giao an hoa HK1

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (624.15 KB, 93 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Trang 67

Ngày soạn: 24/10/2011
Ngày dạy: 30/10/2011

Tiết

19 :

KIEÅM TRA 1 TIEÁT

I. MỤC TIÊU :

1. Kiến thức : Học sinh được ơn tập và khắc sâu tính chất hóa học của axit, bazơ, muối. Điều
kiện xảy ra phản ứng trao đổi.

2. Kĩ năng: Rèn kĩ năng phân biệt các chất, kĩ năng viết phương trình, kĩ năng xét các phản ứng
hóa học và giải bài tập tính theo phương trình hóa học.

3. Thái độ:Giáo dục ý thức cẩn thận, lòng yêu thích mơn học.
II. CHUẨN BỊ CỦA GV - HS.

GV: Đề kiểm tra theo nội dung đã ôn ở tiết luyện tập.
HS : Ôn tập các kiến thức theo nội dung tiết luyện tập

MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA 45’ :

Nội dung kiến thức

Các mức độ nhận biết Tổ
ng

Biết Hiểu Vận dung

TN TL TN TL TN TL

Tính chất hố học của bazơ Câu 4a

(0,5đ) 0.5đ

Tính chất hố học của muối Câu 1

(0,5đ) 0,5đ

Điều chế NaOH Câu 4b

(1đ)

1đ
Nhận biết axit, bazơ, muối Câu 2

(0,5đ)

0,5đ
Nhận biết phân bón hóa học Câu 4a

(0,5đ)

0,5đ
Điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi Câu3

(0,5đ)

1đ
Viết phương trình tính chất hóa học của

các hợp chất vơ cơ

Câu 6
(3đ)

3đ
Xét khả năng xảy ra phản ứng của các

cặp chất Câu 5(0,5đ) 0,5đ

Bài tập tính KL và CM, tìm CT Câu 7

(1đ) Câu 7(2đ) 3đ

5đ 3đ 2đ Tổng : 10đ

A. TRẮC NGHIỆM (4Đ)

Câu 1(0,5đ):Chọn đáp án đúng:

Nhỏ từ từ 1ml dung dịch CuSO4 vào ống nghiệm đựng sẵn 1ml dung dịch NaOH. Hiện tượng nào sau
đây xảy ra:

A. Sinh ra chất kết tủa màu nâu B. Sinh ra chất kết tủa màu xanh lơ
C. Khơng có hiện tượng D. Sinh ra chất kết tủa màu trắng

Câu 2(0,5đ):Chọn đáp án đúng:

Có 3 lọ hố chất mất nhãn đựng 3 chất lỏng không màu sau: HCl , H2SO4 , NaOH.
Hoá chất nào sau đây dùng để nhận ra 3 lọ hố chất trên:

A: Quỳ tím và dd phenolphtalein B: Quỳ tím và dd AgNO3
C: Quỳ tím và dd BaCl2 D: Quỳ tím và dd NaCl

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Phản ứng trao đổi trong dung dịch của các chất chỉ xảy ra nếu sản phẩm tạo thành có chất…..(1)
…..hoặc chất …..(2)…..

Câu 4 Chọn câu đúng : ( 2đ)

Câu 4a(05đ): Phân biệt NaOH và Ca(OH)2 bằng cách cho chất khí nào sau đây đi qua từng dung
dịch:

A/ Hiđro B/ Oxi C/ Hiđroclorua D/ Cacbonđioxit

Câu 4b(1đ): Điện phân 2000ml dung dịch NaCl 2M (có màng ngăn)Biết hiệu suất quá trình
điện phân là 85% . khối lượng NaOH thu được là:

A/ 13,6 g B/ 68 g C/ 136g D/ 27,2g

Câu 4c(0,5đ): Loại phân nào dưới đây là phân bón đơn:
A/ KNO3 B/ NH4NO3 C/ NPK D/ (NH4)2HPO4

Câu 5(0,5đ): Cho các dung dịch sau đây lần lượt phản ứng với nhau từng đôi một. 
Hãy ghi dấu x nếu có phản ứng, dấu o nếu khơng có phản ứng:

KOH HCl BaCl2

H2SO4
CuCl2
Mg(OH)2
B. TỰ LUẬN(6Đ)

Câu 6(3đ):

Viết các phương trình phản ứng hố học cho những biến đổi hoá học sau(Ghi đầy đủ điều kiện của các
chất):

1 2 3 4 5 6

Fe(OH)3 → Fe2O3 → FeCl3→ Fe(NO3)3→ Fe(OH)3 → Fe2(SO4)3 → FeCl3
Câu 7(3đ): Cho 42,5 g AgNO3 tác dụng vừa đủ với 100ml dung dịch axit HCl.
a, Viết phương trình phản ứng hố học xảy ra.

b, Tính khối lượng kết tủa tạo thành và nồng độ mol của dung dịch axit đã dùng.

c, Cũng dùng lượng AgNO3 như trên cho tác dụng vừa đủ với 26 g một muối clorua của một kim loại có
hố trị II. Xác định cơng thức hố học của muối đã dùng.

(Biết:NTK:H =1;Ag =108; O =16;Cl=35,5; N =14; Fe = 56; Ca = 40; Zn =65; Ba =137;Mg =24)

---Hết---ĐÁP ÁN - BIỂU ĐIỂM

BÀI KIỂM TRA HOÁ HỌC 9 A

Câu (Bài) đáp án Điểm

Câu 1 B 0,5đ

Câu 2 C 0,5đ

Câu 3 1: không tan 2: chất khí 1đ

Câu 4a Câu 4bCâu 4c Câu 4a-D Câu 4b-CCâu 4c-B 1,5đ

Bài 5(2đ) Có 4 cặp chất phản ứng với nhau H2SO4 và KOH; H2SO4và BaCl2;
CuCl2 và KOH; Mg(OH)2 và HCl

0,5đ

Mỗi cặp
chất được

B: Tự luận

Bài 6(3đ) t
o

1. 2Fe(OH)3 → Fe2O3 + 3H2O
2. Fe2O3(r) + 6HCl(dd)



2FeCl3(dd) +3 H2O(l)

3. FeCl3(dd) + 3AgNO3(dd)



Fe(NO3)3(dd) +3AgCl (r)
4. Fe(NO3)3 (dd) + 3NaOH (dd)



Fe(OH)3(r) + 2NaNO3(dd)
5. 2Fe(OH)3(r) + 3H2SO4(dd)



Fe2(SO4)3(dd) + 6H2O(l)
6. Fe2(SO4)3(dd) +3 BaCl2(dd)



3 BaSO4(r) + 2FeCl3 (dd)

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Bài 7(3đ) a, Phương trình: HCl(dd) + AgNO3(dd)



HNO3(dd) +AgCl (r)

b, nAgNO3 = 0,25(mol)

Theo phương trình nAgCl = n AgNO3= 0,25 (mol)
mAgCl = 0,25. 143,5 = 35,875 (g)

Theo phương trình: n HCl = n AgNO3= 0,25 (mol)
CM HCl= 2,5 M

c, Gọi kim loại là R ta có cơng thức muối là RCl2, ta có phương trình
RCl2 + 2AgNO3 → 2AgCl + R(NO3)2

Theo phương trình n RCl2= 1/2.nAgNO3 = 0,125(mol)
→ MRCl2= 208g)Vậy MR =137g → R là Ba Vậy CT: BaCl2

0,5đ
0,5đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,5đ

10đ

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Ngày soạn: 26/11/2011
Ngày dạy: 1/11/2011

Tiêt 20, Bài 14: THỰC HÀNH TÍNH CHẤT HỐ HỌC CỦA BAZƠ VÀ MUỐI

I. Mục tiêu:

1)Kiến thức : Bíêt được:

-Mục đích các bước tiến hành, kĩ thuật thực hiện các thí nghiệm
-Bazơ tác dụng với dd axit, với dd muối

-Dd muối tác dụng với kim loại., với dd muối khác và với axit
2)Kĩ năng :

-Tiếp tục rèn luyện một số kĩ năng thực hành sử dụng dụng cụ và hố chất để tiến hành an
tồn thành cơng 5 thí nghiệm trên .

-Quan sát, mơ tả, giải thích hiện tượng thí nghiệm và viết được các pthh
-Viết tường trình thí nghiệm.

3):Thái độ:

-Giáo dục tính cẩn thậ, tiết kiệm .. trong học tập và thực hành hoá học
II. Chuẩn bị :

1)Dụng cụ:ống nghiệm ,đũa khuấy ,giá ống nghiệm ,kẹp ống nghiệm ,ống nhỏ giọt ,giấy ráp
2)Hoá chất: Dung dịch NaOH ,dd Na2SO4, dd CuSO4, dd HCl , dd BaCl2, dd phenolphtalein
đinh sắt (hoặc dây thép nhỏ )

3)Học sinh ơn tập :-Tính chất hố học của bazơ , tính chất của NaOH , Ca(OH)2.
-Tính chất hố học của muối ,tính chất của NaCl,KNO3

III. Tiến trình dạy học:
1)Ổn định:

2)Bài cũ:
3)Bài mới:

Các hoạt động dạy và học:

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
1/GV yêu cầu hs báo cáo việc

chuẩn bị bài thực hành ở nhà

-GV nhận xét đánh giá hoàn thiện
-Chú ý gv cần hướng dẫn hs các

-Đại diện nhóm học sinh báo cáo:

Mục tiêu bài thực hành:rèn luyện các kĩ năng thao tác tn,
quan sát hiện tượng, giải thích và rút ra kết luận về tính
chất hố học của bazơ và muối

-Cách tiến hành 3 tn như nội dung sgk
-Lưu ý:

Làm TN với các dd HCl, H2SO4, NaOH phải cẩn thận
,khơng để hố chất dây vào người ,vào quần áo

Khi gạn ống nghiệm để giữ lại phần kết tủa Cu(OH)2 phải
làm cẩn thận, gạn nhẹ để giữ lại phần kết tủa Cu(OH)2
Dùng giấy ráp đánh thật sạch một cái đinh sắt ,cẩn thận vì
đinh sắt có thể làm sước da tay

-Nhóm hs khác lắng nghe và bổ sung hồn thiện
-Nhóm hs thực hiện tn đồng loạt

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

thao tác của từng thí nghiệm như:
+ Rót chất lỏng vào ống nghiêm .
+ Nhỏ chất lỏng vào ống nghiệm
bằng công tơ hút

+Thả đinh sắt vào ống nghiệm.
+ Lắc ống nghiệm.

+ Thả một lượng nhỏ chất rắn vào
ống nghiệm.

-GV hướng dẫn hs quan sát hiện
tượng xảy ra và nhận xét.

2/GV yêu cầu các nhóm tiến hành
tn theo các bước như nội dung
sgk

-GV tới các nhóm quan sát nhận
xét và hướng dẫn điều chỉnh kịp
thời cách tiến hành hoặc hoạt
động của nhóm (nếu cần )

Chú ý: Gv cần điều chế Cu(OH)2
trước khi thực hành

3/GV yêu cầu hs ghi chép kết quả
TN:

4/GV yêu cầu mỗi hs ghi kết quả
vào tường trình TN theo mẫu
5/Gv yêu cầu các nhóm hs vệ sinh
6/Gv nhận xét đánh giá tiết thực
hành về thao tác, chuẩn bị, an
toàn, kỉ luật, vệ sinh

4. TN4: Bari clorua tác dụng với muối
5.TN5: Bari clorua tác dụng với axit

-Nhóm hs mơ tả, nhóm trưởng tổng kết, thư kí ghi chép
TN1: Natri hiđroxit tác dụng với muối (FeCl3)

Tạo ra kết tủa màu đỏ nâu Fe(OH)3
NaOH + FeCl3 Fe(OH)3 + NaCl

Kết luận: dd bazơ td với dd muối tạo ra muối mới và bazơ
mới

TN2: Đồng (II) hiđroxit tác dụng với axit (HCl)

Nhỏ dd HCl vào kết tủa xanh lơ Cu(OH)2 tan ra tạo thành
dd trong suốt màu xanh lam do pứ

Cu(OH)2 + 2HCl  CuCl2 + 2H2O

Kết luận: Bazơ td với axit tạo ra muối mới và bazơ mới

TN3: Đồng (II) sunfat tác dụng với kim loại (Fe)

Màu đỏ của đồng bám vào cây đinh sắt, màu xanh lam của
dd CuSO4 nhạt dần vì đã có pứ

CuSO4 + Fe  FeSO4 + Cu

TN4: Bari clorua tác dụng với muối (Na2SO4)
Xuất hiện kết tủa trắng vì đã có pứ

BaCl2 + Na2SO4 BaSO4 + NaCl

TN5: Bari clorua tác dụng với axit (H2SO4)
Xuất hiện kết tủa trắng vì đã có pứ

BaCl2 + H2SO4 BaSO4 + 2HCl
Kết luận: tính chất hố học của muối

-Mỗi hs viết tường trình ngay sau buổi thực hành hoặc về
nhà gồm các nội dung : TN, hiện tượng, giải thích và viết
pthh

-Nhóm hs phân cơng :

Thu gom hố chất dư sau TN và rửa dụng cụ TN lau bàn
sạch sẽ để dụng cụ đúng nơi quy định

IV. Hướng dẫn tự học:
1. Bài vừa học:

2. Bài sắp học: Soạn bài: “Tính chất vật lý của kim loại”
- Kim loại có những tính chất vật ký nào?

V. Rút kinh nghiệm và bổ sung.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Ngày soạn:1/11/2011
Ngày dạy: 5/11/2011

CHƯƠNG II: KIM LOẠI

Tiết 21. Bài 15: TÍNH CHẤT VẬT LÍ CHUNG CỦA KIM LOẠI
I. Mục tiêu :

1.Kiến thức: Biết được

- Một số tính chất vật lí của kim loại

- Một số ứng dụng của kim loại trong đời sống sản xuất có liên quan đến tính chất vật lí
của kL

2.Kĩ năng:

- Biết tiến hành làm các thí nghiệm đơn giản, quan sát, mơ tả hiện tượng thí nghiệm và rút
ra kết luận .

3. Thái độ: Yêu thích bộ mơn
II. Chuẩn bị :

1. Giáo viên:

- Búa đập, dây thép, đèn cồn, diêm, bảng phụ, phiếu học tập.
2. Học sinh:

- HS sưu tầm một số đồ vật được làm từ các kim loại.
- Đọc bài, chuẩn bị bài mới.

III. Tiến trình lên lớp:
1)Ơn định :

2)Giới thiệu bài : Kim loại đóng vai trị quan trọng trong cuộc sống của chúng ta, vậy kim
loại có những tính chất vật lí và có những ứng dụng gì trong đời sống sản xuất. Bài học hôm
nay sẽ trả lời câu hỏi đó

3)Các hoạt động dạy và học :
Hoạt động 1: I/Tính dẻo

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV đặt vấn đề: Nếu dùng búa đập một mảnh
Al, Fe, quan sát mảnh Al, Fe đó như thế nào?
-GV gợi ý cái cuốc, xẻng, xoong, ...được làm
từ vật liệu nào? Dựa vào tính chất vật lí nào
người ta lại làm ra được các dụng cụ đó với
các hình dạng khác nhau

-Tại sao người ta dát mỏng được lá vàng
thành các đồ trang sức khác nhau, lá đồng
thành đây dẫn điện ...

- Miếng Al, Fe sẽ bị
dát mỏng ra.

-HS trả lời (sắt,
nhôm.. ). Có tính
dẻo ...

- Học sinh trả lời.

Kim loại có tính dẻo
nên kim loại được
rèn, kéo sợi, dát
mỏng, tạo nên các đồ
vật khác nhau

Hoạt động 2:II/ ánh kim

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS quan sát vẻ sáng bề
mặt của các đồ vật trang sức bằng bạc,
vàng ...và rút ra nhận xét

-GV bổ sung và kết luận

-HS quan sát ,nhận xét (vẻ
sáng lấp lánh đó được gọi
là ánh kim)

Kim loại có ánh kim.
Làm đồ trang sức

IV. Hướng dẫn tự học .
1. Bài vừa học:

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

4/ .mAl= 27g/cm3, tacó 1 mol Al= 27g

 1cm3 x= 10cm3 5/ .Fe, Al, Cu. ; Fe, Al, Ni

2. Bài sắp học:” Tính chất hóa học của kim loại”.

- Kim loại có khả năng phản ứng với những phi kim nào?
- Phản ứng của kim loại với dd axit, dd muối như thế nào?
V. Kiểm tra và đánh giá

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Ngày soạn: 5/11/2011
Ngày dạy: 8/11/2011

Tiết 22, bài 16: TÍNH CHẤT HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI 
I. Mục tiêu :

1.Mục tiêu:

-HS biết được tính chất hố học của kim loại nói chung. Tác dụng của kim loại với phi
kim, với dd axít, với dd muối

2. Kĩ năng:

-Biết rút ra tính chất hoá học của kim loại bằng cách: Quan sát hiện tượng thí nghiệm cụ

thể rút ra được tính chất hoá học của kim loại

-Viết các PTHH biểu diễn tính chất hố học của kim loại

-Tính khối lượng của kim loại trong phản ứng, tính thành phần phần trăm về khối lượng
của hỗn hợp hai kim loại.

3. Thái độ: u thích bộ mơn.
II. Chuẩn bị :

1. Giáo viên:

- Dụng cụ:Khay ,ống nghiệm,đèn cồn, diêm.. Phiếu học tập.

- Hoá chất: DD CuSO4, đinh sắt mới, kim loại Na, dd HCl đặc, MnO2 rắn , dây Cu(hoặc
Cu mảnh.

2. Học sinh: Học bài, chuẩn bị bài mới.
III. Tiến trình bài giảng :

1. ổn định:

2. Kiểm tra bài cũ: (GV có thể kiểm tra việc làm bài tập ở nhà của HS).

3. Bài mới: Chúng ta đã biết kim loại chiếm tới 80% trong tổng số các ngun tố hố học
và có nhiều ứng dụng trong đời sống sản xuất. Để sử dụng kim loại có hiệu quả cần phải hiểu
tính chất hố học của nó. Vậy kim loại có những tính chất hố học chung nào. Chúng ta nghiên
cứu bài “Tính chất hoá học của kim loại”

Các hoạt động dạy và học:

Hoạt động 1:I/Phản ứng của kim loại với phi kim

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS quan sát hình 23 mơ
tả hiện tượng thí nghiệm khi đốt sắt
trong oxi và viết PTHH

-GV yêu cầu HS nêu một số phản ứng
khác mà em biết, từ đó rút ra nhận xét
tác dụng cuả kim loại với oxi.

-GV bổ sung và kết luận.

-GV nêu vấn đề kim loại phản ứng
với các phi kim khác như thế nào hãy
quan sát TN Na với Cl (GV dựa vào
TN sgk và hướng dẫn HS giải thích và
viết pthh)

-GV yêu cầu HS viết PTHH của kim
loại với các phi kim khác.

-HS quan sát hình 23 và
mơ tả hiện tượng (cháy
sáng)

-HS trả lời(Al, Zn,
Cu..phản ứng với oxi)

HS nhận xét

-HS quan sát mơ tả hiện
tượng (khói trắng)

-HS viết PTHH
Cu+ S CuS

Mg+ S MgS

1.Tác dụng với oxi:
Fe(r)+O2(k) Fe3O4(r)
-Nhiều kim loại khác
như Al, Zn, Cu ...phản
ứng với oxit tạo thanh
các oxít Al2O3, ZnO,
CuO...

2. Tác dụng với phi kim
khác:

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

-GV yêu cầu HS nhận xét về tác dụng
của kim loại với phi kim khác

-GV lưu ý HS điều kiện của phản
ứng(ở nhiệt độ cao).

-HS trả lời(phi kim+ kim
loại muối)

tạo thành oxít(thường là
oxít bazơ),

ở nhiệt độ cao kim loại
phản ứng với nhiều phi
kim khác tạo thành muối
Hoạt động2:II/ Phản ứng của kim loại với dd axít

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS nêu lại TN điều chế
H2 trong phòng TN. Nêu hiện tượng
và viết PTHH.

-GV thông báo thêm: Kim loại tác
dụng với H2SO4 đặc nóng, HNO3 đực
nóng khơng giải phóng khí H2

-GV u cầu HS nhận xét và kết luận

-HS nhớ lại(hoá học lớp
8) để nêu hiện tượng và
viết PTHH.

-HS nhận xét và kết luận

Zn+2HClZnCl2+H2
-Một số kim loại phản
ứng với dd axít tạo thành
muối và giải phong khí

Hoạt động 3:III/Phản ứng của kim loại với dd muối

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV phát phiếu học tập số 1 cho HS
(nhóm HS)

-GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm
-GV thu phiếu học tập, gọi đại diện
nhóm trả lời

-GV bổ sung và ghi mục III lên
bảng.

-GV giới thiệu dụng cụ, hóa chất của
thí nghiệm.

-Em hãy nêu cách tiến hành thí
nghiệm?

-GV yêu cầu HS viết PTHHcủa 1 số
kim loại khác với dd muối va nhận
xét về khả năng hoạt động hoá học
của các kim loại này(Mg, Al, Zn.)
-Từ các ví dụ và TN ở trên GV yêu
cầu HS rút ra kết luận gì về tính chất
của kim loại với dd muối

-GV bổ sung và kết luận

Chú ý:Trừ Na, K, Ca...Vì phản ứng
với nước  bazơ tanphản ứng với

muối...

-HS nhận phiếu học tập số 1
-HS làm việc theo nhóm, đại
diện nhóm ghi kết quả thảo
luận vào phiếu học tập.

-HS trả lời

-HS viết PTHH

Mg+CuSO4MgSO4+Cu
Al+Cu(NO3)2Al(NO3)3+Cu
Zn +AgNO3Zn(NO3)2+Ag
-HS trả lời (về độ hoạt động
của các kim loại)

1. Phản ứng của đồng 
với dd AgNO3

Cu+2AgNO3Cu(NO3
)2 +2Ag

-Cu đã đẩy Ag ra khỏi
dd muối, ta nói Cu hoạt

động hố học mạnh
hơn Ag.

2.Phản ứng của kẽm 
với dd CuSO4

Zn+CuSO4ZnSO4+
Cu

-Kẽm hoạt động hoá
học mạnh hơn đồng
* Kim loại hoạt động
hoá học mạnh hơn(trừ
Na, K, Ca..) có thể đẩy
kim loại hoạt động hố
học yếu hơn ra khỏi dd
muối, tạo thành kim
loại mới và muối mới

IV. Hướng dẫn tự học
1. Bài vừa học:

-GV yêu cầu HS nắm vững các kiến thức cơ bản về tính chất hố học của kim loại(gồm 3
tính chất)

Bài tập: Hoàn thành các PTHH sau:

Na + O2 ; Fe + S  ; Fe + H2SO4
Mg + HCl ;Al + CuSO4 ; Fe +CuSO4

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

2.Bài mới: Tìm hiểu dãy hoạt động hố học của kim loại và ý nghĩa của dãy hoạt động
hoá học của kim loại.

V. Kiểm tra, đánh giá

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

Ngày soạn:5/11/2011
Ngày dạy: 10/11/2011

Tiết23, Bài 17: DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI
I. Mục tiêu :

1.Kiến thức: Hs biết:

-Biết dãy hoạt động hoá học của kim loại gồm: K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, H, Cu, Ag, Au.
-Biết được ý nghĩa của dãy hoạt động của kim loại.

2.Kĩ năng:

-Bước đầu vận dụng ý nghĩa dãy hoạt động hoá học của kim loại để dự đoán kết quả phản
ứng của kim loại cụ thể với dd axit, với nước và với dd muối.

-Tính khối lượng của kim loại trong phản ứng, thành phần % về khối lượng của hỗn hợp 2
KL.

3.Thái độ: u thích bộ mơn.
II. Chuẩn bị:

1.Giáo viên:

-Dụng cụ: Mỗi bộ thí nghiệm cho nhóm học sinh gồm:Gía để ống nghiệm,4 ống nghiệm

-Hoá chất: Đinh sắt 4 chiếc, 4 dây đồng, dd FeSO4, HCl.(chuẩn bị 6 bộ)dd AgNO3,CuSO4,
đinh sắt , mẫu Cu, dd HCl, Na, dd phenolphtalein không màu. ống nghiệm,cốc thuỷ tinh, phiếu
học tập.

2. Học sinh: Học bài, chuẩn bị bài mới.
III.Tiến trình bài giảng:

1.ổn định.

2.Bài cũ: - Nêu tính chất hóa học của kim loại?
- Viết PTHH minh họa.

3.Bài mới Giới thiệu bài: : Mức độ hoạt động hoá học khác nhau của các kim loại được
thể hiện như thế nào? Có thể dự đốn được phản ứng của kim loại với chất khác hay khơng?
“Dãy hoạt động hốhọc kim loại” sẽ giúp em trả lời câu hỏi đó.

Hoạt động1: I/Dãy hoạt động hố học của kim loại được xây dưng như thế nào?

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV giới thiệu dụng cụ, hóa chất thí
nghiệm.

-GV giới thiệu cách tiến hành thí
nghiệm, yêu cầu học sinh tiến hành
thí nghiệm theo nhóm.

-GV hướng dẫn HS quan sát hiện
tượng , giải thích và viết PTHH
-GV yêu cầu HS nhận xét độ hoạt

động hoá học của Cu và Fe

-GV hỏi: Theo chiều giảm dần về độ
hoạt động thì ta sắp xếp Cu và Fe
như thế nào?

-GV bổ sung và kết luận.

-GV làm TN 2 và hướng dẫn HS
quan sát hiện tượng , giải thích , nhận
xét và viết PTHH.

-HS lắng nghe.

-HS tiến hành TN theo
nhóm.

-HS trả lời câu hỏi.

-HS nhận xét( Fe hoạt động
hoá học mạnh hơn Cu)
-HS trả lời:(Fe, Cu)

-HS quan sát GV biểu diễn
TN và trả lời câu hỏi(Hiện
tượng: ống 1 có chất rắn màu
xám bám vào dây đồng .ống
2 khơng có hiện tượng gì.

1 Thí nghiệm 1.

Fe+CuSO4FeSO4 + Cu
Cu+FeSO4

Ta xếp sắt đứng trước
đồng:Fe, Cu

2. Thí nghiệm 2.

Cu+2AgNO3Cu(NO3)2+
2Ag
Ag+CuSO4

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

-Từ 2 TN trên GV yêu cầu HS rút ra
kết luận.

-GV hướng dẫn HS làm TN theo
nhóm :cho đinh sắt +HCl(ống1).
Cho mẫu Cu+HCl(ống 2).

-GV hướng dẫn HS quan sát hiện
tượng, nhận xét, viết PTHH
-GV yêu cầu đại diện nhóm trả lời
-GV bổ sung và kết luận

-GV làm TN và yêu cầu HS quan sát
hiện tượng nhận xét và viết PTHH.
+ Vì sao ở cốc 1 có hiện tượng như
vậy?

-GV yêu cầu HS kết luận về độ hoạt
động của Na so với Fe?

-GV bổ sung và kết luận

-GV đặt câu hỏi căn cứ vào kết quả
thí nghiệm 1,2,3,4. Ta sắp xếp các
kim loại theo thứ tự như thế nào ?
-GV bổ sung và kết luận

-GV thông báo dãy hoạt đơng hố
học của một số kim loại như sgk

Nhận xét: Đồng đẩy được
bạc ra khỏi dd muối)
-HS rút ra kết luận

-HS tiến hành TN theo nhóm
(HS dựa vào nội dung phiếu
học tập số 1) và ghi kết quả
vào phiếu học tập

-Ở ống 1 có nhiều bọt khí
thốt ra. Ở ống 2 khơng có
hiện tượng gì

-Nhận xét: sắt đẩy được H2
ra khỏi dd axít. Đồng khơng
đẩy được H2 ra khỏi dd axít.
-HS quan sát theo dõi GV

làm thí nghiệm và trả lời câu
hỏi:

Ở cốc 1 Na nóng chảy thành
giọt trịn chạy trên mặt nước
tan dần, dd có màu đỏ
PTHH:Na+H2ONaOH+H2
-HS trả lời.

-HS thảo luận nhóm để rút
ra cách sắp xếp

(Na,Fe,H,Cu,Ag)

-Đại diện các nhóm khác
nhận xét.

-HS nhận lượng thơng tin

-Ta xếp đồng đứng trước
bạc Cu

3. Thí nghiệm 3.
Fe+2HClFeCl2+H2
Cu+ HCl

Ta xếp Fe đứng trước H2,
Cu đứng sau H2 (Fe, H2,
Cu)

4. Thí nghiệm 4

2Na+2H2O2NaOH+ H2
Fe+ H2O

-Natri hoạt động hoá học
mạnh hơn sắt ta xếp Na
đứng trước sắt:Na, Fe.
Kết luận:

K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb,
H, Cu, Ag, Au.

Hoạt động2 :II/Dãy hoạt động hoá học của kim loại có ý nghĩa như thế nào?

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

- Chiều biến đổi mức độ hoạt
động hoá học của kim loại
được sắp xếp như thế nào?
- Kim loại ở vị trí nào phản
ứng được với nước ở nhiệt độ
thường?

- Kim loại ở vị trí nào phản
ứng được với axít giải phóng
khí H2

- Kim loại ở vị trí nào đẩy
được kim loại đứng sau ra

khỏi dd muối

-GV bổ sung và kết luận

- Giảm dần từ trái qua phải.

- Kim loại phản ứng với H2O
ở nhiệt độ thường (Na, K).
- Kim loại tác dụng với axít
giải phóng khí H2(Từ Pb trở
về trước)

- Kim loại đứng trước đẩy
được kim loại đứng sau ...

Dãy hoạt động hoá học của 
kim loại cho biết :

-Mức độ hoạt động hoá học
của các kim loại giảm dần từ
trái sang phải.

-Kim loại đứng trước Mg
phản ứng với nước ở điều
kiện thường tạo thành kiềm và
giải phóng khí H2

Kim loại đứng trước H phản
ứng với một số dd axít (HCl,
H2SO4...) giải phóng khí H2

-Kim loại đứng trước (trừ Na,
K..) đẩy kim loại đứng sau ra
khỏi dd muối )

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

1. Bài vừa học:

- Nêu dãy hoạt động hoá học của kim loại và cho biết ý nghĩa của dãy hoạt động hoá học
của kim loại.

Bài tập vận dụng:

Viết các PTHH để điều chế:
a. Điều chế CuSO4 từ Cu.

b. Điều chế MgCl2 từ mỗi chất sau: Mg, MgSO4, MgO, MgCO3.
( Các hóa chất khác coi như có đủ ).

- làm bài tập sgk.
2.Bài mới “Nhơm”

- Al có những tính chất vật lý, tính chất hóa học gì?
- Al có những ứng dụng như thế nào trong đời sống?
- Phương pháp sản xuất Al?

V. Kiểm tra, đánh giá.

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

Ngày soạn:10/11/2011
Ngày dạy: 12/11/2011

Tiết 24, Bài 18: NHÔM

I. Mục tiêu:

1.Kiến thức:

-Biết tính chất vật lí của nhôm : nhẹ, dẻo, dẫn điện, dẫn nhiệt tốt

-Biết tính chất hố học của nhơm: Nhơm có tính chất hố học của kim loại nói chung.
Ngồi ra nhơm cịn có pứ với dd kiềm giải phóng khí H2 ,nhôm không phản ứng HNO3 đặc
nguội và H2SO4 đặc nguội

-Phương pháp sản xuất nhôm bằng cách điện phân nhôm oxit nóng chảy.
2.Kĩ năng:

-Biết dự đốn tính chất hố học của nhơm, từ tính chất của kim loại nói chung và các kiến
thức đã biết, -Dự đốn nhơm có phản ứng với dd kiềm không và dựavào TN để kiểm tra dự
đốn

-Viết được các PTHH biểu diễn tính chất hố học của nhơm(trừ phản ứng với kiềm)

-Tính thành phần phần trăm về khối lượng của hỗn hợp bột nhôm và sắt. tính khối lượng
nhơm tham gia phản ứng hoặc sản xuất được theo hiệu suất phản ứng.

