Kết quả ứng dụng một số chế phẩm sinh học trong phòng chống tuyến trùng hại cà rốt

VI N KHOA H C NÔNG NGHI P VI T NAM

K T QU
NG D NG M T S CH PH M SINH H C
TRONG PHÒNG CH NG TUY N TRÙNG H I CÀ R T
Ngô V n D ng, Ph m Th V ng, ng Th Lan Anh,
Ph m V n S n, Hà Th Kim Thoa
Vi n B o v Th c v t
TÓM T T
Cà r t, là m t lo i rau n c có giá tr kinh t và th ng m i cao đ c tr ng nhi u m t s
đ a ph ng nh Lâm
ng và H i D ng. Tuy nhiên, cà r t đang b tuy n trùng gây h i n ng, nh
h ng l n đ n n ng su t và ch t l ng. Chính vì v y, chúng tôi ti n hành nghiên c u và ng d ng
m t s ch ph m sinh h c đ qu n lý hi u qu tuy n trùng và h n ch s d ng thu c hóa h c h ng
t i m t n n nông nghi p hi u qu và b n v ng.
K t qu b c đ u cho th y, hai ch ph m sinh h c Khu n-18 và SH-BV1 đ c ng d ng t i
Lâm
ng và H i D ng đ u có hi u qu cao trong phòng tr tuy n trùng h i cà r t. Hi u qu k
thu t: hi u l c phòng tr tuy n trùng trong đ t đ t 68,2 - 78,2 % và trong r đ t 76,2 - 77,5 %; n ng
su t t ng h n so v i t p quán nông dân s d ng thu c hóa h c t 19,6 - 23,4 t n/ha. Hi u qu mô
tr ng đã gi m đ c thu c hóa h c t 15 - 35 lít/ha/v . Hi u qu kinh t , thu lãi cao h n so v i t p
quán nông dân t 57,4 - 75,7 tri u/ha/v .
T khóa: Tuy n trùng, Ch ph m sinh h c, Khu n-18, SH-BV1

I.

TV N

Cà r t là m t lo i rau n c có giá tr kinh
t và th ng m i cao, yêu c u m u mã đ p, s n
ph m có th s d ng làm th c n s ng ho c qua

ch bi n, đ c s d ng ph bi n và là s n ph m
xu t kh u có giá tr kinh t cao đ c tr ng nhi u
m t s đ a ph ng nh Lâm
ng và H i
D ng v.v. Tuy nhiên, cà r t đang b tuy n
trùng gây h i n ng, làm cho c cà r t b bi n
d ng nh c m c lông, c ch , c n t v.v., nh
h ng l n đ n n ng su t và ch t l ng.
Hi n nay, ng i nông dân ch y u s
d ng thu c hóa h c đ phịng tr tuy n trùng
nh ng s gây h i c a chúng khơng có chi u
h ng gi m mà ngày cành b nh h ng
nghiêm tr ng h n. Vi c nghiên c u gi i pháp
phòng tr tuy n trùng nói chung, đ c bi t là
ch ph m sinh h c và các lo i sinh v t đ i
kháng nói riêng nh m h n ch và ki m soát
m t đ tuy n trùng h i trong đ t v n ch a đ c
quan tâm đúng m c.
góp ph n gi i quy t các khó kh n
trên, bài báo này cung c p m t s k t qu v
ng d ng ch ph m sinh h c an toàn, thân
thi n v i mơi tr ng, ki m sốt tình hình tuy n
trùng gây h i cây cà r t là v n đ c p thi t, góp
ph n n đ nh di n tích, n ng su t, ch t l ng
nông s n c a n c ta.

