Xây dựng bài giảng điện tử về hệ thống phanh TCS trên ô tô

TRẦN THANH BÌNH

BỘ GIÁO D C VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI

-----***-----

TRẦN NGỌC DŨNG

K THU T ĐỘNG CƠ NHIỆT

XÂY DỰNG BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ VỀ HỆ THỐNG
PHANH TCS TRÊN Ơ TƠ
Chun ngƠnh: K thu t Ọ tơ vƠ Xe chuyên d ng

LU N VĂN THẠC SĨ K THU T
K THU T Ọ TỌ VÀ XE CHUYÊN D NG
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
1. TS. DƯƠNG NGỌC KHÁNH
2. TS. NGUYỄN THANH QUANG

KHÓA: 2011A

HÀ NỘI ậ NĂM 2012


BỘ GIÁO D C VÀ ĐÀO TẠO

TR NăNG CăDǛNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI

---------------------------------------

TRẦN NGỌC DŨNG

K ăTHU TăỌăTỌăVĨăXEăCHUYểNăD NG

XÂY D NG BÀI GI NG ĐIỆN T
V HỆ TH NG PHANH TCS TRÊN Ọ TỌ

ChuyênăngƠnh:ăK ăthu tăỌătôăvƠăXeăchuyênăd ng

LU NăVĔNăTH CăSƾăăK ăTHU Tă
K ăTHU TăỌăTỌăVĨăXEăCHUYểNăD NG

NG

IăH

1.ăTS.ăD

NGăD NăKHOAăH C:
NGăNG CăKHỄNHă

2.ăTS.ăNGUY NăTHANH QUANG

KHÓA: 2010B

HƠăN iă- Nĕmă2012

BỘ GIÁO D C VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
---------------------------------------

TRẦN NGỌC DŨNG

XÂY D NG BÀI GI NG ĐIỆN T
V HỆ TH NG PHANH TCS TRÊN Ọ TỌ

ChuyênăngƠnh:ăK ăthu tăỌătôăvƠăXeăchuyênăd ng

LU NăVĔNăTH CăSƾăăK ăTHU Tă
K ăTHU TăỌăTỌăVĨăXEăCHUYểNăD NG

NG

IăH

1.ăTS.ăD

NGăD NăKHOAăH C:
NGăNG CăKHỄNHă

2.ăTS.ăNGUY NăTHANHăQUANG

HƠăN iă- Nĕmă2012


LỜI CAM ĐOAN
TôiăcamăđoanăđơyălƠăđ ătƠiănghiênăcứuăcủaăriêngătôiăd

iăs ăh

TS. Dương Ngọc Khánh và TS. Nguyễn Thanh Quang. Đ ătƠiăđ
b ă mônă Ọă tôă vƠă Xeă chuyênă d ng,ă Vi nă C ă khíă Đ ngă l c,ă Tr

ngăd năcủaă

căth căhi năt iă

ngă Đ iă h că Báchă

KhoaăHƠăN i.ăCácăs ăli u,ăk tăqu ătrìnhăbƠyătrongălu năvĕnălƠăhoƠnătoƠnătrungăth că
vƠăch aăt ngăđ

căcơngăb ătrongăb tăkỳăcơngătrìnhănƠo.

HƠăN i,ăngƠyăăăăăthángăăăănĕmă2012
Tácăgi

Tr năNg căDǜng

1


LỜI C M ƠN
V iăt ăcáchălƠătácăgi ăcủaăb nălu năvĕnănƠy,ătôiăxinăg iăl iăc mă năsơuăsắcă
đ nă TS. Dương Ngọc Khánh và TS. Nguyễn Thanh Quang,ă cácă Th yă đưă h

ngă

d nătôiăh tăsứcăt nătìnhăvƠăchuăđáoăv ăchunămơnăđ ătơiăhoƠnăthƠnhălu năvĕnănƠy.ă
Đ ngăth iăcǜngăxinăchơnăthƠnhăc mă năcácăth y,ăcơăvƠăcácăb năđ ngănghi păđưăgiúpă
đỡ,ăt oăđi uăki năv ăc ăs ăv tăch tătrongăsu tăth iăgianătôiăh căt păvƠălƠmălu năvĕn.
Cu iăcùngă xină g iă l iă c mă năđ nă giaă đìnhă vƠă b nă bè,ă nh ngă ng

iă đưă đ ngă viênă

chiaăsẻăv iătôiăr tănhi uătrongăsu tăth iăgianătôiăthamăgiaăh căvƠălƠmălu năvĕn.
Tác gi

Tr năNg căDǜng

2


M CL C
Trang
L iăcamăđoană .............................................................................................................. 1
L iăc mă nă ................................................................................................................ 2
M căl că ...................................................................................................................... 3
Danhăm căcácăhìnhăv ............................................................................................... 6
L IăNịIăĐ U ............................................................................................................ 9
CH

NGăI:ăC ăS ăXỂYăD NGăBĨIăGI NGăĐI NăT ă ................................... 10

I. Nh ngăc ăs ălýălu năs ăph mă ............................................................................... 10
1.ăM cătiêuăgiáoăd căvƠăđƠoăt oă ............................................................................... 10
2.ăQuanăđi măm iăv ăgiáoăd căvƠăđƠoăt oă ................................................................ 10

II.ăC ăs ăs ăph măđ ăxơyăd ngăvƠăbiênăso năbƠiăgi ngă ........................................... 11
2.1.ăTheoăyêuăc uăxưăh iă .......................................................................................... 11
2.2.ăTheoăm cătiêuăđƠoăt oăă ...................................................................................... 11
2.3.ăTínhăth ngănh tă ................................................................................................. 12
2.4.ăV ătríăbƠiăgi ngă .................................................................................................. 14
2.5.ăĐ iăt
CH

ngăh că .................................................................................................... 15

NGăII:ăXỂYăD NGăV ăBĨIăGI NGăĐI NăT ......................................... 16

I.ăT ngăquanăv ăbƠiăgi ngăđi năt ă ............................................................................ 16
II.ăK tăc uăbƠiăgi ngăđi năt ă ..................................................................................... 20
2.1. Khung n iădung bƠiăgi ngă ................................................................................. 20
2.2.ăT ăchứcăbƠiăgi ngătrênămáyătínhă ....................................................................... 20
III.ăPh

ngăpháp nghiênăcứuă .................................................................................... 21

3.1.ăThuăth păvƠăx ălýătƠiăli uă .................................................................................. 21
3.1.1.ăNgu nătƠiăli uă ................................................................................................. 21
3.1.2.ăX ălýătƠiăli u .................................................................................................... 22
3.1.3.ăXơyăd ngăkhoătƠiăli uă ..................................................................................... 22
3.2.ăPh

ngăphápăxơyăd ngăbƠiăgi ngăđi năt ă ......................................................... 23

3.2.1.ăNgơnăng ăl pătrìnhă ......................................................................................... 23
3

3.2.2.ăCácăph măm mădùngăđ ăxơyăd ngăbƠiăgi ngă ................................................. 23
3.2.3.ăQuyătrìnhăxơyăd ngăbƠiăgi ngă......................................................................... 26
IV.ăTínhăứngăd ngăcủaăb ăbƠiăgi ngăđi năt ă ............................................................ 36
4.1.ăCáchăs ăd ngăbƠiăgi ngă ..................................................................................... 36
4.2.ăĐ iăt

ngăgi ngăd yă .......................................................................................... 38

