Phân tích câu nói sau của Hồ Chí Minh “ Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây,Vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người”

Đề bài: Phân tích câu nói sau của Hồ Chí Minh:
“ Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây,
Vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người”
Vận dụng vào công cuộc đổi mới của nước ta hiện nay.

BÀI LÀM
Nước ta đạt được những thành công như hôm nay là nhờ những
đường lối chính sách đúng đắn của Đảng và tư tưởng của chủ tịch Hồ Chí
Minh. Tư tưởng Hồ Chí Minh chính là tài sản tinh thần vô giá của dân tộc
Việt Nam. Tư tưởng Hồ Chí Minh quyết định mọi thắng lợi của dân tộc
Việt Nam, dẫn dắt dân tộc Việt Nam đến tương lai tươi sáng. Điều cốt lõi
của tư tưởng Hồ Chí Minh là độc lập dân tộc gắn liền với giải quyết xã hội
và giải phóng con người. Và vấn đề xây dựng con người là vấn đề lớn,
được đặt lên hàng đầu và là vấn đề trung tâm, xuyên suốt trong toàn bộ nội
dung tư tưởng của chủ tịch Hồ Chí Minh.
Với Bác, điều làm Bác suy nghĩ, trăn trở nhiều nhất là việc
“trồng người”. Nhưng trước khi phân tích luận điểm này, hãy tìm hiểu tư
tưởng của Bác về con người là như thế nào? Tin ở dân, dựa vào dân, tổ
chức và phát huy sức mạnh đoàn kết toàn dân, bồi dưỡng, đào tạo và phát
huy mọi năng lực của dân là tư tưởng được Hồ Chí Minh vận dụng và phát
triển trong toàn bộ sự nghiệp đấu tranh cách mạng giành độc lập dân tộc
cũng như xây dựng đất nước.
Con người, theo tư tưởng của Hồ Chí Minh, vừa tồn tại vừa tư
cách cá nhân, vừa là thành viên của gia đình và của cộng đồng, có cuộc
sống tập thể và cuộc sống cá nhân hài hòa, phong phú. Người chưa bao giờ
nhìn nhận con người một cách chung chung, trừu tượng. Khi bàn về chính
sách xã hội, cũng như ở mọi nơi, mọi lúc, trong mọi hoàn cảnh, Người luôn
1
quan tâm đến nhu cầu, lợi ích của con người với tư cách nhu cầu chính
đáng. Đem lại lợi ích cho con người chính là tạo ra động lực vô cùng lớn
lao cho sự nghiệp chung, vì nếu như những nhu cầu, lợi ích của mỗi cá

nhân không được quan tâm thỏa đáng thì tính tích cực của họ sẽ không thể
phát huy được.. Con người trong tư tưởng Hồ Chí Minh không tồn tại như
một phạm trù có tính trừu tượng hóa và khái quát hóa, mà được đề cập đến
một cách cụ thể, đó là nhân dân Việt Nam, những con người lao động
nghèo khổ bị áp bức cùng cực dưới ách thống trị của phong kiến, đế quốc,
là dân tộc Việt Nam đang bị đô hộ bởi chủ nghĩa thực dân. Trong tư tưởng
Hồ Chí Minh, con người được khái niệm vừa là mục tiêu của sự nghiệp giải
phóng dân tộc, giải phóng xã hội, vừa là động lực của chính sự nghiệp đó.
Tư tưởng đó được thể hiện rất triệt để và cụ thể trong lý luận chỉ đạo cách
mạng dân tộc dân chủ nhân dân và xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta.
Con người có thể nói vừa là mục tiêu, vừa là động lực của cách
mạng. Mọi chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Chính phủ đều vì
lợi ích chính đáng của con người. Và không phải mọi con người đều trở
thành động lực, mà phải là những con người được thức tỉnh, giác ngộ, giáo
dục, định hướng và tổ chức. Nhưng con người là động lực chỉ có thể thực
hiện được khi hoạt động có tổ chức, có lãnh đạo. Do đó vai trò của Đảng
cách mạng lấy chủ nghĩa Mác – Lênin làm nền tảng tư tưởng là vô cùng
quan trọng. Càng chăm lo cho con người tốt bao nhiêu thì sẽ phát huy được
con người tốt bấy nhiêu và tăng cường sức mạnh của con người thì sẽ
nhanh chóng đạt được mục tiêu cách mạng. Vì vậy chủ tịch Hồ Chí Minh
đã nêu bật ý nghĩa vô cùng quan trọng và to lớn của chiến lược xây dựng
con người. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: "Muốn xây dựng chủ nghĩa xã
hội trước hết phải có con người xã hội chủ nghĩa". Đại tướng Võ Nguyên
Giáp cũng nhấn mạnh: “Trong những nhân tố tạo nên sức mạnh tổng hợp
2
để đưa đất nước tiến lên, con người là nhân tố quan trọng bậc nhất, là nhân
tố quyết định”. Con người Việt Nam, nhân dân Việt Nam đã sáng tạo ra
lịch sử của dân tộc, làm nên những sự tích phi thường, xây dựng nên truyền
thống vẻ vang trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước. Con người ấy sớm
có tinh thần độc lập tự chủ, lòng yêu nước nồng nàn, chí khí đấu tranh bất