948

II. V T LI U VÀ PH
NG PHÁP

NGHIÊN C U
2.1. V t li u nghiên c u
- Các gi ng và v
vi c a đ tài.

n cà r t thu c ph m

- Ch ph m sinh h c SH-BV1, bao g m
các thành ph n: th o m c tr tuy n trùng
Saponin, Alkaloid, Azadirachtin và d u th c v t
có đ c tính m nh v i tuy n trùng ký sinh th c
v t, n m đ i kháng (Trichoderma harzianum),
VSV c ch b nh (Bacillus subtilis), n m tr
sâu h i trong đ t (Metarhizium anisopliae), vi
khu n c đ nh nit (Azotobacter beijerinckii), vi
khu n phân gi i ph t phát khó tan (Bacillus
gisengihumi), x khu n phân gi i Xenlulo
(Streptomyces owasiensis) và các ph gia khác.
SH-BV1 có tác dùng phịng tr tuy n trùng và
n m b nh h i r cây h tiêu, cà phê. SH-BV1 do
Vi n B o v th c v t và Vi n Th Nh ng
Nơng hóa s n xu t.
- Ch ph m sinh h c K-18, g m các thành
ph n: các enzyme nh kitinaze, amylase,
protease, ch t kháng sinh, Saccharomyces sp1.,
Saccharomyces sp2., Bacillus sp., Streptomyces
saraceticus và các ph gia khác. K-18 có tác
d ng phịng tr tuy n trùng, b nh h i trong đ t
và r nhi u lo i cây tr ng khác nhau nh cà phê,
h tiêu, cà r t… K-18 có ngu n g c 100 % sinh

h c. An toàn cho ng i, đ ng v t và môi tr ng,


H i th o Qu c gia v Khoa h c Cây tr ng l n th

hai

khơng có d l ng trong s n ph m sau khi s
d ng. K-18 do Vi n B o v th c v t s n xu t.
2.2. Ph ng pháp nghiên c u

vào máy nghi n d p v i 250 ml n
l y tuy n trùng b ng rây 40 µm.

Ph ng pháp thu m u, l c m u, đ m
tuy n trùng, cách pha và s d ng ch ph m

m s l ng tuy n trùng b ng đ a đ m
(counting dish), đ m d i kính hi n vi soi n i
(Zeizz Primo Vert), đ m tồn b tuy n trùng
theo các dãy ơ trên đ a.

- Ph

ng pháp thu m u:

+ Thu m u đ t và r vào bu i sáng trong
kho ng th i gian t 5 – 9 h. M i công th c thu
5 đi m chéo góc, m i đi m thu theo khung có
kích th c 40 × 50 cm, thu tồn b m u cây

trong khung sau đó thu m u đ t, g t l p đ t b
m t 5 cm, l y sâu xu ng đ t 20 – 30 cm, m i
m u có tr ng l ng kho ng 500 g đ t và r cho
vào túi nilon. Sau khi thu xong m u đ c ghi
nhãn mác (ng i đi u tra, ngày đi u tra, đ a
đi m đi u tra, mã ký hi u m u...).
+ B o qu n m u và xác đ nh tuy n trùng
theo Nguy n Ng c Châu (2003):
Sau khi thu m u nhanh chóng tách l c
m u đ ki m tra, trong tr ng h p c n ph i v n
chuy n đ ng xa ho c l u gi ch phân tích
giám đ nh, b o qu n m u trong h p x p đ
n i thoáng mát.
Phân lo i tuy n trùng d a theo tài li u
c a Nguy n Ng c Châu và Nguy n V Thanh
(2000); Trinh Q.P, Waeyenberge L., Nguyen
N.C., Baldwin J.G., Karssen G. & Moens M.
(2009). Quan sát và nh n bi t các đ c đi m c a
tuy n trùng b ng kính hi n vi soi ng c Zeiss
Primo Vert.
- Ph

ng pháp l c m u đ t:

B c 1: Phân lo i các m u đ t, d ng c
(ph u, ng gel, ng nghi m) đ c g n l i v i
nhau cho lên giá đ ng, đ n c vào ph u cho
ng p m u (200 ml n c);
đ

B c 2: Cân m u đ t 50g /m u (m u
c ghi nhãn mác, ký hi u m u);

B c 3: Cho m u đã cân lên rây 40 µm
và đ t lên ph u l c đã đ c chu n b tr c, sau
48h ti n hành thu m u (dung d ch trong ph n
ng nghi m).
- Ph ng pháp l c m u r : Ph ng pháp
l c t nh theo Nguy n Ng c Châu (2003).
M i m u l y 5 g r , r a s ch đ t b ng
vòi n c hoa sen, c t thành đo n 0,5 cm. Cho

