SONG

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.54 MB, 36 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Sóng

(Xuân Quỳnh)

Sóng

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

- Tên thật Nguyễn Thị Xuân

Quỳnh ( 1942- 1988)

-Tuổi thơ nhiều thiệt thòi: mẹ mất sớm, không

-Tuổi thơ nhiều thiệt thòi: mẹ mất sớm, khơng

được ở gần cha. Có lẽ vì thế mà Xuân Quỳnh luôn

được ở gần cha. Có lẽ vì thế mà Xn Quỳnh ln

khát khao tình thương, tình yêu, mái ấm gia đình và

rất nhạy cảm với tình mẫu tử.

- Quê : La Khê – một làng nghề dệt

lụa nổi tiếng ở Hà Tây ( nay thuộc Hà

Nội)

I.

Giới thiệu chung

Giới thiệu chung

1.

Tác

giả

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Đặc điểm hồn thơ

:

I.

Giới thiệu chung

Giới thiệu chung

1.

Tác giả

:

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4></div>
(5)<div class='page_container' data-page=5></div>
(6)<div class='page_container' data-page=6></div>
(7)<div class='page_container' data-page=7></div>
(8)<div class='page_container' data-page=8></div>
(9)<div class='page_container' data-page=9></div>
(10)<div class='page_container' data-page=10></div>
(11)<div class='page_container' data-page=11></div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

Cuộc đời bất hạnh,

Cuộc đời bất hạnh,

thiếu may mắn trong

tình u nhưng khơng

tình yêu nhưng không

chấp nhận sự an bài do

số phận mà tiếp tục

vươn lên để tìm nguồn

hạnh phúc mới.

Qua ph

Qua phần tiểu dẫn anh

(chị) hiểu gì về cuộc đời

tác giả Xuân Quỳnh ?

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Qua khổ thơ trên em có cảm nhận chung gì về âm
điệu, nhịp điệu của khổ thơ ?

* Âm điệu của khổ thơ ngũ ngôn phù hợp với nhịp điệu
của song và nhịp đập của trái tim ngưồi con gái đang
yêu.

Của khổ thơ thứ hai Xuân Quỳnh nhận ra sức sống
của con sáng với thời gian như thế nào ?

•Sóng tn theo quy luật của tự nhiên.
Hai câu thơ

“Nỗi khát vọng tình yêu

Bồi hồi trong ngực trẻ”
Diễn tả điều gì ?

b. Đề tài và chủ đề:b. Đề tài và chủ đề:

- Đề tài:- Đề tài: tình yêu.tình yêu.

- Chủ đề:- Chủ đề:

Mượn hình ảnh sóng để diễn tả tình u của Mượn hình ảnh sóng để diễn tả tình u của

người phụ nữ. Sóng là ẩn dụ cho tâm hồn người phụ nữ

đang yêu – một hình ảnh đẹp và xác đáng.

2. Tác phẩm:

a. Hoàn cảnh sáng tác:

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

Qua khổ thơ trên em có cảm nhận chung gì về âm
điệu, nhịp điệu của khổ thơ ?

* Âm điệu của khổ thơ ngũ ngôn phù hợp với nhịp điệu
của song và nhịp đập của trái tim ngưồi con gái đang
yêu.

Của khổ thơ thứ hai Xuân Quỳnh nhận ra sức sống
của con sáng với thời gian như thế nào ?

•Sóng tn theo quy luật của tự nhiên.
Hai câu thơ

“Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ”
Diễn tả điều gì ?

b. Đề tài và chủ đề:b. Đề tài và chủ đề:

- Đề tài:- Đề tài: tình yêu.tình yêu.

- Chủ đề:- Chủ đề:

Mượn hình ảnh sóng để diễn tả tình u của Mượn hình ảnh sóng để diễn tả tình u của

người phụ nữ. Sóng là ẩn dụ cho tâm hồn người phụ nữ

đang yêu – một hình ảnh đẹp và xác đáng.

Sóng được sáng tác năm 1967 trong một chuyến đi
thực tế ở vùng biển Diêm Điền, in trong tập Hoa dọc 
chiến hào

II.

Đọc – hiểu văn bản

1.Đọc

2. Khái quát chung về bài thơ

a.Âm điệu bài thơ

- Âm điệu của bài thơ Sóng là âm điệu của

những con sóng ngoài biển khơi.

- Âm điệu của bài thơ được tạo bởi hai yếu tố 
chính:

+ Thể thơ năm chữ.

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

Qua khổ thơ trên em có cảm nhận chung gì về âm
điệu, nhịp điệu của khổ thơ ?

* Âm điệu của khổ thơ ngũ ngôn phù hợp với nhịp điệu
của song và nhịp đập của trái tim ngưồi con gái đang
yêu.

