Biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 4 5 tuổi phát triển thẩm mĩ thông qua hoạt động âm nhạc ở trường mầm non” để tổ chức hoạt động dạy hát được tốt hơn

ĐỀ TÀI:
“BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ MẪU GIÁO 4-5 TUỔI PHÁT TRIỂN THẨM MĨ
THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG ÂM NHẠC” Ở TRƯỜNG MẦM NON
1. Lý do chọn biện pháp:
Âm nhạc là loại hình nghệ thuật, là món ăn tinh thần khơng thể thiếu đối
với mọi người nói chung và trẻ em mầm non nói riêng, là một bộ mơn nghệ
thuật giúp trẻ phát triển năng khiếu, thẩm mỹ, cảm nhận được cái hay, cái đẹp,
thể hiện được lời ca giai điệu của các bài hát, bản nhạc, diễn tả về ý nghĩ, những
ước mơ, những cảm xúc mạnh mẽ của trẻ. những nốt nhạc trầm bổng, những
giai điệu mượt mà, trong trẻo của âm nhạc là dòng sữa ngọt ngào giúp trẻ phát
triển toàn diện nhân cách cho trẻ.
Đối với trẻ mầm non, âm nhạc có vai trị vơ cùng quan trọng. Âm nhạc là
phương tiện giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh, phát triển ngôn ngữ, quan
hệ giao tiếp, trao đổi tình cảm. Âm nhạc của trẻ là thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc.
Trẻ có thể tiếp nhận âm nhạc từ lúc cịn trong nơi. Những lời ru ầu ơ của bà, của
mẹ, những câu hát mộc mạc, gần gũi đã nuôi lớn tâm hồn trẻ thơ của trẻ. Tình
yêu gia đình, quê hương cũng lớn lên từ tiếng hát, lời ru đó. Trẻ mầm non dễ xúc
cảm, ngây thơ trong sáng nên rất dễ tiếp xúc với âm nhạc. Thế giới âm nhạc
muôn màu, muôn sắc tạo điều kiện cho trẻ phát triển toàn diện về thể chất, trí
tuệ, tình cảm, đạo đức, thẩm mĩ… qua đó giáo dục trẻ lòng yêu âm nhạc, biết
cảm thụ âm nhạc thông qua hoạt động ca hát, vận động, nghe hát, trò chơi âm
nhạc. Trong trường mầm non dạy hát là một hoạt động được thực hiện thường
1


xuyên và được lồng ghép trong các hoạt động của trẻ, nó là cầu nối giữa hoạt
động này với hoạt động khác và nó là nguồn tạo hứng thú mạnh mẽ nhất để trẻ
tham gia vào các hoạt động . Tuy nhiên khi tổ chức gời dạy hát cho trẻ tơi nhận
thấy đơi lúc có phần khơng chính xác về giai điệu bài hát, về lời ca, trẻ không
mạnh dạn tự tin khi biểu diễn, trẻ hát chưa rõ lời, kỹ thuật hát của trẻ còn hạn
chế về giọng, về hơi, về âm vực tiết tấu vì thế nó làm giảm đi tính nghệ thuật

của bài hát. Ngồi ra cách phát âm của trẻ chưa thực sự hoàn chỉnh, âm phát ra
yếu, hơi thở ngắn, và đặc biệt sự phối hợp giữa tai nghe và giọng chưa chủ động,
trẻ còn rụt rè chưa tự tin thể hiện bài hát. Giáo viên khi cho trẻ hoạt động âm
nhạc vẫn còn mang tính chất rập khn, máy móc, chưa sáng tạo, chưa linh hoạt,
chưa tạo cho trẻ lịng u thích, say mê âm nhạc. Một số phụ huynh vẫn chưa
thực sự quan tâm đến việc giáo dục con cái ở tuổi mầm non, chưa hát cho trẻ
nghe và chưa động viên khích lệ trẻ biểu diễn cho ba mẹ xem nên dẫn đến trẻ
chưa mạnh dạn, tự tin trong khi biểu diễn.
. Chính vì lý do trên mà năm học này tơi lựa chọn và đi sâu nghiên cứu đề
tài “ Biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi phát triển thẩm mĩ thông qua hoạt
động âm nhạc ở trường mầm non” để tổ chức hoạt động dạy hát được tốt
hơn.
2. Mục đích của biện pháp:
- Dạy cho trẻ tính mạnh dạn, tự tin khi biểu diễn. Trẻ vận động nhịp
nhàng, mềm mại theo nhịp và tiết tấu của bài hát.

