph i h p v i các cơ quan chuyên
môn, các doanh nghi p, t ch c t p hu n khuy n nông, khuy n công; gi i
thi u s n ph m giao lưu gi a các vùng mi n, t o đi u ki n và tháo g khó
khăn cho nơng dân.
2.1.4. Các ho t ñ ng nh m phát tri n th trư ng qu t c nh
2.1.4.1. ði u tra, nghiên c u nhu c u tiêu dùng qu t c nh
ði u tra, nghiên c u nhu c u th trư ng là m t nghi p v vô cùng quan
tr ng, n u công tác nghiên c u th trư ng đư c làm t t, nó cung c p đ y đ
thơng tin chính xác đ giúp ngư i ngư i s n xu t và ngư i bán ñưa ra m t

chi n lư c phù h p và t đó mang l i hi u qu cao. Ngư c l i, n u công tác
nghiên c u th trư ng thu th p v nh ng thơng tin khơng chính xác, khơng
ph n nh ñúng tình hình th c t th trư ng, và do không d a trên cơ s thông
tin v ng ch c nên quy t ñ nh ñư c ñưa ra s không sát v i th c t , d n ñ n
ho t ñ ng tiêu th s khơng hi u qu , lãng phí nhân v t l c.
ð i v i các nhà kinh doanh nư c ngồi, trư c khi quy t đ nh thâm
nh p m t th trư ng, tung ra m t s n ph m m i, ho c th c hi n m t chi n
d ch qu ng bá truy n thơng, hay quy t đ nh đi u ch nh m t trong các y u t
chiêu th như tăng gi m giá, thay đ i bao bì s n ph m, tái ñ nh v v.v. h ñ u
th c hi n nghiên c u th trư ng trư c khi xây d ng k ho ch chi ti t.
ði u cơ b n nh t quy t đ nh s thành cơng c a m t s n ph m là s
ch p nh n c a ngư i mua s n ph m ho c s hài lòng c a ngư i s d ng d ch
v . Làm th nào bi t ñư c khách hàng có thích hay khơng thích, ch p nh n

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….

9


hay khơng ch p nh n? Ch có cách duy nh t, chính xác nh t là h i chính
khách hàng ngư i ñư c cho là s mua s n ph m, ho c/và ngư i dù không tr c
ti p mua nhưng có nh hư ng tác đ ng ñ n quy t ñ nh mua s n ph m. Cùng
v i s phát tri n c a công ngh thông tin, k thu t nghiên c u th trư ng ngày
càng ñư c phát tri n tinh vi hơn, ngư i ta tranh th m i cơ h i đ thu th p
thơng tin khách hàng, th trư ng.
2.1.4.2. Ho t ñ ng qu ng bá, gi i thi u s n ph m
M t trong nh ng nguyên nhân t o nên thành công c a quá trình tiêu th
s n ph m ph i nh c đ n là cơng tác qu ng bá, gi i thi u s n ph m có hi u qu .
M c đích c a ho t đ ng qu ng bá, gi i thi u s n ph m là nh m thúc
đ y, tìm ki m cơ h i mua bán hàng và cung ng d ch v . Ho t ñ ng này h

tr cho ngư i s n xu t và ch buôn tiêu th s n ph m hi u qu hơn.
Qu ng bá và gi i thi u s n ph m g m: Phim qu ng cáo, nh ng thông
tin b ng hình nh, hành đ ng, âm thanh, ti ng nói, ch vi t, bi u tư ng, màu
s c, ánh sáng ch a ñ ng n i dung qu ng cáo.
Phương ti n qu ng cáo là cơng c đư c s d ng ñ gi i thi u các s n
ph m qu ng cáo thương m i, bao g m:
+ Các phương ti n thơng tin đ i chúng;
+Các phương ti n truy n tin;
+Các lo i xu t b n ph m;
+Các lo i b ng, bi n, băng zơn, pa-nơ, áp-phích, v t th c đ nh, các
phương ti n giao thông ho c các v t th di ñ ng khác;
+Các phương ti n qu ng cáo khác.
2.1.4.3. ða d ng hố các hình th c bán hàng và hoàn thi n kênh phân ph i
s n ph m
ða d ng hố các hình th c bán hàng và s hoàn thi n kênh phân ph i
s n ph m, công tác khuy ch trương s n ph m nh hư ng rõ r t đ n q trình

Trư ng ð i h c Nơng Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….

