SKKN một số biện pháp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2a ở trường tiểu học thiệu toán

1- MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài:
Môn Tiếng Việt trong nhà trường Tiểu học nói chung và mơn Tiếng Việt của
lớp 2 nói riêng có một vị trí hết sức quan trọng. Là môn học công cụ, môn Tiếng
Việt giúp cho học sinh nắm được những đơn vị kiến thức cơ bản của khoa học
Việt Ngữ. Chương trình Tiếng Việt lớp 2 chú trọng rèn đầy đủ các kĩ năng nghe,
nói, đọc, viết. Trong các kĩ năng đó có lẽ kĩ năng viết là khó khăn nhất bởi các
em không những phải tập chép, nghe viết đúng là đủ mà phải làm sao viết đúng
cỡ chữ, mẫu chữ, viết nhanh, viết đẹp và cao hơn là có kĩ năng, kĩ sảo viết đẹp.
Vậy việc rèn chữ viết được nhà trường và các bậc phụ huynh hết sức quan tâm.
Nhờ đó chất lượng dạy học chữ viết ngày càng có chuyển biến tích cực. Chúng
ta thường quan niệm: “ Nét chữ, nết người” bởi vì nét chữ thể hiện tính cách con
người cẩn thận, siêng năng. Từ đó thơng qua rèn chữ viết để giáo dục nhân cách
con người. Dạy cho học sinh viết chữ đẹp là rèn tính cẩn thận, sự cảm nhận về
thẩm mỹ, đồng thời cũng là nâng cao tinh thần lao động cho các em, hay “Dạy
chữ viết, rèn nết người” nó vừa là mục đích, vừa là phương tiện, là cả q trình
giáo dục tồn diện nhân cách con người cho học sinh. Nếu viết đúng chữ mẫu,
rõ ràng, sách vở sạch đẹp thì học sinh có điều kiện ghi chép bài học tốt, nhờ vậy
kết quả học tập sẽ cao hơn. Viết xấu, tốc độ chậm, vở bẩn sẽ ảnh hưởng không
nhỏ đến chất lượng học tập. Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng chữ viết
nhưng trong đó nguyên nhân cơ bản là giáo viên chưa thực sự quan tâm đến chữ
viết cho học sinh mà việc dạy chữ viết mới ở mức độ viết được. Vậy phải làm gì
để nâng cao chất lượng giáo dục nói chung cũng như phân mơn Tập viết nói
riêng. Xuất phát từ những điều đó tơi nghĩ việc rèn kĩ năng viết cho học sinh
Tiểu học là một việc làm vô cùng cần thiết và không thể thiếu được trong quá
trình dạy học. Đây cũng là điều băn khoăn, trăn trở của các nhà quản lý, các
giáo viên tâm huyết với nghề.
Năm học 2020- 2021 tôi là giáo viên trực tiếp giảng dạy lớp 2A. Tôi ln đặt
ra câu hỏi làm thế nào đó để học sinh của mình khơng những viết đúng mà cịn
biết viết đẹp. Giúp các em nắm được kỹ thuật viết chữ, viết đúng, viết đẹp, viết
cẩn thận, có tinh thần kỷ luật, lịng tự trọng đối với mình, với thầy cơ và bạn bè,

giúp các em mở rộng cánh cửa để bước vào tương lai.
Trong q trình giảng dạy tơi đã chọn và nghiên cứu đề tài: “ Một số biện
pháp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2A - Trường Tiểu học
Thiệu Tốn ” mà tơi đã nghiên cứu và thực nghiệm trong năm học 2020-2021
này.
1


1.2. Mục đích nghiên cứu:
Tìm ra biện pháp tác động đến q trình dạy tập viết có hiệu quả, phù hợp với
đối tượng học sinh lớp 2A Trường tiểu học Thiệu Tốn do mình phụ trách.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
- Chương trình Tập viết lớp 2.
- Thực trạng chữ viết của học sinh ở lớp 2A - Trường Tiểu học Thiệu Tốn Thiệu Hóa - Thanh Hóa và những biện pháp nâng cao chất lượng chữ viết ở học
sinh lớp 2ª - Trường Tiểu học Thiệu Tốn .
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
Phương pháp nghiên cứu lí luận: Nghiên cứu lí thuyết, đọc các tài liệu có liên
quan đến dạy chữ viết cho học sinh.
- Phương pháp phân tích số liệu.
- Phương pháp tổng quát.
- Phương pháp đàm thoại.
- Phương pháp điều tra.
- Phương pháp thực nghiệm.