4.3.ăKh ănĕngăc pănh tă ............................................................................................. 38
CH

NGăIII:ăTỊMăHI UăV ăH ăTH NGăPHANHăCịăTRANGăB ăTCSă .......... 39

A.ăT NGăQUANăV ăH ăTH NGăPHANHă ........................................................... 39
I.ăCôngăd ng,ăphơnălo iăvƠăyêuăc uă .......................................................................... 39
1.1.ăCôngăd ngă ......................................................................................................... 39
1.2.ăPhơnălo iă ............................................................................................................ 39
1.2.1.ăPhơnălo iătheoăcôngăd ngă ............................................................................... 39
1.2.2.ăPhơnălo iătheoăc ăc uăphanhă ........................................................................... 39
1.2.2.1.ăC ăc uăgu căphanhă ...................................................................................... 39
1.2.2.2. C ăc uăđƿaăphanhă ......................................................................................... 43
1.2.2.3.ăC ăc uăphanhăd ngă ..................................................................................... 46
1.2.3.ăPhơnălo iătheoăd năđ ngăphanhă ...................................................................... 46
1.2.3.1.ăH ăth ngăphanhăd năđ ngăbằngăc ăkhíă........................................................ 46
1.2.3.2.ăH ăth ngăphanhăd năđ ngăbằngăthủyăl că .................................................... 47
1.2.3.3.ăH ăth ngăphanhăd năđ ngăbằngăkhíănénă ...................................................... 48
1.2.3.4.ăH ăth ngăphanhăd năđ ngăk tăh păkhíănén-thủyăl că ................................... 50
1.3.ăYêuăc uă.............................................................................................................. 51

B.ăLụăTHUY TăV ăTCSă ........................................................................................ 52
I.ăT ngăquanăv ăTCSă ................................................................................................ 52
1.ăLýăthuy tă .............................................................................................................. 52
1.1.ăLýăthuy tăv ăs ătr

tăcủaăbánhăxeă ..................................................................... 52

1.2. TCS là gì ........................................................................................................... 53
1.3.ăS ălƠmăvi căcủaăh ăth ngăTCSă .......................................................................... 54
1.4.ăL chăs phátătri năcủaăh ăth ngăTCSă ................................................................. 57
4


2.ăK tăc uă.................................................................................................................. 60
2.1.ăS ăđ ăb ătríăchungă ............................................................................................. 60
2.2.ăCácăb ăph năchínhă ............................................................................................. 61
2.2.1.ăC măbi năt căđ ăbánhăxeăă ............................................................................... 61
2.2.2.ăC măvanăđi năt ăă ............................................................................................ 62
2.2.3.ăC măb

măgaăph ăă ......................................................................................... 63

2.2.4.ăC măbi năb

măgaăph ă .................................................................................. 65

2.2.5.ăB mă ................................................................................................................ 66
2.2.6. ABS/TCS ECU ............................................................................................... 66
2.2.7.ăĐènăch ăbáoăvƠăcôngătắcăđi uăkhi nă ............................................................... 67
3.ăNguyênălýăho tăđ ngă ............................................................................................ 68

3.1.ăS ăđ ăkh iă ......................................................................................................... 68
3.2. Nguyên lý chung ............................................................................................... 68
3.3.ăQuyătrìnhăđi uăkhi nămoămenăđ ngăc ă.............................................................. 71
3.4.ăQuyătrìnhăđi uăkhi năphanhăbánhăxeă ................................................................. 72
K tălu nă .................................................................................................................... 78
TƠiăli uătham kh oă .................................................................................................... 79
Ph ăl că ...................................................................................................................... 80

5


DANH M C CÁC HÌNH V
S hi u

Tên hình v

Trang

Hình 2.1

Giao di n ph n m m Team 21 của TOYOTA

19

Hình 2.2

K t c u khung n i dung bài gi ngăđi n t

20

Hình 2.3

Giao di n bài gi ng trên máy tính

21

Hình 2.4

Giao di n của Abole Dreamweaver

24

Hình 2.5

Giao di n của photoshop

25

Hình 2.6

Giao di n của AVS Video Converter

26

Hình 2.7

B trí chung của m t trang bài gi ng

27

Hình 2.8

Giao di n củaătrangăWordăđưăđ

27

Hình 2.9

Paste tài li u trong Dreamweaver

28

Hình 2.10

Chèn b ng trong Dreamweaver

28

Hình 2.11

Chèn nh vào b ng

29

Hình 2.12

Hình nhăđưăđ

29

Hình 2.13

Chèn ti p n i dung

29

Hình 2.14

C a s giao di n l p trình bằng ngơn ng LT HTML

35

Hình 2.15

K t qu đ tăđ

35

Hình 2.16

Ph n m m bài gi ng có tên E-Learning

36

Hình 2.17

Trang bắtăđ u (Bằng nút Enter)

36

Hình 2.18

Trang ch năch

37

Hình 2.19

Trang ch n n i dung

37

Hình 2.20

Hình các thành ph năcủaăm tătrangăbƠiăgi ng

38

Hình 3.1

C ăc u phanh gu c

40

Hình 3.2

C ăc uăphanhăb i

40

Hình 3.3

C ăc u phanh t c

Hình 3.4

C ăc uăphanhăđƿa

43

Hình 3.5

C ăc uăphanhăđƿaăcóăgiáăđặt c đ nh

45

c t ng h p

c chèn vào

c bằng cách LT trên HTML

ngătrình

ng hóa

42

6

Hình 3.6

C ăc uăphanhăđƿaăcóăgiáăđặtădiăđ ng

46

Hình 3.7

C ăc u phanh d năđ ng bằng thủy l c

47

Hình 3.8

C ăc u phanh d năđ ng bằng khí nén

49

Hình 3.9

C ăc u phanh d năđ ng bằng khí nén ậ thủy l c

50

Hình 3.10

Đ th m i quan h gi a bám d c và bám ngang

52

Hình 3.11

So sánh gi a có TCS và khơng có TCS

54

Hình 3.12

Đi u khi n l c kéo thơng qua s

54

Hình 3.13

So sánh xe có TCS và khơng có TCS

55

Hình 3.14

So sánh xe có TCS và khơng có TCS khi quay vịng

55

Hình 3.15

SoăsánhăxeăcóăTCSăvƠăkhơngăcóăTCSătrênăđ

56

Hình 3.16

Các kh nĕngăx y ra khi quay vịng khơng có TCS

56

Hình 3.17

B trí các b ph n TCS trên ơtơ

60

Hình 3.18

V trí c m bi n t căđ bánhăxeătr

Hình 3.19

C u t o c m bi n t căđ bánh xe

61

Hình 3.20

C măvanăđi n t

62

Hình 3.21

K t c u c m bi năb

Hình 3.22

C măb

m ga

64

Hình 3.23

Mơăt ăb

c

64

Hình 3.24

K t c u c m bi n v tríăb

Hình 3.25

K t c uăb măTCS

66

Hình 3.26

H păđi u khi n ECU k t h p TCS/ABS

66

Hình 3.27

V tríăđènăch báo và cơng tắc TCS trên ơ tơ

67

Hình 3.28

S ăđ kh iăđi u khi n TCS

68

Hình 3.29

H th ngăTCSăđi u khi năphanhăvƠăb

Hình 3.30

Đi u khi năb

Hình 3.31

B trí k t h p TCS/ABS trên ơ tơ

71

Hình 3.32

S ăđ m chăđi u khi n thủy l c

73

Hình 3.33

S ăđ th hi n d năđ ng TCS/ABS

74

năđ nh của xe

c, sau

m ga ph

61

63

m ga ph

măgaăđi n t cho TCS

ng tuy t

65

m ga

69
70

7


Hình 3.34

S ăđ th hi n d năđ ng TCS/ABS

75

Hình 3.35

S ăđ th hi n d năđ ng TCS/ABS

76

Hình 3.36

S ăđ th hi n d năđ ng TCS/ABS

77

8

LỜI NĨI ĐẦU
Giaoăthơngăv năt iăchi măv ătríăr tăquanătr ngătrongăn năkinhăt ăqu cădơn,ăđặcă
bi tălƠăđ iăv iăcácăn