khuất, dũng cảm và thông minh trong chiến đấu, cần cù và sáng tạo trong
lao động. Thời đại ngày nay đòi hỏi con người Việt Nam mới phải là con
người vừa cách mạng vừa khoa học, vừa có tinh thần làm chủ, vừa có năng
lực làm chủ. Con người ấy kế thừa và không ngừng nâng cao những truyền
thống tốt đẹp của dân tộc và của Đảng, phải thường xuyên đổi mới kiến
thức văn hoá, nâng cao trình độ kỹ thuật và công nghệ, có thể lực mạnh
khoẻ, tâm hồn trong sáng, trí tuệ và tài năng ngày càng được phát huy, có
tầm hiểu biết rộng lớn về chính trị, tư tưởng, về kinh tế và xã hội. Nhưng
để thực hiện được điều đó không phải trong ngày một ngày hai. Tại sao
Bác lại quan niệm: “Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây, vì lợi ích trăm
năm thì phải trồng người”. Tại sao trồng người lại gắn với việc trồng cây?
Bác Hồ đã dạy chúng ta: “Trồng cây không chỉ có lợi ích kinh tế mà còn có
lợi ích về mặt xã hội, có tác dụng lớn tới vấn đề giáo dục và đào tạo con
người”. Tết trồng cây do Bác Hồ khởi xướng, chỉ đạo và cổ vũ là một tư
tưởng lớn, thiết thực, một mục đích cao cả vì cuộc sống ấm no, hạnh phúc
của con người. Bác Hồ cho rằng trồng cây là “việc tốn kém ít mà lợi ích rất
nhiều”. Người ước tính “Mỗi tết trồng được độ 15 triệu cây”, “trong mười
năm nước ta phong cảnh sẽ ngày càng tươi đẹp, khí hậu điều hoà hơn, cây
gỗ đầy đủ hơn”. Người luôn biểu dương những địa phương, đơn vị, cá nhân
trồng cây tốt. Người cũng nhắc nhở những địa phương, những hợp tác xã
chưa quan tâm đến việc tổ chức “Tết trồng cây”. Người đặc biệt lưu ý “phải
liên hệ chặt chẽ “Tết trồng cây” với kế hoạch trông cây gây rừng của Nhà
nước. Nhưng không nên lẫn lộn số cây “tết” với số cây của kế hoạch và
3
phải “xem trọng chất lượng, nghĩa là “trồng cây nào, chắc cây ấy”. Nói
chuyện với đồng bào thôn Lạc Trung (Vĩnh Phú) Bác Hồ nhấn mạnh:
“Muốn làm nhà thì phải có gỗ. Muốn có gỗ thì phải hăng hái trồng cây.
Mọi người cố gắng trồng nhiều cây thì trong sáu, bảy năm nữa, cả làng sẽ
có đủ cây để làm nhà mới…”. Nhưng “cần phải có kế hoạch trồng cây và
chăm sóc cây ở đường cái. Cần giáo dục các em thiếu nhi có ý thức bảo vệ