Của khổ thơ thứ hai Xuân Quỳnh nhận ra sức sống
của con sáng với thời gian như thế nào ?

•Sóng tn theo quy luật của tự nhiên.
Hai câu thơ

“Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ”
Diễn tả điều gì ?

Thể thơ năm chữ cùng với sự linh hoạt,

Thể thơ năm chữ cùng với sự linh hoạt,

phóng túng khi ngắt nhịp, phối âm đã gợi

lên đầy ấn tượng nhịp sóng biển và sóng

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

Qua khổ thơ trên em có cảm nhận chung gì về âm
điệu, nhịp điệu của khổ thơ ?

* Âm điệu của khổ thơ ngũ ngôn phù hợp với nhịp điệu
của song và nhịp đập của trái tim ngưồi con gái đang
yêu.

Của khổ thơ thứ hai Xuân Quỳnh nhận ra sức sống
của con sáng với thời gian như thế nào ?

•Sóng tn theo quy luật của tự nhiên.
Hai câu thơ

“Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ”
Diễn tả điều gì ?

b. Hình tượng sóng:

- Ý nghĩa tả thực: miêu tả chân thực,

sinh động, có tính cách, tâm trạng.

- Ý nghĩa biểu tượng: Tính cách, tâm

trạng và khát vọng của nhân vật trữ tình

em.

=> Hình tượng sóng được khắc họa tồn

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

Qua khổ thơ trên em có cảm nhận chung gì về âm
điệu, nhịp điệu của khổ thơ ?

* Âm điệu của khổ thơ ngũ ngôn phù hợp với nhịp điệu
của song và nhịp đập của trái tim ngưồi con gái đang
yêu.

Của khổ thơ thứ hai Xuân Quỳnh nhận ra sức sống

của con sáng với thời gian như thế nào ?

•Sóng tn theo quy luật của tự nhiên.
Hai câu thơ

“Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ”
Diễn tả điều gì ?

III. Phân tích

1. Sóng và em – những nét tương

đồng:

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18></div>
(19)<div class='page_container' data-page=19></div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

Hình ảnh con sóng ở phần đầu bài thơ xuất

hiện những trạng thái nào ? Hãy cho biết

nghệ thuật sử dụng từ ngữ để diễn tả trạng

thái của Sóng ? Nhằm thể hiện điều gì ?

* Sóng tồn tại hai trạng thái

Dữ dội

> < dịu êm

.

Ồn

ào

> < lặng lẽ

- Nghệ thuật tương phản diễn tả hai trạng thái

trái ngược của sóng.

→ Liên tưởng đến tâm lí phức tạp của

người phụ nữ khi yêu : lúc giận dữ, hờn

ghen, khi dịu dàng, sâu lắng.

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

Qua khổ thơ trên em có cảm nhận chung gì về âm
điệu, nhịp điệu của khổ thơ ?

* Âm điệu của khổ thơ ngũ ngôn phù hợp với nhịp điệu
của song và nhịp đập của trái tim ngưồi con gái đang
yêu.

Của khổ thơ thứ hai Xuân Quỳnh nhận ra sức sống
của con sáng với thời gian như thế nào ?

•Sóng tn theo quy luật của tự nhiên.
Hai câu thơ

“Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ”
Diễn tả điều gì ?

Trước không gian vô tận, trước biển đời

Trước không gian vơ tận, trước biển đời

mênh mơng, con sóng có nhu cầu, khát

vọng gì ?

* Hành trình của những con sóng

Sơng khơng hiểu -> sóng tìm ra tận bể

- Khát khao dứt khoát chối bỏ những giới hạn

chật chội, những thỏa mãn tầm thường để tìm

đến những chân trời bao la, rộng lớn

.



Hành trình của sóng từ sơng tìm ra bể cũng

là hành trình con người tìm kiếm tình yêu

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

Anh (chị) hãy kể tên một s

Anh (chị) hãy kể tên một số tác phẩm chính của ố tác phẩm chính của

Xuân Quỳnh và năm sáng tác ?

Xuân Quỳnh là một trong những gương mặt

tiêu biểu của thế hệ nhà văn chống Mỹ.

Thơ Xuân Quỳnh thể hiện những phong cách

đặc sắc nào ?

- Hồn nhiên, tươi tắnHồn nhiên, tươi tắn

- Chân thành đằm thắmChân thành đằm thắm

- Luôn khát vọng hướng về đời thường.Luôn khát vọng hướng về đời thường.
- Luôn dự cảm lo âu về sự phai tàn đổ vỡ.Luôn dự cảm lo âu về sự phai tàn đổ vỡ.

Thơ Xuân Quỳnh mang một nét

phong cách độc đáo rất riêng.

