Hoàn thiện quy trình giao hàng xuất khẩu vận chuyển bằng đường biển tại công ty TNHH Vận tải Bách Việt

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
KHOA KINH TẾ & KINH DOANH QUỐC TẾ

KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP

HỒN THIỆN QUY TRÌNH GIAO HÀNG XUẤT
KHẨU BẰNG ĐƯỜNG BIỂN TẠI CÔNG TY
TNHH VẬN TẢI BÁCH VIỆT

Giảng viên hướng dẫn

Sinh viên thực hiện

PGS.TS DỖN KẾ BƠN

NGUYỄN THỊ THU TRANG
Lớp: K53E2
Mã sinh viên: 17D130110

HÀ NỘI – 2020


LỜI CAM ĐOAN
Em xin cam đoan đề tài “Hoàn thiện quy trình giao hàng xuất khẩu bằng
đười biển” là một cơng trình nghiên cứu độc lập dưới sự hướng dẫn của giáo viên
hướng dẫn: PGS.TS Dỗn Kế Bơn. Ngồi ra khơng có bất cứ sự sao chép của người
khác. Ngồi ra, trong bài báo cáo có sử dụng một số nguồn tài liệu tham khảo đã
được trích dẫn nguồn và chú thích rõ ràng. Em xin hồn tồn chịu trách nhiệm trước
bộ môn, khoa và nhà trường về sự cam đoan này.
Hà Nội, ngày….tháng….năm….
Sinh viên

Nguyễn Thị Thu Trang

i


LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên em xin chân thành cảm ơn các thầy cơ trường Đại học Thương
Mại nói chung, các thầy cô khoa kinh tế và kinh doanh quốc tế nói riêng, những
người đã truyền đạt cho em những kiến thức rất quý giá không chỉ kiến thức chuyên
môn mà cịn kiến thức thực tế, bổ ích trong thời qua. Các Thầy cô đã tạo điều kiện,
cơ hội cho em hành trang kiến thức, đây là tiền đề để em có thể vững bước tự tin
trong tương lai và hồn thiện khóa luận của mình.
Đặc biệt em xin cảm ơn thầy PGS.TS Dỗn Kế Bơn, giảng viên trực tiếp
hướng dẫn và chỉ bảo cho em một cách tận tình có thể hồn thành tốt khóa luận này.
Em cũng xin gửi lời cảm ơn đến ban Giám Đốc, các anh chị phịng sale &
marketing, phịng cus, phịng ops Cơng ty TNHH Vận tải Bách Việt đã tận tình
hướng dẫn, truyền đạt cho em thực tế công việc cũng như những kinh nghiệm đáng
giá. Một lần nữa em cảm ơn các Anh chị đã không tiếc thời gian và công sức, tạo
điều kiện để em hồn thành nhiệm vụ của mình.
Thời gian hồn thiện nghiên cứu đề tài khóa luận có hạn mà lượng kiến thức
thì lớn, trong quá trình thực hiện bài viết khơng tránh khỏi những sai sót, em rất
mong nhận được sự thơng cảm và đóng góp từ Thầy cô và quý Công ty để bài viết
của em được hoàn thiện hơn và giúp em ngày càng hoàn thiện hơn với chun mơn
của mình.
Một lần nữa em xin được trân trọng cảm ơn!

ii


MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN.....................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN..........................................................................................................ii
MỤC LỤC............................................................................................................... iii
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ...................................................vi
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT................................................................................vii
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ HỒN THIỆN QUY TRÌNH GIAO HÀNG
XUẤT KHẨU TẠI CƠNG TY TNHH VẬN TẢI BÁCH VIỆT...........................1
1.1 Tính cấp thiết của đề tài....................................................................................1
1.2 Tổng quan vấn đề nghiên cứu...........................................................................2
1.3 Mục tiêu đề tài...................................................................................................3
1.4 Đối tượng nghiên cứu........................................................................................3
1.5 Phạm vi nghiên cứu...........................................................................................3
1.6 Phương pháp nghiên cứu..................................................................................4
1.7 Kết cấu của khóa luận.......................................................................................5
CHƯƠNG 2 : CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ QUY TRÌNH GIAO HÀNG XUẤT KHẨU
VẬN CHUYỂN BẰNG ĐƯỜNG BIỂN.................................................................6
2.1 Khái quát về giao nhận và dịch vụ giao hàng xuất khẩu................................6
2.1.1 Khái niệm về giao nhận và người giao nhận..................................................6
2.1.2 Đặc điểm của dịch vụ giao hàng xuất khẩu....................................................9
2.1.3 Yêu cầu với dịch vụ giao hàng xuất khẩu.....................................................10
2.1.4 Các chủ thể tham gia vào quy trình giao hàng xuất khẩu............................11
2.2 Cơ sở pháp lý, nguyên tắc giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu tại cảng
biển......................................................................................................................... 11
2.2.1 Cơ sở pháp lý của giao nhận hàng hóa.........................................................11
2.2.2 Nguyên tắc giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu đường biển.....................12
2.3 Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động giao hàng xuất khẩu vận chuyển bằng
đường biển.............................................................................................................13
2.3.1 Các yếu tố bên ngoài......................................................................................13
2.3.2 Các yếu tố bên trong.....................................................................................14

iii


2.4 Quy trình giao hàng xuất khẩu vận chuyển bằng đường biển.....................15
2.4.1 Chuẩn bị giao hàng.......................................................................................15
2.4.2 Tổ chức giao hàng.........................................................................................16
2.4.3. Sau khi giao hàng.........................................................................................18
CHƯƠNG 3 : THỰC TRẠNG QUY TRÌNH GIAO HÀNG XUẤT KHẨU VẬN
CHUYỂN BẰNG ĐƯỜNG BIỂN TẠI CÔNG TY TNHH BÁCH VIỆT..........19
3.1 Giới thiệu về Công ty TNHH Vận tải Bách Việt............................................19
3.1.1. Chức năng nhiệm vụ, lĩnh vực quản lý, lĩnh vực hoạt động chính của Bách
Việt.......................................................................................................................... 19
3.1.2. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của công ty.................................................20
3.2 Kết quả hoạt động của Công ty trong 3 năm gần đây (2017-2019)..............21
3.3 Thực trạng quy trình giao hàng xuất khẩu vận chuyển bằng đường biển tại
công ty TNHH vận tải Bách Việt..........................................................................22
3.3.1 Thực trạng hoạt động kinh doanh giao hàng xuất khẩu bằng đường biển
tại công ty giai đoạn 2017-2019.............................................................................22
3.3.2 Thực trạng quy trình giao hàng xuất khẩu bằng đường biển tại Công ty
TNHH Vận tải Bách Việt.......................................................................................25
3.3.3. Kết quả thực hiện quy trình giao hàng xuất khẩu bằng đường biển của
công ty TNHH Vận tải Bách Việt..........................................................................29
3.4 Đánh giá thực trạng quy trình giao hàng xuất khẩu vận chuyển bằng
đường biển tại công ty TNHH vận tải Bách Việt.................................................35
3.4.1 Kết quả đạt được............................................................................................35
3.4.2 Những mặt hạn chế......................................................................................36
3.4.3 Nguyên nhân của các hạn chế......................................................................37
CHƯƠNG 4: ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP
HỒN THIỆN QUY TRÌNH GIAO HÀNG XUẤT KHẨU VẬN CHUYỂN
BẰNG ĐƯỜNG BIỂN TẠI CÔNG TY TNHH VẬN TẢI BÁCH VIỆT...........39