2


2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm:
Việc quan tâm tới hệ thống nét cấu tạo chữ cái La Tinh ghi âm vị Tiếng Việt

là việc làm không thể thiếu được trong việc tổ chức dạy Tập viết. Chính từ đặc
điểm cấu tạo chữ trên đây có thể giúp ta xác định quy trình dạy Tập viết cho học
sinh từ nét cơ bản theo trình tự thời gian và khơng gian, thực hiện sự liên kết
tuyến tính và đảm bảo sự khác biệt giữa các chữ cái đồng dạng. Học viết là một
quá trình phức tạp, mỗi chữ viết đối với các em học sinh tiểu học là cả một “phát
minh”. Muốn viết được các chữ, các em phải sử dụng hài hồ triệt để các giác
quan. Các em dùng óc quan sát sự chú ý cao độ của mình để phân tích các
đường nét cấu tạo thành chữ cái. Các em phải phối hợp tay và mắt để ghi lại trên
mặt phẳng ký hiệu chữ viết bằng công cụ “bút” viết những đường nét đã thu
nhận được qua mắt mình.
Ngồi ra, đôi tay, mắt của học sinh cũng là những yếu tố ảnh hưởng rất quan
trọng đến hiệu quả chữ viết của học sinh. Như vậy quá trình học viết của học
sinh có sự phối hợp chặt chẽ giữa tâm và sinh lí. Hướng dẫn học sinh học viết
cần phải có hiểu biết về tâm lí học sinh thì dạy học sinh viết mới có kết quả cao.
2.2. Thực trạng về chữ viết của học sinh lớp 2A- Trường Tiểu học Thiệu
Tốn.
2.2.1. Thực trạng về học sinh:
Đặc điểm tình hình của lớp 2A trường Tiểu học Thiệu Toán
Tổng số học sinh: 38 em - trong đó 19 học sinh nam, 19 học sinh nữ. Qua tìm
hiểu học sinh tơi nhận thấy:
a) Thuận lợi :
- Tất cả học sinh đều sống ở môi trường nông thôn .
- Đa số các em đều có ý thức học tập tốt .
- Các điều kiện phục vụ cho học tập trong nhà trường khá tốt .
- Được sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường .
b) Khó khăn :
- Nhiều học sinh có bố mẹ đi làm ăn xa, ở với ông bà, chủ yếu bỏ mặc cho ông
bà và nhà trường .
- Điều kiện kinh tế gia đình nhiều em cịn q khó khăn.
- Đặc biệt là kĩ năng viết của các em cịn yếu.

Ngay từ đầu năm học tơi đã tìm hiểu hồn cảnh gia đình của từng học sinh ,
bởi vì điều kiện gia đình ảnh hưởng rất lớn đến kết quả học tập - rèn luyện của
các em. Qua thời gian tìm hiểu, kiểm tra tơi nhận thấy: Số học sinh viết chữ đẹp
cịn ít, học sinh viết chưa đẹp và viết chưa đúng còn nhiều.
3


2.2.3. Kết quả khảo sát đầu năm học:
* Chất lượng chữ viết:
Số HS
38

HS viết đẹp
SL
TL
3
7,9%

HS viết chưa đẹp
SL
TL
20
52,6 %

HS viết chưa đúng
SL
TL
15
39,5%

* Kiểm tra đồ dùng học tập cho thấy số học sinh có đồ dùng học tập đúng quy
định như sau :
Vở ô ly
Bút
Bảng , thước
Số HS
SL
TL
SL
SL
TL
SL
38
35
92,1 %
24
63,2%
30
78,9%
Qua khảo sát chất lượng chữ viết cũng như kiểm tra đồ dùng học tập của học
sinh bản thân đã cố gắng tìm hiểu và rút ra những nguyên nhân dẫn đến kết quả
trên như sau:
- Giáo viên chưa có sáng tạo trong việc dạy học viết cho học sinh.
- Khi viết các em ngồi chưa đúng tư thế, cách để vở, cách cầm bút của học sinh
chưa khoa học, chưa hợp lí.
- Cha mẹ học sinh chưa thật sự quan tâm đến việc rèn chữ viết cho con em
mình.
- Đồ dùng học tập chưa phù hợp.
- Một số em nhận diện mặt chữ kém, đọc chậm, nhớ khơng chính xác dẫn đến
viết sai quá nhiều. Mặt khác, do các em phát âm tiếng địa phương cũng ảnh

hưởng không nhỏ đến việc các em viết sai chính tả.
- Các em đang ở độ tuổi hiếu động ham chơi hơn ham học, có tính tị mị ham
hiểu biết nhưng khơng thích sự lặp lại một hoạt động. Từ thực trạng đó, tơi đã
suy nghĩ và đặt ra cho mình câu hỏi : Phải làm gì ? Làm như thế nào? Để khắc
phục tình trạng đó và nâng cao chất lượng viết cho học sinh. Qua q trình
nghiên cứu tơi đã sử dụng và phối hợp nhiều phương pháp: Phương pháp điều
tra, phương pháp đối chứng , phương pháp tổng quát .... Đây là phương pháp
không chỉ dừng lại ở việc điều tra thực trạng mà phải điều tra từng giai đoạn và
trong suốt cả năm học. Mỗi giai đoạn tôi đều lấy kết quả đạt được so sánh với
kết quả giai đoạn trước, cuối cùng đi tổng hợp số liệu và rút ra bài học kinh
nghiệm.
2.3. Các biện pháp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2A trường Tiểu học Thiệu Tốn.
Từ thực trạng trên, tơi đã nghiên cứu nội dung chương trình, điều tra, khảo sát,
tổng kết, rút kinh nghiệm bản thân tự học tập và rèn chữ viết, tìm ra các biện

