Rèn kĩ năng viết văn miêu tả con vật cho học sinh lớp 4 thông qua phân môn tập làm văn

ĐẠI HỌC ĐÀ
ẴNG
N
TRƯ
ỜNG ẠĐ
I HỌC SƯẠM
PH
KHOA GIÁO DỤC TIỂU HỌC
------------------

Ĉ͉tj
i:

RÈN

KĨ NĂNG
ẾT VĂN
VI MIÊU
ẢCON VẬ
TT

CHO HỌC SINH LỚP 4 THÔNG QUA
PHÂN MÔN TẬP

LÀM

VĂN

Giáo viên
ớng dẫn : hư
ThS. Trần ThịKim Cúc

Sinh viên thực hiệ
n : Trần Trương Thi
Lớp
: 12STH2

Ĉj1
̽ng, tháng 5/2016


LỜI

CAM

ĐOAN

&K~QJW{L[LQFDPÿRDQÿk\OjF{QJW
ӭu cӫa riêng chúng tôi.
Các sӕliӋ
u và kӃ
t quҧnghiên cӭXWURQJÿ
ӅWjLFKѭDW
ӯQJÿѭ
ӧc ai cơng bӕtrong bҩ
t
kì cơng trình nào khác.

Ngѭӡi thӵc hiӋ
n

TRҪ175ѬѪ

NG THI


LỜI CẢM

ƠN

6DXPӝWWKӡLJLDQQJKLrQFӭXFѫVӣ
KӑF7ұS

làm văQ ӣ 7LӇX
tơi ÿm
KӑF
KRjQ WKjQK NKyD OXұQ WӕW

QăQJYLӃWYăQPLrXWҧFRQYұWFKRKӑF
WK{QJTXDSKkQP{
àm

YăQ
´ĈӇFyÿѭӧFNӃWTXҧQj\ErQFҥQK

trị WROӟQ
FӫDQJѭӡLÿmKѭӟQJGүQÿӅWjLQj\
- JLҧQJYLrQ
ThS. Trần Thị

Kim Cúc%rQFҥQKÿy
, %&1NKRD*LiRGөF
7LӇXKӑF

FiFWKҫ\F{J

VLQK WUѭӡQJ
7UҫQ
7LӇX
9ăQ
KӑF
'ѭ 1JX\ӉQ 1Kѭ +ҥQK

FQJ FiF EҥQ VLQK
7LӇX
YLrQ
ÿm
KӑF
NKRD
NK{QJ
*LiR
QJӯQJ
GөF
Wҥ

NLӋQ JL~S ÿӥ ÿӝQJ YLrQ W{L WURQJ TXi
OzQJFKkQWKjQKQKҩW
, W{L[LQJӱLOӡLFҧP
ѫQVkXVҳFQKҩW
ÿӃQ
: *LҧQJYLrQ
ThS.

7UҫQ7Kӏ.LP&~F

%&1NKRD*LiRGөF
7LӇXKӑFFQJ
quý WKҫ\F{JLiR
EҥQWURQJNKRD*LiRGөF
7LӇXKӑF
.

/jPӝWVLQKYLrQEѭӟFÿҫXOjPTXHQY
nghiên cӭXÿ
Ӆtài khoa hӑc, do kiӃ
n
thӭc còn hҥ
n chӃvà cịn nhiӅ
u bӥngӥ, nên sӁkhơng tránh khӓi nhӳng thiӃ
u sót. Tơi
mong nhұ
Qӧ
ÿѭ
c nhӳQJ ÿyQJ JyS
ӫa qTXê
Thҫ
\ EiX
&{
ӇkiӃ
nÿthӭ
Fc cӫa tơi
WURQJOƭQKY
ӵFQj\ÿѭ
ӧc hồn thiӋ
QKѫQ

Sau cùng, tơi xin kính chúc q Thҫ
y Cơ trong Khoa Giáo dөc TiӇ
u hӑ
c thұ
t
dӗ
i dào sӭc khӓ
e và ÿҫ
y niӅ
PWLQÿ
ӇtiӃ
p tөc thӵc hiӋ
n sӭmӋ
QKFDRÿ
ҽ
p cӫ
a mình.
1Jѭ
ӡi thӵc hiӋ
n

TRҪ175ѬѪ1*7+,


MỤC LỤC
MỞĐẦU ................................................................................................................................... 1
1. Lí do chӑ
Qÿ
Ӆtài ..................................................................................................................... 1
2. Lӏ

ch sӱnghiên cӭu vҩ
Qÿ
Ӆ
..................................................................................................... 3
3. Mө
FÿtFKQJKLrQF
ӭu ............................................................................................................. 4
4. Ĉӕ
LWѭ
ӧ
ng nghiên cӭu ............................................................................................................ 4
5. GiҧthuyӃ
t khoa hӑ
c ............................................................................................................... 4
6. NhiӋ
m vөnghiên cӭu và phҥ
m vi nghiên cӭu ..................................................................... 4
7. 3KѭѫQJSKiSQJKLrQF
ӭu ....................................................................................................... 5
8. Cҩ
XWU~Fÿ
Ӆtài......................................................................................................................... 6
NỘI DUNG ............................................................................................................................... 7
CHƯƠNG

1:
Ở LÍCƠ
LUẬNSVỀVIỆC RÈN LUYỆN

KĨ

NĂNG
ẾT VĂN
VI

MIÊU TẢ CON VẬT CHO HỌC SINH LỚP 4 THÔNG QUA PHÂN MÔN TẬP
LÀM VĂN
................................................................................................................................. 7
1.1. Mộ
t sốvấ
n ềchung
đ
vềvăn miêu
ả..............................................................................
t
7
1.1.1. Khái niӋ
m ......................................................................................................................... 7
1.1.1.1. 9ăQPLrXW
ҧ................................................................................................................... 7
1.1.1.2. 9ăQPLrXW
ҧcon vұ
t ...................................................................................................... 8
1.1.2 Ĉһ
FÿL
Ӈ
m............................................................................................................................ 9
9ăQPLrXW
ҧmang tính thơng báo, thҭ
PPƭFK

ӭDÿ
ӵng tình cҧ
m cӫ
DQJѭ
ӡ
i viӃ
t .... 9
9ăQPLrXW
ҧPDQJWtQKVLQKÿ
ӝ
ng và tҥ
o hình .......................................................... 10
1.1.2.3. Ngơn ngӳWURQJYăQPLrXW
ҧ...................................................................................... 12
9ăQPLrXW
ҧmang tính sáng tác................................................................................. 13
1.1.2.5. Tính chân thұ
WWURQJYăQPLrXW
ҧ............................................................................... 15
Ĉ
һ
FÿL
Ӈ
PYăQPLrXW
ҧcon vұ
t.................................................................................... 16
1.2. Phân mơn Tậ
p làm văn ế
trong
ng Việ

t ởTiể
umơn
họ
c ......................................
Ti
20
1.2.1. Vӏ
trí ................................................................................................................................ 20
1.2.2. NhiӋ
m vө........................................................................................................................ 20
1.3. Văn miêu
ảtrong
t chương
ậ
p làm
trình
ởTiể
văn
u họ
c.......................................
T
21


1.3.1. Mө
c tiêu.......................................................................................................................... 21
1.3.2. Khҧ
RViWFKѭѫQJWUuQKViFKJLiRNKRDO
ӟp 4 vӅYăQPLrXW
ҧ...................................... 22

1.3.3. Tҫ
m quan trӑ
ng vӫ
a viӋ
c dҥ
y hӑ
FYăQPLrXW
ҧcon vұ
t ӣTiӇ
u hӑ
c ............................ 27
1.4. ặ
c
Để
m
đi
tâm lí họ
c sinh Tiể
u họ
c với q trình dạ
y họ
c viế
t vănả..........
miêu
27
t
1.4.1. Tri giác............................................................................................................................ 27
7ѭGX\
............................................................................................................................ 28
7ѭ

ӣ
QJWѭ
ӧ
ng .................................................................................................................. 29
1.4.4. Ngôn ngӳ........................................................................................................................ 29
KӃ
t luұ
QFKѭѫQJ
.................................................................................................................... 30

CHƯƠNG 2:
ỞTHỰ
CƠC TIỄ
S N VỀVIỆC RÈN KĨ Ế
NĂNG
T VĂNVI
MIÊU
Ả
T
CON VẬT CHO HỌC SINH LỚP 4 THÔNG QUA PHÂN MƠN TẬP LÀM ....VĂN
31
2.1 Mục đích
ả
o sát............................................................................................................
kh
31
2.2
ố
iĐ
ợng

tư ị
và
a bàn khả
đ o sát ....................................................................................... 31
2.3 Thời gian khả
o sát ........................................................................................................... 31
2.4 Nộ
i dung khả
o sát ............................................................................................................ 31
2.4.1 Nӝ
i dung kháo sát giáo viên........................................................................................... 31
2.4.2 Nӝ
i dung khҧ
o sát hӑ
c sinh ............................................................................................ 31
2.5. Kế
t quảkhả
o sát ............................................................................................................. 32
2.5.1. KӃ
t quҧkhҧ
o sát giáo viên ............................................................................................ 32
2.5.2. KӃ
t quҧkhҧ
o sát hӑ
c sinh.............................................................................................. 41
KӃ
t luұ
QFKѭѫQJ
.................................................................................................................... 49
CHƯƠNGMỘ

