(Sáng kiến kinh nghiệm) hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3 4 tuổi

"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi"

UBND QUẬN BẮC TỪ LIÊM
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
*******************
Mã SKKN

SÁNG KIẾN KINH
NGHIỆM
Đề tài:

“Hình thành văn
hóa xin lỗi, cảm ơn
cho trẻ 3-4 tuổi”.

Lĩnh vực: Giáo dục mẫu giáo

Năm học 2016 – 2017

1


"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi"

I.Đặt vấn đề.
1. Cơ sở lý luận.
Như chúng ta đã biết, ở lứa tuổi mẫu giáo, đặc biệt là mẫu giáo bé là giai
đoạn vô cùng quan trọng để tạo cho trẻ một số kỹ năng sống ban đầu, đặt nền
tảng vững chắc trong suốt quá trình phát triển sau này của trẻ. Đây là giai đoạn
khó khăn nhất trong việc hình thành và phát triển nhân cách vì kinh nghiệm của
trẻ còn quá nghèo nàn, đơn điệu…

Giáo dục lễ giáo là gì? Là giáo dục cả về phẩm chất đạo đức và tính cách,
lối sống của trẻ, hình thành cho trẻ nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa
Một trong những mục tiêu giáo dục lễ giáo là việc hình thành văn hóa cảm
ơn xin lỗi đối với trẻ mẫu giáo bé là việc làm rất cần thiết.
Cảm ơn xin lỗi là một biểu hiện văn hóa, là thái độ văn minh, lịch sự trong
quan hệ xã hội. Lời cảm ơn và lời xin lỗi khi được nói một cách chân thành,
chẳng những phản ánh phẩm chất văn hóa mà cịn làm cho mọi người xích lại
gần nhau hơn.
Lời cảm ơn hay lời xin lỗi không chỉ đem niềm vui tới người nhận, chúng
còn giải tỏa những khúc mắc, làm dịu đi những cơn nóng giận, và con người
cũng nhờ đó mà sống vị tha hơn. Trước đây, việc nói lời cảm ơn hay xin lỗi nhau
là chuyện bình thường, cảm ơn và xin lỗi trở thành một trong các chuẩn mực để
đánh giá tư cách của một người. Tiếc rằng những năm gần đây, lời cảm ơn và
xin lỗi như có xu hướng giảm xuống trong giao tiếp xã hội. Có người cho rằng,
nguyên nhân của tình trạng này là do sự lỏng lẻo của chuẩn mực ứng sử, cúng có
người cho rằng, đời sống cơng nghiệp hóa làm cho con người thay đổi, hay do
bản tính của con người khơng quen với hai từ cảm ơn và xin lỗi.
Cuộc sống cơng nghiệp hóa hiện tại đã làm cho con người ta thay đổi quá
nhiều, và trong bản tính của mỗi người, khơng phải lúc nào cũng biết đến hai từ
cảm ơn xin lỗi. Nhưng có bao giờ ai đặt ra câu hỏi: Cuộc sống Phương Tây còn
nhanh gấp bội chúng ta, tại sao họ vẫn có thể nói được những điều ấy và chả lẽ
họ ln ngượng và coi chuyện nói điều đó là giả dối như chúng ta vẫn nghĩ? Vấn
đề là lỗi sống và giáo dục, mà hình như từ lâu, người ta đã dạy con trẻ những
điều này một cách máy móc
Chính vì những lý do trên nên việc giáo dục hành vi văn hóa trong giao
tiếp *Cảm ơn, xin lỗi” ngay từ tuổi ấu thơ là việc rất quan trọng, nó giúp trẻ phát
triển tồn diện về thể chất, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách con
người.
1

"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi"

2. Cơ sở thực tiễn
Trong thực tế việc “Xin lỗi, cảm ơn” mọi người cứ tưởng là điều đơn giản
nhưng thật sự nó có vai trị rất quan trọng với bất kỳ ai trong chúng ta. Nhiều
người cho rằng thường thì chỉ có con cái xin lỗi hay cảm ơn cha mẹ, người ít
tuổi xin lỗi hay cảm ơn người lớn tuổi, mà nhiều người lớn tuổi không chú ý tới
việc cảm ơn hay xin lỗi theo chiều ngược lại. Trong giao tiếp xã hội, nhất là
trong giao tiếp nơi cơng cộng, người lớn tuổi hơn ít khi nói lời cảm ơn hay xin
lỗi cho dù nhận được sự giúp đỡ, hay hành vi của họ gây phiền phúc cho người
khác. Các em nhỏ khi nhận được sự giúp đỡ hay sau khi mắc lỗi thường khơng
ngần ngại nói lời xin lỗi hay cảm ơn, nhưng càng lớn lên thì thói quen này
dường như mất dần, đó là vì các em học nói lời cảm ơn và xin lỗi không chỉ qua
bài học tại lớp hoặc qua lời dạy bảo của cha mẹ, mà còn trực tiếp qua tấm gương
của những người lớn nữa.
Các cụ nhà ta từ xưa đã dạy: “Lời nói khơng mất tiền mua, lựa lời mà nói
cho vừa lịng nhau”. Chỉ cần 2 âm tiết “xin lỗi” được cất lên từ miệng người
mắc lỗi, cùng với một thái độ thân thiện (chẳng hạn đỡ người bị ngã dậy, nhặt
giúp họ đồ khi ta vô ý đánh rơi…) thì chắc bao nhiêu bực tức trong đầu người
kia sẽ được giải tỏa. Lời xin lỗi có lẽ là liều thuốc nhanh nhất để hoà giải mọi
mâu thuẫn. Chính vì điều đó, nên tơi thiết nghĩ: Giáo dục lễ giáo là cần thiết
nhưng giáo dục lễ giáo thì rất rộng nhiều kiến thức về kĩ năng trong cuộc sống
và tôi quyết định muốn đi sâu hơn về vấn đề: “Hình thành văn hóa xin lỗi,
cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi”.
3. Mục đích nghiên cứu.
Trên cơ sở tìm hiểu lý luận, thực tiễn đề tài nhằm đánh giá thực trạng
tìm ra các giải pháp “ Hình thành văn hóa xin lỗi – cảm ơn ở lứa tuổi 3 – 4 tuổi
trong trường mầm non” đạt kết quả cao
Đối với giáo viên: Trong quá trình nghiên cứu đề tài giúp tơi hiểu rõ hơn

về văn hóa cảm ơn – xin lỗi, tích lũy thêm kinh nghiệm cho bản thân, đồng thời
chia sẻ kinh nghiệm của mình cho đồng nghiệp cũng như giúp trẻ hình thành
văn hóa – cảm ơn, xin lỗi trong cuộc sống.
Đối với trẻ: Hình thành cho trẻ có thói quen hình vi văn minh trong giao
tiếp biết cảm ơn xin lỗi.
4. Đối tượng nghiên cứu:
Đối tượng: Hình thành văn hóa “Cảm ơn – xin lỗi”

