Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (162.14 KB, 7 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>TUẦN 16 09/12/12 11/12/12. Tiết 61-62. HDĐT:. Ngày. soạn. :. Ngày. dạy. :. MUỐN LÀM THẰNG CUỘI (Tản Đà). HAI CHỮ NƯỚC NHÀ (Trần Tuấn Khải ) **BÀI “ MUỐN LÀM THẰNG CUỘI” A. Mục tiêu cần đạt : - Cảm nhận được tâm sự và khát vọng của hồnt hơ lãng mạn tản Đà. - Thấy được tính chất mới mẻ trong một sáng tác viết theo thể thơ truyền thống của tản Đà . * Bài 2: - Bổ sung kiến thức về văn họcViệt Nam đầu thế kỉ XX. - Cảm nhận được cảm xúc trữ tình yêu nước trong đoạn thơ. - Cảm nhận được sức truyền cảm nghệ thuật của ngòi bút Trần Tuấn Khải. 2.Kĩ năng : * Bài 1:- Phân tích tác phẩm để thấy được tâm sự của nhà thơ Tản Đà . - Phát hiện, so sánh thấy được sự đổi mới trong hình thức thể loại văn học truyền thống . * Bài 2: - Đọc - hiểu một đoạn thơ khai thác đề tài lịch sử . - Cảm thụ cảm xúc mãnh liệt thể hiện bằng thể thơ song thất lục bát . 3. Thái độ : * Bài 1+ 2: - Cảm nhận được biểu hiện khác nhau trong tình yêu nước. Từ đó tự hào về thế hệ cha anh và nỗ lực học tập, phát huy tinh thần yêu nước ttrong hoàn cảnh mới. C. Phương pháp: -Vấn đáp, nêu và giải quyết vấn đề, thuyết trình,... **BÀI “ HAI CHỮ NƯỚC NHÀ” A. Mục tiêu cần đạt : - Bổ sung kiến thức về văn họcViệt Nam đầu thế kỉ XX. - Cảm nhận được cảm xúc trữ tình yêu nước trong đoạn thơ. - Cảm nhận được sức truyền cảm nghệ thuật của ngòi bút Trần Tuấn Khải. B. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng, thái độ: 1. Kiến thức : - Nỗi đau mất nước và ý chí phục thù cứu nước ở trong bài thơ . - Sức hấp dẫn ở đoạn thơ qua cách khai thác đề tài lịch sử . - Cảm thụ được cảm xúc mãnh liết thể hiện bằng thể thơ song thất lục bát. C. Phương pháp: -Vấn đáp, nêu và giải quyết vấn đề, thuyết trình,... D. Tiến trình dạy học: 1. Ổn định: Kiểm tra sĩ số lớp 8ª4, vắng................................................... 2. Bài cũ : Đọc bài thơ Đập đá ở Côn Lôn . Nêu hiểu biết vè tác giả và hoàn cảnh ra đời của bài thơ . Thơ của Phan Bội Châu và Phan Châu Trinh qua hai bài đã học có nét nào giống nhau ? Cảm nhận của em về hai nhà thơ ? 3. Bài mới :.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> *Giới thiệu bài : Nước ta những năm cuối thế kỉ XIX, đầu thế kỉ XX có nhiều biến động. Đồng bào yêu nước đất Việt đau cùng nỗi đau dân tộc. Còn các nhà văn, nhà thơ mang tâm sự yêu nước của mình viết thành trang văn, trang thơ;; và mỗi người lại biểu hiện lòng yêu nước của mình một cách khác nhau. Nếu như lòng yêu nước của Tản Đà thể hiện ở một thời buồn chán thức tại, muốn thoát li, khao khát tự do thì Trần Tuấn Khải lại mươn lời của Nguyễn Phi Khanh nói với con là Nguyễn Trãi để bày tỏ lòng yêu nước và khơi gợi nhiệt huyết yêu nước của người Việt Nam. * Tiến trình bài học: HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS NỘI DUNG BÀI DẠY A. Bài “MUỐN LÀM THẰNG CUỘI” A. Bài : Muốn làm thằng cuội * H Đ 1:Hướng dẫn hs tìm hiếu chung về tác giả I. Giới thiệu chung : và tác phẩm : 1. Tác giả : -Gv yêu cầu HS tự tìm hiểu về tác giả và xuất xứ 2. Tác phẩm : tác phẩm trong chú thích ( sgk) - Xuất xứ : sgk - Gv chốt ý kết hợp giới thiệu chân dung tác giả. - Thể thơ : thất ngôn bát cú Đường luật . * H Đ 2:Hướng dẫn hs đọc- hiểu văn bản : II. Đọc - hiểu văn bản : - Gv đọc mẫu, gọi HS đọc lại bài 1. Đọc và giải nghĩa những từ khó : - GV hướng dẫn các em tìm hiểu về bố cục, 2. Tìm hiểu văn bản : phương thức biểu đạt 2.1.Bố cục : 4phần ( đề, thực, luận, kết ) 2.2.Phương thức biểu đạt : biểu cảm trực - GV hướng dẫn các em tìm hiểu một số nội tiếp dung : 2.3. Phân tích : a.Lời tâm sự chân thật của tác giả để hiểu được a. Lời tâm sự của tác giả : tâm trạng của ông trước đêm thu. - Đêm thu ….. b. Lời nguyện ước cảu tác giả : - Trần thế em nay … + Học sinh hiểu được địa điểm tác giả chọn thoát -> Tưởng tượng phong phú, nhân hoá , biểu li và hiểu thêm bản tính đa tình và cái “ngông “của cảm trực tiếp . tác giả. -> Cái buồn lãng mạn, nhẹ nhàng , bâng khuâng . + Hiểu được “tột đỉnh cái ngông” của Tản Đà bộc b. Lời ước nguyện của tác giả : lộ khi nào . - Cung quế … - Cành đa xin … -> Cái ngông của tác giả -> Sự cách tân Đường luật ( không tuân thủ chặt chẽ về bố cục, phép đối); tưởng tượng +Tìm hiểu cách kết thúc thú vị và ý nghĩa của phong phú, lời thơ hóm hỉnh, hình ảnh lãng tiếng cười trong câu cuối. mạn . + Hiểu được những yếu tố nghệ thuật tạo nên giá -> Mong muốn thoát khỏi xã hội tù túng , trị của bài thơ. tầm thường, được sống vui tươi cho chính mình . * Rồi cứ mỗi năm … Tựa nhau nhìn xuống thế gian cười . (Lối Thảo luận :Em hiểu được gì về tác giả và thời đại nói đa nghĩa ) -> Cái ngông đến tuột đỉnh ông ấy sống qua bài thơ ? -Tác giả nói thẳng vấn đề, không muốn gắn bó -> Một người phóng khoáng , ngông nghênh, bất hoà với xã hội thực tại . mình với thực tại … => Khát vọng thoát khỏi thực tại xã hội tù - Xã hội tầm thường, xấu xa, tẻ nhạt túng, tâm sự yêu nước của lớp trí thức trẻ - Gv tích hợp với bài Nhớ rừng của Tế Lữ những năm 30 của thế kỉ XX.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> * Hướng dẫn Hs tổng kết : 3. Tổng kết: Hãy khái quát lại nghệ thuật và nội dung? a. Nghệ thuật. Từ nội dung nêu trên, em rút ra được ý nghĩa gì b. Nội dung: * Ý nghĩa: Văn bản thể hiện nỗi chán ghét của văn bản? thực tại tầm thường, khao khát vươn tới vẻ đẹp - GV liên hệ giáo dục HS tình yêu cuộc sống,... toàn thiện, toàn mĩ của thiên nhiên. B. Bài:HAI CHỮ NƯỚC NHÀ (Trích) * H Đ 1: Hướng dẫn tìm hiểu chung : - Gv gọi 1 em đọc chú thích ( * ), yêu cầu các em tự tìm hiểu về tác giả và xuật xứ của tác phẩm - Gv chốt ý kết hợp giới thiệu chân dung tác giả. - GV hướng dẫn HS tìm hiểu về xuất xứ, thể thơ thể thơ * H Đ 2: Hướng dẫn đọc - hiểu văn bản : - Gv hướng dẫn giọng thơ, và đọc mẫu. - yêu cầu HS tự tìm hiểu nghĩa của một số từ khó . Dựa vào bố cục của sách giáo khoa, học sinh xác định nội dung cho mỗi phần? Em có thể khái quát ý chính của đoạn thơ ! =>Là lời trăng trối của người cha trước giờ vĩnh biệt, trong bối cảnh bản thân ông bị bắt; nước mắt nhà tan đó là tâm trạng nặng trĩu ân tình, đau đớn được kể, tả với giọng thơ lâm li, thống thiết - GV nêu một số câu hỏi, HS thảo luận. GV theo dõi phần trình bày đáp án của các em để bổ sung (nếu cần). * Một số gợi ý: 1- Nhận xét về nghệ thuật ở phần 1?Vì sao người cha phải ra đi ? 