Quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc, viết cho trẻ 5 6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách tại các trường mầm non thành phố thủ dầu một, tỉnh bình dương
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (8.23 MB, 303 trang )
1
UBND TỈNH BÌNH DƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT
NGUYỄN THÙY DƯƠNG
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG TIỀN ĐỌC – VIẾT
CHO TRẺ 5-6 TUỔI QUA HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM
VỚI SÁCH TẠI CÁC TRƯỜNG MẦM NON THÀNH PHỐ
THỦ DẦU MỘT, TỈNH BÌNH DƯƠNG
CHUN NGÀNH: QUẢN LÍ GIÁO DỤC
MÃ SỐ: 8140114
LUẬN VĂN THẠC SĨ
BÌNH DƯƠNG - Năm 2020
1
2
UBND TỈNH BÌNH DƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT
NGUYỄN THÙY DƯƠNG
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG TIỀN ĐỌC – VIẾT
CHO TRẺ 5-6 TUỔI QUA HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM
VỚI SÁCH TẠI CÁC TRƯỜNG MẦM NON THÀNH PHỐ
THỦ DẦU MỘT, TỈNH BÌNH DƯƠNG
CHUN NGÀNH: QUẢN LÍ GIÁO DỤC
MÃ SỐ: 8140114
LUẬN VĂN THẠC SĨ
NGƯỜI HƯỠNG DẪN KHOA HỌC
TS. VŨ THỊ THU HUYỀN
BÌNH DƯƠNG - Năm 2020
2
LỜI CAM ĐOAN
Tơi cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của tôi.
Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố
trong bất kỳ cơng trình nào khác.
Bình Dương, ngày 25 tháng 12 năm 2020
Tác giả
NGUYỄN THÙY DƯƠNG
i
LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian học tập và thực hiện nghiên cứu luận văn, tác giả xin bày tỏ tình cảm
và lời tri ân đến:
Quý Giảng viên Trường Đại học Thủ Dầu Một đã tận tình giảng dạy và cung cấp
những kiến thức, kĩ năng quý báu.
TS. Vũ Thị Thu Huyền Người hướng dẫn khoa học đã nhiệt tình, tận tâm hướng dẫn
và động viên, giúp đỡ tôi trong suốt q trình hồn thiện luận văn.
Hội đồng chun đề và Hội đồng bảo vệ luận văn thạc sĩ. Thầy Cô đã giúp tơi có cơ
hội để hồn thiện nội dung luận văn này
Ban chủ nhiệm và toàn thể CBQL, GV và CMT tại các Trường mầm non trên địa bàn
thành phố Thủ Dầu Một đã giúp chúng tôi thực hiện khảo sát tìm hiểu vấn đề nghiên cứu
trong thực tiễn.
Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến gia đình và những người thân đã
động viên, khích lệ tơi trong q trình học tập và nghiên cứu đề tài này.
Do điều kiện và khả năng còn hạn chế nên luận văn sẽ khơng tránh được các sai sót.
Tơi rất mong sự góp ý của q Thầy Cơ để luận văn được hoàn thiện hơn.
Trân trọng cảm ơn!
Tác giả
NGUYỄN THÙY DƯƠNG
ii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................... ii
MỤC LỤC ................................................................................................................iii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT................................................................................viii
DANH MỤC CÁC BẢNG ...................................................................................... ix
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ ................................................................................ xii
Mở đầu........................................................................................................................ 1
CHƯƠNG 1................................................................................................................ 9
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC PHÁT TRIỂN KỸ
NĂNG TIỀN ĐỌC - VIẾT QUA HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM VỚI SÁCH
CHO TRẺ 5-6 TUỔI Ở TRƯỜNG MẦM NON ....................................................... 9
1.1. Tổng quan lịch sử nghiên cứu vấn đề ................................................................. 9
1.1.1. Nghiên cứu nước ngoài .................................................................................... 9
1.1.2. Nghiên cứu Việt Nam .................................................................................... 13
1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài........................................................................ 15
1.2.1. Quản lý, quản lý giáo dục, quản lý nhà trường mầm non .............................. 15
1.2.2. Phát triển kỹ năng tiền đọc - viết, hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền
đọc - viếtcho trẻ 5 -6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách................................ 17
1.2.3. Quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ 5 -6 tuổi
qua hoạt động trải nghiệm với sách ......................................................................... 20
1.3. Những vấn đề chung về hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết
cho trẻ 5 -6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ở trường mầm non ................ 21
1.3.1. Vị trí, vai trị của hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ
5 -6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ở trường mầm non ............................ 21
1.3.2. Mục tiêu hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ 5 -6
tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ở trường mầm non ................................... 22
1.3.3. Nội dung hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ 5 -6
tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ở trường mầm non ................................... 23
iii
1.3.4. Hình thức tổ chức hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho
trẻ 5 -6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ở trường mầm non....................... 26
1.3.5. Đánh giá hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ 5 -6
tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ở trường mầm non ................................... 27
1.4. Quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ 5 -6 tuổi
qua hoạt động trải nghiệm với sách ở trường mầm non .......................................... 27