2


"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi"

5. Đối tượng khảo sát, thực nghiệm.
Đối tượng khảo sát, thực nghiệm là trẻ 3 – 4 tuổi MGB C1.
6. Phương pháp nghiên cứu.
+ Phương pháp nghiên cứu lý luận: Nghiên cứu tài liệu
+ Phương pháp thực tiễn: Khảo sát sự phát triển ngôn ngữ của trẻ, sự mạnh dạn
tự tin trong giao tiếp, quan hệ với cô, bạn, gia đình trẻ
+ Phương pháp bổ trợ: Thử nghiệm một số biện pháp dạy học. Thống kê kết
quả của học sinh.
7. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu
- Lớp MGB C1
- Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 8/2016 đến tháng 3/2017

Thời gian
Bắt đầu
Kết thúc
Tháng 8/2016 Tháng
9/2016

Tháng 9/2016 Tháng
9/2016
Tháng
10/2016

Tháng
112016

Tháng
11/2016
Tháng
01/2017

Tháng
12/2016
Tháng
3/2017

Nội dung thực hiện
- Lựa chọn đề tài
- Nghiên cứu tài liệu
- Khảo sát sự phát triển ngôn ngữ của trẻ, sự mạnh
dạn tự tin trong giao tiếp, quan hệ với cô, bạn, gia
đình trẻ.
- Đăng ký đề tài sáng kiến kinh nghiệm
- Thử nghiệm một số biện pháp dạy học, thống kê
kết quả của học sinh
- Trao đổi ý kiến học hỏi cán bộ lãnh đạo, chỉ đạo
chuyên môn và đồng nghiệp
- Xây dựng đề cương chi tiết

- Nộp và sửa đề cương chi tiết
- Thực hiện các biện pháp dựa trên đề cương đã xây
dựng
- Ghi chép chi tiết các biện pháp rèn trẻ và kết quả
tiến bộ của trẻ
- Khảo sát sau khi thực hiện đề tài
- Đánh máy, in, đóng quyển SKKN
- Nộp bản SKKN

II. Giải quyết vấn đề
1.Cơ sở lý luận.
3


"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi"

Hình thành văn hóa cảm ơn xin lỗi cho trẻ mẫu giáo là sự hình thành, phát
triển nhân cách cho trẻ, sự nhận thức qua cách giao tiếp và thông qua các bài
thơ, câu chuyện, các việc làm hàng ngày, nhằm giáo dục đạo đức lối sống cho
trẻ, vì vậy giao tiếp chiếm một vị trí quan trọng trong đời sống sinh hoạt hàng
ngày của trẻ là nền văn hóa lâu đời và đặc biệt đối với trẻ.
Giáo dục lễ giáo ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển ngôn ngữ của trẻ, nếu
được giáo dục tốt, khi giáo tiếp trẻ sẽ nói năng nhẹ nhàng, mạch lạc, có văn hóa
trong câu nói, cử chỉ, hành động của trẻ đối với mọi người.
Từ ngàn xưa cha ông ta đã đúc kết kinh nghiệm và có câu: “Tiên học lễ,
hậu học văn”. Lễ phép là nét đẹp văn hóa được đặt lên hàng đầu khi nhìn nhận
đánh giá phẩm chất của một người dân Việt Nam. Nhưng trong điều kiện kinh tế
phát triển và đang trên con đường hội nhập, đất nước chúng ta cần phải giao lưu
với nhiều nền văn hóa khác nhau, mà 1 điều đặc biệt tơi nhìn thấy được đó là nét
văn minh lịch sự; câu nói “cảm ơn, xin lỗi” là câu cửa miệng của người phương

Tây. Ai trong chúng ta đều nhận thức được: Làm phiền ai phải biết xin lỗi, ai
giúp mình phải biết nói cảm ơn, dù người lớn hay trẻ nhỏ.
Mặt khác trong mục tiêu giáo dục đào tạo ghi rõ phải hình thành và phát
triển cho trẻ hài hịa, cân đối, biết giàu lòng yêu thương biết quan tâm, nhường
nhịn giúp đỡ mọi người, biết u thích và giữ gìn cái đẹp, thơng minh, ham hiểu
biết thích khám phá và tìm tịi một số kỹ năng cơ bản như: nhẹ nhàng, khéo léo,
biết xin lỗi và nhận lỗi khi mình có lỗi, cụm từ “xin lỗi, cảm ơn” là 1 trong 10
bài học àm trẻ mẫu giáo cần thiết phải học trong trường mầm non
Hơn nữa, cụm từ “xin lỗi, cảm ơn” nhiều khi đến đa phần người lớn
chúng ta nói những điều đó là một sự khách khí và đôi khi giả tạo và ai cũng
“ngài ngại” bởi chúng ta chưa có thói quen. Với trẻ mầm non tâm hồn trẻ như tờ
giấy trắng, nếu khéo thì vẽ trịn, cịn khơng khéo thì méo mó. Là một giáo viên
mầm non nhiều năm dạy, tôi cũng suy nghĩ nhiều về vấn đề đó, tơi nghĩ mình
cần phải đầu tư nhiều vào việc giáo dục những hành vi văn minh cho các cháu tô
điểm vào tâm hồn các cháu những cái hay cái đẹp, để các cháu trở thành những
bông hoa thơm ngát, là người có hình vi văn minh lịch sự.
2.Thực trạng của vấn đề
Năm học 2016 – 2017 tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo
bé C1, hầu hết các cháu chưa có ý thức, giữ gìn vệ sinh cá nhân, chưa biết lễ
phép chào hỏi, xin lỗi khi làm điều gì sai hay cảm ơn khi nhận quà. Thời gian
đầu trẻ đến lớp với thói quen tự do, hay nói leo, trả lời câu cụt, ra vào lớp tự
nhiên không xin phép, một số cháu được cha mẹ cưng chiều quá mức, muốn gì
4


"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi"