3. Thái độ

- u thích bộ mơn, biết bảo vệ đồ vật.
II. Chuẩn bị:

1. Giáo viên.

-ống nghiệm 34 cái, đèn cồn ,diêm, bìa giấy, tranh, sơ đồ điện phân oxít nóng chả, phiếu

học tập.

-Hố chất:dd CuCl2, dd AgNO3, NaOH đặc, dây nhơm, dd H2SO4 lỗng, bột nhơm, dd HCl.
2. Học sinh: Học bài, chuẩn bị bài mới.

III. Tiến trình lên lớp:
1.ổn định :

2.Bài cũ:

-Nêu ý nghĩa của dãy điện hóa. Trình bày dãy hoạt động hố học của một số kim loại.
3.Bài mới: Các em đã biết về tính chất của kim loại. Hãy tìm hiểu tính chất của một kim loại
cụ thể có nhiều ứng dụng trong đời sống, sản xuất, đó là nhơm. Nhơm có tính chất vật lí và hoá
học nào? Các em hãy dự đoán và nêu những tính chất em đã biết về nhơm.

Các hoạt động dạy và học:
Hoạt động1: I/Tính chất vật lí

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-Nêu một số tính chất vật lí của nhôm mà em đã
biết. Tại sao em biết được điều đó?

-GV thơng báo thêm một số thơng tin như : khối
lượng riêng, độ dẫn điện, nhiệt độ nóng chảy.
-GV u cầu HS tóm tắt lại tính chất vật lí của
nhơm

-HS trả lời câu hỏi

(dẫn nhiệt  dụng

cụ nấu nướng. Nhẹ

 vỏ máy bay...)

-HS trả lời.

Màu trắng bạc , có
ánh kim, nhẹ(D=
2,7g/cm3), dẫn 
điện,dẫn nhiệt tốt,
nóng chảy ở
6600C ,dẻo..

Hoạt động 2: II/Tính chất hố học:

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

GV yêu cầu HS nhắc lại những
tính chất hoá học chung của kim
loại.

-Kim loại tác dụng với
phi kim, axít, muối.
-HS khác bổ sung, nhận

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

-GV đặt vấn đề nhôm là kim loại
...Các em hãy dự đốn tính chất
hố học của Al

-GV đề nghị lần lượt nghiên cứu
các TN để chứng minh các dự
đoán trên

-GV làm TN nhôm tác dụng với
oxi. Yêu cầu học sinh quan sát
nhận xét hiện tượng, viết PTHH.
-GV bổ sung thông tin về lớp
Al2O3 mỏng bền vững, bảo vệ
nhôm.

-GV thông báo : Với các phi kim
khác S,Cl2 tạo thành muối
Al2S3, AlCl3... Yêu cầu HS viết
PTHH và rút ra nhận xét.

-GV u cầu HS dự đốn tính
chất hố học của nhơm với HCl,
H2SO4 và viết PTHH

-GV bổ sung và kết luận

-GV làm TN nhôm phản ứng với
dd CuCl2 và yêu cầu HS quan sát
hiện tượng nhận xét và rút ra kết
luận

-GV yêu cầu HS viết PTHH
-GV yêu cầu HS cho biết Al cịn

có thể phản ứng với dd muối
nào?

-GV nhận xét bổ sung và kết
luận.

-GV giới thiệu dụng cụ hóa chất.
-GV tiến hành thí nghiệm, u
cầu học sinh quan sát hiện tượng,
viết PTHH minh họa.

-GV lưu ý với HS khi sử dụng
các đồ vật bằng nhôm không
đựng dd kiềm hoặc vôi.

xét.

-HS nêu các dự đốn về
tính chất hố học của Al.

-HS nhận xét hiện tượng,
viết PTHH.

-HS nhận lương thông tin

-HS nhận lượng thông tin
và viết PTHH , nhận xét,
kết luận

-HS làm theo yêu cầu

của GV

-HS quan sát TN rút ra
nhận xét và kết luận (rắn
màu đỏ nhôm)

-HS viết PTHH
-HS trả lời (AgNO3,
FeCl2 )

-HS lắng nghe.

-HS quan sát hiện tượng,
nhận xét và kết luận.

kim

* Phản ứng của nhôm với oxi
4Al(r) + 3O2((k)  2Al2O3(r)
trắng không màu trắng
Al2O3 mỏng, bền trong khơng
khí

*Phản ứng của nhơm với phi
kim khác

2Al(r)+3Cl2 (k)  2AlCl3(r)
trắng vàng lục trắng
Nhơm phản ứng với oxi tạo
thành oxít và phản ứng với

nhiều phi kim khác như S,Cl..
Tạo thành muối

b.Phản ứng của nhơm với dd 
axít

2Al(r)+6HCl(dd)2AlCl3(dd)
+3H2(k)

-Nhơm phản ứng với một số
axít tạo thành muối và H2
c.Phản ứng của nhôm với dd
muối

2Al(r)

+3CuCl2(dd)2AlCl3(dd)
+3Cu(r)

-Nhôm phản ứng được với
nhiều dd muối của những kim
loại hoạt động hoá học yếu
hơn tạo ra muối nhơm và kim
loại mới

-Kết luận :Nhơm có những
tính chất hố học của kim loại
2/Nhơm có những tính chất 
hố học nào khác ?

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

Hoạt động 3:III/ứng dụng:

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-Em hãy kể một số ứng dụng của nhôm
trong đời sống sản xuất?

-GV chốt lại kiến thức cần nhớ

-HS trả lời(đồ dùng gia

đình , dây dẫn điện ...) Đồ dùng gia đình, dây dẫn điện
Vật liệu xây dựng, ô tô ,
tàu vũ trụ ...

Hoạt động 4 IV/ Sản xuất nhôm

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi
GV yêu cầu HS nghiên cứu sgk và trả lời

câu hỏi (GV treo tranh)

-Nguyên liệu để sản xuất nhơm là gì ?
-Ở nước ta quặng bơxít có ở đâu?

-Phương pháp nào được dùng để sản xuất
nhôm, có thể dùng CO, C, H2. Để khử
Al2O3 được không . Viết PTHH và ghi rõ
điều kiện phản ứng.

-GV bổ sung và kết luận

-HS quan sát hình vẽ
và trả lời câu hỏi
-Nguyênliệu :Al2O3
-HS trả lời

-HS trả lời

-Nguyên liệu để sản xuất
nhôm là quặng bơxít
(Al2O3)

đpnc

2Al2O3---> 4Al + 3O2
criolit

IV. Hướng dẫn tự học:
1. Bài vừa học:

- Nêu tính chất vật lý, tính chất hóa học của Al.

- Al có những ứng dụng gì trong đời sống? Phương pháp sản xuất Al.
- Bài tập vận dụng:

BT2 sgk/58.

Thả một mảnh Al vào các ống nghiệm chứa các dd sau:
a. MgSO4 b. CuCl2 c. AgNO3 d. HCl

Cho biết hiện tượng xảy ra. Giải thích, viết PTHH.
- Làm bài tập sgk.

2. Bài sắp học: “ Sắt”
- Tính chất vật lý của Fe.

- Fe có những tính chất hóa học nào? Viết PTHH minh họa.
- So sánh tính chất vật lí và tính chất hố của sắt và nhơm.
V. Nhận xét, đánh giá.

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

Ngày soạn:10/11/2011
Ngày dạy: 18/11/2011

Tiết 25, Bài 19: SẮT
I. Mục tiêu:

1.Kiến thức:

-Biết tính chất vật lí của sắt

-Biết tính chất hố học của sắt: Sắt có tính chất hố học của kim loại nói chung: sắt tác dụng với
phi kim, dd axit (trừ HNO3 đặc nguội, H2SO4 đặc nguội ) tác dụng với dd muối của kim loại kém hoạt
động.

-Sắt thể hiện hoá trị II và III trong các hợp chất

2.Kĩ năng:

-Biết dự đốn tính chất hố học của sắt, từ tính chất của kim loại nói chung và các kiến thức đã

biết, viết được các PTHH biểu diễn tính chất hố học của sắt.

-Tính thành phần phần trăm về khối lượng của hỗn hợp bột nhơm và sắt. Tính khối lượng sắt tham
gia phản ứng hoặc sản xuất được theo hiệu suất phản ứng.

3.Thái độ: u thích bộ mơn, bảo vệ đồ dùng sinh hoạt.
II. Chuẩn bị :

1.Giáo viên:

- Dây sắt quấn hình lị xo, đèn cồn, kẹp gỗ.
- bảng phụ, phiếu học tập.

2. Học sinh: Học bài, chuẩn bị bài mới.
III. Tiến trình lên lớp :

1) ổn định tổ chức:

2) Kiểm tra bài cũ:Được tiến hành trong quá trình giảng bài mới

3) Bài mới: Từ xa xưa con người đã biết sử dụng đồ vật bằng Fe hoặc hợp kim Fe. Ngày nay trong
tất cả các kim loại, Fe vẫn được sử dụng nhiều nhất. hãy tìm hiểu tính chất vật lý, tính chất hóa học của
Fe qua bài: “ Sắt”.

-Các hoạt động dạy và học :

Hoạt động1:I/ Tính chất vật lí:

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS cho biết tính chất vật lí của
sắt mà em biết và giải thích tại sao em biết
được điều đó.

-GV bổ sung và kết luận.

-HS trả lời (dẫn điện,
dẫn nhiệt ..)

-HS khác bổ sung.

Màu trắng xám, có ánh kim,
dẫn nhiệt tốt, dẻo, có tính
nhiễm từ , là kim loại nặng,
D= 7,86g/cm3, t0

nc= 15390C
Hoạt động 2:II/ Tính chất hố học:

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS nhắc lại những tính
chất hố học chung của kim loại?
-Hãy suy đốn xem sắt có những tính
chất hố học nào?

-GV u cầu HS kiểm tra dự đoán.
-GV đặt câu hỏi: từ lớp 8 ta đã biết
phản ứng của sắt với phi kim nào? Mô
tả hiện tượng, viết PTHH

-GV lưu ý thêm hoá trị của Fe trong
Fe3O4

-GV yêu cầu hs dựa vào sgk để mô tả
TN đốt sắt trong khí clo, nêu hiện
tượng, giải thích và viết PTHH

-GV bổ sung và kết luận

- HS trả lời.

-HS nêu tính chất của kim
loại và suy đốn tính chất
hố học của sắt.

-HS trả lời (Fe + O2).

-HS trả lời câu hỏi theo yêu
cầu của giáo viên.

1/Tác dụng với phi kim: 
a. Tác dụng với oxi:
3Fe(r)+2O2(k)  Fe3O4(r)
b. Tác dung với clo:

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

-GV thơng báo thêm ngồi ra Fe còn
tác dụng với nhiều phi kim khác ở
nhiệt độ cao và yêu cầu HS viết PTHH
của Fe +S.

-GV yêu cầu HS kết luận gì về tính
chất của Fe với phi kim.

-GV bổ sung và kết luận

-HS chú ý lắng nghe và viết
PTHH.

Fe+ S  FeS.

-HS trả lời

Hoạt động 3:Tác dụng với dd axít:

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

GV có thể yêu cầu HS cho ví dụ về
phản ứng đã biết của sắt với dd axít,
nêu hiện tượng và viết PTHH

-GV yêu cầu HS viết PTHH của Fe với
H2SO4 đậm đặc đun nóng

-GV thơng báo thêm Fe không tác
dụng với H2SO4 đặc nguội, HNO3 đặc
nguội nên người ta thường dùng bình
Fe để chứa H2SO4 và HNO3 đặc nguội

-HS viết PTHH

Fe + HClFeCl2 + H2
Fe + H2SO4 Fe2SO4 + H2
-HS viết PTHH

-HS nhận lượng thông tin

Fe(r)+2HCl(dd)FeCl2+H2(k)
-Sắt tác dụng với dd HCl,
H2SO4 loãng .., tạo thành muối
sắt(II) và giải phóng khí H2.
Sắt tác dụng với dd H2SO4 đặc
nóng, với dd HNO3 khơng giải
phóng khí H2

Hoạt động 4:Tác dụng với dd muối:

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS cho ví dụ về phản
ứng đã biết của sắt với dd muối, nêu
hiện tượng và viết PTHH, rút ra nhận
xét về phản ứng của sắt với muối.
-GV yêu cầu HS rút ra kết luận về tính
chất hố học của Fe.

-GV nhận xét, hồn chỉnh những nội
dung cần ghi nhớ.

-HS cho ví dụ
(Fe+ CuSO4..)

- Sắt tác dụng với dd muối
của kim loại kém hoạt
động hơn thường tạo thành
muối Fe(II) và giải phóng
kim loại trong muối.
-HS trả lời

-Sắt tác dụng với dd muối của
kim loại kém hoạt động hơn tạo
thành dd muối sắt và giải phóng
kim loại trong muối.

Fe+CuSO4(dd)FeSO4+Cu

Kết luận:Sắt có những tính chất
hoá học của kim loại

IV. Hướng dẫn tự học:

1. Bài vừa học:

- Nắm được tính chất vật lý, tính chất hóa học của Fe
- Viết PTHH của Fe tác dụng với những hợp chất.

Làm bài tập:

3. Hoàn thành PTHH dưới đây

A. Fe + HCl.... B. Fe + CuCl2...

C. Fe + ?  FeCl3 D. Fe + O2  ...
2. Bài sắp học: “ Thực hành: Tính chất hóa học của Al, Fe”

- Đọc bài mới

- Chuẩn bị bảng tường trình.
V. Nhận xét, đánh giá.

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

Ngày soạn:18/11/2011
Ngày dạy: 21/11/2011

Tiết 26, Bài 23: THỰC HÀNH TÍNH CHẤT HỐ HỌC CỦA NHƠM VÀ SẮT
I. Mục tiêu:

1) Kiến thức:

Mục đích, các bước tiến hành, kĩ thuật thực hiện các thí nghiệm:
-Nhơm tác dụng với oxi.

-Sắt tác dụng với lưu huỳnh .
-Nhận biết kim loại nhôm và sắt.

2) Kĩ năng:

-Sử dụng dụng cụ và hố chất để tiến hành an tồn, thành cơng các thí nghiệm trên.
-Quan sát, mơ tả, giải thích hiện tượng thí nghiệm và viết được các pthh.

-Viết tường trình thí nghiệm

3) Thái độ:

- Phản ứng của nhơm với oxi, sắt với lưu huỳnh.
- Nhận biết nhôm và sắt

Rèn luyện ý thức cẩn thận , kiên trì trong học tập và thực hành hoá học
II. Chuẩn bị :

1. Giáo viên:

- Dụng cụ:ống nghiệm, muỗng lấy hoá chất rắn, giá thí nghiệm, phểu, mảnh bìa cứng
(bằng 1/4 tờ A4),hoặc muỗng nhựa nhỏ, nam châm, đũa thuỷ tinh, chổi rửa, đèn cồn, ống hút
nhỏ giọt, kẹp ống nghiệm.

- Hố chất:Bột nhơm, dd NaOH, bột sắt, dd HCl, bột S.
2. Học sinh:

- HS ơn tập tính chất hố học của nhơm và sắt.
- Chuẩn bị bảng tường trình.

4/Chuẩn bị phiếu học tập:

Có 3kim loại Fe, Al, Cu. Đựng trong 3lọ khơng ghi nhãn . Bằng thực nghiệm hoá học ,hãy lập
sơ đồ và nêu cách phân biệt 3 kim loại đó

III. Lưu ý về an tồn trong khi làm thí nghiệm 
-Cẩn thận với phản ứng đốt cháy Fe với S

-Bột Fe, Al, S. khô và được bảo quản trong lọ kín
-Bột Fe và S chỉ lấy lượng hoá chất nhỏ

III. Hoạt động dạy và học.

-Giới thiệu bài:Chúng ta đã học 2 nguyên tố kim loại tương đối điển hình và rất quan trọng
trong đời sống, trong sản xuất đó là nhơm và sắt. Hơm nay bằng thực nghiệm, chúng ta sẽ kiểm
chứng một số tính chất quan trọng của 2 nguyên tố này.

Hoạt động 1:Tiến hành các thí nghiệm.

Giáo viên Học sinh

-GV yêu cầu HS báo cáo việc

chuẩn bị bài thực hành ở nhà Đại diện nhóm HS báo cáo-Mục tiêu của bài thực hành:HS tiến hành TN về tính chất hóa
học của kim loại nhơm, sắt giúp củng cố kiến thức, tác dụng
của nhôm với oxi, sắt tác dụng với lưu huỳnh, so sánh tính
chất nhôm, sắt.

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

-GV nhận xét đánh giá, hồn
thiện

Đốt bột nhơm trong khơng khí, chú ý bột nhơm khơ mịn,
tránh bột nhơm bay vào mắt.

2. Thí nghiệm 2: Tác dụng của sắt với lưu huỳnh.
Đốt hỗn hợp bột sắt và bột lưu huỳnh .

Chú ý bột lưu huỳnh và bột sắt phải khô và đúng tỉ lệ khối
lượng. Ống nghiệm khơ chịu nhiệt .

Đốt nóng hỗn hợp bột sắt và lưu huỳnh cho đến khi đốm sáng

rực xuất hiện thì bỏ đèn cồn ra.

3. Thí nghiệm 3: Nhận biết kim loại nhôm và sắt .

Nhôm có phản ứng với dd NaOH tạo bột khí cịn sắt khơng có
phản ứng. Dd NaOH phải đặc dễ quan sát hiện tượng

Nhóm HS khác lắng nghe và bổ sung hồn thiện nếu có

Hoạt động 2:Phân cơng nhóm HS tiến hành TN cụ thể

Giáo viên Học sinh

-GV yêu cầu nhóm HS tiến hành TN
theo các bước như nội dung sgk .
-GV quan sát hoạt động cụ thể của
mỗi nhóm. Nhận xét và hướng dẫn
điều chỉnh kịp thời cách tiến hành
hoặc hoạt động của nhóm (nếu cần)

-Nhóm HS thực hiện TN đồng loạt

1TN1:Nhôm tác dụng với oxi không khí khi đốt nóng
2TN2:Sắt tác dụng với lưu huỳnh ở nhiệt độ cao

3TN3:Nhận biết kim loại nhôm, sắt ở dạng bột trong hai
lọ không nhãn

Hoạt động 3: Viết tường trình TN theo cá nhân.
GV yêu cầu HS ghi chép

kết quả TN

-GV yêu cầu mỗi HS ghi
kết quả vào tường trình TN
theo mẫu

Nhóm HS mơ tả, tổ trưởng tổng kết ghi chép :
TN1:Nhôm tác dụng với oxi khơng khí

Al(rắn,bột trắng) + O2 (kk)  Al2O3 (rắn, trắng)
TN2:Sắt tác dụng với lưu huỳnh

Fe(r, bột đen) + S(r, bột vàng) FeS(r, đen)

TN3:Nhận biết kim loại nhôm, sắt

Ống nghiệm có sũi bọt khí có chứa nhơm do phản ứng của nhôm
với dd NaOH

-Mỗi HS viết tường trình ngay sau buổi thực hành hoặc về nhà
gồm các nội dung :TN,hiện tượng, giải thích và viết PTHH
Hoạt động 4:HS làm vệ sinh, thu dọn dụng cụ, hóa chất đúng nơi quy định:

-GV yêu cầu nhóm HS vệ
sinh

Nhóm HS phân cơng :

-Khử hóa chất dư sau TN: Thu gom bột nhơm, sắt cịn dư sau

-Rửa dụng cụ TN: lọ thủy tinh, cốc thủy tinh...
-Lau bàn TN sạch sẽ, cất dụng cụ đúng nơi quy định

Hoạt động 5:GV nhận xét, đánh giá chung về tinh thần thái độ, kết quả bài thực hành và rút kinh
nghiệm.

IV. Hướng dẫn tự học.

1. Bài vừa học: Hoàn thành bảng tường trình
2. Bài mới: Hợp kim sắt: Gang, thép.

- Hợp kim của sắt là gì?

- Sản xuất gang, thép như thế nào?
V. Kiểm tra, đánh giá.

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

1

Ngày soạn:18/11/2011

Ngày dạy:21/11/1011

Tiết

27, bài 20: HỢP KIM SẮT: GANG, THÉP

I.

Mục tiêu

:

1)

Kiến thức

: Học sinh biết được

-Gang là gì? Thép là gì? Tính chất và một số ứng dụng của gang, thép.

-Nguyên tắc, nguyên liệu và q trình sản xuất gang thép trong lị cao

-Nguyên tắc, nguyên liệu và quá trình sản xuất thép trong lò luyện thép

2)

Kĩ năng

:

-Biết đọc và tóm tắc các kiến thức từ sgk

-Biết khai thác thông tin về sản xuất gang thép từ sơ đồ lò luyện gang và lò luyện

thép

-Viết được các PTHH chính xảy ra trong q trình sản xuất gang và q trình sản

xuất thép

3)

Thái độ

:

- u thích bộ môn.

II.

Chuẩn bị:

1. Giáo viên:

- Một số mẫu vật gang (mẫu gang, cái kìm),sơ đồ lị cao phóng to, sơ đồ lị luyện

thép phóng to, các phiếu học tập.

- Phiếu học tập, bảng phụ.

2. Học sinh

: Học bài cũ, chuẩn bị bài mới.

III.

Tiến trình lên lớp

:

1)

ổn định tổ chức

:

2)

Kiểm tra bài cũ

:

a. Sắt có những tính chất hố học nào? Viết các PTHH minh hoạ

b. GV yêu cầu 1 HS giải bài tập số 2 sgk trang 60 (HS khá hoặc giỏi)

3)

Các hoạt động dạy và học

:

-Giới thiệu bài:Trong đời sống và trong kĩ thuật hợp kim của sắt là gang, thép được

sử dụng rất rộng rãi. Thế nào là gang, thép.?Gang thép được sản xuất như thế nào?Hôm

nay các em sẽ được nghiên cứu.

Hoạt động1: I/Hợp kim của sắt

Giáo viên

Học sinh

Nội dung bài ghi

-Hợp kim là gì ? Hợp kim của Fe có

nhiều ứng dụng là hợp kim nào ?

-GV nhận xét.

-Gang là gì ? Thành phần của gang ?

Tính chất của gang ? Có mấy loại

gang ? Ứng dụng của gang ?

-GV bổ sung và kết luận như sgk

-Thép là gì ? Thành phần của thép ?

Tính chất của thép? Có mấy loại

thép ? Ứng dụng của thép ?

- Học sinh trả lời.

- Học sinh trả lời. Học

sinh khác bổ sung.

- HS trả lời.

-Hợp kim là gì?

(sgk/61)

1. Gang là gì?

(sgk/61)

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

-GV nhận xét.

Hoạt động 2:II. Sản xuất gang

,

thép

Giáo viên

Học sinh

Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS

quan sát sơ đồ lò

luyện gang (hình

2.16) và nghiên cứu

nội dung sgk để trả

lời câu hỏi:

-Nguyên liệu sản

xuất gang?

-Nguyên tắc sản xuất

gang?

-Quá trình sản xuất

gang trong lò cao

như thế nào?

+ Nguyên liệu được

đưa vào lò như thế

nào?

+ Các phản ứng xảy

ra trong lò?

+ Gang được tạo

thành và lấy ra như

thế nào?

+ Xỉ được tháo ra

như thế nào? Khí tạo

thành được thốt ra ở

đâu?

- GV nhận xét, bổ

sung.

-GV treo tranh vẽ

phóng to sơ đồ luyện

thép (hình 2.17).

- Nguyên liệu sản

xuất thép ?

- Nguyên tắc sản

xuất thép?

- Quá trình sản xuất

thép trong lị luyện

thép?

+ Khí nào được thổi

vào lò?

+ Các phản ứng xảy

ra như thế nào?

-HS làm theo yêu cầu của

GV (quan sát hình vẽ,

đọc, nghiên cứu sgk, tóm

tắt, để trả lời câu hỏi)

-Nguyên liệu:Fe3O4,

Fe2O3.

-Dùng khí CO để khử.

-HS dựa vào sơ đồ 2.16

để nêu quá trình sản xuất

gang trong lị cao .

-Kích thước của ngun

liệu vừa phải.

-HS viết các PTHH xảy

ra

- HS trả lời

- Gang, sắt, thép phế liệu

và khí oxi.

- Oxi hóa một số kim loại

hoặc phi kim.

- HS trả lời.

1. Sản xuất gang như thế nào?

Phản ứng tạo thành khí CO:

C(r) + O2(k)



CO2(k)

C(r) +CO2(k)



CO(k)

Khí CO khử oxít sắt trong quặng

thành sắt :

3CO(k)+Fe2O3(r)

to

 

3CO2+2Fe

-Một số oxít khác trong quặng như

MnO2, SiO2. Cũng bị khử tạo thành

đơn chất Mn, Si ...

-Đá vôi bị phân huỷ tạo thành CaO.

CaO kết hợp với SiO2 có trong quặng

tạo thành xỉ

CaO(r) + SiO2(r)



CaSiO3(r)

2. Sản xuất thép như thế nào?

a. Nguyên liệu : Gang, sắt phế liệu

b. Nguyên tắc sản xuất thép:

-Oxi hoá một số kim loại, phi kim để

loại ra khỏi gang phần lớn các

nguyên tố C, Si, Mn..

c. Quá trình sản xuất thép được thực

hiện trong lị cao

-Thổi khí oxi vào lị đụng gang nóng

chảy ở nhiệt độ cao

FeO + C



Fe + CO

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

IV.

Hướng dẫn tự học:

1. Bài vừa học

:

- GV yêu cầu HS đọc phần ghi nhớ .

- Nắm vững các khái niệm :Hợp kim là gì? Gang là gì? Thép là gì?Sản xuất gang,

thép bằng cách nào?

-GV yêu cầu HS làm bài tập số 5 sgk dưới sự hướng dẫn của GV

- BTVN: 1,2,3,4,6/63.

2. Bài sắp học

: “

Sự ăn mòn kim loại và bảo vệ kim loại không bị ăn mịn”

- Tìm hiểu sự ăn mịn kim loại.

- Biện pháp bảo vệ kim loại khơng bị ăn mịn .

V. Kiểm tra, đánh giá.

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

Ngày soạn:22/11/2011
Ngày dạy: 25/11/2011

Tiết 28, Bài 21: SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI

VÀ BẢO VỆ KIM LOẠI KHƠNG BỊ ĂN MỊN 
I. Mục tiêu :

1) Kiến thức: Học sinh biết được:

-Ăn mòn kim loại là sự phá huỷ kim loại, hợp kim, do tác dụng hố học trong mơi trường tự
nhiên

-Ngun nhân làm kim loại bị ăn mịn: Do có tác dụng với những chất mà nó tiếp xúc trong
mơi trường(nước, khơng khí, đất)

-Yếu tố ảnh hưởng đến sự ăn mịn kim loại:Thành phần các chất trong môi trường, ảnh
hưởng của nhiệt độ .

-Biện pháp bảo vệ đồ vật bằng kim loại khỏi bị ăn mịn: Ngăn khơng cho kim loại tiếp xúc
với mơi trường, chế tạo hợp kim ít bị ăn mòn

2) Kĩ năng:

-Biết liên hệ với các hiện tượng trong thực tế về sự ăn mòn kim loại, những yếu tố ảnh
hưởng và bảo vệ kim loại khỏi bị ăn mịn

-Biết thực hiện các thí nghiệm nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến sự ăn mịn kim loại,
từ đó đề xuất biện pháp bảo vệ kim loại

3) Thái độ:

 u thích bộ mơn.

 Biện pháp chống ăn mòn kim loại.

II. Chuẩn bị:
1. Giáo viên:

- Đinh sắt gỉ, miếng sắt bị gỉ
- Bảng phụ, phiếu học tập.
III. Tiến trình lên lớp :

1)ổn định tổ chức :

2)Kiểm tra bài cũ:

a. Thế nào là hợp kim? Thế nào là gang và thép?Nêu thành phần , tính chất, ứng dụng
của gang và thép?

b. Hãy cho biết nguyên tắc sản xuất gang và viết các PTHH

c. Hãy cho biết nguyên tắc luyện gang thành thép và viết các PTHH

3)Bài mới :

-Giới thiệu bài: Thế nào là sự ăn mòn kim loại? Biện pháp chống ăn mòn kim loại? Để trả
lời cho câu hỏi nayg chún ta cùng nhau tìm hiểu bài mới.

Các hoạt động dạy và học:
Hoạt động1: I/Thế nào là sự ăn mòn

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS từ sự quan sát các đồ
vât xung quanh, kể ra các đồ vật bị gỉ
-GV yêu cầu HS nhận xét

-GV yêu cầu HS dùng tay bẻ miếng
sắt gỉ, quan sát màu sắc của nó và
nhận xét

-HS trả lời( các chi tiết của xe
đạp, chấn song cửa sổ)

-HS nhận xét(nhiều đồ vật bị
gỉ)

-HS làm theo yêu cầu của GV
và nhận xét(gỉ sắt có màu
nâu, giòn xốp, dễ bị gẫy, vỡ
vụn, khơng cịn có vẻ sáng
ánh kim nữa  khơng cịn

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

-GV thơng báo hiện tượng kim loại bị
gỉ như trên được gọi là sự ăn mòn .

Vậy sự ăn mịn là gì? Tìm nguyên
nhân của sự ăn mòn đó? Giải thích
ngun nhân gây ra sự ăn mịn đó
-GV bổ sung và kết luận

tính kim loại

-HS nhận lượng thơng tin và
trả lời câu hỏi

Hoạt đông2: II/ Những yếu tố nào ảnh hưởng đến sự ăn mòn kim loại

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

- Mơi trường có ảnh hưởng gì đến sự
ăn mòn kim loại?

-GV nhận xét , bổ sung và kết luận
-GV cho HS tìm ví dụ minh hoạ một
thanh sắt tiếp xúc với nhiệt độ dễ bị gỉ
hơn so với sắt để nơi khô ráo .

-GV bổ sung thêm ví dụ và yêu cầu
HS rút ra kết luận.

- Nhiệt độ ảnh hưởng như thế nào đến
sự ăn mòn kim loại?

- HS trình bày.

-HS nêu các ví dụ:Như kẹp sắt
dùng để gắp than, kiền kiền
-HS nhận xét và kết luận.

- HS trả lời.

1. Ảnh hưởng của các
chất trong môi trường:
Sự ăn mòn kim loại
không xảy ra,hoặc xảy
ra nhanh hay chậm phụ
thuộc vào thành phần
của môi trường mà nó
tiếp xúc

2. Ảnh hưởng của nhiệt
độ:

Nhiệt độ ảnh hưởng đến
sự ăn mòn kim loại
Hoạt động 3: III/Làm thế nào để bảo vệ các đồ vật bằng kim loại không bị ăn mòn

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV đặt câu hỏi:Từ nội dung đã
nghiên cứu ở trên và thực tế đòi sống
mà các em đã biết. Hãy nêu một số
biện pháp bảo vệ kim loại khỏi bị ăn
mịn và giải thích.

-GV bổ sung và kết luận

-HS thảo luận nhóm và cử đại
diện để trả lời(ngăn không cho
kim loại tiếp xúc với môi
trường, chế tạo hợp kim
khơng bị ăn mịn...)

