Vai trò của cha mẹ trong việc định hướng nghề nghiệp của các gia đình làng nghề tại xã la phù, huyện hoài đức, thành phố hà nội

TRƢỜNG ĐẠI HỌC CƠNG ĐỒN

NGUYỄN THỊ TRANG

VAI TRỊ CỦA CHA MẸ TRONG VIỆC
ĐỊNH HƢỚNG NGHỀ NGHIỆP CỦA
CÁC GIA ĐÌNH LÀNG NGHỀ TẠI
XÃ LA PHÙ, HUYỆN HOÀI ĐỨC,
THÀNH PHỐ HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ XÃ HỘI HỌC
Mã số: 831 03 01

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. HOÀNG THỊ NGA

HÀ NỘI, NĂM 2021


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận văn thạc sĩ “Vai trò của cha mẹ trong việc
định hướng nghề nghiệp của các gia đình làng nghề tại xã La Phù, huyện
Hồi Đức, thành phố Hà Nội” là cơng trình nghiên cứu độc lập do tác giả
thực hiện dưới sự hướng dẫn của PGS.TS. Hồng Thị Nga. Luận văn chưa
được cơng bố trong bất cứ cơng trình nghiên cứu nào. Các số liệu, nội dung
được trình bày trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng, hợp lệ và
đảm bảo tuân thủ các quy định về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ.
Tơi xin chịu trách nhiệm về tồn bộ nội dung của luận văn thạc sĩ.
Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Trang

LỜI CẢM ƠN
Chặng đường 2 năm qua được học tập dưới mái trường Đại học Cơng
Đồn, tơi vơ cùng biết ơn cơ giáo hướng dẫn Luận văn của tơi. PGS.TS.
Hồng Thị Nga. Từ khi lựa chọn ý tưởng nghiên cứu, trong suốt q trình
thực hiện luận văn của mình, tơi được cơ tận tình, chỉ bảo, giúp đỡ, động viên.
Xin gửi đến cô lời biết ơn chân thành về những gì cơ đã dạy tơi, trao cho tơi
niềm tin, tình u, lịng say mê và giúp tơi khám phá và hiểu được biết bao
nhiêu điều hấp dẫn của ngành xã hội học.
Cơng trình nghiên cứu này là kết quả tích lũy kiến thức, kinh nghiệm
mà tôi may mắn được học hỏi từ các thầy cô giáo của khoa Xã hội học trường Đại học Cơng Đồn, nơi đã dạy dỗ tôi suốt những năm đại học, và
cũng là nơi tôi học bậc Thạc sỹ. Đặc biệt gửi lời cảm ơn sâu sắc đến thầy giáo
PGS.TS. Lê Ngọc Văn là thầy giáo đã giảng dạy tôi bộ môn Biến đổi gia đình
trong quá trình phát triển, thầy đã tận tình, hướng dẫn và giúp tơi có được
những bước đi đầu tiên, để tôi tự tin lựa chọn chủ đề nghiên cứu trong Luận
văn của mình.
Tơi trân trọng cảm ơn các đồng chí lãnh đạo Đảng ủy, Hội đồng nhân
dân, Ủy ban nhân dân xã La Phù, huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội đã nhiệt
tình giúp đỡ trong quá trình nghiên cứu luận văn và có nhiều ý kiến đóng góp
quý báu cho luận văn của tơi được hồn thiện. Đặc biệt tôi vô cùng biết ơn
Ban chấp hành Hội doanh nghiệp làng nghề truyền thống xã La Phù, Ban
chấp hành Đồn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh xã La Phù, các bậc cha
mẹ, các em học sinh tại làng nghề xã đã tham gia vào các cuộc phỏng vấn sâu,
thảo luận nhóm, trả lời bảng hỏi. Chính họ đã chia sẻ những tâm tư, nguyện
vọng, suy nghĩ, cách định hướng về nghề nghiệp cho giới trẻ tại làng nghề
hiện nay để tơi có được những hiểu biết hữu ích cho Luận văn này.
Tôi xin bày tỏ lời cảm ơn tới các bạn đồng nghiệp cùng cơ quan công
tác đã giúp đỡ tơi trong q trình nghiên cứu đề tài đặc biệt trong quá trình

thực hiện điều tra bảng hỏi. Họ động viên, chia sẻ và theo dõi từng bước tiến
triển của tôi trong quá trình thực hiện luận văn.
Cuối cùng, nhưng là những người tơi ln thầm cảm ơn mỗi ngày, đó
chính là gia đình và bạn bè đã ln cổ vũ, động viên, giúp đỡ tôi thực hiện tốt
Luận văn.
Trân trọng cảm ơn và tri ân tất cả!


MỤC LỤC
Lời cam đoan
Lời cảm ơn
Mục lục
Danh mục các chữ viết tắt
Danh mục bảng, biểu, hộp
MỞ ĐẦU..............................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài ..................................................................................1
2. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu ....................................................................3
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu......................................................................9
4. Đối tượng, khách thể và phạm vi nghiên cứu ...............................................10
5. Phương pháp nghiên cứu...............................................................................10
6. Những đóng góp của đề tài nghiên cứu ........................................................13
7. Câu hỏi nghiên cứu, Giả thuyết nghiên cứu..................................................13
8. Khung phân tích ............................................................................................14
9. Kết cấu của luận văn .....................................................................................15
Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ VAI TRÒ CỦA CHA MẸ
TRONG VIỆC ĐỊNH HƢỚNG NGHỀ NGHIỆP CHO CON ...........................16

1.1. Các khái niệm công cụ .............................................................................16
1.1.1. Khái niệm vai trị .....................................................................................16

1.1.2. Khái niệm gia đình, gia đình làng nghề ..................................................17
1.1.3. Khái niệm định hướng.............................................................................18
1.1.4. Khái niệm nghề nghiệp ...........................................................................18
1.1.5. Khái niệm định hướng nghề nghiệp ........................................................18
1.1.6. Khái niệm vai trò của cha mẹ trong việc định huớng nghề nghiệp cho
con .....................................................................................................................19
1.2. Các lý thuyết vận dụng ............................................................................20
1.2.1. Lý thuyết vai trò ......................................................................................20
1.2.2. Lý thuyết về sự lựa chọn hợp lý của GeorgeHomans .............................21


