Sangkien

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

Phòng giáo dục & đào tạo Thọ xuân
Trờng THCS thọ Lập

Sáng kiến kinh ngiệm

đề tài : Kinh nghim bi dng hc sinh gii

môn ngữ văn 9 cấp THCS

Giáo viên : Lu Thị Hân

Tổ : xà hội

Năm học 2008 - 2009

Kinh nghim bi dng hc sinh giỏi môn ngữ văn 9 cấp THCS.
A. Đặt vấn .

I. Lời nói đầu :

Đào tạo nguồn nhân lực, bồi dỡng nhân tài cho đất nớc là yêu cầu cấp bách hiện
nay. Nhất là mỗi khi Việt nam đã và đang bớc vào thời kì hội nhập quốc tế. Nguồn
nhân lực, nhân tài đất nớc phải đợc phát triển toàn diện cả đức và tài, cái tài mà
chúng ta muốn đè cập tới phải bao gồm giỏi cả các môn thuộc lĩnh vực tự nhiên
cũng nh lĩnh vực xã hội .

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

chế. Việc bồi dỡng để có học sinh giỏi mơn ngữ văn lớp 9 cấp THCS mà tơi phụ
trách xem ra càng khó khăn hơn nhiều.

Tôi chọn đề tài này một phần là ở lí do đó. Một lí do nữa khơng kém phần quan
trọng lkà suốt trong nhiều năm học qua, tôi đã bồi dỡng đợc nhiều học sinh giỏi cho
trờng nhiều năm có học sinh giỏi cấp huyện.

II. Thực trạng của vấn đề bồi dỡng học sinh giỏi môn ngữ văn 9 cấp
THCS.

1. <b>Thực trạng</b> : nhìn vào thực tế, do nhận thức của đa số học sinh ít chun tâm
học mơn ngữ văn năng khiếu của các em ở bộ môn này cũng khơng phải là
nhiều. Vì vậy đa số giáo viên bồi dỡng học sinh giỏi bộ môn này ít đạt kết quả,
kết quả không cao.

Lí do ngời ta vân thờng nói “ Dạy tốn, học văn” nhng thực ra “ Học văn” không
phải là nh vậy. Nhìn bề ngồi , học văn khơng phải là dễ. . Cũng nh các môn học
khác nh tốn, lí , hố, tiếng anh nếu khơng có phơng pháp học tập đúng đắn, sáng tạo
thì cũng nh các môn học khác, môn học ngữ văn cũng sẽ là mơn học khó, bởi vậy
ngời dạy mơn học ngữ văn cũng khơng có phần vất vả , khó khăn.Nh các môn học
thuộc lĩnh vực tự nhiên dạy bồi dỡng học sinh ngữ văn đạt loại giỏi( Dù cấp trờng
hay cấp huyện) ở học sinh lớp 9 càng là vấn đề đáng phải suy nghĩ.

<b>2. KÕt qu¶, hiệu quả của thực trạng trên.</b>

Kinh nghiệm nhiều năm qua dạy ngữ văn 9 tôi thấy rất rõ những điều thực trạng
trên . đã có nhiều năm việc đầu t thời gian tâm sức của tôi không phải là nhỏ, nhng
vẫn khơng có học sinh giỏi cấp huyện mà chỉ có những học sinh giỏi cấp trờng.
Nh-ng bù vào đó nhiều năm liền tơi cịn bồi dỡNh-ng đợc nhiều học sinh giỏi cấp trờNh-ng và
cịn có cả học sinh giỏi cấp huyện.

Mặc dù kết quả vẫn cha đợc ng mãn ( Chỉ dừng lại ở chỗ khuyến khích) song cũng
đủ để động viên tôi . Trong năm học 2005 – 2006 và năm học 2008 – 2009 tơi đã
có học sinh giỏi cấp huyện. Đồng thời giúp tơi đúc rút những kinh nghiệm q báu
trong việc bồi dỡng học sinh giỏi môn ngữ văn 9 cấp THCS.

Từ thực trạng trên và kết quả trên, để công tác bồi dỡng học sinh giỏi môn ngữ văn

9 cấp THCS.

Sau đây la fnhững giải pháp thực hiện của tôi, thực hiện biện pháp tổ chức.
B. Giải quyết vn _.