2- Tâm trạng người cha khi từ biệt con được diễn tả như thế nào? Cách thể hiện lời khuyên có gì độc đáo ? 3- Em nói gì về lời khuyên của người cha ? 4- Qua đó, em hiểu được gì về tác giả ? * Gợi ý : Lời khuyên như một lời trăng trối thiêng liêng , xúc động . => Là người nặng lòng với đất nước, quê hương . 5-Tìm hiểu nỗi lòng của người cha trước cảnh ngộ của đất nước. 6- Tìm hiểu về giọng thơ, nét nghệ thuật cơ bản trong đoạn thơ và tác dụng của nó ? * Gợi ý : -> Giọng điệu lâm li, phẫn uất, nhân hóa tài tình -> Nỗi đau mất nước thấm đến cả vật vô tri, niềm. B.Bài: HAI CHỮ NƯỚC NHÀ (Trích) Trần Tuấn Khải I Giới thiệu chung: 1.Tác giả (sgk ) 2. Tác phẩm : - Xuất xứ : Sgk - Thể thơ : Song thất lục bát . II. Đọc - hiểu văn bản : 1. Đọc và tìm hiểu chú thích: 2. Tìm hiểu văn bản : 2.1.Bố cục : 3 phần : + 8 câu đầu : Tâm trạng người cha khi từ biệt con . + 20 câu tiếp : Nỗi lòng người cha trước cảnh ngộ éo le của đất nước . + 8 câu cuối : Lời trao gửi của người cha cho con . 2.2 Phương thức biểu đạt : Tự sự, biểu cảm 2.3 Phân tích a.Tâm trạng người cha khi từ biệt con . ->Giọng điệu lâm li , phẫn uất , nhân hóa tài tình, phép đối => Là người nặng lòng với đất nước, quê hương b.Nỗi lòng người cha trước cảnh ngộ éo le của đất nước . -> Giọng bi hùng, trữ tình thống thiết; kết hợp tự sự với biểu cảm -> Lời trăng trối thiêng liêng, xúc động . => Nỗi đau mất nước thấm đến cả vật vô tri , niềm xót xa, căm phẫn của tác giả b.Nỗi lòng người cha trước cảnh ngộ éo le của đất nước . -> Giọng điệu lâm li, phẫn uất, nhân hóa tài tình, kết hợp tự sự, biểu cảm => Yêu nước sâu sắc, mãnh liệt . c.Lời trao gửi của người cha cho con . -> Giọng bi hùng.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> xót xa, căm phẫn của tác giả => Yêu nước sâu sắc, mãnh liệt . - Gv giới thiệu thêm về bối cảnh đất nước ở đương thời . 7- Người cha trao gửi cho những lời nào ? Y nghĩa của những lời trao gửi đó ? 8- Cảm nghĩ chung nhất của em về tác giả ? Hãy khái quát giá trị nghệ thuật và nội dung của đoạn trích ? Cho biết ý nghĩa của văn bản? - Gv liên hệ, giáo dục HS. Đọc diễn cảm đoạn trích ? * H Đ 3: Hướng dẫn tự học : - Gv hướng dẫn, HS chú ý lắng nghe.. => Mong muốn con tiếp nối sự nghiệp, biết phục thù, lập công cho đất nước. 3.Tổng kết : a. Nghệ thuật: b. Nội dung: * Ý nghĩa: Mượn lời của Nguyễn Phi Khanh nói với con là Nguyễn Trãi, tác giả khơi gợi nhiệt huyết yêu nước của người Việt Nam trong cảnh nước mất, nhà tan. 4. Luyện tập :Đọc diễn cảm đoạn trích . C. Hướng dẫn tự học : - Học bài, nắm giá trị của hai văn bản và những nét chính về 2 tác giả . - Ôn tập, tiết sau kiểm tra Tiếng Việt. E. Rút kinh nghiệm : ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………….