Ở khổ thơ thứ 2, Xuân Quỳnh nhận ra

sức sống của con sóng với thời gian như

thế nào ?

Sóng tuân theo quy luật tự nhiên

Sóng tuân theo quy luật tự nhiên

-

Quy luật của sóng:

Sóng ngày xưa – ngày nay vẫn thế

.

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

Hai câu thơ:

Hai câu thơ:

Nỗi khát vọng tình yêu

Bồi hồi trong ngực trẻ

diễn tả điều gì ?

- Quy luật tình cảm con người

 Khát vọng tình yêu mãi mãi là một khát khao cháy

bỏng, bồi hồi trong trái tim con người, nhất là tuổi trẻ.

Xuân Quỳnh khẳng định một chân lí:

khát vọng tình u là vĩnh viễn. Nó không

chỉ thường trực trong tâm hồn con người,

đặc biệt là tuổi trẻ, mà nó cịn khiến người ta

trẻ lại , tái sinh như con sóng biển ào lên rồi

tan ra hòa nhập vào biển cả mãi mãi

.

Nỗi khát vọng

Nỗi khát vọng

tình yêu

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

b. Khổ 3,4

Trước mn trùng sóng bể
Em ngh về anh, emĩ

Em ngh về biển lớnĩ

Từ nơi nào sóng lên?
 Sóng bắt đầu từ gió

Gió bắt đầu từ đâu?

Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

-

Đây là suy tư muôn đời của con người trong nhận
thức, lí giải về sóng: “ Sóng bắt đầu từ gió – Gió bắt 
đầu từ đâu”

=> Hai câu thơ xuất hiện thật bất ngờ, giọng điệu 
như bối rối khi nghĩ về khởi điểm, nguồn gốc của 
tình yêu.

-

Đối diện với biển, nhân vật trữ tình suy tư về điểm Đối diện với biển, nhân vật trữ tình suy tư về điểm
khởi nguồn của sóng:

khởi nguồn của sóng: “ Từ nơi nào sóng lên” “ Từ nơi nào sóng lên”

- Tình u cũng như sóng, sóng có được là nhờ gió, vậy

gió từ đâu đến, khơng thể giải thích được. Tương tự, tình
u từ đâu đến, em cũng khơng biết . Thật khó có thể cắt
nghĩa một cách cụ thể, rõ ràng nguồn gốc cuả tình yêu:
“ Em cũng không biết nữa - Khi nào ta

u nhau”.

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

Gió sao gió mát sau löng,

Dạ sao dạ nhớ người dưng thế này.

(Ca dao)

Làm sao cắt nghĩa được tình u
Có nghĩa gì đâu một buổi chiều
Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt
Bằng mây nhè nhẹ, gió hiu hiu.

(Xuân Diệu)

Tơi gửi lại đây cái buồn vô cớ
Và mang về cái nhớ bâng quơ
Xi n chớ hỏi làm sao như thế

Tôi vốn không rành mạch bao giờ.

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

Con sóng dưới lịng sâu

Con sóng trên mặt nước

Ơi con sóng nhớ bờ

Ngày đêm khơng ngủ được

Lịng em nhớ đến anh

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28></div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

- Tình yêu thường gắn liền với nỗi

nhớ, nhất là khi xa cách. Nỗi nhớ bao

trùm cả

không gian, thời gian

,

xâm

chiếm tâm hồn con người

trong cả

cõi vô thức, tiềm thức, lẫn ý thức, cả

khi tỉnh lẫn khi mơ.

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

II/ Phaân tích:

c. Khổ 5

- Chủ thể trữ tình “sóng” và “em” hiện diện song hành.
- Nỗi nhớ trong tình yêu:

+Tràn ngập trong khơng gian: dưới lịng sâu, trên mặt nước, 
xi về phương Bắc, ngược về phương Nam,…

+Khắc khoải suốt thời gian: “Ngày đêm không ngủ được”,…
+Tận cùng vô thức: “Cả trong mơ cịn thức”,..

-> Tình yêu sôi nổi, mãnh liệt nhưng cũng rất chân thành.

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31>

Dẫu xi về phương bắc

Dẫu ngược về phương nam

Nơi nào em cũng nghĩ

Ở ngoài kia đại dương

Trăm ngàn con sóng đó

Dù muôn vời cách trở

Hướng về anh - một phương

Con nào chẳng tới bờ

</div>
(32)<div class='page_container' data-page=32>

Đ. Khổ 6-7

-

Tác giả chọn cách nói ngược: dẫu

xi

- phương

bắc; dẫu

ngược

- phương nam

→

Tác giả muốn khẳng định:

dù cuộc đời có nghịch

lí, trái ngang đến mức nào thì em cũng vẫn chỉ

hướng về một phương duy nhất- phương anh

.

