Quản lý hoạt động trải nghiệm theo chương trình giáo dục phổ thông mới ở các trường tiểu học thành phố cẩm phả tỉnh quảng ninh

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
––––––––––––––––––––––––

ĐOÀN THỊ THANH NGA

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM
THEO CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG MỚI
Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC THÀNH PHỐ CẨM PHẢ,
TỈNH QUẢNG NINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2020


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
––––––––––––––––––––––––

ĐOÀN THỊ THANH NGA

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM
THEO CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG MỚI
Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC THÀNH PHỐ CẨM PHẢ,
TỈNH QUẢNG NINH

Ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 8 14 01 14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Cán bộ hướng dẫn khoa học: PGS.TS Vũ Lệ Hoa

THÁI NGUYÊN - 2020


LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi dưới sự hướng
dẫn khoa học của PGS.TS Vũ Lệ Hoa. Các số liệu, kết quả trong luận văn là trung
thực và chưa từng được ai cơng bố trong bất kì cơng trình nào.

Tác giả luận văn

Đoàn Thị Thanh Nga

i


LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình học tập, nghiên cứu và thực hiện luận văn, tôi luôn nhận được
sự giúp đỡ tận tình của các thầy cơ, bạn bè và đồng nghiệp.
Với tình cảm chân thành, tơi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu và các thầy
cô giáo trong khoa Sau Đại học trường Đại học Thái Nguyên đã tận tình chỉ bảo và
giúp đỡ tơi trong q trình học tập, nghiên cứu khoa học.
Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS Vũ Lệ Hoa, một nhà giáo tận
tụy, trách nhiệm đã truyền đạt cho tôi những kiến thức quý báu và hướng dẫn, giúp
đỡ tôi trong suốt q trình hồn thành luận văn này.
Tơi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới các đồng chí lãnh đạo và toàn thể các anh,
chị, các bạn đồng nghiệp công tác tại trường Mầm non - Tiểu học Green Star, trường
Tiểu học Cẩm Thủy, trường Tiểu học Cẩm Thạch, thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng

Ninh đã cùng chia sẻ những khó khăn và tạo điều kiện cho tơi trong quá trình học tập
và nghiên cứu.
Mặc dù đã nỗ lực và cố gắng nhưng chắc chắn luận văn sẽ không tránh khỏi
những thiếu sót, tơi rất mong nhận được sự chỉ bảo của các thầy giáo, cơ giáo, sự góp ý
chân thành của bạn bè đồng nghiệp để luận văn được bổ sung và hồn thiện hơn.
Tơi xin trân trọng cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng 6 năm 2020
Tác giả

Đoàn Thị Thanh Nga

ii


MỤC LỤC
Lời cam đoan .................................................................................................................. i
Lời cảm ơn .....................................................................................................................ii
Mục lục ........................................................................................................................ iii
Danh mục từ viết tắt .....................................................................................................vii
Danh mục các bảng .................................................................................................... viii
Danh mục các biểu đồ ................................................................................................... ix
MỞ ĐẦU ....................................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ....................................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ................................................................................................. 3
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ........................................................................... 3
4. Giả thuyết khoa học ................................................................................................... 3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................................. 3
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu ................................................................................ 4
7. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................................... 4
8. Cấu trúc luận văn ....................................................................................................... 5

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TRẢI
NGHIỆM THEO CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG MỚI Ở
TRƯỜNG TIỂU HỌC ................................................................................................. 6
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề .............................................................................................. 6
1.1.1. Trên thế giới ........................................................................................................ 6
1.1.2. Ở trong nước ....................................................................................................... 7
1.2. Một số khái niệm cơ bản ...................................................................................................... 9
1.2.1. Quản lý, quản lý nhà trường ............................................................................... 9
1.2.2. Hoạt động trải nghiệm ....................................................................................... 10
1.2.3. Quản lý hoạt động trải nghiệm .......................................................................... 11
1.3. Hoạt động trải nghiệm theo chương trình giáo dục phổ thơng mới ở
trường tiểu học ......................................................................................................................... 12
1.3.1. Đặc điểm của hoạt động trải nghiệm ở Tiểu học .............................................. 12
1.3.2. Mục tiêu và yêu cầu cần đạt về phẩm chất và năng lực của chương trình
hoạt động trải nghiệm theo chương trình giáo dục phổ thông mới ở Tiểu học .......... 13

iii


1.3.3. Nội dung hoạt động trải nghiệm theo chương trình giáo dục phổ thông mới
ở Tiểu học ................................................................................................................... 15
1.3.4. Các loại hình, hình thức tổ chức hoạt động trải nghiệm theo chương trình
giáo dục phổ thơng mới ở Tiểu học ............................................................................ 17
1.3.5. Đánh giá kết quả giáo dục trong hoạt động trải nghiệm theo chương trình
giáo dục phổ thơng mới ở tiểu học ............................................................................. 24
1.4. Quản lý hoạt động trải nghiệm theo chương trình giáo dục phổ thơng mới ở
trường Tiểu học .......................................................................................................................... 26
1.4.1. Vai trò của hiệu trưởng trong quản lý hoạt động trải nghiệm theo chương
trình giáo dục phổ thông mới ở trường tiểu học ......................................................... 26
1.4.2. Nội dung quản lý HĐTN theo chương trình giáo dục phổ thông mới ở

