Tin hoài THQT thăng long biện pháp nâng cao hiệu quả tiết dạy tin học

MỤC LỤC
I.

1.
2.
3.
4.
II.
1.
2.
2.1.
2.2.
3.

ĐẶT VẤN ĐỀ
Lí do chọn đề tài
Mục đích nghiên cứu
Thời gian - Đối tượng - Khách thể nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
Cơ sở lý luận
Cơ sở thực tiễn
Đặc điểm tình hình.
Thuận lợi và khó khăn trong giảng dạy bộ môn Tin học tại trường.
Một số phương pháp, hình thức điển hình nâng cao chất lượng
và hiệu quả các tiết dạy Tin học.
 Nội dung
 Những điều kiện cần của giáo viên
 Mục tiêu
Biện pháp cụ thể đã thực hiện có hiệu quả tại nhà trường.
Chia nhóm nhỏ cùng thảo luận.

Chia nhóm bốn cùng thảo luận.
Chia nhóm theo cách để học sinh giúp đỡ nhau.
Chia nhóm theo phương pháp nhóm thực hiện, nhóm đánh giá.
Áp dụng các phương án và xoay vòng trắc nghiệm.
Nhận thức về nhiệm vụ, vai trị của giáo viên và nhóm trưởng.
Trình bày kết quả thảo luận của nhóm.
Đánh giá kết quả học tập của HS thơng qua q trình học tập.
Biện pháp thực hiện của giáo viên.
Minh họa.

3.1.
3.2.
3.3.
4.
4.1.
4.2.
4.3.
4.4.
4.5.
4.6.
4.7.
4.8.
4.9.
4.10
.
III. HIỆU QUẢ DO SKKN ĐEM LẠI. BÀI HỌC KINH NGHIỆM.
KẾT LUẬN. KHUYẾN NGHỊ.
IV.
TÀI LIỆU THAM KHẢO.
DANH MỤC VIẾT TẮT

STT

1
2
3
4

Chữ viết
Công nghệ thông tin
Ban giám hiệu
Giáo viên - Học sinh
Sách giáo khoa
I. ĐẶT VẤN ĐỀ

1. Lí do chọn đề tài.
a. Lý do khách quan

Viết tắt
CNTT
BGH
GV - HS
SGK

1
3
3
3
5
6

7
7
7
8
9
9
10
10
11
11
12
13
13

27
31
32


Biện pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả các tiết dạy
môn Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long
Trong thời đại công nghệ 4.0 như hiện nay, cùng với sự phát triển nhảy vọt của
khoa học công nghệ nói chung, của ngành Tin học nói riêng, với những tính năng
ưu việt, cơng nghệ được coi là một phần không thể thiếu trong nhiều ngành nghề
và phát triển xã hội. Đảng và Nhà nước đã xác định rõ, ý nghĩa và tầm quan trọng
của Tin học và CNTT, truyền thông cũng như những yêu cầu đẩy mạnh của ứng
dụng CNTT trong thời đại ngày nay. Đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu mở
cửa và hội nhập, hướng tới nền kinh tế tri thức của nước ta nói riêng và thế giới
nói chung.
Chính vì xác định được tầm quan trọng đó nên Ngành giáo dục đã đưa môn

