46. NHỮNG LUẬN ĐIỂM CỦA V.I.LÊNIN VỀ ĐẢNG KIỂU MỚI CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN TRONG TÁC PHẨM “LÀM GÌ”? Ý NGHĨA ĐỐI VỚI VIỆC XÂY DỰNG VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA ĐẢNG TA HIỆN NAY

1
Để nhận tài liệu liên hệ: Zalo 0978494441

TIỂU LUẬN
NHỮNG
NHỮNG LUẬN
LUẬN ĐIỂM
ĐIỂM CỦA
CỦA V.I.LÊNIN
V.I.LÊNIN VỀ
VỀ ĐẢNG
ĐẢNG KIỂU
KIỂU MỚI
MỚI
CỦA
CỦA GIAI
GIAI CẤP
CẤP CƠNG
CƠNG NHÂN
NHÂN TRONG
TRONG TÁC
TÁC PHẨM
PHẨM “LÀM
“LÀM
GÌ”?
GÌ”? Ý
Ý NGHĨA
NGHĨA ĐỐI
ĐỐI VỚI
VỚI VIỆC
VIỆC XÂY

XÂY DỰNG
DỰNG VÀ
VÀ HOẠT
HOẠT ĐỘNG
ĐỘNG
CỦA
CỦA ĐẢNG
ĐẢNG TA
TA HIỆN
HIỆN NAY
NAY

Hà
Hà Nội
Nội -- 2021
2021


2

MỞ ĐẦU
Những tư tưởng thiên tài của C.Mác và Ph.Ăngghen về Đảng
cách mạng của giai cấp công nhân đã ảnh hưởng to lớn và trực tiếp
đến sự phát triển của tồn bộ phong trào cộng sản và cơng nhân quốc
tế. Bằng uy tín và sự tích cực hoạt động thực tiễn của mình trong
phong trào cơng nhân, hai ơng đã có cơng lao to lớn trong việc đưa lý
luận chủ nghĩa xã hội vào phong trào công nhân, dẫn đến sự ra đời
hàng loạt các đảng dân chủ xã hội - đảng cách mạng của giai cấp
cơng nhân. Đó là những chính đảng Mác xít của giai cấp cơng nhân;
BẮC

5
2013
BẮC
NINH,
THÁNG
5 NĂM
NĂM
2013
là lãnh tụ chính
trị,NINH,
bộ thamTHÁNG
mưu chiến
đấu của
giai cấp, mang bản
chất của giai cấp công nhân.
Dưới ánh sáng của những tư tưởng đó, trong điều kiện lịch sử mới.
V.I.Lênin vị lãnh tụ vĩ đại của phong trào cộng sản và công nhân quốc
tế. Người kế thừa xuất sắc và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác trong
thời đại của mình, chiến đấu trong thời kỳ chủ nghĩa đế quốc; thời kỳ
cách mạng vơ sản trỡ thành trực tiếp và trong hồn cảnh giai cấp vơ sản
Nga đã giành được chính quyền. V.I.Lênin phát triển học thuyết của
C.Mác Và Ph.Ănghen một cách toàn diện, làm phong phú thêm tất cả
các bộ phận cấu thành của chủ nghĩa Mác.
Trong những năm cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX, chủ nghĩa tư
bản chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa, giai đoạn mà cách mạng
vô sản đã trở thành trực tiếp, khác với thời đại C.Mác và Ph.Ăngghen.
Giai đoạn này, giai cấp công nhân cũng đã lớn mạnh về số lượng, về tổ
chức và về chính trị, ý thức giác ngộ giai cấp và vai trị của nó, và vai
trị của các đảng vơ sản cũng được nâng cao. Trong tình hình ấy, chủ

3

nghĩa đế quốc tăng cường việc phổ biến hệ tư tưởng tư sản, chúng tìm
cách chia rẽ phong trào cơng nhân, phát triẻn chủ nghĩa cơ hội trong
hàng ngũ công nhân.
Lúc đó, những người đứng đầu Quốc tế II và những người đứng
đầu các đảng dân chủ – xã hội chủ yếu ở Tây âu ngày càng lún sâu vào
vũng lầy của chủ nghĩa cơ hội. Họ đòi xét lại chủ nghĩa Mác, từ bỏ
những nguyên tắc cách mạng của chủ nghĩa Mác, âm mưu hạn chế
phong trào công nhân trong khn khổ đấu tranh địi những cải cách
cục bộ, mang tính chất cải lương, khơng nhằm mục tiêu lật đổ giai cấp
tư sản và chủ nghĩa tư bản. Họ đã biến Quốc tế II và các Đảng dân chủxã hội thành những Đảng cải lương, hồn tồn mất tính giai cấp và tính
chiến đấu của Đảng cách mạng của giai cấp công nhân.
Vào thời kỳ này, chủ nghĩa tư bản Nga đang phát triển mạnh. Cùng
với sự phát triển của chủ nghĩa tư bản giai cấp công nhân Nga cũng
phát triển nhanh chóng. Mặc dù chế độ tư bản phát triển, chế độ nông
nô bị bãi bỏ, nhưng công nhân và nông dân Nga vẫn phải sống dưới ách
thống trị của tàn bạo của chế độ Nga Hồng. Cơng nhân và nông dân
không được hưởng một chút quyền tự do chính trị nào.
Từ những năm 70 và nhất là từ những năm 80 của thế kỷ XIX,
nước Nga trở thành trung tâm cách mạng thế giới, công nhân Nga bắt
đầu thức tỉnh, phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân và nhân dân
lao động Nga diễn ra rất mạnh mẽ, hình thành nhiều cuộc đấu tranh của
giai cấp cơng nhân, dưới nhiều hình thức khác nhau, song đều bị thất
bại, vì các cuộc đấu tranh đó đều mang tính tự phát.


4

Do yêu cầu khách quan của phong trào công nhân Nga, địi hỏi
phải có đảng cách mạng lãnh đạo, lúc này ở Nga bắt đầu xuất hiện
nhiều nhóm Mác-xít, các tổ chức Mác-xít đầu tiên được thành lập. Năm
1875 “Hội liên hiệp công nhân miền Nam Nga” thành lập ở Ôđétxa;
năm 1878 “Hội liên hiệp công nhân miền Bắc Nga” thành lập ở
Pêtécbua, nhưng hai tổ chức đầu tiên này của giai cấp cơng nhân đều bị
Nga Hồng thẳng tay đàn áp và làm tan rã. Tuy bị Nga Hoàng đàn áp dã
man, nhưng phong trào công nhân vẫn phát triển khơng ngừng. Năm
1883 “Nhóm giải phóng lao động” được thành lập ở Giơnevơ (Thuỵ sỹ)
do Plêkhanốp lãnh đạo. Nhóm này đã cố gắng và có nhiều hình thức để
truyền bá chủ nghĩa Mác vào nước Nga, nhưng lại bị phái “dân túy” cản
trở. Phái “dân tuý” cho rằng đưa chủ nghĩa Mác vào Nga là phá sản
nước Nga. Theo họ, sự nghiệp cách mạng nước Nga chính là giai cấp
nông dân lãnh đạo. Thực chất phái “dân tuý” mưu toan làm lạc hướng
cuộc đấu tranh của quần chúng lao động chống lại giai cấp áp bức, bóc
lột, làm cho giai cấp cơng nhân khơng nhận thức được vai trị, sứ mệnh
của mình, đồng thời kìm hãm và cản việc thành lập một chính đảng độc
lập của giai cấp cơng nhân.
Vì vậy, muốn truyền bá chủ nghĩa Mác vào Nga thì phải đấu tranh
chống chủ nghĩa “dân túy”. Nhóm “Giải phóng lao động” đã tích cực
đấu tranh chống phái “dân tuý” nhưng không đánh bại được tư tưởng
của phái “dân túy”, vì họ đã phạm phải những sai lầm nghiêm trọng,
ngay trong bản cương lĩnh đầu tiên của họ đó là, họ khơng đả động gì
đến vai trị của giai cấp nông dân trong cách mạng, mà lại cho rằng giai
cấp tư sản tự do Nga là một lực lượng cách mạng, có thể ủng hộ cách