<span class='text_page_counter'>(5)</span> TUẦN 16 10/12/12. Ngày. soạn. :. Ngày dạy :. 12/12/12 Tieát 63. KIỂM TRA TIẾNG VIỆT. A. Mục đích kiểm tra : * Giúp hs : - Tiết kiểm tra nhằm củng cố, hệ thống hoá kiến thức về tiếng Việt từ đầu năm đến nay cho hs. Qua đó , gv đánh giá khả năng tiết thu, vận dụng kiến thức của hs . - Rèn luyện các kĩ năng sử dụng tiếng Việt trong nói và viết . - Học sinh có ý thức tích hợp với văn bản, tập làm văn . - Rèn thái độ độc lập, suy nghĩ khi làm bài, kĩ năng viết đoạn văn phân tích tác hại to lớn của việc hút thuốc lá . B. Hình thức kiểm tra: - Hình thức : Trắc nghiệm kết hợp tự luận. - Tổ chức : Cho HS làm bài tại lớp, thời gian 45 phút. C. Câu hỏi, đề kiểm tra : Đề bài: ( Có đề kèm theo) D. Hướng dẫn chấm: E. Xem xét lại việc ra đề kiểm tra : ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………….
<span class='text_page_counter'>(6)</span> TUẦN 16 10/12/12. Ngày. soạn. :. Ngày dạy : 12/12/12. Tieát 64. THUYẾT MINH VỀ MỘT THỂ LOẠI VĂN HỌC. A. Mục tiêu cần đạt : - Nắm được các kĩ năng và vận dụng để làm bài thuyết minh về một thể loại văn học. B. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng, thái độ: 1. Kiến thức : - Sự đa dạng của đối tượng được giới thiệu trong văn bản thuyết minh. - Việc vận dụng kết quả quan sát, tìm hiểu về một số tác phẩm cùng thể loại để làm bài thuyết minh về một thể loại văn học. 2.Kĩ năng : - Quan sát, tìm hiểu đặc điểm hình thức của một thể loại văn học. - Tìm ý, lập dàn ý cho bài thuyết minh về một thể loại văn học đó - Tạo lập một văn bản thuyết minh về thể loại văn học có độ dài khoảng 300 chữ 3. Thái độ : - Thêm yêu thích mộn học nói riêng, các tác phẩm văn học nói chung . C. Phương pháp: -Vấn đáp, nêu và giải quyết vấn đề,... D. Tiến trình dạy học: 1. Ổn định: Kiểm tra sĩ số lớp 8ª4, vắng................................................... 2. Bài cũ : * Giới thiệu bài: Mỗi tác phẩm văn học bao giờ cũng được thể hiện bằng một thể loại cụ thể. Từng thể loại lại có những đặc điểm riêng. TCT này chúng ta sẽ tìm hiểu và thực hành thuyết minh về một thể loại văn học cụ thể . * Bài học: HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS NỘI DUNG BÀI DẠY * HĐ 1 : Hướng dẫn tìm hiểu I.Tìm hiểu chung : chung : 1.Những thể loại văn học đã tìm hiểu ở lớp 8 : - qua phần kiểm tra vở soạn của HS, Gv nhận xét về Bảng thống STT THỂ LOẠI TÁC PHẨM kê những tác phẩm đã học theo 1 * Trong lòng mẹ -Hồi ký (trích) thể loại. 2 * Tức nước vỡ bờ -Tiểu thuyết (trích) - GV treo bảng phụ đã thống kê 3 * Lão Hạc -Truyện ngắn (trích) theo mẫu những tác phẩm đã 4 * Cô bé bán diêm -Truyện ngắn ( trích) học theo thể loại 5 * Đánh nhau với cối - Tiểu thuyết ( trích) - HS quan sát, bổ sung vào vở xay gió soạn ( nếu cần) 6 * Chiếc lá cuối cùng - Truyện 7 * Hai cây phong -Truyện 8 * Đáp đá ở côn Lôn - Thất ngôn bát cú Đường luật 9 * Vào nhà ngục - Thất ngôn bát cú Đường luật 10 Quảng đông cảm tác 2.Từ quan sát , thuyết minh một văn bản . - Gv ghi bài thơ lên bảng phụ -> a. Phân tích ví dụ : Bài thơ : Vào nhà ngục Quảng Đông cảm.