3:
T SỐ BIỆN

PHÁP

RÈN KĨ
ẾT NĂNG
VĂN MIÊU
VI
ẢCON T

VẬT CHO HỌC SINH LỚP 4THÔNG QUA PHÂN MÔN TẬP LÀM .........
VĂN
50
3.1. Nguyên tắ
c ềxuấ
đ t các biệ
n pháp rèn luyệ
n kĩ ế
t
năng
nvă
miêu tả
vi
cho HS lớp 4...... 50
3.1.1. Nguyên tҳ
Fÿ
ҧ
m bҧ
o tích cӵc hóa hoҥ

Wÿ
ӝ
ng hӑ
c tұ
p cӫ
a hӑ
c sinh ............................ 50
3.1.2. Nguyên tҳ
Fÿ
ҧ
m bҧ
o mө
c tiêu cӫ
a bài hӑ
c .................................................................. 51
3.1.3. Nguyên tҳ
Fÿ
ҧ
m bҧ
o tính vӯa sӭc và chú ý tӟ
Lÿ
һ
FÿL
Ӈ
m lӭa tuә
i .............................. 51
3.2. Biệ
n pháp rèn luyệ
n kĩ iế
năng

t vănv
ảcon
miêu
vậ
t cho HS
tlớp 4...................... 52
3.2.1. Rèn luyӋ
QNƭQăQJWuPKL
Ӈ
u yêu cҫ
u cӫ
Dÿ
Ӆbài............................................................ 52
3.2.1.1. &iFÿ
ӅYăQPLrXW
ҧcon vұ
WWKѭ
ӡ
ng gһ
p ӣTiӇ
u hӑ
c ................................................. 52


3.2.1.2. Tәchӭc rèn luyӋ
QNƭQăQJWuPKL
Ӈ
u yêu cҫ
Xÿ
Ӆbài. ................................................. 53

3.2.2. Rèn luyӋ
QNƭQăQJTXDQViW
........................................................................................... 56
3.2.2.1. Quan sát....................................................................................................................... 56
3.2.2.2. .ƭQăQJTXDQViW
......................................................................................................... 56
3.2.2.3. Tәchӭc rèn luyӋ
QNƭQăQJTXDQViW
.......................................................................... 58

3.2.3. Rèn luyӋ
QNƭQăQJV
ӱdө
ng tӯngӳYjNƭQăQJV
ӱdө
ng biӋ
n pháp tu tӯWURQJYăQP
tҧcon vұ
t ................................................................................................................................... 62
3.2.3.1. Rèn luyӋ
QNƭQăQJV
ӱdө
ng tӯngӳWURQJYăQPLrXW
ҧcon vұ
t ................................. 62
3.2.3.2. Rèn luyӋ
QNƭQăQJV
ӱdө
ng biӋ
n pháp tu tӯWURQJYăQPLrXW

ҧcon vұ
t ................... 65
3.2.4. Rèn luyӋ
QNƭQăQJWuPêO
ұ
p dàn ý: mӣbài, thân bài, kӃ
t bài ..................................... 66
3.2.4.1. Vai trò cӫ
a viӋ
c lұ
SGjQêWURQJEjLYăQPLrXW
ҧcon vұ
t ......................................... 66

3.2.+ѭ
ӟ
ng dү
n HS tìm ý, lұ
SGjQêWURQJEjLYăQPLrXW
ҧcon vұ
t................................ 67
KӃ
t luұ
QFKѭѫQJ
.................................................................................................................... 73
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
............................................................................................. 74
1. KӃ
t luұ
n................................................................................................................................. 74

2. KiӃ
n nghӏ
.............................................................................................................................. 74
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................................... 76
PHỤLỤC .................................................................................................................................. 2


DANH MỤC VIẾT TẮT

GV

: Giáo viên

HS

: Hӑ
c sinh

HSTH

: Hӑ
c sinh TiӇ
u hӑc

SGK

: Sách giáo khoa

PPDH

3KѭѫQJS
háp dҥ
y hӑc

TLV

: Tұ
SOjPYăQ


DANH

MỤC

CÁC

BẢNG

Bả
ng 1: Nhұ
Q[pWÿiQKJLiF
ӫ
a GV vӅêQJKƭDF
ӫ
a dҥ
y hӑFYăQPLrXW
ҧcon vұ
t
WURQJFKѭѫQJWUuQKG
ҥ

y hӑc TLV ӣTiӇ
u hӑ
c«««««««««««««
... .. 32
Bả
ng 23KѭѫQJWL
Ӌ
n dҥ
y hӑ
c trong các tiӃ
t dҥ
y hӑ
FYăQPLrXW
ҧcon vұ
t«« ... « 33
Bả
ng 3: MӭFÿ
ӝsӱdөQJFiFSKѭѫQJSKiSG
ҥ
y hӑc trong các tiӃ
t dҥ
y hӑFYăQ
miêu tҧcon vұ
t lӟp 4«««««««««««««««««««««« .. «
34
Bả
ng 4: Hình thӭc tәchӭc dҥ
y hӑc trong dҥ
y hӑFYăQPLrXW
ҧcon vұ

««« ... .....35
Bả
ng 5.ƭQăQJYL
Ӄ
WYăQ
miêu tҧӣTiӇ
u hӑc«««««««««««« ... ««35
Bả
ng 6: Nhұ
Q[pWÿiQKJLiP
ӭFÿ
ӝNƭQăQJYL
Ӄ
WYăQPLrXW
ҧcon vұ
t cӫ
a HS lӟp 4« ..36
Bả
ng 7: Nhӳng lӛ
i hӑc sinh mҳ
c phҧ
i khi viӃ
WYăQPLrXW
ҧcon vұ
t«««« ... «
38
Bảng 8: Nhӳng NKyNKăQF
ӫ
a GV trong q trình dҥ
y hӑ

FYăQP
iêu tҧcon vұ
t« ..... 39
Bả
ng 97KiLÿ
ӝhӑFYăQPLrXW
ҧcon vұ
t lӟp 4««««««««««« ... «« 41

Bả
ng 10: Nhұ
n thӭc cӫa hӑ
c sinh vӅbӕcөc cӫDEjLYăQPLrXW
ҧ
«««« ... «
Bả
ng 11:MӭFÿ
ӝnҳ
m kiӃ
n thӭc lí thuyӃ
t cӫ
a HS vӅcách viӃ
t phҫ
n mӣbài trong
YăQPLrXW
ҧcon vұ
t«««««««««««««««««««««« ... «
42
Bả
ng 12:MӭFÿ

ӝnҳ
m kiӃ
n thӭc lí thuyӃ
t cӫ
a HS vӅcách viӃ
t phҫ
n kӃ
t bài trong
YăQPLrXW
ҧcon vұ
t««««««««««««««««««««« ... ««
44

Bả
ng 13: Nӝ
i dung cҫ
n thӵc hiӋ
n cӫ
a hӑFVLQKNKLOjPYăQPLr
ҧcon vұ
t«
... .. 45
Bả
ng 14: Nhӳng khó NKăQF
ӫa HS gһ
p phҧ
i khi hӑFYăQPLrXW
ҧcon vұ
t«« ... ....45
Bả

ng 15: MӭFÿ
ӝsӱdө
ng tài liӋ
u tham khҧ
o và vұ
n dө
ngvào bài viӃ
t cӫ
a hӑ
c sinh... . 46
Bả
ng 16: Cách thӭc ơn tұ
p phân mơn TLV cӫ
D+6ÿ
Ӈchuҭ
n bӏ
kiӇ
m tra hӑ
c kì««« ....47

DANH

MỤC

CÁC

BIỂU

ĐỒ

Biể
u ồđ
1: BiӇ
Xÿ
ӗthӇhiӋ
n sӵcҫ
n thiӃ
t cӫa viӋ
c dҥ
y hӑFYăQPLrXW
ҧcon vұ
t trong
FKѭѫQJWUuQKG
ҥ
y hӑ
c TLV ӣTiӇ
u hӑc.......................................................................... 32
Biể
u ồđ
2: BiӇ
Xÿ
ӗthӇhiӋ
n WKiLÿ
ӝcӫ
a hӑ
FVLQKÿ
ӕ
i vӟi viӋ
c hӑ
c YăQPLrXW

ҧcon vұ
t...4141


MỞĐẦU
1. Lí do chọn ềđ
tài
HiӋ
n nay, ViӋ
W1DPÿDQJEѭ
ӟc vào thӡi kì cơng nghiӋ
p hóa ±hiӋ
Qÿ
ҥ
i hóa, nӅ
n

kinh tӃ- xã hӝ
i ngày càng phát triӇ
n. Cùng vӟL Fѫ
ӝ
L FNJQJ
K
QKѭ
ӭF
ҩ
t WKiFK
ÿ
Qѭ
ӟFÿzLK

ӓi phҧ
i có nhӳQJÿ
ә
i mӟi, ÿһ
c biӋ
t là vӟi giáo dөFÿ
Ӈnhҵ
PÿiS
ӭng nhu
cҫ
u ngày càng cao cӫ
a xã hӝ
i.