5

mạng mặc dù sự ủng hộ không vững trắc, hơn thế nữa họ cũng như các

tổ chức mácxít khác chưa hề liên hệ với phong trào công nhân. Cho
nên, họ chỉ thành lập được Đảng dân chủ - xã hội Nga trên lý thuyết,
chưa kết hợp chủ nghĩa xã hội khoa học với phong trào công nhân.
Phong trào công nhân tự phát ngày càng phát triển mạnh ở Nga,
đồng thời cũng đặt ra yêu cầu phải kết hợp chủ nghĩa xã hội khoa học
với phong trào công nhân. Năm 1895, lần đầu tiên ở Nga, V.I.Lênin đã
thống nhất các tổ chức Mác-xít ở Pêtécbua lập ra “Hội liên hiệp chiến
đấu giải phóng giai cấp cơng nhân”. Tổ chức đó là mầm mống chủ yếu,
tổ chức tiền thân của một đảng cách mạng dựa vào phong trào công
nhân. Nhưng không không bao lâu, Hội bị chính quyền Nga Hồng
khủng bố. V.I.Lênin và các bạn chiến đấu của người bị bắt. Ban lãnh
đạo mới do Máctốp đứng đầu đã theo đuổi một đường lối chính trị sai
lầm, cải lương cơ hội - đó là phái “kinh tế”.
Mùa xuân năm 1898, một nhóm Mác xít đã nhóm họp ở Minxcơ
tiến hành Đại hội lần thứ nhất, tuyên bố thành lập Đảng Công nhân dân
chủ - xã hội Nga, Đại hội chưa thông qua được cương lĩnh và điều lệ
mà chỉ làm được một việc duy nhất là bầu được Ban Chấp hành Trung
ương. Tuy nhiên, Đại hội vừa kết thúc thì tồn bộ Ban chấp hành Trung
ương bị chính quyền Nga Hồng bắt giữ. Do đó, trên thực tế Đảng vẫn
chưa hình thành. Đại hội I của Đảng không thành công đã làm cho các
tổ chức Mác xít và phong trào cơng nhân Nga rơi vào tình trạng dao
động về tư tưởng, phân tán về tổ chức. Trong những điều kiện như vậy,
đòi hỏi phải đập tan chủ nghĩa cơ hội, bảo vệ sự trong sáng của chủ
nghĩa Mác, thành lập Đảng kiểu mới. V.I.Lênin đã hoàn thành nhiệm vụ


6

lịch sử đó. Người đã vạch trần nội dung xét lại, cơ hội chủ nghĩa của
các Đảng dân chủ- xã hội ở Tây âu. Và thấy cần thiết phải có một Đảng

kiểu mới, một Đảng chiến đấu cách mạng đủ sức lãnh đạo nhân dân lao
động giành chính quyền, cải tạo xã hội củ, xây dựng xã hội mới- xã hội
chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa. V.I.Lênin viết: “Chúng ta cần những
Đảng mới, những Đảng kiểu khác. chúng ta cần những Đảng thường
xuyên liên hệ thực sự với quần chúng”. Và V.I.Lênin đã nhấn mạnh
rằng: “trong điều kiện chủ nghĩa đế quốc cả trong điều kiện cách mạng
vô sản đương chín muồi ở nhiều nước, cần phải có một đảng kiểu mới,
thực sự cách mạng, thực sự cộng sản, Đảng đó phải thay thế cho những
Đảng kiểu củ- các đảng nghị viện của Châu âu”.
Cũng như trong các lĩnh vực khác, trên lĩnh vực xây dựng Đảng,
V.I.Lênin đã có những cống hiến vô cùng to lớn về mặt lý luận và thực
tiễn. Với trí tuệ thiên tài và cuộc đời hoạt động cách mạng phong phú
của mình, Ơng đã viết nhiều tác phẩm có giá trị về lý luận và thực tiễn,
soi sáng con đường cách mạng cho giai cấp vơ sản, thực hiện vai trị sứ
mệnh lịch sử của mình, trong đó có những tác phẩm chun ngun cứu
về xây dựng Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân. Tác phẩm “Làm
gì?” được V.I.Lênin viết vào tháng 5 năm 1901 và xuất bản tháng 2 năm
1902, tác phẩm bao gồm: Lời tựa, 5 chương và phụ lục. Nội dung của
tác phẩm trình bày và giải quyết nhiều vấn đề có ý nghĩa đối với việc
thành lập Đảng và cơng tác xây dựng Đảng.
Nhờ có tác phẩm “Làm gì” và một loạt bài báo khác của
V.I.Lênin trên báo “Tia lửa” những quan điểm tư tưởng cơ hội của
phái “kinh tế” bị bóc trần và bị đánh bại khuynh hướng cơ hội chủ


7

nghĩa của phái “ kinh tế” ở Nga, một biến dạng của chủ nghĩa cơ hội
Tây Âu, đồng thời cũng để chống lại chủ nghĩa cơ hội quốc tế, xác
định cơ sở chính trị, tư tưởng, tổ chức của Đảng kiểu mới của giai

cấp cơng nhân. Chấm dứt tình trạng phân tán về tư tưởng, tan rã về tổ
chức và đó cũng là lý do vì sau V.I.Lênin lại chủ trương thành lập
một Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân.
Trong phạm vi bài tiểu luận đi sâu làm rõ những luận điểm về
Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân của V.I.Lênin, trên cơ sở đó vận
dụng vào thực tiễn xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam.
Phần một: Những luận điểm của V.I.Lênin về Đảng kiểu mới của
giai cấp cơng nhân trong tác phẩm “làm gì”?
Việc xây dựng được một đảng kiểu mới thực sự cách mạng của giai
cấp công nhân Nga là công lao của V.I.Lênin. Trước khi thành lập ở
nước Nga một Đảng cách mạng của giai cấp công nhân, V.I.Lênin đã
tiến hành công tác tư tưởng – lý luận. Người đã phê phán chủ nghĩa xã
hội dân tuý tiểu tư sản, đấu tranh không khoan nhượng chống các trào
lưu cải lương và các trào lưu cơ hội chủ nghĩa khác. V.I.Lênin viết:
“khơng có một cơng tác thanh lộc như vậy thì khơng thể bảo đảm gắn
được chủ nghĩa Mác với phong trào giải phóng, khơng thể đề ra được
đường lối độc lập của giai cấp vô sản”. Dựa vào những tư tưởng về
Đảng của giai cấp vô sản của C.Mác và Ph.Ăngghen và kinh nghiệm
của phong trào công nhân quốc tế, phong trào công nhân Nga, V.I.Lênin
đã chỉ rỏ những cơ sở chính trị, tư tưởng và tổ chức Đảng kiểu mới của
giai cấp công nhân Nga cũng như các Đảng cộng sản trên thế giới:
1. Cơ sở về chính trị Đảng kiểu mới của giai cấp cụng nhõn


