Sang kien kinh nghiem hinh hoc 7

<span class='text_page_counter'>(1)</span>d¹y häc kh¸i niÖm h×nh häc 7 Phần I: Những cơ sở xây dựng chuyên đề I- C¬ së lý luËn:. ViÖc d¹y to¸n häc cïng víi d¹y häc c¸c bé m«n khoa häc kh¸c vµ c¸c ho¹t động trong nhà trờng nhằm góp phần thực hiện mục tiêu: "Đào tạo những con ngời có kiến thức văn hóa, khoa học; có kỹ năng nghề nghiệp, lao động tự chủ; có lòng yêu nớc, yêu chủ nghĩa xã hội; sống lành mạnh, đáp ứng những nhu cầu phát triển đất nớc và chuẩn bị cho tơng lai ; để cùng với khoa học và công nghệ: giữ vai trò chỉ đạo trong công cuộc: "Công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nớc". Toán học có vai trò quan trọng trong đời sống, trong khoa học và công nghệ hiện đại; nhất là những năm chuẩn bị bớc sang thế kỷ XXI - kỷ nguyên của "công nghệ hiện đại và thông tin", việc nắm vững các kiến thức toán học nói chung và bản chÊt c¸c kh¸i niÖm nãi riªng gióp cho häc sinh cã c¬ së nghiªn cøu c¸c bé m«n khoa học khác, đồng thời có thể hoạt động có hiệu quả trong mọi lĩnh vực; nh lời của đồng chí Phạm Văn Đồng: "Dù các bạn ở ngành nào, trong công tác nào thì các kiÕn thøc vµ ph¬ng ph¸p to¸n häc còng cÇn cho c¸c b¹n " (T¹p chÝ to¸n häc vµ tuæi trÎ). " To¸n häc nãi chung, ch¬ng tr×nh h×nh häc (nhÊt lµ h×nh häc 7) nãi riªng cña níc ta hiÖn nay cã yªu cÇu cao vÒ mÆt lý thuyÕt tr×u tîng, vÒ suy luËn diÔn dÞch: Học sinh đợc nghiên cứu có hệ thống và chặt chẽ những vấn đề hình học cơ bản..... Nhằm đáp ứng các yêu cầu mang tính kế cận: Tiếp theo chơng trình hình học cấp tiểu học đồng thời tính đến tình hình thực tế: Một số học sinh vào học nghề tại các trêng chuyªn nghiÖp sau khi tèt nghiÖp trung häc c¬ së. Trong chơng trình hình học lớp 7, hệ thống các: “ Khái niệm hình học 7" đóng vai trß lµm c¬ së nghiªn cøu c¸c kiÕn thøc trong h×nh häc 7, h×nh häc phæ th«ng trung häc c¬ së hay nãi réng ra c¸c bé m«n to¸n häc vµ c¸c khoa häc kh¸c; cã t¸c dụng lớn đế việc phát triển trí tuệ, rèn luyện và phát triển các năng lực t duy, các kỹ năng; góp phần bồi dỡng các phẩm chất trí tuệ, óc sáng tạo, đồng thời góp phần gi¸o dôc thÕ giíi quan khoa häc cho häc sinh. Với tầm quan trọng nh vậy, để hình thành vững chắc và có hệ thống các "Khái niÖm h×nh häc 7" th× viÖc c¶i tiÕn ph¬ng ph¸p d¹y häc nãi chung vµ ph¬ng ph¸p "d¹y häc kh¸i niÖm h×nh häc 7" nãi riªng võa lµ mét yªu cÇi cÇn thiÕt võa lµ nhiÖm vụ thờng xuyên đối với giáo viên dạy toán. II- C¬ së thùc tiÔn:. Với yêu cầu và cấu trúc của bộ môn hình học (trong đó có hình học 7) , đối chiÕu víi t×nh h×nh thùc tÕ, qua xem xÐt qu¸ tr×nh d¹y häc h×nh häc chóng t«i xin nêu ra một số nhận định sau đây: Do yêu cầu và cấu trúc so với đặc điểm tâm sinh lý của học sinh là tơng đối cao đối với học sinh, vì thế việc nắm kiến thức về hình học còn hạn chế (chất lợng bé m«n thÊp) - Do yêu cầu và đặc điểm của cấu trúc chơng trình hình học 7: Học sinh bắt đầu nghiên cứu kiến thức hình học một cách đầy đủ: Khái niệm, tính chất vận dụng; vì thế việc tiếp thu kiến thức về hình học (trong đó có các khái niệm) đợc coi nh "bắt đầu" đối với học sinh, do vậy các em thờng mắc hạn chế: (Phần khái niệm).

<span class='text_page_counter'>(2)</span> + Cha nắm đợc các dấu hiệu bản chất của khái niệm. + Cha phát biểu khái niệm một cách chính xác, đầy đủ, ngắn gọn. + Cha cô thÓ hãa kh¸i niÖm: VÏ h×nh, nhËn biÕt, suy luËn, chøng minh... - Về phía giáo viên: Trong thời gian qua đã có một số giáo viên giảng dạy khái niệm đạt những kết quả khả quan. Tuy nhiên vẫn tồn tại không ít giáo viên kết quả viÖc "D¹y häc kh¸i niÖm h×nh häc 7 " cßn h¹n chÕ. Víi thùc tÕ nh vËy th× viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ cña "d¹y häc kh¸i niÖm h×nh häc 7" lµ mét yªu cÇu vµ nhiÖm vô cña ngêi gi¸o viªn, v× thÕ ngêi gi¸o viªn To¸n (nhÊt là giáo viên đang giảng dạy toán 7) cần tìm tòi, nghiên cứu để đa đến cách dạy phù hîp nhÊt, hiÖu qu¶ nhÊt. Từ những cơ sở về lý luận và thực tiễn nh vậy, với trọng tâm đề ra, tôi muốn đa ra một số ý kiến về: “Dạy học khái niệm hình học 7 ” đợc trình bày trong nội dung chuyên đề gồm các phần sau: I- Mục đích, ý nghĩa và yêu cầu của : "Dạy học khái niệm hình học 7" II- CÊu tróc ch¬ng tr×nh c¸c: "Kh¸i niÖm h×nh häc 7" III- Ph©n lo¹i, ph©n chia: "Kh¸i niÖm h×nh