4


pháp giảng dạy để rèn chữ viết cho học sinh. Trong q trình dạy học tơi đã áp
dụng một số biện pháp sau đây chữ viết của các em đã đẹp hơn.
Biện pháp 1: Phân loại học sinh
Sau khi nhận lớp tôi bắt tay ngay vào công việc, thường xuyên kiểm tra việc
viết của học sinh, kết hợp với kết quả kiểm tra đầu năm của học sinh tôi tiến
hành phân học sinh thành 3 nhóm đối tượng sau:
* Học sinh viết chữ đẹp: Là học sinh viết thẳng hàng, đúng dòng kẻ, rõ nét, đều
đặn, biết nối liền các con chữ, phân tích đúng khoảng cách các con chữ. Viết
đúng mẫu chữ, cỡ chữ. Đảm bảo tốc độ theo yêu cầu, biết trình bày bài viết theo
đặc điểm riêng của thể loại, khơng sai lỗi chính tả.
Ngun nhân:
+ Những em này có tác phong học tập tốt, ln say mê hứng thú và có nề nếp

học tập tốt. Các em chịu khó viết bài và ln ln chú ý rèn luyện viết chữ.
+ Gia đình ln quan tâm đến việc học tập của các em. Từ mua sắm đồ dùng
đến việc kèm cặp dạy bảo thêm cho con khi ở nhà, luôn tạo điều kiện về mọi
mặt để cho con có thời gian học tập tốt.
* Học sinh viết chữ chưa đẹp: Các chữ viết đủ nét nhưng còn một số chữ viết
chưa đúng kích cỡ, nét chữ chưa đều và phân chia khoảng cách để viết chưa hợp
lí, đơi khi cịn viết sai lỗi chính tả.
Ngun nhân:
+ Các em chưa chịu khó rèn luyện chữ viết của mình để chữ ngày càng đẹp hơn.
+ Có gia đình đã quan tâm đến việc viết chữ của con em mình, nhưng mới chỉ ở
mức độ nhắc nhở, chứ chưa quan tâm xem con, em mình học gì, làm gì. Đặc biệt
ở những gia đình này thường xem nhẹ phần chữ viết, họ nghĩ rằng miễn sao con
mình cứ đọc tốt, tính tốn tốt là được...
* Học sinh viết chữ chưa đúng: Là những học sinh viết cịn thiếu nét, viết
khơng đúng cỡ chữ, viết sai quá nhiều lỗi, nét chữ nghiêng ngửa tuỳ tiện, học
sinh không biết phân chia khoảng cách để viết.
Nguyên nhân:
+ Các em nhận diện mặt chữ và đọc cịn chậm, nhiều khi nhớ chữ khơng chính
xác dẫn đến viết sai quá nhiều. Trong học tập các em chưa chịu khó, khơng có
lịng đam mê học tập.
+ Gia đình hầu như khơng quan tâm đến việc học tập của con em, đã như vậy
các em lại còn phải đảm đương một số cơng việc từ phía gia đình. Kinh tế ở
những gia đình này thường khó khăn, bố mẹ có khi phải đi làm ăn xa để lại con
cho ông bà già yếu...
Biện pháp 2: Dạy kĩ thuật viết cho học sinh
Tôi chú ý dạy kĩ thuật viết cho học sinh để học sinh có thể viết được chữ, tổ
hợp chữ nhanh và đẹp bằng cách:
5

- Lưu ý học sinh sử dụng các thuật ngữ trong khi viết.
- Điểm đặt bút: Là điểm bắt đầu khi viết một nét chữ trong một chữ cái.
- Điểm dừng bút: Là vị trí kết thúc của nét chữ trong một chữ cái.
- Viết liền mạch: Là thao tác đưa ngòi bút liên tục từ điểm kết thúc của nét đứng
trước đến điểm bắt đầu của nét tiếp theo.
- Kĩ thuật ( rê bút) nét bút được thể hiện liên tục.
- Khi viết các chữ đó cần sử dụng kĩ thuật nào, tôi chỉ cần nhắc các em phải
thao tác kĩ thuật đó là các em nhớ để viết. Dần dần tạo thói quen kĩ thuật viết
chữ đẹp.
Biện pháp 3: Nắm vững quy trình dạy tập viết và có sự sáng tạo
Nghề dạy học là một khoa học đồng thời cũng là một nghề mang tính nghệ
thuật, in đậm dấu ấn tài năng sư phạm của người giáo viên. Tính sư phạm được
thể hiện ở khả năng quy trình hoạt động thành một hệ thống thao tác sư phạm.
Tính nghệ thuật thể hiện ở việc áp dụng một cách linh hoạt các phương pháp và
cách thức tổ chức các hoạt động dạy học cho hồn cảnh cụ thể.
Nói về quy trình chung của việc dạy một bài Tập viết chắc rằng đa số giáo
viên nắm chắc. Nhưng quy trình chỉ là chỗ dựa, là hệ thống các thao tác cơ bản
của hoạt động nên giáo viên cần có sự sáng tạo khi vận dụng chúng.
Ví dụ: Hoạt động củng cố kiến thức: Tơi có thể kết hợp nhiều hình thức cùng
một lúc.
- Học sinh ngồi cạnh nhau thực hiện đổi vở cho nhau để kiểm tra kết quả và
nhận xét kết quả về chữ viết của bạn.
- Mời 2, 3 học sinh lên bảng lớp viết, học sinh còn lại thực hiện vào bảng con...
Biện pháp 4: Sử dụng triệt để đồ dùng trực quan
Để giúp các em viết đúng chính xác và đẹp thì chữ mẫu rất quan trọng. Chữ
mẫu là hình ảnh trực quan có tác dụng rất tốt giúp các em nhìn thấy chữ mình
cần phải viết như thế nào. Có nhiều loại chữ mẫu, tất cả đều được sử dụng trong
một giờ tập viết như:
- Chữ mẫu in sẵn.
- Chữ mẫu viết to trên bảng (viết sẵn).