được nấy, một số trẻ lại khơng đón nhận được sự quan tâm chu đáo từ gia đình,
một số trẻ sống trong môi trường không lành mạnh từ gia đình
Với tình hình thực tế của lớp tơi như vậy, bản thân tôi luôn trăn trở suy

nghĩ, bằng phương pháp gì để giúp trẻ lớp tơi có thói quen hành vi văn minh phù
hợp với chuẩn mực của xã hội. Chình vì điều băn khoăn, trăn trỏ ấy, bản thân tơi
đã tìm tịi, mạnh dạn thực hiện một số biện pháp giúp trẻ có hình vi văn minh
trong cuộc sống hàng ngày, hình thành cho trẻ cơ sở ban đàu về nhân cách của
con người mới, góp phần đào tạo thế hệ trẻ những con người phát triển toàn diện
về nhân cách, trí tuệ.
Qua thời gian nghiện cứu, nắm bắt tình hình thực tế, tơi nhận thấy có
những thuận lợi nhất định nhưng cũng gặp khơng ít khó khăn sau.
2.1.Thuận lợi:
- Ban giám hiệu luôn quan tâm, đi sâu đi sát đồng thời tạo điều kiện về cả
tinh thần và vật chất tốt nhất cho các hoạt động của cô và trò.
- Sự phối hợp giáo viên chặt chẽ, đồng bộ, nhiệt tình.
- Phụ huynh ln ủng hộ nhiệt tình, gắn kết với cơ giáo trong mọi hoạt
động ở lớp.
2.2.Khó khăn:
- Học sinh tương đối đông, kỹ năng của trẻ khơng đồng đều, nhiều trẻ cịn
được nng chiều.
- Trẻ 3 – 4 tuổi nên trẻ còn bé và đang trong độ tuổi dễ bị khủng hoảng
tâm lí trẻ lên 3.
- Thể chất trẻ chưa tốt hay ốm, hay nghỉ học dài và địi hỏi thời gian chăm
sóc nhiều…
- Một số trẻ thụ động, ít giao lưu vơi cơ và bạn.
- Tài liệu tham khảo chưa phong phú.
3.Các biện pháp:
3.1.Khảo sát trẻ đầu năm.
- Khảo sát 40 trẻ tương đương 100%

Tổng số
trẻ

Thời gian
khảo sát
Số trẻ

Trẻ biết nói
Trẻ chủ động
cảm ơn, xin lỗi nói cảm ơn, xin
đúng lúc (dưới lỗi trịn câu và
sự hướng dẫn
đúng lúc
của cơ).
Đ
30

CĐ
10
5

Đ
12

CĐ
28

Trẻ biết nói
cảm ơn, xin lỗi
thành
thật
(hiểu được ý
nghĩ nói cảm

ơn, xin lỗi)
Đ
CĐ
10
30


"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi"

40

Đầu
năm
tháng
9

Tỷ lệ
%

75

25

30

70

25

75

Chính vì kết quả đầu năm chỉ đạt được như vậy nên tơi nghĩ rằng việc
mình rèn lễ giáo, trong đó trẻ biết chủ động, thành thật nói câu “xin lỗi, cẩm ơn”
là điều hết sức cần thiết.
3.2. Xây dựng môi trường lớp học thể hiện nếp sống văn minh “Xin lỗi, cảm
ơn”.
Một trong những nhiệm vụ trọng tâm năm học của trường là xây dựng
trường học thân thiện học sinh tích cực. Thì việc tạo cảnh quan sư phạm trong
phịng học, mơi trường xung quanh cũng là một chuyên đề mà tôi chú trọng
trong năm học này.
Tôi ln chú ý tạo cảnh quan trong phịng học, đồ dùng đồ chơi được sắp
xếp gọn gàng, ngăn nắp, từng góc riêng biệt mỗi kệ góc tơi đều làm mới, để hấp
dẫn trẻ, tạo cảm giác thích thú khi trẻ hoạt động và luôn mong muốn được sắp
xếp ngăn nắp sau khi chơi.
Ngồi ra tơi lồng ghép nội dung tun truyền về giáo dục lễ giáo ở các
góc theo chủ đề. Tơi trang trí hấp dẫn sưu tầm nhưng tranh ảnh có nội dung giáo
dục lễ giáo đặc biệt là tranh thể hiện hành vi “xin lỗi, cảm ơn” dán vào cho trẻ
xem, kèm theo một bài thơ hay nội dung phù hợp với hình ảnh, khi trẻ chơi ở
các góc tơi cho trẻ xem và trị chuyện giáo dục hành vi của trẻ đối với mọi
người, mọi vật xung quanh đàm thoại với trẻ những hành vi văn minh trong giao
tiếp.
Ví dụ 1: Với chủ đề: “Nghề nghiệp” tơi treo tranh một bác nông dân
đang cuốc đất -> bác gieo hạt -> bác đang tưới nước nhổ cỏ cho cây -> thu
hoạch lúa -> phơi thóc -> máy ra hạt gạo -> bác cấp dưỡng nấu cơm -> cô cho
trẻ ăn cơm.
=>Với tranh này tôi sẽ lồng ghép các nội dung lễ giáo đã lồng ghép vào
chương trình nhưng tôi cụ thể đi sâu hơn về hành vi “xin lỗi, cảm ơn”: như: bác
nông dân đã làm ra hạt gạo, bác cấp dưỡng đã nấu cơm, cô giáo cho các con ăn
vậy con sẽ nói lời gì với các bác các cơ sau đó cơ giáo sẽ cho các con khoanh tay
lại và nói: “con cảm ơn các bác, các cô ạ!”, hay khi con ăn cơm bị vãi cơ hướng

dẫn con nói: “con xin lỗi cơ”, “con rơi cơm ra ạ!”
6


"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi"

Ảnh: Cơ đang hướng dẫn trẻ nói “Cảm ơn, xin lỗi” trong giờ ăn
Tôi đã đọc 1 bài báo rất hay nói về trẻ con Nhật, mỗi lần ăn cơm ở trường
các con lại đồng thanh: con cảm ơn bác nông dân đã làm ra hạt gạo, cảm ơn tất
cả mọi người đã cùng làm ra 1 bữa ăn ngon…
Hay với chủ đề gia đình: cơ có thể treo tranh trẻ cầm cốc nước = 2 tay và
rót nước cho bà, bà cầm = 2 tay và cảm ơn cháu. Với những việc làm tưởng
chừng như đơn giản nhất nhưng lại có ý nghĩa vơ cùng to lớn từ ban đầu trẻ
chưa quen nói, hoặc chỉ nói khi có sự hướng dẫn của cơ sau này sẽ hình thành
cho trẻ thành kĩ năng.
Ví dụ 2: Tơi xây dựng góc lễ giáo riêng có thể ở tháng 10 tơi có sưu tầm
được bài hát “Xin lỗi, cảm ơn” của các trường bạn, nên tơi kết hợp với góc âm
nhạc dán bản nhạc bài hát đó có tranh minh họa để dạy trẻ (bài hát cũng ngắn và
trẻ nghe nhiều cũng thuộc). Từ đó, tơi cũng có cảm hứng sáng tác bài “Bé học
xin lỗi, cảm ơn”.
Em học trường mầm non…….Cô giáo dạy bao điều hay. Làm sai phải biết
xin lỗi. Ai giúp mình phải nói cảm ơn. “Xin lỗi, cảm ơn”, “Xin lỗi, cảm ơn”, đâu
có gì là khó. Nào các bạn ơi! Chúng mình cùng yêu thương nhau, cùng hát vang
bài ca “Xin lỗi, cảm ơn” “Xin lỗi, cảm ơn”!
Em học trường mầm non…Cô giáo dạy bao điều hay.
7


