Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ NỘI VỤ

…………/…………

……/……

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

TRIỆU THỊ HIỀN

HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT CỦA HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN
HUYỆN CHỢ ĐỒN, TỈNH BẮC KẠN

Chuyên ngành: Quản lý cơng
Mã số: 8 34 04 03

TĨM TẮT LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ CÔNG

HÀ NỘI, NĂM 2019


Cơng trình đƣợc hồn thành tại:
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS Bùi Huy Khiên

Phản biện 1: PGS. TS Ngô Thành Can

Phản biện 2: TS. Phan Văn Hùng

Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sỹ,
Học viện Hành chính Quốc gia
Địa điểm: phịng 3B nhà G – Học viện Hành chính Quốc gia
Số: 77 – Đường Nguyễn Chí Thanh – Quận Đồng Đa – Thành
phố Hà Nội
Thời gian: vào hồi 15 giờ 45 phút, ngày 25 tháng 12 năm 2019

Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính
Quốc gia, hoặc trên trang Web Khoa sau đại học, Học viện Hành
chính Quốc gia


MỞ ĐẦU
Hội đồng nhân dân (HĐND) huyện Chợ Đồn nhiệm kỳ 2016 –
2021 hoạt động trong điều kiện thuận lợi là được Quốc hội ban hành
Luật Tổ chức chính quyền địa phương và Luật Hoạt động giám sát
của Quốc hội và Hội đồng nhân dân năm 2015 nên Thường trực
HĐND, các Ban HĐND, các đại biểu HĐND nâng cao tinh thần
trách nhiệm, thực hiện tốt các nhiệm vụ được HĐND giao. Tuy
nhiên, hoạt động của HĐND nói chung và hoạt động giám sát nói
riêng vẫn chưa bao quát hết được tất cả các lĩnh vực của đời sống xã
hội dẫn đến kết quả hoạt động giám sát của HĐND trong thời gia qua
chưa thực sự hiệu quả. Với những lý do đó, tác giả chọn đề tài:
“Hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân huyện Chợ Đồn, tỉnh
Bắc Kạn” làm đề tài luận văn cao học chuyên ngành Quản lý cơng.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn
Nghiên cứu hoạt động giám sát của HĐND các cấp đã được
nhiều tác giả quan tâm và đề cập nhằm tìm ra những giải pháp tối ưu
nhất để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát của
HĐND. Có thể kể ra một số cơng trình nghiên cứu tiêu biểu sau đây:

* Các sách chuyên khảo:
- Nguyễn Đăng Dung (2012), Hội đồng nhân dân trong nhà
nước pháp quyền, Nxb. Tư pháp, Hà Nội.
- GS.TS Phan Trung Lý, TS. Đặng Xuân Phương (2017), Xây
dựng và hoàn thiện cơ chế nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước

1


bằng dân chủ trực tiếp – cơ sở lý luận và thực tiễn, Nxb. Chính trị
Quốc gia Sự thật, Hà Nội.
- TS. Nguyễn Long Hải (2017), Thể chế pháp lý về kiểm soát quyền
lực nhà nước ở Việt Nam, Nxb. Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội....
* Ngồi các sách chun khảo, cịn có nhiều Đề tài nghiên
cứu khoa học nghiên cứu về hoạt động giám sát của HĐND như:
- Nguyễn Thị Việt Hương (2014), Dân chủ trực tiếp và hoàn
thiện cơ chế pháp lý thực thi dân chủ trực tiếp trong Nhà nước pháp
quyền Xã hội chủ nghĩa Việt Nam, đề tài nghiên cứu Khoa học cấp
Bộ, Hà Nội.
- Nguyễn Thị Thu Huyền (2016), các giải pháp nâng cao hiệu
quả hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân, đề tài nghiên cứu
Khoa học cấp Bộ, Hà Nội.
* Một số bài viết, báo được đăng trên các tạp chí chuyên
ngành như:
- Bùi Xuân Đức, “Bàn về tính chất của Hội đồng nhân dân
trong điều kiện cải cách bộ máy nhà nước hiện nay”, Tạp chí Nhà
nước và Pháp luật, số tháng 12/2003.
- Phạm Hồng Thái, “Hiến pháp 2013 về chính quyền địa
phương và việc ban hành Luật Tổ chức chính quyền địa phương”,
Tạp chí Tổ chức nhà nước, số tháng 01/2015...