</div>
(33)<div class='page_container' data-page=33>

Yêu nhau tam tứ núi cũng trèo,

Ngũ lục sơng cũng lội, thất bát thập đèo cũng qua.

(Ca dao)

Tình ta như hàng cây

Đã qua mùa bão gió

Tình ta như dịng sơng

Đã qua mùa thác đổ.

</div>
(34)<div class='page_container' data-page=34>

Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua

Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa

Làm sao được tan ra

Thành trăm con sóng nhỏ

Giữa biển lớn tình u

Để ngàn năm còn vỗ

</div>
(35)<div class='page_container' data-page=35>

e. Hai khổ cuối:

-

Cuộc đời - dài thế

- Năm tháng - đi qua

→

Kiểu câu nhượng bộ

:

Âu lo, phấp phỏng về sự

hữu hạn của đời người và sự mong manh của

hạnh phúc

(cảm giác thường trực trong thơ XQ ở

giai đoạn sau )

→ XQ âu lo nhưng không thất vọng mà luôn muốn

được sống hết mình cho tình yêu.

</div>
(36)<div class='page_container' data-page=36>

SONG

<b>Sóng</b>

(Xuân Quỳnh)

<b>Sóng</b>

- Tên thật Nguyễn Thị Xuân

Quỳnh ( 1942- 1988)

-Tuổi thơ nhiều thiệt thòi: mẹ mất sớm, không

-Tuổi thơ nhiều thiệt thòi: mẹ mất sớm, khơng

được ở gần cha. Có lẽ vì thế mà Xuân Quỳnh luôn

được ở gần cha. Có lẽ vì thế mà Xn Quỳnh ln

khát khao tình thương, tình yêu, mái ấm gia đình và

khát khao tình thương, tình yêu, mái ấm gia đình và

rất nhạy cảm với tình mẫu tử.

rất nhạy cảm với tình mẫu tử.

- Quê : La Khê – một làng nghề dệt

lụa nổi tiếng ở Hà Tây ( nay thuộc Hà

Nội)

<b>I.</b>

<b>I.</b>

<b>Giới thiệu chung</b>

<b><sub>Giới thiệu chung</sub></b>

<i><b> </b></i>

<i><b><sub> </sub></b></i>

<i><b> 1.</b></i>

<i><b> 1.</b></i>

<i><b>Tác </b></i>

<i><b>Tác </b></i>

<i><b>giả</b></i>

Đặc điểm hồn thơ

:

<b>I.</b>

<b>I.</b>

<b>Giới thiệu chung</b>

<b><sub>Giới thiệu chung</sub></b>

<i><b> </b></i>

<i><b><sub> </sub></b></i>

<i><b> 1.</b></i>

<i><b> 1.</b></i>

<i><b>Tác giả</b></i>

<i><b>Tác giả</b></i>

<i><b>:</b></i>

<i><b>:</b></i>

<b> </b>

<b> </b>

<b>Cuộc đời bất hạnh, </b>

<b><sub>Cuộc đời bất hạnh, </sub></b>

<b>thiếu may mắn trong </b>

<b>thiếu may mắn trong </b>

<b>tình u nhưng khơng </b>

<b>tình yêu nhưng không </b>

<b>chấp nhận sự an bài do </b>

<b>chấp nhận sự an bài do </b>

<b>số phận mà tiếp tục </b>

<b>số phận mà tiếp tục </b>

<b>vươn lên để tìm nguồn </b>

<b>vươn lên để tìm nguồn </b>

<b>hạnh phúc mới.</b>

<b>hạnh phúc mới.</b>

<b>Qua phần tiểu dẫn anh </b>

<b>Qua phần tiểu dẫn anh </b>

<b>(chị) hiểu gì về cuộc đời </b>

<b>(chị) hiểu gì về cuộc đời </b>

<b>tác giả Xuân Quỳnh ?</b>

2. Tác phẩm:

a. Hoàn cảnh sáng tác:

<b>II.</b>

<b>II.</b>

<b>Đọc – hiểu văn bản</b>

<b>Đọc – hiểu văn bản</b>

<b>1.Đọc</b>

<b>2. Khái quát chung về bài thơ</b>

<b>a.Âm điệu bài thơ</b>

<b> </b>

<b> </b>

<b>Thể thơ năm chữ cùng với sự linh hoạt, </b>

<b><sub>Thể thơ năm chữ cùng với sự linh hoạt, </sub></b>

<b>phóng túng khi ngắt nhịp, phối âm đã gợi </b>

<b>phóng túng khi ngắt nhịp, phối âm đã gợi </b>

<b>lên đầy ấn tượng nhịp sóng biển và sóng </b>

<b>lên đầy ấn tượng nhịp sóng biển và sóng </b>