De cuong on tap van 6 HKII12

<span class='text_page_counter'>(1)</span>ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP MÔN NGỮ VĂN 6 HKII I.PHẦN VĂN BẢN: TT Tác phẩm 1. 2. 3. 4. Bài học đường đời đầu tiên (Trích Dế Mèn phiêu lưu kí ) Sông nước Cà Mau ( Trích ''Đất rừng Phương Nam ) Bức tranh của em gái tôi Vượt thác ( Trích '' Quê nội " ). Tác giả. Thể loại. Tô Hoài. Truyện ( Đoạn trích ). Đoàn Giỏi. Truyện dài. Tạ Duy Anh. Truyện ngắn. Võ Quảng. Truyện ( Đoạn trích ). Nghệ thuật. Ý nghĩa. - Kể chuyện kết hợp với miêu tả. - Xây dựng hình tượng nhân vật Dế Mèn gần gũi với trẻ thơ. - Sử dụng hiệu quả các phép tu từ. - Lựa chọn lời văn giàu hình ảnh, cảm xúc. -Miêu tả từ bao quát đến cụ thể. - Lựa chọn từ ngữ gợi hình, chính xác kết hợp với việc sử dụng các phép tu từ. - Sử dụng ngôn ngữ địa phương. - Kết hợp miêu tả và thuyết minh. - Kể chuyện bằng ngôi thứ nhất tạo nên sự chân thật cho câu chuyện. - Miêu tả chân thực diễn biến tâm lí của nhân vật. -Phối hợp miêu tả cảnh thiên nhiên và miêu tả ngoại hình , hành động của con người. Sử dụng phép nhân hóa so sánh phong phú và có hiệu quả. Lựa chọn các chi tiết miêu tả đặc sắc, chọn lọc. Sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, biểu cảm và gợi nhiều liên tưởng. - Kể chuyện bằng ngôi thứ nhất. - Xây dựng tình huống truyện độc đáo. - Miêu tả tâm lí nhân vật qua tâm trạng suy nghĩ, ngoại hình. - Ngôn ngữ tự nhiên, sử dụng câu văn biểu cảm, từ cảm thán và các hình ảnh so sánh.. Tính kiêu căng của tuổi trẻ có thể làm hại người khác khiến ta phải ân hận suốt đời.. 5. Buổi học cuối cùng. AnPhôngxơ ĐôĐê. Tuyện ngắn Pháp. 6. Cô Tô ( Đoạn trích ). Nguyễn Tuân. Kí ( Tùy bút ). - Khắc họa hình ảnh tinh tế, chính xác, độc đáo. - Sử dụng các phép so sánh mới lạ và từ ngữ giàu tính sáng tạo.. 7. Cây tre Việt Nam. Thép Mới. Kí. 9. Lao xao. Duy Khán. Hồi kí tự truyện. 10. Đêm nay Bác không ngu. Minh Huệ. Thơ ngũ ngôn. Kết hợp giữa chính luận và trữ tình. Xây dựng hình ảnh phong phú chọn lọc vừa cụ thể vừa mang tính biểu tượng. Lựa chọn lời văn giàu nhịp điệu và có tính biểu cảm cao. Sử dụng thành công các phép so sánh, nhân hóa, điệp ngữ. Nghệ thuật miêu tả tự nhiên sinh động và hấp dẫn. Sử dụng nhiều yếu tố dân gian như đồng dao, thành ngữ. Lời văn giàu hình ảnh. Việc sử dụng các phép tu từ giúp hình dung cụ thể hơn về đối tượng đượcmiêu tả. Lựa chọn sử dụng thể thơ năm chữ kết hợp tự sự miêu tả và biểu cảm. Lựa chọn, sử dụng lời thơ giản dị có nhiều hình ảnh thể hiện tình cảm tự. Sông nước Cà Mau là một đoạn trích độc đáo và hấp dẫn thể hiện sự am hiểu, tấm lòng gắn bó của nhà văn Đoàn Giỏi với thiên nhiên và con người vùng đất Cà Mau. Tình cảm trong sáng nhân hậu bao giờ cũng lớn hơn, cao đẹp hơn lòng ghen ghét, đố kị. - Vượt thác là một bài ca về thiên nhiên, đất nước quê hương, về người lao động ; từ đó đã kín đáo nói lên tình yêu đất nước, dân tộc của nhà văn.. -Tiếng nói là một giá trị văn hóa cao quý của dân tộc, yêu tiếng nói là yêu văn hóa của dân tộc. Tình yêu tiếng nói dân tộc là một biểu hiện cụ thể của lòng yêu nước. Sức mạnh của tiếng nói dân tộc là sức mạnh của văn hóa, không một thế lực nào có thể thủ tiêu. Tự do của một dân tộc gắn liền với việc giữ gìn và phát triển tiếng nói dân tộc mình. - Văn bản cho thấy tác giả là một người yêu nước, yêu độc lập, tự do, am hiểu sâu sắc về tiếng mẹ đẻ. - Bài văn cho thấy vẻ đẹp độc đáo của thiên nhiên trên biển đảo Cô Tô, vẻ đẹp của người lao động trên vùng đảo này. Qua đó thấy được