căcóăn năkinhăt ăphátătri n.ăCóăth ănóiărằngăm ngăl

iăgiaoă

thơngă v nă t iă lƠă m chă máuă củaă m tă qu că gia,ă m tă qu că giaă mu nă phátă tri nă nh tă
thi tăph iăphátătri năm ngăl

iăgiaoăthôngăv năt i.ăCùngăv iăs ăphátătri năcủaăkhoaă

h căk ăthu t,ăngƠnhăôătôăngƠyăcƠngăphátătri năh n.ăKh iăđ uăt ănh ngăchi căơătơăthơă
s ăthìăhi nănayăngƠnhăcơngănghi păơătơăđưăcóăs ăphátătri năv
nh ngănhuăc uăcủaăconăng

tăb cănhằmăđápăứngă

i.ăNh ngăchi căôătôăngƠyăcƠngătr ănênăđẹpăh n,ănhanhă

h năvƠăti nănghiăh năđ ătheoăk păxuăth ăcủaăth iăđ i.ăSongăsongăv iăvi căphátătri nă
ngƠnhăcôngănghi păôătô,ăvi căphátătri năh ăth ngăđƠoăt oănhơnăl căchoăngƠnhăơătơă
cǜngăvơăcùngăquanătr ng.ăĐ ăcóăth ăphátătri năngƠnhăcơngănghi păơătơ,ăc năcóăm tă
đ iăngǜăk ăs ăcóăchunămơnăt tăcǜngănh ăcơngănhơnăcóătayăngh ăcao.ăDo đó,ătrongă
cơngătácăđƠoăt oăchunăngƠnhăơătơăt iăcácătr

ngăđ iăh c,ăcaoăđẳng,ăd yăngh ,ăvi că

ứngăd ngăcôngăngh ăthôngătinăvƠoăgi ngăd yăv iăm căđíchălƠmătĕngăhi uăqu ăđƠoă

t oălƠăvi căr tăc năthi t.
Đ

că s ă h

ngă d nă củaă TS.ă D

ngă Ng că Khánhă vƠă TS.ă Nguy n Thanh

Quang, tôi đưă hoƠnă thƠnhă lu nă vĕnă t tă nghi pă củaă mìnhă v iă đ ă tƠiă “Xơyă d ngă bƠiă
gi ngăđi năt ăv ăh ăth ngăphanhăTCSătrênăơătơ”,ăgópăph năvƠoăcơngăcu că tinăh că
hóaă nhƠă tr

ng.ă Mặcă dùă v y,ă trongă quáă trìnhă lƠmă lu nă vĕnă khơngă th ă tránhă kh iă

nh ngăthi uăsót, tơi hyăv ngănh năđ

căs ăgópăýăđ ălu năvĕnăcóătínhăứngăd ngăcaoă

nh t,ăthi tăth cănh t.
Tơi xinăchơnăthƠnhăc mă năTS. D
Quang đưăh

ng Ng c Khánh và TS. Nguy n Thanh

ngăd n,ăch ăb oănhi tătìnhătơi trongăth iăgianăth căhi nălu năvĕn.ă

9

CH

NGăI:ăC ăS ăXỂYăD NGăBĨIăGI NGăĐI NăT

I. Nh ng c sở lý lu n s ph m
1. Mục tiêu giáo dục và đào tạo
M cătiêuăgiáoăd căvƠăđƠoăt oălƠăc ăs ăđ nhăh
chứcăvƠăqu nălýăđƠoăt oă ăm iălo iăhìnhăthứcăvƠăph
c ăs ăđ ăthi tăk ăn iădungăch

ngăchoătoƠnăb ăho tăđ ngăt ă
ngăthứcăđƠoăt o.ăợ ngăth iălƠă

ngătrìnhăđƠoăt oăchoăcácăngƠnhăngh ăc ăth ăphùăh pă

v iăt ngălo iăhìnhăkhácănhau.
M cătiêuăđƠoăt oăkhơngăch ălƠăc ăs ăđ nhăh

ngămƠăđi uăquanătr ngăh nălƠă

chu năđánhăgiáătoƠnăb ăquáătrìnhăđƠoăt oăngh ănghi pă ăcácămứcăđ ăkhácănhau.ăD aă
vƠoăm cătiêuăđƠoăt oăt ngăph năhoặcăt ngămơnăh căbƠiăgi ngăchúngătaăcóăc s ăđ ă
đánh giáăch tăl

ngăhi uăqu ăcủaăqătrìnhăđƠoăt o,ătrênăc ăs ăđóăđánhăgiáătrìnhăđ ă

t ăchứcăđƠoăt oăcủaănhƠătr

ng,ătrìnhăđ ănghi păv ăs ăph măcủaămỗiăgiáoăviên.

2. Quan điểm mới về giáo dục, đào tạo
Trongănh ngănĕmăg năđơy,ăđ ăđápăứngănhuăc uăm iăcủaăxưăh iăhi năđ iăv iă
nh ngăbi năđ iănhanhăchóngăv ăm iălƿnhăv căchínhătr ,ăkinhăt ăvĕnăhóaă- xưăh iăvƠă
khoaăh căcơngăngh ầăhƠngălo tăcácăquanăđi m,ăýăt
hi năđ iăđưăraăđ iăvƠăcóă nhăh
t oă ănhi uăn

c.ăNhƠătr

ngăm iăv ăm tăn năgiáoăd că

ngăsơuăsắcăđ năqătrìnhăphátătri năgiáoăd că- đƠoă

ngăngƠyănayăđ

căchuy năt ăh ăth ngăkhépăkín,ăcơăl pă

trongăxưăh iăsangăh ăth ngăm ,ăhịaănh pătíchăc căv iăcácăbi năđ iăcủaăđ iăs ngăxưă
h i.ăNóăcóăvaiătrịătoăl năkhơngăch ătrongăvi cătruy năth ăki năthức,ăkinhănghi măxưă
h iămƠăcịnăcóătácăd ngătr căti păphátătri nănh ngătháiăđ ,ăkh ănĕngăc năthi tăđ ăđ mă
b oăchoăng

iăh cănắmăv ng,ăphátătri năki năthứcăvƠăđặcăbi tălƠăs ăd ngăv năki nă

thứcăđóăvƠoătrongăcácăho tăđ ngăth căti n.ăB ăbaăki năthứcă- k ănĕngă- tháiăđ ăcóă
m iăliênăh ăchặtăch ăv iănhauătrongăcu căs ngăv aălaoăđ ngăv aăh căt păcủaămỗiăcáă
nhơn.ăNh ngă uătiênăv ăm căđíchăgiáoăd căcǜngăcóănh ngăthayăđ iăc ăb n.ăM cătiêuă
giáoăd căngƠyăcƠngăđ

căđ nhăh

ngăgắnăbóăchặtăch ăh năv iăđ iă s ngăhi năth că

củaăxưăh iănh :ăH căđ ălaoăđ ngăvƠăhoƠnăthi nănhơnăcách,ăh căcáchăs ngăvƠăthíchă
ứngăv iănh ngăbi năđ i,ăh căt pătíchăc căvƠăt ăh c,ăđ căl păsángăt oầă