Theo tinh thҫ
n cӫDÿ
ҥ
i hӝ
i VI, NghӏquyӃ
W7UXQJѭѫQJ9NKyD
ӏquyӃ
t

Hӝi nghӏ7UXQJѭѫQJ,,NKyD
FNJQJQKѭ
ӏquyӃ
WĈ
ҥ
i hӝLĈ
ҧ

ng lҫ
n thӭ

9, nӝ
LGXQJÿ
ә
i mӟi giáo dө
Fÿѭ
ӧc thӵc hiӋ
QWKHRSKѭѫQJFKkP³J
өc là quӕc
ViFKKjQJÿ
ҫ
X´*LiRG
ө
c là nhân tӕquan trӑng nhҩ
t, Ojÿ
ӝng lӵc mөc tiêu cho sӵ

phát triӇ
n bӅ
n vӳng cӫa xã hӝ
L7KHRÿL
Ӆ
u 28, Luұ
t giáo dөF ³3KѭѫQ
giáo dө
c phҧ
i phát huy tính tích cӵc, tӵgiác, chӫÿӝ
ng, sáng tҥ

o cho hӑ
c sinh, phù
hӧp vӟLÿ
һ
FÿL
Ӈ
m cӫ
a tӯng lӟp, mơn hӑc, bӗLGѭ
ӥQJSKѭѫQJSKiSW
ӵhӑc, khҧQăQJ
làm viӋ
c theo nhóm, rèn luyӋ
n kӻQăQJY
ұ
n dө
ng kiӃ
n thӭc vào thӵc tiӉ
QWiFÿ
ӝ
ng
ÿ
Ӄ
n tình cҧ
PÿHPO
ҥ
i niӅ
m vui, hӭng thú cho hӑFVLQK´'Rÿyÿ
әi mӟi giáo dө
c là
vҩ

Q
Ӆÿ
có tính cҩ
p bách và cҫ
n thiӃ
t trong sӵnghiӋ
p giҧ
ng dҥ
y và hӑc tұ
p nhҵ
m
QkQJFDRWUuQKÿ
ӝGkQWUtÿjRW
ҥ
o nhân lӵc, bӗLGѭ
ӥQJQKkQWjLFKRÿ
ҩ
WQѭ
ӟc. Trong
hӋthӕ
ng giáo dөc quӕc dân, bұ
c tiӇ
u hӑFÿyQJYDLWUzOjWL
Ӆ
Qÿ
Ӆ
, nӅ
n tҧ
ng. Vì vұ
y,

phҧ
i chú trӑQJ FKăP OR KuQKӳng
WKjQK
tri thӭF EDQ
FKR
ҫ
X ÿ~QJ
ÿ
FiF
ҳ
n,
HP
ÿ
vӳng chҳ
c ÿӇOjPFѫV
ӣcho nhӳng bұ
c hӑFFDRKѫQJySSK
ҫ
n phát triӇ
Qÿ
ҥ
Rÿ
ӭc, trí
tuӋ
KuQKWKjQKQKkQFiFKFRQQJѭ
ӡi mӟi.
7URQJFKѭѫQJWUuQKWL
Ӈ
u hӑ

c, mơn TiӃ
ng ViӋ
t là mӝt trong nhӳng mơn chính.
Dҥ
y TiӃ
ng ViӋ
t ӣtiӇ
u hӑc nhҵ
m trang bӏcho hӑc sinh kӻQăQJV
ӱdөng tiӃ
ng ViӋ
t
thành thҥ
Rÿ
Ӈcác em sӱdөng trong hӑ
c tұ
p, giao tiӃ
p; cung cҩ
p cho các em nhӳng

hiӇ
u biӃ
t phong phú vӅtiӃ
ng ViӋ
t, mӣmang kiӃ
n thӭc vӅtӵnhiên, xã hӝ
LYăQKy
cӫa dân tӝc ViӋ
W1DPYjQѭ
ӟc ngồi. Mơn TiӃ

ng ViӋ
t gӗm có bҧ
y phân mơn, mӛ
i
phân mơn có mӝt vai trị và nhiӋ
m vөNKiFQKDXQKѭQJFyP
ӕi quan hӋchһ
t chӁ
,
tích hӧp vӟi nhau.
Phân môn Tұ
SOjPYăQ7/9
FyQKL
Ӌ
m vөrèn cho HS các kӻQăQJV
ҧ
n sinh

ngôn bҧ
n; sӱdө
ng và hoàn thiӋ
n mӝt cách tәng hӧp các kiӃ
n thӭFYjNƭQăQJ
iӃ
ng
1


ViӋ
t mà các phân môn TiӃ

ng ViӋ
WNKiFÿmKuQKWKjQKĈk\

chҩ
t tәng hӧp, sáng tҥ
o, thӵc hành, thӇhiӋ
Q
ұ
mÿdҩ
uҩ
n cá nhân. TLV, viӃ
W YăQ
KjQKYăQOjFiLÿtFKFX
ӕi cùng cao nhҩ
t cӫ
a viӋ
c hӑ
c môn TiӃ
ng ViӋ
WĈ
ӕi vӟi HS
tiӇ
u hӑc, biӃ
W QyLӃ
W
ÿ~QJ
úng,
ÿ diӉ
Q
ҥ

YL
tÿ
mҥ
ch lҥ
F ÿmӇ
NKy
nói, viӃ
t hay,
Ĉ có

cҧ
m xúc, giàu hình ҧ
nh lҥ
L NKyӅ
u.
KѫQ
Cái khóQKL
ҩ
\ FKtQK Oj
ӫ
a phân
FiL ÿ
P{Q 7/9
ӓL
ÿzL
QJѭ
ӡi hӑc cҫ
Kn diӉ
Q
ҥ

tÿ
tӟi. Tӯÿy FiF
ӧc mӣ
HP
rӝ
ng vӕ
ÿѭ
n
sӕng, rèn luyӋ
Q Wѭӗ
L
GX\
ӥ
Gѭ
ng tâm E
hӗ
n, cҧ
m xúc, thҭ
m mӻ
, hình thành nhân
cách.
Ӣ TiӇ
u hӑFYăQPLrXW
ҧchiӃ
m khá nhiӅ
u thӡLOѭ
ӧng trong các thӇloҥ
i Tұ
p

OjPYăQ1JD\W
ӯlӟp 2, FiFHPÿmÿѭ
ӧc làm quen vӟi loҥ
LYăQQj\NKL
ӧc tұ
p

quan sát và trҧlӡi câu hӓ
i. Lên lӟp 4, 5 các em phҧ
i hiӇ
u thӃnàROjYăQPLrX
ҧ
, biӃ
t
quan sát, tìm ý, lұ
p dàn ý, viӃ
WÿR
ҥ
QYăQYjOLrQN
Ӄ
WÿR
ҥ
QYăQWKjQKP
ӝt bài YăQY
ӟi
các loҥ
LYăQQKѭPLrXW
ҧÿ
ӗvұ
t, cây cӕi, con vұ

t, tҧQJѭ
ӡi, tҧcҧ
QKĈ
һ
c biӋ
t, ӣlӟp

4, YăQPLrXW
ҧcó 30 tiӃ
t, chiӃ
m khoҧ
ng 50% thӡLOѭ
ӧng toàn bӝFKѭѫQJWUuQK
ұ
p

OjPYăQ9ăQ
ҧÿѭ
ӧc chiaPLrXW
thành các kiӇ
XEjLNKiFQKDXFăQ
ӭvào các ÿ
ӕ
i

Wѭ
ӧng miêu tҧ
. Tҩ
t cҧÿ
Ӆ

u là nhӳng chӫÿӅkhá gҫ
QJNJLQKѭQJNK
ҧQăQJWUuQK

diӉ
Qÿ
ҥ
t vҩ
Qÿ
Ӆthơng qua nói và viӃ
Wÿ
ӕi vӟi nhiӅ
u em cịn nhiӅ
XNKyNKăQ
Ӌ
c

cҧ
m nhұ
QFiLKD\FiLÿ
ҽ
p trong các EjLYăQEjLWKѫFiFHP
Ӆ
u lúng túng. Vì
vұ
y, hӑFVLQKWKѭ
ӡng có cҧ
m giác sӧNKLOjPYăQ