tình cảm yêu quý của tác giả đối với mảnh đất quê hương. - Văn bản cho thấy vẻ đẹp và sự gắn bó của cây tre với đời sống dân tộc ta. Qua đó cho thấy tác giả là người có hiểu biết về cây tre, có tình cảm sâu nặng có niềm tin và tự hào chính đáng về cây tre Việt Nam. Bài văn đã cung cấp những thông tin bổ ích và lí thú về đặc điểm một số loài chim ở làng quê nước ta, đồng ht[ì cho thấy mối quan tâm của con người với mloaif vật trong thiên nhiên. Bài thơ thể hiện tấm lòng Yêu thương bao la của Bác Hồ với bộ đội và nhân dân; tình cảm kính yêu cảm phục của bộ đội của nhân dân ta đối.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> 11. Lượm. . Tố Hữu. Thơ bốn chữ. nhiên, chân thành. Sử dụng từ láy tạo giá trị gợi hình và biểu cảm khắc họa hình ảnh cao đẹp về Bác Hồ kính yêu. Sử dụng thể thơ bốn chữ giàu chất dân gian phù hợp với lối kể chuyện Sử dụng nhiều từ láy có giá trị gợi hình và giàu âm điệu. Kết hợp nhiều phương thức biểu đạt: miêu tả, kể chuyện, biểu cảm. Kết cấu đầu cuối tương ứng. với Bác.. Bài thơ khắc họa hình ảnh chú bé hồn nhiên dũng cảm hi sinh vì nhiệm vụ kháng chiến. Đó là một hình tượng cao đẹp trong thơ Tố Hữu. Đồng thời bài thơ đã thể hiện chân thaatjtinhf cảm mến thương và cmar phục của tác giả giành cho chú bé Lượm nói riêng và những em bé yêu nước nói chung.. Đặc điểm cua truyện và kí.. Tên tác phẩm Bài học đường đời đầu tiên Sông nước Cà Mau. Thể loại Truyện đồng thoại Truyện. Bức tranh của em gái tôi Buổi học cuối cùng. Truyện ngắn. Cốt truyện Có - Kể theo trình tự thời gian Đoạn trích không có cốt truyện vì đây là đoạn văn tả cảnh Có trình tự thời gian. Truyện ngắn. Có trình tự thời gian. Vượt thác. Truyện dài. Cô Tô. Kí - tùy bút. Không có vì đây là đoạn trích tả cảnh ngược sông vượt thác Không có cốt truyện. Cây tre Việt Nam Lòng yêu nước. Nhân vật - Nhân vật chính: Dế Mèn - Nhân vật phụ: Dế Choắt, chị Cốc - Ông Hai, thằng An, thằng Cò.. ( Xưng chúng tôi ). Nhân vật kể chuyện - Dế Mèn ( Ngôi thứ nhất ) - Thằng An ( Ngôi thứ nhất ). - Bố, mẹ, chú Tiến Lê, anh trai, Kiều Phương... - Chú bé Ph răng, cụ gì Hô de, thầy giáo Ha-Men Dượng Hương Thủ cùng các bạn chèo. - Người anh trai ( Ngôi thứ nhất ) Chú bé Ph-răng ( Ngôi thứ nhất ) Chú bé Cục và Cù Lao ( Ngôi kể thứ nhất ) Xưng: chúng tôi Tác giả ( Ngôi thứ nhất ) Ngôi thứ ba Ngôi thứ ba. Anh hùng Châu Hòa Mãn, vợ con, tác giả, người dân - Cây tre, những người dân - Các dân tộc Liên Xô cũ. Bút kí Không có Bút kí chính Không luận Lao xao Hồi kí tự Không Các loài hoa, ong, bướm, chim... truyện II.PHẦN TIẾNG VIỆT: 1.Phó từ: *Khái niệm : Phó từ là những từ chuyên đikèm động từ, tính từ để bổ sung ý nghĩa cho động từ, tính từ. *Ví dụ: Vậy là mùa xuân mong ước đã đến. *Có 2 loai phó từ lớn: +Phó từ đúng trước động từ, tính từ: chỉ quan hệ thời gian, mức độ, sự tiép diễn tương tự, sự phủ định, sự cầu khiến. +Phó từ đứng sau động từ, tính từ: Chỉ mức độ, chỉ khả năng, chỉ kết quả và hướng. 2.So sánh : *So sánh là đối chiếu sự vật này với sự vật khác có nét tương đồng để làm tăng sức gợi hình gợi cảm cho sự diẽn đạt. : Ví dụ: Những ngôi sao thức ngoài kia. Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con. Đêm nay con ngủ giấc tròn. Mẹ là ngọn gió của con suốt đời. *Mô hinh cấu tạo chung : Gồm 4 phần sau:Vế A, Vế B, phương diện so sánh, từ so sánh. *Có 2 kiểu so sánh: +So sánh ngang bằng : Vế A là vế B. +So sánh không ngang bằng: Vế A chẳng bằng vế B. *Tác dụng của so sánh : Vừa có tác dụng gợi hình, giúp cho việc miêu tạư vật, sự việc được sinh động hấp dẫn.,vừa có tác dụng biểu hiện tu tưởng tình cảm sâu sắc. 3.Nhân hoá: Nhân hoá là gọi hoặc tả con vật, cây cối, đồ vật bằng những từ ngữ vốn dùng để gọi hoặc tả người,làm cho thế giới loà vật,cây cối, đồ vật trở nên gần gũi với con người, biểu lộ được những suy nghĩ ,tình cảm của con người. *Ví dụ: Trâu ơi, ta bảo trâu này. *Có 3 kiểu nhân hoá: +Dùng từ ngữ vốn gọi người để gọi vật. +Dùng từ chỉ hoạt động tính chất của người để chỉ những hoạt dộng tính chất của vật. +Trò chuyện,xưng hô với vật như đối với người. 4.ẩn dụ : Ân dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật hiện tượng khác có nét tương đồng nhằm làm tăng sức gợi hình gợi ảm cho sự diễn đạt. *Ví dụ: Người Cha mái tóc bạc. Có 4 kiểu ẩn dụ :.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> + ẩn dụ hình thức, +ẩn dụ cách thức, +ẩn dụ phẩm chất, +ẩn dụ chuyển đổi cảm giác. 5.Hoán dụ: Hoán dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng bằng tên của sự vật, hiện tượng, khái niệm khác có quan hệ gần gũi với nó nhằm làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt. *Ví dụ: Aó chàm đưa buổi phân li. Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay. Có 4 kiểu hoán dụ thường gặp: +Lấy cái bộ phận để chỉ cái toàn thể. +Lấy vật chứa đựng để gọi vật bị chứa đựng. +Lấy dấu hiệu của sự vật để gọi sự vật. +Lấy cái cụ thể để chỉ cái trừu tượng. 6. Các thành phần chính của câu: Câu có 2 thành phần chính: chủ ngữ và vị ngữ. * Vị ngữ: _ Trả lời cho các câu hỏi: Làm gì? làm sao?như thế nào? là gì? _ Vị ngữ thường là các động từ, cụm động từ; tính từ, cụm tính từ.; danh từ hoặc cụm danh từ. *Chủ ngữ: -Trả lời cho các câu hỏi: Ai? Con gì? Cái gì? -Chủ ngữ thường là danh từ, đại từ, hoặc cụm danh từ. 7. Câu trần thuật đơn: -Câu trần thuật đơn là loại câu do một cụm C-V tạo thành dùng để giới thiệu, tả hoặc kể vềmột sự vật, sự việc hay để nêu một ý kiến. -Ví dụ: Trời / đã sáng dần lên. CN VN 8 Câu trần thuật đơn có từ là: -Vị ngữ thường do từ là kết hợp danh từ( cụm danh từ ) tạo thành. -Các kiểu câu trần thuật đơn có từ là: + Câu định nghĩa: Ví dụ: So sánh là đối chiếu sự vật này với sự vật khác có nét tương đồng … + Câu giới thiệu: Ví dụ: Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều. + Câu miêu tả: Ví dụ: Hôm nay trời trong xanh và thoáng mát. +Câu đánh gía: Ví dụ : Nó làm vậy là không tốt. 9. Câu trần thuật đơn không có từ là: -Vị ngữ thường do động từ, cụm động từ, tính từ, cụm tính từ tạo thành( Vị ngữ không có từ là đi kèm ) -Có 2 kiểu câu trần thuật đơn khôngcó từ là: + Câu miêu tả: Chủ ngữ đứng trước vị ngữ. Ví dụ: Bóng tre/ trùm lên âu yếm bản, làng, xóm , thôn. CN VN + Câu tồn tại: Chủ ngữ đứng sau vị ngữ. Ví dụ: Thấp thoáng / nón lá xinh xinh. VN CN 10. Chữa lỗi về chủ ngữ và vị ngữ: *Câu thiếu chủ ngữ *Câu thiếu vị ngũ. *Câu thiếu cả chủ ngữ và vị ngữ. *Câu sai về quan hệ ngữ nghĩa giữa các thành phần câu. III.PHẦN TẬP LÀM VĂN: Văn miêu tả. *Văn tả cảnh : Bố cục của bài văn tả cảnh : +Mở bài: Giới thiệu cảnh được tả. +Thân bài: Tập trung miêu tả cảnh vật, chi tiết theo một thứ tự. +Kết bài: Thường phát biểu cảm tưởng về cảnh vật đó. *Văn tả người: Bố cục bài văn tả người: - Mở bài: giới thiệu người được tả. - Thân bài: miêu tả chi tiết đối tượng được tả: + Ngoại hình: hình dáng, khuôn mặt, máI tóc, nước da… + Cử chỉ, hành động, lời nói. + Tính cách, sở thích… - Kết bài: Thường nên nhận xét hoặc nêu cảm nghĩ của ngưòi viết về người được tả. NHỮNG BÀI VĂN THAM