- Chữ mẫu giáo viên viết - học sinh quan sát.
- Chữ mẫu trong vở Tập viết.
Dù chữ mẫu loại nào thì tiêu chuẩn cơ bản phải đúng mẫu chữ qui định, rõ
ràng và đẹp. Đặc biệt mẫu chữ của giáo viên viết trên bảng rất quan trọng giúp
học sinh nắm được thứ tự viết các nét chữ của từng chữ cái, cách nối các chữ cái
trong một chữ nhằm đảm bảo yêu cầu viết liền mạch, viết nhanh. Cho nên giáo
viên cần phải luyện viết nhiều và bằng nhiều hình thức khác nhau như: luyện
viết trên bảng, luyện viết trong vở...

6


Biện pháp 5: Chú ý tư thế ngồi viết của học sinh, yêu cầu của đồ dùng phục
vụ cho học sinh viết chữ.
Khi ngồi viết yêu cầu học sinh phải ngồi ngay ngắn, lưng thẳng, khơng tì
ngực vào cạnh bàn, đầu hơi cúi, hai mắt cách mặt vở từ 25cm - 30cm. Cánh tay
trái đặt lên mặt bàn bên trái vở, bàn tay trái tì vào mép vở để vở không xê dịch
trong khi viết. Tay phải cầm bút bằng 3 ngón tay ( ngón trỏ, ngón cái và ngón
giữa). Đầu ngón trỏ đặt phía trên, đầu ngón cái giữa bên trái, phía phải của bút
tựa vào cạnh đốt đầu ngón tay giữa. Ba điểm tựa này giữ bút và điều khiển ngịi
bút dịch chuyển linh hoạt. Ngồi ra động tác viết cần có sự phối hợp cử động
của cổ tay, khuỷu tay và cánh tay một cách nhịp nhàng.
Tư thế ngồi viết của học sinh cũng rất quan trọng, nếu ngồi đúng trong quá
trình viết các em nhanh bị mệt mỏi và như vậy phần nào ảnh hưởng đến chất
lượng học của các em, không những vậy khi ngồi viết khơng đúng tư thế cịn là
một trong những ngun nhân gây nên bệnh cong vẹo cột sống, cận thị... Vì vậy
cần phải hướng dẫn các em ngồi đúng tư thế.
Bên cạnh đó một số yếu tố ảnh hưởng đến kết quả học tập của các em đó là:
ánh sáng phòng học, bảng lớp, bàn ghế, phấn viết bảng, khăn lau bảng, bút viết,
vở viết...

Trong các yếu tố nêu trên chúng ta cần phải lựa chọn sao cho phù hợp, chuẩn
với học sinh.
Ví dụ:
- Bút viết: Giáo viên yêu cầu phụ huynh mua bút cho con em phải chú ý đến
ngòi bút phải gọn nét, mực xuống đều, thân bút tương ứng với kích thước của
bàn tay học sinh, mực viết phải đảm bảo khơng q lỗng hay q đặc, khơng có
cặn...
- Bàn ghế: Bàn ghế chọn cho học sinh ngồi khơng được q cao hay q thấp, vì
như vậy không tạo được tư thế ngồi viết đúng.
- Sắp xếp chỗ ngồi hợp lí: Đa phần học sinh Tiểu học cịn ham chơi, thể hiện
chân thật những cá tính cá nhân mọi lúc, mọi nơi. Nếu khơng bố trí chỗ ngồi hợp
lí cho các em thì khơng khéo việc khen chê khơng có tác dụng kích thích hứng
thú học tập mà dẫn đến các em sẽ chán nản. Tục ngữ có câu: “Học thầy khơng
tày học bạn’’. Thơng thường trong một lớp thì tỉ lệ học sinh khá giỏi so với học
sinh trung bình là ít. Do vậy giáo viên nên sắp xếp em viết chữ xấu ngồi cạnh
em viết chữ đẹp. Nhìn thấy bạn mình viết đẹp, chắc chắn em viết xấu sẽ bắt
chước, cố gắng viết để cho bằng bạn mình.
Biện pháp 6: Tổ chức cho học sinh chơi trị chơi
Khi dạy tập viết chúng ta có thể tổ chức nhiều trò chơi khác nhau để giúp các
em phấn khởi thi đua học tập, giúp nhau cùng tiến bộ. Sau đây là một số trị chơi
tơi đã tổ chức trong giờ dạy tập viết.
7


