Sáng kiến kinh nghiệm: Tích hợp giáo dục môi trường qua môn Địa lý trong trong trường trung học phổ thông

SỞ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO ĐỒNG NAI
TR
G THPT TÂN PHÚ
TỔ SỬ- DỊA- CÔNG DÂN

Mã số: . . . . . . . . . .

TÍCH HỢP GIÁO DỤC MƠI TRƢỜNG QUA
MÔN ĐỊA LÝ TRONG TRONG TRƢỜNG TRUNG
HỌC PHỔ THÔNG
t

c

: NGUYỄN HUỲNH PHƢỢNG NGA

v c
c u:
Quả lý áo dục..........................................
P ơ
á d
ọc …………………….
Ph ơng pháp giáo dục ……………………
L nh v c khác..............................................

C
M



:

P

 Phim ảnh 

N M HỌC

-2012

Hi n vật khác


UBND HUYỆN ĐỊNH QUÁN
Đơn vị Tr
THPT Tâ P ú

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lậ –T do- H
úc
Đị

Quá ,

à 20 t á

05 ă

2012

PHIẾU NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Năm học

- 2012

Tên sáng kiến kinh nghiệm:

TÍCH HỢP GIÁO DỤC MÔI TRƢỜNG QUA MÔN ĐỊA LÝ
TRONG TRONG TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
Họ và t tác
Đơ vị ( tổ)
v c

ả

: Nguyễn Huỳnh Phƣợng Nga
: Sử- Địa- Công Dân.
c u:
Quả lý áo dục..........................................
P ơ
á d
ọc …………………….
Ph ơng pháp giáo dục ……………………
L nh v c khác.............................................. 

1. Tính mới
- Có giả
á oà toà
ớ
- C
ả
á cả t ế từ ả

á

ãc




2. Hiệu quả
- Hoà toà
ớ và ã tr ể
a tro toà
à c
u quả cao 
- C t
cả t ế oặc ổ ớ từ ữ
ả
á ã c và ã tr ể
a á dụ tro
toà
à c
u quả cao. 
- Hoà toà
ớ và ã tr ể
a á dụ t ơ vị c
u quả cao. 
- C t
cả t ế oặc ổ ớ từ ữ
ả
á ã c và ã tr ể

a á dụ t ơ
vị c
u quả. 
3.Khả năng áp dụng
- Cu cấ
ợc các luậ c
oa ọc c o v c o c ị
lố c
sác
Tốt 
Khá  Đ t
- Đ a ra các ả
á
u ế
ịc
ả ă
dụ t c t ễ , dễ t c
và dễ
vào cuộc số
Tốt
Khá  Đ t
- Đã ợc á dụ tro t c tế t u quả oặc c
ả ă á dụ
t u quả
tro
v rộ .
Tốt 
Khá
Đ t
XÁC NHẬN CỦA TỔ CHUYÊN MÔN

( Ký tên và ghi rõ họ tên)

THỦTRƢỞNG ĐƠN VỊ
(Ký tên và ghi rõ họ tên)


BM 02-LLKHSKKN

SƠ LƢỢC LÝ LỊCH KHOA HỌC
I. THÔNG TIN VỀ CÁ NHÂN
1. Họ và t
: u ễ Huỳ P ợ
a
2. à , t á , ă s
: 20-01- 1977
3. a , ữ
: ữ
4.Địa c ỉ
: KDC 09,Ấ I, G a Ca , Đị
5.C c vụ
: Giáo viên
6.Đơ vị c
tác
: Tr ng THPT Tân Phú

Quá , Đồ

II. TRÌNH ĐỘ ĐÀO TẠO
- Tr
ộc u

: Cử â s
ă
ậ bằ
: 1999
- C u
à
ào t o : Địa lý
III. KINH NGHIỆM KHOA HỌC
v cc u
c
- Số ă c
- Các SKK ã c :
1. Sử dụ
ơ t tr c qua tro
2. Dù các l ợc ồ
t ế ào c o

: ả d
: 12 ă

ịa lý.

d
ịa l 10
u quả
d
ịa lý?

a

I -Đặt vấn đề :
. Sự phát triển của vấn đề giáo dục môi trƣờng
à a , v c áo dục
tr
trở t à
vụ à
u tro v c áo dục
và ào t o t ế
trẻ ở các tr
ọc ất là tro các tr
Tru
ọc ổ t
(
THPT).
Tro xã ộ
,
tr
là vấ
ã và a t u út s qua tâ của toà
â lo .
ut ậ
trở l
â , do s
át tr ể của oa ọc ỹ t uật và c
,
s
a tă dâ số quá a và quá tr
t

a
ẽ, ã là c o quá tr
a
t ác và sử dụ tà
u
à cà
u. Kết quả là
ểu uồ tà
u
bị c
t,
u
s
t á bị á ủ ,
u câ bằ tro t
bị rố lo và
tr
số
của c ú ta lâ vào t
tr
ủ
oả vớ qu
toà c u.
Để bảo v
tr
, cá
s
t à của
, co
ã ả t c