Tin học vào trong nhà trường và ngay từ bậc Tiểu học, học sinh được tiếp xúc với
môn Tin học để làm quen dần với lĩnh vực CNTT, tạo nền móng cơ sở ban đầu để
học những phần nâng cao trong các cấp tiếp theo.
Môn Tin học ở bậc Tiểu học bước đầu giúp học sinh làm quen với một số kiến
thức ban đầu về CNTT như: một số bộ phận của máy tính, một số thuật ngữ
thường dùng, rèn luyện một số kĩ năng sử dụng máy tính; từ đó hình thành một số
phẩm chất và năng lực cần thiết cho học sinh như: góp phần hình thành và phát
triển tư duy thuật giải, bước đầu hình thành năng lực tổ chức và xử lý thơng tin,
có ý thức, thói quen sử dụng máy tính trong hoạt động học tập, lao động xã hội
hiện đại, có thái độ đúng khi sử dụng máy tính. Học sinh bước đầu hiểu khả năng
ứng dụng CNTT trong học tập, như: ứng dụng phần mềm soạn thảo văn bản
(Word) để trình bày đoạn văn bản sao cho phù hợp, đúng cách đồng thời giải
những bài toán đã học ở bậc Tiểu học. Với phần mềm học vẽ (Paint): Học sinh
ứng dụng để vẽ những hình ảnh sao cho sinh động, hài hồ thẩm mĩ, tạo những
tấm thiệp trên máy tính,...
Xuất phát từ tình hình thực tế của giáo dục nước ta và đặc trưng của môn học
mà từ việc xác định mục tiêu, xây dựng nội dung, hình thành phương pháp, tổ
chức dạy học,... đều cần phải thực hiện một cách linh hoạt, với những hình thức
đa dạng để vừa đảm bảo được yêu cầu phổ cập cũng như nâng cao, tùy theo điều
kiện mỗi địa phương và trường học. Căn cứ vào đặc trưng của môn Tin học, đối
với học sinh tiểu học, giáo viên cần coi trọng việc thực hành và phát triển kĩ năng
của học sinh.
Song song với sự phát triển mạnh mẽ của cơng nghệ thơng tin, thì việc đưa
môn Tin học vào nhà trường tiểu học là một điều rất cần thiết và hiệu quả cao, tạo
điều kiện cho học sinh làm quen với lĩnh vực công nghệ thơng tin từ khi cịn nhỏ,
tạo nền móng vững chắc cho học sinh tiến dần đến công nghệ cao trong các bậc
học tiếp theo.
b. Lý do chủ quan

1 | Sáng kiến kinh nghiệm * Môn Tin học

Biện pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả các tiết dạy
môn Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long
Tính đến nay, mơn Tin học vẫn là một mơn học tự chọn trong chương trình
Tiểu học. Mục tiêu của mơn Tin học là nhằm hình thành và phát triển ở học sinh
những kiến thức kỹ năng cơ bản về máy tính, là tiền đề để các em tiếp tục học lên
bậc trung học cơ sở và trung học phổ thông.
Trong dạy học, việc truyền thụ được kiến thức giúp cho người học lĩnh hội
được kiến thức một cách linh hoạt, sáng tạo, học sinh có thể trao đổi thơng tin với
giáo viên thì người giáo viên cũng phải tìm tịi, khám phá ra mọi kỹ năng nhằm
giúp cho việc dạy học đạt kết quả cao.
Tuy nhiên, để học sinh cấp tiểu học nhận thức được vấn đề này thì mỗi người
giáo viên chúng ta phải là người hướng dẫn, dìu dắt học sinh ngay từ những bước
đầu chập chững bước vào thế giới của công nghệ thông tin và hơn ai hết đó chính
là những giáo viên phụ trách giảng dạy bộ môn Tin học tại các trường tiểu học.
Chúng ta cần nhận thức rõ hơn vấn đề này để từ đó có biện pháp giúp đỡ học sinh
một cách linh hoạt và hiệu quả.
Khi học Tin học ở bậc Tiểu học bước đầu giúp học sinh nắm được sự hình
thành và phát triển của máy tính, biết được một số bộ phận và chức năng cơ bản
của máy tính. Học sinh dần tìm hiểu về thuật ngữ trong máy tính và rèn kĩ năng
sử dụng máy tính thơng qua những trị chơi và những bài thực hành cơ bản. Đưa
công nghệ thông tin vào bậc Tiểu học, không những bước đầu giúp các em làm
quen với công nghệ hiện đại mà cịn giúp các em dần hồn thành một số phẩm
chất, kĩ năng làm việc theo công nghệ hiện đại như: Biết tổ chức xử lý thông tin,
biết tư duy, biết vận dụng công nghệ mới vào trong học tập, đời sống, xã hội, biết
tìm hiểu đến các hoạt động trên thế giới và điều quan trọng là học sinh có ý thức
bảo vệ máy tính, bảo vệ sản phẩm của mình.
Vì vậy trong quá trình thực tế giảng dạy nhiều năm với sự trăn trở làm sao để
nâng cao hiệu quả các giờ Tin học, giúp các bạn nhỏ có những buổi học thật lý