1.4.1. Xây dựng kế hoạch quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc viết cho trẻ 5 -6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ở trường mầm non......... 28
1.4.2. Tổ chức thực hiện hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viếtqua
hoạt động trải nghiệm với sách ................................................................................ 29
1.4.3. Chỉ đạo thực hiện hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết qua
hoạt động trải nghiệm với sách ................................................................................ 31
1.4.4. Kiểm tra, đánh giá việc thực hiện hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền
đọc - viết qua hoạt động trải nghiệm với sách ......................................................... 32
1.4.5. Quản lý các điều kiện phục vụ các hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền
đọc - viết qua hoạt động trải nghiệm với sách ......................................................... 33
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền
đọc - viết ở trường mầm nonqua hoạt động trải nghiệm với sách ........................... 35
1.5.1. Các yếu tố khách quan ................................................................................... 35
1.5.2. Các yếu tố chủ quan ....................................................................................... 36
Tiểu kết chương 1..................................................................................................... 38
CHƯƠNG 2.............................................................................................................. 39
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG TIỀN ĐỌC VIẾT CHO TRẺ MẪU GIÁO 5 - 6 TUỔI QUA HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM
VỚI SÁCH Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON THÀNH PHỐ THỦ DẦU MỘT,
TỈNH BÌNH DƯƠNG .............................................................................................. 39
2.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội, giáo dục của thành phố Thủ
Dầu Một, tỉnh Bình Dương ...................................................................................... 39
2.1.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội địa phương ............................... 39
2.1.2. Tình hình giáo dục mầm non trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một.............. 40
2.2. Tổ chức nghiên cứu ........................................................................................... 41
iv
2.2.1. Nội dung khảo sát........................................................................................... 41
2.2.2. Công cụ khảo sát ............................................................................................ 42
2.2.3. Tổ chức điều tra, khảo sát .............................................................................. 42
2.3. Kết quả khảo sát thực trạng hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ......................................... 46
2.3.1 Nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên, phụ huynh học sinh về hoạt động
giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải
nghiệm với sách........................................................................................................ 46
2.3.2. Thực trạng nội dung giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ 5-6
tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách .................................................................. 54
2.3.3. Thực trạng hình thức thực hiện hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền
đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách................................ 56
2.3.4. Thực trạng đánh giá hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho
trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách....................................................... 59
2.4. Kết quả khảo sát thực trạng quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền
đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách................................ 61
2.4.1. Thực trạng lập kế hoạch quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền
đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách................................ 61
2.4.2. Thực trạng tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng
tiền đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ........................ 67
2.4.3. Thực trạng chỉ đạo hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho
trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách....................................................... 84
2.4.4. Thực trạng kiểm tra - đánh giá hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc
- viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ...................................... 90
2.4.5. Thực trạng các điều kiện hỗ trợ thực hiện hoạt động giáo dục phát triển kỹ
năng tiền đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách................ 95
2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng trong quản lý hoạt động giáo dục phát triển
kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ......... 101
2.6. Đánh giá chung thực trạng quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền
đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách.............................. 104
Tiểu kết chương 2................................................................................................... 108
v
CHƯƠNG 3............................................................................................................ 109
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG
TIỀN ĐỌC - VIẾT CHO TRẺ 5-6 TUỔI QUA HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM
VỚI SÁCH Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ THỦ
DẦU MỘT, TỈNH BÌNH DƯƠNG ....................................................................... 109
3.1. Cơ sở đề xuất các biện pháp phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi
qua hoạt động trải nghiệm với sách ở trường mầm non trên địa bàn thành phố Thủ
Dầu Một, tỉnh Bình Dương .................................................................................... 109
3.2 Nguyên tắc xây dựng biện pháp ....................................................................... 110
3.3. Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ
5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ở trường mầm non trên địa bàn thành
phố thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương ....................................................................... 112
3.3.1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ GV nhà trường, CMT về mục tiêu của giáo
dục kỹ năng tiền đọc – viết cho trẻ 5-6 tuổi qua HĐTN với sách ......................... 112
3.3.2. Xây dựng kế hoạch bổ sung, chọn lựa sách, bút, truyện tranh có nội dung chủ
đề gần gũi với trẻ, hình ảnh đa dạng, màu sắc thu hút trẻ...................................... 114
3.3.3. Tổ chức nhận xét các sản phẩm, theo dõi tình hình phát âm, diễn đạt của trẻ,
bổ sung sách, thống nhất nội dung sách và xây dựng phong trào đọc sách cùng trẻ
thông qua phối hợp với gia đình ............................................................................ 117
3.3.4. Tăng cường chỉ đạo GV giáo dục kỹ năng tiền đọc – viết cho trẻ qua HĐTN
với sách ................................................................................................................... 120
3.3.5. Đánh giá kết quả hoạt động giáo dục kỹ năng tiền đọc – viết cho trẻ 5-6 tuổi
qua HĐTN với sách ................................................................................................ 123
3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp ..................................................................... 125
3.5. Khảo sát tính cần thiết và khả thi của các biện pháp đề xuất.......................... 126
3.5.1. Mục tiêu khảo nghiệm............................................................................... 126
3.4.2. Đối tượng khảo nghiệm ............................................................................ 127
3.5.4. Nội dung khảo nghiệm .............................................................................. 127
3.5.5. Kết quả khảo nghiệm các biện pháp ............................................................ 128
Tiểu kết chương 3................................................................................................... 138
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ........................................................................ 139
vi
TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................... 142
PHỤ LỤC ............................................................................................................... 145
vii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
CBQL
Cán bộ quản lý
CMT
Cha mẹ trẻ
ĐLC
Độ lệch chuẩn
ĐTB
Điểm trung bình
XH
Xếp hạng
MTH
Mức thực hiện
KQĐ
Kết quả đạt
GD&ĐT
Giáo dục và đào tạo
GV
Giáo viên
HĐGD
Hoạt động giáo dục
HĐTN
Hoạt động trải nghiệm
MN
Mầm non
HT
Hiệu trưởng
NV
Nhân viên
TT
Thực trạng
TTB
Trang thiết bị
viii
DANH MỤC CÁC BẢNG
TT
1
Nội dung
Bảng 2.1: Số lượng CBQL, GV, NV tham gia khảo sát tại các Trường
mầm non thành phố Thủ Dầu Một
Trang
42
2
Bảng 2.2: Thông tin CBQL, GV, NV tham gia khảo sát
43
3
Bảng 2.3. Quy ước cách xử lý thông tin
45
Bảng 2.4. Hệ số Cronbach Alpha của thang đo trong các cân hỏi về
4
hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi
46
qua hoạt động trải nghiệm với sách
Bảng 2.5. Thực trạng nhận thức về vị trí, vai trị hoạt động giáo dục
5
phát triển kỹ năng tiền đọc – viết cho trẻ 5-6 tuổi qua trải nghiệm với
47
sách của giáo viên và cán bộ quản lý
Bảng 2.6. Thực trạng nhận thức về mục tiêu hoạt động giáo dục phát
6
triển kỹ năng tiền đọc – viết cho trẻ 5-6 tuổi qua trải nghiệm với sách
50
của giáo viên và cán bộ quản lý
7
8
9
10
11
12
Bảng 2.7. Thực trạng nhận thức về nội dung hoạt động giáo dục phát
triển kỹ năng tiền đọc – viết cho trẻ 5-6 tuổi qua trải nghiệm với sách
Bảng 2.8. Thực trạng hình thức thực hiện hoạt động giáo dục phát
triển kỹ năng tiền đọc – viết cho trẻ 5-6 tuổi qua trải nghiệm với sách
Bảng 2.9. Thực trạng đánh giá hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng
tiền đọc – viết cho trẻ 5-6 tuổi qua trải nghiệm với sách
Bảng 2.10. Thực trạng xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục phát
triển kỹ năng tiền đọc – viết cho trẻ 5-6 tuổi qua trải nghiệm với sách
Bảng 2.11. Thực trạng tổ chức cho trẻ 5-6 tuổi làm quen với cách sử
dụng sách, bút
Bảng 2.12. Thực trạng tổ chức cho trẻ 5-6 tuổi làm quen với một số
từ, nghĩa của từ, cấu trúc âm, phát đúng âm
ix
54
57
59
62
68
70
13
14
Bảng 2.13. Thực trạng tổ chức cho trẻ 5-6 tuổi làm quen với chữ viết
trong các nội dung, chủ đề sách và mở rộng vốn từ
Bảng 2.14. Thực trạng tổ chức cho trẻ 5-6 tuổi làm quen với chữ cái,
phân biệt sự giống và khác nhau của chữ cái
73
76
Bảng 2.15. Thực trạng tổ chức cho trẻ 5-6 tuổi làm quen việc đặt câu,
15
sử dụng câu, diễn đạt lại những gì nhìn thấy, nghe thấy và thuật lại
79
bằng lời nói mạch lạc theo từng chủ đề sách, báo
16
Bảng 2.16. Thực trạng chỉ đạo thực hiện hoạt động giáo dục phát
triển kỹ năng tiền đọc viết cho trẻ 5-6 tuổi qua trải nghiệm với sách
84
Bảng 2.17. Thực trạng kiểm tra – đánh giá hoạt động giáo dục phát
17
triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm
90
với sách
Bảng 2.18. Thực trạng quản lý các điều kiện hỗ trợ hoạt động giáo
18
dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động
96
trải nghiệm với sách
Bảng 2.19. Thực trạng các yếu tố khách quan ảnh hưởng đến công
19
tác quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho
101
trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách
Bảng 2.20. Thực trạng các yếu tố chủ quan ảnh hưởng đến công tác
20
quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ
103
5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách
Bảng 3.1. Kết quả đánh giá tính cần thiết và khả thi của biện pháp 1
21
“Nâng cao nhận thức cho cán bộ GV nhà trường, CMT về mục tiêu
của giáo dục kỹ năng tiền đọc – viết cho trẻ 5-6 tuổi qua HĐTN với
128
sách”
Bảng 3.2. Kết quả đánh giá tính cần thiết và khả thi của biện pháp 2
22
“Xây dựng kế hoạch bổ sung, chọn lựa sách, bút, truyện tranh có nội
dung chủ đề gần gũi với trẻ, hình ảnh đa dạng, màu sắc thu hút trẻ”
x
129
Bảng 3.3. Kết quả đánh giá tính cần thiết và khả thi của biện pháp 3
23
“Tổ chức nhận xét các sản phẩm, theo dõi tình hình phát âm, diễn đạt
của trẻ, bổ sung sách, thống nhất nội dung sách và xây dựng phong
131
trào đọc sách cùng trẻ thông qua phối hợp với gia đình”
Bảng 3.4. Kết quả đánh giá tính khả thi và cần thiết của biện pháp 4
24
“Tăng cường chỉ đạo GV giáo dục kỹ năng tiền đọc – viết cho trẻ
133
qua HĐTN với sách”
Bảng 3.5. Kết quả đánh giá tính cần thiết và khả thi của biện pháp 5
25
“Đánh giá kết quả hoạt động giáo dục kỹ năng tiền đọc – viết cho trẻ
5-6 tuổi qua HĐTN với sách”
xi
135
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
TT
Nội dung
Trang
Biểu đồ 2.1: Thực trạng nhận thức về mục tiêu hoạt động giáo dục
1
phát triển kỹ năng tiền đọc – viết cho trẻ 5-6 tuổi qua trải nghiệm với
53
sách của giáo viên và cán bộ quản lý
2
3
Biểu đồ 2.2: Thực trạng hình thức thực hiện hoạt động giáo dục phát
triển kỹ năng tiền đọc – viết cho trẻ 5-6 tuổi qua trải nghiệm với sách
Biểu đồ 2.3: Thực trạng chỉ đạo thực hiện hoạt động giáo dục phát
triển kỹ năng tiền đọc viết cho trẻ 5-6 tuổi qua trải nghiệm với sách
58
88
Biểu đồ 2.4: Thực trạng quản lý các điều kiện hỗ trợ hoạt động giáo
4
dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động
98
trải nghiệm với sách
Biểu đồ 3.1. Kết quả đánh giá biện pháp “Tổ chức nhận xét các sản
5
phẩm, theo dõi tình hình phát âm, diễn đạt của trẻ, bổ sung sách,
thống nhất nội dung sách và xây dựng phong trào đọc sách cùng trẻ
131
thông qua phối hợp với gia đình”
Biểu đồ 3.2. Kết quả đánh giá tính khả thi và cần thiết biện pháp
6
“Tăng cường chỉ đạo GV giáo dục kỹ năng tiền đọc – viết cho trẻ
133
qua HĐTN với sách”
7
Biểu đồ 3.3. Kết quả đánh giá tính cần thiết và khả thi trong các biện
pháp được đề xuất
xii
135
Mở đầu
1. Lý do chọn đề tài
Khả năng đọc, viết là yếu tố quan trọng trong năng lực của mỗi học sinh khi bắt đầu
bước vào tiểu học, đây là điều kiện thuận lợi để học sinh nắm bắt được ý của người khác,
bổ sung lập luận, chọn lọc được các câu từ phù hợp, phát âm rõ ràng và lĩnh hội tri thức,
kinh nghiệm thực tiễn. Trường mầm non tuy khơng có nhiệm vụ giáo dục trẻ đọc, viết
nhưng cần chuẩn bị và phát triển khả năng tiền đọc – viết cho trẻ, cơng việc này được duy
trì thực hiện trong suốt thời gian trẻ được đến trường, đặc biệt là từ 5 -6 tuổi.
Theo thông tư số 23/2010/TT-BGDĐT ngày 22 tháng 7 năm 2010 của Bộ trưởng Bộ
Giáo dục và Đào tạo đã đề cập đến các nội dung phát triển kỹ năng ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6
tuổi, đặc biệt là các kỹ năng tiền học đọc, học viết như sau: trẻ thể hiện hứng thú với việc
đọc, trẻ thể hiện một số hành vi ban đầu của việc đọc, trẻ thể hiện một số hiểu biết ban đầu
về việc viết... Hình thành kỹ năng tiền học đọc học viết cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi là một
vấn đề cấp thiết, là một công tác chuyên biệt trong chuẩn bị cho trẻ vào trường phổ thông.
Song tác động đến trẻ 5 – 6 tuổi là tác động đến một con người nên cần phải hết sức thận
trọng và mang tính khoa học. Phải tơn trọng những đặc điểm phát triển của trẻ theo đúng
quy luật, tạo tiền đề vững chắc cho các giai đoạn phát triển tiếp theo.
Theo Quyết định số 239/QĐ-TTg ngày 09 tháng 02 năm 2010 của Thủ tướng Chính
phủ phê duyệt Đề án phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi giai đoạn 2010–2015 thì
phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi (PCGDMNTNT) là nhiệm vụ ưu tiên hàng
đầu trong giáo dục mầm non nhằm chuẩn bị tốt nhất cho trẻ vào lớp Một đối với tất cả các
vùng miền trong cả nước. Đề án chỉ rõ PCGDMNTNT nhằm củng cố, nâng cao chất lượng
chăm sóc, giáo dục trẻ em 5 tuổi, chuẩn bị cho trẻ vào lớp một. Đồng thời cũng đề cao vai
trò và tầm quan trọng của công tác chuẩn bị cho trẻ vào trường phổthơng chính là chuẩn bị
tồn diện để trẻ có thể thích ứng với mơi trường, cuộc sống và với hoạt động học tập tại
trường phổ thông.
Khả năng đọc, viết là một yếu tố quan trọng trong năng lực của mỗi học sinh khi còn
ngồi trên ghế nhà trường, đó là cơ sở quan trọng để học sinh lĩnh hội tri thức, trưởng thành
trong học vấn và kinh nghiệm sống. Trường mầm non khơng có nhiệm vụ dạy trẻ đọc, viết
nhưng cần chuẩn bị và phát triển khả năng tiền đọc, viết cho trẻ. Công việc này được tiến
1
hành trong suốt giai đoạn lứa tuổi mầm non, đặc biệt là giai đoạn 5 - 6 tuổi, chuẩn bị cho
trẻ vào lớp Một.
Tuy nhiên, hiện nay rất ít trường mầm non quan tâm đến phát triển khả năng tiền
đọc, viết cho trẻ; giáo viên chủ yếu phát triển vốn từ cho trẻ nhà trẻ và dạy trẻ mẫu giáo
phát âm, nhận biết các chữ cái một cách đơn lẻ, tập tơ 29 chữ cái. Do đó, các trường mầm
non cần tổ chức các hoạt động giáo dục theo hướng tăng cường sự trải nghiệm của trẻ với
chữ viết, nhằm phát huy tính tích cực ở trẻ, phát triển khả năng tiền đọc, viết cho trẻ nói
riêng và các phẩm chất, năng lực khác của trẻ nói chung.