KHẢO Bµi 1: Quang c¶nh ®Çm sen ®ang mïa hoa në. Hình ảnh làng quê Việt Nam luôn gắn liền với những cảnh đẹp giản dị, quen thuộc nh : cánh đồng làng, con đê xanh ngút tầm mắt…Còn với với em ấn tợng về đầm sen đang mùa nở hoa mãi là hình ảnh đẹp đầy thú vị trong kÝ øc méng m¬ cña tuæi häc trß. Từ xa nhìn lại, đầm sen nh một toà lâu đài màu xanh lấm tấm phấn hồng. Hơng sen nồng nàn lan toả theo lµn giã bay xa th¬m ng¸t mét vïng. Trong lµn s¬ng sím mong manh , huyÒn ¶o lµm cho c¶ ®Çm sen nh kho¸c lªn mình tấm áo choàng bằng voan trắng, có đính thêm những hạt kim cơng lấp lánh. Mặt trời từ từ nhô lên chiếu nắng xuống cho đầm sen càng thêm lóng lánh. Gió lùa vào đầm sen nh bàn tay ngời mẹ nhẹ nhàng đánh thức đàn con nhỏ bé. Đầm sen nh sực tỉnh giấc vẫy những cánh tay mềm mại chào đón ông mặt trời..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Đến bên đầm sen vào mùa hoa nở mới thấy hết vẻ đẹp diệu kì mà thiên nhiên ban tặng cho con ng ời. Bao quanh ®Çm sen lµ bê cá xanh mît mµ, uèn lîn nh nÐt vÏ mÒm m¹i. MÆt ®Çm phñ kÝn mét mµu xanh, lÊp lã nh÷ng đoá sen hồng, sen trắng. không biết sen ở đây đợc trồng từ bao giờ mà sen cứ mọc chi chít dày đặc không trông thấy mặt nớc, từng đoá hồng, đoá trắng thi nhau khoe sắc, toả hơng. Sen hồng kiều diễm nh đôi má ửng hồng của nàng thiếu nữ. Sen trắng giản dị thanh khiết vơn lên đón ánh bình minh nh muốn phô ra tất cả sự trong trắng tinh khiÕt cña m×nh. Còn các nụ sen mới đẹp làm sao, từng búp, từng búp tròn lẳn, mũm mĩm tràn trề sức sống, e thẹn núp m×nh sau nh÷ng chiÕc l¸ ng¾m nh×n nh÷ng b«ng hoa mµ lßng thÇm ngìng mé: C¸c chÞ hoa thËt léng lÉy, c¸c chÞ ấy nở bung những cánh tròn xoe xoe, bao cánh hoa úp vào nhau đều đều, xinh xắn là bầy nhiêu chiếc má xinh xin bầu bĩnh. Mỗi bông hoa là một cô thôn nữ xinh đẹp. Các cô đang cố khoe cái nhị vàng anh ánh toả h ơng thơm lõng mêi gäi bím ong. Xung quanh c¸c b«ng hoa lµ nh÷ng chiÕc l¸ mËp m¹p, cøng c¸p v¬n cao nh ngêi lÝnh g¸c ngÈng cao ®Çu hãnh diện vì mình đợc đứng bên bảo vệ những nàng hoa xinh đẹp. Còn những gơng sen nằm nghiêng nghiêng trên cuống nh ngời có tuổi ung dung ngồi trên ghế mỉm cời ngắm nhìn đàn cháu. Hơng sen thoang thoảng bay theo chiÒu giã lóc ®Ëm, lóc nh¹t, c¸y mïi th¬m d×u dÞu Êy xua tan c¸i nãng bøc oi ¶ cña mïa hÌ. Mét vµi kh¸ch du lÞch dõng l¹i bªn bê chôp ¶nh.Gi÷a ®Çm c¸c c« c¸c chÞ ®ang b¬i thuyÒn thóng h¸i hoa sen nÐt mÆt ¸nh lªn miềm vui sớng. Sen có thể dùng vào nhiều việc, lá sen dùng để gói hàng, hoa sen dùng cắm lọ, ớp trà, hạt sen dùng để nấu chè hay làm mứt đều ngon… Hoa sen tîng trng cho cèt c¸ch, t©m hån ngêi ViÖt thanh tao mµ gi¶n dÞ. Ngµy xa «ng M¹c §Ünh Chi lµm bài phú "Hoa sen giếng ngọc" nên dù dung mạo xấu xí vẫn đợc vua trọng dụng, quí mến. Ngày nay hoa sen đợc chọn làm "Quốc hoa" biểu tợng của đất nớc bốn mùa xanh tơi hoa lá. Thiên nhiên thật kì diệu sinh ra một loài hoa tuyệt đẹp nh hoa sen. Vẻ đẹp dịu dàng thanh khiết của đầm sen đang mùa hoa nở luôn neo đậu trong trái tim em, dù đi đến bất cứ nơi đâu, đợc thấy bao nhiêu cảnh lạ thì em cũng không thể quên đợc vẻ đẹp của đầm sen Bài 2: Tả cảnh đêm trăng trên quê hơng em Em đã ngắm trăng không biết bao nhiêu lần. Khi từ mảnh sân nhà , Khi từ cánh đồng lúa vàng trĩu hạt , lúc lại trên đờng làng ngập bóng tre xanh… Cứ mỗi lần ngắm trăng nh vậy em càng thêm yêu quê hơng và thấy ánh trăng thật đẹp, thật huyền ảo và quyến rũ vô cùng. Bóng chiều đã tắt hẳn, mái nhà, đờng làng, ngõ xóm, lùm cây mờ dần. Trời tối hẳn thôn