Giao an van 7 HK IIdoc

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (630.85 KB, 137 trang )

(1)Tuaàn: 20 Tieát: 73 Ngày soạn:. VĂN BẢN: TỤC NGỮ VỀ THIÊN NHIÊN. VAØ LAO ĐỘNG SẢN XUẤT  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : - Nắm được khái niệm tục ngữ. - Thấy được giá trị nội dung, đặc điểm hình thức của tục ngữ về thiên nhiên và lao động saûn xuaát. - Biết tích lũy thêm kiến thức về thiên nhiên và lao động sản xuất qua các câu tục ngữ. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Khái niệm tục ngữ. - Nội dung tư tưởng, ý nghĩa triết lí và hình thức nghệ thuật của những câu tục ngữ trong baøi nhoïc. 2. Kó naêng: - Đọc – hiểu, phân tích các lớp nghĩa của tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất. - Vận dụng được ở mức độ nhất định một số câu tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất vào đời sống. - Tự nhận thức được những bài học kinh nghiệm về thiên nhiên, lao động sản xuất. - Ra quyết định : vận dụng các bài học kinh nghiệm đúng lúc, đúng chỗ. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp : (Kiểm tra sỉ soá HS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Hỏi lại kiến thức bài cũ một soá HS. 3. Bài mới : Giới thiệu bài :… * HÑ 1: Tìm hieåu chung. Hướng dẫn HS đọc và tìm HS đọc chú thích. hieåu chuù thích (sgk / 3-4). - GV giaûi thích cho HS bieát khái niệm về tục ngữ + Về hình thức: Tục ngữ là moät caâu noùi ngaén goïn, coù keát cấu bền vững, có hình ảnh và nhịp điệu (diễn đạt một ý trọn veïn).. NOÄI DUNG. VAÊN BAÛN: TUÏC. NGỮ VỀ THIÊN NHIEÂN VAØ LÑ SAÛN XUAÁT. I. Tìm hieåu chung: - Tục ngữ là những câu nói daân gian ngaén goïn, oån ñònh, coù nhòp ñieäu, hình ảnh, đúc kết những bài học cuûa nhaân daân veà: + Quy luaät cuûa thieân nhieân. + Kinh nghiệm lao động saûn xuaát. + Kinh nghieäm veà con.

(2) người và xã hội. + Về nội dung: Tục ngữ diễn - Những bài học kinh đạt kinh nghiệm về cách nhìn nghieäm veà quy luaät thieân nhận của nhân vật đối với nhiên và lao động sản xuất thiên nhiên, lao động sản laø noäi dung quan troïng cuûa xuất, con người và xã hội tục ngữ. + Về sử dụng: Tục ngữ được nhân sử dụng vào mọi hoạt động trong đời sống II. Đọc - hiểu văn bản: * HĐ 2: Đọc - hiểu văn bản. 1) Noäi dung: GV chia nhoùm thaûo luaän. - Những câu tục ngữ nói về Có thể chia 8 câu tục ngữ ra HS chia ra làm 4 nhóm để cách đo thời gian, dự đoán laøm 2 nhoùm nhoû. thời tiết, quy luật nắng thaûo luaän. möa, gioù baõo…, theå hieän + Nhoùm 1: Caâu 1,2,3,4 laø kinh nghieäm quyù baùu cuûa những câu tục ngữ về thiên  Nhóm 1,2:Giải thích câu nhaân daân ta veà thieân nhieân. nhieân. (1, 2, 3, 4). - Những câu tục ngữ nói + Nhóm 2: 5,6,7,8 là những veà muøa vuï, kó thuaät caáy câu tục ngữ về lao động sản  Nhóm 3,4:Giải thích câu trồng, chăn nuôi…, đúc kết xuaát. (5, 6, 7, 8). kinh nghieäm quyù baùu cuûa GV chia lớp ra làm 4 nhóm nhân dân ta về lao động nhoû. saûn xuaát. - Caâu 1: “Ñeâm thaùng naêm - Căn cứ của việc đúc kết chưa nằm đã sáng, ngày tháng kinh nghiệm: chủ yếu dựa mười chưa cười đã tối” có Nghĩa của câu tục ngữ này trên những quan sát. Trong nghóa laø gì? là tháng 5 (Âl), đêm ngắn quá trình vận dụng tục ngữ ngaøy daøi; thaùng 10 (AÂl) thì caàn chuù yù ñieàu naøy. ñeâm daøi ngaøy ngaén. 2) Ngheä thuaät: - Sử dụng cách diễn đạt ngắn gọn, cô đúc. - Câu 2: “Mau sao thì nắng, Ngày nào đêm trên trời có - Sửng dụng kết cấu diễn vaéng sao thì möa” coù nghóa laø nhiều sao thì hôm sau trời đạt theo kiểu đối xứng, gi? sẽ nắng, trời ít sao thì sẽ nhân quả, hiện tượng và möa. ứng xử cần thiết. - Taïo vaàn, nhòp cho caâu - Câu 3: “Ráng mở gà có nhà Khi trời xuất hiện ráng có văn dễ nhớ, dễ vận dụng. thì giữ” có ý nghĩa như thế sắc vàng màu mỡ gà tức là 3) Ý nghĩa của các văn naøo? saép coù baõo. baûn: Không ít câu tục ngữ - Caâu 4: “Thaùng baûy kieán boø Kiến bò nhiều vào tháng về thiên nhiên và lao động chæ lo laïi luït” coù yù nghóa ra bảy mà thường bò lên cao sản xuất là những bài học sao? laø ñieàm baùo coù luït. quyù giaù cuûa nhaân daân ta..

(3)  âu tục ngữ này so sánh - Caâu 5: Em hieåu gì veà caâu C giữa đất với vàng, đất được tục ngữ “Tất đất tất vàng”? ví nhö vaøng nghóa laø yù muoán noùi leân giaù trò cuûa đất. - Câu 6: Câu tục ngữ “Nhất  âu tục ngữ này nói về canh trì, nhò canh vieân, tam C canh điền” có ý nghĩa ra sao? các nghề đem lại lợi ích kinh tế cho con người: Thứ nhất là đào ao nuôi caù(canh trì), tieáp theo laø nghề làm vườn(canh viên) sau đó làm ruộng (canh ñieàn).  âu tục ngữ này khẳng - Câu 7: “Nhất nước, nhì phân, C tam cần, tứ giống” nghĩa là gì? định tầm quan trọng của các yếu tố (nướâc, phân, động, giống lúa). Đối với ngheà troàng luùa cuûa nhaân daân ta. - Câu 8: Câu tục ngữ “Nhất  âu tục ngữ này khẳng thì, nhì thuïc” coù yù nghóa nhö C ñònh taàm quan troïng cuûa theá naøo? thơì vụ và của đất đai đã được khai phá, chăm bón đối với nghề trồng trọt. * HĐ 3: Hướng dẫn tự học. 4. Cuûng coá : - Giáo dục môi trường: GV yêu cầu HS sưu tầm những bài  S trả lời nỗi dung bài H tục ngữ liên quan đến môi hoïc. trường. - Haõy cho bieát noäi dung, ngheä thuaät vaø yù nghóa vaên baûn? 5. Daën doø: Veà hoïc baøi vaø chuaån bò baøi “Chöông trình ñòa phöông phaàn. III. Hướng dẫn tự học: - Hoïc thuoäc loøng taát caû caùc câu tục ngữ trong bài học. - Tập sử dụng một và câu tục ngữ trong bài học vào những tình huống giao tiếp khaùc nhau, vieát thanh những đoạn đối thoại ngắn. - Söu taàm moät soá caâu tuïc ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất..

(4) vaên vaø Taäp laøm vaên”.. Tuaàn: 20 Tieát: 74 Ngày soạn:. CHÖÔNG TRÌNH ÑÒA PHÖÔNG (Phaàn Vaên vaø Taäp laøm vaên)  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : - Nắm được yêu cầu và cách thức sưu tầm ca dao, tục ngữ địa phương. - Hiểu thêm về giá trị nội dung, đặc điểm hình thức của tục ngữ, ca dao địa phương. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Yêu cầu của việc sưu tầm tục ngữ, ca dao địa phương. - Cách thức sưu tầm tục ngữ, ca dao địa phương. 2. Kó naêng: - Biết cách sưu tầm tục ngữ , ca dao địa phương. - Biết cách tìm hiểu tục ngữ, ca dao địa phương ở một mức độ nhất định. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN : HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp : (Kiểm tra sæ soá HS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : -Hãy đọc thuộc lòng 8 câu tục ngữ và giải thích ý nghĩa của từng câu? -Trình baøy noäi dung, ngheä thuật và ý nghĩa của những câu tục ngữ? 3. Bài mới : Giới thiệu bài :… * HÑ 1: Söu taàm. GV nêu rõ yêu cầu để HS sưu tầm ca dao, tục ngữ lưu hành ở địa phương. HS đọc yêu cầu của câu hỏi trong (sgk) - GV: Moãi HS söu taàm ít nhaát 20 caâu. HS veà nhaø söu taàm ca dao, tục ngữ nói về địa phương *Xác định đối tượng sưu mình ít nhaát 20 caâu. taàm - Bước 1: GV cho HS xác. NOÄI DUNG. CHÖÔNG TRÌNH ÑÒA PHÖÔNG. (Phaàn Vaên vaø Taäp laøm vaên). I. Söu taàm : - Ghi cheùp laïi caùc caâu tuïc ngữ, ca dao từ các tài liệu, sách báo, người dân địa phương ( tục ngữ, ca dao mang teân ñòa danh, noùi veà saûn vaät, di tích, thaéng caûnh, danh nhân, sự tích, từ ngữ ñòa phöông…). - Saép xeáp laïi caùc caâu tuïc ngữ, ca dao đã tìm được theo heä thoáng..

(5) ñònh vaø oân laïi ca dao, daân H  S nhaéc laïi khaùi quaùt ñònh ca, tục ngữ là gì? nghĩa về ca dao và tục ngữ. - Bước 2: GV xác định thế  ác định được đơn vị cần naøo laø cao dao vaø ñôn vò söu X taàm söu taàm . - Bước 3: GV cho HS xác ñònh theá naøo laø “cao dao, tuïc ngữ lưu hành ở địa phương” * Tìm nguoàn söu taàm: - Muốn sưu tầm thì phải hỏi  + Có thể hỏi cha mẹ, người và tìm kiếm ở đâu? ở địa phương, người già cả, ngheä nhaân, nhaø vaên (neáu coù) ở địa phương. + Luïc tìm trong saùch baùo hoặc tìm trong các bộ sưu tập lớn về tục ngữ ca dao daân ca noùi veà ñòa phöông. * Caùch söu taàm: - Mỗi HS cần chuẩn bị Mỗi HS phải có vở bài tập những gì? hoặc sổ tay để sưu tầm ca dao, tục ngữ. Mỗi lần sưu tầm được hãy chép vào vở để khỏi quên hoặc thất lạc. Sau khi sưu tầm đủ số lượng yêu cầu thì phân loại: Ca dao, dân ca, tục ngữ tất cả cheùp rieâng ra - Các câu cùng loại phải X  ếp thứ tự A, B, C của chữ cheùp nhö theá naøo? cái đầu câu.  GV hướng dẫn nêu ví dụ để HS laøm. Chaúng haïn 5 caâu không theo thứ tự nào, yêu cầu HS xếp theo thứ tự chữ caùi. * HĐ 2: Hướng dẫn tự học. 4. Cuûng coá: - Giáo dục môi trường: GV yeâu caàu HS söu taàm những câu tục ngữ liên quan. II. Hướng dẫn tự học: Hoïc thuoäc loøng taát caû các câu tục ngữ đã sưu tầm được..

(6) đến môi trường. - Muoán söu taàm thì phaûi hỏi và tìm kiếm ở đâu? - Sau khi sưu tầm được thì caàn phaûi laøm gì? 5. Daën doø: Veà hoïc baøi vaø chuaån baøi: “Tìm hieåu chung veà vaên nghò luaän”.. Tuaàn: 20 Tieát: 75-76 Ngày soạn:. TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ VAÊN NGHÒ LUAÏÂN  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : - Hiểu nhu cầu nghị luận trong đời sống và đặc điểm chung của văn bản nghị luận. - Bước đầu biết cách vận dụng những kiến thức về nghị luận vào đọc – hiểu văn bản. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Khaùi nieäm vaên baûn nghò luaän. - Nhu cầu nghị luận trong đời sống. - Những đặc điểm chung của văn nghị luận. 2. Kó naêng: - Nhận biết văn bản nghị luận khi đọc sách báo, chuẩn bị để tiếp tục tìm hiểu sâu, kĩ hôn veà kieåu vaên baûn quan troïng naøy. - Suy nghĩ, phê phán, sáng tạo: phân tích, bình luận và đưa ra ý kiến cá nhân về đặc điểm, bố cục, phương pháp làm bài văn nghị luận. - Ra quyết định : lựa chọn cách lập luận, lấy dẫn chứng…khi tạo lập và giao tiếp hiệu quả bằng văn nghị luận. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA GV 1. Ổn định lớp : (Kiểm tra sæ soá HS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Xem vaø söu taàm ca dao, tục ngữ về địa phương mình 3. Bài mới :. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG. TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ.

(7) Giới thiệu bài :… * HÑ 1: Tìm hieåu chung. Hỏi đáp về nhu cầu nghị luận (gồm 3 hoạt động nhoû) a) GV neâu caâu hoûi sgk vaø cho HS neâu caâu hoûi sgk, cho HS neâu theâm caâu hoûi tương tự bằng cách mỗi HS neâu theâm 1 caâu, ghi vaøo giấy hoặc vở BT. GV kiểm tra laïi caâu hoûi cuûa HS ñaët ra (xem ddúng hoặc sai như thế nào). Sau đó GV sửa lại cho đúng b) Hỏi về cách trả lời. Tất nhiên trả lời phải là văn nghò luaän. Nhöng vì sao? Ñaây laø caâu hoûi coù yù nghóa quan troïng. Baûn thaân caâu hỏi buộc người ta phải trả lời đúng lí lẽ c) Chæ ra caùc vaên baûn nghò luận thường gặp trên báo chí, đài phát thanh - GV sưu tầm nhiều loại nghị luận thường gặp trên baùo chí vaø chæ ra baøi nghò luaän cho HS thaáy - Cho HS goïi teân caùc baøi nghò luaän (GV cho HS ghi vào giấy, BT hoặc ghi lên baûng) Nhö vaäy hS thaáy vaø sô boä được văn bản nghị luận, nhaän thaâyù chuùng toàn taïi khắp nơi trong đời sống * Tìm hieåu ñaëc ñieåm chung cuûa vaên baûn nghò luaän. a) Đọc văn bản. Đây là một vaên baûn nghò luaän tieâu bieåu hay, ngaén goïn - Muïc ñích cuûa vaên baûn. VAÊN NGHÒ LUAÏÂN. HS đọc câu hỏi (sgk / 9). HS neâu theâm moät vaøi caâu hỏi nghị luận tương tự.. HS phaûi tö duy tìm ra khaùi niệm, sử dụng nghị luận thì mới đáp ứng được yêu cầu trả lời các câu hỏi loại đó trong cuoäc soáng.. Văn bản nghị luận có ở khắp nơi trong đời sống.. HS trả lời được “Nói cái gì?” thì đó làluận điểm .. I. Tìm hieåu chung: - Vaên baûn nghò luaän laø kieåu văn bản được viết ra nhằm xác lập cho người đọc, người nghe một tư tưởng, một quan điểm nào đó. - Trong đời sống, khi gặp những vấn đề cần bàn bạc, trao đổi, phát biểu, bình luaän, baøy toû quan ñieåm ta thường sử dụng văn nghị luaän. - Những tư tưởng, quan ñieåm trong baøi vaên nghò luận phải hướng tới giải quyết vấn đề đặt ra trong cuộc sống thì mới có ý nghóa..

(8) hướng tới ai? “Nói về ai” tiếp đến là nói cái gì? - Luận điểm trong đoạn văn treân laø caâu noùi cuûa chuû tòch Hoà Chí Minh laø: “ Một trong những công việc phải thực hiện cấp tốc trong luùc naøy laø naâng cao dân trí và mọi người Việt Nam phải biết quyền lợi của mình, phải có kiến thức mới để có thể tham gia vào công cuộc xây dựng nước nhà và trước hết phải biết đọc, biết viết chữ Quốc ngữ” - Caùc caâu treân coù phaûi laø luaän ñieåm khoâng? Câu trên là luận điểm, bởi chuùng mang quan ñieåm taùc giả với các luận điểm đó, tác giả đề ra nhiệm vụ cho mọi người . Tình trạng thất học trước CMT 8. b) Để ý kiến có sức thuyết phục bài viết nêu lên những lí leõ naøo?  Để ý kiến có sức thuyết. * HÑ 2: Luyeän taäp. Đọc bài nghị luận ngắn và trả lời câu hỏi. Câu hỏi đầu tiên, đây có phải là văn nghò luaän khoâng, nhaèm gaây chuù nyù cho HS raèng, trong bài tuy có kể một số thoái quen xấu nhưng thực chất là văn nghị luận. Nhan đề. phuïc thì baøi vaên caàn coù những lí lẽ sau: - Những điều kiện cần phải có để người dân tham gia xây dựng nước nhà - Những khả năng thực tế trong vieäc choáng naïn thaát hoïc. II. Luyeän taäp: - Tìm hieåu boá cuïc cuûa moät baøi vaên nghò luaän. - Nhaän xeùt veà lí leõ, daãn chứng và tác dụng thuyết phục của chúng ở một văn baûn nghò luaän cuï theå. - Sưu tầm những đoạn văn, baøi vaên nghò luaän tieâu bieåu.

(9) baøi ngò luaän laø 1 yù kieán, laøm taøi lieäu hoïc taäp. một luận điểm. Mở bài là nghò luaän, thaân baøi trình bày những thói quen xấu cần loại bỏ.  V gọi HS đọc lại nội dung G  GV cho HS thaáy cuï theå baøi hoïc. đâu là vấn đề nêu ra, đâu là kết luận, đâu là những dẫn chứng, đâu là lí lẽ. * HĐ 3: Hướng dẫn tự III. Hướng dẫn tự học: Phaân bieät vaên nghò luaän hoïc. và văn tự sự ở những văn 4. Cuûng coá: baûn cuï theå. Gọi 2 HS đọc lại phần ghi nhớ SGK. 5. Daën doø: Veà nhaø laøm BT 3-4, xem trước bài “Tục ngữ về con người và xã hội”.. Tuaàn: 21 Tieát: 77 Ngày soạn:. VAÊN BAÛN:. TỤC NGỮ VỀ CON NGƯỜI VAØ XÃ HỘI  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Hiểu ý nghĩa chùm tục ngữ tôn vinh giá trị con người, đưa ra nhận xét, lời khuyên về lối sống đạo đức đúng đắn, cao đẹp, tình nghĩa của người Việt Nam. - Thấy được đặc điểm hình thức của những câu tục ngữ về con người và xã hội. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1 Kiến thức: - Nội dung của tục ngữ về con người và xã hội. - Đặc điể hình thức của tục ngữ về con người và xã hội. 2. Kó naêng: - Củng cố, bổ sung thêm hiểu biết về tục ngữ. - Đọc – hiểu, phân tích các lớp nghĩa của tục ngữ về con người và xã hội. - Vận dụng ở một mức độ nhất định tục ngữ về con người và xã hội trong đời sống. - Tự nhận thức được những bài học kinh nghiệm về con người, xã hội. - Ra quyết định : vận dụng các bài học kinh nghiệm đúng lúc, đúng chỗ..

(10) III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN : HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOAT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp: (Kiểm tra sỉ soá HS). 2. Kieåm tra baøi cuõ: Theá naøo laø vaên nghò luận?Xem bài tập ở nhả cuûa hoïc sinh. 3. Bài mới : Giôi thieäu baøi:… * HÑ 1: Tìm hieåu chung. Gọi HS đọc chú thích sgk. HS đọc chú thích.. * HĐ 2: Đọc-hiểu văn bản. GV hương dẫn đọc và cách ngaét nhòp trong vaên baûn (chæ daãn HS thaûo luaän töng caâu tục ngữ). HS thảo luận theo cặp từng câu tục ngữ. -Câu 1: Một mặt người bằng mười mặt của. Nghĩa của câu tục ngữ là:. ngöôi quùy hôn cuûa gaáp boäi laàn.. -Caâu 2: Caùi raêng caùi toùc laø góc con người (câu này có 2 nghóa).  + Raêng vaø toùc phaàn naøo theå hiện được sức khoẻ con người. + Raêng, toùc laø 1 phaàn theå hiện hình thức, tính tình, tư cách của con người. -Câu 3: Đói cho sạch, rách cho thơm. Câu tục ngữ này có 2 vế đối nghiêm chỉnh. Hai veá boå sung vaø laøm saùng tỏ nghĩa cho nhau:các từ đói,rách thể hiện sự khó khaên, thieáu thoán veà vaät chaát(thieáu aên, thieáu maëc);. NOÄI DUNG. VĂN BẢN: TỤC NGỮ VỀ CON NGƯỜI VAØ XÃ HỘI. I. Tìm hieåu chung: Những bài học kinh nghiệm về con người và xã hoäi laø moät noäi dung quan trọng của tục ngữ. II. Đọc - hiểu văn bản: 1) Noäi dung: - Tục ngữ thể hiện truyền thoáng toân vinh giaù trò con người: + Đạo lí. + Leõ soáng nhaân vaên… - Tục ngữ còn là những bài học, những lời khuyên về cách ứng xử cho con người ở nhiều lĩnh vực: + Đấu tranh xã hội. + Quan heä xaõ hoäi..

(11) sạch thơm chỉ những điều kiện con người cần phải đạt, phải giữ gìn vượt lên trên hoàn cảnh. Suy rộng ra, những cái gì thuộc hình thức con người đều thể hiện nhân cách . -Caâu 4: Hoïc aên, hoïc noùi, học gói, học mở. Câu tục ngữ này có 4 vế tử học lặp lại 4 lần, vừa nhấn mạnh, vừa để mở ra những điều con người cần phải học.  + Hoïc aên, hoïc noùi: Nghóa của 2 vế này, chính tục ngữ đã giải thích cụ thể và khuyên nhủ: Đó, là “Aên troâng noài, ngoài troâng hướng”, “lời nói chẳng mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau. + Học gói, học mở: Có nghĩa là học để biết cách làm, biết giữ mình và biết giao tiếp 2) Ngheä thuaät: - Câu 5, 6: Không thầy đố với người khác. - Sử dụng cách diễn đạt maøy laøm neân. Hoïc thaày ngắn gọn, cô đúc. khoâng taøy hoïc baïn. Hai câu tục ngữ này có ý - Sử dụng các phép so sánh, nghĩa là khuyên răng chúng ẩn dụ, đối, điệp từ, ngữ… ta, hai câu tục ngữ đó bổ - Tạo vần, nhịp cho câu cho câu văn dễ nhớ, dễ vận - Câu 7: Thương người như sung cho nhau về ý nghĩa. duïng. theå thöông thaân. Câu tục ngữ khuyên nhủ con 3) Ý nghĩa của các văn người thương yêu người khác bản: nhö chính baûn thaân mình. Không ít câu tục ngữ là những kinh nghiệm quý báu - Câu 8: Aên quả nhớ kẻ Nghĩa của câu tục ngữ này của nhân dân ta về cách troàng caây. là khi được hưởng thành qủa sống, cách đối nhân xử thế. (nào đó) phải nhớ đến người đã có công gây dựng nên, phải biết ơn người đã giúp mình. - Caâu 9: Moät caây laøm chaúng neân non. Ba caây.

(12) chuïm laïi neân hoøn nuùi cao.. Moät caây leû loâi khoâng theå làm nên việc lớn, việc khó; nhiều người hợp lại sẽ làm được việc lớn, việc khó. * GV hướng dẫn HS làm phaàn luyeän taäp. - Tìm những câu tục ngữ đồng nghĩa và những câu tục ngữ trái nghĩa với  + Câu tục ngữ đồng nghĩa: những câu tục ngữ trong Người sống hơn đống vàng baøi. + Laáy cuûa che thaân, khoâng ai laáy thaân che cuûa. + Uống nước nhớ nguồn. Uống nước nhớ ngươì đào gieáng. - Các câu tục ngữ traí nghĩa: + Của trọng hơn người + Aên cháo (đái) đá bát + Được chim bẻ ná, được caù queân noâm HS đọc ghi nhớ sgk -GV gọi HS đọc ghi nhớ * HĐ 3: Hướng dẫn tự hoïc. 4. Cuûng coá: Gọi HS đọc lại văn bản cho bieát noäi dung, ngheä thuaät vaø yù nghóa vaên baûn. 5. Daën doø: Veà hoïc baøi vaø chuaån bò baøi “Ruùt goïn caâu”.. III. Hướng dẫn tự học: - Hoïc thuoäc loøng taát caû caùc câu tục ngữ trong bài học. - Vận dụng các câu tục ngữ đã học trong những đoạn đối thoại giao tiếp. - Tìm những câu tục ngữ Vieät Nam coù yù nghóa gaàn gũi với những câu tục ngữ nước ngoài..

(13) Tuaàn: 21 Tieát: 78 Ngày soạn:. RUÙT GOÏN CAÂU  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : - Hieåu theá naøo laø ruùt goïn caâu, taùc duïng cuûa vieäc ruùt goïn caâu. - Nhận biết được câu rút gọn trong văn bản. - Biết cách sử dụng câu rút gọn trong nói và viết. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG : 1. Kiến thức: - Khaùi nieäm caâu ruùt goïn. - Taùc duïng cuûa vieäc ruùt goïn caâu. - Caùch duøng caâu ruùt goïn. 2. Kó naêng: - Nhaän bieát vaø phaân tích caâu ruùt goïn. - Rút gọn câu phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. - Ra quyết định : lựa chọn cách sử dụng các loại câu rút gọn theo những mục đích giao tiếp cụ thể của bản thân. - Giao tiếp : trình bày, suy nghĩ, ý tưởng, về câu rút gọn. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN : HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp: (Kiểm tra sỉ soá HS). 2. Kieåm tra baøi cuõ: Hỏi lại kiến thức cũ và tập soạn của học sinh. 3. Bài mới : Giôi thieäu baøi:… * HÑ 1: Tìm hieåu chung. Tìm hieåu khaùi nieäm ruùt goïn caâu. - GV hướng dẫn HS sự khác biệt giữa 2 câu trong sgk (a, b) - Tìm xem trong 2 câu đã cho có từ ngữ nào khác nhau? Hai câu khác nhau là ở vd b có thêm từ (chúng ta). NOÄI DUNG. RUÙT GOÏN CAÂU I. Tìm hieåu chung: - Khi nói hoặc viết, có thể lượt bỏ một số thành phần cuûa caâu, taïo thaønh caâu ruùt goïn. - Việc lượt bỏ một số thành phần câu thường nhằm những mục đích sau : + Laøm cho caâu goïn hôn, vừa thông tin được nhanh, vừa tránh lặp những từ ngữ.

(14) - Từ chúng ta đóng vai trò đã xuất hiện trong câu đứng  Đóng vai trò làm (c. ngữ) gì trong caâu? trước. - Nhö vaäy, 2 caâu a,b trong + Ngụ ý hành động, đặc  âu a vắng chủ ngữ, câu b điểm nói trong câulà của C sgk khác nhau ở chỗ nào? có chủ ngữ. chung mọi người (lược bỏ chủ ngữ). - Tìm những từ có thể làm - Khi ruùt goïn caâu caàn chuù yù: Những từ thên vào trong a + Không làm cho người chủ ngữ ở câu a? làm chủ ngữ là: Chúng ta, nghe, người đọc hiểu sai người Việt Nam, em, chúng hoặc không hiểu đầy đủ câu em … noùi. - Vì sao chủ ngữ ở câu a bị + Khoâng bieán caâu noùi thaønh Chủ ngữ ở câu a bị lượt bỏ một câu cộc lốc, khiếm nhã. lượt bỏ? bởi đây là câu tục ngữ (tục ngư õthường lượt bớt phần chủ ngữ để cho câu gọn hơn. - Thêm những từ ngữ thích hợp vào câu in đậm để Hai ba người đuổi theo nó. chúng đầy đủ nghĩa? Rồi ba bôn người, sáu bảy người đuổi theo nó. - Khi lượt bỏ vị ngữ câu a chủ ngữ ở câu b thì câu như Khi lượt bỏ thì làm cho câu theá naøo? gọn hơn nhưng vẫn đảm bảo * Hướng dẫn HS cách được thông tin truyền đạt. duøng caâu ruùt goïn. - Những câu in đậm dưới ñaây thieáu thaønh phaàn naøo? Coù neân ruùt goïn nhö vaäy Các câu đều thiếu chủ ngữ, khoâng taïi sao? khoâng neân ruùt goïn caâu nhö vaäy. Vì ruùt goïn nhö vaäy laøm cho caâu khoù hieåu. - Cần thêm những từ ngữ naøo vaøo caâu ruùt goïn (in đậm) dưới đây thể hiện thái Thêm từ ạ vào các câu (in độ lễ phép? đậm). - Từ 2 bài tập trên, hãy cho bieát khi ruùt goïn caâu caàn chuù II. Luyeän taäp: HS đọc ghi nhớ (sgk/16) ý những gì? - Nhaän bieát caâu ruùt goïn * HÑ 3: Luyeän taäp..

(15) - Baøi taäp 1: Trong caùc caâu tục ngữ sau, câu nào là câu rút gọn? Rút gọn những Caâu: b,c laø caâu ruùt goïn, coù thaønh phaàn naøo cuûa caâu? theå khoâi phuïc nhö: Chuùng ta ăn quả nhớ kẻ trồng cây (rút gọn phần chủ ngữ). - Baøi taäp 2: Trong caâu ca dao thường gặp nhiều câu rút gọn bởi thơ, ca dao vì số chữ trong 1 vòng rất hạn cheá. Câu c khôi phục: Ai nuôi lợn aêm côm naèm, ai nuoâi taèm aên cơm đứng - Baøi taäp 3: Caäu beù vaø người khách hiểu nhằm nhau . - Mất rồi (ý câu bé: Tờ giấy mất tối hôm qua; người khaùch hieåu nhaèm boá caäu beù maát ). Qua caâu chuyeän naøy caàn ruùt ra baøi hoïc: Phaûi caån thaän khi duøng caâu ruùt goïn khoâng đúng có thể gây hiểu lầm - Baøi taäp 4: Trong caâu chuyeän, vieäc duøng caùc caâu ruùt goïn cuûa anh chaøng phàm ăn đều có tác dụng gây cười và phê phán, vì rút gọn đến mức không hiểu được và rất thô lỗ. * HĐ 3: Hướng dẫn tự hoïc. 4. Cuûng coá: Từ việc tìm hiểu trên hãy cho bieát khi ruùt goïn caâu caàn chú ý những gì? 5. Daën doø: Veà hoïc baøi vaø chuaån bò baøi “Ñaëc ñieåm cuûa vaên baûn nghò luaän”.. trong một số câu tục ngữ. Chỉ ra thành phần được rút gọn trong câu tục ngữ đó và giaûi thích lí do ruùt goïn caâu. - Tìm caâu ruùt goïn trong moät soá vaên baûn thô vaø giaûi thích lí do cần rút gọn câu ở những văn bản này. - Phân tích một số trường hợp rút gọn câu gây hiểu lầm hoặc thể hiện thái độ khieám nhaõ.. III. Hướng dẫn tự học: Tìm ví dụ về việc sử duïng caâu ruùt goïn thaønh caâu coäc loác, khieám nhaõ..

(16) Tuaàn: 21 Tieát: 79 Ngày soạn:. ÑAËC ÑIEÅM CUÛA VAÊN BAÛN NGHÒ LUAÄN  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Nhận biết các yếu tố cơ bản của bài văn nghị luận và mối quan hệ của chúng với nhau. - Biết cách vận dụng những kiến thức về văn nghị luận vào đọc – hiểu văn bản. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: Đặc điểm của văn bản nghị luận với các yếu tố luận điểm, luận cứ và lập luận gắn bó mật thiết với nhau. 2. Kó naêng: - Biết xác định luận điểm, luận cứ và lập luận trong một văn bản nghị luận. - Bước đầu biết xác định luận điểm, xây dựng hệ thống luận điểm, luận cứ và lập luận cho một đề bài cụ thể. - Suy nghĩ, phê phán, sáng tạo: phân tích, bình luận và đưa ra ý kiến cá nhân về đặc điểm, bố cục, phương pháp làm bài văn nghị luận. - Ra quyết định : lựa chọn cách lập luận, lấy dẫn chứng…khi tạo lập và giao tiếp hiệu quả bằng văn nghị luận. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN : HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp: (Kiểm tra sỉ soá HS). 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Haõy cho bieát theá naøo laø vaên baûn nghò luaän. - Những đặc điểm chung của vaên nghò luaän laø gì ? 3. Bài mới : Giới thiệu bài:… * HÑ 1: Tìm hieåu chung. Tìm luaän ñieåm trong vaên baûn “Choáng naïn thaát hoïc” - Luaän ñieåm taäp trung ngay trong nhan đề “Chống nạn “Mọi người VN … trước nhết thaát hoïc”. phải biết đọc, biết viết chữ. NOÄI DUNG. ÑAËC ÑIEÅM CUÛA VAÊN BAÛN NGHÒ LUAÄN. I. Tìm hieåu chung: - Mỗi bài văn đều có luận điểm, luận cứ, lập luận: + Luận điểm là những tư tưởng, quan điểm của bài vaên. Luaän ñieåm coù theå được nêu ra bằng câu.

(17) Quốc Ngữ”. - Bác Hồ đã kêu gọi mọi Người biết chữ dạy cho người như thế nào? những người chưa biết chữ, những người chua biết chữ hãy gắng sức mà học cho biết chữ, phụ nữ lại càng caàn phaûi hoïc.. * HÑ 2: Luyeän taäp. Tìm luận cứ trong văn bản “Choáng naïn thaát hoïc”. - Tìm lí lẽ và dẫn chứng cho cơ sở luận điểm. Lí lẽ trong  + Do chính saùch ngu daân baøi naøy? của thực dân Pháp làm cho haàu heàt ngöôì Vieät Nam muø chữ, tức là thất học nước Vieät Nam khoâng tieán boã được. + Nay nước độc lập rồi, muoán tieán boä thì phaûi caáp tốc nâng cao dân trí để xây dựng đất nước.  ọi người Việt Nam phải - Muoán choáng naïn thaát hoïc M biết đọc, biết viết chữ Quốc mọi người phải làm gì?. khẳng định (hoặc phủ định), được diễn đạt sáng toû, deã hieåu, nhaát quaùn. Luaån ñieåm laø linh hoàn cuûa bài viết, kết nối các đoạn vaên thaønh moät khoái. Trong baøi vaên coù theå coù luaän ñieåm chính vaø luaän ñieåm phuï. + Luận cứ là những lí lẽ, dẫn chứng làm cơ sở cho luaän ñieåm, laøm cho luaän điểm có sứ thuyết phục. + Lập luận (luận chứng) là cách lựa chọn, sắp xếp, trình bày luận cứ để làm rõ cho luaän ñieåm. - Yeâu caàu cuûa luaän ñieåm, luận cứ, lập luận : luận điểm phải đúng đắn, chân thực, đáp ứng nhu cầu thực tế ; luận cứ phải chân thực đúng đắn, tiêu biểu; lập luận phải chặt chẽ, hợp lí thì mới có sức thuyệt phục. II. Luyeän taäp: - Chỉ ra luận điểm, luận cứ vaø laäp luaän trong moät baøi vaên maãu. - Xaùc ñònh luaän ñieåm, xaây dựng hệ thống luận điểm, luận cứ và lập luận cho một đề bài cụ thể..