-Ngăn khơng cho kim
loại tiếp xúc với môi
trường(sơn, mạ, bôi dầu
mỡ)

-Chế tạo hợp kim ít bị
ăn mòn

IV. Hướng dẫn tự học:
1. Bài vừa học

-GV yêu cầu HS đọc SGK (phần ghi nhớ)

-GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi 1,2 sgk trang 67.
-GV hướng dẫn HS làm bài tập 4,5 sgk trang 67 .
2. Bài sắp học: Luyện tập chương 2: Kim loại.
- Ôn lại tính chất hóa học của kim loại

- Tính chất hóa học của nhơm và sắt có gì khác?

- Hợp kim của sắt có thành phần, tính chất như thế nào?
V. Kiểm tra, đánh giá.

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

Ngày soạn:30/11/2011
Ngày dạy:5/12/2011

Tiết 29, bài 22: LUYỆN TẬP CHƯƠNG II: KIM LOẠI
I. Mục tiêu:

1) Kiến thức: HS ôn tập và hệ thống lại
-Dãy hoạt động hố học của kim loại
-Tính chất hố học của kim loại nói chung

-Tính chất giống và khác nhau giữa kim loại nhôm ,sắt (trong các chất nhơm chỉ có hố trị
III, sắt có hố trị II, III. Nhôm phản ứng với dd kiềm tạo thành muối và giải phóng khí H2)

-Thành phần tính chất và sản xuất gang, thép

-Sản xuất nhôm bằng cách điện phân hỗn hợp nóng chảy của nhơm oxít và criolít.

2) Kĩ năng:

-Biết hệ thống hoá rút ra những kiến thức cơ bản của chương

-Biết so sánh để rút ra tính chất giống và khác nhau giữa nhôm và sắt

-Biết vận dụng ý nghĩa dãy hoạt động hoá học của kim loại để viết PTHH và xét các phản
ứng xảy ra hay không

-Vận dụng để giải các bài tập hố học có liên quan

3) Trọng tâm:

- Tính chất hóa học của Al, Fe và gang thép
II. Chuẩn bị :

1. Giáo viên:

-HS tự ôn tập và làm bài tập ở nhà.

-GV chuẩn bị phiếu học tập để HS thực hiện tại lớp.
-Bảng phụ.

Phiếu học tập số 1 (ghi ở bảng phụ)

Câu 1:Hãy khoanh tròn chỉ một chữ cái A hoặc B,C, D đứng trước câu trả lời đúng 
Có các kim loại được sắp xếp theo chiều giảm dần về hoạt động hoá học là:

1. Dãy gồm các kim loại được sắp xếp theo chiều giảm dần về hoạt động hoá học :
A. Na, Al, Cu, K, Mg, H ; B. Mg, Na, K, Al, Fe, H, Cu ;

C. Na, K, Mg, Al, Fe, Cu, H ; D. K, Na, Mg, Al, Fe, H, Cu ;
2. Dãy gồm các kim loại đều phản ứng với nước ở nhiệt độ thường :

A. Na, Al ; B. K, Na ; C. Al, Cu ; D. Mg, K ;
3. Dãy gồm các kim loại đều phản ứng với dd CuSO4:

A. Na, Al, Cu ; B. Al, Fe, Mg, Cu ; C. Na, Al, Fe, K ; D. K, Mg, Cu, Fe ;
4.Dãy gồm các kim loại đều tác dụng được với axít HCl:

A. Na, Al, Cu, Mg ; B. Zn, Mg, Cu ; C. Na, Fe, Al, K ; D. K, Na, Al, Cu ;
Câu 2. Từ các câu trả lời trên các em tự hệ thống hoá những kiến thức cần nhớ :

a. Liệt kê các nguyên tố kim loại trong dãy hoạt động hoá học theo chiều giảm dần độ hoạt động
của kim loại

b. Nêu ý nghĩa của dãy hoạt động hoá học của các kim loại. Viết PTHH minh hoạ cho mỗi ý
nghĩa Phiếu học tập số 2 (ghi ở bảng phụ)

Gang (thành phần ) Thép (thành phần )
Tinh chất Giịn, khơng rèn, khơng dát mỏng được -Đàn hồi , dẻo, cứng 
Sản xuất -Trong lò cao

-Nguyên tắc dùng CO để khử các
oxít ở nhiệt độ cao

3CO + Fe2O3 3CO2 + 2Fe

-Trong lò luyện thép

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

FeO + C to

 

Fe + CO

Chú ý:Phần chữ in nghiên là nội dung sau khi HS thảo luận nhóm.
2. Học sinh: Học bài. Chuẩn bị bài mới.

III. Tiến trình lên lớp :

1) ổn định:

2) Bài cũ: ( dược kiểm tra trong phần kiến thức cần nhớ)

3) Bài mới:

Các hoạt động dạy và học:
Hoạt động 1: Kiến thức cần nhớ

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV phát phiếu học tập số 1 cho
các nhóm học sinh thảo luận
(hoặc yêu cầu hs đọc nội dung ở
bảng phụ)

-GV hướng dẫn các nhóm trả lời
câu hỏi trong phiếu học tập
-GV bổ sung và kết luận (đáp án
câu 1:1) D ; 2)B ; 3) C
; 4) C.

-GV hướng dẫn HS trả lời câu 2
và rút ra tính chất hoá học của
kim loại

-GV bổ sung và kết luận.

-GV nêu câu hỏi hãy so sánh tính
chất hố học của nhôm và sắt
-GV nhận xét bổ sung hoàn
chỉnh nội dung kiến thức và kết
luận.

-GV phát phiếu học tập số 2 và
yêu cầu HS thảo luận nhóm , ghi
kết quả vào phiếu học tập

-GV bổ sung và kết luận.

-GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi
Thế nào là sự ăn mòn kim loại
-Các yếu tố nào ảnh hưởng đến

-HS thảo luận nhóm
-Đại diện các nhóm trả
lời câu hỏi

-Các nhóm khác bổ sung
-HS thảo luận nhóm để
trả lời câu hỏi số 2
-Đại diện nhóm trả lời
tính chất hố học của kim
loại và viết PTHH

-HS trả lời.

-Giống nhau:Tính chất
hố học của kim loại
Khác nhau: Al + kiềm.
-HS làm theo yêu cầu của
GV.

-HS trả lời.

-HS trả lời các câu hỏi
Là sự phá huỷ ...
-Mơi trường,nhiệt độ

1/Tính chất hố học của kim 
loại:

-Dãy hoạt động hoá học của kim
loại

K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H), Cu,
Ag, Au

Mức độ hoạt động của kim loại
giảm

-Tính chất hố học của kim loại:
Kim loại +phi kim

3Fe + 2O2 Fe3O4
2Al + 3Cl2 2AlCl3
Kim loại + nước

2K + 2H2O  2KOH + H2
Kim loại + axít

Fe + 2HCl  FeCl2 + H2
Kim loại + muối

Fe + CuSO4 FeSO4 + Cu
2/ Tính chất hố học của kim 
loại nhơm, sắt có gì giống nhau 
và khác nhau

a.Tính chất hố học giống nhau
-Nhơm sắt có những tính chất
hố học của kim loại.

-Đều không phản ứng với HNO3
đặc, nguội và H2SO4 đặc nguội
b. Tính chất hố học khác nhau:
-Nhơm có phản ứng với kiềm
-Khi tạo thành hợp chất Al(III),
Fe(II) và (III)

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

sự ăn mòn kim loại?

-Các biên pháp bảo vệ kim loại
khỏi bị ăn mòn là gì ?

-Ngăn khơng cho kim
loại tiếp xúc với môi
trường , chế tạo hợp kim
Hoạt động 2: Bài tập vận dụng

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS giải BT2

-GV gợi ý để HS xác định
PTHH xảy ra và hướng dẫn
HS giải thích vì sao ?

-BT4 phương pháp như trên
GV gợi ý HS nhớ lại mối liên
hệ giữa các hợp cbất vơ cơ
-GV u cầu đại diện nhóm trả
lời.

-GV bổ sung và kết luận
-Câu b,c GV hướng dẫn HS về
nhà.

-GV hướng dẫn HS tóm tắt đề
bài và viết PTHH

-GV hướng dẫn HS tìm kim
loạiA

-HS đọc và tóm tắt đề bài
-HS dựa vào dãy hoạt động
hoá học của kim loại để xác
định

-HS thảo luận nhóm để giải
bài tập(hoặc trả lời cá nhân)
-Đại diện nhóm trả lời
-Đại diện nhóm khác bổ
sung

-HS chú ý ghi chép để về
nhà tự giải

-HS chú ý lắng nghe và tóm
tắt đề bài

mA =9,2g ; mmuối = 23,4g
Kim loại A ? A(I)

-HS viết PTHH và dựa vào
PTHH để tìm kim loại A

2/a. 2Al +3Cl2 2AlCl3
b. không xảy ra

c. không xảy ra

d. Fe + CuSO4 FeSO4 + Cu
4/a. 4Al + 3O22Al2O3
Al2O3 + 6HCl2AlCl3 + H2O
AlCl3+3NaOHAl(OH)3+3NaCl
t0

2Al(OH)3 Al2O3 + 3H2O
đpnc

2Al2O3  4Al + 3O2
criolíc

2Al +6HCl  2AlCl3 +3H2
5/2A + Cl2  2ACl
2Ag (2A+ 71)g
9,2g 23,4g
tỉ lệ: 2A/9,2 = (2A + 71)/23,4
2A x 23,4 = 9,2(2A + 71)
46,8A = 18,4A + 653,2
28,4A = 653,2

A = 23
Kim loại A là Na
IV. Hướng dẫn tự học:

1. Bài vừa hoc:

- Nắm vững tính chất hóa học của kim loại.
- So sánh tính chất của Al, Fe.

- Thế nào là hợp kim sắt

- Hoàn thành tất cả bài tập sgk.

2. Bài sắp học: Bài 25: Tính chất hóa học của phi kim.
- Phi kim có những tính chất vật lý, tính chất hóa học nào?
V. Nhận xét, đánh giá.

………
………
………

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

Ngày soạn:3/12/2011
Ngày dạy: 7/12/2012

Tiết 30, bài 25: TÍNH CHẤT CỦA PHI KIM 
I. Mục tiêu :

1) Kiến thức :

-Biết dược một số tính chất vật lí của phi kim: Phi kim tồn tại ở 3 trạng thái rắn, lỏng, khí.
Phần lớn các ngun tố phi kim khơng dẫn điện, dẫn nhiệt, nhiệt độ nóng chảy thấp.

-Biết những tính chất hoá học chung của phi kim:Tác dụng với oxi, với kim loại và với
hiđrô. (KTTT)

-So lược về mức độ hoạt động hoá học mạnh yếu của 1 số phi kim .

2) Kĩ năng:

-Biết quan sát TN, hình ảnh thí nghiệm rút ra nhận xét về tính chất hoá học của phi kim
-Viết được 1 số PTHH theo sơ đồ chuyển hoá của phi kim

-Tính lượng phi kim và hợp chất của phi kim trong pứ hố học.

3) Thái độ:

- u thích bộ mơn.
II. Chuẩn bị:

1.Giáo viên:

- Tranh vẽ thí nghiệm khí hidro cháy trong khí clo.
- Bảng phụ, phiếu học tập.

2. Học sinh: Học bài, chuẩn bị bài mới.
III. Tiến trình lên lớp :

1)Ổ n định:
2)Bài cũ:

3)Bài mới: Kim loại có những tính chất chung nào ?(kiểm tra bài cũ) so với kim loại, phi
kim có những tính chất nào khác? để trả lời câu hỏi này chúng ta nghiên cứu bài “ tính chất của
phi kim” .

Hoạt động 1 : I/ Tính chất vật lí của phi kim:

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS cho biết:
tên , KHHH, tính chất vật lí,
của một số phi kim

-GV bổ sung và thơng báo
tính chất vật lí của phi kim

- HS thảo luận trả lời :Than
(C), S, rắn , không dẫn điện,
không dẫn nhiệt.

-HS ghi các thông tin vào vở

I. Phi kim có những tính
chất vật lý nào?

-Phi kim có thể tồn tại ở trạng
thái:Thể rắn I2, S, C..., thể
lỏng Br2, thể khí O2, Cl2...
-Khơng dẫn điện, dẫn nhiệt,và
có nhiệt độ nóng chảy thấp

Hoạt động 2:II/Phi kim có những tính chất hoá học nào?

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS cho VD về
kim loại với phi kim

-GV hướng dẫn để HS nhận
xét về tính chất này

- GV yêu cầu HS viết PTHH
giữa oxi và hiđro, giữa hiđro
với clo.

-GV có thể dựa vào tn sgk
yêu cầu hs mô tả hiện tượng

-HS dựa vào bài kim loại đã
học để cho VD

-HS nhận xét (kim loại + phi

kim muối(oxít)

-HS viết PTHH

-HS quan sát và nhận xét
(hiđro cháy trong khí clo tạo

II. Phi kim có những tính
chất hóa học nào?

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

và rút ra nhận xét

-GV thơng báo ngồi H2 , một
số phi kim khác phản ứng với
hiđro tạo thành hợp chất khí
-GV yêu cầu HS viết PTHH
giữa S, P với oxi và yêu cầu
HS nhận xét

-GV bổ sung và kết luận

-GV cho VD
2 Fe+3Cl2
Fe + S 

-Yêu cầu HS viết PTHHvà
nhận xét hoá trị của Fe trong
VD trên mức độ hoạt động

của clo và S

-GV cho VD H2+Cl2

H2+S ; H2+ F2 ; và ghi
điều kiện phản ứng . Yêu cầu
HS nhận xét phản ứng nào dể
xảy ra nhất  độ mạnh yếu

của 3 nguyân tố Cl, F, S.
-GV yêu cầu HS nêu mức độ
hoạt động của phi kim .

-GV bổ sung và kết luận

thành khí khơng màu, làm
giấy qùy tím hố đỏ.

-HS viết PTHH và nhận xét

-HS viết PTHH và nêu mức
độ hoạt động của clo và S
(Cl> S)

-HS viết PTHH và nhận xét
phản ứng dễ xảy ra nhất là :
H2+ F2H2+Cl2H2+S

-HS nhận xét mức độ hoạt
động của các phi kim.

3/Tác dụng với oxi: 
t0

S(r) + O2(k) SO2(k) k/ màu
4P(r) +5 O2((k)
2P2O5(r)trắng

Nhiều phi kim tác dụng với
oxi tạo thành oxít axít

4/ Mức độ hoạt động của phi
kim:

Mức độ hoạt động hoá học
mạnh hay yếu của phi kim
được xét căn cứ vào khả năng
và mức độ phản ứng của phi
kim đó với kim loại và hiđro
VD:F,Cl, O. là những phi kim
mạnh

S, P, C, Si là những phi kim
yếu

IV. Hướng dẫn tự học.

-GV yêu cầu HS tóm tắt nội dung chính của bài học
-GV yêu cầu HS làm bài tập 3,5 sgk

3.H2+ Cl2 2HCl ; H2 + S H2S ; H2 + Br2  A S. 2HBr

4. SSO2SO3H2SO4Na2SO4BaSO4

-GV hướng dẫn HS hoàn thành sơ đồ trên
V. Hướng dẫn tự học

-Làm các bài tập còn lại

-Nghiên cứu bài mới : Tìm hiểu về tính chất vật lí và hố học của clo, ứng dụng và phương
pháp điều chế clo.

VI. Kiểm tra, đánh giá.

………
………
………

A S

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31>

Ngày soạn: 8/12/2011
Ngày dạy: 12/12/2011

Tiết 32, 33 Bài 26 CLO
KHHH: Cl
NTK : 35,5
PTK : 71

I. Mục tiêu:

1) Kiến thức: HS biết được
-Tính chất vật lí của clo (KTTT)

- Clo có 1 số tính chất chung của phi kim (tác dụng với kim loại, với hiđro), clo còn tác
dụng với nước và dd bazơ, clo là phi kim hoạt động mạnh. (KTTT)

-Phương pháp điều chế clo trong cơng nghiệp, trong phịng TN (KTTT)
-Một số ứng dụng , thu khí clo trong cơng nghiệp, trong phịng TN
2) Kĩ năng:

-Biết dự đốn, kiểm tra, kết luận được tính chất hố học của clo và viết các pthh

-Biết quan sát TN , nhận xét về tác dụng của clo với nước, với dd kiềm và tính tẩy màu của
clo ẩm (nếu có)

-Nhận biết được khí clo bằng giấy màu ẩm

-Tính thể tích khí clo tham gia hoặc tạo thành trong phản ứng hoá học ở đktc
3) Thái độ : u thích bộ mơn.

II. Chuẩn bị 
1. Giáo viên

- Sơ đồ thùng điện phân dd muối ăn để điều chế khí clo trong cơng nghiệp .
- Bảng phụ, phiếu học tập.

III. Tiến trình lên lớp : 
1)ổn định :

2)Bài cũ :(Được kiểm tra trong phần tính chất hố học của clo)
3)Bài mới :

Tiết 1-Giới thiệu bài:GV:Hãy viết CTPT của muối ăn, cho biết nguyên tố hoá học nào tạo thành
muối ăn. GV:Hãy nêu hiểu biết của em về nguyên tố clo , để giải đáp câu hỏi này chúng ta nên
nghiên cứu bài clo .

Hoạt động 1:Tính chất vật lí

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV huớng dẫn HS quan sát
trạng thái, màu sắc của clo
dựavào sgk

-GV nêu thêm những dữ kiện
khác về tính chất vật lí của clo

-HS quan sát lọ đựng khí
clo và cho biết trạng thái,
màu sắc(chất khí, màu vàng
lục)

-HS nhận lượng thơng tin

-Chất khí, màu vàng lục, mùi
hắc, nặng gấp 2,5 lần khơng
khí và tan được trong nước,
clo là khí độc.

Hoạt động2 II/Tính chất hố học:

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV giao nhiệm vụ cho HS
hướng dẫn HS hoạt đọng để tìm
ra tính chất hố học của clo
-GV nêu vấn đề liệu clo có
những tính chất hố học của phi
kim hay không?

-GV dựa vào tn sgk yêu cầu hs
nêu hiện tượng nhận xét viết các
pthh các phản ứng đốt cháy dây

-HS nhận lượng thông tin

-HS quan sát TN, viết
PTHH, và thảo luận về
tính chất hố học của clo

1. Clo có những tính chất
của phi kim không?

a. Tác dụng với kim loại:
2Fe(trắngxám) + 3Cl2
2FeCl3 (màu đỏ)

Cu +Cl2 

CuCl2(trắng)

</div>
(32)<div class='page_container' data-page=32>

Fe, Cu, và khí H2 trong bình
đựng khí clo

-Gvbổ sung và kết luận

-GV yêu cầu hs dựa vào sgk để
mô tả TN tác dụng của clo với
nước .

-GV nêu bản chất phản ứng của
clo với nước xảy ra theo 2 chiều
ngược nhau từ đó giải thích hiện
tượng màu, mùi của nước clo và
tính tẩy màu của clo ẩm hoặc
nước clo như sgk.

-GV hỏi: Vậy sự hoà tan clo vào
nước là hiện tượng vật lí hay
hiện tượng hoá học

-GV yêu cầu hs dựa váo sgk để
mô tả hiện tượng nhận xét TN
clo với dd NaOH và viết pthh
-GV gợi ý và giải thích dd có
tính tẩy màu vì tương tự như
HClO, NaClO là chất oxi hoá
mạnh

-HS quan sát màu sắc,
nhận xét hiện tượng của
nước clo

-Quan sát maù sắc giấy
quỳ trước và sau khi tiếp
xúc với nước

-Viết PTHH xảy ra

-HS trả lời(vật lí và hố
học)

-HS quan sát hiện tượng
(dd không màu) và viết
pthh

muối clorua

b.Tác dụng với hiđro:
Cl2(k) + H2(k) 2HCl(k)
Kết luận:Clo có những tính
chất hố học của phi kim
:tác dụng hầu hết kim loại
tạo thành muối clorua,tác
dụng với hiđro tạo thành
hiđroclorua .Clo là phi kim
hoạt động hố học mạnh
2/Clo cịn có tính chất hoá
học nào khác?

a.Tác dụng với nước:

Cl2(k) + H2O  HClO +
HCl

Nước clo là dung dịch hỗn
hợp các chất Cl2, HCl,
HclO.

b. Tác dụng với dd NaOH:
Cl2(k)

+NaOH(dd)NaClO(dd)

+NaCl (dd)+H2O

Tiết2: Hoạt động 3 III/Ưng dụng của clo

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

GV hướng dẫn HS xem hình
3.4(sgk) và nêu một số ứng dụng
của clo

-GV bổ sung và kết luận

-HS trả lời(dựa vào hình

3.4)

-Khử trùng nước sinh hoạt.
-Tẩy trắng vải sợi, bột giấy.
-Điều chế nhựa PVC, chất
dẻo, chất màu, cao su.
-Điều chế nước giaven,
clorua vơi

Hoạt động 4: IV/Điều chế khí clo:

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

GV hướng dẫn HS xem hình 3.5
sgk và trả lời các câu hỏi sau:
-Hoá chất để điều chế clo bao gồm
những chất nào ?

-Bình đựng H2SO4 đặc dùng để làm
gì?

-Tại sao khơng thu khí clo qua
nước

-GV yêu cầu HS nêu cách thu khí
clo và giải thích tại sao ?

-HS quan sát hình 3.5
sgk và trả lời câu hỏi
(MnO2, H2SO4 đặc,

HCl)

-(làm khơ khí clo)
-vì clo tác dụng với
nước

1 Điều chế clo trong phịng
TN

4HCl+MnO2

MnCl2+Cl2+2H2O

</div>
(33)<div class='page_container' data-page=33>

-GV u cầu HS dự đốn sản phẩm
và viết PTHH

-GV yêu cầu HS nêu tóm tắc q
trình điều chế clo trong phịng TN
-GV u cầu HS dựa vào sgk cho
biết nguyên liệu điều chế clo trong
CN

-GV giới thiệu tên ,phương pháp và
yêu cầu HS quan sát sơ đồ bình
điện phân để mơ tả q trình điều
chế clo trong CN , dự đoán sản
phẩm và viết PTHH

-HS trả lời(clo nặng
hơn khơng khí)

-HS trả lời và viết
PTHH

-HS trả lời câu hỏi
-HS trả lời(dd NaCl)

- HS quan sát sơ đồ và
trả lời câu hỏi

2.Điều chế clo trong công
nghiệp

NaCl +2H2O  Cl2 + H2
+2NaOH

(dd bh) (k) (k)
(dd)

IV. Củng cố

Tiết1: - GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi 1,4,6.sgk trang 81

-GV hướng dẫn HS trả lời câu hỏi 1(vừa là hiện tượng vật lí ,vừa là hiện tượng hố học vì
có tạo thành chất mới, có khí clo trong dd ,clo là chất tan)

4/b vì clo tác dụng với nước

6/Quỳ tím ẩm clo mất màu quỳ tím ẩm

HCl làm đỏ quỳ tím ẩm

-Dùng tàn đóm nhận ra khí oxi (làm tàn đóm bùng cháy)

Tiết2:9/Khơng thể thu khí clo bằng cách đẩy nước vì clo tác dụng với nước ,có thể thu khí clo
bằng cách đẩy khơng khí và để ngửa bình

10/GV hướng dẫn HS viết PTHH và đổi các đại lượng
V. Hướng dẫn tự học

-Về nhà làm các bài tập cịn lại

-nghiên cứu bài mới (cácbon): Tìm hiểu tính chất của các bon vơ định hình (than gỗ, than
xương, ..)

VI. Kiểm tra, đánh giá

</div>
(34)<div class='page_container' data-page=34>

Ngày soạn: 9 /12/2011
Ngày dạy: 14 /12/2011

Tiết 33 Bài 27: CACBON
I. Mục tiêu :

1) Kiến thức : Học sinh biết được

-Đơn chất cacbon có 3 dạng thù hình chính: Kim cương, than chì và cácbon vơ định hình.
-Cácbon vơ định hình (than gỗ, than xương, mồ hóng…) có tính hấp phụ và hoạt động hóa
học nhất

-Sơ lược tính chất vật lí của 3 dạng thù hình .

-Cácbon là phi kim hoạt động hóa học yếu: Tác dụng với oxi và một số oxit kim loại , tính
chất hóa học đặc biệt của cácbon là tính khử ở nhiệt độ cao. (KTTT)

-Một số ứng dụng tương ứng với tính chất vật lí và tính chất hóa học của cácbon (KTTT)
2) Kĩ năng :

-Quan sát thí nghiệm, hình ảnh TN và rút ra nhận xét về tính chất hóa học của cácbon .
-Viết pthh của cacbon với oxi, với 1 số oxit kim loại.

-Tính lượng C và hợp chất của C trong phản ứng hoá học, khối lượng chất bị khử và lượng
nhiệt toả ra hoặc tiêu thụ trong phản ứng của C.

3) Thái độ : u thích bộ mơn.
II. Chuẩn bị :

1. Giáo viên:

- Hóa chất: CuO(khơ), than gỗ(khơ), nước vơi trong.
- Bảng phụ, phiếu học tập

2. Học sinh: Làm bài, học bài cũ, chuẩn bị bài mới.
III. Tiến trình lên lớp:

1)ổn định tổ chức:
2)Kiểm tra bài cũ:

a.Nêu tính chất hóa học của clo. Viết các PTHH minh họa .

b.Viết PTHH khi cho clo, lưu huỳnh, oxi phản ứng với sắt ở nhiệt độ cao. Cho biết hóa

trị của sắt trong những hợp chất tạo thành.

3)Bài mới : Cácbon là 1 trong những ngun tố hóa học được lồi người biết đến sớm nhất,
rất gần gũi với đời sống con người, vậy cácbon tồn tại ở dạng nào trong tự nhiên ? cácbon có
những tính chất vật lí và hóa học nào? Cácbon có những ứng dụng gì? Để trả lời, chúng ta sẽ
nghiên cứu bài cácbon .

-Các hoạt động dạy và học:

Hoạt động1:I/ Các dạng thù hình của cácbon:

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV gợi ý HS nhớ lại bài oxi ta đã biết
oxi có 2 dạng thù hình là O2 và O3, đây
là những đơn chất, vậy dạng thù hình là
gì?

-GVbổ sung vàkết luận như sgk

-GV giới thiệu cho HS 3 dạng thù hình
của cácbon và yêu cầu HS nêu một số
tính chất của cácbon vơ định hình

-HS dựa vào gợi ý
của GV để trả lời câu
hỏi (dạng thù hình là
những đơn chất ...)
-HS nhận lượng
thông tin và dựa vào

sơ đồ để trả lời

1/Dạng thù hình là gì?là
những đơn chất khác nhau
do nguyên tố đó tạo nên .
Ví dụ:O2 và O3

2/ Các dạng thù hình của
cácbon :

</div>
(35)<div class='page_container' data-page=35>

Hoạt động2:II/ Tính chất của cábon:

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV thực hiện TN về sự hấp phụ màu
của than gỗ. Hướng dẫn HS quan sát dd
thu được sau khi chảy qua lớp than gỗ
-GV bổ sung và kết luận

-GV cho nhiều VD để chứng minh than
gỗ có tính hấp phụ chất khí, hơi. (chú ý
tới liên hệ thực tế :lọc nước, cơm khê.)
-GV thông báo than mới điều chế có tính
hoạt tính mạnh

-GV nêu vấn đề cácbon là phi kim .
cácbon có những tính chất hóa học nào?
-GV thơng báo cácbon là phi kim hoạt
động hóa học yếu điều kiện xảy ra phản
ứng của C với H2và kim loại rất khó

khăn nên ta chỉ xét 1 số tính chất hóa
học có nhiều ứng dụng …

-GV thực hiện TN đốt cháy cacbon trong
oxi và yêu cầu HS quan sát hiện tượng
và viết PTHH

-GV bổ sung và kết luận.

-GV thực hiện thí nghiệm CuO+ C và
yêu cầu HS giải thích các hiện tượng:
Tại sao nước vôi trong đục, màu của hỗn
hợp sau khi nung chuyển từ đen thành đỏ
-GV yêu cầu HS nhận xét và rút ra kết
luận

-GV bổ sung và kết luận

-HS quan sát GV làm
TN. Nhận xét hiện
tượng dd mực sau khi
qua lớp than gỗ trở
thành dd trong suốt,
không màu

-HS nhận lượng thông
tin

-HS thảo luận trả lời
về tính chất hóa học

chung của phi kim
-HS làm theo yêu cầu
của GV (cháy trong
oxi và tỏa nhiều
nhiệt )

-HS quan sát hiện
tượng và viết PTHH :
CuO + C CO2 + Cu
-HS giải thích các hiện
tượng (vì có CO2 tạo
thành, Cu tạo thành)
-HS rút ra kết luận:C
khử được oxít của một
số kim loại

1.Tính chất hấp phụ:

-Than gỗ có tính hấp phụ chất
màu tan trong dd.

-Than gỗ có khả năng giữ
trên bề mặt của nó các chất
khí, chất hơi. Than gỗ có tính
hấp phụ

2. Tính chất hóa học:
a. Cácbon tác dụng với oxi:
C(r) + O2(k)  CO2(k) + Q
b.Cácbon tác dụng với oxít

kim loại:

CuO(r)+C(r) CO2(k)+Cu(r)
(đen) (đen) (0 màu) (đỏ)
-Ngoài ra ở nhiệt độ cao C
cịn khử được một số oxít
kim loại như ZnO, PbO ...

Hoạt động 3:Ưng dụng của cácbon:

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS hãy nêu những ứng
dụng có liên quan đến tính chất hóa học
của cácbon (than, kim cương, than
chì)và giải thích tại sao ?(VD tại sao
than hoạt tính được dùng làm mặt nạ
phòng độc...)

-GV bổ sung và kết luận.

-HS thảo luận nhóm và
cử đại diện nhóm trả
lời câu hỏi (phản ứng
cháy tỏa nhiệt.C có

tính khử  luyện gang

thép..)và giải thích tại
sao ?

-Than chì làm điện cực, chất
bơi trơn, ruột bút chì.

-Kim cương được dùng làm
đồ trang sức, mũi khoan, dao
cắt kính.

-Than hoạt tính được dùng
làm mặt nạ phòng độc, làm
chất khử màu , khử mùi.
-Than đá, than gỗ, được dùng
làm nhiên liệu, làm chất khử
để điều chế một số kim loại
IV. Củng cố

-GV yêu cầu 1 2 HS đọc phần ghi nhớ

-GV hỏi dạng thù hình của nguyên tố là gì? Nêu các dạng thù hình của cácbon
-GV yêu cầu HS giải bài tập 2 sgk

C + CuO; C+ PbO; C + CO2; C + FeO (C đóng vai trò là chất khử)

</div>
(36)<div class='page_container' data-page=36>

V. Hướng dẫn tự học :

-Về nhà học bài cũ ,làm bài tập

-Nghiên cứu bài mới : Tìm hiểu về tính chất của các oxít của cácbon.
VI. Kiểm tra, đánh giá.

</div>
(37)<div class='page_container' data-page=37>

Ngày soạn: 20/12/2011
Ngày dạy: 26/12/2011

Tiết 34, Bài 28: CÁC OXIT CỦA CACBON
I. Mục tiêu:

1) Kiến thức : HS biết được

-CO là oxit không tạo muối, độc, khử được nhiều oxit kim loại ở nhiệt độ cao. Là oxit
trung tính có tính khử mạnh .

-CO2 là oxit axit tương ứng với axit cacbonic
2) Kĩ năng :

-Biết quan sát TN và hình ảnh thí nghệm để rút ra tính chất hố học của CO, CO2
-Xác định pứ có thực hiện được hay khơng và viết pthh

-Nhận biết CO2, một số muối cacbonat cụ thể .