cây, chớ để trâu bò phá hoại cây”. Nhiều lần Người đã đánh giá: “Sở dĩ Tết
trồng cây đã trở nên một phong trào quần chúng mạnh mẽ, là vì mọi người
đều thấy lợi ích thiết thực và lâu dài của nó”. Bác từng nhắc nhở đồng bào,
con cháu:
“Mùa xuân là Tết trồng cây
Làm cho đất nước càng ngày càng xuân…”
Mùa xuân năm Kỷ Dậu 1969, vào sáng mồng một Tết, tuy lúc
đó sức đã yếu đi nhiều, nhưng Bác vẫn đến chúc Tết đồng bào Sơn Tây và
trồng cây đa lưu niệm ở đồi Vật Lại-Ba Vì. Tháng 7-1969, nằm trên giường
bệnh, Bác còn nhắc nhở Đảng bộ Nghệ An cần “có kế hoạch trồng cây bảo
vệ rừng”. Bác luôn quan tâm đến việc trồng cây- trồng rừng bởi rừng đem
lại nhiều lợi ích rất thiết thực. Trong rừng có nhiều loại cây khác nhau. Ðây
là nguồn thực phẩm, nguồn nguyên liệu quý cho công nghiệp và dược
phẩm, là nguồn gen hoang dại có giá trị trong lai tạo giống mới cho nông
nghiệp và chăn nuôi. Rừng có tác dụng điều hoà dòng chảy trong sông ngòi
và dưới đất. Rừng còn cản không cho dòng chảy quá nhanh, làm cho lũ
xuất hiện chậm hơn, giảm mức độ đột ngột và ác liệt của từng trận lũ- gây
ra hậu quả vô cùng nặng nề cho người dân nhất là khu vực miền Trung.
Nước thấm xuống đất rừng vừa là nguồn dự trữ nuôi cây và các sinh vật
sống trong đất, vừa chảy rất chậm về nuôi các sông trong thời gian không
4
mưa. Do đó những vùng có nhiều rừng che phủ sẽ giảm bớt được thiên tai
hạn hán và lũ lụt. Đây chính là những lợi ích thiết thực nhất mà trồng cây
đem lại và chính là nguyên nhân tại sao Bác lại quan tâm, lo lắng nhiều đến
thế. Bác luôn hướng về người dân Việt Nam với tình cảm yêu thương, trân
trọng. Cả dân tộc Việt Nam đều là con cháu của Bác. Bác luôn mong dân
tộc Việt Nam được sống ấm no, hạnh phúc và trồng rừng cũng chính là một
trong những biện pháp quan trọng nhất để đạt được điều đó.
Nhưng trồng rừng không thì chưa đủ. Trồng rừng tuy mất nhiều công
sức nhưng trồng người còn khó khăn gian khổ gấp bội. “Vì lợi ích trăm

năm thì phảo trồng người”. Để trồng người có nhiều biện pháp, trong đó
giáo dục đào tạo là quan trọng nhất. Giáo dục tốt sẽ tạo ra tính thiện, đem
lại tương lai tươi sáng cho thế hệ trẻ. Ngược lại giáo dục tồi sẽ ảnh hưởng
xấu tới thế hệ tương lai của đất nước. Giáo dục là sự nghiệp của quần
chúng. Cần phải phát huy đầy đủ dân chủ xã hội chủ nghĩa, xây dựng quan
hệ thật tốt, đoàn kết thật chặt chẽ giữa thầy và thầy, giữa cán bộ các cấp,
giữa nhà trường và nhân dân để hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ đó. Giáo
dục nhằm đào tạo những người kế tục sự nghiệp cách mạng to lớn của
Đảng và nhân dân ta. Người luôn chăm lo đến việc nâng cao dân trí, chống
giặc dốt, xoá nạn mù chữ, phát triển giáo dục. Người từng nói "Một dân tộc
dốt là một dân tộc yếu". Người yêu cầu Đảng cầm quyền phải chăm lo đến
nâng cao trình độ học vấn cho nhân dân, chăm lo phát triển mọi mặt của
dân tộc ta. Người thường nói chế độ thực dân đã dùng mọi thủ đoạn ngu
dân để đầu độc dân tộc ta, để hủ hoá nhân dân ta bằng những thói xấu như
lười biếng, gian xảo, tham ô…Cho nên phải làm sao để dân tộc Việt Nam
trở thành một dân tộc dũng cảm, yêu nước, yêu lao động , một dân tộc
xứng đáng với nước Việt Nam độc lập, "sánh vai với các cường quốc năm
châu". Một nhiệm vụ cực kỳ to lớn và nặng nề của Đảng và Nhà nước là
5