trường Tiểu học ............................................................................................................ 28
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động trải nghiệm cho học sinh ở trường
Tiểu học ....................................................................................................................................... 35
1.5.1. Yếu tố chủ quan ................................................................................................ 35
1.5.2. Yếu tố khách quan ............................................................................................ 36
Tiểu kết chương 1 ........................................................................................................ 39
Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM THEO
CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THƠNG MỚI Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU
HỌC THÀNH PHỐ CẨM PHẢ, TỈNH QUẢNG NINH ................................................ 40
2.1. Khái quát về kinh tế - xã hội và giáo dục Tiểu học thành phố Cẩm Phả, tỉnh
Quảng Ninh ................................................................................................................................. 40
2.1.1. Khái quát về kinh tế - xã hội ........................................................................................... 40
2.1.2. Khái quát về giáo dục Tiểu học thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh ........... 41
2.2. Khái quát về khảo sát thực trạng ....................................................................................... 42
2.2.1. Mô tả khảo sát ................................................................................................... 42
2.2.2. Mục đích khảo sát ............................................................................................. 42
2.2.3. Nội dung khảo sát ............................................................................................. 43
2.2.4. Tiến hành khảo sát ............................................................................................ 43
2.2.5. Thiết kế công cụ khảo sát ................................................................................. 44

iv


2.3. Thực trạng hoạt động trải nghiệm theo chương trình giáo dục phổ thông mới ở
các trường tiểu học thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh.................................................... 45
2.3.1. Nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên và cha mẹ học sinh về tầm quan
trọng của hoạt động trải nghiệm theo chương trình giáo dục phổ thơng mới ở các
trường Tiểu học thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh ............................................. 45
2.3.2. Thực trạng mức độ thực hiện nội dung, các loại hình hoạt động và hình
thức tổ chức HĐTN theo chương trình giáo dục phổ thơng mới ở các trường Tiểu

học thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh ................................................................. 46
2.3.3. Đánh giá một số kết quả bước đầu thực hiện hoạt động trải nghiệm theo
chương trình giáo dục phổ thơng mới ở các trường Tiểu học thành phố Cẩm Phả,
tỉnh Quảng Ninh trong những năm gần đây ............................................................... 51
2.4. Thực trạng quản lý hoạt động trải nghiệm theo chương trình giáo dục phổ thông
mới ở các trường Tiểu học thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh ....................................... 56
2.4.1. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lí, giáo viên và cha mẹ học sinh về
công tác quản lý hoạt động trải nghiệm theo chương trình giáo dục phổ thơng
mới ở các trường Tiểu học thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh ............................ 56
2.4.2. Thực trạng nhận thức về vai trò của Hiệu trưởng trong cơng tác quản lý
HĐTN theo chương trình giáo dục phổ thông mới ở các trường Tiểu học thành
phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh .................................................................................. 57
2.4.3. Thực trạng xây dựng kế hoạch HĐTN cho học sinh theo chương trình giáo
dục phơ thơng mới ở các trường Tiểu học thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh .... 58
2.4.4. Thực trạng tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt động trải nghiệm theo chương
trình giáo dục phổ thơng mới ở các trường Tiểu học thành phố Cẩm Phả, tỉnh
Quảng Ninh ................................................................................................................. 60
2.4.5. Thực trạng chỉ đạo thực hiện HĐTN theo chương trình giáo dục phổ thơng
mới ở các trường Tiểu học thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh ............................ 62
2.4.6. Thực trạng kiểm tra, đánh giá HĐTN theo chương trình giáo dục phổ
thông mới ở các trường Tiểu học thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh .................. 64
2.4.7. Thực trạng quản lý các điều kiện về cơ sở vật chất, tài chính trong q
trình tổ chức HĐTN cho học sinh ở các trường Tiểu học thành phố Cẩm Phả, tỉnh
Quảng Ninh .................................................................................................................. 66

v


2.4.8. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến việc quản lí HĐTN theo chương trình
giáo dục phổ thơng mới ở các trường Tiểu học thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh .... 68

