Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Tổ chức và hoạt động của Trung tâm bồi dưỡng chính trị ở cấp huyện, tỉnh Quảng Ngãi

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
…………/…………

BỘ NỘI VỤ
……/……

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

HÀ THỊ MINH NGỌC

TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG
CỦA TRUNG TÂM BỒI DƢỠNG CHÍNH TRỊ
Ở CẤP HUYỆN, TỈNH QUẢNG NGÃI

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG

THỪA THIÊN HUẾ - NĂM 2018


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
…………/…………

BỘ NỘI VỤ
……/……

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

HÀ THỊ MINH NGỌC

TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG
CỦA TRUNG TÂM BỒI DƢỠNG CHÍNH TRỊ

Ở CẤP HUYỆN, TỈNH QUẢNG NGÃI

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ CÔNG
MÃ SỐ: 60 34 04 03
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. VŨ ĐỨC ĐÁN

THỪA THIÊN HUẾ - NĂM 2018


LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan cơng trình nghiên cứu của riêng Tôi. Những số liệu
và kết quả nghiên cứu trong nội dung Luận văn này là do Tôi tự tìm hiểu, thu
thập và đảm bảo chính xác, trung thực, chưa hề được sử dụng để bảo vệ cho
một học vị nào.
Thành phố Huế, ngày tháng
Học viên

Hà Thị Minh Ngọc

năm 2018


LỜI CẢM ƠN

Với lịng kính trọng và sự tri ân sâu sắc, trước tiên tôi xin gửi lời cảm
ơn chân thành đến q Thầy, Cơ Học viện Hành chính Quốc gia đã trang bị
cho tôi nhiều kiến thức quý báu trong suốt thời gian qua.
Đặc biệt, tôi xin chân thành cảm ơn Giảng viên PGS.TS. Vũ Đức Đán

đã hết lòng giúp đỡ, hướng dẫn tận tình từ lúc định hướng chọn đề tài cũng
như q trình hồn thiện nghiên cứu, thầy luôn động viên và tạo mọi điều
kiện thuận lợi để giúp tơi có thể hồn thành luận văn này.
Tơi cũng xin cảm ơn các bạn bè, đồng nghiệp đã luôn quan tâm giúp
đỡ, cung cấp rất nhiều số liệu, chia sẻ nhiều kinh nghiệm thực tế để giúp tơi
có thể hoàn thành nghiên cứu này.
Trân trọng!
Thừa Thiên Huế, ngày

tháng

Học viên

Hà Thị Minh Ngọc

năm 2018


MỤC LỤC

Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Lời cảm ơn
Mục lục
Danh mục các từ viết tắt
Danh mục các bảng biểu, sơ đồ
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA
TRUNG TÂM BỒI DƢỠNG CHÍNH TRỊ Ở CẤP HUYỆN ...................... 7
1.1. Những vấn đề chung về Trung tâm bồi dưỡng chính trị ở cấp huyện ... 7

1.2. Tổ chức bộ máy của Trung tâm bồi dưỡng chính trị ở cấp huyện ....... 14
1.3. Hoạt động của Trung tâm bồi dưỡng chính trị ở cấp huyện ................ 25
1.4. Những yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức và hoạt động của Trung tâm bồi
dưỡng chính trị ở cấp huyện........................................................................ 31
Tiểu kết chương 1 ........................................................................................ 38
Chương 2: THỰC TRẠNG TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA
TRUNG TÂM BỒI DƢỠNG CHÍNH TRỊ Ở CẤP HUYỆN, TỈNH
QUẢNG NGÃI............................................................................................... 40
2.1. Đặc điểm tự nhiên, điều kiện kinh tế - xã hội tỉnh Quảng Ngãi .......... 40
2.2. Chỉ đạo, quản lý của Tỉnh ủy, chính quyền tỉnh đối với tổ chức, hoạt
động của các Trung tâm bồi dưỡng chính trị ở cấp huyện ......................... 41
2.3. Hiện trạng tổ chức và hoạt động của các Trung tâm bồi dưỡng chính trị
cấp huyện, ở tỉnh Quảng Ngãi..................................................................... 42
2.4. Thực trạng hoạt động của các Trung tâm bồi dưỡng chính trị ở cấp
huyện, tỉnh Quảng Ngãi .............................................................................. 57
2.5. Đánh giá chung về tổ chức và hoạt động của các Trung tâm bồi dưỡng
chính trị ở cấp huyện, tỉnh Quảng Ngãi ...................................................... 71
Tiểu kết chương 2 ........................................................................................ 76


Chương 3: QUAN ĐIỂM, GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN TỔ CHỨC VÀ
HOẠT ĐỘNG CỦA TRUNG TÂM BỒI DƢỠNG CHÍNH TRỊ Ở CẤP
HUYỆN, TỈNH QUẢNG NGÃI ................................................................... 78
3.1. Quan điểm, định hướng của Đảng về tổ chức và hoạt động của các
Trung tâm bồi dưỡng chính trị ở cấp huyện................................................ 78
3.2. Giải pháp hoàn thiện tổ chức và hoạt động của các Trung tâm bồi
dưỡng chính trị ở cấp huyện, tỉnh Quảng Ngãi ........................................... 80
Tiểu kết chương 3 ........................................................................................ 94
KẾT LUẬN .................................................................................................... 96
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 98

