tiet 74 on tap TV

<span class='text_page_counter'>(1)</span>

<span class='text_page_counter'>(2)</span> TiÕt 73 - 74.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> ¤n tËp tiÕng ViÖt I. Ph¬ng ch©m héi tho¹i. II. Xng h« trong héi tho¹i. III. Lêi dÉn trùc tiÕp- gi¸n tiÕp. 1. Néi dung cña c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i. 1. Tõ ng÷ xng h« trong tiÕng ViÖt.. 1. ý nghÜa cña lêi dÉn trong nãi vµ viÕt.. 2. Quan hÖ gi÷a ph¬ng ch©m héi tho¹i víi t×nh huèng giao tiÕp.. 2. C¸ch dïng tõ ng÷ xng h« trong tiÕng ViÖt.. 2. C¸ch ®a lêi dÉn..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> I/ C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i 1. Néi dung c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i Ph¬ng ch©m vÒ l îng. Ph¬ng ch©m vÒ chÊt. §¸p øng đúng yêu cÇu giao tiÕp, kh«ng thiÕu kh«ng thõa.. Kh«ng nãi ®iÒu m×nh kh«ng tin là đúng, kh«ng nãi thiÕu b»ng chøng.. Ph¬ng ch©m quan hÖ Nói đúng vào đề tài giao tiÕp.. Ph¬ng ch©m Ph¬ng ch©m. c¸ch thøc Nãi ng¾n gän, rµnh m¹ch, tr¸nh nãi m¬ hå, dµi dßng .. lÞch sù. CÇn tÕ nhÞ vµ t«n träng ngêi đối thoại.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Bµi tËp : Nªu ý nghÜa cña nh÷ng thµnh ng÷ sau vµ cho biÕt thành ngữ đó có liên quan đến phơng châm hội tho¹i nµo? a) L¾m måm l¾m miÖng - Ph¬ng ch©m vÒ lîng b) ¨n ngay nãi thËt. - Ph¬ng ch©m vÒ chÊt. c) ¤ng nãi gµ, bµ nãi vÞt. - Ph¬ng ch©m quan hÖ. d) Nãi cã ®Çu cã ®u«i. - Ph¬ng ch©m c¸ch thøc. e) Nãi b¨m nãi bæ. - Ph¬ng ch©m lÞch sù.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> I. C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i 1. Néi dung c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i 2. Quan hÖ gi÷a ph¬ng ch©m héi tho¹i víi t×nh huèng giao tiÕp: - ViÖc vËn dông c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i cần phù hợp với đặc điểm của tình huống giao tiÕp (Nãi víi ai? Nãi khi nµo? Nãi ë ®©u? Nói để làm gì?) - Trong nh÷ng t×nh huèng giao tiÕp cô thÓ, mét hoÆc mét sè ph¬ng ch©m héi tho¹i cã thể không đợc tuân thủ..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Bµi tËp 1 Những lời nói trong ví dụ sau đã tuân thủ phơng ch©m nµo trong héi tho¹i ? ViÖc tu©n thñ Êy ®em l¹i hiÖu qu¶ g× ?. Tha r»ng: “Lîng c¶ bao dong Tấn Dơng đợc thấy mây rồng có phen Réng th¬ng cá néi hoa hÌn Chót th©n bÌo bät d¸m phiÒn mai sau” (TruyÖn KiÒu - NguyÔn Du).

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Tha r»ng : “Lîng c¶ bao dong Tấn Dơng đợc thấy mây rồng có phen Réng th¬ng cá néi hoa hÌn Chót th©n bÌo bät d¸m phiÒn mai sau” (TruyÖn KiÒu - NguyÔn Du) . Tu©n thñ ph¬ng ch©m lÞch sù, lêi nãi khiªm nhêng, nh· nhÆn.  T¹o Ên tîng vÒ mét ngêi con g¸i dÞu dµng, cã hiÓu biÕt. . . Mở ra một trang mới trong cuộc đời Thuý Kiều..