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Đề xuất phương hướng và giải pháp nâng cao chất lượng giám
sát của HĐND huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn trong những năm tới.
2


3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục đích nghiên cứu, luận văn đề ra các nhiệm vụ
nghiên cứu sau: Phân tích làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về hoạt
động giám sát của HĐND cấp huyện. Qua đó, phân tích thực trạng
hoạt động giám sát của HĐND huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn, đánh
giá những kết quả đã đạt được, những hạn chế, bất cập, nguyên nhân
của những hạn chế, bất cập đó. Đề xuất phương hướng và các giải
pháp nâng cao chất lượng giám sát của HĐND huyện Chợ Đồn, tỉnh
Bắc Kạn trong những năm tới.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Hoạt động giám sát của HĐND huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về thời gian: Từ năm 2011 đến nay.
- Về không gian: trên địa bàn huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn.
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu
5.1. Phương pháp luận
Trong quá trình nghiên cứu, tác giả dựa trên phương pháp luận
của chủ nghĩa duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, tư tưởng Hồ Chí
Minh, những quan điểm, đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng
và Nhà nước.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
Học viên sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau:

- Phương pháp nghiên cứu tài liệu;
- Phương pháp phân tích, tổng hợp;
3


- Phương pháp thống kê;
- Phương pháp điều tra xã hội học: được sử dụng để tiếp nhận
ý kiến của đại biểu HĐND, cử tri đối với hoạt động giám sát của
HĐND, làm cơ sở để đưa ra những phương hướng, giải pháp ở
chương 3.
6. Ý nghĩa lý luận và ý nghĩa thực tiễn của luận văn
6.1. Ý nghĩa lý luận
Luận văn phân tích làm rõ những vấn đề lý luận về hoạt động
giám sát của HĐND nói chung, HĐND cấp huyện nói riêng, từ đó
làm rõ một số vấn đề lý luận cho khoa học quản lý của chính quyền
địa phương các cấp.
Luận văn xây dựng được khung lý thuyết để phân tích và đánh
giá hiệu quả hoạt động giám sát của HĐND cấp huyện.
6.2. Ý nghĩa thực tiễn
- Luận văn là tài liệu tham khảo có giá trị, có thể vận dụng vào
thực tiễn hoạt động của HĐND góp phần nâng cao năng lực hoạt động,
trình độ chun môn, nghiệp vụ, kỹ năng cho các đại biểu HĐND, cán
bộ chuyên trách trong HĐND cũng như trong các Ban của HĐND. Kết
quả nghiên cứu của luận văn cũng góp phần giải quyết đúng đắn mối
quan hệ giữa các cơ quan trong chính quyền địa phương các cấp về
việc phối hợp thực hiện quyền lực nhà nước và các chức năng, nhiệm
vụ ở địa phương.
- Kết quả nghiên cứu luận văn là cơ sở giúp cán bộ, công chức
trong các cơ quan nhà nước nhìn nhận đúng đắn vị trí, vai trò, tầm quan
trọng trong hoạt động giám sát của HĐND tại địa phương, trong việc

4


thực thi quyền lực nhà nước của mình, nâng cao hiệu lực và hiệu quả
hoạt động của HĐND các cấp, thúc đầy kinh tế - xã hội, nâng cao đời
sống vật chất và tinh thần của nhân dân; hạn chế tệ quan liêu, tham
nhũng, làm lành mạnh các mối quan hệ xã hội.
- Kết quả nghiên cứu góp phần hồn thiện, đổi mới phương
thức tổ chức và hoạt động của HĐND cấp huyện.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và
phụ lục, luận văn gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về hoạt động giám sát
của Hội đồng nhân dân cấp huyện.
Chương 2: Thực trạng hoạt động giám sát của Hội đồng nhân
dân huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn.
Chương 3: Phương hướng và các giải pháp nâng cao chất
lượng giám sát của Hội đồng nhân dân huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc
Kạn.

5


Chƣơng 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HOẠT ĐỘNG GIÁM
SÁT CỦA HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN CẤP HUYỆN

1.1. Một số vấn đề về giám sát, giám sát của Hội đồng nhân
dân và Hội đồng nhân dân cấp huyện

1.1.1. Khái niệm giám sát
Có nhiều khái niệm về giám sát, Đại từ điển Tiếng Việt định
nghĩa giám sát là “theo dõi, kiểm tra việc thực thi nhiệm vụ”.
Các quan niệm về giám sát đều đề cập đến nội dung cơ bản:
giám sát là việc theo dõi, xem xét và kiểm tra một cơ quan, tổ chức
hay cá nhân nào đó trong việc thực hiện một số công việc, một hoạt
động nào đó, hay thực hiện pháp luật có đúng với những yêu cầu đã
được xác định hay không, do chủ thể có quyền lực, hay đại diện cho
quyền lực thực hiện.
Từ đó, có thể hiểu: Giám sát là sự theo dõi, quan sát, kiểm tra
hoạt động của chủ thể có quyền đối với chủ thể khác để biết được đối
tượng bị giám sát có thực thi đúng, đủ theo quy định hay không và
quy định về hành vi đối tượng giám sát phải và được làm có phù hợp
với điều kiện thực tiễn hay không và làm rõ được nguyên nhân của sự
vi phạm, sự không phù hợp này.
1.1.2. Giám sát của Hội đồng nhân dân
Giám sát của HĐND cấp huyện là việc HĐND, thường trực
HĐND, các Ban của HĐND, Tổ đại biểu HĐND và đại biểu HĐND
theo dõi, xem xét, đánh giá hoạt động của các cơ quan, tổ chức, cá
nhân chịu sự giám sát trong việc tuân theo Hiến pháp và pháp luật, các
6


văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên và nghị quyết của HĐND cấp
huyện, từ đó đưa các kết luận và phương án xử lý phù hợp theo quy
định của pháp luật nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế, vi phạm
qua đó góp phần bảo đảm pháp chế, kỷ luật, kỷ cương trong quản lý
nhà nước ở địa phương, phát huy tiềm năng, xây dựng và phát triển
kinh tế, văn hóa - xã hội, bảo đảm quốc phịng - an ninh, không ngừng
cải thiện đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân địa phương, làm

tròn nghĩa vụ của địa phương đối với cả nước.
1.1.3. Chức năng, nhiệm vụ của Hội đồng nhân dân
Trên cơ sở vị trí, tính chất của HĐND huyện được quy định
trong các văn bản, HĐND có các chức năng như sau:
Một là, chức năng quyết định
Chức năng cơ bản nhất của HĐND là căn cứ vào Hiến pháp, luật,
văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên để đưa ra các quyết định (dưới
hình thức ban hành nghị quyết) về những vấn đề thuộc nhiệm vụ, quyền
hạn của HĐND. Nội dung, phạm vi điều chỉnh nghị quyết của HĐND
cấp huyện phụ thuộc vào nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND cấp huyện
do Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015 và các văn bản
quy phạm pháp luật khác có liên quan quy định. Dựa vào tính chất
pháp lý, nghị quyết của HĐND gồm hai loại: nghị quyết quy phạm và
nghị quyết cá biệt.
Hai là, chức năng giám sát
Giám sát là một trong hai chức năng cơ bản của HĐND, có mối
quan hệ và tác động qua lại với chức năng quyết định của HĐND. Vì
muốn thực hiện đúng và có hiệu quả chức năng quyết định, HĐND
7


phải có được đầy đủ những thơng tin về tình hình kinh tế - xã hội của
địa phương, về thực tế tình hình thực hiện Hiến pháp, pháp luật ở địa
phương, về việc thực hiện các nghị quyết của HĐND trước đó đã ban
hành... Thiếu những thơng tin này, HĐND không thể quyết định được
những chủ trương, biện pháp phù hợp và đáp ứng nhu cầu mà cuộc
sống đòi hỏi. Để có được những thơng tin như thế thì một kênh rất cần
thiết là hoạt động giám sát của HĐND. Vì vậy, hoạt động giám sát của
HĐND được xem như một khâu khơng thể thiếu của q trình ban
hành các quyết định của HĐND.

1.2. Nội dung, quy trình giám sát của Hội đồng nhân dân
cấp huyện
1.2.1. Xem xét báo cáo công tác của Thường trực Hội đồng
nhân dân, Ủy ban nhân dân, Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân
dân, Chi cục thi hành án dân sự cấp huyện
Việc xem xét, thảo luận, đánh giá các báo cáo tại kỳ họp thường
tập trung chủ yếu tại các kỳ họp thường lệ hoặc kỳ họp chuyên đề; chủ
yếu là các báo cáo công tác 06 tháng, hằng năm của các cơ quan và báo
cáo của UBND về các lĩnh vực được Luật quy định. Các báo cáo này
phải được các Ban của HĐND thẩm tra theo chức năng, nhiệm vụ của
từng Ban và theo sự phân công của Thường trực HĐND.
1.2.2. Xem xét việc trả lời chất vấn của Chủ tịch Ủy ban
nhân dân, các Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân, Thủ trưởng cơ
quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân, Chánh án Tòa án nhân
dân, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân, Chi cục trưởng Chi cục
thi hành án dân sự cấp huyện
8


Hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp HĐND là
hoạt động giám sát đặc biệt quan trọng, thể hiện quyền lực của cơ
quan dân cử ở địa phương. Nội dung chất vấn thường xoay quanh
vấn đề nóng mà nhân dân địa phương quan tâm, được đại biểu
HĐND nêu ra cho các đối tượng bị chất vấn thuộc lĩnh vực quản lý
trực tiếp hoặc liên quan trực tiếp đến đối tượng bị chất vấn.
1.2.3. Xem xét quyết định của Ủy ban nhân dân cấp huyện,
nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp xã khi thấy có dấu hiệu trái
với Hiến pháp, pháp luật
HĐND cấp huyện có thẩm quyền bãi bỏ một phần hoặc toàn
bộ quyết định trái pháp luật của UBND cùng cấp và nghị quyết trái

pháp luật của HĐND cấp xã theo trình tự được quy định trong Luật,
quy định này góp phần đảm bảo tính thống nhất cao của pháp luật,
góp phần cải cách hành chính, bảo đảm cho mọi vấn đề đều được giải
quyết nhanh, hiệu quả.
1.2.4. Thực hiện hoạt động giám sát chuyên đề
Giám sát chuyên đề của HĐND huyện là hoạt động giám sát gần
như bao hàm các hình thức giám sát khác. Trong quá trình thực hiện
chức năng, nhiệm vụ của mình, khi xét thấy cần thiết phải xác minh, làm
rõ hoặc muốn biết một số thông tin cụ thể trong quá trình hoạt động của
các đối tượng chịu giám sát và căn cứ vào chương trình giám sát, HĐND
ra quyết định thành lập đoàn giám sát chuyên đề theo đề nghị của
Thường trực HĐND. Nghị quyết thành lập Đoàn giám sát, nhiệm vụ,
quyền hạn của đoàn giám sát được quy định cụ thể trong Luật hoạt động
giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân năm 2015.
9


