Đánh giá thực trạng quản lý chất thải rắn nguy hại tại Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức và Bệnh viện 19.8 Bộ công an

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.21 MB, 13 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN 
---***---

NGUYỄN NGHIÊM DIỆU HƯƠNG

LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN 
---***---

NGUYỄN NGHIÊM DIỆU HƯƠNG

Chuyên ngành: Khoa học môi trường 
Mã số: 60440301

LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC

Người hướng dẫn khoa học :

PGS.TS. CHU VĂN THĂNG

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

LỜI CẢM ƠN

Với tình cảm chân thành, tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu, Phòng 
Đào tạo sau đại học Trường đại học Khoa học tự nhiên - đại học Quốc Gia Hà Nội, 
các thầy giáo, cô giáo Khoa môi trường, cùng các thầy cô giáo ở nhiều bộ mơn 
khác đã nhiệt tình giảng dạy, trang bị kiến thức cho tơi trong suốt q trình học tập.

Tôi xin bày tỏ lịng kính trọng và biết ơn toàn thể cán bộ Khoa môi trường 
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc Gia Hà Nội đã tận tình giúp đỡ 
tơi trong q trình nghiên cứu và thực hiện luận văn.

Đặc biệt, tôi xin bày tỏ tình cảm kính trọng và lịng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS 
Chu Văn Thăng, người thầy đã tận tình hướng dẫn tơi hồn thành luận văn.

Tơi xin chân thành cảm ơn các cấp quản lý, đội ngũ cán bộ y tế, bác sĩ, đội 
ngũ công nhân viên tại hai bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức và bệnh viện 19/8 đã giúp 
đỡ và tạo điều kiện cho tôi được nghiên cứu trên địa bàn.

Xin chân thành cảm ơn tất cả bạn bè, đồng nghiệp và những người thân trong 
gia đình đã giành nhiều tình cảm, tạo điều kiện thuận lợi, động viên, giúp đỡ tơi 
trong suốt q trình học tập cũng như hoàn thành luận văn tốt nghiệp này./.

Hà Nội, tháng 11 năm 2014 
Tác giả

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN ... i

MỤC LỤC ... ii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ... iv

DANH MỤC BẢNG ... v

DANH MỤC HÌNH ... vi

ĐẶT VẤN ĐỀ ... 1

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN ... 3

1.1. KHÁI NIỆM CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA CHẤT THẢI RẮN Y TẾ ... 3

1.1.1. Khái niệm chung về chất thải y tế ... 3

1.1.2. Khái niệm chung về quản lý chất thải y tế ... 3

1.1.3. Xác định chất thải rắn y tế: ... 4

1.1.4. tiêu chuẩn các dụng cụ bao bì đựng và vận chuyển chất thải rắn trong các cơ sở
y tếtheo quyết định 43/2007/qđ-byt... 6