(18) Ngữ, tức là chông nạn thất hoïc. - Vậy chống nạn thất học  “Những người biết chữ dạy cho những người chưa biết nhö theá naøo? chữ, người chưa biết chữ hãy gắng sức học cho biết, vợ chöa bieát thì choàng baûo, em chöa bieát thì anh baûo…” - Căn cứ vào đâu mà đề ra nhieäm vuï choáng naïn thaát hoïc? Muoán choáng naïn thaát  ăn cứ vào luận cứ mà hoïc thì phaûi laøm nhö t heá C người ta đưa ra nhiệm vụ naøo? “Choáng naïn thaát hoïc”. Muoán chống nạn thất học người ta làm như vừa nói ở các ý treân. * Tìm hieåu laäp luaän. - Tác giả đã nên lí do phải choáng naïn thaát hoïc? Choáng C  ó lí lẽ rồi mới nêu tư tưởng nạn thất học để làm gì? choáng naïn thaát hoïc. - Vaäy choáng naïn thaát hoïc P  haàn tieáp theo cuûa baøi phaûi baèng caùch naøo? giải quyết vấn đề đó. Cách saép xeáp nhö treân chính laø laäp luaän. Laäp luaän nhö vaäy laø chaët cheõ. - GV gọi HS đọc ghi nhớ. HS đọc ghi nhớ (sgk). * HĐ 3: Hướng dẫn tự học. 4. Cuûng coá: Chỉ ra luận điểm, luận cứ, laäp luaän trong baøi “Caàn taïo ra thói quen tốt trong đời soáng”. 5. Daën doø: Về học thuộc ghi nhớ và chuẩn bị bài “Đề văn nghị luaän vaø caùch laäp yù cho baøi vaên nghò luaän”.. III. Hướng dẫn tự học: - Nhớ được đặc điểm văn baûn nghò luaän qua caùc vaên bản nghị luận đã học. - Söu taàm caùc baøi vaên, đoạn văn nghị luận ngắn treân baùo chí, tìm hieåu ñaëc ñieåm nghò luaän cuûa vaên bản đó..

(19) Tuaàn: 21 Tieát: 80 Ngày soạn:. ĐỀ VĂN NGHỊ LUẬN VAØ CAÙCH LAÄP YÙ CHO BAØI VAÊN NGHÒ LUAÄN  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: Làm quen với các đề văn nghị luận, biết tìm hiểu đề và cách lập ý cho bài văn nghị luaän. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: Đặc điểm và cấu tạo của đề bài văn nghị luận, các bước tìm hiểu đề và lập ý cho bài vaên nghò luaän. 2. Kó naêng: - Nhận biết luận điểm, biết cách tìm hiểu đề và lập ý cho bài văn nghị luận. - So sánh để tìm ra sự khác biệt của đề văn nghị luận với các đề tự sự, miêu tả, biểu caûm. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp: (Kiểm tra sỉ soá HS). 2. Kieåm tra baøi cuõ: Haõy cho bieát luaän ñieåm, luận cứ, lập luận đóng vai troø gì trong baøi vaên nghò luaän? 3. Bài mới : Giôi thieäu baøi:… * HÑ 1: Tìm hieåu chung. Tìm hieåu noäi dung vaø tính chất của đề văn nghị luaän. - Caùc baøi vaên nghò luaän neâu trên có thể xem là đề bài, đầu đề được không? Nếu dùng làm đề bài cho bài Đ  ề văn nghị luận cung cấp đề văn sắp xếp được không? baøi cho baøi vaên neân coù theå làm ra dùng làm đề bài. Thông thường đề bài của một. NOÄI DUNG. ĐỀ VĂN NGHỊ LUẬN VAØCÁCH LAÄP YÙ CHO BAØI VAÊN NGHÒ LUAÄN. I. Tìm hieåu chung: - Đề bài văn nghị luận bao giờ cũng nêu ra một vấn đề để bàn bạc và đòi hỏi người viết bày tỏ ý kiến của mình đối với vấn đề đó. Tính chất của đề đòi hoûi baøi laøm phaûi vaän duïng các phương pháp phù hợp. - Tìm hiểu đề phải xác định đúng vấn đề, phạm vi,.

(20) bài văn thể hiện chủ đề của nó. Do vậy đề ra như trên hoàn toàn có thể là đề bài cho baøi vaên seõ vieát. - Căn cứ vào đâu sẽ nhận ra các đề bài trên là đề văn C  ăn cứ vào chỗ mỗi đề đưa nghò luaän? ra nhö 1 khaùi nieäm, moät vaán đề lí luận. VD: Loái soáng giaïn dò, Tieáng Việt giàu đẹp,…thực chất là những nhận định, những quan ñieåm, luaän ñieåm. - Tính chất của đề văn có ý T  ính chất của đề văn như một nghóa gì? lời khuyên tranh luận, giải thích,…có tính định hướng cho baøi vieát, chuaån bò cho HS moät thái độ, giọng điệu…. tính chaát cuûa baøi vaên nghò luận để bài làm khỏi bị sai leäch. - Laäp yù laø quaù trình xaây dựng hệ thống các ý kiến, quan niệm để làm rõ, sáng toû cho yù kieán chung nhaát của toàn bài nhằm đạt mục ñích nghò luaän (xaùc ñònh luận điểm, tìm luận cứ, xây dựng lập luận). Căn cứ để lập ý : dựa vào chỉ dẫn của đề, dựa vào những kiến thức về xã hội và văn hoïc maø baûn thaân tích luõy được. Có thể đặt câu hỏi để tìm ý.. * Tìm hiểu đề cụ thể . - Tìm hiểu đề văn “Chớ nên tự phụ”. Đối tượng và K  hông nên tự phụ. Bản thân phạm vi nghị luận ở đây là mình và người khác, phạm vi gì? nghò luaän laø roäng. - Khuynh hướng và tư tưởng của đề ở đây là khẳng định hay phuû ñònh? - Đề này đòi hỏi người viết phaûi laøm gì?. Khaúng ñònh  Đề này đòi hỏi người viết phải hiểu đề, biết nghĩa của các từ tự phụ là gì?. - Từ việc tìm hiểu đề bài trên, hãy cho biết: Trước một đề văn, muốn làm bài C  ần đọc kĩ yêu cầu của đề và tốt, cần tìm hiểu điều gì tìm dẫn chứng sau cho phù trong đề? hợp.. * HÑ 2: Luyeän taäp. Lập ý cho đề văn nghị. II. Luyeän taäp: Tìm hiểu đề và lập ý cho một đề văn cụ thể..

(21) luận “Chớ nên tự phụ”. - Đề bài chớ nên tự phụ là C  aùc luaän ñieåm gaàn guõi nhö: thể hiện một tư tưởng, một + Khi làm việc gì không nên thái độ đối với thói tự phụ tự đánh giá mình quá cao v à xem thường người khác + Neáu coù 1 vieäc laøm khoù khi baét tay vaøo laøm maø maø khaû năng mình làm được nhưng mình lại từ trôí công việc đó là mình tự phụ bản thân + Nếu người khác nhờ mình làm việc gì đó mà khả năng mình làm được lại từ trối công việc đó thì mình đã tự phụ người khác  + Xây dựng luận điểm: Nếu - Hãy lập dàn bài cho đề bắt đầu lời khuyên “Chớ nên văn: “Chớ nên tự phụ”. tự phụ từ chỗ nào? Dẫn chứng bắt đầu từ đâu đến đâu” + Luận cứ : Thông thường người ta có thể hỏi: Tự ,phụ là gì? Vì sao khuyên chớ nên tự phụ? Tự phụ có hại như thế nào? Tự phụ có hại cho ai? Hãy liệt kê những điều có hại đó. + Lập luận: Hãy xây dựng trật tự lập luận để giải quyết đề bài. HS đọc ghi nhớ.. - GV gọi HS đọc ghi nhớ. * HĐ 3: Hướng dẫn tự  HS nhắc lại. hoïc. 4. Cuûng coá: Goïi HS nhaéc laïi daøn yù của đề: “Chớ nên tự phụ” đọc lại ghi nhớ sgk. 5. Daën doø: Veà hoïc baøi, xem laïi daøn baøi vaø chuaån bò baøi: “Tinh. III. Hướng dẫn tự học: Đọc văn bản và xác ñònh luaän ñieåm chính cuûa moät vaên baûn nghò luaän cuï theå..

(22) thần yêu nước của nhân ta”. Tuaàn: 22 Tieát: 81 Ngày soạn:. VĂN BẢN: TINH THẦN YÊU NƯỚC. CUÛA NHAÂN DAÂN TA (Hoà Chí Minh)  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: Hiểu được qua văn bản chính luận chứng minh mẫu mực, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã làm sáng tỏ chân lí sáng ngời về truyền thống yêu nước nồng nàn của nhân dân Việt Nam. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Nét đẹp truyền thống yêu nước của nhân ta. - Ñaëc ñieåm ngheä thuaät vaên nghò luaän Hoà Chí Minh qua vaên baûn. 2. Kó naêng: - Nhaän bieát vaên baûn nghò luaän xaõ hoäi. - Đọc – hiểu văn bản nghị luận xã hội. - Chọn, trình bày dẫn chứng trong tạo lập văn bản nghị luận chứng minh. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN : HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp: (Kiểm tra sæ soá HS). 2. Kieåm tra baøi cuõ: Đọc thuộc lòng các câu tục ngữ về con người và xã hoäi. Cho bieát noäi dung, ngheä thuaät vaø yù nghóa cuûa  HS trả lời. caùc vaên baûn. 3. Bài mới : Giôi thieäu baøi:… * HÑ 1: Tìm hieåu chung. Hướng dẫn HS tìm hiểu chuù thích. -Gọi HS đọc chú thích sgk. HS đọc chú thích sgk.. NOÄI DUNG. TINH THAÀN YÊU NƯỚC CỦA NHÂN DAÂN TA VAÊN BAÛN:. (Hoà Chí Minh) I. Tìm hieåu chung: - Vaên chính luaän chieám vò trí quan trọng trong sự nghieäp vaên thô cuûa Hoà Chí Minh. - Yêu nước là truyền thống quý báu đáng tự hào của.

(23) * HĐ 2: Đọc-hiểu văn bản. - Baøi vaên nghò luaän naøy vieát về vấn đề gì? Em hãy tìm caâu choát thaâu toùm noäi dung Baøi vaên naøy nghò luaän veà toàn bài vấn đề “Tinh tnhần yêu nước cuûa nhaân daân ta”. Caâu choát thâu tóm nội dung toàn bài laø: “Daân ta coù moät loøng noàng nàn yêu nước đó là truyền thoáng quyù baùu cuûa ta”. - Boá cuïc cuûa baøi vaên naøy chia laøm maáy phaàn. Noäi  oá cuïc chia laøm 3 phaàn: B dung của từng phần? - Phần 1: Từ đầu … cướp nước (tinh thần yêu nước là truyeàn thoáng quyù baùu cuûa nhaân daân ta). - Phaàn 2: Keá tieáp … loøng nồng nàn yêu nước (chứng minh tinh thần yêu nước trong lịch sử chống ngoại xaâm cuûa daân toäc. - Phaàn 3: Phaàn coøn laïi (Nhiệm vụ của Đảng phải là. nhân dân ta được hình thành qua trường kì lịch sử và ngày được bồi đắp thêm. Hieåu roõ vaø phaùt huy truyeàn thống đó trong hoàn cảnh khaùng chieán choáng keû thuø xâm lược là một việc hết sức quan trọng. Văn bản Tinh thần yêu nước của nhân dân ta được trích từ vaên kieän Baùo caùo chính trò do Chuû tòch Hoà Chí Minh trình bày tại Đại hội lần thứ II của Đảng Lao động Việt Nam (nay là Đảng Cộng saûn Vieät Nam) hoïp taïi Vieät Baéc thaùng 2 naêm 1951. II. Đọc - hiểu văn bản: 1) Noäi dung: - Khái quát vấn đề: dân ta coù moät loøng noàng naøn yeâu nước, đó là truyền thống quyù baùu. - Chứng minh truyền thống yêu nước của nhân ta theo dòng thời gian lịch sử. - Chứng minh luận điểm “Đồng bào ta ngày nay rất xứng đáng với tổ tiên ta ngày trước” bằng thực tế cuoäc khaùng chieán choáng phaùp. - Nhiệm vụ của Đảng trong việc phát huy hơn nữa truyền thống yêu nước của toàn dân : + Biểu dương tất cả những bieåu hieän khaùc nhau cuûa lòng yêu nước. + Tuyên truyền, tổ chức, lãnh đạo để mọi đóng góp vaøo cuoäc khaùng chieán. b) Ngheä thuaät:.

(24) cho tinh thần yêu nước của - Xây dựng luận điểm ngắn nhaân daân ta phaùt huy maïnh goïn, laäp luaän chaët cheõ, daãn chứng toàn diện, tiêu biểu, * Dẫn chứng để chứng mẽ. minh. choïn loïc theo caùc phöông - Để chứng minh nhận định dieän : “Daân ta coù moät loøng noàng + Lứa tuổi. nàn yêu nước đó là truyền + Ngheà nghieäp. thoáng quyù baùu cuûa nhaân + Vuøng mieàn… daân ta”. Taùc giaû ñöa ra - Sử dụng từ ngữ gợi hình những dẫn chứng nào Tác giả đưa ra các dẫn ảnh ( làn sóng, lướt qua, chứng trong các cuộc chiến nhấn chìm…), câu văn nghị tranh cho độc lập dân tộc luận hiệu quả (câu có từ trong lịch sử và hiện tại. Tác quan hệ từ… đến…). giả dẫn chứng qua các việc - Sử dụng biện pháp liệt kê làm, hành động của tầng lớp nêu tên các anh hùng dân nhaân daân. tộc trong lịch sử chống * Tìm những đặc điểm đặc ngoại xâm của đất nước, saéc trong ngheä thuaät dieãn neâu caùc bieåu hieän veà loøng đạt của bài văn. yêu nước của nhân dân ta. - Trong bài này tác giả sử 3) YÙ nghóa vaên baûn: duïng bieän phaùp ngheä thuaät Truyền thống yêu nước so saùnh. Haõy phaân tích giaù quyù baùu cuûa nhaân daân ta trị của từng trường hợp cụ được phát huy trong hoàn theå  “Tinh thần yêu nước cũng cảnh lịch sử mới để bảo vệ như các thứ của quý, có khi đất nước. được trưng bày trong tủ kính, trong bình pha leâ roõ raøng deã thaáy. Nhöng cuõng coù khi caát giấu kín đáo, trong rương, trong hòm”. Tác giả đã sử duïng thuû phaùp ngheä thuaät lieät keâ noùi veà tinh thaàn yeâu nước của nhân dân ta ở mọi tầng lớp, lứa tuổi, giai cấp ở moãi ñòa phöông caùc veá trong - Hãy cho biết nội dung mô hình “từ…đến”. ngheä thuaät vaø yù nghóa cuûa HS đọc ghi nhớ (sgk/ 27). vaên baûn. III. Hướng dẫn tự học: * HĐ 3: Hướng dẫn tự - Keå teân moät soá vaên baûn hoïc. nghò luaän cuûa Chuû tòch Hoà 4. Cuûng coá: Chí Minh. Haõy cho bieát noäi dung - Phaân tích taùc duïng cuûa caùc ngheä thuaät vaø yù nghóa cuûa.

(25) vaên baûn. 5. Daën doø: Veà hoïc baøi vaø chuaån bò baøi “Caâu ñaëc bieät” Tuaàn: 22 Tieát: 82 Ngày soạn:. từ ngữ, câu văn nghị luận laøm giaøu hình aûnh trong vaên baûn.. CAÂU ÑAËC BIEÄT  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : - Hieåu theá naøo laø caâu ñaëc bieät, taùc duïng cuûa caâu ñaëc bieät trong vaên baûn. - Nhận biết được câu đặc biệt trong văn bản; biết phân biệt được câu đặc biệt và câu rút goïn. - Biết cách sử dụng câu đặc biệt trong nói và viết. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Khaùi nieäm caâu ñaëc bieät. - Tác dụng của việc sử dụng câu đặc biệt trong văn bản. 2. Kó naêng: - Nhaän bieát caâu ñaëc bieät. - Phaân tích taùc duïng cuûa caâu ñaëc bieät trong vaên baûn. - Sử dụng câu đặc biệt phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. - Ra quyết định : lựa chọn cách sử dụng các loại câu đặc biệt theo những mục đích giao tiếp cụ thể của bản thân. - Giao tiếp : trình bày, suy nghĩ, ý tưởng, về câu đặc biệt. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN : HOẠT ĐỘNG CỦA GV 1. Ổn định lớp: (Kiểm tra sỉ soá HS). 2. Kieåm tra baøi cuõ: Haõy cho bieát theá naøo laø caâu ruùt goïn? Khi ruùt goïn caâu caàn chuù ñieàu gì? 3. Bài mới : Giôi thieäu baøi:… * HÑ 1: Tìm hieåu chung. Tìm hieåu khaùi nieäm caâu ñaëc bieät. - GV cheùp ví duï leân baûng. VD: OÂi, em Thuyû! Tieáng kêu sửng sốt của cô giáo. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG. CAÂU ÑAËC BIEÄT. I. Tìm hieåu chung: - Câu đặc biệt là loại câu khoâng coù caáu taïo theo moâ hình chủ ngữ – vị ngữ. - Câu đặc biệt thường được dùng để :.

(26) laøm toâi giaät mình. Em toâi bước vào lớp (Khánh Hoài) - GV hướng dẫn HS thảo luaän nhoùm veà caáu taïo cuûa các câu in đậm với gợi ý trong phaàn I cuûa sgk. Yeâu cầu đại diện nhóm trả lời cấu tạo của các câu in đậm. Câu in đậm là câu không thể có chủ ngữ và vị ngữ - GV giuùp HS phaân bieät được câu đặc biết với câu bình thường? + Caâu ñaëc bieät laø caâu không thể có chủ ngữ và vị ngữ. + Câu bình thường là câu có đủ CN và VN. - Qua các ví dụ đã tìm hiểu. Haõy cho bieát theá naøo laø caâu ñaëc bieät? HS đọc ghi nhớ (Phần I) * Tìm hieåu taùc duïng cuûa caâu ñaëc bieät. - Phaàn naøy GV yeâu caàu HS cheùp vaøo taäp hoïc baûng lieät keâ, taùc duïng cuûa caâu ñaëc biệt ở phần II sau đó đánh dấu (X) vào ô thích hợp HS laøm baøi taäp naøy baèng. + Nêu lên thời gian, nơi chốn diễn ra sự việc được nói đến trong đoạn. + Liệt kê, thông báo sự tồn tại của sự vật, hiện tượng. + Boäc loä caûm xuùc. + Gọi đáp.. cách đánh dấu (X) vào ô thích hợp. Sau đó báo cáo kết quả cho GV, GV hướng dẫn HS chỉnh sửa cho đúng. - Căn cứ vào bảng trên, haõy cho bieát taùc duïng cuûa caâu ñaëc bieät? HS đọc ghi nhớ (Phần II). * HÑ 2: Luyeän taäp. - Baøi taäp 1: - Baøi taäp 1: Tìm caâu ñaëc 1a. Khoâng coù caâu caâu ñaëc bieät trong caùc ví duï sau. bieät - Caâu ruùt goïn: + Có khi được trưng bày… trong hoøm + Nghĩa là phải ra sức giải. II. Luyeän taäp: - Tìm caâu ñaëc bieät vaø caâu rút gọn trong một đoạn văn cuï theå. - Phaân tích taùc duïng cuûa caâu ñaëc bieät vaø caâu ruùt goïn được dùng trong cụ thể. - Viết một đoạn văn ngắn.

(27) thích…vieäc khaùng chieán theo chủ đề, trong đó có b. Caâu ñaëc bieät: Ba giaây, 4 moät vaøi caâu ñaëc bieät. giaây, 5 giaây, laâu quaù! c. Caâu ñaëc bieät: Moät hoài coøi - Khoâng coù caâu ruùt goïn d. Caâu ñaëc bieät: Laù ôi! - Caâu ruùt goïn: Haõy keå…… chẳng có gì đáng kể đâu - Bài tập 2: Các câu ở bài - Bài tập 2: taäp 1 coù taùc duïng. + Xác định thời gian ( 3 câu đầu trong b) + Bộc lộ cảm xúc (câu thứ 4 trong b) + Liệt kê thông báo sự tồn tại của sự vật hiện tượng (câu c) + Gọi đáp (câu d) * Cách rút gọn ở bài tập 1 có taùc duïng: + Laøm cho caâu goïn hôn, traùnh lặp những từ ngữ đã xuất hiện trong câu đứng trước (các câu trong a). + Laømcho caâu goïn hôn - caâu mệnh lệnh thường thường rút gọn chủ ngữ ( câu thứ 1 trong d). - Laøm cho caâu goïn hôn, traùnh lặp từ ngữ xuất hiện trong câu đứng trước (câu thứ 2 III. Hướng dẫn tự học: trong d) * HĐ 3: Hướng dẫn tự - Tìm trong một văn bản đã hoïc. học những câu đặc biệt và 4. Cuûng coá: neâu taùc duïng cuûa chuùng. - Theá naøo laø ñaëc bieät? - Nhaän xeùt veà caáu taïo cuûa - Câu đặc biệt khác với caâu ñaëc bieät vaø caâu ruùt goïn câu bình thường như thế naøo?  HS trả lời. 5. Daën doø: Veà hoïc baøi vaø chuaån bò baøi “Boá cuïc vaø phöông phaùp laäp luaän trong baøi  HS veà hoïc baøi vaø chuaån bò vaên nghò luaän”. bài trước ở nhà..

(28) Tuaàn: 22 Tieát: 83 Ngày soạn:. BOÁ CUÏC VAØ PHÖÔNG PHAÙP LAÄP LUAÄN TRONG BAØI VAÊN NGHÒ LUAÄN (Tự học có hướng dẫn)  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Bieát caùch laäp boá cuïc vaø laäp luaän trong baøi vaên nghò luaän. - Hiểu mối quan hệ giữa bố cục và phương pháp lập luận của bài văn nghị luận. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Boá cuïc chung cuûa baøi vaên nghò luaän. - Phöông phaùp laäp luaän. - Mối quan hệ giữa bố cục và lập luận. 2. Kó naêng: - Vieát baøi vaên nghò luaän coù boá cuïc roõ raøng. - Sử dụng các phương pháp lập luận. - Suy nghĩ, phê phán, sáng tạo: phân tích, bình luận và đưa ra ý kiến cá nhân về đặc điểm, bố cục, phương pháp làm bài văn nghị luận. - Ra quyết định : lựa chọn cách lập luận, lấy dẫn chứng…khi tạo lập và giao tiếp hiệu quả bằng văn nghị luận. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN : HOẠT ĐỘNG CỦA GV 1. Ổn định lớp: (Kiểm tra sỉ soá HS). 2. Kieåm tra baøi cuõ: Goïi HS nhaéc laïi daøn yù của đề: “Chớ nên tự phụ” đọc lại ghi nhớ sgk. 3. Bài mới : Giôi thieäu baøi:… * HÑ 1: Tìm hieåu chung. Vừa ôn, vừa nâng cao về luaän ñieåm vaø laäp luaän. - Bước 1: Hỏi về luận điểm vaø muïc ñích nghóa laø yeâu caàu HS tìm luaän ñieåm xuaát phaùt vaø luaän ñieåm keát thuùc - Bước 2: Hỏi quá trình dẫn. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG. BOÁ CUÏC VAØ PHÖÔNG PHAÙP LAÄP LUAÄN TRONG BAØI VAÊN NGHÒ LUAÄN. I. Tìm hieåu chung: - Boá cuïc baøi vaên laäp luaän coù ba phaàn: + Mở bài: Nêu luận điểm xuaát phaùt, toång quaùt. + Thaân baøi: Trieån khai trình.

(29) dắt lập luận. HS lứu ý lôgic veà chieàu ngang vaø chieàu doïc. + Haøng ngang 1 laäp luaän theo quan heä gì? Haøng ngang 1 laäp luaän theo quan heä nhaân quaû (Nhấn chìm lũ bán nước và + Hàng ngang 2 lập luận cướp nước). theo quan heä gì? Haøng ngang 2 laäp luaän theo quan hệ nhân qủa (lịch sử có nhieàu cuoäc khaùng chieán vó đại: Ba Trưng, Bà Triệu, Lê Lợi, Trần Hưng Đạo, Quang Trung chúng ta phải ghi nhớ. + Hàng ngang 3 lập luận Lập luận ở hàng ngang 3 theo quan heä gì? theo quan hệ tổng-phân-hợp tức là đưa ra một nhận định chung rổi dẫn chứng bằng các trường hợp cụ thể để cuoái cuøng keát luaän laø moïi người đều có lòng yêu nước + Haøng ngang 4 laäp luaän H  aøng ngang 4 laø laäp luaän theo quan heä gì? theo qua hệ tương đồng: Từ truyeàn thoáng maø suy ra boån phaån cuûa chuùng ta laø phaùt huy lòng yêu nước. - Qua caùc moái quan heä treân, hãy cho biết thông thường boá cuïc cuûa baøi vaên nghò luận gồm mấy phần? HS đọc ghi nhớ sgk. Nhiệm vụ của từng phần? * HÑ 2: Luyeän taäp. - GV cho HS đọc bài văn “Học cơ bản mới có thể trở thành tài lớn”. HS đọc xong trả lời các câu hỏi bên dưới. Bài tập này GV hướng dẫn HS về nhà làm. HS veà nhaø laøm.. baøy noäi dung chuû yeáu cuûa baøi. + Keát baøi: Neâu keát luaän nhằm khẳng định tư tưởng, thái độ, quan điểm của người viết về vấn đề được giaûi quyeát trong baøi. - Đề xác lập luận điểm trong từng phần và mối quan hệ giữa các phần, người ta có thể sử dụng các phöông phaùp laäp luaän khaùc nhau nhö suy luaän, nhaân quả, suy luận tương đồng…. II. Luyeän taäp: - Tìm hieåu boá cuïc vaø laäp luaän trong vaên baûn cuï theå. - Xác định tư tưởng và chỉ ra những luận điểm thể hiện tư tưởng ấy, tìm những câu mang luaän ñieåm trong vaên baûn cuï theå. - Xaùc ñònh phöông phaùp laäp luận ở mỗi phần phần trong.

(30) vaên baûn cuï theå. - Xây dựng bố cục cho một bài văn nghị luận tương ứng với một đề bài cụ thể. III. Hướng dẫn tự học: Chỉ ra những phương pháp lập luận được sử dụng trong văn bản tự chọn.. * HĐ 3: Hướng dẫn tự hoïc. 4. Cuûng coá: Qua caùc moái quan heä treân, haõy cho bieát thoâng thường bố cục của bài văn HS trả lời. nghò luaän goàm maáy phaàn? Nhiệm vụ của từng phần? 5. Daën doø: Veà hoïc baøi vaø chuaån bò baøi: “Luyeän taäp veà phöông phaùp laäp luaän trong baøi vaên nghò luaän”.. Tuaàn: 22 Tieát: 84 Ngày soạn:. LUYEÄN TAÄP VEÀ PHÖÔNG PHAÙP LAÄP LUAÄN TRONG VAÊN NGHÒ LUAÄN  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Hieåu saâu theâm veà phöông phaùp laäp luaän. - Vận dụng được phương pháp lập luận để tạo lập văn bản nghị luận. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Ñaëc ñieåm cuûa luaän ñieåm trong vaên nghò luaän. - Caùch laäp luaän trong vaên nghò luaän. 2. Kó naêng: - Nhận biết được luận điểm, luận cứ trong văn bản nghị luận. - Trình bày được luận điểm, luận cứ trong bài văn nghị luận. - Suy nghĩ, phê phán, sáng tạo : phân tích, bình luận và đưa ra ý kiến cá nhân về đặc điểm, tầm quan trọng của các phương pháp, thao tác nghị luận và cách viết đoạn văn nghị luận - Ra quyết định : lựa chọn phương pháp và thao tác lập luận, lấy dẫn chứng…khi tạo lập đoạn văn / bài văn nghị luận theo những yêu cầu khác nhau. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN:.

(31) HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp: (Kiểm tra sỉ soá HS). 2. Kieåm tra baøi cuõ: -Hãy cho biết thông thường boá cuïc cuûa baøi vaên nghò luaän goàm maáy phaàn? -Nhiệm vụ của từng phần? 3. Bài mới : Giới thiệu bài:… * HÑ 1: Tìm hieåu chung. Lập luận trong đời sống. - Bước 1: Nhận diện lập luận trong đời sống. - Gọi HS đọc các ví dụ a,b,c (sgk/ 32). - Trong caùc boä phaän treân boä phận nào là luận cứ, bộ phaän naøo laø keát luaän? Trong caùc boä phaän treân, boä phận đầu của a, c là luận cứ, boä phaän sau laø keát luaän. Caâu b, bộ phận đầu là kết luận . - Mối quan hệ giữa luận cứ vaø laäp luaän nhö theá naøo? Mối quan hệ giữa luận cứ vaø laäp luaän coù moái quan heä chặt chẽ với nhau, bổ sung cho nhau, moät trong 2 khoâng theå vaéng maët.. - Vị trí của luận cứ và lập luận có thể thay đổi chỗ cho nhau khoâng? Có thể thay đổi vị trí cho nhau được. * Giúp HS bổ sung luận cứ cho keát luaän. - Hãy bổ sung luận cứ cho keát luaän sau:( a,b,c)?  a. Em rất yêu trường em vì trường em đã có nhiều kỉ niệm đối với em. b. Noùi doái raát coù haïi vì noùi doái seõ laøm maát loøng tin cuûa người khác.. NOÄI DUNG. LUYEÄN TAÄP VEÀ PHÖÔNG PHAÙP LAÄP LUAÄN TRONG VAÊN NGHÒ LUAÄN. I. Tìm hieåu chung: - Lập luận là đưa ra những luận cứ xác đáng nhằm thuyết phục người nghe, người đọc chấp nhận, tin tưởng vào ý kiến thể hiện quan điểm, lập trường, tư tưởng của mình. - Phạm vi sử dụng lập luận: + Trong đời sống. + Trong vaên nghò luaän..

(32) c. Laøm vieäc meát quaù nghæ moät laùt nghe nhaïc thoâi.. * Vieát keát luaän cho caùc luận cứ sau. - Hãy viết kết luận cho các  a. Ngồi mãi ở nhà chán lắm luận cứ sau: (a,b,c)? ñi chôi ñi(thoâi). b. Ngày mai đã thi rồi mà bài vở còn nhiều quá mình phaûi coá gaéng hoïc. c. Nhieàu baïn noùi naêng thaät khoù nghe mình caàn gaëp baïn ấy để góp ý. * Laäp luaän trong vaên nghò luaän. - Bước 1: Nhận dạng luận điểm (tức kết luận) trong vaên nghò luaän GV neâu caùc luaän ñieåm trong muïc 1 phaàn II sgk. Yaâu caàu HS nhaän daïng phaân bieät keát luaän vaø laäp luận trong đời thường. - Bước 2: Nhận dạng lập luaän trong vaên nghò luaän. GV gọi HS đọc lại đoạn vaên nghò luaän trong caùc baøi trước. Khi HS nhận dạng ra cách lập luận đó. GV nêu caâu hoûi trong muïc 2, Phaàn II trong sgk. - So sánh giữa luận cứ, kết luaän trong baøi vaên nghò luận và kết luận trong đời Giữa luận cứ và kết luận soáng? trong vaên nghò luaän khoâng thể tuỳ tiện, linh hoạt như trong đời sống. Ở văn nghị luận, mỗi luận cứ chỉ rút ra moät keát luaän * HÑ 2: Luyeän taäp. Taäp neâu luaän ñieåm vaø laäp luaän trong caùc truyeän (Thaày. II. Luyeän taäp: - Xác định luận cứ, kết luận và mối quan hệ giữa luận cứ và kết luận ở các câu trong giao tieáp haèng ngaøy..

(33) bói xem voi và Ếch ngồi đáy gieáng). HS veà nhaø laøm. - Phần này GV hướng dẫn HS veà nhaø laøm.. *HĐ 3: Hướng dẫn tự học. 4. Cuûng coá: - Trong caùc boä phaän treân boä phận nào là luận cứ, bộ phaän naøo laø keát luaän? - Mối quan hệ giữa luận cứ vaø laäp luaän nhö theá naøo? - Hãy bổ sung luận cứ cho keát luaän sau:( a,b,c)? - Haõy vieát keát luaän cho caùc luận cứ sau: (a,b,c)? 5. Daën doø: Veà hoïc baøi vaø chuaån bò bài: “Sự giàu đẹp của Tieáng Vieät”.. - Bổ sung luận cứ nhằm hoàn thiện một lập luận. - Boå sung keát luaän nhaèm hoàn thiện một lập luận. - So sánh luận điểm ở các caâu trong giao tieáp haèng ngaøy vaø luaän ñieåm trong moät baøi vaên nghò luaän. - Taäp neâu luaän ñieåm vaø trình baøy laäp luaän laøm saùng rõ luận điểm đó. - Chọn luận điểm để tập lập luaän cho thuyeát phuïc. - Trình baøy laäp luaän cho moät luaän ñieåm cuï theå. III. Hướng dẫn tự học: Đọc một truyện ngụ ngoân vaø ruùt ra keát luaän laøm thành luận điểm, sau đó trình baøy laäp luaän laøm saùng rõ luận điểm đó..

(34) Tuaàn: 23 Tieát: 85 Ngày soạn:. VĂN BẢN: SỰ GIAØU ĐẸP CỦA TIẾNG VIỆT  . Ñaëng Thai Mai. I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Thấy được những lí lẽ, chứng cứ có sức thuyết phục và toàn diện mà tác giả đã sử dụng để lập luận trong văn bản. - Hiểu được sự giàu đẹp của Tiếng việt. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Sô giaûn veà taùc giaû Ñaëng Thai Mai. - Những đặc điểm của tiếng việt. - Những điểm nổi bật trong nghệ thuật nghị luận của bài văn. 2. Kó naêng: - Đọc – hiểu văn bản nghị luận. - Nhận ra được hệ thống luận điểm và cách trình bày luận điểm trong văn bản. - Phân tích được lập luận thuyết phục của tác giả trong văn bản. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp: (Kiểm tra sỉ soá HS). 2. Kieåm tra baøi cuõ: Haõy cho bieát noäi dung, ngheä thuaät vaø yù nghóa cuûa vaên baûn “Tinh thaàn yeâu nước của nhân dân ta”. 3. Bài mới : Giôi thieäu baøi:… * HÑ 1: Tìm hieåu chung. - Gọi HS đọc chú thích sgk. HS đọc chú thích sgk.. NOÄI DUNG. SỰ GIAØU ĐẸP CUÛA TIEÁNG VIEÄT (Ñaëng Thai Mai). VAÊN BAÛN:. I. Tìm hieåu chung: - Ñaëng Thai Mai (19021984) laø nhaø giaùo, nhaø nghiên cứu văn học, nhà hoạt động văn hóa, xã hội noåi tieáng. - Văn bản trích ở phần đầu.