ĈӕLYӟL+6OӟSÿӇYLӃWÿѭӧFPӝWE

PLrXWҧFRQ
YұWWKuKӑFVLQKFҫQSKҧLFy
nhLӅXNƭQăQJ&KҷQJKҥ

ViWVӁOjFѫVӣJL~S FKRFiFHPWuP
n
ÿѭ

KD\ÿӝFÿiR«.K{QJQKӳQJYұ\
KӑFVLQKSKҧLWKӇKLӋQÿ

\rXWKѭѫQJÿӕLYӟLFRQYұWÿy9uWKӃ
, YLӋFUqQNƭQăQJY
LӃWYăQPLrXWҧ

KӑFVLQKÿӇFiFHPFyWKӇOjPÿѭӧFPӝW
7KӃ QKѭQJ

WURQJWKӵFWӃGҥ\YjKӑFYăQPLrXWҧF

YjKҥQFKӃ+ҫXKӃWFiFJLiRYLrQFKѭD
KRһF

NK{QJFyVӵViQJWҥRWURQJNKLiSGөQJ

QKLӅXEjLOjPFӫDKӑFVLQKFKѭDÿҥW\r

2

;XҩWSKiWWӯWҫPTXDQWUӑQJFӫDYLӋF
QyLFKXQJYj

PLrXWҧ
FRQYұWOӟS
nói riêng FӫDSKkQP{Q7ұSOjPYăQӣ

GRQrXWUrQFK~QJW{LOӵDFKӑQ
YҩQ
ÿӅ³
Rèn NƭQăQJYL͇WYăQPLr

K͕FVLQKOͣS
thơng qua phân mơn T̵SOjPYăQ
´
OjPÿ͉WjLQJKLrQ
2. Lị
ch sửnghiên cứu vấn ềđ
3KkQP{Q7/9ÿѭ
ӧc chia thành nhiӅ
u kiӇ
u bài khác nhau, mӛi kiӇ
u bài có vӏ
trí và vai trị nhҩ
Wÿ
ӏ
nh trong viӋ
c cung cҩ
p kiӃ

n thӭFFKRFiFHPĈ
ӕ
i vӟi phân môn
TLV ӣtiӇ
u hӑFYăQPLrXW
ҧcon vұ
t có vӏWUtÿ
һ
c biӋ
t quan trӑng. Thӵc tӃ
, hiӋ
n nay

có rҩ
t nhiӅ
u nhà giáo dөFÿmWL
Ӄ
n hành các cơng trình nghiên cӭXUqQNƭQăQ
YăQWURQJÿyFyYăQPLrXW
ҧ
ÿ
Ӈnâng cao chҩ
WOѭ
ӧQJEjLYăQFKR+6

Trong các tài liӋ
X³%
ӗLGѭ
ӥng giiRYLrQ´1;%*'
±2004, 2005, 

ÿm

ÿ
Ӆcұ
S
Ӄ
nÿmӝ
t sӕyêu cҫ
X FѫFѫE
ҧ
n vӅkiӃ
n thӭF Nƭ QăQJ
ҫ
n phҧ
i Pj
nҳ
m +6 F
ÿѭ
ӧF WURQJ SKkQ P{Q
Ӆxuҩ
t các
7/9
biӋ
n pháp4XD
dҥ
y hӑ
c ÿy
TLV theo
ÿ nӝ
i

GXQJNKiÿDG
ҥ
ng và phong phú cho GV tiӇ
u hӑ
c.

Cuӕ
Q³5qQNƭQăQJV
ӱdөng tiӃ
ng ViӋ
W´JLiRWUuQKÿjR
ҥ
o giáo viên tiӇ
u
hӑ
c hӋFDRÿ
ҷ
QJVѭSK
ҥ
PYjVѭSK
ҥ
m 12/2) cӫa Tác giҧĈjR1J
ӑ
c ±NguyӉ
QĈăQJ
1LQKÿmÿѭDUDFiFKF
ҧ
m thөYăQE
ҧ
n cho HS. [6]

Cuӕ
Q ³ 3KѭѫQJ
ҥ
y hӑ
c TiӃ
SKiS
ng ViӋ
t ӣG
tiӇ
u hӑF´ WjL
Ӌ
X ÿjR
ҥ
o giáo
OLW

viên - 2007 cӫ
a Bӝ*' Yjӵ
Ĉ7

án phát triӇ
G
n GV tiӇ
u hӑF ÿm ҥ
ELrQ
n các
VR

P{ÿXQ WURQJ ÿyng
Fy

pháp QrX
dҥ
y hӑF
UD
FNJQJ
FiF
QKѭ
SKѭѫ
ҥ
y hӑ
TX\
c
WU

SKkQP{Q7/9WKHRFKѭѫQJWUuQKViFKJLi
ӣtiӇ
u hӑc. [7]
Cuӕ
Q³'
ҥ
\YăQFKRK
ӑc sinh tiӇ
u hӑF´1;%*'
-1997), tác giҧHoàng
+zD%uQKÿmFyQK
ӳQJÿ
Ӆxuҩ
t giúp GV tiӇ
u hӑFÿ
ӇKѭ

ӟng dү
n HS cҧ
m nhұ
Qÿѭ
ӧc
FiLKD\FiLÿ
ҽ
p cӫ
a tác phҭ
PYăQK
ӑc.[2]

Cuӕ
Q³9ăQPLrXW
ҧYjSKѭѫQJSKiSG
ҥ
y hӑFYăQPLrXW
ҧӣtiӇ
u hӑ
F´1Kj

xuҩ
t bҧ
n Giáo dөc - 1996), tác giҧNguyӉ
Q7Utÿmÿ
Ӆcұ
Sÿ
Ӄ
n cách dҥ
\YăQPLrX

ҧ
WURQJFKѭѫQJWUuQK7L
Ӈ
u hӑ
c. Trong các tài liӋ
XWUrQÿk\FiF
tác giҧÿmÿ
Ӆcұ
Sÿ
Ӄ
n
vҩ
Qÿ
Ӆdҥ
y hӑ
FSKkQP{Q7/9WUrQSKѭѫQJGL
Ӌ
n vӏtrí, nhiӋ
m vө, nӝ
i dung FKѭѫQJ

WUuQKSKѭѫQJSKiSG
ҥ
y hӑFQyLFKXQJYjYăQPLrXW
ҧQyLULrQJQKѭQJ
nghiên cӭu viӋ
c rèn kӻQăQJYL
Ӄ
WYăQPLrXW
ҧӣmӝt khӕ

i lӟp cөthӇ
. [10]
3


Bên cҥ
nh nhӳng cuӕn sách trên, nói vӅvҩ
Qÿ
ӅviӃ
WYăQPLrXW
ҧ
ÿ
һ
c biӋ
t là
UqQNƭQăQJV
ӱdөng tӯngӳcho hӑ
c sinh tiӇ
u hӑ
c trong dҥ
y hӑ
FYăQPLrXW
ҧcon vұ
t
ÿmFyP
ӝ
t sӕFiFÿ
Ӆtài nghiên cӭXOLrQTXDQQKѭVDX
-

1ăPF{JLiRĈ
һ
ng Thӏ6yQJWUѭ
ӡng TiӇ
u hӑc NguyӉ
Q'XĈ
ӗ
ng

1DLÿmÿѭDUDViQJNL
Ӄ
n kinh nghiӋ
m vӟLÿ
ӅWjL³5qQNƭQăQJOjP
ҧcho
hӑ
c sinh lӟp Bӕ
Q´
. [9]
-

1ăP69ĈLQK7K
ӏYӃ
QĈ
ҥ
i hӑc Tây Bҳ
c ±6ѫQ/DÿmQJKL
ӭu

ÿ

ӅWjL³0
ӝ
t sӕbiӋ
n pháp rèn kӻQăQJOjPYăQPLrXW
ҧcho hӑ
c sinh lӟS7Uѭ
ӡng
TiӇ
u hӑF7ѭ
ӡng Hҥ- HuyӋ
n Phù Yên - TӍ
QK6ѫQ/D´
[14]
Chúng tôi nhұ
n thҩ
\FiFÿ
Ӆtài nghiên cӭu trên chӫyӃ
Xÿ
Ӆcұ
Sÿ
Ӄ
n vҩ
Qÿ
Ӆ

UqQNƭQăQJOjPYăQPLrXW
ҧcho hӑFVLQKPjFKѭDFyÿ
Ӆtài nào bàn luұ
n vӅUqQNƭ

QăQJYL
Ӄ
WYăQPLrXW
ҧcon vұ
t mӝt cách cөthӇcho hӑc sinh lӟS7X\QKLr
nhӳng tài liӋ
XTXêJLiÿ
Ӈchúng tôi tham khҧ
o khi thӵc hiӋ
Qÿ
Ӆtài này.
3. Mục

đích ứu
nghiên

c

Nghiên cӭXÿ
Ӆtài này, chúng tơi tìm hiӇ
u thӵc trҥ
ng viӋ
c dҥ
y và hӑ
c viӃ
WYăQ

miêu tҧcon vұ
t. TӯÿyÿѭDU
a mӝ

t sӕbiӋ
n pháp giúp cho viӋ
FUqQNƭQăQJ
Ӄ
WYăQ
miêu tҧcon vұ
t cho hӑc sinh lӟSÿ
ҥ
Wÿѭ
ӧc hiӋ
u quҧKѫQ
4. Đố
i ợtư
ng nghiên cứu
Quá trình dҥ
y hӑc viӃ
WYăQPLrXW
ҧcon vұ
t lӟp 4.
5. Giảthuyế
t khoa học

7URQJ TXi WUuQK Q͇X
Gҥ\
*9
KӑF
QҳP
7/9
t
YӳQJ

WKX\ӃW
ӣO
OӟS
YӅ


PLrXWҧÿӗQJWKӡLWәFKӭFUqQOX\ӋQNƭ

PӝWFiFKNKRDKӑF KӋWKӕQJSKKӧS
thì VӁQkQJFDR
Y
OѭӧQJGҥ\
- KӑF7/9ӣ7LӇXKӑF
6. Nhiệ
m vụnghiên cứu và phạm vi nghiên cứu
6.1 Nhi͏
m vͭnghiên cͱu
- Nghiên cӭu mӝt sӕvҩ
Qÿ
Ӆlí luұ
n vӅdҥ
y hӑc viӃ
WYăQPLrXW
ҧcon vұ
t ӣTiӇ
u
hӑ
c.