1.1.5. Cơ sở thu gom, lưu trữ chất thải rắn theo Quyết định 43/2007/QĐ-BYT ... 8

1.1.6. Cơ sở pháp lý liên quan tới quản lý, xử lý chất thải y tế tại Việt Nam ... 10

1.2. CÁC TÁC HẠI CỦA CHẤT THẢI RẮN Y TẾ NGUY HẠI... 13

1.2.1. Đối với sức khỏe ... 13

1.2.2. Đối với môi trường ... 15

1.3. TÌNH HÌNH QUẢN LÝ CTRYTNH ... 15

1.3.1. Tình hình chất thải rắn y tế trên thế giới ... 15

1.3.2. Tình hình chất thải rắn y tế tại Việt Nam... 17

1.4. KHÁI QUÁT ĐỊA ĐIỂM NGHIÊN CỨU ... 22

1.4.1. Bệnh viện HN Việt Đức ... 22

1.4.2. Bệnh viện 19/8 ... 28

CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU... 30

2.1. ĐỊA ĐIỂM NGHIÊN CỨU ... 30

2.1.1. Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức ... 30

2.1.2. Bệnh viện 19/8 ... 30

2.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU... 30

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

2.4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ... 32

2.4.1. Phương pháp mô tả cắt ngang có phân tích ... 32

2.4.2. Phương pháp điều tra ngoại nghiệp ... 32

2.4.3. Phương pháp kế thừa số liệu ... 33

2.4.4. Phương pháp xử lý nội nghiệp ... 33

CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ... 35

3.1. HIỆN TRẠNG PHÁT SINH CHẤT THẢI RẮN Y TẾ NGUY HẠI
TẠI HAI BỆNH VIỆN ... 35

3.1.1. Nguồn gốc phát sinh ... 35

3.1.2. Thành phần và số lượng phát sinh ... 35

3.2. HIỆN TRẠNG VÀ SO SÁNH CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN
Y TẾ NGUY HẠI TẠI HAI BỆNH VIỆN ... 41

3.2.1. Hiện trạng công tác phân loại chất thải rắn y tế nguy hại ... 42

3.2.2. Thu gom và lưu giữ chất thải ... 44

3.3. KIẾN THỨC VÀ THỰC HÀNH CỦA CÁN BỘ, NHÂN VIÊN Y TẾ
VỀ QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN Y TẾ NGUY HẠI. ... 58

3.3.1. Thông tin chung ... 59

3.3.2. Kiến thức chung về quản lý chất thải rắn y tế nguy hại ... 60

3.3.3. Các yếu tố liên quan đến hoạt động quản lý CTRYTNH ... 65

3.4. ĐỊNH HƯỚNG GIẢI PHÁP QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN Y TẾ
NGUY HẠI TẠI HAI BỆNH VIỆN... 69

3.4.1. Các giải pháp về nguồn nhân lực ... 69

3.4.2. Các giải pháp về cơ sở hạ tầng ... 69

3.4.3. Các giải pháp về hoạt động quản lý việc phân loại, xử lý bao gồm
thu gom, vận chuyển, lưu giữ chất thải. ... 70

3.4.4. Giải pháp về khoa học kỹ thuật, công nghệ ... 72

3.4.5. Giải pháp về kiểm sốt ơ nhiễm ... 76

KẾT LUẬN ... 77
TÀI LIỆU THAM KHẢO

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

BV : Bệnh viện

CT : Chất thải
CTR : Chất thải rắn

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

DANH MỤC BẢNG

Bảng 1. 1: Số liệu hoạt động chuyên môn của bệnh viện từ 2007 - 2012 ... 24

Bảng 3. 1: Lượng chất thải rắn y tế nguy hại phát sinh tại hai bệnh viện….……...36

Bảng 3. 2: Thành phần và số lượng phát sinh CTRYTNH ... 36

Bảng 3. 3. Nguồn và khối lượng phát sinh CTRYTNH tại bệnh viện Việt Đức ... 39

Bảng 3. 4: Thực trạng công tác phân loại chất thải rắn y tế nguy hại tại các khoa... 43

Bảng 3. 5: Tỷ lệ khoa thu gom CTRYTNH không đúng mã màu sắc ... 45

Bảng 3. 6: Tỷ lệ khoa thu gom chất thải rắn y tế không đúng biểu tượng ... 46

Bảng 3. 7: Tỷ lệ khoa có đủ phương tiện thu gom chất thải rắn lây nhiễm ... 47

Bảng 3. 8: Tỷ lệ khoa có đủ phương tiện thu gom CTRYTNH trong thùng đen ... 47

Bảng 3. 9: Thực trạng dụng cụ thu gom chất thải rắn y tế lây nhiễm ... 48

Bảng 3. 10: Kết quả khảo sát tình hình vệ sinh dụng cụ thu gom chất thải
sắc nhọn (thùng vàng) ... 49

Bảng 3. 11: Kết quả quan sát dụng cụ thu gom chất thải chứa tại thùng đen ... 50

Bảng 3. 12. Kết quả khảo sát tần suất thu gom chất thải rắn y tế nguy hại về nơi
tập kết tạm thời của từng khoa ... 51

Bảng 3. 13: Tình trạng vệ sinh phương tiện vận chuyển CTRYTNH về kho
lưu trữ tạm thời của bệnh viện ... 52