2.5. Đánh giá chung và nguyên nhân của thực trạng .............................................................. 70
2.5.1. Đánh giá chung ................................................................................................... 70
2.5.2. Nguyên nhân thực trạng ...................................................................................... 71
Tiểu kết chương 2 ........................................................................................................ 72
Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM THEO
CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THƠNG MỚI Ở CÁC TRƯỜNG
TIỂU HỌC THÀNH PHỐ CẨM PHẢ, TỈNH QUẢNG NINH ............................ 73
3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp ............................................................................................ 73
3.1.1. Đảm bảo mục tiêu giáo dục tiểu học ................................................................ 73
3.1.2. Đảm bảo tính kế thừa và đồng bộ ..................................................................... 73
3.1.3. Đảm bảo tính thực tiễn, khả thi......................................................................... 73
3.1.4. Đảm bảo tính hiệu quả ...................................................................................... 74
3.2. Đề xuất các biện pháp quản lý HĐTN theo chương trình giáo dục phổ thơng mới
ở các trường Tiểu học thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh ............................................... 74
3.2.1. Biện pháp 1: Tổ chức bồi dưỡng nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên
và các lực lượng giáo dục ngồi nhà trường về vai trị, ý nghĩa của việc tổ chức
HĐTN trong việc phát triển toàn diện nhân cách cho học sinh Tiểu học................... 74
3.2.2. Biện pháp 2: Tổ chức bồi dưỡng nghiệp vụ, chuyên môn cho cán bộ quản
lý, giáo viên để tổ chức HĐTN theo chương trình giáo dục phổ thơng mới ở các
trường Tiểu học thành phố Cẩm Phả .......................................................................... 76
3.2.3. Biện pháp 3: Kế hoạch hố thực hiện HĐTN theo chương trình giáo dục
phổ thông mới cho học sinh đúng qui định và phù hợp với điều kiện thực tiễn của
nhà trường, của địa phương ........................................................................................ 78
3.2.4. Biện pháp 4: Phối hợp hiệu quả giữa các lực lượng giáo dục trong và ngoài
nhà trường thực hiện HĐTN cho học sinh ở trường Tiểu học trên địa bàn................ 80
3.2.5. Biện pháp 5: Đổi mới công tác kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục HĐTN
theo chương trình giáo dục phổ thơng mới ở các trường Tiểu học trên địa bàn ........ 82
3.2.6. Biện pháp 6: Khai thác hiệu quả các điều kiện đảm bảo, tạo động lực cho
giáo viên, học sinh và các lực lượng tham gia trong tổ chức HĐTN theo chương
trình giáo dục phổ thông mới ...................................................................................... 83

vi


3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ........................................................................................ 84
3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của các biện pháp ............................................... 86
3.4.1. Những vấn đề chung về khảo nghiệm .............................................................. 86
3.4.2. Phân tích kết quả khảo nghiệm ......................................................................... 86
Tiểu kết chương 3 ........................................................................................................ 91
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ............................................................................ 92
1. Kết luận ................................................................................................................................... 92
2. Khuyến nghị............................................................................................................................ 93
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................. 95
PHỤ LỤC

vii


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
Viết là

Đọc là

ĐTB

Điểm trung bình

GD & ĐT

Giáo dục và đào tạo

HĐTN

Hoạt động trải nghiệm

SL

Số lượng

viii


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1.

Số lượng học sinh, lớp học của các trường Tiểu học Thành phố Cẩm Phả,
tỉnh Quảng Ninh năm học 2019-2020 ................................................................. 42

Bảng 2.2.

Mức độ thực hiện các nội dung hoạt động trải nghiệm ...................................... 47

Bảng 2.3.

Mức độ thực hiện các loại hình hoạt động trải nghiệm ...................................... 49

Bảng 2.4.

Mức độ thực hiện các hình thức tổ chức HĐTN cho học sinh Tiểu học........... 50

Bảng 2.5.

Nhận thức về vai trò của hiệu trưởng trong việc quản lý HĐTN ở trường
Tiểu học.................................................................................................................. 57

Bảng 2.6.

Thực trạng xây dựng kế hoạch HĐTN cho học sinh theo chương trình giáo
dục phổ thông mới................................................................................................. 59

Bảng 2.7.

Thực trạng tổ chức HĐTN cho học sinh theo chương trình giáo dục phổ
thơng mới ............................................................................................................... 61

Bảng 2.8.

Thực trạng chỉ đạo thực hiện HĐTN cho học sinh ............................................. 63

Bảng 2.9.

Thực trạng kiểm tra, đánh giá HĐTN theo chương trình giáo dục phổ
thơng mới ở Tiểu học ............................................................................................ 65

Bảng 2.10. Mức độ quản lý các điều kiện về cơ sở vật chất và tài chính trong q trình
tổ chức HĐTN cho học sinh Tiểu học ................................................................. 67
Bảng 2.11. Thực trạng mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến cơng tác quản lí HĐTN ..... 68
Bảng 3.1.

Kết quả khảo sát tính cần thiết của các biện pháp ............................................... 87

Bảng 3.2.