"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi"

Làm sai phải biết xin lỗi ai giúp mình phải nói cảm ơn.
“Xin lỗi, cảm ơn”, “Xin lỗi, cảm ơn”. Đâu có gì là khó. Nào các bạn ơi.
Chúng mình cùng yêu thương nhau. Cùng hát vang bài ca
“Xin lỗi, cảm ơn” “Xin lỗi, cảm ơn”.
(lớp tôi các con đã học thuộc và nếu được tạo điều kiện, tôi rất muốn đi thu âm
bài hát này để phổ biến trong trường)
Việc lồng ghép nội dung giáo dục lễ giáo vào các góc trẻ rất thích thú và
thường xun đến tham gia, hưởng ứng.
3.3. Giáo dục hành vi văn minh ở mọi lúc mọi nơi
Hằng ngày các cháu đến lớp với nhiều nội dung hoạt động: giờ ăn, giờ
ngủ, vệ sinh, học tập, vui chơi, giờ đón, giờ trả... mọi sinh hoạt đều là những
hình thức để trẻ được rèn luyện. Đối với độ tuổi này để đưa các cháu vào nề nếp
thói quen khơng phải là chuyện giản đơn. Thực tế các cháu cịn bé, chưa có ý
thức được như các anh chị lớn, điều này cũng là một thử thách cho cơ giáo.
Muốn tạo cho trẻ có được thói quen thường xun phải ln nhẹ nhàng gần gũi
và tình cảm với trẻ để uốn nắn trẻ hoặc thơng qua bài hát, bài thơ, câu chuyện... trị
chơi có nội dung nói về các hành vi văn minh cảm ơn, xin lỗi. Nhờ sự tạo điều
kiện giúp đỡ của cô, trẻ được uốn nắn kịp thời thường xuyên, liên tục, do đó việc
rèn luyện nề nếp thói quen của trẻ trong mọi hoạt động mọi lúc, mọi nơi mang lại
hiệu quả cao hơn, các cháu ngoan và nề nếp hơn.
Ví dụ: Giờ đón trẻ hoặc trả trẻ, tơi rất ân cần và chuẩn mực trong xưng hô
với bố mẹ trẻ. Tôi tập luyện cho trẻ đến lớp biết chào cô, sau đó chào tạm biệt
bố mẹ để vào lớp học.
Trong giờ chơi tự do hay giờ lao động, sinh hoạt ngồi trời, nếu cháu làm
việc gì sai đối với bạn, với cơ thì phải biết xin lỗi, ai cho gì thì nhận bằng hai tay
và nói lời cảm ơn.
Giờ chơi, cháu đồn kết với bạn bè, khơng tranh giành đồ chơi.
Giờ dạo chơi, sinh hoạt ngoài trời, trẻ biết nhặt rác bỏ vào thùng đúng nơi
quy định.
Ví dụ: Tham quan vườn rau trong sân trường

Đàm thoại: Muốn có nhiều rau xanh ta phải làm gì?
Khi ăn canh rau các con nhớ đến ai?
8


"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi"

Giáo dục cháu kính trọng, yêu quý cảm ơn những người lao động, khi ăn
phải từ tốn, chậm rãi, khơng vứt bừa bãi. Giáo dục cháu giữ gìn vệ sinh mơi
trường, vệ sinh lớp, biết đồn kết, giúp đỡ bạn bè và mọi người xung quanh.
Qua nhiều lần như vậy, cháu lớp tơi có những thói quen, hành vi tốt.
Hoặc vào các giờ sinh hoạt chiều, tôi thường tổ chức các hoạt động sinh
hoạt câu lạc bộ thơ, truyện, sinh hoạt văn nghệ, qua đó rèn luyện cho trẻ thói
quen biết cảm ơn xin lỗi, thơng qua các bài thơ như: Cảm ơn (Tác giả khối sơn
ca) thơ xin lỗi (tác giả Nguyễn Thị Chung). Truyện: Cảm ơn chim nhỏ, cảm ơn
bạn voi con, thỏ con không vâng lời, thỏ trắng biết lỗi…..
Đối với lứa tuổi này, trẻ học mà chơi, chơi mà học, trong giờ vui chơi trẻ
được thực hành trải nghiệm nhiều vai chơi khác nhau trong cuộc sống của người
lớn. Tôi tiến hành lồng ghép các hành vi đạo đức vào vai chơi, qua đó trẻ được
đối thoại những câu chào hỏi lễ phép, câu cảm ơn, xin lỗi, trao nhận bằng hai
tay. Tôi theo dõi quan sát lắng nghe để kịp thời uốn nắn trẻ khi có biểu hiện chưa
chuẩn mực. Qua đó giúp trẻ hình thành thói quen hành vi văn minh trong giao
tiếp.
Ví dụ: Qua trò chơi phân vai: y tá - bác sĩ
Bác sĩ biết thăm hỏi bệnh nhân ân cần, xưng hô cô, chú, bác, cháu đau chổ
nào? Đau ra sao?
Y tá phát thuốc dặn bệnh nhân uống thuốc ngày mấy lần, bệnh nhân nhận
thuốc bằng hai tay và nói lời cảm ơn đối với cô y tá, bác sĩ.

9

"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi"

Ảnh: Cô đang giáo dục lễ giáo cho trẻ ở góc bác sĩ
VD: Trong trị chơi ở góc bán hàng
- Khi có người mua hàng, bác bán hàng có thái độ, nói với người bán hàng
như thế nào? Người mua hàng phải như thế nào?
- Khi chơi ở góc bán hàng trẻ đã biết xưng hô đúng mực, trẻ đóng vai
người bán hàng thì phải biết mời chào khách: Tơi chào bác! Bác mua gì đấy?
Bác có mua gì nữa khơng?...Khi khách trả tiền thì phải biết cảm ơn, nếu đưa
nhầm hàng thì phải biết xin lỗi, người mua hàng thì phải biết cầm tiền bằng 2 tay
đưa cho người bán hàng.