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
BD

Bồi dưỡng

BDCT

Bồi dưỡng chính trị

CNH, HĐH

Cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa

CNXH

Chủ nghĩa xã hội

LLCT

Lý luận chính trị

QL

Quản lý

QLNN

Quản lý nhà nước

TTBDCT

Trung tâm bồi dưỡng chính trị


DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ

Bảng 2.1. Tổ chức bộ máy trong 4 năm từ 2013 đến 2016 của 14 huyện trên
địa bàn tỉnh Quảng Ngãi ................................................................................. 45
Bảng 2.2. Tổng hợp về tổ chức bộ máy và nhân sự của TT BDCT năm 2017... 46
Bảng 2.3. Tổng hợp về đội ngũ giáo viên kiêm chức của TT BDCT năm 2017 50
Bảng 2.4. Tổng hợp về cơ sở vật chất của TT BDCT năm 2017.................... 51
Sơ đồ 1.1. Nhu cầu bồi dưỡng cán bộ, công chức ................................................ 34
Sơ đồ 1.2. Mối quan hệ giữa các quá trình quản lý (QL) bộ phận trong công tác
bồi dưỡng (BD) ....................................................................................................... 37


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài luận văn
Trong xu thế tồn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay, cùng
với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học và công nghệ, kinh tế thị trường, đất
nước ta đã và đang đứng trước những thách thức và cơ hội của xu thế phát
triển thời đại mang lại, diễn biến hịa bình, bạo loạn lật đổ là yếu tố tiềm ẩn
kìm hãm và là nguy cơ làm thay đổi nhận thức, bản lĩnh chính trị của đội ngũ
cán bộ trong hệ thống chính trị nói chung và hệ thống chính trị ở cơ sở nói
riêng, một bộ phận cán bộ có phần dao động về tư tưởng, nhận thức và bản
lĩnh chính trị, lu mờ ý chí chiến đấu và cống hiến cho sự nghiệp cách mạng và
xây dựng đất nước.
Chính vì lẽ đó, trải qua hơn 80 năm lãnh đạo đất nước, Đảng ta luôn

xác định công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ là nhiệm vụ trọng tâm và xuyên
suốt, góp phần tạo nguồn nhân lực vừa hồng vừa chuyên, đảm đương sứ mệnh
chính trị mà Đảng và Nhà nước giao phó, phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân
dân. Vì vậy, cơng tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ là việc làm thường xuyên của
mọi cấp ủy Đảng, cơ quan, tổ chức, đơn vị, không những đào tạo, bồi dưỡng
cán bộ về trình độ chun mơn nghiệp vụ, kỹ năng tác nghiệp mà còn về lý
luận chính trị, bởi lẽ bồi dưỡng lý luận chính trị góp phần định hướng quan
điểm, đưa chủ trương, đường lối của Đảng vào cuộc sống, bồi dưỡng bản lĩnh,
nhận thức chính trị đúng đắn cho đội ngũ cán bộ, đảng viên.
Vấn đề giáo dục lý luận chính trị cho đội ngũ cán bộ, đảng viên trong
hệ thống chính trị ở cơ sở có ý nghĩa vơ cùng quan trọng vì đây là lực lượng
nịng cốt trong việc cụ thể hóa, hiện thực các chủ trương, chính sách của Đảng
và Nhà nước. Cơng tác giáo dục lý luận chính trị là q trình phổ biến, truyền
bá một cách cơ bản, có hệ thống chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh, cương lĩnh, đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của
1


Nhà nước cho cán bộ, đảng viên và nhân dân. Giáo dục lý luận chính trị được
thực hiện theo các chương trình, quy định, nhằm xây dựng thế giới quan,
phương pháp luận khoa học, nhân sinh quan cộng sản, tạo nên bản lĩnh chính
trị, niềm tin có cơ sở khoa học, vững chắc vào mục tiêu, lý tưởng XHCN;
nâng cao năng lực công tác thực tiễn, giáo dục đạo đức, lối sống, tinh thần tự
giác và tích cực cho đội ngũ cán bộ, đảng viên.
Cùng với sự phát triển của đất nước nói chung, tỉnh Quảng Ngãi nói
riêng đã có những chính sách đổi mới về phát triển kinh tế, cải cách thủ tục
hành chính để thu hút đầu tư, đặc biệt là chính sách phát triển nguồn nhân lực,
Đảng bộ tỉnh đã có chương trình, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ theo lộ
trình, khơng những đào tạo về chun mơn nghiệp vụ mà cịn chú trọng đến
cơng tác đào tạo, bồi dưỡng về lý luận chính trị. Để thực hiện được điều đó,

hệ thống cơ sở đào tạo, bồi dưỡng chính trị ở cấp huyện có vai trò to lớn. Tuy
nhiên, trong những năm qua, mặc dù đã có nhiều cố gắng nhưng các cơ sở
này chưa phát huy được những tiềm năng, thực hiện được sứ mệnh của mình
mà nguyên nhân cơ bản là chưa xây dựng được mơ hình tổ chức và hoạt động
đạt chuẩn và có hiệu quả, vị trí, vai trị chưa được xác định cụ thể, rõ ràng.
Chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng tại các Trung tâm bồi dưỡng chính trị
chưa cao, chưa tương xứng với yêu cầu. Chương trình chưa đa dạng, mới chú
trọng về lý luận chính trị, phổ biến chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chưa chú trọng
bồi dưỡng nghiệp vụ, chưa sát cơ sở, thiếu tính thực tiễn; việc tổ chức mở lớp ở
nhiều nơi còn mang tính chất đại trà, hình thức; tổ chức bộ máy ở một số Trung
tâm chậm được kiện toàn; đội ngũ giảng viên còn nhiều bất cập, chưa đồng bộ,
thiếu, cơ cấu chưa hợp lý, chưa ngang tầm đòi hỏi của thời kỳ mới; phương
pháp giảng dạy lý luận chính trị chưa được đổi mới mạnh mẽ, giảng dạy chưa
gắn sát với thực tiễn, chủ yếu truyền thụ kiến thức một chiều, chưa phát huy
được tính tích cực, chủ động của học viên; chế độ, chính sách đối với người
2