8

Trước tình trạng phân tán, tản mạn của các nhóm mác xít lúc đó, để
xây dựng một Đảng cách mạng, tập trung, thống nhất của giai cấp cơng
nhân, thì vấn đề bắt đầu từ đâu là rất quan trọng.
Trước hết, theo V.I.Lờnin chớnh trị biểu hiện trong “lĩnh vực

những mối quan hệ giữa tất cả cỏc giai cấp, cỏc tầng lớp nhân dân với
nhà nước và chính phủ, lĩnh vực những mối quan hệ tất cả cỏc giai cấp
với nhau” 1 . Như vậy, chính trị khơng những chỉ là mối quan hệ giữa các
giai cấp với nhau, quan trọng hơn đó là mối quan hệ giữa các giai cấp
với nhà nước và chính phủ. Dưới chế độ tư bản chủ nghĩa, quan hệ giữa
giai cấp tư sản và vô sản là quan hệ giữa kẻ đi áp bức, bóc lột và những
người bị áp bức, bóc lột. Nhà nước tư bản chủ nghĩa là nhà nước của
giai cấp tư sản, đem lại và bảo vệ quyền lợi kinh tế, chính trị cho giai
cấp tư sản (giai cấp chiếm số ớt trong xó hội tư bản). Ngược lại giai cấp
cơng nhân và nhân dân lao động sống dưới chế độ tư bản bị tước hết
quyền dân chủ, quyền tự do, bỡnh đẳng. Bởi vậy để giành được quyền
dân chủ, tự do, bỡnh đẳng cho mỡnh, giai cấp cụng nhõn và nhân dân
lao động phải kiên quyết đấu tranh lật đổ sự thống trị của nhà nước tư
sản, xoá bỏ chế độ tư bản chủ nghĩa, xây dựng chế độ xó hội mới xó hội
chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa.
Đảng cách mạng chân chính của giai cấp cơng nhân là đội tiờn
phong, lónh tụ chính trị của giai cấp, đại biểu cho quyền lợi của công
nhân và nhân dân lao động. Do đó theo V.I.Lênin mục tiêu, nhiệm vụ
chính trị của Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân phải rừ ràng, phải
nhằm hoàn thành sứ mệnh lịch sử thế giới của giai cấp cụng nhân:
“Đảng dân chủ xó hội lónh đạo cuộc đấu tranh của giai cấp cơng nhân,
1

. Sđd, tr 101.


9

khơng những là để đạt được những điều kiện có lợi cho việc bán sức lao
động, mà cũn là để thủ tiêu cái chế độ xó hội bắt nú buộc những người

tay trắng phải bán mỡnh cho bọn nhà giàu. Đảng dân chủ xó hội đại
diện cho giai cấp cơng nhân không phải trong mối quan hệ của họ đối
với một nhóm chủ cho thuê nhất định, mà trong mối quan hệ với tất cả
các giai cấp trong xó hội hiện đại, với nhà nước, một lực lượng chính
trị có tổ chức”. 1 Theo đó, mục tiêu nhiệm vụ của Đảng kiểu mới của
giai cấp cơng nhân là phải lónh đạo giai cấp công nhân- liên minh với
giai cấp nông dân, tiến hành cách mạng vô sản, lật đổ sự thống trị của
giai cấp tư sản, thiết lập nền chuyên chính vơ sản, tiến hành xoỏ bỏ chế
độ tư bản chủ nghĩa, xây dựng chế độ xó hội chủ nghĩa và cộng sản chủ
nghĩa. Để hoàn thành mục tiêu, nhiệm vụ chính trị đó, Đảng phải có
cương lĩnh, sách lược chính trị đúng đắn; cương lĩnh, sách lược đó phải
trên cơ sở nền tảng của lý luận chủ nghĩa Mỏc và xuất phỏt từ thực tiễn
phong trào cách mạng của từng nước. Phải tỡm mọi cỏch nõng cao giỏc
ngộ chớnh trị cho giai cấp cụng nhõn và nhõn dõn lao động. Người chỉ
rừ: “Chỳng ta phải tớch cực tiến hành giỏo dục chớnh trị cho giai cấp
cụng nhõn, cố gắng phỏt triển ý thức chớnh trị của giai cấp cụng
nhõn”, 2 tổ chức và lónh đạo giai cấp cơng nhân đấu tranh chính trị
nhằm lật đổ chế độ chuyên chế, thủ tiêu chế độ tư bản chủ nghĩa, xây
dựng chế độ xó hội chủ nghĩa tiến tới xó hội cộng sản chủ nghĩa.
V.I.Lênin đó kiờn quyết đấu tranh chống phái “kinh tế” – phái cơ
hội xét lại trong Đảng dân chủ xó hội Nga trong lĩnh vực chớnh trị.
Phỏi “kinh tế” khuyờn cụng nhõn chỉ dừng lại ở đấu tranh kinh tế và hô
1
2

Sđd, tr 71- 72.
Sđd, tr. 72.


10

hào khẩu hiệu “đem lại cho cuộc đấu tranh hoàn toàn kinh tế một tớnh
chất chớnh trị”. Người chỉ rừ: “Như vậy là dưới một hỡnh thỏi sõu xa
và cỏch mạng “một cỏch ghờ gớm”, cỏi cõu nghe rất kờu: “đem lại cho
cuộc đấu tranh hoàn toàn kinh tế một tính chất chính trị”, thực ra đó che
dấu cỏi khuynh hướng cổ truyền nhằm hạ thấp chớnh trị dõn chủ xó hội
xuống ngang với chớnh trị cụng liờn chủ nghĩa. Thực ra, cõu “đem lại
cho cuộc đấu tranh hoàn toàn kinh tế một tính chất chính trị” khơng bao
hàm cái gỡ khỏc hơn là cuộc đấu tranh đũi những cải cỏch kinh tế”. 1
V.I.Lờnin cũng chỉ rừ: cuộc đấu tranh kinh tế chống chính phủ, đó là
chính trị cơng liên chủ nghĩa, từ đó đến chính trị dân chủ xó hội thỡ cũn
rất xa. V.I.Lờnin khụng phủ nhận hoàn toàn việc lónh đạo giai cấp cơng
nhân đấu tranh trong lĩnh vực kinh tế, nhưng chỉ coi đó là một bộ phận
trong tồn bộ cuộc đấu tranh chính trị và phải phụ thuộc vào đấu tranh
chính trị: “Đảng dân chủ xó hội cỏch mạng đặt cuộc đấu tranh đũi
những cải cỏch – coi đó là bộ phận của tồn bộ - phụ thuộc vào cuộc
đấu tranh cách mạng cho tự do và chủ nghĩa xó hội”. 2
2. Cơ sở về Tư tưởng Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân.
Theo V.I.Lờnin, đối với Đảng dân chủ - xã hội Nga, thì vai trị của
lý luận cách mạng càng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Vì Đảng là đội
tiền phong, là lãnh tụ chính trị, bộ tham mưu chiến đấu của giai cấp
công nhân và nhân dân lao động, Đảng đang trong quá trình hình thành,
phân tán về tư tưởng và tổ chức; nhiệm vụ của Đảng là phải lãnh đạo
giai cấp cơng nhân và quần chúng lao động giải phóng dân tộc trong khi
Đảng chưa được giác ngộ đầy đủ về lý luận, chưa có nhiều kinh nghiệm
1
2

. Sđd, tr 78.
. Sđd, tr 79.

