Trường hợp 2: Trung tâm dịch vụ ô tô Shamrock
Đã từ nhiều năm, Tom suy nghĩ về việc kinh doanh với ba người bạn của anh:
Matt, Jim và Hohn. Họ đã lớn lên, mỗi người làm việc ở những lĩnh vực khác nhau,
trong những công ty khác nhau cùng ngành ô tô. Tất cả bọn họ đều nghĩ rằng, họ có
thể góp chung những khả năng tiềm tàng của họ lại, mở một trung tâm dịch vụ ô tô
tiết kiệm và có hiệu quả - không giống như loại “chặt đẹp” mà khách hàng thường
nghĩ, mỗi khi từ
trung tâm dịch vụ được nhắc tới. Kỹ năng của họ rất đa dạng, và
nếu góp chung lại với nhau, Tom và các bạn anh thấy họ đã có đủ điều kiện cần thiết
để điều hành việc phục vụ khách hàng hiệu quả và lương thiện. Tom vừa là người
quản lý tốt vừa là thợ máy hoàn hảo; Matt là thợ sơn giỏi; Jim là thợ sửa thân xe,
cản sốc nổi tiếng và có thể sửa chữa bất cứ hư hỏng gì xẩy ra trên đường; còn John
biết chính xác những nơi có thể mua phụ tùng cho bất kỳ loại hay mẫu xe nào.
Cuối cùng, họ nhất trí cùng hành động. Họ ước tính cần có khoảng 50.000 đô la
để bắt đầu, mỗi người đồng ý góp một phần tiền bằng nhau. Họ còn tán thành việc
mỗi người chỉ rút vốn 400đô la mỗi tuần cho đến khi kinh doanh có lãi. Các bà vợ của
họ bằng lòng giúp ghi chép và những việc văn phòng khác, mỗi người làm việc bán
thời gian trong khả năng của mình, không nhận thù lao.
Sau đó cả nhóm đi tìm và kiếm ra một chỗ tốt, hợp đồng một năm, có quyền
gia hạn ba năm cộng với một lần gia hạn năm năm nữa. Họ còn thoả thuận được
quyền ưu tiên mua ngôi nhà đó giá 100.000 đô la, nếu họ mua trong vòng hai năm,
thời giá thị trường của ngôi nhà là 60.000 đô la.
Do các thành viên đều quen biết lẫn nhau, họ quyết định không cần luật sư,
như vậy có thể cắt giảm một khoản chi phí. Vợ Tom – Cathy đồng ý lo việc sổ sách,
vì cô đã theo học một khóa kế toàn hồi ở trung học. Sau nhiều cuộc thảo luận tại
quán Bar của Murthy – nơi lui tới ưa thích của họ, họ quyết định thảo bản giao kèo
riêng để “tạo một đế chế ô tô mới”. Bản giao kèo chung vốn được bốn người bạn và
là bạn chung vốn trong tương lai thảo ra, có nội dung chính xác như sau:
Giao kèo hùn vốn
Chúng tôi, Thomas Dooley, MallBoyle, James Reynolds và John O’Toole, bằng
văn thư này, đồng ý gọi cơ sở kinh doanh mới là Trung Tâm dịch vụ ô tô Shamrock.
Chúng tôi đã thoả thuận rằng, mỗi chúng tôi những người bạn vừa là các hội viên
hùn vốn, sẽ rút khỏi kinh doanh400 đô la mỗi tuần và không rút hơn một xu cho đến
khi công ty có lãi. Ngay khi công ty kiếm được nhiều tiền, sau đó và chỉ sau đó tất cả
hội viên được nói đến ở phần đầu, mới được rút vốn kinh doanh. Hơn nữa, chúng tôi
đồng ý như những người bạn rằng, tất cả các quyết định sẽ được dưa ra theo cách
chúng tôi đã làm từ khi chúng tôi lớn lên, nghĩa là, chúng tôi sẽ thảo luận những vấn
đề cần thảo luận và sau đó tán thành với nhau. Nếu một ai đó không đồng ý, thì
những người khác sẽ cố gắng thuyết phục người bạn vừa là hội viên hùn vốn vừa bất
đồng ý kiến, điều đó được hiểu là sẽ không được đánh nhau để bắt hội viên hùn vốn
bất đồng ý kiến, dù đã được thảo luận, phải tán thành. Hơn nữa, chúng tôi nhận thức
rằng, sẽ không được uống rượu trong cửa hàng được thuê trong thành phố Chicagô,
và đặc biệt là Matt sẽ không mang bia hay rượu mạnh đến chỗ làm và sẽ không uống
rượu khi làm việc. Mỗi hội viên sẽ góp 12.500 đô la tiền mặt để kinh doanh vào ngày
mai, sau khi chúng tôi ký tờ giấy này tối nay, và tiền sẽ được gửi vào tài khoản trong
ngân hàng. Vì tất cả chúng tôi là bạn vừa là hội viên hùn vốn, mỗi hội viên đều có
quyền ký séc, vì chúng tôi có sự tin cậy lẫn nhau. Tuy nhiên, tất cả chúng tôi thoả
thuận sẽ nói cho Cathy, người sắp giữ sổ sách đàng hoàng. Mỗi người bạn vừa là hội
viên hùn vốn sẽ nói cho Cathy biết, anh ta đã tính giá sửa xe con và xe tải là bao
nhiêu và Tom, người biết cách quản lý kinh doanh, sẽ viết hoá đơn cho khách hàng
và thu tiền.