Chuẩn bị cho trẻ vào trường Phổ thông là chuẩn bị cho sự chuyển giao ấy được dễ
dàng, tạo điều kiện cho trẻ vượt qua bước ngoặt 6 tuổi một cách thuận lợi. Ngôn ngữ là một
trong những lĩnh vực đã và đang được rất nhiều nhà nghiên cứu, nhà giáo dục, nhà tâm lý
và các bậc phụ huynh trong và ngoài nước quan tâm. K. D. U-Sin-Xki – nhà giáo dục người
Nga đã từng nói: “Tiếng mẹ đẻ là cơ sở quan trọng của mọi sự phát triển trí tuệ và là kho
tàng của mọi tri thức”. Ngôn ngữ là công cụ của tư duy, là chìa khóa để nhận thức, là vũ
khí để chiếm lĩnh kho tàng kiến thức của dân tộc và của nhân loại. Chính vì vậy, việc giáo
dục ngôn ngữ cho trẻ phải tiến hành ngay từ khi trẻ mới ra đời. Đặc biệt với trẻ 5 - 6 tuổi
chuẩn bị vào lớp Một thì vấn đề phát triển ngôn ngữ cần hết sức quan tâm. Phát triển ngôn
ngữ cho trẻ 5 - 6 tuổi là tiền đề để trẻ học tốt, học giỏi ở trường Phổ thông. Điểm đáng chú
ý nhất của 2 lĩnh vực phát triển này chính là kỹ năng đọc – viết của trẻ. Ở tuổi mẫu giáo,
chúng ta cần phải phát triển cho trẻ những kỹ năng tiền học đọc học viết, đó là sự chuẩn bị
tốt nhất để trẻ có thể học đọc, học viết tốt ở trường Phổ thông; cũng là phát triển một kỹ
năng quan trọng cho trẻ lĩnh hội các kiến thức trong môi trường học tập mới.
Từ những lý do trên, chúng tôi chọn đề tài nghiên cứu “quản lý hoạt động giáo dục
phát triển kỹ năng tiền đọc, viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách tại các
trường mầm non thành phố Thủ Dầu Một, Tỉnh Bình Dương”.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận, phân tích thực trạng quản lý hoạt động phát triển kỹ
năng tiền đọc- viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ở các trường mầm
non trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương, đề xuất các biện pháp quản lý
hoạt động phát triển kỹ năng tiền đọc- viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với
2
sách nhằm khắc phục những hạn chế yếu kém, nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động phát
triển kỹ năng tiền đọc- viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ở các trường
mầm non trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu: Quản lý hoạt động giáo dục trẻ mầm non.
3.2. Đối tượng nghiên cứu: Quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc –
viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ở các trường mầm non trên địa
bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
4.1. Hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền
đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ở trường mầm non.
4.2. Khảo sát và phân tích thực trạng quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng
tiền đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ở các trường mầm non
trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.
4.3. Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ở các trường mầm non trên địa
bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.
5. Giả thuyết khoa học
Quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc – viết cho trẻ 5-6 tuổi qua
hoạt động trải nghiệm với sách ở trường mầm non công lập trên địa bàn thành phố Thủ Dầu
Một, tỉnh Bình Dương đã đạt được một số kết quả nhất định. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại
những hạn chế, bất cập và thiếu đồng bộ trong mỗi nội dung quản lý.
Nếu khảo sát và đánh giá đúng thực trạng quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ
năng tiền đọc – viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ở trường mầm non
công lập trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương thì có thể đề xuất các biện
pháp quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc – viết cho trẻ 5-6 tuổi qua
hoạt động trải nghiệm với sách ở trường mầm non có tính cần thiết và khả thi.
6. Phạm vi nghiên cứu
6.1. Về nội dung
3
Đề tài khảo sát thực trạng quản lý hoạt động giáo dục phát triển khả năng tiền đọc, viết
cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ở các trường mầm non trên địa bàn
thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương dưới sự điều hành, lãnh đạo của hiệu trưởng
nhà trường.
6.2. Về đối tượng khảo sát
- Cán bộ quản lý: Đề tài dự kiến khảo sát một số giáo viên và cán bộ quản lý trên địa
bàn nghiên cứu bao gồm 10 hiệu trưởng và 12 phó hiệu trưởng các trường mầm non công
lập.
- Giáo viên: Đề tài dự kiến khảo sát 100 giáo viên dạy lớp 5-6 tuổi tại các trường mầm
non công lập trên địa bàn nghiên cứu.
- Phụ huynh: Đề tài dự kiến khảo sát 90 phụ huynh học sinh có con trong độ tuổi 5-6
tuổi đang học tại các trường mầm non công lập trên địa bàn nghiên cứu.
6.3. Về thời gian
Đề tài khảo sát thực trạng trong năm học 2018-2019, 2019-2020.
7. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
7.1. Phương pháp luận
7.1.1. Quan điểm hệ thống - cấu trúc
Quan điểm hệ thống – cấu trúc nghiên cứu hiện tượng một cách toàn diện, trên nhiều
mặt, dựa vào việc phân tích đối tượng thành các bộ phận. Xác định mối quan hệ hữu cơ
giữa các yếu tố của hệ thống để tìm quy luật phát triển. Qua cách tiếp cận quan điểm này,
người nghiên cứu tìm hiểu được mối liên hệ chặt chẽ giữa quản lý hoạt động giáo dục phát
triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách và quản
lý các hoạt động sư phạm khác ở nhà trường. Thông qua việc nghiên cứu, quan điểm hệ
thống – cấu trúc giúp người nghiên cứu tìm hiểu chính xác thực trạng cơng tác quản lý
hoạt động giáo dục hoạt động phát triển kỹ năng tiền đọc – viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt
động trải nghiệm với sách ở các trường mầm non trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một,
tỉnh Bình Dương.