à
lo t các b
á
ác au, tro
c b
á
áo dục
tr
tro l a tuổ ọc
s .G áo dục
tr
c o ọc s
ợc xe là ột tro
ữ b
á c
u quả
cao, bở â là các
ú c o co
từ lúc cò bé ã c
ậ t c ú
ắ tro v c
a t ác, sử dụ
ợ lý các uồ tà
u
và c ý t c tro v c t c
các
vụ bảo v
tr
, ất là tro t ơ la
trở t à l c l ợ lao ộ tr c t ế của

ất ớc.
Tr t ế ớ , v c áo dục
tr
ợc t ế à từ ữ
ă
u của t ậ
niên 70 và từ
ế a ,d ớ s
ớ dẩ , t eo dõ của các tổ c c
tr
của
H Quốc,
ã át tr ể
à cà
ẽ và sâu rộ , vớ
u ộ
ị ộ t ảo qu
quốc tế bà v
tr
a d ễ ra ở
u ơ tr t ế ớ , cụ t ể
:
- ă 1992,
quốc ( HQ) ã
tr u tậ
ột ộ
ị a t
lịc sử
t R o Deja ero (Bras l) ể t
qua

ị
u v c ơ tr
à
ộ quốc tế ằ c u vã t
tr
xấu
a c
b u
qu ể trá
ất à u
â c ủ ếu â ra là
à
. Đồ t
t à lậ
ột tổ
c c tr c t uộc ể t ẩ
ị v bế ổ
ậu ( BĐKH) toà c u, c t là Uỷ
ban
c
ủ v BĐKH toà c u
(IPCC). T ế t eo,
u ộ
ị, ộ
t ảo t cỡ t ế ớ
ợc tổ c c l
tục ở
u ớc ể t c t cuộc c ế
c ố BĐKH toà c u.
Hội nghị biến đổi khí hậu

do Liên hiệp quốc tổ chức
- ă
co

2007, c ơ tr
át tr ể của HQ (U DP) át à báo cáo “ át tr ể
2007 – 2008”. HQ ã là
ết ả ă
ể ỗ trợ cuộc c ế c ố BĐKH ằ


bảo v
con n

â lo tr ớc t ả
â ra.

o v cù

to lớ của t

àc

do s “v t

c” của

ị ị t K oto ra
t Hộ
ịt ợ

ỉ của các quốc a tr t ế ớ
vào t á 12/1997 ở t à
ố K oto ( ật Bả ) ằ cắt ả
à
. Trả qua à
lo t cuộc t ơ t ảo ể
du t, ý ết éo dà tro 10 ă , ã ế t á 12/2007 ã
c 175 quốc a và vù lã t ổ ca
ết từ a o n 2008 – 2012 sẽ ả
át t ả K K
và tớ ă 2012 sẽ t 5% của l ợ
át t ả 1990.
-

- Các t ỏa t uậ tr toà c u v v c ả
át t ả
à
ị ị t
Kyoto ợc t
qua ă 1997.
ị ị t
à
ợc ơ 160 quốc a ồ ý t c
cắt ả
t ả ơ 55% l ợ
à
. Vào t á 6 ă 2009, c ỉ c Hoa Kỳ,
ột quốc a c l ợ
át t ả
à

lâu
tr t ế ớ , ã từ c ố t
qua
ị
ị t
à .H
ị sẽ ết
vào ă 2012. Các cuộc à
á quốc tế ã bắt u từ
t á 5 ă 2007 v
ột
ị tro t ơ la
ằ t c
t à c
vấ
cắt
ả
à . Các cuộc à
á do U
u à d ễ ra t Copenhagen vào t á 12 ă
2009
- Vào t á 1 ă 2005, L
c âu Âu a ra cơ c ế át t ả t ơ
của
ọ, t
qua
các c
t ết ợ vớ c
ủ ồ ýt u ữl ợ
át t ả của ọ

oặc ua các oả t dụ từ t t a v
ả trả c o át t ả .
- Úc ã t
báo lịc tr
cắt ả
ễ cacbo của ọ vào ă 2008.
-C
ủV ã
c uẩ c
ớc u
HQ v BĐKH (U FCCC) vào ă
1994 và
ị ị K oto vào ă 2002. Tu c a ả là quốc a c
át tr ể
V a tậ tru c o các o t ộ
ể
và ả t ểu át t ả
à
theo n ị ị T K oto. V t a
a so t ảo t
báo quốc a số 2 (S C) c o
U FCCC sẽ oà t à vào ă 2009.
R
ở V t a , v c áo dục
tr
, ất là áo dục
tr
tro tr
THPT ớ
ợc t c