10


M iăquanăh ăth yătrịăcǜngăcóănh ngăbi năđ iăquanătr ng,ăngƠyănayăm iăquană
h ănƠyăđangăchuy năd năt ăquanăh ăph ăthu c,ăng
v iăchứcănĕngăc ăb nălƠăt ăchức,ăh
ng

iăth yălnăđóngăvaiătrịăchủăđ oă

ngăd n,ăch ăđ oătoƠnăb ăqătrìnhăd yă- h căvƠă

iăh căcóăv ătríătrungătơm,ăthamăgiaătíchăc c,ăchủăđ ng,ăsángăt oăqătrìnhăd yă-

h c.ăNh ngănhuăc u,ăl iăíchăvƠăkh ănĕngăcủaăng
trongăqătrìnhăd yă- h c.ăĐặtăng
nghƿaălƠălƠmăchoăng
t oănh ngăph

iăh căđ

căquanătơmăthíchăđángă

iăh căvƠoăv ătríătrungătơmăqătrìnhăd yăh căcóă

iăh călƠmăchủămìnhăh n,ăcóăkh ănĕngăl aăch n,ătìmăhi u,ăsángă

ngăphápăh căt pătíchăc cătrongăqătrìnhăti păthuăki năthức.ă

II. C sở s ph m để xơy d ng vƠ biên so n n i dung bƠi gi ng
2.1. Theo yêu cầu xã hội
Đ tăn

cătaăđangăb

căvƠoăth iăkỳăđ iăm iă- th iăkỳăqăđ ălênăChủănghƿaă

Xưăh i,ăs ăphátătri năm nhăm ăcủaăn năkinhăt ăđ tăn

cătrongăqătrìnhăcơngănghi pă

hoá- hi nă đ iă hoáă c nă m tă ngu nă nhơnă l că cóă trìnhă đ ă vĕnă hố,ă cóă k ă nĕngă ngh ă
nghi p,ălnălƠmăchủăđ
đ

căNhƠăn

cănh ngăti năb ăcủaăkhoaăh căk ăthu t.ăV năđ ănƠyăđangă

cătaăquanătơmăvƠăcóănh ngăchínhăsáchăthíchăh păđ iăv iăngƠnhăgiáoă

d cănóiăchungăvƠălƿnhăv căđƠoăt oăngh ănóiăriêng.ăV ăc ăb năngu nănhơnăl căquaă
đƠoăt oăđưăđápăứngăđ

căyêuăc uăc ăb năv ănhuăc uăcủaăn năkinhăt ăđ tăn

c.

NgƠyănay,ăkhoaăh căk ăthu tă- côngăngh ăthôngătinăphátătri năkhôngăng ngă
vƠăđ

căứngăd ngăngƠyăcƠngăr ngărưiăvƠoătrongălaoăđ ngăs năxu t,ăđi uăđóălƠănhơnă

t ă thúcă đ yă n nă kinhă t ă n

că taă cǜngă nh ă cácă n

că khácă trênă th ă gi iă phátă tri nă

m nhăm .ăĐ ătheoăk pănh păđ ăphátătri năcủaăn năkinhăt ăthìăgiáoăd c đƠoăt oăngh ă
ph iăl yăyêuăc uăth căt ăcủaăn năkinhăt ăxưăh iălƠmăc ăs ăđ ăxơyăd ngăm cătiêuăđƠoă
t oăvƠăth iăgianăđƠoăt o.ăĐơyăchínhălƠăc ăs ăđ ăxơyăd ngănênăm tăbƠiăgi ngăđi năt ă
cóătínhă uăvi tăcaoătrongăgi ngăd yăhi nănay.
2.2. Theo mục tiêu đào tạo
Khiăxơyăd ngăn iădungăch
m cătiêuăcủaăbƠiăgi ng,ăm cătiêuăđ
t o.ăM cătiêuăđ

ngătrìnhăchoăm tăbƠiăgi ngătaăc năph iăd aăvƠoă
căhi uălƠăcáiăđíchăc năđ tăt iăsauămỗiăkhóaăđƠoă

căc ăth ăhoáăquaăt ngăch

ng,ăt ngăbƠiăh c.ăS ăk tăh pănhi uăm că

tiêuăc ăth ătrongăt ngăn iădungăh căt păs ăt oăthƠnhă m cătiêuăl nă - m cătiêuăt ngă
11


qt.ăM cătiêuăt ngăqtănƠyăph iătiêuăbi u,ăđi năhình.ăTaăcóăth ăphơnăraă3ăm cătiêuă
c ăb năsau:
M cătiêuăki năthức:ăĐơyălƠăm cătiêuăthu căthƠnhăph nălýăthuy t,ălƠăho tăđ ngă
c ăb năcủaăđaăs ăcácăch
thuăđ

ngătrìnhăgiáoăd c,ăđóălƠănh ngăki năthứcăng

căsauăm tăqătrìnhăh căt p.ăNóăđ
+ăNh ăl i:ăTáiăhi năđ

căbi uăhi nă ăbaămứcăđ :

cănh ngăki năthứcăđưăh căđ ăcóăth ătrìnhăbƠyăl iăđ

+ăLýăgi i:ăGi iăthíchăđ

căcácăhi năt

ng,ăd ăki n,ăs ăli uăđưăh căđ

bằngăngơnăng ăcủaăchínhămìnhăthơngăquaăcácăt ăli uăđưăđ
+ăV năd ng:ăTìmăđ

iăh căti pă

căđ c,ăđ

c.ă
căầă

căh c.

căcácăgi iăphápăt iă uănh tăchoăvi căứngăd ngăbƠiăh că

vƠoăn iădungăcôngăvi căc ăth ătrongăth căti n.
M cătiêuăk ănĕng:ăM cătiêuănƠy thu căthƠnhăph nă“h căt pă- ứngăd ng”,ăg mă
cácăho tăđ ngăđịiăh iăs ăđi uăh păgi aăth năkinhă(tríăóc)ăvƠăc ăbắp.ăăĐóălƠănh ngă
thaoătácămƠăng
c ăb năcủaăch

iăh căc năđ tăđ

căsauăquáătrìnhăh căt p.ăM cătiêuănƠyălƠăm cătiêuă

ngătrìnhăđƠoăt oăchunănghi p.

