Nâng cao năng lực cạnh tranh trong đấu thầy xây dựng của công ty đầu tư và phát triển nhà hà nội số 15 (tt)

TĨM TẮT LUẬN VĂN
Hiện nay, q trình đơ thị hóa diễn ra nhanh chóng ở Việt Nam đặc biệt là ở các
thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, quá trình này dẫn đến mật độ dân số đơ thị
khơng ngừng tăng lên trong khi diện tích đất đai có hạn vì thế giá nhà đất, giá th địa
điểm kinh doanh tại các thành phố lớn bị đầu cơ, đẩy giá lên một cách chóng mặt trong
những năm qua. Và hậu quả tất yếu xảy ra khi thị trường bất động sản đạt tới đỉnh sẽ
bước vào thời kỳ suy thoái. Kết hợp với cuộc đại khủng hoảng kinh tế thế giới kéo dài từ
năm 2008 là thị trường bất động sản Việt Nam rơi vào cảnh trầm lắng và đóng băng. Và
đối tượng chịu ảnh hưởng đầu tiên và nặng nề nhất chính là các doanh nghiệp hoạt động
trong lĩnh vực xây dựng. Theo báo cáo tình hình năm 2013 của Bộ Xây dựng cơng bố
ngày 7/1/2014 cả nước có gần 70.000 doanh nghiệp (DN) xây dựng đang hoạt động và
trong năm 2013 có 10.077 DN phá sản. Mặc dù gần đây thị trường đã có nhiều tín hiệu
tích cực với lượng giao dịch tăng mạnh. Trong quý I, lượng giao dịch qua sàn ở Hà Nội
lên đến 1.500 trường hợp, gấp đôi so với cùng kỳ năm trước. Chỉ trong 15 ngày đầu của
tháng 4/2014 đã có tới 800 lượt giao dịch thành cơng. Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng
Nguyễn Trần Nam dẫn chứng, hàng loạt dự án có lượng giao dịch tốt như Times City,
175 Nguyễn Trãi, Victoria Văn Phú… [17] Tuy vậy có một thực tế đang tồn tại là người
dân không dám tiếp tục góp nhà theo tiến độ vì e ngại tình trạng mua nhà trên giấy. Nhà
thầu, nhà cung cấp vật liệu xây dựng không dám ứng trước nhân công, vật tư để thi cơng
vì lo khơng được thanh tốn theo cam kết. Chủ đầu tư không dám tiếp tục triển khai do
không huy động được vốn và thiếu đầu ra và ngân hàng cũng thận trọng hơn khi cho
vay. Sự thiếu tin tưởng lẫn nhau giữa các bên dẫn đến tình trạng nợ đọng, nợ xấu tăng
cao, tính thanh khoản bất động sản giảm, cơng trình dở dang tăng.
Trước tình hình khó khăn chung của ngành xây dựng, Cơng ty Đầu tư và phát triển
nhà Hà Nội số 15 đang phải chịu sức ép cạnh tranh rất lớn không chỉ từ các doanh nghiệp
xây dựng của Nhà Nước mà còn phải cạnh tranh với các doanh nghiệp xây dựng tư nhân,
doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngồi. Để tồn tại trong khi thị trường xây dựng vẫn còn


đóng băng như hiện nay việc nâng cao năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng được
coi là một giải pháp hữu hiệu để giúp doanh nghiệp thoát khỏi khó khăn, tìm kiếm những

