giao an

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (228.06 KB, 36 trang )

(1)Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng 6A: 6B :. chủ đề 1 : ôn tập về Truyền thuyết. 1. Tæ chøc: 6A: 6B: 2. Kiểm tra bài cũ : Em hãy kể tên các truyền thuyết về thời các vua Hùng mà em đã học ? Nªu ýnghÜa cña mét truyÒn thuyÕt mµ em thÝch nhÊt? 3.Bµi míi : i. Con rång ch¸u tiªn (TruyÒn thuyÕt). + Là truyện dân gian kể về ngời, vật, sự kiện có liên quan đến lịch sử thời quá khứ + Nã kh«ng ph¶i lµ lÞch sö mµ lµ truyÖn, lµ t¸c phÈm nghÖ thuËt d©n gian + Ngêi kÓ, ngêi nghe tin truyÒn thuyÕt lµ cã thËt dï truyÖn cã nhiÒu chi tiÕt tëng tîng kú ¶o. + TruyÒn thuyÕt ViÖt Nam cã quan hÖ chÆt chÏ víi thÇn tho¹i 1. Giíi thiÖu: + Giới thiệu nhân vật: Lạc Long Quân và Âu Cơ đều là thần, nguồn gốc cao quý - Long Qu©n: KhoÎ, cã phÐp l¹ - Âu Cơ: Xinh đẹp tuyệt trần + Giíi thiÖu sù viÖc: ¢u C¬ gÆp L¹c Long Qu©n , thµnh vî chång, cïng nhau sèng trªn c¹n => Cuộc nhân duyên tuyệt đẹp, dự báo điều kỳ lạ. 2. DiÔn biÕn: + ViÖc sinh në cña ¢u C¬: "Bäc tr¨m trøng, në ra mét tr¨m ngêi con" => Kú l¹, kh¸c thêng + Chia con: 50 ngêi con theo cha ra bÓ 50 ngêi con theo mÑ lªn rõng => Khi có việc thì giúp đỡ. 3. KÕt thóc: Sù h×nh thµnh nhµ níc ®Çu tiªn * Chi tiÕt tëng tîng kú ¶o: ( - LLQ lµ thÇn cã phÐp l¹ trõ yªu tinh, d¹y d©n...=>C«ng lao më níc, dùng níc. -Bäc tr¨m trøng: Suy t«n nguån gèc d©n téc ViÖt.) * ý nghÜa cña truyÖn: - Giải thích, suy tôn nguồn gốc cao quý của cộng đồng ngời Việt: đều là con Rồng, cháu Tiªn. - ThÓ hiªn ý nguyÖn ®oµn kÕt, thèng nhÊt. II B¸nh chng, b¸nh giÇy * C©u 1: - GiÆc yªn, vua giµ, muèn truyÒn ng«i. - Ngời nối ngôi phải nối đợc chí vua, không nhất thiết phải là con trởng. - Dùng một câu đố đặc biệt để thử tài. * C©u 2: - Trong c¸c Lang, Lang Liªu lµ ngêi thiÖt thßi nhÊt. - Tuy lµ con vua nhng phËn gÇn gòi d©n thêng. - Là ngời duy nhất hiểu đợc ý thần và thực hiện đợc ý thần ( Thần ở đây là dân ) * C©u 3: - Hai thø b¸nh cã ý nghÜa thùc tÕ (S¶n phÈm nghÒ n«ng =>Quý träng nghÒ n«ng vµ h¹t g¹o. - Hai thứ bánh có ý tởng sâu xa ( Tợng trng trời, đất ) - Hai thứ bánh hợp ý vua, chứng tỏ đợc tài đức của con ngời có thể nối chí vua * C©u 4: ý nghÜa - Gi¶i thÝch nguån gèc sù vËt - Đề cao lao động, đề cao ngời lao động - Lang Liêu hiện lên nh 1 anh hùng V.hoá. III. Sù tÝch hå g¬m..

(2) -Nh©n vËt,sù kiÖn trong truyÒn thuyÕt Hå G¬m -Học sinh cần hiểu đợc nội dung, ý nghĩa của truyện, vẻ đẹp của một số hình ảnh trong truyện : Sự tích Hồ Gơm, kể lại đợc truyện. - §©y lµ mét truyÖn cæ tÝch lÞch sö mµ cèt lâi sù thËt lµ cuéc kh¸ng chiÕn l©u dµi, gian khæ 10 năm chống quân Minh của nghĩa quân Lam Sơn, do Lê Lợi đứng đầu (1418-1427) Bằng những chi tiết hoang đờng nh gơm thần, Rùa vàng truyện ca ngợi tính chất chính nghĩa, tÝnh chÊt nh©n d©n cña cuéc khëi nghÜa, gi¶i thÝch tªn gäi Hå G¬m, hå Hoµn KiÕm, nãi lªn íc väng hßa b×nh cña d©n téc ta. -Phân tích thấy đợc ý nghĩa sâu sắc của một số chi tiết tởng tợng kì ảo. - Lª Lîi lµ thñ lÜnh, lµ ngêi anh hïng cña khëi nghÜa Lam S¬n. Nh©n d©n ghi nhí h×nh ¶nh Lê Lợi không chỉ bằng đền thờ, tợng đài, hội lễ, mà bằng cả những sáng tác nghệ thuật, dân gian. TruyÒn thuyÕt ‘Sù tÝch hå G¬m’ lµ mét truyÒn thuyÕt d©n gian vÒ Lª Lîi, lµ sù gi¶i thích hồ Tả Vọng mang tên Hồ Gơm hay hồ Hoàn Kiếm. Truyện chứa đựng nhiều nghĩa, có nhiều chi tiết hay và đẹp. Để tìm hiểu tất cả những điều đó, bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta hiÓu râ h¬n. - TruyÖn kÓ vÒ Lª Lîi, cuéc khëi nghÜa Lam S¬n. - Lê Thận bắt đợc gơm, gia nhập nghĩa quân Lam Sơn. Lê Lợi bắt đợc chuôi gơm. Lê Thận dâng gơm. Lê Lợi dùng gơm thần đánh giặc Minh, thắng lợi. Lê Lợi trả gơm. - KÕt truyÖn : §æi tªn thµnh Hå G¬m, hå Hoµn KiÕm. 1. Lª Lîi nhËn g¬m. * Hoàn cảnh : Giặc Minh đô học, tàn ác, khi cuộc khởi nghĩa Lam Sơn còn ở thời kỳ trứng nớc, quân yếu, đánh thua luôn, Long Quân quyết định cho chủ tớng Lê Lợi. * Chi tiÕt : - Lê Thận – ngời đánh cá nghèo khổ ba lần kéo lới đều vớt đợc lỡi gơm rỉ. - Sau đó Lê Thận gia nhập nghĩa quân, dâng lỡi gơm cho Lê Lợi - Lê Lợi bắt đợc chuôi gơm trên ngọn cây. - Gơm và chuôi vừa khít nh in  chi tiết rắc rối, hoan đờng, làm cho câu chuyện trở nên li kì, hÊp dÉn, thiªng liªng, huyÒn bÝ => ý nghÜa : - Sự nghiệp của Lê Lợi, nghĩa quân là chính nghĩa, nên đợc cả thần linh ủng hộ, giúp đỡ  mô típ của truyện cổ, chính nghĩa sẽ chiến thắng, đợc giúp đỡ của thần linh. - Chu«i g¬m ë trªn rõng, lìi g¬m ë díi biÓn, nhng khi tra vµo nhau l¹i võa nh in  kh«ng phải là gơm thờng  gơm thần  nên không thể cho mợn một cách đơn giản mà phải vòng vèo, quanh co.  ThÓ hiÖn nguyÖn väng cña d©n téc lµ nhÊt trÝ, nghÜa qu©n trªn díi mét lßng (liªn hÖ víi lêi dÆn khi cha con cña Long Qu©n ë truyÒn thuyÕt ‘Con rång, ch¸u tiªn..’) - Câu nói của Lê Thận : khẳng định đề cao vai trò "minh chủ", chủ tớng của Lê Lợi. Hai chữ "Thuận thiên"  hoang đờng  muôn dân giao cho (trời – dân tộc) Lê Lợi và nghĩa quân Lam Sơn trách nhiệm đánh giặc. Gơm chọn ngời, chờ ngời mà dâng. Đồng thời khẳng định quan tâm tự nguyện chiến đấu, hi sinh vì sự nghiệp cứu nớc của Lê Lợi, nghĩa quân, mu«n d©n. - Søc m¹nh cña nghÜa qu©n nh©n lªn gÊp béi khi cã g¬m thÇn Lßng yªu níc, c¨m thï giÆc, t tởng đoàn kết dân tộc, lại đợc trang bị vũ khí thần diệu là nguyên nhân dẫn đến thắng lợi hoµn toµn. §ã lµ th¾ng lîi cña chÝnh nghÜa, cña lßng d©n, cña ý trêi hßa hîp.  HiÖn thùc -t¸c dông mµu nhiÖm cña vò khÝ lîi h¹i trong tay nghÜa qu©n. 2. Lª Lîi tr¶ g¬m – Sù tÝch Hå G¬m. * Hoµn c¶nh : - Chiến tranh kết thúc, đất nớc thanh bình, gơm thần không còn cần thiết. - Lê lợi lên làm vua, dời đô về Thăng Long..

(3) * Tr¶ g¬m ë Th¨ng Long v× : - Më ®Çu cuéc khëi nghÜa Lam S¬n ë Thanh Hãa. - KÕt thóc ë §«ng §«. - NÕu nhËn, tr¶ g¬m 1 chç th× kh«ng hîp lý. - Hoàn Kiếm thần ở Hồ Tả Vọng đây là thủ đô, trung tâm chính trị, văn hóa của cả nớc, là để mở ra một thời kì mới- thời kì hòa bình, xây dựng đất nớc. Khát vọng hòa bình. - Đổi tên hồ Tả Vọng – hồ Hoàn Kiếm. Hay hồ Gơm-> Độc đáo có ý nghĩa : từ một địa ph¬ng, v¬n réng ra c¶ níc. - Thần Kim Quy - Rùa Vàng đã từng có công lớn trong việc giúp An Dơng Vơng xây thành Cổ Loa, nay lại giúp Lê Lợi đánh giặc. +Rïa : sù tëng tîng cho søc m¹nh, sù s¸ng suèt, trÇm tÜnh cña nh©n d©n trong lÞch sö dùng níc vµ gi÷ níc. 3. ý nghÜa tªn truyÖn - Ca ngîi tinh thÇn nh©n d©n, toµn d©n, chÝnh nghÜa cña cuéc khëi nghÜa Lam S¬n. - Suy tôn, đề cao Lê Lợi, nhà Lê. - Giíi thiÖu tªn gäi, nguån gèc tªn gäi Hå Hoµn KiÕm (tr¶ g¬m). - Đánh dấu, khẳng định chiến thắng của nghĩa quân Lam Sơn. - Ph¶n ¸nh kh¸t väng hßa b×nh cña d©n téc. - C¶nh gi¸c, r¨n ®e kÓ thï x©m l¨ng. ? TruyÖn ‘Sù tÝch Hå G¬m’ cã ý nghÜa g× ? ? Tªn gäi ‘Hå G¬m’ cã ý nghÜa g× ? Híng dÉn tæng kÕt vµ luyÖn tËp 1. Häc sinh nh¾c l¹i môc ‘ghi nhí’ SGK. ( Nªu néi dung vµ ý nghÜa truyÖn ) ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ kÕt thóc truyÖn ? ? H·y nhËn xÐt vÒ kÕt thóc truyÖn ? ? H·y nhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt kÓ truyÖn ? Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng 6A: 6B :. chủ đề 2 : luyện tập về Truyền thuyết. 1. Tæ chøc: 6A: 6B: 2. KiÓm tra bµi cò : ? TruyÖn ‘Sù tÝch Hå G¬m’ cã ý nghÜa g× ? ? Tªn gäi ‘Hå G¬m’ cã ý nghÜa g× ? Em hãy kể tên các truyền thuyết về thời các vua Hùng mà em đã học ? Nêu ýnghĩa của mét truyÒn thuyÕt mµ em thÝch nhÊt? 3.Bµi míi * TruyÒn thuyÕt : Con Rång, ch¸u Tiªn ; B¸nh chng b¸nh giÇy ; Th¸nh Giãng ; S¬n Tinh, Thuû Tinh ; Sù tÝch hå G¬m. - Những đặc điểm tiêu biểu của các thể loại truyện kể dân gian đã học.HS làm bài tập theo nhãm . C¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ vµo giÊy , nhËn xÐt . 1. TruyÒn thuyÕt : - Lµ truyÖn kÓ vÒ c¸c nh©n vËt vµ sù kiÖn lÞch sö trong qu¸ khø. - Cã nhiÒu chi tiÕt tëng tîng, k× ¶o. - Cã c¬ së lÞch sö, cèt lâi sù thËt lÞch sö. - Ngêi kÓ, ngêi nghe tin lµ cã thËt. Thể hiện thái độ, cách đánh giá của nhân dân đối với các sự kiện và nhân vật lịch.