2


- Tập cho trẻ hát rõ lời ca, hát đúng giai điệu bài hát, thể hiện được sắc
thái về trường độ, nhịp điệu, biết lấy hơi để hát và biết điều chỉnh giọng hát của
mình phù hợp, .
- Phát triển tai nghe âm nhạc, khả năng cảm thụ âm nhạc, tính thẩm mĩ
và phát triển ngơn ngữ cho trẻ.
- Giáo viên có được những kiến thức, kỹ năng cần thiết trong quá trình
dạy trẻ.
- Giúp cho phụ huynh hiểu rõ về tầm quan trọng của hoạt động âm
nhạc ở trường mầm non.
3. Cách thức tiến hành:
* Thứ nhất: Giáo viên tổ chức tốt hoạt động dạy hát trong tiết học âm

nhạc.
Do đặc điểm tâm sinh lý, mức độ tiếp thu của trẻ không đồng đều nên khi
tổ chức các hoạt động nhận thức cho trẻ, giáo viên cần tiến hành theo phương
châm “Học mà chơi - chơi mà học”. Một giờ học âm nhạc cô phải xây dựng và
thiết kế theo nhiều hình thức tổ chức khác nhau, mỗi giờ học nên xác định một
nội dung trọng tâm để tổ chức hoạt động và đặc biệt phải chú ý đến yếu tố động,
tĩnh giữa các nội dung để tránh sự nhàm chán cho trẻ. Giáo viên phải định
hướng cho trẻ tập trung chú ý lắng nghe, quan sát và gợi ý để trẻ bộc lộ cảm xúc,
biểu cảm của mình khi nghe các giai điệu âm nhạc. Trong trường mầm non, điều
quan trọng không phải là dạy trẻ các kiến thức và kỹ năng âm nhạc, bắt buộc trẻ
phải hát chuẩn xác, rõ ràng, trẻ phải múa đẹp, phải vận động nhịp nhàng… mà
3


quan trọng là phải tạo ra môi trường để trẻ được tham gia và trải nghiệm trong
các hoạt động như: ca hát, nghe nhạc, vận động theo nhạc, múa, trò chơi âm
nhạc, tham gia trong các hoạt cảnh đóng vai và biểu diễn…từ đó trẻ sẽ biết tự
nhận xét, trao đổi và nói lên những cảm xúc của mình về ý nghĩa lời ca, về giai
điệu, nhịp điệu, về tính chất âm nhạc…tạo cho trẻ những ham thích để rồi dần
dần hình thành ở trẻ nhu cầu và thị hiếu âm nhạc tốt đẹp.
Để có được một giờ hoạt động âm nhạc đạt kết quả cao, giúp trẻ làm quen
với âm nhạc tốt hơn, giáo viên cần phải đầu tư, nghiên cứu kỹ nội dung bài dạy,
chuẩn bị các đồ dùng, phương tiện dạy học phù hợp (đàn, các nhạc cụ gõ cho
trẻ, các phương tiện nghe nhìn, tranh ảnh minh họa…), giáo viên phải hát chuẩn
xác giai điệu, lời ca và hát có truyền cảm bài hát, phải biết sử dụng nhạc cụ…Từ
những nền tảng kiến thức đó kết hợp với tính sáng tạo và linh hoạt trong phương
pháp tổ chức, giảng dạy để dẫn dắt trẻ vào môi trường hoạt động âm nhạc một
cách nhẹ nhàng, tự tin khơng gị bó.
Trong giờ học, giáo viên thường xun động viên, khuyến khích trẻ, tuyệt
đối khơng chê trách trẻ mà phải tôn trọng trẻ, nhẹ nhàng sửa sai đối với những