10


phát tri n th trư ng tiêu th . N u đa d ng hố đư c các hình th c bán hàng,
kênh tiêu th hồn h o thì lư ng tiêu th qu t c nh Văn Giang ngày càng l n,
công tác khuy ch trương s n ph m t t khách hàng bi t ñ n giá tr mang l i
c a s n ph m qu t c nh Văn Giang s t o ñi u ki n cho c q trình tiêu th .
Thơng thư ng phân ph i s n ph m có 3 hình th c sau:
– Phân ph i r ng rãi: s d ng nhi u kênh trung gian ñ tiêu th s n
ph m và s d ng nhi u ñ i lý bán l , trung gian bán l càng t t. Ki u phân
ph i này thư ng áp d ng cho nh ng s n ph m thơng d ng liên quan đ n cu c

s ng hàng ngày c a ngư i tiêu dùng.
– Phân ph i ch n l c: l a ch n m t s trung gian

m t s nơi nh t

ñ nh ñ tiêu th s n ph m, mà không c n phân tán l c lư ng ra nhi u ñi m
bán, nh m giành ñư c ph n th trư ng c n thi t v i s ki m soát ch t ch và
ti t ki m chi phí tiêu th . Hình th c này thư ng áp d ng cho lo i hàng hóa có
giá tr cao, khách hàng thư ng hay suy nghĩ tính tốn nhi u hơn v i quy t
ñ nh mua.
– Phân ph i ñ c quy n: s d ng m t s trung gian r t h n ch

m t

khu v c th trư ng ñ tiêu th s n ph m. Trung gian này thư ng là ñ i lý ñ c
quy n. Nhà s n xu t yêu c u ñ i lý ch bán ñư c hàng c a mình khơng đư c
bán hàng c a đ i th c nh tranh. Ki u phân ph i này có th giúp nhà s n xu t
ki m sốt ch t ch hơn trung gian làm đ i lý v các m t hàng giá c , thanh
toán... <Kinh t h c vi mơ-Ngơ ðình Giao, năm 1966>.
* Kênh phân ph i s n ph m
Kênh phân ph i s n ph m là s k t h p qua l i v i nhau gi a ngư i s n
xu t và ngư i trung gian ñ th c hi n vi c chuy n giao hàng hoá m t cách
h p lý nh t, tho mãn nhu c u c a ngư i tiêu dùng cu i cùng trư ng cho phát tri n b n v ng, Lưu ð c H i, Nguy n Ng c Sinh năm 2001>.
Theo quan ñi m t ng quát, kênh phân ph i là m t t p h p các t ch c

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….

11



và cá nhân ñ c l p và ph thu c l n nhau tham gia vào q trình đưa hàng
hố t ngư i s n xu t đ n ngư i tiêu dùng. Nói cách khác, đây là các ho t
ñ ng làm cho s n ph m ho c d ch v s n sàng cho ngư i tiêu dùng ho c
ngư i s d ng công nghi p, đ h có th mua và s d ng. Các kênh phân ph i
t o nên dòng ch y hàng hoá t ngư i s n xu t qua ho c không qua các trung
gian t i ngư i mua cu i cùng. tri n vùng nguyên li u g tr m ðông B c B , Lu n án TS kinh t : Ph m
Xuân Phương, năm 2003>
->Các y u t c u thành h th ng kênh phân ph i s n ph m
- Ngư i cung ng : Ngư i s n xu t ho c công ty thương m i
- Ngư i trung gian : Ngư i bán bn, đ i lý, ngư i bán l và môi gi i;
- Ngư i tiêu dùng : là ngư i cu i cùng c a kênh phân ph i, h mua s n
ph m ñ tiêu dùng cho cu c s ng.
->Các lo i kênh phân ph i s n ph m
+ Kênh tr c ti p
Nhà s n xu t bán hàng tr c ti p cho ngư i tiêu dùng cu i cùng, không
thông qua khâu trung gian. Ngư i s n xu t kiêm ln bán hàng. H có h
th ng c a hàng, siêu th ñ bán s n ph m s n xu t ra.
Ưu ñi m c a kênh này là ñ y nhanh t c ñ lưu thơng hàng hố, đ m
b o cho s giao ti p c a ngư i s n xu t và ngư i tiêu dùng, ngư i s n xu t
thư ng thu l i nhu n cao hơn. Song có nhi u h n ch như : chi phí kh u hao
bán hàng tăng, chu chuy n v n ch m, qu n lý ph c t p.
+ Kênh gián ti p
Ngư i s n xu t bán hàng cho ngư i tiêu dùng cu i cùng thông qua h
th ng trung gian.
Kênh 1 c p: g m m t ngư i trung gian g n nh t v i ngư i tiêu dùng
cu i cùng trên th trư ng, ngư i trung gian này thư ng là ngư i bán l