* Trò chơi : Thi ai viết đẹp hơn
Trò chơi này đựơc sử dụng trong hoạt động: Hướng dẫn học sinh viết bảng con.
- Mục tiêu: Giúp học sinh viết đúng, viết đẹp chữ cần viết.
- Chuẩn bị: 2 bàn học sinh, 6 bảng con.
- Cách chơi: Hoạt động cá nhân ( hoặc nhóm).
+ Giáo viên chọn 1 lượt 6 em (có chữ viết ngang nhau).

+ Yêu cầu học sinh lên bàn dành riêng cho học sinh thi viết. Khi giáo viên gọi
tên chữ gì thì học sinh nghe và viết vào bảng con chữ ấy (Giáo viên quy định
thời gian) và có thể cho 6 em khác lên chơi tiếp...
- Luật chơi: Học sinh nào viết đúng, viết đẹp, viết nhanh sẽ là người thắng cuộc.
- Kết quả sau khi chơi: Sau khi chơi xong, học sinh đã viết được chữ vào bảng
con, các em phấn khởi và hứng thú khi bắt tay vào hoạt động “Viết vào vở Tập
viết”. Khơng những thế trị chơi cịn giúp các em cố gắng viết vào vở đúng và
đẹp hơn.
Tóm lại: Tổ chức trò chơi trong dạy học Tập viết là việc làm rất cần thiết đã tích
cực hố hoạt động của học sinh.
Biện pháp 7: Rèn kĩ năng viết thông qua các mơn học khác.
Có nhiều học sinh chú ý viết rất cẩn thận ở tất cả các môn học, nhưng cũng có
những học sinh chỉ chú ý viết sạch đẹp ở Tập viết và Chính tả. Theo quan điểm
của tơi, giữ vở sạch, luyện chữ, rèn chữ mọi lúc, mọi nơi chứ khơng chỉ bó buộc
trong các bài luyện viết, Tập viết hay trong tiết Chính tả. Chính vì vậy tôi luôn
nhắc nhở học sinh thật cẩn thận, chú tâm nắn nót viết sao cho đúng, trình bày
sao cho rõ ràng, sạch đẹp ở trong tất cả mọi quyển ghi mơn học, kể cả mơn
Tốn. Có như vậy mới tạo cho các em thói quen cẩn thận khi viết chữ, chính
xác, khoa học trong mọi cơng việc.
Khơng dừng lại ở phân môn Tập viết mà trong các phân môn và mơn học
khác, muốn các em viết được đúng, đẹp thì trước hết giáo viên cần phải chú ý
đến việc rèn kĩ năng viết cho các em. Chính vì vậy trong các môn học tôi đã kết
hợp lập ra kế hoạch rèn chữ viết cho các em.
Ví dụ: Mơn Tập đọc: Để các em viết đúng thì trước tiên các em phải đọc đúng.
Học sinh lớp tôi đều xuất phát từ nơng thơn, nên đã ảnh hưởng nhiều đến việc
nói và viết (nói tiếng địa phương dẫn đến viết sai chinh tả). Do đó trong khi dạy
học sinh, tơi ln chú trọng đến những tiếng mà các em nói sai để sửa, chẳng
hạn :
+ Tiên tiến - học sinh đọc thành: tin tín
+ Cây mía - học sinh đọc thành: cây mí

+ Đầu tiên - học sinh đọc thành: đầu tin
+ Cái chum - học sinh đọc thành: cái chưm , v.v.v.

8


Bên cạnh đó tơi cịn cho học sinh tham khảo thêm một số bài viết chữ đẹp
của các lớp trước được lưu lại để các em bắt trước và làm theo.
Ngồi ra tơi cịn khuyến khích các em đọc các mẫu chuyện ngắn của thiếu
nhi hoặc các bài thơ, bài văn hay rồi sau đó tự mình chép lại vào vở ghi riêng và
giấy luyện viết chữ đẹp cô giáo phát hàng tuần, nhằm nâng cao sự hiểu biết của
các em và cũng là để các em tự rèn luyện viết thêm ở nhà cho chữ đẹp. Tôi cũng
không quên cung cấp cho học sinh những tấm gương về những người tàn tật
vươn lên trong cuộc sống, như chuyện về anh: Nguyễn Ngọc Ký...
Biện pháp này không những giúp các em viết đúng, viết đẹp mà nó cịn giáo
dục, giúp các em trở thành con người phát triển toàn diện.
Biện pháp 8: Giáo viên tự học tập và rèn luyện chữ viết.
Muốn cho học sinh viết đúng, viết đẹp trước hết giáo viên phải luyện chữ viết
của mình. Bản thân tơi ln tìm hiểu nghiên cứu tài liệu để hểu rõ mối quan hệ
khăng khít giữa âm - chữ - nghĩa để thấy được nét khác biệt của hệ thống chữ
cái và cấu tạo chữ đó, thấy được đặc điểm riêng của từng chữ cái, qui trình viết
các con chữ. Chữ viết của tôi trên bảng lớp, lời phê khi chấm bài trong vở, bài
kiểm tra, là mẫu chữ để học sinh học tập và nâng cao năng lực viết chữ đẹp của
người giáo viên.
Không chỉ trong phân môn Tập viết mà trong tất cả các môn học khác tôi
luôn chú ý đến nét chữ của mình. Dưới con mắt của các em, chữ viết của thầy cô
là mẫu mực, do đó khi chấm vở cho học sinh phần nhận xét tôi viết rất đẹp, học
sinh viết sai tôi nắn nót chữa lỗi cho các em.
Khi viết trên bảng tơi viết rất cẩn thận, tay đưa nhẹ nhàng uyển chuyển để tạo
ra các con chữ đẹp, đúng mẫu để học sinh quan sát bắt chước.