4.1 Định hướng phát triển hoạt động giao hàng xuất khẩu vận chuyển bằng
đường biển tại công ty TNHH vận tải Bách Việt.................................................39
4.1.1 Cơ hội và thách thức cho ngành vận tải biển Việt Nam...............................39

iv


4.1.2 Định hướng phát triển hoạt động giao hàng xuất khẩu vận chuyển bằng
đường biển tại công ty TNHH vận tải Bách Việt...................................................40
4.2 Đề xuất một số giải pháp nhằm hồn thiện quy trình giao hàng xuất khẩu
vận chuyển bằng đường biển tại công ty TNHH vận tải Bách Việt...................41
4.2.1 Nâng cao và phát triển trình độ quản lý, nghiệp vụ chuyên môn và công tác
đào tạo của đội ngũ nhân viên...............................................................................41
4.2.2 Nâng cấp cơ sở vật chất, đầu tư phương tiện vận tải, kho bãi.....................42
4.2.3 Nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng....................................................43
4.2.4 Tạo mối quan hệ tốt với các hãng tàu...........................................................45
4.2.5. Nâng cao hiệu quả quá trình lấy cont rỗng và đóng hàng..........................46
4.3 Một số kiến nghị với cơ quan chức năng........................................................48
4.3.1 Một số kiến nghị với Tổng cục Hải quan......................................................48
4.3.2 Một số kiến nghị đối với Nhà nước...............................................................49
KẾT LUẬN............................................................................................................51
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

v


DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ
Hình 2.1: Mơ hình thể hiện quy trình giao hàng xuất khẩu bằng đường biển..........15
Bảng 3.1: kết quả hoạt động kinh doanh Công ty TNHH Vận tải Bách Việt giai đoạn

2017-2019................................................................................................................ 21
Biểu đồ 3.1: Bảng số liệu kết quả kinh doanh của các loại hình dịch vụ.................22
Biểu đồ 3.1. Cơ cấu giao hàng xuất khẩu FCL/LCL bằng đường biển....................23
Bảng 3.1 : Kết quả đánh giá quy trình giao hàng xuất khẩu đường biển.................25
Bảng 3.2: Bảng giá cước biển vận chuyển hàng FCL bằng đường biển một số tuyến
tiêu biểu................................................................................................................... 29
Bảng 3.3: Bảng giá cước biển vận chuyển hàng LCL bằng đường biển một số tuyến
tiêu biểu................................................................................................................... 30
Bảng 3.4: Bảng giá phí vận chuyển áp dụng cho cảng Hải Phòng...........................30
Bảng 3.5: Số lượng hợp đồng giao hàng xuất khẩu bằng đường biển có sai sót trong
khâu chuẩn bị chứng từ khai báo hải quan...............................................................33

vi


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
GTGT
ĐVT
DN
TNHH
WCA

World Cargo Alliance

Giá trị gia tăng
Đơn vị tính
Doanh nghiệp
Trách nhiệm hữu hạn
Hiệp hội vận tải hàng

MTO

Multimodal Transport

hóa thế giới
Người kinh doanh vận

CY
CFS
DEM

Operator
Container yard
Container Freight Station
Demurrage

tải đa phương thức
Trạm giao hàng
Trạm giao nhận hàng lẻ
Phí lưu container tại bãi
(cảng), khách hàng đóng

DET

Detention

trực tiếp cho hãng tàu
Phí lưu container tại kho
của khách hàng, khách
hàng đóng trực tiếp cho

hãng tàu
Phí lưu container tại

STORAGE

cảng mà khách hàng trực
EXW
FCL
LCL
H/BL
M/BL

Exwork
Full Container Load
Less than Container Load
House Bill of Lading
Master Bill of Lading

vii

tiếp đóng cho hãng tàu
Điều kiện Incoterm 2010
Hàng lẻ


CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ HỒN THIỆN QUY TRÌNH GIAO HÀNG
XUẤT KHẨU TẠI CÔNG TY TNHH VẬN TẢI BÁCH VIỆT
1.1 Tính cấp thiết của đề tài
Trong bối cảnh kinh tế thế giới hiện nay, xu hướng tất yếu là mở cửa để phát
triển giao thương, khi quá trình hội nhâp và quốc tế hóa đang mở rộng và ngảy càng

trở nên phổ biến đối với đa số các quốc gia. Việt Nam đang trong bối cảnh hội nhập
kinh tế ngày càng sâu rộng. Bối cảnh ấy khiến chúng ta quan tâm nhiều hơn đến
hoạt động ngoại thương, đặc biệt là hoạt động xuất khẩu bởi nó đảm bảo sự giao lưu
hàng hóa, giao thương với bạn bè năm châu. Chính vì vậy nhu cầu xuất nhập khẩu
ngày càng tăng, khách hàng ngày càng nhiều, các công ty giao nhận ngày phát triển
về quy mô và chất lượng, cung cấp ngày càng nhiều dịch vụ đa dạng và phong phú.
Trong 5 hình thức giao nhận thì giao nhận vận chuyển bằng đường biển được
xem là phát triển nhất và đóng vai trị chủ chốt nhất. Có nhiều lý do đưa đến sự lựa
chọn của đa số các doanh nghiệp xuất nhập khẩu đối với loại hình vận chuyển này
vì Việt Nam có lợi thế về chiều dài bờ biển lớn 3260km, hệ thống cảng biển đa dạng
lớn nhỏ, có thể vận chuyển được khối lượng hàng hóa lớn, cồng kềnh, giá cước vận
chuyển không cao,…là những ưu điểm mà nhiều phương thức vận chuyển khác khó
có thể có được.Chính vì ưu việt mà vận tải biển mang lại, nó đã đang và sẽ phổ biến
hơn qua từng ngày và là lựa chọn hàng đầu của các nhà xuất nhập khẩu khi sử dụng
dịch vụ vận tải quốc tế.
Quy trình xuất nhập khẩu hàng hóa ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả hoạt động
kinh doanh của mỗi Công ty. Trong thời gian thực tập tại cơng ty, nhận thấy rằng
việc hồn thiện quy trình giao hàng xuất khẩu bằng đường biển khơng chỉ quan
trọng đối với nhân viên trong công ty giao nhận để có thể thực hiện tốt nghiệp vụ
của mình mà còn giúp thu hút khách hàng xuất khẩu tiềm năng trong nước cũng. Từ
đó có thể nhận được sự chú ý từ các nhà nhập khẩu bởi nghiệp vụ giao nhận hàng
hóa nhanh chóng và sn sẻ. Đây là một vấn đề cấp thiết không chỉ đối với công ty
TNHH Vận tải Bách Việt mà còn đối với hầu hết các cơng ty giao nhận nói chung
khi đứng trước bối cảnh hội nhập cùng với sự gia tăng nhu cầu xuất khẩu, sự cạnh
tranh khốc liệt của các doanh nghiệp trong và ngoài nước. Nhận thức được tầm