11

tiến hành cách mạng; chủ nghĩa cơ hội phái “kinh tế” đang chiếm số
đơng và xun tạc địi phủ nhận chủ nghĩa Mác. Cho nên Đảng cần phải
được trang bị lý luận cỏch mạng. V.I.Lênin khẳng định lý luận cỏch
mạng, khoa học của giai cấp cụng nhõn chớnh là lý luận chủ nghĩa
Mỏc. Đảng cần lấy lý luận chủ nghĩa Mác làm nền tảng tư tưởng, kim
chỉ nam cho hành động. Bởi vỡ: lý luận chủ nghió Mỏc là hệ thống lý
luận mang bản chất cỏch mạng và khoa học, chỉ ra những quy luật
khỏch quan của tự nhiờn, xó hội, tư duy, là học thuyết duy nhất đúng
bàn về giải phóng triệt để con người. Bản chất cách mạng, khoa học của
chủ nghĩa Mác biểu hiện ngay trong nguồn gốc lý luận, thực tiễn hỡnh
thành nờn lý luận chủ nghió xó hội khoa học. Chủ nghĩa Mác là hệ
thống lý luận cách mạng hình thành trên cơ sở vật chất, là kết tinh trí
tuệ của lồi người, là kết quả có tính quy luật của sự phát triển những
tư tưởng tiên tiến của nhân loại, bắt nguồn từ triết học cổ điển Đức,
kinh tế chính trị Anh và chủ nhĩa xã hội khơng tưởng Pháp. Vì vậy
chủ nghĩa Mác là sự thể hiện khoa học lợi ích căn bản của giai cấp
cơng nhân. V.I.Lênin viết: “chủ nghía Mác là lý luận của phong
trào giải phóng của giai cấp vơ sản” và đương nhiên nó tất yếu
phải trở thành hệ tư tưởng của Đảng cộng sản. Lý luận chủ nghĩa
Mỏc chỉ ra cho giai cấp cụng nhõn thấy sứ mệnh lịch sử của mỡnh;
vạch ra mục tiờu, phương hướng, phương pháp đấu tranh để lật đổ
chế độ tư bản chủ nghĩa, giải phóng giai cấp, giải phóng nhân dân
lao động thế giới khỏi bị ỏp bức, búc lột và bất cơng, xây dựng một
chế độ xó hội mới xó hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa.

12

V.I.Lênin chứng minh rằng: Nắm được lý luận cách mạng thì
giai cấp vơ sản và đội tiền phong của nó có đựoc vũ khí tư tưởng
mạnh mẽ nhất, cịn bản thân lý luận khi thông qua họ sẽ trở thành
sức mạnh vật chất to lớn. Người chỉ rõ: ‘Khơng có lý luận cách
mạng thì cũng khơng thể có phong trào cách mạng” 1 …“chỉ Đảng
nào được một lý luận tiên phong hướng dẫn thì mới có khả năng
làm trịn vai trò chiến sĩ tiên phong” 2 .
Chủ nghĩa Mác là cơ sở tư tưởng của Đảng cộng sản còn được quy
định bởi quy luật ra đời của đảng. Đảng cộng sản là sản phẩm của sự
kết hợp chủ nghĩa xã hội khoa học với phong trào công nhân. Bản thân
quy luật ra đời của Đảng cộng sản tự nó đã nói lên tính tất yếu của việc
Đảng cộng sản phải lấy chủ nghĩa Mác làm nền tảng tư tưởng và kim
chỉ nam cho hành động của mình, Đây là tiêu chuẩn cơ bản để xem xét
một Đảng có phải là chính Đảng Mác- Xít hay khơng và là tiêu chuẩn
hàng đầu để xác định bản chất giai cấp công nhân của đảng.
Nhưng chủ nghĩa Mac với vai trò cải tạo thế giới chỉ phát huy tác
dụng khi các chính đảng cách mạng của giai cấp cơng nhân ở từng nước
có khả năng nắm được thực chất của nó và vận dụng nó một cách sáng
tạo vào điều kiện cụ thể của nước mình, Do đó mỗi Đảng cộng sản phải
hiểu sâu sắc và đầy đủ tình hình chính trị, kinh tế, xã hội… phải nghiên
cứu nắm vững những cái gì là đặc trưng của dân tộc, của đất nước mình
để vận dụng đúng đắn những nguyên lý của chủ nghĩa Mác tìm ra được
những giải pháp cách mạng và khoa học phù hợp với điều kiện cụ thể
của Đảng mới được đảm bảo thực sự vững chắc.
1
2

Sđd, tr 30.

Sđd, tr 32.


13

Lấy lý luận chủ nghĩa Mỏc làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho
hành động, khơng có nghĩa là áp dụng một cách máy móc chủ nghĩa
Mác vào hoạch định cương lĩnh, đường lối, sách lược của Đảng. Lấy
chủ nghĩa Mác làm nền tảng là phải trung thành với những nguyờn lý
cơ bản, đồng thời phải nghiên cứu bổ sung, phát triển chủ nghĩa Mác
trong điều kiện thực tiễn mới; xuất phát từ thực tiễn phong trào cách
mạng của mỗi nước để đề ra cương lĩnh, đường lối, sách lược cách
mạng của Đảng. V.I.Lênin đó chỉ rừ: “Chỳng ta khụng hề coi lý luận
Mỏc như là một cái gỡ song xuụi hẳn hoặc bất khả xõm phạm; trỏi lại,
chỳng ta tin rằng lý luận đó chỉ đặt nền móng cho mơn khoa học mà
những người xó hội chủ nghĩa cần phải phỏt triển hơn nữa về mọi mặt,
nếu họ không muốn trở thành lạc hậu đối với cuộc sống. Chúng tơi nghĩ
rằng những người xó hội chủ nghĩa ở Nga đặc biệt cần phải tự mỡnh
phỏt triển hơn nữa lý luận Mỏc, vỡ lý luận này chỉ đề ra những nguyên
lý chỉ đạo chung, cũn ỏp dụng những nguyờn lý ấy thỡ cứ xột từng nơi,
ở Anh không giống như ở Pháp, ở Pháp không giống như ở Đức, ở Đức
không giống như ở Nga”.
Trong tỏc phẩm “Làm gỡ?”, V.I.Lờnin đó kiờn quyết đấu tranh trên
lĩnh vực tư tưởng, lý luận trong Đảng cơng nhân dân chủ xó hội Nga.
Người khẳng định, quan điểm của phái “kinh tế”:“Phong trào cơng nhân
thuần t tự nó có khả năng tạo ra và sẽ tạo ra cho nó một hệ tư tưởng
độc lập, chỉ cần là công nhân giành được vận mệnh của mình trong tay
những người lãnh đạo” 1, đây là một sai lầm nghiêm trọng”. Thực chất
phái “kinh tế” phủ nhận tính tự giác của phong trào cơng nhân, phủ nhận
vai trị của lý luận cách mạng-lý luận Mác xít, với tư cách là yếu tố tạo

1

Sđd, tr 48.