häc 7" IV- Vai trß cña h×nh ¶nh trong: "D¹y häc kh¸i niÖm h×nh häc 7" V- Ph¬ng ph¸p: "D¹y häc kh¸i niÖm h×nh häc 7" VI- Mét sè chó khi tiÕn hµnh: "D¹y häc kh¸i niÖm h×nh häc 7" VII- Mét sè thÝ dô vÒ: " D¹y häc kh¸i niÖm h×nh häc 7" PhÇn II : Néi dung "D¹y häc kh¸i niÖm h×nh häc 7" I- Mục đích, ý nghĩa và yêu cầu của dạy học khái niệm hình học 7:. A- Mục đích chung: Việc hình thành hệ thống khái niệm cho học sinh là điều quan träng bËc nhÊt trong qu¸ tr×nh d¹y häc to¸n häc ë trêng phæ th«ng nãi chung, còng nh trong d¹y häc h×nh häc nãi riªng. Trên cơ sở nắm đợc hệ thống các khái niệm làm tiền đề để xây dựng cho học sinh vận dụng các khái niệm đã học vào giải quyết các vấn đề thực tế đặt ra. Qua việc hình thành khái niệm có tác dụng lớn đến việc phát triển năng lực t duy, gi¸o dôc thÕ giíi quan khoa häc cho häc sinh. B- Mục đích “ Dạy học khái niện hình học 7 ” Nắm đợc những cơ sở ban đầu của bộ môn hình học làm cơ sở cho nghiên cứu c¸c kiÕn thøc h×nh häc ë nh÷ng líp trªn, cÊp trªn vµ vËn dông vµo thùc tÕ. Trên cơ sở những khái niệm đợc lĩnh hội góp phần rèn luyện các năng lực t duy : Cô thÓ hãa, trõu tîng hãa, so s¸nh, nhËn xÐt, ph¸n ®o¸n…, rÌn luyÖn c¸c ph ¬ng ph¸p t duy h×nh häc vµo c¸c bé m«n khoa häc kh¸c . Gãp phÇn h×nh thµnh vµ rÌn luyÖn c¸c kü n¨ng , gi¸o dôc lßng yªu khoa häc, båi dìng ãc s¸ng t¹o vµ c¸c phÈm chÊt trÝ tuÖ kh¸c C- Yªu cÇu cña viÖc “D¹y häc kh¸i niÖm h×nh häc 7 ” Với những mục đích nói trên, việc “Dạy học khái niệm hình học 7 ” cần đạt đợc những yêu cầu sau: 1- Nắm đợc bản chất của khái niệm: Nắm đợc những đặc điểm thuộc tính khái niÖm 2- BiÕt nhËn d¹ng vµ thÓ hiÖn kh¸i niÖm.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> 3- Biết phát biểu rõ ràng, chính xác ngắn gọn định nghĩa của khái niệm 4- Nắm đợc mối liên hệ giữa khái niệm đó với các khái niệm khác trong hệ thèng kh¸i niÖm 5- Biết vận dụng khái niệm vào thực tiễn: Giải toán và các vấn đề thực tế. Dựa trên mục đích, ý nghĩa và yêu cầu của việc dạy học khái niệm hình học 7, trớc khi đi sâu vào nội dung của đề tài, tôi xin thông qua cấu trúc, chơng trình hÖ thèng kh¸i niÖm h×nh häc 7 II- CÊu tróc ch¬ng tr×nh c¸c kh¸i niÖm h×nh häc 7. A- C¬ së x©y dùng ch¬ng tr×nh Toàn bộ chơng trình hình học lớp 7 đợc xây dựng trên quan điểm tập hợp. Đối tợng cơ bản làm nền tảng là: Điểm , đờng , mặt . Dựa vào các đối tợng cơ bản để xây dựng các đối tợng khác: Đoạn, tia, hình (góc, tam giác…). Các đối tợng của hình học đợpc xây dựng trên quan hệ: Thuộc, nằm giữa… B- M¹ch kiÕn thøc kh¸i niÖm h×nh häc 7. Trong chơng trình hình học 7 đợc chia thành 3 chơng , gồm 25 bài, các khái niệm đợc phân bố rộng rãi trong các bài xuyên suốt chơng trình. Hệ thống kh¸i niÖm cô thÓ nh sau: Ch¬ng I -. §êng th¼ng vu«ng gãc - §êng th¼ng song song. -Hai góc đối đỉnh -Hai đờng thẳng vuông góc -§êng trungh trùc cña ®o¹n th¼ng -Góc so le trong ( ngoài ), góc đồng vị , góc trong ( ngoài ) cùng phía -Hai đờng thẳng song song -CÆp gãc cã c¹nh t¬ng øng vu«ng gãc -CÆp gãc cã c¹nh t¬ng øng song song -Khoảng cách giữa hai đờng thẳng song song Ch¬ng II- Tam gi¸c -Tam gi¸c vu«ng -Gãc ngoµi cña tam gi¸c -Hai tam gi¸c b»ng nhau -Tam gi¸c c©n -Tam giác đều -Tam gi¸c vu«ng c©n Chơng III - Quan hệ giữa các yếu tố trong tam giác- Các đờng đồng quy trong tam gi¸c -Đờng xiên, đờng vuông góc, hình chiếu của đờng xiên -Khoảng cách từ một điểm đến một đờng thẳng -Trung tuyÕn cña tam gi¸c -§êng cao cña tam gi¸c -Ph©n gi¸c cña tam gi¸c -§êng trung trùc cña tam gi¸c -Träng t©m cña tam gi¸c.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> -Trùc t©m cña tam gi¸c C- §Æc ®iÓm cÊu tróc ch¬ng tr×nh Toàn bộ chơng trìnhhình học 7 đợc phân chia thành những đơn vị kiến thức nhá, theo tõng ch¬ng, bµi, tÊt c¶ 70 tiÕt ( Lý thuyÕt, luyÖn tËp, thùc hµnh, «n tËp, kiÓm tra vµ tr¶ bµi kiÓm tra ). Ph©n phèi ch¬ng tr×nh xen kÏ tiÕt lý thuyÕt, tiết luyện tập; sau khi học kiến thức mới học sinh đều đợc luyện tập, số tiết luyện tập đợc bố trí tơng đơng với tiết lý thuyết nhằm mục đích rèn luyện khả n¨ng vËn dông lý thuyÕt vµo gi¶i bµi tËp. Các khái niệm đợc hình thành từ đơn giản đến phức tạp theo một cấu trúc logic cao. Các khái niệm đợc hình thành một cách liên tục, hệ thống, có mối quan hệ và Do quan ®iÓm x©y dùng