Bài giảng Ngữ văn 10 tuần 18: Lập dàn ý bài văn thuyết minh

BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ NGỮ VĂN LỚP 10

LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN
THUYẾT MINH

1


Kiểm tra bài cũ
1. Nêu tầm quan trọng của phương pháp
thuyết minh trong văn thuyết minh?

2. Nêu những phương pháp thường hay sử dụng trong văn
thuyết minh?

2


LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN
THUYẾT MINH
I/ ĐOẠN VĂN THUYẾT MINH:
1. Yêu cầu của một đoạn văn thuyết minh.
2. Phân biệt đoạn văn tự sự và đoạn văn thuyết minh 
3. Cấu trúc một đoạn văn thuyết minh:
II/ VIẾT ĐOẠN VĂN THUYẾT MINH:
1/ Tìm hiểu một đoạn văn mẫu:
2/ Viết đoạn văn thuyết minh theo yêu cầu

3

LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN
THUYẾT MINH

I/ ĐOẠN VĂN THUYẾT MINH:
+ Thể hiện một chủ đề duy nhất.

1. YÊU CẦU
CỦA MỘT

Đoạn văn cần phải đảm bảo

+ Liên kết chặt chẽ với các đoạn đứng trước và sau nó.

những u cầu gì?  

ĐOẠN VĂN
THUYẾT MINH

+ Diễn đạt chính xác, trong sáng.

4


-

Mở đoạn:

Giới thiệu đối tượng cần thuyết minh.

2. Cấu trúc

một đoạn

-

Thân đoạn:

Thuyết minh cụ thể về
đối tượng.

văn thuyết
minh:

- Kết đoạn:
Khẳng định, nêu giá trị của đối tượng thuyết minh.

5


Giống nhau
3. Phân
biệt đoạn
văn tự sự
và đoạn
văn
thuyết
minh

-

Đảm bảo cấu trúc của một đoạn văn,

Có liên kết mạch lạc, rõ ràng.
Cùng tập trung thể hiện một chủ đề của đoạn.
Người viết phải quan sát cẩn thận hoặc có hiểu biết về đối

tượng.

6


Tự sự

Thuyết minh

+ Kể lại

+ Cung cấp tri thức mới , trình
bày rõ về một đối tượng cho
người nghe.
+ Đảm bảo tính chuẩn xác và

Khác
nhau

+ Nội dung có thể hư cấu, tính hấp dẫn.
khơng địi hỏi cao tính chuẩn
xác và tính hấp dẫn.
+ Khơng có các yếu tố miêu tả và
+ Sử dụng các yếu tố miêu tả biểu cảm.
và biểu cảm.

7


LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN
THUYẾT MINH

II/ VIẾT ĐOẠN VĂN THUYẾT MINH:
1/ Tìm hiểu đoạn văn mẫu:
- Chủ đề của đoạn văn là quan niệm của Anh xtanh về thời gian tương
đối.
- Câu chủ đề: “Với Anh xtanh, thời gian… trở nên co dãn khi nó tỏ ra phụ
thuộc vào chuyển động của người quan sát.”  
- Kết hợp các phương pháp nêu ví dụ và số liệu cụ thể.  
- Gồm hai phần: mở đoạn và thân đoạn theo kết cấu diễn dịch.  

8


II/ VIẾT ĐOẠN VĂN THUYẾT MINH:
2/ Viết đoạn văn thuyết minh theo yêu cầu:

Hãy lập dàn ý và viết đoạn văn mở bài
a/
Đề bài:

cho đề bài:
“Thuyết minh về đặc sản mắm Châu Đốc
- An Giang”.

9

HƯỚNG DẪN

Thực hiện theo các bước sau:
1. Xác định đối tượng cần thuyết minh.
2. Xây dựng dàn ý.( Lưu ý: sắp xếp ý theo trật tự)
3. Viết từng đoạn theo dàn ý.( Lưu ý:Lựa chọn phương pháp thuyết minh,
sử dụng các câu chuyển ý, nối ý )
4. Lắp ráp các đoạn văn thành bài, kiểm tra, sửa chữa và bổ sung.

10


b/ Lập dàn ý:

Mở bài:

Giới thiệu sơ lược về món đặc sản
mắm Châu Đốc - An Giang.

1. Nguồn gốc, xuất xứ của món đặc sản mắm.

Thân bài:

2. Những nguyên liệu để chế biến.
3. Cách làm và cách thưởng thức món đặc sản mắm .

Kết bài:

Hương vị và tiếng tăm của món đặc sản mắm Châu
Đốc - An Giang.

11


LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN
THUYẾT MINH

Một số đoạn văn thuyết minh
tham khảo.