Đến cuối tháng, Cathy sẽ nói cho chúng tôi biết doanh nghiệp làm ra bao nhiêu
tiền, và đến cuối năm hay sớm hơn, tất cả chúng tôi sẽ nhận phần chia lợi tức kiếm
được do sự nỗ lực của cả bốn bên chung vốn. Nếu những người bạn vừa là hội viên
hùn vốn nghĩa rằng cần phải để lại tiền vì doanh nghiệp đang cần, thì mọi người sẽ
phải đợi đến khi có thể rút tiền ra.
Mỗi người vợ của các hội viên hùn vốn sẽ cố gắng làm ph
ần việc của họ trong
kinh doanh mà không đòi hỏi thù lao. Cathy sẽ giữ sổ sách, vì đã qua khó học kế
toán ở trường trung học. Debbie Boyle sẽ nghe điện thoại vì có giọng nói dễ thương
và đã từng trực điện thoại ở một công ty lớn, nơi cô làm việc trước khi cưới Matt.
Eileen Reynolds sẽ tiếp khách đến thanh toán hoá đơn và giúp dọn dẹp, vì cô vui vẻ
và thích nói chuyện khi gặp khách. Và cuối cùng là Jane O’Toole, sẽ giúp mọi người
những việc cô có thể và mang bữa ăn trưa và tối đến, vì cô là đầu bếp giỏi nhất
trong số các bà vợ. Khi việc kinh doanh đủ khả năng thuê người, các bà vợ sẽ được
phép thôi làm việc.
Mọi người bằng lòng làm việc từ sáng sớm và ở lại đêm đến khi nào có thể. Cửa
hiệu sẽ mở cửa cả tuần, trừ ngày chủ nhật và sẽ mở cửa sau khi dự lễ nhà thờ về.
Sau cùng sẽ không ai được nghỉ cho đến khi chúng tôi làm được ra tiền, và bây giờ
chúng tôi thoả thuận rằng, những người tham gia được nói tới ở phần đầu sẽ ký tên ở
cuối trang và chúng tôi bằng lòng là bạn và là hội viên hùn vốn trong doanh nghiệp
mới mang tên Trung tâm Dịch vụ Ô tô Shamrock. Còn một điều cuối cùng mà chúng
tôi quen nói tới, là chúng tôi sẽ tính giá cao cho khách hàng vừa lòng và chúng tôi
cũng quản lý được công việc. Sau khi ký tên tất cả chúng tôi sẽ là hội viên hùn vốn.
Tom Doole
Jim Reynolds
Matt Boy le
John O’Toole
Myrphy (người làm chứng)
Mỗi hội viên góp 12.500 đô la vào ngân hàng địa phương dưới tên Trung Tâm
Dịch vụ Ô tô Shamrock, tất cả họ đều đăng ký chữ ký để có quyền ký séc. Sau đó,
họ bỏ việc và lao vào chuẩn bị cho công cuộc kinh doanh. Tom đặt mua bảng hiệu,
nó sẽ được hoàn thành sau hai tuần. Theo lời Tom, đó là một cái bảng to và đẹp có
thể cho khách hàng thấy rõ tên cửa hiệu, và bất cứ ai lái xe xuống phố ở cả hai bên
đều không thể bỏ qua nó. Dường như mọi người đều khá hài lòng.
Mỗi người đều dốc sức cho công việc mình được phân công, họ mua bất cứ thứ
gì họ cần cho cửa hiệu riêng của mình. Trong khoảng hai tuần, cửa hiệu của họ đã
chất đầy phụ tùng, dụng cụ và các thiết bị cần thiết, có cả danh thiếp và văn phòng
phẩm phục vụ cho kinh doanh.
Trước ngày khai trương, tom đến một tờ báo địa phương đặt in quảng cáo
nguyên trang, công bố ngày khai trương của trung tâm Dịch vụ Ô tô Shamrock.