Kết quả khảo sát tính khả thi của các biện pháp.................................................. 88

ix


DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 2.1. Nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên và cha mẹ học sinh về tầm
quan trọng của việc thực hiện HĐTN trong trường Tiểu học ..................45
Biểu đồ 2.2. Mức độ cần thiết của việc quản lý HĐTN trong các trường Tiểu học....56
Biểu đồ 3.1. Tương quan giữa tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp ..........90

x


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trước sự chuyển biến mạnh mẽ của nền kinh tế, xã hội cùng với q trình hội
nhập sâu rộng vào q trình tồn cầu hóa của nước ta đã đặt ra nhiệm vụ cho ngành
giáo dục và đào tạo nước nhà phải đào tạo ra nguồn nhân lực có chất lượng cao, có
đầy đủ phẩm chất và năng lực phục vụ cho sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa
đất nước. Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX đã khẳng định GD & ĐT cùng với
khoa học - Công nghệ là quốc sách hàng đầu. Phát triển giáo dục là một trong những
động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá, là điều kiện
để phát huy nguồn lực con người - yếu tố cơ bản để phát triển xã hội, tăng trưởng
kinh tế nhanh và bền vững. Giáo dục trong xu hướng hiện nay không chỉ hướng vào
mục tiêu tạo ra nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội mà còn
hướng tới mục tiêu phát triển đầy đủ và tự do giá trị của mỗi cá nhân giúp cho con

người có năng lực để cống hiến, đồng thời có năng lực để sống một cuộc sống có chất
lượng và hạnh phúc. Nghị quyết Hội nghị số 29-NQ/TW ngày 04 tháng 11 năm 2013
của Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo chỉ ra rằng
"Chuyển mạnh quá trình giáo dục từ chủ yếu trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện
năng lực và phẩm chất người học" [14]. Trong đó các phẩm chất và năng lực của học
sinh sẽ dần được hình thành và phát triển thông qua các môn học và HĐTN.
Mục tiêu đổi mới được Nghị quyết 88/2014/QH13 của Quốc hội quy định:
“Đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thơng nhằm tạo chuyển biến
căn bản, tồn diện về chất lượng và hiệu quả giáo dục phổ thông; kết hợp dạy chữ,
dạy người và định hướng nghề nghiệp; góp phần chuyển nền giáo dục nặng về truyền
thụ kiến thức sang nền giáo dục phát triển toàn diện cả về phẩm chất và năng lực, hài
hịa đức, trí, thể, mỹ và phát huy tốt nhất tiềm năng của mỗi học sinh.” [dẫn theo 9].
Chương trình giáo dục phổ thơng mới cũng đề cao các HĐTN được tổ chức
trong và ngoài lớp học, trong và ngồi trường học theo quy mơ nhóm, lớp học, khối
lớp hoặc quy mơ trường. Thơng qua HĐTN học sinh huy động tổng hợp kiến thức và
kĩ năng từ nhiều lĩnh vực giáo dục khác nhau để trải nghiệm thực tiễn đời sống nhà
trường, gia đình, xã hội,…

1


Vì vậy, địi hỏi học sinh phải được tham gia vào các HĐTN để giúp các em rèn
luyện hành vi có trách nhiệm đối với bản thân, gia đình, cộng đồng và Tổ quốc, giúp
các em có khả năng ứng phó tích cực trước các tình huống xảy ra trong cuộc sống,
xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với gia đình, bạn bè và mọi người, sống tích cực, chủ
động, an tồn, hài hịa và lành mạnh, để các em có thể tự tin tham gia vào cuộc sống
đa dạng hiện nay và thích nghi với những thay đổi của xã hội.
HĐTN là một trong các hoạt động mà hiện nay đang được các nhà trường rất
quan tâm. Có thể nói trải nghiệm là một trong những hình thức cơ bản để phát triển
phẩm chất và năng lực cho người học. HĐTN trong nhà trường sẽ giúp thúc đẩy

những hành vi mang tính xã hội tích cực cho người học, đồng thời tạo những tác động
tốt đối với các mối quan hệ giữa thầy và trò, giữa trò và trò, giúp tạo nên hứng thú
học tập cho trẻ.
Thực tế cho thấy trong những năm qua, giáo dục phổ thơng nói chung, giáo
dục tiểu học nói riêng chủ yếu quan tâm đến hoạt động dạy học, ít quan tâm đến hoạt
động giáo dục, HĐTN của học sinh chưa được đầu tư cả về trí tuệ, thời gian và nguồn
lực để tổ chức cho học sinh tiểu học, vì vậy dẫn tới tình trạng học sinh học gạo, giỏi
lý thuyết, hạn chế về kỹ năng thực hành, kỹ năng sống, năng lực thích ứng cao.
HĐTN tại các trường Tiểu học trên địa bàn thành phố Cẩm Phả hiện nay cũng
đã được quan tâm. Tuy nhiên hoạt động giáo dục trải nghiệm ở các nhà trường vẫn
gặp khơng ít khó khăn, mặc dù ban giám hiệu đã luôn chú trọng việc xây dựng kế
hoạch, tổ chức, chỉ đạo các hoạt động, thường xuyên thực hiện tốt công tác kiểm tra,
giám sát, rút kinh nghiệm để không ngừng nâng cao chất lượng hoạt động. Nguyên
nhân là do khâu lên kế hoạch và chất lượng hoạt động chưa thực sự như mong muốn.
Giáo viên chưa hiểu hết vai trò của bản thân đối với HĐTN ở trong nhà trường và bên
ngồi nhà trường có tác dụng như thế nào đối với học sinh và chất lượng giáo dục nhà
trường, mặt khác cha mẹ học sinh, lãnh đạo phòng giáo dục còn chưa thực sự tin
tưởng vào khâu tổ chức nhất là vấn đề an toàn cho con em khi tham gia HĐTN bên
ngoài nhà trường.
Trước những đòi hỏi của nền giáo dục hiện nay. Bản thân cũng rất trăn trở làm
thế nào để nâng cao chất lượng HĐTN đáp ứng chương trình giáo dục phổ thông mới,