1.2.3. Lý thuyết xã hội hóa ................................................................................23
1.2.4. Lý thuyết tương tác .................................................................................25
1.3. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu ..................................................................26
1.3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội và phát triển làng nghề .....................26
1.3.2. Công tác giáo dục và hướng nghiệp tại làng nghề ..................................30
Tiểu kết chƣơng 1 ............................................................................................32
Chƣơng 2. THỰC TRẠNG VAI TRÒ CỦA CHA MẸ TRONG VIỆC ĐỊNH
HƢỚNG NGHỀ NGHIỆP CHO CON CỦA CÁC GIA ĐÌNH LÀNG NGHỀ
TẠI XÃ LA PHÙ, HUYỆN HOÀI ĐỨC, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ....................33

2.1. Đặc điểm mẫu nghiên cứu .......................................................................33
2.2. Vai trò định hƣớng nghề nghiệp của cha mẹ cho con ở các gia đình
làng nghề xã La Phù ........................................................................................36
2.2.1. Quan điểm của cha mẹ về sự cần thiết của việc định hướng nghề nghiệp36
2.2.2. Hành động hướng nghiệp cho con của các bậc cha mẹ tại làng nghề La
Phù .....................................................................................................................41
2.2.3. Định hướng bậc học, khu vực làm việc và nghề nghiệp của con trong
tương lai.............................................................................................................54
2.3. Một số thuận lợi và khó khăn của các bậc cha mẹ trong quá trình

định hƣớng nghề nghiệp cho con ...................................................................65
2.3.1. Những thuận lợi trong việc định hướng nghề nghiệp cho con ...............65
2.3.2. Những khó khăn trong việc định hướng nghề nghiệp cho con ...............68
2.4. Đánh giá vai trò của cha mẹ trong việc định hƣớng nghề nghiệp cho
con tại các gia đình làng nghề ........................................................................71
Tiểu kết Chƣơng 2 ...........................................................................................76
Chƣơng 3. MỘT SỐ YẾU TỐ TÁC ĐỘNG VÀ XU HƢỚNG BIẾN ĐỔI VAI
TRÒ CỦA CHA MẸ TRONG VIỆC ĐỊNH HƢỚNG NGHỀ NGHIỆP CHO
CON CỦA CÁC GIA ĐÌNH LÀNG NGHỀ TẠI XÃ LA PHÙ, HUYỆN HOÀI
ĐỨC, THÀNH PHỐ HÀ NỘI............................................................................77


3.1. Một số yếu tố tác động đến vai trò của cha mẹ trong việc định hƣớng
nghề nghiệp cho con của các gia đình làng nghề ..........................................77
3.1.1. Trình độ học vấn của cha mẹ ..................................................................77
3.1.2. Điều kiện kinh tế, mức sống của gia đình ...............................................82
3.1.3. Cấu trúc gia đình, độ tuổi của cha mẹ .....................................................89
3.1.4. Điều kiện kinh tế, văn hóa, xã hội làng nghề ..........................................98
3.2. Xu hƣớng biến đổi vai trò của cha mẹ trong việc định hƣớng nghề
nghiệp của các gia đình làng nghề xã La Phù ............................................102
3.3. Một số giải pháp góp phần nâng cao vai trị của cha mẹ trong việc định
hướng nghề nghiệp tại các gia đình làng nghề trong thời gian tới .....................107
Tiểu kết Chƣơng 3 .........................................................................................110
ẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ...................................................................111
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO..........................................................116


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
CĐ

Cao đẳng

CNH - HĐH

Công nghiệp hóa - hiện đại hóa

ĐH

Đại học

ĐHNN

Định hướng nghề nghiệp

HĐND

Hội đồng nhân dân

PVS

Phỏng vấn sâu

THCS

Trung học cơ sở

THPT

Trung học phổ thông

UBND

Ủy ban nhân dân


DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ
Bảng
Bảng 2.1: Mô tả mẫu nghiên cứu (n=120) ......................................................... 33
Bảng 2.2: Quan niệm về việc định hướng nghề nghiệp cho con của các bậc
cha mẹ ................................................................................................. 36
Bảng 2.3: Trao đổi với con cái về định hướng nghề nghiệp .............................. 50
Bảng 2.4: Thái độ của con cái khi bố mẹ định hướng nghề nghiệp .................. 52
Bảng 2.5: Định hướng bậc học cho con của các bậc cha mẹ ............................. 55
Bảng 2.6: Số năm làm nghề truyền thống của các gia đình ............................... 57
Bảng 2.7: Mong muốn con cái theo nghề truyền thống ..................................... 59
Bảng 2.8: Dự định khu vực làm việc cho con sau khi học xong ....................... 61
Bảng 2.9: Dự định nghề nghiệp cho con trong tương lai ................................... 62
Bảng 2.10: Nâng cao sự hiểu biết khi định hướng cho con ............................... 67
Bảng 2.11: Khó khăn khi định hướng nghề nghiệp cho con.............................. 68
Bảng 3.1: Tương quan giữa học vấn của cha mẹ đối với việc định hướng nghề
nghiệp.................................................................................................. 78
Bảng 3.2: Tương quan giữa học vấn của cha mẹ đối với việc định hướng cho
con theo nghề truyền thống ................................................................ 80
Bảng 3.3: Tương quan giữa thu nhập hàng tháng của cha mẹ đối với việc định
hướng nghề nghiệp ............................................................................. 85
Bảng 3.4: Tương quan giữa thu nhập của cha mẹ đối với việc định hướng cho
con theo nghề truyền thống ................................................................ 86
Bảng 3.5: Tương quan giữa thu nhập của cha mẹ đối với quan niệm của cha
mẹ về vấn đề định hướng nghề nghiệp cho con ................................. 88
Bảng 3.6: Số thế hệ chung sống trong gia đình làng nghề ................................. 90

Bảng 3.7: Tương quan giữa số thế hệ cùng chung sống trong gia đình đối với
việc định hướng nghề nghiệp.............................................................. 92
Bảng 3.8: Tương quan giữa số thế hệ cùng chung sống trong gia đình đối với
việc định hướng cho con theo nghề truyền thống .............................. 94
Bảng 3.9: Tương quan giữa nhóm tuổi của cha mẹ với việc định hướng nghề
nghiệp.................................................................................................. 96