14

nên tính tự giác, phủ nhận vai trị lãnh đạo của Đảng cách mạng, với tư
cách là người đưa yếu tố tự giác vào phong trào công nhân, âm mưu làm
lạc hướng con đường đấu tranh chính trị của giai cấp công nhân.
Để đưa yếu tố tự giác vào phong trào công nhân, Đảng phải truyền
bá lý luận chủ nghĩa Mỏc vào phong trào cụng nhõn để nâng cao giác
ngộ chính trị cho quần chúng cơng nhân và nhân dân lao động, làm
chuyển hoá phong trào cách mạng từ tự phát thành tự giác. V.I.Lênin
khẳng định : phong trào công nhân có được trang bị chủ nghĩa xã hội khoa
học thì mới phát triển lên trình độ tự giác. Đảng cách mạng của giai cấp
công nhân là hiện thân của sự kết hợp đó và là lực lượng truyền bá hệ tư
tưởng xã hội chủ nghĩa vào phong trào công nhân. Tính tự phát đối lập với
tư tưởng xã hội chủ nghĩa, Người khẳng định : “Đã khơng thể có một hệ
tư tưởng độc lập, do chính ngay quần chúng cơng nhân xây dựng nên
trong q trình phong trào của họ, thì vấn đề đặt ra chỉ là thế này: Hệ tư
tưởng tư sản hoặc hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa. Khơng có hệ tư tưởng
trung gian” 1. Sùng bái tính tự phát là hạ thấp hệ tư tưởng xã hội chủ
nghĩa, V.I.Lênin cho rằng : “Mọi sự sùng bái tính tự phát của phong trào
cơng nhân, coi nhẹ vai trò của “yếu tố tự giác”; coi nhẹ vai trị của Đảng
dân chủ- xã hội thì đều có nghĩa là “dù người ta muốn hay không muốn là tăng ảnh hưởng của hệ tư tưởng tư sản đối với cơng nhân” 2. Mặt khỏc,
Đảng phải tích cực đấu tranh trên mặt trận tư tưởng, lý luận để ngăn
chặn sự ảnh hưởng của tư tưởng tư sản, tăng cường hệ tư tưởng xó hội
chủ nghĩa trong phong trào cụng nhõn. Đảng phải coi đấu tranh trên
mặt trận lý luận ngang hàng với đấu tranh chính trị và đấu tranh kinh tế,

1
2

Sđd, tr 49-50.
Sđd,tr 49-50.


15

ba hỡnh thức đấu tranh đó phải gắn bó chặt chẽ với nhau. V.I.Lênin yêu
cầu mọi cán bộ, đảng viên phải tích cực nghiên cứu, học tập chủ nghĩa
Mác, nắm vững bản chất khoa học, cách mạng của chủ nghĩa Mác để trở
thành những nhà tuyên truyền, cổ động chớnh trị giỏi trong quần chỳng
cụng – nụng. V.I.Lênin còn chỉ rõ : “Đối với cán bộ, đảng viên phải học
tập ngày càng nhiều hơn, tất cả các vấn đề lý luận; phải tự giải thoát,
ngày càng nhiều hơn, khỏi ảnh hưởng của những câu cổ truyền của thế
giới quan cũ, không bao giờ được quên rằng chủ nghĩa xã hội, từ khi đã
trở thành một khoa học, đòi phải được coi là mặt khoa học, nghĩa là
phải được nghiên cứu” 1 .
3. Cơ sở về tổ chức Đảng kiểu mới của giai cấp cơng nhân.
V.I.Lênin khơng những đó đấu tranh kiên quyết chống chủ nghĩa cơ
hội trong các vấn đề cương lĩnh và sách lược, mà cả trong lĩnh vực tổ
chức. V.I.Lênin đó vạch rừ sai lầm cơ bản của phái “kinh tế” là phạm phải
chủ nghĩa cơ hội về vấn đề tổ chức, đánh giá thấp ý nghĩa quan trọng của
tổ chức trong cuộc đấu tranh giải phóng của giai cấp vô sản. Theo
V.I.Lênin Đảng tồn tại không thể với những sự thống nhất về cương lĩnh
và sách lược, mà cũn ở sự thống nhất về tổ chức: “Sự thống nhất trong
những vấn đề cương lĩnh và sách lược là tất yếu, nhưng chưa đầy đủ để
đảm bảo sự thống nhất của Đảng và tập trung hố cơng tác của Đảng.
Muốn đạt được sự thống nhất trên đây, thỡ phải cú sự thống nhất về tổ

chức nữa”. V.I.Lênin cho rằng: “Cuộc đấu tranh chính trị của Đảng dân
chủ - xã hội rộng lớn và phức tạp hơn rất nhiều so với cuộc đấu tranh kinh
tế của giai cấp công nhân chống bọn chủ và Chính phủ. Do đó, tổ chức
Đảng - tổ chức của những người cách mạng phải khác tổ chức của công
1

Sđd,tr 34.


16

nhân, chứ khơng phải là tổ chức cơng nhân có thể thay thế cho tổ chức
những người cách mạng. Tổ chức của những người cách mạng phải bao
gồm trước hết và chủ yếu những người lấy hoạt động cách mạng làm nghề
nghiệp “cịn tổ chức của cơng nhân, trước hết phải có tính chất nghề
nghiệp; phải càng rộng càng tốt; càng ít tính chất bí mật càng tốt” 1. Nhiệm
vụ của tổ chức đảng là khơng được hạ thấp mình xuống ngang hàng với
quần chúng mà phải nâng quần chúng lên ngang trình độ của những người
cách mạng. V.I.Lênin khẳng định : “Cuộc đấu tranh tự phát của giai cấp
vô sản sẽ không trở thành cuộc “đấu tranh giai cấp” thực sự của giai cấp
vơ sản, chừng nào nó chưa được tổ chức mạnh mẽ gồm những người cách
mạng lãnh đạo”.Tổ chức mạnh mẽ đó là tổ chức Đảng - một tổ chức
thống nhất và tập trung của giai cấp vô sản - bao gồm trước hết và chủ
yếu là những người lấy hoạt động cách mạng làm nghề nghiệp. Chỉ với tổ
chức như vậy mới khắc phục được tình trạng phân tán, tản mạn trong
Đảng.
Những nguyên tắc tổ chức của Đảng được V.I.Lênin trỡnh bày trong
nhiều tỏc phẩm và bài viết của mỡnh. V.I.Lờnin nhận thấy ở tổ chức một
nguồn sức mạnh to lớn của giai cấp công nhân. Người chỉ rừ: “Trong cuộc
đấu tranh để giành chính quyền, giai cấp vơ sản khơng có vũ khí nào khác

hơn là sự tổ chức”. Từ phân tích một cách lơgíc và biện chứng giữa độ
vững chắc về mặt tổ chức của Đảng với phong trào công nhân V.I.Lênin
chỉ rõ: “Hãy cho chúng tôi một tổ chức những người cách mạng, và chúng
tôi sẽ đảo ngược nước Nga lên” 2.

1
2

Sđd,tr 143.
Sđd,tr 162.