2


đáp ứng nhu cầu học tập của người học và đảm bảo sự phát triển lành mạnh an toàn
cho người học, xây dựng những ngôi trường thực sự là nơi mà mọi học sinh và cha
mẹ học sinh đều mong muốn cho con em mình được học tập và trải nghiệm. Chính vì
vậy tơi đã chọn đề tài nghiên cứu “Quản lý hoạt động trải nghiệm theo chương
trình giáo dục phổ thông mới ở các trường tiểu học thành phố Cẩm Phả, tỉnh

Quảng Ninh”.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn về quản lý HĐTN, đề xuất một số
biện pháp quản lý HĐTN theo chương trình giáo dục phổ thơng mới ở các trường
Tiểu học thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh nhằm góp phần nâng cao chất lượng
giáo dục toàn diện cho học sinh tiểu học của các nhà trường hiện nay.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Quản lý HĐTN của học sinh ở các trường tiểu học
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Các biện pháp quản lý HĐTN theo chương trình giáo dụcinh khi tham gia các HĐTN.
Tham gia góp ý các buổi họp xin ý kiến về xây dựng kế hoạch tổ chức HĐTN
cho học sinh do nhà trường hoặc giáo viên chủ nhiệm tổ chức

94


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Báo cáo tổng kết năm học 2018 - 2019, Trường Mầm non - Tiểu học Green Star,
Cẩm Phả, Quảng Ninh
2. Báo cáo chuyên môn năm học 2018 - 2019, Trường Tiểu học Cẩm Thạch, Cẩm
Phả, Quảng Ninh
3. Báo cáo tổng kết năm học 2018 - 2019, Trường Tiểu học Cẩm Thủy, Cẩm Phả,
Quảng Ninh.
4. Nguyễn Thanh Bình, Nguyễn Kim Dung, Lưu Thu Thủy, Vũ Thị Sơn (2003),
Những nghiên cứu và thực hiện chương trình giáo dục kỹ năng sống ở Việt Nam,
Viện chiến lược và chương trình giáo dục, Hà Nội.
5. Nguyễn Thanh Bình (2011), Giáo trình chuyên đề giáo dục kỹ năng sống, Nhà
xuất bản Đại học Sư phạm.
6. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Điều lệ trường tiểu học, Ban hành kèm theo Thông tư

số 41/2010/TT-BGDĐT ngày 30/12 /2010.
7. Bộ Giáo dục & Đào tạo (2014), Giáo dục kỹ năng sống trong các môn học ở tiểu
học, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam.
8. Bộ Giáo dục & Đào tạo (2015), Kỹ năng xây dựng và tổ chức các hoạt động trải
nghiệm sáng tạo trong trường trung học, Tài liệu tập huấn.
9. Bộ Giáo dục & Đào tạo (2018), Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể
10. Bộ Giáo dục & Đào tạo (2018), Chương trình hoạt động trải nghiệm và hoạt động
trải nghiệm, hướng nghiệp
11. Bùi Ngọc Diệp (2015),Hình thức tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong
nhà trường phổ thơng,Tạp chí Khoa học giáo dục số 113 năm 2015.
12. Nguyễn Thị Kim Dung, Nguyễn Thị Hằng (2014), Một số phương pháp tổ chức
HĐTNST cho học sinh phổ thông, Viện nghiên cứu sư phạm, Trường Đại học Sư
phạm Hà Nội.
13. Vũ Cao Đàm (2008), Phương pháp luận nghiên cứu khoa học, Nhà xuất bản giáo
dục, Hà Nội.
14. Đảng cộng sản Việt Nam, BCH trung ương khóa XI. Nghị quyết số 29/NQ-TW về đổi
mới căn bản toàn diện giáo dục Việt Nam, Ban hành ngày 4 tháng 11 năm 2013.
15. Đảng cộng sản Việt Nam, Nghị quyết số 88/2014/ Quốc hội khóa XIII

95


16. Phạm Minh Hạc (2002). Giáo dục và phát triển nguồn nhân lực trong thế kỷ XXI,
Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam.
17. Nguyễn Thị Tuyết Hạnh (chủ biên), Lê Thị Mai Phương (2015), Giáo trình khoa
học quản lý giáo dục, NXB Giáo dục Việt Nam.
18. Đặng Vũ Hoạt (1997), Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở trường THCS,
NXB Giáo dục Hà Nội.
19. Kegientev P. M (1978), Những nguyên tắc trong công tác tổ chức, NXB Lao
động, Hà Nội.