(4) 2 Bè côc cña bµi v¨n tù sù + Më bµi Giíi thiÖu chung vÒ nh©n vËt vµ sù viÖc + Th©n bµi: KÓ diÔn biÕn cña sù viÖc. + KÕt bµi: KÓ kÕt côc cña sù viÖc. 3. LËp dµn ý. §Ò bµi: Em h·y kÓ mét c©u chuyÖn mÇ em thÝch b»ng lêi v¨n cña em? Dµn ý chi tiÕt: a. Më bµi: Trong kho tµng truyÖn truyÒn thuÕt ViÖt Nam ta cã rÊt nhiÒu c©u chuyÖn ly kú, hÊp dẫn.Trong đó có một câu chuyện giải thích nhằm suy tôn nguồn gốc của ngời Việt Nam ta. §ã chÝnh lµ c©u chuyÖn "Con Rång, ch¸u Tiªn" - mét c©u chuyÖn mµ em thÝch nhÊt. b. Th©n bµi: - Giíi thiÖu vÒ L¹c Long Qu©n: con trai thÇn Long N÷, thÇn m×nh rång, sèng díi níc,cã søc khoÎ vµ nhiÒu phÐp l¹... - Giới thiệu về Âu Cơ: con của Thần Nông, xinh đẹp tuyệt trần.... - L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ gÆp nhau, yªu nhau råi kÕt thµnh vî chång.... - ¢u C¬ sinh ra bäc tr¨m trøng, në tr¨m con trai.... - LLQ vÒ thuû cung, AC ë l¹i nu«i con mét m×nh... - LLQ vµ AC chia con, kÎ xuèng biÓn, ngêi lªn rõng... - Con trëng cña AC lªn lµm vua....gi¶i thÝch nguån gèc cña ngêi ViÖt Nam. c. KÕt bµi. Câu chuyện trên làm em thật cảm động. Câu chuyện giúp em hiểu biết rõ hơn về nguốn gốc cña ngêi d©n ViÖt Nam chóng ta - gißng gièng Tiªn, Rång. 3.ViÕt bµi v¨n hoµn chØnh . 4. cñng cè, dÆn dß. GV: Để lập đợc dàn ý cho một đề văn tự sự thì làm thế nào? VÒ nhµ em h·y kÓ mét c©u chuyÖn kh¸c mµ em thÝch nhÊt? Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng 6A: 6B :. chủ đề 3 : sự việc và nhân vật trong văn tự sự. 1. Tæ chøc: 6A: 6B: 2. KiÓm tra bµi cò : 3.Bµi míi 1. Nh©n vËt trong t¸c phÈm tù sù. Là kẻ vừa thực hiện các sự việc vừa là kể đợc nói tới, đợc biểu dơng hay bị lên án. - Cã hai kiÓu nh©n vËt: + Nh©n vËt chÝnh. + Nh©n vËt phô. * VÝ dô minh ho¹: TruyÖn S¬n Tinh, Thuû Tinh. - Nhân vật đợc giới thiêu: Hung Vơng, Sơn Tinh, Thuỷ Tinh, Mị Nơng... - Nh©n v©t chÝnh: S¬n Tinh vµ Thuû Tinh. - Nhân vật đợc nói tới nhiều nhất: Thuỷ Tinh. - Nh©n vËt phô: Hïng V¬ng, MÞ N¬ng. + Giới thiệu nhân vật: Lạc Long Quân và Âu Cơ đều là thần, nguồn gốc cao quý - Long Qu©n: KhoÎ, cã phÐp l¹ - Âu Cơ: Xinh đẹp tuyệt trần + Giíi thiÖu sù viÖc: ¢u C¬ gÆp L¹c Long Qu©n , thµnh vî chång, cïng nhau sèng trªn c¹n => Cuộc nhân duyên tuyệt đẹp, dự báo điều kỳ lạ. => Sù h×nh thµnh nhµ níc ®Çu tiªn * Chi tiÕt tëng tîng kú ¶o:.

(5) ( - LLQ lµ thÇn cã phÐp l¹ trõ yªu tinh, d¹y d©n...=>C«ng lao më níc, dùng níc. -Bäc tr¨m trøng: Suy t«n nguån gèc d©n téc ViÖt.) * ý nghÜa cña truyÖn: - Giải thích, suy tôn nguồn gốc cao quý của cộng đồng ngời Việt: đều là con Rồng, cháu Tiªn. - ThÓ hiªn ý nguyÖn ®oµn kÕt, thèng nhÊt. 2. LuyÖn tËp 1- BÇi tËp1: - "Qu¶ trøng to në ra con ngêi" (Mêng) - "Qu¶ bÇu mÑ" (Kh¬ mó) => Sự giống nhau ấy khẳng định sự gần gũi về cội nguồn và sự giao lu văn hoá giữa các d©n téc. GV: Em hiÓu kÓ chuyÖn tëng tîng lµ g×? HS: Lµ nh÷ng truyÖn do ngêi kÓ nnghÜ ra b»ng trÝ tëng tîng cña m×nh, kh«ng cã s½n trong sách vở hay trong thực tế, nhng có một ý nghĩa nào đó. GV: Nêu đặc điểm của kể truyện tởng tợng? HS: Truyện tởng tợng đợc kể ra một phần dựa vào những điều có thật, có ý nghĩa, rồi tởng tợng thêm ra cho thú vị và làm cho ỹ nghĩa thêm nổi bật. GV: Më bµi cÇn nãi nh÷ng g×? HS: Cuộc chiến giữa ST và TT rất dữ dội, với đủ các loại vũ khí hiện đại, hòng tiêu diệt lẫn nhau để cớp Mị Nơng... GV: Th©n bµi em cÇn nãi nh÷ng g×? HS: TT đem lễ vật đến muộn không lấy đợc Mị Nơng bèn đem xe lội nớc, xe tăng tấn công... - ST : dïng m¸y bay trót bom... - Tăng thêm quân TT dùng điện thoại di động gọi cho cá sấu, cá mập đem thêm máy xúc, máy ủi đến .... - TrËn chiÕn rÊt ¸c liÖt, bôi khãi, tiÕng kªu vang.... - TT không tiêu diệt đợc ST... GV: NHËn xÐt vµ kÕt luËn. GV: PhÇn kÕt bµi ntn? HS: TT ®em lßng o¸n hËn, hµng n¨m vÉn cho qu©n vµ m¸y bay dß la...cã c¬ héi l¹i chiÕn đấu. GV: Sau khi cho HS ghi dan bµi chi tiÕt GV cho HS lµm bµi ra giÊy nh¸p? HS: Lµm Bµi (trong vßng 15 phót) GV: Sau 15 phót GV gäi HS tr×nh bµy tríc líp? HS: 3-4 HS tr×nh bµy GV: NhËn xÐt vµ kÕt luËn 2 Bài: Em hãy tởng tợng cuộc đọ sức giữa Sơn Tinh và Thuỷ Tinh trong điều kiện hiện nay víi m¸y ñi, m¸y xóc, xi m¨ng cèt thÐp... a. Më bµi - Giới thiệu trận đánh giữa ST và TT với nhiều thứ vũ khí hiện đại b. Th©n bµi: - nguyện nhân ST và TT đành nhau - Trong trËn chiÕn ST vµ TT dung nh÷ng lo¹i vò khÝ nµo? - TT ®iÒu qu©n ra sao? - ST øng phã thÕ nµo? - KÕt qu¶ cuèi cïng ntn? c. KÕt bµi: Hàng năm TT vẫn đánh ST. GV: Cho HS tham kh¶o bµi lµm sau: Bµi tham kh¶o Một cuộc chiến giữa ST và TT diễn ra rất dữ dội, với đủ các loại vũ khí hiện đại, hòng tiêu diệt lẫn nhau, để tranh cớp nàng Mị Nơng xinh đẹp con vua Hùng Vơng thừ mời tám..

(6) Do mang lễ vật đến chậm không lấy đợc Mị Nơng, Thuỷ Tinh tức giận bèn đem xe tăng, m¸y bay, xe léi níc tÊn c«ng MÞ N¬ng. để bảo vệ thành quả của mình vừa đạt đợc, Sơn Tinh đã dùng máy bay chiến đấu trút bom tới tấp xuống đội quân của Thuỷ Tinh. Tăng thêm viện trợ, Thuỷ Tinh đã dùng điện thoại di động gọi cá sấu , cá mập, đem thêm máy xúc, máy ủi hòng san bằng dinh luỹ của Sơn Tinh.Bụi khói bay mù mịt, những tiếng nổ long trời, cây cối ngả nghiêng, nhà cửa sập đổ. Tiếng kêu vang cả đất trời, nhng cuộc chiến vẫn diễn ra ác liệt và kéo dài hàng mấy tháng liÒn. Mạc dù Thuỷ Tinh đã huy động tối đa các loại vũ khí tối tân, nhng không sao tiêu diệt đợc S¬n Tinh.Cuèi cïng Thuû Tinh ph¶i rót qu©n vÒ níc. Từ đó hàng năm Thuỷ Tinh vẫn cha vơi lòng oán hận nên thỉnh thoảng cho máy bay dò la và th¶ bom xuèng thµnh phè lµng m¹c lµm h h¹i mïa mµng, nhµ cöa hßng tiªu diÖt nÒn kinh tÕ cña S¬n Tinh. 4. Cñng cè, dÆn dß: ¤n tËp vÒ truyÖn cæ tÝch Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng 6A: 6B :. chủ đề 4 : luyện tập về truyện cổ tích. 1. Tæ chøc: 6A: 6B: 2. KiÓm tra bµi cò : 3.Bµi míi : i. th¹ch sanh -Nhãm truyÖn cæ tÝch ca ngîi dòng sÜ. -Thạch Sanh là truyện cổ tích ca ngợi ngời dũng sĩ diện chăn Tinh, đại bàng, cứu ngời bị h¹i, v¹ch mÆt kÎ vong ©n béi nghÜa, chiÕn th¾ng qu©n x©m lîc, thÓ hiÖn íc m¬, niÒm tin, đạo đức, công lí, xã hội và lí tởng nhân đạo, yêu hoà bình của nhân dân ta. Giíi thiÖu bµi míi: Th¹ch Sanh lµ mét trong nh÷ng truyÖn cæ tÝch tiªu biÓu cña kho tµng truyện cổ tích Việt Nam đợc nhân dân ta yêu thích. Đây là truyện cổ tích về ngời dũng sĩ diện chằn Tinh, diệt đại bàng cứu ngời bị hại, vạch mặt kẻ vong ân bội nghĩa... Truyện thể hiện ớc mơ, niềm tin vào đạo đức, công lí xã hội và lí tởng hân đạo, yêu hòa bình của nhân dân ta. Cuộc đời và những chiến công của Thạch Sanh cùng với sự hấp dẫn của cốt truyện và của những chi tiết thần kì đã làm xúc động, say mê rất nhiều thế hệ ngời đọc, ngời nghe. *KÕt cÊu, bè côc truyÖn. * Më bµi : Lai lÞch, nguån gèc cña nh©n vËt chÝnh Th¹ch Sanh. * Th©n bµi : Gåm c¸c chÆng - Th¹ch Sanh kÕt nghÜa víi Lý Th«ng. - Th¹ch Sanh diÖn ch¨n Tinh bÞ Lý Th«ng cíp c«ng. - Thạch Sanh diệt đại bàng cứu công chúa lại bị cớp công. - Th¹ch Sanh diÖt hå tinh, cøu Th¸i tö, bÞ vô oan, vµo tï. -Th¹ch Sanh gi¶i oan. - Th¹ch Sanh chiÕn th¾ng qu©n 18 níc ch hÇu * KÕt chuyÖn : - Th¹ch Sanh cíi c«ng chóa, lªn ng«i vua. 1. Nh©n vËt Th¹ch Sanh – Ngêi dòng sÜ d©n gian. *B×nh thêng: + Là con của 1 gia đình nông dân tốt bụng. + Sèng nghÌo khæ b»ng nghÒ kiÕm cñi. - *Kh¸c thêng : + Do Ngäc Hoµng sai Th¸i tö xuèng ®Çu thai lµm con. + Thạch Sanh đợc thiên thần dạy cho đủ các môn võ nghệ và mọi phép thần thông..