-Tính thành phần phần trăm thể tích khí CO và CO2 trong hỗn hợp
3) Thái độ : Yêu thích bộ môn

II. Chuẩn bị

1. Giáo viên: Bảng phụ, phiếu học tập.
2. Học sinh: Học bài. Chuẩn bị bài mới.
III. Tiến trình lên lớp :

1)ổn định tổ chức :
2)Kiểm tra bài cũ:

a. Dạng thù hình của nguyên tố là gì?cho 2 ví dụ

b. Viết PTHH của C với các oxit sau :CuO, PbO, CO2, FeO. Hãy cho biết loại phản ứng , vai trị
của C trong các phản ứng đó trong sản xuất

3) Các hoạt động dạy và học. GV viết CTHH CO và CO2. Hai oxit này thuộc loại nào?
Chúng có những tính chất và ứng dụng gì ? để trả lời chúng ta sẽ nghiên cứu về tính chất và
ứng dụng của các oxit này

Hoạt động 1:I/CÁCBON OXIT (CO = 28):

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV hướng dẫn HS nghiên
cứu sgk về tính chất vật lí của
CO

-GV nêu câu hỏi để HS nhớ
lại một số phản ứng của CO
trong lò cao và cho biết vai trị
của CO

-GV cho HS quan sát hình vẽ
(H 311) và mô tả TN để
chứng tỏ tính chất của cácbon
oxit

-GV yêu cầu HS dựa vào tính
chất vật lí và tính chất hóa học

cho biết ứng dụng của CO
-GV bổ sung và kết luận

-HS tự đọc sgk và trả lời
câu hỏi (tính chất vật lí
của CO)

-HS trả lời : Viết các
PTHH (các oxit sắt +CO)
và cho biết vai trị của
CO

-HS quan sát hình vẽ và
trả lời câu hỏi (nêu được
hiện tượng tại sao có chất
rắn màu đỏ xuất hiện)
-HS trả lời câu hỏi(làm
nhiên liệu, chất khử...)

1/Tính chất vật lí:

CO là chất khí khơng màu, khơng
mùi, ít tan trong nước, hơi nhẹ hơn
khơng khí, rất độc.

2/Tính chất hóa học:

a. CO là oxít trung tính :ở nhiệt độ
thường CO không phản ứng với
nước, kiềm và axít.

b. CO là chất khử:ở nhiệt độ cao
CO khử được nhiều oxít kim loại
CuO(r)+CO(k) CO2(k)+Cu(r)
(đen) (đỏ)
3/ứng dụng:Làm nhiên liệu, chất
khử, ngun liệu trong cơng nghiệp
hóa học

Hoạt động 2:CÁCBON ĐI OXIT: CO2 = 44

</div>
(38)<div class='page_container' data-page=38>

-GV yêu cầu nêu tính chất
vật lí của CO2 . Ngồi ra GV
cho HS quan sát một số TN
như hình 3.12 để bổ sung
thêm tính chất vật lí

-GV làm TN cho quỳ tím
vào ống nghiệm đựng nước
rồi sục khí CO2 vào
(h3.13)đun nóng dd và yêu
cầu HS quan sát TN, rút ra
nhận xét

-GV yêu cầu HS viết PTHH
của CO2 với NaOH

-GV thông báo sản phẩm tạo
thành phụ thuộc vào tỉ lệ số
mol

-GV yêu cầu HS viết PTHH
của CaO với CO2 và kết luận
-GV yêu cầu HS đọc sgk để
nêu ứng dụng của CO2 (chú
ý đến phần liên hệ thực tế)
-GV bổ sung và kết luận .

-HS dựa vào sự hiểu biết
về CO2 để trả lời và
quan sát hình 3.12

-HS quan sát hiện tượng
và rút ra nhận xét, giải
thích (quỳ tím đỏ nhạt
,khi đun nóng chuyển
sang màu tím)H2CO3
là một axít yếu

-HS viết PTHH (sản
phẩm có thể là Na2CO3
hoặc NaHCO3 hay cả 2
muối

-HS viết PTHH và kết
luận CO2 là một oxít axít
-HS đọc sgk và trả lời
câu hỏi

1/Tính chất vật lí:

CO2 là chất khí khơng màu , khơng
mùi, nặng hơn khơng khí, khơng
duy trì sự cháy, CO2 bị nén và làm
lạnh thì hố rắn .

2/Tính chất hố học:
a.Tác dụng với nước:

CO2(k) + H2O(l)  H2CO3(dd)


b. Tác dụng với dd bazơ:
CO2 + 2NaOH Na2CO3+H2O
1 mol 2 mol

CO2 + NaOH  NaHCO3(dd)
1 mol 1 mol

2CO2+3NaOHNaHCO3+Na2CO3
2 mol 3 mol

Kết luận:CO2 có những tính chất
của oxit axit

3/ứng dụng:

CO2 chửa cháy, bảo quản thực
phẩm, sản xuất nước giải khát có
gaz, sản xuất xôđa, phân đạm urê

IV

.

Củng cố

-GV yêu cầu HS hệ thống lại tính chất quan trọng của khí CO và CO2 , để thấy rõ sự sự giống
nhau và khác nhau về thành phần tính chất và ứng dụng

-Nếu có điều kiện GV lập bảng so sánh để HS thấy rõ được tính chất khác biệt giữa 2 axit này
-GV hướng dẫn HS giải BT sgk.

BT3: Dẫn CO, CO2 qua Ca(OH)2 , CuO.

BT4: Do Ca(OH)2 tác dụng với khí CO2 trong khơng khí  CaCO3
BT5: Dẫn CO, CO2,  Ca(OH)2 thu được CO

2CO + O2 2CO2VCO = 2 x 2 = 4l , VCO2 = 16 – 4 = 12 L
V. Hướng dẫn tự học

Về nhà học bài cũ , nghiên cứu bài mới “ H2CO3 và muối cacbonic.
VI. Kiểm tra, đánh giá.

</div>
(39)<div class='page_container' data-page=39>

Ngày soạn:25 /12/2011
Ngày dạy:29/12/2011

Tiết 35 ƠN TẬP HỌC KÌ I 
I. Mục tiêu :

1) Kiến thức: Học sinh nắm được các kiến thức sau:

-Củng cố, hệ thống hố kiến thức về tính chất của các hợp chất vô cơ, kim loại để thấy rõ
mối quan hệ giữa đơn chất và hợp chất vô cơ .

2) Kĩ năng :

-Từ tính chất hố học của các hợp chất vô cơ , kim loại, biết thiết lập sơ đồ biến đổi từ kim
loại thành các chất vô cơ và ngược lại. Đồng thời xác lập được mối quan hệ giữa từng loại chất .
-Biết chọn đúng các chất cụ thể làm ví dụ và viết PTHH biểu diễn sự biến đổi giữa các chất
-Từ sự biến đổi cụ thể rút ra được mối quan hệ giữa các loại chất

3) Thái độ : HS có thái độ nghiêm túc và tĩ mĩ trong học tập.:
II. Chuẩn bị :

Chuẩn bị các phiếu giao việc cho HS chuẩn bị ôn tập ở nhà
Phiếu học tập số 1

Hãy viết PTHH thực hiện dãy biến đổi sau. Từ đó cho biết tên loại chất và lập mối liên hệ
1 K KOH KCl KNO3 ; 2. K K2O KOH KNO3

K2SO4

3 . K K2O K2CO3 KOH K2SO4 KNO3 ; 4. K KCl
Phiếu học tập số 2

Hãy viết PTHH thực hiện dãy biến hố sau. Từ đó cho biết tên loại chất và thiết lập mối liên hệ.
1.AgNO3 Ag ; 2. FeCl3 Fe(OH)3 Fe2O3 Fe ; 3. Cu(OH)2 CuO Cu ; 4. CuO
Cu

III. Tiến trình lên lớp :
1)ổn định tổ chức :

2)Kiểm tra bài cũ:( được kiểm tra trong q trình ơn tập)
3)Các hoạt động dạy và học:

Hoạt động1: I/ Kiến thức cần nhớ :

Giáo viên Học sinh Nội dung ghi bài

-GV phát phiếu học tập số 1 và giao
nhiệm vụ cho HS

-GV theo dõi và hướng dẫn HS từ
chỗ biết tên các loại chất và các
PTHH để lập sơ đồ từ kim loại

hợp chất vô cơ

-GV phát phiếu học tập số 2 và giao
nhiệm vụ cho HS:Hãy viết PTHH
thực hiện dãy biến hoá trong phiếu
học tập

-GV theo dõi các hoạt động của
nhóm và hướng dẫn HS hoàn thành
bài tập VD:Từ AgNO3 Ag (GV
thông báo đây là mối quan hệ giữa
muối và kim loại

-GV yêu cầu đại diện nhóm trình ba
-GV nhận xét và bổ sung và hướng
dẫn hs lập nên sơ đồ khái quát .y.

-HS nhận nhiệm vụ GV giao

và thảo luận nhóm. Cử đại
diện trình bày, viết các
PTHH cho biết tên loại chất
và thiết lập mối liên hệ (kim
loại K, bazơ KOH, oxit bazơ
K2O, ...

-HS nhận nhiệm vụ GV giao
và thảo luận nhóm để trả lời
câu hỏi.

1/AgNO3 + Cu  Cu(NO3)2
+ Ag
2/FeCl3+3NaOHFe(OH)3+
3NaCl

-2Fe(OH)3 Fe2O3 + 3H2O
Fe2O3 +3 H22 Fe +3 H2O
-HS cử đại diện nhóm trả lời

1/Sự chuyển hốkim loại
thành các hợp chất vô
cơ:

Bazơ <--Kim loại

O.B.

Muối

2/Sự biến đổi các hợp
chất vô cơ thành kim
loại:

Muối Kim loại

<--Oxit bazơ

</div>
(40)<div class='page_container' data-page=40>

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi
-GV hướng dẫn HS giải BT2

sgk:GV thông báo để sắp xếp
4 chất này thành dãy chuyển
đổi hoá học các em cần phải
nắm mối quan hệ của chúng
-GV yêu cầu HS phân loại
từng chất và lập mối quan hệ
-GV yêu cầu HS viết các
PTHH

-GV bổ sung và kết luận
-GV yêu cầu HS nghiên cứu
đề bài

-GV u cầu HS tìm ra điểm
khác biệt về tính chất hố học
của nhơm, bạc, sắt,

-GV u cầu HS trình bày đầy
đủ cách nhận biết và viết

PTHH

-GV yêu cầu HS đọc và
nghiên cứu BT 10 và tìm PP
giải

-GV yêu cầu HS đổi m n và

tính mdd  mct

-GV hướng dẫn hs giải bài tập
-GV bổ sung

-HS nghiên cứu BT2 và tìm
mối quan hệ của chúng(phân
loại các chất  mối quan hệ
viết các PTHH)

Al(kim loại) AlCl3(muối)
Al(OH)3(bazơ)Al2O3(oxit
bazơ)

-HS viết các PTHH

-HS đọc và nghiên cứu đề bài
để tìm phương pháp giải
(nhận biết bằng pp hoá học)
-HS trả lời(đều là kim loại
nhưng nhơm tác dụng được
với dd NaOH,cịn lại Ag và

Fe thì chỉ có Fe tác dụng với
axit)

-HS trình bày và viết PTHH

-HS nêu PP giải (tìm các dữ
kiện cho biết và cần tìm)
mFe= 1,96g , Vdd = 100ml
C%= 10%, D= 1,12g/ml
a/PTHH , b/ CM= ?

-HS thảo luận và giải bài tập

BT2

AlAlCl3Al(OH)3Al2O3
AlAl2O3AlCl3Al(OH)3
2Al+6 HCl2AlCl3 +3H2
AlCl3+3NaOH

NaCl+Al(OH)3
2Al(OH)3 Al2O3 +3 H2O

BT3:-Trích 3 mẫu thử cho dd
NaOH vào 3 mẫu thử trên
mẫu nào có chất khí bay ra là
nhơm vì

Al+

NaOH+H2ONaAlO2+H2
2 mẫu cịn lại khơng có hiện
tượng gì là:Fe và Ag

-Trích 2 mẫu cịn lại cho
ddHCl vào 2 mẫu trên mẫu
nào có chất khí bay ra là Fe
vì;

Fe +2HClFeCl2 + H2
-Mẫu cịn lại là Ag
BT10:

n =1,96/56 = 0,035mol
mdd = 100 x 1,12 =112g
mct = 112/100x 10= 11,2g
nCuSO4 =11,2/160 = 0,7mol
a/Fe+ CuSO4FeSO4 + Cu
b/nCuSO4 > nFe nFeSO4  CM
IV. Củng cố:

-GV yêu cầu HS cho VD theo sơ đồ 1,2 đã học
-Cách giải 1 số dạng bài tập thực hiện dãy biến hoá

-Viết CTHH, nhận biết các chất .Toán hỗn hợp, toán dung dịch.
V.Hướng dẫn tự học

về nhà xem lại đề cương và làm các bài tập còn lại ở sgk .
VI.Kiểm tra, đánh giá.

</div>
(41)<div class='page_container' data-page=41>

Ngày soạn: /12/2011

Ngày dạy: / 12/2011

KIỂM TRA HỌC KÌ I
I.MỤC TIÊU:

A/ chuẩn kiến thức, kỉ năng

1. Kiến thức : Học sinh được ôn tập và khắc sâu tính chất hóa học của oxit, axit, bazơ, muối, kim loại
và dãy hoạt động hóa học của kim loại.

2. Kĩ năng: Rèn kĩ năng viết phương trình, phân biệt các chất, và giải bài tập tính theo phương trình hóa
học, bài tập hỗn hợp và bài tập tăng giảm khối lượng.

3. Thái độ: Giáo dục ý thức cẩn thận, lịng u thích mơn học.

B. Trọng tâm Tính chất của các loại hợp chất vơ vơ, kim loại. mối liên hệ giữa đơn chất và hợp chất
vơ cơ, kim lọai.

kĩ năng viết cân bằng phương trình, giải bài tập định tính, định lượng.
II.CHUẨN BỊ CỦA GV - HS.

GV: Đề kiểm tra theo nội dung đã ôn ở tiết ôn tập.
HS : Ôn tập các kiến thức theo nội dung tiết ôn tập.

MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA HỌC KỲ I NĂM HỌC (2011 – 2012)
MƠN: HỐ HỌC 9

(Thời gian: 45 phút)

Mức độ

Nội dung Nhận biết

Thông
hiểu

Vận dụng

Cộng
Cấp độ

thấp

Cấp độ
cao

Tính chất hóa học của muối Câu 1

(2,5đ)

2,5đ
Viết phương trình hóa học của các hợp

chất vơ cơ

Câu 2
(2,0đ)

2,0đ

Nhận biết axit, bazơ Câu 3

(1,5đ)

1,5đ

Tính chất hóa học của kim loại, muối Câu 4

(1,0đ)

1,0đ
Bài tập tính khối lượng, nồng độ mol/l và

tìm kim loại chưa biết

Câu 5
(1,0đ)

3,0đ

Tổng điểm 5,0đ 3,0đ 1,0đ 1,0đ 10,0đ

ĐỀ KIỂM TRA HỌC KỲ I (NĂM HỌC 2011 – 2012)

MƠN: HỐ HỌC 9

(Thời gian 45 phút)

Câu 1. (2,5đ): Nêu tính chất hóa học của muối, viết phương trình hóa học minh họa?
Câu 2. (2,0đ): Hoàn thành chuỗi phản ứng, ghi rõ điều kiện nếu có?

Fe FeO FeCl2 Fe(OH)2 FeO

</div>
(42)<div class='page_container' data-page=42>

Câu 3. (1,5đ): Trong phịng thí nghiệm có các lọ hóa chất mất nhãn sau: HCl; H2SO4; NaOH.
Bằng phương pháp hóa học hãy nhận biết các lọ hóa chất trên?

Câu 4. (1đ): Cho kim loại Na vào dung dịch CuSO4 có hiện tượng gì xảy ra? Viết phương trình
hóa học minh họa.

Câu 5. (3đ): Cho một lượng bột kẽm (Zn) dư vào 80ml dung dịch axit Clohiđric (HCl) phản ứng
xong thu được 4,48(l) khí hiđrơ (đkc).

a. Viết phương trình hóa học.

b. Tính khối lượng kẽm đã tham gia phản ứng; nồng độ (mol/l) của dung dịch HCl đã dùng.
c. Cho 11,2 (g) kim loại A có hóa trị II tác dụng vừa đủ với lượng dung dịch HCl ở trên. Tìm
kim loại A.

Cho biết: MZn = 65đvc; MH = 1đvc; MCl = 35,5đvc; MCu = 64đvc; MFe = 56đvc.

ĐÁP ÁN – BIỂU ĐIỂMĐỀ KIỂM TRA HỌC KỲ I (NĂM HỌC 2011 – 2012)
MƠN: HỐ HỌC 9

Câu Đáp án Điểm

Câu 1 - Dd muối + kim loại → muối mới + kim loại mới
VD: 2AgNO3 + Cu → Cu(NO3)2 + 2Ag

- Muối + axit → muối mới + axit mới
VD: BaCl2 + H2SO4 → BaSO4 + 2HCl
- Dd muối + dd muối → 2 muối mới

VD: 2AgNO3 + CuCl2 → 2AgCl + Cu(NO3)2
- Dd muối + dd bazơ → muối mới + bazơ mới
VD: CuCl2 + 2NaOH → Cu(OH)2 + 2NaCl
- Phản ứng phân hủy muối

VD: CaCO3 CaO + CO2

0,5đ
0,5đ
0,5đ
0,5đ
0,5đ
Câu 2 2Fe + O2 2FeO

FeO + 2HCl → FeCl2 + H2O

FeCl2 + 2NaOH → Fe(OH)2 + 2NaCl
Fe(OH)2 FeO + H2O

0,5đ
0,5đ
0,5đ

0,5đ
Câu 3 - Trích mỗi lọ một ít làm mẫu thử

- Nhúng quỳ tím vào các mẫu thử nếu:
+ Quỳ tím hóa xanh là lọ chứa: NaOH.
+ Quỳ tím hóa đỏ là lọ chứa: H2SO4, HCl.
- Cho từ từ dd BaCl2 vào 2 mẫu thử nếu:

+ Mẫu thử xuất hiện kết tủa trắng là lọ chứa: H2SO4.
+ Mẫu thử khơng có hiện tượng gì là lọ chứa: HCl

1,5đ

Câu 4 Xuất hiện kết tủa màu xanh lơ

PTHH: 2Na + 2H2O → 2NaOH + H2

0,5đ
0,25đ
t0

</div>
(43)<div class='page_container' data-page=43>

2NaOH + CuSO4 → Cu(OH)2↓ + Na2SO4 0,25đ
Câu 5 a. PTHH: Zn + 2HCl → ZnCl2 + H2

b. 22,4 0,2(mol)

4,48
22,4

n

H2   

Theo PT:

n



n



0 ,

2 (

mol

)

 mZn = 0,2 x 65 = 13 (g)

Theo PT: 2nHCl=

n

H = 0,4 (mol)

 CM HCl = 0,08 5(M)

0,4
v




c. PTHH: A + 2HCl → ACl2 + H2
Theo PT nA = 0,2( )

2
1

mol
nHCl 

MA 0,2 56( )

2
,
11
n
m

đvc






 A là: Fe

0,5đ
1,0đ

1,0đ

</div>
(44)<div class='page_container' data-page=44>

Ngày soạn:

25/12/2011

Ngày dạy: 01/1/2012

Tiết 37 Bài 29: AXIT CACBONIC VÀ MUỐI CACBONAT

I. Mục tiêu :

1)Kiến thức : HS biết được

- CO là oxit không tạo muối, độc, khử được nhiều oxit kim loại ở nhiệt độ cao.
- CO2 có những tính chất của oxit axit

- H2CO3 là axit yếu, khơng bền

- Tính chất hố học của muối cacbonat (tác dụng với d d axit, dung dịch bazơ,dung dịch
muối khác, bị nhiệt phân huỷ)

- Chu trình của cacbon trong tự nhiên và vấn đề bảo vệ môi trường.
2)Kĩ năng:

- Xác định phản ứng có thực hiện được hay khơng và viết các phương trình hố học.
- Nhận biết khí CO2, một số muối cacbonat cụ thể.

- Tính thành phần phần trăm thể tích khí CO và CO2 trong hỗn hợp.
3)Thái độ:

u thích bộ mơn

.
II. Chuẩn bị:

1. Giáo viên:

-Hoá chất: NaHCO3, Na2CO3, HCl, K2CO3, Ca(OH)2.
-Dụng cụ: ống nghiệm, khay, cốc, ống dẫn khí, đèn cồn.
2. Học sinh: Học bài, chuẩn bị bài mới.

III. Tiến trình lên lớp :
1)ổn định tổ chức:
2)Kiểm tra bài cũ:
3)Bài mới:

-Giới thiệu bài:CO2 là một oxit axit vậy H2CO3 và muối cacbonat tương ứng có những tính
chất nào? Bài này chúng ta sẽ nghiên cứu về axit và các muối đó

Hoạt động1: AXIT CACBONIT (H2CO3)

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV hướng dẫn HS nghiên cứu sgk
trng 88 và đặt vấn dề: các em đã biết
sự tạo thành vàphân tích của

H2CO3.Hãy viết PTHH chứng minh sự
tạo tạo thành và dể bị phân tích của
H2CO3

-GV bổ sung và kết luận về trạng thái
tự nhiên và tính chất hố học của
H2CO3

-HS nghiên cứu sgk
thảo luận về tính chất
trạng thái của

H2CO3(nước tự nhiên
và nước mưa có hồ

tan khí CO2 ....
H2CO3 là một axit
yếu)

1/Trạng thái tự nhiên và tính
chất vật lí: Nước tự nhiên và
nước mưa có hồ tan khí CO2.
2/Tính chất hố học:

- H2CO3 là một axit yếu, dd
H2CO3 làm quỳ tím chuyển
thành màu đỏ nhạt

-HCO3 là một axít không bền bị
phân huỷ thành CO2 và H2O

Hoạt động 2: II/MUỐI CÁCBONAT – PHÂN LOẠI:

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

1/Phân loại: 2 loại
-Cacbonat trung hoà:
VD: CaCO3, Na2CO3...
-Cacbonat axit:

-GV yêu cầu HS cho
VD về các muối
cácbonat

-GV hỏi: Có mấy loại

-HS cho VD: Na2CO3, CaCO3,
Ba(HCO3)2...

</div>
(45)<div class='page_container' data-page=45>

VD: Ca(HCO3)2, NaHCO3... muối cácbonat
-GV bổ sung và kết
luận

Hoạt động 3 2/Tính chất của muối cacbonat

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS sử dụng
bảng tính tan trang 170 và
hướng dẫn HS nghiên cứu về
tính tan của muối cacbonat

-GV đặt vấn đề từ tính chất
chung của muối , em hãy cho
biết muối cacbonat có những
tính chất hố học gì?

-GV tiến hành TN NaHCO3,
Na2CO3 tác dụng với dd HCl.
K2CO3 với dd Ca(OH)2.
Na2CO3với dd CaCl2 và yêu
cầu HS quan sát hiện tượng
và viết PTHH

-GV bổ sung và kết luận

-GV thông báo thêm muối
cacbonat còn dễ bị phân huỷ

-GV yêu cầu HS nghiên cứu
sgk và liên hệ thực tế để nêu
ứng dụng của muối cacbonat
-GV bổ sung và kết luận

-HS dựa vào bảng tính
tan để trả lời(đa số
muối cacbonat là không
tan trừ Na2CO3,

K2CO3..
Đa số muối

hyđrocacbonat là tan

-HS trả lời

-HS quan sát, mô tả
hiện tượng và viết
PTHH

-HS trả lời(sx vơi, xi
măng...)

a/Tính tan:

-Đa số muối cacbonat khơng tan trong

nước trừ một số muối cacbonat của
kim loại kiềm như Na2CO3, K2CO3...
-Hầu hết muối hyđrocacbonat tan trong
nước như: Ca(HCO3)2

NaHCO3

b/Tính chất hoá học:
*Tác dụng với axit:

NaHCO3+HClNaCl+CO2+H2O
(dd) (dd) (dd) (k) (l)
NaCl+ HClNaCl+CO2+H2O
(dd) (dd) (dd) (k) (l)

-Muối cacbonat tác dung với dd axit
mạnh hơn axit cacbonic tạo thành muối
mới và giải phóng khí CO2

*Tác dụng với dd bazơ:

K2CO3+Ca(OH)2CaCO3(r)+2 KOH
- *Chú ý:Muối hyđrocacbonat tác dụng
với kiềm tạo thành muối trung hoà và
nước

NaHCO3+NaOH  Na2CO3 + H2O
(dd) (dd) (dd) (l)
*Tác dụng với dd muối:

Na2CO3 + CaCl2 CaCO3 +2 NaCl
(dd) (dd) (r) (dd)

-DD muối cacbonat có thể tác dụng với
1 số dd muối khác tạo thành 2 muối
mới

*Muối cacbonat dễ bị nhiệt phân 
huỷ

- CaCO3(r)  CaO(r) + CO2(r)
2NaHCO3Na2CO3+H2O+CO2
3/ứng dụng:CaCO3 để sản xuất vôi,
ximăng,Na2CO3 để nấu xà phòng, thuỷ
tinh, NaHCO3 được dùng làm dược
phẩm, hố chất trong bình cứu hoả
Hoạt đơng 4:III/Chu trình của cacbon trong tự nhiên

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

GV hướng dẫn HS làm việc với sgk hoặc quan
sát H 3.17 nêu lên chu trình của cacbon trong
tự nhiên

-GV bổ sung và kết luận.

-HS làm việc với sgk ,
quan sát H 3.17 thảo
luận nhóm nêu lên chu
trình của cacbon trong

</div>
(46)<div class='page_container' data-page=46>

-GV nêu hiện tượng phá rừng của người dân
địa phương có ảnh hưởng gì đến mơi trường
sinh thái và biện pháp bảo vệ

tự nhiên

-HS liên hệ thực tế địa
phương để trả lời .

chuyển hoá này diễn
ra thường xuyên, liên
tục và tạo thành chu
trình khép kín
 IV. Củng cố:

-GV tóm tắt nội dung cần nắm trong sgk.

-HS làm bài tập 3,4 sgk, với sự hướng dẫn của GV
BT3:1/ O2 ,2/ CaO, 3/t0

BT4: a(khí), c(khí),d(CaCO3), e(BaCO3).

V. Hướng dẫn tự học:HS về nhà làm các bài tập còn lại 1,2,5. Chuẩn bị tranh ảnh mẫu vật về
đồ gốm, sứ, thuỷ tinh, ximăng, đất sét, cát trắng.

VI. Kiểm tra, đánh giá.

</div>
(47)<div class='page_container' data-page=47>

Ngày soạn:

4/01/2012

Ngày dạy: 7/01/2012

Tiết 38 SILIC. CÔNG NGHIỆP SILICAT

I. MỤC TIÊU :

1)Kiến thức: HS biết được

- Silic là phi kim hoạt động yếu (tác dụng được với oxi, không phản ứng trực tiếp với
hiđro), SiO2 là một oxit axit (tác dụng với kiềm, muối cacbonat kim loại kiềm ở nhiệt độ
cao).

- Một số ứng dụng quan trọng của silic, silic đioxit và muối silicat.

- Sơ lược về thành phần và các cơng đoạn chính sản xuất thuỷ tinh, đồ gốm, xi măng.
2)Kĩ năng:

- Đọc và tóm tắt được thơng tin về Si, SiO2, muối silicat, sản xuất thuỷ tinh, đồ gốm, xi
măng.

- Viết được các phương trình hố học minh hoạ cho tính chất của Si, SiO2, muối silicat.
3)Thái độ:

- u thích bộ mơn.
II. CHUẨN BỊ:

1.Giáo viên:

GV yêu cầu HS chuẩn tranh ảnh, mẫu vật về đồ gốm, thuỷ tinh, xi măng, đất sét, cát trắng.
2. Học sinh:

Học bài, chuẩn bị bài mới.
III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP :

1)ổn định tổ chức :

2)Bài cũ :GV yêu cầu HS giải bài tập 1,2 sgk trang 91
3)Bài mới:

*Giới thiệu bài: Silic là nguyên tố phổ biến thứ 2 trong vỏ trái đất, ngành công nghiệp liên quan
đến silic và hợp chất của nó gọi là công nghiệp silicat rất gần gũi trong đời sống ,chúng ta hãy
nghiên cứu về silic và ngành công nghiệp này

-GV yêu cầu HS cho biết KHHH, nguyên tử khối silic
* Các hoạt động dạy và học:

Hoạt động1I/Silic Si = 28

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-Gv hướng dẫn HS nghiên cứu
sgk và hỏi: Cho biết trạng thái tự
nhiên của silic. Những hợp chất
chính của silic trong tự nhiên
-GV bổ sung và kết luận

-GV yêu cầu HS nghiên cứu sgk
và hỏi silic có những tính chất
nào

-GV nhấn mạnh silic là một phi

kim hoạt động hoá học yếu , tinh
thể silic nguyên chất là chất bán
dẫn

-HS nghiên cứu
sgk và trả lời (Si
chiếm 1/4 khối
lượng vỏ trái đất.
Đất sét, cao lanh)
-HS nghiên cứu
và trả lời như sgk

-Silic là chất rắn, màu xám, khó nóng
chảy,có vẽ sáng của kim loại, dẫn điện
kém, tinh thể silic tinh khiết là chất bán
dẫn

-Silic là phi kim hoạt động hoá học yếu
hơn C, Cl2..

-Silic tác dụng với oxi ở nhiệt độ cao
Si(r) + O2 (k)  SiO2(r)

-Silic để chế tạo pin mặt trời, dùng làm
vật liệu bán dẫn trong kĩ thuật điện tử

Hoạt động2:IÍ/ SILIC ĐIOXIT SiO2 = 60

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

GV yêu cầu HS nghiên cứu sgk
-GV nêu vấn đề Si là một phi
kim  SiO2 có thể có tính chất

-HS nghiên cứu
sgk và trả lời câu
hỏi(là 1 oxit axit

</div>
(48)<div class='page_container' data-page=48>

gì ?

-GV bổ sung và kết luận

 tính chất)

SiO2(r)+NaOH(r)Na2SiO3(r)+ H2O(h)
SiO2(r)+ CaO(r)  CaSiO3(r)

-SiO2 không phản ứng với nước
Hoạt động 3:III/ CÔNG NGHIỆP SILICAT

-GV giới thiệu CN silicat
-GV tổ chức cho HS trưng bày
các mẫu vật sưu tầm của mình
theo các nhóm: Gốm sứ, x i
măng, thưy tinh .

-GV yêu cầu HS thảo luận
nhóm theo phiếu học tập với

các chủ đề

(chú ý mỗi nhóm 1 chủ đề)
1/Sản xuất gốm sứ

-GV hướng dẫn HS dựa vào
sgk hoặc liên hệ thực tế để tìm
ra nguyên liệu, chất đốt, các
công đoạn sản xuất, sản phẩm
của sản xuất gốm

2/Sản xuất xi măng:(tương tự
phương pháp như trên)

3/Sản xuất thuỷ tinh:(tương tự
pp như trên)

Chú ý với chủ đề XS xi măng
GV giới thiệu hình vẽ sơ đồ lị
quay SX clanhke và tóm tắt sơ
lược về CN silicat sau khi HS
thảo luận nhóm

-HS chú ý lắng
nghe

-HS trưng bày
các mẫu vật theo
nhóm(GV yêu
cầu )

-HS thảo luận
nhóm:để tìm ra
nội dung chính
điền vào phiếu
học tập với 3 chủ
đề như sau:
1/SX gốm sứ
-Ngun liệu
chính

-Chất đốt

-Cơng đoạn sản
xuất chính

-Sản phẩm
2/SX xi măng:
3/SX thuỷ tinh
(liên hệ thực tế )

1/Sản xuất đồ gốm sứ:

a.Nguyên liệu chính: Đất sét, thạch anh,
fenpat.

b.Các cơng đoạn chính:

-Nhào đất sét, thach anh, và fenpat với
nước rồi tạo hình, sấy khơ.