20. Kế hoạch tổ chức hoạt động trải nghiệm năm học 2018 - 2019, Trường Mầm non Tiểu học Green Star
21. Trần Kiểm (2013), Những vấn đề cơ bản của khoa học quản lý giáo dục, Nhà xuất
bản Đại học Sư phạm.
22. Nguyễn Thị Mỹ Lộc (2010), Đại cương khoa học quản lý, Nhà xuất bản Đại học
Quốc gia Hà Nội.
23. Nguyễn Thị Mỹ Lộc, Đặng Quốc Bảo, Nguyễn Trọng Hậu, Nguyễn Quốc Chí,
Nguyễn Sĩ Thư (2012), Quản lý giáo dục một số vấn đề lý luận và thực tiễn. Nhà
xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội.
24. Trần Thị Tuyết Oanh - (Chủ biên) (2008), Giáo trình giáo dục học, Nhà xuất bản
Đại học Sư phạm Hà Nội.
25. Nguyễn Ngọc Quang (1989), Những khái niệm cơ bản về quản lý giáo
dục,Trường Cán bộ quản lý Giáo dục và Đào tạo Trung ương 1, Hà Nội.
26. Nguyễn Dục Quang (chủ biên), Ngơ Quang Quế (2007), Giáo trình hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp, NXB ĐHSP Hà Nội.
27. Đinh Thị Kim Thoa (cb), 2017, Phương pháp tổ chức hoạt động trải nghiệm trong
trường tiểu học, NXB Giáo dục
28. Đinh Thị Kim Thoa (cb), 2019, Hướng dẫn tổ chức hoạt động trải nghiệm theo
chương trình giáo dục phổ thơng mới, NXB Đại học sư phạm
29. Đinh Thị Kim Thoa (2019), Tài liệu tìm hiểu chương trình HĐTN và HĐTN,
hướng nghiệp, Trường ĐHSP Hà Nội
30. Phạm Viết Vượng (2001), Phương pháp nghiên cứu khoa học, Nhà xuất bản đại
học quốc gia, Hà Nội.
31. Lê Thị Thanh Xuân (2014), Quản lý giáo dục Kĩ năng sống cho học sinh thông

qua hoạt động dạy học ở trường THCS thành phố ng Bí, tỉnh Quảng Ninh,
Luận văn Thạc sĩ trường Đại học Thái Nguyên.

96

PHỤ LỤC
PHỤ LỤC 1
PHIẾU KHẢO SÁT
(Dành cho cán bộ quản lý, giáo viên)
Quý thầy, cơ kính mến!
Nhằm đánh giá thực trạng và đề ra những biện pháp hoàn thiện hơn việc quản
lý hoạt động trải nghiệm theo chương trình giáo dục phổ thông mới ở các trường tiểu
học thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh. Thầy/Cơ vui lịng đóng góp ý kiến của
mình vào phiếu khảo sát này (đánh dấu “x” vào ơ vng mà thầy/cơ cho là thích
hợp nhất hoặc ghi bằng chữ, điền vào các phần để trống).
Câu 1: Thầy/cô hãy đánh giá tầm quan trọng của hoạt động trải nghiệm
(HĐTN) trong trường tiểu học
TT Mức độ quan trọng
1

Khơng quan trọng

2

Ít quan trọng

3

Trung bình

4

Quan trọng

5

Rất quan trọng

Lựa chọn

Câu 2: Thầy/cô hãy đánh giá mức độ thực hiện các nội dung của HĐTN cấp tiểu
học(Thường xuyên:TX)
Mức độ thực hiện
TT

Nội dung của HĐTN

Không
TX

1

Hoạt động hướng vào bản thân

1.1

Hoạt động khám phá bản thân

1.2

Hoạt động rèn luyện bản thân

2

Ít TX

Hoạt động hướng đến xã hội

2.1

Hoạt động chăm sóc gia đình

2.2

Hoạt động xây dựng nhà trường

2.3

Hoạt động xây dựng cộng đồng

PL1

Trung
bình

TX

Rất
TX


Hoạt động hướng đến tự nhiên

3
3.1

3.2

Hoạt động tìm hiểu và bảo tồn cảnh
quan thiên nhiên
Hoạt động tìm hiểu và bảo vệ mơi
trường
Hoạt động hướng nghiệp