2.3. Tính thống nhất
Trongăqătrìnhăgiáoăd cănóiăchung,ăqătrìnhăgi ngăd yăvƠăh căt pănóiăriêngă
ph iăđ măb oătínhăth ngănh tăgi aăm cătiêuă- n iădungă- ph

ngăphápă- ph

V ăn iădung:ăVi căxơyăd ng,ăbiênăso năn iădungăph iăđápăứngăđ

ngăti n.ă

căm cătiêu

đ ăra.ăC ăth ălƠăph iăđ iăm iăn iădungăd yăvƠăh căchoăphùăh păv iăth căt ăxưăh i.ă
N iă dungă ph iă liênă t că c pă nh tă d yă h că k ă thu tă c nă đ nhă h

ngă m nhă vƠoă s nă

xu t.ăN iădungăh căt păc năcóăn iădungăphongăphúăh n,ăcóănhi uăd năchứngăminhă
h aăc ăth ăh n
V ăph
củaăng
y,ăng

ngăpháp:ăPh

iăd yăvƠăng

ngăphápăd yăh călƠăt ngăh păcácăcáchăthứcălƠmăvi că

iăh căđ ăđ tăđ

cănh ngăm căđíchănh tăđ nh.ăTrongăqătrìnhă

iăd yăgi ăvaiătrịăchủăđ o,ăđ nhăh

ngăhƠnhăđ ngăchoăng

tíchăc c,ăchủăđ ngătrongăcácăho tăđ ng.ăVi căxơyăd ngăph

iăh c,ăng

iăh că

ngăphápăd yă h căc nă

ph iăd aăvƠoăn iădungăd yăh căvƠoăđ iăt

ngăh c,ăph iăđ măb oăm iăquanăh ăgi aă

“m cătiêuă- n iădungă- ph

ngăti n”ăcóănh ăv yăm iăđ tăđ

ngăphápă- ph

căhi uă

qu ănh ăm cătiêuăđưăđ ăra.ă
12


Taăbi tărằng,ădùălƠăph

ngăphápănh năthứcăhayăph

ngăphápăs năxu tăcǜngă

baoă g mă trongă b nă thơnă cóă s ă nh nă thứcă nh ngă quyă lu tă kháchă quan.ă Trênă c ă s ă

nh ngăquyălu tănƠyăm iăxu tăhi nănh ngăthủăthu tăhayăh ăth ngăthủăthu tăđ ănh nă
thứcăvƠăđ ăhƠnhăđ ng.ăNh ngăquyălu tăkháchăquanămƠăconăng
mặtăkháchăquanăcủaăph

căt oănênă

ngăpháp,ănh ngăthủăthu tăhayăthaoătácăn yăsinhăraătrênăc ă

s ănh ngăquyălu tăđóămƠăconăng

iăs ăd ngănh năthứcăvƠăc iăbi năcácăhi năt

thúcăđ yăcácăqătrìnhăti nălênăt oănênămặtăchủăquanăcủaăph
quyă lu tă kháchă quană khôngă tr că ti pă t oă nênă ph
khôngăth ăthi uăđ

iănh năđ

căđ iăv iăph

ng,ă

ngăpháp.ăB năthơnăcácă

ngă phápă nh ngă nóă l iă lƠă y uă t ă

ngăpháp.ăNóălƠăc ăs ăch ăraăchoăconăng

rằngănênădùngănh ngăthủăthu t,ăthaoătácăgìătrongătr

ngăh pănƠoăđ ăđ tă đ

iăbi tă
căm că

đíchăđưăd ăđ nh,ălƠmăth ănƠoăđ ătìmăraăcáiăm iătrongănh năthứcầăTrongăth căti n,ă
ph

ngăphápăkhơngăph iălƠăb năthơnăs ăho tăđ ngă mƠălƠăcácăcáchă thức,ătínhăch t,ă

ph

ngăh

ngă vƠă trìnhă t ă ti nă hƠnhă cácă ho tă đ ngă đó.ă Vìă v yă ph

th ngăcácăho tăđ ngăcóăm căđíchărõăr tăcủaăng

ngăphápă lƠă h ă

iăd y,ăđ măb oăchoăng

iăh cănắmă

v ngăki năthức,ăhìnhăthƠnhăk ănĕngăvƠăt oăraăk ăx o,ăt ăđóăphátătri năh năn aănĕngă
l cănh năthứcăvƠătrauăd iăthêmăph măch tăđ oăđức.
Cácăph

ngăphápăd yăh căđ

+ăNhómăph

căcácăNhƠăs ăph măđ aăraăg m:ă

ngăphápăd yăh căbằngăl i:ă

*ăPh

ngăphápăthuy tătrình:ăGi ngăthu t,ăgi ngădi n,ăgi ngăgi i

*ă Ph

ngă phápă đƠmă tho i:ă ĐƠmă tho iă táiă hi n,ă đƠmă tho iă gi iă thích,ă minhă

ho .
+ăNhómăcácăph
d ngăph

ngăphápăd yăh cătr căquană(s ăd ngămơăhình,ăv tăth t,ăs ă

ngăti năk ăthu tăhỗătr :ămáyăchi uăậ phimăchi u,ămáyăviătínhầ)

+ăNhómăph

ngăphápăluy năt p.

+ăPh

ngăphápăơnăt p,ăph

+ăPh

ngăphápălƠmăvi căv iăsáchăgiáoăkhoaăvƠătƠiăli uăthamăkh oầ

V ăph
tƠiă li uă h

ngăti n:ăPh

ngăphápăd yăh căchuyênăbi t.

ngăti nălƠătoƠnăb ăcácăd ngăc ,ăcácăthi tăb ăk ăthu tăvƠă

ngă d nă dùngă đ ă trangă b ă choă quáă trìnhă d yă h c.ă Vi că s ă d ngă ph

ti năd yăh căv aălƠăph

ngăphápăgi ngăd yăv aălƠăcôngăc ăhỗătr ăchoăng

ngă

iăd y,ătr ă
13


giúpăđắcăl căcho qătrìnhănh năthứcăđ i v iăng

iăh c.ăNóălƠănhuăc uăt tăy uăcủaă

quáătrìnhăd yăh căđ ăđ măb oăphépăbi năchứngăcủaăquáătrìnhănh năthứcăđiăt ăcáiăc ă

th ăđ năcáiătr uăt

ngăvƠăng

Vi căl aăch năph

căl i.

ngăti năgiúpăchoăng

iăd yătruy năđ tăn iădungăbƠiăh că

m tă cáchă nhanhă nh t,ă hi uă qu ă nh t,ă chínhă xác,ă ch tă l

ngă nh t,ă bƠiă gi ngă phongă

phú,ăh păd nămangătínhăkhoaăh căcao.ăMặtăkhácăgiúpăng

iăh călƿnhăh iăbƠiăgi ngă

m tăcáchănhanhăvƠăv ngăchắc,ăkíchăthíchăhứngăthúăvƠăphátăhuyăkh ănĕngăt ăduyăcủaă
ng

iăh căt tănh t.
Tuy nhiên, nói nh ăv yă khơngăcóănghƿaălƠăconăng

iăcóă m tăph

ngăpháp,ă

ph

ngăti năv nănĕngăduyănh tăđ ăs ăd ngătrongăm iătr

ng

iăd yăph iăcóăkh ănĕngăv năd ngăsángăt o,ălinhăho tătrongăvi căs ăd ngăph

pháp,ăph

ngăh p.ăĐi uăđóăyêuăc uă

ngăti năd yăh c.ăTứcălƠăph iăk ăđ năs ăphùăh păc ăv ăn iădungăvƠăhìnhă

thứcătrongăm iăquanăh ăgi aăcácăy uăt ăm cătiêu,ăn iădung,ăph
ti n.ăM cătiêuănƠoăn iădungăph iăt
m c,ăph

ngă

ngăxứng,ăph

ngăti năph iăthíchăh p.ăNg

củaăc ăs ăđƠoăt oăc năph iăcóăph
l c,ătiêuăbi uăđ ăđ tăđ

ngă

ngăphápăph iăchínhăxác,ăchu nă

căl i,ăv iăcácăph

ngăphápăt

ngăpháp,ăph

ngăđ

ngăti năk ăthu tăth căt ă

ng,ăl aăch năn iădungăch nă

căm căđíchăđặtăra.