<b>1. Các giải pháp thực hiện</b>

<b>a. Lựa chọn học sinh giỏi bộ môn ngữ văn</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

- Da vào năng khiếu các em học sinh giỏi môn ngữ văn ( thơng qua đồng nghiệp,
gia đình)

- Th«ng qua kết quả thi khảo sát đầu năm học lớp 9

<b>b. Lập kế hoạch bồi dỡng học sinh giỏi môn ngữ văn.</b>

- Số lợng : Mỗi lớp từ 3 5 em.

- Chỉ tiêu phấn đấu 2 – 3 em giỏi cấp huyện.
- Biện pháp thực hiện :

+ Thêi gian : Båi dìng trªn líp ( Trong giê häc chÝnh khoá, học tăng buổi và học
ngoài giờ lên lớp)

+ lùa chän néi dung båi dìng : Nh÷ng kiÕn thøc cơ bản của từng phân môn ngữ văn
từ lớp 6 9.

+ Hớng dẫn học sinh phơng pháp học tËp bé m«n.

<b>c. Thờng xuyên nhận xét đánh giá , kim tra.</b>

Rút kinh nghiệm kịp thời sau mỗi lần kiểm tra ( Ưu điểm, nhợc điểm cần phát huy
cần khắc phục)

<b>d. Bi dng kin thc cho hc sinh theo từng phân mơn, từng chủ điểm, đề </b>
<b>tài…</b>

<b>2. BiƯn ph¸p thùc hiƯn.</b>

a. Sau khi lựa chọn những học sinh giỏi bộ môn ngữ văn, thông qua kết quả điểm
tổng kết, cuối các năm học trớc, thông qua kết quả khảo sát chất lợng dầu
năm, học sinh năng khiếu, thông qua các giáo viên dạy bộ môn ở các lớp dới
6,7,8, giáo viên bắt đầu thành lập đội học sinh giỏi cấp trờng : Mỗi lớp từ 3
5 em

b. Động viên khuyến khích các em ngay từ ban đầu bằng việc trao giải thởng
( Dùa vµo qui chÕ khen thëng cđa nhµ trêng)

c. Đa ra nội dung những kiến thức cơ bản trong chơng trình ngữ văn 6,7,8,9, đặc
biệt là lớp 9.

d. Nội dung kiến thức cơ bản đã học, đang học và sẽ học sẽ đợc giáo viên ôn tập,
củng cố, giảng dạy trong quá trình học tập của học sinh ở trờng ( trong giờ
học chính khố, tăng buổi, học bồi dỡng thêm.( học bồi dỡng thêm, mỗi tun ớt
nht mt bui)

Cụ thể : Đối với phân môn tiÕng viƯt ( Cơ thĨ lµ tõ líp 6)
Đối với phân môn văn ( Cã thĨ tõ líp 8)

Đối với phân môn tập làm văn ( Có thể là lớp 9)

ở_{phân môn tiếng việt giáo viên chú trọng cho học sinh cách dùng từ, viết câu văn,}

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

i vi phõn mụn vn giỏo viên chú ý cung cấp cho học sinh những kiến thức cơ bản
trong chơng trình học, ngồi ra hớng dẫn cho học sinh mở rộng kiến thức theo từng
đề tài, từng chủ điểm thông qua các loại sách đọc thêm nh (“Để học tốt môn ngữ
văn” Sách bồi dỡng môn ngữ văn, sách nâng cao môn ngữ văn, những bài văn mẫu,
những bài văn hay…

Ngồi ra giáo viên cũng cịn phải hớng dẫn học sinh đọc các loại báo với các thể
loại đã học ( Với lớp 9 là các bài xã luận) Xem truyền hình, nghe truyền thanh các
tin tức thời sự nóng hổi với những lời bình luận hay và thuyết phục.

Nội dung bồi dỡng văn còn một phần khơng kém phần qua trọng đó là hớng dẫn
cho học sinh cách đọc thầm, đọc các tác phẩm trong và ngồi nhà trờng bổ ích và
phục vụ thiết thực trong việc làm bài viết cho các em nh thơ Tố Hữu, Thơ Hồ Chí
Minh, truyện ngắn, truyện dài và vừa, tiểu thuyết, kí trong kháng chiến chống Pháp,
Chống Mĩ, xây dựng và bảo vệ t quc hinnay.

Đối với phân môn tập làm văn, giáo viên hớng dẫn học sinh cách làm bài từng thể
loại, kiểu bài, dạng bài.