17

Cơ sở về mặt tổ chức của Đảng còn thể hiện ở chỗ Đảng là đội
ngũ có tổ chức chặt chẽ khoa học cách mạng nhất của giai cấp công
nhân. Đảng phải là một tổ chức tập trung thống nhất mang tính chất
tồn quốc có cương lĩnh, điều lệ, cơ quan lãnh đạo thống nhất. Sự có
tổ chức của đảng theo V.I.Lênin đó khơng phải là sự cộng lại một
cách đơn giản các tổ chức, mà đảng phải là một hệ thống nhất những
tổ chức ấy, là sự kết hợp các tổ chức ấy thành một chỉnh thể thống
nhất từ trung ương đến dịa phương. Đảng phải có những nguyên tắc
tổ chức để quyết định và giải quyết các mối quan hệ nội bộ Đảng, Sự
tổ chức của Đảng đòi hỏi người Đảng viên không những phải thừa
nhận cương lĩnh của đảng, mà còn phải tham gia hoạt động trong một
tổ chức cơ sở của Đảng để chiến đấu cho thắng lợi của đường lối,
chính sách của đảng bằng hành động cách mạng thực tế, phải chịu sự
giám sát của tổ chức đảng, phải có tính tổ chức và kỷ luật cao.
V.I.Lênin khẳng định trong hệ thống tổ chức của giai cấp công
nhân, Đảng không phải là tổ chức duy nhất, mà Đảng là tổ chức chặt

chẽ của giai cấp công nhân, là người lãnh đạo các tổ chức khác trong
hệ thống đó. Người chỉ rõ: Đảng là đội tiền phong của giai cấp vô
sản, đội tiền phong trực tiếp nắm chính quyền, đó là người lãnh đạo”.
Chúng ta là đảng của giai cấp, bởi vậy hầu như toàn bộ giai cấp…
cần phải hoạt động dưới sự lãnh đạo của đảng ta”. Đảng phải được tổ
chức chặt chẽ để bảo đảm là một đội ngũ thống nhất ý chí và hành
động, có kỷ luạt nghiêm minh.
Tư tưởng của V.I.Lênin về cơ sở chính trị, tư tưởng và tổ chức đó
đặt nền móng cho sự ra đời của Đảng Bơnsêvích Nga, đồng thời cũng


18

là cơ sở nền tảng để dẫn đến sự ra đời của các Đảng cộng sản chân
chính của giai cấp cơng nhân trên thế giới. V.I.Lênin khơng có một
bài viết, một tác phẩm riêng nào về mối quan hệ của ba yếu tố đó,
nhưng xuyên suốt các bài viết, các tác phẩm viết về Đảng cách mạng
của giai cấp công nhân đều toát nên tư tưởng: ba yếu tố tư tưởng,
chính trị và tổ chức của Đảng có mối liên hệ thống nhất biện chứng
với nhau hỡnh thành nờn Đảng, thiếu một trong ba yếu tố đó Đảng sẽ
khơng trở thành một chỉnh thể thống nhất. Những cơ sở về chớnh trị,
tư tưởng, và tổ chức của Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân theo
tư tưởng của V.I.Lênin, cũng chính là những tiêu chuẩn để xem xét tư
cách của Đảng cách mạng của giai cấp công nhân. Đảng nào không
được xây dựng và hoạt động theo theo những tiêu chuẩn đó, khơng
phải là Đảng cách mạng của giai cấp cơng nhân.
Những luận điểm trong tác phẩm Làm gì ? của Lênin mặc dù ra đời cách
đây hơn một thế kỷ nhưng những tư tưởng cơ bản về Đảng và xây dựng Đảng
trong tác phẩm vẫn còn ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc. Đóng vai trị
quan trọng trong việc đấu tranh chống chủ nghĩa cơ hội, bảo vệ, phát triển chủ

nghĩa Mác, xác lập cơ sở chính trị, tư tưởng, tổ chức của Đảng kiểu mới của
giai cấp cơng nhân, tập hợp các tổ chức mác xít ở địa phương để thành lập
một Đảng tập trung thống nhất, một Đảng mác xít chân chính, thực sự là lãnh
tụ chính trị, đủ sức lãnh đạo cuộc cách mạng vô sản của giai cấp công nhân.
Phần hai: Ý nghĩa đối với việc xây dựng và hoạt động của Đảng ta
hiện nay.
V.I.Lênin đã phát triển những tư tưởng của Mác và Ăng ghen, hoàn
chỉnh học thuyết về Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân, một học thuyết
thống nhất, chặt chẽ giữa lý luận và thực tiễn. Học thuyết về Đảng kiểu mới -


19

chính Đảng cách mạng của giai cấp cơng nhân là một cống hiến lớn lao của
V.I.Lênin vào kho tàng lý luận của chủ nghĩa Mác. Học thuyết đó là nền tảng
lý luận, là kim chỉ nam cho hành động của Đảng kiểu mới của giai cấp công
nhân Nga và các Đảng Cộng sản các nước trên thế giới, đồng thời là tiêu
chuẩn cơ bản để phân biệt đảng kiểu mới với đảng kiểu cũ, Đảng Cộng sản
chân chính với các đảng cơ hội cải lương.
Trung thành với các nguyên lý của học thuyết Mác - Lênin về đảng kiểu
mới của giai cấp công nhân, Đảng ta do chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, giáo
dục, rèn luyện đã trở thành một đảng Mác-Lênin chân chính, cách mạng, một
bộ phận kiên cường của phong trào cộng sản, công nhân quốc tế.
Đảng cộng sản Việt Nam luôn là đội tiên phong của giai cấp công
nhân, đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc
Việt Nam. Đảng cộng sản Việt Nam lấy chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng
Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng kim chỉ nam cho hành động, kiên
định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xó hội, tổ chức và hoạt động
theo những nguyên tắc chặt chẽ của giai cấp công nhân. Những biểu hiện
đó đó chứng tỏ Đảng cộng sản Việt Nam là một Đảng cách mạng chân

chính của giai cấp cụng nhõn và nhõn dân lao động Việt Nam, là một đội
quân kiên cường của phong trào cộng sản và cụng nhõn quốc tế.
Từ khi thành lập Đảng đến nay, Đảng ta đó luụn coi trọng cụng tỏc xõy
dựng Đảng về chính trị, tư tưởng và tổ chức và coi đó là một trong những
nguyờn tắc xõy dựng Đảng. Xây dựng Đảng về chính trị có nghĩa là bảo đảm
cho Đảng có cương lĩnh, đường lối chính trị đúng đắn trong từng giai đoạn, thời
kỳ phát triển của cách mạng. Trong đó Đảng phải đề ra những nhiệm vụ, bước đi
cho từng thời kỳ cụ thể, giải quyết đúng đắn các mối quan hệ giữa các nhiệm vụ
chiến lược, giữa nhiệm vụ lâu dài và nhiệm vụ trước mắt, giữa các mặt hoạt