(7) - *ý nghÜa : + Thạch Sanh là con của ngời dân thờng, cuộc đời và số phận rất gần gũi với nhân dân. + Tô đậm tính chất kì lạ, đẹp đẽ cho nhân vật lí tởng  tăng sức hấp dẫn cho câu chuyện. Ra đời kì lạ, khác thờng  lập chiến công. Những ngời bình thờng cũng là những con ngời có phÈm chÊt, kh¶ n¨ng k× l¹, kh¸c thêng. * Nh÷ng chiÕn c«ng thÇn diÖu cña Th¹ch Sanh. - Chém chăn tinh, trừ hại cho dân, thu đợc bộ cung tên vàng. - Diệt đại bàng, cứu công chúa. - Diệt hồ tinh, cứu thái tử con vua Thủy Tề, đợc nhà vua tặng cây đàn thần. - Đuổi quân xâm lợc 18 nớc ch hầu tiếng đàn, niêu cơm kì diệu.  KÎ thï cµng hung ¸c, x¶o quyÖt, thö th¸ch cµng to lín, chiÕn c«ng cµng rùc rì vÎ vang, chÝnh nghÜa cµng s¸ng tá. * Th¹ch Sanh lµ ngêi dòng sÜ d©n gian b¸ch chiÕn, b¸ch th¾ng v× : - Mục đích chiến đấu của chàng là luôn sáng ngời chính nghĩa : cứu ngời bị hại, cứu dân, bảo vệ đất nớc. - Có sức khỏe tài năng vô địch - Có trong tay những vũ khí, phơng tiện chiến đấu kì diệu. * §øc tÝnh quÝ b¸ucña Th¹ch Sanh: - Sù thËt thµ, chÊt ph¸c. - Sù dòng c¶m, tµi n¨ng. - Lòng nhân đạo, yêu hòa bình.  Đây cũng những phẩm chất rất tiêu biểu cho nhân dân ta  truyện đợc nhân dân yêu thích. * Cây đàn thần : giúp nhân vật đợc giải oan, giải thoát (cứu công chúa, vạch mặt Lý Thông) cña t×nh yªu, c«ng lÝ  chi tiÕt thÇn k×  íc m¬ thùc hiÖn c«ng lÝ trong x· héi cña nh©n d©n. *Tiếng đàn: làm quân xâm lợc xin hàng đại diện cho cái thiện, tình yêu chuộng hòa bình cña nh©n d©n  c¶m hãa kÎ thï  lßng nh©n ¸i, íc väng ®oµn kÕt. * Niêu cơm : có khả năng phi thờng  quân giặc khâm phục  tấm lòng nhân đạo, tình yêu hßa b×nh cña nh©n d©n ta.  Thạch Sanh là ngời nhân hậu, độ lợng, trong sáng vô cùng. Luôn tin ngời, sẵn sàng giúp đỡ ngời bị hại, không bao giờ nghĩ tới việc ngời đền ơn.  Với yêu quái thẳng tay trừng trị, với con ngời thì độ lợng, nhân ái. Giáo viên : trong truyện cổ tích nhân vật chính diện, phản diện luôn tơng phản, đối lập về hành động và tính cách  đây là đặc điểm xây dựng nhân vật của thể loại. - Sự đối lập giữa Thạch Sanh và Lý Thông là sự đối lập giữa thật thà và xảo trá, vị tha và ích kØ, thiÖn vµ ¸c. 2. Sè phËn c¸c nh©n vËt kh¸c trong truyÖn. - C«ng chóa kÕt h«n cïng Th¹ch Sanh . - Th¹ch Sanh lªn nèi ng«i vua. - Mẹ con Lý Thông tham lam, độc ác, xảo quyệt, tàn nhẫn ... mặc dù đợc Thạch Sanh tha tội chết nhng đã bị lới tầm sét của thần lôi và cũng là của công lý nhân dân trừng trị  hóa thành bọ hung đời đời sống dơ bẩn  trừng trị tơng xứng với thủ đoạn, tội ác mà chúng gây ra.  C¸ch kÕt thóc cã hËu  thÓ hiÖn c«ng lÝ x· häi ‘ë hiÒn gÆp lµnh, ¸c gi¶, ¸c b¸o’ íc m¬ cña nhân dân về một sự đổi mới. 3 Tæng kÕt - LuyÖn tËp a. Những nét đặc sắc t tởng, nghệ thuật của truyện cổ tích : - Quy m« tÇm vãc x©u, réng nhÊt - Đội hình nhân vật đông dảo nhất..

(8) - KÕt cÊu, cèt truyÖn m¹ch l¹c, s¾p xÕp t×nh tiÕt rÊt khÐo lÐo, hoµn chØnh. - Hai nhân vật đối lập, tơng phản hầu nh xuyên suốt truyện Thạch Sanh và Lý Thông tạo cho cèt truyÖn v÷ng ch¾c, t©p trung. - C¸c chi tiÕt, yÕu tè thÇn k× cã ý nghÜa tö – thÈm mÜ. b.ý nghÜa truyÖn : - Ngợi ca những chiến công rực rỡ và những phẩm chất cao đẹp của ngời anh hùng – dũng sĩ dân gian, đồng thời thể hiện ớc mơ đạo lí nhân dân : Thiện thắng ác, chính nghĩa thắng gian tµ, hßa b×nh th¾ng chiÕn tranh, c¸c d©n téc sèng trong hßa b×nh vµ yªn æn, lµm ¨n. II. Em bÐ th«ng minh. - §Æc ®iÓm cña truyÖn cæ tÝch qua nh©n vËt, sù kiÖn ,cèt truyÖn, ë t¸c phÈm "Em bÐ th«ng minh". Hiểu đợc nội dung ý nghĩa của truyện ‘Em bé thông minh’ và một số đặc điểm tiêu biÓu cña nh©n vËt th«ng minh trong truyÖn. - TiÕng cêi vui vÎ hån nhiªn nhng kh«ng kÐm phÇn vui vÎ, s©u s¾c trong truyÖn cæ tÝch vµ khát vọng công bằng của ngời dân lao động. * Giíi thiÖu bµi - Nh©n vËt th«ng minh còng lµ kiÓu nh©n vËt rÊt phæ biÕn trong truyÖn cæ tÝch ViÖt Nam vµ thế giới. Truyện em bé thông minh là một loại truyện cổ tích sinh hoạt, đợc cấu thành theo lối ‘xâu chuỗi’, gồm những mẩu chuyện, nhân vật chính trải qua một chuỗi thử thách, từ đó bộc lộ sự thông minh hơn ngời. Truyện thuộc loại truyện ‘Trạng’, đề cao trí khôn dân gian, trí khôn kinh nghiệm, tạo đợc những tiếng cời vui vẻ, hồn nhiên, chất phác nhng không kém phần thâm thuý của nhân dân trong đời sống hàng ngày. 1. Câu đố một và lời giải - Đây là câu đố khó  vì ngay lập tức không thể trả lời chính xác một điều không ai để ý  cha em không trả lời đợc. - C©u tr¶ lêi cña em bÐ nh¹y bÐn, th«ng minh bÊt ngê ë chç, em kh«ng tr¶ lêi th¼ng vµo c©u hỏi, mà ra một câu đố khác cũng theo lối hỏi của tên quan. Tên quan từ chỗ đắc ý...  Không ngờ bị em bé phản công lại bằng câu hỏi nh thế  Em đã dùng ‘gậy ông đập lng «ng ...--> chøng tá b¶n lÜnh nhanh, nh¹y cøng cái, kh«ng hÒ run sî tríc ngêi lín, quyÒn lùc. 2. Câu đố và lời giải 2 - Câu hỏi khó  một tình huống rắc rối : 3 thúng gạo nếp + 3 con trâu đực.  1 năm phải đẻ đợc 9 con nghé.  NÕu kh«ng hoµn thµnh c¶ lµng ph¶i chÞu téi. - Em bé nhận ngay ra mẹo của vua láu cá  nghĩ ngay đợc cách đối phó. - Câu đố không thể giải theo cách thông thờng  phản đề  cần nhiều sáng tạo  Tuy nhiên em có trớc cả một năm để tìm câu trả lời : câu hỏi đã dồn vua vào thế bí. - Thó vÞ, hÊp dÉn bëi nh÷ng t×nh tiÕt. Em gi¶ vê khãc  Vua hái  Tr¶ lêi mét c¸ch ng©y ng«, ngớ ngẩn, buộc vua phải giải thích. Chính cậu giải thích của vua đã tạo cái cố để em bé hỏi vua đa vua vào bẫy  Khẳng định việc làm đúng đắn của mình  Làm cho vua chỉ còn biết cời mµ th¸n phôc. Lời lẽ của em bé thì đĩnh đạc, lễ phép, đúng mực. 3. Câu đố 3 và lời giải - Câu đố này hay, bất ngờ, lí thú ở chỗ : nó đợc đa ra vào lúc 2 cha con đang ăn cơm, phải tr¶ lêi ngay. Em bÐ tr¶ lêi vua b»ng mét c©u hái kh¸c nh mét lêi th¸ch thøc nhµ vua  Vua còng thõa hiÓu c¸ch gi¶i th«ng minh cña em bÐ, cµng cñng cè niÒm tin cña m×nh  ban thëng rÊt hËu. 4. Câu đố 4 và lời giải - Khác về ý nghĩa chính trị, ngoại giao của nó. Giải đợc thì tự hào. Không giải đợc thì nhục nh·, xÊu hæ, sÜ diÖn quèc gia bÞ tæn th¬ng nghiªm träng. - Câu đó oái oăm, cả triều đình không ai giải đợc  tài năng của em đợc đề cao..