- Ph

c s ch. L c

ng pháp đ m tuy n trùng

- Cách pha và s d ng ch ph m K-18:
Tr c khi gieo (TKG): t i n c tr c
cho đ t m, sau đó pha K-18 v i 2.200 lít
n c, t i đ u n c ch ph m trên m t lu ng.
Cách pha K-18, t l 1/300 nh sau: l y 7,5 lít
K-18 pha l c đ u trong 2.200 lít n c s ch,
phun ho c t i cho 1 hecta. N u đ t khô, ph i
t i qua m t l n n c sao cho đ t m tr c khi
t i K-18 đã pha.
Xây d ng mơ hình ng d ng ch ph m
K-18 phòng tr tuy n trùng h i cà r t t i Lâm
ng

Mơ hình ng d ng t i thơn L c Quý, xã
Xuân Th , thành ph
à L t, t nh Lâm
ng.
Mơ hình đ c b trí v i 4 lơ thí nghi m di n
r ng khơng có nh c l i, m i lơ có di n tích 0,1
ha: Lơ 1: K-18, 120 lít/ha/TKG. Sau gieo K-18
t l 1/300 (5, 10, 15 NSG); Lô 2: SH-BV1,
1500 kg/ha/ TKG; Lơ 3: TQND: Vimoca
20EC,15lít/ha/TKG. 5, 10 NSG (10 lít/ha/l n);
Lơ 4: /C (Khơng x lý).
Xây d ng mơ hình ng d ng K-18
phòng tr tuy n trùng h i cà r t t i H i
D ng
Mơ hình b trí T Minh Tân, Nam Sách,
H i D ng. Mơ hình đ c b trí v i 4 lơ thí
nghi m di n r ng khơng có nh c l i, m i lơ có
di n tích 0,1 ha: Lơ 1: K-18, 100 lít/ha tr c
khi gieo (TKG). Sau gieo K-18 t l 1/300 (5,
10, 15 NSG); Lô 2: K-18, 120 lít/ha/TKG. Sau
gieo K-18 t l 1/300 (5, 10, 15 NSG); Lơ 3:
SH-BV1, 700 kg/ha/TKG; Lơ 4: TQND (Bón
Etocap 10G, 15 kg/ha/TKG, 1 l n/v ).
- Ch tiêu theo dõi và đánh giá
+ M t đ tuy n trùng (con/50g đ t,
con/5g r ) và hi u l c phòng tr (%)
+ Theo dõi các ch tiêu v sinh tr ng,
n ng su t th c thu (n ng su t t ng, n ng su t
c đ p hay c th ng ph m, n ng su t c x u)
và hi u qu kinh t .

949


VI N KHOA H C NÔNG NGHI P VI T NAM

Ph

ng pháp tính tốn và x lý s li u

Thí nghi m đ i v i tuy n trùng h i r cà
r t: đ c tính theo cơng th c Abbott (1925).
Thí nghi m tuy n trùng trong đ t cà r t: đ c
tính theo cơng th c Henderson Tilton (1955).
Các s li u đ c x lý b ng ch ng trình
Excel 2010
III. K T QU VÀ TH O LU N
3.1. Mơ hình ng d ng K-18 phòng tr
tuy n trùng h i cà r t t i Lâm ng

Mơ hình s d ng K-18, 120 lít/ha/TKG
và t i 3 l n sau gieo có hi u l c phòng tr
tuy n trùng cao đ t 78,2% (1 TSG); Lơ 2 (SHBV1: dùng 1.500 kg/ha/TKG) có hi u l c đ t
72,9% (3 TSG); Lô 3 hi u l c đ t cao th i
đi m đ u v , th i đi m 1 TSG hi u l c đ t
61%, sau đó hi u l c gi m, 2 TSG hi u l c ch
còn 25%, trong khi 2 ch ph m sinh h c hi u
l c còn r t cao đ t 72,7% (K-18) và 68,1%
(SH-BV1), (B ng 1).