7.1.2. Quan điểm lịch sử - logic
Tìm hiểu sự hình thành và phát triển của công tác quản lý hoạt động giáo dục phát
triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ mầm non nói chung, quản lý hoạt động giáo dục phát
4
triển kỹ năng tiền đọc - viếtcho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách nói riêng
trên thế giới, tại Việt Nam và trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.
Quan điểm này giúp người nghiên cứu xác định phạm vi không gian, thời gian và điều
kiện hoàn cảnh cụ thể, để điều tra thu thập số liệu chính xác, đúng với mục đích nghiên
cứu đề tài, trình bày cơng trình nghiên cứu theo một trình tự hợp lý.
7.1.3. Quan điểm thực tiễn
Nghiên cứu thực trạng quản lý phát triển kỹ năng tiền đọc – viết cho trẻ 5-6 tuổi qua
hoạt động trải nghiệm với sách ở các trường mầm non trên địa bàn thành phố Thủ Dầu
Một, tỉnh Bình Dương xuất phát từ thực tiễn của công tác quản lý hoạt động giáo dục kỹ
năng tiền đọc – viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách trên địa bàn tỉnh
Bình Dương nói chung và thành phố Thủ Dầu Một nói riêng để tìm ra những tồn tại, khó
khăn trong cơng tác quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết ở các cơ
sở giáo dục này, từ đó đề xuất các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản quản lý hoạt
độnggiáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm
với sách ở các trường mầm non phù hợp với thực tiễn.
7.2. Các phương pháp nghiên cứu
7.2.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
Phân tích, tổng hợp sách báo và các cơng trình nghiên cứu liên quan đến đề tài; phân
loại và hệ thống hoá những nội dung lý luận nói trên làm cơ sở lý luận về quản lý hoạt giáo
dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ở
trường mầm non.
7.2.2. Các phương pháp thực tiễn
Để đánh giá khách quan về thực trạng quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng
tiền đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ở các trường mầm non
trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương, chúng tơi sử dụng phối hợp các
phương pháp sau đây:
7.2.2.1. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi
Điều tra giáo dục là phương pháp khảo sát một số lượng lớn các đối tượng nghiên
cứu ở một hay nhiều khu vực, vào một hay nhiều thời điểm nhằm thu thập số liệu phục vụ
cho mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu.
5
Mục đích: Nhằm phối hợp với các phương pháp khác để thu thập thông tin về thực
trạng hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động
trải nghiệm với sách và quản lý phát triển kỹ năng tiền đọc – viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt
động trải nghiệm với sách ở các trường mầm non trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một,
tỉnh Bình Dương mà đề tài đề xuất.
Nội dung: Nội dung xoay quanh về công quản lý, hoạt động giáo dục phát triển kỹ
năng tiền đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi (gồm câu hỏi đóng và câu hỏi mở ở các đối tượng:
Ban giám hiệu, giáo viên dạy lớp 5-6 tuổi và phụ huynh) nhằm thu thập thông tin về thực
trạng công tác quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ 5-6
tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách.
Cách tiến hành: Xây dựng 3 phiếu khảo sát gồm:
Phiếu 1: Dành cho cán bộ quản lý (hiệu trưởng, phó hiệu trưởng) tại các cơ sở giáo
dục mầm non tuổi trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh BÌnh Dương.
Phiếu 2: Dành cho giáo viên giảng dạy các lớp 5-6 tuổi trên địa bàn thành phố Thủ
Dầu Một, tỉnh Bình Dương.
Phiếu 3: Dành cho phụ huynh học sinh có con trong độ tuổi 5-6 tuổi đang học tại các
trường mầm non trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh BÌnh Dương.
7.2.2.2. Phương pháp phỏng vấn
Mục đích phỏng vấn nhằm khẳng định những vấn đề được trả lời trong phiếu điều
tra và thu thập thông tin cho những vấn đề còn chưa được trả lời rõ ràng trong số liệu điều
tra viết. Đây là phương pháp bổ trợ cho phương pháp điều tra bằng bảng hỏi.
Nội dung phỏng vấn về thuận lợi khó khăn cũng như thực trạng hoạt động giáo dục
phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách và
công tác quản lý hoạt giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt
động trải nghiệm với sách của hiệu trưởng ở các trường mầm non trên địa bàn thành phố
Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.
Cách thức phỏng vấn: Chúng tơi chọn mẫu và phỏng vấn một số cán bộ quản lý,
giáo viên và phụ huynh học sinh ở các trường mầm non trên địa bàn thành phố Thủ Dầu
Một, tỉnh Bình Dương. Số lượng mà người nghiên cứu phỏng vấn bao gồm 5 hiệu trưởng,
10 giáo viên, 10 cha mẹ trẻ và 10 trẻ 5-6 tuổi đang học tại các trường mầm non trên địa
6
bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương. Số liệu phỏng vấn sẽ dùng vào việc đối
chiếu, so sánh để làm rõ kết quả điều tra về thực trạng quản lý hoạt động phát triển kỹ
năng tiền đọc – viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách trên địa bàn thành
phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.