-Nung các đồ vật trong lị ở nhiệt độ cao
thích hợp.

c.Cơ sở sản xuất: Gốm sứ bát tràng, Hải
dương,Đồng Nai.

2/Sản xuất xi măng:

a.Ngun liệu chính:Đất sét, đávơi, cát
b.Các cơng đoạn chính:

-Nghiền nhỏ hỗn hợp thành dạng bùn.
-Nung hỗn hợp trên trong lò quay ở nhiệt
độ 1400 15000C

thu được clanhke rắn

-Nghiền clanhke nguội và phụ gia thành
bột mịn đó là xi măng

c.Cơ sở sản xuất xi măng ở nước ta:Haỉ
Dương, Thanh Hố.Hải Phịng, Hà Nam
3.Sản xuất thuỷ tinh:

a.Ngun liệu chính:

Các thạch anh(cát trắng), đá vơi,
sơđa(Na2CO3)

b.Các cơng đoạn chính:

-Trộn hỗn hợp theo tỉ lệ thích hợp.
-Nung hỗn hợp khoảng 9000C

-Làm nguội từ từ được thuỷ tinh dẻo, ép
thổi thuỷ tinh dẻo thành các đồ vật

-Các PTHH:

CaCO3  CaO + CO2
CaO + SiO2  CaSiO3

Na2CO3+ SiO2 Na2SiO3+ CO2

c.Các cơ sở sản xuất chính: Hải Phòng,
Hà Nội, Đà Nẳng

IV. Vận dụng:

-GV yêu cầu HS đọc phần ghi nhớ và nêu tóm tắt những kiến thức cần nhớ .

-GV yêu cầu HS làm bài tập 1,2,3,4 sgk, trang 95 . Sau đó GV bổ sung và kết luận
V. Hướng dẫn tự học: Về nhà học bài và làm bài tập 30.1 ; 30.2 sbt/34

-Nghiên cứu bài mới:Sơ lược bảng tuần hồn các ngun tố hố học
-HS chuẩn bị 1 bảng tuần hồn các ngun tố hố học.

VI. Kiểm tra, đánh giá.

</div>
(49)<div class='page_container' data-page=49>

Ngày soạn: 7/01/2012

Ngày dạy: 11/01/2012

Tiết 39, 40

Bài 31: SƠ LƯỢC VỀ BẢNG TUẦN HỒN CÁC NGUN TỐ HỐ HỌC
I. Mục tiêu :

1)Kiến thức : HS biết

- Các nguyên tố trong bảng tuần hoàn được sắp xếp theo chiều tăng dần của điện tính hạt
nhân nguyên tử. Lấy ví dụ minh hoạ.

- Cấu tạo bảng tuần hồn gồm: Ơ ngun tố, chu kì, nhóm. Lấy ví dụ minh hoạ.
- Quy luật biến đổi tính kim loại, phi kim trong chu kì và nhóm. Lấy ví dụ minh hoạ.
- Ý nghĩa của bảng tuần hoàn: Sơ lược về mối liên hệ giữa cấu tạo ngun tử, vị trí
ngun tố trong bảng tuần hồn và tính chất hóa học cơ bản của ngun tố đó.

2)Kĩ năng : HS biết

- Quan sát bảng tuần hồn, ơ nguyên tố cụ thể, nhóm I và VII, chu kì 2, 3 và rút ra nhận xét
về ơ ngun tố, về chu kỳ và nhóm.

- Từ cấu tạo nguyên tử của một số nguyên tố điển hình (thuộc 20 nguyên tố đầu tiên) suy ra
vị trí và tính chất hoá học cơ bản của chúng và ngược lại.

- So sánh tính kim loại hoặc tính phi kim của một nguyên tố cụ thể với các nguyên tố lân
cận (trong số 20 nguyên tố đầu tiên).

3)Thái độ :

- Yêu thích bộ mơn.
II. Chuẩn bị:

1. Giáo viên:

-Bảng tuần hồn , ơ ngun tố phóng to, chu kì 2,3 phóng to, nhóm I, VII phóng to

-Sơ đồ cấu tạo nguyên tử của một số nguyên tố(yêu cầu HS ôn lại kiến thức về cấu tạo
nguyên tử ở lớp 8)

2. Học sinh: Chuẩn bị bài cũ, bài mới.
III. Tiến trình lên lớp :

1)ổn định tổ chức :
2)Kiểm tra bài cũ:

a.Hãy nêu một số đặc điểm của nguyên tố silíc về trạng thái thiên nhiên, tính chất,và ứng dụng.
b.Hãy mơ tả sơ lược các cơng đoạn chính để sản xuất đồ gốm.

3)Bài mới:

*Giới thiệu bài:Ngày nay người ta đã phát hiện khoảng 110 nguyên tố hoá học. Chúng được sắp
xếp trong bảng tuần hoàn theo nguyên tắc nào? …

Hoạt động 1 : I/ Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn

Giáo viên Học sinh Nội dung

GV giới thiệu khái quát bảng tuần hoàn các nguyên
tố, từng ô nguyên tố, hàng, cột, màu sắc trong bảng

-Năm 1869 (Menđêléep)sắp xếp 60 nguyên tố lấy
cơ sở là nguyên tử khối

-Ngày nay đã có 110 nguyêntố nguyên tắc sắp xếp
như thế nào?

-GV bổ sung và kết luận

-HS chú ý lắng nghe , quan sát
bảng TH.. và trả lời câu hỏi
(kim loại là màu xanh, phi
kim là hồng, khí hiếm là cam
-HS trả lời( theo chiều tăng
dần điện tích hạt nhân)

-Sắp xếp theo
chiều tăng dần
của điện tích
hạt nhân
nguyên tử

Hoạt động2: II/ Cấu tạo bảng tuần hoàn

Giáo viên Học sinh Nội dung

-GV dùng hình 3.22 giới thiệu rõ từng
kí hiệu quy ước .

-GV lấy 1 ví dụ ơ trong bảng tuần hoàn

-HS quan sát theo dõi và
ghi chép

-HS trả lời câu hỏi (ơ

1.Ơ ngun tố:

</div>
(50)<div class='page_container' data-page=50>

yêu cầu HS ghi rõ các ý nghĩa từng kí
hiệu trong ô

-GV bổ sung và kết luận

GV dùng bảng TH.. hướng dẫn HS
quan sát và đọc các ví dụ 1,2,3 rồi nhận
xét

-GV bổ sung và kết luận

-GV ghi 1 nhóm nguyên tố vào bảng
phụ và yêu cầu HS cho biết số hiệu
nguyên tử , tên, KHHH, số elêctron
ngoài cùng

-GV bổ sung và kết luận

-GV hỏi nhóm gồm những nguyên tố
như thế nào ?

-GV bổ sung và kết luận

nguyên tố cho biết:số
hiệu nguyên tử,
KHHH...)

-HS quan sát bảng TH..
và đọc VD rồi nhận xét
như sgk (cho biết số hiệu
NT, KHHH..)

-HS theo dõi, quan sát
thảo luận và thực hiện
các yêu cầu của GV
-HS trả lời như sgk (NT
của chúng có số electron
lớp ngồi cùng bằng
nhau ..)

tố, nguyêntử khối của nguyên
tố đó

- 2.Chu kì:là dãy các nguyên
tố mà nguyên tử của chúng có
cùng số lớp electron và được
xếp theo chiều điện tích hạt
nhân tăng dần.

-Số thứ tự của chu kì bằng số
lớp electron

3.Nhóm :gồm các ngun tố

mà ngun tử của chúng có số
electron lớp ngồi cùng bằng
nhau và do đó có tính chất
tương tự nhau được xếp thành
cột theo chiều tăng của điện
tích hạt nhân nguyêntử

Hoạt động 3: III/ Sự biến đổi tính chất của các nguyên tố trong bảng tuần hồn

Giáo viên Học sinh Nội dung

GV treo bảng phụ có ghi nội dung một
chu kì (chu kì 3) và yêu cầu HS cho
biết:tên nguyên tố, số lớp electron,
ngun tử nào có tính chất kim loại,
phi kim mạnh nhất

-GV bổ sung và kết luận

-Tương tự GV hướng dẫn HS nhận xét
các chu kì cịn lại rồi rút ra kết luận
chung

-GV bổ sung và kết luận

-GV dùng hình vẽ đưa 1 nhóm nguyên
tố yêu cầu HS cho biết (nhóm I, VII)
số hiệu nguyên tử, tên, KHHH, số
electron ngoài cùng, nguyên tố nào là
kim loại

-GV bổ sung và kết luận như sgk

HS chú ý quan sát
bảng phụ và trả lời câu
hỏi (tên nguyên tố
natri,magiê, nhôm...,
số lớp electron tăng
dần ..Na là kim loại
mạnh nhất, clo là phi
kim mạnh nhất )(có
thể thảo luận nhóm)
-HS nhận xét và rút ra
kết luận chung

-HS theo dõi quan sát
thảo luận nhóm thực
hiện các u cầu của
GV (ví dụ nhóm I)

1.Trong một chu kì:

-Theo chiều tăng dần của điện
tích hạt nhân.

-Số electron ngoài cùng của
nguyên tử tăng dần từ 1 đến 8
electron

-Tính kim loại của các nguyên tố

giảm dần , đồng thời tính phi
kim tăng dần.

2.Trong một nhóm:từ trên 
xuống hạt nhân số lớp electron
của nguyên tố tăng dần. Tính
kim loại của các nguyên tố tăng
dần đồng thời tính phi kim giảm
dần

Hoạt động 4 : IV/ ý nghĩa của bảng tuần hoàn các ngun tố hố học

1.Biết vị trí của ngun tố ta có thể suy đốn cấu tạo ngun tử và tính chất của ngun tố :
GV dùng bảng tuần hồn các nguyên

tố khái quát theo sơ đồ -HS quan sát theo dõi, suy luận, thảo luận.
Vị trí N/ tố trong bảng tuần

hồn: ơ, số thứ tự ng tố, chu
kì, nhóm.

Cấu tạo N/ tử:Điện tích hạt nhân,
số electron, số lớp electron, số
electron ngồi cùng.

Tính chất ng tố:
-Kim loại/ phi kim.

</div>
(51)<div class='page_container' data-page=51>

-GV yêu cầu HS thực hiện ví dụ sgk trang
99

A có số hiệu ngun tử 17, chu kì 3, nhóm
VII cấu tạo nguyên tử, tính chất của

nguyên tố A

-GV hướng dẫn HS dựa vào sơ đồ để thảo
luận

-GV yêu cầu HS nhân xét
-GV bổ sung và kết luận

-HS quan sát bảng tuần hoàn
.. theo dõi suy nghĩ thực hiện
nhiệm vụ(dựa vào sơ đồ) ,
trình bày kết quả

-HS khác nhận xét

2/Biết cấu tạo nguyên tử của nguyên tố ta có thể suy đốn vị trí và tính chất nguyên tố đó
-GV yêu cầu HS dựa vào sơ đồ để thảo

luận ví dụ

-GV yêu cầu HS nhận xét
-GV bổ sung và rút ra kết luận

-HS quan sát sơ đồ, bảng
tuần hoàn...để thảo luận.và
trả lời như sgk

-HS nhận xét
IV. Củng cố

- GV tổng kết những nội dung chính cần nắm :Nguyên tắc sắp xếp bảng tuần hoàn các nguyên
tố . Cấu tạo bảng tuần hồn:Ơ, chu kì, nhóm.Sự biến đổi tính chất ngun tố trong chu kì,
nhóm.

- GV hướng dẫn vận dụng theo sơ đồ để giải BT1,2

V. Hướng dẫn tự học : Về nhà học bài, làm bài tập 3,4,5,7. -ôn các bài tập chương III để tiết
sau luyện tập

VI. Kiểm tra, đánh giá.

</div>
(52)<div class='page_container' data-page=52>

Ngày soạn: 11/01/2012
Ngày dạy: 17/01/2012

Tiết 41 Bài 32: LUYỆN TẬP CHƯƠNG III

PHI KIM –SƠ LƯỢC VỀ BẢNG TUẦN HỒN CÁC NGUN TỐ HỐ HỌC
I. Mục tiêu:

1) Kiến thức: HS nắm được các kiến thức sau :

*HS ôn tập , hệ thống lại các kiến thức cơ bản của phi kim và bản tuần hoàn , so sánh được
tính chất cơ bản của Clo và Cacbon và so sánh với tính chất chung của phi kim .

* Biết vận dụng kiến thức cơ bản của bảng tuần hồn để dự đốn tính chất hóa học của 1 số
nguyên tố cơ bản .

2) Kĩ năng : HS biết

- Biết vận dụng kiến thức để làm các bài tập định tính và định lượng .
3) Thái độ :

- HS có thái độ nghiêm túc và tỉ mĩ trong học tập .
II. Chuẩn bị :

Bảng tuần hồn các ngun tố hố học
III. Tiến trình lên lớp:

1) ổn định:
2) Bài cũ:
3) Bài mới:

-Giới thiệu bài: chúng ta đã học chương III về phi kim và sơ lược về hệ thống tuần hồn các
ngun tố hố học. Chúng ta sẽ hệ thống lại những kiến thức quan trọng trong chương và vận
dụng chúng.

-Các hoạt động dạy và học:

Hoạt động 1: I/Các kiến thức cần nhớ về phi kim

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV sử dụng bảng tuần hồn
khái qt vị trí, số lượng các
nguyên tố phi kim trong bảng
-GV yêu cầu HS nghiên cứu sơ

đồ 1 sgk trang 102 và nêu tính
chất hố học của phi kim
-GV bổ sung và kết luận

-GV yêu cầu HS nghiên cứu sơ
đồ 2 sgk trang 102 và nêu tính
chất hố học của clo

-GV bổ sung và kết luận

-GV yêu cầu HS quan sát sơ đồ
3 sgk trang103 và nêu tính chất
của C và hợp chất của C

-GV bổ sung và kết luận
Chú ý :có thể nội dung bài ghi
GV chuẩn bị ở bảng phụ và
được trình bày sau khi HS đã trả
lời nội dung của từng sơ đồ
-Gv yêu cầu HS dùng bảng
tuần hoàn để nêu cấu tạo bảng
tuần hoàn

-HS dựa vào bảng tuần
hoàn vừa quan sát vừa lắng
nghe

-HS quan sát sơ đồ 1sgk
,dựa vào kiến thức đã học
thảo luận và trình bày khái

quát(PK+ KL, PK+ H2,PK+
O2)

-HS làm theo u cầu của
GV là nêu tính chất hố học
của clo

(Cl2+ H2O, Cl2 + H2, Cl2 +
KL, Cl2 + dd NaOH)
-HS làm theo yêu cầu của
GV, nêu tính chất hố học
và viết cácPTHH xảy ra của
Cvà h/c C

(C + O2, C+CO2, CO2+
CaO...)

-HS dựa vào bảng tuần

1.Tính chất hố học của phi
kim:

tác dụng với KL
tác dụng với H2
tác dụng với O
2.Tính chất hố học của 
một số phi kim cụ thể:
a.Tính chất hố học của clo

2
2
2
.
H
KL
Cl
NaOH
H O



 




b.Tính chất hố học của các
bon và hợp chất của

cácbon:

-C tác dụng với oxi
-C tác dụng với CO2
-CO2 tác dụng với CaO
-CO2 tác dụng với NaOH
-CO2 tác dụng với C

</div>
(53)<div class='page_container' data-page=53>

-GV bổ sung và kết luận

-GV yêu cầu HS nêu sự biến đổi
tính chất của các nguyên tố
trong 1chu kì và trong 1 nhóm
-GV bổ sung và kết luận
-GV yêu cầu HS nêu ý nghĩa
của bảng tuần hoàn

-GV bổ sung và kết luận

hồn để trả lời câu hỏi (ơ
ngun tố, chu kì nhóm)
-HS trả lời(trong 1 chu kì
tính kim loại giảm dần, tính
phi kim tăng dần ...)

-HS trả lời (gồm 2 ý nghĩa
như trang 99,100.)

-CO tác dụng với O2
-CaCO3 bị nhiệt phân
-Na2CO3 tác dụng với HCl
3. Bảng tuần hồn các
ngun tố hố học :

a.Cấu tạo bảng tuần hồn :
-Ơ ngun tố, chu kì, nhóm.
b.Sự biến đổi tính chất của
các nguyên tố trong bảng
tuần hoàn

c.Ý nghĩa của bảng tuần
hoàn

(xem sgk trang 99,100)
Hoạt động2:II/ Bài tập

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS thảo luận 
nhóm để thực hiện BT số1
sgk trang 103

-GV yêu cầu đại diện nhóm
trả lời

-GV bổ sung và kết luận
-GV yêu cầu các nhóm HS
dựa vào sơ đơ2 để hồn thành
BT2

(phương pháp như bài tập1)
-BT4:GV yêu cầu HS tóm tắt
đề bài và thảo luận để tìm ra
kết quả

-GV hướng dẫn HS từ số hiệu
ngun tử tìm số điện tích hạt
nhân và số e . Từ chu kì 3

số lớp, nhóm I  số e ngồi

cùng  tính chất đặc trưng

-GV bổ sung và kết luận

-GV yêu cầu HS tóm tắt đề
bài .

- GV hướng dẫn HS viết các
PTHH, tìm khí X, các chất có
trong dd A và các công thức
cần sử dụng trong bài tốn
này

-GV u cầu đại diện nhóm

-HS thảo luận nhóm 
dựa vào sơ đồ1 hồn
thành BT1

-Đại diện nhóm trả
lời

-Đại diện nhóm khác
bổ sung

-Các nhóm HS làm
theo yêu cầu của GV
-HS trả lời(nguyên

tố A có Z= 11, chu
kì 3, nhóm I .Tìm
cấu tạo nguyên tử
-HS thảo luận dưới
sự hướng dẫn của
GV

-Đại diện nhóm trả
lời

-Nhóm khác bổ sung

-HS trả lời:

biết mMnO2=69,6g,
Vdd = 500ml,CM=
4M

-Tìm CM của dd A
-HS giải BT dưới sự
hướng dẫn của GV
- Đại diện nhóm
trình bày

BT1

1. S + H2 H2S
2 .S + Fe  FeS

3. S + O2 SO2

BT2

1.Cl2 + H2 2HCl
2.Cl2 + Na  2NaCl

3.Cl2 + NaOH NaCl+NaClO+ H2O
4. Cl2 + H2O  HCl+ HclO

BT4: Nguyên tố A có

-Số hiệu nguyên tử 11 nên điện tích
hạt nhân của ngun tử A bằng 11,
có 11 electron.

-Ngun tố A ở chu kì 3, nhóm I, nên
ngun tố A có 3 lớp electron, lớp
ngồi cùng có 1 electron

-Nguyên tố A ở đầu chu kì 3 nên A là
kim loại hoạt động mạnh.

-Tính kim loại của A(Na) yếu hơn
nguyên tố đứng dưới số hiệu nguyên
tử 19 là K và mạnh hơn nguyên tố
đứng trên có số hiệu nguyên tử 3 là
Li và mạnh hơn nguyên tố đứng bên
có số hiệu nguyên tử 12 là Mg

BT6:nMnO2 = 69,6: 87= 0,8 mol
500ml= 0,5l

-Số mol của NaOH= 0,5 x 4= 2 mol
-PTHH:

MnO2+4 HCl MnCl2+
Cl2+2H2O(1)

1mol 1mol

</div>
(54)<div class='page_container' data-page=54>

trình bày

-GV bổ sung và kết luận

-nhóm khác bổ sung +NaClO+H2O(2)

1mol 2mol 1mol 1mol
0,8mol 1,6mol 0,8mol 0,8mol

NaOH dư 0,4mol

CM NaCl = 0,8 : 0,5= 1,6M

CMnaClO =0,8 : 0,5 = 1,6M

CMnaOH = 0,4: 0,5 = 0,8M
IV. Củng cố:

-GV khái quát lại nội dung chính của tiết luyện tập :tính chất của phi kim, ý nghĩa của bảng tuần
hồn, pp giải 1 bài tốn dd

V. Hướng dẫn tự học: về nhà làm các BT 3,4,5. ôn tập và chuẩn bị nội dung cho giờ thực
hành , kẻ trước bảng tường trình.

VI. Kiểm tra, đánh giá.

</div>
(55)<div class='page_container' data-page=55>

Ngày soạn: 22/01/2012
Ngày dạy: 30/01/2012

Tiết 42 Bài 33: THỰC HÀNH:

TÍNH CHẤT HỐ HỌC CỦA PHI KIM VÀ HỢP CHẤT CỦA CHÚNG
I. Mục tiêu:

1) Kiến thức : Biết được:

- Mục đích, các bước tiến hành, kĩ thuật thực hiện các thí nghiệm:
- Cacbon khử đồng (II) oxit ở nhiệt độ cao

- Nhiệt phân muối NaHCO3

- Nhận biết muối cacbonat và muối clorua cụ thể
2) Kĩ năng :

- Sử dụng dụng cụ và hoá chất để tiến hành an tồn, thành cơng các thí nghiệm trên

- Quan sát, mơ tả, giải thích hiện tượng thí nghiệm và viết được các phương trình hố học.
- Viết tường trình thí nghiệm.

3) Thái độ : u thích bộ mơn.
II. Chuẩn bị:

1. Giáo viên:

- Dụng cụ thí nghiệm, hóa chất thí nghiệm.
- Chuẩn bị phiếu học tập:

+ Phiếu số 1:viết PTHH biểu diễn tính chất hố học của C và một số hợp chất của chúng theo sơ
đồ

C CO2 NaHCO3 CO2 Na2CO3 CO2

+ Phiếu số 2: có 4 lọ khơng nhãn đựng riêng biệt 4 hố chất sau NaCl, NaOH, NaHCO3,
Na2CO3. Hãy lập sơ đồ nhận biết làm TN nhận biết mỗi chất trong các lọ trên

III. Tiến trình dạy học :
1) ổn định:

2) Bài cũ: +GV dùng phiếu số 1 yêu cầu các nhóm thực hiện các nhiệm vụ trong phiếu(chú ý
sau khi HS trả lời GV bổ sung và nhận xét nhất là các phản ứng từ CO2 Na2CO3, CO2 
NaHCO3 và muối Na2CO3 không bị nhiệt phân, NaHCO3 bị nhiệt phân )

3) Bài mới:

*Các hoạt động dạy và học :

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
1/GV yêu cầu hs báo cáo việc

chuẩn bị bài thực hành ở nhà

-GV nhận xét đánh giá hoàn
thiện

2/GV yêu cầu các nhóm tiến

-Đại diện nhóm hs báo cáo:

Mục tiêu của bài thực hành: HS tiến hành TN về tính chất
hoá học của phi kim và hợp chất của chúng. Giúp củng cố
kiến thức tác dụng của cácbon khử CuO ở nhiệt độ cao,
nhiệt phân muối NaHCO3, nhận biết muối cacbonat và
muối clorua

- Cách tiến hành 3 TN: Như nội dung sgk
- lưu ý:

TN1: Bột CuO được bảo quan trong lọ kín khơ, than mới
điều chế đựơc nghiền nhỏ, sấy khơ

TN2: Đậy nút ống nghiệm thât kín
TN3: Sử dụng HCl phải hết sức cẩn thận

Nhóm HS khác lắng nghe và bổ sung, hồn thiện
-Nhóm HS thực hiện TN đồng loạt

1.TN1: Cacbon khử CuO ở nhiệt độ cao
2. TN2: Nhiệt phân muối NaHCO3

</div>
(56)<div class='page_container' data-page=56>

hành Tn theo cácbước như nội
dung sgk

-GV tới các nhóm quan sát nhận
xét và hướng dẫn điều chỉnh kịp
thời cách tiến hành hoặc hoạt
động của nhóm (nếu cần)

3/GV yêu cầu HS ghi chép kết
quả TN:

4/GV yêu cầu mỗi HS ghi kết
quả vào tường trình TN theo mẫu
5/Gv yêu cầu các nhóm HS vệ
sinh

6/GV nhận xét đánh giá tiết thực
hành về thao tác, chuẩn bị, an
tồn, kỉ luật, vệ sinh

-Nhóm HS mơ tả, nhóm trưởng tổng kết, thư kí ghi chép:
TN1: Cacbon khử CuO ở nhiệt độ cao

Hiện tượng: Hỗn hợp chất rắn trong ống nghiệm chuyển từ
màu đen sang màu đỏ, khí sục vào làm cho dd Ca(OH)2 vẫn
đục trắng vì đã có các phản ứng

-C + 2CuO  CO2 + 2Cu

- CO2 + Ca(OH)2 CaCO3 + H2O
TN2: Nhiệt phân muối NaHCO3

Bọt khí được tạo thành đi qua ống dẫn sục vào dd Ca(OH)2
làm cho dd vẫn đục vì đã có các pứ

- NaHCO3 Na2CO3 + H2O + CO2
-CO2 + Ca(OH)2 CaCO3 + H2O

TN3: Nhận biết muối cácbonát và muối clorua:

-Lấy 1 thìa nhỏ mỗi chất cho vào các ống nghiệm. Dùng
ống nhỏ giọt nhỏ vào mỗi lọ chừng 1-2ml dd HCl. Nếu ống
nghiệm nào vẫn trong suốt, khơng có bọt khí bay lên, ống
nghiệm đó đựng NaCl, 2 ống nghiệm có bọt khí bay lên
đựng Na2CO3 và CaCO3

-Na2CO3 + 2HCl  2NaCl + H2O + CO2
-CaCO3 + 2HCl  CaCl2 + H2O + CO2

Lấy 2 mẫu còn lại (Na2CO3 và CaCO3), dùng ống nhỏ giọt
cho vào mỗi ống nghiệm 2-3ml nước cất, lắc nhẹ hoá chất
trong ống nghiệm nào khơng tan thì lọ đó đựng CaCO3, lọ
kia đựng Na2CO3

-Mỗi HS viết tường trình ngay sau buổi thực hành hoặc về
nhà gồm các nội dung : TN, hiện tượng, giải thích và viết
PTHH

-Nhóm HS phân cơng

Thu gom hố chất dư sau TN và rửa dụng cụ TN
Lau bàn sạch sẽ và để dụng cụ đúng nơi quy định

IV. Hướng dẫn tự học: xem chương IV, bài 34 Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hoá học hữu
cơ

V. Kiểm tra, đánh giá.

</div>
(57)<div class='page_container' data-page=57>

Ngày soạn: 30/02/2012
Ngày dạy: 4/02/2012

Tiết 43: KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HOÁ HỌC HỮU CƠ
I. Mục tiêu:

1) Kiến thức :

- Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ .
- Phân loại hợp chất hữu cơ

2) Kĩ năng :

-Phân biệt được các chất hữu cơ hay các chất vô cơ theo CTPT.-Quan sát TN, rút ra KL
-Tính phần trăm các nguyên tố trong một hợp chất hữu cơ.

-Lập được CTPT hợp chất hữu cơ dựa vào thành phần phần trăm các nguyên tố
3) Thái độ : u thích bộ mơn.

II. Chuẩn bị:

-Tranh màu về các loại thức ăn , hoa quả.. -Hoá chất làm TN: bông, nến, nước vôi trong
-Dụng cụ:cốc thuỷ tinh, ống nghiệm, đũa thuỷ tinh.

III. Tiến trình lên lớp: 
1) ổn định:

2) Bài cũ:
3) Bài mới:

*Giới thiệu bài: Từ thời cổ đại con người đã biết sử dụng và chế biến các loại hợp chất hữu cơ
có trong thiên nhiên để phục vụ cho cuộc sống của mình. Vậy hữu cơ là gì?hố học hữu cơ là
gì?bài học hơm nay giúp các em trả lời được câu hỏi này?

Hoạt động1:KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS quan sát hình 4.1 và hỏi hợp
chất hữu cơ có ở đâu?

-GV bổ sung và kết luận
-GV yêu cầu HS đọc TN sgk

-GV làm TN và yêu cầu HS theo dõi quan sát
và rút ra nhận xét

-GV nêu tương tự như đốt cồn , nến ... --> CO2
-GV hỏi hợp chất hữu cơ là hợp chất của
nguyên tố nào ?

-GV bổ sung và kết luận

-GV thông báo thêm trừ 1 số hợp chất của các

bon nhưCO2, CO...

-GV đưa ra 1 số công thức CH4, C2H6O, C2H4,
C2H6, CH3Cl.. yêu cầu HS nhận xét thành phần
các nguyên tố

-GV nhận xét và bổ sung.

- Ngành hóa học hữu cơ nghiên cứu về vấn đề
gì?

- Vai trị của ngành hóa học hữu cơ.
- Gv nhận xét, bổ sung.

-HS quan sát h4.1
và trả lời câu hỏi
(lương thực, thực
phẩm..)

-HS đọc TN

-HS quan sát TN và
nhận xét (nước vôi
trong bị vẫn đục )
-HS trả lời (C)
-HS chú ý lắng
nghe

-HS nhận xét(C, H,
O, Cl..)

- Học sinh trả lời.

I. Khái niệm về hợp 
chất hữu cơ.

1.Hợp chất hữu cơ có ở 
đâu:

Hợp chất hữu cơ có ở
trong hầu hết các loại
lương thực, thực phẩm,
đồ dùng và ngay trong
cơ thể chúng ta

2.hợp chất hữu cơ là gì?
Hợp chất hữu cơ là hợp
chất của C

3.Các hợp chất hữu cơ 
được phân loại như thế 
nào?

-hyđrô cácbon CH4,
C2H4, C6H6

-Dẫn xuất

hyđrôcacbon :C2H6O
CH3Cl.

II. Khái niệm về hóa 
học hữu cơ.

</div>
(58)<div class='page_container' data-page=58>

IV. Vận dụng.

-Tổng kết bài học GV nhấn mạnh cho HS cần nắm vững những kiến thức trọng tâm của bài
:khái niệm về hợp chất hữu cơ , phân loại các hợp chất hữu cơ.

-GV yêu cầu HS đọc phần em có biết .-GV yêu cầu HS làm BT sgk 1,2,3,4.
BT1: đ , BT2:c ,BT3,4 GV hướng dẫn HS về nhà

V. Hướng dận tự học. Học bài cũ và nghiên cứu bài: Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ 
Soạn:

VI. Kiểm tra, đánh giá.

</div>
(59)<div class='page_container' data-page=59>

Ngày soạn: 2/2/2012

Ngày dạy: 6/2/2012

Tiết 44. Bài 35: CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ 
I. Mục tiêu:

1) Kiến thức: Biết được

-Đặc điểm cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ, CTCT hợp chất hữu cơ và ý nghĩa của nó.
(KTTT)

2) Kĩ năng:

-Quan sát mơ hình cấu tạo phân tử, rút ra được đặc điểm cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ
-Viết được một số CTCT mạch hở, mạch vịng, của 1 sơ chất hữu cơ đơn giản (< 4C) khi
biết CTPT

Thái độ: u thích bộ mơn.
II. Chuẩn bị:

-Dụng cụ: Tranh vẽ CTCT phân tử rượu etylic, đimeylete

-Bộ d/ cụ lắp mơ hình pt gồm có các quả cầu C, H, O. Các thanh nối tượng trưng cho các
hoá trị

III. Tiến trình lên lớp: 
1) ổn định:

2) Bài cũ: GV yêu cầu HS giải BT 1,2,6.
3) Bài mới:

* Giới thiệu bài: Các em đã biết hợp chất hữu cơ là những hợp chất của C vậy hoá trị và liên kết
giữa câc nguyên tử trong phân tử các HCHC như thế nào? CTCT của các HCHC cho biết điều
gì? Hơm nay các em sẽ được nghiên cứu

*Các hoạt động dạy và học:

Hoạt động 1:I/ ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS tính hố trị của C,H,O

trong các hợp chất CO2, H2O,

-GV thông báo các nguyên tố trên trong
HCHC cũng có hố trị như vậy

-GV dùng que nhựa để biểu diễn đơn vị
hố trị và hướng dẫn các nhóm lắp ghép
mơ hình CH4, CH4O.