1


quan trọng và thực trạng của quy trình giao nhận hàng hóa nói chung và quy trình

giao hàng xuất khẩu bằng đường biển nói riêng tại cơng ty TNHH Vận tải Bách
Việt, em đã lựa chọn đề tài nghiên cứu “Hồn thiện quy trình giao hàng xuất
khẩu vận chuyển bằng đường biển tại công ty TNHH Vận tải Bách Việt”.
1.2 Tổng quan vấn đề nghiên cứu

Đối với các doanh nghiệp Việt Nam, hoạt động logistics nói chung và hoạt
động giao nhận nói riêng vẫn cịn là lĩnh vực khá mới mẻ và cần được khai thác,
nâng cao, phát triển. Cho đến nay, đã có khá nhiều đề tài, cơng trình nghiên cứu của
sinh viên, giảng viên từ các trường đại học, cán bộ từ viện nghiên cứu liên quan đến
vấn đề nâng cao, đổi mới, phát triển hoạt động giao nhận, đặc biệt là đối với phương
thức vận tải bằng đường biển. Tuy nhiên khả năng ứng dụng thực tế của các đề tài
này chưa thực sự đem lại hiệu quả cao. Đặc biệt là trong những năm trở lại đây, với
các luận văn của khoa Kinh tế và kinh doanh quốc tế - trường đại học Thương Mại,
ta có thể tìm thấy được một số đề tài nghiên cứu về mảng giao nhận vận tải hàng
hóa xuất nhập khẩu. Cụ thể như:
+ Nguyễn Thị Quỳnh Mai. Nâng cao năng lực cạnh tranh của dịch vụ giao
nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển của công ty cổ phần thương mại và
giao nhận vận tải quốc tế TIL
+ Nguyễn Thị Thu Uyên. Giải pháp phát triển dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất
nhập khẩu bằng đường biển của cơng ty cổ phần ICD Nam Hải
+ Hoàng Thúy Vân. Thực trạng và giải pháp phát triển dịch vụ giao nhận hàng
hóa quốc tế của cơng ty cổ phần giao nhận KTO trong bối cảnh ngành logistics Việt
Nam cịn nhiều khó khăn và thách thức
+ Hoàng Trần Minh Anh. Nâng cao năng lực cung ứng dịch vụ giao hàng xuất
khẩu tại công ty TNHH An Lợi
+ Thái Thị Tâm. Phát triển dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất khẩu bằng đường
biển của công ty cổ phần Cargo Care Logistics
Các vấn đề được nghiên cứu qua các đề tài này chưa thực sự được đặt trong
bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, với sự thay đổi của hoạt động giao nhận nói riêng
và hoạt động ngoại thương nói chung. Mặt khác, các bài viết này chưa đưa ra được

2


những giải pháp cụ thể nhằm hồn thiện quy trình giao hàng xuất khẩu bằng đường
biển, từ đó đẩy mạnh hoạt động giao nhận nói chung.
Cơng ty TNHH vận tải Bách Việt đã có 15 năm hoạt động nhưng có rất ít
nghiên cứu về đơn vị này. Các nghiên cứu mới tập trung vào mảng nâng cao hiệu
quả kinh doanh, phân tích tài chính và cải thiện tình hình tài chính mà chưa có
nghiên cứu nào về hồn thiện quy trình giao hàng hóa quốc tế tại cơng ty này. Do đó
để làm mới vấn đề cũng như mong muốn giúp cho cơng ty hồn thiện, nâng cao
được hiệu quả hoạt động dịch vụ của mình, đề tài “Hồn thiện quy trình giao hàng
xuất khẩu vận chuyển bằng đường biển tại công ty TNHH Vận tải Bách Việt” đã
được lựa chọn để nghiên cứu
1.3 Mục tiêu đề tài
- Tập hợp lý thuyết cơ bản về hoạt động giao nhận, quy trình của hoạt động
giao hàng xuất khẩu bằng đường biển
- Tìm hiểu chung về cơng ty TNHH Vận tải Bách Việt và thực tế quy trình
giao hàng xuất khẩu vận chuyển bằng đường biển tại cơng ty. Phân tích thực trạng
quy trình nhằm đánh giá những kết quả đạt được và những tồn tại yếu kém trong
quy trình giao hàng xuất khẩu vận chuyển bằng đường biển tại công ty TNHH Vận
tải Bách Việt.
- Từ đó đưa ra định hướng phát triển và một số giải pháp nhằm hoàn thiện quy
trình giao hàng xuất khẩu vận chuyển bằng đường biển tại công ty.
1.4 Đối tượng nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu về quy trình giao hàng xuất khẩu vận chuyển bằng đường
biển tại công ty TNHH Vận tải Bách Việt.
1.5 Phạm vi nghiên cứu
- Về không gian:
+ Chủ thể nghiên cứu: Công ty TNHH Vận tải Bách Việt, chuyên cung cấp

dịch vụ vận tải quốc tế, hải quan và vận tải nội địa
Địa chỉ trụ sở chính: 195 Khâm Thiên, phường Thổ Quan, Đống Đa, Hà Nội
+ Đối tượng nghiên cứu: quy trình giao hàng xuất khẩu bằng đường biển tại
cơng ty TNHH Vận tải Bách Việt, với cảng giao nhận là cảng Hải Phịng. Trong đó

3


nghiên cứu về công ty TNHH Vận tải Bách Việt với vai trò là đại lý hải quan và đại
lý giao nhận
-Về thời gian:
+ Đề tài nghiên cứu nghiệp vụ giao hàng xuất khẩu bằng đường biển của công
ty TNHH Vận tải Bách Việt và lấy số liệu trong 3 năm, từ 2017-2019. Giải pháp cho
đề tài được định hướng áp dụng trong 5 năm, từ 2020 - 2025.
1.6 Phương pháp nghiên cứu
1.6.1 Phương pháp thu thập và xử lý dữ liệu thứ cấp
Nguồn dữ liệu này được thu thập chủ yếu từ các nguồn sau:
- Dữ liệu tại thư viện của trường đại học Thương mại gồm giáo trình: Quản trị
giao nhận và vận chuyển hàng hóa quốc tế, giáo trình Quản trị tác nghiệp và các
luận văn chuyên đề về đề tài giao nhận vận tải đường biển
- Các dữ liệu trên internet: dữ liệu có ở trên trang web của công ty
( các trang web đăng tải các chuyên đề luận văn
như: tailieu.vn, luanvan.net…, trang web về vận tải đường biển, quy định thủ tục
hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu
- Tài liệu tổng quan về công ty, cơ cấu nhân sự và các báo cáo kết quả hoạt
động kinh doanh cũng như bộ chứng từ hàng xuất tại Công ty TNHH Vận tải Bách
Việt.
1.6.2 Phương pháp thu thập và xử lý dữ liệu sơ cấp
Nguồn dữ liệu này được nghiên cứu qua 2 phương thức sau:
- Quan sát: được tiến hành chủ yếu trong thời gian thực tập tại công ty TNHH