(35) baøi tieåu luaän: Tieáng Vieät, moät bieåu hieän huøng hoàn cuûa sức sống dân tộc (1967). * HĐ 2: Đọc-hiểu văn bản. - GV đọc văn bản một đoạn rồi hướng dẫn cách đọc sau  S đọc văn bản sgk. đó gọi HS đọc tiếp. và tìm H hieåu chung veà vaên baûn.  ài văn có 2 đoạn và nội - Haõy tìm boá cuïc cuûa baøi vaø B dung chính của mỗi đoạn nêu ý chính của mỗi đoạn nhö sau: + Đoạn 1: Từ đầu đến qua các thời kì lịch sử (nêu nhận định TV là 1 thứ tiếng đẹp, một thứ tiếng hay) + Đoạn 2: Phần còn lại (chứng minh cái đẹp, phong phú của TV về mặt: Ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp. - Haõy cho bieát caâu mang  aâu mang luaän ñieåm cô baûn luaän ñieåm bao truøm noäi C bao truøm noäi dung: “Tieáng dung của cả đoạn? Vieät coù nhuõng ñaëc saéc cuûa một thứ tiếng đẹp, một tnhứ tieáng hay”. - Để chứng minh cho vẻ đẹp của tiếng Việt tác giả  oạn này chủ yếu chúng đã đưa ra những chứng cứ Đ minh cho đoạn đầu theo gì? trình tự lập luận chặt chẽ. Taùc giaû coù ñöa ra nhuõng nhaän ñònh nhö sau: + TV là 1 thứ tiếng đẹp, cái đẹp trước hết ở mặt ngữ âm + Ý kiến của người nước ngoài: Aán Độ của họ khi nghe người Việt nói + Hệ thống ngữ âm, phụ âm phong phuù, giaøu thanh ñieäu (6 thanh ñieäu). II. Đọc - hiểu văn bản: 1) Noäi dung: - Giaûi thích cuï theå veà nhaän định : Tiếng Việt có những đặc sắc của một thứ tiếng đẹp, một thứ tiếng hay. - Chứng minh cái hay và đẹp của tiếng Việt trên các phöông dieän: + Ngữ âm. + Từ vựng. + Ngữ pháp. + Những phẩm chất bền vững và khả năng sáng tạo trong quaù trình phaùt treån laâu daøi. - Bàn luận : Sự phát triển của tiếng Việt chứng tỏ sức soáng doài daøo cuûa daân toäc. 2) Ngheä thuaät: - Sự kết hợp khéo léo và có hiệu quả giữa lập luận giải thích và lập chứng minh bằng những lí lẽ, dẫn chứng, lập luận theo kiểu diễn dịch-phân tích từ khái quát đến cụ thể trên các phöông dieän. - Lựa chọn sử dụng ngôn ngữ lập luận linh hoạt : cách sử dụng từ ngữ sắc saûo, caùch ñaët caâu coù taùc dụng diễn đạt thấu đáo vấn đề nghị luận. 3) YÙ nghóa vaên baûn: - Tieáng Vieät mang trong noù những giá trị văn hóa rất đáng tự hào của người Việt Nam..

(36) + Uyển chuyển, cân đối nhịp - Trách nhiệm giữ gìn, phát nhaøn veàmaët cuù phaùp trieån tieáng noùi cuûa daân toäc + Từ vựng dồi dào giá trị của mỗi người Việt Nam. thơ, nhạc, hoạ + Tiếng Việt là thứ tiếng hay + Coù khaû naêng doài daøo veà cấu tạo từ ngữ và hình thức diễn đạt + Coù khaû naêng phaùt trieån qua các thời kì lịch sử về cả 2 mặt từ vựng và ngữ pháp - Tác giả đã chứng minh đặc điểm đẹp và hay của tieáng Vieät nhö theá naøo? Tác giả đã giải thích về cái đẹp của TV: hài hoà về âm hưởng, thanh điệu, còn về caùi hay cuûa TV: teá nhò, uyeån chyueån trong caùch ñaët caâu… - Nhận xét về những ưu điểm trong nghệ thuật của  + Kết hợp giữa giải thích, taùc giaû laø gì? chứng minh, bình luận + Laäp luaän chaët cheõ: ñöa nhận định ngay ở phần mở bài, tiếp đó là giải thích, mở rộng nhận định ấy, sau đó dùng các chứng cứ để chứng minh. * HĐ 3: Hướng dẫn tự hoïc. 4. Cuûng coá: Hãy cho biết nội dung, HS trả lời. ngheä thuaät vaø yù nghóa cuûa văn bản “Sự giàu đẹp của Tieáng Vieät”. 5. Daën doø: Veà hoïc baøi vaø c.bò baøi “Thêm trạng ngữ cho caâu”.. III. Hướng dẫn tự học: So saùnh caùch saép xeáp lí lẽ, chứng cứ của văn bản Sự giàu đẹp của tiếng Việt với văn bản Tinh thần yêu nước của nhân dân ta..

(37) Tuaàn: 23 Tieát: 86 Ngày soạn:. THÊM TRẠNG NGỮ CHO CÂU  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Nắm được đặc điểm, công dụng của trạng ngữ ; nhận biết trạng ngữ trong câu. - Biết mở rộng câu bằng cách thêm vào câu thành phần trạng ngữ phù hợp. Lưu ý: học sinh được học tương đối kĩ về trạng ngữ ở Tiểu học. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Một số trạng ngữ thường gặp. - Vị trí của trạng ngữ trong câu. 2. Kó naêng: - Nhận biết thành phần trạng ngữ của câu. - Phân biệt các loại trạng ngữ. - Ra quyết định : lựa chọn cách sử dụng thêm trạng ngữ cho câu theo những mục đích giao tiếp cụ thể của bản thân. - Giao tiếp : trình bày, suy nghĩ, ý tưởng, về việc thêm trạng ngữ cho câu. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN : HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp: (Kiểm tra sỉ soá HS). 2. Kieåm tra baøi cuõ: Theá naøo laø caâu ñaëc bieät? Neâu taùc duïng cuûa caâu ñaëc biệt? Cho ví dụ minh hoạ? 3. Bài mới : Giôi thieäu baøi:… * HÑ 1: Tìm hieåu chung. Tìm hieåu ñaëc ñieåm cuûa trạng ngữ . - Xác định trạng ngữ trong mỗi câu của đoạn trích sau? Trạng ngữ của các câu trong đoạn trích: Dưới bóng tre. NOÄI DUNG. THÊM TRẠNG NGỮ CHO CÂU. I. Tìm hieåu chung: - Về ý nghĩa, trạng ngữ được thêm vào câu để xác ñònh : + Thời gian. + Ñòa ñieåm. + Nguyeân nhaân..

(38) xanh; đã từ lâu đời; đời đời, + Mục đích. kiếp kiếp, từ nghìn đời nay. + Phương tiện. - Tìm hieåu noäi dung maø + Cách thức diễn ra sự việc trạng ngữ bổ sung cho câu? Các trạng ngữ trên đây đã nêu ra trong câu. những thông tin tình huống - Về hình thức : cuï theå laø: + Trạng ngữ có thể đứng ở + Dưới bóng tre xanh (bổ đầu câu, giữa câu hoặc cuối sung cho caâu veà nôi choán). caâu. + Đã từ lâu đời, từ nghìn đời + Giữa trạng ngữ và chủ nay (bổ sung thông tin về ngữ, vị ngữ thường có một thời gian). quãng nghỉ khi nói hoặc - Trạng ngữ vừa tìm được moät daáu phaåy khi vieát. coù theå chuyeån sang vò trí naøo trong caâu khoâng? Vị trí trạng ngữ có thể thay đổi (đầu câu, giữa câu hoặc cuoái caâu). - Dựa vào dấu hiệu nào để nhận dạng trạng ngữ? HS đọc ghi nhớ phần 2. - Về hình thức trạng ngữ có những đặc điểm gì? HS đọc ghi nhớ phần 1. - Coøn veà noäi dung thì sao?  HS trả lời. II. Luyeän taäp: * HÑ 2: Luyeän taäp. - Bài tập 1: Trong 4 câu 1a. Cụm từ “mùa xuân” làm - Xác định trạng ngữ trong moät soá caâu vaên cuï theå ; chæ trên đều có cụm từ “Mùa chủ ngữ-vị ngữ ra nội dung được bổ sung xuân” trong đó cụm từ mùa b. Làm trạng ngữ xuân nào làm trạng ngữ của c. Phụ ngữ cho cụm động từ nhờ các trạng ngữ đó. - Phân loại trạng ngữ trong câu, các cụm từ còn lại d. Câu đặc biệt caùc caâu vaên cuï theå. đóng vai trò gì? - Bài tập 2: Trong các đoạn 2a.Các câu làm trạng ngữ là: trích sau đây câu nào là - Như báo trước mùa xuân về của thức quà thanh nhã trạng ngữ? vaø tinh khieát. - Khi qua những cánh đồng xanh, mà hạt thóc nếp đầu tieân laøm tróu thaân luùa coøn töôi - Dưới ánh nắng Câu a là trạng ngữ chỉ nơi choán. b. Với khả năng thích ứng với hoàn cảnh lịch sử như chúng ta vừa nói trên đây. Câu b là trạng ngữ chỉ cách.

(39) thức. - Bài tập 3: GV hướng dẫn HS về nhà làm BT 3 HS veà nhaø laøm. * HĐ 3: Hướng dẫn tự hoïc. 4. Cuûng coá: - Dựa vào dấu hiệu nào để nhận dạng trạng ngữ? - Về hình thức trạng ngữ có những đặc điểm gì? Còn HS trả lời. veà noäi dung thì sao? 5. Daën doø: Veà hoïc baøi vaø chuaån bò baøi “Tìm hieåu chung veà phép lập luận chứng minh”. Tuaàn: 23 Tieát: 87-88 Ngày soạn:. III. Hướng dẫn tự học: Viết một đoạnvăn ngắn có câu chứa thành phần trạng ngữ . Chỉ ra các trạng ngữ và giải thích lí do trạng ngữ được sử dụng trong trong các câu văn đó.. TÌM HIEÅU CHUNG VỀ PHÉP LẬP LUẬN CHỨNG MINH  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : Hiểu mục đích, tính chất và các yếu tố của phép lập luận chứng minh. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Đặc điểm của phép lập luận chứng minh trong bài văn nghị luận. - Yêu cầu cơ bản về luận điểm, luận cứ của phương pháp lập luận chứng minh. 2. Kó naêng: - Nhận biết phương pháp lập luận chứng minh trong văn bản nghị luận. - Phân tích phép lập luận chứng minh trong văn bản nghị luận. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN : HOẠT ĐỘNG CỦA GV 1. Ổn định lớp : (Kiểm tra sæ soá HS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : - Haõy cho bieát ñaëc ñieåm. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG.

(40) cuûa luaän ñieåm trong vaên nghò luaän? - Caùch laäp luaän trong vaên nghò luaän nhö theá naøo? 3. Bài mới : Giới thiệu bài : HS chuù yù caâu hoûi sgk. * HÑ 1: Tìm hieåu chung. Giuùp hS tìm hieåu caâu hoûi sgk. - Nêu câu hỏi để HS hiểu nhu cầu chứng minh trong đời sống. Khái niệm: Chứng minh là dùng sự vật là thật hay dã. VD: Trong đời sống 1 khi bị nghi ngờ, hoài nghi, chúng ta đều có chứng minh sự thật. Khi đưa ra chứng minh tư caùch coâng daân, khi ñöa ra giaáy khai sinh laø ñöa ra baèng chứng về ngày sinh…khi chứng minh mộtn điều nói là thật thì dẫn sự việc ấy ra dẫn người đã chứng kiến sự việc Chứng minh là đưa ra bằng chứng để chứng tỏ 1 ý kiến aáy HS phaûi ruùt ra keát luaän. (luận điểm) nào đó là thật. * HÑ 2: Luyeän taäp . Tìm luaän ñieåm qua vaên HS đọc văn bản. chứng minh. - Cho HS đọc bài “Đừng sợ vaáp ngaõ”. Neâu caâu hoûi sgk. - Tìm luận điểm càn chứng minh chæ cho hS thaáy nhan đề là luận điểm, là tư tưởng cô baûn caû baøi nghò luaän, luaän điểm đó còn nhắc lại ở câu kết “Vậy xin bạn chớ sợ thất baïi”. - Tìm hiểu quá trình chứng minh và cách chứng minh .. TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ PHEÙP LẬP LUẬN CHỨNG MINH. I. Tìm hieåu chung: - Lập luận chứng minh dùng sự thật (chứng cứ xác thực) để chứng tỏ một ý kiến nào đó là chân thực. - Phép lập luận chứng minh dùng những lí lẽ, bằng chứng chân thực, đã thừa nhận để chứng tỏ luận điểm mới ( cần chứng minh) là đáng tin cậy. - Các lí lẽ, bằng chứng dùng trong phép lập luận chứng minh phải lựa chọn, thẩm tra, phân tích thì mới có sức thuyeát phuïc.. II. Luyeän taäp: - Xaùc ñònh luaän ñieåm vaø tìm câu văn mang luận điểm đó trong moät vaên baûn cuï theå. - Tìm các luận cứ được sử dụng để chứng minh cho moät luaän ñieåm trong vaên baûn cuï theå..

(41) Trước tư tưởng “Đừng sợ vấp ngã” người đọc sẽ thầm thaéc maéc: Taïi sao laïi khoâng sợ? Và bài văn đã trả lời đó là chứng minh chân lí vừa neâu cho saùng toû, vì sao maø  Baøi vieát neâu leân 2 yù. không sợ? + Vấp ngã là thường và lấy - Baøi vieát neâu leân maáy yù? ví duï maø ai cuõng coù king nghiệm để chứng minh. + Những người nổi tiếng cũng từng vấp ngã, nhưng vấp ngã không gây trở ngại cho họ trở thành nổi tiếng. Baøi vieát ñöa ra 5 danh nhaân mà ai cũng thừa nhận .. - Keát baøi, baøi vieát neâu ra caùi đáng sợ hơn vấp ngã là sựï thieáu coá gaén. Xem xeùt caùch chứng minhvà luận cứ để chứng minh. Bài viết dùng toàn bộ sự thâït mà ai cũng công nhận, chứng minh từ gần đến xa, từ bản thân đến người khác khá chặt chẽ. HS đọc ghi nhớ sgk. - GV choát laïi baøi vaø cho HS đọc ghi nhớ sgk. * HĐ 3: Hướng dẫn tự học. 4. Cuûng coá: - Gọi HS đọc lại bài HS trả lời. “Không sợ sai lầm” . - Cho HS chæ ra luaän ñieåm 5. Daën doø: Veà hoïc baøi vaø chuaån bò trước bài “Thêm trạng ngữ cho caâu”.. III. Hướng dẫn tự học: Söu taàm caùc vaên baûn chứng minh để làm tài liệu hoïc taäp..

(42) Tuaàn: 24 Tieát: 89 Ngày soạn:. THÊM TRẠNG NGỮ CHO CÂU (tiếp theo)  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : - Biết mở rộng câu bằng cách thêm vào câu thành phần trạng ngữ phù hợp. - Biết biến đổi câu bằng cách tách thành phần trạng ngữ trong câu thành câu riêng. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Công dụng của trạng ngữ. - Cách tách trạng ngữ thành câu riêng. 2. Kó naêng: - Phân tích tác dụng của thành phần trạng ngữ của câu. - Tách trạng ngữ thành câu riêng. - Ra quyết định : lựa chọn cách sử dụng thêm trạng ngữ cho câu theo những mục đích giao tiếp cụ thể của bản thân. - Giao tiếp : trình bày, suy nghĩ, ý tưởng, về việc thêm trạng ngữ cho câu. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp : (Kiểm tra sæ soá HS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Về ý nghĩa, trạng ngữ được thêm vào câu để làm gì? Về hình thức, trạng ngữ đứng ở vị trí nào trong câu? 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HÑ 1: Tìm hieåu chung. - Tìm trạng ngữ trong những câu văn được trích Trạng ngữ trong a là: Thường, trong a vaø b? thường, vào khoảng đó, trên giàn hoa lí, chỉ độ tám chín giờ saùng, vaøo muøa ñoâng.. NOÄI DUNG. THÊM TRẠNG NGỮ CHO CAÂU (tieáp theo). I. Tìm hieåu chung: - Trạng ngữ có những coâng duïng sau: + Xác định hoàn cảnh, điều hiện diễn ra sự việc neâu ra trong caâu, goùp phaàn laøm cho noäi dung.

(43) - Haõy nhaän xeùt veà coâng dụng của trạng ngữ trên ?  + TN bổ sung cho câu những thoâng tin caàn thieát laøm cho caâu miêu tả đầy đủ khách quan hơn + Trong nhiều trường hợp, nếu khoâng coù phaàn thoâng tin boå sung ở trạng ngữ, nội dung câu seõ thieáu chính xaùc. + TN coøn noái keát caùc caâu vaên trong đoạn, trong bài, làm cho vaên baûn maïch laïc. * Tìm hiểu hiện tượng tách trạng ngữ thành câu riêng. Giúp HS thấy được đặc điểm của câu in đậm. - GV cheùp ví duï leân baûng sau đó cho HS chỉ ra trạng Trạng ngữ trong câu trên là: ngữ. Để tự hào với tiếng nói của mình, để tin tưởng hơn nữa vào töông lai cuûa noù.. của câu được đầy đủ, chính xaùc. + Noái keát caùc caâu, caùc đoạn lại với nhau, góp phần làm cho đoạn văn, bài văn được mạch lạc. - trong một số trường hợp, để nhấn mạnh ý, chuyển ý, hoặc thể hiện những tình huống, cảm xúc nhất định, người ta coù theå taùch rieâng traïng ngữ, đặc biệt là trạng ngữ đứng cuối câu, thành những câu riêng.. - Tìm hieåu taùc duïng cuûa việc tách trạng ngữ thành Việc tách trạng ngữ thành câu caâu rieâng. rieâng noù coù taùc duïng laø nhaán mạnh vào ý của trạng ngữ đứng sau (để tin tưởng hơn nữa vào töông lai cuûa noù). - Từ việc tìm hiểu trên, hãy cho biết trạng ngữ có nhiệm vuï gì. Coâng duïng cuûa traïng ngữ ? * HÑ 2: Luyeän taäp. - Bài tập 1: Tìm trạng ngữ trong đoạn trích sau.. HS đọc ghi nhớ sgk. - Bài tập 1: Trạng ngữ trong các đoạn trích là: Ở loại bài thứ I, II đã bao lần, lần đầu tiên tập bơi, lần đầu tieân chôi boùng baøn, luùc coøn hoïc phổ thông, về môn hoá. - Trạng ngữ trên vừa có tác dụng bổ sung những thông tin tình huống, vừa có tác dụng liên kết các luận cứ trong mạch lập luận của bài văn trở nên rõ. II. Luyeän taäp: - Nhaän xeùt veà vai troø cuûa trạng ngữ trong việc thể hiện trình tự lập luân ở moät vaên baûn nghò luaän nhaát ñònh. - Chỉ ra những trường hợp tách trạng ngữ thành caâu rieâng. Neâu taùc duïng của những câu do trạng.

(44) raøng, deã hieåu. ngữ tạo thành. - Nhaän xeùt veà taùc duïng - Bài tập 2: Trạng ngữ - Bài tập 2: a. Naêm 72. của việc tách trạng ngữ trong caâu a,b laø: b. Trong lúc tiếng đờn vẫn ra thành câu riêng ở một khắc khoải văng vẳng lên số đoạn văn cụ thể. những tiếng đờn li biệt, bồn - Viết đoạn văn ngắn choàn. trình baøy suy nghó cuûa bản thân về một vấn đề cụ thể. Chỉ ra trạng ngữ vaø giaûi thích lí do caàn thêm trạng ngữ trong các trường hợp ấy. III. Hướng dẫn tự học: * HĐ 3: Hướng dẫn tự Xaùc ñònh caùc caâu coù hoïc. thành phần trạng ngữ 4. Cuûng coá: ( hoặc câu được tách ra -Trạng ngữ có những từ thành phần trạng ngữ) coâng duïng nhö theá naøo? trong một đoạn văn đã -Trạng ngữ tách thành hoïc vaø nhaän xeùt veà taùc caâu rieâng noù coù taùc duïng duïng cuûa caùc thaønh phaàn gì? trạng ngữ ( hoặc câu 5. Daën doø: được tách ra từ thành Veà hoïc baøi vaø chuaån bò phần trạng ngữ) đó. baøi “Kieåm tra Tieáng Vieät”..

(45) Tuaàn: 24 Tieát: 90 Ngày soạn:. KIEÅM TRA TIEÁNG VIEÄT  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: Giúp HS hệ thống hóa kiến thức về Tiếng Việt từ chương trình HK II đến nay để viết thaønh baøi laøm cuï theå. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: Giúp HS củng cố lại kiến thức của môn Tiếng Việt . 2. Kó naêng: Biết làm bài kiểm tra khi đọc đề. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: 1. Ổn định lớp : (Kiểm tra sỉ số HS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Nhắc nhở HS nộp tập, sách lên bàn GV trước khi kiểm tra. 3. Bài mới : * Caâu hoûi: 1. Thế nào là câu rút gọn? Dùng câu rút gọn có tác dụng gì? Cho ví dụ minh hoạ? 2. Thế nào câu đặc biệt? Sử dụng câu đặc biệt nhằm mục đích gì? Cho ví dụ? 3. Về ý nghĩa trạng ngữ có tác dụng gì? Đặc điểm nào cho biết đó là trạng ngữ? 4. Cuûng coá: - Nhắc HS đọc lại bài trước khi nộp. - GV thu baøi HS vaø kieåm tra laïi baøi. 5. Dặn dò: Về học bài và chuẩn bị bài “Cách làm bài văn lập luận chứng minh”..

(46) Tuaàn: 24 Tieát: 91 Ngày soạn:. CÁCH LAØM BAØI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH Chọn trọng điểm để dạy : Văn chứng minh là gì? Những nét đặc trưng của văn chứng minh).   I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : - Hệ thống hóa những kiến thức cần thiết (về tạo lập văn bản, về văn bản lập luận chứng minh) có cơ sở chắc chắn hơn. - Bước đầu hiểu được cách thức cụ thể trong việc làm một bài văn lập luận chứng minh, những điều cần lưu ý và những lỗi cần tránh trong lúc làm bài. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: Các bước làm bài văn lập luận chứng minh. 2. Kó naêng: Tìm hiểu đề, lập ý, lập dàn ý và viết các phần, đoạn trong bài văn chứng minh. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp : (Kiểm tra sæ soá HS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Haõy cho bieát pheùp laäp luận chứng minh trong bài vaên nghò luaän? 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HÑ 1: Tìm hieåu chung. Tìm hiểu đề và tìm ý. - Cho đề văn: Nhân dân ta thường nói “Có chí thì nên” hãy chứng minh câu tục ngữ trên là đúng. - GV giaûi thích yù nghóa cuûa câu tục ngữ chí là gì? Nên + Neân coù nghóa laø keát quaû, laø gì? là thành cong. Một người có thể đạttới thành công, tời kết. NOÄI DUNG. CAÙCH LAØM BAØI VAÊN LAÄP LUẬN CHỨNG MINH. I. Tìm hieåu chung: - Các bước làm bài văn chứng minh: + Tìm hiểu đề, lập ý: Tìm vấn đề cần chứng minh (tức laø tìm luaän ñieåm toång quaùt). Trên cơ sở đó để xác định caùc luaän ñieåm vaø saép xeáp caùc yù thaønh moät daøn baøi. + Laäp daøn baøi. + Vieát baøi vaên nghò luaän.

(47) - GV neâu leân moät soá daãn chứng. -VD: Những HS nghèo vượt khó, những người lao động, vận động viên, nhà khoa học…không lùi bước trước khoù khaên thaát baïi. * HÑ 2: Luyeän taäp. Laäp daøn baøi. - Moät vaên baûn nghò luaän thường gồm máy phần chính? Đó là những phần nào? Bài văn chứng minh có thể ngược lại quy luật chung đó hay không?. * Viết mở bài. - GV cho HS đọc các đoạn Mở bài ở mục 3 trong sgk vaø neâu caâu hoûi . - Khi viết Mở bài có cần laäp luaän khoâng? - Ba cách mở bài khác nhau veà caùch laäp luaän nhö theá naøo?. quả được không nếu không chứng minh. thay đổi mục đích nào. + Đọc lại và sửa chữa bài. -Boá cuïc cuûa baøi vaên nghò luận chứng minh: + Mở bài: Nêu luận điểm cần được chứng minh. + Thaân baøi: Neâu lí leõ vaø dẫn chứng để chứng tỏ luận điểm đó là đúng đắn. + Keá baøi: Neâu yù nghóa cuûa luận điểm đã được chứng minh. Chú ý lời văn kết bài hô ứng với mở bài. - Các đoạn trong bài phải lieân keát chaët cheõ qua caùc hình thức chuyển ý. II. Luyeän taäp: - Đọc hai đề bài nghị luận chứng minh, sau đó chỉ ra sự khác nhau về yêu cầu laäp luaän cuûa moãi baøi . - Trình bày các bước làm bài văn chứng minh cho đề baøi cuï theå. Moät baøi vaên nghò luaän thường gồm 3 phần chính: MB, TB, KB. Baøi vaên neân theo quy luaät chung laø theo một trình tự hợp lí ..  + Khi viết cần phải mở bài, caàn phaøi laäp luaän. + Ba cách mở bài trên khác nhau veà caùch laäp luaän nhöng đều hướng về một đối tượng.. - Cách mở bài ấy phù hợp với yêu cầu của bài không?  Cách mở bài ấy phù hợp với yêu cầu của mở bài * Vieát phaàn keát baøi. GV cho HS trả lời các câu.

(48) hoûi. - Làm thế nào để phần đầu tieân cuûa phaàn thaân baøi lieân kết với mở bài? Cần làm gì để các đoạn văn sau của thân bài liên kết được với đoạn trước đó. Ngoài những cách nói đúng như : (đúng nhö vaäy, thaät vaäy…) coù caùch nào khác nữa không? HS trả lời. - Nên viết đoạn phân tích lí leõ nhö theá naøo? Neân phaân tích lí lẽ nào trước? Nên nêu lí lẽ trước rồi phân tích sau hay ngược lại? HS trả lời. - Tương tự như trên nên viết đoạn dẫn chứng như theá naøo? Dựa vào các câu hỏi gợi ý HS viết phần kết bài cho đề baøi “Coù chí thì neân”. - Từ việc tìm hiểu trên, hãy cho bieát muoán vieát baøi vaên nghò luaän ta caàn chuù yù những gì? HS đọc ghi nhớ sgk. * HĐ 3: Hướng dẫn tự hoïc. 4. Cuûng coá: GV củng cố lại kiến thức baèng caùch cho HS laïi ghi nhớ sgk. 5. Daën doø: Về học bài và xem trước baøi “Luyeän taäp laäp luaän chứng minh”.. III. Hướng dẫn tự học: - Sö taàm moät soá vaên baûn chứng minh để làm tài liệu hoïc taäp. - Xaùc ñònh luaän ñieåm, luaän cứ trong một bài văn nghị luận chứng minh..

(49) Tuaàn: 24 Tieát: 92 Ngày soạn:. LUYỆN TẬP LẬP LUẬN CHỨNG MINH  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : - Khắc sâu những hiểu biết về cách làm bài văn lập luận chứng minh. - Vận dụng những hiểu biết đó vào việc làm một bài văn chứng minh cho một nhận định, một ý kiến về một vấn đề xã hội gần gũi, quen thuộc. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: Cách làm bài văn lập luận chứng minh cho một nhận định, một ý kiến về một vấn đề xaõ hoäi gaàn guõi, quen thuoäc. 2. Kó naêng: - Tìm hiểu đề, lập ý, lập dàn ý và viết các phần, đoạn trong bài văn chứng minh. - Suy nghĩ, phê phán, sáng tạo : phân tích, bình luận và đưa ra ý kiến cá nhân về đặc điểm, tầm quan trọng của các phương pháp, thao tác chứng minh và cách viết đoạn văn chứng minh. - Ra quyết định : lựa chọn phương pháp và thao tác lập luận, lấy dẫn chứng…khi tạo lập đoạn văn / bài văn chứng minh theo những yêu cầu khác nhau. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA GV 1. Ổn định lớp : (Kiểm tra sæ soá hoïc sinh). 2. Kieåm tra baøi cuõ : - Hãy trình bày các bước làm một bài văn chứng minh? - Nêu các lưu ý trong từng phần mở bài, thân bài và keát baøi. 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HĐ 1: Hướng dẫn tự hoïc.. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG. LUYEÄN TAÄP LAÄP LUAÄN CHỨNG MINH. I. Hướng dẫn tự học: Chuẩn bị ở nhà:.

(50) - GV tổ chức cho HS thảo luaän caùc caâu hoûi nghi vaán trong sgk để xác định các yeâu caàu cuûa baøi laøm. - GV ghi đề lên bảng . * Cho đề văn: Chứng minh rằng nhân dân ta từ xưa đến nay, luôn sống theo đạo lí “Aên quả nhớ kẻ trồng cây, uống nước nhớ nguồn”. - Điều phải chứng minh của đề này là gì?. - Thực hiện các bước tìm hiểu đề, tìm ý, lập dàn bài. - Viết một số đoạn trong bài HS chú ý đề và yêu cầu văn chứng minh cho một đề của đề bài. bài văn chứng minh cụ thể.. Là lòng biết ơn những người đã tạo ra thành quả để mình được hưởng 1 đạo lí sống đẹp đẽ của dân tộc Việt Nam .. - Nếu cần được chứng minh thì em seõ dieãn giaûi yù nghóa của 2 câu tục ngữ ấy như thế nào? Có thể đưa ra Nếu dùng đề sgk thì em sẽ những dẫn chứng nào để đưa dẫn chứng thực tế của đời sống để chứng minh đạo chứng minh lí “Uống nước nhớ nguồn, ăn quả nhờ kẻ trồng cây”. Có thể đưa dẫn chứng trong ca dao như: Những câu ca dao khuyên con người phải ghi nhớ công ơn ông bà, cha meï… *HĐ 2: Củng cố kiến thức. - GV cho HS xem laïi daøn bài mà các em đã lập tiết trước. Trên cơ sở đó, lập dàn bài cho bài văn được neâu treân - GV hướng dẫn HS biết được đạo lí của nhân dân qua câu “Aên quả nhớ kẻ trồng cây, uống nước nhớ nguồn” . Theo trình tự thời gian, vì đề bài dứt khoát đòi hỏi phải chứng minh. II. Củng cố kiến thức: - Lập một bài văn chứng minh phải theo một trình tự hợp lí : tìm hiểu đề, tìm ý, laäp daøn baøi, vieát baøi vaø kieåm tra laïi baøi vieát. - Bài văn chứng minh có bố cục ba phần: Mở bài, Thân baøi, Keát baøi. - Các đoạn, các phần trong bài văn lập luận chứng minh phải được liên kết với nhau..

(51) theo chiều lịch sử: “Từ xưa đến nay”. Do đó, những Đến nay, đạo lí ấy đã được niềm hạnh phúc trong cuộc những con người Việt Nam soáng. của thời đại tiếp tục phát huy.. - Viết đoạn văn. Trước khi hS taäp vieát GV cho HS HS xem laïi phaàn MB vaø KB tham khảo đoạn MB và KB của đề bài trước (tham đã được nêu ở bài tập trước. khảo).. - GV cho HS bắt tay vào HS viết đoạn MB và KB viết phần KB của đề văn của đề bài trên . treân. III. Luyeän taäp: Đọc đề văn nghị luận chứng * HÑ 3: Luyeän taäp. minh vaø cho bieát: 4. Cuûng coá: - Vấn đề cần phải chứng - Gọi HS nhắc lại ghi nhớ minh trong baøi laøm. sgk. - Luaän ñieåm chính caàn laøm - Đọc phần MB và KB saùng toû trong baøi. của đề bài trên. - Các luận cứ cần thiết 5. Daën doø: chứng tỏ luận điểm là đúng Veà vieát laïi phaàn MB vaø ñaén. KB, chuẩn bị bài “Đức tính - Laäp daøn yù cho baøi vaên giaûn dò cuûa Baùc Hoà”. nghị luận chứng minh này.. Tuaàn: 25 Tieát: 93 Ngày soạn: 14-02-2011. VĂN BẢN: ĐỨC TÍNH GIẢN DỊ CỦA BÁC HỒ  . Phạm Văn Đồng. I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : Thấy được đức tính giản dị là phẩm chất cao quý của Bác Hồ qua đoạn văn nghị luaän ñaëc saéc. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Sơ giản về tác giả Phạm Văn Đồng..

(52) - Đức tính giản dị của Bác Hồ được biểu hiện trong lối sống, trong quan hệ với mọi người, trong việc làm và trong sử dụng ngôn ngữ nói, viết hằng ngày. - Cách nêu dẫn chứng và bình luận, nhận xét; giọng văn sôi nổi nhiệt tình của tác giả. 2. Kó naêng: - Đọc – hiểu văn bản nghị luận xã hội. - Đọc diễn cảm và phân tích nghệ thuật nêu luận điểm và luận chứng trong văn bản nghò luaän. - Tự nhận thức được những đức tính giản dị của bản thân cần học tập ở Bác. - Làm chủ bản thân : xác định được mục tiêu phấyn đấu, rèn luyện về lối sống của bản thân theo tấm gương của Chủ tịch Hồ Chí Minh khi bước vào thế kỷ mới. - Giao tiếp, trao đổi, trình bày suy nghĩ / ý tưởng, cảm nhận của bản thân về lối sống giản dị của Bác. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp : (Kiểm tra sỉ soá hoïc sinh). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Haõy cho bieát noäi dung, ngheä thuật và ý nghĩa văn bản “Sự giàu đẹp của Tiếng Việt”? 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HÑ 1 : Tìm hieåu chung. Đọc và tìm hiểu chú thích. - Cho HS đọc chú thích về các  HS đọc chú thích. tác giả và chú thích từ. - Gọi HS đọc văn bản.  HS đọc văn bản dưới sự - GV nhaán theâm veà taùc giaû. hướng dẫn của GV.. * HĐ 2: Đọc - hiểu văn bản.. NOÄI DUNG. ĐỨC TÍNH GIAÛN DÒ CUÛA BAÙC HOÀ (Phạm Văn Đồng) VAÊN BAÛN:. I. Tìm hieåu chung: - Phạm Văn Đồng (19062000) - một cộng sự gần guõi cuûa Chuû tòch Hoà Chí Minh. Ông thường là Thủ tướng Chính phủ trên ba mươi năm đồng thời cũng là nhà hoạt động văn hóa nổi tiếng. Những tác phẩm của Phạm Văn Đồng hấp dẫn người đọc bằng tư tưởng sâu sắc, tình cảm sôi nổi, lời văn trong sáng. - Văn bản trích từ diễn văn Chuû tòch Hoà Chí Minh, tinh hoa vaø khí phaùch cuûa daân tộc, lương tâm của thời đại đọc trong Lễ kỉ niệm 80 naêm ngaøy sinh nhaät cuûa Baùc Hoà (1970). II. Đọc - hiểu văn bản:.

