Bài giảng Kỹ thuật chụp X quang tử cung vòi trứng bằng phương pháp cố định bằng bóng cuff - KTV. Nguyễn Tuấn Đạt

8/13/2019

Kỹ thuật chụp x quang tử cung vòi trứng
Bằng phương pháp cố định bằng bóng cuff
Nhóm soạn thảo:
KTV. Nguyễn Tuấn Đạt
KTV. Nguyễn Văn Khiển
Người trình bày: KTV. Nguyễn Tuấn Đạt

1


8/13/2019

I. Đặt vấn đề
• Tỉ lệ vơ sinh ngun phát và thứ phát ở nữ giới không rõ
nguyên nhân ngày càng tăng. Một trong những ngun nhân
chính
hí h gây
â vơơ sinh
i h ở nữ
ữ giới
iới là do
d bất thường
th ờ vềề hình
hì h dạng
d
h
hay
bệnh lý của tử cung- vịi trứng.
• Một trong các biện pháp có thể đánh giá được các bất thường

tử cung- vòi trứng là kỹ thuật chụp x quang tử cung -vịi trứng.
Chính vì vậy, Bệnh viện Vinmec Times City đã áp dụng kỹ
thuật chụp tử cung vòi trứng với các bước tiêu chuẩn với dụng
cụ hiện đại và chuyên dụng đã giúp không chỉ đánh giá chức
năng, hình thái, bệnh lý mà cịn khơng gây đau, ít nguy cơ
viêm nhiễm và có khả năng tái thơng vòi trứng bằng áp lực
bơm thuốc.

II. Giải phẫu buồng trứng – tử cung

Hình ảnh giải phẫu buồng trứng - tử cung

hinhanhykhoa.com

2


8/13/2019

Các biến thể tử cung

3


8/13/2019

III. Các chỉ định chụp x.quang tử
cung vịi trứng:
• Tìm ngun nhân của vơ sinh ngun phát (chưa từng
có

ó thai
th i lầ
lần nào)
à ) hay
h thứ phát
hát (đã từng
từ có
ó thai
th i ttrong quá
á
khứ).
• Cái khối u trong tử cung và buồng trứng.
• Chẩn đốn tình trạng niêm mạc tử cung, lạc nội mạc tử
cung.
g tử cung.
g
• Chẩn đốn dị dạng
• Xác định vị trí vịng tránh thai.

IV. Chống chỉ định
• Đang mang thai.
• Viêm nhiễm đường sinh dục đang tiến triển.
• Chảy máu đường sinh dục (có kinh hoặc đang ra huyết âm
đạo).
• Dị ứng với thuốc cản quang (có iode).

4


8/13/2019

V. Quy trình kỹ thuật chụp x-quang
tử cung vịi trứng

1. Chuẩn bị bệnh nhân
• Bệnh nhân được bác sỹ CĐHA giải thích
những nguy cơ có thể xảy ra trong q trình
thăm khám và kí cam kết trước khi đưa vào
phịng chụp.
• Tại thời điểm chụp, bệnh nhân sạch kinh từ
3-7 ngày (tức là ngày thứ 8 - 12 của vịng
kinh).
• Bệnh nhân được khám phụ khoa trước khi
chụp tử cung vòi trứng, loại trừ viêm nhiễm
bộ phận sinh dục tiến triển.
• Bệnh nhân được dùng kháng sinh dự phịng
trước khi chụp 2 ngày.
• Bệnh nhân kiêng quan hệ trước khi chụp.
• Khơng sử dụng thuốc càn quang qua đường
tiêu hóa từ 5 – 7 ngày trước khi chụp.

5


8/13/2019

2. Chuẩn bị máy chụp - dụng cụ TT
• Bộ hộp thuốc chống sốc;
• Máy x.quang tăng sáng truyền hình;
• Bộ chụp TCVT vơ khuẩn. (có 3 cỡ mỏ vịt

khác nhau);
• Catheter chụp TCVT;
• Gang tay vơ khuẩn;
• Gạc vơ khuẩn;
• Tấm lót;
• Đèn gù chiếu sáng;
• Thuốc
ố cản quang trong thăm khám;
• Thuốc sát khuẩn ngồi da;
• Thuốc bơi trơn khi đưa mỏ vịt vào âm đạo;
• Tạp rề chì.

