Ẩm thực Việt Nam

LỜI NĨI ĐẦU
Ẩm thực Việt Nam vơ cùng phong phú và đa dạng,
khơng chỉ đơn giản là món ăn mà ở đó cịn chứa
đựng các phong tục, nét văn hóa độc đáo của dân tộc
Việt.
Ngày nay các món ăn Hàn, Nhật, Mỹ, Pháp,
Ý....đang dần đang chiếm lĩnh vị trí của món ăn Việt.
Với mục tiêu quảng bá, giới thiệu nét độc đáo của
các món ăn Việt Nam đến độc giả Thư viện Trường
Tiểu học Lam Sơn sưu tầm cuốn tư liệu “Ẩm thực
Việt Nam”. Với các bài viết về các món ăn độc đáo
từ những vùng miền khác nhau tạo nên sự đa dạng,
phong phú cho nền ẩm thực dân dã Việt Nam.
Trong q trình biên soạn sẽ khơng tránh khỏi những
sai sót, kính mong q độc giả bỏ qua. Trân trọng!

1


20 món ngon Việt Nam
Ẩm thực Việt Nam khơng giành điểm vì sự phức tạp. Nhiều trong số những món ăn
phổ biến nhất có thể được nấu ngay bên vệ đường cũng ngon lành như trong một
nhà hàng thượng hạng. Nhưng chính sự đơn giản này, các biến thể món ăn tinh tế
theo vùng và nguyên liệu tươi xanh khiến chúng ta cứ muốn ăn thêm nữa.
1. Phở
Danh sách món ăn Việt Nam nào sẽ hoàn thiện nếu thiếu phở? Gần như không thể
đi bộ qua một khối nhà ở các thành phố lớn của Việt Nam mà không gặp một đám
đơng khách quen đói meo đang xì xụp tại một hàng phở bình dân. Ngun liệu
chính đơn giản gồm có nước dùng đậm đà, bánh phở tươi, một chút rau thơm và
thịt gà hoặc thịt bị. Món ăn này ngon, rẻ và bạn muốn ăn bất kỳ giờ nào trong
ngày cũng có.

Phở bị Việt Nam
2


2. Chả cá

Chả cá Lã Vọng
Đối với người Hà Nội, chả cá đặc biệt đến mức có hẳn một con phố ở thủ đô dành
riêng cho những miếng cá rán này - phố chả cá. Con phố cùng tên là nơi bạn có thể
thưởng thức chả cá Lã Vọng - những miếng cá ướp tỏi, gừng, nghệ và thì là xèo
xèo trên một chiếc chảo nóng.
3. Bánh xèo

Bánh xèo
3


Một chiếc bánh xèo ngon phải giòn, phồng lên với nhân tơm, thịt heo, giá đỗ và
trang trí bằng rau thơm tươi. Đó là đặc trưng của hầu hết các món ăn Việt Nam
đích thực. Để thưởng thức như một người dân địa phương, hãy cắt bánh thành
những miếng nhỏ vừa miệng, cuộn trong bánh tráng hoặc lá rau diếp và nhúng nó
vào thứ nước chấm đặc biệt đầu bếp pha cho bạn.
4. Cao lầu

Cao lầu
Món mì thịt heo của Hội An khá giống món ăn của các nền văn hóa khác đã ghé
thương cảng này thuở xưa. Sợi mì dày hơn tương tự mì udon của Nhật Bản, bánh
vằn thắn giòn và thịt heo khiến người ta liên tưởng đến món ăn Trung Quốc, cịn
nước dùng và rau thơm thì rõ ràng rất Việt Nam. Cao lầu đích thực chỉ được nấu

bằng nước lấy từ giếng Bá Lễ ở địa phương.
5. Rau muống
4


Rau muống xào
Rau muống thường được xào với tỏi, là món ăn phổ biến tại các nhà hàng và...
quán bia Việt Nam.
6. Nem rán/chả giò

Nem rán/chả giò
5


Nem có vỏ giịn và nhân là rau mềm trộn thịt, "nhúng" trong nước chấm thơm
ngon, được dùng trước khi ăn món chính. Ở miền Bắc, những “gói” này có tên là
nem rán trong khi người miền Nam gọi đó là chả giò.
7. Gỏi cuốn

