Bài giảng Ngữ văn 10: Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng (Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng) - Lí Bạch

* Kiểm tra bài cũ
Đọc thuộc lòng phần phiên âm, dịch
thơ bài ”Hứng trở về” của Nguyễn
Trung Ngạn và nêu cảm nhận của
em về lòng yêu nước qua bài thơ ?

* Đáp án: - Đọc thuộc lòng tốt: 4 điểm

Nêu cảm nhận của về lòng yêu nước qua
bài thơ :
+ Nỗi nhớ quê hương
+ Niềm tự hào về quê hương
+ Mong muốn được trở về quê hương


Tiết 44

TẠI LẦU HOÀNG HẠC TIỄN MẠNH
HẠO NHIÊN ĐI QUẢNG LĂNG
(Hồng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng)

--Lí Bạch-


Tiết 44: Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng

* Mục tiêu bài học :



Giúp học sinh:
- Hiểu được tình cảm chân thành ,sâu nặng và trong sáng
giữa nhà thơ Lý Bạch và Mạnh Hạo Nhiên.
 - Hiểu được một số đặc điểm cơ bản của thơ Đường “ý tại
ngôn ngoại” thể hiện qua ngôn ngữ hàm xúc, cơ đọng đa
nghĩa, bút pháp tả cảnh ngụ tình.
 - Rèn luyện và bồi dưỡng kỹ năng, phương pháp đọc và
học thơ Đường.


Tiết 44: Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng

I.TÌM HIỂU CHUNG

1.Vài nét về tác giả
- Lí Bạch (701-762), tự Thái Bạch, là nhà thơ lãng mạn
Trung Quốc, mệnh danh là “tiên thơ”
- Sự nghiệp sáng tác:

+ Số lượng: hơn 1000 bài thơ
+ Nội dung :bất bình với hiện thực tầm thường,có khát
vọng vươn lên cái cao cả...
+ Phong cách thơ hào phóng,bay
bổng,tự nhiên,tinh tế,giản dị.

Thi tiên Lí Bạch


Tiết 44: Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng

I.TÌM HIỂU CHUNG

1.Vài nét về tác giả
2.Vài nét về tác phẩm:
a.Đề tài: tình bạn  đề tài lớn của thơ Đường
nhưng bài thơ vẫn thuộc vào loại hay nhất

b.Thể loại và bố cục
- Thể loại: thơ thất ngôn tứ tuyệt
- Bố cục:

+ Cảnh đưa tiễn( 2 câu đầu )
+ Tình cảm của nhà thơ với bạn(2 câu cuối)


Tiết 44:Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng

I.TÌM HIỂU CHUNG
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN

Phiên âm:
Cố nhân tây từ Hoàng Hạc lâu,
Yên hoa tam nguyệt há Dương Châu.
Cơ phàm viễn ảnh bích khơng tận,
Duy kiến Trường Giang thiên tế lưu.


Tiết 44: Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng

I.TÌM HIỂU CHUNG

II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN

Dịch nghĩa:
Bạn cũ giã từ lầu Hồng Hạc ở phía tây,
Xi về Dương Châu giữa tháng ba, mùa hoa khói.
Bóng cánh buồm lẻ loi xa dần, mất hút vào khoảng
không xanh biếc,
Chỉ thấy sông Trường Giang chảy vào cõi trời.


Tiết 44:Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng

I.TÌM HIỂU CHUNG
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN

Dịch thơ:
Bạn từ lầu Hạc lên đường,
Giữa mùa hoa khói Châu Dương xi dịng.
Bóng buồm đã khuất bầu khơng,
Trơng theo chỉ thấy dịng sơng bên trời.
(Ngơ Tất Tố dịch)


Dựa vào phần dịch
nghĩa, em hãy so
So sánh bản dịch thsánh
ơ với
phiên
âm:
bảnbản

dịch th
ơ
với bản phiên âm?
- “Cố nhân” dịch là “bạn” thì chưa hết nghĩa.

- Bản dịch thơ bỏ sót nghĩa của từ “tây”, từ “cô”
- Câu 3 của bản dịch thơ khơng có màu xanh của bầu trời.


Tiết 44: Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng
I.TÌM HIỂU CHUNG

II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN

1. Cảnh đưa tiễn:
- Khơng gian:

Lầu Hồng Hạc, Dương Châu,
sơng Trường Giang, yên hoa

 Cảnh thần tiên, mĩ lệ, khoáng đạt

- Thời gian:
Tháng ba – mùa xuân
 Mùa đẹp nhất trong năm
- Con người:
+ Người ra đi: “Cố nhân” – Mạnh Hạo Nhiên
+ Người đưa tiễn: nhà thơ Lí Bạch

 Thái độ trân trọng, sự quí mến, chân thành của nhà thơ

với bạn.

Khung cảnh đẹp, đậm chất Đường thi nhưng
thấm thía nỗi buồn li biệt.


Tiết 44: Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng
I.TÌM HIỂU CHUNG
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN

Vì sao trên sông Trường Giang thuyền bè
tấp nập xuôi ngược mà Lí Bạch lại chỉ
thấy cánh buồm lẻ loi của bạn?

1. Cảnh đưa tiễn:
2. Tình cảm của nhà thơ với bạn

- Hình ảnh cánh buồm: lẻ loi, cơ độc cứ xa dần rồi khuất
hẳn
 nỗi nhớ thương đau đáu, vời vợi, da diết;

nỗi buồn, cơ đơn của nhà thơ.
- Hình ảnh dịng sơng như hồ với bầu trời bất tận.
 Hình ảnh kì vĩ, lãng mạn thể hiện sự trào dâng của cảm xúc

Sử dụng nghệ thuật tương phản, đối lập, tả
cảnh ngụ tình để làm nổi bật tấm lịng của
người đưa tiễn.

Tiết 44: Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng

I.TÌM HIỂU CHUNG
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN

III. TỔNG KẾT
GHI NHỚ - SGK

Hãy khái quát những
nét đặc sắc về giá trị
nội dung và nghệ thuật
của bài thơ?

Học sinh thảo luận:
Bài thơ gợi cho em suy nghĩ gì về
tình bạn trong cuộc
sống ngày nay?



Câu 1:
Xác định thể thơ của bài “Tại lầu Hoàng Hạc
tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng”?
A. Thất ngôn tứ tuyệt
B. Thất ngôn bát cú
C. Thất ngôn xen lục ngôn
D. Thơ tự do


Câu 2:

Tình bạn của Lí Bạch với Mạnh Hạo Nhiên
được diễn đạt bằng cụm từ nào sau đây?
A. Tri ân những điều bạn đã giúp mình
B. Trân trọng tình bạn đối với người bạn cùng lí
tưởng
C. Nhớ rất rõ những kỉ niệm với người bạn lâu ngày
gặp lại.

D. Tất cả những biểu hiện trên.


* Hướng dẫn học bài:
- Học thuộc lòng phần phiên âm, dịch thơ bài thơ.
- Nắm vững giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ.

-Sưu tầm những bài thơ viết về tình bạn của các nhà thơ
Đường, Lí Bạch và thơ Việt Nam trung đại.


* Chuẩn bị bài mới:” Thực hành biện pháp
tu từ ẩn dụ và hóan dụ”
- Ơn tập hai khái niệm: ẩn dụ và hoán dụ.
- Học sinh làm bài tập I,II –SGK phần ẩn dụ và
hóan dụ.