dạy và người học chậm đổi mới, chưa thống nhất; cơ sở vật chất và trang thiết
bị của các Trung tâm cịn nghèo nàn, chưa có trụ sở ổn định; sự vận dụng kiến
thức đã học vào thực tiễn của một số cán bộ cơ sở sau khi bồi dưỡng cịn
gượng ép, hình thức chưa thuần thục; năng lực tổ chức chỉ đạo thực tiễn, khả
năng vận dụng kiến thức vào công tác lãnh đạo, quản lý tại địa phương, đơn vị,
điều hành các cơng tác xã hội cịn nhiều hạn chế.
Vấn đề trên do nhiều nguyên nhân, một trong những nguyên nhân quan
trọng là công tác tổ chức và hoạt động thiếu đồng bộ, chậm đổi mới và chưa
đáp ứng nhu cầu thực tiễn đặt ra.... Nhận thức được điều đó nên tơi chọn đề
tài: “Tổ chức và hoạt động của Trung tâm bồi dưỡng chính trị ở cấp huyện,
tỉnh Quảng Ngãi”.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn

- Ngô Văn Thạo (Chủ biên), Phương pháp giảng dạy lý luận chính trị,
(Nxb Lao động Xã hội, Hà Nội, 2008).
- Vũ Ngọc Am, Một số vấn đề về phương pháp giảng dạy lý luận chính
trị, (Nxb Thông tấn, Hà Nội, 2009).
- Phạm Huy Kỳ, Lý luận và phương pháp nghiên cứu, giáo dục lý luận
chính trị, (Nxb Chính trị - Hành chính Quốc gia, Hà Nội, 2010).
- Nguyễn Khoa Điềm, Nâng cao hơn nữa chất lượng và hiệu quả cơng
tác giáo dục LLCT trong tình hình mới”.
- Lê Ngọc Dính, Đơi điều về nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên
Trung tâm BDCT cấp huyện, Tạp chí Thơng tin Cơng tác tư tưởng, lý luận,
năm 2006.
- Trần Thị Tâm, Xác định tính đặc thù của các TTBDCT huyện để
nâng cao chất lượng giảng dạy, Tạp chí Thông tin Công tác tư tưởng, lý
luận, năm 2006.

3


- ThS. Mai Yến Nga - Ban Tuyên giáo Trung ương, Trung tâm bồi
dưỡng chính trị cấp huyện sau 20 năm nhìn lại, (Tạp chí Tun giáo số
6/2016).
- Đề tài khoa học: Xây dựng đề án đổi mới, nâng cao chất lượng giảng
dạy, học tập tại TTBDCT các huyện, thành phố tỉnh Quảng Ngãi (giai đoạn
2016 - 2020), Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Quảng Ngãi chủ trì.
Các tài liệu, bài viết của các tác giả trên đã đề cập, nghiên cứu một lĩnh
vực cụ thể như nâng cao chất lượng cơng tác giáo dục lý luận chính trị, xây
dựng đội ngũ giảng viên để nâng cao chất lượng giảng dạy và hoạt động của
các Trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện ở tầm khái quát. Có thể thấy các
nghiên cứu trên đã đưa ra được một cách nhìn tổng quát về hoạt động của các
Trung tâm BDCT cấp huyện ở Việt Nam, đặc biệt là các giải pháp đổi mới hoạt

động và phương pháp giảng dạy lý luận chính trị của Đảng hiện nay... song
chưa có nghiên cứu, bài viết nào đi sâu vào việc nghiên cứu tổ chức và hoạt
động của Trung tâm BDCT ở cấp huyện, tỉnh Quảng Ngãi, từ đó đề xuất các
giải pháp phù hợp để trung tâm BDCT hoạt động một cách hiệu quả, góp phần
nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên cơ sở để đảm đương nhiệm vụ
chính trị được giao.
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
3.1. Mục đích
Luận giải cơ sở lý luận và thực tiễn về tổ chức và hoạt động của Trung
tâm bồi dưỡng chính trị ở cấp huyện, tỉnh Quảng Ngãi; từ đó đề xuất những
giải pháp để nâng cao chất lượng tổ chức và hoạt động của Trung tâm bồi
dưỡng chính trị ở cấp huyện, tỉnh Quảng Ngãi.
3.2. Nhiệm vụ
- Hệ thống hóa, phân tích góp phần làm rõ cơ sở lý luận về tổ chức và
hoạt động của TTBDCT ở cấp huyện.
4