7.2.3. Phương pháp thống kê tốn học.
Phương pháp xử lý và phân tích số liệu trong q trình nghiên cứu trên phần mềm
SPSS dùng trong môi trường Window về thực trạng phát triển kỹ năng tiền đọc – viết cho
trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ở các trường mầm non trên địa bàn thành
phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.
8. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài
Về lý luận: Đề tài góp phần làm rõ thêm cơ sở lý luận về công tác quản lý hoạt động
giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với
sách ở các trường mầm non.
Về thực tiễn: Nhận xét, đánh giá đúng thực trạng hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng
tiền đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ở các trường mầm non
và quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ 5-6 tuổi ở các
trường mầm non trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương, từ đó đề xuất
các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ 5-6
tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ở các trường mầm non có hiệu quả nhằm góp
phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường.
9. Cấu trúc của luận văn
Cấu trúc của luận văn gồm: Mở đầu: Đề cập những vấn đề chung của đề tài; Nội dung:
Gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc
- viết cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ở trường mầm non.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tiền đọc - viết cho trẻ
mẫu giáo 5 - 6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ở các trường mầm non thành phố
Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương
7
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc - viết
cho trẻ 5-6 tuổi qua hoạt động trải nghiệm với sách ở các trường mầm non Thủ Dầu Một,
tỉnh Bình Dương
Kết luận, khuyến nghị, danh mục tài liệu tham khảo và Phụ lục
8
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC PHÁT TRIỂN KỸ
NĂNG TIỀN ĐỌC - VIẾT QUA HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM VỚI SÁCH CHO
TRẺ 5-6 TUỔI Ở TRƯỜNG MẦM NON
1.1. Tổng quan lịch sử nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Nghiên cứu nước ngoài
Hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc – viết cũng như công tác quản lí
hoạt động giáo dục phát triển kỹ năng tiền đọc – viết qua hoạt động trải nghiệm với sách
cho trẻ 5 -6 tuổi trong trường mầm non luôn được sự quan tâm nghiên cứu từ nhiều nhà
chuyên môn nhằm giúp hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ em. Trong phần này,
người nghiên cứu trình bày một số cơng trình liên quan, cụ thể:
Friedrich Froebel (1898) cho rằng, Trường mầm non này được thiết kế như một môi
trường giáo dục mà ở đó trẻ em có thể phát triển theo một định hướng đúng đắn thông qua
việc tự hoạt động, sử dụng các trò chơi, bài hát, những câu chuyện và các hoạt động khác.
Theo ông, Trường mầm non là một mơi trường giáo dục đặc, trong đó những giáo cụ, hoạt
động xã hội và văn hóa ở Trường mầm non, đặc biệt là các hoạt động vui chơi, sẽ thúc
đẩy quá trình phát triển ở trẻ, trẻ sẽ tuân theo các luật lệ được thiết lập một cách tuyệt vời
về sự phát triển toàn diện. Danh tiếng của Froebel với tư cách một nhà giáo dục MN ngày
càng tăng lên và các Trường mầm non ngày càng phổ biến trên khắp các bang của Đức.
Cho tới đầu thế kỷ thứ 21, các GVMN vẫn đang tiếp tục đề cao quan điểm của Froebel.
Mục tiêu đầu ra quan trọng đối với trẻ MN là tinh thần sẵn sàng học hỏi tri thức – thứ sẽ
đến sau đó trong sự nghiệp giáo dục của đứa trẻ. Đồng thời, qua hoạt động trải nghiệm
thực tiễn, trẻ giao tiếp và bắt chước các hoạt động của người lớn, từ đó trẻ sẽ được dẫn
dắt từ từ vào một thế giới rộng lớn hơn. Trường mầm non cung cấp mơi trường khuyến
khích trẻ tương tác với những đứa trẻ khác dưới sự hướng dẫn nhiệt tình và đầy tình
thươngcủa một GV (Friedrich, 1898).
Hoạt động trải nghiệm như là chiến lược giáo dục kỹ năng trẻ một cách hiệu quả.
Qua trải nghiệm, kinh nghiệm của trẻ được tích lũy được kiểm chứng, được điều chỉnh và
phản hồi thông qua những kiến thức và hiểu biết mới tiếp thu từ những trải nghiệm trong
thực tế. Vì thế, quản lý hoạt động giao dục nói chung và quản lý hoạt động giáo dục kỹ
9
năng tiền đọc – viết cho trẻ qua trải nghiệm sách là hết sức cần thiết để định hướng trẻ
qua những cách thức của hoạt động trải nghiệm. Tuy nhiên, để quản lý hiệu quả hoạt động
giáo dục kỹ năng tiền đọc – viết cho trẻ qua trải nghiệm sách, địi hỏi nhà quản lý phải có
những cách thức quản lý khoa học thông qua những phương pháp, nguyên tắc phù hợp.
Các nguyên tắc của Frededric W.Taylor (1919) không những giúp cho nhà quản lý đạt
mục tiêu về kế hoạch mà còn là nền tảng để giúp các nhà quản lý giáo dục tổ chức thực
hiện hiệu quả những biện pháp trong các hoạt động giáo dục kỹ năng tiền đọc – viết cho
trẻ qua trải nghiệm sách (Taylor, 1919).