3. Tư thế bệnh nhân
• Bệnh nhân nằm ngửa dọc theo bàn, đầu quay lên phía trước
của máy.
• Động viên, trấn an và giải thích bệnh nhân trong q trình
chụp.
• Che chắn tạp rề chì vùng khơng cần chụp (ngực- tuyến giáp)
• Hướng dẫn bệnh nhân giữ nguyên trong quá trình chụp.

6


8/13/2019

4. Các thì chụp
STT

CÁC THÌ CHỤP

THỦ THUẬT

TIÊU CHUẨN

1

TRƯỚC THUỐC

KHƠNG BƠM THUỐC CẢN
QUANG

LẤY ĐƯỢC TOÀN BỘ VÙNG TIỂU KHUNG
ĐÁNH GIÁ CẢN QUANG BẤT THƯỜNG NẾU CÓ

2

BUỒNG TỬ CUNG

BƠM KHOẢNG 1-1.5ML
THUỐC CẢN QUANG

ĐÁNH GIÁ HÌNH THÁI TỬ CUNG

3

BUỒNG-VỊI TRỨNG

BƠM KHOẢNG 2-3ML
THUỐC CẢN QUANG

ĐÁNH GIÁ HÌNH THÁI TỬ CUNG –VỊI – CỔ TỬ CUNG

4

VÒI - LOA VÒI
TRỨNG

BƠM KHOẢNG 5-6ML
THUỐC CẢN QUANG

ĐÁNH GIÁ VÒI - LOA VỊI – CỔ TỬ CUNG

5

THÌ MN (COTTE)

THỰC HIỆN SAU 30 PHÚT SO
VỚI LẦN BƠM THUỐC CUỐI
CÙNG

ĐÁNH GIÁ SỰ TẬP TRUNG THUỐC BẤT THƯỜNG Ở
VÒI- LOA VÒI TỬ CUNG

5. Các đặt sonde

7


8/13/2019

6. Hình ảnh chụp

8


8/13/2019

Lợp ích của phương pháp
• Phương pháp chụp này là một thủ thuật xâm lấn tối thiểu với
các biến chứng hiếm gặp.
• Là một thủ thuật có thời gian tiến hành tương đối ngắn mà có
thể cung cấp thơng tin có giá trị về một loạt các bất thường có
gây vơ sinh hoặc các vấn đề mang thai hạn chế.
• Phương pháp bóng cuff có thể làm thơng vịi trứng, cho phép
bệnh nhân có thai sau đó do tạo được áp lực.
• Khơng có bức xạ tồn tại trong cơ thể của bệnh nhân sau khi
ch p
chụp.
• Khơng có tác dụng phụ trong phạm vi chẩn đốn.

Rủi ro
• Ln ln có một cơ hội nhỏ ung thư từ tiếp xúc quá nhiều với
bức xạ. Tuy nhiên, lợi ích của việc chẩn đốn chính xác được
cân nhắc có lợi hơn nguy cơ.
• Mặt khác, hệ thống máy chụp x quang ngày nay được kiểm
soát liều tia x tốt hơn nhiều, chỉ dùng một lượng nhỏ tia x đã
cho giá trị chẩn đốn cao.
• Tắc mạch máu: Đây là một biến chứng rất nguy hiểm.

9

8/13/2019

VII. KẾT LUẬN
• Kỹ thuật chụp TCVT bằng catheter bóng Cuff cần được nhân
rộng nhằm
ằ mục đích an tồn cho bệnh nhân, đem lại hiệu quả
cao trong quá trình thăm khám và điều trị.

THANK YOU!
Trình bày: KTV Nguyễn Tuấn Đạt

hinhanhykhoa.com

10