- Hi u qu phòng tr tuy n trùng trong
đ t tr ng cà r t:
B ng 1. M t đ và hi u l c phòng tr tuy n trùng trong đ t c a mơ hình s d ng K-18 (Xn
Th , à L t, Lâm ng, n m 2014)
Lô th
nghi m

TKG

1: K-18

309,8

M t đ TT trong đ t (con/50 g đ t)
5N
1T
2T
3T
145,0

136,4

260,6

457,4

Hi u l c phòng tr TT (%)
5N
1T
2T

3T
58,3

78,2

72,7

75,9

2: SH-BV1
330,8
119,2
195,8
325,4
549,8
67,9 70,7 68,1
72,9
3: TQND
323,0
68,6
255,0
747,2 1283,0 81,1 61,0 25,0
35,2
4: /C
333,2
374,4
674,0 1028,4 2042,4
Ghi chú: TKG – tr c khi gieo; N – ngày sau gieo; T – tháng sau gieo; TQND – t p quán nơng dân
(Vimoca 20EC, li u l ng 35 lít/ha/v : l n 1 TKG 15 lít, l n 2 và 3 (5 và 10 NSG) 10 lít/ha/l n); TT Tuy n trùng; T i K-18, t l 1/300 (7,5 lít/ha/l n)

- Hi u qu phòng tr tuy n trùng trong
r cà r t:
Th i đi m 1 TSG, mơ hình s d ng K18, m t đ tuy n trùng là 59,3 con/5 g r th p
h n so v i SH-BV1 (96,3 con/5 g r ); nông
dân s d ng thu c Vimoca 20EC và đ i ch ng

không x lý có m t đ tuy n trùng cao h n g p
nhi u l n (151,7 – 277,3 con/5 g r ). Hi u l c
phòng tr tuy n trùng c a K-18 sau 1 tháng x
lý đ t 77,5%, SH-BV1 đ t 64,4 %, trong khi s
d ng thu c hóa h c hi u l c đ t 40,5 %. (B ng
2).

B ng 2. M t đ tuy n trùng h i r và hi u l c phòng tr tuy n trùng c a K-18 trên mơ hình cà r t
(Xn Th , à L t, Lâm ng, n m 2014)
Lô th nghi m

1: K-18
2: SH-BV1
3: TQND
4: /C

ch t l

M t đ TT h i r tháng sau gieo
(con/50 g đ t)
1 TSG
2 TSG
3 TSG
59,3

161,7
281,3
96,3
175,7
308,0
151,7
368,0
550,7
277,3
556,7
719,3

nh h ng c a K-18 đ n n ng su t,
ng cà r t:

Mơ hình s d ng K-18, l ng 120
lít/ha/TKG, có t l c x u th p chi m 14,8%.
SH-BV1 có 18,2%, hóa h c có 29,1% c x u

950

Hi u l c phòng tr TT tháng
sau gieo (%)
1 TSG
2 TSG 3 TSG
77,5
70,9
61,3
64,4
67,6

56,7
40,5
32,6
22,9
-

và /C không x lý có t i 33,3% c x u. N ng
su t cao nh t mơ hình s d ng K-18 li u
l ng 120 lít/ha/TKG, n ng su t t ng đ t 58
t n/ha, n ng su t c đ p đ t 49,4 t n/ha. SHBV1 có n ng su t c đ p đ t 47,5 t n/ha. Công


H i th o Qu c gia v Khoa h c Cây tr ng l n th

th c s d ng thu c hóa h c và khơng x lý có
n ng su t c đ p th p t 28,7 t n/ha và 29,8

hai

t n/ha (B ng 3).

B ng 3. M t s ch tiêu c u thành n ng su t, ch t l ng cà r t c a mơ hình ng d ng K-18 phịng
tr tuy n trùng (Xuân Th , à L t, Lâm ng, 2014)
Lô th
nghi m

CD c
(cm)
Lô 1: K-18
18,5

Lô 2: SH-BV1 15,9
Lô 3: TQND
15,4
Lô 4: /C
13,9

N
Ch tiêu c u thành n ng su t, ch t l ng cà r t
Chu vi c S l ng T l c
Tr ng l ng
T ng
(cm)
(c /m2)
x u (%)
c (kg/m2) n ng su t
10,8
55
14,8
5,8
58
10,6
55
18,2
5,8
58
9,4
55
29,1
4,2
42

9,4
54
33,3
4,3
43

ng su t (t n/ha)
C
C đ p
x u
8,6
49,4
10,5
47,5
12,2
29,8
14,3
28,7

Ghi chú: CD - chi u dài; Cà r t gieo ngày 17/1/2014, thu ho ch ngày 18/5/2014; c x u (không bán
đ c): c ch , c n t, c m c lông; C đ p: c bán đ c