ch¬ng tr×nh trªn quan ®iÓm tËp hîp nªn mét sè kh¸i liªn hÖ chÆt chÏ víi nhau. niÖm mang tÝnh tr×u tîng cao, cã mét sè thuét ng÷ khã h×nh dung. III- Ph©n läai vµ ph©n chia kh¸i niÖm h×nh häc 7. A- Kh¸i niÖm vµ cÊu tróc kh¸i niÖm 1- Kh¸i niÖm : Kh¸i niÖm lµ sù suy nghÜ ph¶n ¸nh nh÷ng thuéc tÝnh chung, thuộc tính bản chất (Trong đó có một số thuộc tính đặc trng ) 2- C¸c thuéc tÝnh cña kh¸i niÖm. + Thuộc tính bản chất : Là những thuộc tính gắn liền với đối tợng, quan hệ. Nếu mất những thuộc tính ấy thì đối tợng, quan hệ này trở thành đối tợng, quan hệ khác. Vậy thuộc tính bản chất là điều kiện cần để phân biệt đối tợng, quan hệ này với đối tợng, quan hệ khác. + Thuộc tính đặc trng : Là những thuộc tính chỉ có đối tợng, quan hệ đó mới có. Thuộc tính đặc trng là điều kiện cần và đủ`của đối tợng, quan hệ; thông thờng nhiều thuộc tính bản chất hợp lại thành thuộc tính đặc trng. VÝ dô : Kh¸i niÖm tam gi¸c c©n : Thuéc tÝnh b¶n chÊt : Tam gi¸c Thuộc tính đặc trng : Hai cạnh bằng nhau 3- CÊu tróc cña kh¸i niÖm : a- §Þnh nghÜa kh¸i niÖm b»ng c¸ch nªu râ kh¸i niÖm lo¹i vµ nh÷ng thuéc tÝnh đặc trng của chúng . Cấu trúc định nghĩa nh sau : Khái niệm đợc định nghĩa = Khái niệm loại + Thuộc tính đặc trng của chóng VÝ Dô : Tam gi¸c c©n = Tam gi¸c + Hai c¹nh b»ng nhau b- §Þnh nghÜa kh¸i niÖm b»ng ph¬ng ph¸p kiÕn thiÕt. Định nghĩa theo cách này là nêu ra cách cấu tạo đối tợng hoặc quan hệ của chóng. Ví dụ : Trung tuyến của tam giác là đoạn thẳng có một đầu là đỉnh và một đầu là trung điểm của cạnh đối diện với đỉnh ấy. Tơng tự ở định nghĩa : Phân giác , đờng cao , trung trực của tam giác. c- §Þnh nghÜa theo quy íc..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Ví dụ : Trực tâm là giao điểm của ba đờng cao B- Ph©n lo¹i vµ ph©n chia kh¸i niÖm. Phân loại ( phân chia khái niệm ) là vạch rõ khái niệm đó thành những khái niệm hẹp hơn khái niệm đó. Việc nắm vững khái niệm không những chỉ nắm đợc khái niệm đó mà còn bao quát đợc nhiều khía cạnh trong ngoại diện của khái niệm đó; hơn nữa kỹ năng phân chia , phân loại khái niệm để có thể vận dụng đúng đắn vào việc giải toán và xem xét các vấn đề. VÝ dô : Kh¸i niÖm tam gi¸c gåm cã 3 lo¹i : Tam gi¸c cã 3 gãc nhän, tam gi¸c vuông, tam giác có một góc tù ( ở đây phân chia dựa vào độ lớn của góc ). Vì thế trong các bài toán xét tới vị trí của trực tâm của tam giác ta phải xét đầy đủ c¶ 3 trêng hîp . Trong quá trình phân chia ( phân loại ) khái niệm cần chú ý đến các qut tắc sau ®©y : -Sự phân loại ( phân chia) phải triệt để, không đợc sai sót. -Sự phân loại ( phân chia) không đợc trùng lặp nghĩa là các khái niệm thành phần ( sau khi phân chia ) từng đôi một phải tách rời. -Sự phân loại ( phân chia) không đợc cùng một lúc dựa vào các dấu hiệu khác nhau. * Chú ý : Trong quá trình dạy học khái niệm hình học cần chú ý đến việc hệ thống hóa khái niệm để qua đó nêu lên đợc mối quan hệ và liên hệ giữa các khái niệm; đặt khái niện mới vào hệ thống các khái niệm, đồng thời qua đó thấy đợc sự mở rộng khái niệm, thu hẹp khái niệm, mặt khác cần hệ thống hóa c¸c biÓu hiÖn cña mét kh¸i niÖm. IV- Vai trß cña h×nh ¶nh “D¹y häc kh¸i niÖm h×nh häc 7 ”. Yªu cÇu ®Çu tiªn cña viÖc d¹y häc bÊt kú kh¸i niÖm h×nh häc nãi chung vµ “ D¹y häc kh¸i niÖm h×nh häc 7 ” nãi riªng còng ph¶i lµm sao cho hoc sinh cã đợc những hình ảnh cụ thể , thực tế về đối tợng phản ánh trong khái niệm đó. Từ đó nhận biết đợc, biết đợc đối tợng nào đó thuộc ( hay không thuộc) khái niệm đó hay không. VÝ dô : Khi d¹y häc kh¸i niÖm “ Hai tam gi¸c b»ng nhau ” häc sinh ph©n biÖt đợc rõ các dấu hiệu của bản chất của khái niệm : “ Các góc , các cạnh tơng ứng bằng nhau ”. từ đó học sinh nhận biết đợc rõ trong hình ảnh ở những vị trí kh¸c nhau , cô thÓ :. C = N ; AB = IM QPR = RHQ ; PR = HQ A = I ; BC = MN PRQ = HQR ; PQ = HR B = M ; AC = IN PQR = HRQ ; RQ = QR Theo nguyên tắc : “ Từ trực quan sinh động đến t duy trừu tợng rồi từ đó trở về thực tiễn ” vì thế hình thành khái niệm hình học ở cấp trung học cơ sở ( trong đó có các.