- Phân tích và đánh giá thực trạng việc tổ chức và hoạt động của
TTBDCT ở cấp huyện, tỉnh Quảng Ngãi.
- Đề xuất những giải pháp để nhằm hoàn thiện tổ chức và hoạt động
của TTBDCT ở cấp huyện, tỉnh Quảng Ngãi.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Những vấn đề lý luận và thực tiễn trong tổ chức và hoạt động của
TTBDCT ở cấp huyện, tỉnh Quảng Ngãi.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Nội dung nghiên cứu: Về cơ cấu tổ chức, phương thức hoạt động của
TTBDCT ở cấp huyện, tỉnh Quảng Ngãi.
- Không gian: Nghiên cứu trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi, gồm 14

huyện, thành phố.
- Thời gian: Nghiên cứu và đánh giá về tổ chức và hoạt động của
TTBDCT ở cấp huyện, tỉnh Quảng Ngãi trong giai đoạn 5 năm từ năm 2012
đến năm 2016.
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn
5.1. Phương pháp luận
Nghiên cứu sử dụng phương pháp luận chủ nghĩa duy vật biện chứng
và chủ nghĩa duy vật lịch sử dựa trên quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư
tưởng Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
+ Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Sử dụng phương pháp này trong
thu thập thông tin, xử lý các số liệu, tài liệu khác nhau như: các văn kiện, nghị
quyết đại hội Đảng bộ các cấp, thông tư, nghị định, hướng dẫn, các sách, tài
liệu nghiên cứu lý luận về TTBDCT, các tài liệu thống kê, các tài liệu, số liệu
có được từ khảo sát thực tế... liên quan đến đề tài nghiên cứu.
5


+ Phương pháp phân tích và xử lý số liệu: Sử dụng để phân tích các số
liệu, tài liệu thu thập được trên cơ sở đó tổng hợp khái quát hóa, rút ra các kết
luận, các nhận định, phục vụ mục đích nghiên cứu.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
- Luận văn góp phần bổ sung cơ sở lý luận về tổ chức và hoạt động của
TTBDCT ở cấp huyện, tỉnh Quảng Ngãi. Luận giải để hình thành cơ sở pháp
lý cho việc sắp xếp, kiện tồn TTBDCT.
- Luận văn có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo góp phần vào việc xây
dựng TTBDCT ở cấp huyện, tỉnh Quảng Ngãi đạt chuẩn.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục và danh mục tài liệu tham khảo,
luận văn được kết cấu gồm 3 chương:

Chương 1. Tổng quan chung về tổ chức và hoạt động của Trung tâm
bồi dưỡng chính trị
Chương 2. Thực trạng về tổ chức và hoạt động của Trung tâm bồi
dưỡng chính trị ở cấp huyện, tỉnh Quảng Ngãi
Chương 3. Một số giải pháp để nâng cao chất lượng tổ chức và hoạt
động của Trung tâm bồi dưỡng chính trị ở cấp huyện, tỉnh Quảng Ngãi

6


Chương 1:
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG
CỦA TRUNG TÂM BỒI DƢỠNG CHÍNH TRỊ Ở CẤP HUYỆN
1.1. Nh ng vấn đề chung về Trung t m ồi dƣỡng chính trị ở cấp hu ện
1.1.1. hái niệm, đ c đi m, vị trí, tính chất của Trung tâm bồi dưỡng chính trị
ở cấp huyện
- Khái niệm
Theo Từ điển Thuật ngữ hành chính của Tơ Tử Tạ, Nhà xuất bản Lao
động - xã hội năm 2003:
Trung tâm là tên gọi tổ chức sự nghiệp. Một tổ chức gọi là trung tâm
thường có một tập hợp các tổ chức thành viên mang tính chất là các vệ
tinh, các hoạt động của các thành viên chịu sự quản lý về hành chính của
trung tâm.
Trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện: Được thành lập theo Quyết
định số 100-QĐ/TW ngày 03-6-1995 của Ban Bí thư Trung ương Đảng.
Trung tâm chính trị cấp huyện là đơn vị sự nghiệp trực thuộc Huyện ủy và Ủy
ban nhân dân cấp huyện, có con dấu và tài khoản riêng. Trung tâm chính trị
cấp huyện có nhiệm vụ tổ chức đào tạo, bồi dưỡng cho cán bộ, công chức
trên địa bàn trong phạm vi đối tượng và nội dung được phân cấp. Mỗi
huyện, quận, thị xã và thành phố trực thuộc tỉnh thành lập trung tâm BDCT

huyện. [59]
Trước thời kỳ đổi mới toàn diện đất nước, cả nước đã hình thành hệ
thống giáo dục LLCT với mơ hình là trường Đảng cấp huyện đi vào hoạt
động với những mức độ khác nhau, nhưng có tác dụng rất lớn trong việc nâng
cao nhận thức LLCT cho đội ngũ cán bộ, đảng viên ở cơ sở. Từ đó đến nay,
công tác giáo dục LLCT cho cán bộ, đảng viên ở cơ sở đã có bước chuyển
biến tích cực và đạt được những kết quả quan trọng, nhu cầu học tập LLCT
7


trong cán bộ, đảng viên ngày càng tăng đòi hỏi cần có một tổ chức đáp ứng
yêu cầu này. Quyết định 100-QĐ/TW là cơ sở pháp lý tạo điều kiện cho sự ra
đời của Trung tâm BDCT cấp huyện thực hiện nhiệm vụ bồi dưỡng LLCT
cho đội ngũ cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân ở cơ sở. Góp phần vào
việc đào tạo, bồi dưỡng nguồn cán bộ cho địa phương, cơ sở. Thơng qua các
chương trình bồi dưỡng về chủ trương, đường lối của Đảng và pháp luật của
Nhà nước được tổ chức thực hiện tại Trung tâm BDCT cấp huyện đã giúp cơ
sở giải quyết kịp thời những vướng mắc trong công tác xây dựng Đảng. Đây
là nhiệm vụ quan trọng và có ý nghĩa chính trị lớn lao.
Đội ngũ cán bộ ở cơ sở là người đại diện cho Đảng, Nhà nước thực
hiện sự lãnh đạo, chỉ đạo về đường lối và tổ chức thực hiện chức năng quản lý
nhà nước theo đúng chính sách và thẩm quyền được giao. Họ là những người
hàng ngày tiếp xúc trực tiếp với dân, đưa chủ trương, đường lối của Đảng,
chính sách pháp luật của Nhà nước vào cuộc sống và biến thành hành động
cách mạng của quần chúng; là cầu nối giữa Đảng - Nhà nước với nhân dân.
Thông qua đội ngũ này, Đảng và Nhà nước đánh giá được tính đúng đắn của
đường lối, chính sách, kịp thời phát hiện những thiếu sót của bản thân chính
sách và những nhu cầu mới phát sinh từ thực tế khách quan đó bổ sung và
hồn thiện chính sách.
Do đó, chất lượng và số lượng của đội ngũ cán bộ ở cơ sở tùy thuộc