3.2. Mơ hình ng d ng K-18 phòng tr
tuy n trùng h i cà r t t i H i D ng
- Hi u qu phòng tr tuy n trùng trong
đ t tr ng cà r t:
Qua hình 1 cho th y, hai lơ th nghi m
K-18 v i l ng 100 – 120 lít/ha làm cho m t
đ tuy n trùng gi m xu ng r t nhanh t ng
ng 203 – 242 con/50g đ t

th i đi m 15
NSG, th i đi m 110 NSG (thu ho ch) m t đ
con/50 g đ t
800,0

tuy n trùng t ng nh t 299 – 373 con/50g đ t.
Lô 3, th nghi m SH-BV1 m t đ gi m ch m
h n K-18 và m t đ xu ng th p nh t là 263
con/50g đ t
th i đi m 60 NSG. Lô /C
(Etocap 10G) th i đi m 5 NSG m t đ tuy n
trùng gi m h n so v i th i đi m TKG nh ng
l i t ng lên r t nhanh các th i đi m v sau và
đ t cao nh t là th i đi m 110 NSG v i m t đ
719 con/50g đ t.

Lô 1: K-18, 100 lít/ha
Lơ 3: SH-BV1, 700 kg/ha

Lơ 2: K-18, 120 lít/ha
Lơ 4 /C (Etocap, 15kg/ha)

700,0
600,0
500,0
400,0
300,0
200,0
100,0
0,0

TKG

5 NSG

15 NSG
Th i gian tr

30 NSG

60 NSG

110 NSG

c khi gieo và ngày sau gieo

Hình 1. M t đ tuy n trùng trong đ t tr ng cà r t, mơ hình ng d ng K-18
(Minh Tân, Nam Sách, H i D ng, 2014)
Qua b ng 4 cho th y, hi u l c c a K-18
li u l ng 120 lít/ha/v cho hi u qu cao nh t
đ t 32,9 % (5 NSG) đ n 68,2 % (30 NSG). K18 v i li u l ng 100 lít/ha/v c ng cho hi u

l c cao th i đi m đ u v và đ t cao nh t 56,7
% (30 NSG). SH-BV1 cho hi u l c cao nh t
th i đi m 60 NSG là 65,1%.

951


VI N KHOA H C NÔNG NGHI P VI T NAM

B ng 4. Hi u l c phòng tr tuy n trùng trong đ t cà r t, mơ hình ng d ng K-18
(Minh Tân, Nam Sách, H i D ng, 2014)
Lô th
nghi m

Li u l

1: K-18
2: K-18
3: SH-BV1
4: TQND

Hi u l c phòng tr tuy n trùng (con/50 g đ t)
5
15
30
60
110

ng/cách s d ng

100 lít/ha/TKG. T i 3 l n: 5,
10, 15 NSG
120 lít/ha/TKG. T i 3 l n: 5,
10, 15 NSG
700 kg/ha/TKG
Etocap 10G, 15kg/ha/l n/v

Ghi chú: TKG – tr

20,2

44,0

56,5

53,7

46,5

32,9

55,4

68,2

62,4

59,2

4,9
-

13,0
-

52,9
-

65,1

-

57,9
-

c khi gieo; NSG – Ngày sau gieo; TQND – t p qn nơng dân.

- Hi u qu phịng tr tuy n trùng h i r
cà r t:
Mơ hình n m 2014 s d ng K-18 v i
l ng 100 và 120 lít/ha/l n (TKG) cho th y;
m t đ tuy n trùng h i r c a c 2 li u l ng
đ u th p h n đ i ch ng r t rõ r t, 5 NSG m t

đ tuy n trùng t 213 – 255 con/5g r , th i
đi m 30 NSG, m t đ tuy n trùng th p nh t
143 – 159 con/5g r .
i ch ng có m t đ
tuy n trùng t ng d n các th i đi m sau gieo
t 460,4 – 808 con/5g r .