2.4. Vị trí bài giảng
Đ ăxơyăd ngăđ
vƠăth iăl

căn iădungăbƠiăgi ngătaăc năph iăd aăvƠoăv ătrí,ăch

ngăbƠiăgi ngătrongăch

ngătrìnhă

ngătrìnhăđƠoăt o.ăV iă mỗiă m tăbƠiăgi ngănóăcóă

nh ngăn iădungăvƠăđặcătr ngăriêng.ăDoăđóăkhiăxơyăd ngăch

ngătrìnhăbƠiăgi ngătaă

c năph iăquanătơmăđ nănh ngăđặcătr ngăđóăđ ăn iădungăbƠiăgi ngătaăbiênăso năraăphùă
h păv iăđặcătr ngăcủaămônăh c,ăcôăđ ng,ăngắnăg nănh ngăv năph iăđ măb oăđ yăđủă
ki năthứcăc năthi tăchoăquáătrìnhăđƠoăt o.ăN iădungăbƠiăgi ngăkhiăbiênăso năph iăphùă
h păv iăth iăl

ngăcủaă mônă h că vƠă đ mă b oă choă ng

iăh că cóă th ă nắmă bắtă đ

că

nh ngăki năthứcăc năthi tăvƠăcóănh ngăkháiăni măc ăb nălƠmăti năđ ăc ăs ăđ ăh că
các môn chuyên ngành khác.

14


2.5. Đối tượng học
Nh ă chúngă taă đưă bi tă mỗiă ngƠnhă ngh ă trongă m tă tr
sinh nhi uăđ iăt

ngă đƠoă t oă đ uă tuy nă

ngăkhácănhauăđi uăđóăcóănghƿaălƠămặtăbằngăki năthứcăvƠăkh ănĕngă

nh năthứcăcủaăt ngăđ iăt

ngălƠăkhácănhau.ăDoăđóăkhiăxơyăd ngănênăm tăcáchăthứcă

gi ngă d yă taă cǜngă c nă chúă ýă đ nă đặcă đi mă nƠy.ă Taă c nă ph iă bi tă mìnhă đangă xơyă
d ngăch

ngătrìnhăchoăcácăđ iăt

đ ă n iă dungă ch

cácătr

ngăc năthi tă

ngă trìnhă h că t pă taă biênă so nă phùă h pă v iă yêuă c uă vƠă kh ă nĕngă

nh năthứcăcủaăđ iăt
Đ iăt

ngănƠo.ăT ăđóătaăcóănh ngăđ nhăh

ngăh

ngăNgh ,ătr

ngăđóănhằmănơngăcaoăhi uăqu ătrongăđƠoăt o.
ngăt iăcủaăĐ ătƠiălƠăxơyăd ngăbƠiăgi ngăv ăchuyênăngƠnhăchoă
ngăđƠoăt oăcôngănhơn,ăth ăs aăch a,ă...ăvƠăcácăđ iăt

ngăquană

tâm khác.
Trênăc ăs ăđó,ătrongăn iădungălu năvĕnăt tănghi pănƠyăemăt pătrungăvƠoăvi că

xơyăd ngănênăm tăcơngăc ăcóăkh ănĕngăt oănênăm tăgiaoăti păthu nă l iănh t,ăgiúpă
choăvi căgi ngăd yăcǜngănh ăh căt pălƠăhi uăqu ănh t,ăcóătínhăth căti năcaoănh t.ăT ă
đóăýăt

ngăxơyă d ngă m tăbƠiăgi ngăđi năt ă hìnhăthƠnh.ăTrongăn iă dungăgiaoădi nă

củaăbƠiăgi ngăcóăth ămangăl iăchoăch

ngătrìnhăđƠoăt oănh ngăthơngătinăc pănh tăv iă

nhi uăn iădungăđínhăkèm,ănh ngăvideoăminhăh a...ăCóăth ănóiăđơyălƠăm tăgiaoădi nă
r tăti năíchăchoăvi căgi ngăd yăcǜngănh ăh căt pămangăl iăhi uăqu ăcaoănh t.
Cácăv năđ ăth căhi nătrongălu năvĕn:
1.ăNghiênăcứuăv ăph năm măt oănênăbƠiăgi ngăđi năt ;
2.ăNghiênăcứuăv ăh ăth ngăphanhăcóătrangăb ăTCSătrênăơătơ;
3.ăXơyăd ngăbƠiăgi ngăđi năt ăv ăh ăth ngăphanhăcóătrangăb ăTCS.

15


CH

NGăII:ăăXỂYăD NGăBĨIăGI NGăĐI NăT

I. T ng quan v bƠi gi ng đi n t
BƠiăgi ngăđi năt ălƠăhìnhăthứcăgi ngăd y,ăh căt păd aătrênăs ăhỗătr ăcủaăcácă
ph

ngăti năcơngăngh ăthơngătinăvƠătruy năthơng.ăCácăhìnhăthứcăứngăd ngăbƠiăgi ngă

đi năt ăcóăth ăchiaăthƠnh:
Computer-basedălearningă(d yăh căd aăvƠoă máyă tính,ăth
gi ngă trênă l pă cóă m tă s ă khaiă thácă ứngă d ngă CNTTă d
viênă(s ăt

ngătácăng

iă s ă h

ngătrênă l p):ăBƠiă
ngă d nă củaă giáoă

iăh c-máyăcònăh năch ).ă

E-learning (computer-based training hay web-basedătraining,ăh căquaăm ng):ă
S ăd ngămáyătínhăvƠăquaăm ngăđ ăt ăh căcácăbƠiăgi ngămƠăgiáoăviênăso năsẵnă(tínhă
t

ngătácăcao).
Nh ngă u đi măcủaăbƠiăgi ngăđi năt ă(BGĐT)ăđóălƠ:
+ăTínhăkhoaăh c:
*ăTrìnhăbƠyăđ

căbƠiăgi ngăm tăcáchăngắnăg n,ăd ăhi u,ăcóăliênăk tăđ ă

điăt iăcácăm căkhácănhauăm tăcáchăd ădƠng.
*ăGiúpăng

iăh căcóăkh ănĕngăt ăh căm iălúc,ăm iăn i.

*ăD ădƠngăchiaăsẻ.
* Rútăngắnăkho ngăcáchăgi aăng

iăd yăvƠăng

iăh c.

*ăH ăth ngăđƠoăt oăt ăxaăs ăd ngăBGĐTăcóăth ăd ădƠngăqu nălý,ăđánhă
giáăh căviên...
*ăK tăh păđ

căaudio,ăvideo,ăhìnhă nh...ăgiúpăbƠiăgi ngătr căquanăh n.