vào quá trình tổ chức, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng và rèn luyện một cách chủ
động, sáng tạo của từng cá nhân và các cấp bộ Đảng, chính quyền, đồn thể.
Quan điểm này được thể hiện rõ tại Quyết định số 1374/QĐ-TTg ngày
12/8/2011 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt kế hoạch đào tạo, bồi
dưỡng cán bộ, công chức giai đoạn 2011 - 2015 với mục tiêu: "Xây dựng đội
ngũ cán bộ, cơng chức chun nghiệp, vững vàng về chính trị, tinh thông

8


nghiệp vụ có đủ năng lực xây dựng hệ thống chính trị, nhà nước pháp quyền
xã hội chủ nghĩa tiên tiến, hiện đại".
Chất lượng đội ngũ cán bộ cơ sở hình thành và chịu ảnh hưởng bởi
nhiều yếu tố, trong đó chủ yếu và quan trọng là thơng qua đào tạo và bồi
dưỡng với mục đích: "Làm cho trở thành người có năng lực theo tiêu chuẩn
nhất định".
Bồi dưỡng đội ngũ cán bộ cơ sở là làm cho đội ngũ này có được năng
lực làm việc theo những tiêu chuẩn nhất định. Năng lực ở đây bao gồm trình
độ về kiến thức, năng lực về hiểu biết, nhận thức sự việc, năng lực điều hành,
tổ chức thực hiện, sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm và đề xuất giải pháp để
thực hiện mục tiêu.
Hiện nay, đất nước ta đang bước vào thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH
trong bối cảnh có cả thời cơ và thuận lợi mới nhưng cũng có nhiều khó khăn,
thách thức mới. Nhiệm vụ chính trị rất nặng nề, phức tạp đặt ra rất nhiều vấn
đề cho công tác cán bộ và đào tạo cán bộ, trong đó có cán bộ cơ sở. Địi hỏi
nhiệm vụ của các TTBDCT phải đáp ứng với yêu cầu mới, góp phần xây
dựng đội ngũ này ngang tầm giai đoạn mới, có bản lĩnh chính trị, phẩm chất
cách mạng vững vàng, có năng lực thực tiễn, góp phần thực hiện thắng lợi 2
nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
- Đặc điểm

- TTBDCT cấp huyện là đơn vị sự nghiệp trực thuộc cấp ủy và UBND
cấp huyện, đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp và thường xuyên của Ban Thường vụ
cấp ủy cấp huyện.
- Hoạt động của TTBDCT chủ yếu là hoạt động bồi dưỡng với đối tượng
tham gia rộng, nhận thức về lý luận chính trị cịn thấp. Vì vậy vai trò của Trung
tâm là rất lớn trong việc xây dựng nền tảng kiến thức về lý luận chính trị cho học
viên để từ đó tạo hăng say cho người học tiếp cận những kiến thức ban đầu.
9


- Việc giảng dạy ở Trung tâm đòi hỏi phải đáp ứng tính đa dạng, cập nhật,
đổi mới thường xuyên trong phương pháp giảng dạy để con đường từ kiến thức
đến nhận thức cần rút ngắn vì phần lớn các chương trình bồi dưỡng có thời
lượng ngắn, đối tượng đi học phần đông là những người ở cấp cơ sở. Việc giảng
dạy trong đặc thù các môn học lý luận chính trị tương đối khơ khan, khó tiếp thu.
- Phải duy trì thường xuyên đội ngũ giảng viên kiêm chức và xem đây
là nhân tố quyết định đến tính hiệu quả trong tổ chức và hoạt động của Trung
tâm. Giảng viên kiêm chức với kiến thức thực tiễn phong phú, nắm bắt thực
trạng công tác địa phương nên việc giảng dạy cho đối tượng cơ sở có tính
thuyết phục cao.
- Vị trí của Trung t m ồi dƣỡng chính trị ở cấp hu ện trong hệ
thống giáo dục lý luận chính trị
Cơng tác đào tạo lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên là một bộ phận
cơ bản quan trọng trong công tác tư tưởng của Đảng nhằm thực hiện việc
truyền bá chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Cương lĩnh, đường
lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trong cán bộ,
đảng viên.
Đào tạo lý luận chính trị nhằm hình thành thế giới quan, phương pháp
luận khoa học, nhận thức tư tưởng, bản lĩnh chính trị, niềm tin và năng lực
hoạt động thực tiễn cho đội ngũ cán bộ, đảng viên nhằm đáp ứng yêu cầu của