vào u t ậ
80, c ủ ếu vớ ế o c cả các
áo dục và
lồ
é vào các
ọc tro
à tr
(
s
ọc,
GDCD, ịa lý . . .) ồ
t
tế à
c uv
ơ t c và ộ du
áo dục
tr
, xuất bả sác
áo dục và bảo v
tr
, tu
tru
áo dục
tr
tr các
ơ t t
t
ột các a d , o
ú vớ
u

t c.
. Vai trò, nhiệm vụ của giáo dục môi trƣờng trong trƣờng THPT.
2.1 Vai trị của giáo dục mơi trường trong trường THPT.
C ú ta ểu rằ , ữ b ế ổ của
ậu và
tr
t eo c u ớ xấu
lớ là do tác ộ của co
tro quá tr
át tr ể
tế - xã ộ .Đ u à là c o
b u
qu ể
l , â
u
à
à u
â do l ợ
CO2 c
u
tro
qu ể c tác dụ
lớ
ữ
t l ợ tỏa
ợc vào tro vũ trụ của trá
ất. Cù vớ
CO2 cò c
ột số
ác cũ

ợc ọ c u là
à
:
ox, CH4, CFC…vớ
ữ
a tă
ẽ của
sả xuất c
và v c sử
dụ các u
l u a t c ( d u ỏ, t a á…), các
c u của các à oa ọc
0
0
c ot ấ
t ộ toà c u sẽ tă từ 1,4 C ế 5,8 C từ 1990 ế 2100 và v vậ sẽ éo t eo
ữ
u cơ lớ , t ể
qua ữ
u tồ t sau â : a tă
c ớc b ể , bă
à


lù v 2 c c, ữ
ợt ắ
, bão tố và lũ lụt,
, su t oá
tế, xu
ột và

c ế tra , ất s a d
s
ọc và á ủ
s
t á ….
Tác ộ
bắt uồ từ ỗ cá â , ỗ quốc a và toà xã ộ . Tác ộ
c ỉt
qua các o t ộ
tế, à cò qua các o t ộ vă
a, du lịc , vu
c ơ , ả tr , … v vậ , bảo v
tr
là trác
c u của ỗ
và của toà
xã ộ , tro
c trác
của từ cá â , từ
a
r
và cả cộ
ồ xã
ộ
c u .
G áo dục
tr
qua ả d tro các tr
ọc, ất là các tr
THPT

c ế vị tr ặc b t.
à tr
là ơ ào t o t ế
trẻ, ữ
c ủ t ơ la của ất ớc, ữ
sẽ t c
v c a t ác, sử dụ và bảo v các uồ tà
u
t
và
tr
ất ớc
. ếu ọ c
ậ t c
ủ các vấ
tr
,t
ra
, dù ở bất ỳ l
v c o t ộ
ào, ọ u c t ể t c
vụ bảo v
tr
ột các c
u quả.
2.2. Nhiệm vụ của giáo dục môi trường trong trường THPT.
Ở tro tr
ọc, áo dục
tr
là ột ộ du qua trọ tro

ọc tậ , ằ
â cao ậ t c, r lu
ỹ ă ,
t à t á
ắ c o ọc s
tro bảo v
tr
,
c
vụ:
- à c o ọc s
ậ t c rõ ặc ể của
tr
t
tr
ố vớ
số và s
át tr ể của toà xã ộ , ữ tác ộ
c o
tr
b ế ổ xấu và ữ
quả của .
- Từ cơ sở ậ t c , áo dục c o ọc s
lò
ut
o cả
ẹ , các d t c vă
a lịc sử, ý t c bảo v
ữ
lành, s c ẹ c o

,c o ọ
và c ố l
ữ
à v
nh ễ
tr
.
- Tra bị c o ọc s
ột số
ơ
á và ỹ ă bảo v
t ểt c
các
vụ bảo v
tr
ở ịa
ơ .

v c ả d và
ộ và à v ú
, va trò của
của co
là
, b ết qu trọ các
tr
số tro
á o
oặc â
tr

ể ọc

II.Giáo dục môi trƣờng cho học sinh qua môn địa lý nhƣ thế nào?
1. Các phƣơng thức tiến hành
Ri
bả t â t
t ế à á dụ vào
Địa lý bằ
u các
ác au và tôi
t ấ rằ các ế t c áo dục
tr
ợc t c ợ vào
ịa lý sẽ rất c
u quả
t c
qua các
t c sau:
1.1 Hình thức lồng ghép:
* ồ
é c t ểc ế
ột c ơ
a
ột bà trọ vẹ .
Ví dụ:
Trong Bài 20 Lớp vỏ địa lý. Qui luật thống nhất và hoàn chỉnh của lớp vỏ địa lý. ( lớp 10)
cả bài đều có các đơn vị kiến thức lồng ghép được và bằng những câu hỏi gợi mở hay cho
HS lấy ví dụ ở địa phương và ngay trong SGK thì kết quả kiểm tra kiến thức hiểu biết của
các em rất tốt.
Trong chương trình lớp 10 có chương X Môi trường & sự phát triển bền vững với bài