Biểu đồ
Biểu đồ 2.1: Con cái trong các gia đình làm nghề sẽ có thu nhập tốt ................ 39
Biểu đồ 2.2: Mức độ quan tâm của cha mẹ đối với việc học tập và định hướng
nghề nghiệp của con (%) .................................................................... 44
Biểu đồ 2.3: Vai trị chính trong việc định hướng nghề nghiệp cho con (%) .... 49
Biểu đồ 2.4: Tự tin khi dự định nghề nghiệp cho con trong tương lai .............. 66
Biểu đồ 3.1: Quan điểm của cha mẹ về giá trị của học tập và định hướng nghề
nghiệp................................................................................................ 105


1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong xã hội lồi người, gia đình chính là nơi con người được sinh ra,
ni dưỡng, chăm sóc, giáo dục để lớn lên thành những cơng dân có ích cho
xã hội. Gia đình chính là thiết chế giáo dục đầu tiên, là mơi trường xã hội hóa
đầu tiên đặt nền móng cho sự hình thành nhân cách và có ảnh hưởng lâu dài
trong suốt cuộc đời mỗi con người. Với tư cách là một thiết chế, là một đơn
vị cơ sở của xã hội, gia đình có chức năng giáo dục - xã hội hóa trẻ em. Định
hướng nghề nghiệp (ĐHNN) cho con cái là một trong những nội dung của
chức năng này. Hơn bất kỳ ai, các bậc cha mẹ là người hiểu rõ năng lực,

phẩm chất, năng khiếu của con em mình, chính vì thế sự tham gia của cha mẹ
trong việc ĐHNN cho con không những giúp cho con phát huy được năng
lực mà cịn giúp cho xã hội có được nguồn nhân lực chất lượng cao trong
tương lai.Trong luận văn này, gia đình được xem xét, phân tích dưới góc nhìn
về khả năng thực tế đã làm được gì, đóng góp những gì cho q trình ĐHNN
cho thanh thiếu niên tại các làng nghề hiện nay. ĐHNN cho con khơng nên
nhìn từ góc độ mong muốn con sẽ làm nghề gì sau này, mà hơn thế ĐHNN
cần được nhìn là một q trình trao đổi, tương tác có ý nghĩa giữa cha mẹ và
con cái về vấn đề chọn nghề nghiệp sao cho nó thật phù hợp với các em.
Song song với sự biến đổi của nền kinh tế thị trường chính là sự thay đổi về
định hướng giá trị của người Việt Nam nói chung và của lứa tuổi thanh niên
nói riêng. Đặc biệt trong bối cảnh một số ngành nghề truyền thống tại các
làng nghề đang có nguy cơ mai một dần, cũng từ đó tư tưởng chỉ cần học
xong bậc Trung học phổ thông (THPT) là về làm nghề với gia đình sau đó
lấy vợ, lấy chồng của các bậc cha mẹ đã thay đổi. Các bậc cha mẹ đã quan
tâm hơn, họ rất băn khoăn, lo lắng khơng biết con mình khi học xong sẽ làm
nghề gì cho phù hợp. Mặt khác chính là quan điểm tiêu cực của đời sống xã
hội nảy sinh đã ảnh hưởng rất lớn đến việc định hướng ngành, nghề cho con
trong các gia đình tại các làng nghề. Hiện nay, đặc biệt tình trạng khơng nhỏ


2

những thanh thiếu niên chưa định hướng rõ mình học cái gì, học ngành gì cho
phù hợp với năng lực của bản thân. Trên thực tế đã xảy ra tình trạng, việc
ĐHNN mang tính xu thế và dựa vào kỳ vọng của cha mẹ, thầy cô hoặc chạy
theo đám đông nên nhiều sinh viên ra trường khơng có việc làm hoặc phải
đào tạo lại, tình trạng “ngồi nhầm” đại học (ĐH) xảy ra đối với nhiều sinh
viên. Những cử nhân, kỹ sư thất nghiệp quay về quê làm nghề, hoặc quay lại
học Trung cấp để mong tìm được việc làm diễn ra phổ biến và trở thành vấn

đề đáng được quan tâm hiện nay.
La Phù là một trong những xã có làng nghề truyền thống trên địa bàn
huyện Hồi Đức, từ đó địi hỏi cần phải có nguồn nhân lực có chất lượng với
số lượng lớn. Trong kế hoạch phát triển các ngành kinh tế trọng điểm nói
riêng hay phát triển xã hội nói chung thì lực lượng lao động kế thừa có
chun mơn cao với đầy đủ năng lực phẩm chất và kỹ năng nghề nghiệp là vô
cùng cần thiết. Bên cạnh đó thì các làng nghề có vai trị đặc biệt quan trọng
trong q trình phát triển kinh tế. Thể hiện ở việc góp phần thúc đẩy chuyển
dịch cơ cấu kinh tế nông thôn theo hướng công nghiệp hóa; tăng giá trị sản
phẩm hàng hóa; góp phần giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho người lao
động nông thôn, tận dụng thời gian và lực lượng lao động, hạn chế việc di dân
tự do, thúc đẩy quá trình đơ thị hóa. Từ nhận thức thực tiễn cũng như lý luận,
tơi nhận thấy việc nghiên cứu vai trị của cha mẹ trong việc ĐHNN cho con
tại các gia đình làng nghề hiện nay là rất cần thiết. Đây là một trong những
mảng đề tài rất cần xã hội học quan tâm nghiên cứu, từ đó chúng ta tìm ra
được những giải pháp giúp các bậc cha mẹ thực hiện vai trò ĐHNN hiệu quả,
phù hợp với nhu cầu phát triển của xã hội trong thời đại tồn cầu hóa đang
diễn ra ngày càng khốc liệt, thách thức mỗi cá nhân, mỗi gia đình, mỗi quốc
gia. Thực tế được trải qua 10 năm công tác tại ủa ban nhân dân (UBND) xã
La Phù, huyện Hoài Đức trực tiếp phụ trách công tác công thương, phát triển
làng nghề cũng là lý do thôi thúc tôi chọn nghiên cứu vấn đề trên, qua tiếp
xúc với các bậc cha mẹ tại làng nghề, tôi nhận thấy nhiều thay đổi, biến động
trong xã hội làng nghề, các bậc cha mẹ tại đây họ băn khoăn, lo lắng không