<span class='text_page_counter'>(9)</span> II. Xng h« trong héi tho¹i 1. HÖ thèng tõ ng÷ xng h« trong TiÕng ViÖt. a. Xng hô bằng các đại từ Ng«i trong giao tiÕp. Sè Ýt. Sè nhiÒu. Ng«i thø nhÊt (Ngêi nãi). T«i, tao, tí. . .. Chóng t«i, chóng tao, chóng tí. . .. Ng«i thø hai (Ngêi nghe) Ng«i thø ba (Ngời đợc nói đến). Mµy, mi Chóng mµy, bän .... mi, bän bay. . . Nã, h¾n, Chóng nã, bän nã, hä… . y…..

<span class='text_page_counter'>(10)</span>

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Chæ quan heä trong Gia đình. Chỉ chức vuï, ngheà nghieäp. Chæ quan heä trong xaõ hoäi. Xöng hoâ baèng teân rieâng.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> II. Xng h« trong héi tho¹i 1. HÖ thèng tõ ng÷ xng h« trong TiÕng ViÖt a. Xng hô bằng các đại từ b. Xng h« b»ng c¸c tõ ng÷ kh¸c: -Các từ chỉ quan hệ gia đình: ông,. . . bµ, c«, d×, chó, b¸c, anh, chÞ, em. . - C¸c tõ chØ nghÒ nghiÖp, chøc vô: thñ trëng,. . . b¸c sÜ, kÜ s, gi¸o s, tiÕn sÜ. . . - C¸c tõ chØ quan hÖ x· héi: b¹n,. . . ngài, đồng chí, quý ông, anh. . . - Xng h« b»ng tªn riªng: Thu, Lan,. . . Hång Nga, H¶i Nam. . . ..

<span class='text_page_counter'>(13)</span> I. Xng h« trong héi tho¹i 1. HÖ thèng tõ ng÷ xng h« trong TiÕng ViÖt: 2. Sö dông tõ ng÷ xng h« trong tiÕng ViÖt: - Khi giao tiếp, ngời nói cần căn cứ vào đối t ợng và các đặc điểm khác của tình huống giao tiếp để xng hô cho thích hợp..

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Trong TiÕng ViÖt, xng h« thêng tu©n thñ theo ph¬ng ch©m: “Xng khiªm, h« tôn”. Em hiểu phơng châm đó nh thế nµo ? Cho vÝ dô minh ho¹.. ..

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Ii. Xng h« trong héi tho¹i 1. HÖ thèng tõ ng÷ xng h« trong TiÕng ViÖt: 2. Sö dông tõ ng÷ xng h« trong tiÕng ViÖt: - Khi giao tiếp, ngời nói cần căn cứ vào đối t ợng và các đặc điểm khác của tình huống giao tiếp để xng hô cho thích hợp. - CÇn tu©n thñ ph¬ng ch©m “Xng khiªm, h« t«n” – mét c¸ch nãi n¨ng cã v¨n ho¸..