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> kh¸i niÖm h×nh häc 7 ) thêng ®i qua ba giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh nhËn thøc : Cô thÓ -> trõu tîng -> cô thÓ . Nh÷ng h×nh ¶nh thùc tÕ , h×nh vÏ , vÝ dô cô thÓ võa tham gia giai ®o¹n ®Çu . Nh÷ng h×nh ¶nh võa cã t¸c dông tèt ( gãp phÇn nhËn thøc s©u s¾c ) nhng cũng có một số hạn chế ( học sinh hiểu không chính xác, không đầy đủ hoặc sai lầm ) vì thế khi đa ra các hình ảnh cần giúp để học sinh hiểu rõ những dấu hiệu b¶n chÊt cña kh¸i niÖm trong h×nh ¶nh . Trong mét sè trêng hîp, th«ng qua c¸i cô thÓ häc sinh l¹i chó ý , ghi nhí nh÷ng dấu hiệu bề ngoài từ đó đi đến bản chất của khái niệm. VÝ dô : Khi d¹y häc kh¸i niÖm “ Gãc ngoµi cña tam gi¸c ”, chó ý lµ kh«ng ph¶i góc ngoài cứ phải là có cạnh kéo dài của cạnh đáy vì thế giáo viên nên đa ra hình ¶nh c¸c vÞ trÝ gãc ngoµi cña tam gi¸c.. ( Kéo dài cạnh đáy ). ( Gãc nhän ). ( Gãc tï ). Mặt khác việc hình thành khái niệm đúng đắn cho học sinh còn chú ý đến việc lựa chọn hình ảnh có số lợng thích hợp, điển hình, thí dụ điển hình: "Trong đó những dấu hiệu bản chất của khái niệm đợc giữ nguyên, còn những dấu hiệu không bản chất biến thiên" từ đó học sinh nắm đợc dấu hiệu bản chất của khái niệm: "Kéo dài cña mét c¹nh". V- Ph¬ng ph¸p "D¹y häc kh¸i niÖm h×nh häc 7":. A- Con đờng hình thành khái niệm: Có hai con đờng để dẫn dắt học sinh đi đến định nghĩa khái niệm: 1- Con đờng quy nạp: Việc hình thành khái niệm theo con đờng quy nạp là xuất phát từ một số trờng hợp cụ thể bằng cách trừu tợng hóa, khái quát hóa tìm ra những dấu hiệu đặc trng của khái niệm thể hiện ở các trờng hợp cụ thể, từ đó đi đến định nghĩa khái niệm. §Þnh nghÜa kh¸i niÖm b»ng quy n¹p cÇn chän sè lîng h×nh ¶nh, vÝ dô cô thÓ phù hợp, điển hình, trong đó những dấu hiệu đặc trng đợc thể hiện nguyên vẹn, còn những dấu hiệu khác không đặc trng thì có thể thay đổi. 2- Con đờng suy diễn: Hình thành định nghĩa khái niệm bằng con đờng suy diễn là định nghĩa khái niệm mới xuất phát từ những khái niệm đã đợc định nghĩa. Đây là vấn đề có tác dụng phát huy tốt tính chủ động, sáng tạo của học sinh , vì thế con đờng này thờng đợc áp dụng ở các lớp chuyên, chọn. 3- Dạy học định nghĩa khái niệm: Tríc tiªn gi¸o viªn ph¶i ph©n biÖt trong ch¬ng tr×nh kh¸i niÖm c¬ b¶n (kh«ng định nghĩa) và những khái niệm định nghĩa đợc. Với những khái niệm cơ bản (không định nghĩa) ta chỉ mô tả, giải thích khái niệm, thông qua những thí dụ cụ thể giúp học sinh nắm đợc hình ảnh, ý nghĩa, công.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> dông cña kh¸i niÖm, c¸c ký hiÖu t¬ng øng chø kh«ng yªu cÇu häc sinh ph¸t biÓu l¹i "§Þnh nghÜa" (nÕu cã). Ví dụ: - Khái niệm cơ bản: điểm, đờng, mặt (lớp 6) - Khái niệm "mô tả" : Hình chiếu, đờng xiên... Đối với những khái niệm định nghĩa cần phân biệt những khái niệm đợc định nghĩa thực sự "với những khái niệm mà" định nghĩa thực chất là những câu mô tả gi¶i thÝch kh¸i niÖm" VÝ dô: - Khái niệm định nghĩa thực sự: trung điểm của đoạn thẳng, hai góc đối đỉnh... - Khái niệm mà định nghĩa mang tính mô tả: Cặp góc so le trong, cặp góc đồng vị... B/ C¸c ph¬ng ph¸p "D¹y häc kh¸i niÖm h×nh häc 7". Ph¬ng ph¸p "d¹y häc kh¸i niÖm h×nh häc 7" còng gåm nhiÒu ph¬ng ph¸p : Ph¬ng ph¸p dïng lêi, ph¬ng ph¸p trùc quan, ph¬ng ph¸p t×m tßi, ph¬ng ph¸p lµm viÖc víi s¸ch, ph¬ng ph¸p kiÓm tra ... 1/ Phơng pháp dùng lời: (Giảng giải và đàm thoại) Ph¬ng ph¸p dïng lêi lµ ph¬ng ph¸p phæ biÕn trong d¹y häc to¸n còng nh d¹y hình học (trong đó có dạy học hình học 7) có tác dụng tốt đến việc tiếp thu kiến thøc, qu¸ tr×nh nhËn thøc vµ híng dÉn häc sinh häc tËp. Trong dạy học khái niệm hình học 7, phơng pháp dùng lời thờng xuyên đợc sử dụng để giảng giải, thuyết trình, mô tả một khái niệm nào đó; do đó giáo viên cần luyện tập để đạt những yêu cầu đối với phơng pháp này. Phơng pháp dùng lời có hai phơng pháp chủ yếu, thuyết trình và đàm thoại. a/ Ph¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh: Phơng pháp thuyết trình đợc biểu hiện dới hình thức giảng giải, mô tả... Vì thế gi¸o viªn cÇn thùc hiÖn c¸c yªu cÇu: néi dung vµ ng«n ng÷ chÝnh x¸c, râ rµng, mạch lạc, có sức truyền cảm và thuyết phục cao,... Tuy nhiên đối với học sinh khối 7 gi¸o viªn kh«ng nªn kÐo dµi. Ví dụ: Khi dạy học khái niệm đờng xiên, hình thiếu thông qua hình vẽ giáo viên phải mô tả hình vẽ để học sinh nhận biết đợc hình ảnh cụ thể của khái niệm. b/ Phơng pháp đàm thoại: (hỏi đáp) Phơng pháp đàm thoại là phơng pháp dẫn dắt