10


"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi"

Ảnh: Cháu Dũng cầm hộp bánh bằng 2 tay và nói cảm ơn bạn
Qua hoạt động vui chơi, cháu mạnh dạn dần, thành thạo dần trong giao
tiếp ứng xử, chào hỏi đối với mọi người xung quanh mình.
So với đầu năm lớp tơi đã giảm hẳn tình trạng trẻ nói trống khơng. Trẻ đã
biết nói đầy đủ câu, biết cảm ơn xin lỗi đúng lúc đúng chỗ.
Đặc biệt vui chơi là hoạt động có ảnh hưởng quyết định đến sự hình thành
và phát triển nhân cách trẻ. Một ngày ở lớp, trẻ ở bên nhau và nẩy nở mối quan
hệ với mọi người xung quanh. Trẻ thể hiện được những hành vi ứng sử về giao
tiếp và bộc lộ cá tình của mình. Qua đó giáo viên có thể phát hiện những mặt
mạnh, mặt yếu của trẻ để kịp thời giáo dục trẻ hoặc phát huy những tính cách tốt
ở trẻ. Vì vậy việc hình thành văn hóa cảm ơn xin lỗi ở mọi lúc mọi nơi là rất cần

thiết.
3.4. Cô giáo là tấm gương sáng, luôn nhất quán.
Trẻ thường quan sát và có xu hướng bắt chước những hành vi, lời nói của
cơ giáo bởi gần như thời gian chính là trẻ bên cơ và trẻ ln u mến cơ. Chính
vì vậy để giúp trẻ tập nói lời “cảm ơn và xin lỗi”, đầu tiên cô giáo phải cho trẻ
thấy sự cảm thông và yêu thương của cô giáo đối với trẻ. Cố gắng ln nói lời
cảm ơn và xin lỗi trong mọi trường hợp dù nhỏ nhặt nhất để khuyến khích cảm
nhận của trẻ trước lời cảm ơn và xin lỗi, ví dụ như cảm ơn khi được trẻ lấy giúp
11


"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi"

cơ đị vật nào đó hay xin lỗi khi mà vì điều kiện nào đó mà hoạt động của trẻ bị
gián đoạn như cô đã chuẩn bị rất nhiều đồ chơi, đồ dùng để trẻ hoạt động ngoài
trời nhưng trời mưa không thể hoạt động, cô đọc nhầm câu thơ, hay ứng xử với
các đồng nghiệp trong lớp cô cũng ln gương mẫu nếu có lỗi phải biết nhận lỗi
và xin lỗi, phối hợp tốt với các cô tạo ra tình huống để cảm ơn, xin lỗi trẻ sẽ lắng
nghe và bắt chước…..

Ảnh: 2 Cơ giáo tạo tình huống cảm ơn- xin lỗi
Ví dụ: Hơm nay là ngày tơi làm cơ A (cơ điều khiển chính) nhưng sức
khỏe của tôi mệt, tôi nhờ cô B điều khiển giúp tôi, tôi không quên câu:
“Em cảm ơn chị”…hay cháu Anh Quân phải kiêng tanh vì đang uống thuốc, tơi
lại lấy cơm nhầm cho con, con đã nói với cơ ngay và tôi lập tức sửa sai là thay
bát cơm khác cho cháu đồng thời “Cơ xin lỗi con, vì đã lấy nhầm cơm cho con”
những lúc như vậy hành động, lời nói tuy nhỏ nhưng sẽ thành nề nếp kĩ năng tốt
cho cả cô và trẻ.
Theo thời gian, hành vi của cơ giáo sẽ có ảnh hưởng nhất định tới trẻ,
khiến trẻ cũng tập theo một cách bản năng, lúc tình huống nhất định.

3.5. Đặt tình huống để dạy trẻ nói cảm ơn, xin lỗi đúng lúc, thành thật và
nói trịn câu:
Thời gian 1 ngày ở trường của trẻ còn nhiều hơn thời gian trẻ ở nhà với
gia đình, có những cháu lớp tôi sáng 7h15 đến lớp chiều 17h00 gia đình mới đón
12


"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi"

trở về nhà tức là gần 10 tiếng trẻ ở lớp với cô và các bạn, nên cô giáo là người
giáo dục trẻ hết sức quan trọng.
Cô đưa ra nhiều tình huống để cho trẻ thực hành nói trịn câu “Con cảm
ơn cô ạ, Con xin lỗi cô ạ, tớ cảm ơn bạn, tớ xin lỗi bạn”:
+ Nếu bạn tranh giành đồ chơi của con, con sẽ làm gì?
+ Nếu bạn nhường đồ chơi cho con, con sẽ làm gì?
Cơ đưa cho con đồ vật gì đó con sẽ nói thế nào? (Con sẽ cầm = 2 tay và
nói: “Con cảm ơn cô ạ”)
Nếu thấy bạn đang rửa tay, bạn mở vòi nước to quá và làm ướt áo con,
con sẽ nói gì?, bạn sẽ phải nói gì?
Cơ đã đọc xong câu chuyện, các con nghe xong sẽ nói cảm ơn thế nào:
“Con cảm ơn cô ạ”.
Các thầy cô giáo dạy con học bài xong, con sẽ nói gì? “Con cảm ơn thầy,
cơ ạ”…
Thực ra, những tình huống chúng ta tưởng chừng như đơn giản nhưng lại
có ý nghĩa giáo dục trẻ rất lớn, công việc của cô giáo cũng hết sức đơn giản,
quan sát trẻ và chú ý tạo cho tế thực hành nhiều dần dần sẽ tạo thành thói quen,
bản năng.
Hơn nữa, cơ giáo có thể sưu tầm những câu chuyện nhỏ trên báo, đoạn
video ngắn, những câu chuyện đời thực có nội dung “Xin lỗi, cảm ơn” để giáo
dục trẻ. Qua các tranh ảnh, video, hoặc những câu chuyện có thể là chuyện của

gia đình cháu ở lớp, sẽ rất dễ gây ấn tượng mạnh đối với trẻ.
Ví dụ:
Clip cha dạy con xin lỗi làm triệu người thức tỉnh “Người cha dạy con nói
lời xin lỗi” đã làm rơi lệ hàng triệu người xem trên trang mạng gần đây. Người
cha trong clip này đã tất nhẹ nhàng nhưng kiên trì và kiên quyết, ơng khơng
đánh mắng con như lời khuyên của vài người có mặt ở đó khun mình mà tỏ ra
cảm thơng với con: “Ba biết là khơng phải dễ để nói lời xin lỗi”, nhưng ơng rất
kiên quyết với con rằng: “Con phải nói”. Người cha kiên trì hướng dẫn cho con
cách lấy hơi, cách phát âm được cụm từ “xin lỗi”. Tiếp theo, một tình huống
khác xảy ra, ơng cũng kiên trì u cầu người ta phải xin lỗi con ông. Đến cuối
clip, cô con gái đã biết cách hướng dẫn lại cho một người lớn vơ tình đụng phải
cơ bé dám nói ra lời xin lỗi – một kết thúc rất thú vị. Và nhiều clip khác nữa
(Youtube) tôi tin rằng ai xem clip chắc chắn sẽ rất cảm động.
13


"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi"