cách mạng trong các thời kỳ lịch sử. Từ đó đóng vai trị rất quan trọng trong
việc hình thành, phát triển và hồn thiện đường lối chính trị, đảm bảo cho sự
lãnh đạo của Đảng đối với toàn xã hội; đồng thời, thông qua công tác này mà
chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước thấm
sâu vào quần chúng, góp phần nâng cao nhận thức chính trị cho cán bộ, đảng
viên và tồn thể nhân dân. Nói về vai trị của cơng tác giáo dục lý luận chính
trị, Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu rõ: “Khơng có lý luận chính trị thì chí khí kém
10


cương quyết, không trông xa thấy rộng, trong lúc đấu tranh dễ lạc phương
hướng, kết quả là “mù chính trị”, thậm chí hủ hóa, xa rời cách mạng”.
Trung tâm bồi dưỡng chính trị trong hệ thống các cơ sở giáo dục lý
luận chính trị trong cả nước có vai trị quang trọng trong việc triển khai những
chương trình đào tạo, bồi dưỡng ban đầu giúp cho học viên có kiến thức nền
để tự nghiên cứu và ứng dụng những kiến thức đã học tại địa phương công
tác. Giúp cho cán bộ, cơng chức có nhận thức về chính trị từ đó hình thành
tình cảm, niềm tin vào con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của đất nước. Từng
bước chuyển từ một con người hoạt động theo phân công lao động xã hội
thành người hoạt động vì mục đích chính trị, xem việc thực hiện nhiệm vụ của
mình thành nhiệm vụ chính trị.
Từ những kiến thức được trang bị ở TTBDCT, các học viên có điều
kiện tiếp tục theo học ở những chương trình cao hơn như trung cấp chính trị,
cao cấp chính trị. Q trình học tập như vậy là hồn tồn phù hợp với các
mơn học trong chương trình giáo dục lý luận chính trị. Nó địi hỏi việc tiếp
cận, thẩm thấu kiến thức lý thuyết phải kết hợp với thực tiễn công tác. Sau khi
hiểu những nội dung lý luận cơ bản, bằng thực tiễn công tác, các nội dung đó
được phát triển ở mức cao hơn làm tiền đề cho việc theo học ở những chương
trình chuyên sâu.
Vì vậy, việc tổ chức ra Trung tâm bồi dưỡng chính trị ở huyện vừa đáp

ứng yêu cầu đào tạo tại chỗ phù hợp cho đối tượng cấp cở sở, vừa là nơi để
đào tạo các chương trình sơ cấp ban đầu nhằm xây dựng những kiến thức nền
tảng nhằm hình thành hệ thống các cơ sở giáo dục chính trị từ thấp đến cao
phù hợp với từng nội dung, từng giai đoạn.
- Tính chất
Quyết định số 185-QĐ/TW và Quyết định số 1853-QĐ/BTGTW nêu rõ:

11


- Trung tâm là đơn vị sự nghiệp, có tài khoản, có con dấu riêng. Kinh
phí hoạt động của trung tâm thuộc ngân sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ hàng
năm và dài hạn của Nhà nước.
- TTBDCT sử dụng con dấu, thể thức văn bản là tổ chức sự nghiệp trực
thuộc Uỷ ban nhân dân cấp huyện.
1.1.2. Chức năng, nhiệm vụ của Trung tâm bồi dưỡng chính trị ở cấp huyện
TTBDCT cấp huyện có chức năng tổ chức đào tạo, bồi dưỡng về LLCT
- hành chính; các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà
nước; kiến thức, kỹ năng và chuyên môn, nghiệp vụ công tác xây dựng đảng,
chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đồn thể chính trị - xã hội, kiến thức
QL nhà nước cho cán bộ, đảng viên trong hệ thống chính trị ở cơ sở trên địa
bàn cấp huyện, khơng thuộc đối tượng đào tạo, bồi dưỡng của trường chính trị
tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
TTBDCT cấp huyện có nhiệm vụ:
Một là, đào tạo sơ cấp LLCT-hành chính; bồi dưỡng các chương trình
LLCT cho các đối tượng theo quy định; các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, chính
sách và pháp luật của Nhà nước cho cán bộ, đảng viên trên địa bàn huyện.
Hai là, bồi dưỡng, cập nhật kiến thức mới về chuyên môn, nghiệp vụ
công tác xây dựng Đảng, QL nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các đồn thể
chính trị - xã hội và một số lĩnh vực khác cho cán bộ đảng (là cấp uỷ viên cơ

sở), cán bộ chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đồn thể ở cơ sở.
Ba là, bồi dưỡng chính trị cho đối tượng phát triển đảng; LLCT cho
đảng viên mới; nghiệp vụ công tác đảng cho cấp uỷ viên cơ sở.
Bốn là, tổ chức thơng tin về tình hình thời sự, chính sách... cho đội ngũ
báo cáo viên, tuyên truyền viên ở cơ sở.
Năm là, thực hiện một số nhiệm vụ khác theo yêu cầu và tình hình thực
tế do chỉ đạo của cấp uỷ, chính quyền địa phương.
12