4

- Khҧ
o sát thӵc trҥ
ng viӋ
c dҥ
y hӑ
c viӃ
WYăQPLrXW
ҧcon vұ
t ӣmӝ
t sӕWUѭ
ӡng tiӇ
u
hӑ
FWUrQÿ
ӏ
a bàn thành phӕĈj1
ҹ
ng.
- ĈӅxuҩ
t biӋ
n pháp rèn luyӋ
QNƭQ
ăQJYL
Ӄ
WYăQPLrXW
ҧcon vұ
t cho hӑ
c sinh lӟp

4 ӣmӝt sӕWUѭ
ӡng tiӇ
u hӑ
FWUrQÿ
ӏ
a bàn thành phӕĈj1
ҹ
ng.

- Trong các nhiӋ
m vөtrên thì nhiӋ
m vөÿ
Ӆxuҩ
t biӋ
n pháp rèn luyӋ
QNƭQăQJ
Ӄ
t
YăQPLrXW
ҧcon vұ
t cho hӑc sinh lӟp 4 ӣmӝt sӕWUѭ
ӡng tiӇ
u hӑFWUrQÿ
ӏ
a bàn thành
phӕĈj1
ҹ
ng là nhiӋ
m vөchӫyӃ
u.

6.2 Ph̩m vi nghiên cͱu
- Chúng tôi tұ
p trung nghiên cӭu quá trình dҥ
y hӑc viӃ
WYăQPLrXW
ҧcon vұ
t và
EjLYăQYL
Ӄ
t con vұ
t cӫa hӑc sinh lӟp 4 tҥ
LWUѭ
ӡng TiӇ
u hӑFWUrQÿ
ӏ
a bàn thành phӕ
Ĉj
ҹ
QJ
1
Oj
ӡng TH
WUѭ
Trҫ
Q 9ăQӡ
'ѭ
ng TH NguyӉ
WUѭ
Q 1Kѭ
ҥ

QK
+ӡngWUѭ
TH
NguyӉ
Q9ăQ7U
ӛi.
7. Phương

pháp
ứu

nghiên

c

7.1. 3K˱˯QJ
pháp nghiên cͱu tài li͏
u
Nghiên cӭu mӝt sӕcơng trình nghiên cӭu, tài liӋ
u, giáo trình, sách báo có
liên quan vӅvҩ
Qÿ
Ӆrèn luyӋ
QNƭQăQJYL
Ӄ
WYăQPLrXW
ҧcon vұ
t cӫa hӑc sinh tiӇ
u
hӑc.

7.2. 3K˱˯QJ
pháp nghiên cͱu b̹ng anket
Ĉѭ
ӧc tiӃ
QKjQKGѭ
ӟi các hình thӭc dùng phiӃ
uÿ
iӅ
u tra, trao ÿә
i trӵc tiӃ
p vӟi
GV và HS, tiӃ
t dҥ
y hӑc Tұ
SOjPYăQW
ҧcon vұ
t ӣtrѭӡng tiӇ
u hӑ
c ÿӇtìm hiӇ
u các
hình thӭc và PPDH cӫ
a GV ÿ
ӇWKăP Gz
Ӄ
n trênê
GV NL
và HS tҥ
L FiF
ӡng WUѭ
khҧ

o sát và thӵc nghiӋ
m.
7.3. 3K˱˯QJ
SKiSTXDQViWV˱SK
̩m

Quan sát HS trong giӡTұ
SOjPYăQÿ
Ӈtìm hiӇ
u vӅthӵc trҥ
QJNƭQăQJ
Ӄ
t

YăQPLrXW
ҧcon vұ
t cӫa HS hiӋ
QQD\YjNKyNKăQF
ӫa GV khi dҥ
y hӑFYăQPLr
tҧcon vұ
t cho HS.
7.4 . 3K˱˯QJSKiSQJKLrQF
ͱu s̫n pẖm ho̩
Wÿ
͡ng

Nghiên cӭu các sҧ
n phҭ
m hoҥ

Wÿ
ӝng cӫD+6QKѭFiFKFiFHP
ӱdөng tӯngӳ
ÿ
Ӈtrҧlӡi, diӉ
Qÿ
ҥ
t; cách các em trҧlӡi trong phiӃ
u khҧ
o sát. Tӯÿy[iFÿ
ӏ
QKÿѭ
ӧc
khҧQăQJYL
Ӄ
WYăQPLrXW
ҧcon vұ
t cӫa ciFHP+ѫQQ
ӳa, thông qua nghiên cӭu sҧ
n
5


phҭ
m hoҥ
Wÿ
ӝ
ng cӫ
a GV cho phép ta dӵDYjRWUuQKÿ
ӝnghiӋ

p vө, PPDH cӫD*9ÿ
Ӈ
ÿ
Ӆxuҩ
t các biӋ
n pháp hiӋ
u quҧ
.
8. Cấ
u

trúc
ềtài

đ

Ngoài phҫ
n mӣÿҫ
u và phҫ
n kӃ
t luұ
Qÿ
ӅWjLÿѭ
ӧc triӇ
n khai phҫ
n nӝi dung vӟi
FKѭѫQJF
өthӇQKѭVDX
&KѭѫQJ&ѫV
ӣlí luұ

n vӅviӋ
FUqQNƭQăQJYL
Ӄ
WYăQPLrXW
ҧcon vұ
t cho hӑ
c
sinh lӟp 4.
&KѭѫQJ&ѫV
ӣthӵc tiӉ
n vӅviӋ
FUqQNƭQăQJYL
Ӄ
WYăQ
ҧcon
PLrXW
vұ
t cho
hӑ
c sinh lӟp 4 ӣmӝt sӕWUѭ
ӡng tiӇ
u hӑFWUrQÿ
ӏ
a bàn Thành phӕĈj1
ҹ
ng.
&KѭѫQJ
3: Mӝt sӕbiӋ
QSKiSUqQNƭQăQJYL
Ӄ

WYăQPLrXW
ҧcon vұ
t cho hӑ
c sinh
lӟp 4 thông qua phân môn Tұ
SOjPYăQ

6


NỘI DUNG
CHƯƠNG

1:
Ở LÍCƠ
LUẬNSVỀVIỆC RÈN LUYỆN

KĨ

NĂNG
ẾT VĂN
VI

MIÊU TẢCON VẬT CHO HỌC SINH LỚP 4
1.1. Một sốvấn ềđ
chung vềvăn

miêu
tả

1.1.1 Khái ni͏
m
1.1.1.1 9ăQPLrXW
ҧ

TӯÿL
Ӈ
n TiӃ
ng ViӋ
t do Hồng Phê chӫELrQ
ӏ
QK
ÿQJKƭD
ҧlà dùng
 ³0LrX
ngơn ngӳhoһ
c mӝ
WSKѭѫQJWL
Ӌ
n nghӋthuұ
WQjRÿyOjPFKRQJѭ
ӡi khác có thӇhình
GXQJÿѭ
ӧc cөthӇsӵvұ
t, sӵviӋ
c hoһ
c thӃgiӟi nӝ
i tâm cӫDFRQQJѭ
ӡL´
[8]

Theo nKjYăQ3K
ҥ
m Hә
:" Miêu tҧOjNKLÿ
ӑc nhӳng gì chúng ta biӃ
WQJѭ
ӡi
ÿ
ӑ
FQKѭWK
ҩ
\FiLÿyKL
Ӌ
QUDWUѭ
ӟc mҳ
t mình: mӝ
WFRQQJѭ
ӡi, con vұ
t, mӝt dịng sơng,
QJѭ
ӡLÿ
ӑ
c có thӇQJKHÿѭ
ӧc cҧtiӃ
ng nói, tiӃ
ng kêu, tiӃ
QJQѭ
ӟc chҧ
y, thұ
m chí cịn

ngӱi thҩ
y mùi hôi, mùi sӳDPLQѭ
ӟc hoa hay mùi rêu, mùi ҭ
m mӕ
c...
1KѭQJ
Ӎlà
ÿy
miêu FK
tҧbên ngồi, cịn sӵmiêu tҧbên trong nӳa là miêu tҧtâm
trҥ
ng vui, buӗ
n, yêu, ghét cӫ
DFRQQJѭ
ӡi, con vұ
t và cҧcây cӓ."
7KHRĈjR'X\$QKWURQJ
³+iQ9L
͏
t t͹ÿL
͋
Q´
miêu tҧlà lҩ
y ³QpWY
ͅho̿
c
FkXYăQÿ
͋bi͋
u hi͏
QFKkQW˱