trẻ thực hiện chưa đúng, giáo viên phải chú ý quan sát, mức độ và khả năng hoạt
động của trẻ, trẻ có hứng thú hoạt động khơng? Tìm hiểu ngun nhân vì sao để
có hướng giải quyết, tìm cách đưa trẻ hoà nhập với bạn bè, dần cho trẻ quan
tâm, thích thú với các hoạt động âm nhạc hơn.
Ví dụ: Hơm nay cơ dạy hát bài “Màu hoa” thì cơ chuẩn bị mơ hình “ vườn
hoa” có nhiều lồi hoa khác nhau, vào đầu giờ học cô cho trẻ đi tham quan vườn
4


hoa vừa đi vừa hát bài “màu hoa” khi đến nơi cơ cho trẻ ngắm nhìn những bơng
hoa và cơ giới thiệu tên bài hát, tên tác giả và cùng trẻ trò chuyện về nội dung
bài hát để cho trẻ ghi nhớ tên bài hát tên tác giả và nội dung bài hát. Hoặc khi
dạy trẻ hát cô linh hoạt thay đổi hình thức bằng một chương trình văn nghệ cho
trẻ biểu diễn theo lớp, nhóm, tổ, cá nhân, mời trẻ lên sân khấu biểu diễn thi đua
giữa nhóm này với nhóm khác để tạo sự hứng thú cho trẻ, từ đó trẻ sẽ mạnh dạn,
tự tin hơn trong khi biểu diễn. Khi trẻ biểu diễn giáo viên chú ý quan sát, lắng
nghe để sửa sai cho trẻ từng câu hát, từng đoạn của bài hát, giai điệu bài hát…
* Thứ hai: Cho trẻ làm quem với âm nhạc thông qua các môn học
khác và ở mọi lúc mọi nơi.
- Lịng ghép tích hợp hoạt động âm nhạc thơng qua các môn học khác:
Ở trường mầm non, trong tất cả mọi hoạt động, giáo viên đều có thể lồng
ghép hoặc tích hợp với giáo dục âm nhạc, căn cứ vào những bài đã học, những
bài chưa học theo từng chủ đề, chủ điểm của bài dạy để có hướng tích hợp phù
hợp nhất.
Ví dụ, dạy trẻ đọc thơ “Làm anh”, phần tích hợp cho trẻ hát bài: “Cả nhà
thương nhau”, cô hát cho trẻ nghe bài: “Ba ngọn nến lung linh” . Qua đó giúp trẻ
làm quen một số bài hát mới hoặc củng cố những bài hát đã học, khơng những
giúp trẻ làm quen âm nhạc mà cịn làm cho trẻ hứng thú hơn trong giờ học.
Hoặc trong giờ cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh, khi tìm hiểu
về các vật ni trong gia đình, giáo viên có thể tích hợp hát bài “Gà trống, mèo