Gỏi cuốn
Gỏi cuốn là lựa chọn lành mạnh khi bạn đã thỏa thích thưởng thức quá nhiều đồ ăn
rán ở Việt Nam. Những chiếc gỏi cuốn trong suốt trước tiên được gói với rau xà
lách, một lát thịt hoặc hải sản và một lớp rau mùi, sau đó cuộn gọn lại và chấm
trong gia vị yêu thích của người Việt Nam- nước mắm.
8. Bún bị Huế

6


Bún bị Huế

Món bún của miền Trung Việt Nam có nước dùng thịt và nhiều thịt bò, thịt lợn. Sợi
bún trơn, dày cũng làm nên một bữa ăn thịnh soạn hơn các món mì ở miền Bắc và
miền Nam.
9. Bánh khọt

Bánh khọt
7


Vỏ bánh giòn được làm bằng bột pha nước cốt dừavà nhân thường bao gồm tôm,
đậu xanh, hành tươi với một lớp tôm khô ở trên.
10. Gà tần

Gà tần
Gà tần có màu xanh lục của các loại thảo mộc và những miếng thịt các bộ phận của
con gà, rất đáng nếm thử nếu bạn đang cần một món bổ dưỡng.
11. Nộm hoa chuối

8


Nộm hoa chuối
"Salad" hoa chuối của Việt Namcòn hấp dẫn hơn cả một đĩa rau trộn. Hoa chuối
được bóc đi vài lớp bẹ ngồi và thái lát mỏng sau đó trộn với đu đủ xanh, cà rốt,
rau mùi cùng với thịt gà và thêm một chút nước mắm đậm đà và lạc giòn.
12. Bún bò Nam bộ

Bún bò Nam bộ
9

Món bún này khơng có nước dùng. Những lát thịt bò mềm trộn lẫn với lạc giòn và
giá đỗ, thêm rau thơm, hẹ tây khơ, sau đó rưới nước mắm và tiêu ớt cay nồng.
13. Hoa quả dầm

Hoa quả dầm sữa chua
Các loại trái cây nhiệt đới tươi trộn lẫn trong một cái cốc là món giải khát địa
phương hồn hảo khi cái nóng mùa hèViệt Nam bắt đầu tấn cơng con người. Nó có
thể được coi là một thay thế lành mạnh cho kem.
14. Phở cuốn

10


Phở cuốn
Phở cuốn mang hương vị của phở và gỏi cuốn trong một cái “gói” nhỏ gọn. Phở
cuốn Hà Nội dùng những miếng bánh phở chưa cắt để bọc lấy thịt bò rán, rau thơm
và rau diếp, hoặc dưa chuột.
15. Gà nướng

Gà nướng
Giờ đây du khách có thể tìm thấy gà rán KFC khắp mọi nơi tại Việt Nam, nhưng
hãy bỏ qua món ăn nhanh đó để tìm đến phiên bản địa phương. Được tẩm mật ong
sau đó nướng trên vỉ, đùi, cánh và chân gà mềm đến không ngờ, trong khi da vẫn
giịn mà lại khơng khơ.
11


16. Phở xào

Phở xào
Phở được xào ngon thì các cạnh ngồi sẽ cứng, giịn và màu vàng, trong khi phần
bên trong vẫn mềm mại và dẻo. Món này ngon nhất khi có một quả trứng rán và
nêm ớt hoặc xì dầu.
17. Cà phê trứng

Cà phê trứng
12


Bọt lòng trắng trứng mềm mịn giống như bánh trứng đường “đậu” trên cà phê
Việt Nam đặc sẽ khiến ngay cả những người bình thường khơng thèm cà phê thích
thú liếm láp chiếc thìa của họ.
18. Bị lá lốt

Bị lá lốt
Người Việt Nam là bậc thầy trong việc "gói" đồ ăn. Bị lá lốt khơng sống cũng
khơng rán kỹ, mà được nướng trên vỉ để làm mềm bên ngoài và ngấm mùi thơm
cay của lá lốt vào bên trong thịt bị.
19. Xơi