B ng 5. M t đ tuy n trùng h i r cà r t, mơ hình ng d ng K-18
(Minh Tân, Nam Sách, H i D ng, 2014)
Lô th nghi m

M t đ tuy n trùng h i r cà r t, các ngày sau gieo (con/5 g r )

5
1: K-18
255,0

2: K-18
213,0
3: SH-BV1
442,2
4: TQND
460,4
Ghi chú: TQND – t p quán nông dân

15
228,2
149,6
310,4
525,4

S d ng K-18, 100 lít/ha/TKG và 120
lít/ha/TKG có hi u l c phòng tr tuy n trùng
trong r đ t cao t 73,6% và 76,2 % th i

30
159,0
143,4
192,8
602,4

60
225,0
202,2
191,6
710,6

110
315,8
267,8
236,6
808,0

đi m 30 NSG.
t 60,9% và 66,9 % (110
NSG), SH-BV1 có hi u l c phòng tr tuy n
trùng ch m h n K-18 (B ng 6).

B ng 6. Hi u l c phòng tr tuy n trùng h i r cà r t, mơ hình ng d ng K-18
(Minh Tân, Nam Sách, H i D ng, 2014)
Hi u l c phòng tr tuy n trùng h i r cà r t các ngày sau gieo (%)
Lô th
nghi m
5NSG
15NSG
30NSG
60NSG
110NSG
1: K-18
44,6
56,6
73,6
68,3
60,9
2: K-18
53,7
71,5

76,2
71,5
66,9
3: SH-BV1
4,0
40,9
68,0
73,0
70,7
4: TQND
Ghi chú: NSG – Ngày sau gieo; TQND – t p quán nông dân.

ch t l

nh h ng c a K-18 đ n n ng su t,
ng cà r t:

K-18 làm gi m t l c x u đáng k
chi m 2,2 – 3,5 % s c , SH-BV1 chi m 5,7 %
và đ i ch ng c a nông dân chi m 20,6 %.

952

N ng su t t ng c a mơ hình dùng K-18, l ng
100 và 120 lít/ha đ t cao nh t t 61,5 – 65,2
t n/ha, n ng su t c đ p đ t 59,3 – 63,8 t n/ha
t ng h n so v i đ i ch ng c a nông dân t
18,9 – 23,4 t n/ha (B ng 7).

H i th o Qu c gia v Khoa h c Cây tr ng l n th
VI N KHOA H C NÔNG NGHI P VI T NAM

B ng 7. N ng su t cà r t mơ hình ng d ng K-18 (Minh Tân, Nam Sách, H i D
Lô th nghi m

T l c s u (%)

ng, n m 2014)

N ng su t (t n/ha)
T ng

C đ p

T ng so v i /C

1: K-18

3,5

61,5

59,3

18,9

2: K-18

2,2

65,2

63,8

23,4

3: SH-BV1

5,7

54,8

51,7

11,3

20,6

50,9

40,4

-

4: TQND

hai

Ghi chú: TQND – t p quán nông dân; /C – đ i ch ng

3.3. Hi u qu kinh t
- Hi u qu kinh t c a mơ hình ng d ng K18 t i Lâm ng
Lãi thu đ c c a mơ hình s d ng K-18
li u l ng 120 lít/ha đ t cao nh t 111,5 tri u/ha
cao h n so v i TQND là 75,7 tri u/ha. SHBV1 thu lãi 79,3 tri u/ha cao h n TQND 43,5
tri u/ha. /C khơng x lý có lãi 39,9 tri u/ha
cao h n TQND là 4,2 tri u/ha, th p nh t là CT
TQND lãi ch đ t 35,7 tri u/ha.
- Hi u qu kinh t c a mơ hình ng d ng K18 t i H i D ng
Lãi c a mô hình s d ng K-18 đ t cao
nh t, t ng ng là 81,4 tri u/ha và 91,9
tri u/ha cao h n so v i TQND là 46,9 – 57,4
tri u/ha. Mơ hình dùng SH-BV1 có lãi đ t 55,9
tri u/ha cao h n TQND là 21,5 tri u/ha. TQND
có TC th p nh t là 86,7 tri u/ha nh ng lãi c ng
l i th p nh t ch đ t 34,4 tri u/ha.
IV. K T LU N VÀ