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Bµi tËp 2 a) Mô chñ nhµ chÐp miÖng, giäng ngät xít: - Em cø khã nghÜ qu¸… «ng bµ còng lµ ngêi lµm ¨n tö tÕ c¶. Nhng mµ cã lÖnh biÕt lµm thÕ nµo.(…)Nµy, ë víi nhau đang vui vẻ, ông bà dọn đi, em lại cứ nhớ đáo để đấy nhớ. b) Mô gi¬ng trßn c¶ hai m¾t lªn mµ reo: - A, thÕ chø! ThÕ mµ tí cø tëng díi nhµ ®i ViÖt gian thËt, tí ghÐt ghª Êy…Th«i b©y giê th× «ng bµ l¹i cø ë tù nhiªn, ai b¶o sao. ¡n hÕt nhiÒu chø ë hÕt lµ bao nhiªu. ( Lµng- Kim L©n) * Lời của nhân vật ở mỗi ví dụ đợc nói trong tình huống nµo? *Với mỗi tình huống, từ ngữ xng hô đợc sử dụng nh thế nµo? ThÓ hiÖn tÝnh chÊt, quan hÖ ra sao?.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> a) Mô chñ nhµ chÐp miÖng, giäng ngät xít: - Em Em cø khã nghÜ qu¸… «ng bµ còng lµ ngêi lµm ¨n tö tÕ c¶. Nhng mµ cã lÖnh biÕt lµm thÕ nµo. (…)Nµy, ë víi nhau ®ang vui vÎ, «ng «ng bµ bµ dän ®i, em lại cứ nhớ đáo để đấy nhớ. =>Lêi nãi, c¸ch xng h« cã vÎ ngät ngµo mµ xa c¸ch. . .. b) Mô gi¬ng trßn c¶ hai m¾t lªn mµ reo: - A, thÕ chø! ThÕ mµ tí tí cø tëng díi nhµ ®i ViÖt tí ghª Êy…Th«i b©y giê th× «ng gian thËt, tí ghÐt «ng bµcø ë tù nhiªn, ai b¶o sao. ¡n hÕt nhiÒu bµ l¹i chø ë hÕt lµ bao nhiªu. =>Lêi nãi, c¸ch xng h« suång s·, th©n mËt, thÓ hiÖn niÒm vui. . ..

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Bµi tËp 3 Mét b¹n chÐp hai ®o¹n th¬ sau nhng l¹i quªn nh÷ng từ xng hô tác giả đã dùng. Em hãy giúp bạn điền vào và gi¶i thÝch t¹i sao em l¹i chän nh÷ng tõ xng h« Êy? a). b). KÓ tuæi .t«i ... . . cßn h¬n tuæi b¸c . . . mÊy ngµy .T«i . . l¹i ®au tríc b¸c Lµm sao .b¸c . . véi vÒ ngay Chît nghe .t«i . . bçng ch©n tay rông rêi. (Khãc D¬ng Khuª - NguyÔn KhuyÕn) . . . vÒ m×nh . . . cã nhí ta ... M×nh .Ta . . vÒ .ta . . nhí nh÷ng hoa cïng ngêi. (ViÖt B¾c - Tè H÷u).

<span class='text_page_counter'>(19)</span> III. Lêi dÉn trùc tiÕp vµ lêi dÉn gi¸n tiÕp:. 1. Kh¸i niÖm: a/ DÉn trùc tiÕp: Nh¾c l¹i nguyªn v¨n lêi nãi hay ý nghÜ cña ngêi hoÆc nh©n vËt. Lêi dÉn trùc tiÕp ® ợc đặt trong dấu ngoặc kép. b/ DÉn gi¸n tiÕp: ThuËt l¹i lêi nãi hay ý nghÜ cña ngêi hoÆc nh©n vËt, cã ®iÒu chØnh cho thÝch hîp. Lời dẫn gián tiếp không đợc đặt trong dấu ngoặc kÐp..

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Bµi tËp a) Bài thơ đã kết thúc bằng hình ảnh hai ngời chiến sĩ, hai đồng chí đang sát cánh bên nhau. Cảnh tợng chiến trờng là rừng núi hoang vu, sơng muối dày đặc. Các anh đứng cạnh bên nhau trong t thế sẵn sàng chờ giặc. Vµ vÇng tr¨ng khuya l¬ löng trªn kh«ng nh ®ang treo ngay ®Çu sóng. b) Cuộc gặp gỡ với ngời thanh niên trên đất Sa Pa ấy là mét c¬ héi h·n h÷u cho nhµ ho¹ sÜ. Nhng khi «ng vÏ, anh thanh niên lại từ chối : “…Không, không, đừng vẽ cháu ! Để cháu giới thiệu với bác những ngời đáng cho b¸c vÏ h¬n.” - Mỗi ví dụ sau đã dẫn câu thơ hoặc câu văn nào? Đó là dÉn trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp? - H·y chuyÓn lêi dÉn ë mçi ®o¹n v¨n sang c¸ch dÉn kh¸c..