Xơi vị
13


Du khách có thể ăn xơi cùng thịt gà, thịt lợn hay trứng rán, trứng muối đều ngon.
20. Bánh cuốn

Bánh cuốn
Những cái "bánh bột gạo cuốn" này ngon và tinh tế, nhất khi ăn nóng, vẫn cịn

mềm. Nhân bánh thơm ngon với thịt lợn băm và nấm.
Việt Nam Travel
17/02/2014

14


Tốp 50 đặc sản trái cây nổi tiếng nhất của Việt Nam
Với mục đích quảng bá trái cây Việt Nam, ngày 7/8/2012 Trung tâm sách Kỷ lục
và Trung tâm sách Top Việt Nam đã công bố 50 đặc sản trái cây nổi tiếng nhất
được người tiêu dùng ưa thích, đã được Viện Nghiên cứu Cây ăn quả Miền Nam,
Phòng Chỉ dẫn Địa lý của Cục Sở hữu Trí tuệ và các địa phương cơng nhận.
Miền Bắc có 19 loại, nổi bật là mơ (Hương Sơn, Hà Nội), đào Sa Pa, táo Mèo (Sơn
La), cam sành (Hà Giang), cam sành (Tuyên Quang), lê Đông Khê (Cao Bằng), na
(mãng cầu) Chi Lăng, đào Mẫu Sơn (Lạng Sơn), vải Thiều (Thanh Hà, Hải
Dương), vải thiều Lục Ngạn (Bắc Giang), bưởi Đoan Hùng (Phú Thọ), nhãn lồng
(Hưng Yên), ổi Bo (Thái Bình), chuối Ngự (Hà Nam), cam Canh (Hà Nội), dứa
Đồng Dao (Ninh Bình), cam xã Đoài (Nghệ An), cam Bù và bưởi Phúc Trạch (Hà
Tĩnh).
Ở miền Trung có bảy loại trái cây đặc sản như bưởi Thanh Trà (Huế), xồi tượng
(Bình Định), sầu riêng Khánh Sơn (Khánh Hịa), nho Ninh Thuận, Thanh long
Bình

Thuận,

bơ

sáp

Đắk

Lắk,

dâu

Tây

Đà

Lạt,

hồng

Đà

Lạt.

Ở miền Nam có 23 loại trái cây đặc sản: na Bà Đen (Tây Ninh), măng cụt Lái
Thiêu (Bình Dương), bưởi Biên Hịa, chơm chơm Long Khánh (Đồng Nai), nhãn
xuồng cơm vàng Vũng Tàu, mãng cầu Cần Giờ (TP. Hồ Chí Minh), dứa Bến Lức
(Long

An),

cam

mật

(Cần

Thơ).

Tỉnh Tiền Giang có tám loại: sầu riêng Ngũ Hiệp, sơri Gị Cơng, thanh long Chợ
Gạo, xồi cát Hòa Lộc, vú sữa Lò Rèn, dưa hấu Gò Cơng, sapơchê Mặc Bắc, nhãn
tiêu da bị. Bến Tre có bưởi da xanh, dừa, măng cụt Chợ Lách. Trà Vinh có dừa sáp
Cầu Kè, quýt đường. Vĩnh Long có bưởi Năm Roi, sầu riêng Ri6.
Trong 50 đặc sản trái cây nổi tiếng nhất Việt Nam có 10 loại trái cây có giá trị kinh
tế cao nhất ( kể cả tiêu thụ trong nước và xuất khẩu ). Đó là xồi cát Hòa Lộc, nhãn
xuồng cơm vàng, sầu riêng Ri 6, bưởi da xanh, vú sữa Lò Rèn, vải, nhãn…
15


Tất cả đều đã được Cục Sở hữu Trí tuệ thuộc Bộ KH-CN&MT cấp giấy “Chứng
nhận đăng ký nhãn hiệu hàng hóa” và đã trở thành thương hiệu có uy tín đối với thị
trường

trong

nước

cũng

như

thế

giới.