1.2.3. Sự cần thiết của Trung tâm bồi dưỡng chính trị ở cấp huyện trong giáo
dục lý luận chính trị
Trung tâm BDCT được thành lập là điều kiện để đảng viên tiếp cận sâu
hơn với lý luận của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, từng bước
trang bị thế giới quan, phương pháp luận và bản chất chính trị cho cán bộ,
đảng viên trong điều kiện xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội
chủ nghĩa, tránh được một trong bốn nguy cơ, đó là: chệnh hướng xã hội chủ
nghĩa. Vì vậy, TTBDCT cấp huyện có vai trò:
Thứ nhất là, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên trên địa bàn cấp
huyện về tầm quan trọng của việc học tập LLCT từ đó nêu cao ý thức tự giác
cho cán bộ, đảng viên.
Thứ hai là, trang bị cho cán bộ, đảng viên ở cơ sở những kiến thức cơ
bản về LLCT.
Thứ ba là, giáo dục, tuyên truyền lý tưởng cách mạng của Đảng, của
dân tộc ta; giáo dục, bồi dưỡng phẩm chất đạo đức cách mạng cho cán bộ,
đảng viên và quần chúng nhân dân trên địa bàn cấp huyện.
Thứ tư là, phối hợp với trường chính trị tỉnh đào tạo lớp trung cấp
LLCT cho cán bộ chủ chốt cơ sở; phối hợp với các ban, phịng, đồn thể cấp
huyện bồi dưỡng nghiệp vụ chun mơn cho hệ thống chính trị ở cơ sở.
Thứ năm là, hàng tháng tổ chức thông tin định hướng cho cán bộ, đảng

viên cơ sở thông qua đội ngũ báo cáo viên và tuyên truyền viên cơ sở.
Thứ sáu là, thường xuyên tuyên truyền những tấm gương điển hình tiên
tiến trong thời kỳ mới. Nêu cao ý thức, tinh thần trách nhiệm của cán bộ, đảng
viên trong đấu tranh chống lại các hiện tượng tiêu cực trong cơ quan, đơn vị.
Chống lại các luận điệu xuyên tạc, âm mưu diễn biến hồ bình của các thế lực
thù địch, bảo vệ Đảng, Nhà nước, bảo vệ chế độ ta, bảo vệ công cuộc đổi mới

13


Việc thành lập các Trung tâm đã tạo ra những chuyển biến tích cực và
hiệu quả hơn trong cơng tác đào tạo, bồi dưỡng; kh ng định được vị trí trong
hệ thống đào tạo, bồi dưỡng của Đảng nói riêng, trong hệ thống giáo dục quốc
dân nói chung; thể hiện sự tập trung lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính
quyền địa phương đối với hoạt động của các Trung tâm. Với phương châm
“hướng về cơ sở, phục vụ cơ sở, tạo chuyển biến thật sự cho cơ sở”, đối tượng
cán bộ, đảng viên công tác tại cơ sở được đặc biệt quan tâm bồi dưỡng mọi
mặt, góp phần thực hiện các chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước về xây
dựng Đảng trong sạch vững mạnh, quy hoạch và đào tạo cán bộ, cải cách
hành chính, thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở….
1.2. Tổ chức ộ má của Trung t m ồi dƣỡng chính trị ở cấp hu ện
1.2.1. Căn cứ thành lập Trung tâm bồi dưỡng chính trị ở cấp huyện
Từ những năm 1924 - 1945, Nguyễn Ái Quốc đã tìm mọi cách để
truyền bá chủ nghĩa Mác-Lênin và đường lối cách mạng vào phong trào công
nhân và phong trào yêu nước Việt Nam. Người đã lựa chọn những người u
nước có chí lớn tổ chức nhiều lớp huấn luyện, đào tạo để truyền bá lý luận,
đường lối và phương pháp hoạt động cách mạng cho họ. Thông qua học tập,
người học được tiếp thu lý luận chủ nghĩa Mác-Lênin, những bài học lịch sử
của cách mạng thế giới, hiểu rõ mâu thuẫn xã hội, tính chất và mục đích cách
mạng, giai cấp lãnh đạo, phương pháp và bước đi của cách mạng Việt Nam.

Nguyễn Ái Quốc chính là Người mở đầu sự nghiệp giáo dục, đào tạo cán bộ
của Đảng.
Vào ngày 10-3-1993 Bộ Chính trị khóa VII ra Quyết định số 61/QĐTW "Về việc sắp xếp lại các trường Đảng Trung ương chuyển thành Học viện
Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh". Quyết định của Bộ chính trị xác định rõ:
"Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh trực thuộc Ban chấp hành Trung

14


ương Đảng và Chính phủ là trung tâm đào tạo, bồi dưỡng cán bộ và nghiên
cứu khoa học về lý luận chính trị của Đảng và Nhà nước".
Đáp ứng yêu cầu cán bộ cho sự nghiệp đổi mới, từ năm 1993 đến nay
Học viện đã mở rộng quy mô đào tạo, trung bình hàng năm có từ 14 đến 15
nghìn học viên theo học ở các hệ đào tạo và bồi dưỡng (tập trung và tại chức).
Ngoài việc tăng cường đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ lãnh đạo quản lý
chủ chốt cho hệ thống chính trị, cơng tác đào tạo cán bộ lý luận có trình độ
thạc sĩ, tiến sĩ cũng được mở rộng quy mô. Hằng năm có từ 200-350 học viên
học cao học và nghiên cứu sinh. Công tác nghiên cứu khoa học được tăng
cường cả chiều rộng lẫn chiều sâu, Học viện đã thành lập Hội đồng khoa học,
xây dựng và ban hành Chiến lược nghiên cứu khoa học 10 năm 2005-2015 để
chỉ đạo và triển khai công tác nghiên cứu khoa học theo yêu cầu của giai đoạn
cách mạng mới. Hàng trăm đề tài khoa học cấp Nhà nước, cấp bộ và cơ sở về
đổi mới tư duy lý luận, tư duy kinh tế, đổi mới phương pháp lãnh đạo của
Đảng; về chủ nghĩa xã hội và nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa, về cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, về tồn cầu hóa và chủ
động hội nhập kinh tế quốc tế; về xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh,
v.v... đã được Học viện tổ chức nghiên cứu rộng rãi, thu hút nhiều nhà khoa
học trong và ngoài Học viện tham gia. Kết quả nghiên cứu đã góp phần quan
trọng vào việc nâng cao chất lượng đào tạo cán bộ trong giai đoạn mới và
cung cấp căn cứ khoa học cho Đảng, Nhà nước hoạch định đường lối, chính