Vận tải Bách Việt
+ Quan sát hoạt động kinh doanh của công ty
+ Quan sát cách thức luân chuyển thông tin, xử lý chứng từ giữa các phịng
ban trong cơng ty
+ Quan sát cách thức tiếp cận và làm việc với khách hàng và các đối tác, cách
thức các bộ phận trong công ty trao đổi, thỏa thuận với nhau để có giá bán dịch vụ
tốt nhất
- Thảo luận trực tiếp và hỏi đáp thắc mắc:

4


+ Tham gia họp và thảo luận trực tiếp với Sếp, các anh chị quản lý phụ trách
các phòng ban có liên quan đến q trình giao hàng xuất khẩu như: quản lý phòng
Sale & Marketing, quản lý phòng Cus, quản lý phịng Ops và quản lý phịng kế tốn
+ Hỏi đáp các vấn đề thắc mắc trên hệ thống hỏi đáp của công ty và hỏi trực
tiếp các anh chị trong công ty những vấn đề thắc mắc trong quá trình thực hiện
nghiệp vụ và thủ tục
+ Xin ý kiến của các anh chị về hiệu quả của quy trình giao hàng xuất khẩu mà
cơng ty đang áp dụng
1.7 Kết cấu của khóa luận
Kết cấu của bài khóa luận bao gồm 4 chương như sau:
Chương 1: Tổng quan về hồn thiện quy trình giao hàng xuất khẩu vận chuyển
bằng đường biển tại Công ty TNHH Vận Tải Bách Việt
Chương 2: Cơ sở lý luận về quy trình giao hàng xuất khẩu vận chuyển bằng
đường biển
Chương 3: Thực trạng quy trình giao hàng xuất khẩu vận chuyển bằng đường
biển tại công ty TNHH Vận tải Bách Việt
Chương 4: Định hướng phát triển và đề xuất giải pháp hoàn thiện quy trình
giao hàng xuất khẩu vận chuyển bằng đường biển tại công ty TNHH Vận tải Bách

Việt

5


CHƯƠNG 2 : CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ QUY TRÌNH GIAO HÀNG XUẤT
KHẨU VẬN CHUYỂN BẰNG ĐƯỜNG BIỂN
2.1 Khái quát về giao nhận và dịch vụ giao hàng xuất khẩu
2.1.1 Khái niệm về giao nhận và người giao nhận
2.1.1.1 Khái niệm về giao nhận
a. Khái niệm
Theo quy tắc mẫu của Liên đoàn các hiệp hội giao nhận quốc tế FIATA về
dịch vụ giao nhận, “dịch vụ giao nhận được định nghĩa như là bất kỳ loại dịch vụ
nào liên quan đến vận chuyển, gom hàng, lưu kho, bốc xếp, đóng gói hay phân phối
hàng hóa cũng như cũng như các dịch vụ tư vấn hay có liên quan đến các dịch vụ
trên, kể cả các vấn đề hải quan, tài chính, mua bảo hiểm, thanh tốn, thu thập chứng
từ liên quan đến hàng hoá.”
Theo điều 233 luật thương mại Việt nam thì Giao nhận hàng hố là hành vi
thương mại, theo đó người làm dịch vụ giao nhận hàng hố nhận hàng từ người gửi,
tổ chức vận chuyển, lưu kho, lưu bãi, làm các thủ tục giấy tờ và các dịch vụ khác có
liên quan để gioa hàng cho người nhận theo sự uỷ thác của chủ hàng, của người vận
tải hoặc của người giao nhận khác.
Theo đó, có thể hiểu giao hàng xuất khẩu là một loại hình kinh doanh kinh
dịch vụ mà theo đó người làm dịch vụ giao nhận sẽ thay mặt người xuất khẩu đứng
ra thực hiện các nghiệp vụ nhận hàng, gom hàng, tổ chức giao hàng, thực hiện các
thủ tục chứng từ với các bên liên quan và các dịch vụ khác nhằm đảm bảo hàng hóa
được giao cho người vận tải vận chuyển đến địa điểm quy định theo thỏa thuận với
chủ hàng để hưởng thù lao.
b. Vai trò của giao nhận trong thương mại quốc tế
Thương mại quốc tế ngày càng phát triển, mở rộng sự giao lưu kinh tế và

thông thương hàng hóa giữa các quốc gia trên thế giới. Đây là động lực thúc đẩy
phát triển ngành giao nhận và nâng cao vị trí của ngành. Và vai trị của giao nhận
được thể hiện thông qua:
- Giao nhận là nhân tố quan trọng, tạo điều kiện giúp cho hàng hóa lưu thơng
nhanh chóng, an tồn và tiết kiệm mà khơng cần sự tham gia hiện diện trực tiếp của

6


người gửi hàng cũng như người nhận hàng. Vì vậy, hoạt động giao nhận vận tải là
chiếc cầu nối quan trọng giữa người gửi hàng và người nhận hàng
- Giao nhận là hoạt động kinh doanh của DN, nhưng cũng có tác động tích cực
giúp cho người chun chở đẩy nhanh tốc độ quay vòng của các phương tiện vận
tải, tận dụng được một cách tối đa và hiệu quả cơng suất các phương tiện vận tải
- Giao nhận góp phần làm giảm giá thành hàng hóa xuất nhập khẩu vì các nhà
xuất nhập khẩu sẽ được tư vấn đưa ra tuyến đường ngắn nhất tiết kiệm thời gian và
giá cước tốt nhất, khách hàng được lựa chọn phương thức vận tải và hãng vận tải
phù hợp nhất cho mình. Đồng thời các forwarder cũng gom các lô hàng lẻ để đến
cảng đích giúp tiết kiệm chi phí cho từng chủ hàng riêng lẻ.
- Các công ty giao nhận luôn tập trung xây dựng và không ngừng mở rộng
cung ứng các dịch vụ đa dạng và chất lượng nhằm nâng cao giá trị hình ảnh trong
mắt khách hàng, các cơng ty giao nhận chính là kênh thơng tin hữu ích về thương
mại quốc tế.
2.1.1.2 Khái niệm về người giao nhận
a. Khái niệm
 Theo quy tắc mẫu của Liên đoàn các hiệp hội giao nhận quốc tế FIATA,
người giao nhận là người lo toan để hàng hóa được chuyên chở theo hợp đồng ủy
thác và hàng động vì lợi ích của người ủy thác và người giao nhận không phải là
người chuyên chở. Người giao nhận cũng đảm bảo thực hiện mọi công việc liên
quan đến hợp đồng giao nhận như: bảo quan, lưu kho, trung chuyển, làm thủ tục hải