41,42 đều là kiến thức môi trường


Khối 12 các bài nêu địa hình núi, thiên nhiên phân hóa bắc , nam, đơng tây, vùng biển
thềm lục địa, khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa…địa lý các vùng kinh tế, ngành kinh tế,vấn đề
khai thác các thế mạnh vủng……tất cả đều có thể lồng ghép giáo dục môi trường .
* C t ể lồ
é
ột ục, ột o
a
ột và câu tro
ơ vị ế t c của
bà ọc, các à c ế tỉ l rất
u tro SGK của cả ba ố 10, 11, 12.
Ví dụ:
Trong Bài 32 Vấn đề khai thác thế mạnh của trung du miền núi bắc bộ ( lớp 12) phần
2 khai thác, chế biến khoáng sản và thủy điện là phần có thể lồng ghép bảo vệ mơi trường vì
thơng qua các hoạt động khai thác và chế biến khoáng sản, xây dựng nhà máy thủy điện thì
việc gây ơ nhiễm và mất cân bằng tự nhiên là điều tất nhiên nếu quá trình này không không
được khảo sát và nghiên cứu kỹ.
Khối 11 hầu hết các bài liên quan các quốc gia như:Hoa Kỳ, Liên Bang Nga, Nhật
Bản, Trung Quốc,Ô xtrâylia khi nêu tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên đều áp dụng lồng ghép
môi trường khi giảng dạy và học tập.
* C t ể là các bà t c à , bà ọc t
sau bà ọc c
ằ bổ su
ế
t cv
tr
.

Ví dụ Bài 4 Thực hành tìm hiểu những cơ hội và thách thức của tồn cầu hóa đối với
các nước đang phát triển (lớp 11).Ngoài những cơ hội và thách thức của toàn cầu hóa đối về
kinh tế thì cũng gây áp lực nặng nề với tự nhiên, vì làm cho mơi trường tồn cầu cũng như
mỗi quốc gia bị suy thoái do trong q trình đổi mới cơng nghệ các nước phát triển đã
chuyển các công nghệ lỗi thời, gây ô nhiễm sang các nước đang phát triển…..
1.2 Hình thức liên hệ:
Ở
t c à , các ế t c t c ợ
áo dục
tr
ợc nêu rõ
tro sác
áo oa,
d a vào ế t c bà ọc áo v
c t ể bổ su các ế
t c
bằ các l
các ế t c áo dục
tr
: Từ các
t ợ ( v dụ
: ắ
, bão, lũ lụt . . . ), số l u
tr
tr
và sử dụ
tr
( v dụ: các
số l u v
t ả tro

,v
c ộ
ễ bẩ các co s , c t ớc lổ t ủ
t
ozo … )…. Vào tro các bà ả c ộ du l qua .
Ví dụ: Trong bài 37 Địa lý các ngành giao thông vận tải ( lớp 10) khi giảng ngành
GTVT đường biển giáo viên có thể hỏi: Các tàu chở dầu khi cập cảng và lau dọn, rửa tàu…
nước thải đó đổ ở đâu? Hậu quả của việc làm này là gì?
Gv cung cấp thêm thơng tin như: Ơ nhiễm của hoạt động hàng hải và cơng nghiệp đóng
tàu gây ra chủ yếu là ô nhiễm nguồn nước do dầu và ô nhiễm trầm tích do lắng đọng các
kim loại nặng. Bờ biển Việt Nam được phân ra 3 vùng nhạy cảm và đây cũng là điểm nóng
của ơ nhiễm biển ven bờ đó là: Vùng biển Hạ Long-Hải Phịng, vùng Đà Nẵng-Dung Quất
và vùng Gành Rái-Vũng Tàu.
Tỷ lệ ô nhiễm biển ven bờ do dầu từ hoạt động hàng hải chiếm khoảng 48% do các tàu
khơng có két chứa dầu bẩn, 35% do các sự cố đâm va 13% do sự cố tràn dầu. Theo số liệu
ước tính của Cục Đăng kiểm Việt Nam thì hoạt động hàng hải đã gây ơ nhiễm tại vùng biển
nước ta từ các nguyên nhân: do Súc rửa hầm hàng 46%, từ nước la-canh, ba-lát 22%, từ sự
cố nhận dầu 3%, từ tràn dầu 24% và các nguyên nhân khác là 3%.
Theo thống kê số liệu quan trắc tại khu vực các sông thuộc khu vực Hạ Long-Hải Phịng,
nồng độ dầu trong nước trung bình 0,26mg/l, tại khu vực Vũng Tàu - Đà Nẵng nồng độ dầu
trong nước trung bình 0,29mg/l. Tại Bà Rịa-Vũng Tàu nồng độ dầu trong nước dao động
trong khoảng 0,14 đến 0,52mg/l đều vượt giới hạn Tiêu chuẩn Việt Nam. Nhìn chung, chất