1.2.5. Lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người
giữ chức vụ do Hội đồng nhân dân bầu
HĐND tổ chức lấy phiếu tín nhiệm một lần trong mỗi nhiệm kỳ
vào kỳ họp thường lệ cuối năm thứ ba của nhiệm kỳ theo quy định tại
Nghị quyết số 85/2014/QH13 ngày 28/11/2014 Ủy ban Thường vụ Quốc
hội. Việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm nhằm nâng cao hiệu
lực, hiệu quả hoạt động giám sát của HĐND; nâng cao chất lượng, hiệu
quả hoạt động của bộ máy nhà nước; giúp người được lấy phiếu tín
nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm thấy được mức độ tín nhiệm của mình để
phấn đấu, rèn luyện, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động; làm cơ
sở để cơ quan, tổ chức có thẩm quyền xem xét đánh giá cán bộ.
1.3. Điều kiện đảm bảo các hoạt động của HĐND
1.3.1. Điều kiện đảm bảo thực hiện hoạt động giám sát

Chủ thể thực hiện hoạt động giám sát có trách nhiệm thực hiện
chương trình, kế hoạch giám sát, tham gia đầy đủ các cuộc giám sát mà
mình là thành viên theo quy định và có quyền tổ chức lấy ý kiến, trưng
cầu giám định khi cần thiết theo quy định của pháp luật; tổ chức, cá nhân
có liên quan, chuyên gia có trách nhiệm tham gia hoạt động giám sát
theo yêu cầu, kế hoạch giám sát; cơ quan thơng tin đại chúng có quyền
tiếp cận, đưa tin về hoạt động giám sát theo quy định của pháp luật.
1.3.2. Điều kiện bảo đảm việc thực hiện kết luận, kiến nghị
giám sát
- Chương trình, kế hoạch giám sát, báo cáo kết quả giám sát,
nghị quyết về giám sát, kết luận, kiến nghị giám sát và kết quả thực
hiện kết luận, kiến nghị giám sát phải được đăng tải trên cổng thông
10


tin điện tử của cơ quan tiến hành giám sát hoặc đăng tải trên phương
tiện thông tin đại chúng, nghị quyết về giám sát của HĐND có giá trị
pháp lý bắt buộc thực hiện;
- Chủ thể giám sát có trách nhiệm thường xuyên theo dõi, đôn
đốc việc thực hiện nghị quyết, kết luận, kiến nghị giám sát; trường
hợp cơ quan, tổ chức, cá nhân chịu sự giám sát không thực hiện hoặc
thực hiện không đúng yêu cầu trong nghị quyết, kết luận, kiến nghị
giám sát thì xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cơ quan có thẩm
quyền xử lý.
1.3.3. Điều kiện đảm bảo kinh phí và tổ chức phục vụ hoạt
động giám sát
- Kinh phí phục vụ chung cho hoạt động giám sát của HĐND
do ngân sách nhà nước bảo đảm.
- Cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan trong phạm vi nhiệm
vụ, quyền hạn của mình có trách nhiệm đáp ứng yêu cầu phục vụ

hoạt động giám sát và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động giám sát
của HĐND.
1.4. Kinh nghiệm hoạt động giám sát của Hội đồng nhân
dân ở một số địa phƣơng
1.4.1. Kinh nghiệm của một số địa phương
- Hoạt động giám sát của HĐND huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La
- Hoạt động giám sát chuyên đề của HĐND huyện Văn Bàn, tỉnh
Lào Cai
1.4.2. Giá trị tham khảo đối với hoạt động giám sát của Hội
đồng nhân dân huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn
11


Một là, chú trọng đến chất lượng, nội dung, mục tiêu của các
văn bản trình kỳ họp, đồng thời, các Ban HĐND khi thẩm tra cần
quan tâm tập trung vào những đề án, những vấn đề nổi cộm, ý kiến
cử tri quan tâm, tình hình thực tế địa phương… để làm cơ sở đưa ra ý
kiến thẩm tra.
Hai là, việc tổ chức phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ
họp được sắp xếp thời gian hợp lý, chủ tọa điều hành linh hoạt, đảm
bảo đối tượng bị chất vấn trả lời chất vấn đầy đủ theo nội dung câu
hỏi của đại biểu đưa ra.
Ba là, lựa chọn nội dung giám sát chuyên đề sát với thực tế địa
phương, lựa chọn những vấn đề nổi cộm mà cử tri quan tâm.
Bốn là, hoạt động giám sát văn bản quy phạm pháp luật được
thực hiện thường xuyên và được phân công cho Ban Pháp chế tiến
hành theo chức năng, thẩm quyền.
Năm là, tiếp tục bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ, kỹ năng hoạt
động của người đại biểu HĐND; cung cấp đầy đủ những thông tin,
tài liệu cần thiết cho đại biểu, đồng thời đại biểu HĐND cần phải tu