(53) - Để làm rõ đức tính giản dị của Bác tác giả đã nêu những chứng cứ trên những phương diện nào trong đời sống con người của Bác?  Giản dị trong đời sống giaûn dò trong phong caùch sinh hoạt, giản dị trong quan hệ với mọi người, giản dị trong lời nói và bài vieát. - Tìm hiểu trình tự lập luận cuûa taùc giaû trong baøi vaø treân cơ sở đó nêu bố cục của bài Có thể nói ở Bác, đời vaên? soáng vaät chaát giaûn dò caøng hoà hợp với đời sống tinh thần phong phú, với tư tưởng và tình cảm cao đẹp - Chia laøm 3 phaàn: +Đoạn 1:" điề rất quan trọng… tuyệt đẹp" : Giới thieäu phaåm chaát cao quyù cuûa Hoà chuû tòch + Đoạn 2 : " con người của Bác.. ngày nay" : Sự giản dị thanh bạch trong đời soáng, trong taùc phong sinh hoạt và trong quan hệ với mọi người của Hồ chủ tịch. + Đoạn 3 : còn lại : sự giản dị của Bác trong lời nói và baøi vieát - Bài văn sử dụng thao tác nghị luận chính là chứng minh, nhưng còn có chỗ giải thích, VD : Nói về sự giản dị bình luaän, em haõy chæ ra? trong đời sống của Bác: " Con ngưòi của Bác đời soáng cuûa Baùc giaûn dò nhö thế nào chúng ta đều biết… việc làm đó , chúng ta caøng thaáy quyù troïng bieát bao keát quaû saûn xuaát cuûa. 1) Noäi dung: - Đức tính giản dị của Chủ tịch Hồ Chí Minh được biểu hiện trong đời sống, trong quan hệ với mọi người, trong lời nói và bài vieát. - Đức tính giản dị thể hiện phẩm chất cao đẹp của Chủ tịch Hồ Chí Minh với đời sống tinh thần phong phuù, hieåu bieát saâu saéc, quyù trọng lao động, với tư tưởng và tình cảm làm nên taàm voùc vaên hoùa cuûa Người. - Thái độ của tác giả đối với tính giản dị của Bác Hồ : cảm phục, ngợi ca chaân thaønh, noàng nhieät.. 2) Ngheä thuaät: - Có dẫn chứng cụ thể, lí lẽ bình luận sâu sắc, có sức thuyeát phuïc. - Lập luận theo trình tự hợp lí..

(54) con người và kính trọng như thế nào người phục vuï" -Trong taùc phong sinh hoạt: "Bác suốt đời làm việc, suốt ngày làm việc, từ việc rất lớn … đến việc rất nhoû…." - "Nhưng chớ hiểu lầm raèng Baùc soáng khaéc khoå theo loái nhaø tu haønh.. - Những chứng cứ trong đoạn những giá trị tinh thần cao này có giàu sức thuyết phục đẹp nhất". khoâng, vì sao?  Những chứng cứ ở đoạn naøy raát thuyeát phuïc vì noù được nêu ra một cách cụ thể sống động , lấy từ thực tế đời sống, tác phong sinh hoạt và trong quan hệ với mọi người của Bác . Đó - Tác giả đã giải thích bình chính là những người thật luận về đức tính giản dị như việc thật. sau "Bác Hồ sống đời sống giaûn dò … giaù trò tinh thaàn cao đẹp nhất" em hiểu những ý 3) YÙ nghóa vaên baûn: kiến đó như thế nào? - Ca ngợi phẩm chất cao đẹp, đức tính giản dị của  Ta hieåu nhö sau: Bac Hoà Chuû tòch Hoà Chí Minh. sống 1 đời sống giản dị và - Bài học về việc học tập, thanh bạch như vậy bởi vì rèn luyện noi theo tấm người đã từng sống và gương của Chủ tịch Hồ Chí chiến đấu và lao động Minh. cùng với nhân dân, chiến sĩ. Người hiểu được tất cả những thành quả đạt được đều là mồ hôi xương máu tạo ra. Vì vậy trong đời soáng trong taùc phong sinh hoạt và trong quan hệ với mọi người kể cả trong nói và viết người đều thể hiện.

(55) được đức tính giản dị của mình. Ơû đây đời sống vật chất giản dị càng hoà hợp - Qua văn bản , em nhận xét với đời sống tâm hồn, tình ñieåm ngheä thuaät tieâu bieåu caûm phong phuù. trong baøi ? III. Hướng dẫn tự học: - Söu taàm moät soá taùc phaåm, * HĐ 3: Hướng dẫn tự học.  HS đọc ghi nhớ. bài viết về đức tính giản dị 4. Cuûng coá: cuûa Chuû tòch Hoà Chí Minh. - Bài văn đã nêu lên “Đức - Học thuộc lòng những tính giaûn dò” cuûa Baùc veà caâu vaên hay trong vaên baûn. những mặt nào? - Nhaän xeùt veà ngheä thuaät nghò luaän trong baøi? 5. Daën doø: Veà hoïc baøi, chuaån bò cho tiết sau : “Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động”.. Tuaàn: 25 Tieát: 94 Ngaøy daïy : 14-02-2011. CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG THAØNH CAÂU BÒ DOÄNG  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : - Hiểu thế nào là câu chủ động và câu bị động. - Nhận biết câu chủ động và câu chủ động trong văn bản. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Khái niệm câu chủ động và câu bị động. - Mục đích chuyển câu chủ động thành câu bị động và ngược lại. 2. Kó naêng: - Nhận biết câu chủ đọng và câu bị động. - Ra quyết định : lựa chọn cách sử dụng các loại cho câu: chuyển đổi câu theo những mục đích giao tiếp cụ thể của bản thân. - Giao tiếp : trình bày, suy nghĩ, ý tưởng, trao đổi về cách chuyển đổi câu . III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA GV 1. Ổn định lớp : (Kiểm tra sỉ số. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG.

(56) hoïc sinh). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Haõy cho bieát coâng duïng cuûa trạng ngữ và việc tách trạng ngữ thành câu riêng? 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HÑ 1 : Tìm hieåu chung. Tìm hieåu khaùi nieäm caâu chuû động và câu bị động. - Gọi HS đọc 1. GV ghi bảng. - Xác định chủ ngữ trong 2 câu treân? -Ý nghĩa của chủ ngữ trong 2 caâu treân khaùc nhau nhö theá naøo?. - Bieát raèng caâu a laø caâu chuû động , câu b là câu bị động, qua vieäc tìm hieåu treân em cho bieát thế nào là câu chủ động - câu bị động ? Lấy ví dụ về câu chủ động , câu bị động ? * Mục đích của việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động. - Em sẽ lựa chọn câu nào để ñieàn vaøo choã troáng ?. CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG THAØNH CAÂU BÒ DOÄNG. - HS đọc 1. - Câu a : mọi người caâu b : em.  + Chủ ngữ câu a : biểu thị người thực hiện một hoạt động hướng đến người khác + Câu b : biểu thị người được hoạt động của người khác hướng đến.  HS nêu ghi nhớ. Lấy ví duï minh hoïa.. -VD : Nhaø vua truyeàn ngoâi cho chuù beù. Bị động : Chú bé được nhaø vua truyeàn ngoâi cho. ? Vì vaäy sao em laïi choïn caâu b)  Chọn b, vì : Bởi nó giúp để điền vào ? cho việc kiên kết giữa các câu trong đoân được tốt hơn : câu trước đã nói veà Thuy ( thoâng qua chuû. I. Tìm hieåu chung: - Câu chủ động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật thực hiện một hoạt động hướng vào người, vật khác (chỉ chủ thể của hoạt động). - Câu bị động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật được hoạt động của người, vật khác hướng vào (chỉ đối tượng của hoạt động). - Việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động (và ngược lại, chuyển đổi câu bị động thành câu chủ động) ở mỗi đoạn văn đều nhaèm lieân keát caùc caâu trong đoạn văn thành một maïch thoáng nhaát..

(57) ngữ em tôi ), vì vậy sẽ hợp logic hơn nếu như caâu sau cuõng noùi veà - Qua đó em hãy cho biết mục Thuỷ. đích chuyển đổi câu chủ động  Học sinh nêu ghi nhớ thành câu bị động là làm gì ? thứ 2. - cho HS đọc lại ghi nhớ * HÑ 2: Luyeän taäp. - Cho HS đọc bài tập.  HS đọc BT và tìm câu - Hướng dẫn HS tìm câu bị bị động. động và giải thích lí do mà tác giaû duøng ? Việc chọn câu bị động - Nhaän xeùt. laø nhaèm traùnh laëp laïi kiểu câu đã dùng trước đó, đồng thời tạo liên kết tốt hơn giữa các câu trong đoạn. * HĐ 3: Hướng dẫn tự học. 4. Cuûng coá: - Câu chủ động là gì, câu bị động là gì? Lấy ví dụ cụ thể về 2 kieåu caâu treân - Muïc ñích cuûa vieäc chuyeån đổi câu chủ động thành câu bị động là gì? 5. Daën doø: - Học bài, làm BT vài vở - Chuaån bò laøm baøi: “Vieát baøi taäp laøm vaên soá 5”.. Tuaàn: 25 Tieát: 95-96 Ngày soạn: 17-02-2011. II. Luyeän taäp : - Nhận biết câu chủ động, câu bị động trong một văn baûn cuï theå. - Giải thích lí do lựa chọn câu chủ động hoặc câu bị động trong các đoạn văn cuï theå.. III. Hướng dẫn tự học: Đặt câu có chủ ngữ chỉ người, vật thực hiện một hoạt động hướng vào người, vật khác và câu có chủ ngữ chỉ người, vật được hoạt động của người, vật khác hướng vào.. VIEÁT BAØI TAÄP LAØM VAÊN SOÁ 5 ( LAØM TẠI LỚP )  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : Giúp HS hệ thống hóa kiến thức về văn nghị luận chứng minh để viết thành bài viết “Taäp laøm vaên soá 5”..

(58) II. RỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG : 1. Kiến thức: - Ôn tập về cách làm bài văn nghị luận chứng minh, cũng như về kiến thức văn và tiến việt có liên quan đến bài làm để vận dụng những kiến thức đó vào làm một bài tập laøm vaên cuï theå. - Có thể tự đánh giá chính xác hơn trình độ viết tập làm văn của bản thân để có phương hướng phát huy ưu điểm và sửa chữa khuyết điểm. 2. Kó naêng: Biết viết bài văn nghị luận chứng minh hoàn chỉnh. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: 1. Ổn định lớp : (KTSS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : GV kieåm tra giaáy laøm cuûa HS. 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * Hoạt động 1 : Tìm hiểu chung. GV neâu yeâu caàu cuûa tieát laøm baøi vieát. * Hoạt động 2 : Luyện tập. - GV ra đề liên quan đến bảo vệ rừng. - GV ghi đề lên bảng. * Đề : Nhân dân ta từ xưa đến nay luôn sống theo một đạo lí “Aên quả nhớ kẻ trồng cây”, “ Uống nước nhớ nguồn”. * Hoạt động 3: Hướng dẫn tự học. Theo doõi HS laøm baøi, thu baøi khi heát tieát. 4. Cuûng coá: Nhaän xeùt tieát vieát baøi 5. Daën doø: Tiếp tục ôn tập về văn chứng minh. Chuẩn bị tiết sau : “Ý nghĩa Văn chương”.. Tuaàn: 26 Tieát: 97 Ngày soạn : 20-02-2011. VAÊN BAÛN: YÙ NGHÓA VAÊN CHÖÔNG   Hoài Thanh. I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : - Hiểu được quan niệm của Hoài Thanh về nguồn gốc, công dụng và ý nghĩa của văn chương trong lịch sử nhân loại. - Nghệ thuật nghị luận đặc sắc, độc đáo của Hoài Thanh. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức:.

(59) - Sơ giản về nhà văn Hoài Thanh. - Quan nieäm cuûa taùc giaû veà nguoàn goác, yù nghó, coâng duïng cuûa vaên chöông. - Luận điểm và cách trình bày luận điểm về một vấn đề văn học trong một văn bản nghị luận của nhà văn Hoài Thanh. 2. Kó naêng: - Đọc- hiểu văn bản nghị luận văn học. - Xác định và phân tích luận điểm được triển khai trong văn bản nghị luận. - Vaän duïng trình baøy luaän ñieåm trong baøi vaên nghò luaän. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp : (Kiểm tra sæ soá HS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : - Bài văn đã nêu lên “Đức tính giaûn dò” cuûa Baùc veà những mặt nào? - Nhaän xeùt veà ngheä thuaät nghò luaän trong baøi? 3. Bài mới : Giới thiệu bài : *HÑ 1 : Tìm hieåu chung. Đọc và tìm hiểu chú thích. HS đọc chú thích.. *HĐ 2: Đọc- iểu văn bản. - GV đọc mẫu một lần sau đó gọi HS đọc lại. - Cho HS đọc: "Từ đầu … muôn loài". - Theo Hoài Thanh nguồn goác coát yeáu cuûa vaên chöông laø gì ?. NOÄI DUNG. VAÊN BAÛN: YÙ NGHÓA VAÊN CHÖÔNG. (Hoài Thanh). I. Tìm hieåu chung: 1) Tác giả: Hoài Thanh (1909 -1982) là một nhà phê bình văn học xuất sắc của nước ta ở TK XX. Hoài Thanh là tác giả của tập “Thi nhân Việt Nam”- một công trình nghiên cứu nổi tiếng về phong trào Thơ mới. 2) Tác phẩm: Văn bản được in trong cuốn “Văn chương và hành động”. II. Đọc - hiểu văn bản : 1) Noäi dung: - Nguồn gốc cốt yếu của văn HS đọc văn bản. chương là tình cảm, là lòng thương người và muôn vật, muôn loài. - Đời sống nhân loại sẽ rất nghèo nàn nếu không có văn Nguoàn goác coát yeáu cuûa chương. vaên chöông laø loøng thöông 2) Ngheä thuaät:.

(60) người, rộng ra thương cả - Cĩ luận điểm rõ ràng, được luận chứng minh bạch và đầy muôn vật muôn loài. sức thuyết phục. - Quan nieäm nhö theá coù đúng không?  Rất đúng, nhưng còn có - Cĩ cách dẫn chứng đa dạng: khi trước, khi sau, khi hoà caùch quan nieäm khaùc : Vaên với luận điểm, khi là một câu chương bắt nguồn từ cuộc chuyện ngắn. sống lao động của con - Diễn đạt bằng lời văn giản người hoặc văn chương là dị, giàu hình ảnh, cảm xúc. nỗi xúc động trước cái 3) Ý nghĩa văn bản: đẹp… Văn bản thể hiện quan - Gọi HS đọc : "Văn chương niệm sâu sắc của nhà văn vêỳ văn chương. sẽ là … vào thực tế". - TG vieát : "Vaên chöông seõ là hình dung của sự sống muoân hình vaïn traïng. Chaúng những thế , văn chương còn sáng tạo ra sự sống". Theo em nội dung Hoài Thanh vieát coù maáy yù chính, Haõy giải thích và tìm dẫn chứng để làm rõ các ý đó? Noäi dung vieát coù 2 yù chính: + YÙ 1 : coù nghóa laø cuoäc sống của con người của xã hoäi voán laø thieân hình vaïn traïng. Vaên chöông coù nhieäm vuï phaûn aùnh cuoäc sống đó. Dẫn chứng: Văn bản Cô - Học sinh đọc đoạn : '' vậy Tô, Tg đã phát hiện và thì, hoặc hình dung" đến hết. sáng tạo cái đẹp của của Theo taùc giaû coâng duïng cuûa thieân nhieân, phaûn aùnh cuoäc vaên chöông laø gì ? sống và sinh hoạt của con người trên đảo… + YÙ 2 : coù nghóa laø vaên chương dựng nên những hình ảnh, đưa ra những ý tưởng mà cuộc sống hiện - Em hiểu câu : '' Văn đại chưa có, hoặc chưa đến chương gây cho ta những mức cần có để mọi người tình cảm ta không có, luyện phấn đấu xây dựng và biến những tình cảm ta sẵn có " chúng thành hiện thực tốt nhö theá naøo? đẹp trong tương lai..

(61) - Qua vieäc tìm hieåu vaø hoïc veà vaên nghò luaän cho bieát văn bản này thuộc loại nghị luaän naøo? Ngheä thuaät nghò luaän trong baøi coù gì ñaëc saéc? * HĐ 3: Hướng dẫn tự học. 4. Cuûng coá: Qua vieäc tìm hieåu treân, haõy cho bieát noäi dung, ngheä thuaät vaø yù nghóa vaên baûn? 5. Daën doø: Veà chuaån bò chuaån bò baøi Văn bản để “Kiểm tra văn”.. Dẫn chứng : Văn bản Động Phong Nha , từ nhận thức về vẻ đẹp của hệ thống động mở ra những vấn đề bức thiết về bảo vệ môi trường thiên nhiên, baûo veä danh lam thaéng cảnh và đầu tư phát triển khai thác nguồn lợi thiên nhiên để phục vụ cho mục ñích kinh teá.. Vaên chöông giuùp cho người đọc có tình cảm, có loøng vò tha, gaây cho ta những tình cảm ta không có luyện cho ta những tình caûm ta saün coù.. Biết cái đẹp cái hay của caûnh vaät cuûa thieân nhieân. Lịch sử loài người nếu xoá bỏ văn chương và xoá hết daáu tích cuûa noù thì con người sẽ nghèo nàn về tâm linh đến bực nào..  Ghi nhớ .. HS trả lời.. III. Hướng dẫn tự học: - Tự tìm hiểu ý nghĩa của một số từ Hán Việt được sử dụng trong đoạn trích. - Học thuộc lòng một đoạn trong bài mà em thích..

(62) Tuaàn: 26 Tieát: 98 Ngày soạn: 20-02-2011. KIEÅM TRA VAÊN  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : Hệ thống hóa kiến thức về văn bản để làm bài kiểm tra văn 1 tiết trên giấy. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Ôn tập lại kiến thức văn học đã học từ đầu học kì 2. - Qua đó phần nào đánh giá, nhìn nhận lại kiến thức mà mình đã học. 2. Kó naêng: Viết bài kiểm tra văn hoàn chỉnh. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: 1. Ổn định lớp : (KTSS) 2. Kieåm tra baøi cuõ : Kieåm tra giaáy laøm baøi cuûa HS. 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * Hoạt động 1: GV kiểm tra giấy làm, nhắc lại yêu cầu của tiết kiểm tra. * Hoạt động 2 : GV ghi đề lên bảng. I. TRAÉC NGHIEÄM : (6 ñieåm) - Câu 1: Tục ngữ là gì ? a. phần lời của bài dân ca b. những sáng tác kết hợp giữa thơ và nhạc dân gian c. những câu nói dân gian ngắn gọn, ốn định , có nhịp điệu hình ảnh thể hiện những kinh nghieäm cuûa nhaân daân veà moâi maët d. Cum từ có cấu tạo cố định, có tính hình tượng, có biểu cảm cao - Câu 2 : câu '' cái răng, cái tóc là góc con người'' có ý nghĩa? a. răng và tóc phần nào thể hiện được tình trạng sức khoẻ của con người b. răng và tóc là phần thể hiện hình thức, tính tình, tư cách của con người c. câu a, b đúng d. Đánh giá con người chỉ cần nhìn cái răng cái tóc - Câu 3 : Câu tục ngữ nào sau đây phản ánh kinh nghiệm của nhân dân trong việc quan sát các hiện tượng thiên nhiên? a.Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống b.Ráng mỡ gà có nhà thì giữ c. Aên quả nhớ kẻ trồng cây d. Không thầy đố mày làm nên - Câu 4 : Câu tục ngữ nào sau đây truyền đạt kinh nghiệm kinh nghiệm của nhân dân trong lao động sản xuất?.

(63) a. Nhaát canh trì, nhò canh vieân, tam canh ñieàn b. uống nước nhớ nguồn c. Aên quả nhớ kẻ trồng cây d. tất đất tất vàng - Câu 5 :Văn bản “Tinh thần nyêu nước của nhân dân ta” là của tác giả? a. Phạm Văn Đồng b. Hoà Chí Minh c.Ñaëng Thai mai d. Hoài Thanh - Câu 6 : Nguồn gốc của văn chương theo Hoài Thanh xuất phát từ đâu? a.là từ cuộc sống lao động của con người b. là từ thực tiễn đấu tranh dựng nước và giữ nước của bao thế hệ đi trước c. là lòng thương người, rộng ra thương cả muôn vật muôn loài d. tất cả đều đúng - Câu 7 : Trong văn bản Đức tính giản dị của Bác Hồ,tác giả đã đưa ra những chứng cứ trong những phương diện nào trong đời sống con người của Bác? a. Giản dị trong đời sống, giản dị trong phong cách sinh hoạt b. giản dị trong quan hệ với mọi người, Giản dị trong lời nói và bài viết c. câu a, b đúng d. caâu a, b sai II. TỰ LUẬN : (4 điểm) Hãy chép lại những câu tục ngữ về : “Thiên nhiên và lao động sản xuất” và cho biết nội dung, ngheä thuaät vaø yù nghóa cuûa vaên baûn. 4. Cuûng coá: Nhaän xeùt tieát laøm baøi cuûa HS 5. Daën doø: - Tiếp tục ôn tập về kiến thức văn đã học - Chuẩn bị cho tiết sau: “Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động (tiếp theo)”.. Tuaàn: 26 Tieát: 99 Ngày soạn : 20-02-2011. CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG THAØNH CÂU BỊ ĐỘNG(tiếp theo)  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : - Hiểu thế nào là câu chủ động và câu bị động. - Nhận biết câu chủ động và câu chủ động trong văn bản. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Khái niệm câu chủ động và câu bị động..

(64) - Mục đích chuyển câu chủ động thành câu bị động và ngược lại. 2. Kó naêng: - Nhận biết câu chủ đọng và câu bị động. - Ra quyết định : lựa chọn cách sử dụng các loại cho câu: chuyển đổi câu theo những mục đích giao tiếp cụ thể của bản thân. - Giao tiếp : trình bày, suy nghĩ, ý tưởng, trao đổi về cách chuyển đổi câu . III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn dịnh lớp : (Kiểm tra sæ soá HS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Thế nào là câu chủ động? Câu bị động là gì? Cho ví dụ minh hoïa? 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HÑ 1: Tìm hieåu chung. Tìm hiểu cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động. - Gọi HS đọc mục 1. GV ghi baûng. HS đọc. - Veà noäi dung 2 caâu coù mieâu tả cùng một sự việc không ? Miêu tả cùng một nội dung. - Theo ñònh nghóa veà caâu bò động đã học thì 2 câu trên có phải là câu bị động khoâng?. CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG THAØNH CÂU BỊ ĐỘNG(tiếp theo). I. Tìm hieåu chung: - Có hai cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động: + Chuyển từ (hoặc cụm từ) chỉ đối tượng của hoạt động lên đầu câu và thêm các từ “bị” hoặc “được” vào sau từ (cụm từ ấy). + Chuyển từ (cụm từ) chỉ đối tượng của hoạt động lên đầu câu, đồng thời lược bỏ hoặc biến từ (cụm từ) chỉ  Theo ñònh nghóa thì 2 caâu chủ thể của hoạt động thành bộ phận không bắc buộc trên là câu bị động. trong câu.  Câu a. có tư:ø (được) ; câu b - Khơng phải câu nào cĩ từ “bị”, “được” cũng đều là không có từ (được). câu bị động.. - Về hình thức 2 câu có gì khaùc nhau? * Để các em tìm hiểu câu chủ động thành câu bị động, các em quan sát câu sau: GV dán câu đã chuẩn bò leân baûng. - Caâu treân coù cuøng noäi dung miêu tả với 2 câu trên  Câu trên có cùng nội dung khoâng? miêu tả với hai câu a và b. GV khaúng ñònh caâu naøy laø. NOÄI DUNG.

(65) câu chủ động tương ứng với 2 câu bị động a và b. - Từ câu chủ động và 2 câu bị động tương ứng trên, em hãy nêu cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị  Có hai cách chuyển đổi câu động ? chủ động thành câu bị động: +Chuyển cụm từ chỉ đối tượng của hoạt động lên đầu câu(cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải) sau đó thêm từ (được/ bị )vào sau đó +Chuyển cụm từ chỉ đối tượng của hoạt động lên đầu câu(cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải) sau đo lượt bỏ hoặc biến chủ thể của hoạt động thành một thaønh phaàn khoâng baéc buoäc trong caâu. -Cho HS đọc 3 nhỏ, GV ghi baûng. - Hai caâu treân coù phaûi laø caâu bị động không ?vì sao? -Choát : khoâng phaûi caâu naøo có từ bị, được đều là câu bị  Hai câu trên không phải là động. câu bị động.Vì không tìm được câu chủ động tương ứng.  HS đọc ghi nhớ. -Cho HS đọc toàn ghi nhớ.ù * HÑ 2 : Luyeän taäp. -Cho HS đọc BT 1, Gv ghi - BT 1: Chuyển đổi câu chủ động thành 2 câu bị động. baûng. Người ta dựng một lá cờ -Cho HS trao dổi, sau đó lên bảng viết 2 câu bị động đại ở giữa sân. Một lá cờ đại được người ta được chuyển đổi. dựng ở giữa sân. GV theo doõi vaø nhaän xeùt. Một lá cờ đại dựng ở giữa saân. - BT 2: Chuyển đổi câu chủ. II. Luyeän taäp : - BT 1: Chuyển đổi câu chủ động thành 2 câu bị động. Người ta dựng một lá cờ đại ở giữa sân. Một lá cờ đại được người ta dựng ở giữa sân. Một lá cờ đại dựng ở giữa saân..

(66) - Cho HS đọc BT 2 , GV ghi baûng. - Cho HS trao đổi, sau đó lên bảng viết 2 câu bị động được chuyển đổi. -GV theo doõi vaø nhaän xeùt.. động thành câu bị động dùng: bị, được. a) Em được (bị) Thầy giáo phê bình. b. Người ta đã phá ngôi nhà aáy ñi. - Ngôi nhà ấy được người ta phaù ñi. - Ngôi nhà ấy bị người ta phaù ñi. c. Trào lưu đô thị hoá đã thu hẹp sự khác biệt giữa thành thị với nông thôn. - Sự khác biệt giữa thành thị với nông thôn đã được trào lưu đô thịhoá thu hẹp. -Sự khác biệt giữa thành thị với nông thôn đã bị trào lưu đô thị hoá thu hẹp.. * HĐ 3: Hướng dẫn tự học. 4. Cuûng coá: - Coù maáy caùch chuyeån đổi từ câu chủ động thành câu bị động? Nêu cụ thể? - Có phải câu nào có từ "bị , đươc'' đều là câu bị động không? 5. Daën doø: - Học bài, làm BT vào vở - Chuaån bò baøi: “Luyeän taäp viết đoạn văn chứng minh”.. Tuaàn: 26 Tieát: 100 Ngày soạn: 20-02-2011. - BT 2: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động dùng: bị, được. a) Em được (bị) Thầy giáo phê bình. b. Người ta đã phá ngôi nhaø aáy ñi. - Ngôi nhà ấy được người ta phaù ñi. - Ngôi nhà ấy bị người ta phaù ñi. c. Trào lưu đô thị hoá đã thu hẹp sự khác biệt giữa thành thị với nông thôn. - Sự khác biệt giữa thành thị với nông thôn đã được trào lưu đô thịhoá thu hẹp. -Sự khác biệt giữa thành thị với nông thôn đã bị trào lưu đô thị hoá thu hẹp. III. Hướng dẫn tự học: Viết một đoạn văn ngắn theo chủ đề nhất định trong đó có sử dụng ít nhất môt câu bị động.. LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN CHỨNG MINH  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : Hệ thống hóa kiến thức về bộ môn Tập làm văn để viết bài văn hoàn chỉnh..

(67) II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: Củng cố chắc chắc hơn những hiểu biết về cách làm bài văn nghị luận chứng minh 2. Kó naêng: - Biết vận dụng những hiểu biết đó vào việc viết một đoạn văn chứng minh cụ thể - Suy nghĩ, phê phán, sáng tạo : phân tích, bình luận và đưa ra ý kiến cá nhân về đặc điểm, tầm quan trọng của các phương pháp, thao tác chứng minh và cách viết đoạn văn chứng minh. - Ra quyết định : lựa chọn phương pháp và thao tác lập luận, lấy dẫn chứng…khi tạo lập đoạn văn / bài văn chứng minh theo những yêu cầu khác nhau. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN : HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp : (Kiểm tra sæ soá HS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Kiểm tra đoạn văn mà HS veà nhaø vieát. 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HÑ 1: Tìm hieåu chung. - GV yeâu caàu HS nhaéc laïi những yêu cầu đối với đoạn văn chứng minh. GV nhấn HS nhắc lại kiến thức đã ở những điểm sau : +Đoạn văn không tồn tại học ở tiết trước. độc lập , mà chỉ là một bộ phaän cuûa baøi vaên. Vì vaäy khi viết một đoạn văn, cần cố hình dung đoạn đó nằm ở vị trí nàocủa bài văn, có thế mới viết được phần chuyển đoạn. + Cần có câu chủ đề nêu rõ luận điểm của đoạn văn. Caùc yù caùc caâu khaùc trong đoạn phải tập trung làm saùng toû cho luaän ñieåm. + Các lí lẽ, dẫn chứng phải dược sắp xếp hợp lí để quá trình lập luận chứng minh. NOÄI DUNG. LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN CHỨNG MINH. I. Củng cố kiến thức: - Đoạn văn không tồn tại đọc lập, riêng biệt mà chỉ là moät boä phaän cuûa vaên baûn. Khi vieát, caàn hình dung đoạn văn đó nằm ở vị trí nào của bài để viết thành phần chuyển đoạn. - Cần có câu chủ đề nêu rõ luận điểm của đoạn văn. Các câu khác trong đoạn văn chứng minh phải tập trung làm sáng rõ sự đúng ñaén cuûa luaän ñieåm. - Các lí lẽ, dẫn chứng phải được sắp xếp hợp lí để quá trình laäp luaän maïch laïc, thuyeát phuïc..

(68) được thật sự rõ ràng mạch laïc. - Tổ chức lớp hoạt động theo nhoùm. Caùc nhoùm trong lớp cùng nhau trao đổi và xây dựng thành đoạn văn dựa trên nội dung đoạn đã chuẩn bị ở nhà. Sau đó các em đọc phần đoạn văn đã làm để bạn khác góp ý dựa theo những nội dung lưu ý treân. *HÑ 2 : Luyeän taäp. - GV cử một vài em tiêu biểu trong các nhóm đọc đoạn văn của mình, các em khaùc nghe goùp yù, nhaän xeùt. GV nhaän xeùt chung vaø HS đọc đoạn văn của mình, nhaän xeùt tieát hoïc. caùc em khaùc nghe goùp yù, nhaän xeùt. * HĐ 3: Hướng dẫn tự hoïc. 4. Cuûng coá: Hãy nhắc lại những yêu cầu đối với đoạn văn chứng HS nhắc lại. minh. 5. Daën doø: Chuaån bò baøi : “OÂn taäp vaên nghò luaän”. Tuaàn: 27 Tieát: 101 Ngày soạn: 29-02-2011. II. Luyeän taäp: - Nhận biết đoạn văn chứng minh trong số các đoạn văn cuï theå. - Xaùc ñònh luaän ñieåm, luaän cứ trong một đoạn văn chứng minh. - Viết đoạn văn chứng minh ngắn theo đề bài cụ thể. III. Hướng dẫn tự học: - Nắm chắc cách viết đoạn văn chứng minh. - luyện viết đoạn văn chứng minh theo đề bài tự chọn.. OÂN TAÄP VAÊN NGHÒ LUAÄN  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : - Naém chaéc khaùi nieäm vaø phöông phaùp laøm baøi vaên nghò luaän qua caùc vaên baûn nghò luaän nghị luận đã học. - Tạo lập được một văn bản nghị luận dài khoảng 500 từ theo các thao tác lập luận đã học (chứng minh, giải thích). II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức:.

(69) - Hệ thống các văn bản nghị luận đã học, nội dung cơ bản, đặc trưng thể loại, hiểu được giá trị tư tưởng và nghệ thuật của từng văn bản. - Một số kiến thức liện quan đến đọc-hiểu văn bản như nghị luận văn học, nghị luận xaõ hoäi. - Sự khác nhau căn bản giữa giữa kiểu văn bản nghị luận và kiểu văn bản tự sự, trữ tình. 2. Kó naêng: - Khái quát, hệ thống hóa, so sánh, đối chiếu và nhận xét về tác phẩm nghị luận văn hoïc vaø nghò luaän xaõ hoäi. - Nhận diện và phân tích được luận điểm, phương pháp lập luận trong các văn bản đã hoc. - Trình baøy, laäp luaän coù lí, coù tình. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp : (Kiểm tra sæ soá HS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Kiểm tra lại kiến thức về HS nhắc lại kiến thức cũ về vaên nghò luaän cuûa HS. vaên nhò luaän. 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HÑ 1: Heä thoáng hoùa kiến thức. 1. Đọc lại các bài văn nghị luận đã học (Bài 20, 21, 23, 24) vaø ñieàn vaøo baûng keâ  HS ñieàn vaøo keâ theo maãu. theo mẫu dưới đây:. NOÄI DUNG. OÂN TAÄP VAÊN NGHÒ LUAÄN. I. Hệ thống hóa kiến thức: - Nghị luận là hình thứ hoạt động phổ biến nhất trong đời sống và giao tiếp của con người để nêu ý kiến đánh giá, nhận xét, bàn luận về các hiện tượng sự vật, vấn đề xã hội, tác phaåm ngheä thuaät… - Vaên nghò luaän phaân bieät với các thể loại tự sự, trữ tình chủ yếu ở chỗ nghị luận dùng lí lẽ, dẫn chứng vaø baèng caùch laäp luaän nhaèm thuyết phục nhận thức của người đọc. Bài văn nghị luận nào cũng có đối tượng (hay đề tài) nghị luận, các luận điểm, luận cứ và lập.