xóm đã lên đèn , ánh sáng hắt qua các ô cửa mờ mờ. Ngoài trời lúc này là một màn đêm bất tận, gió thổi rì rào. Bçng tõ phÝa sau rÆng tre, mét vÇng s¸ng lÊp lã. Tr¨ng ®É b¾t ®Çu mäc råi. Tr¨ng nhÌ nhÑ tr«i sau nh÷ng rặng tre khẽ lay động theo chiều gió. Trăng lên đến đâu bầu trời nh sáng ra đến đó. Trớc mắt tôi cảnh vật nh đang biÕn mµu huyÒn ¶o díi tr¨ng. T«i nh×n lªn bÇu trêi vµ b¾t ®Çu nhËn râ tõng ng«i sao lÊp l¸nh. Cµng nh×n t«i cµng thÊy bÇu trêi nhiÒu sao hơn. Tôi nhẩm hát bài đếm sao trong lòng trào dâng niềm xao xuyến. Vầng trăng đã lên khỏi luỹ tre. Trăng lửng lơ nh cái đĩa vàng giữa nền trời trong veo, cao vời vợi. Trăng đã lên cao, thỉnh thoảng lại náu mình trong những đám mây trắng, xốp, mảnh mai bồng bềnh trôi trên nền trời. Trăng trải ánh sáng trên đờng làng, trăng dát bạc trên mặt nớc, trăng sáng lên trong sân mọi nhà. Tr¨ng lµm r¹ng rì h¬n nh÷ng khu«n mÆt trÎ th¬. Díi ¸nh tr¨ng c¶nh vËt vµ con ngêi dêng nh h©n hoan h¬n, t¬i đẹp hơn. Trăng đêm nay sáng quá. Tôi và lũ bạn cứ mải mê ngắm không biết chán. Rồi chúng tôi thi nhau hát bài đếm sao, rồi lại chơi trò chốn tìm. Một lúc thấm mệt chúng tôi lại cùng nhau trò chuyện và thi xem ai đọc đ ợc nhiều thơ có từ trăng nhất. Chị Hằng nh hiểu đợc câu chuyện của chúng tôi chị cời tơi, ánh mắt lấp lánh. Chúng tôi lại căng mắt đi tìm chú Cuội ngồi gốc cây đa. Đêm trăng trên quê hơng đối với bọn trẻ chúng tôi thật huyền diÖu v« cïng. §ªm dÇn vÒ khuya , tr¨ng cµng lªn cao vµ nh xa h¬n gi÷a bÇu trêi mªnh m«ng. Bän trÎ chóng t«i lu luyÕn chia tay nhau díi ¸nh tr¨ng lßng tiÕc nuèi. Xãm lµng nh ®ang ch×m dÇn vµo giÊc ngñ say nång. Trªn bÇu trêi ngàn vì sao vẫn lấp lánh, dế vẫn dạo nhạc, đom đóm vẫn lập loè làm bạn với ánh trăng lung linh . Đợc ngắm cảnh trăng trên quê hơng, tôi cứ ngỡ nh mình đợc lạc vào sở thần tiên với bao điều thú vị . Mai này dù có đi đâu xa cũng không bao giờ tôi quên đợc quê hơng mình, nơi ấy có vầng trăng yêu dấu. Bài 3: Trong vai anh đội viên kể và tả về Bác trong đêm không ngủ Mỗi lần mở cuốn nhật kí về một thời bom đạn tôi lại bồi hồi xúc động nhớ lại thời trai trẻ của mình. Ngày ấy tôi là anh là anh bộ đội may mắn đợc cùng Bác tham gia đánh giặc, chứng kiến một đêm không ngủ cùng Bác trên đờng ra chiến dịch, tôi vô cùng xúc động và tự hào về Bác kính yêu. Những ngày chống Pháp thật gian khổ ác liệt. Đơn vị tôi cùng Bác trên đờng ra chiến dịch. Trời tối Bác cùng đơn vị chúng tôi nghỉ tạm trong một cái lán lấy sức ngày mai tiếp tục hành quân. Đêm đã về khuya, ngoài trêi ma l©m th©m, giã bÊc tõng c¬n l¹nh tª t¸i. Trong tóp lÒu tranh x¬ x¸c t«i chît thøc giÊc. ThÊy B¸c vÉn ngåi lÆng yªn bªn bÕp löa vÎ mÆt trÇm ng©m lo l¾ng. Trong ¸nh löa bËp bïng t«i thÊy B¸c nh giµ ®i, m¸i tãc b¹c tr¾ng. Råi trong phót gi©y m¬ mµng nh n»m trong giÊc méng Êy, t«i thÊy B¸c nhãn ch©n nhÑ nhµng ®i dÐm ch¨n cho tõng ngêi mét. Råi B¸c l¹i nhen lªn ngän löa sëi Êm cho chóng t«i n»m. T«i thÊy Êm v« cïng kh«ng chØ bëi ngän löa mµ v× t×nh yªu th¬ng cña B¸c dµnh cho chóng t«i nh ngêi cha yªu dÊu. Rồi tôi rón rén đến bên Bác thì thầm hỏi nhỏ “Bác ơi! Khuya rồi sao Bác cha đi ngủ? Bác có lạnh lắm không?” Bác nhỏ nhẹ nói với tôi “Cháu cứ ngủ ngon lấy sức để ngày mai đi đánh giặc” Nghe lời Bác tôi nhắm mắt nhng trong lòng vẫn không yên bởi chiến dịch vẫn còn dài, rừng núi lắm dốc, lắm ụ phải trèo đèo lội suối, Bác đã cao tuổi rồi lại không ngủ lấy sức đâu mà đi. Lần thứ ba thức dậy, Tôi hốt hoảng giật mình vì vẫn thấy Bác ngồi đó im lặng. Tôi bật dậy đi đến bên Bác n»ng nÆc mêi B¸c ®i ngñ. Víi giäng nãi Êm ¸p trµn ®Çy t×nh yªu th¬ng B¸c khuyªn t«i ®i ngñ vµ B¸c thæ lé “B¸c.