dưỡng, rèn luyện, không ngừng học hỏi để nâng cao nhận thức, nâng
cao trình độ, nắm vững tình hình kinh tế - xã hội, quốc phòng, an
ninh của địa phương.
Tiểu kết chƣơng 1
Trong chương 1, học viên đã phân tích làm rõ cơ sở lý luận và
thực tiễn về hoạt động giám sát của HĐND cấp huyện. Kết quả nghiên
cứu chương 1 là căn cứ khoa học để tác giả nghiên cứu và phân tích thực
trạng hoạt động giám sát của HĐND huyện Chợ Đồn ở chương 2.
12


Chƣơng 2
THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT CỦA HỘI ĐỒNG
NHÂN DÂN HUYỆN CHỢ ĐỒN, TỈNH BẮC KẠN

2.1. Khái quát về Hội đồng nhân dân huyện Chợ Đồn
2.1.1. Cơ cấu tổ chức của Hội đồng nhân dân huyện Chợ Đồn
Tổ chức của Hội đồng nhân dân huyện Chợ Đồn gồm: đại biểu
HĐND, Thường trực HĐND; các Ban của HĐND và Tổ đại biểu
HĐND.
Trong nhiệm kỳ 2016 – 2021, do HĐND hoạt động và tổ chức
theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015 nên số lượng đại
biểu trong Thường trực HĐND, các Ban HĐND hoạt động chuyên trách
nhiều hơn, hầu hết ở các vị trí chuyên trách đều là những thành viên có
trình độ chun mơn, ý thức trách nhiệm và nhiệt tình cơng tác, do vậy,
hoạt động của HĐND huyện nhiệm kỳ 2016 – 2021 có nhiều hiệu quả
và chất lượng hơn so với nhiệm kỳ 2011 – 2016.
2.1.2. Đại biểu Hội đồng nhân dân huyện Chợ Đồn
Chợ Đồn là một huyện miền núi nằm ở phía Tây của tỉnh Bắc
Kạn, dân số toàn huyện là 53.084 người, trong nhiệm kỳ 2016 – 2021,

HĐND huyện Chợ Đồn khóa XIX được bầu 32 đại biểu.
Số lượng và cơ cấu đại biểu HĐND huyện Chợ Đồn khóa XIX,
nhiệm kỳ 2016 – 2021 cơ bản đã đáp ứng yêu cầu, đảm bảo tính đại
diện cho các xã, các khu vực trong huyện, đại diện cho cơ cấu ngành
nghề, các tầng lớp dân cư, giới tính, dân tộc, trình độ và mang tính kế
thừa, phát triển, đảm bảo cơ cấu thành phần, chất lượng cao hơn, bảo
đảm để hoàn thành các chức năng, nhiệm vụ, hoạt động của HĐND.
13


2.2. Kết quả hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân
huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn
2.2.1. Giám sát thông qua xem xét các báo cáo công tác
Căn cứ vào quy chế hoạt động, trong những năm qua HĐND
huyện Chợ Đồn rất coi trọng công tác xem xét các báo cáo được trình
tại kỳ họp cũng như báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri của
Thường trực HĐND và báo cáo kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo,
kiến nghị của cử tri của UBND. Công tác phối kết hợp giữa Thường
trực HĐND huyện, UBND huyện, Ban thường trực UBMTTQ Việt
Nam huyện và một số cơ quan liên quan được quan tâm, chú trọng.
Nhìn chung, hoạt động giám sát này có những chuyển biến tích cực
từ khâu chuẩn bị chương trình, nội dung, quy trình, thủ tục tiến hành
kỳ họp luôn được đổi mới, thu hút sự quan tâm của đại biểu và cử
tri,... từ đó chất lượng hoạt động tại các kỳ họp ngày càng được nâng
cao rõ rệt.
2.2.2. Giám sát qua chất vấn, trả lời chất vấn
Hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn là một hình thức giám
sát quan trọng của HĐND các cấp, qua đó thúc đẩy, nâng cao trách
nhiệm của các cơ quan trong hoạt động chuyên môn. Từ đầu nhiệm
kỳ cho đến nay, HĐND huyện Chợ Đồn đã tiến hành được 7 phiên

chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp; tại phiên chất vấn, các đại biểu
đã thảo luận sơi nổi, có chất lượng, nêu ra nhiều vấn đề bức thiết của
địa phương cần được giải quyết để các cơ quan chun mơn và
UBND giải trình, làm rõ. Kết thúc phiên chất vấn, Chủ tịch HĐND
có đánh giá, nhận xét khái quát các nội dung chất vấn được nêu, đồng
14