Theo Kurt Lewin (1938) cho rằng, giáo dục kỹ năng cho trẻ tốt nhất là thông qua tổ
chức thực hiện các hoạt động trải nghiệm. Bởi trong hoạt động trải nghiệm đáp ứng được
mục tiêu kết hợp giữa lý thuyết và thực tiễn. Tác giả cũng chỉ ra các yếu tố ảnh hưởng đến
những hoạt động giáo dục kỹ năng trẻ qua trải nghiệm, trong đó gia đình và nhà trường là
những yếu tố ảnh hưởng đến kết của hoạt động giáo dụckỹ năng trẻ qua trải nghiệm. Bên
cạnh đó, tác giả cũng đã xây dựng các giai đoạn thực hiện trong mơ hình hoạt động trải
nghiệm, như: suy nghĩ về tình huống, lập kế hoạch giải quyết tình huống, thực hiện kế
hoạch và quan sát kết quả (Kurt Lewin, 1938).
Theo Peter Mittler (2000) đã nhận định, thay đổi môi trường giáo dục nhà trường
và hệ thống quản lí giáo dục là rất quan trọng đối với giáo dục kỹ năng nói chung cho trẻ
và phát triển kỹ năng tiền đọc – viết nói riêng. Việc thay đổi này bao gồm việc sửa đổi
chương trình và phương pháp dạy học, thúc đẩy sự tham gia của phụ huynh. Nhận định
trên được đưa ra sau khi tác giả đã dành sự quan tâm và chú ý của mình vào việc thay đổi,
tạo mơi trường giáo dục thích hợp cho việc thực hiện tổ chức quản lí giáo dục trẻ em.
Trong đó, tác giả đã đặt ra các vấn đề cụ thể như điều chỉnh và sắp xếp chương trình như
thế nào; giáo viên cần lựa chọn và sử dụng phương pháp giáo dục như thế nào; các phương
pháp giáo dục được thực hiện trong các cơ sở giáo dục đảm bảo cho trẻ phát triển; sự tác
động can thiệp hỗ trợ từ phía giáo viên và vai trị, sự tham gia của phụ huynh học sinh, tất
cả phải được cụ thể trong một kế hoạch tổng thể và theo giai đoạn phát triển của trẻ (Peter
Mittler, 2000).
Theo quan điểm của David Kolb (2002) cho thấy, học tập là quá trình mà trong đó
kiến thức được tạo ra thơng qua việc chuyển đổi kinh nghiệm. Thuyết học tập trải nghiệm
10
của Kolp đã làm thay đổi tư duy giáo dục từ chỗ giáo viên ở vị trí trung tâm sang lấy trẻ
là trung tâm. Kolb đã giới thiệu mơ hình học tập thơng qua trải nghiệm (Experiential
learning) hay cịn gọi là chu trình trải nghiệm Kolb. Chu trình này giúp người dạy và trẻ
có cơ hội cải tiến liên tục về chất lượng học tập và giảng dạy, chu trình Kolb bao gồm 4
bước: (1) Kinh nghiệm rời rạc (Concrete Experience); (2) Quan sát có suy tưởng
(Reflective Observation); (3) Khái niệm hóa (Conceptualization); (4) Thử nghiệm tích cực
(Active Experimentation) (Kolb, 2002).
Karemeracho (2003) rằng, hoạt động trải nghiệm có vai trị quan trọng trong việc
tạo sự an toàn cho trẻ phát triển toàn diện, để tổ chức hoạt động trải nghiệm thuận lợi
ngoài trang bị đầy đủ về trang thiết bị, dụng cụ sử dụng trong các hoạt động vui chơi, lao
động và học tập, còn phải tuỳ thuộc vào khả năng chuyên môn nghề nghiệp của từng giáo
viên, và giáo viên nên có những phẩm chất đạo đức cá nhân, phẩm chất đạo đức nghề,
chuyên môn phù hợp và những phẩm chất này có ảnh hưởng lớn trong việc hình thành
thái độ và đáp ứng mọi nhu cầu, nguyện vọng của học sinh, và hỗ trợ học sinh tham gia
tích cực trong các hoạt động giáo dục. Đồng thời, theo tác giả để phát triển chuyên môn
của giáo viên cần phải có sự tương tác, chia sẻ kinh nghiệm có ý nghĩa và hiệu quả giữa
chính những giáo viên với nhau, giữa giáo viên với các cán bộ quản lý nhà trường, giữa
giáo viên với phụ huynh và giữa giáo viên với các thành viên trong các cộng đồng khác
(Karemera, 2003).
Theo Marie Clay (2005), khả năng đọc – viết của trẻ được xem là sự cố gắng, nỗ lực
đầu tiên của trẻ, thể hiện những nét vẽ nguệch ngoạc, những bài tô, viết theo mẫu, lặp lại
câu chuyện, bài hát từ giáo viên. Chính vì vậy, để giáo dục kỹ năng đọc – viết sớm cho
trẻ, giáo viên phải quan sát, theo dõi và nắm bắt được hanh vi, cử chỉ miệng của trẻ đề có
sự can thiệp phù hợp (Clay, 2005).
Theo Schmitt và cộng sự (2005) có những quan điểm rằng, đọc là vấn đề phức tạp
là quá trình giải quyết lâu dài, trẻ em tự xây dựng cách hiểu, trẻ biết đọc biết viết với kiến
thức khác nhau, đọc và viết đối ứng và liên quan đến nhau các quá trình, học đọc và viết
liên quan đến một quá trình liên tục thay đổi theo thời gian, trẻ em đi những con đường
khác nhau để học chữ (Schmitt, 2005). Theo đó, tác giả Montessori (2007) cho rằng
“khiếm khuyết của tâm trí là vấn đề của giáo dục chứ không phải là vấn đề của y khoa”.
11