Bảng 3. 14: Tình trạng vệ sinh đường và thời gian vận chuyển chất thải rắn y tế
nguy hại ... 53

Bảng 3. 15: Tình trạng vệ sinh khu vực lưu giữ chất thải rắn y tế nguy hại ... 53

Bảng 3. 16: Kết quả khảo sát biện pháp xử lý và tiêu hủy CTRYTNH ... 55

Bảng 3. 17. Thông tin chung về đối tượng phát vấn ... 59

Bảng 3. 18. Kiến thức chung về QLCTRYTNH ... 60

Bảng 3. 19: Kiến thức phân loại về CTRYTNH ... 61

Bảng 3. 20: Kiến thức về thu gom CTRYTNH ... 62

Bảng 3. 21: Kiến thức về vận chuyển CTRYTNH ... 63

Bảng 3. 22: Kiến thức về lưu giữ CTRYTNH ... 64

Bảng 3. 23: Mối quan hệ giữa thâm niên công tác và kiến thức quản lý
CTRYTNH ... 66

Bảng 3. 24: Mối quan hệ giữa trình độ chuyên môn với kiến thức quản lý
CTRYTNH ... 67

Bảng 3. 25: Mối quan hệ giữa tập huấn với kiến thức quản lý CTRYTNH ... 68

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

DANH MỤC HÌNH

Hình 1. 1: Sơ đồ tổ chức bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức ... 23
Hình 1. 2. Sơ đồ tổ chức bệnh viện 19/8 ... 29
Hình 3.1: Tỷ lệ thành phần chất thải lây nhiễm tại bệnh viện Việt Đức và 19/8…. 37
Hình 3. 2: Tỷ lệ thành phần chất thải hóa học tại BV Việt Đức và BV 19/8... 38
Hình 3. 3: Sơ đồ quản lý chất thải y tế tại bệnh viện Việt Đức và 19/8 ... 41
Hình 3. 4: Biểu đồ thực trạng cơng tác phân loại chất thải y tế nguy hại tại các khoa ... 43
Hình 3. 5. Biểu đồ thể hiện tỷ lệ thu gom CTRYTNH không đúng mã màu sắc

ở hai bệnh viện ... 45
Hình 3. 6: Biểu đồ so sánh tỷ lệ khoa thu gom không đúng biểu tượng ... 46
Hình 3.7: Biểu đồ so sánh kiến thức chung về QLCTRYTNH

tại hai bệnh viện Việt Đức và bệnh viện 19/8 ... 60
Hình 3. 8: Biểu đồ so sánh về kiến thức phân loại CTRYTNH tại hai bệnh viện .... 62
Hình 3. 9: Biểu đồ so sánh về kiến thức thu gom CTRYTNH tại hai bệnh viện ... 63
Hình 3.10: Biểu đồ so sánh kiến thức về vận chuyển CTRYTNH

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

ĐẶT VẤN ĐỀ

Bệnh viện có vai trị quan trọng trong hệ thống chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ
nhân dân. Hệ thống bệnh viện đã góp phần giảm tỷ lệ bệnh tật, tỷ lệ biến chứng, tỷ
lệ tàn phế và di chứng v.v.v. Trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội, đất nước ta
đang trong giai đoạn cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa, đơ thị hóa thì ngành y tế cũng
được phát triển hơn những thập niên trước đây rất nhiều. Các bệnh viện, phịng
khám khơng những chỉ phát triển về số lượng mà còn đi sâu về chất lượng.

Cùng với sự phát triển khoa học kỹ thuật, các bệnh viện sẽ không chỉ phát
triển về số lượng mà còn phát triển theo hướng chuyên khoa sâu, chất thải y tế cũng
sẽ tăng nhanh về số lượng và phức tạp thêm về thành phần. Song vấn đề đảm bảo vệ
sinh môi trường, xử lý chất thải từ trung ương đến địa phương còn nhiều bất cập. Ở
Việt Nam, một số tác giả đã nghiên cứu về tình hình quản lý chất thải y tế và phần
nào cho thấy những tồn tại trong công tác quản lý chất thải y tế, ảnh hưởng của chất
thải y tế đối với môi trường và sức khoẻ cộng đồng. Đây là vấn đề cấp bách cần
được nghiên cứu để điều chỉnh và bổ sung cho phù hợp với điều kiện thực tế của
các bệnh viện.