thời đề nghị UBND huyện chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan xem
xét, trả lời những vấn đề cử tri quan tâm chưa được trả lời thỏa đáng
tại phiên chất vấn.
2.2.3. Giám sát thông qua xem xét quyết định của UBND
huyện, nghị quyết của HĐND cấp xã khi phát hiện có dấu hiệu trái
với Hiến pháp, pháp luật
Theo thống kê của phòng Tư pháp huyện, từ đầu nhiệm kỳ đến
nay, HĐND, UBND các cấp huyện Chợ Đồn ban hành nhiều nghị
quyết, quyết định và đều đảm bảo đúng quy định, phù hợp với chủ
trương của cấp ủy, thực tiễn của địa phương, đặc biệt là việc quyết
định các chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp thực hiện phát triển kinh tế - xã
hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh hằng năm luôn sát thực; các nghị
quyết chuyên đề, nghị quyết, quyết định quy phạm được ban hành
hàng năm nhằm hỗ trợ thực hiện các mơ hình phát triển sản xuất
nơng nghiệp góp phần hình thành các mơ hình sản xuất hàng hóa,
tăng thu nhập cho nhân dân.
2.2.4. Hoạt động giám sát chuyên đề
Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Thường trực HĐND, các Ban của
HĐND huyện Chợ Đồn đã tiến hành 28 cuộc giám sát chuyên đề,
gồm: giám sát chuyên đề của HĐND, của Thường trực HĐND và của
các Ban HĐND.
Qua các cuộc giám sát chuyên đề, đoàn giám sát đã tổng hợp,

xây dựng báo cáo kịp thời, đầy đủ, chính xác thơng tin thu được qua
q trình giám sát, trong đó đánh giá được những kết quả đạt được,
những tồn tại, hạn chế, vướng mắc, khó khăn trong quá trình tổ chức
15


thực hiện, nguyên nhân và đề xuất hướng khắc phục gửi đến cơ quan
chức năng có thẩm quyền để xem xét, giải quyết; việc thực hiện đôn
đốc các kiến nghị sau giám sát của Thường trực HĐND, các Ban
HĐND luôn được quan tâm theo dõi.
2.2.5. Giám sát thông qua việc lấy phiếu tín nhiệm đối với
những người giữ chức vụ do Hội đồng nhân dân bầu
HĐND huyện Chợ Đồn lấy phiếu tín nhiệm đối với những
người giữ chức vụ do HĐND bầu vào kỳ họp thứ 7, HĐND khóa
XIX, nhiệm kỳ 2016 – 2021, được tổ chức vào tháng 12 năm 2018.
Kết quả cụ thể:
+ Số người có trên 50% tổng số đại biểu đánh giá tín nhiệm
cao: 07 người;
+ Số người có trên 50% tổng số đại biểu đánh giá tín nhiệm:
11 người;
+ Số người có trên 50% tổng số đại biểu đánh giá tín nhiệm
thấp: 0 người
2.2.6. Đánh giá của đại biểu Hội đồng nhân dân và cử tri đối
với hoạt động giám sát của HĐND huyện Chợ Đồn nhiệm kỳ 2016
– 2021
* Đánh giá của đại biểu HĐND huyện Chợ Đồn nhiệm kỳ
2016 – 2021
* Đánh giá của đại biểu HĐND huyện nhiệm kỳ 2011 – 2016
với hoạt động giám sát của HĐND nhiệm kỳ 2016 – 2021
* Đánh giá của cử tri đối với hoạt động giám sát của HĐND

huyện nhiệm kỳ 2016 – 2021
16


2.3. Đánh giá chung về hoạt động giám sát của Hội đồng
nhân dân huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn
2.3.1. Kết quả đã đạt được
Hoạt động giám sát của HĐND huyện Chợ Đồn từ năm 2016
đến nay có nhiều đổi mới và tiến bộ rõ rệt, góp phần nâng cao hiệu
lực, hiệu quả của HĐND các cấp trên địa bàn huyện. Tình hình phát
triển kinh tế - xã hội, quốc phịng, an ninh của huyện Chợ Đồn đã có
những bước chuyển biến tích cực, đời sống vật chất và tinh thần của
người dân được nâng cao; các chỉ tiêu kinh tế - xã hội cơ bản đạt và
vượt chỉ tiêu giao.
Kết quả phát triển của địa phương cho thấy hoạt động của
HĐND huyện nói chung và hoạt động giám sát nói riêng đã đạt hiệu
quả nhất định, hoạt động của Thường trực và các Ban đúng trọng
tâm, phát huy đúng vai trị phối hợp, điều hịa trong chun mơn,
trình độ chun môn nghiệp vụ của đại biểu cũng như đội ngũ
chuyên viên giúp việc HĐND ngày càng được nâng cao. Các đại biểu
HĐND thật sự đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của
nhân dân, có tinh thần trách nhiệm nhất là trong hoạt động giám sát.
Nội dung giám sát của Thường trực HĐND, các Ban của HĐND
trong thời gian qua đã phù hợp thực tế. Trong quá trình giám sát tại
địa phương các hình thức giám sát được thực hiện nghiêm túc và đầy
đủ như: giám sát trực tiếp; giám sát qua chất vấn và xem xét các báo
cáo tại kỳ họp; giám sát giữa hai kỳ họp của Thường trực HĐND, các
ban của HĐND, Tổ đại biểu HĐND và đại biểu HĐND, giám sát qua
tiếp xúc cử tri, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tố cáo… được
17