4
4.1

Hoạt động tìm hiểu nghề nghiệp
Hoạt động rèn luyện phẩm chất,

4.2

năng lực phù hợp với định hướng
nghề nghiệp
Hoạt động lựa chọn hướng nghề

4.3

nghiệp và lập kế hoạch học tập theo
định hướng nghề nghiệp

Câu 3: Thầy/cô hãy đánh giá mức độ thực hiện các loại hình hoạt động và hình
thức tổ chức HĐTN cho học sinh ở các trường tiểu học thành phố Cẩm Phả,
Tỉnh Quảng Ninh. Chú thích: TX là thường xun

TT

Các mức độ

Các loại hình hoạt động và hình
thức tổ chức hoạt động trải nghiệm

Khơng
TX

Loại hình hoạt động
1

Sinh hoạt dưới cờ

2

Sinh hoạt lớp

3

Hoạt động giáo dục theo chủ đề

4

Hoạt động câu lạc bộ
Hình thức tổ chức

1

Tổ chức trò chơi

2

Tham quan, dã ngoại

3

Hội thi

4

Hoạt động nhân đạo

PL2

Ít TX

Trung
bình

TX

Rất
TX


5

Lao động cơng ích

6

Đóng kịch

7

Cắm trại

8

Giao lưu, tọa đàm

9

Dự án

10

Hoạt động tun truyền

11

Hoạt động theo nhóm sở thích

Câu 4: Thầy/cơ hãy đánh giá mức độ cần thiết của việc quản lý HĐTN trong
trường tiểu học
1

Mức độ Cần thiết

1

Khơng cần thiết

2

Ít cần thiết

3

Trung bình

4

Cần thiết

5

Rất cần thiết

Lựa chọn

Câu 5: Thầy/cơ hãy đánh giá vai trò của người Hiệu trưởng trong việc quản lý
HĐTN theo chương trình giáo dục phổ thơng mới của cán bộ và giáo viên ở các
trường tiểu học thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh.
Đồng Phân

TT

Các vai trò

1

Xây dựng kế hoạch HĐTN theo năm

ý

học
2

Chỉ đạo việc thực hiện, kiểm tra, đánh
giá HĐTN

3

Chỉ huy, tạo những điều kiện thuận lợi
cho việc thực hiện HĐTN có hiệu quả

4

Xây dựng cơ chế phối hợp giữa các lực
lượng giáo dục trong tổ chức HĐTN

5

Ý kiến khác

PL3

vân

Không
đồng ý


Câu 6: Thầy/cô hãy đánh giá hiệu quả việc xây dựng kế hoạch HĐTN cho học
sinh theo chương trình giáo dục phổ thông mới ở các trường tiểu học thành phố
Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh.
Các mức độ
Khơng Ít hiệu

Nội dung

TT

hiệu
quả

1
2
3
4
5
6
7

Xây dựng kế hoạch HĐTN cụ thể
cho từng năm học
Huy động các lực lượng tham gia

xây dựng kế hoạch.
Xác định rõ mục tiêu của HĐTN
Xây dựng các HĐTN phù hợp
với mục tiêu.
Phân bổ nguồn lực cụ thể cho từng
hoạt động.
Sắp xếp tiến độ thực thi các hoạt
động phù hợp.
Xác định biện pháp và cách thức
thực hiện các hoạt động thiết thực
Xác định các tiêu chuẩn kiểm tra

8

đánh giá việc thực hiện các hoạt
động theo kế hoạch phù hợp.

9
10

Hướng dẫn các tổ chuyên môn lập kế
hoạch HĐTN
Phê duyệt kế hoạch HĐTN của tổ
chuyên môn.
Hướng dẫn giáo viên xây dựng kế

11

hoạch HĐTN theo chương trình giáo
dục phổ thơng mới

12

Phê duyệt kế hoạch HĐTN của giáo
viên.

PL4

quả

Trung

Hiệu

bình

quả

Rất
hiệu
quả


Câu 7: Thầy/cô hãy đánh giá mức độ thực hiện tổ chức các HĐTN theo chương
trình giáo dục phổ thơng mới ở các trường tiểu học thành phố Cẩm Phả, tỉnh
Quảng Ninh.
Mức độ thực hiện
Nội dung

TT

Thành lập ban chỉ đạo triển khai thực
1

hiện chương trình giáo dục phổ thơng
mới, trong đó có HĐTN
Tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực

2

thực hiện HĐTN cho giáo viên và các
lực lượng giáo dục khác

3
4

Phát huy vai trị tổ chun mơn trong tổ
chức thực hiện kế hoạch HĐTN
Phân công giáo viên phụ trách các hoạt
động một cách hợp lý
Thống nhất cơ chế phối hợp với các lực

5

lượng giáo dục khác trong tổ chức
HĐTN.

