Tài liệu Đề tài “Nâng cao chất lượng tín dụng ngắn hạn tại Chi nhánh NHCT khu vực Chương Dương” pptx







LUẬN VĂN



Đề tài: Nâng cao chất lượng tín dụng ngắn hạn tại
Chi nhánh NHCT khu vực Chương Dương

Tháng … ……… năm …………..

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
LỜI NÓI ĐẦU

Cùng với sự nghiệp đổi mới đất nước, hệ thống các ngân hàng
thương mại (NHTM) ở Việt Nam đã có những bước phát triển vượt bậc,
lớn mạnh về mọi mặt, kể cả số lượng, qui mô và chất lượng. Trong những
năm qua, hoạt động ngân hàng nước ta đã góp phần tích cực huy động
vốn, mở rộng vốn đầu tư cho lĩnh vực sản xuất phát triển. Như vậy hệ
thống ngân hàng thương mại thực sự là ngành tiên phong trong quá trình
đổi mới cơ chế kinh tế, đóng góp to lớn vào công cuộc công nghiệp hóa,
hiện đại hóa nền kinh tế xã hội ở nước ta.
Hiện nay ở nước ta thị trường chứng khoán chưa phải là kênh
dẫn vốn hiệu quả và chủ yếu, vậy nên vốn đầu tư cho hoạt động sản
xuất kinh doanh của nền kinh tế vẫn phải dựa chủ yếu vào nguồn
vốn tín dụng của hệ thống ngân hàng thương mại. Các ngân hàng
thương mại với lợi thế về mạng lưới, đối tượng khách hàng của các
ngân hàng thương mại không phải chỉ là các công ty, doanh nghiệp
mà còn có thành phần tư nhân hộ gia đình. Một mặt họ là những
người cho ngân hàng vay tiền, một mặt họ cũng chính là những
người vay tiền của hệ thống NHTM. Do vậy hệ thống NHTM trở
thành kênh cung ứng vốn hữu hiệu cho nền kinh tế trong gian đoạn
hiện nay. Từ đó vấn đề nghiên cứu chất lượng hoạt động tín dụng

thật sự trở thành vấn đề đang rất được quan tâm.
Do phạm trù nghiên cứu chất lượng tín dụng của hệ thống
ngân hàng rất rộng nên với thời gian và năng lực có hạn, em chỉ tập
trung vào nghiên cứu vấn đề chất lượng tín dụng ngắn hạn. Qua đó
tìm hiểu thực trạng, những kết quả đạt được và những hạn chế tồn
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
tại. Từ đó để tìm ra những nguyên nhân của hạn chế đó cũng như
tìm ra những biện pháp để khắc phục hạn chế đó.
Sau một thời gian học tập và nghiên cứu cùng với việc được
xem xét, tìm hiểu, quan sát tình hình thực tế tại Chi nhánh NHCT
khu vực Chương Dương trong thời gian thực tập vừa qua. Đặc biệt
với sự giúp đỡ, tạo điều kiện của ban lãnh đạo ngân hàng, các cô
chú, anh chị ở các phòng ban đã giúp em hoàn thành bản chuyên đề
tốt nghiệp với đề tài “Nâng cao chất lượng tín dụng ngắn hạn tại
Chi nhánh NHCT khu vực Chương Dương”
Em xin gửi lời cám ơn tới các thầy cô giáo trường Đại học
Kinh Tế Quốc Dân - những người đã cung cấp cơ sở kiến thức về
kinh tế và xã hội, Tới ThS. Phan Hữu Nghị, người đã trực tiếp
hướng dẫn để em có thể hoàn thành bản đề án tốt nghiệp này.
Kết cấu chuyên đề gồm 3 chương:
- Chương I: Tín dụng NHTM và chất lượng tín dụng ngắn hạn
NHTM trong nền kinh tế thị trường.
- Chương II: Thực trạng chất lượng hoạt động tính dụng ngắn
hạn tại Chi nhánh NHCT khu vực Chương Dương.
- Chương III: Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt
động tín dụng ngắn hạn tại Chi nhánh NHCT khu vực Chương
Dương.

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Chương I
TÍN DỤNG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VÀ CHẤT LƯỢNG
TÍN DỤNG NGẮN HẠN NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG

1.1. Tín dụng ngân hàng thương mại.
1.1.1. Lịch sử ra đời và quá trình phát triển tín dụng NHTM.
Lịch sử ra đời và phát triển của tín dụng gắn liền với lịch sử
phát triển của phương thức sản xuất hàng hóa. Hình thức sơ khai
nhất của tín dụng là tín dụng nặng lãi. Người đi vay sẽ không
những phải trả vốn mà còn phải trả phần lãi rất lớn cho người cho
vay. Hình thức này chỉ tồn tại ở xã hội trước tư bản và mục đích
của nó là để duy trì cuộc sống cho những người cần vay.
Đến phương thức tư bản chủ nghĩa tín dụng nặng lãi không
còn phù hợp. Sản xuất phát triển, đi vay không những để cho tiêu
dùng mà còn để phát triển sản xuất. Lãi suất cho vay cũng phải
thấp hơn do có nhiều người cho vay hơn và để cho nhà tư bản đi
vay đảm bảo việc sản xuất có lợi nhuận. Vay mượn không chỉ đơn
thuần là tiền mà còn là các máy móc thiết bị, tư liệu sản xuất... Từ
đó lãi suất không còn do người cho vay đơn phương áp đặt nữa mà
phải có sự thỏa thuận giữa người vay và người cho vay.
Từ đó ta có thể hiểu tín dụng là quan hệ vay mượn dựa trên
nguyên tắc hoàn trả. Đó là quan hệ giữa hai bên trong đó một bên
chu cấp tiền hay hàng hóa, dịch vụ cho bên kia và bên kia cam kết
sẽ thanh toán lại trong tương lai gồm cả khoản nợ gốc và khoản lãi.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Cùng với sự phát triển của sản xuất và hàng hóa, tín dụng ngày
càng có những phát triển cả về nội dung và hình thức. Và hình thái