20

động kinh tế và quốc phũng, kinh tế và văn hố, xó hội, đối nội và đối ngoại;
phải cụ thể hố đường lối thành các chính sách cụ thể về mọi mặt, thành phương
hướng, mục tiêu, kế hoạch hành động của từng ngành, từng đơn vị ở trung ương,
địa phương và cơ sở, thành chủ trương, biện pháp để chỉ đạo thực hiện.
Xây dựng Đảng về chính trị có tầm quan trọng quyết định đối với mọi
hoạt động của Đảng. Bởi vỡ, cú đường lối chính trị đúng mới xác định được
phương hướng hành động đúng, mới có phương hướng tư tưởng và tổ chức
đúng. Công tác xây dựng Đảng về tư tưởng và tổ chức bao giờ cũng phải dựa
vào đường lối, nhiệm vụ chính trị; xa rời đường lối, nhiệm vụ chính trị của
Đảng sẽ dẫn đến mất phương hướng, mục tiêu, khơng có sức sống và sẽ thất
bại, thậm chí gây trở ngại cho việc thực hiện đường lối, nhiệm vụ chính trị.
Có đường lối đúng là một điều kiện cơ bản để xây dựng và củng cố sự đoàn
kết, thống nhất và kỷ luật của Đảng, tăng cường sự lónh đạo và sức chiến đấu
của Đảng. Song, như thế khơng có nghĩa là cơng tác xây dựng Đảng về tư
tưởng và tổ chức chỉ đóng vai trũ thụ động. Công tác tư tưởng và tổ chức, một
mặt đảm bảo cho đường lối, nhiệm vụ chính trị, chủ trương của Đảng được
thơng suốt; mặt khác có tác dụng tích cực vào việc xây dựng và phát triển

đường lối, nhiệm vụ chính trị, bảo đảm cho đường lối, nhiệm vụ chính trị của
Đảng được xác định đúng đắn.
Xây dựng Đảng về tư tưởng bao gồm việc giáo dục đường lối, chính sách
của Đảng, chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nâng cao trỡnh độ lý
luận của chủ nghió Mỏc- Lờnin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nâng cao trỡnh độ
chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ đảng viên. Đồng thời kiên quyết đấu tranh
chống mọi biểu hiện tư tưởng sai trái, phản động bảo vệ sự trong sáng của chủ
nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối, quan điểm của Đảng.
Xây dựng Đảng về tư tưởng không những dựa vào đường lối, nhiệm vụ chính trị


21

và phục vụ nhiệm vụ chính trị của Đảng, mà phải gắn liền với xây Đảng về tổ
chức. Tư tưởng có thơng suốt thỡ tổ chức mới chặt chẽ, nội bộ mới đoàn kết thật
sự, kỷ luật mới nghiêm minh, hành động mới tự giác, thống nhất.
Công tác tổ chức có vị trí quan trọng của nó. Tổ chức là điều kiện vật
chất bảo đảm cho tư tưởng được củng cố, biến thành hàng động, thành hiện
thực. Trong điều kiện Đảng lónh đạo chính quyền tiến hành xây dựng chủ
nghĩa xó hội, cụng tỏc tổ chức càng cú vai trũ hết sức quan trọng. V.I.Lờnin
đó từng khẳng định: lĩnh vực trọng yếu và khó khăn nhất của cuộc cách mạng
xó hội chủ nghĩa là nhiệm vụ tổ chức. Khi đó cú đường lối thỡ tất cả vấn đề là
ở tổ chức thực hiện, tổ chức là biện pháp cơ bản để bảo đảm thực hiện đường
lối. Tổ chức đúng hay sai, điều đó quyết định thành cơng hay thất bại của
đường lối. Đảng ta đó chỉ rừ: “Trong nhiều năm qua, Đảng ta đó từng đấu
tranh chống nhận thức duy tâm xem thường vai trũ của tổ chức, cũng như xu
hướng chỉ thiên về những biện pháp tổ chức và hành chính đơn thuần, coi nhẹ
vai trũ của cơng tác tư tưởng. Tư tưởng tách khỏi tổ chức sẽ dừng lại ở nhận
thức, không thể biến thành hành động cách mạng. Tổ chức tách rời tư tưởng
sẽ biến thành hành động mù quáng, sẽ dẫn đến độc đoán, mệnh lệnh, hạ thấp

vai trũ của yếu tố tự giỏc, của tớnh năng động chủ quan”.
Thực tiễn cho thấy, từ sau Đại hội lần thứ VI, nhiệm vụ xây dựng Đảng
về chính trị đó được Đảng ta tập trung vào việc hồn chỉnh đường lối đổ mới,
hoạch định những chủ trương chính sách lớn nhằm cụ thể hoá đường lối đổi
mới trên từng lĩnh vực của hoạt động kinh tế- xó hội của đất nước. Nhiều nghị
quyết của Đảng có giá trị làm chuyển biến căn bản tỡnh hỡnh kinh tế xó hội,
bảo đảm cho công cuộc đổi mới đi đúng định hướng xó hội chủ nghĩa. Cụng
tỏc tư tưởng của Đảng đó tập trung nghiờn cứu nắm vững những nguyờn lý
cơ bản của chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; coi trọng tổng kết
thực tiễn, phát triển lý luận, làm sỏng tỏ con đường đi lên chủ nghĩa xó hội ở


22

nước ta, giải đáp được những vấn đề lý luận mà thực tiễn cụng cuộc đổi mới
xây dựng đất nước đũi hỏi như: kinh tế thị trường định hướng xó hội chủ
nghĩa, xõy dựng nhà nước pháp quyền xó hội chủ nghĩa, vấn đề đảng viên có
được làm kinh tế hay khơng…Đảng ta cũng đó coi trọng cụng tỏc giỏo dục
chủ nghĩa Mỏc- Lờnin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chính sách của
Đảng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân. Đồng thời Đảng kiên quyết đấu
tranh chống những tư tưởng cơ hội, giáo điều dưới mọi màu sắc, đấu tranh có
hiệu quả với âm mưu “Diễn biến hồ bỡnh” trờn mặt trận tư tưởng của các thế
lực thù địch, tăng cường sự nhất trí tư tưởng chính trị trong toàn Đảng, sự
đồng thuận trong nhân dân. Nhiệm vụ xây dựng Đảng về tổ chức cũng được
coi trọng. Đảng đó luụn tập trung củng cố tổ chức đảng, làm cho Đảng thật sự
trong sạch, vững mạnh; cụ thể hoá nguyờn tắc tập trung dõn chủ, tự phờ bỡnh
và phờ bỡnh trong sinh hoạt và hoạt động của Đảng. Đặc biệt trong cơng tác
cán bộ, Đảng đó kiờn quyết đưa những cán bộ, đảng viên thoái hoá, biến chất
ra khỏi Đảng. Cùng với xây dựng, củng cố Đảng về tổ chức, Đảng đó quan
tõm lónh đạo, chỉ đạo đổi mới xây dựng hệ thống chính trị, trong đó tập trung

lónh đạo, chỉ đạo đổi mới xây dựng Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ
chức Đồn thanh niên, cơng đồn…Tuy vậy trong cơng tác xây dựng Đảng
cũng cũn nhiều mặt chưa đáp ứng yờu cầu của tỡnh hỡnh mới. Đại hội Đảng
lần thứ X đó chỉ rừ: Năng lực lónh đạo và sức chiến đấu của Đảng cũn nhiều
mặt chưa đáp ứng yêu cầu của tỡnh hỡnh mới; nhiều vấn đề lý luận về chủ
nghĩa xó hội và con đường đi lên chủ nghĩa xó hội ở nước ta, về sự lónh đạo
của Đảng và cơng tác xây dựng Đảng chậm được làm sáng tỏ; một số quan
điểm lớn, đúng đắn về sự lónh đạo của Đảng và cơng tác xây dựng Đảng được
đề ra trong Cương lĩnh và các Nghị quyết Đại hội Đảng chậm được cụ thể
hoá, thể chế hoá và tổ chức thực hiện. Một bộ phận khơng nhỏ cán bộ, đảng
viên tính chiến đấu, tinh thần bảo vệ quan điểm, đường lối, chính sách của