thú và bổ ích, tơi đã quyết định chọn đề tài này để nghiên cứu và thực hiện. Tôi
mong muốn được chia sẻ những kinh nghiệm của tôi tới bạn bè đồng nghiệp trong
và ngồi trường, từ đó giúp học sinh thêm yêu môn học và nâng cao hiệu quả của
nội dung kiến thức bài học do giáo viên truyền tải, góp phần giúp học sinh có
những kĩ năng cơ bản về CNTT ngay từ bậc Tiểu học.
Xuất phát từ những lí do trên, tôi mạnh dạn lựa chọn đề tài “Biện pháp nâng
cao hiệu quả tiết dạy Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long” mà tôi đã
tiến hành nghiên cứu, đúc kết và áp dụng hiệu quả trong quá trình giảng dạy cũng
như rèn kĩ năng, nếp học cho học sinh nơi tôi đang công tác để chia sẻ kinh
nghiệm của bản thân tới đồng nghiệp.
Tôi rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến, chia sẻ từ bạn bè đồng nghiệp để
2 | Sáng kiến kinh nghiệm * Môn Tin học


Biện pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả các tiết dạy
môn Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long
chúng ta sẽ có thêm những biện pháp hay trong q trình giảng dạy nói chung và
nâng cao hiệu quả của các tiết dạy Tin học nói riêng.
Tơi trân trọng và ghi nhận sự chỉ đạo, các ý kiến góp ý, phản hồi từ các cấp
lãnh đạo để cá nhân tơi nâng cao chun mơn và có những thay đổi theo chiều
hướng tích cực giúp cho việc phát triển bộ mơn ngày một tốt hơn.
2. Mục đích nghiên cứu.
- Nghiên cứu cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của sáng kiến.
- Làm rõ thực trạng, khả năng tiếp thu bài của học sinh để rút ra những bài học
kinh nghiệm.
- Để thực hiện tốt đề tài nghiên cứu này cần phải thực hiện các nhiệm vụ sau:
 Nghiên cứu các tài liệu hướng dẫn về việc dạy môn Tin học.
 Tham khảo ý kiến cấp quản lý và đồng nghiệp.
 Thao giảng, dạy thử nghiệm.
 Hướng dẫn học sinh thực hiện.

 Trao đổi, rút kinh nghiệm.
 Áp dụng các biện pháp vào thực tế.
 Kiểm tra, đánh giá kết quả.
3. Thời gian - Đối tượng - Khách thể nghiên cứu.
- Thời gian nghiên cứu đề tài: từ tháng 02/2020 đến nay
- Khách thể nghiên cứu:
Học sinh tiểu học trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long, điển hình tại các lớp
khối 1,2,5 do tôi phụ trách giảng dạy trực tiếp.
- Đối tượng nghiên cứu: Các biện pháp áp dụng nhằm nâng cao hiệu quả tiết
dạy Tin học tại trường tiểu học.
4. Phương pháp nghiên cứu.
4.1. Phương pháp nghiên cứu lí luận.
Tin học là một bộ mơn tự chọn trong trường tiểu học và chủ yếu là sử dụng
phương pháp trực quan sinh động, đa dạng các hình thức truyền tải nội dung kiến
thức để học sinh dễ dàng ứng dụng vào thực hành do đó việc nghiên cứu lí luận là
khơng thể thiếu. Chính vì lí do đó nên khi xây dựng đề tài này tôi đã nghiên cứu
các tài liệu tham khảo phù hợp lứa tuổi tiểu học.
4.2. Phương pháp ứng dụng thực tiễn.
a. Phương pháp quan sát: tự tìm tịi nghiên cứu, tiến hành dự giờ thăm lớp của
đồng nghiệp.
b. Phương pháp trao đổi, thảo luận: Trao đổi kinh nghiệm với đồng nghiệp.
c. Phương pháp kiểm tra đánh giá: Giáo viên ra câu hỏi trắc nghiệm để kiểm
tra khả năng tiếp thu nội dung bài của học sinh.
3 | Sáng kiến kinh nghiệm * Môn Tin học