Hiện nay, công nghệ thông tin đang rất phát triển cũng rất dễ cho các cô
sưu tầm clip đỡ chi phí, tiện lợi, khơng mất thời gian mà hiệu quả nhưng quan
trọng là cô giáo phải khéo léo biết cách khai thác nội dung dạy lễ giáo cho trẻ
đạt hiệu quả tối đa. Thay vì giờ sinh hoạt chiều các cơ cho trẻ xem phim hoạt
hình, cơ nên chia nhóm nhỏ kết hợp với các cơ giáo ở lớp, đặc biệt khi có các cơ
sinh viên đến lớp thực tập cơ cũng nên phân nhóm cho các cơ rèn kĩ năng cho
con có hành vi “Xin lỗi, cảm ơn”. Sĩ số lớp tơi khá đơng, trung bình các con đi
học hàng ngày là 40 cháu nên hoạt động nhóm nhỏ, tăng cường cá nhân trẻ sẽ là
biện pháp tốt nhất để cô giáo quản các con dễ hơn và trị chuyện nắm bắt tâm
sinh lí, phát triển ngơn ngữ, phát triển kĩ năng của trẻ.
Điều quan trọng là khi trẻ đã quen với câu nói “Xin lỗi, cảm ơn” thì cơ
hướng dẫn trẻ mỗi khi nói phải nhìn vào mắt người mình cần “Xin lỗi, cảm ơn”

và sai phải sửa.
Ví dụ: Cơ nhìn thấy bạn Bảo nghĩa đang giành đồ chơi của bạn, cơ đến xử
lí tình huống và nhắc trẻ khơng giằng đồ chơi của bạn, nhìn mắt bạn và nói lời
“Tơi xin lỗi bạn”, “Lần sau tơi không thế nữa”. Cháu Bảo nghĩa – chậm phát
triển ngôn ngữ và tính cháu thì rất nhát nên cơ cần cố gắng kiên trì giải thích cho
trẻ, giúp trẻ phát âm rõ ràng, nói đủ.
3.6.Khích lệ nêu gương
Các hoạt động của trẻ ở độ tuổi 3 - 4 tuổi chịu sự chi phối nhiều bởi xúc
cảm. tình cảm, trẻ mới có hứng thú tham gia lao động tự phục vụ nhưng mức độ
hình thành kỷ năng cịn yếu, chưa có ý thức thực hiện hành vi văn hóa. Do đó,
nhiệm vụ chính ở độ tuổi này là tập trung giáo dục tình cảm cho trẻ. trẻ càng nhỏ
thì càng phải chú ý đến việc hình thành và khơi dậy những xúc cảm, tình cảm ở
trẻ. Hình thành các kỹ năng và nhận thức cho trẻ đều phải dựa trên những cảm
xúc, hứng thú và mong muốn của trẻ, có như vậy mới đạt được mục đích giáo
dục cho trẻ.
Bên cạnh đó, với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ phát triển mạnh, trẻ cịn bé
hay tị mị thích bắt chước, tôi luôn tôn trọng trẻ và hết sức công bằng, sử dụng
khen chê đúng mực. Khen và chê có tác dụng mạnh đến hành vi vâng lời của trẻ,
nhưng không nên khen quá đáng và chê trách chung chung, nên tôi thường khen
những gương tốt để trẻ bắt chước. Hằng ngày, vào giờ nêu gương cuối ngày
trước khi cắm cờ, tơi cho trẻ tự nhận xét về mình trong ngày đó. Có bạn nào có
hành vi, lời nói hay tơi nêu gương ra cho cả lớp và tặng trẻ một bông hoa bé
ngoan.
14


"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi"

Ví dụ: Cơ khen những trẻ đi học ngoan, đúng giờ, mặc quần áo, đầu tóc
gọn gàng, sạch đẹp, biết chào cô khi đến lớp, biết cảm ơn khi ai đó giúp mình,

biết xin lỗi khi mình làm một việc sai. Từ sự giúp đỡ của cô giáo mà các hành vi
văn minh của trẻ ngày càng được hình thành một cách tự nhiên. Được cô tạo
điều kiện giúp đỡ, do được rèn luyện mà trẻ đã thực sự hịa nhập vào nề nếp,
khn khổ của tập thể lớp một cách thoải mái, dễ dàng và tự tin.

Ânh: Cháu Oanh được thưởng hoa khi giúp đỡ bạn
3.7.Kết hợp phụ huynh dạy trẻ:
“Dạy kiến thức” là nhiệm vụ chính của nhà trường, cịn “dạy làm người”
là việc của tồn xã hội, điều đó thấy được rằng cũng khơng nên q đè nặng áp
lực dạy học, cách ứng xử cho cô giáo mà cơng việc đó cần phải có sự gắn kết
của gia đình và của tồn xã hội.
Hiện nay, với tính chất bộn bề của cuộc sống bố mẹ chưa thật sự trò
chuyện gần gũi, cởi mở với con, cho các con tham gia các hoạt động trải nghiệm
quá ít, có khi bố mẹ đến đón con cũng thỉnh thoảng hỏi con ở lớp ngoan không,
con chơi với các bạn không, học hành thế nào…
Như vậy, cô giáo là người hướng dẫn, kết hợp với phụ huynh rèn trẻ có
thói quen nói “Xin lỗi, cảm ơn” và tơi nghĩ cũng rèn cho người lớn chúng ta
luôn bởi người Việt Nam chúng ta nói chung nhìn nhận được là cần phải nói như
15


"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi"

vậy nhưng đơi khi cho đó là đơn giản, khách sáo nên khơng mấy khi thực hiện,
khơng nói trịn câu, nói cho qua. Nhiệm vụ của cơ giáo là:
Cần giải thích cho phụ huynh nhìn nhận vấn đề hình thành cho trẻ văn hóa
“Xin lỗi, cảm ơn” là cần thiết là phép lịch sự tối thiểu nhất con phải làm được.
Bố mẹ là tấm gương sáng cho con noi theo.
Phụ huynh ln gương mẫu, mình phải là người thực hiện đúng trước tiên
những quy tắc ứng xử cơ bản, đừng bao giờ quên. Người lớn làm sai với trẻ

cũng phải xin lỗi trẻ, trẻ giúp phải nói: “Bố cảm ơn con, Mẹ xin lỗi con…”
Người lớn cũng luôn phải thành thật khi nói, nhìn vào mắt con, tránh nói cho
qua.