(9) - Với em bé câu đố này quá dễ dàng. Giống nh một trò chơi, vừa chơi vừa đọc, vừa hát lên bài đồng dao lục bát hồn nhiên, nhí nhảnh, trẻ thơ. - Cứ làm theo lời bài đồng dao ấy, thì sẽ xâu đợc sợi chỉ qua vỏ con ốc vòng vèo, ngoằn ngoÌo. a. Néi dung - Trí thông minh, sáng láng hơn ngời của em bé đợc thể hiện qua 4 lần giải đố. Mỗi một câu đố, mỗi một kiểu, dạng nh những tình huống, oái oăm, rắc rối. Nhng tất cả đều đã bị vợt qua bởi trí tuệ sắc sảo, t duy nhạy bén, mẫn tiệp của cậu bé. Em nhanh chóng nhận ra bản chất của vấn đề, tìm ngay ra cách giải hợp lí nhất. b. NghÖ thuËt - Mỗi câu đố có một cách giải không hoàn toàn trùng nhau, nhng đều rất bất ngờ, thú vị, gây cho ngời đọc sự cảm phục sâu xa. Em bé là một đứa đầy bản lĩnh, ứng xử nhanh nhẹn, khéo léo, hồn nhiên, vẫn rất trẻ thơ. Rõ ràng trí tuệ dân gian, nhân cách ngời lao động Việt Nam đã đợc kết tinh trong hình tợng cậu bé thông minh. c. ý nghÜa - Đề cao trí thông minh, đề cao kinh nghiệm đời sống. - ý nghÜa hµi híc, mua vui III. C©y bót thÇn *. KiÕn thøc : - Quan niệm của nhân dân về công lý xã hội, mục đích của tài năng nghệ thuật và ớc mơ kh¶ n¨ng k× diÖu cña con ngêi. - N¾m v÷ng cèt truyÖn - Mã Lơng, chú bé nghèo, ham vẽ, say mê tự học, thành tài, đợc thởng bút thần - M· L¬ng ®em tµi phôc vô nh©n d©n, trõng trÞ kÎ ¸c * ý nghÜa t tëng - Ngîi ca chó bÐ häa sü nh©n d©n v× d©n diÖt ¸c - Khẳng định triết lý dân gian + Khæ häc thµnh tµi + Con ngêi cã thÓ v¬n tíi tµi n¨ng kú diÖu + Tµi n¨ng tõ nh©n d©n mµ ra + Phôc vô nh©n d©n, tµi n¨ng cµng cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn. * §Æc s¾c, nghÖ thuËt - TruyÖn cæ tÝch thÇn kú vÒ nh©n vËt th«ng minh, tµi giái - YÕu tè thÇn kú xoay quanh hiÖn tîng c©y bót thÇn *giíi thiÖu bµi : Lµ 1 trong nh÷ng truyÖn cæ tÝch thÇn kú, thuéc tiÓu lo¹i truyÖn kÓ vÒ những con ngời thông minh, tài giỏi, ‘Cây bút thần’ đã trở thành truyện bình dân quen thuộc đối với cả trăm triệu ngời dân Trung Quốc và Việt Nam từ bao đời nay. Câu truyện kh¸ ly kú, xoay quanh sè phËn cña M· L¬ng, tõ 1 em bÐ nghÌo khæ trë thµnh 1 häa sü lõng danh víi c©y bót thÇn kú diÖu, gióp d©n diÖt ¸c. * H×nh tîng M· L¬ng víi c©y bót thÇn M· L¬ng lµ nh©n vËt trung t©m g¾n liÒn víi h×nh tîng nghÖ thuËt c©y bót thÇn. C¶ 2 cã mÆt từ đầu tới cuối, góp phần thể hiện chủ đề t tởng của truyện và ý đồ nghệ thuật của tác giả. 3. Mã Lơng dùng bút thần chống lại tên địa chủ và tên vua tham lam độc ác - Để đối phó với tên địa chủ em vẽ bánh để ăn, vẽ lò đề sởi, vẽ thang để trốn, ... vẽ cung tên để kết thúc đời tên địa chủ. - Đối với vua : Khi thời cơ đến, .. em vẽ liên tục những đờng cong lớn... chôn triều đình nhà vua díi mu«n líp sãng b¹c ®Çu... trõ h¹i cho d©n. - Nh vậy : Mã Lơng rất căm ghét tên địa chủ, tên vua tham làm độc ác - Tác giả đã để nhân vật trải qua nhiều tính huống từ thấp đến cao. Cây bút thần đã trở thành vũ khí lợi hại chiến đấu, chiến thắng .... kẻ thù.  §ã lµ thÓ hiÖn m¬ íc cña ngêi n«ng d©n Trung Quèc thêi phong kiÕn  m¬ íc tù do, gi¶i phãng cña nh©n d©n xa.  Chi tiết này là một chi tiết nghệ thuật đặc sắc, giàu ý nghĩa nghệ thuật..

(10) - Nh một nhịp cầu nghệ thuật nối liền hai cuộc đấu tranh  mạch chuyện T hợp lí. - Chøng tá tµi n¨ng nghÖ thuËt cña M· L¬ng - Mã Lơng là họa sĩ của ngời dân lao động  Bút thần khi ở trong tay Mã Lơng – một nghệ sĩ chân chính với mục đích chính nghĩa mới có thể làm ra nghệ thuật đích thực. * KÕt chuyÖn më nh÷ng dông ý râ nghÖ thuËt vµ nghÖ sÜ chØ cã søc m¹nh to lín vµ k× diÖu và chỉ khi đợc tắm mình trong đời sống của nhân dân, phục vụ nhân dân, mãi thuộc về nhân d©n. a. NghÖ thuËt - Truyện đợc xây dựng theo trí tởng tợng độc đáo của nhân dân – Có nhiều chi tiết lí thú gîi c¶m. - Cây bút thần là chi tiết tởng tợng, thần kì, đặc sắc. b. ý nghÜa - Thể hiện quan niệm của nhân dân về công lí xã hội, về mục đích tài năng nghệ thuật. - ThÓ hiÖn íc m¬ vÒ nh÷ng kü n¨ng k× diÖu cña con ngêi. - Thể hiện quan niệm của nhân dân về công lí xã hội, về mục đích tài năng nghệ thuật. - ThÓ hiÖn íc m¬ vÒ nh÷ng kü n¨ng k× diÖu cña con ngêi. c. Ghi nhí : SGK 1. NghÖ thuËt - Truyện đợc xây dựng theo trí tởng tợng độc đáo của nhân dân – Có nhiều chi tiết lí thú gîi c¶m. - Cây bút thần là chi tiết tởng tợng, thần kì, đặc sắc. 2. ý nghÜa - Thể hiện quan niệm của nhân dân về công lí xã hội, về mục đích tài năng nghệ thuật. - ThÓ hiÖn íc m¬ vÒ nh÷ng kü n¨ng k× diÖu cña con ngêi. - Thể hiện quan niệm của nhân dân về công lí xã hội, về mục đích tài năng nghệ thuật. - ThÓ hiÖn íc m¬ vÒ nh÷ng kü n¨ng k× diÖu cña con ngêi. 3. Ghi nhí : SGK IV. LuyÖn tËp a. ViÕt phÇn kÕt truyÖn theo ý em. b. §Æt tªn cho truyÖn. c. So s¸nh nh©n vËt : 4: Hớng dẫn học ở nhà: : Em bé thông minh và nhân vật Mã Lơng để thấy rõ sự giống nhau vµ kh¸c Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng 6A: 6B :. chủ đề 5 : từ loại tiếng việt. 1. Tæ chøc: 6A: 6B: 2. KiÓm tra bµi cò : 3.Bµi míi : 1- Tõ lµ g×? Từ là đơn vị ngôn ngữ nhỏ nhất dùng để đặt câu. 2- Từ đơn và từ phức - Từ đơn: Là từ gồm 1 tiếng -Tõ phøc: Lµ tõ gåm 2 hoÆc nhiÒu tiÕng Tõ ghÐp: : C¸c tiÕng cã qhÖ nghÜa - Tõ l¸y: C¸c tiÕng cã qhÖ ©m 3. Tõ mîn.

(11) + Từ mợn là từ của 1 ngôn ngữ khác đợc nhập vào ngôn ngữ tiếng Việt để biẻu thị những sự vật, hiện tợng, đặ điểm ... mà tiếng Việt cha có từ thích hợp. + Bé phËn tõ mîn: - Chñ yÕu mîn tõ tiÕng H¸n. Ngoµi ra mîn tõ ng«n ng÷ Ên ¢u (Ph¸p; Anh; Nga ...) + C¸ch viÕt: - Từ đã đợc Việt hoá mức cao: Viết nh từ thuần Việt - Từ cha đợc Việt hoá hoàn toàn: Dùng gạch nối giữa các tiếng. * Ghi nhí 1/25 4. Nguyªn t¾c mîn tõ: - Nh÷ng ch÷ ta kh«ng cã => cÇn mîn - Kh«ng mîn tõ níc ngoµi mét c¸ch tuú tiÖn 5.NghÜa cña tõ lµ g×? Ng÷ liÖu + NX: - Mçi chó thÝch gåm 2 bé phËn: Từ và nội dung của từ; Chúng đợc ngăn cách bởi dấu hai chấm (:) - Bé phËn sau dÊu 2 chÊm lµ nghÜa cña tõ – øng víi phÇn néi dun trong m« h×nh => Từ là đơnvị ngôn ngữ 2 mặt: / MÆt néi dung: Lµ nghÜa cña tõ biÓu thÞ / MÆt h×nh thøc gåm: - H×nh thøc ng÷ ©m - H×nh thøc cÊu t¹o - H×nh thøc ng÷ ph¸p => øng víi phÇn tríc dÊu 2 chÊm. Lu ý: - Khi nãi, viÕt: Thay dÊu 2 chÊm b»ng tõ cã tÝnh K§ “lµ” - Chỉ ra nó là từ đơn hay phức và tác dụng trong việc diễn đạt ND * Ghi nhí 1: SGK Tr 35 * C¸ch gi¶i thÝch nghÜa cña tõ: 2 c¸ch gi¶i thÝch - Giải thích bằng cách trình bày khái niệm mà từ đó biểu thị. (VD: tập quán) - Giải thích bằng cách đa ra các từ đồng nghĩa hoặc trái nghĩa. (VD: Lẫm liệt, nao núng) 4: Híng dÉn häc ë nhµ:¤n t©p tõ lo¹i tiÕng viÖt Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng 6A: 6B :. chủ đề 6 : luyện tập về từ loại tiếng việt. 1. Tæ chøc: 6A: 6B: 2. KiÓm tra bµi cò : 3.Bµi míi : 1- Tõ nhiÒu nghÜa *Ng÷ liÖu: Bµi th¬ “ Nh÷ng c¸i ch©n” - C¸c nghÜa cña tõ ch©n: - Bộ phận dới cùng của cơ thể dùng đi, đứng - Bộ phận dới cùng của đồ vật, đỡ bộ phận khác -Bé phËn díi cïng tiÕp gi¸p, b¸m chÆt vµo mÆt nÒn - Tõ “ch©n” lµ tõ nhiÒu nghÜa - Tõ cã thÓ cã mét nghÜa hay nhiÒu nghÜa. * Ghi nhí 1 (SGK Tr 56) 2. HiÖn tîng chuyÓn ngh·a cña tõ - NghÜa ®Çu tiªn gäi lµ nghÜa gèc. (nghÜa ®en, nghÜa chÝnh).

(12) - NghÜa gèc: Lµ c¬ së h×nh thµnh vµ suy ra c¸c nghÜa sau - NghÜa sau: Lµm phong phó cho nghÜa ®Çu tiªn. - Gi÷a nghÜa gèc vµ nghÜa chuyÓn bao giê còng cã mét nÐt nghÜa, mét bé phËn trïng lÆp. - Muốn hiểu đợc nghĩa chuyển trớc hết căn cứ vào văn cảnh mà từ xuất hiện và phải dựa vµo nghÜa gèc. * Chó ý: - Trong câu, thông thờng mỗi từ chỉ đợc dùng với 1 nghĩa. - Trong TP VH, 1 số từ có thể đợc hiểu theo cả nghĩa góc và nghĩa chuyển -> tạo liên tởng phong phó. 3. LÆp tõ: a. Tre: 7 lÇn; Gi÷: 4 lÇn; Anh hïng: 2 lÇn -> NhÊn m¹nh ý, t¹o nhÞp ®iÖu hµi hßa nh mét bµi th¬ cho v¨n xu«i => §ã lµ mét biÖn ph¸p tu tõ. b. TruyÖn d©n gian: 2 lµn -> Lçi lÆp tõ (dïng tõ trïng lÆp) => / G©y c¶m gi¸c nÆng nÒ, nhµm ch¸n; / Vèn tõ nghÌo, dïng tõ kh«ng lùa chän, c©n nh¾c / Kh«ng cung cÊp néi dung míi. / Bỏ từ lặp câu vẫn rõ nghĩa mà nội dung diễn đạt lại thanh thoát, nhẹ nhàng - C¸ch ch÷a: 2 c¸ch: / Bá tõ trïng lÆp, gi÷ nguyªn kÕt cÊu / Thay từ đồng nghĩa, đảo vị trí câu VD: Em rất thích đọc truyện dân gian vì truyện có nhiều chi tiết tởng tợng kỳ ảo. 4. LÉn lén c¸c tõ gÇn ©m: a/ Tham quan: Xem tận mắt để mở rộng hiểu biết hoặc học tập kinh nghiệm b/ - NhÊp nh¸y: / Më ra nh¾m vµo liªn tiÕp / ¸nh s¸ng lóc lãe, lóc t¾t liªn tiÕp - Mấp máy: Cử động khẽ và liên tiếp -> Kh«ng hiÓu râ nghÜa, kh«ng nhí chÝnh x¸c tõ, lÉn lén c¸c tõ gÇn ©m VD: Hñ tôc – Thñ tôc Bµng quan – Bµng quang * C¸ch ch÷a: Ph¶i nhí chÝnh x¸c tõ, hiÓu râ nghÜa cña tõ mµ m×nh dïng, kh«ng viÕt tïy tiÖn. * LuyÖn tËp: 1. Bµi tËp 1/68: a/- Bá tõ: b¹n; ai; còng; rÊt; lÊy; lµm; b¹n; Lan. - Sửa: Lan là một lớp trởng gơng mẫu nên cả lớp đều quý mến. b/ - Bá: c©u chuyÖn Êy; Thay mét sè tõ - Söa: Sau khi nghe c« gi¸o kÓ, chóng t«i ai còng thÝch nh÷ng nh©n vËt trong c©u chuyÖn ấy vì họ đều là những ngời có phẩm chất đạo đức tốt. c/ - Bá tõ: lín lªn - Söa: Qu¸ tr×nh vît nói cao còng lµ qu¸ tr×nh con ngêi trëng thµnh 2. Bµi tËp 2/69: a/ Linh động = sinh động b/ Bµng quang = bµng quan => Nhí kh«ng chÝnh x¸c h×nh thøc ng÷ ©m. 5. Dùng từ không đúng nghĩa a/ YÕu ®iÓm: §iÓm quan träng b/ §Ò b¹t: Cö gi÷ chøc vô cao h¬n (kh«ng ph¶i do bÇu cö) c/ Chứng thc: Xác nhận là đúng sự thật => Do dùng từ không đúng nghĩa + Cách chữa: Thay từ đúng nghĩa.