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> ngủ làm sao đợc khi đoàn dân công đêm nay ngủ ngoài rừng, trời thì vừa ma, vừa lạnh làm sao cho khỏi ớt” Rồi Bác nắm lấy tay tôi, hơi ấm từ Bác lan toả sang tôi, khiến tôi bồi hồi xúc động. Ôi tấm lòng Bác thật mênh mông, sâu nặng. Thế là tôi thức luôn cùng Bác đến sáng. Bên Bác tôi hiểu đợc bao điều, nhất là lòng yêu đất nớc và tình yêu vô bờ của Bác dành cho chiến sĩ đồng bào. Đây chỉ là một trong muôn vàn đêm không ngủ của Bác. Tôi muốn giữ mãi phút giây này trong tim để luôn tù hµo vÒ B¸c Hå kÝnh yªu. Bµi 4 T¶ quang c¶nh s©n trường trong giê ra ch¬i. Tuổi học trò bao giờ cũng gắn với những trò chơi vui vẻ. Đó lμ những trò chơi t−ng bừng thú vị với sự góp mặt của số đông. Thế nên, hôm nμo đi học, tụi chúng tôi cũng xin bố mẹ đi sớm hơn để đ−ợc vui đùa. Còn khi đã ở tr−ờng, sau những tiết học mệt nhoμi, chúng tôi lại đón tiết ra chơi. Hôm nay bầu trời trong xanh vμ gió thì mát quá. Những đám mây trắng lững lờ troi thỉnh thoảng lại che rợp một góc sân tr−ờng tạo ra những bóng râm. Chúng em đang học cuối tiết thứ hai thì bỗng nghe sáu tiếng trống báo hiệu ra chơi. Cô giáo dừng giảng mỉm c−ời đồng ý, thế lμ chúng em ùa cả ra sân nh− một bầy chim sẻ lớn. Sân tr−ờng đang rộng rãi vắng vẻ bỗng chốc trở nên chật chội, ồn μo. Đã thμnh một thói quen, giờ ra chơi mở đầu bằng một bμi thể dục chung cho cả toμn tr−ờng. Cả lớp xếp hμng thẳng tắp trong tiếng trống rung. Rồi tiếng trống đánh dõng dạc, những cánh tay đ−a lên hạ xuống theo nhịp b−ớc chân đều đặn, khoẻ khoắn vμ đẹp mắt nh− một mμn đồng diễn ai đó đã gặp trên truyền hình. Bμi thể dục qua đi nhanh chóng nh−ờng chỗ cho những trò chơi thú vị. Phía ngoμi kia các bạn nam đã nhanh chóng tập trung d−ới gốc cây xμ cừ lớn để chia đội vμ đá bóng. Cuộc dμn xếp diễn nh− trong vòng một phút nh− đang chạy đua với thời gian. Rồi quả bóng da đ−ợc tung lên, hơn chục bạn nam săn, chạy đá, hò reo mặc không thèm chú ý những giọt mồ hôi lăn đầy trên má lμm cay cay đôi mắt. Các bạn nữ cũng không chịu l−ời hoạt động. Phía d−ới tán bằng lăng, chiếc dây quay đang quay liên tiếp nghe cả tiếng kêu "chíu chíu". Nhìn các bạn nữ nhảy dây, c−ời khúc khích mμ thấy tuổi học trò thú vị một cách thần tiên. Ngay tr−ớc cửa lớp tôi lμ chỗ dμnh cho các bạn ít sôi nổi hơn. Hùng, Minh vμ D−ơng đang đều đều nhịp chân với chiếc cầu đ−ợc lμm từ những chiếc lông gμ của những chú trống choai. Nhìn các bạn đá cầu thì xem chừng kỹ thuật chẳng kém các bạn đang chơi bóng chút nμo. Ngay bên cạnh, d−ới gốc cây hoa sữa lμ chỗ Nam vμ Duy đang ngồi chơi cờ t−ớng trên ghế đá. Trông các bạn vò trán suy nghĩ mỗi khi cờ vμo thế bí chẳng khác gì những ng−ời đánh cờ chuyên nghiệp. Xa hơn d−ới gốc ph−ợng ngoμi kia vẫn th−ờng chỗ của những mọi sách tr−ờng tôi. Các bạn đọc nμo thì đủ loại: báo, truyện tranh, đọc sách vμ cả tranh thủ lμm bμi tập nữa... Chúng tôi đang say s−a nô đùa thoả thích thì tiếng trống báo hiệu giờ ra chơi đã hết. Tất cả các cuộc chơi đều dang dở, xin hẹn lại ngμy mai. Chúng tôi rửa mặt, b−ớc vμo lớp vμo một tâm trạng vui vẻ sảng khoái vô cùng để đón những tiết học tiếp theo. Bài 5: Tả mẹ khi em làm đợc việc tốt Trời đã xế chiều ánh hoàng hôn dần buông xuống, Cả nhà đang quây quần bên bữa cơm chiều. Chợt ngoài cửa có tiếng cô đa th gọi vọng vào: Mời bác Tâm ra nhận th bảo đảm. Mẹ tôi vội vàng ra kí nhận