HĐND huyện Chợ Đồn thực hiện một cách đều khắp, khơng coi nhẹ
bất kỳ hình thức nào.
2.3.2. Những hạn chế, bất cập
Hoạt động giám sát của HĐND huyện Chợ còn một số hạn
chế, bất cập như:
Các báo cáo trình tại kỳ họp chưa được gửi đến HĐND đúng
thời hạn quy định nên việc gửi báo cáo đến đại biểu cũng bị chậm,
đại biểu khơng có đủ thời gian nghiên cứu trước các báo cáo. Các
Ban HĐND khơng có đủ thời gian để thẩm tra báo cáo, nên báo cáo
thẩm tra chưa thực sụ được đầy đủ, sâu sắc.
Các nghị quyết sau khi được ban hành chưa thực sự đi vào
cuộc sống do chưa được tuyên truyền sâu rộng.
Ý kiến của cử tri liên quan đến hỗ trợ kinh phí để đầu tư xây
dựng cơ sở hạ tầng còn nhiều, tuy nhiên do nguồn ngân sách địa
phương còn hạn chế nên chưa thể tổ chức triển khai thực hiện để đáp
ứng được tình hình thực tế và nguyện vọng của cử tri dẫn đến tình
trạng cử tri cịn kiến nghị nhiều lần, từ đó phần nào cũng làm giảm
lịng tin của cử tri vào kết quả tiếp thu, giải quyết của đại biểu
HĐND.
Hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp còn nhiều
trường hợp ý kiến trả lời chung chung, chưa cụ thể, còn vòng vo, né
tránh và có tâm lý nể nang, ngại va chạm.
Hoạt động giám sát chuyên đề chủ yếu thực hiện theo kế hoạch
đã được đề ra, các đợt giám sát đột xuất ít khi được thực hiện, chưa
thực hiện được nhiều hoạt động khảo sát trước kỳ họp.
18

Tổ đại biểu HĐND chưa xây dựng và tổ chức thực hiện được
các cuộc giám sát chuyên đề.
2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế, bất cập
Sự phối hợp giữa Thường trực HĐND với UBND và Ủy ban
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam huyện chưa nhịp nhàng
Hoạt động của đại biểu chuyên trách trong Thường trực
HĐND, các Ban của HĐND, chất lượng của các Ban HĐND
Nhận thức về vai trò giám sát của HĐND của một số cơ quan,
tổ chức chưa cao
Trình độ, năng lực của đại biểu HĐND
Tiểu kết chƣơng 2
Những nội dung phân tích trong chương 2 cho thấy hoạt động
giám sát của HĐND huyện Chợ Đồn từ đầu nhiệm kỳ đến nay đã có
nhiều chuyển biến quan trọng, kết quả giám sát của HĐND huyện đã
có tác động tích cực, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, giảm thiểu
các tiêu cực trong bộ máy nhà nước, ổn định an ninh chính trị trên địa
bàn huyện. Kết quả nghiên cứu ở chương 2 là cơ sở để học viên đề
xuất phương hướng và các giải pháp nâng cao chất lượng giám sát
của HĐND huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn trong thời gian tới.

19


Chƣơng 3
PHƢƠNG HƢỚNG VÀ CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO
CHẤT LƢỢNG GIÁM SÁT CỦA HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN
HUYỆN CHỢ ĐỒN, TỈNH BẮC KẠN
3.1. Phƣơng hƣớng nâng cao chất lƣợng quản sát của Hội
đồng nhân dân huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn
Giám sát là một trong hai chức năng cơ bản của HĐND, là cơ

sở bảo đảm cho HĐND thực hiện tốt chức năng quyết định. Trong
thời gian qua, hoạt động giám sát của HĐND huyện Chợ Đồn đã góp
phần quan trọng trong việ
phương. Tuy nhiên, để nâng cao hơn nữa chất lượng hoạt động giám
sát của HĐND huyện Chợ Đồn cần đảm bảo các phương hướng và
nội dung sau:
Một là, tăng cường sự lãnh đạo củ
hoạt động củ