Trong các giờ luyện viết giáo viên phải vận dụng linh hoạt các phương pháp
và hình thức tổ chức để tránh nhàm chán và ngại viết của các em.
Biện pháp 9: Kết hợp chặt chẽ với phụ huynh học sinh
Ngay từ đợt họp phụ huynh đầu năm tôi đã thông báo với phụ huynh về thực
trạng chữ viết hiện nay và chất lượng chữ viết của lớp, đồng thời nêu chỉ tiêu
phấn đấu của lớp cho phụ huynh biết và các yêu cầu về viết chữ đẹp cho phụ
huynh nắm được:
- Phải có đầy đủ sách vở theo yêu cầu của giáo viên hướng dẫn: Riêng phân
mơn Tập viết có vở Tập viết.
- Mua đầy đủ đồ dùng học tập: Cặp sách, thước kẻ, bút chì, bút mực, khăn lau
tay, bảng con, phấn, giẻ lau bảng… Để vở viết đồng bộ tôi quy định cho cả lớp
dùng chung một mầu mực đen khi viết bài ( viết bằng bút mực chứ tuyệt đối
không viết bút bi).
- Phải có góc học tập dành riêng cho các em học bài (yêu cầu góc học tập phải
có đủ ánh sáng, bàn ghế phù hợp với tầm vóc của học sinh)
9


- Giáo viên và phụ huynh phải thường xuyên liên lạc để trao đổi tình hình học
tập của các em. Đây là việc làm quan trọng của giáo viên chủ nhiệm, bởi ngoài
thời gian học tập trên lớp các em đã được cơ hướng dẫn tận tình về cách viết
chữ, về nhà các em còn được cha mẹ quan tâm và kèm cặp tiếp. Ngồi ra hàng
tuần tơi in giấy luyện viết chữ đẹp cho học sinh viết theo chủ đề các bài Tập đọc,
hàng tháng tôi thường thông qua kết quả học tập trên lớp cho phụ huynh biết để
kèm cặp thêm các em.
- Sử dụng tốt sổ liên lạc điện tử để thông báo kết quả học tập, đặc biệt phần chữ
viết có thể thơng báo liên tục.
Biện pháp 10: Dạy học sinh cách giữ vở sạch
Ngoài việc rèn luyện kỹ năng viết chữ cho học sinh tôi còn giúp các em giữ
vở sạch hiểu rõ vở sạch là loại vở được đóng chặt, có bìa, có nhãn, giấy khơng

nhàu, khơng quăn góc, khơng bẩn, khơng bỏ phí giấy, khơng viết vẽ bậy vào
vở...Từ đó tơi hướng dẫn học sinh cách giữ gìn vở sạch: Trước khi viết cần bọc
bìa, dán nhãn cẩn thận.
- Khi viết bài phải ngồi đúng tư thế để giữ vở khỏi xê dịch, tạo cho vở khơng
quăn góc, nếu vở bị quăn góc cần làm cho phẳng góc ngay.
- Để viết khơng bị giây mực khi viết bài ta cần kê một tờ giấy để đặt tay lên (nếu
tay bẩn, mực có ra tay thì cũng chỉ ra tờ giấy chứ khơng giây vào vở).
Biện pháp 11: Quan tâm đến học sinh cá biệt
Trong quá trình dạy học, việc quan tâm đến học sinh cá biệt là một yếu tố rất
quan trọng. Trong lớp mà tơi chọn để thực hiện đề tài có tới 3 học sinh thuộc
diện cá biệt, mỗi em có một hồn cảnh riêng, nhưng các em có một điểm chung
là học yếu, chữ viết rất chưa đúng. Tôi đã thường xuyên tới tận nhà để trao đổi
với gia đình các em về việc học hành ở lớp cũng như những yêu cầu trước khi
đến lớp của học sinh. Không những vậy tơi cịn hướng dẫn gia đình kèm cặp
việc học bài của con em ở nhà một cách tỉ mỉ. Cịn ở lớp, khi các em viết bài tơi
ln đi lại quan sát để hướng dẫn chỉ bảo thật cẩn thận tỉ mỉ từng dòng kẻ, độ
cao, cách đưa bút... Đặc biệt là cố tìm ra những điểm tiến bộ của các em để động
viên kịp thời, những gì các em cịn thiếu sót phải nhẹ nhàng chỉ bảo để các em
không sợ sệt, chán nản...
Biện pháp 12: Tuyên dương khuyến khích học sinh kịp thời
Tâm lí học sinh tiểu học rất thích khen, nếu giáo viên tuyên dương các em
kịp thời đấy sẽ là nguồn động viên, là nhân tố thúc đẩy các em cố gắng hơn. Tuỳ
vào từng học sinh mà có mức khen, nhắc nhở phù hợp.
- Đối với những học sinh viết đẹp, thường xuyên khuyến khích các em viết để
các em viết đẹp hơn nữa.
- Đối với những học sinh viết chưa đẹp thì động viên, chỉ ra chỗ cần sửa lại và
viết cẩn thận hơn...
10