3

biết ĐHNN cho con như thế nào? Định hướng cho con theo nghề gì, có theo
nghề truyền thống của địa phương hay không?
Với tất cả những lý do nêu trên, tơi quyết định chọn đề tài “Vai trị của

cha mẹ trong việc định hướng nghề nghiệp của các gia đình làng nghề tại
xã La Phù, huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội” cho luận văn của mình.
2. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu
ĐHNN có lịch sử ra đời và phát triển trên dưới 100 năm trên thế giới,
thực tế hiện nay ĐHNN đã trở thành một lĩnh vực tác nghiệp chun mơn và
chính sách được tích hợp chặt chẽ trong các hệ thống giáo dục, đào tạo, lao
động, việc làm, dịch vụ và chính sách của nhiều quốc gia trong khu vực Đông
Nam Á cũng như trên thế giới.
Trong hệ thống giáo dục, giáo dục bậc THPT chính là giai đoạn học tập
chính quy cuối cùng của đa phần thanh thiếu niên học sinh. Giáo dục THPT
khơng chỉ có mục tiêu là chuẩn bị nguồn cho giáo dục ĐH mà cần phải chuẩn
bị cho học sinh - những con người trưởng thành - bước vào cuộc sống vốn
kiến thức về nghề nghiệp trong tương lai. Họ cần phải được trang bị những tri
thức khoa học, kĩ năng kĩ thuật, kĩ năng lao động nghề nghiệp, năng lực sáng
tạo, ý thức tổ chức kỉ luật và những phát minh nhằm góp phần đẩy mạnh cơng
cuộc phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia. Trên thực tế, các lĩnh vực
khoa học - kĩ thuật liên tục phát triển và thay đổi, đặc biệt là trước xu thế hội
nhập và tồn cầu hố hiện nay, người lao động thường khơng có khả năng để
thích ứng kịp thời nếu như không được trang bị khối lượng kiến thức đầy đủ.
Trong khi đó, một số học sinh THPT khi rời ghế nhà trường với vốn kiến thức
“văn hố chay” khơng có cơ sở và khả năng hội nhập vào cuộc sống lao động
- xã hội. Xuất phát từ thực tiễn như vậy, trong xã hội có giai cấp, đã có các
nhà tư tưởng và giáo dục học tiến bộ đưa ra những hình thức gắn giáo dục với
lao động nghề nghiệp.
Giữa thế kỉ XIX, tại Pháp xuất bản cuốn sách “Hướng nghiệp chọn
nghề”. Nội dung cuốn sách đề cập tới vấn đề phát triển đa dạng các ngành
nghề do sự phát triển của q trình Cơng nghiệp hóa - hiện đại hóa (CNH,


4

HĐH). Từ đó, người ta đã nhận thấy tính đa dạng, phức tạp của hệ thống nghề
nghiệp, tính chun mơn hoá vượt lên hẳn so với giai đoạn sản xuất cơng
nghiệp và thủ cơng nghiệp, qua đó khẳng định tính cấp thiết phải giúp đỡ
thanh thiếu niên học sinh đi vào “Thế giới nghề nghiệp” nhằm sử dụng hiệu
quả lao động trẻ tuổi. Đến những năm 1975, nước Pháp tiến hành cải cách
giáo dục nhằm vào hướng: Họ sẽ tăng cường giáo dục các mơn học tự nhiên
và tốn học, trong đó sẽ tăng kiến thức thực hành đối với khoa học tự nhiên,
đưa giáo dục kĩ thuật vào để đảm bảo sự liên hệ giữa trường học và đời sống,
đồng thời vẫn giữ ý nghĩa của các môn xã hội và nhân văn, giảm bớt tính hàn
lâm trong việc cung cấp các kiến thức khoa học, tăng cường tỷ trọng các kiến
thức có ý nghĩa thực dụng và ý nghĩa hướng nghiệp.
Ở Nhật Bản, cơng trình “Cải cách giáo dục Nhật Bản hướng tới thế kỉ
21” của tác giả Magumi Nishino (Xuất bản năm 1995, Viện nghiên cứu giáo
dục Nhật Bản) [13] tác phầm này đã nghiên cứu và đi vào phân tích sâu sắc
vấn đề bồi dưỡng tri thức và những kĩ năng cơ bản của các ngành nghề cần
thiết cho học sinh THPT. Theo tác giả, học sinh THPT phải được: “Bồi dưỡng
tri thức và kĩ năng cơ bản của những ngành nghề cần thiết trong xã hội, có
thái độ tơn trọng đối với lao động và có khả năng lựa chọn nghề tương lai phù
hợp với mỗi cá nhân”. Từ lâu, giáo dục tại Nhật Bản đã chú ý đến vấn đề
hồn thiện nội dung, hình thức dạy học kĩ thuật nhằm cung cấp tri thức, rèn
luyện kĩ năng lao động nghề nghiệp và phát triển tư duy sáng tạo cho học sinh
phổ thông. Trong 30 năm từ năm 1952 - 1982 các cuộc cải cách giáo dục đã
được tiến hành tại đất nước mặt trời mọc, nhằm mục đích để đảm bảo cho
giáo dục phổ thông đáp ứng các yêu cầu phát triển kinh tế cụ thể của đất
nước. Từ đó, nhiều biện pháp đã được áp dụng để nâng cao trình độ đào tạo
nghề nghiệp và khoa học tự nhiên trong các trường tiểu học và THCS.
Tại Đức, nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức dạy học, đặc biệt là
lao động nghề nghiệp, cũng được đặc biệt quan tâm, tại đây các trường đã tổ
chức cho học sinh THPT thực tập ở các nhà máy, xí nghiệp, ở các cơ sở kinh

doanh - dịch vụ.