<span class='text_page_counter'>(7)</span> treo lên bảng đen . Gọi 2 em đọc lại . Hãy xác định số dòng , số tiếng của bài thơ ? Xác định luật bằng trắc cho bài thơ ! Xác định đối , niêm giữa các dòng . Tìm vần cho bài thơ ! Cách ngắt nhịp trong bài thơ có gì đáng chú ý ? * Gv hướng dẫn các em lập dàn ý: Hãy nêu định nghĩa về thể thơ thất ngôn bát cú ở phần mở bài . Phần thân bài , nêu đặc điểm của thể thơ ? Ưu nhược điểm của thể thơ này ? Phần kết , nêu cảm nhận của em về vẻ đẹp của thể thơ ? * Hs có thể kể một số thể thơ khác có từ gốc thể thơ này ?. Gọi 1 em đọc ghi nhớ của SGK. * HĐ 2: Hướng dẫn các em luyện tập : yêu cầu học sinh thuyết minh đặc điểm chính của truyện ngắn lão Hạc !. tác của Phan Bội Châu. a Thể thơ – đặc điểm của thể thể -Có 8 dòng và mỗi dòng có 7 tiếng . - Tiếng có thanh bằng : dấu huyền và không dấu . -Tiếng có thanh trắc : dấu sắc , hỏi ,nặng , ngã . - Đối :nhất, tam , ngũ bất luận; nhị ,tứ ,lục phân minh. -Niêm : câu1 vàcâu 8;câu 2-3; câu 4-5; câu6-7. -Vần : bằng - Nhịp : 4/3 b Lập dàn ý : a. Mở bài : Thơ thất ngôn bát cú là thể thơ thông dụng trong các thể thơ Đường luật , được các nhà thơ Việt Nam rất ưa chuộng. b.Thân bài : - Một bài có 8 dòng , một dòng có 7 tiếng . - Vần được gieo ở các tiếng cuối câu 1 -2 -4 -6 -8 . -Tiếng thứ 2 câu 1 mà vần bằng -> cả bài thơ luật bằng . -Tiếng thứ 2 câu 1 mmà vần trắc -> cả bài thơ luật trắc . - Ngắt nhịp 4/3 . - Ưu điểm của thể thơ :vẻ đẹp hài hòa , cân đối cổ điển , nhạc điệu trầm bổng , đăng đối , nhịp nhàng … - Nhược điểm : gò bó, ràng buộc , chặt chẽ . c Kết bài : Vai trò của thể thơ này rất quan trọng . Từ đây có thể suy ra nhiều thể khác . Ngày nay , thơ thất ngôn bát cú vẫn còn được ưa chuộng . b. Ghi nhớ : Học sách giáo khoa . II. Luyện tập : Số 1: + Phương thức biểu đạt : tự sự -> quyết định cho sự tồn tại của truyện ngắn . + Sự việc chính : Lão Hạc giữ tài sản cho con trai bằng mọi giá + Nhân vật chính : Lão Hạc * Ngoài ra còn có sự việc , nhân vật phụ . Có thêm yếu tố miêu tả , biểu cảm đan vào tự sự -> truyện thêm sinh động . + Bố cục chặt chẽ , hợp lí , tình huống bất ngờ . + Lời văn trong sáng , giàu hình ảnh III. Hướng dẫn tự học : - lập dàn ý cho bài thuyết minh về thể loại văn học tự chọn . - Tìm đọc thêm tài liệu tham khảo về thể loại văn học. - Hoàn thành bài tập phần luyện tập. - Soạn bài : Lập dàn ý cho bài TLv số 03; ôn tập tie6`nt việt để tiết sau trả bài kiểm tra TLV số 3, KT TV. E. Rút kinh nghiệm : ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………….
<span class='text_page_counter'>(8)</span>