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

nghiên cứu khoa học chính thức nào về công tác QLCTRYT của bệnh viện.

Bệnh viện 19/8 là Bệnh viện đa khoa Hạng I, đầu ngành của Y tế Công an
Nhân dân, với quy mơ 600 giường bệnh, 41 khoa, phịng, trung tâm, với gần 1000
cán bộ chiến sỹ, công nhân viên. Bệnh viện được trang bị hiện đại như: máy chụp
Cộng hưởng từ, CT cắt lớp 64 dãy, máy Siêu âm 4D thế hệ mới, máy xét nghiệm
Sinh hóa tự động đa chức năng, Laser điều trị, phòng mổ Áp lực âm siêu sạch đáp
ứng được yêu cầu ghép tạng, mổ tim hở, ghép tế bào gốc, các thiết bị hiện đại phục
vụ phẫu thuật nội soi cho các khoa Ngoại và Liên chuyên khoa [3].

Đánh giá hiện trạng quản lý chất thải rắn y tế từ đó đề xuất các giải pháp cải
thiện tình trạng quản lý chất thải y tế, đặc biệt là chất thải rắn y tế nguy hại tại bệnh
viện nhằm bảo vệ môi trường và sức khoẻ cộng đồng là điều cần thiết. Bởi vậy, luận
văn tiến hành đánh giá hiện trạng quản lý chất thải rắn y tế của hai bệnh viện Hữu
nghị Việt Đức và bệnh viện 19/8 Bộ Công an với tên đề tài: “Đánh giá thực trạng 
quản lý chất thải rắn nguy hại tại Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức và Bệnh viện

19/8 Bộ Công an” nhằm đề xuất các giải pháp quản lý chất thải rắn y tế nguy hại

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt:

1. Bệnh viện Việt Đức(2013), Báo cáo tổng kết năm 2013, Hà Nội.
2. Bệnh viện 19/8 (2013), Báo cáo tổng kết năm 2013, Hà Nội.

3. Bộ Y tế (2010), Báo cáo quản lý các nguy cơ môi trường của dự án hỗ trợ xử

lý chất thải bệnh viện nguồn vốn vay ngân hàng thế giới, Hà Nội.

4. Bộ Y tế (2007), Quyết định số 43/2007/QĐ-BYT về việc ban hành Quy chế

quản lý chất thải y tế, Hà Nội.

5. Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật bản(2011),“Báo cáo nghiên cứu về quản lý chất

thải rắn tại Việt Nam”, Nghiên cứu quản lý môi trường đô thị tại Việt Nam, tập

6, Hà Nội.

6. Đinh Hữu Dũng(2003), Nghiên cứu thực trạng tình hình quản lý và ảnh hưởng 
của chất thải rắn y tế lên môi trường và sức khỏe cộng đồng, đề xuất các giải 
pháp, Luận văn Thạc sĩ khoa học, Trường Đại học Y Hà Nội, Hà Nội.

7. Hoàng Giang(2011), Nghiên cứu thực trạng công tác quản lý chất thải rắn y tế

tại các khoa lâm sàng bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức, Luận văn Thạc sĩ quản lý

bệnh viện, Đại học Y Tế Công cộng, Hà Nội.

8. Vũ Thị Phương Hoa (2002), Nghiên cứu nâng cao hiệu quả quản lý chất thải

bệnh viện khu vực Hà Nội, Luận văn thạc sĩ khoa học, Trường Đại học Y Hà

Nội, Hà Nội.

9. Nguyễn Việt Hùng, Nguyễn Quốc Anh, Lê Thị Thanh Thủy (2011), “Nghiên

cứu thực trạng quản lý chất thải rắn y tế tại bệnh viện Bạch Mai”, Kỷ yếu hội

thảo khoa học bảo vệ môi trường y tế những vấn đề lý luận và thực tiễn, tr.