ͣng cͯ
a s͹v̵WUD´
1KuQFKXQJFiFÿ
ӏ
QKQJKƭDÿ
Ӆ
u có
cái nhìn giӕ
ng nhau vӅngôn ngӳmiêu tҧ
: Miêu t̫là dùng ngôn ngͷho̿c m͡
t
SK˱˯QJWL
͏
n ngh͏thu̵
WQjRÿyOjPFKRQJ˱
ͥi khác có th͋KuQKGXQJÿ˱
ͫc cͭth͋s͹
v̵t, s͹vi͏
FFRQQJ˱
ͥi. Mu͙n miêu t̫ÿ͹˯FSK
̫i quan sát, t͝chͱc s̷p x͇
p các chi
ti͇
t theo logíc, l͹a ch͕n tͳngͷFiFKÿ
̿t câu, d͹QJÿR
̩n m͡t cách có ngh͏thu̵
t...
c͙Wÿ
͋làm n͝i b̵t cái th̯
n, cái h͛n cͯDÿ

͙
LW˱
ͫng miêu t̫.[1]
7URQJ YăQ
ҧ
, QJѭ
ӡ
PLrX
i tD NK{QJ
W
ӳ
ÿѭD
ng nhұ
n xét
UD
chung
QK
chung,
nhӳng lӡLÿiQKJLiWU
ӯXWѭ
ӧng vӅsӵvұ
t. VăQPLrXW
ҧlà thӇloҥ
LYăQGQJO
ӡi nói có
hình ҧ
nh và có cҧ
m xúc, phҧ
i vӁra các sӵvұ
t, sӵviӋ

c, hiӋ
QWѭ
ӧQJFRQQJѭ
ӡi bҵ
ng
ngôn ngӳmӝWFiFKU}QpWFKtQK[iFVLQKÿ
ӝng và cөthӇÿ
ӇJL~SFKRQJѭ
ӡi nghe,

QJѭ
ӡLÿ
ӑFQKuQU}FK~QJKuQKGXQJWѭ
ӣQJWѭ
ӧQJÿѭ
ӧFUDFK~QJQKѭÿD
ұ
n
mҳ
t, sӡtұ
n tay. Tuy nhiên, miêu tҧkhông phҧ
i là mӝt bӭc ҧ
nh chө
p lҥ
i hay là mӝ
t
bҧ
n sao chép vөng vӅmà nó là sӵkӃ
t tinh cӫa nhӳng nhұ
n xét tinh tӃ

, nhӳng rung
ÿ
ӝ
ng sâu sҳ
F Pj
ӡi viӃ
QJѭ
W ÿm
ӧP
WKX
ÿѭ
ӧc khiOѭ
quan sát. Bӣi vì trong thӵc tӃ
7


khơng ai tҧÿ
Ӈmà tҧ
PjWKѭ
ӡng tҧÿ
Ӈgӣi gҳ
m nhӳQJVX\QJKƭF
ҧ
m xúc, nhӳng tình
cҧ
m yêu ghét cөthӇcӫDPuQK&iFEjLYăQPLrXW
ҧӣTiӇ
u hӑ
c chӍyêu cҫ
u tҧnhӳng

ÿ
ӕ
L
ӧng
Wѭ
mà các em yêu mӃ
n, u thích. Vì vұ
y, qua bài làm cӫa mình, các em
phҧ
i gӱi gҳ
Pÿѭ
ӧFWuQK\rXWKѭѫQJF
ӫa mình vӟi nhӳng gì mà mình miêu tҧ
.
Miêu tҧOjKzQÿiWK
ӱYjQJÿ
ӕi vӟLFiFWjLQăQJYăQK
ӑc, tҥ
o nên sӭc hҩ
p

dү
n cӫa các tác phҭ
P Yă
n hӑc. Có nhӳng tác phҭ
m có rҩ
t nhiӅ
u chi tiӃ
W QKѭQJ
nhӳng chi tiӃ

WÿyNK{QJÿ
Ӈlҥ
LFKRQJѭ
ӡLÿ
ӑc gì ngồi nhӳng dịng chӳtҿnhҥ
t.

1Jѭ
ӧc lҥ
i, chӍYjL QpW WK{Lӵ
FiF
F ÿm
ҥ
o nên
WjL
W
nhӳngQăQJ
bӭc tranh ÿtFK
phong cҧ
nh, nhӳng bӭFFKkQ GXQJ«WX\
Ӌ
t diӋ
u. Ta thҩ
y qua bài ³ĈqRӝ
%D
L´'

chӍvӟLFkXWKѫ
³/
̷t l̓

RFjQKWKRQJF˯QJLyWK
͙FĈ
̯PÿuDOiOL
͍
u gi͕WV˱˯QJ
JLHR´
Hӗ;XkQ+ѭѫQJÿmY
Ӂmӝt bӭc tranh thұ
WVLQKÿ
ӝng, cөthӇvà hӳu hình.
Sӵmiêu tҧWURQJ YăQ FKѭѫQJ
Ӄriêng so vӟi Fy
sӵmiêu
ѭX
tҧbҵ
ng
WK
màu sҳ
c,
ÿѭ
ӡng nét cӫa hӝi hӑa. Dùng ngôn ngӳYăQFKѭѫQJFyWK
Ӈmiêu tҧsӵvұ
t trong

mӝt q trình vұ
Qÿ
ӝng, có thӇtҧnhӳng thӭY{KuQKQKѭkPWKDQ
Ӄ
QJÿ
ӝng,

KѭѫQJY
ӏ
«KD\WѭWѭ
ӣng, tình cҧ
m thҫ
m kín cӫDFRQQJѭ
ӡi.
Trong cuӝc sӕng, các em gһ
p nhiӅ
X QJѭ
ӡi, nhiӅ
u cҧ
nh vұ
t, con vұ
t khác
QKDXӅ
FK~QJ
u có thӇtrӣWKjQK
ÿ
ӕ
Lӧng
Wѭ
ÿmiêu tҧ
. Mӛ
L
ӕ
L
ÿ ӧQJ
Wѭ Qj\
Ӆ

u có ÿ
nhӳng nét khác nhau. Vì vұ
y, khi miêu tҧ
, các em phҧ
i nҳ
Pÿѭ
ӧc nhӳng nét riêng
khác biӋ
W Qj\
ӇviӃ
t nhӳ
ÿQJ EjL
ӯD
YăQ
PDQJ
һ
F
Y
Ӈ
m
ÿL
ÿ
chung cӫa thӇloҥ
L YăQ
miêu tҧ
, vӯDFyÿѭ
ӧc cái riêng cӫDÿ
ӕ
LWѭ
ӧQJÿѭ

ӧc miêu tҧ
.
1.1.1.2 9ăQPLrXW
ҧcon vұ
t
Ĉӕ
LWѭ
ӧng cӫDYăQPLrXW
ҧcon vұ
t là nhӳng con vұ
t quen thuӝc, gҫ
QJNJLY
ӟi
FiFHPQKѭWUkXEzPqRJjY
ӏ
W«&yNKLFiFHPFK
Ӎcҫ
n tҧmӝt con vұ
t, có khi lҥ
i
phҧ
i tҧcҧbҫ
y, cҧÿjQĈ
Ӈnâng cao NƭQăQJ
có thӇyêu cҫ
u các em tҧnhӳng con vұ
t

mình khơng quan sát trӵc tiӃ
S Pj

ӧc gӧ
ÿѭ
i ra trong mӝ
Wҥ
Q
ÿR YăQ EjL W
chuyӋ
n.
Mӛ
i con vұ
t ÿӅ
u Fyÿ
һ
FÿL
Ӈ
m riêng'RÿyNKLPLrXW
ҧ
, hӑ
c sinh không thӇbӓ

qua nhӳng nét tiêu biӇ
u cӫ
a con vұ
WÿyFNJQJQKѭQK
ӳQJÿ
һ
FWUѭQJFiWK
ӇQKѭPjX
sҳ
c, vóc dáng, tính nӃ

W«

8


Nhӳng con vұ
Wӧ
ÿѭ
c miêu tҧlà nhӳng con vұ
t thân thiӃ
t vӟi các em và có
nhiӅ
u lӧLtFKQrQEjLYăQPLrXW
ҧphҧ
i thӇhiӋ
n sӵFKăPVyFWuQKF
ҧ
m yêu mӃ
n cӫ
a
FiFHPÿ
ӕi vӟi chúng.
1.1.2 Ĉ̿
FÿL
͋
m
9ăQPLrXW
̫mang tính thơng báo, tẖPPƭFK
ͱDÿ
͹ng tình c̫m cͯ