rồi trở vào nhà víi nÐt mÆt r¹ng rì l¹ thêng. MÑ véi vµng më phong th råi reo lªn con g¸i mÑ thµnh c«ng råi! Con g¸i mÑ thËt giái! §ã lµ gi©y phót h¹nh phóc nhÊt trong tuæi th¬ t«i. H×nh ¶nh mÑ lóc Êy khiÕn t«i cßn nhí m·i. Niềm vui ngập tràn trong căn nhà nhỏ bé. Niềm vui đợc nhân lên trong tim mỗi ngời. Niềm vui toả sáng rạng ngời trên gơng mặt mẹ tôi. Bởi bao năm nay mẹ đã vất vả không quản ngại nắng ma đa tôi đi học vẽ, không những thế mẹ còn phải tần tảo sớm hôm làm việc kiếm tiền nuôi tôi ăn học. Mẹ dành dụm từng đồng tiến đi ít ỏi để mua bút lông, màu vẽ... Thành công của tôi hôm nay có không ít mồ hôi và công sức của mẹ. Mẹ đọc đi đọc lại từng dòng chữ trong th Em: Nguyễn Thanh Thảo đạt giải nhất cuộc thi vẽ tranh “Mùa hÌ cña em” Trong th cßn mêi râ 8 giê s¸ng mai t¹i nhµ v¨n ho¸ tØnh sÏ tæ chøc triÓn l·m tranh vµ ph¸t gi¶i thëng. Lóc nµy t«i míi ng¾m kÜ mÑ t«i. Lµn da mÑ h×nh nh hång h¬n, nô cêi t¬i th¾m h¬n mµ giäng nãi míi Êm ¸p, dÞu dµng lµm sao. VÉn giäng nãi ©ý sao h«m nay t«i thÊy mÕn th¬ng v« cïng. ThÕ råi mÑ söa so¹n ®i mêi bµ néi, bµ ngoại sang nhà cùng chung niềm vui, niềm hạnh phúc của gia đình. Nhìn bớc đi nhanh nhẹn, dáng ngời nhỏ nhắn tôi thấy thơng mẹ và gắng học giỏi, vẽ đẹp hơn nữa để xứng đáng với lòng mong đợi của mẹ. Rồi tối hôm ấy mẹ ôm tôi vào lòng nớc mắt tuôn rơi. Có lẽ đó là những giọt hạnh phúc tự hào của mẹ. Bëi mÑ vÉn thêng dÆn t«i r»ng :Con cø vÏ nh÷ng g× con yªu thÝch nhÊt. VËy c¸c b¹n cã biÕt t«i vÏ g× kh«ng? §ã chÝnh lµ bøc ch©n dung mÑ víi dßng ch÷ “MÑ t«i” díi bøc tranh. Thời gian thấm thoát thoi đa, Tôi đã dần khôn lớn, trởng thành. Trên bớc đờng thành công của tôi vẫn có bíc ch©n tÇn t¶o cña ngêi mÑ hiÒn. Bµi 6: T¶ dßng s«ng quª h¬ng Nhà em ở gần con sông Trà Lý. Sông chảy qua những bãi mía, bờ dâu xanh ngắt, Dòng sông đã gắn liền với thời thơ ấu của em. Em và con sông đã trở nên thân thiết. Dòng sông quê em đẹp nh một dải lụa nằm vắt ngang cánh đồng xanh suốt bốn mùa. Vào những buổi sáng đẹp trời sông Trà Lý mới đẹp làm sao. Mặt sông ửng đỏ từng đoàn thuyền đánh cá giơng buồm thả lới, những con thuyền chở cát, đá tấp nập ngợc xuôi. Hai bên bờ sông những bãi ngô xanh mợt mà, những vờn chuối.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> um tùm, những hạt sơng long lanh đậu trên đầu ngọn cỏ nh những hạt ngọc bé xíu. Cỏ còn ớt đẫm sơng đêm, mà các bà, các chị đã làm cỏ hái dâu từ lúc nào không biết. Bình minh chan hoà trên mặt sông, sông hiền hoà đáp lại s¾c biÕc cña «ng mÆt trêi víi mu«n ngµn lµn sãng l¨n t¨n. ` Những buổi tra hè, dòng sông lấp lánh ánh bạc. muôn nghìn tia nắng nhảy nhót, đùa nghịch trên mặt nớc. Những con thuyền vẫn nhẫn nại buông mái chèo. Tiếng ngời lên đò, xuống đò vẫn vang vọng đâu đây. Vào những buổi chiều hè đứng trên bờ sông mà ngắm nhìn mới thấy sông có một vẻ đẹp kì diệu. Dòng sông nh sẫm lại, những chòm mây trắng nhởn nhơ bồng bềnh trôi. Có đàn cò trắng cõng nắng qua sông. Còn chị gió dạo bớc trên mặt sông đùa vui cùng những con sóng bạc đầu không biết mệt mỏi. Buổi tối dới ánh trăng thanh dòng sông lại càng êm ả, trăng nh dát bạc trên mặt nớc. Nếu đợc bơi thuyền ra gi÷a dßng mµ ng¾m s«ng th× thËt thó vÞ biÕt chõng nµo. S«ng còng cã lóc hiÒn hoµ, th¬ méng nhng còng cã khi gắt gỏng, đăm chiêu. ấy là lúc chàng Thuỷ Tinh nổi giận dâng nớc đánh Sơn Tinh. Lúc này dòng sông cuồn cuộn đỏ ngầu. Nớc mấp mé hai bên bờ đê. Nhng dờng nh sông cũng nghe đợc tiếng gọi lòng ngời dân quê tôi bỗng dịu dàng, hiền hoà trở lại đem