5

Các nước ASEAN trong những năm qua đã và đang tăng cường công
tác hướng nghiệp cho học sinh THPT, cụ thể:
- Tại Philippin: Mục tiêu của giáo dục phổ thông chính là đào tạo
nguồn nhân lực với trình độ tay nghề cần thiết để có thể tự lựa chọn nghề.
Chính vì vậy mà từ cấp II các trường học đã thực hiện việc giáo dục nghề
nghiệp, và tiêu chuẩn của học sinh là phải đạt được những kiến thức, kĩ năng,
thông tin nghề nghiệp và tinh thần làm việc tối thiểu cần thiết để có thể chọn
nghề. Sang cấp III sẽ tập trung vào một số lĩnh vực cụ thể như hướng nghiệp dạy nghề.
- Tại Thái Lan: Từ khi học sinh học bậc Tiểu học, các trường học đã
trang bị cho các em học sinh những kiến thức cơ bản, kĩ năng tối thiểu của
một số nghề như nông nghiệp và nghề thủ công. Sang tới cấp II đẩy mạnh
công tác giáo dục hướng nghiệp gắn với một nghề trên cơ sở phù hợp với độ
tuổi, sở thích, nhu cầu của mỗi học sinh, đây là bước tiền đề cho học sinh vào
cấp III. Giáo dục nghề nghiệp gắn liền với hướng nghiệp nhằm cung cấp cho
học sinh những kĩ năng nghề nghiệp, tất cả các trường phải dạy nghề theo quy
định của Bộ, học sinh đạt chuẩn sẽ được cấp chứng chỉ nghề.
- Tại Việt Nam, trước hết chúng ta phải kể đến quan điểm mang tính
định hướng của chủ tịch Hồ Chí Minh. Theo Người, một nhà trường vì nhu
cầu “học, làm, sống tốt” của xã hội học tập là “nhà trường xã hội chủ
nghĩa”,“Học đi với lao động. Lý luận đi với thực hành. Cần cù đi với tiết
kiệm”, học tốt (học đi với lao động, với thực hành), làm tốt (lao động, thực
hành đi với học), sống tốt (cần, kiệm).
Trong Văn kiện Đại hội Đảng cộng sản Việt Nam lần thứ IX [14] đã
ghi rõ: “Coi trọng công tác hướng nghiệp và phân luồng học sinh trung học,
chuẩn bị cho thanh niên, thiếu niên đi vào lao động nghề nghiệp phù hợp với

sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong cả nước và từng địa phương”. Sang đến
Đại hội X và XI, Đảng ta đã xác định đổi mới tồn diện cơng tác giáo dục đào tạo, yêu cầu các trường học dạy học phân ban và tự chọn ở cấp THPT


6

trên cơ sở làm tốt công tác hướng nghiệp và phân luồng từ trung học cơ sở
(THCS). Đây cũng là cơ sở mở đường cho công tác nghiên cứu và hoạt động
hướng nghiệp, đào tạo nghề phổ thông hiện nay.
“Đổi mới công tác hướng nghiệp cho phù hợp với kinh tế thị trường.
Quán triệt chủ trương đổi mới sự nghiệp giáo dục và đào tạo, đẩy mạnh việc
củng cố và phát triển các Trung tâm Kĩ thuật - Hướng nghiệp - Dạy nghề”
(Bộ Giáo dục và Đào tạo. Trung tâm lao động - hướng nghiệp, Hà Nội, 1992)
của tác giả Phạm Tất Dong. Kết quả nghiên cứu của tác giả cho thấy “Trong
số những người không kiếm ra việc làm có đến 85% là thanh niên. Trong tổng
số thanh niên đứng ngồi việc làm thì 67,4% là khơng biết nghề”. Trên cơ sở
đó, tác giả xác định cần: “Chú trọng việc hình thành những năng lực nghề
nghiệp cho thế hệ trẻ để tự tìm ra việc làm”, đồng thời: “Tiếp sau q trình
hướng nghiệp, dứt khốt phải dạy nghề cho học sinh... đây sẽ là một nguyên
tắc rất cơ bản”.
Tác phẩm “Giáo dục hướng nghiệp ở Việt Nam”, của tác giả Đặng
Danh Ánh (2010) [2]. Đây là tác phẩm tập hợp lại các bài giảng, bài viết về
hướng nghiệp đã cơng bố ở trong nước hoặc số ít chưa cơng bố của tác tác giả,
đồng thời bàn luận một số vấn đề mới như: Sự nảy sinh các ngành nghề trong
ba nền kinh tế đó là: Nơng nghiệp, cơng nghiệp, kinh tế tri thức; phân loại và
mô tả các đặc điểm hoạt động nghề nghiệp; cơ sở pháp lý hình thành hệ thống
hướng nghiệp và các loại hình hướng nghiệp ở Việt Nam; hướng nghiệp với
vấn đề phân luồng và liên thơng trong hệ thống giáo dục quốc dân…
Nói về thời điểm hướng nghiệp: Đáng chú ý phải kể đến bài viết “Tư
vấn nghề nghiệp và phân luồng học sinh phổ thông sau trung học” (Tham

luận tại Hội thảo về Tư vấn nghề do ĐH quốc gia Hà Nội tổ chức tháng
1/2005) của tác giả Đặng Danh Ánh (2005) [1]. Trong tham luận này, tác giả
đã đưa ra những quan điểm mới trong việc tổ chức các hoạt động hướng
nghiệp cho học sinh như: Hướng nghiệp không chỉ được tiến hành ở tất cả các
loại trường học mà còn cần phải thực hiện ở các cơ quan, các cơ sở sản xuất


7

kinh doanh; không chỉ tiến hành với thế hệ trẻ mà cịn tiến hành với người lớn
tuổi khơng có nghề hoặc vì lý do nào đó phải thay đổi nghề, lúc đó phải
hướng nghiệp lần thứ hai, thứ ba.
Tác phẩm “Gia đình Việt Nam với chức năng xã hội hóa”(Nhà xuất
bản giáo dục, 1996) của tác giả Lê Ngọc Văn [28], trong tác phẩm này tác giả
đã đề cập đến vai trị thực hiện chức năng xã hội hóa giáo dục cho các thành
viên của gia đình. Tác phẩm đã hệ thống hóa những nội dung quan trọng về
gia đình và biến đổi gia đình, được cập nhật trong bối cảnh xã hội Việt Nam
đang chuyển đổi hiện nay. Nội dung chính đề cập đến những vấn đề lý luận
về gia đình và biến đổi gia đình gồm những khái niệm then chốt trong nghiên
cứu gia đình, cấu trúc gia đình, chức năng gia đình, thiết kế gia đình, văn hóa
gia đình và biến đổi gia đình. Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng, “gia đình” là
một trong những phạm trù xuất hiện sớm nhất trong lịch sử nhân loại (Hồ
Ngọc Đại, 1990); và từ “gia đình” có lẽ là từ sử dụng nhiều nhất trong ngôn
ngữ hằng ngày và trong nhiều lĩnh vực hoạt động xã hội cũng như trong
nghiên cứu về gia đình. Ngày nay, chúng ta vừa biết nhiều hơn lại vừa biết ít
hơn về gia đình, bởi sự biến đổi và đa dạng của gia đình.
Cuốn sách “Gia đình học” của hai tác giả Đặng Cảnh Khanh và Lê Thị
Q (2007) [9], đây chính là cơng trình nghiên cứu khoa học về gia đình Việt
Nam. Trong tác phẩm, hai tác giả đã có những nghiên cứu chuyên sâu về vị
trí, vai trị, chức năng của gia đình và cho rằng “Gia đình có thể biến đổi