(70) luaän. Caùc phöông phaùp laäp luận chính thường gặp là chứng minh và giải thích. - Lập bảng với các nội dung: teân vaên baûn, taùc giaû, đề tài nghị luận, luận điểm chính, phöông phaùp laäp luaän. SOÁ TT 1. 2. 3. 4. TEÂN BAØI Tinh thaàn yeâu nườc cuûa nhaân daân ta Sự giàu đẹp cuûa tieáng Vieät Đức tính giaûn dò cuûa Baùc Hoà YÙ nghóa vaên chöông. TAÙC GIAÛ. ĐỀ TAØI NGHÒ LUAÄN. LUAÄN ÑIEÅM CHÍNH. Hoà Chí Minh. Tinh thaàn yeâu nước của DT VN. Ñaëng Thai Mai. Sự giàu đẹp của tieáng Vieât'. Phạm Văn Đồng. Đức tính giản dị cuûa Baùc Hoà. Hoài Thanh. Vaên chöông vaø yù nghĩa của nó đối với con người. Daân ta coù moät loøng noàng nàn yêu nước. Đó là một truyeàn thoáng quyù baùu cuûa ta Tiếng Việt có những đặc sắc của một thứ tiếng đẹp, một thứ tiếng hay Baùc giaûn dò trong moïi ph diện : bữa cơm, cái nhà, loái soáng caùch noùi vaø vieát Nguoàn goác cuûa vaên chương là ở tình thương người, thương muôn loài, muoân vaät. Vaên chöông hình dung vaø saùng taïo ra sự sống, nuôi dưỡng và laøm giaøu cho tình caûm con người. * HÑ 2: Luyeän taäp. - HS trình baøy neùt ñaëc saéc ngheä thuaät cuûa moãi vaên  +VB1: Boá cuïc chaët cheõ, bảng nghị luận đã học. dẫn chứng toàn diện, sắp xếp hợp lí; hình ảnh so sánh độc đáo +VB 2: Boá cuïc maïch laïc, keát hợp giải thích và chứng minh, luận cứ xác đáng, toàn dieän, chaët cheõ +VB 3: Dẫn chứng cụ thể xác thực, toàn diện. Kết hợp chứng minh giải thích và bình luận, lời văn giản dị mà giaøu caûm xuùc. PHÖÔNG PHAÙP LAÄP LUAÄN Chứng minh. Chứng minh, kết hợp giaûi thích C.M két hợp gthích và bình luaän Giải thích kết hợp bình luaän. II. Luyeän taäp: - Nêu vắn tắt những nét đặc saéc ngheä thuaät cuûa moãi baøi văn nghị đã học. - Trình bày sự khác nhau căn bản giữa văn nghị luận và các thể loại tự sự, trữ tình. - Neâu ví duï vaø giaûi thích cô sở sắp xếp loại tục ngữ cuõng laø kieåu vaên baûn nghò luaän daân gian ñaëc bieät..

(71) + VB 4: trình bày vấn đề phức tạp một cách ngắn gọn, giản dị, sáng sủakết hợp với caûm xuùc, vaên giaøu hình aûnh. - HS trình baøy phaàn chuaån bị của mình trên cơ sở đã gợi ý. HS trình baøy. - HS đọc ghi nhớ HS đọc ghi nhớ. * OÂn taäp veà noäi dung vaø ñaëc ñieåm ngheä thuaät cuûa các VB NL đã học. -GV keû baûng thoáng keâ cho HS leân baûng ñieàn noäi dung vaøo qua noäi dung chuaån bò sẳn ở nhà mỗi HS lên trình HS leân baûng ñieàn. baøy moät baøi. - GV theo dõi, tổ chức cho caùc em khaùc nhaän xeùt vaø sửa chữa. * HĐ 3: Hướng dẫn tự hoïc. 4. Cuûng coá: Nhaéc laïi ñaëc tröng cuûa thể văn nghị luận với các thể tự sự và trữ tình 5. Daën doø: - OÂn luyeän veà vaên nghò luaän theâm qua caùc vaên baûn đã học - Chuaån bò tieát sau : “Dùng cụm C - V để mở roäng caâu”. Tuaàn: 27 Tieát: 102 Ngày soạn: 02-03-2011. III. Hướng dẫn tự học: Xaùc ñònh heä thoáng luaän điểm, tìm các dẫn chứng, lập dàn ý dựa trên một đề vaên nghò luaän, vieát thaønh bài văn hoàn chỉnh.. DÙNG CỤM CHU Û- VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : - Hiểu thế nào là dùng cụm chủ – vị để mở rộng câu. - Nhaän bieát caùc cuïm chuû – vò laøm thaønh phaàn caâu trong vaên baûn. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG:.

(72) 1. Kiến thức: - Mục đích của việc dùng cụm chủ – vị để mở rộng câu. - Các trường hợp dùng cụm chủ – vị để mở rộng câu. 2. Kó naêng: - Nhaän bieát cuïm chuû – vò laøm thaønh phaàn caâu. - Nhận biết các cụm chủ – vị làm thành phần của cụm từ. - Ra quyết định : lựa chọn cách sử dụng các loại cho câu: mở rộng câu theo những mục đích giao tiếp cụ thể của bản thân. - Giao tiếp : trình bày, suy nghĩ, ý tưởng, trao đổi về cách mở rộng câu . III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN : HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp : (Kiển tra sỉ soá HS). 2. Kieåm tra baøi cuõ: Có mấy cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động ? Cho ví dụ minh họa? 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HÑ 1 : Tìm hieåu chung. Tìm hieåu theá naøo laø duøng cum C-V để mở rộng câu. - Gọi HS đọc 1, GV ghi bảng.  HS đọc BT 1 - Tìm cụm danh từ có trong caâu treân? Phaân tích caáu taïo của những cụm danh từ vừa tìm được? Phân tích cấu tạo của phụ ngữ trong mỗi cụm danh từ ?  Coù 2 CDT laø thaønh phaàn được gạch dưới: Vaên chöông gaây cho ta những Lượng từ. tình caûm ta / khoâng coù, DTT.Taâm. C. V. Luyện cho ta những tình L.từ DT T.Tâm caûm ta / saün coù. - Qua phaân tích cho bieát theá nào là dùng cụm C-V để mở roäng caâu?. C. V. NOÄI DUNG. DÙNG CỤM CHU Û- VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU. I. Tìm hieåu chung: -CDT là thành phần được gạch dưới: -VD: Vaên chöông gaây cho ta những tình cảm ta / không có Lượng từ DTT.Tâm C. V. luyện cho ta những tình cảm. L.từ. DT T.Taâm. ta /saün coù. C. V.  Cụm C-V làm phụ ngữ sau trong cụm danh từ. - Khi nói hoặc viết, có thể dùng những cụm từ có hình thức giống câu đơn bình thường, gọi là cụm C – V, laøm thaønh phaàn cuûa caâu hoặc cụm từ để mở rộng caâu. * Các trường hợp dùng cụm C - V để mở rộng câu coù caùc cuïm C-V sau: a. Chị ba đến / khiến tôi rất.

(73) -Cho HS đọc yêu của phần II  HS nêu ghi nhớ. trong SGK. - Tìm cụm C-V làm thành  HS đọc. phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các câu trên? Cho bieát trong moãi caâu treân cuïm C-V laøm thaønh phaàn gì? Cuïm C-V laø thaønh phaàn được in đậm: a. Chị ba đến / khiến tôi rất vui và vững tâm.  Cụm C-V làm chủ ngữ b. Khi bắt đầu kháng chieán, nhaân daân ta / tinh thaàn raát haêng haùi.  Cụm C-V làm vị ngữ c. Chuùng ta / coù theå noùi rằng trời sinh lá sen để bao boïc coám, cuõng nhö trời sinh cốm nằm ủ trong laù sen.  Cụm C-V làm phụ ngữ trong cụm động từ. d. Nói cho đúng thì phẩm giaù cuûa tieáng Vieät / chæ mới thật sự được xác định và đảm bảo từ ngày cách maïng thaùng 8 thaønh coâng. - Từ đó cho biết các trường  cụm C-V làm phụ ngữ hợp dùng cum C-V để mở trong cụm danh từ. roäng caâu?. * HÑ 2: Luyeän taäp. - GV gọi HS đọc bài tập. - HD HS Tìm cuïm C-V laøm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các câu trên và xác định đó là thành phaàn gì.  GV nhaän xeùt. HS đọc ghi nhớ.. vui và vững tâm.  Cụm C-V làm chủ ngữ b. Khi bắt đầu kháng chiến, nhaân daân ta / tinh thaàn raát haêng haùi.  Cụm C-V làm vịû ngữ c. Chuùng ta / coù theå noùi rằng trời sinh lá sen để bao bọc cốm, cũng như trời sinh coám naèm uû trong laù sen.  Cụm C-V làm phụ ngữ trong cụm động từ d. Nói cho đúng thì phẩm giaù cuûa tieáng Vieät / chæ mới thật sự được xác định và đảm bảo từ ngày cách maïng thaùng 8 thaønh coâng.  Cụm C-V làm phụ ngữ trong cụm danh từ. - Caùc thaønh phaàn caâu nhö chủ ngữ, vị ngữ và các phụ ngữ trong cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ đều có thể được cấu tạo bằng cụm C – V.. II. Luyeän taäp: Coù caùc cuïm C-V sau:  HS đọc BT. a. chỉ riêng những người - Xác định cụm C-V và vai chuyên môn mới định được troø cuûa noù trong caâu.  Cụm C-V làm phụ ngữ trong cụm danh từ. b. khuôn mặt đầy đặn HS laøm baøi taäp.  Cụm C-V làm vị ngữ c. các cô gái Vòng đỗ gánh  Cụm C-V làm phụ ngữ.

(74) trong cụm danh từ. + hiện ra từng lá cốm, sạch seõ vaø tinh khieát , khoâng maûy may moät chuùt buïi naøo.  Cụm C-V làm phụ ngữ trong cụm động từ d. Một bàn tay đập vào vai  Cụm C-V làm chủ ngữ. + haén giaät mình  Cụm C-V làm phụ ngữ trong cụm động từ. III. Hướng dẫn tự học: Xác định chức năng ngữ pháp của cụm C – V trong caâu vaên.. * HĐ 3: Hướng dẫn tự học. 4. Cuûng coá : - Theá naøo laø duøng cuïm C-V để mở rộng câu? - Những trường hợp dùng cụm C-V để mở rộng câu. HS trả lời. 5. Daën doø: - Làm BT vào vở, học bài - Chuaån bò tieát sau : “Traû baøi vieát TLV soá 5, TV, Vaên”. Tuaàn : 27 Tieát: 103 Ngày soạn : 02-03-2011. TRAÛ BAØI TAÄP LAØM VAÊN SOÁ 5 TRAÛ BAØI KIEÅM TRA TIEÁNG VIEÄT BAØI KIEÅM TRA VAÊN  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : Giúp HS nhận ra những điểm sai của mình trong các bài kiểm tra..

(75) II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Củng cố , hệ thống lại kiến thức về làm văn, tiếng Việt, và Văn đã học - Thấy được và đánh giá chất lượng, kết quả làm bài của mình. Từ đó có những kinh nghiệmvà quyết tâm cao hơn cho những bài làm sau. 2. Kó naêng: Thoâng qua baøi kieåm tra HS coù theå ruùt kinh nghieäm cho baøi laøm laàn sau. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN : 1. Ổn định lớp : (KTSS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Kiểm tra lại kiến thức cũ về môm Tập làm văn. 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * Hoạt động 1: Tiến hành trả bài TLV số 5. - GV ghi đề lên bảng cho HS tìm hiểu đề và xác định nội dung của bài viết - GV đánh giá bài làm của học sinh. Cho HS xem bài của mình và tự nhận xét bài làm, trên cơ sở đó GV chỉ ra những ưu điểm và khuyết điểm cho HS thấy để có sự phát huy và khắc phục triệt để. - GV tổ chức chữa một số lỗi thường gặp trong bài của HS : cách sắp xếp luận điểm, cách chọn dẫn chứng và cách diễn đạt luận điểm, chính tả, câu cú…. * Hoạt động 2 : Trả bài kiểm tra tiếng Việt. - Phát bài, sinh hoạt đáp án và nhận xét về những ưu - khuyết điểm qua bài làm cuûa caùc em. - Sửa một số lỗi thường gặp của các em. * Hoạt động 3 : Tổ chức trả bài kiểm tra Văn. - GV nhaän xeùt chung keát quaû laøm baøi cuûa caùc em - Sinh hoạt đáp án và cho HS dựa vào để tìm ra những hạn chế trong bài làm của mình. - Sửa một số lỗi trong bài làm của các em. 4. Cuûng coá: Nhận xét tiết trả bài về thái độ , hiệu quả cụ thể đem lại 5. Daën doø: Chuaån bò toát cho tieát sau : “Tìm hieåu chung veà pheùp laäp luaän giaûi thích”. Tuaàn : 27 Tieát: 104 Ngày soạn: 02-03-2011. TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ PHEÙP LAÄP LUAÄN GIAÛI THÍCH  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : Hieåu muïc ñích, tính chaát vaø caùc yeáu toá cuûa pheùp laäp luaän giaûi thích..

(76) II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: Ñaëc ñieåm cuûa moät baøi vaên nghò luaän giaûi thích vaø yeâu caàu cô baûn cuûa pheùp laäp luaän giaûi thích. 2. Kó naêng: - Nhận diện và phân tích một văn bản nghị luận giải thích để hiểu đặc điểm của kiểu vaên baûn naøy. - Biết so sánh dể phân biệt lập luận giải thích với lập luận chứng minh. II. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp : (KTSS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Haõy cho bieát khaùi nieäm vaø phöông phaùp laøm baøi vaên nghò luaän qua caùc vaên baûn nghò luận nghị luận đã học. 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HÑ 1 : Tìm hieåu chung. Tìm hieåu nhu caàu giaûi thích trong đời sống. HS đọc câu hỏi. - Cho HS neâu caâu hoûi 1. -Trong đời sống, khi nào  Trong đời sống nhu cầu người ta cần được giải thích? giải thích rất to lớn. Gặp một hiện tượng mới lạ, con người chöa hieåu thì nhu caàu giaûi thích nảy sinh. VD từ những vấn đề xa xôi như Vì sao có möa, vì sao coù luõ luït, vì sao có núi, vì sao có sông, … đến những vấn đề gần gũi như vì sao em khoâng ñi hoïc, vì sao daïo naøy em hoïc keùm hôn trước, … đều cần được giải thích. - Haõy neâu moät soá caâu hoûi veà nhu caàu giaûi thích haèng ngaøy? HS neâu. GV giải thích : muốn trả lời các câu hỏi ấy phải có các  HS đọc bài văn “Lòng kiến thức khoa học chuẩn xác khiêm tốn”.. NOÄI DUNG. TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ PHEÙP LAÄP LUAÄN GIAÛI THÍCH. I. Tìm hieåu chung: - Trong đời sống, giải thích laø laøm cho ta hieåu những điều chưa biết. - Pheùp laäp luaän giaûi thích là làm cho người đọc hiểu rõ các tư tưởng, đạo lí, phẩm chất… cần được giaûi thích nhaèm naâng cao nhận thức, trí tuệ, bồi dưỡng tình cảm. - Caùc phöông phaùp giaûi thích : neâu ñònh nghóa, keå ra caùc bieåu hieän, so saùnh đối chiếu với các hiện tượng khác, chỉ ra mặt có lợi, hại, nguyên nhân, hậu quả của hiện tượng hoặc vấn đề được giải thích..

(77) veà nhieàu maët.  HS neâu caùc caâu hoûi. - Cho HS nêu câu 2 và đọc baøi vaên trong 3. - Bài văn giải thích vấn đề gì  Bài văn giải thích vấn đề vaø giaûi thích nhö theá naøo ? Loøng khieâm toán vaø giaûi thích bằng cách so sánh với các sự vật trong đời sống hằng ngaøy - Phöông phaùp giaûi thích trong baøi coù phaûi laø ñöa ra caùc ñònh nghóa veà loøng khieâm toán khoâng?  Phải vì nó cho biết được theá naøo laø loøng khieâm toán - Hãy liệt kê và ghi ra những caâu ñònh nghóa nhö : Loøng Khieâm toán laø bieåu hieän cuûa khiêm tốn có thể coi là một con người đứng đắn … baûn tính ? khieâm toán laø tính nhaõ nhaën, bieát soáng moät caùch nhuùng nhường,… Tóm lại, con người khiêm tốn là con người hoàn toàn bieát mình, hieåu mình, … - Theo em caùch lieät keâ caùc bieåu hieän cuûa khieâm toán, caùch đối lập người khiêm tốn và kẻ khoâng khieâm toán coù phaûi laø caùch giaûi thích khoâng ?  Caùch lieät keâ caùc bieåu hieän của lòng khiêm tốn, cách đối lập giữa người khiêm tốn với người không khiêm tốn đều laø caùch giaûi thích. - Việc chỉ ra cái lợi của khieâm toán caùi haïi cuûa khoâng khieâm toán vaø nguyeân nhaân cuûa thoùi khoâng khieâm toán coù phải là cách giải thích không?  Đó cũng là cách giải thích. - Qua việc tìm hiểu trên, cho  HS đọc ghi nhớ. bieát theá naøo laø vaên giaûi thích?  HS đọc bài văn. * HÑ 2 : Luyeän taäp. - Gọi HS đọc BT . - Hướng dẫn HS xác định vấn để giải thích và phương pháp  Xác định vấn đề giải thích. II. Luyeän taäp : - Nhaän dieän vaø phaân tích văn bản mẫu để khắc sâu kiến thức về văn bản giải thích vaø phöông phaùp giaûi thích trong vaên baûn..

(78) giaûi thích trong baøi? - Nhaän xeùt.. và cách giải thích trong bài - Tập lập ý cho một đề vaên. vaên giaûi thích cuï theå. III. Hướng dận tự học: - Nắm được đặc điểm kieåu baøi vaên nghò luaän * HĐ 3: Hướng dận tự học. giaûi thích. 4. Cuûng coá: - Sö taàm vaên baûn giaûi -Theá naøo laø giaûi thích trong thích để làm tư liệu học vaên nghò luaän? taäp. - Người ta thường giải thích bằng những cách nào ? - Những lưu ý trong khi làm HS trả lời. vaên giaûi thích ? 5. Daën doø: - Hoïc baøi, laøm baøi taäp - Chuaån bò tieát sau : “Soáng cheát maëc bay”.. Tuaàn: 28 Tieát: 105-106 Ngày soạn: 09-03-2011. VAÊN BAÛN:. SOÁNG CHEÁT MAËC BAY  . Phaïm Duy Toán. I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : Thấy được giá trị hiện thực, giá trị nhân đạo và những thành công nghệ thuật của tác phaåm. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Sô giaûn veà taùc giaû Phaïm Duy Toán. - Hiện thực về tình cảnh khốn khổ của nhân dân trước thiên tai và vô trách nhiệm của bọn quan lại dưới chế độ cũ. - Những thành công nghệ thuật của truyện ngắn Sống chết mặc bay. - Một trong những tác phẩm được coi là mở đầu cho thể loại truyện ngắn Việt Nam hiện đại. - Nghệ thuật xây dựng tình huống truyện nghịch lí. 2. Kó naêng: - Đọc – hiểu một truyện ngắn hiện đại đầu TK XX. - Keå toùm taét truyeän. - Phân tích nhân vật, tình huống truyện qua các cảnh đối lập – tương phản và tăng caáp - Tự nhận thức được giá trị tinh thần trách nhiệm với người khác..

(79) - Giao tiếp, phản hồi / lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ / ý tưởng, cảm nhận của bản thân về thái độ vô trách nhiệm của bọn qua n lại trước nỗi khổ của nhân dân, từ đó xác định được lối sống trách nhiệm voiứ người khác. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN : HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp : (KTSS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Haõy cho bieát noäi dung, ngheä thuaät vaø yù nghóa vaên baûn “YÙ nghóa vaên chöông” của tác giả Hoài Thanh. 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HÑ 1 : Tìm hieåu chung. Đọc và tìm hiểu chú HS đọc chú thích. thích . GV giải thích từ ngữ khó.. * HĐ 2: Đọc-hiểu văn baûn. - GV đọc văn bản một đoạn sau đó gọi HS đọc tiếp văn  HS đọc văn bản. baûn. - Truyện ngắn này chia làm  Chia làm 3 đoạn : + Đoạn 1 : từ đầu … khúc mấy đoạn, ND mỗi đoạn? ñeâ naøy hoûng maát : nguy cô vỡ đê và sự chống đỡ của người dân + Đoạn 2 : Aáy, lũ con dân … Ñieáu maøy : Caûnh quan phủ cùng nha lại đánh tổ toâm trong ñình trong khi ñi hoä ñeâ + Đoạn 3 : Cảnh vỡ đê, nhaân daân laâm vaøo caûnh khổ sầu. HS chỉ ra những. NOÄI DUNG. SOÁNG CHEÁT MAËC BAY (Phaïm Duy Toán). I. Tìm hieåu chung: - Phaïm Duy Toán : moät trong những nhà văn mở đường cho nền văn xuôi quốc ngữ hiện đại Việt Nam. - Soáng cheát maëc bay laø moät trong những truyện ngắn thaønh coâng nhaát cuûa taùc giaû Phaïm Duy Toán. II. Đọc - hiểu văn bản : 1) Noäi dung: - Taùc phaåm laøm hieän leân những bức tranh hiện thực : + Veà tình caû nhaân daân trong nạn lụt được miêu tả với nhiều chi tiết chân thực. Hoàn cảnh (một giờ đêm, ở choã ñeâ xung yeáu nhaát) noùi leân tình theá caêng thaúng, caáp baùch ñe doïa cuoäc soáng cuûa người dân. + Về sự lạnh lùng, vô trách nhieäm cuûa boïn quan laïi, trong đó chú ý nhất là quan phuï maãu. - Thái độ của tác giả đối với con người, sự việc xảy ra trong truyeän :.

(80) chi tiết thuộc về 2 cảnh + Thể hiện sự đồng cảm, naøy thương xót người dân trong hoạn nạn do thiên tai. + Lên án thái độ tàn nhẫn  GV nói và giới thiệu về của bọn quan lại trước tình pheùp töông phaûn vaø taêng caûnh, cuoäc soáng “nghìn saàu tieán. - Haõy chæ ra 2 maët töông muôn thảm” của người dân. phaûn trong truyeän "Soáng cheát maëc bay", phaân tích làm rõ từng mặc trong từng - Tương phản 1: Cảnh vỡ ñeâ cảnh tương phản đó. + TG : gần một giờ đêm + Độ mưa, độ dâng của nước sông ngày một tăng. +Không khí, cảnh tượng hoä ñeâ nhoán nhoán, khaån tröông, caêng thaúng. + Sự bất lực của sức người với sức trời, của thế đê với thế nước. - Töông phaûn 2 : Caûnh 2) Ngheä thuaät: - Xây dựng tình huống tương ttrong ñình. + Ñòa ñieåm : Caùch xa phaûn – taêng caáp vaø keát thuùc khúc đê 4-5 trăm thước, ở bất ngờ, ngôn ngữ đối thoại trong đình là ngôi nhà cao ngắn gọn, sinh động. - Lựa chọn ngôi kẻ khách mà vững chãi nhất làng. + Khoâng khí, quang quan. cảnh: tĩnh mịt, trang - Lựa chọn ngôn ngữ kể, tả nghiêm, nhàn nhã, đường khắc họa chân dung nhân bệ, nguy nga, trong nó như vật sinh động. một triều đình con, mọi thứ đều trật tự tôn nghiêm, đầy đủ nghi thức đầy đủ tiện nghi. + Đồ dùng sinh hoạt cho teân qua phuû trong khi ñi hoä đê : bát yến hấp đường pheøn, … - Trong sự tương phản cực độ này, hình ảnh tên quan phu ûđi "hộ đê" được tác giả  + Dáng ngồi cách nói của teân quan phuû trongcaûnh keû khắc hoạ như thế nào ?.

(81) hầu, người hạ + Sự đam mê tổ tôm và quang cảnh đánh tổ tôm với bọn nha lại chánh tổng. Thái độ của bọn nha lại, cuûa teïn quan phuû khi coù người chạy vào báo tin đê vỡ. + Nieàm vui phi nhaân tính cuûa teân quan khi uø thoâng 3) YÙ nghóa vaên baûn: toâm chia naøy. Pheâ phaùn, toá caùo thoùi baøng quan voâ traùch nhieäm, - Haõy chæ ra pheùp taêng caáp voâ löông taâm goùp phaàn gaây được sử dụng kết hợp với tương phản ttrong 2 cảnh  Thể hiện ở chỗ : độ mưa, ra nạn lớn cho nhân dân của treân ? độ dâng nước sông ngày viên quan phụ mẫu – đại một tăng, âm thanh ngày diện cho nhà cầm quyền thời một ầm ĩ, sức người ngày Pháp thuộc; đồng cảm, xót một đuối, nguy cơ vỡ đê xa với tình cảnh thê thảm của nhân lao động do thiên ngày một đến gần Sự đam mê bài của tên tai và thái độ vô trách quan phuû cuõng ngaøy moät nhieäm cuûa keû caàm quyeàn gaây neân. taêng. - Qua đó em hãy nêu tác dụng của 2 phép nghệ thuật  Với 2 phép nghệ thuật naøy ? trên, quan phụ mẫu đã hieän nguyeân hình laø moät keû baát nhaân, loøng lang daï thú, không hề biết động tâm với số phận bi thảm của người dân. Ngay cả lúc đám thuộc hạ của hắn có sự phản ứng rõ rệt : nôn nao, lo sợ vì đê vỡ, không còn dững dưng như trước nữa, duy chỉ chỉ có tên quan phụ mẫu là vẫn trước sau như một , vẫn giữ nguyên thái độ sống chết maëc bay Do đó đã khơi dậy ở người đọc sự phẩn nộ, căm uất.

(82) đối với bọn quan bất nhân vaø nieàm thöông caûm saâu xa trước tình cảnh bi thảm của người dân. - Qua những đoạn văn đã phaân tích, em haõy neâu nhaän xét về giá trị hiện thực, giá trị nhân đạo và giá trị nghệ thuaät cuûa Taùc phaåm ?  + GT hiện thực : Phản ánh sự đối lập giữa cuộc soáng cuûa nhaân daân vaø cuoäc soáng cuûa boïn quan laïi + GT nhân đạo : thể hiện nieàm thöông caûm cuûa TG trước cuộc sống lầm than cơ cực của người dân do thiên tai và thái độ trước boïn quan laïi voâ traùch nhieâm. + GT nghệ thuật : Kết hợp 2 pheùp ngheä thuaät töông phaûn vaø taêng tieán, ngoân ngữ khá sinh động, câu vaên ngaén goïn. * HĐ 3: Hướng dẫn tự học. 4. Cuûng coá: Haõy cho bieát noäi dung, ngheä thuaät vaø yù nghóa vaên baûn “Soáng cheát maëc bay”cuûa taùc giaû Phaïm Duy Toán. 5. Daën doø: Hoïc baøi, chuaån bò baøi: “Caùch laøm baøi vaên nghò luaän giaûi thích”.. Tuaàn: 28. II. Hướng dẫn tự học: - Keå saùng taïo truyeän baèng cách đổi sang ngôi kẻ thứ nhaát laø nhaân vaät quan phuï maãu. - Nhận xét ngôn ngữ của nhaân vaät quan phuï maãu vaø tính caùch cuûa y. - Tìm một số câu thành ngữ, tục ngữ gần nghĩa với thành ngữ sống chết mặc bay.. CAÙCH LAØM BAØI VAÊN LAÄP LUAÄN GIAÛI THÍCH.

(83) Tieát: 107 Ngày soạn: 10-03-2011. (Chọn trọng điểm để dạy : Văn giải thích là gì ? Những nét đặc trưng của văn giải thích).   I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: Hieåu muïc ñích, tính chaát vaø caùc yeáu toá cuûa pheùp laäp luaän giaûi thích. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: Ñaëc ñieåm cuûa moät baøi vaên nghò luaän giaûi thích vaø yeâu caàu cô baûn cuûa pheùp laäp luaän giaûi thích. 2. Kó naêng: - Nhận diện và phân tích một văn bản nghị luận giải thích để hiểu đặc điểm của kiểu vaên baûn naøy. - Biết so sánh để phân biệt lập luận giải thích với lập luận chứng minh. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp : (KTSS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Haõy cho bieát ñaëc ñieåm cuûa moät baøi vaên nghò luaän giaûi thích vaø yeâu caàu cô baûn cuûa pheùp laäp luaän giaûi thích. 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HÑ 1 : Tìm hieåu chung. Tìm hiểu các bước làm moät baøi vaên giaûi thích. - GV nêu đề trong Sgk và nêu câu hỏi để HS tìm hiểu  HS ghi đề vào vở. đề và tìm ý. * Tìm hiểu đề và tìm ý : - Đề bài trong SGK đặt ra yêu cầu gì ? Người làm bài coù caàn giaûi thích taïi sao ñi một ngày đàng lại học sàng  Đề yêu cầu GT nghĩa đen khoân hay khoâng ? vaø nghóa ñen , nghóa boùng vaø nghóa saâu xa cuûa caâu tuïc ngữ. - Làm thế nào để tìm được ý nghĩa chính xác và đầy đủ. NOÄI DUNG. CAÙCH LAØM BAØI VAÊN LAÄP LUAÄN GIAÛI THÍCH. I. Tìm hieåu chung: - Các bước làm bài văn giaûi thích: + Tìm hiểu đề, lập ý: Tìm vấn đề cần giải thích (tức laø tìm luaän ñieåm toång quát). Trên cơ sở đó để xaùc ñònh caùc luaän ñieåm vaø saép xeáp yù thaønh moät daøn baøi. + Laäp daøn baøi. + Vieát baøi vaên nghò luaän giaûi thích. + Đọc lại và sửa chữa bài..

(84) của câu tục ngữ ?.  Có nhiều cách : hỏi người có hiểu biết hơn, đọc sách báo, tra từ điển, tự mình suy nghĩ thấu đáo về nó, …. - Qua đó em rút ra kết luận gì về việc tìm hiểu đề và tìm yù cho moät baøi vaên laäp luaän giaûi thích ?  Phải xác định xem đề yêu cầu GT cái gì, trên cơ sở vận động tất cả những hiểu biết từ nhiều kênh nguồn khác nhau để GT nghĩa đen, nghĩa boùng cuøng nghóa roäng cuûa caâu caàn GT. * Laäp daøn baøi : Baøi vaên laäp luaän GT coù neân goàm 3 phaàn gioáng nhö bài văn lập luận chứng minh khoâng? Vì sao?  Giống như văn CM vì đều laø vaên nghò luaän caû - Phaàn MB trong baøi vaên laäp luận giải thích cần phải đạt yeâu caàu gì? Phaàn MB mang tính chaát định hướngGT, phải gợi nhu cầu được hiểu. - Phaàn TB cuûa baøi vaên laäp luaän giaûi thích phaûi laøm nhieäm vuï gì ?  Coù nhieäm vuï giaûi thích từng khía cạnh nghĩa của câu tục ngữ. - Để làm cho ý nghĩa của câu tục ngữ trở nên dể hiểu đối với người đọc thì nên sắp xếp các ý vừa tìm được nhö theá naøo ?  Từ việc GT nghĩa đen sau đó GT nghĩa bóng và sau cùng là nghĩa sâu cùng với moái quan heä cuûa noù trong - Phần KB của bài văn lập đời sống. luaän giaûi thích phaûi laøm nhieäm vuï gì ?  Nêu ý nghĩa của điều được GT với mọi người.. - Boá cuïc cuûa baøi vaên laäp luaän giaûi thích : + Mở bài : nêu luận điểm cần được giải thích và gợi ra phương hướng giải thích. + Thân bài : lần lượt trình baøy caùc noäi dung giaûi thích. + Keát baøi : neâu yù nghóa cuûa vấn đề được giải thích trong bài đối với mọi người..

(85) - Qua đó em rút ra kết luận gì veà vieäc laäp daøn baøi cho moät baøi vaên laäp luaän giaûi thích ?  HS phaùt bieåu toång keát. * Vieát baøi : - Cho HS đọc các đoạn MB trong SGK . - Các đoạn MB này có đáp  HS đọc. ứng yêu cầu của đề bài bài laäp luaän giaûi thích khoâng ?  Tất cả đều đáp ứng được - Có phải mỗi đề văn chỉ có yêu cầu của đề bài. một cách mở bài duy nhất hay khoâng ?  Khoâng phaûi chæ coù moät caùch MB duy nhaát cho moät - Cho HS đọc các đoạn TB đề GT cụ thể. trong sgk. - Làm thế nào để đoạn đầu  HS đọc. tiên của TB liên kết được với MB ? Cần làm gì để các đoạn sau liên kết được với đoạn trước đó ?  Phải có từ ngữ liên kết giữa các đoạn : Thật vậy … , xét về nghĩa …, Câu tục ngữ này - Nên viết đoạn văn giải … mặc khác … - Các đoạn trong bài phải thích nghóa ñen vaø nghóa lieân keát chaët cheõ qua caùc boùng nhö theá naøo ? hình thức chuyển ý.  Có nhiều cách viết đoạn vaên nhöng laøm theá naøo cuõng phải đảm bảo tính chặt chẽ, tính htống nhất của đoạn - Cho HS đọc các đoạn kết văn. baøi trong SGK. - Kết bài ấy đã cho thấy là  HS đọc. vấn đề đã được GT xong chöa ?  Coù, nhöng coøn coù nhieàu caùch keát thuùc baøi khaùc tuyø thuộc vào cách mở bài như - Có phải mỗi đề văn chỉ có thế nào. moät caùch keát baøi duy nhaát.

(86) hay khoâng ? - Cho HS đọc lại toàn ghi nhớ để củng cố lại kiến thức. * HÑ 2 : Luyeän taäp. - Còn thời gian GV cho HS tập viết những đoạn kết bài khác cho đề bài trên. - GV nhaän xeùt. * HĐ 3: Hướng dẫn tự học. 4. Cuûng coá : - Có mấy bước để làm moät baøi vaên laäp luaän giaûi thích ? - Neâu daøn baøi cuûa baøi vaên laäp luaän giaûi thích ? 5. Daën doø: - Hoïc baøi vaø tieáp tuïc vieát thêm các đoạn văn trong phần MB và các đoạn trong TB - Chuaån bò tieát sau: “Luyeän taäp laäp luaän giaûi thích”.. Tuaàn: 28 Tieát: 108 Ngày soạn: 10-03-2011.  Đọc và sửa chữa lại bài.  HS đọc ghi nhớ..  HS laáy giaáy vaø taäp vieát phaàn keát baøi theo caùch khaùc.. HS trả lời.. II. Luyeän taäp : Viết đoạn văn Kết bài cho một bài làm tương ứng với một đề bài giải thích cuï theå. III. Hướng dẫn tự học: - Söu taàm theâm moät soá vaên bản giải thích để làm tư lieäu hoïc taäp. - Xaùc ñònh noäidung giaûi thích vaø phöông phaùp giaûi thích trong moät vaên baûn vieát theo phöông phaùp laäp luaän giaûi thích cuï theå.. LUYEÄN TAÄP LAÄP LUAÄN GIAÛI THÍCH  .