Ảnh: Ông, bà cảm ơn cháu bố mẹ và cháu gái khi được mừng tuổi
Ví dụ: Bản thân tơi cũng có 2 cháu gái nhỏ: Có lần tơi đang rửa bát nhờ
bé út 2 tuồi giúp tôi lấy cái rổ đựng, tơi đã qn, qn thật sự khơng nói “Mẹ
cảm ơn con”, vậy mà bé út nói to: “Mẹ khơng cảm ơn con à” và rỗi mẹ. Đó
chúng ta tưởng chừng những tình huống hàng ngày diễn ra đơn giản vậy thơi,
nhưng nếu chúng ta qn, thì trẻ cũng sẽ quên và quên 1 lần sẽ có lần thứ 2 và
nhiều lần khác nữa, với trẻ chúng ta cần gương mẫu là vậy đó.
Tạo ra các tình huống “Xin lỗi, cảm ơn”:
Bố mẹ có thể cùng con đóng vai làm bố con hoặc mẹ con nhưng trẻ sẽ
làm bố hoặc mẹ, cùng đi chợ, nấu những món mà cả nhà cùng thích…
16


"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi"

Cùng tạo ra các sự kiện, tổ chức bữa cơm cho gia đình, cùng gia đình tổ
chức sinh nhật, làm bánh, đi xem phim, đi công viên…Tôi nghĩ gia đình ta nên
có kế hoạch đi chơi theo cuối tuần hoặc các sự kiện theo tháng.
Nhờ trẻ rót nước, lấy tăm cho mọi người, người lớn cũng phải nói : “Bố
cảm ơn con gái…., bà cảm ơn cháu”

Ânh: Bà cảm ơn cháu khi cháu lấy tăm cho bà
Tôi nhận thấy trao đổi trực tiếp với phụ huynh rất hiệu quả, yêu tố rất
quan trọng để sáng kiến này của tôi hiệu quả và thành công.
3.8. Đánh giá giáo dục hành vi văn minh cho trẻ:
Sau khi thực hiện các hoạt động giáo dục nhằm hình thành cho trẻ 3-4 tuổi

văn hóa “Xin lỗi, cảm ơn” thì việc làm rất cần thiết đối với giáo viên là đánh giá
trẻ.
Giáo viên có thể có 1 quyển sổ nhật kí về trẻ hàng ngày: ghi lại cách ứng
xử của trẻ trong ngày để theo dõi trẻ và điều chỉnh kế hoạch cho phù hợp, kịp
thời và chính xác.
Đánh giá là một khâu quan trọng không thể thiếu trong giáo dục hành vi
văn minh cho trẻ. Nếu trước đây, người ta xem nhẹ vấn đề này thì trong chương
trình mầm non mới, đánh giá là cơ sở giúp giáo viên nhận định được mức độ của
trẻ để điều chỉnh và định hướng trong mục tiêu, lựa chọn nội dung, phương pháp
17


"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi"

giáo dục ở giai đoạn sau. Đánh giá cũng có thể coi là một phương pháp, một
phương tiện giáo dục.
Để đánh giá hành vi văn minh của trẻ mầm non cần phối hợp sử dụng
nhiều phương pháp thu thập thông tin: phỏng vấn trao đổi với trẻ, quan sát hành
vi của trẻ kết hợp trao đổi với phụ huynh để thu thập đủ thông tin về hành vi trẻ.
đánh giá sự nhận thức được tiến hành trong những địa điểm quen thuộc với trẻ,
trong bầu khơng khí vui vẻ, cởi mở, chân tình.
Tơi tiến hành đánh giá hai lần trong một năm dựa vào các chỉ số đánh giá
sự phát triển của trẻ trong lĩnh vực tình cảm và quan hệ xã hội. Tôi thực hiện
cách đánh giá một cách tự nhiên thông qua các hoạt động diễn ra hằng ngày của
trẻ.
Ví dụ: Thơng qua các hoạt động góc, hoạt động vui chơi, sinh hoạt chiều,
hoạt động chung tôi tạo ra những tình huống đơn giản để trẻ giải quyết như: chơi
HĐG, trong giờ ăn, giao tiếp với cô, bạn…. trẻ biết sử dụng từ cảm ơn, xin lỗi
đúng lúc đúng chỗ. Ngồi ra, trong q trình trẻ chơi, tôi luôn chú ý quan sát các
hành động, cử chỉ của trẻ để đánh giá.

Nhờ hình thức đánh giá này mà tôi đã nắm được mức dộ hành vi của mỗi
trẻ để điều chỉnh và định hướng phù hợp sự phát triển của trẻ. Từ đó đưa ra
những biện pháp giáo dục hành vi phù hợp cho những giai đoạn tiếp nối
4. Kết quả đạt được.
Qua quá trình thực hiện, bản thân tôi rất phấn khởi khi kết quả đạt được
rất cao.
4.1 Đối với giáo viên
Đúc rút được nhiều kinh nghiệm cho bản thân.
4.2 Đối với trẻ:
- Trẻ có thể chủ động vận đụng những kiến thức, kỹ năng “Văn hóa, xin
lỗi, cảm ơn” vào các tình huống trong cuộc sống.
- Trẻ đã thực sự hòa nhập vào nề nếp, khuôn khổ của tập thể lớp một cách
thoải mái, dễ dàng và tự tin.
- Nhiều trẻ tỏ ra mạnh dạn, tự tin trong giao tiếp.
- Thông qua nhưng biện pháp tổ chức các hoạt động giáo dục trên, sau
gần một năm thực hiện tơi thấy các kĩ năng văn hóa “Xin lỗi, cảm ơn” của trẻ tốt
hơn.
- Điều này thể hiện rõ qua lần khảo sát cuối năm.
18


"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi"

Tổng
số trẻ

Thời gian khảo
sát

Trẻ biết nói

cảm ơn, xin lỗi
đúng lúc (dưới
sự hướng dẫn
của cô).
Đ
30

40

40

Đầu
Số trẻ
năm
Tỷ lệ
75
tháng 9
%
Cuối
Số trẻ
39
năm
Tỷ lệ 97,5
%
Tỷ lệ Tăng 9=22,
% so
5
với đầu
năm
Giảm

Trẻ chủ động
nói cảm ơn, xin
lỗi trịn câu và
đúng lúc

Trẻ biết nói
cảm ơn, xin lỗi
thành
thật
(hiểu được ý
nghĩ nói cảm
ơn, xin lỗi)
Đ
CĐ
10
30

CĐ
10

Đ
12

CĐ
28

25

30

70

25

75

1

30

10

28

22

2,5

75

25

70

55

18=45

9=22,5

18=45

18=45

18=45

4.3.Đối với phụ huynh:
Phụ huynh cũng được hình thành thói quen nói “Xin lỗi, cảm ơn” trong
gia đình và xã hội, giành nhiều thời gian trị chuyện, cùng tạo thành nhiều tình
huống với trẻ hơn, các thành viên trong gia đình cũng tình cảm và gắn kết, chia
sẻ với nhau.
III. Kết thúc vấn đề
1.Kết luận
Sinh thời, Bác Hồ – Vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam, danh nhân
văn hóa thế giới đã luôn nhắc nhỡ mọi người phải luôn trau dồi “đức”, “tài” để
đóng góp nhiều lợi ích cho xã hội bởi:
“Có tài mà khơng có đức là người vơ dụng
Có đức mà khơng có tài thì làm việc gì cũng khó”
Mỗi trẻ em hôm nay là chủ nhân tương lai của đất nước. Để trẻ có được
một nền móng vững chắc thì giáo viên phải tích cực tìm tịi, học hỏi để có sự đổi
mới trong nội dung, phương pháp, hình thức, cách thức tổ chức hoạt động. Từ đó

19


"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi"

tạo cơ hội cho trẻ được tham gia vào các hoạt động, trẻ tiếp thu kiến thức một
cách chủ động, giúp trẻ được phát triển toàn diện về cả “đức” lẫn “tài”.