học sinh học tập khái niệm bằng cách nêu câu hỏi để học sinh trả lời. Phơng pháp này có tác dụng tốt đến phát triển t duy, rèn luyện tính tích cực cho học sinh; sử dụng đàm thoại và gợi mở dẫn dắt häc si nh tù m×nh t×m tßi ra kiÕn thøc míi b»ng c¸ch nªu ra nh÷ng c©u hái thÝch hîp. Ví dụ: Khi dạy khái niệm: "Đờng trung trực của đoạn thẳng" : Cần đạt đợc nh÷ng yªu cÇu theo cÊu tróc sau: Vấn đề Gi¸o viªn Häc sinh - §o¹n th¼ng AB -ThÕ nµo lµ ®o¹n th¼ng? VÏ AB - Tr¶ lêi c©u hái vµ vÏ h×nh - Dựng đờng vuông - Hãy dựng các đờng vuông góc - Học sinh thực hiện gãc AB, có mấy đờng ? - Häc sinh tr¶ lêi vµ x¸c - Trung ®iÓm: M - Thế nào là trung điểm, xác định.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> -Dựng đờng vuông gãc AB t¹i M - §Þnh nghÜa kh¸i niÖm. định trung điểm ? - Häc sinh thùc hiÖn - Hãy dựng đờng thẳng qua M - Học sinh định nghĩa đờng và vuông góc AD, có mấy đờng trung trực của đoạn thẳng ? - Giáo viên đặt tên: Đờng trung trùc Phơng pháp đàm thoại yêu cầu giáo viên chuẩn bị chu đáo về nhiều mặt: Câu hỏi đặt ra và tổ chức đàm thoại, cần hết sức tránh những sai sót trong đàm thoại. 2- Ph¬ng ph¸p trùc quan: Do đặc điểm của môn toán, nhất là bộ môn hình học (trong đó có hình học 7) ph¬ng ph¸p trùc quan rÊt cÇn thiÕt trong qu¸ tr×nh d¹y häc, gióp cho häc sinh kh¾c phôc khã kh¨n ban ®Çu, tiÕp thu vµ vËn dông kiÕn thøc còng nh viÖc suy luËn trõu tợng. Phơng pháp trực quan thờng đợc phối kết hợp với phơng pháp khác trong quá tr×nh d¹y häc kh¸i niÖm. Sử dụng "vật thực và mô hình" để minh hoạ cho bài học, bằng những mô hình bằng bìa, que gỗ, kim loại.... bằng cách gấp giấy cũng minh họa đợc nhiều cho bài học, cho khái niệm. Ngoài những mô hình không đổi cần làm những mô hình có thế biến đổi, biến dạng để phản ánh những khái niệm động (không bản chất) và giữ nguyªn dÊu hiÖu b¶n chÊt trong kh¸i niÖm. Sử dụng hình ảnh để học sinh "tập đọc hình học" là một rèn luyện kỹ năng vận dụng khái niệm vào giải toán, lời nói két hợp với hình ảnh trực quan sinh động còng cã t¸c dông trùc quan tèt. Gi¸o viªn ph¶i thêng xuyªn suy nghÜ, su tÇm, t×m tßi vµ híng dÉn häc sinh lµm nhiÒu ph¬ng tiÖn trùc quan vµ khai th¸c chung. CÇn lu ý tÝnh trùc quan chØ lµ t¬ng đối: Một hình vẽ đối với ngời nay có thể là trừu tợng, đối với ngời kia lại là cụ thể gióp häc sinh nhËn thøc mét kh¸i niÖm trõu tîng h¬n, v× vËy cÇn ph¶i tõng bíc thay đổi các hình thức và tính chất trực quan. Mét sè thÝ dô vÒ ph¬ng tiÖn trùc quan. - " Hai tam giác bằng nhau" dùng hình vẽ, bìa cứng để minh hoạ hai tam giác b»ng nhau. - "Gãc ngoµi cña tam gi¸c" minh häa b»ng h×nh vÏ.. - C¸c lo¹i tam gi¸c: B. A. B. Hình ảnh trực quan kết hợp với dùng lời mô tả, kết hợp với phơng pháp đàm thoại A C ph¬ng B pháp tìm tòi để tìmC ra nội A dung, định nghĩa, khái C để hớng dẫn, kết hợp với niệm, kết hợp với phơng pháp kiểm tra để rèn luyện và hệ thống hóa khái niệm. AB = AC =BC AB ≠ BC ≠AC AB = AC ≠BC.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Phơng pháp trực quan có hiệu quả cao, đa dạng, vì vậy đòi hỏi giáo viên khi sử dụng phơng pháp này cần nghiên cứu áp dụng một cách phù hợp với điều kiện phơng tiện hiện có, phù hợp với đối tợng học sinh, vận dụng một cách linh hoạt vào từng nội dung định nghĩa khái, nhằm kích thích tính tích cực và sự phát triển t duy cña häc sinh. 3- Ph¬ng ph¸p t×m tßi: Ph¬ng ph¸p t×m tßi lµ ph¬ng ph¸p gi¸o viªn tæ chøc vµ híng dÉn häc sinh tù mình đạt đợc tới mức độ hiểu biết của khái niệm. Ph¬ng ph¸p nµy cã t¸c dông nhiÒu mÆt: RÌn luyÖn t duy l«gic, kÝch thÝch tÝnh tÝch cùc, s¸ng t¹o cho häc sinh; lµm cho néi dung bµi häc cã tÝnh thuyÕt phôc cao, biÕn kiÕn thøc thµnh niÒm tin, båi dìng nh÷ng phÈm chÊt trÝ tuÖ rÌn luyÖn tÝnh chñ động , sáng tạo, tự lập ... kiến thức có độ khắc sâu cao. Khi sử dụng phơng pháp này, tuỳ theo mức độ mà giáo viên tổ chức cho học sinh thực hiện một cách hợp lý, phù hợp từng bớc nâng cao mức độ t duy, để cho học sinh thực hiện từng bớc từ thấp đến cao: Nêu vấn đề, giải quyết vấn đề, phát biểu vấn đề. Để phơng pháp này đạt hiệu quả cao, giáo viên cần tạo ra tình huống có vấn đề để kích thích học sinh tìm tòi, phơng pháp suy nghĩ, thói quen phát hiện vấn đề và kết luận vấn đề. Ví dụ: Khi dạy học "Tam giác cân", "Tam giác đều" cần