quan, kiểm hóa,….
 Theo điều 234 Luật Thương mại Việt Nam 2005 về điều kiện kinh doanh
dịch vụ logistics và điều 6 Nghị định 140/2007/NĐ-CP ngày 5/9/2007 của Chính
Phủ ban hành, chi tiết Luật Thương mại về điều kiện kinh doanh dịch vụ logistics
và giới hạn trách nhiệm đối với thương nhân kinh doanh dịch vụ logistics, ta có thể
hiểu khái niệm: Người giao nhận là thương nhân, tổ chức thực hiện nhiệm vụ giao
nhận cho khách hàng bằng cách tự mình thực hiện hoặc thuê lại các thương nhân
khác thực hiện, có giấy chứng đăng ký kinh doanh hợp pháp về dịch vụ giao nhận
hàng hóa và tuân thủ các điều kiện về kinh doanh vận tải theo quy định pháp luật
hiện hành.

7


Vậy, có thể hiểu rằng người giao nhận có thể là Chủ hàng – khi chủ hàng tự
đứng ra đảm nhận thực hiện cơng việc giao nhận hàng hóa của mình; có thể là Chủ
tàu – khi chủ tàu thay mặt chủ chủ hàng thực hiện các hoạt động, dịch vụ giao nhận;
có thể là đại lý hàng hóa, cơng ty xếp dỡ hay kho hàng, người giao nhận chuyên
nghiệp hay bất kỳ người nào khác có đăng ký kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng
hóa.
b. Vai trị của người giao nhận
 Môi giới hải quan
Thuở ban đầu, người giao nhận chỉ hoạt động trong nước. Nhiệm vụ của người
giao nhận lúc bấy giờ làm thủ tục hải quan đối với hàng nhập khẩu như một nhà
môi giới hải quan. Sau đó người giao nhận mở rộng hoạt động phục vụ cả hàng xuất
khẩu và chở hàng trong vận tải quốc tế và lưu cước với các hãng tàu theo sự ủy thác
của nhà xuất nhập khẩu theo thỏa thuận của hợp đồng. Trên cơ sở được nhà nước
cho phép, người giao nhận thay mặt người xuất nhập khẩu khai báo và làm thủ tục
hải quan như một nhà môi giới hải quan
 Chuyển tải và tiếp gửi hàng hóa

Trong trường hợp hàng hóa phải chuyển tải hoặc quá cảnh ở nước thứ 3, nguời
giao nhận sẽ tiến hành làm thủ tục hải quan quá cảnh hoặc tổ chức chuyển tải hàng
hóa từ phương tiện vận tải này sang phương tiện vận tải khác hoặc giao đến nơi
người nhận hàng.
 Lưu kho hàng hóa
Khi hàng hóa phải lưu kho trước khi xuất khẩu hoặc sau khi nhập khẩu, người
giao nhận sẽ thực hiện dịch vụ bằng phương tiện vận tải, cở sở vật chất của mình
hoặc th ngồi
 Đại lý
Người giao nhận nhận ủy thác từ chủ hàng để thực hiện cơng việc giao nhận
hàng hóa xuất nhập khẩu, làm việc nhằm bảo vệ lợi ích chung của chủ hàng, làm
trung gian giữa chủ hàng và người vận tải, giữa người vận tải và người nhận hàng
 Người gom hàng
Trong giao nhận hàng hóa bằng container, người giao nhận gom hàng lẻ (LCL)
cho đủ nguyên container (FCL) để tận dụng sức chứa của container và giảm chi phí
vận chuyển
 Người chun chở
Người giao nhận sẽ đóng vai trị là người thầu chuyên chở theo hợp đồng
(Contracting Carrier), nếu người giao nhận kí kết hợp đồng với chủ hàng mà khơng

8


trực tiếp chuyên chở
Nếu người giao nhận trực tiếp chuyển chở hàng hóa và thực hiện các dịch vụ
khác bằng phương tiện của mình hoặc đi th ngồi thì được gọi là chuyên chở
thực tế (Performing Carrier)
 Người kinh doanh vận tải đa phương thức (MTO)
Trong trường hợp người giao nhận vận chuyển hàng hóa từ cửa đến cửa (door
to door) thì người giao nhận là người kinh doanh vận tải đa phương thức. MTO

cũng là người chuyên chở và chịu trách nhiệm đối với hàng hóa.
2.1.2 Đặc điểm của dịch vụ giao hàng xuất khẩu
Dịch vụ giao hàng xuất khẩu mang những đặc điểm chung của một loại hình
dịch vụ, đó là một sản phẩm vơ hình nên khơng có tiêu chuẩn đánh giá chất lượng
đồng nhất, khơng thể cất giữ, sản xuất và tiêu dùng diễn ra đồng thời, chất lượng
của dịch vụ phụ thuộc vào cảm nhận của người phục vụ. Nhưng loại hình dịch vụ
này cũng có một số đặc trưng riêng sau:
- Thứ nhất, giao nhận không tạo ra sản phẩm vật chất: Giao nhận là tập hợp
các hoạt động có ảnh hưởng trực tiếp và gian tiếp nhằm thay đổi vị trí về mặt khơng
gian của hàng hóa chứ khơng làm thay đổi bản chất của loại hàng hóa
- Thứ 2, giao nhận hàng hóa có tính thời vụ: Thương mại và vận tải ln gắn
liền với nhau, đó cũng là mối quan hệ giữa giao nhận vận tải và hoạt động xuất
nhập khẩu. Bởi vì hoạt động xuất nhập khẩu mang tính thời vụ, sản lượng và giá trị
xuất nhập khẩu thay đổi theo mùa kinh doanh nên hoạt động giao nhận cũng ảnh
hưởng tính thời vụ này
- Thứ 3, giao nhận có tính thụ động khá cao: hoạt động giao nhận phục vụ cho
nhu cầu vận tải của khách hàng, nên chịu ảnh hưởng chính và cịn tùy thuộc vào nhu
cầu của khách hàng, có một lượng hàng ổn định và quy mơ tương đối lớn, thường
xun có nhu cầu xuất nhập khẩu hàng hóa và sử dụng dịch vụ giao nhận là mục
tiêu chung cũng như tạo ra ưu thế cho các DN giao nhận. Bên cạnh đó dịch vụ giao
nhận cũng chịu ảnh hưởng ít nhiều từ các quy định và mối quan hệ với người vận
chuyển, các ràng buộc khác nhau về pháp luật, một số quy định riêng biệt của nước
người xuất khẩu, người nhập khẩu, nước thứ 3,…
- Thứ 4, hoạt động giao nhận phụ thuộc vào cơ sở vật chất và trình độ của
người giao nhận: Ở Việt Nam, tuy những năm gần đây đã có những bước tiến mới