6

Phối hợp tốt với tổ chức Đoàn, Đội

trong triển khai HĐTN cho học sinh
Phát huy vai trò tham gia của ban đại

7

diện cha mẹ học sinh trong tổ chức
HĐTN.
Huy động được các lực lượng khác

8

trong xã hội cùng tham gia thực hiện
HĐTN cho học sinh
Thảo luận với giáo viên và các lực

9

lượng giáo dục khác về mục tiêu, yêu
cầu, nội dung, hình thức, phương pháp
tổ chức HĐTN cho học sinh

PL5

Khơng

Ít

hiệu

hiệu

quả

quả

Trung Hiệu
bình

quả

Rất
hiệu
quả


Câu 8: Thầy/cô cho biết mức độ thực hiện các nội dung chỉ đạo thực hiện HĐTN
cho học sinh heo chương trình giáo dục phổ thơng mới.
Mức độ thực hiện
Nội dung khảo sát

TT

Chỉ đạo giáo viên xây dựng kế hoạch
1

hoạt động thường xuyên: kế hoạch cá
nhân, nội dung và hình thức HĐTN
theo từng chủ đề, chủ điểm
Chỉ đạo giáo viên phối kết hợp với tổ

2

chức Đoàn, Đội các lực lượng giáo dục
khác trong tổ chức HĐTN
Chỉ đạo giáo viên thực hiện đổi mới

3

phương pháp và đa dạng hóa các hình
thức tổ chức HĐTN

4

Chỉ đạo giáo viên thực hiện có hiệu quả
nội dung, chương trình HĐTN
Chỉ đạo tăng cường cơ sở vật chất, tài

5

chính phục vụ tổ chức HĐTN có hiệu
quả
Chỉ đạo giáo viên thực hiện nghiêm túc

6

việc kiểm tra, đánh giá kết quả HĐTN
của học sinh

PL6

Khơng

Ít

hiệu

hiệu

quả

quả

Trung Hiệu
bình

quả

Rất
hiệu
quả


Câu 9: Thầy/cô hãy cho biết mức độ hiệu quả việc thực hiện các nội dung kiểm
tra, đánh giá HĐTN theo chương trình giáo dục phổ thơng mới ở các trường tiểu
học thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh.
Các mức độ
Không
hiệu
quả

TT

Nội dung khảo sát

1

Hướng dẫn giáo viên đánh giá kết quả

Ít
hiệu
quả

Trung
bình

Hiệu
quả

Rất
hiệu
quả

giáo dục dựa trên mức độ đạt được
của học sinh so với yêu cầu về phẩm
chất và năng lực
2

Thực hiện đánh giá học sinh về các:
mặt nhận thức, thái độ, kĩ năng, đóng
góp của học sinh, số giờ tham gia các

hoạt động

3

Đánh giá kết quả giáo dục học sinh
trên cả hai loại thơng tin: định tính và
định lượng

4

Sử dụng đa dạng các hình thức đánh
giá kết quả giáo dục của học sinh

5

giáo viên chủ nhiệm thực hiện tổng
hợp kết quả đánh giá kết quả giáo dục
của học sinh

Câu 10: Thầy/cô hãy cho biết mức độ hiệu quả quản lý điều kiện về cơ sở vật
chất, tài chính trong q trình tổ chức HĐTN cho học sinh ở các trường Tiểu
học thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh.
TT

Các mức độ
Khơng Ít hiệu Trung Hiệu Rất hiệu
hiệu quả quả bình quả
quả

Nội dung khảo sát

Thường xuyên rà soát cơ sở vật chất,
1 thiết bị phục vụ các HĐTN
Chỉ đạo các tổ chuyên môn và giáo
viên có kế hoạch sử dụng hợp lý cơ
2
sở vật chất, TB phục vụ HĐTN.

PL7


Hiệu trưởng quan tâm bổ sung cơ sở
3

vật chất, thiết bị hiện có của trường
trong tổ chức các HĐTN.

Hướng dẫn giáo viên khai thác sử
dụng thiết bị hiện có của trường
4
trong tổ chức các HĐTN.
5

Khai thác, sử dụng các điều kiện vật
chất sẵn có ở địa phương.

Câu 11: Thầy/cơ hãy đánh giá mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến việc quản
lý các HĐTN theo chương trình giáo dục phổ thông mới ở các trường tiểu học
thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh.
Các mức độ

TT

Khơng

Yếu tố

ảnh
hưởng

Ít ảnh
hưởng

Yếu tố chủ quan
1

2

3

Nhận thức của các lực lượng giáo
dục trong và ngoài nhà trường
Năng lực quản lý, tổ chức, lãnh
đạo của Hiệu trưởng
Năng lực của CB,giáo viên trong
việc tổ chức HĐTN cho học sinh
Yếu tố khách quan

1
2

3
4

Năng lực nhận thức của học sinh
Sự tham gia của các lực lượng giáo
dục trong và ngoài nhà trường
Điều kiện cơ sở vật chất, kỹ thuật
tổ chức HĐTN
Điều kiện tài chính, kinh tế

PL8

Ảnh

Ảnh

hưởng hưởng
TB

nhiều

Ảnh
hưởng
rất
nhiều