lượng nước biển ven bờ chỉ đạt được mức B và C theo TCVN 5943-1995. Như vậy, ô nhiễm
dầu trong nước sẽ hủy diệt các lồi cá, tơm thủy sinh và sinh vật đáy, và nghiêm trọng hơn là
khi hàm lượng dầu trong nước cao hơn 0,2mg/l sẽ không dùng làm nguồn cấp nước sinh
hoạt được.
1.3 Hình thức làm bài báo cáo thu hoạch tìm hiểu nội dung về mơi trường:
K á dụ

t c à , T t ấ rằ rất t u út, t o
t ú lớ c o ọc s
bở tro
a o bù
ổt
t
a , cù s
át tr ể v ợt bật của I ter et
các e sẽ rất dể dà t
ểu các t
t c t ết. Hơ t ế, oà b ết
u ế
t c tro quá tr
là bà , ọc s
c t ể tă c
t
các ỹ ă : là v c
theo nhóm, ết ợ và ợ tác là v c, t ố
số l u, c ọ lọc t
t , át u
t
sá t o tro tr
bà , t ết ế bà là . . . .
Ví dụ: Bài 3 Một số vấn đề mang tính tồn cầu ( lớp 11 ), HS được chia theo từng nhóm
5-7 em cùng tìm hiểu kiến thức theo chủ đề như: Biến đổi khí hậu tồn cầu, sự suy giảm tầng
Ơ zon và hiện tượng nóng lên của trái đất, ơ nhiễm nguồn nước ngọt, biển và đại dương, sự
suy giảm đa dạng sinh học...
Sau đó ( 1-2 tuần) cho các em trình bày trước cả lớp. Kết quả thu được rất lớn bởi các
em thích thú khi tự mình tìm hiểu kiến thức và kiến thức đó sẽ khắc sâu.
2. Phƣơng pháp xác định kiến thức giáo dục môi trƣờng để đƣa vào các bài học

mơn địa lý.
2.1. Chọn nhóm kiến thức:
V c c ọ các ế t c áo dục
tr
ểl
vào bà ọc trong quá trình
ả d là rất c t ết, ằ là c o các ế t c
bị trù lặ
ữa bà à vớ
bà
ác, ữa c ơ tr
lớ à vớ c ơ tr
lớ
ác.
Các ế t c áo dục
tr
qua
ịa lý, t eo bả t â T , c t ể â
b t theo 3 nhóm:
* Các kiến thức về thành phần của mơi trường và các nhóm tài ngun thiên nhiên
như: Địa
,
ậu, ớc, t ổ
ỡ , ớ s
vật, các
s
t á , các cả qua t
, . . . các
t ợ t
: tr ợt ất, lở ú , ộ

ất,
. bão, lũ lụt,
a á, . . .
* Các kiến thức dân cư và hoạt động kinh tế - xã hội của con người như: dâ số,
c ủ tộc, các o t ộ sả xuất
,c
, ao t
vậ tả , du lịc . . .
* Các kiến thức về tình hình sử dụng tài nguyên, thực trạng và biện pháp bảo vệ các
nguồn tài nguyên và môi trường.
2.2 Việc đưa kiến thức giáo dục môi trường vào môn địa lý cần đảm bảo theo
nguyên tắc:
* Phải dựa vào nội dung bài học.
Ví dụ: K
ọc c ơ
,c
, giao t
vậ tả , . . . giáo
viê c t ể a ế t c
ễ
tr
, uồ
ớc do ớc t ả c
ểl
vào bà .
* Các kiến thức giáo dục môi trường đưa vào bài phải phản ánh được hiện trạng môi
trường hoặc tình hình bảo vệ mơi trường địa phương.
Ví dụ: - K t ả ở cơ sở c ế b ế
t u t ở xã G a Ca -Đị Quá - Đồ
a

ớc t ả của u c
a à, C
t
a
...
* Các kiến thức giáo dục mơi trường phải có hệ thống, được sắp xếp đúng chỗ, hợp lý,
sát với thực tiễn, hợp logic của môn học.


Ví dụ: K
v
á rừ , là su t ố tà
u
rừ , ất a bị x
ò , â
lũ lụt tro bà 28 Địa lý à trồ trọt
III à trồ rừ ( lớ 10); a ba2 Sử
dụ & bảo v tà
u
t
(lớ 12). C
ả l
t c tr
t
tr
ở ịa
ơ
a t
xu
bị lũ lụt

ùa
a ế , cò
ùa
t
á éo dà , ể ọc s
t ấ rằ
â là ữ vấ
cụ t ể, tr ớc ắt và t c tế c
là vấ
xa l .
Ha
v
ễ
và uồ
ớc s
o tt
u v c ịa
ơ c
c
t
e ở xã a
à, à á bột ọt A- o e của Đồ
a ... â
t ố và t ả
c ất c a qua xử lý â
ễ
ớc s
.
2.3 Các bước tiến hành khi đưa kiến thức giáo dục môi trường vào môn địa lý:
- Bƣớc

c u sác
áo oa và â lo các bà ọc ể xác ị các lo bà
c ộ du
oặc c
ả ă
a ộ du
áo dục
tr
vào bà .
- Bƣớc Xác ị các ế t c áo dục
tr
ã ợc lồ
é vào các bài.
- Bƣớc 3 Xác ị các bà c
ả ă
a ế t c áo dục
tr
vào bà
bằ
t cl
và d
ế các ế t c c t ể a vào từ bà .