Theo Bộ Nơng nghiệp và Phát triển nơng thơn, cả nước có khoảng 776.000 ha diện
tích đất trồng cây ăn quả, sản lượng mỗi năm đạt 7-8 triệu tấn. Việt Nam cịn là

nước có chủng loại trái cây phong phú nhất, có đến hàng trăm chủng loại trái cây
có chất lượng dinh dưỡng cao.
H.Long (VIET NAM)
07/08/2012

16


Đặc Sản Quảng Bình: Ăn Gì, Mua Gì Làm Quà?
Ở mảnh đất miền Trung nhiều nắng và gió như Quảng Bình, nhiều người tưởng
rằng nơi cát khơ nắng cháy này sẽ chẳng có sản vật ngon lạ gì nhưng đó là điều
hoàn toàn sai lầm. Chẳng xa hoa cầu kỳ, chẳng phải những món đắt tiền, sang
trọng, chỉ bình dị và chân chất như chính con người và mảnh đất Quảng Bình thơi
cũng đủ làm du khách ăn một lần nhớ mãi chẳng quên. Đặc sản Quảng Bình ăn gì,
mua gì làm quà các bạn nhỉ? Cùng SaoDieu.vn khám phá nhé!
1. Đặc sản Quảng Bình nào bạn nhất định phải ăn?
Bánh xèo Quảng Hòa
Bánh xèo Quảng Hòa là đặc sản Quảng Bình đầu tiên bạn khơng được bỏ qua.
Bánh xèo Quảng Hòa được làm từ loại gạo mành màu đỏ nổi tiếng, hình dáng
tương tự các món bánh xèo khác nhưng lại đặc biệt hơn khi bánh nổi hoa văn đều
và rất đẹp mắt.
Gạo mành đỏ đem ngâm nước khoảng 5 tiếng rồi xay thành bột ướt cho mịn, sau
đó cho thêm chút muối cùng với lá hành, lá hẹ thái băm nhỏ vào trộn chung.
Khuôn tráng bánh xèo lớn hơn bát ăn cơm một chút, đáy bằng phẳng và chỉ cao
khoảng 1,5cm. Người đầu bếp thường có thể tráng nhiều khuôn cùng một lúc rất
nhanh tay và thành thục. Khi lửa bếp than thật đỏ mới để khuôn lên thì bánh mới
nở đều, hoa văn nổi rõ, vàng ruộm và đẹp mắt.

17

Bánh xèo Quảng Hịa món ăn đặc sản của Quảng Bình nhất định bạn phải nếm
thử
Nhân bánh xèo cũng là thịt, tôm, giá nhưng đặc biệt hơn một chút là bánh xèo
Quảng Hịa được ăn kèm món cá chuối vơ cùng lạ mắt. Nói là cá chuối nhưng lại
được làm từ quả chuối sứ, đem gọt vỏ ngâm với chanh rồi thái nhỏ, luộc chín, uốn
thành hình con chá chuối rồi rắc thêm chút gia vị vừa ăn. Khi ăn bánh xèo, thêm
rau sống, món cá chuối, nộm cuộn chung lại vào bánh tráng rồi chấm cùng nước
chấm thì vơ cùng ngon miệng.
Đẻn biển
Đẻn biển là một loại rắn biển có giá trị dinh dưỡng cao, được coi như một vị thuốc
quý để chữa bệnh và được chế biến thành nhiều món ăn thơm ngon khác nhau. Có
rất nhiều loại đẻn biển được đánh bắt từ ngoài biển để đem về chế biến như đẻn
sọc, đẻn bông, đẻn gai, đẻn kim, đẻn cá... mỗi loại có hương vị khác nhau nhưng
đều có thịt chắc rất thơm và ngọt.

18


Đẻn biển
Có nhiều món đẻn biển như đẻn hầm, đẻn xào xả ớt, chả đẻn, đẻn nướng... nhưng
nổi tiếng nhất là món tiết đẻn và ram đẻn. Tiết đẻn tươi vừa hứng đem pha với
rượu được dân nhậu hào hứng hơn cả hoặc những bình rượu trắng ngâm đẻn biển
cũng khá dễ dàng bắt gặp. Rượu tiết đẻn nồng ấm, thêm vào đó là vị chát rất đặc
trưng khiến cho người thưởng thức có ấn tượng sâu sắc khó qn.