(13) a/ YÕu ®iÓm = nhîc ®iÓm; ®iÓm yÕu b/ §Ò b¹t – bÇu c/ Chứng thực = chứng kiến (trông thấy tận mắt sự việc nào đó) + Nguyªn nh©n: - Kh«ng biÕt nghÜa cña tõ - HiÓu sai nghÜa - Hiểu nghĩa không đầy đủ + C¸ch kh¾c phôc: - Kh«ng hiÓu hoÆc hiÓu cha râ nghÜa th× cha dïng. - Khi cha hiÓu nghÜa th× tra tõ ®iÓn * LuyÖn tËp 1. Bµi tËp 1/ 75: (HS lµm vµo SGK råi tr×nh bµy) 2. Bµi tËp 2/ 76: a/ Khinh khØnh b/ KhÈn tr¬ng c/ B¨n kho¨n 3. Bµi tËp 3/ 76: a/ Thay từ đá = đến; Tống = tung. b/ Thay thùc thµ = thµnh khÈn; Bao biÖn = ngôy biÖn. c/ Thay tinh tó = tinh tóy 4: Híng dÉn häc ë nhµ: LuyÖn tËp vÒ tõ lo¹i tiÕng viÖt lµm bµi tËp trong SGK T 75,76. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng 6A: 6B :. chủ đề 7 : cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ. 1. Tæ chøc: 6A: 6B: 2. KiÓm tra bµi cò : 3.Bµi míi : 1/ §Æc ®iÓm cña danh tõ - Danh tõ lµ nh÷ng tõ chØ ngêi, vËt, hiÖn tîng, kh¸i niÖm + DT chØ ngêi: Vua, häc sinh + DT chØ vËt: Tr©u, chã.. + Danh tõ chØ sùvËt: Thóng, g¹o, biÓn… + DT chØ hiÖn tîng: SÊm, ma + DT chỉ khái niệm: Đạo đức, học lực, tính tình… - Chøc vô chñ yÕu cña danh tõ trong c©u + Lµm chñ ng÷ + NÕu lµm vÞ ng÷ cÇn cã thªm tõ "lµ" Ghi nhí1 SGK trang 86 2/ Ph©n lo¹i danh tõ Gåm 2 lo¹i lín: - DT chỉ đơn vị: Nêu tên đơn vị dùng để tínhđếm, đo lờng sự vật. Chia làm 2 loại / DT chỉ đơn vị tự nhiên (loại từ) / Danh từ chỉ đơn vị quy ớc + DT chỉ đơn vị chính xác + DT chỉ đơn vị ớc chừng - DT chØ sù vËt: Nªu tªn tõng lo¹i hoÆc tõng c¸ thÓ ngêi, vËt, hiÖn tîng, kh¸i niÖm * DT chỉ đơn vị DT chung:.

(14) Vua, công ơn, tráng sĩ, đền thờ, làng, xã, huyện DT riªng: Phï §æng Thiªn v¬ng, Giãng, Phï §æng, Gia L©m, Hµ Néi => DT chØ sù vËt gåm 2 lo¹i + DT chung: Lµ tªn gäi mét lo¹i sù vËt (chØ chung, kh«ng ph¶i viÕt hoa) + DT riêng: Là tên riêng của ngời, vật, địa phơng -> ViÕt hoa ch÷ c¸i ®Çu tiªn cña tÊt c¶ c¸c tiÕng VD: NguyÔn Thu Lan, ViÖt Nam, Tiªn C¸t * C¸c quy t¾c viÕt hoa: - Tên ngời, tên địa lý: Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi tiếng (Việt Trì) - Tên ngời, tên địa lý nớc ngoài phiên âm trực tiếp + Viết hoa chữ cái đầu tiên mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó + Mét bé phËn gåm nhiÒu tiÕng, gi÷a c¸c tiÕng cã g¹ch nèi - Tªn riªng cña c¸c c¬ quan, tæ chøc, gi¶i thëng, hu©n ch¬ng … lµ mét côm tõ, ch÷ c¸i ®Çu tiên của cụm từ đợc viết hoa * Ghi nhí: SGK trang 109 II/ LuyÖn tËp Bµi 1: - DT chung: Ngày xa, miền, đất, nớc, thần - DT riªng: L¹c ViÖt, B¾c Bé, Long N÷, L¹c Long Qu©n Bµi 2: a. Chim, M©y, Níc, Hoa, Ho¹ Mi b. ót: Tªn riªng cña nh©n vËt c. Ch¸y: Tªn riªng cña mét lµng  Đều là danh từ riêng vì chúng đợc dùng để gọi tên riêng của 1 sự vật cá biệt, duy nhất mµ 1/ Côm danh tõ lµ g×? Ng÷ liÖu: - PhÇn trung t©m : ngµy, vî chång, tóp lÒu - Phần phụ ngữ: Xa, hai, ông lão đánh cá, một, nát, trên bờ bỉn  Cụm danh từ: Ngày xa, hai vợ chồng ông lão đánh cá, một túp lều nát trên bờ biển * §Æc ®iÓm ng÷ nghÜa: DT+ tõ ng÷ kh¸c= côm danh tõ - Côm danh tõ: Lµ tæ hîp tõ do danh tõ víi mét sè tõ ng÷ phô thuéc nã t¹o thµnh - Nghĩa của cụm danh từ đầy đủ hơn nghĩa của một danh từ - Số lợng phụ ngữ càng tăng, càng phức tạp thì nghĩa của cụm danh từ càng đầy đủ hơn * §Æc ®iÓm ng÷ ph¸p - Cụm danh từ hoạt động trong câu nh một danh từ (có thể làm chủ ngữ, phụ ngữ, khi làm vị ngữ phải có từ “là”đứng trớc) Ghi nhí: SGK trang 117 2/ CÊu taä cña côm danh tõ *Tõ ng÷ phô tríc: 2 lo¹i + Tríc1: Phô ng÷ chØ sè lîng: Mäi, c¸c, nh÷ng, tõng, mçi, hai, ba, bèn….. + Tríc 2: Phô ng÷ chØ toµn thÓ: TÊt c¶, toµn bé, hÕt th¶y… VD: TÊt c¶ c¸c em häc sinh (Tr1+Tr 2 cïng cã m¾t trong côm) Toµn thÓ häc sinh (Tr 2 xuÊt hiÖn côm danh tõ) Nh÷ng c¸i bµn (Tr1 xuÊt hiÖn trong côm danh tõ) * Tõ ng÷ phô sau: 2 lo¹i S1, S2 + S1: Phụ ngữ chỉ đặc điểm (nếp, đực, sau) +S1: Phô ng÷ chØ vÞ trÝ (Êy) - PhÇn trung t©m: Cã thÓ lµ 1 tõ, cã thÓ lµ 1 bé phËn ghÐp 2 tõ VD: Em học sinh này  dạng đầy đủ Häc sinh nµy ThiÕu Tr1 Em nµy ThiÕu Tr2.

(15) - Gåm 2 lo¹i +T1: chỉ đơn vị tính toán, chủng loại, khái quát +T2: Chỉ đối tợng tính toán, đối tợng cụ thể M« H×nh côm danh tõ: TÊt c¶ nh÷ng em häc sinh ch¨m ngoan Êy Tr 2 Tr1 TT1 TT2 S1 S2 PhÇn tríc PhÇn TT PhÇn sau Ghi nhí 2: SGK trang upload.123doc.net 1/ Cụm động từ là gì? + Các động từ trung tâm + Phụ ngữ đứng trớc + Phụ ngữ đứng sau  Cụm động từ * Vai trß cña phô ng÷ - Bổ sung ý nghĩa cho động từ: Rõ ràng, cụ thể - NhiÒu khi kh«ng thÓ thiÕu * Chức năng ngữ pháp của cụm Đ. từ so với động từ: - §éng tõ lµm vÞ ng÷ trong c©u - Cụm động từ cũng làm vịngữ trong câu  Cụm động từ hoạt động trong câu nh một động từ (có thể làm vị ngữ; khi làm chủ ngữ thì mÊt kh¶ n¨ng kÌm theo c¸c phô ng÷ tríc) Ghinhí 1: SGK trang 148 2/ Cấu tạo của cụm động từ Bài 1: (Tr 148) a. Còn đang đùa nghịch ở sau nhà b. - yªu th¬ng MÞ N¬ng hÕt mùc - muèn kÐn cho con… c. - đành tìm cách giữ sứ thần - để có thì giờ ®i hái ý kiÕn em bÐ th«ng minh nä Bµi 3: -Phụ ngữ cha đứng trớc các động từ: biết, trả lời Mang ý nghĩa phủ định tơng đối - Phụ ngữ không đứng trớc các động từ: biết, đápmang ý nghĩa phủ định tuyệt đối không ph¶i dï 1/ §Æc ®iÓm cña tÝnh tõ Tính từ: Là từ chỉ đặc điểm, tính chất của sự vật, hành động, trạng thái - So sánh với động từ * Gièng: / Cã thÓ kÕt hîp víi: §·, sÏ, ®ang, còng, vÉn / Cïng cã kh¨ n¨ng lµm chñ ng÷ *Kh¸c: / ĐT kết hợp hãy, chớ, đừng; TT hạn chế / Kh¶ n¨ng lµm vÞ ng÷ trong c©u: TÝnh tõ h¹n chÕ h¬n §T2/ C¸c lo¹i tÝnh tõ: 2 lo¹i a. tính từ chỉ đặc điểm tơng đối: Kết hợp đợc với các từ chỉ mức độ b. Tính từ chỉ đặc điểm tuyệt đối: không thể kết hợp với các từ chỉ mức độ Ghi nhí 2: SGK trang 154 3/ Côm tÝnh tõ - Phần trớc: Biểu thị quan hệ thời gian, sự tiếp diễn, mức độ của đặc điểm, tính chất, sự khẳng định hay phủ định - Phần sau: Biểu thị vị trí, sự so sánh, mức độ phạm vi hay nguyênnhân của đặc điểm, tính chÊt -PhÇn trung t©m: TÝnh tõ.