9


về giao nhận vận tải nhưng so với các quốc gia trên thế giới, nền tảng và sự phát

triển ngành giao nhận vận tải còn non trẻ, còn nhiều tiềm năng chưa được khai thác
hiệu quả, vẫn còn chặng đường dài để mở rộng và đưa ngành giao nhận vận tải phát
triển bền vững. Điều này phụ thuộc rất nhiều vào việc quy hoạch, xây dựng và nâng
cấp hệ thống cơ sở vật chất hạ tầng đang còn nhiều bất cập ở nước ta, đặc biệt là
cảng Hải Phòng. Bên cạnh đó, đầu tư vào chất xám và nhân lực cũng vô cùng quan
trọng khi muốn tạo nên nguồn nhân lực chất lượng cao để tiến hành nghiệp vụ
ngành một cách nhanh chóng, hiệu quả
2.1.3 Yêu cầu với dịch vụ giao hàng xuất khẩu
Để đáp ứng được nhu cầu khách hàng cũng như đem lại mức chất lượng cao
nhất, giao hàng xuất khẩu nói riêng cũng như bất kỳ một loại hình dịch vụ nào nói
chung, cũng có những u cầu đòi hỏi riêng mà người giao nhận phải đáp ứng, bao
gồm:
- Giao hàng phải nhanh gọn. Điều này thể hiện ở thời gian thực hiện quy trình
giao hàng, bao gồm trước trong và sau khi giao hàng. Để giảm được thời gian này,
đáp ứng được nhu cầu khách hàng, người làm giao nhận phải nắm chắc được quy
trình kỹ thuật, chủng loại hàng hóa, lịch tàu và bố trí hợp lý phương tiện vận
chuyển.
- Giao hàng chính xác, an toàn. Đây là yêu cầu rất quan trọng, là yếu tố chủ
yếu quyết định chất lượng và mức độ hoàn thành cơng việc bao gồm chính xác về
số lượng, chất lượng, hiện trạng thực tế, chính xác về chủ hàng, nhãn hiệu.
- Tối thiểu hóa chi phí. u cầu này chính là phương thức cạnh tranh giữa các
DN trong lĩnh vực giao nhận. Muốn vậy phải đầu tư thích đáng cơ sở vật chất, xây
dựng và hoàn chỉnh các định mức, các tiêu chuẩn hao phí, đào tạo đội ngũ cán bộ
nghiệp vụ.

10


2.1.4 Các chủ thể tham gia vào quy trình giao hàng xuất khẩu
Giao nhận là một quá trình thực hiện hàng loạt các các nghiệp vụ khác nhau

liên quan đến q trình tổ chức chun chở hàng hóa từ người gửi hàng đến người
nhận hàng. Quá trình giao hàng xuất khẩu thường bắt đầu khi người chủ hàng thực
hiện hay ủy thác cho người giao nhận và thanh toán xong cho mọi chi phí liên quan
đến giao nhận. Các chủ thể tham gia vào quy trình giao hàng xuất khẩu bao gồm:
- Người xuất khẩu: là người ủy thác cho người khác thực hiện công tác giao
hàng xuất khẩu.
- Người giao nhận: là người nhận sự ủy thác của các DN có nhu cầu xuất khẩu
hàng hóa
- Các ga, cảng chịu trách nhiệm giao nhận hàng, lưu kho, lưu bãi, xếp dỡ
- Các công ty vận tải vận chuyển hàng hóa và sắp xếp thực hiện giao nhận
cùng với chuyến hàng
- Các công ty đại lý tàu biển là người thay mặt cho người vận chuyển thực
hiện các thủ tục chứng từ liên quan đến giao nhận và vận chuyển hàng hóa
- Cơng ty bảo hiểm cấp giấy chứng nhận bảo hiểm và chịu trách nhiệm bồi
thường cho hàng hóa nếu có rủi ro xảy ra.
- Ngân hàng là trung gian thực hiện nghiệp vụ thanh toán và bảo lãnh.
- Các cơ quan chức năng đại diện cho Chính phủ như: Bộ Thương mại, cơ
quan hải quan, cơ quan giám định, cơ quan quản lý ngoại hối, kiểm dịch, y tế,…
2.2 Cơ sở pháp lý, nguyên tắc giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu tại
cảng biển
2.2.1 Cơ sở pháp lý của giao nhận hàng hóa
Việc giao nhận hàng hố xuất nhập khẩu phải dựa trên cơ sở pháp lý như: các
quy phạm pháp luật quốc tế (các công ước về vận đơn, vận tải; công ước về hợp
đồng mua bán hàng hóa quốc tế...), các văn bản quy phạm pháp luật của Nhà nước
Việt nam về giao nhận vận tải; các loại hợp đồng và L/C... thì mới đảm bảo quyền
lợi của chủ hàng xuất nhập khẩu.
- Các quy phạm pháp luật quốc tế có thể kể ra như:
+ Cơng ước Vienne 1980 về buôn bán quốc tế.

11

+ Công ước quốc tế để thống nhất một số quy tắc về vận đơn đường biển, ký
tại Brussels ngày 25/08/1924.
+ Nghị định thư sửa đổi Công ước quốc tế để thống nhất một số quy tắc về vận
đơn đường biển (Nghị định thư Visby 1968).
+ Công ước Liên hiệp quốc về chuyên chở hàng hóa bằng đường biển 1978.
- Nhà nước Việt Nam cũng đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật
liên quan đến vận tải, xếp dỡ, giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu như:
+ Bộ luật hàng hải 1990.
+ Luật Hải quan.
+ Luật thương mại năm 2005.
+ Nghị định 140/2007/NĐ-CP ngày 05/09/2007 Quy định chi tiết Luật Thương
mại về điều kiện kinh doanh dịch vụ Logistics và giới hạn trách nhiệm đối với
thương nhân kinh doanh dịch vụ logistics.
2.2.2 Nguyên tắc giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu đường biển
Các văn bản hiện hành đã quy định những nguyên tắc giao nhận hàng hoá xuất
khẩu tại các cảng biển Việt nam như sau:
- Việc giao nhận hàng hóa được tiến hành theo các phương thức do các bên lựa
chọn, thỏa thuận trong hợp đồng trên cơ sở có lợi nhất.
- Nguyên tắc chung là nhận hàng bằng phương thức nào thì giao hàng theo
phương thức ấy.
- Trách nhiệm giao nhận hàng hóa là của chủ hàng hoặc của người được chủ
hàng ủy thác (cảng) với người vận chuyển (tàu). Chủ hàng phải tổ chức giao nhận
hàng hóa đảm bảo định mức xếp dỡ của cảng.
- Nếu chủ hàng không tự giao nhận được phải ủy thác cho cảng trong việc giao
nhận với tàu và giao nhận với chủ hàng nội địa.
- Khi nhận hàng tại cảng thì chủ hàng hoặc người được uỷ thác phải xuất trình
những chứng từ hợp lệ xác nhận quyền được nhận hàng và phải nhận một cách liên
tục trong một thời gian nhất đinh khối lượng hàng hoá ghi trên chứng từ. Ví dụ: vận

đơn gốc, giấy giới thiệu của cơ quan....