con và cún con”, “Ai cũng yêu chú mèo”, “Con gà trống”... qua đó hình thành
5


cho trẻ tình cảm đối với các con vật, giáo dục trẻ biết ích lợi của vật ni đối với
đời sống con người, cách chăm sóc và bảo vệ các con vật ni...
Mọi tiết học đều có thể tích hợp giáo dục âm nhạc, ngồi việc ơn lại kiến
thức cũ, làm quen kiến thức mới còn giúp cho giờ học nhẹ nhàng, hấp dẫn giúp
trẻ thoải mái, hào hứng và sôi nổi trong giờ học.
- Tổ chức hoạt động âm nhạc ở mọi lúc mọi nơi
Thực tế giáo dục âm nhạc ở lứa tuổi mầm non cho chúng ta thấy, khả
năng cảm thụ âm nhạc của trẻ không tự nhiên mà phát triển mà cần phải trải qua
một quá trình Học – chơi – tiếp xúc thường xuyên, liên tục, giáo viên cần cho trẻ
làm quen với âm nhạc ở mọi lúc mọi nơi nhiều hơn để phát triển năng khiếu âm
nhạc cho trẻ.
Ví dụ: Vào buổi sáng giờ đón trẻ, cô cho trẻ nghe những bản nhạc, những
bài hát trong vá ngồi chương trình phù hợp với lứa tuổi, phù hợp với chủ đề.
Trẻ được nghe nhiều lần sẽ cảm nhận được giai điệu bài hát , thích nghe hát và
hát được như bạn.
Hoạt động ngoài trời cũng cần cho trẻ được tiếp xúc với âm nhạc, cho trẻ
hát hoặc nghe những bài có nội dung theo chủ đề, chủ điểm để thông qua nội
dung của các bài hát sẽ giáo dục nhân cách, giáo dục thẩm mỹ cho trẻ. Ví dụ,
giờ hoạt động ngồi trời: Khi cho trẻ làm quen với thiên nhiên, cây cối, hoa lá…
sau khi trẻ quan sát xong, giáo viên cho trẻ hát bài “Em yêu cây xanh”, “Vườn
trường mùa thu”, “Ra vườn hoa”... qua đó trẻ được củng cố lại bài hát đã học

6


đồng thời cũng giúp cho trẻ biết thế nào là trồng cây, có ý thức chăm sóc và bảo

vệ cây xanh, hình thành ở trẻ tình u thiên nhiên, mơi trường xung quanh...
Trong giờ hoạt động gốc giáo viên cần cho trẻ làm quen âm nhạc nhiều
hơn bở vì giờ hoạt động góc, trẻ chơi rất hồn nhiên, mạnh dạn, thích hát, múa lại
những bài đã học và thích phản ảnh lại những việc làm của người lớn.
Ví dụ: Sau giờ âm nhạc, học bài hát ”Cô giáo miền xuôi” là hoạt động góc
- ở góc phân vai, cho trẻ chơi trị chơi: Tập làm cơ giáo, cơ dạy hát bài: ”Cơ giáo
miền xi”, ”Cơ và mẹ”... Trẻ rất thích thú chơi và đóng vai cơ giáo, học sinh,
dạy hát và làm theo các cử chỉ điệu bộ của cô
Thường xuyên tổ chức các ngày hội ngày lễ để cho trẻ biểu diễn văn nghệ
như: ngày khai giảng, ngày Nhà giáo Việt Nam, Tết trung thu…là những ngày
có hình thức tổ chức quan trọng trong việc tạo ra môi trường âm nhạc phong phú
và sinh động với các hoạt động nghệ thuật đa dạng như hát, múa…tạo cho trẻ
niềm phấn khởi, vui vẻ, những cảm xúc mới mẻ, tăng cường khả năng cảm thụ
âm nhạc, mở rộng nhận thức cho trẻ. Ngày lễ, hội là cơ hội cho giáo viên và trẻ
trong toàn trường giao lưu, hiểu biết nhau hơn, đồng thời tạo cơ hội cho trẻ nâng
cao các kỹ năng hoạt động nghệ thuật; trẻ hiểu thêm những điều mới lạ chỉ có
trong ngày hội, ngày lễ, đồng thời củng cố những điều mà trẻ đã lĩnh hội được.
* Thứ ba: Tuyên truyền, phối hợp với phụ huynh.
Giáo viên làm tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh về việc dạy học
âm nhạc cho trẻ ở trường mầm non, cung cấp tên bài hát trẻ đã học, sắp được