DQJ˱
ͥi
vi͇
t
Dù là tҧmӝt con mèo, mӝt con gà, mӝWFk\EjQJFiQKÿ
ӗng lúa hay mӝt con
QJѭ
ӡL«EDRJL
ӡQJѭ
ӡi viӃ
WFNJQJÿiQKJLiEuQKOX
ұ
n cӫ
a mình. Do vұ
y, tӯng chi tiӃ
t
cӫa EjL YăQ
ҧÿӅ
uPLrX
mang ҩ
QW
ӧ
Wѭ
ng cҧ
m xúc chӫTXDQ
Cành thông´
³
Yj
lá
³

li͍
u´WURQJKDLFkXWKѫF
ӫ
a Hӗ;XkQ+ѭѫQJQrXWUrQPDQJU
ҩ
t rõ dҩ
uҩ
n cá tính cӫ
a
QKjWKѫTXDFiFFKLWL
Ӄ
t vӯa giàu tính tҥ
o hình vӯa giàu sӭc sӕ
ng tiӅ
m tàng: l̷
t l̓
o,
F˯QJLyWK
͙
Fÿ
̯PÿuDJL
͕WV˱˯QJJLHR
Ĉһ
FÿL
Ӈ
PQj\OjPFKRYăQPLrXW
ҧWURQJYăQK
ӑc khác hҷ
QYăQPLrXW

ҧtrong
khoa hӑ
c (sinh hӑ
F
ӏ
a líÿ
hӑc, khҧ
o cәhӑ
F«

ҧtrong7
phân môn Tұ
p làm văQ
FNJQJNKiFK
ҷ
n cách miêu tҧcon vұ
t, cây cӕ
i trong môn Tӵnhiên và Xã hӝi.
Chúng WDKm\ÿ
ӑFKDLÿR
ҥ
QYăQPLrXW
ҧcùng mӝ
WFRQEѭ
ӟm sau và so sánh
sӵkhá biӋ
t giӳa chúng.
ĈR
ҥ
n thӭnhҩ

t trích tӯSGK cӫ
a hӑc sinh:
³7KkQ
ͣm có
E˱
ba ph̯Q
̯
u, ÿ
ng͹c, bͭng. Ph̯
n ng͹c có b͙n cánh, sáu
FKkQ%˱
ͣPED\ÿ˱
ͫc nhͥKDLÿ{LFiQKOjKDLPjQJU
͡ng b̫n. chúng có v̫y ph̭
n
bao phͯQrQNKRRQQJWURQJQK˱FiQKFKX
͛n chu͛Q´
ĈR
ҥ
n thӭhai trích tӯmӝt tác phҭ
PYăQK
ӑc cӫD9NJ7~1DP
³1JRjLJL
ͥh͕c, chúng tơi tha tẖn ͧbͥsông b̷WE˱
ͣm. Chao ôi, nhͷng
FRQ
ͣP
E˱
ͯÿ
KuQK GiQJ

ͯs̷c màu. Con
ÿ xanh bi͇
F SKD ÿHQ
nhung bay
QK˱

loang lống. Con vàng s̳m nhi͉
u hình m̿t nguy͏
WYHQFiQKFyUă
ͫn

lͥÿͥQK˱ WU{L
̷QJ
WURQJ
FRQ
ͣm qu̩Q
to
E˱
b̹QJ KDL EjQ
ͥi lͣn, WD\
màu
QJ

nâu x͑
Q Fy KuQK
̷t tròn v̓ÿ{L
dͷtͫQ
Pͣm%˱
tr̷QJ ED\ WKHR ÿjQ

hoa n̷ng. Lo̩Lͣ
E˱
m nh͗ÿHQ
͓
t,là N
là theo chi͉
u gió, h͏
W QK˱ WjQ
ͯa
WK
nhͷQJÿiPÿ
͙WQ˱˯QJ&zQONJE˱
ͣPYjQJW˱˯L[LQK[LQKF
ͯa nhͷQJY˱
ͥn rau thì
rͭt rè, nhút nhát, ch̻ng bao giͥGiPED\UDÿ
͇
n bͥV{QJ´
9


Ta thҩ
y ӣÿR
ҥ
QQJѭ
ӡi viӃ
t gҥ
t bӓhҷ
n cҧ
m xúc riêng. Các chi tiӃ

t hiӋ
n ra
FKtQK[iFQKѭQJWK
ұ
t lҥ
nh lùng. Còn ӣÿR
ҥ
n thӭ2 ngay tӯÿR
ҥ
Qÿ
ҫ
u miêu tҧ
, tình
cҧ
m cӫDQJѭ
ӡi viӃ
Wÿmÿѭ
ӧF[iFÿ
ӏ
QKĈyOjV
ӵu thích, say mê, sӵgҳ
n bó, hịa

quyӋ
n tâm hӗn cӫ
a tác giҧÿӕ
i vӟLWKLrQQKLrQ&KtQKYuÿ
Ӆ
XQj\Pjÿ
ӑaQYăQWU

ӣ
nên VLQKÿ
ӝ
ng và hҩ
p dү
QKѫQ
9ăQPLrXW
̫PDQJWtQKVLQKÿ
͡ng và t̩
o hình

Ĉk\OjP
ӝWÿ
һ
FÿL
Ӈ
m nә
i bұ
t cӫDYăQPLrXW
ҧ
0*RUNLÿmFyO
ҫ
n phân tích:

Dùng tӯÿӇ³W{ÿL
Ӈ
P´FKRQJѭ
ӡi và vұ
t là mӝt viӋ
c. TҧhӑmӝWFiFKVLQKÿ

ӝ
ng, cө
thӇÿӃ
n nӛ
LQJѭ
ӡi ta muӕn lҩ
y tay sӡQKѭQJѭ
ӡLWDWKѭ
ӡng muӕ
n sӡmó các nhân
vұ
t trong Chi͇
n tranh và hịa bình cӫa Lép Tơn-[W{LÿyOjP
ӝ
t viӋ
c khác.
Mӝ
WEjLYăQPLrXW
ҧÿѭ
ӧFFRLOjVLQKÿ
ӝng, tҥ
o hình khi các sӵvұ
Wÿ
ӗvұ
t,

phong cҧ
QKFRQQJѭ
ӡL«WURQJEjLYăQKL
Ӌ

n lên qua tӯng câu, tӯQJGzQJQKѭ
cuӝ
c sӕng thӵFWѭ
ӣng có thӇcҫ
m nҳ
Pÿѭ
ӧc, có thӇnhìn ngҳ
m hay sӡPyÿѭ
ӧFQKѭ
cách nói cӫ
a Gorki. Trong Nhͷng chi͇
c̭
P̭
tÿcӫa NguyӉ
Q 7XkQ
ҥ
n miêu ÿR
tҧ
QJѭ
ӡLÿ
ҫ
y tӟJLjJiQKQѭ
ӟc tӯtrên chùa vӅlàng là mӝWÿR
ҥ
QYăQPLrXW
ҧgiàu chҩ
t
tҥ
RKuQKĈR
ҥ

QQj\QKjYăQGQJtWO
ӡi lӁ
, ít chi tiӃ
WQKѭQJV
ӭc gӧi cҧ
m trong tâm
Wѭ
ӣQJQJѭ
ӡLÿ
ӑc lҥ
i lӟn.

³7UrQFRQÿ˱
ͥQJÿ
̭t cát khô, n͛
LQ˱
ͣFWUzQJWUjQKWKHRE
ͣc chân mau cͯa
QJ˱
ͥLÿ
̯
y tͣJLjÿiQKU
͗xu͙ng m̿
Wÿ˱
ͥng nhͷQJKuQKQJ{LVDR˱
ͣt và th̳m màu.
NhͷQJKuQKVDR˱
ͣt n͙i nhau trên m͡
WTXmQJÿ˱
ͥng dài ngo̹QQJRqRQK˱O

͙LÿLF
ͯ
a
ORjLEzViW´
&K~QJWDFNJQJFyWK
ӇÿӑFÿѭ
ӧc nhiӅ
u tác phҭ
m hay trong các kiӋ
t tác cӫ
a các
ngòi bút miêu tҧbұ
c thҫ
\QKѭ1JX\
Ӊ
n Du, Hӗ;XkQ+ѭѫQJ1JX\
Ӊ
n KhuyӃ
Q«
Làm nên sӵVLQKÿ
ӝng, tҥ
o hình cӫ
DYăQPLrXW
ҧlà nhӳng chi tiӃ
t sӕng, gây

ҩ
QWѭ
ӧQJ«1K
ӳng chi tiӃ

WPjNKLWDWѭ
ӟc bӓFK~QJÿLEjLYăQP
ҧsӁtrӣnên
mӡnhҥ
t. Ta thӱxem bài tҧNhͷQJFiQKE˱
ͣm bên bͥsơng sӁQKѭWK
Ӄnào khi bӏ