ảng đối với

,

.
Hai là, các quy định được ban hành liên quan đến hoạt động
giám sát của HĐND huyện phải đảm bảo tuân theo Hiến pháp và
pháp luật.
Ba là, chú trọng hơn nữa đến hoạt động giám sát chuyên đề
của HĐND huyện.
Bốn là, tổ chức các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ và các kỹ năng
cho đại biểu HĐND huyện, duy trì nghiêm túc chế độ sinh hoạt, sơ
20


kết, đánh giá tình hình hoạt động của Thường trực HĐND, các Ban
HĐND, Tổ đại biểu HĐND, đại biểu HĐND và quy định chế độ báo
cáo định kỳ hàng tháng, quý.
Năm là, tăng cường sự phối hợp giữa HĐND huyện với
UBND, UBMTTQ Việt Nam huyện và các cơ quan chuyên môn
trong việc chuẩn bị các điều kiện để thực hiện thành công các kỳ họp

HĐND, trong việc tổ chức tiếp xúc cử tri trước và sau kỳ họp.
Sáu là, quy định cụ thể hơn về bộ máy giúp việc của HĐND,
xây dựng kế hoạch hàng năm đảm bảo kinh phí phục vụ cho các hoạt
động của HĐND về chế độ sinh hoạt phí của đại biểu HĐND; về cơ
sở, vật chất, trang thiết bị, phương tiện làm việc đáp ứng công nghệ
thông tin phục vụ tốt cho hoạt động của HĐND và đại biểu HĐND.
3.2. Các giải pháp nâng cao chất lƣợng giám sát của Hội
đồng nhân dân huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn
3.2.1. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong hoạt động giám
sát của Hội đồng nhân dân huyện
3.2.2. Tiếp tục hoàn thiện các quy định của pháp luật về hoạt
động giám sát của Hội đồng nhân dân
3.2.3. Nâng cao chất lượng hoạt động giám sát chuyên đề
3.2.4. Nâng cao năng lực của đại biểu Hội đồng nhân dân
3.2.5. Tăng cường sự phối hợp giữa cơ quan, tổ chức trong
thực hiện hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân huyện
3.2.6. Tăng cường tiếng nói của người dân trong hoạt động
giám sát của Hội đồng nhân dân huyện

21


3.2.7. Bảo đảm các điều kiện cần thiết cho Hội đồng nhân dân
huyện trong thực hiện hoạt động giám sát
3.2.8. Thực hiện nghiêm chỉnh các kết luận, kiến nghị sau
giám sát của Hội đồng nhân dân huyện
Tiểu kết chƣơng 3
Để nâng cao chất lượng giám sát của HĐND rất cần có những
quy định cụ thể về chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền của HĐND
và sự hợp tác giữa cơ quan dân cử với cơ quan thực thi pháp luật và

các tổ chức chính trị - xã hội và các tầng lớp nhân dân.
Trong chương 3, học viên đã đề xuất phương hướng và các
giải pháp nâng cao chất lượng giám sát của HĐND huyện Chợ Đồn,
tỉnh Bắc Kạn trong thời gian tới. Các giải pháp nâng cao chất lượng
hoạt động giám sát của HĐND huyện cần phải được thực hiện đồng
bộ, với quyết tâm cao và huy động được sức mạnh của cả hệ thống
chính trị. Việc thực hiện chức năng giám sát của HĐND huyện có ý
nghĩa hết sức quan trọng góp phần phát triển kinh tế - xã hội ở huyện,
xây dựng bộ máy chính chính quyền trong sạch, vững mạnh, đề cao
tinh thần, trách nhiệm phục vụ nhân dân.

22


KẾT LUẬN
Hoạt động giám sát của HĐND huyện Chợ Đồn trong nhiệm
kỳ được thực hiện có khoa học và chất lượng hơn; các cuộc giám sát
đã bám sát chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và pháp luật
của Nhà nước; Bên cạnh đó, Thường trực HĐND huyện thường
xuyên nhận được sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của Thường trực
Huyện ủy; sự phối hợp của UBMTTQ Việt Nam và các cơ quan liên
quan nên hoạt động giám sát của HĐND huyện Chợ Đồn đã được cử
tri tin tưởng, đồng tình, ủng hộ. Tuy nhiên, hoạt động giám sát cũng
khơng tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót làm hạn chế việc phát huy
vai trò là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương của HĐND. Do
vậy, nâng cao chất lượng hoạt động giám sát của HĐND huyện Chợ
Đồn từ nay cho đến hết nhiệm kỳ là một trong những vấn đề HĐND
huyện Chợ Đồn quan tâm và triển khai thực hiện trong thời gian tới
góp phần vào hồn thiện hệ thống chính trị ở địa phương nói riêng và
sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương nói chung.

Nghiên cứu của đề tài góp phần nào vào nhiệm vụ nâng cao
chất lượng hoạt động giám sát của HĐND huyện Chợ Đồn, đồng thời
cũng góp phần thúc đẩy hiệu quả cơng tác cải cách bộ máy hành
chính nhà nước tại địa phương trong thời gian tới. Luận văn đã xây
dựng được hệ thống giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động
của HĐND huyện nói chung và nâng cao chất lượng hoạt động giám
sát của HĐND huyện Chợ Đồn nói riêng nhằm đảm bảo thực thi

23