NGH

- Hi u qu k thu t: Ch ph m sinh h c
K-18, l ng 120 lít/ha/TKG, t i 3 l n sau
gieo (5,10, 15 NSG) t l 1/300 (7,5 lít/ha) cho
hi u qu phòng tr tuy n trùng cao nh t.
c
bi t th i đi m 1 tháng sau khi gieo, hi u l c
phòng tr tuy n trùng trong đ t đ t 68,2% (H i
D ng) đ n 78,2% (Lâm ng) và trong r đ t
76,2% (H i D ng) đ n 77,5% (Lâm

ng),
làm t ng NS h n so v i /C (TQND) dùng
thu c hóa h c t i 23,4 t n/ha (H i D ng) và
19,6 t n/ha (Lâm ng).
- Hi u qu môi tr ng: b o v môi
tr ng thông qua vi c khơng s d ng thu c
hóa h c phịng tr tuy n trùng, đã gi m đ c
35 lít Vimoca 20EC/ha/v (Lâm
ng) và 15
kg Etocap 10G/ha/v (H i D ng)

953

- Hi u qu kinh t : s d ng K-18 v i
l ng 120 lít/ha/TKG, sau gieo t i 3 l n
(5,10,15 NSG) phù h p v i th c ti n hi n nay,
c v hi u qu k thu t, kh n ng đ u t và có
hi u qu kinh t cao, thu lãi t i 111,5
tri u/ha/v , cao h n so v i TQND t i 75,7
tri u/ha/v (Lâm
ng) và đ c lãi 91,9
tri u/ha/v , cao h n so v i TQND t i 57,4
tri u/ha/v (H i D ng).
L IC M

N

Nhóm tác gi trân tr ng c m n B Khoa
h c và Cơng ngh đã c p kinh phí th c hi n đ
tài theo Quy t đ nh s : 155-4/Q -BKHCN

ngày 06 tháng 07 n m 2012.
TÀI LI U THAM KH O
1.

Nguy n Ng c Châu và Nguy n V Thanh,
2000. Tuy n trùng ký sinh th c v t,
NXBKHKT, Hà N i, 409 tr.

2.

Nguy n Ng c Châu, 2003. Tuy n trùng th c
v t và c s phòng tr . NXBKHKT. Hà
N i, 302 tr.

3.

Ngô Th Xuyên, 2002. Ki m soát tuy n
trùng Meloidogyne b ng ph ng pháp sinh
h c. H i th o b nh cây và sinh h c phân t ,
l n th nh t. i h c Nơng lâm TP. H Chí
Minh, ngày 21 tháng 6 n m 2002. Nhà xu t
b n Nông nghi p, tr. 113-119.

4.

Agbenin, N.O, 2011. Biological Control of
Plant Parasitic Nematodes: Prospects and
Challenges for the Poor Africa Farmer.
Plant Protect. Sci.47(2): 62–67

5.

Siddiqui, Z.A. & Mahmood, I. 1996.
Biological control of plant parasitic
nematodes by fungi: a review. Bioresource
Technologv 58: 229-239.

953


VI N KHOA H C NÔNG NGHI P VI T NAM

6.

Sikora, R.A. 1992. Management of the
antagonistic potential in agricultural
ecosystems for the biological of plant

parasitic nematodes. Annual Review of
Phytopathology, 30:245-270.

ABSTRACT
Management of nematodes infecting replanted carrot via bio-products
Carrot is a highly economically and commercially valued root vegetable and commonly grown in
some regions like Lam Dong, Hai Duong. However, it has been damaged by nematodes, leading to
yield and quality losses. Therefore, we carried out a study to investigate the efficiency of some
biological agents against nematodes, to reduce chemical pesticides for effective and sustainable
agriculture. The initial results indicated that two biological agents viz. Khuan-18 and SH-BV1, were
highly effective against carrot nematodes in Lam Dong and Hai Duong. Their effectiveness against
nematodes reached 68.2-78.2% and 76.2-77.5% in soil and root, respectively. The yield increased by

19.6-23.4 tons/ha as compared to farmer’s practices using chemical nematicides. It reduced chemical
nematicides by 15-35 l/ha/crop leading friendly environment. Income increased from VND 57.4 to 75.7
million/ha/crop as compared to farmer’s practices.
Keywords: Bio-products, Khuan-18, Nematodes, SH-BV1

Ng

954

i ph n bi n: PGS. TS. Nguy n V n Vi t