mạnh mẽ về cơ cấu, chức năng, về các hình thức và chuẩn mực trong các mối
quan hệ, nhưng vị trí, vai trị của nó đối với sự phát triển của xã hội thì vẫn
khơng thay đổi”. Đặc biệt, khi nghiên cứu về giáo dục gia đình và xã hội hóa
cá nhân, các tác giả viết: “Giáo dục gia đình là phương thức dạy dỗ cho con
trẻ lớn lên có được những kiến thức cần thiết để mưu sinh, lao động, sản xuất
và ứng xử với đời”.
Tác giả Lê Thi với bài “Mối quan hệ ứng xử giữa cha mẹ và con cái”
(Tạp chí nghiên cứu gia đình và giới, 2011) [20] khi tìm hiểu và phân tích số
liệu từ cuộc tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2009 tác giả đi đến kết luận


8

cha mẹ hiện nay đã có những cách ứng xử phù hợp dựa trên việc giảng dạy
khi con mắc lỗi. Tuy nhiên khó khăn chính của cha mẹ hiện nay vẫn tiếp tục
là thiếu thời gian chăm sóc con do áp lực kiếm sống. Tác giả kết luận rằng mối
quan hệ tôn trọng lẫn nhau giữa cha mẹ và con cái đang là xu hướng của nhiều
gia đình hiện nay.
Năm 2004, tác giả Lê Ngọc Văn chủ biên cuốn “Thực trạng và những
vấn đề đặt ra đối với gia đình Việt Nam hiện nay” [30], cuốn sách này là cơng
trình phân tích các tài liệu nghiên cứu và điều tra về gia đình Việt Nam được
tiến hành trong 15 năm (1990 - 2004). Tác phẩm được kết cấu chia làm 3
phần với các nội dung: Thực trạng cấu trúc gia đình Việt Nam, thực trạng
chức năng gia đình, dự báo xu hướng biến đổi gia đình và những vấn đề đặt ra
đối với gia đình Việt Nam. Đặc biệt, tác giả đã nêu mối quan hệ mật thiết
trong gia đình chính là mối quan hệ giữa cha mẹ - con, tình cảm tạo ra sự kết
dính mạnh mẽ giữa con với người chăm sóc, giáo dục đó là cha mẹ, vấn đề
giáo dục con trong gia đình đã được ơng đưa ra đối với gia đình Việt Nam
đầu thế kỷ XXI.
Tác phẩm: “Gia đình và biến đổi gia đình ở Việt Nam” (Nhà xuất bản

khoa học giáo dục, 2011) của tác giả Lê Ngọc Văn [29], tác phẩm này đã đề
cập tới những nhân tố ảnh hưởng đến biến đổi gia đình trong giáo dục con cái,
ơng cho rằng nội dung giáo dục của gia đình Việt Nam truyền thống gồm có:
Giáo dục đạo đức, giáo dục lao động - nghề nghiệp, giáo dục giới tính. Trong
giáo dục lao động nghề nghiệp trước hết là giáo dục thói quen lao động, đức
tính siêng năng, cần củ, chăm chỉ, chịu khó lao động đi đôi với ý thức tiết
kiệm trong tiêu dùng và tích trữ… Đặc biệt trong tác phẩm này tác giả đưa ra
các quan điểm lý thuyết tiếp cận nghiên cứu gia đình như lý thuyết tương tác
biểu trưng, tiếp cận về cấu trúc chức năng. Bên cạnh đó ông còn để lại nhiều
hướng tiếp cận nghiên cứu về mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái…trong quá
trình biến đổi gia đình thời hiện đại.


9

Luận án tiến sỹ xã hội học“Định hướng giáo dục cho con trong các gia
đình nơng thơn ngày nay” năm 2014 của tác giả Nguyễn Thị Minh Phương
[17] đã tập trung làm rõ các vai trò và sự tương tác trong gia đình liên quan
đến việc giáo dục con cái. Chỉ ra làm thế nào gia đình chuyển giao cho trẻ các
giá trị học tập, các chuẩn mực và biểu trưng giáo dục của xã hội nhằm thúc
đẩy việc học tập của trẻ.
Có thể nói rằng, các cơng trình nghiên cứu khoa học khác nhau ở trong
nước và ngoài nước, những quan điểm, những Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng,
của Nhà nước rất có giá trị về phương pháp luận và lý luận đối với việc thực
hiện luận văn này. Các nghiên cứu trên được các tác giả thực hiện với quy mô
rộng lớn cả về nội dung nghiên cứu cũng như phạm vi nghiên cứu đó chính là
vai trị của giáo dục gia đình nói chung trong việc hình thành và phát triển
nhân cách con người Việt Nam. Thông qua các cơng trình nghiên cứu trong
và ngồi nước, việc nghiên cứu về vai trị của gia đình đã được các nhà
nghiên cứu tìm hiểu và cơng bố các tài liệu hết sức đầy đủ và hoàn chỉnh,

riêng nghiên cứu này chỉ tập trung hướng tới một khía cạnh trong nghiên cứu
việc ĐHNN của các gia đình làng nghề tại xã La Phù, huyện Hoài Đức, thành
phố Hà Nội. Đề tài góp phần làm cụ thể và chi tiết hơn về việc ĐHNN, vai trị
của gia đình và xu hướng chọn ngành nghề của giới trẻ tại làng nghề hiện nay,
thơng qua đó có được một mơ hình nhằm xây dựng hệ thống giáo dục mang tính
thực tế, phù hợp hơn ở từng địa phương cụ thể trên cả nước.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
- Hệ thống hóa những vấn đề lý luận chung về vai trị của cha mẹ trong
việc ĐHNN từ đó làm cơ sở để phân tích thực trạng vai trị của cha mẹ trong
việc ĐHNN tại các gia đình làng nghề và chỉ ra một số yếu tố tác động và xu
hướng biến đổi vai trò của của cha mẹ.
- Từ những phân tích trên đưa ra một số kết luận và khuyến nghị cụ thể.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để thực hiện các mục tiêu trên, đề tài có các nhiệm vụ:


10

- Tổng quan tình hình nghiên cứu nhằm đánh giá về những thành tựu
cũng như hạn chế của các công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài; từ đó
xác định mục tiêu, nội dung, câu hỏi, giả thuyết nghiên cứu và lựa chọn lý
thuyết vận dụng nghiên cứu đề tài.
- Tiến hành điều tra thực nghiệm, thu thập thơng tin thực tế
- Phân tích các số liệu điều tra để nhận diện vai trò của cha mẹ trong
việc ĐHNN cho con tại các gia đình làng nghề hiện nay.
- Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao vai trò của cha mẹ trong việc
ĐHNN tại các gia đình làng nghề hiện nay.
4. Đối tƣợng, khách thể và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng, khách thể nghiên cứu

- Đối tượng nghiên cứu:
Vai trò của cha mẹ trong việc ĐHNN của các gia đình làng nghề tại xã
La Phù, huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội.
- Khách thể nghiên cứu:
Các bậc cha mẹ có con đang học bậc học THPT trên địa bàn xã La Phù,
huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi không gian: Nghiên cứu được thực hiện tại xã La Phù, huyện
Hoài Đức, thành phố Hà Nội.
- Phạm vi thời gian: Từ tháng 03/2019 đến tháng 05/2020.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
5.1. Phương pháp luận
Vấn đề nghiên cứu của đề tài được giải thích và chứng minh dựa trên
cơ sở của một số quan điểm lý thuyết sau:
5.1.1. Quan điểm lịch sử
Đề tài nghiên cứu vai trò của cha mẹ trong việc ĐHNN được đặt trong
điều kiện lịch sử cụ thể cả về thời gian và không gian, gắn liền với nền văn
hóa và điều kiện kinh tế - xã hội nhất định.


11

Nghiên cứu vai trò của cha mẹ trong việc ĐHNN được đặt trong thực
tại các nghề truyền thống tại làng nghề xã La Phù hiện nay đang có nguy cơ
mai một dần. Đồng thời xem xét đến các yếu tố có ảnh hưởng đến việc
ĐHNN của các bậc cha mẹ.
5.1.2. Quan điểm hệ thống
ĐHNN của cha mẹ đối với con cái là một trong những vai trò cơ bản
của cha mẹ trong việc thực hiện các chức năng của thiết chế gia đình. Chính
vì vậy mà nó có mối quan hệ tác động qua lại lẫn nhau với các lĩnh vực hoạt

động khác như: Kinh tế, tái sản xuất con người, chăm lo đời sống tinh thần...
Từ đó để thấy được hoạt động này bị ảnh hưởng và tác động như thế nào
trong tổng thể chức năng của gia đình.
5.2. Phương pháp nghiên cứu cụ thể
Đề tài chủ yếu sử dụng các phương pháp sau:
5.2.1. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi
Đề tài nghiên cứu tiến hành điều tra bằng bảng hỏi 120 người (người
cha, người mẹ) có con đang học bậc THPT trên địa bàn xã La Phù, huyện
Hoài Đức, thành phố Hà Nội.
Cách tiến hành:
Bước 1: Xây dựng mẫu phiếu điều tra (bảng hỏi) gồm 25 câu trong đó
có cả câu hỏi đóng và mở nhằm điều tra về vai trò của cha mẹ trong vấn đề
định hướng nghề nghiệp cho con.
Bước 2: Tiến hành điều tra thử trên 15 người nhằm tìm hiểu sơ bộ về
nhận thức của các bậc cha mẹ trong việc định hướng nghề nghiệp cho con.
Đồng thời biết được những điểm được và chưa được để tiến hành chỉnh sửa
phiếu phù hợp với mục đích, đối tượng điều tra, nhằm đạt được kết quả tốt
nhất cho đề tài.
Bước 3: Tiến hành phát phiếu điều tra.
Dự kiến sẽ có những phiếu điều tra khơng hợp lệ nên chúng tôi đã phát
dư 20 phiếu. Tổng số phiếu thu về là 140 phiếu trong đó có 120 phiếu hợp lệ.
Trong phiếu có 65 nam và 55 nữ.


12

Bước 4: Tiến hành xử lý phiếu
Kết quả điều tra bằng bảng hỏi được xử lý trên máy vi tính theo chương
trình SPSS nhằm xác lập tương quan giữa các dữ liệu được tìm hiểu.
5.2.2. Phương pháp phỏng vấn sâu

Tác giả sử dụng phương pháp PVS đối với 6 bậc cha mẹ đang có con
học bậc THPT (03 nam, 03 nữ); 02 cựu sinh viên đã tốt nghiệp ĐH và đi làm
(01 nam, 01 nữ) và 02 em học sinh đang học bậc học THPT (01 nam, 01 nữ);
01 lãnh đạo UBND xã La Phù; 01 cán bộ phụ trách công tác công thương,
phát triển làng nghề xã La Phù dưới hình thức trị chuyện, xoay quanh vấn đề
ĐHNN cho con cái tại các gia đình làng nghề. Kết quả của các cuộc PVS được
phân tích định tính trong Luận văn.
Các cuộc phỏng vấn kéo dài khoảng 60 phút. Sau khi phỏng vấn, việc ghi
chép tóm tắt lại các cuộc phỏng vấn được tác giả thực hiện, các ý kiến trao đổi
được ghi chép, sau đó đánh dấu và có thể đặt thêm các câu hỏi theo chiều sau để
tiếp tục tìm kiếm trong những cuộc phỏng vấn sau đó.
5.2.3. Phương pháp thảo luận nhóm
Tiến hành 02 cuộc thảo luận nhóm để khai thác thơng tin được đa dạng
cũng như đem lại hiểu biết chi tiết và toàn cảnh hơn về địa bàn nghiên cứu.
01 thảo luận nhóm cha mẹ học sinh do Hội doanh nghiệp làng nghề
truyền thống xã La Phù chủ trì tổ chức.
01 thảo luận nhóm giữa các thế hệ Đoàn viên thanh niên với các em
học sinh đang học bậc học THPT do Ban chấp hành Đồn thanh niên Cộng
sản Hồ Chí Minh xã La Phù chủ trì tổ chức.
5.2.4. Phương pháp phân tích tài liệu
Phương pháp này được sử dụng để tìm hiểu khái quát những vấn đề liên
quan đến nội dung nghiên cứu của đề tài thông qua các bài viết trên sách, báo,
tạp chí chun ngành, các cơng trình nghiên cứu về ĐHNN của các bậc cha
mẹ. Đồng thời, qua đó có sự so sánh, đối chiếu làm phong phú nội dung đang
tiến hành tìm hiểu. Các thơng tin thu thập được tác giả kế thừa và sử dụng