7


học để phụ huynh tập luyện cho trẻ hát hoặc mở băng đĩa cho trẻ nghe khi trẻ ở
nhà.
Bản thân tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh về hoạt động âm nhạc
của trẻ trên lớp. Với những trẻ múa còn chưa dẻo, hát còn ngọng, còn chưa đúng
lời, chưa đúng nhịp, vận động chưa nhịp nhàng, còn nhút nhát, chưa tự tin biểu
diễn thì ngồi việc chú ý rèn luyện cho trẻ ở trên lớp, khi về nhà trẻ cần có sự

giúp đỡ thêm của phụ huynh. Đưa đón con em đi học đúng giờ và chuyên cần để
đảm bảo cho trẻ được tiếp thu kiến thức có hệ thống và liên tục.
Ví dụ: Nhắc phụ huynh về nhà mở băng đĩa cho trẻ nghe nhiều lần, ba mẹ
tập hát, tập múa cho trẻ để động viên khích lệ trẻ, giúp trẻ hát đúng nhạc, nhớ
được lời bài hát, trẻ hát đúng giai điệu bài hát, múa hoặc vận động theo nhạc
nhuần nhuyễn và thành thạo hơn.
Vận động phụ huynh đóng góp những nguyên vật liệu phế liệu để cô và trẻ
cùng làm các dụng cụ âm nhạc phục vụ cho tiết học.
4. Kết quả đạt được
* Qua học kỳ 1 kết quả khảo sát trẻ đạt được như sau:
- Trước khi chưa áp dụng biện pháp:
TT
1
2
3
4
5
6

Nội dung khảo sát
Trẻ nhớ được tên bài hát, tên tác giả
Trẻ hiểu được nội dung bài hát
Trẻ thể hiện được kỹ năng ca hát
Trẻ mạnh dạn tham gia vào hoạt động ca hát
Trẻ hát đúng giai điệu, hát rõ lời bài hát:
Trẻ hát đúng cao độ, trường độ và thể hiện
8

Số lượng
16/34

15/34
16/34
20/34
14/34
12/34

Tỷ lệ%
47
44,1
47
58,8
41,1
35,0


sắc thái của bài hát
- Sau khi áp dụng biện pháp:
TT
1
2
3
4
5
6

Nội dung khảo sát
Trẻ nhớ được tên bài hát, tên tác giả
Trẻ hiểu được nội dung bài hát
Trẻ thể hiện được kỹ năng ca hát
Trẻ mạnh dạn tham gia vào hoạt động ca hát

Trẻ hát đúng giai điệu, hát rõ lời bài hát:
Trẻ hát đúng cao độ, trường độ và thể hiện

Số lượng
26/34
25/34
24/34
30/34
22/34
20/34

Tỷ lệ%
76,4
73,5
70,5
88,2
64,7
59,0

sắc thái của bài hát
- Qua quá trình áp dụng biện pháp trên, trẻ ở lớp tơi đã thay đổi rất nhiều
so với đầu năm học, đa số trẻ đã hát rõ lời, hát đúng giai điệu bài hát, trẻ mạnh
dạn tự tin trong khi biểu diễn, khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ rất tôt, đa số trẻ
nhớ được tên bài hát, tên tác giả và nhớ được nội dung các bài hát đã học.
- Trẻ thể hiện được kỹ năng ca hát, hát đúng cao độ, trường độ và thể hiện
được sắc thái của bài hát, khi hát trẻ biết kết hợp làm điệu bộ minh họa theo nội
dung bài hát nhịp nhàng.
- Giáo viên đã biết tổ chức giờ học nhẹ nhàng, lòng ghép tích hợp linh
hoạt sáng tạo.
- Phụ huynh rất tự hào về con em của mình, họ hồn tồn tin tưởng vào

phương pháp giáo dục mà cô giáo cũng như nhà trường đã mang đến cho con
của họ.
Trên đây là “ Biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi phát triển thẩm mĩ
thông qua hoạt động âm nhạc ” ở trường mầm non mà bản thân tôi và các
đồng nghiệp của tơi đã áp dụng có hiệu quả tốt. Kính mong ban giám khảo, các
9


bạn đồng nghiệp bổ sung, góp ý để thêm để bản thân tôi áp dụng vào công tác
dạy học thời gian tới được tốt hơn.

PHÊ DUYỆT CỦA HIỆU TRƯỞNG

NGƯỜI THỰC HIỆN

Võ Thị Đoài

Đào Thị Hạnh Nguyên

10