phát triển cao nhất là tín dụng ngân hàng.
Tín dụng ngân hàng là một quan hệ vay mượn dựa trên nguyên
tác hoàn trả (cả vốn và lãi) sau một thời gian nhất định.
Tín dụng ngân hàng đã thực sự mở rộng các mối quan hệ, thay
thế quan hệ giữa các cá nhân với nhau bằng mối quan hệ giữa các
cá nhân với tổ chức, giữa các tổ chức với nhau và cao nhất là quan
hệ tín dụng quốc tế.
Tuy tín dụng ngân hàng là hình thức phát triển cao của quan hệ
tín dụng nhưng nó vẫn giữ nguyên được những bản chất ban đầu
của quan hệ tín dụng. Vẫn là quan hệ vay mượn lẫn nhau theo
nguyên tắc có hoàn trả cả gốc và lãi vào một thời gian nhất định
trong tương lai nhưng trong đó một bên là ngân hàng thương mại
và một bên là các cá nhân, các tổ chức kinh tế, tổ chức chính trị xã
hội hay là tổ chức tín dụng hoặc ngân hàng thương mại khác.
1.1.2. Đặc điểm của tín dụng ngắn hạn ngân hàng thương mại.
Tín dụng ngân hàng là một hình thức phát triển cao của tín
dụng. Nó cơ bản giữ được những bản chất chung của tín dụng,
ngoài ra còn có một số đặc điểm sau:
Rủi ro tín dụng ngắn hạn thấp. Do khoản vay chỉ cung cấp
trong thời gian ngắn vì vậy ít chịu ảnh hưởng của sự biến động
không thể lường trước của nền kinh tế như các khoản tín dụng
trung và dài hạn. Ngoài ra, các khoản vay được cung cấp cho các
đơn vị sản xuất kinh doanh theo hình thức chiết khấu các giấy tờ có
giá, dựa trên tài sản bảo đảm, bảo lãnh chắc chắn sẽ có khoản thu
bù đắp trong tương lai vì vậy rủi ro mang đến thường thấp.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Lãi suất thấp: lãi suất cho vay được hiểu là khoản chi phí
người đi vay trả cho nhu cầu sử dụng tiền tạm thời của người khác.
Chính vì rủi ro mang lại của khoản vay thường không cao do đó lãi
suất người đi vay phải trả thông thường nhỏ.

Vốn tín dụng ngắn hạn mà ngân hàng cấp cho khách hàng
thường được khách hàng dùng để mua nguyên vật liệu, trả lương,
bổ xung vốn lưu động nên số vốn vay thường là nhỏ.
Thời hạn thu hồi vốn nhanh, số vòng quay vốn tín dụng nhiều:
Vốn tín dụng ngắn hạn thường được sử dụng để bù đắp những thiếu
hụt trong ngắn hạn như đảm bảo cân bằng ngân quỹ, đối phó với
chênh lệch thu chi trong ngắn hạn... Thông thường những thiếu hụt
này chỉ mang tính tạm thời hay mang tính thời điểm, sau đó khoản
thiếu hụt này sẽ sớm thu lại dưới hình thái tiền tệ vì vậy thời gian
thu hồi vốn sẽ nhanh.
Hình thức phong phú: Để đáp ứng nhu cầu hết sức đa dạng của
khách hàng, phân tán rủi ro, đồng thời để tăng cường sức cạnh
tranh trên thị trường tín dụng, các ngân hàng thương mại không
ngừng phát triển các hình thức tín dụng ngắn hạn của mình. Điều
đó đã làm cho các hình thức tín dụng ngắn hạn rất phong phú như:
nghiệp vụ ứng trước, nghiệp vụ thấu chi, nghiệp vụ chiết khấu....
1.2. Chất lượng Tín dụng ngắn hạn Ngân hàng
thương mại.
Trong quá trình phát triển của hệ thống ngân hàng, dù môi
trường kinh doanh có thay đổi nhưng hoạt động tín dụng vẫn luôn
là hoạt động cơ bản, chiếm tỷ trọng lớn trong toàn bộ hoạt động
của các ngân hàng thương mại và là hoạt động sinh lời chủ yếu của
các ngân hàng thương mại. Cùng với quá trình phát triển của thị
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
trường, hoạt động tín dụng ngày càng được mở rộng và phát triển
đa dạng với sự tham gia của nhiều thành phần kinh tế. Do đó quan
hệ tín dụng cũng được mở rộng cả về đối tượng và quy mô làm cho
hoạt động tín dụng của NHTM càng trở nên khó khăn. Để hệ thống
ngân hàng thương mại thể tồn tại và đứng vững trong điều kiện
cạnh tranh ngày càng gay gắt cũng như để phục vụ tốt hơn cho nền

kinh tế thì các NHTM phải nâng cao chất lượng các khoản tín
dụng.
1.2.1. Khái niệm về chất lượng tín dụng ngắn hạn.
Ở phần trên ta đã có khái niệm chung về “Tín dụng ngân hàng
thương mại”. Căn cứ vào thời hạn của khoản tín dụng- kể từ khi
cấp tín dụng đến thời điểm hoàn trả ta có thể chia thành hai hình
thức tín dụng. Đó là tín dụng ngắn hạn và tín dụng trung, dài hạn.
Do khả năng và thời gian có hạn nên trong bản Đề án tốt nghiệp
này em chỉ đề cập đến vấn đề “Tín dụng ngắn hạn”.
Ở mỗi quốc gia, thời hạn để xác định khoản tín dụng ngắn hạn
là khác nhau. Ở Mĩ người ta quan niệm những khoản tín dụng ngắn
hạn là những khoản cho vay có thời hạn dưới 3 năm. Nhưng ở Việt
Nam, theo Quyết định số 324 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước
Việt Nam tín dụng ngắn hạn là hình thức mà tổ chức tín dụng cho
khách hàng vay ngắn hạn nhằm đáp ứng nhu cầu vốn cho sản xuất,
kinh doanh, dịch vụ và đời sống. Thời hạn đối với tín dụng ngắn
hạn được tổ chức tín dụng khách hàng thoả thuận tối đa là 12
tháng, được xác định phù hợp với chu kỳ sản xuất, kinh doanh và
khả năng trả nợ của khách hàng.
Từ đó ta có thể hiểu chất lượng tín dụng ngắn hạn là sự đáp
ứng yêu cầu trước mắt (thường là một năm) của khách hàng phù
hợp với sự phát triển kinh tế xã hội và đảm bảo sự tồn tại, phát
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
triển của NHTM. Để có được chất lượng tín dụng thì hoạt động tín
dụng ngắn hạn này phải có hiệu quả và quan hệ tín dụng phải được
thiết lập trên cơ sở sự tin cậy và uy tín.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Chất lượng tín dụng ngắn hạn được thể hiện:
Đối với khách hàng: tín dụng ngắn hạn phải phù hợp với mục
đích sử dụng trong ngắn hạn của khách hàng, với lãi suất và kì hạn