- Đối học sinh viết hay sai, thiếu nét, không đúng kích cỡ, chữ khơng đều, khơng
đúng khoảng cách, ... thì tơi hướng dẫn các em đọc trơn lại các tiếng viết sai,
phân tích lại tiếng đó và luyện viết lại cho đúng và đẹp.
Các em thường không tự giác khi viết bài. Các em muốn viết thật nhanh
chóng cho hết bài để chơi. Để khắc phục điều này, tôi có quy định với học sinh:
Khi viết tập viết, viết từng dịng theo hiệu lệnh của cơ. Nhờ vậy, tránh được tình
trạng viết nhanh, viết ẩu, trong quá trình viết của học sinh. Đặc biệt, với những
em viết đẹp, có nhiều cố gắng thì tơi sẽ động viên, tun dương trước lớp, đồng
thời tôi thường nêu gương về những người chăm chỉ luyện chữ để các em noi
theo.
2.4. Hiệu quả sau khi áp dụng các số biện pháp nâng cao chất lượng chữ
viết cho học sinh lớp 2:
Qua quá trình nghiên cứu tơi đã nhận thấy vai trị và tầm quan trọng của việc
dạy phân môn Tập viết cũng như dạy học sinh viết đúng, viết đẹp. Vì vậy tơi vận
dụng linh hoạt ngay một số biện pháp, hình thức dạy học theo hướng tích hợp,
phát huy năng lực của học sinh. Thông qua việc áp dụng các biện pháp nêu trên,
tôi đã thu được kết quả rất khả quan: học sinh viết đúng và viết đẹp hơn. Tiến
hành khảo sát theo những tiêu chí ban đầu đề ra đối với lớp 2A, kết quả như sau:
* Chất lượng chữ viết :
Thời gian
kiểm tra

TSHS

Giữa học kỳ I
Cuối học kỳ I
Giữa học kỳ II

38
38

38

Học sinh
viết đẹp
SL
TL
16
42,1
24
63,2
29
76,3

Học sinh
viết chưa đẹp
SL
TL
14
36,8
11
28,9
9
23,7

Học sinh
viết chưa đúng
SL
TL
8
21,1

3
7,9
0
0,0

Như vậy qua thời gian áp dụng các biện pháp chất lượng chữ viết của học sinh
đã được nâng lên rõ rệt: Số học sinh viết chữ đẹp nhiều và đến nay khơng cịn
học sinh viết chữ chưa đúng. Với đà tiến bộ này, tôi tin rằng chất lượng học sinh
viết chữ đẹp ngày càng nhiều hơn nữa.
2.5. Bài học kinh nghiệm:
Qua quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài, bản thân tôi nhận thấy: Để
thành công trong việc “ Rèn kĩ năng viết ” cho học sinh Tiểu học nói chung,
cho học sinh lớp 2 nói riêng thì người giáo viên cần làm tốt các yêu cầu sau:
1. Người giáo viên phải có đức tính kiên trì, tận tụy. Sự nhiệt tình chu đáo của
giáo viên là một trong những yếu tố đảm bảo sự thành công của giờ dạy.
2. Người giáo viên phải nắm được tầm quan trọng của việc dạy Tập viết, dạy tốt
phân môn Tập viết và nắm vững phương pháp dạy Tiếng Việt, vận dụng các
phương pháp một cách linh hoạt, sáng tạo phù hợp với đối tượng học sinh.
11


3. Giáo viên phải rèn chữ viết để ngày một đẹp hơn, và là tấm gương sáng cho
học sinh noi theo. Luôn học hỏi đồng nghiệp về kinh nghiệm rèn chữ viết, tham
khảo ý kiến của ban lãnh đạo và nghiên cứu tài liệu về phân môn Tập viết.
4. Sau mỗi bài viết của học sinh, giáo viên cần chấm bài của học sinh đánh dấu
mức tiến bộ của từng em, so sánh giữa em này với em khác để có kế hoạch bồi
dưỡng, phụ đạo cho các em. Hàng ngày, hàng tuần hàng tháng phải tổng kết chỉ
rõ ưu khuyết điểm của các em để các em biết và cố gắng. Tìm ra những điều các
em tiến bộ để tuyên dương kịp thời tạo niềm tin cho học sinh trong học tập.
5. Tạo sự đồng tình, ủng hộ của phụ huynh học sinh và các tổ chức ở địa

phương.