(87) I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : - Khắc sâu những hiểu biết về các làm bài văn lập luận giải thích. - Vận dụng những hiểu biết đó vào việc làm một bài văn giải thích cho một vấn đề của đời sống. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: Cách làm bài văn lập luận giải thích một vấn đề. 2. Kó naêng: - Tìm hiểu đề, lập ý, lập dàn ý và viết các phần, đoạn trong bài văn giải thích. - Suy nghĩ, phê phán, sáng tạo : phân tích, bình luận và đưa ra ý kiến cá nhân về đặc điểm, tầm quan trọng của các phương pháp, thao tác giải thích và cách viết đoạn văn giải thích - Ra quyết định : lựa chọn phương pháp và thao tác lập luận, lấy dẫn chứng…khi tạo lập đoạn văn / bài văn giải thích theo những yêu cầu khác nhau. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN : HOẠT ĐỘNG CỦA GV 1. Ổn định lớp : (KTSS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : - Có mấy bước để làm moät baøi vaên laäp luaän giaûi thích ? - Neâu daøn baøi cuûa baøi vaên laäp luaän giaûi thích ? 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HĐ 1: Hướng dẫn tự hoïc. - GV ghi đề văn lên bảng. Cho đề văn: Một nhà văn nói: “Sách là ngọn đèn sáng baát dieät cuûa trí tueä con người”. Hãy giải thích nội dung câu nói đó. - Hãy tìm hiểu đề và tìm ý, lập dàn ý viết một số đoạn văn, đặc biệt là viết Mở bài vaø Keát baøi. *HĐ 2: Củng cố kiến thức. - GV hướng dẫn để HS xây dựng dàn bài với đề trên.. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG. LUYEÄN TAÄP LAÄP LUAÄN GIAÛI THÍCH. HS xem đề văn.. I. Hướng dẫn tự học: Chuẩn bị ở nhà : Thực hiện các bước tìm hiểu đề, tìm ý, laäp daøn baøi, vieát moät soá đoạn văn trong bài văn giải thích cho một đề bài văn giaûi thích cuï theå.. II. Củng cố kiến thức: - Laøm moät baøi vaên giaûi * Daøn baøi : a) Mở bài : Nêu vai trò của thích phải theo trình tự hợp sách trong việc tạo nên trí lí : tìm hiểu đề, tìm ý, lập daøn baøi, vieát baøi vaø kieåm tuệ của loài người tra laïi baøi vieát. b) Thaân baøi : - Baøi vaên giaûi thích coù boá.

(88) - Giaûi thích yù nghóa cuûa caâu noùi: + Sách chứa đựng trí tuệ của con người. Trí tuệ : tinh tuý, tinh hoa cuûa hieåu bieát. + Sách là ngọn đèn sáng : Ngọn đèn sáng gọi chiếu, soi đường, đưa con người ra khỏi chốn tối tăm ( ở đây là chốn tối tăm của sự không hieåu bieát ). + Sách là ngọn đèn bất diệt : Ngọn đèn sáng không tắt. + Những cuốn sách có giá trị - Giải thích sự vận dụng chân lí được nêu trong câu noùi: + Cần phải chăm đọc sách để hiểu biết nhiều hơn và soáng toát hôn. + Caàn phaûi choïn saùch toát, sách hay để đọc, không đọc sách dở và sách có hại. + Caàn tieáp thu aùnh saùng trí tuệ chứa đựng trong sách, cố hieåu noäi dung saùch vaø laøm theo saùch. c) Keát baøi : Neâu yù nghiaõ cuûa việc đọc sách đúng, sách  Gọi HS khác nhận xét và hay trong thực tiễn cuộc sửa chữa. Cuối cùng GV sống. choát laïi. - Từ dàn bài trên, GV hướng dẫn các em tập viết hoặc sửa lại những đoạn văn đã chuẩn bị ở nhà, GV theo doõi. Goïi moät soá em kká trình bày đoạn văn của mình, em khaùc nghe vaø nhaän xeùt. GV nhaän xeùt vaø toång keát laïi. HS đọc phần chuẩn bị của mình viết (MB, KB) về đề * HÑ 3: Luyeän taäp.. cuïc ba phaàn: MB, TB, KB. - Baøi vaên laäp luaän giaûi thích phải có mạch lạc, lớp lang, deã hieåu.. III. Luyeän taäp: Đọc đề văn nghị luận giải.

(89) baøi treân. 4. Cuûng coá: GV nhận xét tiết học từ việc chuẩn bị ở nhà cũng nhö keát quaû luyeän taäp qua tieát hoïc. 5. Daën doø: - Tiếp tục tập viết những HS lắng nghe. đoạn văn khác trong dàn baøi. - Làm bài TLV số 6 ở nhà với đề : Giải thích ý nghĩa của câu tục ngữ sau " Tốt gỗ hơn tốt nước sơn " - Chuaån bò tieát sau : “Những tró lố hay là Varen và Phan Bội Châu”.. thích vaø cho bieát : - Vấn đề cần phải giải thích trong baøi laøm. - Xaùc ñònh caùc noäi dung cuï thể cần giải thích, tuần tự giaûi thích caùc noäi dung. - Laäp daøn yù cho baøi vaên nghò luaän giaûi thích.. HS về soạn bài trước ở nhà.. Tuaàn: 29 Tieát: 109-110 Ngày soạn: 14-03-2011. VĂN BẢN: NHỮNG TRÒ LỐ. HAY LAØ VA- REN VAØ PHAN BOÄI CHAÂU (Nguyeãn Aùi Quoác – đọc thêm)  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : - Thấy được khả năng tưởng tượng dồi dào, xây dựng tình huống truyện bất ngờ, thú vị, cách kể chuyện mới mẻ, hấp dẫn, giọng văn châm biếm sắc sảo, hóm hỉnh của tác giả Nguyễn Ái Quốc trong truyện ngắn Những trò lố hay là Va - ren và Phan Bội Châu. - Hiểu được tình cảm yêu nước, mục đích tuyên truyền cách mạng của tác giả nguyễn Ái Quoác trong truyeän ngaén naøy. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Baûn chaát xaáu xa, ñeâ heøn cuûa Va-ren. - Phẩm chất, khí phách của người chiến sĩ cách mạng Phan bội Châu. - Nghệ thuật tưởng tượng, sáng tạo tình huống truyện độc đáo, cách xây dựng hình tượng nhân vật đối lập, cách kể, giọng kể hóm hỉnh, châm biếm. 2. Kó naêng: - Đọc diễn cảm văn xuôi tự sự (truyện ngắn châm biếm) bằng giọng điệu phù hợp. - Phân tích tính cách nhân vật qua lời nói, cử chỉ và hành động..

(90) III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp : (KTSS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Haõy cho bieát noäi dung, ngheä thuaät vaø yù nghóa vaên baûn " Soáng cheát maëc bay " cuûa taùc giaû Phaïm Duy Toán. 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HÑ 1 : Tìm hieåu chung. Tổ chức đọc và tìm hiểu chuù thích. - GV đọc mẫu 1 đoạn và hướng dẫn HS đọc phần còn HS đọc văn bản. laïi. - Cho HS đọc về chú thích TG - TP và chú thích từ khó. HS nêu thông tin về tác giả vaø taùc phaåm trong chuù thích SGK. - GV choát nhaán veà TG vaø thông tin liên quan tới VB  Nêu nghĩa của các từ ngữ ñang hoïc. khoù.. * HĐ 2: Đọc hiểu văn bản. - Theo em ñaây laø moät taùc phẩm ghi chép sự thật hay là tưởng tượng, hư cấu ? Căn cứ vào đâu để em biết?. * Cho HS đọc đoạn từ " Do.  Ñaây laø 1 truyeän ngaén, hình thức có vẻ giống như một bài kí sự nhưng thực tế là moät caâu chuyeän hö caáu. Truyện được viết trước khi Varen sang nhậm chức TQĐD và thực tế y sang Ñoâng Döông cuõng khoâng coù chuyện gặp PBC ở Hoả Lò, HN.. NOÄI DUNG. VĂN BẢN: NHỮNG TRÒ LỐ. HAY LAØ VA- REN VAØ PHAN BOÄI CHAÂU. (Nguyeãn Aùi Quoác) I. Tìm hieåu chung : - Naêm 1925, Phan Boäi Chaâu bò baét, phong traøo đấu tranh đòi thả Phan Bội Chaâu leân cao. - Những trò lố hay là Varen và Phan Bội Châu là truyeän ngaén trong taäp Truyeän kí Nguyeãn Aùi Quoác, viết bằng tiếng Pháp đầu năm 20 thế kỉ XX ở Pháp. Đoạn trích kể về trò lố thứ tư, trò lố cuối cùng do toàn quyền Va-ren bày ra tường đề cao bản thân và nước Pháp nhưng ngược lại mua cười cho thên hạ. II. Đọc - hiểu văn bản : 1) Noäi dung: - Chân dung nhà yêu nước cách mạng vĩ đại Phan Bội Chaâu trong nhaø nguïc cuûa bọn thực dân Pháp hiện lên uy nghi, kiên cường được khắc hoạ. + Qua sự im lặng tuyệt đối trước những lời dụ dỗ, mua chuoäc cuûa Va-ren. + Qua nụ cười nhếch mép khinh bỉ hay bãi nước bọt nhoå vaøo maët Va-ren. - Chân dung Va-ren được.

(91) sức ép của dư luận … PBC vaãn bò giam trong tuø”. - Varen đã hứa gì về vụ PBC? Theo em thaät chaát cuûa lời hứa đó là gì ?  Varen hứa sẽ săn sóc vụ PBC trước khi sang nhậm chức TQĐD nhưng đó là lời hứa dối trá, hứa để ve vuốt, traán an nhaân daân VN ñang đấu tranh đòi thả PBC * Cho HS đọc phần còn lại. - Trong đoạn có 2 nhân vật Varen và PBC được Xd theo quan hệ tương phản, đối lập nhö theá naøo ? Tương phản, đối kháng thể hiện ở Varen là viên toàn quyeàn, coøn PBC chæ laø 1 người ở tù. Ở đây sự tương phản đối lập còn là giữa một beân laø keû baát löông, nhöng thống trị, một bên là người cách mạng vĩ đại nhưng thất bại bị đàn áp. - Số lượng từ và hình thức ngôn ngữ mà tác giả dùng để khắc hạo tính cách của từng nhân vật là ra sao ? Tg dùng 1 số lượng từ ngữ lớn, hình thức ngôn ngữ trần thuật để khắc hoạ tính cách của Varen. Còn với PBC tg dùng sự im lặng làm phương thức đối lập. Đây là một bút pháp, một cách viết vừa tả vừa gợi rất thâm thuý, sinh động lí thú. * HD PT nhaân vaät Varen vaø PBC. - Lời lẽ của Va-ren mang hình thức ngôn ngữ gì ?  Đó là hình thức đối thoại đơn phương, gần như là độc thoại, tự nói một mình vì PBC khoâng heà noùi laïi ñieàu. veõ leân nhö moät nhaø chính trò caùo giaø, xaûo nguyeät. Bản chất đó bộc lộ qua lời nói và hành động của hắn trong các hoàn cảnh: + Trước ngày sang Đông Dương nhậm chức. + Trong cuộc gặp gỡ với nhaø caùch maïng ñang bò giam giữ trong ngục tù. 2) Ngheä thuaät: - Sử dụng triệt để biện pháp đối lập – tương phản nhằm khắc họa hình tượng hai nhân vật đối lập: người anh huøng Phan Boäi Chaâu vaø keû phaûn boäi heøn haï Varen. - Lựa chọn các chi tiết nhằm tập miêu tả cử chỉ, tác phong có ý nghĩa tượng tröng. - Sáng tạo nên hình thức ngôn ngữ đối thoại đơn phöông cuûa Va-ren. - Coù gioïng ñieäu mæa mai chaâm bieám saâu cay..

(92) - Qua ngôn ngữ gần như độc gì. thoại của Va-ren thì động cơ, tính cách của hắn được boäc loä nhö theá naøo ?  Thể hiện sự vuốt ve dụ dỗ đến bịp bợp một cách trắng - Trong đoạn PBC có cách trợn của Va - ren. ứng xử như thế nào?  Dùng hình thức im lặng, phớt lờ coi như không có Varen trước mặt,. Qua đó bộc lộ thái độ khinh bỉvà bản kĩnh kiên cường trước - Qua hình thức ứng xử đó kẻ thù của PBC. em thaáy khí phaùch vaø tính cách và thái độ của PBC được bộc lộ ra sao ?  Lời bình với giọng điệu hoùm hænh, mæa mai, goùp phần làm rõ thêm thái độ và - Riêng lời bình của Tg tính cách của PBC. trước việc im lặng, dửng dưng của PBC đã thể hiện gioïng ñieäu nhö theá naøo vaø noù coù yù nghóa gì ?  Đó chính là sự nâng cấp tính cách, thái độ của PBC - Ví thử TG cho tác phẩm trước kẻ thù. dứt ở câu "Nhưng cứ xét binh tình … Varen khoâng hieåu Phan Boäi Chaâu" thì coù được không ? Nhưng ở đây dã có thêm đoạn kết trong đó có lời quả quyết của anh lính dõng An Nam và lời đoán thêm của Tg thì giá trị cuûa caâu chuyeän coù gì khaùc ?  Lời tái bút có thêm ý nghĩa mới với hành động nhỗ vào mặt Varen thì rõ là với kẻ thù chỉ im lặng dửng dưng không chưa đủmà còn phải nhoå vaøo maët noù. Caùch daãn. 3) YÙ nghóa vaên baûn: Truyện ngắn Những trò loá hay laø Va-ren vaø Phan Boäi Chaâu vaïch traàn baûn chaát xaáu xa, ñeâ heøn cuûa Va-ren, khaéc hoïa hình aûnh người chiến sĩ cách mạng Phan Boäi Chaâu trong choán ngục tù, đồng thời giúp ta hieåu raèng khoâng gì coù theå lung lai được ý chí, tinh thần của người chiến sĩ caùch maïng..

(93) chuyeän nhö theá thaät laø vui, thaät laø thuù vò vaø caøng laøm taêng theâm yù nghóa cuûa vaán - Qua việc tìm hiểu văn bản, đề. em haõy trình baøy veá giaù trò noäi dung vaø ngheä thuaät cuûa taùc phaåm ? * HĐ 3: Hướng dẫn tự học.  HS nêu ghi nhớ 4. Cuûng coá: - Em haõy nhaän xeùt veà tính caùch cuûa 2 nhaân vaät Varen và PBC và qua đó cho biết thái độ của Tg ? - Để làm nổi bật tính cách của 2 nhân vật này, Tg đã sử dụng biện pháp nghệ thuaät gì ? HS trả lời. 5. Daën doø: Veà hoïc baøi vaø chuaån bò bài: “Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập”.. Tuaàn: 29 Tieát: 111 Ngày soạn: 14-03-2011. III. Hướng dẫn tự học : - Söu taàm moät soá tranh aûnh, baøi vieát veà Phan Boäi Chaâu. - Kể lại ngắn gọn các sự việc xảy ra trong đoạn trích.. DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU: LUYEÄN TAÄP (Tieáp theo)  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : - Nắm được cách dùng cụm chủ – vị để mở rộng câu. - Thấy được tác dụng của việc dùng cụm chủ – vị để mở rộng câu. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Cách dùng cụm chủ – vị để mở rộng câu. - Tác dụng của việc dùng cụm chủ – vị để mở rộng câu. 2. Kó naêng: - Mở rộng câu bằng cụm chủ – vị. - Phân tích tác dụng của việc dùng cụm chủ – vị để mở rộng câu. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN:.

(94) HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp : (KTSS) 2. Kieåm tra baøi cuõ : Theá naøo laø duøng cuïm chuû - vị để mở rộng câu? Nhận biết dùng cụm chủ – vị để mở rộng câu trong một văn bản tự chọn. 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HĐ 1: Củng cố kiến thức. - Cho HS nhaéc laïi 2 muïc ghi nhớ trong tiết Dùng cụm chủ HS nhắc lại ghi nhớ liên quan đến tiết luyện tập vị để mở rộng câu. HS đọcbài tập1. * HÑ 2 : Luyeän taäp. - Cho HS đọc BT 1) - Hd HS xaùc ñònh cuïm C-V laøm thaønh phaàn vaø xaùc ñònh  HS xaùc ñònh cuïm C-V laøm thaønh phaàn vaø xaùc ñònh cuïm đó là thành phần gì? C-V đó là thành phần gì. - Gv nhaän xeùt Leân baûng laøm trình baøy BT em khaùc nhaän xeùt .  HS đọc bài tập 2. - Cho HS đọc BT 2). - HD HS goäp moãi caëp caâu thaønh moät caâu coù cuïm C-V làm thành phần câu hoặc  HS làm BT bằng việc gộp moãi caëp caâu thaønh moät caâu thành phần cum từ. coù cuïm C-V laøm thaønh phaàn - GV nhaän xeùt. câu hoặc thành phần cụm từ - Leân baûng trình baøy keát quaû - em khaùc nhaän xeùt d)Caùch maïng thaùng taùm thành công đã khiến cho tiếng Việt có một bước phương phát triển mới, một số phận mới. 3) Goäp moãi caëp caâu hay - Cho HS đọc BT 3. hoặc vế câu thành một câu coù cuïm C-V laøm thaønh phaàn câu hoặc thành phần cum. NOÄI DUNG. DUØNG CUÏM CHUÛ - VÒ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU: LUYỆN TẬP (Tieáp theo). I. Củng cố kiến thức: Coù theå duøng cuõm chuû-vò để mở rộng các thành phần phaàn khaùc nhau nhö chuû ngữ, vị ngữ, phụ ngữ. II. Luyeän taäp: 1) Xaùc ñònh cuïm C-V laøm thaønh phaàn vaø xaùc ñònh cụm C-V đó là thành phaàn gì? a) Coù 1 cuïm C - V laøm chuû ngữ ( khí hậu nước ta ấm aùp ) vaø 1 cuïm C - V laøm phụ ngữ trong CĐT cho "pheùp" ( ta quanh naêm troàng troït ) b) Coù 2 cuïm C - V laøm phuï ngữ cho DT " khi " và 2 cụm C - V làm phụ ngữ cho ÑT " noùi " c) coù 2cuïm C - V laøm phuï ngữ cho ĐT " thấy " 2) Goäp moãi caëp caâu thaønh moät caâu coù cuïm C-V laøm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ. a) Chuùng em hoïc gioûi laøm cho cha meï vaø thaày coâ raát vui loøng. b) Nhà văn Hoài Thanh khẳng định rằng cái đẹp là caùi coù ích. c) Tieáng Vieät raát giaøu.

(95) từ.. a) Anh em hoà thuận khieán 2 thaân vui vaày. b) Đây là cảnh tượng 1 rừng thông ngày ngày biết bao nhiêu người qua lại. c) Hàng loạt vở kịch như " Tay người đàn bà", " Giác ngoä", "Beân kia Soâng Đuống", … ra đời đã sưởi ấm cho ánh đèn sân khấu khắp mọi miền đất nước.. * HĐ 3: Hướng dẫn tự học. 4. Cuûng coá: - Nhaéc laïi theá naøo laø duøng cụm chủ vị để mở rộng câu ? - Việc dùng cụm C-V để mở rộng câu nhằm mục đích gì ? 5. Daën doø: - Laøm laïi caùc BT treân HS trả lời. - Chuaån bò tieát sau: “Luyeän noùi baøi vaên giaûi thích một vấn đề”.. Tuaàn: 29 Tieát: 112. thanh điệu khiến lời nói của người VN ta du dương, traàm boãng nhö moät baûn nhaïc. 3) Goäp moãi caëp caâu hay hoặc vế câu thành một caâu coù cuïm C-V laøm thành phần câu hoặc thành phần cum từ: a) Anh em hoà thuận khiến 2 thaân vui vaày. b) Đây là cảnh tượng 1 rừng thông ngày ngày biết bao nhiêu người qua lại. c) Hàng loạt vở kịch như " Tay người đàn bà", " Giác ngoä", "Beân kia Soâng Đuống", … ra đời đã sưởi ấm cho ánh đèn sân khấu khắp mọi miền đất nước. III. Hướng dẫn tự học: - Tìm caâu coù cuïm chuû – vò làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong một đoan văn đã học. - Đặt ba câu có chủ ngữ làm danh từ, vị ngữ làm động từ hoặc tính từ. Sau đó, lần lượt phát triển mỗi thaønh phaàn caâu baèng cuïm chuû – vò.. LUYEÄN NOÙI : BAØI VĂN GIẢI THÍCH MỘT VẤN ĐỀ.

(96) Ngày soạn: 14-03-2011.  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : - Rèn kĩ năng nghe, nói giải thích một vấn đề. - Rèn luyện kĩ năng phát triển dàn bài nói giải thích một vấn đề. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Các cách biểu cảm trực tiếp và gián tiếp trong việc trình bày văn nói giải thích một vấn đề. - Những yêu cầu khi trình bày văn nói giải thích một vấn đề. 2. Kó naêng: - Tìm ý, lập dàn ý bài văn giải thích một vấn đề. - Biết cách giải thích một vấn đề trước tập thể. - Diễn đạt mạch lạc, rõ ràng một vấn đề mà người nghe chưa biết bằng ngôn ngữ nói. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp : (KTSS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Haõy cho bieát caùch laøm baøi vaên laäp luaän giaûi thích phaûi nhö theá naøo? 3. Bài mới : Giới thiệu bài : *HĐ 1: Củng cố kiến thức. GV kieåm tra vieäc chuaån bị lập dàn bài của HS ở HS để phần chuẩn bị ở nhà nhaø. leân baøn.. * HÑ 2: Luyeän taäp. GV chia tổ để đông đảo các em được luyện nói với nhau. - GV theo dõi và sau đó cho HS chia nhóm làm BT. một số em nói trước lớp. Chú ý làm sao huy động. NOÄI DUNG. LUYEÄN NOÙI : BAØI VAÊN GIẢI THÍCH MỘT VẤN ĐỀ. I. Củng cố kiến thức: - Giaûi thích laø laøm cho người nghe nhận thức một vấn đề chưa biết. - Giải thích có nhiều lớp lang : giải thích một từ, một khái niệm, một vấn đề của cuoäc soáng… - Giaûi thích coù nhieàu caùch thức đa dạng. II. Luyeän taäp: - Laäp daøn yù cho baøi vaên tương ứng với một đề bài nghò luaän giaûi thích cuï theå. - Dựa vào ý đó lựa chọn cách giải thích vấn đề trước taäp theå..

(97) được càng nhiều em luyện noùi caøng toát, coù theå cho noùi một phần hoặc hết bài tuỳ vào khả năng của từng em. HS khác nhận xét.  GV nhận xét và đánh giá bieåu döông, khuyeán khích caùc em tieáp tuïc luyeän noùi thêm ở nhà. *HĐ 3: Hướng dẫn tự hoïc. 4. Cuûng coá: GV nhaän xeùt tieát hoïc. 5. Daën doø: - Tieáp tuïc noùi theo daøn bài ở nhà. - Chuaån bò baøi “Ca Hueá treân Soâng Höông”.. Tuaàn : 30 Tieát: 113 Ngày soạn: 20-03-2011. - Sửa lại bài làm sau khi được góp ý. Löu yù : - Yeâu caàu cuûa vieäc trình baøy baøi vaên noùi giaûi thích một vấn đề: + Vị trí đứng nói phù hợp. + Aâm lượng vừa đủ, diễn đạt rõ ràng, mạch lạch. + Noäi dung loâi cuoán, haáp daãn, deã tieáp nhaän. - Yeâu caàu cuûa vieäc nghe giải thích một vấn đề: + Nghe, lĩnh hội được phần trình baøy baøi vaên giaûi thích một vấn đề của bạn. + Coù yù kieán nhaän xeùt veà baøi vaên noùi giaûi thích moät vaán đề của bạn sau khi nghe trình baøy. III. Hướng dẫn tự học: Tự luyện nói giải thích một vấn đề ở nhà với nhóm bạn hoặc nói trước gương.. VAÊN BAÛN: CA HUEÁ TREÂN SOÂNG HÖÔNG (Theo Haø Aùnh Minh)  .

(98) I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : Hiểu vẻ đẹp và ý nghĩa văn hóa, xã hội của ca Huế. Từ đó có thái độ và hành động tích cực góp phần bảo tồn, phát triển di sản văn hóa dân tộc dân tộc đặc sắc và độc đáo này. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Khái niệm thể loại bút kí. - Giaù trò vaên hoùa, ngheä thuaät cuûa ca Hueá. - Vẻ đẹp của con người xứ Huế. 2. Kó naêng: - Đọc – hiểu văn bản nhật dụng về di sản văn hóa dân tộc. - Phân tích văn bản nhật dụng (kiểu loại thuyêt minh). - Kết hợp kiến thức Tập làm văn để viết bài văn thuyết minh. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp : (KTSS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Haõy cho bieát noäi dung, ngheä thuaät vaø yù nghóa vaên bản “Những trò lố hay là Varen và Phan Bội Châu”của Nguyeãn Aùi Quoác. 3. Bài mới : Giới thiệu bài :  HS đọc chú thích sgk. * HÑ 1 : Tìm hieåu chung. Đọc và tìm hiểu chú thích.  GV noùi theâm veà theå ca Hueá cho HS hình dung.. NOÄI DUNG. VAÊN BAÛN: CA HUEÁ TREÂN SOÂNG HÖÔNG (Theo Haø Aùnh Minh). I. Tìm hieåu chung: - Bút kí: thể loại văn học ghi chép lại con người và sự việc mà nhà văn đã tìm hiểu, nghiên cứu cùng với những cảm nghĩ của mình nhaèm theå hieän moät tö tưởng nào đó. - Ca Hueá laø moät trong những di sản văn hóa đáng tự hào của người dân xứ Hueá. II. Đọc - hiểu văn bản : 1) Noäi dung:. * HĐ 2: Đọc - hiểu văn baûn.  HS đọc. - Gọi HS đọc văn bản. - Em hãy nêu thể loại của Baøi vaên laø 1 baøi buùt kí ghi - Khung caûnh vaø saâu khaáu taùc phaåm ?.

(99) - Em haõy thoáng keâ theo 2 baûng: baûng 1 ghi teân caùc laøn ñieäu daân ca Hueá vaø baûng 2 ghi tên các nhạc cụ được nhắc đến trong bài văn.. - Em có nhớ hết các làn điệu ca Huế và các nhạc cụ được nhắc tới và đã chú thích trong baøi vaên khoâng ?. - Caùc em haõy tìm trong baøi vieát moät soá laøn ñieäu ca Hueá coù ñaëc ñieåm noåi baät ?. chép lại một sinh hoạt văn đặc biệt một buổi ca Huế hoá đó là ca Huế trên sông trên Hương trong một đêm Höông. traêng thô moäng. - Ca Huế là hình thức sinh hoạt văn hóa truyền thống, moät saûn phaåm vaên hoùa phi vật chất đáng trân trọng,  * Laøn ñieäu : cần được bảo tồn và phát - Cheøo caïn, baøi thai, hoø ñöa trieån. linh - hoø giaõ gaïo, ru em, giaõ + Nguoàn goác laøn ñieäu ca ñieäp, , baøi choøi, baøi tieäm, Hueá. naøng vung - hoø lô, hoø oâ, xay + Ñaëc ñieåm cuûa ca Hueá. lúa, hò nện, …, - nam ai, nam - Con người xứ Huế: bình, quả phụ, nam xuân, + Tâm hồn người Huế qua tương tư khúc, hành văn - tứ các làn điệu dân ca : thanh đại cảnh - các điệu lý như : lịch, tao nhã, kín đáo và lý con sáo, lý hoài xuân, lý giàu tình cảm... hoài nam, … + Những người nghệ sĩ * Nhạc cụ : đàn tranh, đàn Huế biểu diễn trên thuyền: nguyệt, tì bà, nhị, đàn tam, tài ba, điêu luyện. đàn bầu, sáo cặp sanh 2) Ngheä thuaät: - Vieát theo theå buùt kí. - Sử dụng ngôn ngữ giàu hình aûnh, giaøu bieåu caûm,  Không, chứng tỏ ca Huế đa thấm đẫm chất thơ. dạng và phong phú đến nỗi - Miêu tả âm thanh, cảnh khó có thể nhớ hết tên các vật, con người sinh sống. laøn ñieäu, caùc nhaïc cuï vaø 3) YÙ nghóa vaên baûn: Ghi cheùp laïi moät buoåi ca những ngón đàn của các ca Hueá treân soâng Höông, taùc coâng. giaû theå hieän loøng yeâu meán, niềm tự hào đối vơi di sản  HS tìm và nêu một số đặc văn hóa độc đáo của Huế, ñieåm noåi baät cuûa moät soá laøn cuõng laø moä di saûn vaên ñieäu ca Hueá noåi baät (phaàn hoùa cuûa daân toäc. ghi baûng).. - Hãy tìm trong bài đoạn văn cho thấy tài nghệ chơi đàn của các ca công và âm thanh  Đoạn văn từ : "Không gian phong phú của các nhạc cụ ? yên tĩnh bỗng bừng lên những âm thanh của bản hoà tấu … xao động tận đáy lòng người"..

(100)  Cách nghe ca Huế có gì  Quang cảnh sông nước đẹp, huyeàn aûo vaø thô moäng, ñaëc độc đáo ? biệt là được trực tiếp nghe và nhìn trực tiếp các ca công với cách ăn mặc duyên dáng đẹp đẽ và cách chơi đàn phối hợp nhuần nhuyễn tạo neân aâm thanh du döông traàm bỗng, xao động tận đáy lòng người. - Qua ND baøi vaên em cho biết ca Huế được hình thành  Ca Huế được hình thành từ nhaïc daân gian vaø nhaïc cung từ đâu ? ñình. - Taïi sao khi theå hieän ñieäu ca Huế vừa sôi nổi, tươi vui lại vừa trang trọng, trang Lí do chủ yếu có lẽ là do nguoàn goác hình thaønh ca nghieâm ? Huế như nói ở trên. - Sau khi hoïc baøi vaên treân, em biết thêm điều gì về  Con người nơi đây có nếp sinh hoạt VH tinh thần độc vùng đất kinh kì này ? đáo, luôn biết tận hưởng những cảnh sắc thiên nhiên trời phú cũng như là tạo ra những món ăn tinh thần có nét đặc thù, mang âm hưởng của xứ Huế- xứ của những caâu ca ñieäu hoø laõng maïn, sâu lắng, mựot mà.  HS đọc ghi nhớ. - Cho HS đọc ghi nhớ. * HĐ 3: Hướng dẫn tự học. 4. Cuûng coá: Em cho biết ở quê em có những làn điệu dân ca nào hay những nếp sinh hoạt VH độc đáo nào không ? 5. Daën doø:. III. Hướng dẫn tự học: Viết cảm hứng của em sau khi được trực tiếp thưởng thức một buổi sinh hoạt âm nhạc dân gian địa phöông..

(101) Hoïc baøi, Chuaån bò baøi “Lieät keâ”.. Tuaàn : 30 Tieát: 114 Ngày soạn: 20-03-2011. LIEÄT KEÂ  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : - Hieåu theá naøo laø pheùp lieät keâ. - Nắm được các kiểu liệt kê. - Nhận biết và hiểu được tác dụng của phép liệt kê trong văn bản. - Biết cách vận dụng phép liệt kê vào thực tiễn nói và viết. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Khaùi nieäm lieät keâ. - Caùc kieåu lieät keâ. 2. Kó naêng: - Nhaän bieát pheùp lieät keâ, caùc kieåu lieät keâ. - Phaân tích giaù trò cuûa pheùp lieät keâ. - Sử dụng phép liệt kê trong nói và viết. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp : (KTSS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Theá naøo laø duøng cuïm chủ – vị để mở rộng câu. 3. Bài mới: Giới thiệu bài : * HÑ 1 : Tìm hieåu chung. Tìm hieåu theá naøo laø pheùp lieät keâ. - Cho HS đọc 1), GV ghi  HS đọc. baûng. - Caáu taïo vaø yù nghóa cuûa caùc boä phaän trong caâu in đậm trên có gì giống nhau ?  + Về cấu tạo : các bộ phận in đậm có kết cấu tương tự. NOÄI DUNG. LIEÄT KEÂ. I. Tìm hieåu chung: Xeùt ví duï sau : Beân caïnh ngaøy, meù tay trái, bát yến hấp đường phèn, để trong khy khảm, khói bay nghi ngút; tráp đồi mồi hình chử nhật, trong ngăn bạc đầy những trầu vàng, cau đậu, rể tía, hai.

(102) - Vieäc taùc giaû neâu neâu ra hàng loạt sự việc tương tự bằng những kết cấu tương tự như trên có tác dụng gì ?. - Bộ phận in đậm trên là pheùp lieät keâ, vaäy pheùp lieät keâ laø gì ? - Laáy ví duï veà moät caâu coù sử dụng phép liệt kê ?. * Tìm hieåu veà caùc kieåu lieät keâ. - Gọi HS đọc 1), GV ghi baûng. - Xeùt veà caáu taïo caùc pheùp lieät keâ trong 2 caâu treân coù gì gioáng nhau ?. - Gọi HS đọc 2), GV ghi baûng. - GV đảo thứ tự các bộ phaän trong pheùp lieät keâ vaø hoûi : xeùt veà yù nghóa thì 2 pheùp lieät keâ treân coù gì khaùc nhau?. nhau. beân naøo oáng thuoác baïc, … + Veà yù nghóa : chuùng cuøng - Veà caáu taïo : caùc boä phaän nói về những đồ vật được in đậm có kết cấu tương tự baøy bieän xung quanh quan nhau. lớn. - Veà yù nghóa : chuùng cuøng nói về những đồ vật được baøy bieän xung quanh quan lớn.  Tác dụng : làm nổi bật sự -Tác dụng : làm nổi bật sự xa hoa của viên quan, đối xa hoa của viên quan, đối lập với tình cảnh của dân lập với tình cảnh của dân phuđang lam lũ ngoài mưa phu đang lam lũ ngoài mưa gioù. gioù.  Laø pheùp lieät keâ - Khaùi nieäm lieät keâ : Lieät keâ  HS nêu ghi nhớ. laø saép xeáp tieáp noái haøng loạt từ hay cụm từ cùng loại Nhà em có trổng nhiều loại để diễn tả được đầy đủ hơn, trái cây như : mận, xoài, sâu sắc hơn những khía coùc,... cạnh khác nhau của thực tế hay của tư tưởng, tình cảm. - Caùc kieåu lieät keâ : - HS đọc 1 nhỏ. + Xeùt theo caáu taïo, coù theå phaân bieät kieåu lieät keâ theo từng cặp với kiểu liệt kê không theo từng cặp.  Xeùt veà caáu taïo : Caâu a) SD + Xeùt veà yù nghóa, coù theå phép liệt kê không theo từng phân biệt kiểu liệt kê tăng cặp, còn câu b) thì Sd phép tiến với liệt kê không tăng tieán. liệt kê theo từng cặp ( với qht và ) Löu yù: Liệt kê là phép tu từ cú phaùp. Caàn phaân bieät pheùp tu  HS đọc. từ liệt kê (liệt kê nhằm tạo giaù trò boå sung cho loøi noùi, câu văn với liệt kê thông thường.  Xeùt veà yù nghóa : 2 pheùp lieät kê khác nhau về mức độ taêng tieán. + Caâu a) coù theå deå daøng thay đổi thứ tự các bộ phận liệt keâ.