cơ hội mới.Trong khi năng lực cạnh tranh trong đấu thầu của Cơng ty Hacimexco cịn
yếu và thiếu nên việc nâng cao năng lực cạnh tranh trong đấu thầu cho Công ty phải được
ưu tiên hàng đầu. Xuất phát từ nhu cầu thực tế, tác giả đã nghiên cứu và phát triển triển
đề tài luận văn Thạc sỹ: “Nâng cao năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng của
Công ty Đầu tư và phát triển nhà Hà Nội số 15” để góp phần giải quyết những khó khăn
của doanh nghiệp.
Trên cơ sở nghiên cứu một cách khoa học về năng lực cạnh tranh của doanh
nghiệp, luận văn hướng đến những mục đích cụ thể sau:
- Nghiên cứu và làm sáng tỏ những vấn đề lý luận cơ bản về năng lực cạnh tranh,
cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng, tiêu chí lựa chọn nhà thầu, tiêu chí đánh giá năng lực
cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng.
- Phân tích và Đánh giá thực trạng năng lực cạnh trạnh trong đấu thầu xây dựng
của Công ty Đầu tư và phát triển nhà Hà Nội số 15 trong giai đoạn từ năm 2010 đến hết
năm 2014, nhằm tìm ra điểm mạnh, điểm yếu, nguyên nhân của những vấn đề tồn tại.
- Tìm ra các giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây
dựng cho Công ty Đầu tư và phát triển nhà Hà Nội số 15.
Trong quá trình tiến hành nghiên cứu đề tài, tác giả đã tiến hành thu thập số liệu sơ
cấp và thứ cấp và dữ liệu bên ngoài (bao gồm sách, tài liệu tham khảo, tham luận, các
nghiên cứu liên quan đến năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp đặc biệt là trong lĩnh vực
xây dựng, đấu thầu xây dựng).
Trong chương 1, tác giả đi vào nghiên cứu, tìm hiểu về tổng quan cơ sở lý luận
chung về năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng. Luận văn đã đề cập đến 6 nguyên
tắc cơ bản trong công tác đấu thầu xây dựng: nguyên tắc công bằng, nguyên tắc cơng
khai, ngun tắc bí mật, ngun tắc bảo đảm cơ sở pháp lý, bảo đảm cạnh tranh độc lập,
nguyên tắc có đủ năng lực, trình độ. Tác giả có giới thiệu ba hình thức đấu thầu chủ yếu
và các phương thức đấu thầu được quy định trong Luật đấu thầu, vai trò của đấu thầu đối
với chủ đầu tư, nhà thầu và đối với Nhà nước. Ngoài đưa ra được các khái niệm về cạnh


tranh năng lực cạnh tranh nói chung, tác giả đi sâu vào phân tích tìm hiểu các đặc thù của

cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng để phân biệt rõ cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng
khác so với cạnh tranh trong các lĩnh vực khác như thế nào. Từ đó, tác giả xây dựng nên
các tiêu chí quan trọng để đánh giá năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng của một
doanh nghiệp bao gồm:
 Tỷ lệ trúng thầu
 Năng lực nhân sự
 Năng lực tài chính
 Năng lực và kinh nghiệm trong lĩnh vực xây dựng và thực hiện dự án
 Máy móc, thiết bị, cơng nghệ thi công
 Năng lực tư vấn và lập hồ sơ dự thầu
Ngồi những tiêu chí trên có một số nhân tố bên ngoài doanh nghiệp ảnh hưởng
rất lớn đến năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp như: chính sách của Nhà nước, Nhà
cung cấp, đối thủ cạnh tranh chính của doanh nghiệp. Nếu khơng phân tích những nhân tố
này sẽ là thiếu sót rất lớn.
Dựa trên cơ sở lý thuyết đã nêu ở chương 1, tác giả đi sâu vào nghiên cứu thực
trạng năng lực cạnh tranh dựa trên những tiêu chí đánh giá và nhân tố bên ngồi tác động
đến năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng của Công ty Hacimexco
Tỷ lệ trúng thầu: Tỷ lệ trúng thầu của Hacimexco còn thấp. Tỷ lệ trúng thầu theo
số lượng nhỏ hơn 50% (43%), trong khi đó tỷ lệ trúng thầu theo giá trị lại đạt 66% so với
tổng giá trị các gói thầu đã tham dự. Những gói thầu mà Hacimexco trúng thầu đều phải
lấy danh nghĩa nhà thầu chính là Tổng cơng ty đầu tư và phát triển nhà Hà Nội,
Hacimexco thực chất chỉ đóng vai trị là nhà thầu phụ. Trong khi đó 4 gói thầu mà
Hacimexco tham gia dự thầu độc lập đều không trúng thầu phản ánh sự yếu kém về năng
lực trong cạnh tranh đấu thầu xây dựng. Điều này phản ảnh năng lực cạnh tranh trong đấu
thầu yếu kém của Hacimexco.
Năng lực nhân sự: Trong đấu thầu xây dựng, nhân sự là một trong các tiêu chuẩn
tiên quyết trong việc lựa chọn nhà thầu vì có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cơng trình.