3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ:
3.1. Kết luận:
12


Qua thời gian nghiên cứu để tìm và áp dụng “ Một số biện pháp nâng cao
chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2A ở trường Tiểu học Thiệu Tốn” tơi có
thể khẳng định rằng : Muốn rèn chữ viết cho học sinh thì vai trị của người thầy
đặc biệt quan trọng, bởi người thầy giáo luôn là tấm gương sáng, mẫu mực trong
khi viết để học sinh bắt chước. Trong mỗi giờ tập viết người thầy phải hướng
dẫn cách viết thật tỉ mỉ từng nét chữ, từng chữ. Người thầy phải kiên trì uốn nắn,
sửa chữa kịp thời tuỳ theo từng đối tượng học sinh thật tận tình, chu đáo.
Vì vậy mỗi giáo viên phải thực sự yêu nghề mến trẻ, nhiệt tình gương mẫu
trong phương pháp soạn giảng, luôn trau dồi nghiệp vụ, học hỏi kinh nghiệm của
đồng nghiệp để nâng cao chất lượng dạy và học ở các môn học đặc biệt là phân
môn Tập viết ở Tiểu học.
3.2. Kiến nghị:
Trên đây mới chỉ là những kinh nghiệm nhỏ trong việc rèn chữ viết cho học
sinh lớp 2, trong thực tế giảng dạy mỗi giáo viên đều có suy nghĩ, kinh nghiệm,
bí quyết nghề nghiệp riêng của mình nhằm mục đích cuối cùng là nâng cao chất
lượng dạy và học. Có lẽ đề tài của tơi khơng tránh khỏi thiếu sót và hạn chế .Vì
vậy tơi rất mong được sự góp ý nhiệt tình của các đồng nghiệp, của các nhà quản
lý giáo dục để kinh nghiệm của tơi thêm phong phú, góp phần nâng cao hiệu quả
dạy học phân mơn Tập viết nói riêng và chất lượng dạy học Tiếng Việt nói
chung.
Tơi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN
CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 15 tháng 4 năm 2021
Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến kinh
nghiệm của mình viết, khơng sao chép nội
dung của người khác.
NGƯỜI VIẾT

Lê Thị Năm

DANH MỤC
CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG ĐÁNH
GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ CÁC CẤP
CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
13


Họ và tên tác giả:
Chức vụ và đơn vị công tác:

TT

1

Lê Thị Năm
Giáo viên - Trường Tiểu học Thiệu Toán
Cấp đánh giá
xếp loại
( Phòng, Sở,
Tỉnh,…)

Tên đề tài SKKN
Một số biện pháp giúp học sinh
lớp 1 “ Giữ vở sạch, viết chữ
đẹp ” ở trường Tiểu học Thiệu
Toán

Cấp Huyện
Cấp Tỉnh

Kết quả
Năm học
đánh giá đánh giá xếp
xếp loại
loại
(A,B hoặc
C)
A
2013-2014
B

2013-2014

MỤC LỤC
Nội dung
1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài

Trang
1
1

14


1.2. Mục đích nghiên cứu
1.3. Đối tượng nghiên cứu
1.4. Phương pháp nghiên cứu
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm.
2.2. Thực trạng về chữ viết của học sinh lớp 2 A- Trường Tiểu học
Thiệu Toán.
2.2.3. Kết quả khảo sát đầu năm học :
2.3. Các biện pháp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp
2A - trường Tiểu học Thiệu Toán.
Biện pháp 1: Phân loại học sinh.
Biện pháp 2: Dạy kĩ thuật viết cho học sinh
Biện pháp 3: Nắm vững quy trình dạy tập viết và có sự sáng tạo
Biện pháp 4: Sử dụng triệt để đồ dùng trực quan
Biện pháp 5: Chú ý tư thế ngồi viết của học sinh, yêu cầu của đồ
dùng phục vụ cho học sinh viết chữ.
Biện pháp 6: Tổ chức cho học sinh chơi trò chơi
Biện pháp 7: Rèn kĩ năng viết thông qua các môn học khác
Biện pháp 8: Giáo viên tự học tập và rèn luyện chữ viết.
Biện pháp 9: Kết hợp chặt chẽ với phụ huynh học sinh
Biện pháp 10: Dạy học sinh cách giữ vở sạch
Biện pháp 11: Quan tâm đến học sinh cá biệt
Biện pháp 12: Tuyên dương khuyến khích học sinh kịp thời
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm:
2.5. Bài học kinh nghiệm:
3. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT
3.1. Kết luận

3.2. Đề xuất

2
2
2
3
3
3
4
5
5
6
6
7
7
8
9
9
10
10
11
11
11
12
13
13
`13

15