(103) + Caâu b) Khoâng theå deã daøng thay đổi các bộ phận liệt kê bởi các Bp liệt kê được sắp xếp theo thứ tự tăng tiến. Từ việc giải 2 BT trên, hãy trình bày kết quả phân loại phép liệt kê bằng sơ đồ hoặc bằng bảng phân loại ? * HÑ 2 : Luyeän taäp. - Gọi HS đọc BT 1. - Cho HS tìm pheùp lieät keâ trong VB “Tinh thaàn yeâu nước của nhân dân ta”.  GV nhaän xeùt. - Gọi HS đọc BT 2. - Hướng dẫn HS tìm phép liệt kê trong đoạn văn.  GV nhaän xeùt. - Gọi HS đọc BT 3. - Hướng dẫn HS đặt câu có sử dụng phép liệt kê trong những tình huống cụ thể.  GV nhaän xeùt.. * HĐ 3: Hướng dẫn tự hoïc. 4. Cuûng coá: Theá naøo laø pheùp lieät keâ? Có những kiểu liệt kê nào ? Cho ví duï minh hoïa. 5. Daën doø: Veà hoïc baøi vaø chuaån bò tieát sau : “Tìm hieåu chung veà vaên baûn haønh chính”. Tuaàn: 30. II. Luyeän taäp : 1) Tìm pheùp lieät keâ : VD : … thời đại Bà Trưng, HS đọc BT 1. Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Quang Trung, … 2) Pheùp lieät keâ theå hieän HS tìm pheùp lieät keâ. những từ ngữ : a) - … dưới lòng đường,  HS đọc BT 2. trên vỉa hè, trong cửa tiệm - Những cu li xe kéo xe  HS tìm pheùp lieät keâ vaø trình bày bằng cách chỉ ra phóng cật lực, đôi bàn chân traàn giaãm laïch baïch treân pheùp lieät keâ mặt đường nóng bỏng;  Gọi HS đọc BT 3. những quả dưa hấu bổ phanh đỏ lòm lòm, … hình  HS đặt câu có sử dụng chữ thập. 3. Ñaët caâu : pheùp lieät keâ. Caûnh ra chôi raát vui nhoän: moät soá baïn gaùi thì nhaûy daây, caùc baïn nam thì chơi đá cầu, một số khác thì chaïy nhaûy,v. v… III. Hướng dẫn tự học: Tìm trong caùc vaên baûn đã học một đoạn văn và một đoạn thơ có sử dụng pheùp lieät keâ vaø phaân tích giá trị của phép tu từ trong vieäc taïo neân giaù trò ngheä thuật của đoạn văn, đoạn thô. HS nêu ghi nhớ.. TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ.

(104) Tieát: 115 Ngày soạn: 24-03-2011. VAÊN BAÛN HAØNH CHÍNH  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : Hiểu biết bước đầu về van bản hành chính và các loại văn bản hành chính thường gặp trong cuoäc soáng. Lưu ý: học sinh đã được biết đến văn bản hành chính là một trong 6 kiểu văn bản (gồm có : tự sự, miêu tả, biểu cảm, lập luận, thuyết minh và văn bản hành chính-công vụ) ở lớp 6) II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: Đặc điểm của văn bản hành chính : hoàn cảnh, mục đích, nội dung, yêu cầu và các loại văn bản hành chính thường gặp trong cuộc sống. 2. Kó naêng: - Nhận biết được các loại văn bản hành chính thường gặp trong đời sống. - Viết được văn bản hành chính đúng quy cách. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA GV 1. Ổn định lớp : (KTSS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Gọi HS đọc dàn ý mà các em đã lập ở tiết trước cho cả lớp nghe. 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HÑ 1 : Tìm hieåu chung. HD tìm hieåu theá naøo laø vaên baûn haønh chính. - Gọi HS đọc thầm và quan saùt, tìm hieåu 3 vaên baûn neâu trong SGK. - Khi nào thì người ta viết các văn bản thông báo, đề nghị và baùo caùo?  Keát luaän : caáp treân khoâng bao gời dùng báo cáo đối với cấp dưới, cấp dưới không dùng thông báo với cấp trên. Đề nghị cũng chỉ dùng trong. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG. TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ VAÊN BAÛN HAØNH CHÍNH I. Tìm hieåu chung:. Đọc thầm, quan sát, tìm hieåu.  + Khi cần truyền đạt 1 vấn đề gì đó thường là quan troïng xuoáng caáp thaáp hơn hoặc muốn cho nhiều người cùng biết , thì người ta duøng vaên baûn thoâng baùo.. - Vaên baûn haønh chính laø loại văn bản được dùng giao dịch hành chính, đóng vai troø quan troïng trong hoạt động giao tiếp xã hội. Văn bản này thường được dùng để truyền đạt nội dung, bày tỏ yêu cầu hoặc ghi lại những sự việc có tính chaát haønh chính – coâng vuï nhaèm giaûi quyeát các mối quan hệ giữa cá nhân với cá nhân, giữa tập thể với tập thể, cá nhân.

(105) trường hợp cấp dưới đề nghị lê + Khi cần đề đạt 1 nguyện cấp trên, cấp thấp đề nghị lên vọng chính đáng nào đó caáp cao. cuûa caù nhaân hay taäp theå đối với cơ quan hoặc cá nhaân coù thaåm quyeàn thì người ta dùng văn bản đề nghị ( kieán nghò ) + Khi caàn thoâng baùo moät vấn đề gì đó lên cấp cao - Loại văn bản đó nhằm mục hơn thì người ta dùng văn ñích gì ? baûn baùo caùo.. với tập thể. - Các loại văn bản hành chính thường gặp là : đơn từ, báo cáo, đề nghị, biên baûn, thoâng baùo, chæ thò, baûn kieåm ñieåm,... - Ñaëc ñieåm cuûa vaên baûn haønh chính laø coù tính khuôn mẫu, được sắp xếp, trình baøy theo moät soá muïc ñích nhaát ñònh. - Ngôn ngữ của văn bản haønh chính giaûn dò, deã  + Thoâng baùo nhaèm phoå hieåu, ñôn nghóa. bieán moät noäi dung. + Đề nghị nhằm đề xuất moät nguyeän voïng, moät yù kieán. + Baùo caùo nhaèm toång keát, - Ba văn ấy có gì giống nhau nêu lên những gì đã làm vaø coù gì khaùc nhau? cho cấp trên được biết  Ba vaên baûn treân coù ñieåm giống nhau ở chỗ hình thức trình bày đều theo một số muïc nhaát ñònh ( theo maãu ); nhöng chuùng khaùc nhau veà muïc ñích, vaø những nội dung cụ thể - Hình thức trình bày của 3 được trình bày trong từng loại văn bản này có gì với văn văn bản. bản truyện và thơ mà em đã được học ?  Các VB trên khác với TP thơ văn trước hết là : thô , vaên duøng hö caáu tưởng tượng, còn các văn baûn naøy khoâng coù duøng hö cấu, tưởng tượng. Ngôn ngữ thơ văn được viết theo phong cách ngôn ngữ nghệ thuật, còn ngôn ngữ của.

(106) caùc vaên baøn treân laø ngoân ngữ hành chính có tính - Em còn thấy những loại VB cách chất chính xác, rõ nào tương tự như 3 loại văn ràng, cụ thể. baûn treân khoâng ?  Chaúng haïnh nhö : bieân baûn, sô yeáu lí lòch, giaáy - Ba văn bản trên người ta gọi khai sinh, hợp đồng, giấy là văn bản hành chính. Từ chứng nhận, … việc trả lời các câu hỏi trên, em haõy ñaëc ñieåm cuûa vaên baûn haønh chính? (muïc ñích, noäi dung, hình thức trình bày) - Gọi hs đọc ghi nhớ. * HÑ 2 : Luyeän taäp .  HS đọc ghi nhớ. - Gọi HS đọc BT. - HD HS xaùc ñònh caùc tình huống cần viết văn bản hành  HS đọc BT. chính vaø teân cuûa vaên baûn haønh chính đó. - GV nhaän xeùt vaø keát luaän.  HS trao đổi nhau và tìm ra câu trả lời. + Trình baøy keát quaû , em khaùc nhaän xeùt baïn. + TH thứ 3 : ghi lại những cảm xúc của mình htường dùng phương thức b. cảm + TH thứ 6 : phải dùng phương thức kể và tả để tái hieän laïi buoåi tham quan * HĐ 3: Hướng dẫn tự học. cho baïn nghe. 4. Cuûng coá: - Theá naøo laø vaên baûn haønh chính ? - Phaân bieät vaên baûn haønh chính với thể loại truyện và thơ đã học ? 5. Daën doø: Chuẩn bị tiết sau và soạn baøi: “Traû baøi vieát soá 6”. Tuaàn : 30. TRAÛ BAØI VIEÁT SOÁ 6. II. Luyeän taäp : Caùc tình huoáng phaûi duøng VB haønh chính : - Tình huoáng 1 : duøng VB thoâng baùo. - Tình huoáng 2 : duøng VB baùo caùo. - Tình huoáng 4 : phaûi vieát ñôn xin nghæ hoïc. - Tình huoáng 5 : duøng VB đề nghị.. III. Hướng dẫn tự học: - Nắm được đặc điểm của vaên baûn haønh chính. - Söu taàm moät soá vaên baûn haønh chính laøm taøi lieäu hoïc taäp..

(107) Tieát : 116 Ngày soạn :.  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : Giúp HS nhận ra những mặt mạnh và yếu của mình thông qua tiết trả bài Tập làm văn. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: Thông qua giờ trả bài GV giúp cho HS nắm vững hơn cách làm bài về lập luận giải thích. 2. Kó naêng: Nhận ra được những chỗ yếu và sửa chữa những lỗi sai, để khắt phục cho bài viết sau được tốt hơn . III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN : 1. Ổn định lớp : ( Kiểm tra sỉ số HS ) . 2. Kieåm tra baøi cuõ : Kieåm tra baøi cuõ cuûa HS. 3. Bài mới : - GV ghi lại đề lên bảng và chỉ ra những chỗ cần giải thích. - Đọc bài văn có số điểm cao và bài văn có số điểm thấp cho cả lớp nghe và nhận xét . - GV choát laïi, HS ruùt kinh nghieäm cho baøi vieát laàn sau. 4. Cuûng coá: Nhaän xeùt baøi laøm cuûa HS moät caùch sô boä vaø ghi ñieåm vaøo soå ñieåm caù nhaân. 5. Daën doø: Về soạn trước bài : “Quan Aâm Thị Kính”.. Tuaàn: 31. VAÊN BAÛN : QUAN AÂM THÒ KÍNH.

(108) Tieát: 117-upload.123doc.net Đọc thêm)) Ngày soạn: 27-03-2011. (Theo Đỗ Bình Trị - Hoàng Hữu Yên -.  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : - Có hiểu biết sơ giản về chèo cổ – một loại hình sân khấu truyền thống. - Bước đầu biết đọc – hiểu vă bản chèo. Nắm được nội dung chính và đặc điểm hình thức Tiêu biểu của đoạn trích. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Sô giaûn veà cheøo coå. - Giá trị nội dung và những đặc điểm nghệ thuật tiêu biểu của vở chèo Quan Âm Thị Kính. - Nội dung, ý nghĩa và một vài đặc điểm nghệ thuật của đoạn trích Nỗi oan hại chồng. 2. Kó naêng: - Đọc diễn kịch bản chèo theo lối phân vai. - Phân tích mâu thuẫn, nhân vật và ngôn ngữ thể hiện trong trích đoạn chèo. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA GV 1. Ổn định lớp : (KTSS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Haõy cho bieát noäi dung, ngheä thuaät vaø yù nghóa vaên baûn “Ca hueá treân soâng höông” theo Haø Aùnh Minh. 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HÑ 1 : Tìm hieåu chung. Đọc và tìm hiểu chú thích.. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG. VAÊN BAÛN: QUAN AÂM THÒ KÍNH (Theo Đỗ Bình Trị - Hoàng Hữu Yên). HS đọc chú thích.. I. Tìm hieåu chung: - Chèo cổ : Loại kịch hát, muùa daân gian, keå chuyeän, diễn tích bằng hình thức sân khấu, được phổ biến rộng rãi ỡ Bắc Bộ. Chèo thường được diễn ở sân đình : giữa trải chiếu, xung quanh bốn mặt là người xem , khoâng coù ph6ng maøn bài trí, quan hệ giữa người diễn và người xem rất gần gũi. Vì thế, người ta gọi là.

(109) * HĐ 2 : Đọc - hiểu văn bản. - Cho HS đọc kĩ nội dung phần tóm tắt vở chèo.  HS đọc phần tóm tắt vở cheøo. - Như vậy đoạn trích thuộc phần mấy của vở chèo ?  Đoạn trích thuộc phần 1. của vở chèo, trước đoạn này là lớp vu quy, TK kết - Trích đoạn nỗi oan hại chồng duyên cùng Thiện Sĩ. có mấy nhân vật ? Những nhaân vaät naøo laø nhaân vaät chính thể hiện xung đột kịch ?  + Trích đoạn có 5 nhân vaät: Thieän Só, Thò Kính, Suøng oâng, Suøng baø vaø Maõng oâng. + Tất cả các nhân vật đều tham gia vaøo quaù ttrình taïo nên xung đột kịch. Nhưng coù 2 nhaân vaät taïo neân xung đột cơ bản của vỡ chèo naøy laø Thò Kính vaø Suøng - Những nhân vật đó thuộc các bà. loại vai nào trong chèo và đại dieän cho ai ?  Suøng baø thuoäc nhaân vaät muï aùc, TK thuoäc nhaân vaät nữ chính trong chèo. Sùng bà là đại diện cho tầng lớp địa chủ phong kiến; TK đại diện cho người lao động, - Em có cảm nhận gì về khung người dân thường. cảnh mở đầu đoạn trích ?  + Khung cảnh mở đầu trích đoạn là cảnh sinh hoạt gia đình ấm cúng, tuy khoâng gaàn guõi vaø phoå bieán. cheøo saân ñình. - Quan aâm Thò kính laø moät vở chèo nổi tiếng. Đoạn trích Noãi oan haïi choàng nằm ở phần thứ nhất của vở chèo này. II. Đọc - hiểu văn bản: 1) Noäi dung : - Mâu thuẫn chủ yếu giữa Suøng baø (meï choàng) vaø Thò Kính (con dâu) thực chất là mâu thuẫn giữa người trên – kẻ dưới, người giàu – kẻ ngheøo, maâu thuaãn giai caáp xaõ hoäi trong gia ñình. - Ñaëc ñieåm moät soá nhaân vaät: + Thị Kính : nhân vật nữ chính, là người vợ hiền diệu đảm đang, rất mực thöông choàng. + Suøng baø : nhaân vaät muï ác, lời nói và hành động cuûa nhaân vaät theå hieän baûn tính taøn nhaãn, thoâ baïo..

(110) như cảnh '' chồng cày vợ cấy " nhưng cũng là ước mô veà haïnh phuùc gia ñình cuûa nhaân daân. + Trong khung caûnh aáy noåi baät leân laø hình aûnh - Qua cử chỉ và lời nói của Thị người vợ thương chồng. Kính ở đây, em có nhận xét gì veà nhaân vaät naøy ?  Những cử chỉ của TK đối với chồng rất ân cần, dịu daøng : khi choàng nguû doïn laïi kæ vaø quaït cho choàng, thấy râu mọc ngược dưới caèm choàng thì baên khoaên, lo lắng về sự dị hình chẳng lành. Nhửng cử chỉ ấy đã làm nổi bật về một người vợ vợ thương chồng, vì choàng. Tình caûm cuûa TK đối với chồng rất chân - Cho HS đọc đoạn " Hú vía, thật, tự nhiên. keà coå maøy … veà cuøng cha con ôi". Em haõy lieät keâ vaø neâu nhận xét về hành động và ngôn ngữ của Sùng bà đối với TK ?  + Về hành động, thì Sùng baø raát taøn nhaån, thoâ baïo : dúi đầu TK xuống, bắt TK ngửa mặt lên, không cho TK phân phua, dúi tay đẩy TK ngaõ khuî xuoáng, … + Về ngôn ngữ : thì ngôn ngữ của Sùng bà đối với TK toàn là đay nghiến, mắng nhiếc, xỉ vả. Dường như mỗi lần mụ cất lời, TK laïi theâm 1 toäi. Muï truùt cho TK đủ tội, không cần hỏi rõ sự tình, không cần biết phaûi traùi. - Theo em, muï ñuoåi TK ñi. 2) Ngheä thuaät : - Xây dựng tình huống kịch tự nhiên. - Xây dựng nhân vật chủ yếu qua ngôn ngữ, cử chỉ, hành động..

(111) ngoài lí do cho rằng TK lập möu gieát choàng ra thì coøn lí do nào khác không ? căn cứ vaøo ñaâu maø em bieát ?  + Coøn coù lí do saâu xa hôn laø quan heä giai caáp. - Qua đó em cho biết Sùng bà là 1 loại người như thế nào ?  Sùng bà là một người rất cay nghiệt, tàn nhẩn, độc aùc, thích khoe doøng gioáng. Muï laø keû taïo ra luaät vaø leä trong gia ñình. - Trong trích đoạn, mấy lần TK kêu oan ? Kêu oan với ai  + TK coù 5 laàn keâu oan. Trong đó thì có bốn lần hướng về mẹ chồng và choàng . + Lần thứ 5 là với kêu oan với cha. - Khi nào thì lời kêu oan của TK mới nhận được sự cảm thoâng ?  Trong 5 lần kêu oan đó, thì lần TK kêu oan với cha là Mãng ông mới nhận được sự cảm thông, nhưng đó lại là sự cảm thông đau khổ và bất lực. Kết cục của nỗi đau là mối tình vợ chồng TK - TS tan vỡ, TK bò ñuoåi ra khoûi nhaø choàng. * Cho Hs đọc đoạn : TK đi theo cha mấy bước nữa … đến heát. - Em hãy tìm những cử chỉ và lời nói bộc lộ rõ tâm trạng của TK khi rời khỏi nhà Sùng bà ?  Những cử chỉ của TK khi bước ra khỏi nhà TS : ( TK daãn cha ñi moät quaõng. Maõng oâng quay laïi) veà cuøng cha con ôi! (TK đi theo cha mấy bước nữa, rồi dừng lại thở than, quay vào nhìn từ cái kỉ đến saùch, thuùng khaâu, roài caàm. 3) YÙ nghóa vaên baûn : Đoạn trích góp phần tái hiện chân thực mâu thuẫn giai cấp, thân phận người phụ nữ qua mối quan hệ hoân nhaân ngaøy xöa..

(112) lấy chiếc áo đang khâu dở boùp chaët trong tay ). Lời nói : " Thương ôi ! Baáy laâu saéc caàm tòch haûo Boãng ai laøm chaên goái leû - Qua cử chỉ và lời nói hay nói loi. " đúng hơn là lời than của TK, đã cho em suy nghĩ gì ? Tất cả những gì từng gắn bó với TK , là bằng chứng cho sự thuỷ chung, hiền dịu của người vợ gời đây đã trở nên xa lạ, nó bỗng nhiên được coi như là dấu hiệu của sự thất tiết. Và có lẽ vì thế mà trong lời than của TK ẩn chứa 1 một nỗi đau đớn tột cùng có lẽ khó - Cảnh cuối cùng trong đoạn có gì gột gữa được. trích laø caûnh gì ? Vieäc TK quyết tâm giả trai để đi tu có yù nghóa gì?  Cảnh cuối của đoạn trích laø caûnh TK laïy cha, laïy meï, roài chít aùo caøi khuy - Đó có phải là con đường giả trai bước vào cửa phật. giúp nhân vật TK thoát khỏi ñau khoå trong XH cuõ khoâng ? - Nêu cảm nghĩ của em khi HS trả lời. hoïc xong vaên baûn cheøo naøy ?  HS đọc ghi nhớ. * HĐ 3: Hướng dẫn tự học. 4. Cuûng coá: - TT lại đoạn trích này ? - Haõy cho bieát noäi dung, ngheä thuaät vaø yù nghóa vaên baûn “Quan Aâm Thò Kính”. 5. Daën doø: Chuaån bò tieát sau : “Daáu chấm lửng và dấu chấm phaåy”.. III. Hướng dẫn tự học: - Söu taàm moät soá baêng hình veà ngheä thuaät cheøo coå. - Vieát caûm nhaän veà moät trong caùc nhaân vaät : Thò Kính, Thieän Só, Suøng baø, Mãng ông ở đoạn trích..

(113) Tuaàn: 31 Tieát: 119 Ngày soạn: 27-03-2011. DẤU CHẤM LỬNG VAØ DẤU CHẤM PHẨY  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : - Hiểu công dụng của dấu chấm lửng và dấu chấm phẩy. - Biết sử dụng đúng dấu chấm lửng và dấu chấm phẩy để phục vụ yêu cầu biểu đạt. Lưu ý: học sinh đã học về dấu chấm lửng và dấu chấm phẩy ở Tiểu học. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: Công dụng của dấu chấm lửng, dấu chấm phẩy trong văn bản. 2. Kó naêng: - Sử dụng dấu chấm lửng, dấu chấm phẩy trong tạo lập văn bản. - Đặt câu có dấu chấm lửng, dấu chấm phẩy. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp : (KTSS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Theá naøo laø lieät keâ? Cho ví duï minh hoïa. 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HÑ 1 : Tìm hieåu chung. Tìm hiểu về dấu chấm lửng. HS đọc - Cho HS đọc 1) - Trong các câu trên dấu chấm a) Chúng ta có quyền tự hào vì những trang lịch sử lửng được dùng để làm gì ? veû vang thời đại Bà Tröng, Baø Trieäu, THÑ, Leâ Lợi, Q. Trung, …  Dấu chấm lửng tỏ ý còn nhiều vị anh hùng DT nữa chöa lieät keâ heát b) Bẩm … quan lớn … đê vỡ mất rồi.  Dấu chấm lửng biểu thị sự ngắt quảng trong lời nói cuûa nhaân vaät do quaù meät và hoảng sợ.. NOÄI DUNG. DẤU CHẤM LỬNG VAØ DAÁU CHAÁM PHAÅY. I. Tìm hieåu chung: * Xeùt caùc ví duï sau: 1a) Chúng ta có quyền tự hào vì những trang lịch sử veû vang thời đại Bà Tröng, Baø Trieäu, THÑ, Leâ Lợi, Q. Trung, …  Dấu chấm lửng tỏ ý còn nhiều vị anh hùng DT nữa chöa lieät keâ heát b) Bẩm … quan lớn … đê vỡ maát roài.  Dấu chấm lửng biểu thị sự ngắt quảng trong lời nói cuûa nhaân vaät do quaù meät và hoảng sợ. c) Cuốn tiểu thuyết được.

(114) c) Cuốn tiểu thuyết được vieát treân … böu thieáp.  Dấu chấm lửng làm giãn nhòp ñieäu caâu vaên chuaån bò cho sự xuất hiện bất ngờ của từ bưu thiếp. - Từ các bài tập trên em hãy ruùt ra coâng duïng cuûa daáu chấm lửng ?  HS nêu mục ghi nhớ. - Gọi HS lấy VD trường hợp có sử dụng dấu chấm lửng.  Nhaø em troàng raát nhieàu cây ăn trái: mận, xoài, … * Tìm hieåu veà daáu chaám phaåy. - Gọi HS đọc 1) HS đọc. - Trong các câu trên dấu chấm  a) Dấu chấm phẩy được phẩy được dùng để làm gì ? dùng để đánh dấu ranh Có thể thay nó bằng dấu phẩy giới giữa các vế của một được không ? câu ghép có cấu tạo phức taïp. b) Dấu chấm phẩy được dùng để ngăn cách các bộ phaän trong moät pheùp lieät kê phức tạp, nhằm giúp người đọc hiểu được các boä phaän, caùc taàng baäc yù - Từ đó em cho biết công dụng trong khi liệt kê. cuûa daáu chaám phaåy? - Cho HS lấy ví dụ trường hợp  HS nêu ghi nhớ. sử dụng dấu chấm phẩy.. * HÑ 2 : Luyeän taäp. - Gọi HS đọc BT 1. - HD xaùc ñònh coâng duïng cuûa dấu chấm lửng. - Nhận xét , sửa đúng. - Cho HS đọc BT 2. - HD xaùc ñònh coâng duïng cuûa daáu chaám phaåy. - Nhận xét , sửa đúng - Cho HS đọc và HD các em viết một đoạn văn có sử dụng.  Trong cuoäc soáng, ai cuõng coù khaû naêng rieâng ; ai cuõng coù caù tính rieâng cuûa mình.. vieát treân … böu thieáp.  Dấu chấm lửng làm giãn nhòp ñieäu caâu vaên chuaån bò cho sự xuất hiện bất ngờ của từ bưu thiếp. - Dấu chấm lửng dùng để: + Tỏ ý còn nhiều sự vật, hiện tượng tương tự chưa lieät keâ heát. + Thể hiện chỗ lời nói bỏ dở hay ngập ngừng, ngắt quaõng. + Laøm giaõn nhòp ñieäu caâu văn, chuẩn bị cho sự xuất hiện của một từ ngữ biểu thị nội dung bất ngờ hay hài hước, châm biếm. - Dấu chấm phẩy dùng để: + Đánh dấu ranh giới giữa caùc veá cuûa moät caâu gheùp có cấu tạo phức tạp. + Đánh dấu ranh giới giữa caùc boä phaän trong moät phép liệt kê phức tạp.. II. Luyeän taäp : 1a) Dấu chấm lửng biểu thị HS đọc . lời nói ngắt quảngdo sợ  HS xaùc ñònh coâng duïng haõi, luùng tuùng. b) Dấu chấm lửng biểu thị của dấu chấm lửng. câu nói bị bỏ dở  HS đọc. c) Dấu chấm lửng biểu thị  HS xác định công dụng sự liệt kê chưa đầy đủ 2. Caùc daáu chaám phaåy cuûa daáu chaám phaåy. trong bài tập được dùng để ngaên caùch caùc veá cuûa.

(115) dấu chấm lửng và dấu chấm phaåy.  HS viết đoạn văn ở nhà. * HĐ 3: Hướng dẫn tự học. 4. Cuûng coá: - Neâu coâng duïng cuûa daáu chấm lửng ? - Neâu coâng duïng cuûa daáu chaám phaåy ? 5. Daën doø: - Hoïc baøi vaø laøm baøi taäp - Chuaån bò baøi : “Vaên baûn đề nghị”.. Tuaàn: 31 Tieát: 120 Ngày soạn: 27-03-2011. những câu ghép có cấu tạo phức tạp. 3) Viết đoạn văn về ca Huế trên sông Hương có sử dụng dấu chấm lừng và daáu chaám phaåy. III. Hướng dẫn tự học: Viết một đoạn văn miêu tả trong đó có sử dụng dấu chấm lửng và daáu chaám phaåy.. VĂN BẢN ĐỀ NGHỊ  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Tìm hiểu sâu hơn về văn bản hành chính ở kiểu văn bản đề nghị. - Hiểu các tình huống cần viết văn bản đề nghị. - Biết cách viết một văn bản đề nghị đúng quy cách. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: Đặc điểm của văn bản đề nghị : hoàn cảnh, mục đích, yêu cầu, nội dung và cách làm loại văn bản này. 2. Kó naêng: - Nhận biết văn bản đề nghị. - Viết văn bản đề ngị đúng quy cách. - Nhận ra được những sai sót thường gặp khi viết văn bản đề nghị. - Suy nghĩ, phê phán, sáng tạo: phân tích, bình luận và đưa ra ý kiến cá nhân về đặc điểm, tầm quan trọng của văn bản đề nghị. - Giao tiếp / ứng xử với người khác hiệu quả bằng văn bản đề nghị (phù hợp với mục đích, hoàn cảnh và đối tượng giao tiếp). III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA GV 1. Ổn định lớp : (KTSS).. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG.

(116) 2. Kieåm tra baøi cuõ : Theá naøo laø vaên baûn haønh chính? Ñaëc ñieåm cuûa vaên baûn haønh chính. 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HÑ 1 : Tìm hieåu chung. Tìm hieåu ñaëc ñieåm cuûa VB đề nghị. - Gọi hs đọc 2 VB trong HS đọc. sgk? Từ 2 Vb trên cho biết viết Để đề đạt một nguyện Vb đề nghị để làm gì ? vọng chính đáng mong được xem xét, giải quyết. - Yêu cầu cần đáp ứng của  Theo moät soá coät muïc qui 1 Vb đề nghị là những gì ? định, ngôn ngữ ngắn gọn, ( về nội dung và hình thức ) roõ raøng. - Em hãy nêu một số trường hợp trong học tập và trong sinh hoạt ở trường em mà  HS lấy ví dụ về những thấy cần viết Vb đề nghị ? trường hợp cần viết VB đề nghị. ( sửa bảng, bàn ghế, phụ đạo, … ) - Cho HS đọc 3. Theo em tình huoáng naøo laø  Caùc tình huoáng b) vaø c) laø cần viết VB đề nghị ? viết VB đề nghị. * Cách làm VB đề nghị : - Ở VB trên các cột mục trong Vb đề nghị được trình bày theo thứ tự nào ? Cả 2 VB có những điểm gì giống  + Giống nhau ở cách trình nhau vaø khaùc nhau ? baøy caùc muïc vaø khaùc nhau ở nội dung cụ thể. - Theo em những phần nào laø quan troïng trong caû 2 VB Đó là những nội dung : Ai đề nghị ? đề nghị ? Đề nghị ai ? Đề nghị điều gì ? Đề nghị để. VĂN BẢN ĐỀ NGHỊ. I. Tìm hieåu chung: - Văn bản đề nghị được tạo lập để gửi lên các cấp có thẩm quyền để nêu ý kiến cá nhân hoặc tập thể về một nhu cầu, quyền lợi chính đáng của cá nhân hay tập thể đó. - Văn bản đề ngị cần trình baøy trang troïng, ngaén goïn, saùng suûa theo moät soá muïc quy ñònh saün. Noäi dung trình baøy khoâng neân maùy moùc nhưng phải đủ các mục : người đề nghị, người được đề nghị (hoặc cấp được đề nghị) và nội dung đề nghị..

(117) laøm gì ? - Cho HS đọc dàn mục của một VB đề nghị và phần löu yù , GV choát laïi.  HS đọc và nêu cách làm một Vb đề nghị. - Từ đó em cho biết cách làm 1 VB đề nghị ?  Đọc ghi nhớ. * HÑ 2 : Luyeän taäp.  HS đọc BT. - Cho HS đọc BT 1. - Cho HS chỉ ra sự giống nhau và khác nhau giữa đơn  HS chỉ ra sự giống nhau từ và Vb đề nghị. và khác nhau giữa đơn từ - Nhaän xeùt. và Vb đề nghị. - Cho HS đọc BT 2 và phát biểu về một số lỗi thường  HS chỉ ra những lỗi gặp trong VB đề nghị thường gặp trong VB đề nghò. * HĐ 3: Hướng dẫn tự học. 4. Cuûng coá: - Neâu ñaëc ñieåm cuûa VB đề nghị ? - Nhaéc laïi daøn muïc cuûa VB đề nghị và cho biết đâu là những phần quan trong khoâng theå thieáu trong VB đề nghị ? 5. Daën doø: Hoïc baøi vaø chuaån bò baøi: “OÂn taäp Vaên hoïc”.. II. Luyeän taäp : 1) + Gioáng nhau : xuaát phaùt từ yêu cầu và nguyện vọng chính đáng. + Khaùc nhau : moät beân laø nguyeän voïng cuûa moät caù nhaän, moät beân laø nhu caàu cuûa moät taäp taäp theå 2) Những lỗi thường gặp trong VB đề nghị : lí do chưa chính đáng, sai nơi gởi, khoảng cách giữa các mục, thieáu noäi dung, … III. Hướng dẫn tự học: - Nắm được đặc điểm văn bản đề nghị. - Sưu tầm một số văn bản đề nghò laøm taøi lieäu hoïc taäp..

(118) Tuaàn: 32 Tieát: 121 Ngày soạn: 12-03-2011. OÂN TAÄP PHAÀN VAÊN  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: Nắm được hệ thống văn bản, giá trị tư tưởng, nghệ thuật của các tác phẩm văn học, về đặc trưng thể loại của các văn bản, những quan niệm về văn chương, về sự giàu đẹp của tiếng Việt trong các văn bản thuộc chương trình ngữ văn 7. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Một số khái niệm thể loại liên quan đến đọc – hiểu văn bản như ca dao, dân ca, tục ngữ, thơ trữ tình, thơ Đường luật, thơ lục bát, thơ song thất lục bát ; phép tương phản và pheùp taêng caáp trong ngheä thuaät . - Sơ giản về thể loại thơ Đường luật . - Hệ thống văn bản đã học, nội dung cơ bản và đặc trưng thể loại ở từng văn bản. 2. Kó naêng: - Hệ thống hóa, khái quát hóa kiến thức về các văn bản đã học. - So sánh, ghi nhớ, học thuộc lòng các văn bản tiêu biểu. - Đọc – hiểu các văn bản tự sự, miêu tả, biểu cảm, nghị luận ngắn. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp : (KTSS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Goïi 2 HS hoûi laïi kieán thức cũ về phần văn trong HS lần lượt trả lời. HK II. 3. Bài mới : Giới thiệu bài : - HÑ 1 : Heä thoáng hoùa kiến thức. Cho HS đọc các câu hỏi trong noäi dung oân taäp ( 6 Câu ), dành một khoảng thời gian chừng 7 phút để các em đọc và suy ngẫm về caùc caâu hoûi cuõng nhö ñònh HS đọc. phương hướng làm bài.. NOÄI DUNG. OÂN TAÄP PHAÀN VAÊN. I. Hệ thống hóa kiến thức: - Keå teân caùc taùc phaåm vaên học đã học (lập bảng). - Hệ thống các thể loại đã hoïc. - Giaù trò noäi dung ñaëc ñieåm hình thức nổi bật của các văn bản tục ngữ, ca dao dân ca, thơ trữ tình đã học (lập baûng). - Giaù trò noäi dung ñaëc ñieåm.