Tổng số cán bộ công nhân viên của công ty tính đến cuối năm 2013 là 119 người, với

trình độ chun mơn như sau: trình độ sau đại học có 1 người, lao động có trình độ đại
học là 40 người, chiếm tỷ trọng 33,61% trên tổng số lao động tồn cơng ty, cịn lại là
trình độ trung cấp, cơng nhân kỹ thuật, lao động phổ thông.Do chế độ lương thưởng và
đãi ngộ nhân viên của Công ty kém nên từ chỗ 516 nhân viên (năm 2006) đến hết năm
2013 Cơng ty chỉ cịn lại 119 người. Rất nhiều nhân viên có tay nghề giỏi đã rời Cơng ty
để tìm kiếm nơi làm mới với nhiều ưu đãi hơn.
Năng lực tài chính: doanh thu của Cơng ty liên tục giảm qua ba năm liên tiếp, lợi
nhuận trước thuế đạt giá trị âm vào năm 2012. Đây là thực tế hết sức bất lợi cho công tác
đấu thầu của công ty vì hầu hết các gói thầu hiện nay đều đưa năng lực tài chính trong 3
năm liên tiếp gần đây với lợi nhuận mỗi năm ở mức lãi tối thiểu (ít nhất cơng ty kinh
doanh phải hịa vốn) là một trong những điều kiện mang tính tiên quyết đối với nhà thầu
tham gia bỏ thầu. Với số liệu lợi nhuận đạt giá trị âm trong báo cáo tài chính của
Hacimexco trong hai năm liên tiếp 2012 và 2013 là điều cực kỳ bất lợi với Hacimexco
trong đấu thầu. Điều này sẽ là rào cản rất lớn với Hacimexco trong việc tham gia đấu
thầu trong tương lai.
Máy móc, thiết bị: Hầu hết các máy móc phục vụ cho lĩnh vực xây lắp của
Cơng ty đều đang trong tình trạng tốt, có tính đồng bộ và hiện đại. Nhưng từ năm
2012, nguồn vốn hỗ trợ từ Tổng công ty hàng năm bị cắt giảm khá nhiều gây khó khăn
lớn cho cơng ty khi muốn mua sắm, đổi mới trang thiết bị và công nghệ xây dựng.
Năng lực và kinh nghiệm trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh chính: Trong
suốt 42 năm hoạt động trong lĩnh vực xây dựng, cơng ty đã tích lũy được rất nhiều kinh
nghiệm trong lĩnh vực xây dựng dân dụng và công nghiệp. Với bề dày kinh nghiệm của
mình, cơng ty đã thi cơng những cơng trình có yêu cầu cao về kỹ thuật - chất lượng ở
Việt Nam. Đặc biệt trong lĩnh vực thi công hệ thống tầng hầm, nền móng cho nhà cao
tầng, cơng ty đã thi cơng một số cơng trình đạt chất lượng quốc tế, được các chủ đầu tư
trong nước và nước ngoài đánh giá cao. Thế mạnh của Công ty là xây dựng dân dụng và
đặc biệt là xây dựng phần móng và tầng hầm.
Năng lực tư vấn và lập hồ sơ dự thầu: Trong để đánh giá năng lực cạnh tranh