+ăTínhăkinhăt :
Soăv iăph

ngăphápăgiáoăd cătruy năth ng,ăs ăd ngăBGĐTăs ăti tăki măđ

că

nhi uăchiăphí:
*ăChiăphíăinăsaoătƠiăli u,ăbƠiăgi ng...
*ăGi ngăviênăs ăc măth yăb tăm tăm iăh năkhiăđứngăgi ngănhi uăgi .
*ă S ă d ngă E-learningă s ă ti tă ki mă đ

că nhi uă chiă phíă nh :ă Thuê

phòngăd y,ăđiăl i,ăt ăchứcăthi...
16

*ă Chiă phíă đ ă b ă sung,ă c pă nh tă khoă d ă li uă cǜngă s ă nh ă h nă soă v iă
vi căđínhăăchính,ătáiăb năm tăcu năsách.
Hi nănayăBGĐTăngƠyăcƠngăphátăhuyăđ
h

că uăth ătrongăvi căd yăvƠăh c,ăxuă

ngăphátătri năcủaăBGĐTălƠăphátătri năvƠăxơyăd ngăh ăth ngăE-learning.ăT iăM ,ă

d yăvƠăh căđi năt ăđưănh năđ

căs ăủngăh ăvƠăcácăchínhăsáchătr ăgiúpăcủaăChínhă

phủăngayăt ăcu iănh ngănĕmă90.ăTheoăs ăli uăth ngăkêăcủaăH iăPhátătri năvƠăĐƠoă
t oă M ă (Americană Societyă foră Trainingă andă Development,ă ASTD),ă nĕmă 2000ă M ă
có g nă47%ăcácătr

ngăđ iăh c,ăcaoăđẳngăđưăđ aăraăcácăd ngăkhácănhauăcủaămơăhìnhă

đƠoăt oăt ăxa,ăt oănênă54.000ăkhốăh cătr cătuy n.ăTheoăcácăchunăgiaăphơnătíchă
củaăCơngătyăD ăli uăqu căt ă(InternationalăDataăCorporation,ăIDC),ăcu iănĕmă2004ă
cóă kho ngă 90%ă các tr

ngă đ iă h c,ă caoă đẳngă M ă đ aă raă mơă hìnhă E-learning,ă s ă

ng

iăthamăgiaăh cătĕngă33%ăhƠngănĕmătrongăkho ngăth iăgiană1999ă- 2004.ăDoăth ă

tr

ngăr ngăl năvƠăsứcăthuăhútăm nhăm ăcủaăE-learningănênăhƠngălo tăcácăcơngătyă

đưăchuy năsangăh

ngăchunănghiênăcứuăvƠăxơyăd ngăcácăgi iăphápăv ăE-learning

nh :ăClick2Learn,ăGlobalăLearningăSystems,ăSmartăForce...
Trongănh ngănĕmăg năđơy,ăchơuăỂuăđưăcóăm tătháiăđ ătíchăc căđ iăv iăvi că
phátătri năcơngăngh ăthơngătinăcǜngănh ăứngăd ngănóătrongăm iălƿnhăv căkinhăt ă- xã
h i,ăđặcăbi tălƠăứngăd ngătrongăh ăth ngăgiáoăd c.ăCácăn
Ểuă đ uă nh nă thứcă đ

cătrongăC ngăđ ngăchơuă

că ti mă nĕngă toă l nă mƠă côngă ngh ă thôngă tină mangă l iă trongă

vi căm ăr ngăph măvi,ălƠmăphongăphúăthêmăn iădungăvƠănơngăcaoăch tăl

ngăcủaă

n năgiáoăd c.
T iă châu Á, E-learningă v nă đangă ă trongă tìnhă tr ngă s ă khai,ă ch aă cóă nhi uă
thƠnhă cơngă vìă m tă s ă lýă doă nh :ă cácă quyă tắc,ă lu tă l ă b oă thủ,ă t ă quană liêu,ă s ă aă
chu ngăđƠoăt oătruy năth ng,ăngônăng ăkhôngăđ ngănh t,ăc ăs ăh ăt ngănghèoănƠn.ă
Tuyăv y,ăm tăs ăqu căgia,ăđặcăbi tălƠăcácăn

căcóăn năkinhăt ăphátătri năh năt iăchơuă

Ễă cǜngă đangă cóă nh ngă nỗă l că phátă tri nă E-learningă t iă đ tă n

că mìnhă nh :ă Nh tă

B n,ăHƠnăQu c,ăSingapore,ăĐƠiăLoan,ăTrungăQu c,...

17


ăVi tăNamăg năđơyăcácăh iăngh ,ăh iăth oăv ăcôngăngh ăthôngătin và giáo
d căđ uăcóăđ ăc pănhi uăđ năv năđ ăE-learningăvƠăkh ănĕngăápăd ngăvƠoămôiătr

ngă

đƠoăt oă ăVi tăNam.
Cácătr

ngăđ iăh că ăVi tăNamăcǜngăb

learning.ăM tăs ăđ năv ăđưăb

căđ uănghiênăcứuăvƠătri năkhaiăE-

căđ uătri năkhaiăcácăph năm măhỗătr ăđƠoăt o và cho

cácăk tăqu ăkh ăquan:ăĐ iăh căCôngăngh ă - ĐHQGHN,ăVi năCNTTă- ĐHQGHN,ă
ĐHQGăTP.ăHCM,ăH căvi năB uăchínhăVi năthơng,...ăG năđơyănh t,ătrungătơmăTină
h căB ăGiáoăd că&ăĐƠoăt oăđưătri năkhaiăc ngăE-learningănhằmăcungăc păm tăcáchă
cóăh ăth ngăcácăthơngătin E-learningătrênăth ăgi iăvƠă ăVi tăNam.ăBênăc nhăđó,ăm tă
s ăcơngătyăph năm mă ăVi tăNamăđưătungăraăth ătr

ngăm tăs ăs năph măhỗătr ăđƠoă

t oă Tuyă cácă s nă ph mă nƠyă ch aă ph iă lƠă s nă ph mă l n,ă đ
nh ngăđưăb

că đóngă góiă hoƠnă ch nhă

căđ uăgópăph năthúcăđ yăs ăphátătri năE-learningă ăVi tăNam.