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….


12


Kênh này có nhi u đi m tương đ ng v i kênh tiêu th tr c ti p. Tuy
nhiên có h n ch là quy mơ hàng hố ít, phân b trong kênh chưa cân ñ i.
Kênh 2 c p : g m hai ngư i trung gian trên th trư ng tiêu dùng, thành
ph n trung gian là nhà bán buôn ho c bán l . Kênh này có th áp d ng v i
m t s nhà bán buôn ho c bán l .
Kênh 3 c p: bao g m ba ngư i trung gian, kênh này d phát huy tác
d ng t t n u ngư i s n xu t ki m sốt đư c và các thành ph n trong kênh
chia s l i ích m t cách h p lý (xem sơ ñ 1).
Kênh tr c ti p

Ngư i s n xu t

Ngư i tiêu dùng

Kênh m t c p

Ngư i s n xu t

Ngư i bán l

Ngư i tiêu dùng

Kênh hai c p

Ngư i
s n xu t


Ngư i
bán buôn

Ngư i
bán l

Ngư i
tiêu dùng

Kênh ba c p

Ngư i
s n xu t
.

ð i lý

Ngư i
Bán bn

Ngư i
bán l

Ngư i
tiêu dùng

Sơ đ 2.1 : Các kênh tiêu th hàng hoá, s n ph m
2.1.4.4. ða d ng hoá s n ph m và nâng cao ch t lư ng s n ph m
Con ngư i ln thích đ i m i. Vì v y, h cũng ln ln thích tiêu

dùng các s n ph m ña d ng v m u mã ch ng lo i. Vì th , đa d ng hố s n
ph m và nâng cao ch t lư ng s n ph m ñây là m t trong nh ng ho t đ ng
khơng th thi u. H tr ng qu t c nh c n ph i ña d ng hoá b ng cách t o nhi u
lo i qu t khác nhau ñ t o ra s khác bi t và phong phú cho s n ph m. Và ñ
ñ y m nh công tác này b n thân h tr ng qu t ph i t h c h i, trao ñ i kinh
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….

13


nghi m k t h p v i công tác ñi u tra, nghiên c u th trư ng, xác ñ nh xu
hư ng tiêu dùng ñ t o ra ñư c s n ph m làm hài lòng khách hàng
Bên c nh đó, vi c áp d ng chi n lư c này địi h i ph i có các ñi u ki n
ñ phát tri n s n ph m như ñi u ki n v k thu t, tài nguyên, tài chính, ngu n
v n dành cho vi c nghiên c u và phát tri n s n ph m m i. V i chi n lư c này
v n có th s d ng h th ng phân ph i và bán hàng hi n có c a mình.
Ch t lư ng s n ph m là m t trong các y u t quan tr ng t o nên ưu th
c nh tranh c a s n ph m. Ch t lư ng s n ph m cao ph i ñ t trong m i quan
h v i giá c , m u mã và các các d ch v kinh doanh trên th trư ng. S n
ph m có ch t lư ng cao, giá c , m u mã phù h p v i th trư ng m c tiêu s
t o ra ưu th , uy tín riêng v s n ph m c a mình.
Khi áp d ng chi n lư c này s mang l i nhi u l i th cho các nhà kinh
doanh b o ñ m c ng c v trí trên các th trư ng truy n th ng b ng vi c cung
ng nh ng s n ph m m i, có ch t lư ng phù h p v i yêu c u th trư ng và
c nh tranh.
2.1.4.5. Các ho t ñ ng h tr tiêu th s n ph m
Trư c ñây, ñ s n ph m t i tay ngư i tiêu dùng, ngư i s n xu t h u
như ch chăm chú ñ n ch t lư ng, m u mã, giá c ñ s n ph m c a mình “h u
x t nhiên hương”, “ti ng lành ñ n xa” và ngư i tiêu dùng s t ñ n tìm mua
s n ph m. Song ngày nay, khi mà nhi u ñ a phương ñang ñua tranh nhau ñ