hớng dẫn cho học sinh dấu hiệu phân biệt (độ dài các cạnh) từ đó học sinh tự đo đạc và đặt tên cho c¸c tam gi¸c: cã ba c¹nh kh¸c nhau, cã 2 c¹nh b»ng nhau, ba c¹nh b»ng nhau. - Khi d¹y vÒ trùc t©m, träng t©m cÇn híng cho häc sinh t×m tßi vÞ trÝ cña nã trong tam gi¸c. *Chó ý: Khi d¹y häc kh¸i niÖm cÇn tæ chøc cho häc sinh kh¸i niÖm réng h¬n, hÑp hơn. Khi sử dụng phơng pháp này giáo viên cần tìm tòi và đặt mình vào vị trí của học sinh , từ đó phát hiện những tiến bộ và khó khăn của học sinh để kịp thời hớng dÉn vµ uèn n¾n nh÷ng lÖch l¹c. 4/ Ph¬ng ph¸p lµm viÖc víi s¸ch: Phơng pháp này rèn luyện thói quen cho học sinh đọc sách, cho học sinh đọc định nghĩa khái niệm ở sách giáo khoa, giáo viên giảng giải ý nghĩa các từ quan trọng, các dấu hiệu bản chất, không bản chất; các ký hiệu, sau đó cho học sinh trả lêi nh÷ng c©u hái nªu s½n trong s¸ch hoÆc do gi¸o viªn ®a ra, hoÆc cã thÓ häc sinh tự dặt câu hỏi và trả lời. Từ đó học sinh trình bày lại nội dung và những ý kiến, nhËn xÐt vÒ dÊu hiÖu b¶n chÊt, dÊu hiÖu kh«ng b¶n chÊt. 5/ Ph¬ng ph¸p kiÓm tra: Việc đánh giá kết quả học toán là một khâu quan trọng, có ý nghĩa to lớn trong quá trình dạy học, giúp cho giáo viên đánh giá hiệu quả của quá trình dạy học, từ đó kịp thời điều chỉnh phơng pháp dạy học khái niệm cho phù hợp để đạt hiệu quả cao hơn. Việc kiểm tra còn nhằm củng cố, đào sâu, hệ thống hóa kiến thức. * Chú ý: Có thể áp dụng mọi hình thức kiểm tra; đồng thời gắn với mục tiêu ch¬ng tr×nh. VI - Mét sè chó ý khi tiÕn hµnh "D¹y häc kh¸i niÖm h×nh häc 7":. 1- Những quy tắc định nghĩa khái niệm: Khi định nghĩa khái niệm nói chung và định nghĩa khái niệm hình học (trong đó có khái niệm hình học 7) nói riêng cần tuân theo các quy tắc sau đây:.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> a/ Trong định nghĩa chỉ đợc sử dụng những khái niệm đã biết, đã đợc định nghÜa tõ tríc: Đây là quy tắc quan trọng nhất khi định nghĩa khái niệm vì không có khái niệm nào trong hình học 7 là "hoàn toàn" mới cả mà các khái niệm đều đợc hình thành bằng các dấu hiệu chứa trong các khái niệm đã biết. Ví dụ: Trong khái niệm "Đờng trung trực của đoạn thẳng" đợc định nghĩa từ những dấu hiệu "vuông góc" "đi qua trung điểm" đợc hình thành từ các khái niệm vµ c¸c phÐp to¸n so s¸nh. Nếu vi phạm quy tắc này dẫn đến sai lầm. - §Þnh nghÜa vßng quanh: A=> B => A ... VÝ dô: Gãc vu«ng lµ g× ? gãc vu«ng lµ gãc b»ng 900. §é lµ g× ? §é lµ sè ®o cña gãc b»ng 1/90 cña gãc vu«ng. - §Þnh nghÜa luÈn quÈn: * Chó ý: C¸c quy t¾c ph¶i tu©n theo quy t¾c 1, tuy nhiªn nÕu theo suy luËn: A(x) <= B(x) <= C(x) <= D(x) <=... ( <= dùa vµo) th× râ rµng kh«ng thÓ kÐo dµi m·i đợc, mà phải có khái niệm xuất phát (ban đầu) gọi là khái niệm cơ bản (không định nghÜa) b/ §Þnh nghÜa ph¶i t¬ng xøng: Khái niệm đợc định nghĩa tơng xứng với khái niệm định nghĩa, nếu vi phạm quy tắc này dẫn đến sai lầm: - §Þnh nghÜa qu¸ réng. - §Þnh nghÜa qu¸ hÑp. c/ §Þnh nghÜa ph¶i ng¾n gän: Trong định nghĩa thì không có dấu hiệu đợc suy ra từ những dấu hiệu khác. Ví dụ: Khi định nghĩa "Tam giác đều"; Nên: "Tam giác đều là tam giác có ba cạnh bằng nhau" Hoặc: "Tam giác đều là tam giác có ba góc bằng nhau" Không nên: "Tam giác đều là tam giác có ba cạnh bằng nhau và ba góc bằng nhau" d/ Chú ý: Định nghĩa đúc kết những nhận thức của khái niệm vì thế trong quá tr×nh ph¸t triÓn cña x· héi, nhËn thøc cña con ngêi cho nªn nh÷ng kh¸i niÖm ngµy càng đợc chính xác hơn, hoàn thiện hơn; có những thay đổi, có những khái niệm mới ra đời... Chính vì vậy khi định nghĩa khái niệm cần gắn với những kiến thức liên quan đến khái niệm. Cã nh÷ng kh¸i niÖm yªu cÇu hoÆc giíi h¹n cña ch¬ng tr×nh hay v× lý do s phạm ngời ta không định nghĩa chính xác khái niệm mà chỉ đa ra "định nghĩa để làm việc" ; Trong chơng trình hình học lớp 7 do trình độ của học sinh, do yêu cầu của chơng trình và lý do s phạm ngời ra không thể đa ra định nghĩa chính xác, hiện đại về khái niệm mà phải đa ra định nghĩa thích hợp (phạm vi định nghĩa). Ví dụ: Khái niệm hình chiếu; đờng xiên. Mặt khác có những khái niệm đợc định nghĩa theo nhiều cách, nếu định nghĩa theo cách này thì cách kia đợc coi là tính chất của khái niệm và ngợc lại. 2/ Nh÷ng chó ý khi sö dông c¸c ph¬ng ph¸p "D¹y häc kh¸i niÖm h×nh häc 7".

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Cïng víi sù ph¸t triÓn cña x· héi, tríc yªu cÇu cña viÖc ph¸t triÓn nhËn thøc con ngời và quá trình dạy học thì phơng pháp dạy học không phải là cố định mà phải luôn luôn cải tiến phơng pháp, vì thế có những phơng pháp mới xuất hiện: Phơng pháp nêu vấn đề, dạy học chơng trình hóa... Đồng thời trong dạy học khi áp dông c¸c ph¬ng ph¸p cÇn linh ho¹t, phï hîp víi néi dung cña bµi, ®iÒu kiÖn trang thiết bị, đặc điểm tâm sinh lý cũng nh đặc điểm của giáo viên. Cần luôn luôn quán triệt mục đích của dạy học: "Dạy chữ, dạy ngời", vì thế cÇn kÕt hîp d¹y häc kiÕn thøc víi gi¸o dôc con ngêi vµ ph¸t triÓn trÝ tuÖ cho häc sinh; uốn nắn, khắc phục những lệch lạc của học sinh trong nhận thức cũng nh phơng pháp. Đồng thời luôn luôn coi học sinh là chủ thể của quá trình dạy học mà đặt niềm tin đối với học sinh, gây hứng thú, kích thích óc sáng tạo, lòng say mê học tập bộ môn... Nhất là khi sử dụng phơng pháp đàm thoại, làm việc với sách, tìm tòi lúc đâù có thể mất thời gian, tuy nhiên sẽ đợc đền bù khi t duy độc lập của học sinh phát triển, từ đó hiệu quả của quá trình dạy học đợc nâng lên. Nhng trong quá trình dạy học không nên quá lạm dụng phơng pháp đàm thoại, luôn luôn yêu cầu học sinh "sáng tạo" và "tìm tòi" trong khi có những vấn đề cần phải luyện tập (vì luyện tập máy móc nhiều khi là cần thiết để có kỹ năng thành thạo) và có những vấn đề häc sinh ph¶i c«ng nhËn, kh«ng thÓ gi¶i thÝch còng nh kh«ng cÇn gi¶i thÝch (ký hiÖu, qui íc...) Trong c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc, ph¬ng ph¸p nµo còng cã mÆt m¹nh, mÆt yÕu; kh«ng cã ph¬ng ph¸p nµo tèi u c¶; nghÖ thuËt cña ngêi gi¸o viªn lµ ph¶i biÕt lùa chọn, sử dụng mỗi phơng pháp hợp lý, đúng chỗ. Một vấn đề có thể đi đến bằng nhiÒu ph¬ng ph¸p, nªn sö dông ph¬ng ph¸p nµo lµ tèt nhÊt, phï hîp nhÊt cßn tïy thuéc vµo sù s¸ng t¹o vµ nghÖ thuËt cña ngêi gi¸o viªn; §ång thêi trong qu¸ tr×nh d¹y häc ngêi gi¸o viªn ph¶i biÕt sö dông, phèi kÕt hîp c¸c ph¬ng ph¸p mét c¸ch khéo léo, nhằm làm cho các phơng pháp hỗ trợ cho nhau để phát huy đợc tác dụng cña c¸c ph¬ng ph¸p vµ thu hÑp h¹n chÕ cña mçi ph¬ng ph¸p. VII - Mét sè thÝ dô vÒ d¹y vµ häc kh¸i niÖm h×nh häc 7:. 1- ThÝ dô 1: Khi d¹y häc kh¸i niÖm: "Hai tam gi¸c b»ng nhau" a/ Nội dung định nghĩa khái niệm: "Hai tam gi¸c b»ng nhau lµ hai tam gi¸c cã c¸c c¹nh t¬ng øng b»ng nhau vµ c¸c gãc t¬ng øng b»ng nhau" Đây là cách định nghĩa bằng phơng pháp kiến thiết: nêu cách kiến tạo (cấu tạo ) đối tợng hoặc quan hệ đợc định nghĩa: - Gồm: Quan hệ bằng nhau của (số đo độ dài) của đoạn thẳng. Quan hÖ b»ng nhau (sè ®o gãc) cña gãc. - Thuật ngữ toán học đợc dùng trong định nghĩa khái niệm là: "tơng ứng" b/ C¸c c¸ch h×nh thµnh kh¸i niÖm: * C¸ch 1: Ph¬ng ph¸p dïng lêi vµ trùc quan: C¸c bíc tiÕn hµnh Ph¬ng ph¸p - ChuÈn bÞ c¸c h×nh tam gi¸c b»ng b×a cøng -Ph¬ng ph¸p trùc quan - Häc sinh dïng phÊn vÏ lªn b¶ng theo c¹nh cña miÕng b×a hai h×nh tam gi¸c ë hai vÞ trÝ kh¸c nhau. - §Æt tªn cho c¸c ®o¹n th¼ng ë h×nh vÏ trªn b¶ng. -Phơng pháp đàm thoại + trực.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> - Đo độ lớn các góc, độ dài các cạnh của 2 tam gi¸c. - Gi¸o viªn gi¶i thÝch thuËt ng÷ "t¬ng øng" - Đặt tên cho định nghĩa khái niệm: "Hai tam giác b»ng nhau" - Nêu định nghĩa khái niệm - Khái quát hóa vấn đề. - Mét sè vÝ dô vµ ph¶n vÝ dô; h×nh ¶nh cô thÓ ë c¸c vị trí khác nhau nhng bản chất không đổi. * C¸ch 2: Ph¬ng ph¸p t×m tßi vµ trùc quan: Bớc 1: Đặt vấn đề: - Kh¸i niÖm sè cã quan hÖ "b»ng nhau" C¸c néi dung. quan. -Thuyết trình + đàm thoại. -§µm tho¹i; gîi më -Trực quan + đàm thoại. Ph¬ng ph¸p.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> - Gi¸o viªn cÇn vµ cho häc sinh vÏ h×nh - GV chỉ vị trí các góc và đọc tên của chúng - Dùng ký hiệu chỉ rõ các góc có đỉnh là 2 điểm cắt - Kh¾c s©u kh¸i niÖm: Cho häc sinh chØ l¹i vµ nhËn biÕt c¸c gãc ë h×nh vÏ kh¸c (luyÖn tËp) .......................................................................... - Từ định lý rút ra 2 đờng thẳng không có điểm chung. - Đặt tên "gọi là hai đờng thẳng" - Cho học sinh định nghĩa khái niệm. - Cho häc sinh luyÖn tËp kh¸i niÖm: vÏ h×nh, gäi tªn, nhËn biÕt. - Tæng kÕt (tãm t¾t c¸c néi dung kh¸i niÖm). -Trùc quan -ThuyÕt tr×nh, m« t¶ -M« t¶, trùc quan. -Trùc quan + luyÖn tËp.. -§µm tho¹i, gîi më. -§µm tho¹i -LuyÖn tËp. - Kh¸i niÖm tam gi¸c ë h×nh häc cã quan hÖ "B»ng nhau" kh«ng ? nÕu cã th× nh thÕ nµo lµ "hai tam gi¸c b»ng nhau" ? Bớc 2: Giải quyết vấn đề. - Các yếu tố đặc trng của tam giác: Cạnh , góc. - Thực hành phép đo đạc các yếu tố của tam giác trên các tam giác. - Tõ kÕt qu¶ phÐp ®o, rót ra nhËn xÐt: Quan hÖ "B»ng nhau". Bớc 3: Phát biểu vấn đề. - KÕt luËn: Cã xÈy ra trêng hîp 2 tam gi¸c b»ng nhau trong thùc tÕ. - Phát biểu định nghĩa, khái niệm: "Hai tam giác bằng nhau" - Minh häa b»ng c¸c h×nh vÏ ë c¸c vÞ trÝ kh¸c nhau. C¸ch thø 2 cÇn cã sù híng dÉn, tæ chøc cña gi¸o viªn. Cã thÓ tæ chøc thùc hµnh theo nhãm, tæ; thêi gian cã thÓ tiÕn hµnh tríc ë nhµ theo mÉu, v× thÕ gi¸o viªn phải có kế hoạch và sự chuẩn vị kỹ càng để tổ chức cho học sinh tìm tòi (có thể kết hợp với phơng pháp đọc sách) 2- Thí dụ 2: Khi dạy tiết : "Dâú hiệu hai đờng thẳng song song" a/ Nội dung các khái niệm: "Cặp góc so le trong" , "cặp góc đồng vị", "cặp góc trong cùng phía", "Hai đờng thẳng song song". Thuật ngữ: "Đờng thẳng cắt hai đờng thẳng". Giáo viên có thể kết hợp với phơng pháp đọc sách để học sinh khỏi ngạc nhiên víi kiÕn thøc cña bµi häc. 3- ThÝ dô 3: Khi d¹y kh¸i niÖm: "§êng trung trùc cña ®o¹n th¼ng" a/ Néi dung kh¸i niÖm: "§êng th¼ng ®i qua trung ®iÓm cña ®o¹n th¼ng vµ vu«ng gãc víi ®o¹n th¼ng Êy" - Các khái niệm dùng để định nghĩa : "vuông góc", "trung điểm". b/ C¸c bíc h×nh thµnh kh¸i niÖm:.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Néi dung c¸c bíc Ph¬ng ph¸p - GV yêu cầu học sinh nhắc lại khái niệm "Điểm nằm Kiểm tra + đàm thoại gi÷a" - Đặt vấn đề: Có thể có hay không điểm N (sao cho MA = MB) - GV vẽ (treo) các hình, cho học sinh đo độ dài và do -Trực quan + đàm thoại qua tõng trêng hîp. - §Æt tªn cho kh¸i niÖm: Trung ®iÓm cña ®o¹n th¼ng AB. -§µm tho¹i - Học sinh định nghĩa khái niệm - GV th©u tãm vµ kÕt luËn - Cho häc sinh luyÖn tËp: NhËn biÕt kh¸i niÖm qua c¸c h×nh ¶nh ë c¸c vÞ trÝ vµ c¸c trêng hîp kh¸c nhau (vÝ dô vµ phÇn vÝ dô) * Chó ý: Khi d¹y kh¸i niÖm trªn trong bµi cßn cã tÝnh chÊt cña kh¸i niÖm vµ më réng kh¸i niÖm (trung tuyÕn cña tam gi¸c). V× vËy cÇn sù lùa chän vµ phèi hîp các phơng pháp cho hợp lý đồng thời phải đảm bảo cân đối, hợp lý trong cấu trúc cña bµi d¹y, tr¸nh xem nÆng viÖc h×nh thµnh kh¸i niÖm mµ xem nhÑ vÒ tÝnh chÊt cña kh¸i niÖm; v× thÕ khi d¹y häc kh¸i niÖm cÇn b¸m s¸t néi dung, yªu cÇu cña bµi dạy để cân đối thời gian cho hợp lý. PhÇn III: KÕt luËn 1- Thµnh qu¶ vÒ mÆt lý luËn (lý thuyÕt): Qua việc thực hiện chuyên đề, một lần nữa chúng ta đợc tìm hiểu sâu về cấu trúc chơng trình hình học 7. Qua đó thấy rõ quan điểm xây dựng chơng trình; Qua đó cũng thấy rõ mối liên hệ, liên thông giữa chơng trình hình học giữa các cấp, các lớp; cũng nh mối liên quan giữa các phần, các chơng, các bài đợc hình thành theo mét cÊu tróc cã tÝnh logic cao, chÆt chÏ. Qua việc tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý của học sinh cấp THCS, học sinh lớp 7 nói riêng, từ đó chúng ta điều chỉnh phơng pháp dạy học hình học cho phù hợp với đặc điểm của học sinh và có niềm tin vào các em. Qua việc xây dựng và thực hiện chuyên đề "Dạy học khái niệm hình học 7", tôi đã thống nhất về phơng pháp chung khi dạy học toán học cũng nh phơng pháp cụ thể khi dạy học khái niệm hình học 7. Qua đó tôi cũng phần nào đi tìm đợc hớng đi đúng đắn cho từng bài dạy cụ thể. Từ việc xây dựng và thực hiện chuyên đề và những kết quả (về mặt lý thuyết) của chuyên đề, tôi hy vọng có thể áp dụng chuyên đề trong phạm vi rộng hơn phạm vi trờng (nếu đợc thống nhất) góp phần nào có thể giải đáp đợc một số thắc mắc của một số đồng nghiệp; nhằm từng bớc nâng cao hiệu quả dạy học, cũng nh hiệu quả của đào tạo của ngành giáo dục huyện nhà. Vì thế, tôi rất cần sự hợp tác đóng góp của các bạn đồng nghiệp. 2- Thµnh qu¶ vÒ mÆt thùc tiÔn (thùc hµnh): - Qua việc thực hiện chuyên đề "Dạy học khái niệm hình học 7" tổ chức tôi đã đúc rút đợc kinh nghiệm trong quá trình dạy học, từ đó điều chỉnh phơng pháp gi¶ng d¹y cho phï hîp..

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Từ việc áp dụng chuyên đề vào việc dạy học hình học 7 và hình học các lớp kh¸c cho thÊy hiÖu qu¶ cña viÖc d¹y häc c¸c kh¸i niÖm h×nh häc nãi riªng, còng nh d¹y häc to¸n häc vµ c¸c bé m«n khoa häc kh¸c cã nh÷ng tiÕn bé h¬n so víi tr íc, cô thÓ: - Häc sinh hiÓu râ c¸c dÊu hiÖu cña kh¸i niÖm h¬n. - Từ việc các dấu hiệu định nghĩa khái niệm chính xác hơn, đầy đủ hơn. - ¸p dông kh¸i niÖm vµo gi¶i to¸n h×nh häc vµo thùc tÕ tèt h¬n. - ChÊt lîng cña häc sinh tõng bíc n©ng lªn râ rÖt. * Tuy nhiên, do thời gian nghiên cứu và thực hiện chuyên đề có hạn, phạm vi thực hiện chuyên đề trong phạm vi hẹp (trong một trờng). Vì vậy khi áp dụng trong ph¹m vi réng h¬n, kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng h¹n chÕ, nh÷ng sai sãt. MÆt kh¸c kinh nghiÖm vµ tay nghÒ cña t«i cßn h¹n hÑp v× vËy trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn chuyên đề còn nhiều sai sót, vì vậy tôi mong đợc nhận các đóng góp , ý kiến phê bình quý giá của các bạn đồng nghiệp để tôi đào sâu thêm chuyên đề..

<span class='text_page_counter'>(16)</span>