Kết quả thực hiện hoạt động giáo dục “Hình thành văn hóa, xin lỗi cảm
ơn cho trẻ 3-4 tuổi” ở lớp tôi trong năm học 2016-2017 bước đầu có hiệu quả
đáng trân trọng nhưng bản thân nhận thấy vẫn cịn nhiều vấn đề cần tiếp tục học
hỏi, tìm kiếm giải pháp, đúc rút kinh nghiệm của các đơn vị bạn để không ngừng
nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục hình thành văn hóa cảm ơn xin lỗi cho
trẻ 3 - 4 tuổi ở lớp tơi nói riêng, các lớp trong trường nói chung.
2. Ý nghĩa.
Giáo dục hành vi văn minh biết cảm ơn xin lỗi là một nội dung khơng thể
thiếu trong mọi q trình phát triển toàn diện nhân cách con người. Hành vi văn
minh biết cảm ơn xin lỗi mang đậm bản sắc địa phương, dân tộc, quốc gia, tạo
nên lối sống tốt đẹp của mỗi người, mỗi xã hội, được biểu hiện hàng ngày, hàng
giờ, rất phong phú, đa dạng, diễn ra trong mối quan hệ giao tiếp giữa con người
với con người và con người với thế giới tự nhiên.
Hành vi văn minh biết cảm ơn xin lỗi lịch sự là nền tảng đạo đức của mỗi
con người, là hành vi văn hóa. Ngay từ nhỏ, trẻ cần được uốn nắn, giáo dục từ
cử chỉ, lời nói, hành động văn minh, lịch sự thì lớn lên trẻ mới trở thành người
có ích cho bản thân, gia đình và xã hội. Trẻ phải biết tu dưỡng, rèn luyện bản
thân từng ngày, từng giờ theo hướng tốt, nói lời hay ý đẹp, đi đứng nhẹ nhàng,
khoan thai, cư xử với mọi người niềm nở, lịch sự.
Giáo dục hành vi văn minh biết cảm ơn xin lỗi cho trẻ mầm non là một
cách nhìn tổng quan về hành vi văn hóa, bản chất sự phát triển hành vi của trẻ
em và các quá trình giáo dục cũng như cách thức tổ chức và đánh giá giáo dục
hành vi cho trẻ tuổi mầm non. Nó khơng chỉ có ý nghĩa to lớn đối với các nhà
giáo dục mầm non mà cịn góp phần tích cực vào việc nâng cao nhận thức của
những người quan tâm tới vấn đề này nhằm chăm sóc, ni dạy trẻ tốt hơn.
3. Phạm vi áp dụng
Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ mà tôi đã thực hiện đưa lại hiệu quả
cao trong quá trình dạy học và đã được phổ biến áp dụng ra toàn trường được
ban giám hiệu và chị em đồng nghiệp đánh giá cao.
4. Đế xuất kiến nghị.

Tôi mong muốn nhà trường tạo điều kiện về cơ sở vật chất mua sắm bổ
xung tài liệu, tranh ảnh liên quan đến giáo dục lễ giáo, tạo điều kiện cho giáo
viên đi tham quan học hỏi, trao đổi kinh nghiệm với các giáo viên khác ở các
20


"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi"

trường trong Quận, Thành Phố. Từ đó chúng tơi học hỏi được kinh nghiệm phục
vụ cho việc giảng dạy tót hơn.
Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ mà tôi muốn đưa ra để mọi người
cùng tham khảo và đóng góp ý kiến. Rất mong nhận được sự sẻ chia, cùng
những lời góp ý để sáng kiến kinh nghiệm của tơi được hồn thiện hơn.
Tơi xin trân trọng cảm ơn!
Ý kiến

Y kiến của thủ trưởng đơn vị

Hà Nội, ngày 01 tháng 3 năm 2017
Tôi xin cam đoan SKKN tôi viết
không sao chép của ai

21


"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi"

MỤC LỤC
I.Đặt vấn đề...........................................................................................................1
1. Cơ sở lý luận.....................................................................................................1

2. Cơ sở thực tiễn..................................................................................................2
3. Mục đích nghiên cứu.........................................................................................2
4. Đối tượng nghiên cứu:.......................................................................................2
5. Đối tượng khảo sát, thực nghiệm......................................................................3
6. Phương pháp nghiên cứu...................................................................................3
7. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu.......................................................................3
II. Giải quyết vấn đề..............................................................................................4
1.Cơ sở lý luận......................................................................................................4
2.Thực trạng của vấn đề........................................................................................4
2.1.Thuận lợi:........................................................................................................5
2.2.Khó khăn:........................................................................................................5
3.Các biện pháp:....................................................................................................5
3.1.Khảo sát trẻ đầu năm.......................................................................................5
3.2. Xây dựng môi trường lớp học thể hiện nếp sống văn minh “Xin lỗi, cảm
ơn”.........................................................................................................................6
3.3. Giáo dục hành vi văn minh ở mọi lúc mọi nơi...............................................8
3.4. Cô giáo là tấm gương sáng, luôn nhất qn.................................................11
3.5. Đặt tình huống để dạy trẻ nói cảm ơn, xin lỗi đúng lúc, thành thật và nói
trịn câu:...............................................................................................................12
3.6.Khích lệ nêu gương.......................................................................................14
3.7.Kết hợp phụ huynh dạy trẻ:...........................................................................15
3.8. Đánh giá giáo dục hành vi văn minh cho trẻ:...............................................17
4. Kết quả đạt được.............................................................................................18
4.1 Đối với giáo viên...........................................................................................18
4.2 Đối với trẻ:....................................................................................................18
4.3.Đối với phụ huynh:........................................................................................19
III. Kết thúc vấn đề..............................................................................................19
1.Kết luận............................................................................................................19
2. Ý nghĩa............................................................................................................20
3. Phạm vi áp dụng..............................................................................................20

4. Đế xuất kiến nghị............................................................................................20
22


"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi"

23