Ngồi rượu tiết đẻn thì ram đẻn cũng là một món ăn rất rất ngon
19

Thịt đẻn được lột sạch ruột, bỏ huyết đen trên lưng rồi băm nhuyễn, sau đó trộn
đều cùng gia vị rồi cuốn lại thành những chiếc ram nhỏ chiên vàng trong chảo. Mùi
thơm cuốn hút, món ram đẻn nóng hổi chắc chắn sẽ làm hài lòng bất cứ du khách
nào, để khơng hổ là món đặc sản trứ danh miền đất Quảng Bình.
Cháo canh
Cháo canh như một loại đồ ăn sáng thân thuộc của người dân đất Quảng Bình, nó
quen thuộc như phở của người Hà Nội vậy. Cháo canh chỉ được bán vào buổi sáng
chứ không bán cả ngày như phở vì vậy muốn thưởng thức cháo canh, du khách
phải thức dậy và ghé những quán ăn vào buổi sáng.

Bánh canh Quảng Bình
Chẳng cầu kỳ về hình thức, bát cháo canh Quảng Bình cũng mộc mạc, giản dị và
chất phác như những con người ở cái xứ sở chỉ toàn nắng và cát này

20


Sợi mì to và dày vì được làm thủ cơng chứ không nhỏ, mềm như sợi bún, nước
dùng sánh màu vàng ươm của thịt cua ngọt thanh và chua dịu. Tơ cháo canh cịn có
tơm, thịt nạc, cá lóc đã được xào thơm nức mũi. Thêm chút hành ngò thái nhỏ rắc
lên trên tơ cháo canh nghi ngút khói, được ăn khi nóng kèm với rau cải xanh làm
dậy lên hương vị vừa ngọt, vừa cay, vừa bùi rất lạ miệng.
Lẩu cá khoai
Cá khoai, có nơi gọi là cá cháo dùng để chế biến nên một món lẩu rất ngon, rất nổi
tiếng ở Quảng Bình, đó là lẩu cá khoai. Ở thành phố Đồng Hớn, có rất nhiều quán
ăn chuyên phục vụ món lẩu này, lúc nào cũng đơng đúc thực khách. Chỉ cần nhìn
tơ cá khoai được tẩm ướp gia vị, rắc bên trên là rau sống, hành hoa thì thực khách
đã thấy hấp dẫn mà muốn thưởng thức ngay rồi.

Lẩu cá khoai được nấu cùng với nhiều loại rau như măng chua, dưa cải muối

chua, khế, me, nấm, cà chua...
Nước lẩu sơi sùng sục thì cho cá vào, ăn lúc vừa chín mềm, khơng bị nát, phải ăn
nóng mới ngon vì để nguội cá sẽ bị tanh. Một nồi lẩu nghi ngút khói, những người

21


thân bè bạn quây quần trò chuyện bên nhau sẽ là một trải nghiêm khó quên trong
chuyến du lịch Quảng Bình.
Bánh lọc bột sắn
Có nguồn gốc từ xứ Huế, bánh lọc ở Quảng Bình gần giống với cách thức chế biến
và hình dáng với bánh lọc Huế nhưng đã được bổ sung têm một chút hương vị mới,
để hợp với khẩu vị người Quảng Bình và dần dần trở thành một món ăn đặc biệt
nhất của tỉnh này.
Bánh lọc được làm từ bột sắn lọc, sau đó đem luộc chín cho đến khi bột trong thì
vớt bột ra để nguội, nhồi kỹ lại cho đều rồi tiến hành nhồi nhân vào. Nhân ở giữa
gồm có tơm sơng, thịt lợn, mộc nhĩ được ướp một chút gia vị vừa ăn, gói bằng lá
chuối rồi đem hấp chín.