<span class='text_page_counter'>(21)</span> a) Bài thơ đã kết thúc bằng hình ảnh hai ngời chiến sĩ, hai đồng chí đang sát cánh bên nhau. Cảnh tợng chiến trờng là rừng núi hoang vu, sơng muối dày đặc. Các anh đứng cạnh bên nhau trong t thế sẵn sàng chê giÆc. Vµ vÇng tr¨ng khuya l¬ löng trªn kh«ng nh ®ang treo ngay ®Çu sóng. - Đoạn văn đã sử dụng lời dẫn gián tiếp - DÉn tõ ba c©u th¬ cuèi bµi §ång chÝ cña ChÝnh H÷u: §ªm nay rõng hoang s¬ng muèi §øng c¹nh bªn nhau chê giÆc tíi §Çu sóng tr¨ng treo..

<span class='text_page_counter'>(22)</span> b) Cuéc gÆp gì víi ngêi thanh niªn trªn dÊt Sa Pa Êy lµ mét c¬ héi h·n h÷u cho nhµ ho¹ sÜ. Nhng khi «ng vÏ, anh thanh niªn l¹i tõ chèi : “…Kh«ng, không, đừng vẽ cháu ! Để cháu giới thiệu với bác những ngời đáng cho bác vẽ hơn.” - Đoạn văn đã sử dụng lời dẫn trực tiếp. - DÉn lêi anh thanh niªn trong truyÖn LÆng lÏ Sa Pa cña NguyÔn Thµnh Long: “…Không, không, đừng vẽ cháu ! Để cháu giới thiệu với bác những ngời đáng cho bác vẽ h¬n.”.

<span class='text_page_counter'>(23)</span> III. C¸ch dÉn trùc tiÕp, c¸ch dÉn gi¸n tiÕp Bµi tËp 1: §äc hai ®o¹n v¨n vµ cho biÕt ®©u lµ C¸ch dÉn trùc tiÕp, c¸ch dÉn gi¸n tiÕp? a) Trong b¸o c¸o ChÝnh trị tại Đại hội đại biểu toµn quèc lÇn thø II cña §¶ng, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh nãi : “ Chóng ta ph¶i ghi nhí c«ng lao cña c¸c vÞ anh hïng d©n téc, v× c¸c vÞ Êy lµ tiªu biÓu cña mét d©n téc anh hïng”. C¸ch dÉn trùc tiÕp. b) Trong b¸o c¸o Chính trị tại Đại hội đại biÓu toµn quèc lÇn thø II cña §¶ng, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh cã d¹y chóng ta ( lµ ) ph¶i ghi nhí c«ng lao to lín cña c¸c vÞ anh hïng d©n téc, v× c¸c vÞ Êy lµ tiªu biÓu cña mét d©n téc anh hïng. C¸ch dÉn gi¸n tiÕp.

<span class='text_page_counter'>(24)</span> Th¶o luËn nhãm H·y cho biÕt ®iÓm gièng vµ kh¸c nhau gi÷a c¸ch dÉn trùc tiÕp vµ c¸ch dÉn gi¸n tiÕp theo c¸c tiªu chÝ sau: 1. §èi tîng trÝch dÉn 2. Néi dung trÝch dÉn 3. H×nh thøc dÉn 4. VÞ trÝ trÝch dÉn.

<span class='text_page_counter'>(25)</span> III. C¸ch dÉn trùc tiÕp, c¸ch dÉn gi¸n tiÕp C¸ch dÉn trùc tiÕp 1. §èi tîng. C¸ch dÉn gi¸n tiÕp. Lêi nãi hay ý nghÜ cña mét ngêi , mét nh©n vËt. 2. Néi dung Nh¾c l¹i nguyªn v¨n. ThuËt l¹i cã sù ®iÒu chØnh, nh ng phải đảm bảo đúng ý.. 3. H×nh thøc. -. -. 4. VÞ trÝ. đứng trớc đứng giữa đứng sau. §Æt trong dÊu ngoÆc kÐp - Lời thoại đặt sau dấu gạch ngang( - ). Lêi dÉn. Không đặt trong dấu ngoặc kÐp“ “ - Cã thÓ dïng tõ “ r»ng” hoÆc tõ “ lµ” tríc lêi dÉn.. Bao giờ cũng đứng sau lời dẫn chuyÖn.