trong đấu thầu thường Chủ thầu sẽ chú trọng đầu tiên là hồ sơ dự thầu. Đây là một cách
để Nhà thầu marketing năng lực, kinh nghiệm của mình đến Chủ thầu nhằm mục đích
thắng thầu.
Cơ chế chính sách của Nhà nước: Việc áp dụng Luật xây dựng, Luật đấu thầu
cũng như các văn bản dưới luật đã thực sự đem lại lợi ích kinh tế to lớn, tạo mơi trường
cạnh tranh lành mạnh tạo điều kiện cho công ty mở rộng sản xuất quan trọng hơn là phù
hợp với luật pháp quốc tế tạo điều kiện thuận lợi cho nước ta hội nhập sâu rộng với nền
kinh tế thế giới.
Nhà cung cấp: khi lập hồ sơ dự thầu nếu cơng ty dự đốn được giá ngun nhiên
vật liệu cũng như sự biến động của chúng thì đó sẽ là một điều kiện thuận lợi cho việc
tính giá cơng trình và có thể đưa ra mức giá hợp lý nhất phục vụ cho đấu thầu. Nguồn
cung cấp vật tư ổn định, kịp thời cũng là điều kiện thuận lợi đảm bảo tiến độ thi cơng của
cơng trình, thể hiện uy tín của Cơng ty đối với Chủ thầu.
So sánh năng lực của Hacimexco với một số đối thủ chính: khi so sánh năng
lực cạnh tranh của Hacimexco so với hai cơng ty đối thủ chính là Cơng ty Licogi 20 và
Vinaconex 9 về năng lực nhân sự và doanh thu năm 2013 thì Hacimexco thể hiện sự yếu
kém về năng lực cạnh tranh của mình so với hai đối thủ. Điều này hoàn toàn phù hợp với
thực tế là Hacimexco hiện đang kinh doanh không hiệu quả. Do vậy, Hacimexco cần phải
cố gắng nhiều hơn để nâng cao năng lực cạnh tranh của mình trong lĩnh vực đấu thầu xây
dựng.
Từ sự phân tích và đánh giá thực trạng về năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây
dựng của Hacimexco, tác giả đã đưa ra những đề xuất nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh
trong đấu thầu xây dựng. Nhóm giải pháp đó bao gồm:
Tăng cường năng lực tài chính: Tối ưu hóa các chi phí về tiền lương, chi phí
thuế kho, văn phịng, nhà xưởng; hồn thành các dự án đúng tiến độ để được giải ngân dự
án đúng hạn, huy động vốn từ nội bộ doanh nghiệp, vay vốn của ngân hàng và các tổ
chức tín dụng khác
Tăng cường và phát triển nguồn nhân lực: chú trọng công tác bồi dưỡng nâng
cao trình độ tay nghề cho đội ngũ nhân viên, có chính sách đãi ngộ nhân viên hợp lý, tái

cơ cấu lại bộ máy tổ chức cho Cơng ty.
Nhóm giải pháp nhằm nâng cao chất lượng hồ sơ dự thầu và kỹ thuật đấu
thầu của Công ty: Nâng cao năng lực xây dựng hồ sơ dự thầu, Hoàn thiện kỹ năng phân
tích giá cạnh tranh, xây dựng các phương án lựa chọn giá thầu hợp lý.
Xây dựng và quảng bá hình ảnh Cơng ty: thơng qua việc tặng lịch tết cho các
đối tác, khách hàng của Công ty nhằm giới thiệu về bề dày kinh nghiệm và những thế
mạnh của Công ty trong lĩnh vực xây dựng. Lập ra website riêng cho Công ty để bắt kịp
xu hướng thời đại internet khi khách hàng cần tìm hiểu thơng tin về Cơng ty, sản phẩm
dịch vụ kem theo thì đầu tiên khách hàng sẽ tìm kiếm trên mạng internet.
Một số kiến nghị với Nhà nước: Hoàn thiện cơ sở pháp lý cho hoạt động đấu
thầu xây dựng, Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động đấu thầu xây dựng,
Hoàn thiện và nâng cao hiệu quả bộ máy cơ quan quản lý đấu thầu xây dựng
Trước xu hướng nền kinh tế thế giới đang dần dần hồi phục, nền kinh tế Việt Nam
mặc dù cịn rất nhiều khó khăn sau cuộc khủng hoảng nhưng đã có những tín hiệu tốt. Thị
trường bất động sản một trong những nguyên nhân chính gây ra cuộc khủng hoảng kinh
tế bắt đầu phục hồi với lượng giao dịch tăng lên nhanh chóng đặc biệt là về phân khúc
nhà ở cho người có thu nhập thấp và trung bình. Vì vậy để nắm bắt thời cơ và không bị
đè bẹp trong cơn lốc cạnh tranh, nâng cao năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây lắp là
vấn đề vô cùng quan trọng của công ty.
Luận văn này không tránh khỏi những hạn chế về kiến thức, kinh nghiệm, nên rất mong
nhận được sự góp ý chân thành của Thầy cô giáo và các bạn đọc để luận văn được hoàn
thiện hơn