23

Đảng cũn yếu, cú biểu hiện thờ ơ, giảm sút lũng tin, phai nhạt lý tưởng; một
số ít có biểu hiện bất món, mất lũng tin, thậm chớ chống đối, nói và làm trái
với quan điểm, đường lối của Đảng; tư tưởng cơ hội, thực dụng, cục bộ, chủ
nghĩa cá nhân có chiều hướng gia tăng. Tỡnh trạng thoỏi hoỏ, biến chất về
chớnh trị, tư tưởng, về đạo đức, lối sống; tệ quan liêu, tham nhũng, sách nhiễu
nhân dân trong một bộ phận cán bộ, đảng viên diễn ra nghiêm trọng chưa
được ngăn chặn, đẩy lùi.
Ngày nay, trước yêu cầu mới của sự nghiệp cách mạng thời kỳ tiếp tục
đẩy mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước, nhằm thực hiện dân giàu,
nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh, Đảng ta càng phải kiên trì,
vận dụng đúng đắn chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, không
ngừng xây dựng, chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu
của Đảng, chống mọi biểu hiện của chủ nghĩa cơ hội, xét lại, phát triển và bảo
vệ chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về mọi mặt. Chúng ta
phải xây dựng Đảng vững mạnh cả chính trị, tư tưởng và tổ chức thực sự

ngang tầm nhiệm vụ chính trị của thời kỳ mới.
Đại hội lần thứ X của Đảng xác định: nhiệm vụ quan trọng nhất là cụ thể
hoá, pháp luật hoá và tổ chức thực hiện Cương lĩnh, phấn đấu hoàn thành
Chiến lược phát triển kinh tế - xó hội 10 năm (2001- 2010), đưa nước ta sớm
ra khỏi tỡnh trạng kộm phỏt triển, nõng cao rừ rệt đời sống nhân dân, để đến
năm 2020 đưa nước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng
hiện đại. Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy lý luận, nâng cao năng lực trí tuệ
và bản lĩnh chính trị; kết hợp chặt chẽ sự kiên định về nguyên tắc, chiến lược
với sự vận dụng linh hoạt, sáng tạo về sách lược, phương pháp; chống giáo
điều, bảo thủ, trỡ trệ hoặc chủ quan, núng vội, đổi mới vô nguyên tắc. Bám
sát thực tiễn, tổng kết thực tiễn, coi trọng nghiên cứu, phát triển lý luận, kết
hợp chặt chẽ giữa lý luận và thực tiễn để làm sáng tỏ những vấn đề mới. Đặc


24

biệt phải coi trọng nghiên cứu, học tập và làm theo tư tưởng Hồ Chí Minh.
Phát huy quyền làm chủ của nhân dân tham gia xây dựng đường lối, chủ
trương, chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước. Nâng cao năng lực tổ
chức thực hiện đường lối, coi trọng việc cụ thể hoá, thể chế hoá, tổ chức quản
lý điều hành; tăng cường kiểm tra, giám sát, kịp thời sơ, tổng kết, bổ sung
phát triển hoàn thiện đường lối.
Kiên định chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, coi trọng tổng
kết thực tiễn, nghiên cứu phát triển lý luận giải đáp cho được những vấn đề
thực tiễn đặt ra. Nâng cao tính chiến đấu, tính thiết thực, tính thuyết phục của
công tác tư tưởng; củng cố niềm tin với công cuộc đổi mới; giữ vững và tăng
cường sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng, sự đồng thuận trong xó hội. Tăng
cường giáo dục mục tiêu, lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xó hội, truyền
thống cỏch mạng, nờu cao chủ nghĩa yờu nước; chống mọi biểu hiện cơ hội,
chạy theo lợi ích cá nhân. Chủ động, tích cực đấu tranh ngăn ngừa những

quan điểm và luận điệu sai trái, phản động, làm thất bại mọi mưu toan “diễn
biến hoà bỡnh” của cỏc thế lực thự địch.
Thực hiện nghiêm túc nguyên tắc tập trung dân chủ trong Đảng, tăng
cường mối quan hệ gắn bó giữa Đảng với nhân dân; nâng cao chất lượng
và hiệu quả công tác kiểm tra. Mọi cán bộ, đảng viên có quyền bàn bạc,
tham gia quyết định công việc của Đảng, đồng thời có trách nhiệm thực
hiện nghiêm chỉnh các nghị quyết của Đảng. Lónh đạo các cấp phải lắng
nghe ý kiến của cấp dưới, của đảng viên và nhân dân. Xây dựng quy chế
kiểm tra, giám sát trong Đảng, kết hợp giám sát trong Đảng với giám sát
của Nhà nước và giám sát của nhân dân.
Kiện toàn và đổi mới hoạt động của tổ chức cơ sở đảng, nâng cao chất
lượng đội ngũ đảng viên, làm cho mỗi tổ chức cơ sở đảng có trách nhiệm tổ
chức và quy tụ được sức mạnh của tồn đơn vị hồn thành nhiệm vụ chính trị


25

được giao, mỗi đảng viên thật sự tiên phong gương mẫu, có phẩm chất, đạo
đức cách mạng, có ý thức chấp hành nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng và
pháp luật của Nhà nước; gắn việc nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên với
nâng cao chất lượng tổ chức cơ sở đảng.
Đổi mới tổ chức, bộ máy và công tác cán bộ. Sắp xếp, đổi mới tổ
chức, bộ máy của Đảng, đặc biệt là các ban đảng, đoàn, ban cán sự đảng,
đảng uỷ khối ở trung ương và cấp uỷ các địa phương, gắn với kiện toàn
tổ chức bộ máy của cơ quan nhà nước; đổi mới tổ chức và hoạt động của
Mặt trận tổ quốc và các đoàn thể nhân dân, bảo đảm tinh gọn, hoạt động
thiết thực, hiệu quả; khắc phục tỡnh trạng chồng chộo, trựng lắp chức
năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của các cơ quan và người đứng
đầu không rừ. Xõy dựng đội ngũ cán bộ đồng bộ, có cơ cấu hợp lý, chất
lượng tốt, nhất là đội ngũ cán bộ lónh đạo kế tiếp vững vàng. Cụ thể hoá

nguyên tắc Đảng thống nhất lónh đạo cơng tác cán bộ và quản lý đội ngũ
cán bộ, đi đôi với phát huy trách nhiệm của các tổ chức và người đứng
đầu tổ chức trong hệ thống chính trị về cơng tác cán bộ.
Chúng ta thấy rằng, Đảng ta đó trung thành và vận dụng sỏng tạo những
luận điểm về Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân vào xây dựng Đảng cộng
sản Việt Nam. Do thường xuyên chăm lo xây dựng Đảng vững mạnh về chính
trị, tư tưởng và tổ chức nên Đảng ta đó luụn xứng đáng là đội tiên phong, lónh
tụ chớnh trị, bộ tham mưu chiến đấu của giai cấp công nhân và nhân dân lao
động Việt Nam. Nhờ đó mà Đảng có đủ năng lực hoạch định và tổ chức thực
hiện thắng lợi đường lối cách mạng Việt Nam gần 80 năm qua. Đại hội lần
thứ X của Đảng đó khẳng định: xây dựng Đảng ta thực sự trong sạch vững
mạng cả về chính trị, tư tưởng và tổ chức, đồn kết thống nhát cao, gắn bó