-GV u cầu HS nhận xét đúng sai và
chỉ ra điểm sai là gì?

-GV yêu cầu HS nhận xét có bao nhiêu
có bao nhiêu cách lắp ghép khác nhau

 trật tự sắp xếp

-GV yêu cầu HS nhắc lại hoá trị của các
nguyên tố trong HCHC

-GV cho HS biểu diễn liên kết các
nguyên tử trong phân tử CH3Cl, CH3Br.
-GV bổ sung và kết luận

-GV u cầu HS tính hố trị của C
trong C2H6, C3H8

-GV nêu tình huống C(IV)hướng

dẫn HS biểu diễn liên kết trong phân tử

C2H6

-GV yêu cầu HS nhận xét mơ hình đúng

-HS trả lời:C(IV),
H(I), O(II).

-HS thảo luận nhóm
và lắp ghép mơ hình

-HS nhận xét
-HS trả lời(chỉ có 1
cách lắp ghép,
nguyên tử được sắp
xếp theo 1 trật tự )
-HS trả lời

-HS trả lời
-HS có thể trả
lời:III, 8/3, IV.
-HS thảo luận nhóm
lắp ghép phân tử
C2H6

1.Hố trị và liên kết giữa các 
nguyên tử :

-Trong HCHC cácbon ln có
hố trị (IV), H(I), O(II).
-Các ngun tử liên kết với

nhau theo đúng hoá trị của
chúng

-Mỗi liên kết được biểu diễn
bằng một nét gạch nối giữa 2
nguyên tử

VD:sgk trang 109

2. Mạch cacbon:

-Những n/tử C trong ptử hợp
chất hữu cơ có thể liên kết
trực tiếp với nhau tạo thành
mạch C

</div>
(60)<div class='page_container' data-page=60>

sai và chỉ ra hoá trị nhận xét về liên

kết của C

-GV yêu cầu HS biểu diễn các liên kết
trong phân tử C4H10

-GV nhận xét và hỏi mạch C chia làm
mấy loại

-GV nhận xét và kết luận

-HS nhận xét và chỉ
ra hoá trị của các

NTử

(C - C) mạch C

-HS có thể chỉ ra ptử
1 hoặc 2 hay 3(sgk)
-HS trả lời

vòng.

-VD: sgk trang 110

Hoạt động 2: Trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử :

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS biểu diễn liên kết
trong phân tử C2H6O

-GV đề nghị HS nhận xét sự khác nhau
về liên kết

-GV nhấn mạnh đây là nguyên nhân
làm rượu etylic có tính chất khác với
đimetylete , từ đó GV u cầu HS đi
đến kết luận

-HS trả lời

HS nhận xét (C – C),

(C – O – C)

-HS kết luận

3.Trật tự liên kết giữa các
ntử trong phân tử :

-Mỗi HCHC có một trật tự
liên kết xác định giữa các ntử
trong p/tử.

Hoạt động 3: Công thức cấu tạo

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV sử dụng tất cả các công
thức đã biểu diễn ở trên 

CTCT và hỏi vậy CTCT là gì?
-GV hướng dẫn HS viết CTCT
C2H6O. và yêu cầu gọi tên chất
-GV chỉ ra CTCT của rượu etylic
và rút ra nhận xét

-HS trả lời

-HS có thể gọi khơng
được

-Cơng thức biểu diễn đầy đủ liên

kết giữa các ntử trong ptử gọi là
CTCT

H - C - H viết gọn CH4
H

CTCT của rượu etylic
H H

H - C – C – O – H 

H H

CH3 – CH2 – OH
-CTCT cho biết thành phần của
phân tử và trật tự liên kết giữa
các ntử trong ptử

IV. Vận dung:

-GV yêu cầu HS đọc phần ghi nhớ , em có biết

-GV yêu cầu HS giải BT sgk dưới sự hướng dẫn của GV
1.a sai vì C(V), O(I) , b sai vì C(II), Cl(II), c sai vì C(V) , H(II)
2.Viết CTCT CH3Br

V.Hướng dẫn tự học. Học bài cũ, làm các bài tập còn lại, nghiên cứu bài CH4
VI. Kiểm tra, đánh giá.

</div>
(61)<div class='page_container' data-page=61>

Ngày soạn: 7/02/2012
Ngày dạy: 11/02/2012

Tiết 45 Bài 36 MÊ TAN

CTPT: CH4 ; M = 16
I. Mục tiêu:

1) Kiến thức : Biết được

-CTPT, CTCT, đặc điểm cấu tạo của mêtan

-Tính chất vật lí: Trạng thái, màu sắc, tính tan trong nước, tỉ khối so với khơng khí
-Tính chất hố học của CH4: tác dụng được với clo (pứ thế), với oxi (pứ cháy).
-Mêtan được dùng làm nhiên liệu và nguyên liệu trong đời sống và sản xuất
2) Kĩ năng:

-Quan sát TN, hiện tượng thực tế, hình ảnh TN rút ra nhận xét
-Viết được PTHH dạng CTPT và dạng CTCT thu gọn

-Phân biệt khí mê tan với 1 vài khí khác, tính phần trăm khí mêtan trong hỗn hợp.
3) Thái độ: u thích bộ mơn.

II. Chuẩn bị:

-Hố chất:bình chứa khí mêtan, dd Ca(OH)2, ống nghiệm chứa khí clo

-Dụng cụ:ống thuỷ tinh, tranh vẽ mơ hình phân tử CH4(H4.4), mơ hình ptử CH4 bằng các quả
cầu

III. Tiến trình lên lớp: 
1) ổn định :

2) Bài cũ : GV yêu cầu HS giải BT 1,2,3 sgk
3) Bài mới :

*Giới thiệu bài:Mêtan là một trong những nguồn nhiên liệu quan trọng cho đời sống và cho
cơng nghiệp.Vậy mêtan có cấu tạo, tính chất và ứng dụng như thế nào? Hơm nay các em sẽ
được nghiên cứu

*Các hoạt động dạy và học:

Hoạt động 1: TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN, TÍNH CHẤT VẬT LÍ

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS nghiên cứu
sgk và cho biết trong tự nhiên
CH4 tồn tại ở đâu ?

-GV cho HS quan sát lọ đựng
khí mêtan(nếu có) , xem tranh
vẽ bộ dụng cụ điều chế và thu
khí

-GV kết luận

-HS trả lời như sgk

-HS nhận xét trạng thái màu
sắc, mùi, tính tan.

-Trong tự nhiên mêtan có
trong mỏ khí thiên nhiên, mỏ
dầu, mỏ than, trong bùn ao.
-Mêtan là chất khí,khơng
màu, khơng mùi, nhẹ hơn
khơng khí rất ít tan trong
nước.

Hoạt động 2: CẤU TẠO PHÂN TỬ 
-GV yêu cầu HS lắp mơ hình
ptử mêtan, viết CTCT, nhận
xét

-GV hướng dẫn cho HS xem
mơ hình ptử CH4(H4.4)

-HS lắp ráp, viết CTCT và
nhận xét

-HS quan sát

CTCT của mêtan
H

H C H

</div>
(62)<div class='page_container' data-page=62>

-Ta thấy trong ptử mêtan có 4
liên kết đơn

Hoạt động 3: III/TÍNH CHẤT HỐ HỌC
-GV biểu diễn TN đốt cháy khí

mêtan như trong sgk yêu cầu
HS quan sát nêu hiện tượng
giải thích (nếu có)

-GV bổ sung phản ứng toả
nhiệt , hỗn hợp 1V CH4 và 2V
O2 là hỗn hợp nổ mạnh

-GV biểu diễn TN như trong
sgk

(nếu có)

-GV hướng dẫn cách đọc tên
sản phẩm và thông báo cho HS
biết phản ứng thế là gì?yêu
cầu HS so sánh phản ứng thế
của kim loại với axit

-HS quan sát và trả lời câu
hỏi

-HS chú ý lắng nghe

-HS nhận xét hiện tượng ,
giải thích và viết PTHH
-HS đọc tên sản phẩm và so
sánh các loại phản ứng thế
Zn+ 2HCl ZnCl2 + H2(đc)
CH4 +Cl2CH3Cl +HCl(hc)

1/Tác dụng với oxi:

Mêtan cháy tạo thành khí
cacbonđioxit và hơi nước
CH4(k)+O2(k)CO2(k)+
2H2O(h)

2/Tác dụng với clo:

-Mêtan đã tác dụng với clo
khi có ánh sáng

(chú ý PTHH viết theo dạng
cấu tạo xem sgk)

-Viết gọn:

CH4 +Cl2a/sáng CH3Cl +
HCl

-CH3Cl metylclorua

-trong phản ứng trên, ntử H
của mêtan được thay thế 4
ntử clo, vì vậy phản ứng trên
được gọi là phản ứng thế

Hoạt động 4: ỨNG DỤNG
-GV cho HS tóm tắt sgk, nêu 1
số ứng dụng, hoặc có thể đưa
ra sơ đồ ứng dụng của mêtan
-GV bổ sung và kết luận

-HS tóm tắt sgk và trả lời câu
hỏi .

-Làm nhiên liệu trong đời
sống và sản xuất.

-Làm nguyên liệu để điều chế
H2

-Điều chế bột than và nhiều
chất khác.

IV. Vận dụng

-GV yêu cầu HS đọc phần ghi nhớ, tóm tắt nội dung kiến thức cơ bản và đọc phần em có biết
-GV yêu cầu và hướng dẫn HS làm BT sgk 1,4.

BT1:CH4 và O2, H2 và O2, H2 và Cl2, CH4 và Cl2
BT4:Qua dd Ca(OH)2, CaCO3 + HCl

V. Hướng dẫn tự học

-Học bài cũ, làm các bài tập còn lại và nghiên cứu bài mới:ÊTYLEN
VI. Kiểm tra. Đánh giá.

</div>
(63)<div class='page_container' data-page=63>

Ngày soạn: 12/02/2012
Ngày dạy: 18/02/2012

Tiết 46 Bài 37 ETILEN

CTPT: C2H4 ; M = 28
I. Mục tiêu:

1) Kiến thức : Biết được:

-CTPT, CTCT, đặc điểm cấu tạo của êtilen

-Tính chất vật lí: Trạng thái, màu sắc, tính tan trong nước, tỉ khối so với khơng khí
-Tính chất hoá học của C2H4: Phản ứng cộng với dd Br2, pứ trùng hợp tạo PE, pứ cháy.
-Etylen được dùng làm nguyên liệu điều chế nhựa PE, ancol (rượu) etylic, axit axetic.
2) Kĩ năng:

-Quan sát TN, hiện tượng thực tế, hình ảnh TN rút ra nhận xét về cấu tạo và tính chất etylen.
-Viết được PTHH dạng CTPT và dạng CTCT thu gọn

-Phân biệt khí etylen với khí mê tan , tính phần trăm khí êtilen trong hỗn hợp khí hoặc thể
tích khí đã tham gia phản ứng ở đktc.

3) Trọng tâm:

-Cấu tạo và tính chất hố học của etilen. HS cần biết do phân tử etilen có chứa 1 liên kết đơi
trong đó có 1 liên kết kém bền nên có pứ đặc trưng là pứ cộng và pứ trùng hợp (thực chất là là
1 kiểu pứ cộng liên tiếp nhiều phân tử etilen.

Chuẩn bị:-2 ống nghiệm đựng khí etilen , 1 lọ đựng dd brơm trong nước có ống hút làm nút
đậy

-Mơ hình mẫu vật lắp ráp phân tử
III/Tiến trình lên lớp:

1) ổn định:

2) Bài cũ: a.Nêu tính chất vật lí, viết CTCT và ứng dụng của mêtan
b.Nêu tính chất hố học và viết PTPỨ minh hoạ của mêtan

3) Bài mới: *Giới thiệu bài:etilen là nguyên liệu để điều chế polietilen dùng trong cơng nghiệp
chất dẻo. Ta hãy tìm cơng thức, tính chất và ứng dụng của etilen

*Các hoạt động dạy và học
Hoạt động 1:TÍNH CHẤT VẬT LÍ

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV cho HS xem tranh ve bộ
dụng cụ điều chế khí etilen từ
đó HS rút ra được một số tính
chất vật lí của etilen

-GV yêu cầu HS so sánh
etilen với khơng khí

-GV bổ sung và kết luận

-HS quan sát và trả lời
câu hỏi

-HS dựa vào vào
D = MC2H4/M kk

-Etilen là chất khí, khơng màu,
khơng mùi, ít tan trong nước, nhẹ
hơn khơng khí (d=

29
28

)

Hoạt động2:CẤU TẠO PHÂN TỬ

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS lắp mơ hình
CTCT phân tử của etilen và
nhận xét

-GV bổ sung và kết luận về

liên kết (C = C )

-GV cho HS quan sát tranh,
mơ hình và u cầu HS viết
CTCT

-Gv nhận xét, bổ sung.

-HS lắp mô hình và quan sát
nhận xét(giữa 2 ntử C có 2
liên kết đơn)

-HS quan sát tranh, mơ hình
và viết CTCT

CTCT của etilen

H-C=C-H viết gọn CH2=CH2
H H

Giữa 2 ntử C có 2 liên kết,
những liên kết như vậy gọi là
liên kết đôi.

</div>
(64)<div class='page_container' data-page=64>

dễ bị đứt ra trong các phản
ứng hoá học

Hoạt động 3:III/TÍNH CHẤT HỐ HỌC

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV đặt vấn đề C2H4 tương
tự như CH4 em hãy dự đoán
C2H4 có cháy khơng và sản
phẩm là gì?

-GV u cầu HS viết PTHH
-GV làm TN biểu diễn yêu
cầu HS quan sát dd nước Br2
trước và sau khi làm TN(nếu
có)

-GV thông báo sản phẩm taọ
thành là 1 chất duy nhất và
yêu cầu HS viết PTHH
-GV hỏi nguyên nhân nào
làm cho etilen có pứ cộng
-GV yêu cầu HS viết PTPỨ
cộng CH3-CH2 = CH2 với
brôm

-GV yêu cầu HS nhận xét
TCHH giống và khác nhau
giữa C2H4 và CH4

-GV thơng báo C2H4 cịn có
pứ nào khác và xem giữa ptử
C2H4 có kết hợp với nhau
không , GV giới thiệu người
ta tiến hành TN ...PE

-GV giải thích pứ trùng hợp
và kết luận

-GV thơng báo tính chất của
PE

-HS suy nghĩ trả lời

-HS viết PTHH

-HS nhận xét (brôm đã pứ
với C2H4 )

-HS viết PTHH

-HS trả lời(do liên kết =)
-HS viết PTPỨ và nhận xét
(các chất có liên kết đơi dễ
tham gia pứ cộng )

-HS nhận xét(giống là pứ
cháy, khác là pứ thế , pứ
cộng)

-HS chú ý lắng nghe

1.Etilen có cháy khơng?

-Khi đốt etilen cháy tạo thành

CO2, hơi nước vàg toả nhiều
nhiệt

C2H4 +3 O2 2 CO2 + 2H2O
2.Etilen có làm mất màu dd
brôm không

(chú ý dạng ptpứ dạng triển khai
xem sgk)

CH2 = CH2 + Br2  Br- CH2
-CH2 - Br

(k) (dd) đibrômetan (l)
-Ngồi ra etilen cịn có pứ cơng
với 1 số chất khác như H2, Cl2.
-Nhìn chung các chất có liên kết
đôi (tương tự như etilen) dễ tham
gia pứ cộng

3.Các phân tử etilen có kết hợp
được với nhau khơng?

...+ CH2 = CH2 + CH2 = CH2 +
CH2 = CH2 +... t - CH2 –
CH2 – CH2 – CH2 – CH2 – CH2
- ...

-Các ptử etilen kết hợp với nhau
tạo thành ptử có kích thước và

khối lượng rất lớn gọi là
polietilen (PE)

-Pứ trên gọi là pứ trùng hợp
Hoạt động 4: ỨNG DỤNG

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS đọc sgk cho
biết ứng dụng của etilen trong
đời sống (cho HS xem sơ đồ
như sgk )

-GV bổ sung và kết luận

-HS xem sơ đồ và nêu ứng
dụng

-Etilen dùng để điều chế PE,
PVC, C2H5OH, CH3COOH, kích
thích quả mau chín,

đi cloetan
IV. Vận dụng: GV tổng kết bài học theo sơ đồ

Etilen
Tính chất vật lí Tính chất hố học
Ưng dụng

-Bài tập vận dụng :GV hướng dẫn HS giải BT2 ,4 sgk trang 119

</div>
(65)<div class='page_container' data-page=65>

Ngày soạn: 15/02/2012
Ngày dạy: 20/02/2012

Tiết 47 AXETILEN

CTPT: C2H2 ; M = 26
I. Mục tiêu:

1) Kiến thức : Biết được:

-CTPT, CTCT, đặc điểm cấu tạo của axêtilen

-Tính chất vật lí: Trạng thái, màu sắc, tính tan trong nước, tỉ khối so với khơng khí
-Tính chất hố học của C2H2: Phản ứng cộng với dd Br2, pứ cháy.

-axetylen được dùng làm nhiên liệu và nguyên liệu trong công nghiệp.
2) Kĩ năng:

-Quan sát TN, hiện tượng thực tế, hình ảnh TN rút ra nhận xét về cấu tạo và tính chất
axetylen.

-Viết được PTHH dạng CTPT và dạng CTCT thu gọn
-Phân biệt khí axetylen với khí mê tan bằng pp hố học ,

-Tính phần trăm khí axêtilen trong hỗn hợp khí hoặc thể tích khí đã tham gia phản ứng ở
đktc.

3) Thái độ. u thích bộ mơn.
II. Chuẩn bị:

-Mơ hình phân tử C2H2, tranh vẽ các sản phẩm ứng dụng của C2H2

-Đất đèn, nước, dd brơm.-Bình cầu phễu chiết, chậu thuỷ tinh, ống dẫn khí, bình thu khí
III. Tiến trình lên lớp:

1) ổn định:
2) Bài cũ:

a.Viết CTPT, CTCT, nêu đặc điểm liên kết, tính chất hố học đặc trưngcủa mêtan và etilen (viết
PTHH minh hoạ)

b. Hãy điền dấu x vào các đáp án đúng các chất có liên kết đơi có pứ đặc trưng sau
A. Phản ứng thế ; B. Phản ứng cộng ; C.Phản ứng trùng hợp ; D.Phản ứng cháy .

3) Bài mới :

*Giới thiệu bài:Từ hoạt động kiểm tra bài cũ GV đặt vấn đề vào bài
*Các hoạt động dạy và học:

Hoạt động 1: TÍNH CHẤT VẬT LÍ VÀ CƠNG THỨC CẤU TẠO

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV cho HS quan sát lọ chứa
khí C2H2 và H.49 (nếu có)
-GV yêu cầu HS nêu một số
TCVL

-GV thông báo thêm C2H2

không mùi nhưng điều chế từ
CaC2 thì có mùi khó chịu
-GV yêu cầu HS so sánh
CTPT C2H4 và C2H2 từ đó
nêu sự khác nhau về thành
phần ptử của 2 chất

-GV cho HS xếp mơ hình ptử
C2H2 và nêu nhận xét

-GV yêu cầu HS so sánh

-HS quan sát

-HS trả lời(khí, không
màu ...)

-HS so sánh (số ntử
H)

-HS xếp mơ hình, nêu

I/Tính chất vật lí:

-Chất khí khơng màu, khơng mùi, ít
tan trong nước, nhẹ hơn khơng khí
(d =

29
26

)

II/Cơng thức cấu tạo:
-CTCT của axetilen
H – C ≡ C – H
Viết gọn CH ≡ CH

</div>
(66)<div class='page_container' data-page=66>

CTCT của C2H4 và C2H2
-GV thông báo cho HS biết
khái niệm và đặc điểm của
liên kết ba .

nhận xét, viết CTCT
-HS trả lời C2H4 có
liên kết đơi, trong
CTCT C2H2 khơng có
(≡)

Hoạt động 2 : III/TÍNH CHẤT HỐ HỌC:

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS dựa vào
thành phần để dự đốn
tính chất

-GV yêu cầu HS dự đoán
sản phẩm, sau đó GV
làm TN để kiểm chứng
(nếu có)

-GV yêu cầu HS dựa vào
cấu tạo để dự đoán
-GV làm TN chứng minh
dự đốn của HS (nếu có)
-GV thơng báo trong
điều kiện thích hợp C2H2
cũng có pứ cộng với H2
và một số chất khác
(chú ý GV tiến hành 2
TN cùng 1 lúc  nếu có)

-HS dự đốn (pứ cháy vì
có C, H)

-HS trả lời (CO2 và H2O)
và quan sát TN

-HS dự đoán(làm mất
màu dd Br2)

- HS chú ý quan sát
-HS chú ý lắng nghe

1/C2H2 có cháy khơng?

-Khi cháy C2H2 tạo thành CO2 và
H2O pứ toả nhiệt

2C2H2 + 5O2 4CO2 + 2H2O

2/C2H2 có làm mất màu dd Br2
không ?

-C2H2 làm mất màu dd brôm
CH ≡ CH(k) + Br – Br (dd)da cam

 Br – CH = CH – Br (l) không

màu

-Sản phẩm sinh ra có liên kết đơi
trong ptử nên có thể ccng tiếp với 1
ptử Br2 nữa

Br – CH = CH – Br(l) + Br – Br(dd)



Br2CH – CHBr2 (l)

-Trong điều kiện thích hợp C2H2
cũng có pứ cộng với H2 và một số
chất khác

Hoạt động 3 ỨNG DỤNG VÀ ĐIỀU CHẾ

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV cho HS đọc sgk và
dựa vào hiểu biết thực tế

nêu một số ứng dụng của
C2H2

-GV hướng dẫn HS quan
sát H4.12 sgk và yêu cầu
HS mô tả quá trình hoạt
động của thiết bị giải
thích vai trị của bình
đựng NaOH và viết
PTHH

-GV thông báo pp hiện
đại điều chế C2H2 hiện
nay

-GV bổ sung và kết luận

-HS đọc sgk và nêu ứng
dụng

-HS quan sát H4.12 và trả
lời câu hỏi (nguyên liệu
để điều chế C2H2 từ CaC2
và nước ,NaOH là loại bỏ
tạp chất khí và viết PTHH

IV/Ưng dụng:

-Nhiên liệu trong đèn xì
oxi-axetilen, là nguyên liệu để sản xuất

PVC, cao su, axit axêtic và nhiều
hoá chất khác

V/Điều chế:

-Cho CaC2 pứ với nước

CaC2 + 2H2O  C2H2 + Ca(OH)2
-Phương pháp hiện đại là nhiệt phân
CH4 ở nhiệt độ cao

IV. Vận dụng.

-GV yêu cầu HS đọc phần ghi nhớ -GV phát phiếu học tập cho HS (nhóm)
Có liên kết

(=) Có liên kết(≡) Làm mấtmàu dd Br2

Có phản

</div>
(67)<div class='page_container' data-page=67>

-Mê tan
-Etilen
-Axetilen

V. Hướng dẫn tự học

</div>
(68)<div class='page_container' data-page=68>

Ngày soạn: 20/02/2012
Ngày dạy: 25/02/2012

Tiết 48, Bài 39 BEN ZEN

CTPT: C6H6; PTK=78
I. Mục tiêu:

1) Kiến thức : Biết được:

-CTPT, CTCT, đặc điểm cấu tạo của benzen

-Tính chất vật lí: Trạng thái, màu sắc, tính tan trong nước, khối lượng riêng, nhiệt độ sơi,
độc tính

-Tính chất hố học của C6H6: Phản ứng thế với Br2 lỏng (có bột sắt, đun nóng), pứ cháy, pứ
cộng hiđro và clo.

-benzen được dùng làm nhiên liệu và dung môi trong tổng hợp hữu cơ .
2) Kĩ năng:

-Quan sát TN, mơ hình phân tử, hình ảnh TN, mẫu vật, rút ra được đặc điểm về cấu tạo pt và
tính chất

-Viết được PTHH dạng CTPT và dạng CTCT thu gọn

-Tính được khối lượng benzen đã pứ để tạo thành sản phẩm trong pứ thế theo hiệu suất .
3) Thái độ: u thích bộ mơn.

II. Chuẩn bị :

-Tranh vẽ mô tả TN pư của benzen với brôm , ống nghiệm.
-Benzen, dầu ăn, dd brôm, nước.

III. Tiên trình lên lớp:
1) ổn định:

2) Bài cũ:
3) Bài mới:

*GV giới thiệu mục tiêu của bài học như sgk trang 123
*Các hoạt động dạy và học:

Hoạt động 1: TÍNH CHẤT VẬT LÍ – CẤU TẠO PHÂN TỬ

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV cho HS quan sát ống
nghiệm đựng benzen tiến
hành TN 1,2 sgk (H4.13)
-GV thông báo cho HS biết
CTCT của benzen(như sgk)
yêu cầu HS nhận xét liên kết
giữa các ntử trong hợp chất
-GV bổ sung và nhấn mạnh
CTCT của benzen có 6 cạnh
mạch vịng

-GV cho HS xem mơ hình
hoặc xem H4.14 sgk

-HS quan sát TN nêu hiện
tượng và nhận xét tính chất
vật lí của benzen

-HS nhận xét dựa vào CTCT
(3 liên kết đôi và 3 liên kết
đơn xen kẻ với nhau)

-HS quan sát mô hình hoặc
xem H4.14 sgk

1.Tính chất vật lí:

-Chất lỏng, khơng màu, khơng
tan trong nước, nhẹ hơn nước,
hồ tan nhiều chất nhiều chất
như dầu ăn, nến cao su, iốt
-Benzen độc

2.Cấu tạo phân tử:

-Trong CTCT của benzen có 3
liên kết đơi và 3 liên kết đơn
xen kẻ nhau

Hoạt động 2: II/TÍNH CHẤT HỐ HỌC

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV đề nghị HS so sánh
thành phần ptử, CTCT của
CH4, C2H4 C6H6 từ đó cho HS

-HS dự đoán TCHH của
benzen (ben zen tham gia pứ
cháy (C-H), pứ thế (lk -), pứ

</div>
(69)<div class='page_container' data-page=69>

dự đoán TCHH của benzen
-GV yêu cầu HS viết PT pứ
cháy

-GV dùng tranh vẽ mô tả TN
benzen tác dụng với brôm và
yêu cầu HS viết PTHH
-GV làm TN cho benzen với
dd brôm

-GV thông báo benzen tham
gia pứ cộng với H2 và chất
tạo thành là 1 sản phẩmvà
yêu cầu HS viết PTHH
-GV yêu cầu HS nêu TCHH
của benzen

-GV bổ sung và kết luận

cộng (lk đôi)

-HS viết PT pứ cháy

-HS quan sát và viết PTHH

-HS quan sát (khơng có hiện
tượng gì)

-HS viết PTHH

-HS trả lời (cháy, thế brôm,
cộng H2)

2C6H6 + 15O2  12CO2
+6H2O

2.Benzen có pứ thế với Br2

không?

-Viết gọn: bột Fe

C6H6(l) +Br2(l)  C6H5Br(l)+
HBr

C6H5Br brôm benzen

3.Benzen có phản ứng cộng
khơng?

-benzen có pứ cộng với H2
t0

C6H6 + 3H2  C6H12

Ni (xiclohexan)
Pứ cộng của benzen khó hơn
so với etilen và axetilen
 Hoạt động 3 IV/ỨNG DỤNG

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS đọc thông
tin sgk và dựa vào sơ đồ để
nêu ứng dụng

-GV bổ sung và kết luận
(sgk)

-HS đọc sgk và trả lời câu hỏi -Xem sgk

IV. Vận dụng.

-GV yêu cầu HS đọc phần ghi nhớ và tổng kết bài học
-GV yêu cầu HS giải bài tập 1,2,4 sgk

Hướng dẫn:1C ,4 b và c (GV yêu cầu hs viết PTHH và giải thích )

V. Hướng dẫn tự học: Học bài cũ, nghiên cứu bài mới (dầu mỏ và khí thiên nhiên) làm các bài
tập cịn lại sgk.

</div>
(70)<div class='page_container' data-page=70>

Ngày soạn: 22/02/2012
Ngày dạy: 27/02/2012

Tiết 49, Bài 42 : LUYỆN TẬP CHƯƠNG IV: HIĐROCACBON – NHIÊN LIỆU

I. Mục tiêu :

1) Kiến thức : HS

-Củng cố các kiến thức đã học về hiđrocácbon

-Hệ thống mối quan hệ giữa cấu tạo và tính chất của các hiđrocacbon
2) Kĩ năng :

-Củng cố các phương pháp giải bài tập nhận biết, xác định công thức hợp chất hữu cơ.
3) Thái độ: Yêu thích bộ mơn.

II. Tiến trình lên lớp:
1) ổn định :

2) Kiểm tra bài cũ:
3) Bài mới

*Các hoạt động dạy và học:

Hoạt động 1:KIẾN THỨC CẦN NHỚ

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV kẻ bảng như sgk và yêu
cầu HS lên bảng điền nội
dung thích hợp vào ơ trống
-GV nhận xét và bổ sung
-GV yêu cầu HS viết PTHH

-HS quan sát bảng và làm bài
tập

-HS viết PTHH

Xem sgk

Hoạt động2 II/BÀI TẬP

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS đọc và tóm
tắc BT2

-GV hỏi chỉ dùng dd Br2 có
nhận biết được không? Vì
sao?

-GV yêu cầu HS nêu cách tiến
hành

-GV bổ sung và kết luận
-GV yêu cầu HS tóm tắt đề
bài và tìm các yếu tố cần tìm
và biết

-GV yêu cầu HS tinh số mol
Br2

-GV yêu cầu HS cho biết tỉ lệ

số mol của các chất tham gia
pứ

-GV hỏi chất nào tác dụng với
brôm theo tỉ lệ 1:1

-GV yêu cầu HS tóm tắt đề
bài

và tìm ra các yếu tố cần tìm
và biết

-GV bổ sung và kết luận
-GV yêu cầu HS tính số mol

-HS làm theo yêu cầu (nhận
biết CH4, C2H4 dd Br2
-HS trả lời(được vì LK khác
nhau)

-HS trả lời

- HS trả lời (nH-C = 0,01mol,
v=100ml, CM= 0,1M , tìm X)
-HS trả lời nBr = 0,1 x 0,1=
0,01

-HS trả lời( tỉ lệ 1 : 1)

-HS trả lời ( C2H4)

-HS trả lời(mA =3g ,mco2
=8,8g

mH2O= 5,4 g , tìm nguyên tố
có trong A , CTPT, …)

-HS trả lời(nco2 = 0,2mol…)

BT2/133

Dẫn 2 chất khí trên lần lượt
qua dd brơm, chất khí nào làm
mất màu dd brơm là khí C2H4
và khí cịn lại khơng làm mất
màu dd brơm là CH4 vì

C2H4 + Br2 C2H4Br2
BT3 C . C2H4

BT4:nCO2 =
44

8
,
8

= 0,2mol
nH2O =

18
4
,
5

= 0,3mol
-Khối lượng C là:0,2 x12=
2,4g

</div>
(71)<div class='page_container' data-page=71>

CO2 và H2O và hướng dẫn HS
tìm khối lượng H2 và O2 có
trong H2O và CO2

-GV u cầu HS tính tốn và
cho biết trong cơng thức A có
những ngun tố nào ?

