Đánh giá ảnh hưởng của thuốc trừ sâu đến sinh trưởng và phát triển của loài giun quế perionyx excavates perrier 1872

ĐẠI HỌC

ĐÀ
ẴNG
N

TRƢ
ỜNG ẠĐ
I HỌC
KHOA

SƢẠM
PH

SINH

MÔI
ỜNG

TRƢ

-----[\ [\-----

TRƢƠNG

VĂN TÙNG

ĐÁNH GIÁ
ẢNH HƢ
ỞNG CỦA THUỐC TRỪ
SÂUẾN

Đ SINHỞNG
TRƢ
VÀ PHÁT TRIỂN
CỦA LỒI GIUN QUẾ(Perionyx excavates
Perrier, 1872)

KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP

Ĉà n̽QJWKiQJQăP


ĐẠI HỌC

ĐÀ
ẴNG
N

TRƢ
ỜNG ẠĐ
I HỌC
KHOA

SƢẠM
PH

SINH

MÔI
ỜNG

TRƢ

-----[\ [\-----

TRƢƠNG

VĂN TÙNG

ĐÁNH GIÁ
ẢNH HƢ
ỞNG CỦA THUỐC TRỪ
SÂUẾN
Đ SINHỞNG
TRƢ
VÀ PHÁT TRIỂN
CỦA LỒI GIUN QUẾ(Perionyx excavates
Perrier, 1872)
NGÀNH: QUẢN

LÍ

TÀI

NGUN ỜNG
VÀ MÔI

CÁN BỘHƢỚNG DẪN
THS.NGUYỄN

VĂN

KHÁNH

ĈjQ
̽QJWKiQJQăP
7


LỜI

CAM

ĐOAN

7{L[LQFDPÿRDQÿk\OjF{QJWUuQK
ӭu cӫ
a riêng tôi.
Các sӕliӋ
u, kӃ
t quҧnêu trong luұ
QYăQOjWUXQJWK
ӵFYjFKѭDW
ӯQJÿѭ
ӧc
ai công bӕtrong bҩ
t kǤcơng trình nào khác.
Tác giҧkhóa luұ
n

Trƣơng

1

Văn

Tùng


LỜI CẢM

ƠN

ĈӇhồn thành khóa luұ
n tӕt nghiӋ
p này tơi xin bày tӓlịng biӃ
WѫQVkX
sҳ
Fÿ
Ӄ
n thҫ
y NguyӉ
Q9ăQ.KiQK
ÿmKѭ
ӟng dү
n cho tơi trong suӕt thӡi gian qua.
Tôi xin chân thành cҧ
P ѫQҫ
FiF
y cô giáoWK
trong khoa Sinh ±Mơi

7Uѭ
ӡQJ
ӡQJ
WUѭ
ҥ
iĈ
hӑF 6ѭ
ҥ
P
3K
ҥ
iĈ
hӑF Ĉj
ҹ
QJ
1ҥ
ÿm
RӅ
L
W
kiӋ
Q
Ӈÿ
tơi
thӵc hiӋ
n khóa luұ
n.
Tơi xin chân thành cҧ
P ѫQ JLD
ҥ

n Eq
ÿuQK
ÿm
әtrӧYj
KE JL~S
ӥtơi
ÿ
trong suӕt q trình hӑc tұ
p, nghiên cӭu và hồn thành bài khóa luұ
n tӕt nghiӋ
p
này.

Ĉj1
̽ng, tháng 4 QăP
7

Trƣơng

2

Văn Tùng


MỤC LỤC
DANH MӨC TӮVIӂT TҲT ............................................................................ 5
DANH MӨC BҦNG ......................................................................................... 6
DANH MӨC HÌNH ҦNH ................................................................................. 7
MӢĈҪU ........................................................................................................... 8
1. Tính cҩ

p thiӃ
t cӫDÿ
Ӆtài. .......................................................................... 8
2. Mөc tiêu cӫDÿ
Ӆtài................................................................................... 9
2.1.

Mөc tiêu tәng quát. ........................................................................... 9

2.2.

Mөc tiêu cөthӇ
.................................................................................. 9

3.

éQJKƭDNKRDK
ӑc cӫDÿ
Ӆtài. ................................................................ 9

&+ѬѪ1*7
ӘNG QUAN TÀI LIӊU .......................................................... 10
1.1.

TÌNH HÌNH SӰ DӨNG THUӔC TRӮ SÂU. ................................... 10

1.1.1.

Tình hình sӱdөng thuӕc trӯsâu trên thӃgiӟi. ............................. 10

1.1.2.

Tình hình sӱdөng thuӕc trӯsâu ӣViӋ
t Nam. .............................. 10

1.2.

GIӞI THIӊU VӄSINH VҰT CHӌTHӎÔ NHIӈM. ........................... 12

1.2.1.

Sinh vұ
t chӍthӏ
. ............................................................................ 12

1.2.2.

&ѫV
ӣsӱdөng sinh vұ
t làm chӍthӏP{LWUѭ
ӡng. ........................... 13

1.2.3.

Tiêu chí lӵa chӑn. ........................................................................ 13

1.3.

TӘNG QUAN VӄĈӔ,7Ѭ
ӦNG NGHIÊN CӬU. ............................ 13

1.3.1.

Lồi giun sӱdөng làm thí nghiӋ
m................................................... 13

1.2.2.

Hóa chҩ
t sӱdөng làm thí nghiӋ
m. .................................................. 15

1.4. TÌNH HÌNH NGHIÊN CӬU SINH VҰT CHӌTHӎ0Ð,75Ѭ
ӠNG
ĈҨT. ........................................................................................................... 18
1.4.1. Tình hình nghiên cӭu sinh vұ
t chӍthӏchҩ
WOѭ
ӧQJP{LWUѭ
ӡQJÿ
ҩ
t
trên thӃgiӟi. .............................................................................................. 18
1.4.2. Tình hình nghiên cӭu sinh vұ
t chӍthӏchҩ
WOѭ
ӧQJP{LWUѭ
ӡQJÿ
ҩ
tӣ

ViӋ
t Nam. .................................................................................................. 19

&+ѬѪ1*Ĉ
Ӕ,7Ѭ
ӦNG, NӜ,'81*9¬3+ѬѪ1*3+È31*+
CӬU ................................................................................................................ 21
2.1.

ĈӔ,7Ѭ
ӦNG NGHIÊN CӬU ............................................................ 21

2.2.

NӜI DUNG NGHIÊN CӬU .............................................................. 21

2.3.

3+ѬѪ1*3+È31*+,Ç1&
ӬU ...................................................... 21
3


2.3.1.

3KѭѫQJSKiSWKXWK
ұ
p và tәng hӧp sӕliӋ
u. .................................. 21

2.3.2.

3KѭѫQJSKiSQX{LJLXQ4X
ӃWURQJÿL
Ӆ
u kiӋ
n thí nghiӋ
m.............. 21

2.3.3.

PKѭѫQJSKiSE
ӕtrí thí nghiӋ
m. ................................................... 21

2.3.4.

3KѭѫQJSKiS[
ӱlí sӕliӋ
u ............................................................ 23

&+ѬѪ1*.
ӂT QUҦVÀ THҦO LUҰN ................................................... 25
3.1.

KhҧQăQJVLQKWUѭ
ӣng cӫa giun QuӃ
. .................................................. 25

3.2.

TӍlӋsinh sҧ
n ...................................................................................... 27

3.3.

ĈӅxuҩ
WTX\WUuQKÿ
iQKJLiÿ
ӝc hӑc sinh thái bҵ
ng giun QuӃ
............. 29

&+ѬѪ1*.
ӂT LUҰN VÀ KIӂN NGHӎ................................................... 34
4.1.

KӂT LUҰN ........................................................................................ 34

4.2.

KIӂN NGHӎ....................................................................................... 34

TÀI LIӊU THAM KHҦO ............................................................................... 35
PHӨLӨC ........................................................................................................ 37

4


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

BVTV

Bҧ
o vӋthӵc vұ
t.

OECD

Tәchӭc hӧp tác và phát triӇ
n kinh tӃ
.

5


DANH MỤC BẢNG
SӕhiӋ
u
bҧ
ng

Tên bҧ
ng

Trang

3.1

KhӕLOѭ
ӧng(g) cӫa 10 con giun QuӃsau 28 ngày thí

nghiӋ
m

3.2

+ӋVӕWăQJWUѭӣQJNKӕLOѭӧQJJLXQ
26
(mg/con/ngày)
SӕOѭ
ӧng giun con sau 8 tuҫ
n thí nghiӋ
m
27

3.3

6

25


DANH MỤC HÌNH ẢNH
SӕhiӋ
u
hình vӁ
2.1
2.2
2.3
2.4
2.5

3.1
3.2

Tên hình
Giun QuӃ(Perionyx excavatus_Perrier, 1872)
Thuӕc trӯsâu Carbendazim 500FL
Thuӕc trӯsâu Glyphosan 480SL
Thuӕc trӯsâu sinh hӑc Exin 2.0SC
*Liÿ
һ
t mү
u thí nghiӋ
m
HӋsӕWăQJWUѭ
ӣng khӕLOѭ
ӧng (mg/con/ngày)
TӍlӋsinh sҧ
n cӫa giun QuӃsau 8 tuҫ
n thӱnghiӋ
m

7

Trang
14
16
17
18
23
26

28


MỞ ĐẦU
1.

Tính cấp thiế
t của ềđ
tài.
ViӋ
c sӱdөng thuӕ
c trӯsâu ÿm
trӣthành mӝt thӵc tӃphәbiӃ
n trên khҳ
p

thӃgiӟi. Thuӕc trӯVkXÿѭ
ӧc sӱdөng hҫ
XQKѭ
ӣmӑLQѫL
- không chӍWURQJOƭQK

vӵc nông nghiӋ
S Pj FzQ WURQJ
ӡngQKj
hӑc, rӯQJ
F{QJ
Yj
ӡng ÿѭ
YLrQ

xá[24]. NhiӅ
u loҥ
i thuӕc trӯsâu không dӉphân huӹ, chúng tӗn tҥ
L WURQJ
ҩ
t,
ÿ
phát tán theo Qѭ
ӟc ngҫ
PYjQѭ
ӟc mһ
t gây ô nhiӉ
PP{LWUѭ
ӡng trên diӋ
n rӝng.
Tùy thuӝc vào tính chҩ
t hóa hӑc, chúng có thӇxâm nhұ
S YjR
Ӈ
, tích
Fѫ
tө WK
sinh hӑc trong chuӛi thӭFăQYjGRÿy
ҧ
QKKѭ
ӣQJÿ
Ӄ
n sӭc khoҿFRQQJѭ
ӡi[10].
Các SKѭѫQJSKiSJLiPViW{QKL

Ӊ
m bҵ
ng hóa - lý truyӅ
n thӕQJWX\ÿ
ҥ
t
kӃ
t quҧFKtQK[iFQKѭQJ
chi phí cao và thӡi gian giám sát dài mӟi cho ra nhӳng
kӃ
t quҧkhách quan nhҩ
W1Jѭ
ӧc lҥ
LSKѭѫQJSKiS
ÿӝc hӑc sinh thái ÿѭ
ӧc coi là

mӝ
WSKѭѫQJSKiSKL
Ӌ
u quҧ
, khҳ
c phө
Fÿѭ
ӧFFiFQKѭ
ӧFÿL
Ӈ
m cӫDFiFSKѭѫQ
pháp trên và cho ra kӃ
t quҧWѭѫQJÿ

ӕi chính xác, ÿiQKJLiÿѭ
ӧc tồn diӋ
n mӭc
ÿӝơ nhiӉ
m cӫDP{LWUѭ
ӡQJÿ
ҩ
t.
*LXQÿ
ҩ
WOjÿ
ҥ
i diӋ
Qÿ
ҫ
XWLrQÿѭ
ӧc kӇÿӃ
n trong nhӳng loài sinh vұ
Wÿѭ
ӧc
nghiên cӭu sӱdөng làm chӍthӏcho chҩ
WOѭ
ӧQJP{LWUѭ
ӡQJÿ
ҩ
t. Trên thӃgiӟi ÿm
có nhiӅ
u nghiên cӭu vӅÿӝc hӑc sinh thái cӫa các hoҥ
t chҩ
t khác nhau.trên các

loài JLXQÿ
ҩ
t.
Tҥ
i ViӋ
t Nam nghiên cӭu JLXQÿ
ҩ
t chӫyӃ
u tұ
p trung vào nghiên cӭu sӵ
phân bӕ, thành phҫ
n loài, sӕOѭ
ӧng và mӭF
ӝÿ
WtFK ONJ\
ҥ
i nһ
ng.NLP
Tuy
OR
nhiên, viӋ
c nghiên cӭu ÿӝc hӑc trên JLXQ
ҩ
t vү
nÿ
còn là mӝW
Ӆtài
ÿ khá mӟi.
Ĉk\
là mӝt công cөhӳXtFKÿ

ӇÿiQKJLiQJX\Fѫÿ
Ӄ
n sinh thái mӝt cách tәng
hӧS QKѭQJ
ӓi mӝ
ÿzL
t hӋthӕngKthiӃ
t kӃthӱnghiӋ
m phù hӧp. Vì vұ
y, viӋ
c
nghiên cӭXÿ
ӝc hӑc sinh thái cӫDJLXQÿ
ҩ
t vӟi các loҥ
i thuӕc trӯsâu là cҫ
n thiӃ
t
nhҵ
m ÿiQKJLiP
ӭFÿ
ӝҧ
QKKѭ
ӣng thuӕc trӯVkXÿ
ӕi vӟi hӋVLQKWKiLÿ
ҩ
Wÿ
ӗng
thӡi tҥ
o tiӅ

Qÿ
Ӆcho các nghiên cӭu phân tích, giám sát, cҧ
QKEiRÿ
ҩ
t ơ nhiӉ
mӣ
ViӋ
t Nam.
Xuҩ
t phát tӯFѫ
ӣlíV
luұ
n và thӵc tiӉ
n trên tôi tiӃ
n hành chӑQ
Ӆÿ
tài:
“Đánhảnh
giá
ở
hƣ
ng của thuốc trừsâu
ế
n đsinh
ởng vàtrƣ
phát triể
n của
loài giun Quế(Perionyx excavates Perrier, 1872
´

8


2.

Mục tiêu của ềtài
đ
2.1.

Mục tiêu tổng quát.

ĈiQKӝ
JLi
c hӑc sinhÿthái cӫa thuӕc trӯVkX
Ӄ
Q
ÿVLQK
ӣng và WUѭ
phát
triӇ
n cӫa Giun QuӃ(Perionyx excavates Perrier, 1872) bҵ
ng chӍsӕsinh sҧ
n
và chӍsӕVLQKWUѭ
ӣng.
2.2.

Mục tiêu cụthể
.

Nuôi, phân lұ
p giun QuӃ(Perionyx excavates 3HUULHU
W
Ӆ
u
kiӋ
n phịng thí nghiӋ
m theo tiêu chuҭ
n cӫa OECD;
ThӱnghiӋ
Pӝ
ÿ
c hӑc sinh thái cӫ
a ba loҥ
i thuӕc trӯsâu trên giun QuӃ
(Perionyx excavates Perrier, 1872) theo bҧ
QKѭ
ӟng dү
n 222 OECD, 2004.
3.

Ý

nghĩaọc củ
khoa
a ềđ
tài. h

KӃ
t quҧnghiên cӭu góp phҫ

QÿiQKJLiP
ӭFÿ
ӝҧ
QKKѭ
ӣng cӫa thuӕc trӯ
VkXÿ
Ӄ
n sӵsinh sҧ
n và phát triӇ
n cӫ
a loài giun Giun QuӃ(Perionyx excavates
Perrier, 1872), tҥ
RFѫV
ӣsinh hӑFÿ
Ӈsӱdөng giun quӃQKѭP
ӝt loài quan trҳ
c
chҩ
WOѭ
ӧQJP{LWUѭ
ӡQJÿ
ҩ
t tҥ
i ViӋ
t Nam.

9


CHƢƠNG Ổ

1.
NG QUAN
T TÀI LIỆU
1.1.

TÌNH HÌNH SỬ DỤNG THUỐC TRỪ SÂU.
Thuұ
t ngӳthuӕc trӯsâu bao gӗm mӝt loҥ
t các hӧp chҩ
t bao gӗm thuӕc

trӯsâu, thuӕc diӋ
t nҩ
m, thuӕc diӋ
t cӓ, thuӕc diӋ
t chuӝt, nhuyӉ
n thӇ
, chҩ
t kích
thích WăQJWUѭ
ӣng thӵc vұ
t và các chҩ
t khác[21].
1.1.1. Tình hình sửdụng thuốc trừsâu trên thếgiới.
ViӋ
c sӱdөng thuӕ
c trӯVkXÿmWăQJOrQJ
ҩ
p nhiӅ
u lҫ

n trong vài thұ
p kӹ
TXD7KHRѭ
ӟc tính, khoҧ
ng 5,2 tӹpound thuӕc trӯVkXÿѭ
ӧc sӱdөng trên toàn
thӃgiӟi mӛL QăP
ViӋ
c sӱdөng thuӕc trӯVkX
Ӈgiҧ
ÿ
m thiӇ
u sâu bӋ
QK ÿmWU
ӣ
thành mӝt thӵc tiӉ
n phәbiӃ
n trên tồn thӃgiӟi. ViӋ
c sӱdөng chúng khơng chӍ
giӟi hҥ
n trong nông nghiӋ
SFK~QJÿѭ
ӧc sӱdөng trong nhà ӣdҥ
ng thuӕc xӏ
t,
thuӕF
ӝcÿvà bӝW
ӇkiӇ
ÿ m soát gián, muӛi, chuӝt, nhӋ
nh, ve và các loҥ

i cơn
trùng có hҥ
i khác[18].
Trên thӃgiӟi, thuӕF %979 QJj\ FjQJӑ
ÿyQJ
ng trong
YDL

viӋ
c phòng trӯsâu bӋ
nh bҧ
o vӋsҧ
n xuҩ
t, ÿҧ
m bҧ
R DQ QLQK
ӵc thӵ
OѭѫQJ
c
W
phҭ
m. Theo tính tốn cӫa các chun gia, trong nhӳng thұ
p kӹ70, 80, 90 cӫa
thӃkӹ20, thuӕc BVTV góp phҫ
n bҧ
o vӋYjWăQJQăQJVX
ҩ
t khoҧ
ng 20 - 30%
ÿӕi vӟi các loҥ

i cây trӗng chӫyӃ
XQKѭOѭѫQJWK
ӵc, rau, hoa quҧ
.

ViӋ
c sӱdөng thuӕc BVTV ӣthӃgiӟLKѫQQ
ӱa thӃkӹOX{QOX{QWăQJ
,ÿ
һ
c
biӋ
t ӣnhӳng thұ
p kӹ70 - 80 - 90. Theo Gifap, giá trӏtiêu thөthuӕc BVTV trên

thӃgiӟL QăP 
ӹ86'
Oj 
QăP 
Wӹ86'
Oj
Yj

QăPW

khoҧ
ng 30 tӹ86'WURQJQăPJ
ҫ
Qÿk\
ӣQѭ

ӟc châu Á trӗng lúa, nông dân
sӱdөng thuӕF%979WăQJ
- PjQăQJVX
ҩ
WNK{QJWăQJ

HiӋ
n danh mөc các hoҥ
t chҩ
t BVTV trên thӃgiӟLÿmOjKjQJQJj
ҥ
i, ӣ

FiFQѭ
ӟFWKѭ
ӡng tӯ400 - 700 loҥ
i. (Trung Quӕc 630, Thái Lan 600 loҥ
L
7ăQJ
WUѭ
ӣng thuӕc BVTV nhӳQJQăPJ
ҫ
Qÿk\W
ӯ2 - 3%. Trung Quӕc tiêu thөhҵ
ng
QăP
- 1,7 triӋ
u tҩ
n thuӕc BVTV (2010) [6].
1.1.2. Tình hình sửdụng thuốc trừsâu ởViệ

t Nam.

10


ThuӕF %979
ӧc bҳ
ÿѭ
W
ҫ
X
ÿӧ
ÿѭ
c sӱdөng ӣmiӅ
n Bҳ
c ViӋ
t Nam vào
nhӳQJQăPW
ӯÿyÿ
Ӄ
n nay ln là mӝWSKѭѫQJ
pháp hiӋ
u quҧgiúp nhanh
chóng dұ
p tҳ
t các dӏ
ch sâu bӋ
nh trên diӋ
n rӝng.
Theo sӕliӋ

u cӫa cө
F%979ÿ
Ӄ
QQăPF
ҧQѭ
ӟc có trên 200 công ty
sҧ
n xuҩ
t và kinh doanh thuӕF %979  QKj
ӣsҧ
n xuҩ
Pi\
t thuӕc và Fѫ V
28.750 cӱDKjQJÿ
ҥ
i lý buôn bán thuӕ
c BVTV.
Nhӳng tӗn tҥ
i, hҥ
n chӃ
, thiӃ
u sót trong viӋ
c sӱdөng thuӕc bҧ
o vӋthӵc
vұ
t tҥ
i ViӋ
t Nam:
Sửdụng thuốc quá nhiề
u, quá mức cần thiế

t. Theo Phҥ
P9ăQ/
ҫ
m2000, sӕlҫ
n phun thuӕc bҧ
o vӋthӵc vұ
t cho chè ӣThái Nguyên tӯÿ
Ӄ
n 29,7
lҫ
QQăPFKRO~D
ӣÿӗng bҵ
ng sông Hӗng tӯ1 - 5 lҫ
n/ vө, ӣÿӗng bҵ
ng sông
Cӱu Long tӯ2 - 6 lҫ
n/ vө, trên 6 lҫ
n có 35,6% hӝ
. Sӕlҫ
n phun cho rau tӯ7 10 lҫ
n/ vөӣÿӗng bҵ
ng sơng Hӗng, ӣThành phӕHӗChí Minh 10 - 30 lҫ
n. Mӝt
kӃ
t quҧÿL
Ӆ
X WUD QăP 
- 2010)
%L
ӣvùQJ

3KѭѫQJ
UDX
ӗng bҵ
ngÿ
/RDQ
sông Hӗng cho thҩ
y sӕlҫ
n phun thuӕ
c bҧ
o vӋthӵc vұ
t tӯ26 - 32 lҫ
n (11,1 -

25,6 kgKD
WURQJQăP6
ӕlҫ
QSKXQQKѭWUrQOjTXiQK
Ӆ
u, có thӇgiҧ
m 45 50% (Ngơ TiӃ
Q'NJQJ1JX\
Ӊ
Q+XkQ7UѭѫQJ4X
ӕc Tùng 2002, 2010).
Sửdụng thuốc khi thiế
u hiể
u biế
t vềkỹthuật. 7KHRĈjR7U
ӑng Ánh 2002, chӍcó 52,2% cán bӝkӻthuұ
t nông nghiӋ

p - khuyӃ
Q Q{QJ
ӣhiӇ
uFѫ V
ÿ~QJN
ӻthuұ
t sӱdөng thuӕc bҧ
o vӋthӵc vұ
t, tӹlӋnày ӣQJѭ
ӡi bán thuӕc là
33% ӣnông dân 49,6%.
Sửdụng thuốc quá liề
u ợ
lƣ
ng khuyế
n cáo, tùy tiệ
n hỗn hợp khi sử
dụng. KӃ
t quҧÿL
Ӆ
XWUDQăPĈjR7U
ӑng Ánh) chӍcó 22,1 - 48% nông dân
sӱdөQJÿ~QJQ
ӗQJÿ
ӝliӅ
XOѭ
ӧng thuӕc trên lúa, 0 - 26,7% trên rau và 23,5WUrQFKqWURQJNKLÿyFyQKL
Ӆ
XQ{QJGkQWăQJOL
Ӆ

XOѭ
ӧng lên gҩ
p3-5
lҫ
n. Ӣ các tӍ
nh phía Nam, có tӟi 38,6% dùng liӅ
XOѭ
ӧQJFDRKѫQNKX\
Ӄ
n cáo,

29,7% tӵý hӛn hӧp nhiӅ
u loҥ
i thuӕFNKLSKXQ1ăP
ҧ
Qѭ
ӟc vi phҥ
m sӱdөng thuӕF WURQJ ÿy
ӗ
QJ
NK{QJ
ӝlàÿ73,2% (Cө
ÿ~QJ
c
Q
BVTV)
Sửdụng thuốc bảo vệthực vật không tuân thủthời gian cách ly.
Ĉk\OjP
ӝt tӗn tҥ
i nguy hiӇ

PWiFÿ
ӝng trӵc tiӃ
Sÿ
Ӄ
n vӋsinh an toàn thӵc phҭ
m
11


VRQJÿiQJWL
Ӄ
c là rҩ
t phәbiӃ
Qÿ
һ
c biӋ
t là ӣcác vùng rau quҧ
FKq«FyW
ӟi 35 60% nông dân chӍthӵc hiӋ
n thӡi gian cách ly tӯ1 - 3 ngày, 25 - 43,3% thӵc
hiӋ
n cách ly 4 - 6 ngày trong khi phҫ
n lӟn các loҥ
i thuӕc có yêu cҫ
u cách ly tӯ

7 - 14 ngày hoһ
FKѫQĈLQK1J
ӑ
c Ánh - 

QăPWUrQ
Ӌ
n rӝng còn
tӟLQ{QJGkQNK{QJÿ
ҧ
m bҧ
o thӡi gian cách ly. (Cөc BVTV)
Coi trọng lợi ích lợi nhuận hơn

tác
ộng xấuđế
n
đ mơi
ờng, trƣ
sức

khỏe cộngồng.
đCó mӝt thӵc tӃrҩ
WÿiQJOrQiQOjP
ӝt bӝphұ
n nơng dân cӕ
tình sӱdөng thuӕc bҧ
o vӋthӵc vұ
W VDL
ӏ
nh pháp
TX\
lý vàÿkӻthuұ
t vì mөc
ÿtFKO

ӧi nhuұ
n cӫa bҧ
n thân, xem nhҽluұ
t pháp và lӧi ích cӝQJÿ
ӗQJĈ
һ
c biӋ
t

ӣcác vùng rau, quҧ
, chè, hoa, nơng sҧ
n có giá trӏFDR«ĈL
Ӆ
XWUDQăP
2005 tҥ
L 9ƭQK 3K~F
ӝi, có tӟi 20 +j
- 88,8%1sӕnơng dân vү
n dùng thuӕc
cҩ
m, thuӕc ngồi danh mөF1ăP&
өc BVTV cho biӃ
t cịn 5,19% sӕhӝ
dùng thuӕc cҩ
m, ngồi danh mөFNK{QJÿ~QJWK
ӡi gian cách ly, 51%
khơng thӵc hiӋ
n theo khuyӃ
n cáo cӫa nhãn.
1.2.

GIỚI THIỆU VỀSINH VẬT CHỈTHỊƠ NHIỄM.
1.2.1. Sinh vật chỉthị
.
Sinh vұ
t chӍthӏP{LWUѭ
ӡng có thӇlà mӝt loài sinh vұ
t hay mӝt tұ
p hӧp

loài. MӛLÿ
ӕLWѭ
ӧng sinh vұ
t có yêu cҫ
u nhҩ
Wÿ
ӏ
nh vӅÿL
Ӆ
u kiӋ
n sinh thái liên
TXDQÿ
Ӄ
n nhu cҫ
XGLQKGѭ
ӥQJKjPOѭ
ӧng O2, khҧQăQJFK
ӕng chӏ
u mӝt hàm
Oѭ

ӧng nhҩ
Wÿ
ӏ
nh các yӃ
u tӕÿӝc hҥ
LWURQJP{LWUѭ
ӡng sӕQJ'RÿyV
ӵhiӋ
n diӋ
n
hay khơng cӫa chúng biӇ
u thӏmӝt tình trҥ
QJÿL
Ӆ
u kiӋ
n sinh thái cӫa m{LWUѭ
ӡng
sӕng nҵ
P WURQJ
ӧt giӟ
KD\
i hҥ
n nhu
Yѭ
cҫ
u và khҧQăQJ
ӕng FK
chӏ
u cӫD
ӕiÿ

Wѭ
ӧng sinh vұ
Wÿy>
].
Các sinh vұ
t chӍthӏP{LWUѭ
ӡng khác nhau có thӇxӃ
p thành các nhóm

theo nhӳQJWLrXFKtQKѭ
FiFORjLP
ү
n cҧ
Pÿ
һ
FWUѭQJFyWK
ӇsӱdөQJQKѭOj
cơng cөcҧ
nh báo sӟm, chúng có nhӳng phҧ
n ӭQJNKiFWKѭ
ӡng vӟi nhӳQJÿL
Ӆ
u
kiӋ
QP{LWUѭ
ӡng khơng thích hӧp; (2) nhӳng lồi xuҩ
t hiӋ
n tӵnhiên trong mơi
WUѭ
ӡng có thӇGQJÿRÿ

ҥ
c sӵphҧ
n ӭQJYjWKtFKQJKLÿ
ӕi vӟi sӵWKD\ÿ
әi cӫa
P{LWUѭ
ӡQJÿѭ
ӧc sӱdөQJQKѭP
ӝt công cөWKăPGz
6
ӱdөQJQKѭP
ӝt cơng
cөkhai thác là các lồi có thӇchӍthӏcho sӵxáo trӝn hay ô nhiӉ
PP{LWUѭ
ӡng;


1Kѭ
ӝt cơng cө
PWtFKONJ\VLQKK
ӑFOjFiFORjLWtFKONJ\
ӑc bao gӗ
m
hóa chҩ
t, kim loҥ
i nһ
QJ ./1
«
ӫaWURQJ
chúng; (5) CácP{

sinh vұ
Ft thӱ
12


nghiӋ
m là các sinh vұ
t chӑn lӑFÿ{LNKLFyWK
Ӈÿѭ
ӧc sӱdөQJQKѭOjFiF
ҩ
t
trong thí nghiӋ
Pÿ
Ӈ[iFÿ
ӏ
nh sӵhiӋ
n diӋ
n hoһ
c nӗQJÿ
ӝcác chҩ
t ô nhiӉ
m.
1.2.2. Cơởsử
sdụng sinh vật làm chỉthịmơi ờng.
trƣ
Thành phҫ
n lồi cӫa mơt quҫ
n xã sinh vұ
Wÿѭ

ӧc xác ÿӏ
nh bӣi các yӃ
u tӕ
P{L
ӡng.
WUѭ
Tҩ
t cҧFiFӇ
Fѫ
sӕQJ
WK
Ӆ
uÿ
chӏ
X WiF
ӝng cӫaÿ
các yӃ
u tӕmôi
WUѭ
ӡng sӕQJ P{L
ӡQJWUѭ
Qj\ FNJQJ
Ӈbӏҧ
QK
Fy
ӣng
Kѭ
tӯWK
P{L
ӡngWUѭ

xung
TXDQKÿ
һ
c biӋ
t bӏWiFÿ
ӝng bӣi các yӃ
u tӕvұ
t lí hóa hӑc. YӃ
u tӕWiFÿ
ӝng vào
P{LWUѭ
ӡng có thӇcó hay khơng gây hҥ
i cho sinh vұ
WÿyWKuVLQKY
ұ
t này có hay
khơng bӏloҥ
i trӯra khӓi quҫ
n thӇ
, làm nó trӣthành sinh vұ
t chӍthӏP{LWUѭ
ӡng.
HiӇ
u biӃ
t vӅWiFÿ
ӝng cӫa các yӃ
u tӕP{LWUѭ
ӡQJOrQFѫWK
Ӈsӕng có thӇgiúp

[iFÿ
ӏ
QKÿѭ
ӧc sӵcó mһ
t và mӭc ÿӝcó mһ
t cӫ
a nhiӅ
u chҩ
WWURQJP{LWUѭ
ӡng.
1Kѭ
ұ
\Fѫ
Y ӣcho V
viӋ
c sӱdөng sinh vұ
t chӍthӏP{L
ӡngWUѭ
dӵa trên
hiӇ
u biӃ
t cӫDFRQQJѭ
ӡi vӅkhҧQăQJFK
ӕng chӏ
u cӫa sinh vұ
t vӟi các yӃ
u tӕcӫa
ÿL
Ӆ
u kiӋ

n sinh thái (ánh sáng, nhiӋ
Wÿ
ӝ
ÿ
ӝҭ
m, chҩ
t khí, chҩ
t dLQKGѭ
ӥQJ«
Y
ӟi
WiFÿ
ӝng tәng hӧp cӫa chúng.
1.2.3. Tiêu chí lựa chọn.
ViӋ
c lӵa chӑn nhӳng sinh vұ
t chӍthӏphөthuӝc vào cҧnhӳng khía cҥ
nh
thӵc tӃlү
QWtQKORJLF7KHRÿyVLQKY
ұ
t cҧ
nh báo còn phҧ
LÿiS
ӭQJÿѭ
ӧc mӝt
sӕÿL
Ӆ
u kiӋ
n sau: Ĉmÿѭ

ӧFÿ
ӏ
nh loҥ
i rõ ràng; nhiӅ
u dү
n liӋ
u vӅsinh thái cá thӇ
cӫDÿ
ӕLWѭ
ӧng qua thӱnghiӋ
m sinh hӑc; mү
n cҧ
m và có các phҧ
n ӭng әQÿ
ӏ
nh
vӟi chҩ
t gây ô nhiӉ
m hoһ
c hiӇ
u quҧtrong nghiên cӭu, khҧQăQJSKѫLQKL
Ӊ
Pÿ
ӕi

vӟi các chҩ
t gây ơ nhiӉ
m; phân bӕrӝQJYjSKRQJSK~TXDQK
có ý ngKƭD
rӝng vӅsinh thái, kinh tӃ

; trҥ
ng thái khӓe mҥ
nh và không dӉbӏnhiӉ
m bӋ
nh và
kí sinh; dӉbҧ
o quҧ
n trong phịng thí nghiӋ
m, có tính biӃ
n dӏdi truyӅ
n thҩ
p.
1.3.

TỔNG QUAN VỀĐỐI TƢ
ỢNG NGHIÊN CỨU.
1.3.1. Lồi giun sửdụng làm thí nghiệ
m.
a. Giun Qu͇(Perionyx excavatus_Perrier, 1872).
Giun QuӃlà mӝt loҥ
LJLXQÿ
ҩ
t, thuӝFQJjQKJLXQÿ
ӕt (Annelida), trong

lӟS JLXQ
Oligochaeta)[3].
tW WѫGiun
 QuӃcó tên khoa hӑc là Perionyx
excavatus, chi Pheretima, hӑMegascocidae (hӑcӵdү

n), ngành ruӝt khoang.

13