12


Về An Giang, bạn sẽ được thưởng thức những món ăn độc đáo,
đặc trưng của vùng quê sông nước Nam Bộ. Đặc biệt, đến An Giang, chắc
hẳn ai cũng không thể bỏ qua vị ngọt ngào, mặn mà của mắm cá
Châu Đốc - nơi từ lâu đã được đặt cho một mệnh danh thật kêu là:
“vương quốc mắm”.

Từ lâu, mắm đã trở thành một món ăn đặc trưng của con người
vùng sông nước Nam Bộ. Nhưng để thưởng thức hết vị ngon độc đáo
của mắm thì chúng ta phải về Châu Đốc – Núi Sam – An Giang.

13


14

15


III. CỦNG CỐ:

- Học bài: Thuộc phần ghi nhớ.

- Tập viết đoạn văn thuyết minh về: Một đồ vật do tự em tạo ra.

16


IV. HƯỚNG DẪN SOẠN BÀI



- Chuẩn bị bài mới: “NHỮNG YÊU CẦU VỀ SỬ DỤNG TIẾNG VIỆT”
. Trả lời theo hướng dẫn:
1. Những yêu cầu khi sử dụng tiếng Việt là những u cầu nào?

2. Em hãy tìm ví dụ nói về một vài trường hợp sử dụng từ ngữ
tiếng Việt khơng đúng.
3. Tìm một số từ ngữ thường mắc lỗi trong ngơn ngữ nói hoặc
viết sai chính tả trong văn viết.

17


18

Mở bài:
Giới thiệu

Nếu bạn đã một lần đặt chân đến mảnh đất Phú Quốc - hòn đảo ngọc
thân yêu, xin chớ bỏ qua những món ăn đặc sản đậm đà hương vị miền biển.
Nơi đây, có đủ các thứ hải sản tươi sống đến các loại khô cá thiều, khô mực
nướng... nhưng trong đó nhớ đừng quên kể tên món gỏi cá trích.

19


-Thân bài:
1. Nguồn gốc, xuất xứ của món ăn.



Từ rất lâu đời, người dân Phú Quốc đã
biết chế biến cá trích thành một món
ăn mang đặc trưng riêng của Phú
Quốc.
Món gỏi này chỉ ngon đúng nghĩa
khi bạn thưởng thức ở một nơi hoang
sơ, mộc mạc, vì thế dĩ nhiên khơng nơi
nào tuyệt vời hơn như ở một huyện
đảo du lịch - Phú Quốc.
Bạn có thể vừa nhâm nhi món gỏi
cá trích với gia đình, bạn bè và cùng
ngắm nhìn những bãi cát trải dài,

những đầu sóng trắng xơ vào bờ,
những hàng dừa xanh xanh...

20


2. Những nguyên liệu để chế biến.
Gỏi cá trích là những con cá vừa
được vớt lên từ biển, tươi rói với vây
mịn trắng bóng. Ăn gỏi cá trích thì
khơng thể thiếu rau rừng với đủ vị
chua, chát, ngọt, bùi mà nghe cái
tên không thôi cũng đủ biết hoang
sơ đến chừng nào. Nào là đọt bứa,
bằng lăng, trâm dịi, lá neng, lá cóc
rừng...
Món nước chấm dùng cho gỏi được
pha từ nước mắm ngân nhĩ Phú
Quốc hảo hạng. 

21


3. Cách làm và cách thưởng thức món Gỏi cá trích:
Dùng những miếng thịt cá dọc xương sống của cá
trích trộn với nước giấm có nêm muối, đường,
hành phi… sau đó bày lên đĩa. Bên cạnh là đĩa rau
rừng và một chén dừa nạo thịt, một chén nước
chấm và đĩa bánh tráng được nhúng bằng nước cốt
dừa, vừa dai vừa không dính. Bánh tráng dùng để

ăn gỏi cá trích cũng do người dân nơi đây làm ra
và có bí quyết riêng.
22


Kết bài:
Hương vị và tiếng tăm của món gỏi cá trích Phú Quốc.
Lần đầu đặt chân đến Phú Quốc, mới nhìn đĩa cá trích tươi tái dấm hoặc tái
chanh, nhiều người chưa từng ăn qua sẽ có cảm giác ngại ngần, nhưng khoan, hãy
cứ thử trải bánh tráng ra đĩa, sắp lên đủ loại rau, ít dừa nạo và cuối cùng là vài
miếng cá trích. Cuốn lại, chấm với nước mắm Phú Quốc hảo hạng.
Ban đầu thì như vậy, nhưng khi ăn gỏi cá trích rồi, bạn sẽ thật sự ngạc nhiên vì
hồn tồn khơng tanh mà chỉ thấy mùi thơm của rau rừng, vị béo của dừa nạo và
và mùi vị thật giịn ngọt của miếng cá trích.
Thật là ngon hết sẩy. Ăn mãi không ngán và cũng không thấy no. Chính món
gỏi này đã để lại khơng biết bao nhiêu nỗi nuối tiếc, bịn rịn trong lòng những du
khách thập phương.

23


24


25