Biện pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả các tiết dạy
môn Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long
d. Phương pháp nghiên cứu sản phẩm: Thông qua các sản phẩm thực hiện
nhiệm vụ học tập của học sinh như bài tập thực hành, bài kiểm tra trên máy tính...

từ đó phân tích, đánh giá và nhận định đưa ra kết luận, nhận xét đúng trong suốt
quá trình dạy học.
Thông qua các phương pháp áp dụng trước, trong và sau thời gian thực dạy
như: dạy học lí thuyết gắn liền với thực hành; theo dõi và đánh giá việc tiếp thu
bài học, kĩ năng thực hành của học sinh qua các giờ học; phỏng vấn học sinh sau
giờ học; kiểm tra khả năng tiếp thu bài của học sinh tại những giờ học rèn kĩ
năng và các giờ thực hành khác; đánh giá kết quả thực hiện thông qua kiểm tra kĩ
năng của học sinh sau giờ học và sau từng giai đoạn… tôi đã nhận được những kết
quả phản hồi tích cực và kết quả học tập của học sinh được nâng lên rõ rệt.

II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lý luận.
Học tập chịu sự tác động của các tác nhân nhận thức, xã hội, văn hoá do vậy
dạy học phải tổ chức các dạng như tác động đa dạng cho học sinh tham gia, phải
tạo ra các hoạt động dạy học đa dạng như tác động nhận thức cá nhân (tự phát
hiện, tìm tịi và lĩnh hội); tác động xã hội, văn hoá (như gắn việc học với hoàn
4 | Sáng kiến kinh nghiệm * Môn Tin học


Biện pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả các tiết dạy
môn Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long
cảnh cụ thể, với bối cảnh văn hoá và xã hội, thời đại); phải tạo ra các tác động
tâm lí (sự hợp tác, gắn kết, chia sẽ trách nhiệm và lợi ích).
Sinh thời chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Học với hành phải đi đôi.
Học mà không hành thì vơ ích. Hành mà khơng học thì hành không trôi chảy”.
Thực tiễn đã chứng minh khẳng định trên ln ln đúng trong q trình dạy và
học tất cả các môn học tại các cơ sở giáo dục thuộc bất cứ cấp bậc nào. Và điều
này càng được thể hiện rõ nét trong dạy và học bộ môn Tin học, mơn học có
những đặc trưng rất riêng, đặc biệt chú trọng tới các kĩ năng thực hành, mà không
phải mơn học nào trong chương trình học cũng giống như vậy.