(16) * LuyÖn tËp: §äc vµ t×m c¸c côm tÝnh tõ trong c©u Bµi 1: a. sun sun nh con đỉa b. chần chẫn nh cái đòn càng c. bÌ bÌ nh c¸i qu¹t thãc d. sừng sững nh cái cột đình e. tun tñn nh c¸i chæi sÓ Bµi 2: - Các tính từ đều là từ láy, có tác dụng gợi hình, gợi cảm - H×nh ¶nh mµ tÝnh tõ gîi ra lµ SV tÇm thêng, kh«ng gióp cho viÖc nhËn thøc SV to lín (con voi) - §Æc ®iÓm chung cña 5 «ng thÇy bãi: nhËn thøc h¹n hÑp, chñ quan 4. Cñng cè, dÆn dß : - Gi¸o viªn hÖ thèng, kh¸i qu¸t néi dung c¬ b¶n vÒ tÝnh tõ vµ côm tÝnh tõ - N¾m v÷ng bµi häc, thuéc ghi nhí, lµm bµi tËp 3, 4 SGK trang 156 - ¤n tËp toµn bé kiÕn thøc ph©n m«n TiÕng ViÖt, chuÈn bÞ kiÓm tra häc kú I Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng 6A: 6B :. chủ đề 8 : luyện tập về văn miêu tả. 1. Tæ chøc: 6A: 6B: 2. KiÓm tra bµi cò : 3.Bµi míi : 1: Theá naøo laø vaên mieâu taû a/ Đọc và suy nghĩ các tình huống sau * Tình huoáng 1: Tên đường – số nhà – đặc điểm bề ngoài của ngôi nhà * Tình huoáng 2 Vò trí treo chieác aùo – maøu saéc – kieåu may cuûa chieác aùo * Tình huoáng 3 Thân hình cân đối , cao , khỏe mạnh , thịt rắn chắc nổi từng tảng rất đẹp --- Duøng vaên mieâu taû Nêu những đặc điểm , tính chất nổi bật của sự vật , con người Văn bản Bài học đường đời đầu tiên - Deá Meøn Caøng maãn boùng Vuốt cứng , nhọn hoắt Caùnh daøi kín xuoáng chaám ñuoâi Đầu to nỗi từng tảng bướng Raêng ñen nhaùnh ………. Raâu daøi , uoáng cong ……….

(17) - Cường tráng , khỏe mạnh , đẹp trai. Qua miêu tả về càng , cánh , đầu , raêng , raâu Deá Choaét Người gầy gò , dài nghêu ………. Cánh ngắn củn , hở cả mạng sườn Caøng beø beø , troâng xaáu xí Raâu cuït nguûn Maët ngaån ngaån ngô - OÁm yeáu , xaáu xí _ Qua miêu tả về người , cánh , càng , râu , mặt - Văn miêu tả phải quan sát kĩ , nêu lên những đặc điểm tính chất nỗi bật của sự vật Ghi nhớ:Học thuộc lòng sgk 16 * Luyeän taäp Soá 1(16) Đoạn 1: Miêu tả hình dáng Mèn khỏe mạnh , cường tráng Điểm nỗi bật : Càng , vuốt , cánh , đầu , râu Đoạn 2: Tả hình ảnh chú bé liên lạc nhỏ nhắn , nhanh nhẹn , hồn nhiên Điểm nỗi bật : Hình dáng , trang phục , hoạt động , tính tình Đoạn 3: Miêu tả hình ảnh tranh giành mồi của những cò , sếu , vạc , cốc , ……. Điểm nỗi bật : Nước đầy , tôm tép tấp nập… họ cãi cọ ………chẳng được miêng nào Số 2(17) a/ Lạnh lẽo , ẩm ướt , gió bốc , mưa phùn Ñeâm daøi , ngaøy ngaén Bầu trời u ám Caây coái trô troïi khaúng khuûi Mùa của hoa đào mận b/ Taû maët meï _ Khuoân maët traùi xoan , dòu hieàn , phuùc haäu _ Mắt to long lanh chan chứa tình yêu thương trìu mến _ Miệng luôn nở nụ cười xinh tươi Soá 3(17) Đọc thêm : Lá Rụng (Khái Hưng) Ghi nhí 3; SGK trang 155 CAÂU HOÛI TRAÉC NGHIEÄM. Caâu 1: Vaên mieâu taû khoâng coù daïng baøi naøo ? A: Vaên taû caûnh C: Văn tả đồ vật.

(18) B: Văn tả người D: Thuật lại một câu chuyện nào đó Caâu 2: Nhaän xeùt naøo sau ñaây chöa chính xaùc veà vai troø vaø ñaëc ñieåm cuûa vaên mieâu taû ? A: Giúp người đọc hình dung được những điểm nỗi bật của một sự vật , sự việc , con người B: Là hiện ra trước mắt những đặc điểm nỗi bật của một sự vật , sự việc , con người C: Bộc lộ rõ nhất tâm trạng của người , vật được miêu tả D: Bộc lộ rõ nhất năng lực quan sát của người viết , người nói 2. Quan sát , tưởng tượng , so sánh và nhận xét trong văn miêu tả - Đọc các đoạn văn Trả lời các câu hỏi a/ Tìm hiểu các đoạn Đoạn 1: Tái hiện hình ảnh ốm yếu , tội nghiệp của dế Choắt Người gầy dài luê nghêu Cánh ngắn hở cả mạng sườn Caøng beø beø naëng neà Raâu ria cuït moät maãu Maët muõi ngaån ngaån ngô Đoạn 2: Tả quang cảnh vừa đẹp thơ mộng , vừa mênh mông hùng vĩ của sông nước Cà Mau _ Soâng ngoøi keânh raïch vuûa giaêng chi chít _ Trời xanh , nước xanh _ Tiếng sóng rì rào của khu rừng _ Sông Năm Căn rộng , nước đổ ầm ầm ra biển _ Cá nước bơi hàng đàn _ Rừng đước dựng lên cao ngất Đoạn 3: Miêu tả hình ảnh đầy sức sống của cây gạo và màu xuân , các loài chim _ Caây gaïo goïi chim ríu rít Cây gạo sừng sững Chaøo maøo , saùo naâu , saùo ñen …… bay ñi , bay veà troø chuyeän , treâu gheïo , tranh caûi b/ Năng lực quan sát độc đáo c/ Tìm các câu avn8 dùng sự liên tưởng , so sánh Hs đọc các câu văn có sự liên tưởng , so sánh.

(19) Đoạn 1: Sự liên tưởng , tưởng tượng , so sánh , độc đáo . Hình dung bộ dạng khó coi , tức cười , xấu xí nhưng rất đáng thương Đoạn 2: Tiềm năng dồi dào , giàu đẹp vùng Cà Mau Đoạn 3: HÌnh dáng ngày hội hoa đăng với tháp đèn khổng lồ đẹp , vui tươi - Đọc – nhận xét đoạn văn ……ầm ầm ……như thác……nhô lên hụp xuống như người bơi ếch ……như hai dãy trường thành vô tận - Nếu bỏ đi thì sự giàu có , phong phú , đa dạng của vùng Cà Mau sẽ bị hạn cheá *Ghi nhớ Hoïc thuoäc sgk 28 * Luyeän taäp Soá 1(28.29) _ Người đọc có thể dễ dàng nhận ra bởi những tên gọi (địa danh) quen thuộc trong đoạn . Đó cũng những hình ảnh miêu tả đặc sắc và tiêu biểu * Điền từ : ……göông baàu duïc ……cong cong……laáp loù……coå kính……xanh um Soá 2(29) … Đầu tôi to và nổi từng tảng rất bướng Răng đen lúc lào cũng nhai ngoàm ngoạp Râu dài , uốn cong một vẻ rất đỗi hùng dũng Toâi laáy laøm haõnh dieän veà caëp raâu aáy laém Soá 3(29) Ngôi nhà em ở là một ngôi nhà ba tầng cao ráo , sáng sủa . Tường nhà quét màu vàng chanh , cửa sơn xanh , cửa kính chớp đều được lau chùi sạch sẽ . Ngoâi nhaø coù raát nhieàu phoøng , phoøng khaùch keâ moät boä baøn gheá salong vaø chiếu tủ bích phê màu huyết dụ rất đẹp … Soá 4(29) _ Mặt trời tròn trĩnh phúc hậu như lòng đỏ một quả trừng thiên nhiên đầy ñaën _ Bầu trời rộng lớn và cao vòi vọi trong xanh như màu nước biển _ Những hàng cây thẳng tắp như những dãy trường thành vô tận _ Núi (đồi) trùng trùng , điệp điệp _ Những ngôi nhà cao tầng sát nhau với nhiều màu sơn tạo thành bức tranh sơn màu rất đẹp.

(20) Soá 5(29) Hs tự viết một cảnh mà hs đã có dịp quan sát  Đọc trước tập thể lớp  Nhận xeùt 4 Cñng coá 5/ Daën doø ¤n tËp : -Quan sát , tưởng tượng , so sánh và nhận xét trong văn miêu Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng 6A: 6B : chủ đề 9 : bồi dỡng nâng cao về so sánh ,nhân hóa. 1. Tæ chøc: 6A: 6B: 2. KiÓm tra bµi cò : ThÕ nµo lµ so s¸nh ? nh©n hãa? 3. Bµi míi: 1: So saùnh laø gì ? a: Ví duï - Những tập hợp từ chứa hình ảnh so sánh? _ Treû em nhö buùp treân caønh _ Rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận - Các sự vật – sự việc so sánh với nhau _ Treû em – buùp treân caønh _ Rừng đước – hai dỹa trường thành vô tận . Giữa chúng có những nét giống nhau . Làm nổi bật được cảm nhận của người nói , viết . Làm câu văn , thơ tăng sức gợi hình – cảm cho sự diễn đạt - Nhaän xeùt Khác nhau về từ so sánh b. Ghi nhớ 1: Hoïc thuoäc sgk 24 2: Caáu taïo cuûa pheùp so saùnh - Các từ so sánh là , như là , y như , tựa như , giống như , tựa như là , bằng , chưa bằng …………… -Nhaän xeùt _ Vắng mặt các yếu tố trong so sánh và có sự thay đổi trật từ các yếu tố so saùnh Câu 1: Vắng từ pt SS , từ SS Câu 2: Vế B lên trước vế A , từ SS đưa lên trước vế A b Ghi nhớ 2.

(21) Hoïc thuoäc sgk 25 * Luyeän taäp Soá 1(25) a/ So sánh động loại * So sánh người với người Thaày thuoác nhö meï hieàn * So sánh vật với vật Soâng ngoøi , keânh raïch caøng buûa giaêng chi chít nhö maïng nheän b/ So sánh các loại * So sánh vật với người Cá nơi bơi hàng đàn đen trũi như người bơi ếch * Sosánh cái cụ thể với cái trừu tượng Sự nghiệp của chúng ta giống như rừng cầy đương lên đầy nhựa sống và ngày càng lớn mạnh nhanh chóng Soá 2(26) . Khoûe nhö traâu . Ñen nhö coät nhaø chaùy . Traéng nhö boâng . Cao nhö nuùi Soá 3(26) * Hai cái răng đen nhánh lúc nào cùng nhai ngoàm ngoạp như lưỡi liềm maùy laøm vieäc _ ……người gầy gò và dìa nghêu như một gã nghiện thuốc phiện _ Cánh chỉ ngắn củn như người cởi trần …… _ Chú mày hôi như cú mào ta nào chịu được * Soâng ngoøi , keânh raïch buûa giaêng chi chít nhö maïng nheän _ ……nước đổ ầm ầm ngày đêm như thác _ Cá nước bơi hàng đàn đen trũi như người bơi ếch …………… _ Rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy … _ Pheùp so saùnh _ Mô hình cấu tạo đầy đủ của phép so sánh CAÂU HOÛI TRAÉC NGHIEÄM. Cho các từ , cụm từ sau : Hai chiếc máy xén lúa , cú mèo , một gã nghiện thuốc phiện , mọi khi , cái dùi sắt ; Hãy điền vào chỗ trống để hoàn thiện những phép so sánh sau : A: Cái chàng dế Choắt người gầy gò và dài lêu nghêu như ……….