ở lớp 6 chủ yếu là văn kể truyên, lớp 7 là văn biểu cảm, lớp 8 là văn nghị luận và
thuyết minh lớp 9 là thuyết minh, nghị luận, đặc biệt là 4 kiểu nghị luận đợc học ở
chơng trình ngồi ra giáo viên cần hớng dẫn học sinh học tập cách phân tích văn bản
đợc học ở trên lớp của giáo viên

e. Hớng dẫn học sinh học tập bộ môn ngữ văn

- Trớc hết là phải chúa ý nghe giảng trên lớp, hiểu bài thuộc bài tại lớp. Muốn vậy

ngoài học thuộc bài cũ, còn phải đọc bài mới nhiều lần trớc khi đến lớp.

Biết vận dụng kiến thứ đã học trên lớp, biết vận dụng ở trên lớp để làm bài tập ở
nhà. Đúng nh dân gian văn thờng nói “ Vn ụn, vừ luyn .

Phải thờng xuyên luyện viết đoạn văn, bài văn theo từng thể loại kiểu bài, dạng bài.
Với đoạn văn : Biết viết thành thạo hai dạng đoạn văn hoặc trình bày theo cách diễn
dịch hoặc qui n¹p.

Biết viết các câu văn phục vụ chủ đề của đoạn văn, có sự liên kết chặt chẽ với nhau
cả về hình thức ( Trình tự sắp xếp hợp lí, sử dụng các phép lặp từ ngữ , phép đồng
nghĩa, trái nghĩa và liên tởng, phép thế hoặc nối). Đặc biệt biết viết mở bài, thân bài,
kết bài.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Biết bố cục bài thành 3 phần mạch lạc riêng phần bài mới mỗi ý là một đoạn văn lời,
văn chính xác, xinh động, sử dụng phép lập luận phù hợp.

Ngoµi ra biÕt sư dụng những biện pháp nghệ thuật linh hoạt nh so sánh, nhân hoá, ẩn
dụ, hoán dụ, điệp ngữ

Bit din t bài văn rõ ràng, từng ý , lơ zích giữa các câu văn, đoạn văn:

- Có thể một đoạn văn, một bài văn đợc viết đi viết lại nhiều lần tự học sinh sữa
chữa sao cho đúng, sao cho bài viết lần sau hay hơn lần trớc.

- Muèn vËy häc sinh häc båi dìng bé môn ngữ văn phải tạo quĩ thời gian hợp lí,
nhiều hơn việc học các bộ môn khác.

- Trong khi đọc sách bào tham khảo , giáo viên hớng dẫn học sinh cách đọc vừa
đọc vừa suy ngẫm nắm bắt diễn biến cốt chuyện, đặc điểm nhân vật.

- Trớc khi viếtbài văn hoàn chỉnh phải biết lập dàn ý đại cơng, dàn ý chi tiết, viết
nháp từng phần bài ( Có sữa chửa đề hồn chỉnh)

- Häc sinh học bồi dỡng môn ngữ văn 9 còn phải biết su tầm những câu văn, thơ
hay, bài văn, bài thơ hay, nhng lời nhận xét phê bình hay vào sổ tích luỹ văn học.
Ngay cả những kiến thức ngoài thực tế cuộc sống

- Biết học thầy và học cả bạn ( Ngoài sách vở còn là bạn học sinh )

- Trên đây là những biện pháp mà bản thân tự tìm ra đợc để bồi dỡng học sinh giỏi
môn ngữ văn 9 cấp THCS .

C. KÕt luËn

<b>KÕt quả nghiên cứu.</b>

Nh cú nhng gii phỏp, bin pháp hữu hiệu kể trên mà trong suốt nhiều năm học
qua tôi đã bồi dỡng cho nhà trờng dội ngũ học sinh giỏi lớp 9 cấp THCS khá đông :
ở cấp trờng, học sinh giỏi cấp huyn

Năm học

2005 2006 7 2

2006- 2007 8
2007 2008 10

2008 - 2009 8 2

<b>3. TÝnh hiƯu qu¶ so víi cách làm cũ.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

b. Hớng dẫn học sinh phơng pháp học tập bộ môn theo phơng châm văn ôn, võ
luyện

- c nhiu sỏch bo nhng kiến thức bổ ích có liên quan đến nội dung chơng trình
mơn ngữ văn các lớp đặc biệt là lớp 9.

- Dành quỹ thời gian hợp lí cho việc học tập và rèn luyện những kĩ năng nghe, nói,
đọc, nói, viết đặc biệt là kĩ năng đọc và viết.

- Kiến nghị đề xuất :

</div>

<!--links-->