(119) * HÑ 2: Luyeän taäp. GV tieán haønh hoûi vaø hướng dẫn để các em về tự soạn các câu hỏi trên thành đề cương ngắn gọn để học ở nhà. - Câu 1 : Trước tiên là tự nhớ lại tên các TP đã học ghi vào vở, sau đó đối chiếu với mục mục để bổ sung, hoàn chỉnh ( theo HS tự nhớ lại tên văn bản và tác giả, sau đó đối chiếu maãu ). với sgk để bổ sung sửa chữa lại cho đúng. - Caâu 2 : HD caùc em xem laïi caùc chuù thích veà caùc theå loại thơ và biện pháp nghệ HS xem lại các chú thích về thuật sau đó ghi vào vở . các thể loại thơ. - Câu 3 : HD để HS xem lại về các chủ đề ca dao dân ca vaø caùc caâu ca dao cuï theå trong từng cụm bài để từ đó rút ra những thái độ, tình Xem lại các định nghĩa ca cảm thể hiện trong đó. dao daân ca... - Caâu 4 : HD caùc em ruùt ra những kinh nghiệm của nhaân daân theå hieän trong caùc câu tục ngữ về thiên nhiên, lao động sản xuất, con Nhắc lại định nghĩa về tục người và Xh. ngữ. - Câu 5 : HD các em từ các bài thơ , trích đoạn của các TP VN và của TQ để tiến đến nêu những giá trị tư tưởng, tình cảm thể hiện HS nêu giá trị tư tưởng và. hình thức nổi bật của các văn bản văn xuôi đã học (laäp baûng). II. Luyeän taäp: - Phaùt bieåu caûm nghó veà caùc vấn đề được đề cập đến trong các văn bản đã học : + Sự giàu đẹp của tiếng Việt. + YÙ nghóa vaên chöông.. - Viết đoạn văn trình bày caûm nghó cuûa baûn thaân veà giaù trò noäi dung, ngheä thuaät cuûa moät trong soá caùc taùc phẩm đã học..

(120) trong đó.. tình caûm veà caùc taùc phaåm Vieät Nam.. - Câu 6 : Hướng dẫn các em lập bảng thống kê ở các HS lập bảng thống kê về TP laø vaên xuoâi theo maãu. caùc taùc phaåm Vieät Nam theo  GV qui định thời gian để mẫu. các em về xây dựng các câu hỏi trên thành để cöông ( trước thi HK 2 ). * HĐ 3: Hướng dẫn tự hoïc. 4. Cuûng coá : Goïi 2 HS hoûi laïi noäi dung baøi hoïc 5. Daën doø : - Làm thành đề cương một cách ngắn gọn ở các caâu treân. - Chuaån bò tieát sau : “Daáu gaïch ngang”.. Tuaàn: 32 Tieát : 122 Ngày soạn : 12-03-2011. I. Hướng dẫn tự học: - Hoïc thuoäc loøng moät soá đoạn thơ, đoạn văn hay trong các văn bản đã học. - Nhớ được 50 từ Hán Việt thoâng duïng.. DAÁU GAÏCH NGANG  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Hieåu coâng duïng cuûa daáu gaïch ngang. - Phân biệt dấu gạch ngang với dấu gạch nối. - Biết sử dụng dấu gạch ngang để phục vụ yêu cầu cần biểu đạt. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: Coâng duïng cuûa daáu gaïch ngang trong vaên baûn. 2. Kó naêng: - Phân biệt dấu gạch ngang với dấu gạch nối. - Sử dụng dấu gạch ngang trong tạo lập văn bản. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN :.

(121) HOẠT ĐỘNG CỦA GV 1. Ổn định lớp : (KTSS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Thế nào là dấu chấm lửng vaø daáu chaám phaåy? Coâng dụng của dấu chấm lửng và daáu chaám phaåy ? 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * Hoạt động 1 : Tìm hiểu về coâng duïng cuûa daáu gaïch ngang. - Gọi HS đọc BT. - Cho bieát daáu gaïch ngang trong các câu trên được dùng để làm gì ?. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG. DAÁU GAÏCH NGANG.  HS đọc. a) Dấu gạch ngang được dùng để đánh dấu bộ giải thích ( Đẹp quá đi, mùa xuaân ôi - muøa xuaân cuûa HN thaân yeâu ). b) Dấu gạch ngang được dùng để đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật. c) Dấu gạch ngang được dùng để liệt kê ( Liệt kê coâng duïng cuûa daáu chaám lững ). d) Dấu gạch ngang được dùng để nối các bộ phận trong moät lieân doanh (Varen - Phan Boäi Chaâu).. - Qua phaàn tìm hieåu treân haõy cho bieát veà coâng duïng cuûa  HS neâu caùc coâng duïng cuûa daáu gaïch ngang ? daáu gaïch ngang. - Thử lấy ví dụ về trường một một câu có sử dụng dấu Tuyến đường Đại Ân 2gạch ngang ? Long Phú dài chừng 11 Km. - Gọi HS đọc lại toàn bộ ghi  HS nêu ghi nhớ. nhớ. * Phaân bieät daáu gaïch ngang với dấu gạch nối.. I. Tìm hieåu chung: * Xeùt caùc ví duï sau: a) Đẹp quá đi, mùa xuân ôi - muøa xuaân cuûa HN thaân yeâu.  Dấu gạch ngang được dùng để đánh dấu bộ giải thích b) - Bẩm, dễ có khi đê vỡ ! - Maëc keä !  Dấu gạch ngang được dùng để đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật. c) Dấu gạch ngang được dùng để liệt kê ( Liệt kê coâng duïng cuûa daáu chaám lững ). d) .. Va-ren _ Phan Boäi Chaâu…  Dấu gạch ngang được dùng để nối các bộ phận trong moät lieân doanh ( Varen _ Phan Boäi Chaâu ). - Daáu gaïch ngang coù những công dụng sau: + Đặc ở giữa câu để đánh daáu boä phaän chuù thích, giaûi thích trong caâu. + Đặt ở đầu câu để đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật hoặc đẻ liệt kê. + Nối các từ nằm trong moät lieân danh. - Caàn phaân bieät daáu gaïch ngang vaø daáu gaïch noái:.

(122) - Trong ví duï d) treân, daáu gạch nối giữa các tiếng trong từ “Va-ren” được dùng để laøm gì ?  Dấu gạch nối được dùng để noái caùc tieáng trong teân rieâng nước ngoài ( Va-ren ). - Nhaän xeùt veà caùch vieát cuûa dấu gạch nối so với dấu gaïch ngang.  Daáu gaïch noái khi vieát thì theå hieän treân giaáy ngaén hôn daáu gaïch ngang. - Gọi HS nêu ghi nhớ.  HS nêu ghi nhớ. * HÑ 2: Luyeän taäp .  HS đọc BT1. - Gọi HS đọc BT1. - HD caùc em neâu coâng duïng cuûa daáu gaïch ngang trong  Chæ ra caùc coâng duïng cuûa caùc caâu. daáu gaïch ngang. - Cho caùc em leân baûng trình  Leân baûng trình baøy. baøy BT.  Nhaän xeùt. d) Dùng để nối các bộ phận trong 1 lieân doanh. e) Dùng để nối các bộ phận trong 1 lieân doanh. HS đọc BT 2. - Gọi HS đọc BT2. - HD caùc em neâu coâng duïng cuûa daáu gaïch noái trong caùc  Neâu coâng duïng cuûa daáu caâu. - Cho các em trả lời. gaïch noái. - Nhaän xeùt . - Gọi HS đọc BT3.  HS đọc BT3. - Cho các em đọc câu mình ñaët.  Ñaët caâu coù duøng daáu gaïch  Nhaän xeùt. ngang. * HĐ 3: Hướng dẫn tự học. 4. Cuûng coá : - Neâu coâng duïng cuûa daáu gaïch ngang. - Daáu gaïch ngang vaø daáu gaïch noùi khaùc nhau nhö theá HS trả lời. naøo ? 5. Daën doø : Veà hoïc baøi chuaån bò baøi :. + Daáu gaïch noái khoâng phaûi laø moät daáu caâu. Noù duøng để nối các tiếng trong những từ mượn gồm nhiều tieáng. + Daáu gaïch noái ngaén hôn daáu gaïch ngang.. II. Luyeän taäp : 1.Coâng duïng cuûa daáu gaïch ngang : a) Dùng để dánh dấu bộ phaän chuù thích, giaûi thích. b) Dùng để dánh dấu bộ phaän chuù thích, giaûi thíc c) Dùng để đánh dấu lời nói trực tiếp của các nhân vật và dùng để chú thích. 2.Coâng duïng cuûa daáu gaïch noái : Dấu gạch nối được dùng để nối các tiếng trong tên riêng nước ngoài ( Béc-lin, An-daùt, Lo-ren ). 3) Ñaët caâu coù duøng daáu gaïch ngang:. III. Hướng dẫn tự học: Viết một đoạn văn ngắn trong đó có sử dụng daáu gaïch ngang vaø daáu gaïch noái..

(123) “OÂn taäp Tieáng Vieät”. Tuaàn: 32 Tieát : 123 Ngày soạn : 16-03-2011. OÂN TAÄP PHAÀN TIEÁNG VIEÄT   . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: Hệ thống hóa kiến thức đã học về các kiểu câu, các kiểu câu đơn. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Caùc daáu caâu. - Caùc kieåu caâu ñôn. 2. Kó naêng: Lập sơ đồ hệ thống hóa kiến thức. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN : HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp : (KTSS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : - Neâu coâng duïng cuûa daáu gaïch ngang. - Daáu gaïch ngang vaø daáu gaïch noùi khaùc nhau nhö theá HS trả lời. naøo ? 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HÑ 1: Heä thoáng hoùa kiến thức. * Haõy cho bieát caùc kieåu caâu đơn đã học. - Phân loại câu đơn theo mục đích nói gồm những Caâu nghi vaán, caâu traàn loại câu nào? thuaät, caâu caàu khieán, caâu caûm thaùn. - Phân loại theo cấu tạo gồm mấy loại? Hai loại : Câu bình thường * Cho biết các dấu câu đã và câu đặc biệt. hoïc. - Haõy cho bieát caùc daáu caâu? Daáu chaám, daáu phaåy, daáu. NOÄI DUNG. OÂN TAÄP PHAÀN TIEÁNG VIEÄT. I. Hệ thống hóa kiến thức: - Lập sơ đồ về các dấu câu. - Lập sơ đồ về các kiểu câu ñôn : + Phân loại theo mục đích noùi. + Phân loại theo cấu tạo..

(124) chấm phẩy, dấu chấm lửng, daáu gaïch ngang. * HĐ 2: Hướng dẫn tự hoïc. 4. Cuûng coá: - Phân loại câu đơn theo mục đích nói gồm những HS trả lời. loại câu nào? - Phân loại theo cấu tạo HS trả lời. HS trả lời. gồm mấy loại? - Haõy cho bieát caùc daáu caâu? 5. Daën doø: Veà hoïc baøi vaø chuaån bò baøi : “Vaên baûn baùo caùo”.. Tuaàn: 32 Tieát : 124 Ngày soạn : 16-03-2011. II. Hướng dẫn tự học: - Naém chaéc caùc khaùi nieäm liên quan đến dấu câu, các kieåu caâu ñôn. - Nhaän bieát caùc daáu caâu, các kiểu câu đơn phân loại theo muïc ñích noùi vaø phaân loại theo cấu tạo trong văn baûn. - Xác định được mục đích sử dụng các dấu câu, các kieåu caâu. - Phaân tích taùc duïng cuûa việc sử dụng các kiểu câu ñôn trong vaên baûn.. VAÊN BAÛN BAÙO CAÙO   . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Tìm hiểu sâu hơn về văn bản hành chính ở kiểu văn bản báo cáo. - Hieåu caùc tình huoáng caàn vieát vaên baûn baùo caùo. - Biết viết một văn bản báo cáo đúng quy cách. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: Đặc điểm của văn bản báo cáo : hoàn cảnh, mục đích, yêu cầu, nội dung và cách làm loại văn bản này. 2. Kó naêng: - Nhaän bieát vaên baûn baùo caùo. - Viết văn bản báo cáo đúng quy cách. - Nhận ra được những sai sót thường gặp khi viết văn bản báo cáo. - Suy nghĩ, phê phán, sáng tạo: phân tích, bình luận và đưa ra ý kiến cá nhân về đặc điểm, tầm quan trọng của văn bản báo cáo. - Giao tiếp / ứng xử với người khác hiệu quả bằng văn bản báo cáo (phù hợp với mục đích, hoàn cảnh và đối tượng giao tiếp)..

(125) III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN : HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp : (KTSS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Haõy cho bieát ñaëc ñieåm HS trả lời. của văn bản đề nghị? 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HÑ 1: Tìm hieåu chung. Gọi HS đọc văn bản 1,2 HS đọc. và trả lời câu hỏi. Báo cáo về những việc đã - Viết báo cáo để làm gì? làm được. - Baùo caùo caàn phaûi chuù yù những yêu cầu gì về nội dung và hình thức trình  Quốc hiệu và tiêu ngữ, địa baøy? ñieåm ngaøy thaùng naêm, teân văn bản, nơi nhận, người tổ chức báo cáo, lí do, chữ kí và họ tên người báo cáo. - Em đã viết báo cáo lần naøo chöa? Haõy daãn ra moät số trường hợp cần viết báo cáo trong sinh hoạt và học Em đã viết báo cáo rồi. tập ở trường lớp em? “Trường hợp đóng quỹ hạt thóc vàng của lớp” - Trong caùc tình huoáng sau tình huoáng naøo caàn phaûi Trường hợp b cần viết văn vieát vaên baûn baùo caùo? baûn baùo caùo. - Vaên baûn baùo caùo caàn phaûi Cần phải sáng sủa, cân đối nhö theá naøo? ở các phần. * HÑ 2: Luyeän taäp. - Sưu tầm và giới thiệu trước lớp một văn bản báo cáo nào đó (chỉ ra các nội dung, hình thức, phần, mục được trình bày trong văn. NOÄI DUNG. VAÊN BAÛN BAÙO CAÙO. I. Tìm hieåu chung: - Báo cáo thường là bản tổng hợp trình bày tình hình, sự việc và các kết quả đạt được của một cá nhân hay taäp theå . - Baûn baùo caùo caàn trình baøy trang troïng, roõ raøng vaø saùng suûa theo moät soá muïc quy ñònh saün. Noâïi dung khoâng nhất thiết phải trình bày đầy đủ tất cả, nhưng cần chú ý các mục : người báo cáo, người nhận báo cáo, kết quaû.. II. Luyeän taäp: - Nhaän bieát caùc vaên baûn baùo cáo thường gặp. - Xaùc ñònh tình huoáng caàn sử dụng văn bản báo cáo. - Vieát vaên baûn baùo caùo cuï theå..

(126) bản đó).. HS trình bày văn bản đã sưu - Sửa lại một văn bản báo tầm được trước lớp. cáo cho đúng quy cách.. - Neâu vaø phaân tích caùc loãi caàn traùnh khi vieát vaên baûn baùo caùo? HS neâu. * HĐ 3: Hướng dẫn tự hoïc. 4. Cuûng coá:. III. Hướng dẫn tự học: - Nắm được đặc điểm văn baûn baùo caùo. - Söu taàm moät soá vaên baûn baùo caùo laøm taøi lieäu hoïc taäp.. - Baùo caùo caàn phaûi chuù yù những yêu cầu gì về nội dung và hình thức trình HS trả lời. baøy? - Văn bản báo cáo cần phải HS trả lời. nhö theá naøo? 5. Daën doø: Veà hoïc baøi vaø chuaån bò baøi : “Luyeän taäp laøm vaên bản đề nghị và báo cáo”.. Tuaàn: 33 Tieát : 125 - 126 Ngày soạn : 28-03-2011. LUYEÄN TAÄP LAØM VĂN BẢN ĐỀ NGHỊ VAØ BÁO CÁO   . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Nắm được cách thức làm hai loại văn bản đề nghị và báo cáo. - Biết ứng dụng các văn bản đề nghị, báo cáo và các tình huống cụ thể. - Tự rút ra những lỗi thường mắc, phương hướng và cách sửa chữa các lỗi thường mắc khi viết hai loại văn bản trên. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Tình huống viết văn bản đề nghị và báo cáo. - Cách làm văn bản đề nghị và báo cáo . Tự rút ra những lỗi thường mắc khi viết hai loại văn bản này. - Thấy được sự khác nhau giữa hai loại văn bản trên. 2. Kó naêng: - Rèn kĩ năng viết một văn bản đề nghị và báo cáo đúng quy cách. - Suy nghĩ, phê phán, sáng tạo: phân tích, bình luận và đưa ra ý kiến cá nhân về đặc điểm, tầm quan trọng của văn bản đề nghị và báo cáo..

(127) - Giao tiếp / ứng xử với người khác hiệu quả bằng văn bản đề nghị và báo cáo (phù hợp với mục đích, hoàn cảnh và đối tượng giao tiếp). III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN : HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp : (KTSS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Haõy cho bieát ñaëc ñieåm của văn bản đề nghị và văn HS trả lời. baûn baùo caùo? 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HÑ 1: Cuûng coá kieán thức. Xem laïi baøi 28, 29, 30 vaø trả lời các câ hỏi sau : - Mục đích viết văn bản đề nghò vaø vaên baûn baùo caùo coù Khác nhau về thể loại. gì khaùc nhau? - Nội dung văn bản đề nghị vaø vaên baûn baùo caùo coù gì Khaùc nhau veà noäi dung vaø lí khaùc nhau? do vieát. - Hình thức trình bày của văn bản đề nghị và văn bản baùo caùo coù gì gioáng vaø khaùc Hình thức trình bày của hai nhau? vaên baûn naøy coù ñieåm gioáng vaø khaùc nhau: - Gioáng nhau : Quốc hiệu và tiêu ngữ, địa ñieåm ngaøy thaùng naêm, teân văn bản, nơi nhận, người tổ chức báo cáo, lí do, chữ kí và họ tên người báo cáo. - Khaùc nhau : Veà noäi dung. - Cả hai loại văn bản trên cần tránh những sai sót gì ? những mục nào cần chú ý Trình bày đầy đủ các mục trong mỗi loại văn bản? chính. Mục cần lưu ý : người báo cáo (đề nghị), người. NOÄI DUNG. LUYEÄN TAÄP LAØM VAÊN BAÛN ĐỀ NGHỊ VAØ BÁO CÁO. I. Củng cố kiến thức: - Yeâu caàu cuûa vaên baûn haønh chính. - Sự khác nhau giữa văn baûn haønh chính vaø vaên baûn baùo caùo..

(128) nhận báo cáo (đề nghị), kết quaû. * HÑ 2: Luyeän taäp. - Haõy neâu moät tình huoáng thường gặp trong cuộc sống maø em cho laø phaûi laøm vaên bản đề nghị và một tình huoáng phaûi vieát baùo caùo (khoâng laëp laïi caùc tình huống đã có trong SGK).. - Từ tình huống cụ thể đó, hãy viết một văn bản đề nghò vaø moät vaên baûn baùo cáo (chuẩn bị ở nhà để trình bày trước lớp).. - Chỉ ra những chỗ sai trong việc sử dụng các văn bản sau ñaây..  + Sàn nhà lớp học bị hỏng (viết văn bản đề nghị). + Báo cáo về việc lớp tổ chức học nhóm vào giờ ngoại khóa (viết văn bản baùo caùo).. II. Luyeän taäp: - Xác định đúng văn bản đề nghò vaø vaên baûn baùo caùo trong số các văn bản đã hoïc. - Từ một tình huống cụ thể, xác định đúng loại văn bản (đề nghị và báo cáo) cần laäp. - Hoàn thành một văn bản đề nghị đúng quy cách. - Hoàn thành một văn bản báo cáo đúng quy cách.. HS chọn một tình huống để viết văn bản đề ngị hay báo caùo.. + Trường hợp a, c viết văn bản đề nghị. + Trường hợp b viết văn bản baùo caùo.. * HĐ 3: Hướng dẫn tự hoïc. 4. Cuûng coá: - Haõy neâu moät tình huoáng thường gặp trong cuộc sống maø em cho laø phaûi laøm vaên bản đề nghị và một tình huoáng phaûi vieát baùo caùo (khoâng laëp laïi caùc tình HS trả lời. huống đã có trong SGK). - Từ tình huống cụ thể đó, hãy viết một văn bản đề nghị và một văn bản báo cáo (chuẩn bị ở nhà để trình HS vieát vaên baûn.. III. Hướng dẫn tự học: Phát hiện và sửa chữa caùc loãi trong moät vaên baûn đề nghị và văn bản báo cáo..

(129) bày trước lớp). 5. Daën doø: Veà hoïc baøi vaø chuaån bò baøi : “OÂn taäp phaàn Taäp laøm vaên”.. Tuaàn: 33 Tieát : 127 - 128 Ngày soạn : 28-03-2011. OÂN TAÄP PHAÀN TAÄP LAØM VAÊN   . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: Khái quát, hệ thống hóa kiến thức về văn bản biểu cảm và văn nghị luận. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Hệ thống kiến thức về văn bản biểu cảm. - Hệ thống hóa kiến thức về văn nghị luận. 2. Kó naêng: - Khái quát, hệ thống các văn bản biểu cảm và nghị luận đã học. - Laøm baøi vaên bieåu caûm vaø vaên nghò luaän. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN : HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp : (KTSS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : - Hình thức trình bày của văn bản đề nghị và văn bản baùo caùo coù gì gioáng vaø khaùc nhau? - Cả hai loại văn bản trên cần tránh những sai sót gì ? những mục nào cần chú ý HS trả trả lời. trong mỗi loại văn bản? 3. Bài mới : Giới thiệu bài :. NOÄI DUNG. OÂN TAÄP PHAÀN TAÄP LAØM VAÊN.

(130) * HĐ 1:Củng cố kiến thức. - Haõy ghi laïi teân caùc baøi văn biểu cảm được học và đọc trong Ngữ văn 7, tập 1 (chæ ghi caùc baøi vaên xuoâi). - Chọn trong các bài văn đó moät baøi maø em thích, vaø cho bieát vaên bieåu caûm coù những đặc đặc điểm gì?. HS ghi laïi caùc vaên baûn thuộc thể loại văn xuôi.. Văn biểu cảm có những đặc điểm : các yếu tố tự sự và bieåu caûm ñan xen vaøo nhau.. Yeáu toá mieâu taû coù vai troø laø - Yeáu toá mieâu taû coù vai troø laøm cho tính caùch vaø haønh động của nhân vật được bộc gì trong vaên bieåu caûm? loä roõ trong taùc phaåm. Yếu tố tự sự nó có nhiệm - Yếu tố tự sự có ý nghĩa gì vụ dẫn dắt đến các tình huoáng xaûy ra. trong vaên bieåu caûm? - Khi muoán baøy toû tình thương yêu, lòng ngưỡng mộ, ngợi ca đối với một con người, sự vật, hiện tượng thì em phải nêu được điều gì Nêu được tình cảm của con của con người, sự vật , hiện người hoặc sự vật hiện tượng đã thể hiện cụ thể trong một tượng đó. tác phẩm nào đó.. * HÑ 2: Luyeän taäp. - Trong baøi vaên nghò luaän, Trong baøi vaên nghò luaän phải có những yếu tố cơ phải có yếu tố tự sự và miêu taû. baûn naøo?. - Luaän ñieåm laø gì? Haõy cho bieát trong caùc caâu a, b, c Luaän ñieåm laø yeáu toá quan caâu naøo laø luaän ñieåm vaø troïng trong baøi vaên nghò luaän. Caâu a laø luaän ñieåm. Vì giaûi thích vì sao? noù laø caâu then choát thaâu toùm nội dung toàn bài.. I. Củng cố kiến thức: - Heä thoáng laïi caùc vaên baûn bieåu caûm (chæ ghi caùc vaên bản văn xuôi ) đã học trong chương trình Ngữ văn 7 (lập baûng). - Heä thoáng laïi caùc vaên baûn nghị luận đã học trong chương trình Ngữ văn 7 (lập baûng). - Ñaëc ñieåm cuûa vaên baûn bieåu caûm. - Caùc yeáu toá cô baûn cuûa vaên nghò luaän. - Các bước làm bài văn biểu caûm. - Các bước làm bài văn nghị luaän.. II. Luyeän taäp: - Phaân tích caùc yeáu toá mieâu tả và tự sự trong một văn baûn bieåu caûm cuï theå. - Nhaän xeùt veà taùc duïng cuûa các ngôn ngữ biểu cảm trong đoạn văn biểu cảm tự choïn. - Xaùc ñònh luaän ñieåm chính trong moät vaên baûn nghò luaän cuï theå. - Trình baøy nhieäm vuï cuûa chứng minh và giải thích. - Tìm hiểu đề, tìm ý, lập.

(131) - Có nhười nói : Làm văn daøn yù vaø vieát moät baøi vaên chứng minh cũng dễ thôi, biểu cảm hoặc đề văn nghị chæ caàn neâu luaän ñieåm vaø luận theo đề bài. dẫn chứng là xong. Theo em , nói như vậy có đúng không? Để làm đươc văn chứng minh, ngoài luận HS trả lời. điểm và dẫn chứng, còn caàn phaûi coù theâm ñieàu gì? - Cho hai đề tập làm văn sau: + Giải thích câu tục ngữ : Ăn quả nhớ kẻ trồng cây. + Chứng minh rằng Ăn quả nhớ kẻ trồng cây là một suy nghĩ đúng đắn. - Haõy cho bieát caùch laøm hai đề này có gì giống và khác nhau. Từ đó suy ra nhiệm vụ giải thích và chứng minh Giải thích và chứng minh khaùc nhau nhö theá naøo? khaùc nhau nhö sau: + Giaûi thích chæ giaûi thích câu tục ngữ trong phạm vi haïn heïp. + Chứng minh là phải tìm câu tục ngữ có ý nghĩa tương tự để để làm rõ câu tục ngữ treân. * HĐ 3: Hướng dẫn tự hoïc. 4. Cuûng coá: - Yeáu toá mieâu taû coù vai troø gì trong vaên bieåu caûm? HS trả lời. - Yếu tố tự sự có ý nghĩa gì trong vaên bieåu caûm? 5. Daën doø: Veà hoïc baøi vaø chuaån bò baøi : “OÂn taäp phaàn tieáng Vieät (Tieáp theo)”.. III. Hướng dẫn tự học: Naém chaéc yeâu caàu cuûa vieäc vieát baøi vaên bieåu caûm vaø baøi vaên nghò luaän..

(132) Tuaàn: 34 Tieát : 129 Ngày soạn : 06-04-2011. OÂN TAÄP PHAÀN TIEÁNG VIEÄT (Tieáp theo)   . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Hệ thống hóa kiến thức đã học về phép biến đổi câu. - Hệ thống hóa kiến thức đã học về các phép tu từ. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Các phép biến đổi câu. - Các phép tu từ cú pháp. 2. Kó naêng: Lập sơ đồ hệ thống hóa kiến thức về các phép biến đổi câu và các phép tu từ cú phaùp. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN : HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Ổn định lớp : (KTSS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Kiểm tra sự chuẩn bị của hoïc sinh. 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HĐ 1:Củng cố kiến thức. Các phép biến đổi câu đã hoïc. - Có mấy phép biến đổi Có 2 phép biến đổi câu : caâu? + Thêm, bớt thành phần câu.. NOÄI DUNG. OÂN TAÄP PHAÀN TIEÁNG VIEÄT (Tieáp theo). I. Củng cố kiến thức: - Các phép biến đổi câu (lập sơ đồ). - Các phép tu từ cú pháp (lập sơ đồ)..

(133) + Chuyển đổi kiểu câu. - Thêm, bớt thành phần câu gồm những dạng nào? Thêm, bớt thành phần câu goàm 2 daïng : + Ruùt goïn caâu. + Mở rộng câu. - Chuyển đổi kiểu câu gồm daïng naøo? Chuyển đổi kiểu câu gồm có : chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động. - Có mấy cách để mở rộng caâu? Có 2 cách để mở rộng câu: + Thêm trạng ngữ cho câu. + Dùng cụm C-V để mở roäng caâu. Các phép tu từ đã học. - Có mấy phép tu từ cú phaùp? Có 2 phép tu từ cú pháp : + Điệp ngữ. + Lieät keâ. * HĐ 2: Hướng dẫn tự hoïc. 4. Cuûng coá: - Có mấy phép biến đổi caâu? - Thêm, bớt thành phần câu gồm những dạng nào? - Chuyển đổi kiểu câu gồm daïng naøo? - Có mấy cách để mở rộng HS trả lời. caâu? 5. Daën doø: Veà hoïc baøi vaø chuaån bò bài : “Kiểm tra tổng hợp cuoái naêm”.. II. Hướng dẫn tự học: - OÂn laïi caùc khaùi nieäm lieân quan đến chuyển đổi câu, tu từ cú pháp. - Nhận biết các phép tu từ cú pháp được sử dụng trong vaên baûn cuï theå..

(134) Tuaàn: 34 Tieát : 130 Ngày soạn : 06-04-2011. KIỂM TRA TỔNG HỢP CUỐI NĂM   . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: Hệ thống hóa kiến thức đã học về bộ môn Ngữ văn để chuẩn bị thi HK II. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: Giúp HS nhớ lại kiến thức đã được học ở chương trình Ngữ văn 7 để làm bài kiểm tra tổng hợp. 2. Kó naêng: Viết được bài kiểm tra HK II về phân môn này. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN : HOẠT ĐỘNG CỦA GV 1. Ổn định lớp : (KTSS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Kiểm tra lại kiến thức của hoïc sinh. 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HÑ 1: Heä thoáng hoùa kieán thức. A. Veà phaàn vaên : - Xem lại các phần đọc – hiểu văn bản trong Ngữ văn 7, taäp hai laø vaên baûn nghò luận (lập luận). Ngoài ra còn. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG. KIỂM TRA TỔNG HỢP CUOÁI NAÊM. I. Hệ thống hóa kiến thức: A. Veà phaàn vaên : - Xem lại các phần đọc – hiểu văn bản trong Ngữ văn 7, taäp hai laø vaên baûn nghò luận (lập luận). Ngoài ra còn có đọc – hiểu vài tác phẩm tự sự và văn bản nhật dụng..

(135) có đọc – hiểu vài tác phẩm HS tự ôn tập phần này - HS xem lại lại bài hướng tự sự và văn bản nhật dụng. dưới sự hướng dẫn của GV. dẫn kiểm tra cuối HK I trong Ngữ văn 7 tập I thì sẽ nắm - HS xem lại lại bài hướng được phần ôn tập ở HK II. daãn kieåm tra cuoái HK I trong B. Veà phaàn Tieáng Vieät : Ngữ văn 7 tập I thì sẽ nắm HS xem lại phần ôn tập * Từ ngữ : được phần ôn tập ở HK II. cuûa HK I. 1. Ruùt goïn caâu . 2. Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động. B. Veà phaàn Tieáng Vieät : 3. Thêm trạng ngữ cho câu . * Từ ngữ : 1. Ruùt goïn caâu . 4. Dùng cụm C – V để mở 2. Chuyển đổi câu chủ động roäng caâu. thành câu bị động. * Ngữ pháp : 1. Điệp ngữ . 3. Thêm trạng ngữ cho câu . 2. Lieät keâ . 4. Dùng cụm C – V để mở  HS chuẩn 4 bài từ ngữ để C. Phần Tập làm văn : roäng caâu. chuaån bò thi. - Đề 1: Nhân dân ta thường * Ngữ pháp : noùi : “Coù chí thì neân”. Haõy 1. Điệp ngữ . chứng minh tính đúng đắn 2. Lieät keâ . HS chuẩn bị 2 bài ngữ của câu tục ngữ đó. pháp để thi HK II. C. Phaàn Taäp laøm vaên : - Đề 2: Chứng minh rằng - Đề 1: Nhân dân ta thường nhân dân Việt Nam từ xưa noùi : “Coù chí thì neân”. Haõy đến nay luôn luôn sống theo chứng minh tính đúng đắn đạo lí “Aên quả nhớ kẻ trồng của câu tục ngữ đó. cây”, “Uống nước nhớ nguoàn”. - Đề 2: Chứng minh rằng - Đề 3: Nhân dân ta có câu nhân dân Việt Nam từ xưa tục ngữ : “Đi một ngày đàng, đến nay luôn luôn sống theo hoïc moät saøng khoân”. Haõy đạo lí “Aên quả nhớ kẻ trồng cây”, “Uống nước nhớ giaûi thích noäi dung caâu tuïc nguoàn”. ngữ đó. - Đề 3: Nhân dân ta có câu tục ngữ : “Đi một ngày đàng, hoïc moät saøng khoân”. Haõy giaûi thích noäi dung caâu tuïc HS ôn 3 đề Tập làm văn ngữ đó. để chuẩn bị thi. II. Hướng dẫn tự học: * HĐ 2: Hướng dẫn tự học. Veà hoïc baøi vaø chuaån bò 4. Cuûng coá: baøi: “Chöông trình ñòa Xem lại các phần đọc – phöông phaàn vaên vaø Taäp hiểu văn bản trong Ngữ văn laøm vaên”. 7, taäp hai laø vaên baûn nghò.

(136) luận (lập luận). Ngoài ra còn có đọc – hiểu vài tác phẩm tự sự và văn bản nhật dụng. 5. Daën doø: Veà hoïc baøi vaø chuaån bò baøi: “Chöông trình ñòa phöông phaàn vaên vaø Taäp laøm vaên”.. Tuaàn: 34 Tieát : 131 -132 Ngày soạn : 17-04-2011. OÂN THI HOÏC KÌ II  . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: Hệ thống hóa kiến thức đã học về bộ môn Ngữ văn để chuẩn bị thi HK II. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: Giúp HS nhớ lại kiến thức đã được học ở chương trình Ngữ văn 7 để làm bài kiểm tra tổng hợp. 2. Kó naêng: Viết được bài kiểm tra HK II về phân môn này. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN : 1. Ổn định lớp : (KTSS). 2. Kieåm tra baøi cuõ : Kiểm tra lại kiến thức của học sinh. 3. Bài mới : Giới thiệu bài : * HĐ 1: Hệ thống hóa kiến thức. A. Veà phaàn vaên : - Xem lại các phần đọc – hiểu văn bản trong Ngữ văn 7, tập hai là văn bản nghị luận (lập luận). Ngoài ra còn có đọc – hiểu vài tác phẩm tự sự và văn bản nhật dụng. - HS xem lại lại bài hướng dẫn kiểm tra cuối HK I trong Ngữ văn 7 tập I thì sẽ nắm được phần ôn tập ở HK II. B. Veà phaàn Tieáng Vieät : * Từ ngữ : 1. Ruùt goïn caâu . 2. Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động. 3. Thêm trạng ngữ cho câu ..

(137) 4. Dùng cụm C – V để mở rộng câu. * Ngữ pháp : 1. Điệp ngữ . 2. Lieät keâ . C. Phaàn Taäp laøm vaên : - Đề 1: Nhân dân ta thường nói : “Có chí thì nên”. Hãy chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ đó. - Đề 2: Chứng minh rằng nhân dân Việt Nam từ xưa đến nay luôn luôn sống theo đạo lí “Aên quả nhớ kẻ trồng cây”, “Uống nước nhớ nguồn”. - Đề 3: Nhân dân ta có câu tục ngữ : “Đi một ngày đàng, học một sàng khôn”. Hãy giải thích nội dung câu tục ngữ đó. * HĐ 2: Hướng dẫn tự học. 4. Cuûng coá: Xem lại các phần đọc – hiểu văn bản trong Ngữ văn 7, tập hai là văn bản nghị luận (lập luận). Ngoài ra còn có đọc – hiểu vài tác phẩm tự sự và văn bản nhật dụng. 5. Daën doø: Về học bài và chuẩn bị bài: “Hoạt động ngữ văn”..

(138)

Giao an van 7 HK IIdoc

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về