-GV yêu cầu HS cho biết
công thức dạng chung

-GV yêu cầu HS lập tỉ lệ x: y
và lí luận để tìm ra CTPT A

- GV yêu cầu HS dựa vào
CTPT để trả lời câu c

-GV yêu cầu HS viết ptpứ của
C2H6 với Cl2

-HS tính toán và trả lời câu

hỏi

-HS trả lời (CXHY)

-HS lập tỉ lệ và trả lời câu hỏi

-HS trả lời
- HS viết ptpứ

-Khối lượng của Cvà H trong
A

là (2,4 + 0,6) = 3g bằng khối
lượng của A như vậy trong A
chỉ có 2 ngtố C,H

b/Ta có cơng thức chung
CXHy

Ta có: x : y =
12

4
,
2

:
1

,
0

= 1 : 3

 CTPT của A có dạng

(CH3)n

vì MA < 40 15n < 40
n= 1 vơ lí

n= 2  CTPT của A là C2H6
c/ C2H6 không làm mất màu
dd brôm

d/ phản ứng của C2H6 với Cl2
as

C2H6 + Cl2 C2H5Cl + HCl
IV. Hướng dẫn tự học:

</div>
(72)<div class='page_container' data-page=72>

Ngày soạn: 28/02/2012
Ngày dạy: 03/03/2012

Tiết: 50 KIỂM TRA 1 TIẾT 
I. MỤC TIÊU :

1. Kiến thức: Học sinh nắm được các kiến thức sau :

- HS khắc sâu thức về tính chất hóa học của phi kim. Hiđrocacbon, nhiên liệu và mối liên hệ
giữa chúng.

- Cũng cố kiến thức về công thức cấu tạo của hiđrocacbon
2. Kỹ năng:

- Rèn kỹ năng viết PTPƯHH, Viết công thức cấu tạo. Kỹ năng giải bài tập về định tính và định
lượng .

3. Thái độ:HS có thái độ nghiêm túc và tĩ mĩ trong trong khi làm bài kiểm tra .
II. CHUẨN BỊ :

+ GV: - Đề kiểm tra - đáp án
+ HS: - Kiến thức đã học
III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP :

1) Ổn định tổ lớp:1phút

2) Phát đề KT

3) Nhận xét, đánh giá:

- Thu bài và nhận xét thái độ làm bài của hs.
4) Dặn dị:

- Dầu mỏ và khí thiên nhiên.

MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA 45’

ĐỀ LỚP 9

Nội dung kiến thức

Các mức độ nhận biết

Tổng

Biết Hiểu Vận dung

TN TL TN TL TN TL

Cấu tạo của phân tử benzen. Câu1
(0.5đ)

0,5đ
Số công thức cấu tạo của 1 hợp

chất hữu cơ

Câu 2,
3( 1đ)

Câu
4(0,5đ)

1,5
Viết phương trình phản ứng

của etilen, metan, benzen

Câu

6(a,b,c,d)

1đ

1đ
Kĩ năng giải bài tập tính theo

phương trình hóa học.

Câu 3 (3đ) 3đ
Phản ứng thế, phản ứng cộng

của hidrocacbon.

Câu
5(1đ)

1đ
viết CTCT của hợp chất hữu

cơ. Câu 1(2đ)Câu 2(1đ) 3đ

KIỂM TRA 45’
Môn: Hóa học 9
A. Trắc nghiệm (4đ)

1/ Cấu tạo đăc biệt của phân tử benzen là: (0,5đ)
a. Phân tử có vịng 6 cạnh.

</div>
(73)<div class='page_container' data-page=73>

c. Phân tử có vịng 6 cạnh chứa 3 liên kết đôi xen kẽ 3 liên kết đơn.
d. Phân tử có vịng 6 cạnh chứa liên kết đơi và liên kết đơn.

2/ Số CTCT có thể có ứng với CTPT C2H6O là: (0,5đ)

a. 1 b. 2 c. 3 c. 4

3/ Số CTCT có thể có ứng với CTPT C2H6 là: (0,5đ)

a. 1 b. 2 c. 3 c. 4

4/ Cho các chất sau: (0,5đ)

(1) H

H
|
C|
H
H
|
C|
H
O

H    (2) O H

H
O

|
C
|
H
H
|
C
|
H
H 



 (3)
H
H
|
C
|
H
O
|
C
|
H
H

H  



(4) H

H
|
C
|
H
O
H
|
C
|
H

H    (5) O H

H
|
C
|
H
H
|
C
|
H

H   

Những CTCT biểu diễn cùng 1 chất.

a. 1, 2, 3 b. 1, 3, 5 c. 2, 4, 5 d. 3, 4, 5

5/ Cho các chất sau: (1đ) CH4; CH3-CH3; CH2=CH2; CH2=CH-CH3; CHCH
5.1/ Chất làm mất màu dung dịch Brom là:

a. CH3-CH3; CH2=CH-CH3; CHCH b. CHCH; CH2=CH2; CH2=CH-CH3.
c. CH4; CH3-CH3; CH2=CH-CH3; d. CH4; CH2=CH2; CHCH.

5.2/ Chất tham gia phản ứng thế với Clo là:

a. CH3-CH3; CH2=CH-CH3; b. CHCH; CH2=CH2;
c. CH4; CH3-CH3; d. CH4; CH2=CH2.

6/ Hồn thành phương trình phản ứng sau: (1đ)
a. CH4 + ? → CH3Cl + ?

b. CH2=CH2 + Br2 → ?

c. C6H6 + ? BôtFe C6H5Br + ?
d. CH2=CH-CH3 + Br2 → ?
 II. Tự luận (6đ)

1/ Viết tất cả các CTCT có thể có của: (2đ)

a. C2H6 b. C3H8 c. C3H7Cl d. C4H10
2/ Viết tất cả các CTCT dạng mạch vòng của: (1đ)

a. C4H8 b. C5H10

3/Phân tử hợp chất hữu cơ A có hai nguyên tố. Khi đốt cháy 3g chất A thu được 5,4g H2O.
a. Tìm cơng thức phân tử của A, biết khối lượng mol của A là 30đvc.

b. Chất A có làm mất màu dung dịch Brơm khơng?

c. Viết phương trình hóa học của A với Clo khi có ánh sáng.

---ĐÁP ÁN. BIỂU ĐIỂM.

I. Trắc nghiệm:

1. d 2.b 3.a 4.b 5.1b 5.2.c

</div>
(74)<div class='page_container' data-page=74>

b. CH2=CH2 + Br2 → BrCH2 – CH2Br
c. C6H6 + BrBôtFe C6H5Br + HBr

d. CH2=CH-CH3 + Br2 → BrCH2 – CHBr – CH3
II. Tự Luận

1. Các CTCT có thể có của

a. C2H6: H

H
|
C
|

H
H
|
C
|
H

H   b. C3H8: H

H
|
C
|
H
H
|
C
|
H
H
|
C
|
H

H   

c. C3H7Cl: Cl

|
C
|
H
H
|
C
|
H
H
|
C
|
H

H    ; H

H
|
C
|
H
Cl
|
C
|
H
H
|
C

|
H

H   

d. C4H10: H

H
|
C
|
H
H
|
C
|
H
H
|
C
|
H
H
|
C
|
H

H     ;

H
H
|
C
|
H
|
C
|
H
H
|
C
|
H
H
H
|
H
C
H







2. Các CTCT dạng mạch vòng của:

a. C4H8:

b. C5H10

3. a. A có 2 nguyên tố. Khi đốt cháy A tạo ra CO2 và H2O nên A chứa 2 nguyên tố: C, H
Gọi CTPT A là: CxHy

Ta có: x2 0,6(g)

18
4
,
5
2
x
18
O
mH
m 2

H   

mC = mA - mH = 3 - 0,6 = 2,4(g)

Ta có: x:y = 0,2:0,6 1:3

1
6
,
0

:
12
4
,
2
1
m
:
12

mC H






 Công thức đơn giản của A là: (CH3)n
Mà MA = 30  15 x n = 30  n = 2
Vậy CTPT của A: C2H6

</div>
(75)<div class='page_container' data-page=75>

Ngày soạn: 30/02/2012
Ngày dạy: 05/03/2012

Tiết 51, Bài 40: DẦU MỎ VÀ KHÍ THIÊN NHIÊN 
I. Mục tiêu:

1) Kiến thức: HS biết được

-Khái niệm, thành phần, trạng thái tự nhiên của dầu mỏ, khí thiên nhiên và khí mỏ dầu và

phương pháp khai thác chúng; một số sản phẩm chế biến từ dầu mỏ.

-Ứng dụng: Dầu mỏ và khí thiên nhiên là nguồn nhiên liệu và nguyên liệu quý trong công
nghiệp.

2) Kĩ năng:

-Đọc trả lời câu hỏi, tóm tắt được thơng tin về dầu mỏ, khí thiên nhiên và ứng dụng của chúng
-Sử dụng có hiệu quả một số sản phẩm dầu mỏ và khí thiên nhiên.

3) Thái độ : u thích bộ mơn.
II. Chuẩn bị :

Mẫu dầu mỏ, tranh vẽ sơ đồ chưng cất dầu mỏ và ứng dụng của các sản phẩm thu được từ chế
biến dầu mỏ

III. Tiến trình lên lớp : 
1) ổn định :

2) Bài cũ:

a. Nêu tính chất vật lí, viết CTCT và ứng dụng của benzen
b. Nêu tính chất hố học của benzen và viết PTHH minh hoạ

3) Bài mới:

*Giới thiệu bài: Chúng ta đã biết khơng có một ngành nào, một lĩnh vực nào từ công việc gần
gũi nhất như nấu ăn hằng ngày bằng bếp ga đến các phương tiện giao thông như xe máy, ô tô,
tàu hoả, máy bay, các nhà sản xuất trong nông nghiệp, công nghiệp, … khơng sử dụng các sản
phẩm của dầu mỏ, khí thiên nhiên . Vậy khí thiên nhiên và dầu mỏ có tính chất vật lí, thành

phần trạng thái tự nhiên và ứng dụng như thế nào ? Bài học hôn nay sẽ trả lời

*Các hoạt động dạy và học :
Hoạt động 1: I/Dầu mỏ:

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV cho các nhóm HS cử đại diện lên giới
thiệu các mẫu vật của dầu mỏ và nêu tính
chất vật lí của chúng (nếu có)

-GV đề nghị HS rót 1 ít dầu mỏ vào cốc
nước và nhận xét về tính tan và tỉ khối
-GV bổ sung và kết luận

chú ý nếu khơng có mẫu dầu mỏ thì GV cho
HS nghiên cứu sgk

-GV yêu cầu HS đọc thông tin sgk và trả lời
câu hỏi:Dầu mỏ có ở đâu ? cấu tạo của dầu
mỏ ? cách khai thác dầu mỏ (GV hướng dẫn
hs xem tranh vẽ )

-GV bổ sung và kết luận

-GV yêu cầu HS đọc thông tin sgk, xem
tranh vẽ phóng to sơ đồ H4.16 sgk và trả lời
các câu hỏi sau ;

Tại sao phải chế biến dầu mỏ?

So sánh nhiệt độ sôi của 1 số sản phẩm thu
được khi chưng cất dầu mỏ sản phẩm :xăng,

-Đại diện nhóm trả lời
(chất lỏng sánh mầu đen )

-HS làm theo yêu cầu của
GV và nhận xét

-HS đọc thông tin sgk và
trả lời câu hỏi

-HS đọc thông tin sgk và
xem tranh vẽ H4.16 và trả

1/Tính chất vật lí:
-Dầu mỏ là chất lỏng
sánh màu nâu đen
không tan trong nước
và hơn nước

2/Trạng thái tự
nhiên, thành phần
của dầu mỏ:

-Dầu mỏ ở sâu trong
lòng đất

-Mỏ dầu gồm 3 lớp

:lớp khí ở trên lớp
dầu lỏng và lớp nước
mặn

</div>
(76)<div class='page_container' data-page=76>

dầu hoả, dầu điozen, dầu mazút, nhựa
đường.

Từ nhiệt độ sôi của các sản phẩm ở trên cho
biết người ta chế biến dầu mỏ như thế nào ?
Những sản phẩm chính thu được khi chế
biến dầu mỏ

(các câu hỏi này ghi ở bảng phụ)

-GV bổ sung va nhấn mạnh tầm quan trọng
của pp crắckinh và giải thích tại sao phải sử
dụng pp crắckinh và pp crắckinh là gì?

lời các câu hỏi (thảo luận
nhóm)

-Đại diện nhóm trả lời(mỗi
nhóm trả lời 1 câu hỏi)
-Đại diện nhóm khác bổ
sung

-HS chú ý lắng nghe

-Khí đốt, xăng, dầu
thắp, điezen, dầu

mazút, nhựa đường.

Hoạt động2:II/Khí thiên nhiên:

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV đặt vấn đề KTN cũng là một nguồn H –
C quan trọng. Em hãy cho biết KTN thường
có ở đâu, thành phần chủ yếu của KTN là
gì? Và ứng dụng của chúng

-GV nhận xét

-GV thông báo cách khai thác khí thiên
nhiên

-GV yêu cầu HS quan sát h4.18 và cho biết
hàm lượng CH4 có trong khí thiên nhiên và
dầu mỏ

-GV bổ sung và kết luận

-HS trả lời (dựa vào thông
tin sgk )

-HS chú ý lắng nghe
-HS quan sát h4.18 và trả
lời câu hỏi( CH4tn > CH4
mỏ dầu)

-Khí thiên nhiên có
trong các mỏ khí nằm
dưới lòng đất, thành
phần chủ yếu của khí
thiên nhiên là mêtan

Hoạt động3 III/ DẦU MỎ VÀ KHÍ THIÊN NHIÊN

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS trả lời những câu
hỏi sau: các em đã biết gì về dầu
mỏ và khí thiên nhiên ở VN (vị trí,
sản lượng ,tình hình khai thác ..)
-GV bổ sung và kết luận (GV nên
kết hợp với bản đồ VN giới thiệu
cơng nghiệp dầu khí)

-HS trả lời theo sự hiểu biết
của mình (khai thác ở Vũng
Tàu)

-HS quan sát bản đồ để nêu
được vị trí

-Dầu mỏ và khí thiên nhiên
của nước ta tập trung chủ
yếu ở thềm lục địa phía nam.
-Trữ lượng dự đoán vào
khoảng 3 4 tỉ tấn

-Hàm lượng các hợp chất
chứa S thấp 0,5% tuy nhiên
chứa nhiều parafin

-Tình hình khai thác (xem
sgk0

IV. Vận dụng:

-GV yêu cầu HS đọc phần ghi nhớ

-GV yêu cầu và hướng dẫn HS giải bài tập 1,2,3 sgk

1,c,e. 2. a.xăng, dầu hoả…, b. crắckinh ; c. CH4 ; d. thành phần . ; 3. b, c

</div>
(77)<div class='page_container' data-page=77>

Ngày soạn: 02/03/2012
Ngày dạy: 10/03/2012

Tiết 52, Bài 41: NHIÊN LIỆU 
I. Mục tiêu:

1) Kiến thức:

- HS biết được khái niệm về nhiên liệu, các dạng nhiên liệu phổ biến(rắn, lỏng, khí).

-Hiểu được cách sử dụng nhiên liệu (gas, dầu hoả, khí thiên nhiên…)an tồn hiệu quả, giảm
thiểu ảnh hưởng không tốt tới môi trường.

2) Kĩ năng :

-Biết cách sử dụng được nhiên liệu có hiệu quả, an tồn trong cuộc sống hằng ngày.
-Tính nhiệt lượng toả ra khi đốt cháy than, khí mêtan và thể tích khí cacbonic tạo thành.

3) Thái độ: u thích bộ mơn.
II. Chuẩn bị:

-Ảnh hoặc tranh vẽ về các loại nhiên liệu rắn, lỏng, khí.

-Biểu đồ hàm lượng C trong than, năng suất toả nhiệt của các nhiên liệu.
III. Tiến trình lên lớp:

1) ổn định:
2) Bài cũ:

a.Nêu tính chất vật lí, trạng thái tự nhiên, thành phần của dầu mỏ

b. Cho biết thành phần chủ yếu của khí thiên nhiên, cho biết vị trí, trữ lượng dầu mỏ và khí
thiên nhiên?

3) Bài mới : GV nêu mục tiêu bài học như sgk hoặc GV có thể nêu vấn đề. Mỗi ngày khơng 1
gia đình nào khơng phải dùng 1 loại chất đốt để đun nấu … Có thể có gia đình đun nấu bằng
bếp ga bằng bếp than, bếp củi.. chất đốt còn gọi là nhiên liệu. Nhiên liệu là gì? được phân loại
như thế nào? sử dụng chúng như thế nào cho có hiệu quả. Bài học hôm nay sẽ trả lời nhưng câu
hỏi trên.

*Các hoạt động dạy và học:
Hoạt động1: I/NHIÊN LIỆU LÀ GÌ?

Giáo viên Học sinh Nội dung ghi bài

-Từ lời giới thiệu trên GV tiếp tục hỏi :
nhiên liệu là gì?

-Sau khi cho VD về 1 số nhiên liệu được
sử dụng hằng ngày GV yêu cầu HS nhận
xét

-GV nêu khi dùng điện để thắp sáng, đun
nấu thì điện có phải là 1 loại nhiên liệu
không ?

-GV bổ sung và kết luận

-GV thông báo các loại nhiên liệu thông
thường

-HS trả lời:

-HS nhận xét rút ra đặc
điểm chung của các loại
nhiên liệu

-HS dựa vào khái niệm
về nhiên liệu để trả lời
(một dạng năng lượng)
-HS chú ý lắng nghe.

-Nhiên liệu là những
chất cháy được, khi

cháy toả nhiệt và phát
sáng

Hoạt động2:NHIÊN LIỆU ĐƯỢC PHÂN LOẠI NHƯ THẾ NÀO?
-GV yêu cầu HS dựa vào

trạng thái thông thường của
nhiên liệu để phân loại

-GV giới thiệu từng loại
nhiên liệu

-GV cho HS quan sát H4.21,
H4.22 và yêu cầu HS đọc

-HS trả lời (3 loại)

-HS chú ý lắng nghe

-HS quan sát H4.21 và 4.22 và đọc
sgk và trả lời câu hỏi sau

1.Nhận xét về hàm lượng C trong các

1Nhiên liệu rắn:Than
mỏ, gỗ …

</div>
(78)<div class='page_container' data-page=78>

thông tin sgk để trả lời câu
hỏi (nội dung câu hỏi được
ghi ở bảng phụ)

loại than.

2.Nhận xét về năng suất toả nhiệt của
1 số nhiên liệu thông thường

3.ứng dụng của từng loại nhiên liệu
4.Tác động của việc sử dụng nhiên
liệu đến môi trường

3.Nhiên liệu khí:
Khí thiên nhiên, khí
mỏ dầu, khí lị cốc,
khí lị cao, khí than.

Hoạt động3: SỬ DỤNG NHIÊN LIỆU NHƯ THẾ NÀO CHO HIỆU QUẢ?
-GV thông báo cho HS biết 1 số thông tin khi

nhiên liệu cháy khơng hồn tồn lãng phí,
làm ô nhiễm môi trường và hỏi làm thế nào
để nhiên liệu cháy hoàn toàn ?

-GV bố sung và kết luận

-GV yêu cầu HS dựa vào kiến thức thực tiễn
để giải thích các tình huống sau:

1.ở gia đình khi đun nấu bằng bếp cũi làm
thế nào để ngọn lửa cháy đều khơng có khói
2 Khi đun nấu bằng bếp than(than tổ ong)

chúng ta thấy các viên than đều có các lỗ nhỏ
-GV đề nghị HS đề xuất 1 số yêu cầu để sử
dụng hiệu quả nhiên liệu cần phải làm gì?
-GV bổ sung và kết luận .

-HS chú ý lắng nghe
và trả lời câu hỏi

-HS dựa vào thực tiễn
để trả lời câu hỏi

-HS trả lời

- Cung cấp đủ khơng
khí hoặc oxi cho q
trình cháy

- Tăng diện tích tiếp
xúc của nhiên liệu với
khơng khí hoặc oxi.
- Điều chỉnh lượng
nhiên liệu để duy trì
sự cháy ở mức độ cần
thiết phù hợp với nhu
cầu sử dụng nhằm tận
dụng nhiệt lượng do
sự cháy tạo ra.

IV. Vận dụng:

-GV yêu cầu HS đọc phần ghi nhớ và làm bài tập sgk(1a; 4b)
-BT2 và 3 GV yêu cầu HS giải thích GV bổ sung và kết luận

</div>
(79)<div class='page_container' data-page=79>

Ngày soạn: 06/03/2012
Ngày dạy: 12/03/2012

Tiết 53 , Bài 43 THỰC HÀNH TÍNH CHẤT HỐ HỌC CỦA HIĐROCACBON
I. Mục tiêu:

1) Kiến thức : Củng cố kiến thức về hiđrocacbon
-Thí nghiệm điều chế axetilen từ canxicacbua. (KTTT)

-Thí nghiệm đốt cháy axetilen và cho axetilen tác dụng với dd Br2.(KTTT)
-Th í nghiệm benzen hồ tan Br2, benzen khơng tan trong n ước (KTTT)

2) Kĩ năng :

-Lắp dụng cụ điều chế khí C2H2 t ừ CaC2

-Thực hiện phản ứng cho C2H2 tác d ụng với dd Br2 v à đốt cháy axetilen
-Thực hiện thí nghiệm hoà tan benzen vào nước và benzen tiếp xúc với dd Br2
-Quan sát thí nghiệm,nêu hiện tượng và giải thích hiện tượng .

-Viết ptpứ điều chế C2H2, pứ của C2H2 với dd Br2, pứ cháy của C2H2

3) Thái độ : Giáo dục ý thức cẩn thận, tiết kiệm trong học tập thực hành hoá học .
II. Chuẩn bị:

-Dụng cụ :

ống nghiệm có nhánh, ống nghiệm, nút cao su kèm ống nhỏ giọt, giá thí nghiệm, đèn cồn, chậu
bằng thuỷ tinh(hoặc nhựa)

-Hố chất:

Đất đèn, dd brơm, nước cất, benzene.
(chuẩn bị 6 bộ thực hành)

-Chuẩn bị phiếu học tập:

Phiếu số 1:Có hỗn hợp C2H2 lẫn CO2, SO2 và hơi nước có thể dùng cách nào trong những cách
sau đây để thu được khí C2H2 tinh khiết

a. Cho hỗn hợp qua dd brơm sau đó qua H2SO4 đặc. b .Cho hỗn hợp qua dd NaOH .
c. Cho hỗn hợp qua dd KOH,sau đó qua H2SO4 dặc . d.Cho hỗn hợp qua dd nước brơm dư
Giải thích lí do lựa chọn:

Phiếu số 2: Có 2 bình đựng 2 chất khí khơng màu CH4 và C2H4. Hãy mô tả một TN để phân biệt
2 chất khí đó. Viết PTHH nếu có .

III. Tiến trìnhdạy học:
1) ổn định tổ chức :
2) Kiểm tra bài cũ:

-GV dùng phiếu học tập số1 yêu cầu HS thực hiện , thảo luận, báo cáo kết quả.
3) Tiến hành TN:

Hoạt động của GV Hoạt động của HS

- GV yêu cầu HS báo cáo việc chuẩn bị

bài thực hành ở nhà

-Đại diện nhóm HS báo cáo

Mục tiêu của bài thực hành: HS tiến hành TN về
tính chất của hiđrocacbon, giúp củng cố kiến thức
về điều chế axetylen, tính chất hố học của axetylen
và tính chất vật lí của benzen

-Cách tiến hành TN như nội dung sgk (hoá chất,
dụng cụ, cách tiến hành, dự đoán hiện tượng)
-Lưu ý:

TN1: Điều chế axetylen

-ống A khô , lấy 2-3 mẫu đất đèn bằng hạt ngơ
TN2: Tính chất của axtylen

</div>
(80)<div class='page_container' data-page=80>

-GV nhận xét đánh giá hồn thiện
2/GV u cầu nhóm HS tiến hành TN
theo các bước như nội dung sgk

-GV tới các nhóm hs quan sát, nhận xét
và hướng dẫn điều chỉnh kịp thời cách
tiến hành hoặc hoạt động của nhóm (nếu
cần)

3/GV yêu cầu HS ghi chép kết quả TN

4) GV yêu cầu mỗi hs ghi kết quả vào

tường trình TN theo mẫu (Nếu có thời
gian gv yêu cầu hs thực hiện phiếu học
tập số 2

5) GV yêu cầu các nhóm làm vệ sinh.
6) Dặn dị:

Ơn tập các bài từ 34 đến 39

trước khi đốt cháy C2H2, phải cho pứ giữa đất đèn
và nước xảy ra khoảng vài giây để C2H2 sinh ra đẩy
hết phần khơng khí có trong ống nghiệm và tránh
được hiện tượng nổ khi đốt

TN3: Tính chất vật lí của benzen

Benzen, brơm đều là những chất độc nên khi TN
phải hết sức cẩn thận

Có thể thay dd brơm bằng dd iốt

-Nhóm HS khác lắng nghe và bổ sung, hồn thiện
-Nhóm HS thực hiện TN đồng loạt

TN1: Điều chế axetylen
TN2: Tính chất của axetylen
TN3: Tính chất vật lí của benzen

-Nhóm hs mơ tả, nhóm trưởng tổng kết, thư kí ghi
chép:

TN1:Điều chế axetylen

CaC2 + H2O  C2H2 + Ca(OH)2

Axêtylen đẩy nước trong ống nghiệm ra, khí C2H2
là khí khơng màu, khơng mùi, nhẹ hơn khơng khí,
khơng tan trong nước

TN2: Tính chất của axeetylen

Tác dụng với dd brơm: Màu da cam của dd brôm
nhạt dần do axêtylen tác dụng với brôm

C2H2 + 2Br2 C2H2Br4

Tác dụng với oxi: axetylen cháy trong oxi, ngọn lửa
có màu xanh

2C2H2 + 5O2 4CO2 + 2H2O
TN3: Tính chất vật lí của benzen

Benzen là chất lỏng không màu, nhẹ hơn nước,
không tan trong nước, nổi lên trong ống nghiệm,
benzen dễ hoà tan brơm

-Mỗi hs viết tường trình ngay sau buổi thực hành
hoặc về nhà gồm các nội dung: TN, hiện tượng, giải
thích và viết PTHH

-Nhóm hs phân cơng: Thu gom hoá chất dư, rửa
dụng cụ TN, lau bàn…

IV. Hướng dẫn tự học: Ôn lại kiến thức đã học.
V. Kiểm tra, đánh giá.

</div>
(81)<div class='page_container' data-page=81>

Ngày dạy: 17/03/2012

Tiết 54: CHƯƠNG V :DẪN XUẤT CỦA HIĐROCACBON - POLIME
RƯỢU ETYLÍC.

I/Mục tiêu:

1/Kiến thức: HS biết được.
-CTPT, CTCT, dặc điểm cấu tạo

-Tính chất vật lí: Trạng thái, màu sắc, mùi vị, tính tan, khối lượng riêng, nhiệt độ sơi.
-Khái niệm độ rượu.

-Tính chất hố học: Phản ứng với natri, với axit axetic, phản ứng cháy.
-Ứng dụng của rượu etylic: Làm nguyên liệu dung môi trong công nghiệp
-Phương pháp điều chế ancol etylic từ tinh bột, đường hoặc từ etylen.
2/Kĩ năng:

-Quan sát mơ hình phân tử, thí nghiệm, mẫu vật, hình ảnh rút ra được nhận xét về dặc điểm cấu
tạo phân tử và tính chất hố học

-Viết các PTHH dạng CTPT và CTCT thu gọn
-Phân biệt ancol etylic với benzen.

-Tính khối lượng ancol etylic với benzen
3/Thái độ: u thích bộ mơn.

II/Chuẩn bị:

-Mơ hình phân tử rượu etylic
-Rươu etylic, natri, nước, iôt.

-ống nghiệm, chén sứ loại nhỏ, diêm, nhãn mác rượu.
III/Tiến trình lên lớp:

1/ổn định :
2/Bài cũ:
3/Bài mới:

*Giới thiệu bài:GV có thể dùng yêu cầu của bài để tạo ra tình huống học tập.
*Các hoạt động dạy và học

HOẠT ĐỘNG1:TÍNH CHẤT VẬT LÍ

Giáo viên Học sinh Nội dung ghi bài

-GV thực hiện TN như sgk :
hoà tan rượu vào nước, hoà
tan iốt vào rượu. (ancol etylic)
-GV bổ sung và kết luận
-GV cho VD sgk (GV có thể
cho thêm vài VD) để dẫn dắt
đến khái niệm về độ rượu

-HS dựa vào TN nhận xét về
tính chất vật lí

-HS chú ý lắng nghe và trả lời
câu hỏi độ rượu là gì?

-Chất lỏng, khơng màu, nhiệt
độ sôi 78,30C, nhẹ hơn nước,
tan vô hạn trong nước.

-Độ rượu:Số ml rượu có trong
100ml hỗn hợp rượu với nước

HOẠT ĐỘNG2: CẤU TẠO PHÂN TỬ

Giáo viên Học sinh Nội dung ghi bài

-GV cho HS quan sát mơ hình
phân tử C2H5OH , C2H6,
CH3- O- CH3 và yêu cầu HS
nhận xét và so sánh

-GV nhận xét câu trả lời và
rút ra kết luận

-HS quan sát mơ hình , nhận
xét, so sánh.

H H

H - C - C – O – H hay

H H

CH3- CH2- OH
HOẠT ĐỘNG 2:III/ TÍNH CHẤT HOÁ HỌC :

Giáo viên Học sinh Nội dung ghi bài

-GV hướng dẫn HS nhỏ 1 vài

</div>
(82)<div class='page_container' data-page=82>

sứ rồi đốt yêu cầu HS quan
sát mức độ cháy, màu sắc của
ngọn lửa, mức độ tạo khói, so
sánh với ngọn lửa gas và viết
PTHH

-GV làm TN cho mẫu natri
vào cốc đựng rượu etylíc và
yêu cầu HS quan sát hiện
tượng nhận xét và viết PTHH
-GV nêu bản chất của pứ (chỉ
có ngtử H - O bị thay thế
-Gv cho HS biết do đặc điểm
cấu tạo nên rượu etylic có khả
năng tham gia pứ với axit
axetic nhưng sẽ được nghiên
cứu trong bài axit axetic

-HS quan sát hiện
tượng (có bọt khí

thốt ra, mẫu natri
tan, có khí H2 thốt
ra)

-HS chú ý lắng nghe

đốt nóng

C2H6O(l) + O2(k) CO2 (k)+ H2O(r)

2/ Rượu etylíc có phản ứng với natri
khơng ?

-Rượu etylic tác dụng được với natri
giải phóng khí H2

CH3 – CH2 – OH (l) + Na(r)
CH3 – CH2 – ONa(dd) + H2(k)

3/ Phản ứng với axit axetíc (xem bài
axit axetic)

HOẠT ĐỘNG 4:IV/ỨNG DỤNG:
Dược phẩm, cao su tổng hợp,
axit axêtic , pha nước hoa,
vẹcni , rượu bia ..