hợp lý, thủ tục đơn giản, nhưng vẫn đảm bảo được các nguyên tắc
tín dụng.
Đối với các ngân hàng thương mại: phạm vi, mức độ, giới
hạn của khoản tín dụng ngắn hạn phải phù hợp với thực lực của
ngân hàng, đảm bảo được tính cạnh tranh trên thị trường, cũng như
đảm bảo được nguyên tắc hoàn trả đúng thời hạn và có lãi.
Đối với sự phát triển kinh tế xã hội: tín dụng phục vụ sản
xuất và lưu thông hàng hóa, góp phần giải quyết công ăn việc làm,
thúc đẩy quá trình tập trung và tích tụ sản xuất, giải quyết tốt nhất
mối quan hệ giữa tăng trưởng tín dụng với tăng trưởng kinh tế.
Vậy ta phải hiểu thế nào là khoản tín dụng ngắn hạn có
chất lượng cao ?
Xét trên khía cạnh nền kinh tế, căn cứ vào sự thể hiện của chất
lượng tín dụng ta có thể hiểu khoản tín dụng ngắn hạn có chất
lượng cao là khi khoản vốn huy động được ngân hàng sử dụng đúng
mục đích, tạo được số tiền lớn, ngân hàng thu được cả vốn và lãi.
Còn doanh nghiệp vừa trả được nợ ngân hàng đúng hạn vừa bù đắp
được chi phí và có lợi nhuận. Như vậy, ngân hàng vừa tạo ra hiệu
quả kinh tế, vừa đem lại hiệu quả xã hội.
Và ngược lại một khoản tín dụng ngắn hạn không có chất
lượng, hay chất lượng không cao là khi khách hàng không sử dụng
khoản tín dụng đúng theo mục đích ban đầu, không tạo ra số tiền để
trả lãi, gốc đúng thời hạn cho ngân hàng, không đem lại hiệu quả
kinh tế xã hội nói chung.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Hiểu đúng bản chất, phân tích, đánh giá, xác định chính xác
các nguyên nhân ảnh hưởng tới chất lượng tín dụng ngắn hạn sẽ
giúp ngân hàng tìm được các biện pháp quản lý thích hợp để có thể
đứng vững trong nền kinh tế thị trường.
1.2.2. Sự cần thiết của việc nâng cao chất lượng tín dụng ngắn

hạn ngân hàng thương mại trong nền kinh tế thị trường.
Trong nền kinh tế thị trường thì hoạt động tín dụng là kênh dẫn
vốn chủ yếu để thúc đẩy tiến trình phát triển của cả xã hội. Với đòi
hỏi nền kinh tế xã hội phát triển ngày càng mạnh mẽ thì vấn đề
chất lượng tín dụng nói chung và chất lượng tín dụng ngắn hạn nói
riêng luôn và sẽ dành được sự quan tâm lớn.
1.2.2.1. Đối với nền kinh tế xã hội:
Tín dụng ngắn hạn và nền kinh tế xã hội có mối quan hệ mật
thiết hai chiều. Tín dụng ngắn hạn góp phần làm lành mạnh hóa
nền kinh tế xã hội, tạo điều kiện cho kinh tế xã hội phát triển,
ngược lại để hoạt động tín dụng ngắn hạn có chất lượng thì đỏi hỏi
nền kinh tế xã hội phải ổn định, phải có cơ chế phù hợp, có sự phối
hợp nhịp nhàng và hiệu quả giữa các cấp các ngành.
- Chất lượng tín dụng ngắn hạn được bảo đảm và nâng cao là
điều kiện cho Ngân hàng làm tốt vai trò trung gian tín dụng- cầu
nối giữa tiết kiệm và đầu tư- trong nền kinh tế, Từ đó điều hoà
nguồn vốn cho đầu tư ngắn hạn hợp lý, làm xã hội bớt được lãng
phí ở những nơi thừa vốn, giảm được khó khăn cho những nơi thiếu
vốn.
- Chất lượng tín dụng ngắn hạn được nâng cao cũng sẽ tạo
điều kiện để NHTM làm tốt vai trò trung tâm thanh toán của nền
kinh tế thị trường. Vì khi chất lượng tăng lên nghĩa là các khoản tín
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
dụng được thực hiện đúng theo thời hạn, do đó số vòng quay của
vốn tín dụng tăng lên với một lượng tiền trong lưu thông là không
đổi. Góp phần mở rộng hình thức thanh toán không dùng tiền mặt.
Qua đó tiết kiệm chi phí phát hành tiền.
- Tín dụng là một trong những công cụ để Đảng và Nhà nước
thực hiện các chủ trương chính sách về phát triển kinh tế xã hội
theo ngành, lĩnh vực. Nhờ chất lượng tín dụng nâng cao nghĩa là sự

