Tài liệu Nghệ thuật khởi nghiệp (Phần 15) docx

Nghệ thuật khởi nghiệp
(Phần 15)

Có thể hy vọng gì từ các nhà kinh doanh vốn?
Tôi vừa kiếm được một nhà đầu tư đã đồng ý đầu tư 5 triệu đôla cho công ty
của tôi. Điều tôi muốn biết là ông ta muốn can thiệp vào công việc của công ty như
thế nào?
Khi mọi việc vẫn diễn ra tốt đẹp thì nhà đầu tư sẽ để mặc bạn một mình. Bạn
cần hiểu cuộc sống của một nhà đầu tư vốn: Ông ta có mặt trong khoảng mười hội
đồng quản trị, mỗi hội đồng phải họp ít nhất mỗi quý một lần và đôi khi một lần mỗi
tháng; ông ta phải gây vốn để đầu tư, phải thông tin và làm vừa lòng khoảng 25 nhà
đầu tư khác; ông ta phải xem xét vài hợp đồng mỗi ngày; ông ta đang làm việc với
năm đối tác khác. Vì vậy ông ta không có thời gian để quản lý một cách chi tiết công
việc của bạn - và nếu ông ta nghĩ là ông ta cần phải làm điều đó thì có lẽ là ông ta sẽ
không đầu tư cho bạn.
Một câu hỏi quan trọng nữa là “Tôi có thể trông đợi gì ngoài một nhà đầu tư
tốt?”. Câu trả lời cho vấn đề này là: bạn có năm giờ mỗi tháng bàn luận cùng nhà đầu
tư, trong các cuộc bàn luận này ông ta mở ra cho bạn các khách hàng tiềm năng, các
đối tác và giúp bạn phỏng vấn tìm người cho các vị trí cao trong công ty của bạn.
Làm thế nào để xác định được các công ty kinh doanh vốn có nhiều nguồn
vốn mới và dồi dào để sẵn sàng cung cấp theo lịch trình thanh toán của tôi?
Bạn đang quá cả nghĩ đấy. Thời gian rót vốn thường không phải là một yếu tố
quan trọng. Ngoài ra, công ty kinh doanh vốn sẽ chọn bạn chứ không phải ngược lại,
và không có cách nào đoán trước được một lịch trình thanh toán.
Liệu các doanh nhân có phải chấp nhận sự định giá của nhà kinh doanh vốn
muốn đầu tư vào doanh nghiệp của họ hay không?
Dù đề nghị đầu tiên là bao nhiêu chăng nữa, bạn hãy yêu cầu tăng thêm 25%
bởi vì nhà kinh doanh vốn chờ đợi bạn mặc cả. Trên thực tế, nếu bạn không mặc cả thì
bạn sẽ làm nhà đầu tư lo lắng khi cho rằng bạn không có khả năng đàm phán. Nếu bạn
thấy vẫn chưa đủ lý do để mặc cả thì xin nói thêm rằng tranh luận về việc tại sao bạn
tin rằng công ty bạn đáng giá cao hơn là một điều rất thú vị.

Dù sao đến cuối ngày, nếu việc đánh giá là hợp lý thì hãy nhận số tiền và tiến
hành công việc của mình. Bạn sẽ thấy rằng bạn có thể kiếm rẩt nhiều tiền hơn cả mong
đợi hoặc công ty của bạn sẽ phá sản. Trong cả hai trường hợp, sự định giá và việc sở
hữu thêm vài phần trăm cũng không khác nhau nhiều lắm.
Để định giá phỏng chừng công ty vào năm 2004, bạn có thể sử dụng cuốn Quy
luật Định giá của Kawasaki (Law of Pre-Money Valuation) như sau: với mỗi kỹ sư
làm việc cả ngày, cộng thêm 500.000$; với mỗi MBA làm việc cả ngày, trừ đi
250.000$.
Nếu cách tính này đối với bạn là quá không khoa học, thì bạn có thể sử dụng
dịch vụ như VentureOne hoặc VentureWire để có được thông tin về các các tính toán
hiện nay.
Làm thế nào để giữ kín ý tưởng kinh doanh khi chỉ có vài nhà đầu tư chịu ký
thoả thuận không tiết lộ (NDA - Non-Disclosure Agreement)?
Bạn nói đúng: Chỉ có vài nhà đầu tư chịu ký thoả thuận. Tuy nhiên, tôi chưa
bao giờ thấy trường hợp nào mà khi người kinh doanh nói ý tưởng của mình với nhà
đầu tư, nhà đầu tư lại nói lộ ý tưởng đó ra.
Các nhà đầu tư tìm kiếm những người có thể thực hiện các ý tưởng, chứ không
chỉ đơn giản là là đem ý tưởng đến. Việc có được các ý tưởng không khó. Việc thực
hiện ý tưởng và kiếm được tiền mới khó. Nói thật là, chỉ một số ít nhà đầu tư có khả
năng thực hiện các ý tưởng – đó là lý do mà họ trở thành các nhà đầu tư – nhưng tôi đã
đi lạc đề rồi.
Sau đây là một số điểm quan trọng khi sửdụng NDA :
• Đừng bao giờ yêu cầu nhà đầu tư phải ký kết một bản thoả thuận như vậy để
có cuộc gặp mặt đầu tiên hay ký kết ngay trong cuộc gặp đầu tiên. Một nhà đầu tư ký
thoả thuận quá sớm như vậy sẽ không phải là nhà đầu tư mà bạn mong muốn đâu.
• Nếu bạn yêu cầu ký một NDA đơn thuần chỉ để bàn luận về ý tưởng của bạn,
thì đừng tốn thời gian vô ích vì bạn sẽ chẳng đi đến đâu cả. Tôi cũng vừa được yêu cầu
ký một NDA chỉ để nghe về ý tưởng bán sách trực tuyến!
• Hãy phổ biến bản đánh giá về doanh nghiệp của bạn một cách tự do và sử
dụng PowerPoint để quảng cáo. Những tài liệu này thường khuyến khích được các nhà