12


- Cảng khơng chịu trách nhiệm về hàng hóa ở bên trong nếu bao, kiện hoặc
dấu xi, chì vẫn cịn nguyên vẹn và không chịu trách nhiệm về những hư hỏng, mất
mát mà người nhận phát hiện ra sau khi đã ký nhận với cảng.
- Việc xếp dỡ hàng hóa trong phạm vi cảng là do cảng tổ chức thực hiện.
Trường hợp chủ hàng hoặc người vận chuyển muốn đưa người và phương tiện vào
cảng xếp dỡ thì phải được cảng đồng ý và phải trả các lệ phí, chi phí liên quan cho
cảng. Cảng có trách nhiệm bảo quản hàng hóa lưu tại kho, bãi cảng theo đúng kỹ
thuật và thích hợp với từng vận đơn, từng lơ hàng. Nếu phát hiện thấy tổn thất của
hàng hóa đang lưu kho bãi, cảng phải báo ngay cho chủ hàng biết, đồng thời áp
dụng các biện pháp cần thiết để ngăn ngừa, hạn chế tổn thất.
2.3 Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động giao hàng xuất khẩu vận chuyển
bằng đường biển
2.3.1 Các yếu tố bên ngồi
- Mơi trường kinh tế
Hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa có quan hệ mật thiết với hoạt động giao
nhận hàng hóa. Nền kinh tế thế giới ngày càng hội nhập nên sự biến động nền kinh
tế thế giới cũng sẽ ảnh hưởng tới nền kinh tế Việt Nam và kéo theo đó là ảnh hưởng
tới hoạt động giao thương giữa các quốc gia khiến cho hoạt động kinh doanh của
các DN xuất khẩu và nhu cầu sử dụng dịch vụ giao nhận cũng bị tác động.
- Mơi trường chính trị - pháp luật
Những biến động trong mơi trường chính trị và pháp luật sẽ tạo ra cơ hội và
rủi ro đối với doanh nghiệp. Về chính trị, kể từ khi gia nhập WTO, giao lưu kinh tế
giữa Việt Nam và các nước không ngừng gia tăng đã làm cho ngành giao nhận có cơ
hội phát triển. Về luật pháp, thì phạm vi hoạt động giao nhận hàng xuất nhập khẩu
bằng đường biển liên quan đến nhiều quốc gia khác nhau. Bất kỳ thay đổi nào như

sự ban hành, phê duyệt một thông tư hay nghị định của Chính phủ ở một trong
những quốc gia đó; hay sự phê chuẩn, thơng qua một Cơng ước quốc tế cũng sẽ có
tác động khơng nhỏ đến hoạt động giao nhận hàng xuất nhập khẩu.
- Đối thủ cạnh tranh
Những năm gần đây, số lượng các DN trong lĩnh vực giao nhận ngày càng gia
tăng đã đặt ra một áp lực cạnh tranh gay gắt hơn. Trong khi các DN trong nước có

13


nguồn vốn nhỏ đặt ra áp lực về số lượng cũng như cách thức kinh doanh thì DN
nước ngồi lại đe dọa về quy mô và mức độ hoạt động chun nghiệp. Vì vậy hồn
thiện và nâng cao chất lượng của quy trình thực hiện trong hoạt động giao hàng xuất
khẩu là một giải pháp quan trọng khi đứng trước thách thức này.
- Khách hàng
Khách hàng là thị trường của doanh nghiệp, đồng thời cũng là một trong
những lực lượng chi phối mang tính quyết định tới hoạt động kinh doanh của doanh
nghiệp. Đối với hoạt động giao hàng xuất khẩu, đặc biệt là trong lĩnh vực cung cấp
dịch vụ thì sự hài lịng của khách hàng sẽ là chỉ tiêu quan trọng giúp cho doanh
nghiệp duy trì hoạt động.
- Thời tiết
Thời tiết ảnh hưởng rất lớn đến việc giao hàng, nhận hàng và q trình chun
chở hàng hố bằng đường biển. Nếu thời tiết xấu, có bão, sóng thần, động đất,…,
tàu sẽ bị delay ảnh hưởng đến tốc độ làm hàng và thời gian giao nhận hàng hố
hoặc có thể gây thiệt hại hoàn toàn cho tàu làm phát sinh hậu quả kinh tế cho các
bên có liên quan. Do những tác động trên mà thời tiết sẽ ảnh hưởng đến chất lượng
của hàng hoá, và là một trong những nguyên nhân gây ra những tranh chấp giữa các
bên nhưng đây cũng là cơ sở để xây dựng trường hợp bất khả kháng và khả năng
miễn trách cho người giao nhận.
2.3.2 Các yếu tố bên trong

- Nguồn nhân lực
Nguồn nhân lực đối với bất cứ DN dịch vụ nào cũng đều là yếu tố quyết định
sự thành công của doanh nghiệp đó trên thương trường. Đối với hoạt động giao
hàng xuất khẩu thì trình độ kinh nghiệm, kiến thức của đội ngũ giao nhận là yếu tố
đáng được quan tâm nhất. DN nào có được đội ngũ nhân viên giỏi nghiệp vụ, thông
thạo các tuyến đường, nắm vững mức cước trên thị trường với từng dịch vụ, thông
tường luật phát, có kiến thức về tính chất hàng hóa, có khả năng thuyết phục khách
hàng thì DN đó sẽ thành công.
- Cơ sở vật chất
Cơ sở vật vật chất là một trong những yếu tố quyết định tới quy mô và chất
lượng của hoạt động giao hàng xuất khẩu. Vì vậy các DN cung cấp dịch vụ giao