Vi tă Namă đưă giaă nh pă m ngă E-learning châu á (Asia E-learning Network AEN, www.asia-elearning.net)ă v iă s ă thamă giaă củaă B ă Giáoă d că &ă ĐƠoă t o,ă B ă
Khoaă h că - Côngă ngh ,ă tr

ngă đ iă h că Báchă Khoaă HƠă N i,ă B ă B uă chínhă Vi nă

Thơng...
TrênăđơyălƠănh ngăthơngătinăc ăb năv ăxuăh

ngăphátătri năBGĐTănóiăchung.ă

Đ iăv iăngƠnhăơătơănóiăriêng,ăcácăhưngăxeăvƠăcácăhưngăs năxu tălinhăph ăki năđ uăcóă
cácătƠiăli uăđƠoăt oăcủaăh .ăPh năm măTEAMă21ăcủaăTOYOTAăd

iăđơyălƠăm tăvíă

d :

18

Hình 2.1:ăGiaoădi năph năm măTEAMă21ăcủaăTOYOTA
Tuyănhiên,ăcácăph năm măhayăcácătƠiăli uăđƠoăt oăcủaăcácăhưngăch ăđ
d ngătrongăph măviăhẹpă(ch ătrongăn iăb ăt ngăhưng)ăcǜngănh ăđ iăt

ngăh

căứngă
ngăđ nă

chủăy uălƠăcôngănhơn,ăth ăs aăch aăcủaăhĕng.ăDoăv y,ăcácătƠiăli uănh ătrênăkhóăcóă
th ă s ă d ngă nh ă cácă BGĐTă cóă tínhă ứngă d ngă r ng rãiă h n,ă h
t

ngă đ nă nhi uă đ iă

ngăh năcǜngănh ăcóăth ăđápăứngănhuăc uăđƠoăt oăt ăxaăđangăngƠyăcƠngătr ănênă

ph ăbi n.
Chínhăvìăv y,ătơi đưăthamăgiaănghiênăcứuăđ ătƠiă"Xơyăd ngăbƠiăgi ngăđi năt ă
v ăh ăth ngăphanhăTCSătrênăơătơ"ăv iăm căđíchătìmăhi uăvƠăxơyăd ngănênăm tăph nă
m măBGĐTăv iăn iădungălƠăcácăki năthứcăv ăôătôăvƠăđ

căứngăd ngătrongălƿnhăv că

đƠoăt oăchuyênăngƠnhăôătô.ă

19


II. K t c u bƠi gi ng đi n t

Lýăthuy t

2.1. Khung nội dung bài giảng

N iădungăc ăb n
K tăc u
H ăth ngăphanh

N iădungănơngăcao

TCS

Hìnhă2.2:ăK tăc uăkhungăn iădung bƠiăgi ngăđi năt
Trongă n iă dungă bƠiă gi ng,ă h ă th ngă phanhă đ

că tìmă hi uă theoă 2ă n iă dung:ă

N iădungăc ăb năvƠăn iădungănơngăcao.ăTrongăph năn iădungăc ăb n,ătácăgi ăch ăt pă
trungăphơnătích,ătìmăhi uăv ămặtălýăthuy tăvƠăk tăc uăc ăb năcủaăh ăth ngăphanh.ăV ă
n iădungănơngăcaoătrongăph măviăbƠiăgi ngăch ăđiăvƠoătìmăhi uăh ăth ngăphanhătrangă
b ăTCS.ăĐiă vƠoătìmă hi uăTCSălƠăgì,ănguyênă lýăho tăđ ngăvƠăđ

căứngăd ngătrongă

th căt .
2.2. Tổ chức bài giảng trên máy tính
BƠiăgi ngăđ
củaă ph nă m mă s ă đ

căt ăchứcăthƠnhăm tăph năm mătrênămáyătính.ăToƠnăb ăd ăli uă
că đặtă trongă th ă m că E-Learning.ă D ă li uă đ ă xơyă d ngă cácă

ph nă n iă dungă đưă nêuă nh ă ă s ă đ ă bênă trênă s ă đ
t

că đặtă vƠoă cácă th ă m că cóă tênă

ngăứng.

20


Hìnhă2.3:ăGiaoădi năbƠiăgi ngătrênămáyătính
III. Ph

ng pháp nghiên cứu

3.1. Thu thập và xử lý tài liệu
3.1.1. Nguồn tài liệu
Đ ă xơyă d ng k tă c uă bƠiă gi ngă nh ă trên,ă tơi đưă ti nă hƠnhă nghiênă cứu,ă tìmă
hi uăvƠăthuăth păd ăli uăt ăcácăngu năsau:
+ăCácăsáchăgiáoătrình,ăbƠiăgi ngăs ăd ngătrongăcácătr

ngăđ iăh cănh :

- K tăc uăôătôă- Nguy năKhắcăTrai,ăNguy năTr ngăHoan,ăH ăH uăH i,ăPh mă
HuyăH

ng,ăNguy năVĕnăCh

ng,ăTr nhăMinhăHoƠngă- NXB Bách Khoa - HƠăN iă

- 2009.
21


- BƠiăgi ngăLýăthuy tăôătôă- PGS.TSăL uăVĕnăTu nă- Đ iăh căBáchăKhoaăHƠă
N i.
- Lýăthuy tăỌătôăMáyăkéoă- Nguy năH uăC n,ăD ăQu căTh nh,ăPh măMinhă
Thái,ăNguy năVĕnăTƠi,ăLêăth ăVƠngă- NXBăKhoaăh căk ăthu tă- Hà N iăậ 2005.
- BƠiăgi ngăThi tăk ătínhătốnăơătơă- PGS.TSăNguy năTr ngăHoană- Đ iăh că
BáchăKhoaăHƠăN i.......
+ăCácătƠiăli uăđƠoăt oăcủaăcácăhưngăTOYOTA,ăKIA,ăHYUNDAI,ă....
CácătƠiăli uătrênăinternetăbaoăg m:
- Cácă bƠiă báo,ă hìnhă nhă vƠă videoă đ

că tìmă ki mă thơngă quaă trangă

www.google.com.vn và scholar.google.com.vn
- CácăbƠiăvi t,ăhìnhă nh,ăvideoă ăcácătrang,ădi năđƠnăv ăơătơ.
3.1.2. Xử lý tài liệu
TƠiăli uăt ăcácăngu nă ătrênăsauăkhiăđ

căthuăth păs ăđ

căphơnălo iătheoăn iă

dungă(liênăquanăđ năcácăh ăth ngătrênăôătô),ăvƠătheoăd ngă(tƠiăli uăgi yăhayătƠiăli uă
đi năt ).ăĐ iăv iătƠiăli uăgi yă(bƠiăgi ng,ăsách,ăgiáoătrình),ănh ngăn iădungădùngăđ ă

xơyă d ngăbƠiăgi ngăs ă đ

căchuy năsangăd ngătƠiăli uăđi nă t ă(d

hoặcăpdf).ăĐ iăv iătƠiăli uăđi năt ăs ăđ

iăd ngăfileădocă

căphơnălo iătheoăd ngăn iădungălƠătƠiăli uă

(fileădoc,ăpdf,ăppt),ă nh,ăvideoăhayăflash.
Nh ăv y,ăm cătiêuăcủaăquáătrìnhăx ălýătƠiăli uălƠăl uătr ătƠiăli uăd
li uăđi năt ,ă sauăđóă sắpăx păcácătƠiăli uă nƠyă theoăn iădungăt
th ngătrênăơătơ.ăV iămỗiăh ăth ng,ătƠiăli uăliênăquanăđ

iăd ngătƠiă

ngăứngăv iăt ngăh ă

căphơnălo iătheoăd ngăfileă

l uătr ătrênămáyătính.
3.1.3. Xây dựng kho tài liệu
Mỗiăph năn iădungătrongăm tăh ăth ngăs ăcóăm tăkhoătƠiăli uăđiăkèm.ăKhoătƠiă
li uăđ

căt ăchứcăd

iăd ngălƠăm tăth ăm căcóătênălƠă"References"ănằmătrongăth ă

m căchứaăn iădungăbƠiăgi ngăliênăquan.ă Trongăth ă m că"References"ăcóăchứaăcácă
file vĕnăb n,ă nhăvƠăvideoăcóăn iădungăliênăquanăđ năph năbƠiăgi ngăt

ngăứng.

22