13

một cách có chọn lọc, sáng tạo, từ đó áp dụng vào nghiên cứu ĐHNN của cha

mẹ đối với con cái tại các gia đình làng nghề.
5.2.5. Phương pháp quan sát
Phương pháp này được tác giải áp dụng để quan sát thái độ của người
được phỏng vấn trong quá trình phỏng vấn, nhằm đánh giá mức độ tin cậy của
thông tin mà người đó trả lời.
6. Những đóng góp của đề tài nghiên cứu
6.1. Ý nghĩa khoa học
Đề tài sẽ góp phần làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về vai trò của cha
mẹ trong việc ĐHNN, nêu lên thực trạng, đưa ra các yếu tố tác động đến việc
ĐHNN của các gia đình làng nghề tại xã La Phù, huyện Hoài Đức, thành phố
Hà Nội.
6.2. Ý nghĩa thực tiễn
Đề tài sẽ tập trung làm rõ việc ĐHNN của các bậc cha mẹ tại các gia
đình làng nghề xã La Phù, huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội. Đề tài góp
phần chỉ ra những nhân tố chủ quan, khách quan, giúp cho các nhà quản lý,
Đảng ủy, chính quyền địa phương và các cấp, các ngành nên có những chính
sách và giải pháp phù hợp nhằm nâng cao nhận thức của cha mẹ để các bậc
cha mẹ thực hiện tốt vai trị của mình. Nghiên cứu này cịn giúp các gia đình,
các bậc cha mẹ có những định hướng đúng đắn để đi đến quyết định lựa chọn
nghề nghiệp cho con một cách hợp lý.
7. Câu hỏi nghiên cứu, Giả thuyết nghiên cứu
7.1. Câu hỏi nghiên cứu
Trong đề tài này, tác giả đặt ra hai câu hỏi xuyên suốt trong q trình
nghiên cứu đó là:
Câu hỏi 1: Cha mẹ có vai trị như thế nào đối với việc định hướng nghề
nghiệp cho con ở các gia đình làng nghề tại xã La Phù, huyện Hoài Đức,
thành phố Hà nội?


14

Câu hỏi 2: Việc ĐHNN cho con ở các gia đình làng nghề có sự khác
biệt giữa cha và mẹ, trình độ học vấn của cha mẹ, điều kiện kinh tế, mức sống
của gia đình, cấu trúc gia đình, đặc điểm nhân khẩu học của cha mẹ không?
7.2. Giả thuyết nghiên cứu
Tương ứng với hai câu hỏi nghiên cứu là hai giả thuyết nghiên cứu giả
định trả lời cho câu hỏi nghiên cứu trong đề tài, nội dung cụ thể của từng giả
thuyết như sau:
Giả thuyết 1: Trong các gia đình làng nghề tại xã La Phù, huyện Hồi
Đức, thành phố Hà Nội, cha mẹ là người có vai trị rất quan trọng trong việc
ĐHNN cho con.
Giả thuyết 2: Trình độ học vấn của cha mẹ, điều kiện kinh tế, mức sống
của gia đình, cấu trúc gia đình, đặc điểm nhân khẩu học của cha mẹ… là
những yếu tố có tác động đến vai trò của cha mẹ trong việc ĐHNN cho con
của các gia đình làng nghề tại xã La Phù, huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội.
8. Khung phân tích
Đặc điểm kinh tế - xã hội xã La Phù huyện Hoài Đức - thành phố Hà Nội
Quan điểm của cha
mẹ về việc định
hướng nghề nghiệp
cho con;

- Trình độ học vấn
của cha mẹ;
- Điều kiện kinh tế,
mức sống của gia
đình;
- Cấu trúc gia đình;
- Đặc điểm nhân
khẩu học của cha

mẹ.

Vai trò của cha
mẹ trong việc
định hướng
nghề nghiệp
cho con của
các gia đình
làng nghề

Hành động hướng
nghiệp: Đầu tư cho
con học tập, dành
thời gian cho việc
học tập và định
hướng nghề nghiệp
của con…;
Định hướng bậc học,
khu vực làm việc và
nghề nghiệp của con.


15

Khung phân tích trên được tạo dựng trên cơ sở mơ hình lý thuyết vai
trị nhằm mục đích lý giải vấn đề nghiên cứu và mối liên hệ giữa các biến số
(là mối liên hệ giữa nguyên nhân - kết quả) và nó tuân theo quy tắc logic nhất
định. Vấn đề nghiên cứu chính là vai trị của các bậc cha mẹ trong việc
ĐHNN cho con. Xét trong điều kiện nhất định là bối cảnh kinh tế - xã hội của
làng nghề xã La Phù, huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội đang trong quá trình

CNH - HĐH.
- Biến độc lập: Trình độ học vấn của cha mẹ; Điều kiện kinh tế, mức
sống của gia đình; Cấu trúc gia đình, Đặc điểm nhân khẩu học của bố mẹ.
- Biến phụ thuộc: Vai trò của cha mẹ trong việc ĐHNN cho con của
các gia đình làng nghề.
- Biến can thiệp: Đặc điểm kinh tế xã hội của làng nghề xã La Phù,
huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội.
9. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn
gồm 3 chương:
Chƣơng 1. Cơ sở lý luận và thực tiễn về vai trò của cha mẹ trong việc
định hướng nghề nghiệp cho con.
Chƣơng 2. Thực trạng vai trò của cha mẹ trong việc định hướng nghề
nghiệp cho con của các gia đình làng nghề tại xã La Phù, huyện Hoài Đức,
thành phố Hà Nội.
Chƣơng 3. Một số yếu tố tác động và xu hướng biến đổi vai trò của cha
mẹ trong việc định hướng nghề nghiệp cho con của các gia đình làng nghề tại
xã La Phù, huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội.