Bài giảng GDCD 8 bài 9: Góp phần xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng đồng dân cư

Bài 9

Tiết 10

I- Đặt vấn đề

Phân tích vấn đề:

1
2

II- Nội dung
1. Thế nào là cộng đồng dân cư?
2. Xây dựng nếp sống văn hóa như thế nào
3. Ý nghĩa của việc xây dựng nếp sống văn hóa
4. Học sinh phải làm gì
III- Luyện tập


Giới thiệu bài:
Những người sống cùng theo khu vực lãnh thổ hoặc đơn vị
hành chính:
- Ở nơng thơn: Thơn, xóm làng.
- Ở thành phố: Thị trấn, khu tập thể, ngõ phố
Cộng đồng đó được gọi là gì?

Cộng đồng dân cư.
Cộng đồng dân cư phải làm gì để góp phần xây dựng
nếp sống văn hóa? Để hiểu kĩ vấn đề này chúng ta
cùng tìm hiểu bài 9

HỌAT ĐỘNG NHÓM
Câu 1: Em hãy cho biết những hiện tượng tiêu cực
ở nội dung 1.
Câu 2: Những hiện tượng đó ảnh hưởng như thế
nào đến cuộc sống người dân ?
Câu 3: Vì sao làng Hinh được cơng nhận là làng
văn hóa ?
Câu 4: Những thay đổi của làng Hinh có ảnh
hưởng như thế nào đến cuộc sống cộng đồng ?


TRẢ LỜI

Câu 1: Những hiện tượng tiêu cực
- Tảo hôn dựng vợ gả chồng sớm
- Người chết hoặc gia súc chết mời
thầy cúng thầy mo để phù phép trừ
ma


Câu 2 : Những hiện tượng đó
- Các em đi lấy chồng, lấy vợ phải xa gia đình
- Các em không được đi học
- Những cặp vợ chồng trẻ bỏ nhau, cuộc sống dang dở
- Nguyên nhân sinh ra đói nghèo
- Những người được coi là ma thì bị xua đuổi
- Những người bất hạnh này phải chết vì đối xử tồi tệ, cuộc sống cô độc, khốn khổ.

Nạn tảo hôn ở Long An Chủ rể tuổi 14


• NẠN TẢO HÔN Ở LONG AN : CHÚ RỄ 14 TUỔI
•

“Chồng gì chồng bé...”

• Bước sang năm 2010, Hà Văn T (SN 1996),  mới 14 tuổi, còn tung
tăng chơi đùa với bọn trẻ  trong ấp, bỗng nhiên được bố mình
thơng báo: Lấy vợ!!! Vợ T khơng ai khác là cơ gái (SN 1993),
năm nay trịn 17 tuổi, con gái bạn bố của T.
• Ngày 14/3/2010, dân cư ấp Gị Pháo ngỡ ngàng với đám cưới diễn
ra giữa chú rể mới 14 tuổi và cơ dâu trịn 17. Tân lang Hà
Văn T sánh duyên cùng tân nương Nguyễn Thị Mỹ T. Tiếng nhạc
hát mừng lễ cưới náo nhiệt càng làm tăng thêm sự hiếu kỳ của
mọi người.
• Được biết gia đình anh Hà Văn Tính (SN 1978) kết thơng gia cùng
gia đình anh Nguyễn Văn Lạc  (SN 1963). Cả hai gia đình đều ngụ
tại ấp Gị Pháo, xã Hưng Điền B. Gia đình anh Tính cho rằng, vẫn
biết con trai chưa đủ tuổi kết hơn, nhưng "vì hai đứa thương
nhau quá nên cho cưới"(?!).