phân tích, đánh giá khả năng phát triển của các đối tượng để ra các
quyết định đầu tư đúng đắn để khai thác khả năng tiềm tàng của tài
nguyên, lao động, đảm bảo cho sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát
triển cân đối giữa các ngành nghề, các khu vực trong cả nước.
- Nâng cao chất lượng tín dụng còn góp phần kiềm chế lạm
phát, ổn định tiền tệ, qua đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Như ta
đã biết về khả năng tạo tiền của hệ thống ngân hàng thương mại.
Đó là thông qua việc cho vay chuyển khoản, thanh toán không
dùng tiền mặt, các ngân hàng thương mại có khả năng mở rộng số
tiền ghi sổ lên rất nhiều lần so với số tiền thực tế mà Nhà nước bỏ
vào lưu thông. Như vậy khi chất lượng tín dụng được nâng lên tạo
khả năng giảm bớt lượng tiền trong lưu thông, góp phần hạn chế
lạm phát, ổn định tiền tệ.
- Cuối cùng chất lượng tín dụng nâng cao góp phần làm lành
mạnh hóa quan hệ tín dụng. Giảm thiểu rồi đi đến xóa bỏ tình trạng
cho vay nặng lãi, tín dụng đen đang rất phổ biến hiện nay. Mà gắn
liền với tình trạng tín dụng không lành mạnh này là những vấn đề
xã hội phức tạp.
1.2.2.2. Đối với khách hàng:
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
- Cung cấp kịp thời nhu cầu về vốn cho khách hàng: Chất
lượng tín dụng cao sẽ tạo điều kiện cho ngân hàng mở rộng thị
trường, cung cấp tín dụng kịp thời, đáp ứng yêu cầu vốn cho sản
xuất kinh doanh của khách hàng.
- Lành mạnh hoá tình hình tài chính của khách hàng: Để đảm
bảo chất lượng tín dụng thì Ngân hàng tiến hành việc kiểm tra,
kiểm soát việc sử dụng vốn tín dụng của khách hàng qua đó cùng
với khách hàng uốn nắn và chấn chỉnh kịp thời những thiếu sót
trong hoạt động tài chính và kinh doanh của họ. Do vậy việc nâng
cao chất lượng tín dụng góp phần phát triển chất lượng sản xuất

kinh doanh cũng như làm lành mạnh hoá tình hình tài chính của
khách hàng.
1.2.2.3. Đối với ngân hàng thương mại:
Nâng cao Chất lượng tín dụng là sự cần thiết khách quan vì sự
tồn tại và phát triển lâu dài của hệ thống Ngân hàng thương mại:
- Nâng cao chất lượng tín dụng tức là tăng khả năng quay vòng
vốn tín dụng, qua đó mở rộng được các hình thức dịch vụ cung cấp
cho khách hàng cũng như mở rộng quy mô vốn tín dụng cho một
khách hàng. Như vậy không những duy trì được mối quan hệ với
nhũng khách hàng truyển thống mà còn mở rộng, thu hút thêm
những khách hàng mới. Đó cũng là cách để các ngân hàng thương
mại mở rộng thị trường, nâng cao được lợi nhuận.
- Chất lượng tín dụng nâng cao sẽ giảm được chi phí nghiệp
vụ, chi phí quản lý, và đặc biệt là giảm được những chi phí, thiệt
hại rất lớn do không thu hồi được khoản tín dụng. Như vậy sẽ gia
tăng khả năng sinh lời của các sản phẩm, dịch vụ mà ngân hàng
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
cung cấp cho khách hàng. Tăng được lợi nhuận cho hệ thống ngân
hàng thương mại.
Qua những phân tích trên ta thấy nâng cao chất lượng tín dụng
có ý nghĩa thật to lớn. Đối với ngân hàng thì đó là vì sự tồn tại,
phát triển. Với khách hàng thì đó là khả năng mở rộng sản xuất.
Xét trên tầm vĩ mô thì nâng cao chất lượng tín dụng là để đảm bảo
cho nền kinh tế xã hội luôn phát triển ổn đinh. Với sự phát triển và
sản xuất lưu thông hàng hoá ngày càng tăng, hoạt động tín dụng
cần phải được phát triển tới mức độ nào đó sao cho phù hợp, nhằm
đáp ứng được những nhu cầu giao dịch cũng ngày càng tăng trong
xã hội. Vì thế, việc nâng cao chất lượng tín dụng không những luôn
được coi là chiến lược hàng đầu của các ngân hàng thương mại mà
còn của các nhà chức trách về kinh tế xã hội.

1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng tín
dụng ngắn hạn ngân hàng thương mại.
Qua những vấn đề được phân tích ở trên, ta thấy rõ sự cần
thiết của việc củng cố tăng cường nâng cao chất lượng tín dụng
ngắn hạn của các Ngân hàng Thương mại vì sự tồn tại cũng như sự
phát triển lâu dài của hệ thống Ngân hàng Thương mại nói riêng và
cho nền kinh tế xã hội nói chung. Để thực hiện tốt công việc này,
việc đi sâu phân tích, đánh giá để thấy rõ được những nhân tố chủ
yếu có ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng ngắn hạn là điều không
thể thiếu và luôn luôn phải được cân nhắc để tìm ra những hướng
khắc phục hiệu quả.
Có rất nhiều nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng. Ta có
thể chia thành hai nhóm nhân tố là nhóm nhân tố bên ngoài và
nhóm nhân tố bên trong.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
1.3.1. Nhóm nhân tố bên ngoài:
Gồm 3 nhóm nhân tố là kinh tế, xã hội và pháp lý.
* Nhóm nhân tố kinh tế:
- Hoạt động tín dụng nói chung và tín dụng ngắn hạn nói riêng
có hiệu quả cao thì nền kinh tế phải ổn định. Hoạt động tín dụng là
hoạt động “Vay để cho vay”. Khi nền kinh tế phát triển ổn định thì
các doanh nghiệp mới hoạt động sản xuất kinh doanh bình thường,
khi đó nhu cầu về vốn tín dụng của doanh nghiệp mới thực sự là ổn
định và an toàn. Mặt khác khi đó ngân hàng cũng có thể huy động
được nhiều nguồn vốn mở rộng hoạt động cho vay, phục vụ cho
việc phát triển kinh tế.
- Ngoài ra một nền kinh tế ổn định tạo điều kiện cho giá cả
luôn giữ ở mức ổn định, lành mạnh, tránh được tình trạng lạm phát
hay giảm phát và tránh cho ngân hàng khỏi phải chịu những thiệt
hại lớn do mất giá của đồng tiền, các doanh nghiệp không rơi vào