Giáo viên sẽ kết hợp giữa học lý thuyết và trắc nghiệm xen kẽ tạo nên khơng
khí học sơi nổi và hiệu quả, cùng với sự kết hợp giữa thảo luận nhóm giúp học
sinh nắm vững kiến thức đã học. Học thảo luận nhóm giúp học sinh tránh được
lối học thụ động trên lớp, giáo viên thường đưa ra nhiều biện pháp để kích thích
khả năng tư duy và sáng tạo của học sinh, đồng thời hình thành cho học sinh tinh
thần hợp tác trong nhóm và hỗ trợ lẫn nhau giữa các thành viên trong nhóm.
Như vậy, sự kết hợp giữa các phương pháp trong quá trình học là một mặt vừa
chú trọng phát huy tính tích cực cao, tính chủ động, sáng tạo của học sinh, mặt
khác lại chú trọng sự phối hợp, hợp tác giữa các học sinh trong quá trình học tập,
cần kết hợp năng lực cạnh tranh và năng lực hợp tác ở học sinh, tạo cho học sinh
cảm giác vừa học vừa chơi và cảm thấy thích thú hơn trong tiết học. Trong suốt
quá trình dạy học, người thầy ln cần xác định lấy học sinh làm trung tâm để từ
đó kiến tạo các hoạt động giáo dục sao cho phù hợp và phát huy tối đa năng lực
của học sinh.
Để học sinh có thể kết hợp và phát huy da dạng các kiến thức thì giáo viên phải
tạo cho học sinh những phương pháp học hợp lý, một trong những phương pháp
điển hình mà giáo viên tiểu học có thể áp dụng cho học sinh ở môn Tin học là
phương pháp học trắc nghiệm và thảo luận nhóm. Để sử dụng có hiệu quả, cùng
với các phương pháp khác nhau, giáo viên cần phải chú trọng xây dựng trách
nhiệm cá nhân và trách nhiệm nhóm, dần hình thành những kĩ năng làm việc
nhóm hiệu quả cho học sinh.
2. Cơ sở thực tiễn.
2.1. Đặc điểm tình hình.
Năm học 2020-2021, tơi được BGH phân cơng dạy Tin học khối 1,2,5 với:
 Tổng số lớp: 15 lớp (05 lớp 1; 07 lớp 2; 03 lớp 5 )
 Tổng số HS: 401 học sinh (145 HS lớp 1; 170 HS lớp 2; 86 HS lớp 5)
 100% tổng số học sinh được làm quen với môn Tin học từ lớp 1.
2.2. Thuận lợi và khó khăn trong giảng dạy bộ môn Tin học tại trường.
5 | Sáng kiến kinh nghiệm * Môn Tin học

Biện pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả các tiết dạy
môn Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long
 Thuận lợi.
- Được sự quan tâm, chỉ bảo tận tình của BGH nhà trường tạo điều kiện thuận
lợi trong công tác dạy và học của bộ môn.
- Môn Tin học là môn tự chọn của cấp Tiểu học nhưng nhà trường đã tạo điều
kiện áp dụng giảng dạy cho học sinh bắt đầu làm quen với môn học này ngay từ
lớp 1, lớp đầu cấp học.
- Trang bị đủ máy tính cho GV-HS và các thiết bị phục vụ cho việc dạy học nói
chung của mơn Tin học. Mơi trường học tập thống mát, sạch sẽ, phịng học
khang trang, bàn ghế, thiết bị được lắp đặt đúng quy cách, phù hợp với độ tuổi.
- Giáo viên Tin học được đào tạo những kiến thức cơ bản theo quy chuẩn, có
kinh nghiệm giảng dạy học sinh tiểu học nhiều năm; có kĩ năng, thái độ sư phạm
chuẩn mực, đáp ứng đúng yêu cầu cho việc dạy và học bộ môn.
- Môn Tin học là môn học trực quan sinh động, môn học giúp học sinh khám
phá lĩnh vực mới nên tạo cho học sinh tính tị mị và sự hứng thú trong quá trình
học, nhất là những tiết thực hành.
- Phong trào hội vui học tập dành cho HS có sử dụng CNTT được khuyến
khích trong trường như: giải toán Violympic (Toán Tiếng Việt và Toán Tiếng Anh)
qua mạng, cuộc thi Olympic Tiếng Anh qua mạng internet (IOE), Tin học trẻ,….
Nhiều học sinh của nhà trường hưởng ứng tham gia rất tích cực, góp phần thúc
đẩy cho việc dạy và học nói chung của giáo viên và học sinh.
- Tập thể GV trong trường với tinh thần đoàn kết, giúp nhau cùng tiến bộ, hỗ
trợ, giúp đỡ nhau tích cực trong các hoạt động dạy học.
- Được sự ủng hộ của lãnh đạo các cấp và phụ huynh toàn trường trong phạm
vi phát triển bộ mơn.
 Khó khăn.
- Tin học là môn học tự chọn, tài liệu tham khảo cịn rất ít chỉ có bộ sách giáo
khoa và sách bài tập nên chưa tạo được điều kiện cho GV-HS tham khảo thêm.