GV yêu cầu HS nhắc lại tính
chất vật lí của rượu etylíc từ
đó rút ra những ứng dụng

-GV u cầu HS dựa vào tính
chất hố học  ứng dụng

-GV yêu cầu hs dựa vào sơ đồ
để nêu ứng dụng

-GV bổ sung và kết luận

-HS trả lời (nêu lại tính chất
vật lí  ứng dụng :hồ tan

được nhiều chất  dung mơi

-HS trả lời( pứ cháy  nhiên

liệu)

HOẠT ĐỘNG 5: V/ĐIỀU CHẾ:
-GV hướng dẫn HS đọc sgk
và dựa vào thực tế để nêu
phương pháp sản xuất rượu
etylíc từ tinh bột hoặc đường

-HS đọc sgk và dựa vào thực

tế để trả lời câu hỏi Lên men-Tinh bột hoặc đường  rượu

etylic

-HoặcC2H4+ H2O  C2H5OH

IV. Vận dụng:

-GV yêu cầu HS đọc phần ghi nhớ, GV hướng dẫn HS giải bài tập 1,3 sgk
BT1:câu đ đúng

BT3:Các pthh:ống 1 2CH3CH2OH + 2Na  2CH3CH2OH + H2 , ống 2:2H2O+ 2Na  2NaOH
+ H2 và: 2CH3CH2OH + 2Na  CH3CH2ONa + H2 ,-ống 3: 2H2O + 2Na  2NaOH + H2

V. Hướng dẫn tự học: Học bài cũ và làm các bài tập còn lại SGK, nghiên cứu bài mới :Axit
axêtic.

</div>
(83)<div class='page_container' data-page=83>

Ngày soạn: 14/03/2012
Ngày dạy: 19/03/2012

Tiết:55 , Bài 45 AXIT AXETIC.
I/MỤC TIÊU:

1/Kiến thức: Biết được

-Công thức cấu tạo, công thức phân tử, đặc điểm cấu tạo của axit axetic

-Tính chất lí học: Trạng thái, màu sắc, mùi vị, tính tan, khối lượng riêng, nhiệt đội sơi.

- Tính chất hố học: Là một axit yếu, có tính chất chung của axit, tác dụng với ancol etylic tạo
thành este

-Ứng dụng của axit axetic: Làm nguyên liệu trong công nghiệp, sản xuất giấm ăn.
-Phương pháp điều chế axit axetic bằng cách lên men ancol etylic.

2/Kĩ năng:

-Quan sát mơ hình phân tử, thí nghiệm, mẫu vật, hình ảnh rút ra được nhận xét về đặc điểm cấu
tạo phân tử và tính chất hố học.

-Dự đốn, kiểm tra và kết luận được về tính chất hố học của axit axetic.
-Phân biệt axit axetic với ancol etylic và chất lỏng khác.

-Tính nồng độ axit hoặc khối lượng dung dịch axit axetic tham gia hoặc tạo thành trong phản
ứng.

3/Thái độ: Yêu thích bộ mơn.
II/CHUẨN BỊ:

-Mơ hình phân tử axit axetic

-DD phenolphtalein, CuO, Zn, Na2CO3, C2H5OH, CH3COOH, dd NaOH, H2SO4 đặc
III/TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:

1/ổn định:

2/Bài cũ: Nêu tính chất hố học của rượu ancol êtylic.

3/Bài mới:*Giới thiệu bài: GV cho HS nhắc lại tính chất hố học của 1 axit vơ cơ (kiểm tra bài
cũ), sau đó đặt vấn đề axit axetic là 1 axit hữu cơ vậy nó có đặc điểm, cấu tạo và tính chất giống
và khác nhau như thế nào so với axit vô cơ , vậy hơm nay các em sẽ được tìm hiểu

*Các hoạt động dạy và học :

HOẠT ĐỘNG 1:TÍNH CHẤT VẬT LÍ

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV cho HS quan sát lọ đựng
dd axit axetic , sau đó mở lọ
cho HS ngửi mùi

-GV lấy khoảng 2ml axit
axetic cho vào nước và yêu
cầu HS nhận xét

-GV nhận xét và kết luận

-HS quan sát và nhận xét về
trạng thái tồn tại , màu sắc,
mùi vị

- HS nhận xét khả năng axit
axetic tan trong nước

-Axit axetic là chất lỏng,
không màu, vị chua, tan vô
hạn trong nước .

HOẠT ĐỘNG 2: CẤU TẠO PHÂN TỬ

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV cho HS quan sát mơ hình
phân tử axit axetic và rượu
etylic rồi nhận xét

-GV nhận xét và rút ra kết
luận

-HS quan sát và nhận xét H O

H – C – C – O – H viết gọn
H

CH3 – COOH

-Nhóm – COOH này làm cho
phân tử có tính axit

</div>
(84)<div class='page_container' data-page=84>

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi
-GV đặt vấn đề CH3COOH

là 1 axit nên mang nay đủ
tính chất hố học của 1 axit ,
từ đó GV yêu cầu HS dự
đốn tính chất hoá học của
axit axetic

-GV bổ sung và kết luận , rồi
tiến hành từng TN và yêu
cầu HS viết PTHH

-GV tiến hành TN pứ este
của axit axetic với rượu
etylic (lắp dụng cụ và tiến

hành TN như hướng dẫn
trong SGK cho HS quan sát
sản phẩm và nhận xét

-GV có thể cải tiến TN: cho
nước cất sẵn vào ống nghiệm
hứng sản phẩm pứ , cho HS
quan sát trước và sau TN
-GV hướng dẫn HS viết PT
PỨ este hoá, nêu đặc điểm
của pứ este hoá

-HS nhớ lại tính chất
hố học của axit vơ cơ

 tính chất hoá học

của axit axetic

-HS viết PTHH

-HS quan sát GV làm
TN và nhận xét về màu
sắc, trạng thái, mùi và
tính tan của sản phẩm
-HS quan sát ống hứng
sản phẩm trước và sau
TN

1/Axit axetic có tính chất của axit không :

Axit axetic là 1 axit hữu cơ có tính chất
của một axit . tuy nhiên axit axetic là một

axit yếu

2CH3COOH+Zn(CH3COO)2Zn+H2
2CH3COOH+CuO(CH3COO)2Cu+H2O
CH3COOH+NaOHCH3COONa+H2O
CH3COOH+Na2CO3CH3COONa+H2O
+CO2

-Làm quỳ tím hố đỏ

2/Axit axetic có tác dụng với rượu etylic
khơng ?

Axit axetic tác dụng với rượu etylic tạo ra
etylaxetat H2SO4d
CH3 – C – OH + HO – CH2 – CH3 
O (l) (l) t0
CH3 – C – O – CH2 – CH3(l) + H2O(l )
-Etyl axetat là chất lỏng, mùi thơm, ít tan
trong nước, dùng làm dung môi trong
công nghiệp

-Sản phẩm của pứ giữa axit và rượu gọi là
este

VD:Etyl axetat là este

HOẠT ĐỘNG 4: IV/ỨNG DỤNG
-GV yêu cầu hs quan sát sơ
đồ sgk và nêu ứng dụng của
axit axetic (GV có thể giới
thiệu các hợp chất có ứng
dụng của axit axetic)

-GV nhận xét bổ sung và kết
luận

-HS dựa vào sơ đồ để
nêu ứng dụng

-Tơ nhân toạ, dược phẩm, phẩm nhuộm,
thuốc diệt côn trùng, pha giấm ăn, chất
dẻo, tơ nhân tạo .

HOẠT ĐỘNG 5: V/ ĐIỀU CHẾ
-GV hướng dẫn HS đọc SGK
về các pp điều chế axit axetic
-GV hỏi thêm ngoài pp điều
chế giấm ăn từ rươu thì ở địa
phương hoặc gia đình em có
thể điều chế giấm ăn từ những
nguyên vật liệu nào?

-GV bổ sung và kết luận

-HS dựa vào SGK để
nêu các pp điều chế

-HS dựa vào thực tế để
trả lời (đường, chuối
chín..)

*Trong cơng nghiệp:
xt

2C4H10 + 5O2 4CH3COOH + 2H2O
(butan) t0

*Để sản xuất giấm ăn người ta thường
dùng pp lên men dd rượu etylic loãng
men giấm

C2H5OH + O2 CH3COOH + H2O
IV. Vận dụng: -GV yêu cầu hs đọc phần ghi nhớ và hướng dẫn HS giải bài tập trong sgk

</div>
(85)<div class='page_container' data-page=85>

BT2 : Tác dụng được với Na : a,b,c,d ; Tác dụng được với NaOH: b,d; Tác dụng được với
Mg: b,d. BT3: câu d

</div>
(86)<div class='page_container' data-page=86>

Ngày soạn: 18/03/2012
Ngày dạy: 24/03/2012

Tiết 56. MỐI LIÊN HỆ GIỮA ETILEN, RƯỢU ETYLIC VÀ AXIT AXETIC
I/Mục tiêu:

1/Kiến thức: HS hiểu được

- Mối liên hệ giữa hyđrocacbon , rượu etylic, axit và este với các chất cụ thể là etilen, rượu
etylic, axit axetic và etyl axetat (KTTT)

2/Kĩ năng:

-Thiết lập được sơ đồ mối lien hệ giữa etylen, ancol etylic, axit axetic và este etyl axetac
-Viết các PTHH theo sơ đồ chuyển đổi giữa các chất .

-Tính hiệu suất phản ứng este hố, tính phần trăm khối lượng chất trong hỗn hợp lỏng.
3. Thái độ. u thích bộ mơn.

II/Chuẩn bị:

-Cắt sẵn các mẫu giấy, trên đó ghi sẵn tên các chất và chuẩn bị các mũi tên bằng bìa cứng(nếu
có điều kiện).

III/Tiến trình lên lớp:
1/ổn định :

2/Bài cũ:

3/Bài mới: GV đặt vấn đề các em đã học hiđrocacbon , rượu, axit. Vậy các hợp chất trên có mối
liên hệ với nhau như thế nào? Chúng có thể chuyển đổi cho nhau được không? Hôm nay các em
sẽ được nghiên cứu

*Các hoạt động dạy và học:

HOẠT ĐỘNG 1:SƠ ĐỒ LIÊN HỆ GIỮA ETYLEN, RƯỢU ETYLIC VÀ AXIT AXETIC

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV có thể viết tên các

chất (etilen, rượu etylic,
axit axetic) lên bảng sau
đó yêu cầu HS thực hiện
các công việc như : viết
ctpt, ctct của các chất
-GV yêu cầu HS cho biết
từ 1 chất VD etylen có
thể điều chế chất nào
trong các chất sau : rượu
etilic, axit axetic từ đó
hình thành sơ đồ liên hệ
-GV u cầu HS viết
PTHH minh hoa theo
sơ đồ đã được lập

-Nếu có điều kiện (như
phần chuẩn bị) GV chỉ
yêu cầu HS sắp xếp
thành mối liên hệ giữa
các chất

-HS dựa vào tên
các chất để viết
ctpt, ctct.

-HS hình thành sơ
đồ liên hệ

- HS viết PTHH

C2H4C2H5OHCH3COOHCH3COOC2H5
C2H4 + H2O  C2H5OH

Axit

C2H5OH + O2  CH3COOH + H2O
Men giấm

H2SO4 đ2

CH3COOH+C2H5OHCH3COOC2H5 + H2O
t0

HOẠT ĐỘNG 2: BÀI TẬP

</div>
(87)<div class='page_container' data-page=87>

tập2 sgk/144

-GV yêu cầu hs nêu 2 pp phân
biệt 2 dd C2H5OH và CH3COOH

-GVyêu cầu HS đọc nội dung
BT 3/144

-GV yêu cầu HS tóm tắt nội
dung BT

-GV hỏi C t/d được với Na và
Na2CO3 vậy C là chất nào ?

-GV hỏi A t/d được với Na vậy
A là chất nào ? và  chất B

-Từ CTPT của các chất GV yêu
cầu HS tìm CTCT

-GV nhận xét và bổ sung

-GVyêu cầu HS đọc nội dung
BT 4 sgk

-GV yêu cầu HS tóm tắt đề bài

-GV nhận xét và bổ sung

-GVu cầu HS dự đốn ntố có
trong A

-GV có thể bổ sung và giải thích
thêm

-GV hướng dẫn HS tính mC, mH
và  mO số ngtố có trong A
-GV u cầu HS tính MA từ đó

 x,y,z  CTPT

* Chú ý gv có thể thay đổi số
liệu để hs tập trung hơn.

-GV yêu cầu HS đọc BT 5 sgk
-GV yêu cầu HS tóm tắt đề bài
-GV có thể nhận xét bổ sung
-Gv yêu cầu HS viết PTHH
-GV yêu cầu HS tính khối lượng
rượu theo PTHH(lí thuyết)
-GV nhận xét và bổ sung

-GV yêu cầu HS dựa vào khối
lượng rượu thực tế và khối
lượng lí thuyết để tính hiệu suất
phản ứng

-HS trả lời (quỳ tím,
Zn hoặc Na2CO3 )

HS đọc nội dung bài
tập

-HS tóm tắt(A và C
t/d đươc với Na, B ít
tan trong nước, C t/d
với Na2CO3 )

-HS trả lời (C là
C2H4O2)

HS trả lời(A là

C2H6O, B là C2H4)
-HS lên bảng trình
bày CTCT

-HS đọc nội dung
BT4 sgk

-HS trả lời:biết mA =
23g

mCO2 = 44g , mH2O =
27g ,

DA/H2 = 23

Tìm A chứa ntố
nào? CTPT A

-HS trả lời:(C,H, có
thể có O )

-HS trả lời(C,H,O)
-HS trả lời (C2H6O)

-HS đọc BT 5
-HS trả lời: biết
VC2H4 =22,4l, mrượu =
13,8g . tính H%
-HS viết PTHH
-HS trả lời

-Cách 1:Nhúng quỳ tím vào 2 mẫu
thử , mẫu nào làm quỳ tím hố đỏ là
CH3COOH, mẫu còn lại là C2H5OH
-Cách 2:cho 1 mẫu kẽm vào 2 mẫu
thử , mẫu nào có chất khí thốt ra là
CH3COOH vì:

2CH3COOH+Zn(CH3COO)2Zn+H2
3/144:

-CTPT của A là: C2H6O, B là: C2H4,
C là: C2H4O2

-CTCT của A:CH3 – CH2 – OH
-CTCT của B: CH2 = CH2
-CTCT của C: CH3 – COOH

4/144

-Đốt cháy A thu được CO2 và H2O,
Vậy A chứa C, H, có thể có O

mC =
44
44

x 12 = 12g
mH =

18
27

x 2 = 3g
mO = 23 – 12 – 3 = 8g

-Trong A có 3 ngtố C,H,O và có cơng
thức CxHYOZ

-MA = 23 x 2 = 46
-Cứ 23g A có 12g C
Vậy 46g A có 12xg C


23
46
=
12
12x

 x = 2.

-Tương tự tacó y = 6, Z = 1
-Vậy cơng thức của A làC2H6O
5/144

Phản ứng của etylen với nước
C2H4 + H2O-->CH3 –CH2 – OH
H2SO4

n C2H4 =
4
,
22
4
,
22
= 1mol

-Theo PTHH cứ 1 mol etilen khi pứ
hết với nước tạo ra 1 mol rượu etylic.
Vậy theo lí thuyết, số mol rượu etylic
tạo ra là 1 mol (tính theo etilen vì
nước dư )hay 1 x 46 = 46g

</div>
(88)<div class='page_container' data-page=88>

-HS trả lời

-Vậy hiệu suất pứ là :
46

8
,
13

x 100% = 30%

IV. vận dụng:

- Cách nhận biết: rượu etylic, axit axetic
- Cách điều chế rượu etylic, axit axetic .

- Phương pháp giải toán hiệu suất
V. Hướng dẫn tự học:

- Làm các bt sgk, học kĩ các bài ben zen, CH3COOH, C2H5OH để chuẩn bị cho tiết sau
Tìm hiểu:

</div>
(89)<div class='page_container' data-page=89>

Ngày soạn: 20/03/2012
Ngày dạy: 26/03/2012

Tiết 57 CHẤT BÉO
I/Mục tiêu:

1/Kiến thức: HS biết được

-Khái niệm chất béo, trang thái tự nhiên, công htức tổng quát của chất béo đơn giản là
(RCOO)3C3H5, đặc điểm cấu tạo

- Tính chất vật lí: Trạng thái, tính tan.

-Tính chất hố học: Phản ứng thuỷ phân trong mơi trường axit và trong mơi trường kiềm(pứ xà
phịng hố)

-Ứng dụng:Là thức ăn quan trọng của người và động vật, là nguyên liệu trong cơng nghiệp.
2/Kĩ năng:

-Quan sát thí nghiệm, hình ảnh… rút ra được nhận xét về công thức đơn giản, thành phần cấu
tạo và tính chất của chất béo.

-Viết được PTHH của pứ thuỷ phân trong môi trường axit và trong mơi trường kiềm(pứ xà
phịng hố)

-Phân biệt chất béo( d ầu ăn, mỡ ăn) với hi đrô cacbon (dầu mỡ cơng nghiệp)
-Tính khối lượng xà phịng thu được theo hiệu suất

3/Thái độ; u thích bộ mơn.
II/Chuẩn bị:

-Tranh vẽ 1 số loại thức ăn , trong đó có loại chứa nhiều chất béo (đậu, lạc, bơ, thịt)
-Dầu ăn, ben zen, nước, ống nghiệm .

III/Tiến trình lên lớp:
1/ổn định :

2/Bài cũ: Phản ứng este hoá của axit axetic.
3/Bài mới:

*Giới thiệu bài:GV đặt vấn đề: Trong nguồn thức ăn chúng ta dùng hằng ngày có rất nhiều dầu
mở vậy chúng có thành phần chính là gì? Tên gọi và cấu tạo của chúng như thế nào ? Hôm nay
các em sẽ được tìm hiểu

*Các hoạt động dạy và học:

HOẠT ĐỘNG 1: I/CHẤT BÉO CÓ Ở ĐÂU?

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV cho HS xem tranh ảnh hoặc
mẫu vật (HS có thể trưng bày
tranh ảnh hoặc mẫu vật đã chuẩn
bị trước) và yêu cầu HS kể ra

nguồn chất béo (cây,con)

-GV nhận xét và rút ra kết luận
-GV cho HS quan sát mẫu mỡ
lợn , dầu lạc và mỡ xe máy yêu
cầu cho biết mỡ xe máy có phải
là chất béo không ?nếu không
mỡ xe máy có thành phần chủ
yếu là gì ?

-HS quan sát (hoặc trình bày)
tranh hoặc mẫu vật và cho biết
nguồn cung cấp

-HS trả lời (có hoặc khơng)

-Chất béo có nhiều ở
mỡ động vật và dầu
thực vật

HOẠT ĐỘNG 2: II/CHẤT BÉO CĨ NHỮNG TÍNH CHẤT VẬT LÍ QUAN TRỌNG NÀO?

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV tổ chức cho các nhốm
HS tiến hành TN như sgk
(nếu có điều kiện) hoặc gv

</div>
(90)<div class='page_container' data-page=90>

tiến hành TN và yêu cầu HS
quan sát hiện tượng, nhận xét

nêu tính chất vật lí của chất
béo

-GV bổ sung và kết luận

HOẠT ĐỘNG 3: III/CHẤT BÉO CÓ THÀNH PHẦN VÀ CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV viết CTCT của glixerol
và yêu cầu HS nhận xét đặc
điểm cấu tạo của glixerol , so
sánh với rượu etylic

-GV viết CTCT thu gọn của 1
axit lên bảng C17H35COOH,
C15H31COOH và hỏi glixerol
có pứ với axit này khơng , nếu
có thì tạo thành hợp chất gì?
cấu tạo như thế nào ?CTCT
giống hợp chất nào đã biết
-GV bổ sung, thơng báo cho
hs biết đó là chất béo và hỏi
chất béo là gì ?

-GV bổ sung và kết luận

--HS nhận xét (có nhóm OH 

nhiều nhóm OH)

-HS chú ý cách viết CTCT  CT

chung và trả lời câu hỏi (có
(C17H35COO)3C3H5, giống este
:etylaxetat )

-HS trả lời

-Chất béo là hỗn hợp
nhiều este của glixerol và
các axit béo . có cơng thức
chung là

(R- COO)3C3H5

HOẠT ĐỘNG 4: IV/CHẤT BÉO CĨ TÍNH CHẤT HOÁ HỌC QUAN TRỌNG NÀO ?

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV giới thiệu TN thuỷ phân
chất béo trong môi trường
axit và yêu cầu HS viết PTHH
-GV yêu cầu hs có thể giải
thích sự hấp thụ chất béo của
cơ thể như thế nào ?

-Tương tự GV giới thiệu pứ
thuỷ phân của chất béo trong

mơi trường kiềm (cịn gọi là
pứ xà phịng hóa )và u cầu
HS viết PTHH

-HS chú ý lắng nghe và viết
PTHH

-HS trả lời (đã học ở môn
sinh học)

-HS chú ý lắng nghe và viết
PTHH

*Phản ứng thuỷ phân:
(RCOO)3C3H5+3H2O t
C3H5(OH)3 + 3RCOOH
(glyxerol) (axit béo )
*Phản ứng xà phòng hố:
(RCOO)3C3H5+ 3NaOH  t
C3H5(OH)3 + 3RCOONa
RCOONa(muối) là thành phần
chính của xà phịng

HOẠT ĐỘNG 5: V/CHẤT BÉO CĨ ỨNG DỤNG GÌ?

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS cho biết vai
trò của chất béo đối với cơ thể
người và động vật

-GV bổ sung

-GV hỏi:Nêu ứng dụng cơ
bản và cách bảo quản chất
béo

-GV bổ sung và kết luận

-HS trả lời dựa vào kiến thức
của môn sinh học

-HS dựa vào sự hiểu biết hoặc
sgk

-Chất béo là 1 thành phần cơ
bản trong thức ăn của người
và động vật

-Chất béo dùng để điều chế
glixerol và xà phòng

</div>
(91)<div class='page_container' data-page=91>

-GV yêu cầu HS điền thông tin vào sơ đồ

chất béo là gì ? viết ctct

Chất béo có ở đâu?

Chất béo có những tính hố học gì ?

Chất béo có ứng dụng gì ?

-GV hướng dẫn HS giải bài tập 1,2,3,4
1.D

2 a.Không, tan, b. thuỷ phân, kiềm, glyxerol, các muối của axit béo . c. thuỷ phân, xà phịng
hố.

3.Các phương pháp đúng là b,c,e vì xà phịng, cồn 960, xăng hồ tan được dầu ăn. Dùng nước
khơng được vì nước khơng hồ tan dầu ăn . Giấm tuy hoà tan dầu ăn nhưng lại phá huỷ quần áo
4.GV hướng dẫn HS về nhà :gọi khối lượng xà phòng thu được là x(kg) và dựa vào định luật
bảo tồn khối lượng để tính.

V. Hướng dẫn tự học : Học bài, làm bài tập đầy đủ. Chuẩn bị bài : Luyện tập : Rượu etylic,
axit axetic và chất béo…

</div>
(92)<div class='page_container' data-page=92>

Ngày soạn: 25/03/2012
Ngày dạy : 31/03/2012

Tiết 58 Bài 48: LUYỆN TẬP RƯỢU ETYLIC, AXIT AXETIC VÀ CHẤT BÉO
I/Mục tiêu:

1/Kiến thức:

-Củng cố các kiến thức cơ bản về CTCT, tính chấtvật li, tính chất hố học của rượu etylic, axit
axetic và chất béo.

2/Kĩ năng:

-Rèn luyện kĩ năng viết pthh,giải một số dạng bài tập dung dịch, toán hiệu suất,về độ rượu, nhận
biết rượu etylic, axit axetic, chất beó.

3. Thái độ: u thích bộ mơn.
II/ Chuẩn bị:

-GV chuẩn bị bảng phụ và nội dung bài tập
Bảng 1:

CTCT Tính chất vật lí Tính chất hố học
Rượu etylic

Axit axetic
Chất béo

BT1:Trình bày pp hố học phân biệt 3 chất lỏng sau chứa trong 3 lọ mất nhãn : rượu etylic, dd
axit axetic và dầu ăn tan trong rượu etylic . Viết PTPỨ xảy ra nếu có

BT2: Muốn chứng minh hợp chất C2H6O là rượu etylic, hợp chất C2H4O2 là axit axetic ta phải
dùng những TN nào? Viết PTHH của pứ xảy ra nếu có

BT3:Từ 10 lít rượu etylic 80 có thể điều chế ….(BT6 sgk)
 III/Tiến trình lên lớp:

1.ổn định:
2.Bài cũ:
3.Bài mới:

*Giới thiệu bài:Chúng ta đã được trang bị kiến thức về một số hợp chất dẫn xuất hyđrô cácbon
đơn giản. Vậy những hợp chất này có những tính chất hố học nào cần ghi nhớ và khắc sâu
*Các hoạt động dạy và học:

HOẠT ĐỘNG 1: NHỮNG KIẾN THỨC CƠ BẢN

Giáo viên Học sinh Nội dung bài ghi

-GV yêu cầu HS làm việc
theo nhóm và hồn thành
bảng 1

-Gv yêu cầu đại diện nhóm
trình bày

-GV u cầu nhóm khác nhận
xét bổ sung

-GV bổ sung và kết luận

-HS làm việc theo nhóm
-Đại diện nhóm trình bày
-Đại diện nhóm khác nhận xét

-Nội dung bảng 1

HOẠT ĐỘNG 2: BÀI TẬP. Dạng dùng các pứ đặc trưng để nhận biết các chất
-GV yêu cầu HS làm việc

theo nhóm để giải BT1 (có

thể GV gợi ý dựa vào tính
chất hố học của axit axetic
để nhận biết…)

-GV yêu cầu đại diện nhóm

-HS làm việc theo nhóm

-Đại diện nhóm trình bày

</div>
(93)<div class='page_container' data-page=93>

trình bày

-GV u cầu nhóm khác nhận
xét bổ sung

-GV bổ sung và kết luận
-GV yêu cầu HS làm việc
theo nhóm để giải BT2 (GV
gợi ý : dựa vào tính chất khác
biệt giữa rượu etylic và axit
axetic )

-GV yêu cầu đại diện nhóm
trình bày.

-GV yêu cầu nhóm khác bổ
sung

-Gvbổ sung và kết luận

-Đại diện nhóm khác nhận xét

-HS làm việc theo nhóm

-Đại diện nhóm trả lời

-Đại diện nhóm khác bổ sung

nổi lên trên đó là hỗn hợp của
rượu etylic với chất béo
-BT2:Để chứng minh C2H6O
là rượu etylic cần cho C2H6O
tác dụng với Na nếu có khí
bay ra là rượu etylic .Để
chứng minh C2H4O2 là axit
axetic ta cho C2H4O2 tác dụng
với Na2CO3 nếu thấy có khí
thốt ra chứng tỏ C2H4O2 là
axit axetic

HOẠT ĐỘNG 3: Bài tập dạng rèn luyện kĩ năng viết PTHH và bài toán hiệu suất
GV yêu cầu HS tóm tắt đề

bài

-GV bổ sung

-GV hướng dẫn HS tính khối
lượng rượu . viết PTHH lên
men rượu , tính khối lượng

axit theo PTHH và thực tế thu
được

-Từ khối lượng axit thực tế
thu được GV hướng dẫn HS
tính khối lượng giấm ăn

-HS tóm tắt đề bài V= 10l,
Đr = 80 ,H% = 92%,

Dr = 0,8g/ml ,C% giấm= 4%
-Tìm m axit, m dd giấm
-HS viết PTHH và tính tốn
dưới sự hướng dẫn của GV

HS tính khối lượng giấm ăn

BT6/149

a/Trong 10l rượu 80 có 0,8l
rượu etylic nguyên chất . vậy
khối lượng rượu etylic là
0,8 x 0,8 x 1000 = 640g
Phản ứng lên men rượu :
C2H5OH + O2  CH3COOH
+ H2O

-Theo lí thuyết cứ 46g rượu
khi lên men sẽ thu được 60g
axit

Vậy 640g khi lên men sẽ thu
được

46
60
640x

= 834,78g
Vì hiệu suất quá trình là 92%
nên lượng axit thực tế thu
được là

100
92
78
,

834 x

= 768g
b/ Khối lượng giấm ăn thu
được là 100

4
768

x = 19200g
IV. vận dụng.

-GV tổng kết lại các PP toán
V. Hướng dẫn tự học

</div>

giao an hoa HK1

<b>KIEÅM TRA 1 TIEÁT</b>

MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA 45’ :













<i>Ngày soạn:18/11/2011</i>

<i>Ngày dạy:21/11/1011</i>

<i>Tiết</i>

<i>27, bài 20: HỢP KIM SẮT: GANG, THÉP</i>

<i><b>I.</b></i>

<b>Mục tiêu</b>

:

<i><b>1)</b></i>

<i>Kiến thức</i>

: Học sinh biết được

-Gang là gì? Thép là gì? Tính chất và một số ứng dụng của gang, thép.

-Nguyên tắc, nguyên liệu và q trình sản xuất gang thép trong lị cao

-Nguyên tắc, nguyên liệu và quá trình sản xuất thép trong lò luyện thép

<i><b>2)</b></i>

<i>Kĩ năng</i>

<i> :</i>

-Biết đọc và tóm tắc các kiến thức từ sgk

-Biết khai thác thông tin về sản xuất gang thép từ sơ đồ lò luyện gang và lò luyện

thép

-Viết được các PTHH chính xảy ra trong q trình sản xuất gang và q trình sản

xuất thép

<i><b>3)</b></i>

<i>Thái độ</i>

<i> :</i>

- u thích bộ môn.

<i><b>II.</b></i>

<b>Chuẩn bị: </b>

<i>1. Giáo viên: </i>

- Một số mẫu vật gang (mẫu gang, cái kìm),sơ đồ lị cao phóng to, sơ đồ lị luyện

thép phóng to, các phiếu học tập.

- Phiếu học tập, bảng phụ.

<i>2. Học sinh</i>

: Học bài cũ, chuẩn bị bài mới.

<i><b>III.</b></i>

<b>Tiến trình lên lớp</b>

:

<i><b>1)</b></i>

<i>ổn định tổ chức</i>

<i> : </i>

<i><b>2)</b></i>

<i>Kiểm tra bài cũ</i>

:

a. Sắt có những tính chất hố học nào? Viết các PTHH minh hoạ

b. GV yêu cầu 1 HS giải bài tập số 2 sgk trang 60 (HS khá hoặc giỏi)

<i><b>3)</b></i>

<i>Các hoạt động dạy và học</i>

:

-Giới thiệu bài:Trong đời sống và trong kĩ thuật hợp kim của sắt là gang, thép được

sử dụng rất rộng rãi. Thế nào là gang, thép.?Gang thép được sản xuất như thế nào?Hôm

nay các em sẽ được nghiên cứu.

<i>Hoạt động1: I/Hợp kim của sắt </i>

Giáo viên

Học sinh

Nội dung bài ghi

-Hợp kim là gì ? Hợp kim của Fe có

nhiều ứng dụng là hợp kim nào ?

-GV nhận xét.

-Gang là gì ? Thành phần của gang ?

Tính chất của gang ? Có mấy loại

gang ? Ứng dụng của gang ?

-GV bổ sung và kết luận như sgk

-Thép là gì ? Thành phần của thép ?

Tính chất của thép? Có mấy loại

thép ? Ứng dụng của thép ?

- Học sinh trả lời.

- Học sinh trả lời. Học

sinh khác bổ sung.

- HS trả lời.

-Hợp kim là gì?

(sgk/61)

<i>1. Gang là gì?</i>