(22) B: Chuù maøy hoâi nhö …………. C: Tôi ra đứng ở cửa hang như …………………….. D: Moû Coác nhö ……………….. E: Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như ………….. 2. Nhaân hoùa laø gì ? a Ví duï - “Ông” trời mặt áo giáp đen ra trận Caây mía muøa göôm Kieán haønh quaân - Gọi là phép tu từ nhân hóa - So sánh cách diễn đạt _ Cách diễn đạt trên hay hơn vì có dùng phép nhân hóa - Nhân hóa có tính gợi hình ảnh , làm cho các sự vật , sự việc được miêu tả gần gủi hơn với con người * Ghi nhớ 1 Hoïc thuoäc sgk 57 2. Caùc kieåu nhaân hoùa - Ví duï: - Pheùp nhaân hoùa _ Mieäng , tai , maét , chaân , tay _ Tre _ Traâu -Nhaân hoùa baèng caùch naøo ? _ Dùng từ ngữ vốn gọi người để gọi sự vật (câu A) _ Dùng từ ngữ vốn chỉ hoạt động , tính chất của người để chỉ hoạt động , tính chaát cuûa vaät (caâu B) _ Trò chuyện , xưng hô với vật như với người (câu C) *Ghi nhớ 2 Hoïc thuoäc sgk 58 -. Luyeän taäp Soá 1(58) …… ñoâng vui , meï , con , anh , em tíu tít …… baän roän - Làm cho quang cảnh bến cảng được miêu tả sống động hơn , người đọc dễ hình dung được cảnh nhộn nhịp bận rộn Soá 3(58).

(23) _ Cách 1 : Tác giả dùng phép nhân hóa từ “Rơm” được viết hơn như tên riêng của người làm cho việc miêu tả chổi gần với cách miêu tả người Caùch 1: Vaên baûn bieåu caûm Caùch 2: Vaên baûn thuyeát minh Soá 4(59) a/ Núi ơi (con người) b/ (cua caù) taáp naäp ; (coø , vaïc , saáu , le , saâm caàm……) caûi nhau om soø chæ tính chất hoạt động của con người họ (cò , vạc , sấu , le ……) anh (cò) gọi người để goïi vaät - Bộc lộ tâm tình , tâm sự của con người Soá 5(59) Hs viết – đọc trước lớp – hs và gv nhận xét , sửa cho điểm 4/ Cuûng coá _ Pheùp nhaân hoùa – taùc duïng cuûa pheùp nhaân hoùa _ Caùc kieåu nhaân hoùa cho ví duï ! CAÂU HOÛI TRAÉC NGHIEÄM. Caâu 1: Hình aûnh naøo sau ñaây khoâng phaûi laø hình aûnh nhaân hoùa ? A: Cây dừa sải tay bơi B: Coû gaø rung tai C: Kiến hành quân đầy đường D: Boá em ñi caøy veà Câu 2: Phép nhân hóa trong câu ca dao sau được tạo ra bằng cách nào ? “Vì mây cho núi lên trời Vì chưng gió thổi hoa cười với trăng” A: Dùng những từ ngữ vốn gọi người để gọi vật B: Dùng những từ vốn chỉ hoạt động , tính chất của người để chỉ hoạt động , tính chất của vật C: Trò chuyện , xưng hô với vật như đối với người 5/ Daën doø . Hoïc baøi kó , laøm baøi taäp 5 sgk 59. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng 6A: 6B : chủ đề 10 : nhân vật trong tác phẩm tự sự, miêu tả. 1. Tæ chøc: 6A: 6B:.

(24) 2. KiÓm tra bµi cò : ThÕ nµo lµ so s¸nh ? nh©n hãa? cho vÝ dô? 3. Bµi míi: 1: Nhaân vaät Deá Meøn a/ Hình daùng _ Ñoâi caøng maãn boùng _ Những cái vuốt cứng và nhọn hoắt _ Ñuoâi caùnh daøi xuoáng ñuoâi _ Đầu to nỗi từng tảng rất bướng _ Răng đen …như lưỡi liềm máy _ Raâu daøi cong _ Chàng Dế thanh niên cường tráng , đẹp trai và ưa nhìn b/ Hành động _ Dám cà khịa với bà con trong xóm _ Quaùt maáy chò caøo caøo _ Ngứa chân đá anh gọng vó _ Tính hung hăng , khinh thường và ngạo mạn đối với mọi người _ Phải giúp đỡ mọi người c/ Thái độ của Dế Mèn đối với Dế Choắt _ Ñaët teân Deá Choaét moät caùch cheá gieãu _ Xưng hô “Chú mày” trịnh thượng _ Khi nghe dế Choắt cầu giúp đỡ thì “xì” một hơi rõ dài lớn tiếng mắng dế Choaét _Trịnh thượng , khinh thường , không quan tâm giúp đỡ người đau , yếu _ Diễn biến tâm lí và thái độ của Mèn trong việc trêu chị Cốc dẫn đến cái cheát cuûa deá Choaét * Trước khi trêu . Quắc mắt với Choắt . Mắng Choắt cất giọng hát véo von trêu chị Cốc “Caùi coø ………tao xaøo , tao aên” _ Hung hăng , ngạo mạn , độc ác * Sau khi treâu _ Chui toït vaøo hang _ Nấp tận đáy đất mà cũng kiếp _ Naèm im thin thít _ Mon men boø leân _Hoảng sợ , hèn nhát * Keát quaû _ Chò Coác moå deá Choaét cheát.

(25) _ Mèn ân hận , chôn Choắt ở vùng cỏ lùm tum _ Rút ra bài học đường đời đầu tiên _ Trước khi làm việc phải suy nghĩ _ Đừng có thói hung hăng , ngạo mạn _ Phải giúp đỡ mọi người 2.Nhân vật người anh Trong cuộc sống hàng ngày .Coi thường , bực bội , gọi Kiều Phương là Mèo bí maät theo doõi caùc vieäc laøm cuûa em Người tò mò , hiếu kì Toâi luoân caûm thaáy mình baát taøi , muoán guïc xuoáng khoùc Chỉ cần một lỗi nhỏ là gắt um lên xem trộn tranh – thở dài Mặc cảm , ghen tị với tài năng của em Tôi giật sững người bám chặt tay mẹ Sự ngỡ ngàng – xấu hổ – nhìn như thôi miên - Nhạy cảm , trung thực nhận ra được những hạn chế của bản thân 3 Người con gái Mặt lọ lem , linh lợi , cử chỉ nhanh nhẹn , hiếu động , sáng tạo thông minh , có tài và độ lượng , nhân hậu , thật đáng yêu 4. Nhaân vaät Höông Döông Thö a/ Ngoại hình – hành động khi vượt thác _ Như pho tượng đồng đúc _ Như một hiệp sị Trường Sơn oai vệ , hùng vĩ _ So sánh , từ ngữ miêu tả , mạnh mẽ oai phong , hùng dũng b/ Khi ở nhà _ Nói năng nhở nhẹ , tính nết nhu mì ai gọi cũng vâng vâng , dạ dạ _ Hieàn laønh , chaát phaùc 4/ Cuûng coá _ Thiên nhiên qua cảnh vượt thác thể hiện điều gì ? _ Hình ảnh những người lao động ntn ? 5/ Daën doø Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng 6A: 6B :. chủ đề 11: luyện tâp về văn miêu tả 1. Tæ chøc: 6A: 6B: 2. KiĨm tra bµi cị : Hình ảnh những người lao động ntn ?.

(26) 3. Bµi míi: 1.Phöông phaùp vieát vaên taû caûnh a. Đọc ba văn bản b.Trả lời các câu hỏi - Vì tác giả miêu tả những động tác , hành động của Hương Thư rất nhanh , khẩn trương Anh phải dồn hết sức lực để đưa thuyền vượt thác - Taû laïi quang caûnh doøng soâng Naêm Caên Miêu tả theo thứ tự từ dưới sông lên trên bờ ; từ gần đến sa - Baøi vaên “luûy tre” Mở bài Từ đầu ………của lũy Giới thiệu khác quác về lũy tre làng Thaân baøi : “tieáp ………khoâng roõ” Lần lượt miêu tả ba vòng tre của lũy tre làng Keát baøi :Coøn laïi Phát biểu cảm nghĩ và nhận xét về loài tre -Tác giả quan sát kĩ và miêu tả từ ngoài vào trong , từ khái quát đến cụ thể 2. Luyeän taäp phöông phaùp vieát vaên taû caûnh vaø boá cuïc baøi taû caûnh Soá 1 (47) a/ Choïn hình aûnh tieâu bieåu Cô giáo , không khí lớp học , quang cảnh chung của phòng học (bản đen , bàn ghê) Các bạn (tư thế , thái độ , công việc chuẩn bị viết bài……) cảnh viết bài , cảnh ngoài sân trường , tiếng chuông …… b/ Thứ tự Từ ngoài vào trong Từ trên bản xuống lớp Từ không khí chung của lớp đến bản thân người viết c/ Cho hs thảo luận ý lớn nên viết về cái gì ? Gv cho hs về nhà viết cụ thể ? Soá 2(47) . Tả theo thứ tự thời giang Trước khi chưa ra chơi _ trong giờ ra chơi và sau khi ra chơi . Tả theo thứ tự không giang Tả xa gần ; từ trên  xuông dưới Từ trái qua phải Từ khái quát đến cụ thể . Cho hs vieát thaønh vaên (veà nhaø).

(27) Soá 3 ( 47) . Mở bài : chính là trên văn bản “Biển đẹp” . Thaân baøi : Buổi xớm……. Buoåi chieàu……… Buoåi tröa ………… Ngaøy möa raøo………… Ngaøy naéng……… . Keát baøi Nhận xét và suy nghĩ của mình về sự thay đổi cảnh sắc của Biển 4/ Cuõng Coá Hs nhắc lại ghi nhớ của bài 5/ Daën doø Hoïc baøi kyõ Chuaån bò Đề 1: Hãy tả quang cảnh sân trường em vào giờ ra chơi Đề 2: Hãy tả lại hình ảnh cây đào hoặc cây mai vàng vào dịp tết đến , xuân veà _ Thể loại tả cảnh + Tả cảnh của sân trường vào giờ ra chơi + Tả hình ảnh cây đào hoặc cây mai vàng vào dịp tết , xuân về CAÂU HOÛI TRAÉC NGHIEÄM. Caâu hoûi : Chi tieát naøo khoâng caàn thieát vaøo daøn yù taû moät caây lim trong diệp tết đến , xuân về A: Giới thiệu cay hoa mà em định tả mổi khi tết đến , xuân về là cái gì B:Cây đó được em quan sát ở đâu C: Giải thích kỉ càng về nguồn góc loài cây đó D: Lần lượt tả vẻ đẹp của cây hao theo trình tự quan sát ở nhiều góc nhìn và thời điểm khác nhau Đ: Nêu nhận xét và suy nghĩ về vẻ đẹp của cây hoa Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng 6A: 6B : chủ đề 12: luyện tâp về các biện pháp tu từ đã học. 1. Tæ chøc: 6A: 6B: 2. KiÓm tra bµi cò :.Phöông phaùp vieát vaên taû caûnh? 3. Bµi míi:.

(28) 1.AÅn duï laø gì ? -Ví duï -Nhận xét về cụm từ Người cha chỉ Bác Hồ Vì Bác với người cha có những phẩm chất giống nhau (tuổi , tình yêu thương , sự chăm sóc chu đáo đối với con) - Gọi tên sự vật , hiện tượng này bằng tên sự vật , hiện tượng khác có nét tương đồng với nó _ Làm cho câu văn , thơ có tính hàm xúc , tăng tình gợi hình , gợi cảm So với phép so sánh * Giống nhau : Đều là phép so sánh đối chiếu sự vật này với sự vật khác mà chúng có những nét tương đồng * Khaùc nhau _ So sánh : Đối chiếu có hai vế : Vế A và vế B cụ thể , có dùng từ so sánh , ph7ông tieän so saùnh _ Ẩn dụ : So sánh ngầm , trong đó ẩn đi sự vật , sự việc được so sánh (Vế A) chỉ còn lại sự vật , sự việc dùng để so sánh(Vế B) _Ghi nhớ 1: Học thuộc sgk 68 * Caùc kieåu aån duï -Ví duï a/ Tìm hiểu các từ in đậm _ Thắp chỉ sự nở hoa  Giống nhau về cách thức biểu hiện b/ Nhận xét về cách dùng từ _ Naéng gioøn tan Sử dụng từ giòn tan để nói về nắng là có sự chuyển đổi cảm giác c/ Neâu leân moät soá kieåu – taïo pheùp aån duï _ Ẩn dụ dựa vào sự tương đồng về hình thức giữa các sự vật , hiện tượng (ẩn dụ hình thức) Ví dụ : Lửa hồng “màu đỏ” _ Ẩn dụ dựa vào sự tương đồng về cách thức hiện tượng hành động (ẩn dụ cách thức) Ví dụ : Thắp “nở hoa” _ Ẩn dụ dựa vào sự tương đồng về phẩm chất giữa các sự vật , hiện tượng (aån duï phaåm chaát) Ví dụ : Người cha – Bác Hồ _ Ẩn dụ dựa vào sự tương đồng về cảm giác (ẩn dụ chuyển đổi cảm giác) Ví dụ : (nắng) giòn tan . (Nắng) “to , rực rỡ”.