29-35, Hà Nội.

10. Nguyễn Trọng Khoa, Phạm Đức Mục, Lê Ngọc Trọng (2002), “Kết quả khảo

sát tình hình quản lý chất thải rắn y tế ở 294 bệnh viện”, Tạp chí Y học thực

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

11. Võ Đình Long, Nguyễn Văn Sơn (2008), Quản lý chất thải rắn và chất thải nguy

hại, tr 43-53, Trường Đại học Công Nghiệp TP.Hồ Chí Minh, thành phố Hồ Chí
Minh.

12. Đào Nguyên Minh (2003), Đánh giá thực trạng quản lý chất thải y tế tại hai

bệnh viên đa khoa tỉnh Quảng Nam và Quảng Ngãi, Luận văn Thạc sỹ Y tế

công cộng, Trường Đại học Y Hà Nội, Hà Nội.

13. Quốc Hội nước CHXHCN Việt Nam (2005), Luật bảo vệ môi trường số

52/2005/QH11, Hà Nội.

14. Trần Duy Tạo (2002), Đánh giá thực trạng quản lý và ảnh hưởng của chất thải

y tế bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ lên môi trường xung quanh, Luận văn

Thạc sĩ Y học, Trường Đại học Y Hà Nội, Hà Nội.

15. Trần Thị Minh Tâm (2007), Thực trạng quản lý, ảnh hưởng của chất thải y tế

đối với môi trường trong các bệnh viện huyện tỉnh Hải Dương, Luận án Tiến sỹ

Y học, Trường Đại học Y Hà Nội, Hà Nội.

16. Trịnh Thị Thanh, Nguyễn Khắc Kinh (2005), Quản lý chất thải nguy hại, Nhà
xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.

17. Trần Văn Tường, Nguyễn Tất Hà (1995), Quản lý chất thải tại 5 bệnh viện

ngoại thành Hà Nội, Nhà xuất bản Y Học, Hà Nội.

18. Viện nghiên cứu chế tạo và chuyển giao công nghệ thiết bị y tế (2010), Giới

thiệu công nghệ không đốt xử lý chất thải y tế, Nhà xuất bản Y Học, Hà Nội.

19. Viện Y học Lao động và Vệ sinh môi trường (1994), Quản lý chất thải ở các

nước đang phát triển, Nhà xuất bản Y học, tr 7-23, Hà Nội.

Tiếng Anh

20. Bharat K.Sharma(2007), Current Status of and Proposed Policy & Guidelines

for Maldives, Maldives.

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Waste, No 05-04-013,Washington State.

22. Department of Ecology (2009), Dangerous Waste Regulations, Chapter
173-303 WAC, Washington State.

23. Jenny Appleton, Mansoor Ali (2000), Risks from healthcare waste to the poor,

Weel, USA, Washington State.

24. Ministry of Health (2009), National Health Care Waste Management Plans

2010 – 2014, Zambia.

25. Pruss, E.Giroult, P. Rushbrook (1999), Safe management of waste from

health-care activities, pp.20-180, England.

26. WHO (2005), A report on Alternative Treatment and Non-burn Disposal

Practices, Safe Management of Bio-Medical Sharps Waste in India, New

Delhi.

27. WHO (2002), Basic Steps in the Preparations of Health Care Waste

Management Plans for Healthcare Establishments, Amman, Gordan.

28. WHO (2005), “Management of Solid Healthcare Waste at Primary Healthcare

Centers”, A Decision Making Guide, Geneva.

29. WHO (2007), Meeting Report, International Meeting on Health-Care Waste,
Geneva, Switzerland.

</div>

Đánh giá thực trạng quản lý chất thải rắn nguy hại tại Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức và Bệnh viện 19.8 Bộ công an

<b>LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC </b>

<b>LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC </b>

<b>LỜI CẢM ƠN </b>

<b>MỤC LỤC </b>

<b>DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT </b>

<b>DANH MỤC BẢNG </b>

<b>DANH MỤC HÌNH </b>

<b>ĐẶT VẤN ĐỀ </b>

<b>TÀI LIỆU THAM KHẢO </b>

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về