sách trong thời kỳ đổi mới đất nước. Kết quả đào tạo, nghiên cứu khoa học
của Học viện đã có những đóng góp tích cực vào thành cơng của sự nghiệp
đổi mới đất nước.
Tuy nhiên, với nhu cầu phát triển đất nước ngày một tăng; địi hỏi cơng
tác đào tạo, bồi dưỡng ngày một lớn để đáp ứng yêu cầu về CNH, HĐH đất
nước. Với yêu cầu đó, Học viện không thể đủ sức đảm nhiệm và đáp ứng tất
15


cả cơng tác đào tạo, bồi dưỡng nói chung và đào tạo, bồi dưỡng LLCT nói
riêng trên phạm vi cả nước. Do đó, Ban Bí thư Trung ương Đảng (khố VII)
đã ban hành Quyết định số 88-QĐ/TW ngày 05-9-1994 thành lập trường
chính trị cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và Quyết định số 100QĐ/TW ngày 03-6-1995 về việc tổ chức trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp
huyện, theo đó các ban thường vụ cấp uỷ địa phương đã thành lập các trường
chính trị cấp tỉnh, trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện nhằm phân cơng,
phân cấp về tổ chức thực hiện chương trình đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ
cán bộ, đảng viên ở cấp tương đương theo quy định để nâng cao chất lượng,
hiệu quả đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, đảng viên, trước hết là đội ngũ cán bộ
lãnh đạo, quản lý cấp cơ sở có bản lĩnh chính trị vững vàng, có trình độ, năng
lực lãnh đạo, quản lý và kỹ năng, nghiệp vụ tổ chức thực hiện tốt nhiệm vụ
mà Đảng và nhân dân giao phó ở địa phương, cơ sở.
- Yêu cầu trang bị kiến thức lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên nói
chung và ở cấp cơ sở nói riêng.
- Đảm bảo kiến thức lý luận chính trị phù hợp với yêu cầu công tác ở
từng cấp (Trung ương, Tỉnh, Huyện, Xã).
- Đảm bảo sự phân cấp thẩm quyền trong trang bị kiến thức cho từng
loại đối tượng (tránh quá tải hoặc thiếu hụt).
- Đảm bảo sự thống nhất về nội dung, giảng dạy; tổ chức bộ máy của
hệ thống giáo dục lý luận chính trị từ Trung ương đến cơ sở.
1.2.2. Chủ th quản lý Trung tâm bồi dưỡng chính trị ở cấp huyện

- Trung tâm BDCT do cấp ủy huyện (quận, thị xã, thành phố) quyết
định thành lập và trực tiếp lãnh đạo.
- Ủy ban nhân dân huyện quản lý về cơ sở vật chất, thiết bị và cấp kinh
phí hoạt động.

16


- Ban Tuyên giáo huyện (quận, thị xã, thành phố) giúp cấp ủy quản lý
về nội dung các hoạt động của trung tâm theo sự chỉ đạo của Ban Tuyên giáo
tỉnh (thành phố) và Ban Tuyên giáo Trung ương.
Theo Quyết định số 100-QĐ/TW, nhằm tăng cường cơng tác chính trị,
tư tưởng, thường xuyên bồi dưỡng đường lối, chính sách của Đảng cho cán
bộ, đảng viên, bảo đảm tổ chức thực hiện các chương trình giáo dục lý luận
chính trị, nâng cao trình độ kiến thức và nghiệp vụ cho cán bộ đảng, chính
quyền và đồn thể cơng tác trên địa bàn huyện. Mỗi huyện, quận, thị xã và
thành phố trực thuộc tỉnh hoặc thành phố trực thuộc trung ương thành lập
trung tâm bồi dưỡng chính trị huyện (quận, thị xã, thành phố). Những nơi có
trường đảng huyện hoặc trung tâm giáo dục chính trị hoặc hình thức tổ chức
khác nay tổ chức lại thành trung tâm bồi dưỡng chính trị theo quyết định này.
Thực hiện Quyết định số 100-QĐ/TW; Quy định số 54-QĐ/TW ngày
12-9-1999 của Bộ Chính trị về “Chế độ học tập LLCT trong Đảng”; Quyết
định số 185-QĐ/TW ngày 03-9-2008 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa
X) về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của TTBDCT huyện, quận, thị
xã, thành phố thuộc tỉnh (gọi chung là TTBDCT cấp huyện); Hướng dẫn số
29-HD/BTCTW-BTGTW ngày 27-7-2009 của Ban Tổ chức Trung ương và
Ban Tuyên giáo Trung ương về hướng dẫn thực hiện Quyết định số 185QĐ/TW, Ban Thường vụ các Tỉnh ủy (Thành ủy) đã ban hành văn bản, chỉ
đạo các Đảng bộ cấp quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh thành lập
TTBDCT quận, huyện, thị xã, thành phố (gọi chung là TTBDCT cấp huyện),
quy định cụ thể về vị trí, chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, lề lối làm việc

của TTBDCT cấp huyện; mối quan hệ công tác của Trung tâm đối với cấp uỷ,
chính quyền, Ban Tổ chức, Ban Tuyên giáo cấp huyện và một số cơ quan, ban
ngành liên quan. [4]

17