<span class='text_page_counter'>(26)</span> Bµi tËp ; sgk/191 Thay đổi từ ngữ: -Từ xng hô “tôi”( ngôi thứ nhất ) trong lời đối thoại đợc thay đổi “ nhà vua” (ngôi thứ 2 ), “chúa công” trong lời thoại đợc thay bằng “vua Quang Trung ”( ng«i thø 3) -Từ địa điểm “đây” trong lời đối thoại tỉnh lợc -Từ chỉ thời gian: “ bây giờ” trong lời thoại đổi thµnh “ bÊy giê”.

<span class='text_page_counter'>(27)</span> Bµi tËp : sgk/191. Vua Quang Trung hái NguyÔn ThiÕp lµ qu©n Thanh sang đánh, nếu nhà vua đem binh ra chống cự thì khả n¨ng th¾ng hay thua nh thÕ nµo. NguyÔn ThiÕp tr¶ lêi r»ng bÊy giê trong níc trèng kh«ng, lßng ngêi tan r·, qu©n Thanh ë xa tíi, kh«ng biÕt t×nh h×nh qu©n ta yÕu hay mạnh, không hiểu rõ thế nên đánh nên giữ ra sao, vua Quang Trung ra B¾c kh«ng qu¸ mêi ngµy qu©n Thanh sÏ bÞ dÑp tan..

<span class='text_page_counter'>(28)</span> Bµi tËp. Cho ®o¹n th¬: Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi Lµng xãm bèn bªn trë vÒ lÇm lôi §ì ®Çn bµ dùng l¹i tóp lÒu tranh VÉn v÷ng lßng, bµ dÆn ch¸u ®inh ninh: “ Bè ë chiÕn khu, bè cßn viÖc bè, Mµy cã viÕt th chí kÓ nµy , kÓ nä, Cứ bảo nhà vẫn đợc bình yên!” (TrÝch bµi th¬: BÕp löa- B»ng ViÖt). Dùa vµo néi dung ®o¹n th¬ trªn viÕt mét ®o¹n v¨n tù sù, thay lêi ngêi ch¸u kÓ l¹i kû niÖm sèng víi bµ..

<span class='text_page_counter'>(29)</span> Một câu ca dao VN. §uæi h×nh b¾t ch÷ 1. 1. 2. 2. 1. 3. 2. Sự chọn Lêi lựa nãi. 3. So sánh với ch¼ng mÊt tiền bạc. Lùa lêi mµ nãi 5cho nhau. Lời nói. 4. Liên quan phương châm lịch sự. 4. Sự giao tiếp. tiÒn mua,. võa lßng 6 6. Tình cảm Thưởng 20 điểm. 4. 3. 10 11 12 9876543210. 5. 5. 6.

<span class='text_page_counter'>(30)</span> DÆn dß:. ¤n tËp c¸c néi dung vÒ tæng kÕt tõ vùng vµ néi dung trong tiÕt häc h«m nay. Lµm l¹i tÊt c¶ c¸c bµi tËp ë SGK vµ phÇn kiÓm tra tiÕng ViÖt. - Làm bài tập sau:Vận dụng thích hợp những kiến thức đã học về các phơng châm hội thoại, xng hô trong hội thoại, lời dẫn để : (chän mét trong hai yªu cÇu sau) -Viết một đoạn văn kể chuyện ngắn (chủ đề tự chọn). -ViÕt ®o¹n v¨n thuyÕt minh vÒ nh÷ng néi dung võa «n tËp..

<span class='text_page_counter'>(31)</span>