•
•

•

•

•

Khơng có gà heo để cúng làng vì tội "chửa hoang" nên ngày 17/5, khi chuyển dạ, chị Diêu đã
phải chạy vào rừng sinh con trong cơn mưa lớn và sấm sét.
Chị Hồ Thị Diêu 23 tuổi, là người dân tộc M"Nông, quê ở huyện Nam Trà My. Năm 2006 chị
đến thôn 5, xã Trà Bui, huyện Bắc Trà My làm ăn, yêu một thanh niên ở đây và có thai với anh
ta. Dân làng tổ chức họp truy xét "tác giả" bào thai. Chị khai ra tên người yêu nhưng anh này
dứt khốt khơng nhận và bỏ đi. Do đó, chị Diêu bị buộc tội chửa hoang.
Theo phong tục người M"nơng, con gái chửa hoang phải đẻ ngồi rừng ngồi rẫy, cách làng ít
nhất một con suối, sau một tháng mới được trở về. Muốn đẻ trong làng thì phải cúng một con
heo lớn và một con gà để trừ ma trừ tà. Nếu không, trong làng sẽ xảy ra ốm đau, chết chóc, con
gái trong làng sẽ bắt chước chửa hoang.
Khơng có gà heo nên ngày 17/5, khi chuyển dạ, chị Diêu đã chạy vào rừng sinh con trong cơn
mưa lớn và sấm sét. Sản phụ và hài nhi ướt đẫm, vắt rừng bâu cắn đầy người. Một vài phụ nữ
tốt bụng đi làm rẫy về nghe tiếng trẻ em khóc bèn tới xem, rồi cùng nhau đốn tre nứa và dùng
tấm bạt cũ dựng cho chị căn chòi. Chòi tạm này cách làng 400 m và một con suối, đúng như
phong tục.
Trong 7 ngày đầu sau đẻ, chị Diêu sống một mình, khơng ai chăm sóc, khơng có lương thực và
bất cứ dụng cụ sinh hoạt nào, chỉ có vài bộ quần áo để mặc và chồng cho đứa trẻ. Người làng
qua lại ai cho gì, chị ăn nấy. Em bé không được tắm rửa mà chỉ lau chùi bằng nước lạnh.

SINH CON TRONG RỪNG
SÂU VÌ HỦ TỤC LẠC HÂU


Câu 3: Làng Hinh được cơng nhận là
làng văn hóa:

- Vệ sinh sạch sẽ
- Dùng nước giếng sạch
- Khơng có bệnh dịch lây lan
- Bà con ốm đau đến trạm xá
- Trẻ em đủ tuổi đến trường
- Phổ cập giáo dục, xóa mù chữ
- Địan kết nương tựa giúp đỡ nhau
- An ninh giữ vững, xóa bỏ phong tục tập quán lạc hậu


Câu 4: Ảnh hưởng của sự thay đổi đó

- Mỗi người dân cộng đồng an tâm sản xuất làm ăn kinh tế
- Nâng cao đời sống tinh thần, văn hóa của nhân dân


TIẾT 10.
BÀI 9. GÓP PHẦN XÂY DỰNG NẾP SỐNG VĂN HÓA Ở
CỘNG ĐỒNG DÂN CƯ

1. Khái niệm
a) Cộng đồng dân cư:

Là toàn thể những người
cùng sinh sống trong một
khu vực lãnh thổ hoặc đơn vị
hành chính, gắn bó thành một
khối, giữa họ có sự liên kết
và hợp tác với nhau để cùng
thực hiện lợi ích của mình và

lợi ích chung.


GIA ĐÌNH ĐẦM ẤM HẠNH PHÚC



Nông thôn kiểu mới

Nếp sống văn minh nơi đô thị


THAM GIA HĐ CHÍNH TRỊ VÀ XÃ HỘI


Bài 9 XÂY DỰNG NẾP SỐNG VĂN HÓA Ở CỘNG ĐỒNG DÂN CƯ

b) Xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng đồng dân cư:
Là làm cho đời sống văn hóa tinh thần ngày
càng lành mạnh, phong phú như giữ gìn trật tự an
ninh, vệ sinh nơi ở; bảo vệ cảnh quan mơi trường
sạch đẹp; xây dựng tình đồn kết xóm giềng; bài
trừ phong tục tập quán lạc hậu, mê tín dị đoạn và
tích cực phịng chống các tệ nạn xã hội khác.


? Hãy nêu những việc làm đúng và chưa đúng của bản thân,
gia đình và cộng đồng nơi gia đình em sinh sống trong việc xây
dựng nếp sống văn hóa.
Những việc làm đúng

Những việc làm chưa đúng

- Các gia đình giúp nhau làm kinh tế.
- Động viên con cháu đến trường
- Giữ gìn vệ sinh chung
- Phịng chống tệ nạn xã hội
- Thực hiện sinh đẻ có kế hoạch.
- Đọc sách báo tuyên truyền, vận động
quần chúng tham gia hoạt động xã
hội
-Thực hiện nếp sống văn minh.
- Đoàn kết giúp nhau khi khó khăn,
hoạn nạn.
- Vệ sinh đường làng ngõ xóm
- Trồng cây xanh làm mát đường làng.
…………….