(29) _ Ghi nhớ 2 Hoïc thuoäc sgk 69 * Luyeän taäp Soá 1(69) * Cách 1: Cách diễn đạt bình thường Cách 2: Diễn đạt có dùng phép so sánh Cách 3: Diễn đạt có dùng ẩn dụ (người cha) * Tác dụng : Cách 1 và cách 2 có dùng phép tu từ làm cho câu nói có tính hình tượng , biểu cảm . Ẩn dụ còn làm cho câu nói có tính hàm xúc cao hơn Soá 2(70) a/ AÊn quaû …… keû troàng caây Ăn quả có nét tương đồng về cách thức sự hưởng kẻ trồng cây …………… phẩm chất người lao động vì vậy khuyên ta khi hưởng thụ phải nhớ đến công lao người lao động b/ Mực – đen , đen – sáng Đen có nét tương đồng về phẩm chất với “cái xấu” Sáng có nét tương đồng về phẩm chất với “cái tốt , hay” c/ Thuyeàn …… beán _ Thuyền chỉ người đi xa Bến chỉ người ở lại _AÅn duï phaåm chaát _ Mặt trời được dùng để chỉ Bác Hồ có nét tương đồng về phẩm chất Soá 3(70) a/ Chaûy b/ Chaûy c/ Moûng d/ Ướt Soá 4(70) Gv đọc – hs chép “Tuy nhiên , Thầy vẫn đủ can đảm …… đến thế” ( Buoåi hcoï cuoái cuøng – An Phoâng Xô Ñoâ Ñeâ) 2.Hoán dụ là gì ? a. ví duï - Các từ in đậm chỉ ai ? - Aùo nâu : chỉ người nông dân , công dân - Nông thôn , thành thị : chỉ những người ở nông thôn và thành thị.

(30) b. Dựa vào quan hệ giữa đặc điểm , tính chất với sự vật có đặc điểm , tính chất đó - Dựa vào quan hệ giữa các vật chứa đựng (nt , tt ) với sự vật bị chứa đựng (những người sống ở nông thôn , thành thị ) c.Taùc duïng : Caùch duøng ngaén goïn , taêng tính hình aûnh vaø haøm xuùc cho caâu văn thơ , nêu lên những đặc điểm của những người được nói đến * Ghi nhớ 1 Hoïc thuoäc sgk 82 *Các kiểu hoán dụ a : ví duï -Tìm hiểu các từ in đậm - Bàn tay ta _Quan hệ bộ phận -Toàn thể - Một , ba : Số lượng cụ thể được dùng thay cho “số nhiều” nói chung . Quan hệ cái cụ thể,Cái trõu tượng -Đổ máu : Dùng thay cho sự “mất mát , hy sinh”, nói chung Quan hệ của sự vật - sự vật _ Làng xóm dùng thay cho người nông dân . Quan hệ giữavật chứađựng - vật bị chứa đựng * Ghi nhớ 2 Hoïc sgk 83 * Luyeän taäp Soá 1 (84) a. Làng xóm : Quan hệ giữa vật chứa đựng với vật bị chứa đựng b. Mười năm - thời gian trước mắt Trăm năm - thời gian lâu dài Quan hệ giữa cái cụ thể với cái triều tượng c. Áo chàm - Người Việt Bắc Quan hệ giữa dấu hiệu với sự vật d/ Trái đất - nhân loại Quan hệ giữa vật chứa đựng với vật bị chứa đựng Soá 2 (84) So sánh hoán dụ với ẩn dụ ? Gioáng nhau AÅn duï Hoán dụ Gọi tên sự vật , hiện Gọi tên sự vật , hiện tượng này bằng tên sự vật tượng này bằng tên sự , hiện tượng khác vật , hiện tượng khác.

(31) Khaùc nhau. Ví duï. Dựa vào mối quan hệ tương đồng cụ thể là tương đồng về ; Hình thức , cách thức , phẩm chất , chuyển đổi cảm giác. Dựa vào quan hệ tương cận (gần gủi ) đi đôi với nhau : Bộ phận , ,toàn thể )vật chứa đựng . Vật bị chứa đựng ; dấu hiệu của sự vật – sự vật cụ thể – trừ tượng Thuyền về có nhớ bến Áo chàm đưa buổi phân chaêng ly Beán thì moät daï khaêng Caàm tay nhau bieát noùi khăng đợi thuyền gì hoâm nay. Soá 3 (84) Gv đọc – hs viết chính tả đoạn thơ trong bài “Đêm nay Bác không ngủ” (Minh Hueä ) “Lần thứ ba thức dậy ……… thức luôn cùng bác” 4. Cuûng Coá _ Phép hoán dụ , tác dụng của phép hoán dụ _ Các kiểu hoán dụ ? Cho vd ? CAÂU HOÛI TRAÉC NGHIEÄM. Câu 1 : Từ “mồ hôi” trong hai câu ca dao sau được dùng để hoán dụ cho sự vaät gì ? Mồ hôi mà đổ xuống đồng Lúa mọc trùng trùng sáng cả đồi nương A : Chỉ người lao động B : Chỉ công việc lao động C : Chỉ quá trình lao động nặng nhọc vất vả D : Chỉ kết quả con người thu được trong lao động Câu 2 : Trong những trường hợp sau , trường hợp nào không sử dụng phép hoán dụ ? Ñ A: Con ở miền nam ra thăm lăng Bác B: Miền Nam đi trước về sau C: Gửi miền Bắc long miền Nam chung thủy D: Hình ảnh miền Nam luôn ở trong trái tim của Bác 5. Daën doø _ Hoïc baøi kyõ.

(32) Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng 6A: 6B : chủ đề 13 :các thành phần chính của câu : câu trần thuật. 1. Tæ chøc: 6A: 6B: 2. KiÓm tra bµi cò : AÅn duï laø gì ? 3. Bµi míi: 1. Phân biệt tp chính với tp phụ. a. Ví duï - Nhaéc laïi caùc thaønh phaàn caâu Trạng ngữ , chủ ngữ , vị ngữ b.Tìm caùc thaønh phaàn caâu Chẳng bao lâu , tôi / đã trở thành một … TN CN VN cường tráng c/ Nhaän xeùt -Tp trạng ngữ có thể vắng mặt (tp phụ) - Tp CN – VN baét buoäc phaûi coù maët (tp chính) * Ghi nhớ 1: Hoc thuộc sgk 92 2. Vị ngữ * Ví duï a/ Nêu đặc điểm của vị ngữ - Có thể kết hợp với các phó từ : Đã , sẽ . đang , sắp , vừa mới ……… - Có thể trả lời các câu hỏi : Laøm sao ? nhö theá naøo ? laøm gì ? laø gì ? b/ Cấu tạo của vị ngữ - Ra đứng cửa hang , xem hoàng hôn xuống (VN là động từ – cụm động từ) - Nằm sát bên bờ sông , ồn ào , đông vui , tấp nập (VN là tính từ – cụm tính từ) - Là người bạn thân của nông dân VN ; giúp người trăm công nghìn việc khaùc nhau (VN có thể là danh từ hoặc cụm danh từ) - Mỗi câu có thể có 1,2 hoặc 3 , 4 vị ngữ * Ghi nhớ 2 Hoïc sgk 93.

(33) 3. Chủ ngữ 1: Ví duï a/ Quan hệ chủ ngữ – vị ngữ Nêu tên sự vật , hiện tượng có hành động , trạng thái , đặc điểm …… được miêu tả ở vị ngữ b/ CN trả lời cho những câu hỏi Ai ? con gì ? caùi gì ? c/ Phân tích cấu tạo của chủ ngữ _ CN có thể là đại từ (tôi) _ CN danh từ hoặc cụm danh từ (cây tre , chợ Năm Căn , tre , nứa , mai ………) _ Câu có thể có 1 CN : Tôi , chợ Năm Căn _ Câu có thể có nhiều CN : Tre , nứa , mai - Ghi nhớ 3 Học sgk 93 IV: Luyeän taäp Soá 1(94) Chẳng bao lâu , tôi đã trở thành một chàng TN CN Cụm động từ VN dế thanh niên cường tráng Ñoâi caøng toâi / maãn boùng CN VN (cụm dtừ) (tính từ) Những cái vuốt ở chân ở khoeo / cứ cứng CN(cụm dtừ) VN dần và nhọn hoắt thính thoảng muốn thử sự (hai cụm tính từ) lợi hại của những chiếc vuốt , tôi / co cẳng CN lên đạp phanh phách vào các ngọn cỏ VN (hai cụm danh từ) Những ngọn cỏ / gãy rạp , y như CN VN có nhát dao vừa lia qua Số 2(94)a/ Trong giờ kiểm tra , em / đã cho bạn CN VN mượn bút.

(34) b/ Baïn em / raát toát CN VN c/ Bà đỡ Trần / là người huyện Đông Triều CN VN 4. Caâu traàn thuaät ñôn laø gì ? Ví duï _ Các câu được dùng _ Keå , taû , neâu yù kieán : Caâu 1-2-6-9 _ Hoûi : Caâu 4 _ Boäc loä caûm xuùc : Caâu 3-5-8 _ Caàu khieán : Caâu 7 Caâu traàn thuaät (caâu keå) : Caâu 1-2-6-9 _ Caâu nghi vaán (caâu hoûi) : Caâu 4 _ Caâu caàu khieán : Caâu 7 _ Caâu caûm thaùn (caâu caûm): Caâu 3-5-8 Câu trần thuật là câu dùng để giới thiƯu , tả hoặc kể về một sự việc , sự vật hay để nêu một ý kiến _ Tìm TPCN vaø TPVN Caâu 1: Tôi / đã hếch răng lên xì một hơi rò dài CN VN Caâu 2: Toâi / maéng CN VN Caâu 6: Chú mày / hôi như cú mèo thế này , ta / nào chịu được CN VN VN Caâu 9: Toâi / veà khoâng moät chuùt baän taâm _ Xếp loại _ Caâu 1-2-9 coù 1 cuïm C-V _ Caâu traàn thuaät ñôn _ Caâu 6 coù 2 cuïm C-V soùng ñoâi _ Caâu traàn thuaät gheùp _ Ghi nhớ Hoïc thuoäc sgk 101 *. Luyeän taäp Soá 1(101) 5.Caâu traàn thuaät ñôn.

(35) Câu 1: Dùng để tả hoặc để giới thiệu Câu 2: Dùng để nêu ý kiến nhận xét Caâu 3 – Caâu 4: Caâu traàn thuaät gheùp Soá 2(102) Caâu a , b , c Đều là những câu trần thuật đơn dùng để giới thiệu nhân vật Soá 3(102) Cách giới thiệu nhân vật ở a,b,c Đều giới thiệu nhân vật phụ đứng trước rồi từ những việc làm của nhân vật phụ mới giới thiệu nhân vật chính Soá 4(103) _ Ngoài việc giới thiệu nhân vật còn miêu tả hoạt động của nhân vật 4/ Cuûng coá _ Caâu traàn thuaät ñôn _ Ví duï veà caâu traàn thuaät ñôn CAÂU HOÛI TRAÉC NGHIEÄM. Câu 1: Trong những ví dụ sau , trường hợp nào không phải là câu trần thuật ñôn ? A: Hoa cúc nở vàng vào mùa thu B: Chim eùn veà theo maøu gaët C: Toâi ñi hoïc , coøn beù em ñi nhaø treû D: Những dòng sông đỏ nặng phù sa Caâu 2: Cho caâu “Rồi tre lớn lên , cứng cáp , dẻo dai , vững chắc” Câu trên có phải thuộc loại câu trần thuật đơn không ? A: Coù B: Khoâng 5/ Daën doø _ Hoïc baøi kó.

(36)

(37)

giao an

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về