III. Phƣơng pháp dạy học giáo dục môi trƣờng qua mơn địa lý ở
trƣờng THPT nhƣ thế nào?
1. Hình thức tổ chức dạy học nội khóa
* Có thể sử dụng các phương pháp:
ơ
ở, ết ợ sử dụ tra ả , sử dụ bă

ợ
ất.
Cụ thể: Bài 8 T
G áo v c t ể ỏ :

á
u vấ
,
ơ
á à t o
a, . . . ể t
u quả cao và t uậ lợ

c ịu ả
ở sâu sắc của b ể ( lớ 12)
- Ảnh hưởng của biển đơng đến khí hậu nước ta như thế nào?
- Tại sao phải dọn sạch sẽ khu vực các bãi cát và dọc bờ
biển?
- Vai trò rừng phi lao, rừng dương trồng ven bờ biển là gì?
Hoặc dùng các bức hình kèm theo các câu hỏi:”Thơng điệp của những ảnh này???..”.


Ô nhiễm biển
Hoặc trong chương Địa lý ngành giao thông vận tải, có thể dùng nhiều hình ảnh gây ơ
nhiễm mơi trường của phương tiện giao thơng :

* Có thể dùng tranh ảnh, băng hình v o t ộ
a t ác rừ , oá sả . . . ể t ấ
t qua trọ của tà
u

t
ố vớ
số sả xuất của co
. Ha các
o
ễ
tr
,
ễ
ả
ở
ế s số tr trá ất và
ậu quả của các
ễ
à ố vớ co
ể ú ọc s
c ýt cv
tr
và
bảo v
tr
.
Ví dụ:
Các bài trong chương địa lý ngành công nghiệp ( lớp 10 hoặc lớp 12) có thể dùng đoạn
phim về việc thải khói bụi, thải nước xả cơng nghiệp, các rác thải trong sinh hoạt của công
nhân, . . để minh họa ô nhiễm môi trường.Hay Video clip về ngập úng, lũ lụt, mưa bão..ở
Việt Nam là những minh chứng đích thực giúp các em thấy gần gũi, thực tế.


Hoặc ảnh sông bị nhiễm độc:

Hà

tr u tr u co cá c ết tr

v

á
cả

s
vù
t ợ

Ba ou C ala d ba
oà
ế c

C ất t ả c

ra s

ou s a a, Mỹ, ã t o

, ồ, suố . . .

San hô chết
. Hình thức tổ chức ngoại khóa
*T
ểu ,

c u
tr
Ví dụ:
Bà 9 Tác ộ của o l c ế

ịa
ịa

ơ

:

b

ặt trá

ất ( ịa lý 10)

ột


=> Giáo viên có thể cho HS xem xét khu vực nơi ở có đá 3 chồng, vậy nơi đó bị ngoại lực
tác động như thế nào? Bằng tác nhân gì? Tại sao có tảng đá hình dạng con voi, con cóc?
Hình cái đĩa. . .
Bà 27 Va trị, ặc ể , â tố ả
ở tớ
át tr ể và â bố
. Một
số
t c tổ c c lã t ổ

.( lớ 10)
GV c t ể ỏ :
- Các loại nông sản của địa phương?
- Các mơ hình sản xuất nơng nghiệp tại nơi em ở?
- Hoạt động trồng trọt ,chăn nuôi ở địa phương dùng nhiều phân bón thuốc trừ sâu
khơng? Sau khi dùng , các bao bì ,chai lọ thuốc đó nơng dân xử lý như thế nào? . . .
=> Cuố cù
ú ọc s
b ết t
t ế à sả xuất
t os
át
tr ể
tế c o a
, ất ớc
sẽ tác ộ và â ậu quả
tr
t ế
ào ếu
t c
ú các .
* Tổ c c t a qua - dã o :
Ví dụ: Thăm nhà máy thủy điện Trị An ở địa phương: Cơng trình có ý nghỉa kinh tế to
lớn và tạo thay đổi , cải tạo môi trường.
GV c t ể ỏ : Môi trường sinh thái thay đổi như thế nào khi ngăn dịng nước sơng xây
dựng đập thủy điện?
Điều kiện sống của người dân và sinh vật vùng này bị ảnh hưởng ra sao?
Ví dụ : Thăm rừng Nam Cát Tiên ( Lâm Đồng) một khu bảo tồn tự nhiên, học sinh sẽ
thấy vai trò của rừng trong cân bằng sinh thái và hạn chế xói mịn, rửa trơi . . .
=> Qua quá trình tham quan, giú các e t ấ