khủng hoảng dẫn đến khó khăn không trả được nợ tín dụng. Từ đó
cũng tránh được sự giảm thấp chất lượng tín dụng.
Tuy nhiên có một thực tế là hầu hết các quốc gia đều áp dụng
mô hình “ Mở rộng Ngân sách” , tức là các quốc gia này duy trì
một mức lạm phát vừa phải để kích thích đầu tư. Do vậy đây là vấn
đề có tính hai mặt. Một mặt là lạm phát sẽ làm phát sinh những rủi
ro cho việc hoàn trả khoản nợ tín dụng. Nhưng mặt khác, lạm phát
kích thích đầu tư sẽ khiến nhu cầu về vốn tín dụng tăng, tạo điều
kiện kinh doanh tín dụng cho các ngân hàng thương mại, khi đó sẽ
có cơ hội tăng được lợi nhuận.
- Yếu tố Vốn nước ngoài cũng có ảnh hưởng tới chất lượng tín
dụng ngắn hạn: Hầu hết các quốc gia, đặc biệt là các quốc gia kém
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
phát triển đều gặp khó khắn về vốn để đầu tư phát triển kinh tế. Do
vậy thường phải sử dụng “Vốn nước ngoài” để bù đắp. Nhưng việc
huy động quá mức vốn nước ngoài sẽ làm mất cân đối tổng cung và
tổng cầu trong nền kinh tế, gây sức ép về lạm phát cho nền kinh tế,
ảnh hưởng tới chất lượng tín dụng ngắn hạn.
- Nhân tố Chu kỳ phát triển kinh tế cũng tác động lớn tới chất
lượng tín dụng ngắn hạn. Trong thời kỳ kinh tế hưng thịnh, sản
xuất kinh doanh sẽ được mở rộng, dẫn đến nhu cầu về vốn tăng,
giảm bớt những rủi ro tín dụng, từ đó hiệu quả tín dụng ngắn hạn
cũng tăng lên. Tuy nhiên điều gì sẽ xảy đến với chất lượng tín dụng
ngắn hạn nếu các ngân hàng thương mại cạnh tranh mở rộng khách
hàng. Khi đó để dành các khách hàng về phía mình các ngân hàng
thường phải hạ thấp yêu cầu với khách hàng khi họ có nhu cầu cấp
tín dụng, đây chính là nguyên nhân khiến cho các khoản tín dụng
ngắn hạn gặp nhiều rủi ro hơn, chất lượng tín dụng ngắn hạn qua
đó cũng giảm xuống.
Khi nền kinh tế rơi vào khó khăn, khủng hoảng, nền sản xuất

bị trì trệ khiến nhu cầu tín dụng giảm do các doanh nghiệp thấy sẽ
thật là mạo hiểm nếu mở rộng sản xuất bởi nhu cầu tiêu dùng của
người dân giảm, sức mua kém và hàng hóa sẽ bị tồn kho, lợi nhuận
giảm hoặc thậm chí doanh nghiệp có thể bị phá sản bởi không duy
trì được sản xuất và không trả được nợ ngân hàng. Trong khi hoạt
động tín dụng gặp nhiều khó khăn, các ngân hàng vẫn phải trả tiền
lãi để huy động nguồn vốn trước đó. Qua đó ta thấy chất lượng tín
dụng ở giai đoạn này thường là thấp.
- Một trong những nhân tố kinh tế có ảnh hưởng tới chất lượng
tín dụng ngắn hạn là sự phù hợp giữa lãi suất huy động ngắn hạn,
lãi suất cho vay ngắn hạn và mức lợi nhuận bình quân của nền
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
kinh tế. Khi mức lợi nhuận doanh nghiệp giảm xuống hay lãi suất
huy động tăng lên sẽ ảnh hưởng tới hiệu quả tín dụng ngắn hạn của
hệ thông ngân hàng thương mại.
* Nhóm nhân tố xã hội,chính trị: Đó là các nhân tố khách
hàng và ngân hàng.
Quan hệ tín dụng được thực hiện dựa trên có sở sự tín nhiệm,
lòng tin, uy tín giữa khách hàng và ngân hàng thương mại. Vì vậy
chất lượng tín dụng ngắn hạn tùy thuộc vào sự kết hợp giữa ba yếu
tố: Nhu cầu tín dụng của khách hàng, khả năng của ngân hàng và
sự tín nhiệm giữa hai bên. Uy tín của ngân hàng trên thị trường
càng cao thì sẽ thu hút được càng nhiều khách hàng tin tưởng gửi
tiền vào ngân hàng và thường có thể huy động vốn với mức lãi suất
thấp hơn mặt bằng chung. Uy tín ngân hàng nâng cao cũng sẽ hấp
dẫn được nhiều khách hàng đến xin vay ngân hàng thương mại.
Đây chính là biện pháp chiếm lĩnh thị trương của các ngân hàng
thương mại, tạo ra sự cạnh tranh quyết liệt với các ngân hàng
thương mại khác để tồn tại và phát triển trong nền kinh tế thị
trường.