- Khơng quan tâm đến người khác.
- Vứt rác bừa bãi
- Tụ tập quán xá rượu chè
- Mua số đề, nghiện hút
- Mê tín dị đoan
- Tảo hơn, sinh đẻ chưa có kế hoạch.
- Tổ chức đám cưới, đám ma linh đình.
- Lấn chiếm vỉa hè
- Vi phạm luật an tồn giao thơng.
- Gây mất trật tự nơi công cộng.
- Chặt phá, đốt rừng bừa bãi
…………………..

Bài 9 XÂY DỰNG NẾP SỐNG VĂN HÓA Ở
CỘNG ĐỒNG DÂN CƯ
3. Trách nhiệm của học sinh:
- Thực hiện tốt các qui định về nếp sống văn hóa của
cộng đồng;
- Vận động gia đình, hàng xóm cùng thực hiện tốt;
- Tích cực tham gia các hoạt động xây dựng nếp sống
văn hóa ở cộng đồng phù hợp với khả năng.


Bài 9 : XÂY DỰNG NẾP SỐNG VĂN HÓA Ở
1. Khái niệm

CỘNG ĐỒNG DÂN CƯ

a) Cộng đồng dân cư:
Là toàn thể những người cùng sinh sống trong một khu vực lãnh thổ hoặc đơn
vị hành chính, gắn bó thành một khối, giữa họ có sự liên kết và hợp tác với nhau
để cùng thực hiện lợi ích của mình và lợi ích chung.
b) Xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng đồng dân cư:
Là làm cho đời sống văn hóa tinh thần ngày càng lành mạnh, phong phú như giữ
gìn trật tự an ninh, vệ sinh nơi ở; bảo vệ cảnh quan mơi trường sạch đẹp; xây
dựng tình đồn kết xóm giềng; bài trừ phong tục tập quán lạc hậu, mê tín dị
đoạn và tích cực phịng chống các tệ nạn xã hội khác.
2. Ý nghĩa việc xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng đồng dân cư:
- Góp phần làm cho cuộc sống bình yên, hạnh phúc.
- Bảo vệ và phát huy truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc.
3. Trách nhiệm của học sinh:

- Thực hiện tốt các qui định về nếp sống văn hóa của cộng đồng;
- Vận động gia đình, hàng xóm cùng thực hiện tốt;
- Tích cực tham gia các hoạt động xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng đồng phù
hợp với khả năng.


BÀI TẬP 1: SGK
Việc làm đúng của gia đình
- Gương mẫu chấp hành chủ
trương chính sách của Đảng,pháp
luật nhà nước,tích cực tham gia các
phong trào của địa phương
- Gia đình hòa thuận, hạnh phúc,
tiến bộ, tương trợ giúp đỡ mọi
người trong cộng đồng.
- Tổ chức lao động, sản xuất, kinh
doanh, công tác học tập, đạt năng
xuất chất lượng và hiệu quả.

Việc làm sai của gia đình
- Mẹ cịn đi xem bói.
- Ba cịn rượu chè
- Chưa vận động bà con tiết
kiệm khi tổ chức ma chay, cưới
hỏi
- Chưa giúp được gia đình
nghèo.
- Con cái cịn mê chơi gems học
chưa giỏi
- Kinh tế gia đình cịn ở mức

trung bình.


BÀI TẬP 2: Theo em, những biểu hiện nào sau
đây là xây dựng nếp sống văn hố?
a. Gia đình giúp nhau làm kinh tế xố đói
giảm
nghèo.
X
b. Học sinh tụ tập ở quán xá, là cà ngoài
đường.
c. Trẻ em đến tuổi đi học đều được đến trường.
d.
Tổ
chức
cưới
xin,
ma
chay
linh
đình.
X
e. Làm vệ sinh đường phố, làng xóm.
g. Nghe và tuyên truyền tin đồn nhảm.
h. Lấy chồng trước tuổi quy định của pháp
X
luật.


Hướng dẫn học ở nhà

- Làm bài tập 3 và 4 SGK trang 35
- Tìm một số gương gia đình văn hóa tiêu
biểu của địa phương, nơi em đang sống
- Soạn bài mới, trả lời theo gợi ý SGK
- Về tìm hiểu hỏi ơng bà, cha mẹ về truyền
thống của gia đình dịng họ mình từ xưa
đến nay