Quảng cáo tuyến bố, cửa hiệu mới sẽ làm dịch vụ trọn gói cho khách hàng với giá rẻ,
đồng thời bảo đảm dịch vụ sẽ rất hoàn hảo.
Quảng cáo tỏ ra có hiệu quả rõ rệt, công việc làm ăn trở nên rất phát đạt.
Khách hàng lũ lượt kéo đến làm bốn người đàn ông luôn bận rộn. Bốn người vợ được
khích lệ, cố gắng làm được nhiều hơn cả công việc được giao. Đến cuối tháng thứ
nhất, Cathy trình bản báo cáo cho thấy doanh thu đạt 25.000 đô la và số dư là 900
đô la.. Không cần phải nói, các hôị viên rất thất vọng, không hiểu nổi sao họ bận rộn
đến mức đó mà lại chỉ thu được lợi nhuận ít như vậy. Sự việc càng trở nên tồi tệ hơn
khi họ nhận được một bức thư của luật sư, tuyên bố vì họ không trả lời thư của ông
ta yêu cầu ngưng sử dụng tên khách hàng của ông ta tại vùng Chicago, nên ông ta
sẽ khởi kiện họ trong vòng 20 ngày tới. Ông ta nói rõ, đây là cơ hội cuối cùng để
thảo luận khả năng giải quyết vấn đề sử dụng tên khách hàng của ông ta. Sau đó lại
thêm chuyện chính quyền thành phố Chicago thông báo bảng hiệu của họ phạm luật
khu vực nên phải gỡ xuống.
Hóa ra, chính Cathy đã coi việc có một công ty khác sử dụng tên Trung tâm
Dịch vụ Ô tô Shamrock là không quan trọng nên không hề lưu ý ai về vấn đề này. Đó
là một tiệm phụ tùng nhỏ ở phía bên kia thành phố , họ đã muốn bán tên giá 10.000
đô la.
Giữa tháng, Cathy gọi mọi người đến hỏi biết ai đã viết séc, vì có một số sai sót
trong sổ séc. Tất cả đều hợp tác với Cathy, dù Jim và Matt không thể nhớ nổi toàn bộ
số séc hay số tiền chính xác họ đã viết trên séc.
Đến cuối tháng, Tom phát hiện ra một số khách hàng phải trả nợ hàng tiền mặt
mà Cathy không hề biết. Sau khi điều tra, cô phát hiện ra một số khách hàng lấy xe
nhưng không hề trả tiền vì nhiều lý do khác nhau. Trong một trường hợp, khách
hàng đến khi Matt chỉ có một mình và đang bận việc, người khách bỏ đi không trả
tiền, nhưng lại nói với Matt đã trả rồi. Cathy cũng không thể đối khớp được các
khoản nợ phải trả, vì mỗi hội viên mua hàng bằng tiền mặt hoặc qua tài khoản ngân
hàng, nhưng các hoá đơn mua hàng lại bị mất hay thất lạc đâu đó. Ngoài ra, họ cho
là họ vẫn còn nợ 37.000 đôla do các khoản mua sắm khác nữa.
Đến lúc này thì các hội viên hùn vốn đã hơi nản lòng, thế nhưng họ vẫn muốn
tiếp tục. Họ cho rằng, tất cả những thứ họ cần là tiền, lòng quyết tâm và mong
muốn làm giàu một cách lương thiện. Dù sao, họ vẫn biết là họ gặp nhiều vấn đề khó
giải quyết, nhưng không biết thay đổi từ đâu, nên họ đến gặp bạn để xen tư vấn: Sai
lầm xẩy ra ở đâu, và phải làm gì để sửa chữa nó.
Câu hỏi:
1. Bốn hội viên hùn vốn đã mắc sai lầm gì khi họ quyết định bước
vào kinh doanh, và sau khi họ thảo bản giao kèo hùn vốn? Một kế hoạch kinh
doanh “thông minh” có thể loại trừ sai lầm được không? Giải thích rõ vấn đề.
2. Theo bạn, bốn người bạn có thể thành công trong kinh doanh
không? Cái gì có thể tạo ra điều đó?
3. Bản giao kèo hùn vốn mắc sai lầm gì? Nêu vắn tắt tất cả các sai
lầm và theo bạn, bản giao kèo cần có thêm những nội dung gì.
4. Theo bạn, các hội viên hùn vốn nên trả tiền mua tên giá 10.000
đô la hay nên đổi tên? Bạn sẽ giao dịch với công ty sở hữu tên như thế nào?
5. Bạn khuyên các hội viên làm gì nhằm giải quyết khó khăn và
trở lại đi đúng hướng?
6. Bạn giải quyết vấn đề với chính quyền địa phương như thế nào?
7. Bạn rút ra được những bài học gì từ trường hợp này khi bạn bắt
tay vào kinh doanh.