Khách hàng, với tư cách là người cung ứng vốn, Người gửi
tiền có lòng tin đối với ngân hàng sẽ tạo điều kiện cho ngân hàng
huy động khoản tiền gửi một cách ổn định, qua đó đáp ứng ổn đinh
nhu cầu vốn tín dụng ngắn hạn của người vay. Vì vậy chất lượng
tín dụng ngắn hạn sẽ tăng lên.
Với tư cách là người đi vay vốn, nếu nhu cầu vay ngắn hạn của
khách hàng được thực hiện đơn giản, nhanh chóng thì Ngân hàng
đã tạo được sự hấp dẫn đối với khách hàng, tạo điều kiện thuận lợi
cho hoạt động tín dụng ngắn hạn.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Về phía Ngân hàng, chất lượng tín dụng ngắn hạn phụ thuộc
vào quy mô, phạm vi hoạt động tín dụng, phụ thuộc vào nguồn vốn
tự có của các ngân hàng, khả năng huy động nguồn tiền gửi cả về
quy mô cũng như thời hạn tiền gửi.
Khi xét đến các nhân tố xã hội ta không thể không nhắc đến
yếu tố tác động đến chất lượng tín dụng nói chung và chất lượng
tín dụng ngắn hạn nói riêng, đó là nhân tố “đạo đức xã hội”. Như
ta đã biết quan hệ tín dụng phải dựa trên sự tín nhiễm giữa hai bên.
Nếu một trong hai bên xuát phát từ sự lừa đảo thì đương nhiên chất
lượng khoản tín dụng sẽ rất xấu.
Ngoài ra ta cũng có thể xét đến một số nhân tố xã hội khác có
ảnh hưởng tới chất lượng tín dụng ngắn hạn. Đó là trình độ dân trí,
sự ổn định chính trị xã hội của quốc gia, tình hình biến động xã hội
chính trị của quốc tế hay là các yếu tố về môi trường như tình hình
thiên tai, dịch bệnh…
* Nhóm nhân tố pháp lý:
Môi trường pháp lý được hiểu là hệ thống luật và văn bản pháp
luật có liên quan đến hoạt động của ngân hàng thương mại nói
chung và hoạt động tín dụng nói riêng. Đồng thời gắn liền với sự
chấp hành pháp luật và trình độ dân trí.

Hệ thống pháp luật sẽ tạo ra môi trường pháp lý lành mạnh
cho mọi hoạt động sản xuất kinh doanh tiến triển thuận lợi đạt hiệu
quả cao. Như vậy để đảm bảo chất lượng tín dụng ngắn hạn cho các
ngân hàng thương mại thì hệ thống pháp luật về tín dụng nói chung
và tín dụng ngắn hạn nói riêng phải được ban hành đầy đủ và đồng
bộ.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Sự thay đổi trong các chủ trương, chính sách của nhà nước
cũng gây ảnh hưởng đến các khoản tín dụng. Nhất là về cơ cấu kinh
tế, các chính sách xuất nhập khẩu... bởi nếu có sự thay đổi đột ngột
ấy thì sẽ gây xáo trộn trong sản xuất kinh doanh, tiêu thụ sản phẩm
của doanh nghiệp, hoặc phương án kinh doanh sẽ không còn phù
hợp... Nếu không kịp thời chuyển đổi, doanh nghiệp sẽ không sản
xuất kinh doanh được và không thể thanh toán nợ dẫn đến nợ quá
hạn, nợ khó đòi của ngân hàng tăng lên.
1.3.2. Nhóm nhân tố bên trong:
Các nhân tố bên trong là những nhân tố thuộc về bản thân
ngân hàng liên quan đến hoạt động tín dụng ngắn hạn. Chúng gồm
sáu nhân tố sau: Chính sách tín dụng ngắn hạn; Công tác tổ chức
ngân hàng; Quy trình tín dụng; Thanh tra, kiểm tra, kiểm soát nội
bộ; Thông tin tín dụng; Chất lượng cán bộ công nhân viên.
1.3.2.1. Chính sách tín dụng ngắn hạn:
Không những chỉ có ngành ngân hàng mà tất cả các ngành, các
lĩnh vực muốn hoạt động hiệu quả để tồn tại và phát triển đều cần
phải có một chiến lược phù hợp với tình hinh thực tế. Do vậy ta có
thể thấy chính sách tín dụng ngắn hạn có ảnh hưởng tới chất lượng
tín dụng ngắn hạn ngân hàng.
Chính sách tín dụng ngắn hạn là hệ thống những biện pháp
được ban lãnh đạo Ngân hàng phổ biến tới từng cấp, từng bộ phận
của ngân hàng liên quan đến việc khuyếch trương hoặc hạn chế

những khoản tín dụng ngắn hạn để đạt được mục tiêu đã hoạch định
của Ngân hàng Thương mại đó.
Chất lượng hoạt động tín dụng ngắn hạn tốt hay xấu là tuy
thuộc vào chính sách tín dụng ngắn hạn được ban lãnh đạo Ngân
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
hàng xây dựng, ban hành có đúng đắn hay không. Nếu chính sách
tín dụng ngắn hạn được hoạch định phù hợp với thực tế sẽ thu hút
được nhiều khách hàng, đảm bảo được khả năng sinh lời của hoạt
động tín dụng, phân tán rủi ro, tuân theo chấp hành tốt luật pháp và
đường lối chính sách của Nhà nước. Cũng vì lẽ đó nên khi hoạch
định chính sách tín dụng ngắn hạn, ban lãnh đạo của các ngân hàng
thương mại luôn coi trọng việc đảm bảo an toàn như là một mục
tiêu mà chính sách đó phải đạt được.
Ta rút ra kết luận là: Bất cứ ngân hàng thương mại nào nếu
muốn nâng cao chất lượng tín dụng ngắn hạn đều phải có chính
sách tín dụng ngắn hạn rõ ràng, thích hợp.
1.3.2.2. Công tác tổ chức ngân hàng:
Đây là hoạt động mà mọi NHTM đều phải quan tâm, luôn tiến
hành công tác đổi mới, hiện đại hóa tổ chức ngân hàng. Công tác tổ
chức ngân hàng được thức hiện tốt thể hiện là sự phối hợp nhịp
nhàng giữa các phòng ban trong từng ngân hàng, trong toàn bộ hệ
thống ngân hàng cũng như giữa ngân hàng với các tổ chức khác
như tổ chức tài chính, tổ chức pháp lý... là sự thống nhất từ trên
xuống dưới, từ ban lãnh đạo đến từng phòng ban, từng cán bộ công
nhân viên.
Sự phối hợp nhịp nhàng giữa các phòng ban sẽ tạo điều kiện
cho việc quản lý các khoản tín dụng ngắn hạn một cách kịp thời,
sát sao. Đây là cơ sở để tiến hành các nghiệp vụ tín dụng lành
mạnh, hiệu quả hơn.
1.3.2.3. Quy trình tín dụng:

Quy trình tín dụng là những quy định cần phải thực hiện trong
quá trình cho vay, thu nợ nhằm bảo đảm an toàn cho vốn tín dung.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Nó được bắt đầu kể từ khi chuẩn bị cho vay, giải ngân, kiểm tra
quá trình cho vay và kết thúc là giai đoạn thu hồi khoản vay. Chất
lượng tín dụng tốt hay không là phụ thuộc vào sự phối hợp nhịp
nhàng, chặt chẽ giữa các bước trong quy trình tín dụng.
Chất lượng tín dụng phụ thuộc rất lớn vào công tác thẩm định
tín dụng trong quy trình tín dụng. Nếu công tác thẩm định dự án
đưa ra những kết luận sai lầm, đó là đồng ý cấp tín dụng cho những
khách hàng không có khả năng hoàn trả lại hoặc có ý định lừa đảo
ngân hàng, hay là những quyết định không đồng ý cấp tín dụng cho
những khách hàng có phương án làm ăn hiệu quả. Như vậy chắc
chắn các khoản tín dụng cấp cho khách hàng là không có hiệu quả.
Sau quá trình giải ngân cho khách hàng, các ngân hàng thương
mại đều liên tục kiểm tra, giám sát tình hình của số tiền đã cấp
được sử dụng như thế nào. Nếu việc giám sát là sát sao thì ngân
hàng có thể phát hiện kịp thời những rủi ro để từ đó đưa ra những
điều chỉnh, can thiệp cần thiết. Như vậy sẽ nâng cao chất lượng
hoạt động tín dụng.
Một ngân hàng muốn tồn tại thì ngoài việc thu được các khoản
lãi thì điều quan trọng hơn là phải thu về đầy đủ khoản nợ gốc. Nếu
ngân hàng có những biện pháp xử lý nợ chính xác, nhanh chóng sẽ
giảm thiểu những rủi ro có thể xảy ra và hạn chế đến mức thấp nhất
thiệt hại khi rủi ro tín dụng xảy đến, qua đó chất lượng tín dụng
ngắn hạn sẽ nâng cao.
1.3.2.4. Thanh tra, kiểm tra, kiểm soát nội bộ:
Kiểm soát nội bộ là một trong những nghiệp vụ giúp cho ngân
hàng nâng cao chất lượng tín dụng. Thực hiện tốt công tác này sẽ
giúp cho ban lãnh đạo ngân hàng có được nhanh chóng mọi thông

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
tin về tình trạng kinh doanh. Như vậy ngân hành có thể kịp thời
phát hiện ra những sai phạm, sai sót liên quan đến nghiệp vụ tín
dụng ngắn hạn để khắc phục, sửa chữa.
1.3.2.5. Thông tin tín dụng:
Thực tế là hoạt động tín dụng ngắn hạn có chất lượng luôn đòi
hỏi phải có hệ thống thông tin hữu hiệu phục vụ nghiệp vụ tín dụng
này đi kèm. Như vậy Thông tin tín dụng có vai trò rất quan trọng
trong quản lý chất lượng tín dụng ngắn hạn. Việc nắm không vững
và đầy đủ các thông tin có thể khiến các ngân hàng gặp phải sai
lầm lựa chọn đối nghịch. Vì trên thực tế, không phải doanh nghiệp
nào cũng sử dụng vốn vay có hiệu quả và đúng mục đích. Đó là
chưa kể tới những hàng vi lừa đảo để vay tiền ngân hàng, gây tổn
thất cho ngân hàng.
Việc nắm được thông tin về khách hàng, cảnh báo khách hàng
kịp thời sẽ khiến khách hàng suy nghĩ kỹ hơn khi sử dụng từng
đồng vốn được ngân hàng cho vay, sẽ khó có thể sử dụng sai mục
đích ban đầu, do đó hiệu quả kinh tế sẽ là cao hơn, lợi nhuận ngân
hàng cũng vì thế mà được đảm bảo. Thông tin cũng khiến cho ngân
hàng có những giúp đỡ kịp thời, có những gợi ý sáng suốt tháo gỡ
những khó khăn cho khách hàng trước khi quá muộn, đảm bảo cho
hiệu quả kinh tế của khoản tín dụng ngắn hạn.
1.3.2.6. Chất lượng cán bộ công nhân viên:
Con người là yếu tố quyết định đến sự thành bại trong hoạt
động tín dụng ngân hàng. Trong mọi hoạt động có tính quyết định
đến chất lượng tín dụng ngắn hạn như thẩm định, phê duyệt các dự
án tín dụng ngắn hạn… thì con người là nhân tố chủ chốt, không
thể thiếu.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Nền kinh tế xã hội ngày càng phát triển đòi hỏi chất lượng

nhân sự ngày càng cao, ngành ngân hàng cũng không nằm ngoài xu
hướng đó. Vì có nâng cao chất lượng nhân sự thì mới có thể đối
phó kịp thời và hiệu quả với những tình huống tín dụng mới, tránh
được những rủi ro có thể xảy ra. Ngoài ra nâng cao chất lượng
nhân sự thì mới có thể sử dụng những phương tiện hiện đại, phù
hợp với sự phát triển nghiệp vụ ngân hàng trong cơ chế thị trường.
Như vậy nâng cao chất lượng cán bộ công nhân viên là nhân tố
bảo đảm cho chất lượng hoạt động tín dụng.
Như vậy, nhờ việc phân tích các nhân tố ảnh hưởng tới chất
lượng tín dụng ngắn hạn ta thấy: tùy vào từng điều kiện cụ thể mà
các nhân tố trên có những ảnh hưởng khác nhau tới chất lượng tín
dụng ngắn hạn. Do đó việc nâng cao chất lượng tín dụng nói chung
và tín dụng ngắn hạn nói riêng là phải giải quyết đồng bộ các nhân
tố trên. Tuy nhiện, tùy vào tình hình mà ta có thể nhấn mạnh hơn
vào nhân tố nào đó.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
1.4. Quản lý chất lượng tín dụng ngắn hạn của các
Ngân hàng Thương mại.
1.4.1. Mục đích, yêu cầu quản lý:
Như ta đã biết, tín dụng nói chung và tín dụng ngắn hạn nói
riêng là nghiệp vụ đem lại lợi nhuận chủ yếu cho hệ thống ngân
hàng thương mại. Do vậy mục tiêu của việc nâng cao chất lượng tín
dụng ngắn hạn là khả năng mang lại lợi nhuận cao nhất của các
khoản tín dụng ngắn hạn trong giới hạn rủi ro cho phép.
Yêu cầu:
Trong quản lý chất lượng tín dụng ngắn hạn của các ngân hàng
thương mại ta có thể đưa ra ba yêu cầu chủ yếu sau.
- Giảm thiểu rủi ro đối với các khoản cho vay: Để phòng ngừa
rủi ro, các ngân hàng thương mại chỉ đồng ý cấp tín dụng ngắn hạn
cho khách hàng trên nguyên tắc phân tán rủi ro, dự đoán được tình