s n xu t, cung c p cho th trư ng nh ng s n ph m r t ña d ng, phong phú
m u mã v i giá c c nh tranh thì mơi trư ng nh hư ng c a quy lu t “h u x
tư nhiên hương” dư ng như ñã b thu h p. ð nhi u ngư i tiêu dùng bi t hơn,
s n ph m tiêu th ñư c nhi u hơn và ñi ñ n ñư c nh ng th trư ng xa hơn thì
nhà s n xu t c n ph i có nh ng ho t đ ng tích c c hư ng ñ n khách hàng
nh m h tr cho vi c tiêu th s n ph m hàng hóa. ðó chính là các ho t đ ng
h tr tiêu th .

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….

14


ð i v i quá trình tiêu th qu t c nh, các ho t ñ ng h tr tiêu th là r t
quan tr ng, các ho t ñ ng h tr như: ñánh qu t, v n chuy n... s giúp quá
trình tiêu th qu t c nh ñư c thu n l i hơn.
2.1.4.6. Các ho t ñ ng chăm sóc khách hàng
Chăm sóc khách hàng cũng như nhi u ho t ñ ng Marketing khác ñ u
hư ng t i vi c th a mãn nhu c u, mong ñ i c a khách hàng.
Như v y, ho t đ ng chăm sóc khách hàng có phát huy đư c hi u qu hay
khơng và m c đ phát huy như th nào cịn ph thu c r t nhi u vào ñ c ñi m
c a s n ph m, d ch v . B t c khách hàng nào dù là cá nhân hay t ch c, ñ u
mong mu n hơn c t s n ph m, d ch v h mua là chúng ph i hồn tồn đáng
tin c y, t c là y u t s n ph m ln đ t lên hàng ñ u trong quy t ñ nh l a ch n
c a h , sau m i ñ n ch t lư ng các ho t ñ ng chăm sóc khách hàng.
T t c nh ng n cư i thân thi n và nh ng l i chào m i l ch s cũng
khơng th bù đ p ñư c cho nh ng s n ph m khơng đáng tin c y hay nh ng
d ch v khơng đ t tiêu chu n. Ho t đ ng chăm sóc khách hàng ch th c s có
ý nghĩa khi b n thân s n ph m, d ch v c a cơng ty đã đáp ng u c u c a
khách hàng. Gi chân ñư c m t khách hàng cũ thì d hơn và r hơn mư i l n

so v i vi c chinh ph c m t khách hàng m i, vì th ho t ñ ng chăm sóc khách
hàng là r t quan tr ng. ð i v i khách hàng tiêu dùng qu t c nh, vi c tr ng,
chăm sóc cây, tư v n cho khách hàng là r t c n thi t.
2.1.4.7. Các ho t ñ ng khác
ð ñ m b o cho phát tri n th trư ng tiêu th hàng nơng s n c a đ a
phương thì ñòi h i h th ng cơ s h t ng ph c v s n xu t và v n chuy n
cũng c n ñư c nâng c p. Trên th c t cho th y

nh ng ñ a phương có s đ u

tư h p lý cho h th ng cơ s h t ng thì t i ñó các ngh truy n th ng có nhi u
ñi u ki n thu n l i ñ phát tri n s n xu t và tiêu th . Như v y phát tri n tiêu
th qu t c nh và nâng c p cơ s h t ng có quan h h tr , b sung cho nhau

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………….

15


×