dòng nớc phù sa tới mát cho cánh đồng. Ôi dòng sông quê hơng đã tắm mát tuổi thơ tôi, để lại trong tôi những kỉ niệm êm đềm sâu sắc nhất. ấy là những buổi chiều thả diều trên đê ngắm sông không biết chán. Rồi cánh diều bỗng đứt dây trôi xuống triền sông, không ai dám lội xuống lấy. Bỗng một đợt sóng xô bờ con diều dạt vào bến. Vớt đợc cánh diều lên em thầm cảm ¬n sù tèt bông cña s«ng. Em yêu con sông quê hơng nh yêu ngời mẹ dịu hiền của em. Ôi con sông Trà Lý. Sông đã bao lần nổi sóng nhấn chìm tàu giặc xuống lòng sông. Sông đã ôm những kỉ niệm, ớc mơ của những tâm hồn bé nhỏ. Bài 7: Phong cảnh quê hơng vào buổi sáng đẹp trời Quê hơng! Hai tiếng ấy cất lên thật thiêng liêng trong lòng mỗi con ngời. Quả đúng nh vậy, hình bóng quê hơng yêu dấu thanh bình, yên ả đã hằn sâu vào kí ức tuổi thơ em . Càng lớn khôn tr ởng thành em càng thấy quê hơng mình có nhiều vẻ đẹp. Nhng có lẽ thích nhất là đợc ngắm nhìn phong cảnh quê em vào những buổi sáng mùa xuân đẹp trời. Khi tiÕng gµ g¸y r©m ran vang väng kh¾p xãm lµng nh xÐ tan bÇu kh«ng khÝ yªn tÜnh cña buæi sím mai, gọi mọi vật tỉnh giấc sau một đêm dài yên lặng. Làn sơng mùa xuân mỏng manh nh tấm khăn voan khổng lồ bao trïm kh¾p kh«ng gian. Giã vÉn nhÌ nhÑ thæi, Nh÷ng ng«i sao trªn bÇu trêi thøc dËy muén hèi h¶ ch¹y trèn. Tõ trong các bếp ánh lửa bập bùng, ngọn khói lan xa. Đâu đó tiếng chó sủa văng vẳng, tiếng vo gạo sàn sạt, tiếng xoong nồi va vào nhau loảng xoảng vọng ra từ các gia đình. Tiếng gọi nhau dậy đi học, đi làm í ới. Em cũng đã trở dậy ăn sáng rồi chuẩn bị đến trờng . Vừa bớc chân ra đến đầu làng em đã thấy một bầu không khí trong lành và dễ chịu. Chao ôi! Tiết trời mùa xuân thật là đẹp Từ phía đằng đông ông mặt trời từ từ nhô lên chiếu muôn vàn ánh hào quang xuống trần gian. Từ trong vßm c©y v¶i, c©y nh·n trong vên nhµ «ng T ®Çu lµng nh÷ng anh chÝch choÌ ®ang luyÖn giäng hoµ cïng mu«n điệu tiếng chim khác tấu lên khúc nhạc không lời chào bình minh tơi đẹp. Em khoan khoái dạo bớc trên con đờng quen thuộc cùng các bạn trong xóm đến trờng. Trên đờng tấp nập, nhộn nhịp những bớc chân, tiếng trò chuyện cña ngêi ®i lµm, ®i chî, tiÕng c¸c b¹n häc sinh cêi nãi vui vÎ, rÝu ran... Phóng tầm mắt ra xa nhìn cánh đồng quê hơng trong buổi ban mai mới thấy sức sống mùa xuân đang dâng trào mãnh liệt. Cánh đồng lúa mợt mà nh một tấm thảm bằng nhung xanh trải dài xa tít. Nắng sớm dìu dịu, làn gió mơn man làm cho cánh đồng hệt nh một bức tranh thêu của một nghệ nhân khéo léo. Những giọt sơng mai còn đọng trên lá cây ngọn cỏ láp lánh. Một đàn cò trắng bay ngang rồi đậu xuống một bờ cỏ xanh mợt. Hơng lóa nång nµn lan to¶ theo chiÒu giã, sãng lóa nhÊp nh«, r× rµo. Xa xa lµ dßng s«ng quª h¬ng hiÒn hoµ ch¶y. S«ng tèt bông l¾m, xin bao nhiªu níc còng cho. Hai bªn bê nh÷ng b·i d©u, vên chuèi xanh um. Vµi con thuyÒn chÇm chËm xu«i dßng. TiÕng m¸y hót c¸t trªn thuyÒn x×nh xịch vang động mặt sông. Trên triền đê mấy chú bò thung thăng gặm cỏ. Luỹ tre ven đê vẫn đu mình trong gió, xanh biếc một màu xanh quê hơng. Mặt trời đã lên cao, nắng vàng lan toả khắp muôn nơi. Em cùng các bạn đã đến trờng từ lúc nào không biết. Em bớc vào lớp học trong lòng trào dâng một cảm xúc khó tả. Quê hơng thật thân quen giản dị. Quê hơng đã lu giữ bao kỉ niệm êm đềm ngày thơ ấu. Dù có đi đâu xa, em cũng chẳng thể nào quên đợc vẻ đẹp của quê mình vào những buổi sáng mùa xuân đẹp trời. Bởi đó là những g× thiªng liªng th¬ méng nhÊt cña tuæi th¬ em..

<span class='text_page_counter'>(7)</span>