hình tài chính và ý chí trả nợ của khách hàng trong tương lai.
- Đảm bảo tính lành mạnh của khoản tín dụng ngắn hạn: Điều
này có nghĩa là không cấp tín dụng ngắn hạn giúp cho khách hàng
làm giàu bất chính. Yêu cầu đảm bảo tính lành mạnh của khoản tín
dụng ngắn hạn liên quan chặt chẽ tới quá trình thẩm định dự án của
khách hàng và việc kiểm tra tình hình sử dụng vốn tín dụng của
khách hàng sau khi cấp tín dụng.
- Chiếm lĩnh được thị trường một cách hợp pháp: Thực hiện
được yêu cầu này sẽ giúp ngân hàng tồn tại và phát triển. Suy cho
cùng thì đây là mục đích cao nhất mà các ngân hàng đều hướng tới.
1.4.2. Các biện pháp quản lý chất lượng tín dụng ngắn hạn của
ngân hàng thương mại.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Việc quản lý chất lượng tín dụng nói chung và chất lượng tín
dụng ngắn hạn nói riêng phải mang tính đồng bộ vì chất lượng tín
dụng có được là nhờ sự phối hợp chặt chẽ giữa những con người
trong ngân hàng, giữa những ngân hàng với những chủ thế kinh tế,
chính tri, xã hội với nhau trên cơ sở nguồn lực hiện có.
1.4.2.1. Phân loại tín dụng ngắn hạn:
Thực hiện tốt việc phân loại tín dụng ngắn hạn sẽ giúp cho
ngân hàng nghiên cứu việc vận dụng vốn tín dụng trong từng loại
hình cho vay và là cơ sở để đánh giá hiệu quả kinh tế của chúng.
Từ đó có sự quản lý phù hợp nhất để nâng cao chất lượng tín dụng
ngắn hạn.
Ta có một số cách phân loại chủ yếu sau:
Căn cứ vào mục đích sử dụng: Tín dụng ngắn hạn bao gồm
tín dụng tiêu dùng và tín dụng kinh doanh.
- Tín dụng tiêu dùng: Việc cho vay của ngân hàng nhằm đáp ứng
nhu cầu tiêu dùng của các gia đình, cá nhân như chi tiêu thường
xuyên, chi sửa chữa nhà cửa, mua sắm tài sản…

- Tín dụng kinh doanh: Ngân hàng sẽ cho các doanh nghiệp, hộ
sản xuất kinh doanh vay để đáp ứng nhu cầu vốn kinh doanh ngắn
hạn của họ. Lĩnh vực kinh doanh ngắn hạn của khách hàng bao
gồm:
+ Cho vay công nghiệp và thương mại: Giúp khách hàng trang
trải các khoản chi phí hoạt động như chi phí mua hàng, trả lương…
+ Cho vay xây dựng ngắn hạn: Tạm ứng vốn cho bên thi công
trong giai đoạn thi công các công trình xây dựng.
+ Cho vay nông nghiệp: Nhằm hỗ trợ nông dân trong giai đoạn
gieo trồng, bảo quản sản phẩm.
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
+ Cho vay các tổ chức tín dụng:
+ Cho vay khác: Bao gồm các hình thức như kinh doanh chứng
khoán…
Căn cứ vào đảm bảo tiền vay: Tín dụng ngắn hạn chia thành
tín dụng có bảo đảm và tín dụng không có bảo đảm.
- Tín dụng có bảo đảm: Lí do chủ yếu đòi hỏi một khoản tín
dụng ngắn hạn được đảm bảo là nhằm tạo điều kiện cho ngân hàng
giảm bớt rủi ro mất vốn.Tín dụng ngắn hạn có đảm bảo được chia
thành các dạng cầm cố, thế chấp, bảo lãnh bằng tài sản của người
thứ ba, đảm bảo bằng tài sản được hình thành từ vốn vay.
- Tín dụng không có đảm bảo: Tín dụng ngắn hạn không có đảm
bảo được dựa trên tính liêm khiết và tình hình tài chính của người
vay, lợi tức có thể có trong tương lai và tình hình trả nợ trước đây.
Tn dụng ngắn hạn không có đảm bảo được chia thành tín chấp, bảo
lãnh bằng tín chấp của bên thứ ba.
Căn cứ vào đồng tiền cho vay: Tín dụng ngắn hạn bao gồm
cho vay bằng đồng nội tệ và cho vay bằng đồng ngoại tệ.
Căn cứ vào phương pháp cho vay: Tín dụng ngắn hạn được
chia thành tín dụng từng lần, tín dụng theo hạn mức.

Căn cứ vào tính chất của việc cấp vốn: Cho vay ngắn hạn
gồm cho vay thế vốn và cho vay ứng vốn.
- Cho vay thế vốn: Việc cho vay làm thay đổi hình thái vốn của
khách hàng sang tiền, như chiết khấu, bao thanh toán.
- Cho vay ứng vốn: Việc cho vay mang tính chất cấp thêm vốn
cho khách hàng như bổ sung vốn lưu động.