đầu tư đi bước tiếp theo. Họ sẽ không phát hiện ra được món nước sốt thần kỳ của bạn
đâu.
• Hãy yêu cầu nhà đầu tư ký NDA nếu họ quan tâm đến kế hoạch kinh doanh
của bạn và muốn tìm hiểu chi tiết về kế hoạch đó. Nhà đầu tư quan tâm thường yêu
cầu hợp đồng này khi đã đến giai đoạn cần thiết. Điều này là phù hợp nhất với các
công ty liên quan đến các ngành khoa học cuộc sống và khoa học vật liệu.
• Bạn hoàn toàn an toàn một khi đã nhận được bằng sáng chế để bàn luận về
món nước sốt thần kỳ của bạn dưới sự bảo vệ của một NDA – không nên tốn thời gian
và tiền bạc để kiện việc xâm phạm bằng sáng chế.
Điều quan trọng nhất vẫn là công cụ bảo vệ tốt nhất cho ý tưởng là thực hiện
thật tốt ý tưởng đó.
Thứ tự cần tiếp cận với các loại nhà đầu tư: loại một, sau đó là loại hai, loại
ba hay còn cách nào khác?
Bạn lại đang quá cả nghĩ đấy. Hãy quảng bá kế hoạch của bạn cho bất cứ công
ty nào có thể. Sau khi cố gắng huy động tiền trong vòng chín tháng, bạn sẽ nhận ra
rằng tất cả tiền đều tiêu được. Thêm nữa, không dễ dàng nhận biết được nhà đầu tư
nào là loại một, loại hai, hay loại ba đâu.
Khi nào thì tôi nên kết thúc việc tìm kiếm hay thương thuyết để có một hợp
đồng tốt hơn và chấp nhận đề nghị được mời chào?
Nên ngừng tìm kiếm và đàm phán khi bạn không nhận được tiền tài trợ. Nếu
hợp đồng mà bạn được đề nghị một nguồn tài trợ bằng 20% lượng tiền bạn muốn, hãy
nhận nó. Hãy tập trung vào việc xây dựng doanh nghiệp của bạn, chứ đừng tìm kiếm
nguồn tài trợ tốt nhất. Trong dài hạn, chất lượng kinh doanh của bạn quyết định lượng
tiền mà bạn kiếm được chứ không phải là số tiền bạn lấy được từ nhà đầu tư nhiều
năm trước.
Liệu tôi có nên quan tâm đến cái gì nhiều hơn: sự thay thế trong điều hành
công ty, nhu cầu thật sự của doanh nghiệp của tôi hay lượng tiền mà nhà đầu tư
muốn đầu tư?
Sau đây là thứ tự ưu tiên: những thứ doanh nghiệp của bạn thực sự cần, lượng
tiền mà nhà đầu tư rót vốn cho bạn, điều sau cùng và kém quan trọng nhất là sự thay

thế.
Tỷ lệ ăn chia mà các nhà đầu tư tài chính cấp một, hai, ba muốn thu được là
bao nhiêu? Họ chắc chắn về dự đoán của họ đến mức nào?
Đầu tiên, điều khó xảy ra là một nhà đầu tư vốn sẽ thừa nhận rằng công ty của
mình không phải là công ty loại một. Ngay cả khi nếu ông ta thừa nhận, thì ông ta sẽ
không nói điều đó cho các đối tác và nhà đầu tư khác rằng, “Vì chúng tôi không phải
là một công ty hạng một, hãy cố gắng kiếm được 10% thôi cũng được.”