14


nhận cần phải đầu tư các phương tiện hệ thống kho bãi, xây dựng trang thiết bị, ứng
dụng hệ thống thông tin nhằm mở rộng quy mô, nâng cao chất lượng hoạt động, từ
đó đáp ứng tối đa nhu cầu của mọi khách hàng.
- Nguồn tài chính
Nguồn tài chính cũng là một yếu tố ảnh hưởng tới chất lượng của hoạt động
giao hàng xuất khẩu và giúp cho DN duy trì hoạt động kinh doanh của mình. Một
DN có nguồn tài chính ổn định sẽ trở thành sự lựa chọn của nhiều khách hàng hơn,
sẽ tạo niềm tin cho khách hàng, có thể chủ động hơn trong nghiệp vụ thanh toán,
đáp ứng được nhu cầu mở rộng và phát triển quy mô hoạt động khi cần đầu tư các
trang thiết bị cần thiết phục vụ cho hoạt động giao hàng xuất khẩu.
2.4 Quy trình giao hàng xuất khẩu vận chuyển bằng đường biển
Giao hàng xuất khẩu bằng đường biển là một quá trình thực hiện hàng loạt các
các nghiệp vụ khác nhau từ việc chuẩn bị trước khi giao hàng cho tới các các nghiệp
vụ sau khi giao hàng. Quy trình đó được thể hiện qua các bước theo mơ hình sau:
Hình 2.1: Mơ hình thể hiện quy trình giao hàng xuất khẩu bằng đường biển

Chuẩn bị giao hàng

Tổ chức giao hàng

Sau khi giao hàng

2.4.1 Chuẩn bị giao hàng
- Khi xuất khẩu hàng hoá bằng đường biển, người giao nhận được uỷ thác của
người gửi hàng lo liệu cho hàng hố từ khi thơng quan cho đến khi hàng được xếp
lên tầu. Người giao nhận sẽ liên hệ với khách hàng nắm tình hình chuẩn bị hàng hóa
và bộ chứng từ của chủ hàng. Các chứng từ sử dụng trong quá trình này bao gồm:
+ 1 Bản hợp đồng ủy thác xuất khẩu
+ 1 Phiếu đóng gói
+ 1 Bộ chứng từ cảng với tàu bao gồm: Chỉ thị xếp hàng; Biên lai thuyền phó;
Vận đơn đường biển; Bản lược khai hàng hoá; Phiếu kiểm đếm; Sơ đồ xếp hàng
+ 1 Hóa đơn thương mại
- Sau khi chuẩn bị được bộ chứng từ, nhân viên giao nhận sẽ hoàn tất hồ sơ
đưa đến hải quan và làm thủ tục hải quan. Bộ hồ sơ hải quan mà nhân viên giao
nhận cần chẩn bị bao gồm:
+ Tờ khai hải quan (2 bản chính)

15


+ Hợp đồng mua bán ngoại thương (1 bản sao)
+ Bản kê chi tiết hàng hóa (1 bản chính,1 bản sao)
+ Hóa đơn thương mại (1 bản chính)
+ Hợp đồng ủy thác xuất khẩu (1 bản sao)
+ Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và giấy chứng nhận đăng ký mã số
doanh nghiệp (1 bản sao)

- Người giao nhận nắm tình hình phương tiện vận tải hoặc tiến hành lưu cước,
đăng kí chuyến phương tiện vận tải
+ Trường hợp đã có hợp đồng với người chuyên chở thực tế, người giao nhận
cần liên lạc với hãng vận chuyển để biết lịch trình của phương tiện vận chuyển có
thay đổi gì không.
+ Trường hợp cần lưu cước (Booking Note) với hãng tàu
2.4.2 Tổ chức giao hàng
(1) Người giao nhận phối hợp cùng chủ hàng để thực hiện các công việc:
- Vận chuyển hàng hóa đến địa điểm được chỉ định. Địa điểm này phụ thuộc
vào điều kiện thống nhất trong hợp đồng của người bán và người mua.
- Khai báo và thơng quan hàng hóa xuất khẩu. Người giao nhận có thể khai
báo dưới tên của chủ hàng hoặc dưới tên chính mình (đại lý khai báo hải quan). Nếu
hàng hóa bị phân vào luồng đỏ cần cần phối hợp với cán bộ hải quan để kiểm tra
thực tế hàng hóa.
- Tiến hành kiểm nghiệm, giám định, kiểm dịch nếu cần và láy giấy chứng
nhận hay biên bản thích hợp
- Giao hàng xuất khẩu cho người vận chuyển thực tế.
* Đối với vận chuyển đường biển, hàng đóng trong container, gửi hàng
nguyên (FCL/FCL)
- Sau khi có xác nhận đặt chỗ (Booking Confirmation) của hãng tàu, người
giao nhận liên hệ hãng tàu để đổi lấy lệnh cấp containter rỗng. Kẹp chì (Seal) có thể
được cấp ngay khi lấy lệnh cấp container rỗng hoặc sau khi đã lấy container rỗng ở
bãi
- Người giao nhận đến bãi container rỗng (container depot) lấy container mang
về địa điểm quy định để đóng hàng vào container.

16


- Mang hàng hóa (hoặc container rỗng đã đóng hàng) ra cảng để làm thủ tục

hải quan. Trường hợp phải kiểm hóa, q trình xếp hàng và trong container cần có
sự giám sát của hải quan sau đó mới niêm phong kẹp chì (Seal).
- Giao packing list cho Phịng thương vụ cảng để cảng làm thủ tục và đến Hải
quan dăng kí hạ bãi container đồng thời lập hướng dẫn xếp hàng (Shipping Order)
để làm cơ sở lập B/L
- Vận chuyển container ra bãi, làm thủ tục hạ bãi không muộn hơn 8 giờ trước
giờ cắt máng (Closing time). Khi hải quan đóng dấu xác nhận thì việc giao hàng coi
như đã xong
- Người giao nhận liên hệ với hãng tàu hay đại lý để lấy B/L hoặc đóng dấu
ngày tháng bốc hàng lên tàu vào B/L nhận để xếp để chủ hàng có được vận đơn đã
xếp hàng lên tàu
- Sau khi giao hàng hóa và chừng từ cho khách hàng, người giao nhận gửi
thông báo pre-alert cho đại lý.
* Đối với vận chuyển đường biển, hàng đóng trong container, gửi hàng lẻ
(LCL/LCL)
- Người giao nhận thay mặt chủ hàng để khai báo hải quan và mang lô hàng lẻ
ra trạm giao nhận hàng lẻ (CFS) để giao hàng cho người gom hàng (co-loader). Sau
khi nhận hàng, người gom hàng ký phát vận đơn thứ cấp (HB/L) cho chủ hàng.
- Người gom hàng tập hợp các lô hàng lẻ đóng vào trong các container, niêm
phong, kẹp chì, đưa ra bãi CY đợi lên tàu đến cảng đích. Sau khi giao hàng lên
container cho hãng tàu, người gom hàng được hãng tàu ký phát vận đơn chủ
(MB/L)
- Sau khi giao hàng hóa và chứng từ cho khách hàng, người giao nhận gửi
thông basoo pre-alert cho đại lý
* Đối với vận chuyển đường biển, hàng rời
- Nắm tình hình việc chủ hàng (shipper) lập bảng kê khai hàng hóa để chuyên
chở (cargo list)
- Trên cơ sở đó, khi lưu cước hãng tàu lập S/O (Shipping Order) và lên sơ đồ
xếp hàng trên tàu (Cargo plan/stowage plan)

17