[yDÿLFiFFKLWL
Ӄ
t QKѭ
tha tẖn ͧbͥV{QJÿHQQK˱QKXQJED\
͉
u

hình m̿t nguy͏
WYHQFiQKFyUăQJF˱DO˱
ͫn lͥÿͥQK˱E˯LWURQJQ
̷
QJOtXUtX
hoa n̷
ng, là là theo chi͉
u gió,h͏
WQK˱WjQWKDQF
ͯ
a nhͷQJÿiPÿ
͙WQ˱˯QJ«"
Bài
YăQV
ӁWUѫUDE

ӝ[ѭѫQJNK{Ĉ
ӑ
c QyWѭ
ӣQJQKѭE
ҳ
t gһ
p nөFѭ
ӡi nhӧt nhҥ
t cӫa mӝ
t
10


QJѭ
ӡLNK{QJFzQVLQKNKt7X\QKLrQFNJQJ
ҫ
QFK~êWUiQKNKX\QK
ӟQJQJѭ
ӧc lҥ
i
OjÿѭDTXiQKL
Ӆ
u chi tiӃ
WYjREjLYăQPLrXW
ҧOjPFKREjLYăQWU
ӣQrQUѭ
ӡm rà. Cҫ
n

phҧ

i biӃ
t gҥ
t bӓcác chi tiӃ
t thӯa, khơng có sӭc gӧi tҧhay gӧi cҧ
Pÿ
ӇFKREjLY
miêu tҧvӯa gӑ
n mà vӯa giàu chҩ
t tҥ
o hình. ĈӇÿҥ
Wÿѭ
ӧFÿL
Ӆ
XÿyQJѭ
ӡi viӃ
t cҫ
n có
vӕ
n sӕ
ng. Ĉy FKtQK
ӯsӵquan
Oj
sát cuӝ
Wc sӕ
ng cӫD QJѭ
ӡi viӃ
t, tӯnhӳng kinh
nghiӋ
m cӫ
a bҧ

n thân. Có bҳ
t nguӗn tӯtrong thӵc tӃ
, có thai nghén trong kinh
nghiӋ
PWKuEjLYăQP
ӟi có thӇVLQKÿ
ӝng, linh hoҥ
t và có tính tҥ
o hình.
Trong miêu tҧQJѭ
ӡi ta hay sӱdөng biӋ
n pháp so sánh và nhân hóa. Nó làm
FKREjLYăQWU
ӣQrQVLQKÿ
ӝ
ng và hҩ
p dү
QKѫQQKL
Ӆ
u.
Ví dө
³
«&K~Jjÿ˱
ͫc ḿmua tͳphiên chͫMai t͇
WQăPQJRiL+
͛i ̭
y, chú
ch͑là m͡W³F
̵u bé thi͇
XQLrQ´P

ͣi ba tháng tu͝
i con rͭt rè, bͩngͩĈ
͇
n nay, chú

ÿmOjP
͡
W³WKDQKQLrQ´WU˱
ͧQJWKjQKRDLSKRQJ&K~ÿ˱
ͫc lai giͷa gi͙
ng gà nòi và
gà tàu nên chú ch͕
n l͕
c nhͷQJÿ
̿
c tính t͙t nh̭
t cͯa hai gi͙ng gà. Bͧi th͇chú to

kh͗
HQK˱P
͡
W³O
͹FVƭWUrQY}ÿjL´Yjÿ
́
SWUDLQK˱P
͡W³VLrXVDRQJ˱
ͥi m̳X´&K~
khốc trên mình b͡iRPjXÿ
͗tía chen l̳n màu vàng s̵P&iLÿ
̯u cͯ

DFK~ÿ˱
ͫc

WUDQJÿL
͋
m b̹
ng m͡
WFiLQyQKuQKEiQKOiLWjXYj
͗FKyWQK˱PjXKRD
ͫng vƭ
.
Ĉ{LP
̷
WWUzQWRQK˱KDLK
̩
t ng͕
Fÿ˱DTXDÿ˱DO
̩
LQK˱PX
͙n làm duyên vͣi m̭
y cơ
JjPiLW˯WURQJÿjQ&iLP
͗nh͕n màu m̵
QFKLQSKtDÿ
̯u chót kho̹m xu͙QJQK˱
m͗v́
t r̭
t lͫi h̩i, vͳDOjSK˱˯QJWL
͏
n ki͇

PăQY
ͳDOjYNJNKtW
͹v͏
. Hai cái chân to
kh͗
e và cao nK˱ FK~ Jj
͏
X
QzL
ͫ
ÿ˱
c baoFKtQK
b͕c bͧi m͡t lͣ
KL
p v̫
y sͳng màu
vàng ngh͏
, gi͙
QJQK˱E
͡giáp chi͇
QJL~SFK~ÿiQKWU
̫l̩i k̓thù m͡t cách hͷu hi͏
u.

Hai cái c͹a nh͕n ho̷
WFKuDUDQK˱KDLPNJLGDR7Ki
ͣi chính là thͱYNJNKt
ṱn cơng cͯa chú, khi c̯
n thi͇
t có th͋ÿ˱DUDÿzQÿiQKFX

͙LFQJÿ
͋dͱWÿL
͋
Pÿ
͙i
SK˱˯QJĈ{LFiQKF
ͯ
a chú thì th̵t tuy͏
t, m͟i l̯
n dang ra y h͏
WQK˱FiLTX
̩
t lơng
cͯa v͓TXkQ V˱ *LD
͝ng Minh&iW
thͥi Tam.K
Qu͙F &iL
ͯD
ÿX{L
FK~
ͯmàu, ÿ
F
Y˱˯QGjLUDSKtDVDXYjFRQJO
̩
i hình cánh cung. Có nhͷng chi͇
c lơng tam s̷
Fÿ
͗,

[DQKÿHQ

̩LQK˱P
TXăQO
͡WQpWKRDYăQ
̓³KjRKRDSKRQ
FjQJW{QWKrP
FKRFK~´
ChӍOjÿR
ҥ
QYăQPLrXW
ҧcon gà trӕ
QJÿѭ
ӧc mҽmua ngoài chӧvӅmà tác giҧÿm

khiӃ
QFKRQJѭ
ӡLÿ
ӑ
FQKѭE
ӏcuӕ
n hút vào chú gà trӕng này. Lúc ÿҫ
XWKuFK~Jj
ӧc
11


tác giҧQKkQ KyD
ӝt cұ
uQKѭ
bé thiӃ
uP

niên, rӗ
L
Ӄ
nÿ
mӝt anh thanh niên. Không

nhӳng vұ
y, bҵ
ng nhӳng hình ҧ
nh so sánh Hai cái c͹a nh͕n ho̷W FKuD UD QK

PNJL GDR 7KiLKD\
ͯ
a chú thì th̵
Ĉ{L
t tuy͏
t, m͟
FiQK
i l̯n dangFra y h͏
W QK˱ Fi
qu̩
t lông cͯ
a v͓TXkQV˱*LD&iW.K
͝ng Minh thͥi Tam Qu͙c ÿmNKL
Ӄ
n cho chúng
ta hình dung ra mӝ
t chú gà thұ
WRDLSKRQJ&yQKѭY
ұ

y, ta mӟi thҩ
\ÿѭ
ӧc, viӋ
c sӱ

dө
ng các biӋ
n pháp tu tӯWURQJYăQPLrXW
ҧcon vұ
WFyêQJKƭDTXDQ
ӑ
QJQKѭWK
Ӄ
nào.
1.1.2.3. Ngôn ngͷWURQJYăQPLrXW
̫
Ngôn ngӳWURQJ YăQ
ҧphҧ
L
PLrX
ӧ
ÿѭ
c chӑn lӑ
F
W Nƭ
, lӵ
FjQJ
a chӑn tӯngӳ,
FiFKÿ
һ

t câu, dӵQJÿR
ҥ
n mӝ
t cách có nghӋthuұ
t... cӕWÿ
Ӈlàm nә
i bұ
t cái thҫ
n, cái
hӗ
n cӫ
Dÿ
ӕLWѭ
ӧng miêu tҧ
. Ngôn ngӳWURQJYăQPLrXW
ҧphҧ
LÿiS
ӭQJÿѭ
ӧc các yêu
cҫ
u sau:
7U˱
ͣc h͇
t, ngôn ngͷmiêu t̫là ph̫
i có tính chính xác. Ngơn ngӳmiêu tҧ
chính xác là ngôn ngӳmiêu tҧViWÿ~QJF
өthӇtӯng biӇ
u hiӋ
n cӫa sӵvұ
t, sӵviӋ

c,
FRQQJѭ
ӡi (ngay cҧêQJKƭWѭWѭ
ӣng...). BӣLYăQK
ӑ
c phҧ
n ánh cuӝc sӕng mӝt cách
chân thӵFGRÿy
YăQPX
͙n hay là ph̫
Lÿ~QJ
/r4XêĈ{Q