Bánh dẻo, thơm, ăn khi cịn nóng, chấm với nước mắm chắt Quảng Bình, thêm
chút ớt cay xé lưỡi là tạo nên một hương vị tuyệt vời cho món ăn dân dã này

22


Món ăn này bạn có thể tìm thấy dễ dàng ở Quảng Bình, ngon nhất là bán lọc mệ
Xá ở Đồng Hới, bánh rẻ lại ngon, chỉ vài chục ngàn đồng là đã có thể ăn thỏa thích
hoặc mua về làm quà cho người thân ở nhà sau chuyến đi du lịch.
2. Đặc sản Quảng Bình mua gì về làm quà tặng người thân?
Khoai deo

Khoai deo là một món ăn dân dã, giản đơn thôi nhưng lại rất đặc biệt. Với nguyên
liệu chỉ duy nhất là từ khoai lang đỏ trồng trên đất thịt chứ không phải là đất cát
pha. Khoai được luộc chín rồi xắt lát rồi phơi khơ, phải từ 10 đến 12 nắng thì mới
hồn thành. Độ dẻo của khoai tùy thuộc vào thời gian phơi nắng ít hay nhiều, khoai
có vị ngọt hương thơm, lại có nhiều dưỡng chất nên người Quảng Bình cịn gọi
món ăn này là “sâm đất”.
Khoai deo là món ăn bình dân, tầng lớp bào cũng ăn được, bất cứ trai gái trẻ già gì
cũng đều u thích, từ người nơng dân đến dân văn phịng đều có thể nhâm nhi khi
có thời gian rảnh rỗi.

Khoai deo ăn vừa ngọt, vừa bùi thơm mùi khoai và thơm cả mùi nắng, giản dị mà
nhớ mãi không quên

23


Ở Quảng Bình có rất nhiều nơi bán khoai deo, ở các chợ, siêu thị, cửa hàng đều có
bán. Giá mỗi cân khoai deo dao động từ 80 – 100.000đ/kg, khoai deo cũng là sản
phẩm xóa đói giảm nghèo cho rất nhiều hộ dân ở Quảng Bình. Đến đây bạn nhớ
mua vài ký khoai deo về tặng người thân nhé, nhất định ai cũng sẽ tấm tắc khen
ngon cho mà xem.
Nước mắm Bảo Ninh
Ở xã Bảo Ninh, huyện Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình có một nghề truyền thống từ
lâu đời, làm nên một thương hiệu nổi tiếng là nước mắm Bảo Ninh. So với nước
mắm Phú Quốc, nước mắm Nha Trang, nước mắm Bảo Ninh cũng không hề thua
kém về lịch sử lâu đời cũng như hương vị thơm ngon đặc trưng khác biệt.
Nước mắm Bảo Ninh được làm từ loài cá nục mu, một loại cá chỉ nhỏ như ngón
tay nhưng tồn thân là thớ nạc, rất mềm, khơng có nhiều xương. Nước mắm làm từ
cá nục mu vừa thơm, vừa ngọt, màu vàng sậm sóng sánh rất đẹp mắt. Nước mắm
Bảo Ninh xưa từng là món mà chúa Nguyễn rất yêu thích, cũng đã theo chân bao

người đến Sài Gòn, Huế, Hà Nội, sang cả Lào... Với độ đạm rất cao, được làm
hồn tồn bằng thủ cơng, sự cần cù chịu khó của những người dân Quảng Bình hai
sương một nắng nên nước mắm Bảo Ninh nức tiếng một vùng.

24


Nước mắm màu vàng sậm óng ánh đẹp như mật ong, mùi thơm dậy ai ai cũng
thích
Mực khơ
Mực khơ cũng là một trong những đặc sản nức tiếng của miền biển Quảng Bình.
Mực ở đây mình dày, thịt ngọt, khơng quá dai, càng nhai càng thấy ngọt. Có nhiều
loại mực như mực ống, mực ghim, mực lá... loại nào cũng ngon, cũng hấp dẫn.

Mực khơ là một trong những món quà biển nhất định phải mua nếu đến Quảng
Bình
Một ký mực khô 60.000 – 800.000đ/kg, du khách, ai đến du lịch Quảng Bình, bạn
có thể mua mực ở những chợ hải sản ven biển Nhật Lệ, Đồng Hới, các chợ Hồn
Lão, Cảnh Dương, Thanh Khê...
Bánh tráng Tân An
Về Quảng Bình, cịn một món đặc sản nữa mà nhất định bạn phải mua về làm quà
đó là bánh tráng Tân An, bánh tráng được làm từ làng nghề đã hàng trăm năm tuổi.
Các loại bánh tráng ở Tân An thì bánh tráng mè xát là nổi tiếng nhất, ngon nhất.
25