ợc va trò của
tr
t
,
ểu các cả
ẹ ất ớc,
t à t
ut
và ý t c bảo v
tr
.
3. Các hình thức khác
* Vớ
ữ bà ọc c ơ vị ế t c ỏ
l qua ế
áo dục
tr ớ ,
giáo v
c t ể dùng mô tả các
t ợ
ột các ấ dẫ ,
tt
và ậ tâ ,
ũ của c
áo v sẽ ú HS cả
ậ và
du rõ rà
ất.
Ví dụ: Bài 6 Hợp chúng quốc Hoa Kỳ ( địa lý 11). K
v Đ u

t
và tà
nguyên thiên n
, các o cả
ẹ , ỳ t ú…
bị tà
á, ủ o ta xe vào các
ộ du tả quá tr
d c của
C âu Âu ế Hoa Kỳ và a t ác c
ục vù
ất
ớ ở Bắc Mỹ tro t ế ỷ XVIII, XIX, XX t c dâ C âu Âu ã t u d t ộ vật quý
ế
bò B - d
c tớ 60 tr u co a c ỉ cò rất t tro rừ cấ , a
các loà
bồ câu d trú
à tỉ co a ã tu t c ủ
oà toà . . .
Ha ở bài 8 Thiên nhiên chịu ảnh hưởng sâu sắc của biển, bài 9: Thiên nhiên nhiệt đới
ẩm gió mùa ( vấn đề khí hậu), bài 15: Bảo vệ mơi trường và phòng chống thiên tai ( vấn đề
thiên tai: bão . . .)…G áo v
dù dẫ c
t u ết ục từ ữ c ơ tr
tru
tr c t ế của VTV1 tr t v vào ữ
à ở các ịa
ơ c bão c uẩ bị ổ bộ
vào, hoặc a c

d ,
a lớ , câ ổ, à sậ , ớc s
dâ cao ở các tỉ :
A , Quã
ã,B
T uậ , Hà T , K á Hòa . . . .từ
t ấ rằ
ếu b ết bảo v cỉa
t o t ố rừ
ò
ộ, bảo v rừ
u uồ tốt . . . sẽ
c ếs
á o của
a
bão tr
ất l .
Hoặc bài 31 Vấn đề phát triển thương mại và du lịch( địa lý 12) phần 2 Tài nguyên du
lịch:
cả
ẹ Vị H o
ột tro 7 ỳ qua t
t ế ớ ớ vừ ớ
ợc c
ậ ( 4/ 2012 ), áo v c t ể ỏ :


Tại sao phải quan tâm đến bảo vệ môi trường, cảnh quan khi khai thác tài nguyên du lịch
vịnh Hạ Long?
Nếu ở Vịnh Hạ Long biển bị ô nhiễm, rác thải nhiều thì vấn đề gì sẽ xảy ra?

=> Tù t
l ợ t ết ọc à áo v
ul
u câu ỏ ú ọc s
ậ ra t
qua trọ và s ắ b
ật t ết ữa
a t ác sử dụ
t
,
u quả
tế và
ị
ớ
áo dục
tr
…
*B c
,c t ểt a
ảo và ọc c o HS
e các tà l u s u t ,
ọa
s
ộ
ộ du bà ọc, v
các v ết cụ t ể, t c tế c
ả ă
ú HS t
ểu
và c ấ t ợ sâu sắc v

tr
.
Ví dụ: Tr
à lo t báo, t c vớ các bà v ết
:
- Bà “ Hội chứng chết rừng ở Tây Âu”
s t t
của rừ do
a ax t â
ra( báo nhân dân)
- Bà “ Kho báu trong khu rừng cấm Nam Cát Tiên” ớ t u các tà
u
t c
vật và ộ vật quý c bảo v (báo Đồ
a)
- Đ cậ vấ
c
ua vũ trang, các cuộc c ế tra . . . ả
ở
ế
tr
, áo v c t ể lấ
uồ t l u ổ lồ tr I ter et và
u các t
t
o
phú khác .
*P ơ t
tr c qua c tác dụ lớ ố vớ HS
: bả ồ, b ểu ồ,tra ả ,

bă
a…t o
t ú và ấ t ợ sâu sắc. Các
ơ t
tr c qua c tác dụ lớ ố
vớ HS ú
ểu rõ s
â bố các
t ợ
tr
và
c ộb
ổ
tr
từ
u v c.
Ví dụ: Bài 17 Thổ nhưỡng quyển. các nhân tố hình thành thổ nhưỡng( địa lý 10)=> cho
b ết á
ất, â tố và tác â
t à
ất ú
ểu và sử dụ
ất
t ế ào
ể
là
ễ và x
ò ất, e lợ c
tế bảo v
tr

…
oà ra tù ố t ợ từ bà c
áo dục
tr
t ơ
lớ 10 c
u bà l
qua ế
qu ể , t ủ qu ể , s
, dò b ể t ủ tr u, s
qu ể , â
bố s
vật . . .
Chương trình lớp 11 có bài 3 Một số vấ
a t
toà c u,
2
tr
…
bà 5
t
các c âu lục: C âu
, Mỹ a T , Tâ
a Á Tru á . . .các
ịa lý t
,
tế, xã ộ các ớc: Hoa Kỳ Tru Quốc,
ật Bả ,
Ba
a,

EU, Đ
a Á… tất cả u a
ut
a t ác từ t
e lợ c c o
co
ả b ết bảo v , bảo tồ ể át tr ể b vữ …
* Tổ c c o t ộ bảo v
tr
ịa
ơ :
-T a
a là s c
tr
: lớ ọc,
sâ tr
, qua
à ở, u dâ c . . .
- Bả t â t c
tốt và ắc ở b
b
t â
ữ
v s
c u ,
xả
rác bừa bã . .
- Tham gia phong trào trồ câ tro sâ
tr
, sâ t ể dục, tro

a tra
l t s,
tro
u v
t ợ
à ( t ợ
à c ế
t ắ
a à ở ịa
ơ )....


=> Qua các o t ộ
tr
và cò
a l
b ết bảo v
tr
tro

à , ú các HS r lu
lợ c
tế. H
t à
từ v c cụ t ể ỏ ặt.

ỹ ă bảo v
à v t á ộ số

tr

, cả t o
tc c ,c c ,

IV. Kết luận
Tro
a o
a ,
xã ộ loà
à cà t ế bộ,
tế à
cà
át tr ể , v c sử dụ
à cà
u các tà
u
t
, cuộc số
â
cao… t
ữ tác ộ vào
tr
t
à cà
ẽ và sâu sắc, v vậ ý
t c bảo v
tr
và bằ
ữ v c là t ết t c ất
là c u
của r

a ữa.
G áo dục
tr
tro tr
ổt
c ý
a rất qua trọ tro
ào t o t ế
trẻ, và
ịa lý là ột tro
ữ
ọc áo dục
tr
c o ọc s
tốt ất.
Đã ế lúc ỗ áo v
ịa lý ả trở t à
ữ
à áo dục
tr
ể ả
d c o ọc s
của
và áo dục các e t à
ữ c
dâ tố số tro
tr
t
tro s c , là
. Bở t ế, v c c uẩ bị vố

ế t c và
ơ
á
áo dục
tr
là
u c t ết.
Tr
â là và
c u và
dụ
ả d v “ TÍCH HỢP GIÁO
DỤC MÔI TR
G QUA MÔ ĐỊA Ý” tro tr
THPT Tâ P ú u
Đị h Quán
Tỉ Đồ
a ơ t c
tác. Rất o
ợc s
của quý T
c ,b b ồ
ể bả t â t
ợc ọc ỏ t
, ằ t c
tốt c
tác ả d của
.
C â t à cả ơ .
Định Quán, ngày 20 tháng 05 năm 2012

Ng
v ết

Nguyễn Huỳnh Phượng Nga


MỤC LỤC
MƠI TR

G

Phần một: biến đổi khí hậu tồn cầu và suy giảm tầng ơdơn.
) Tình hình biến đổi khí hậu trên thế giới và suy giảm tầng ôdôn.
) những tác hại.
4
3) Biện pháp giải quyết.
6

4

Phần hai: ô nhiễm nguồn nước ngọt, biển và đại dương.
1)Ô nhiễm nƣớc ngầm.
2) Ô nhiễm mơi trƣờng biển.
3) Ơ nhiễm đại dƣơng.

7
8

Phần ba: suy giảm đa dạng sinh vật.
) biến đổi khí hậu tồn cầu và đa dang sinh học.

) Mối quan hệ giữa đa dạng sinh học và biến đổi khí hậu tồn cầu .
3)Biến đổi khí hậu và đa dạng sinh học Việt Nam .
4)Chúng ta nên làm gì để đáp ứng biến đổi khí hậu tồn cầu.

5
7
18

Hiệu ứng nhà kính: Bản chất là một hiệu
ứng tốt miễn là chúng ta đừng làm nó tăng
quá: 1. Đốt nhiên liệu có nguồn gốc hữu cơ
làm ơ nhiễm khí quyển, tăng hiệu ứng nhà
kính khiến trái đất nóng dần lên và làm thay
đổi khí hậu. 2: Năng lượng từ mặt trời 3a:
sức nóng toả ra từ trái đất. 3b: Khí nhà kính
bao gồm hơi nước; Khí CO2; khí methane. 4:
sức nóng hấp thụ trở lại trái đất do khí gas
từ hiệu ứng nhà kính 5. Số liệu cho thấy hiệu
ứng nhà kính làm trái đất nóng thêm 33 độ C (60 độ F) so với tình trạng khơng có hiệu ứng