- Nhiều gia đình khơng coi trọng phát triển kĩ năng CNTT cho con nên việc hỗ
trợ, vào cuộc cho con học tập và ôn luyện tại nhà chưa tích cực.
- Sự tìm tịi và khám phá máy tính với nhiều học sinh cịn hạn chế, việc học tập
vẫn mang tính chậm chạp và thụ động, chưa dành thời gian cho môn học.
- Nhiều phong trào hoạt động giáo dục liên quan đến CNTT và khoa học máy
tính chưa nhận được sự ủng hộ từ phía gia đình.
Tuy cịn gặp nhiều khó khăn, nhưng với vai trị trách nhiệm của một giáo viên
Tin học, tôi vẫn luôn cố gắng và mong muốn học sinh của mình tiếp thu được nội
dung kiến thức một cách tốt nhất. Từ đó giúp học sinh có vốn kiến thức cơ bản
ban đầu, có thói quen học tập, u thích bộ mơn, hiểu sâu hơn các khái niệm, kĩ

6 | Sáng kiến kinh nghiệm * Môn Tin học


Biện pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả các tiết dạy
môn Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long
năng sử dụng máy tính và dần vững tin bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên của
khoa học công nghệ thơng tin.
3. Một số phương pháp điển hình nâng cao hiệu quả tiết dạy Tin học.
3.1. Nội dung.
- Với phương pháp áp dụng giao nhiệm vụ học tập thông qua các hình thức trắc
nghiệm xen kẽ trong giờ học là phương pháp giúp giáo viên vừa giảng dạy kiến
thức mới, vừa củng cố và đánh giá kết quả học tập của học sinh. Khơng chỉ có
vậy, học sinh cũng có thể tự xác định mình đạt được kết quả học tập ở mức độ
nào ngay sau các nội dung được tiếp nhận. Với hình thức này, giáo viên có thể dễ
dàng đánh giá một cách nhanh chóng kết quả học tập của học sinh.
- Giáo viên áp dụng đa dạng các dạng bài trắc nghiệm cuối giờ vừa củng cố
kiến thức cho học sinh, vừa giúp học sinh cảm thấy thoải mái và hào hứng cho
những tiết học sau. Ngoài ra trắc nghiệm cũng giúp giáo viên đánh giá được kết
quả học tập của học sinh một cách khách quan, dựa trên sự lựa chọn câu trả lời

đúng trên tổng số câu hỏi.
- Việc kiểm tra đánh giá kết quả học môn Tin học của học sinh phải đảm bảo
được tính tồn diện, tức là kiểm tra được hết các nội dung kiến thức mà học sinh
được tiếp nhận; phải đảm bảo được tính chính xác, tính lượng hố cao. Nghĩa là
việc kiểm tra đánh giá phải xây dựng được các chỉ số đáng tin cậy, cho phép đánh
giá có thể đo được, đếm được, quan sát được, có thể xác định được bằng con số
cụ thể.
- Ngoài ra giáo viên cịn thực hiện phương pháp thảo luận nhóm trong q trình
học của học sinh (có thể là nhóm đơi, nhóm bốn tùy theo đặc thù học sinh, sĩ số
từng lớp và nội dung thảo luận). Từ phương pháp thảo luận nhóm giáo viên giúp
học sinh phát huy được tính tích cực, tự giác, chia sẻ. Phương pháp này đã tạo
được một môi trường học tập thuận lợi mà ở đó trí tuệ tập thể, tinh thần đồn kết
đã được phát huy cũng như vai trò hoạt động của mỗi cá nhân tham gia trải
nghiệm được đề cao.
3.2. Những điều kiện cần của người giáo viên.
a) Để các hoạt động giáo dục kiến tạo trong tiết dạy đạt hiệu quả thì chính giáo
viên phải nắm được và hiểu rõ các nguyên tắc cần thiết trong việc hình thành và
chia nhóm cho học sinh.
 Nguyên tắc 1: Xây dựng mối quan hệ tương tác giữa giáo viên và các nhóm
khi học tập.
 Nguyên tắc 2: Phải đảm bảo giữa kiến thức cơ bản của học sinh và kiến thức
nâng cao, giữa hình thức dạy và học của giáo viên và học sinh.
 Nguyên tắc 3: Phải đảm bảo tính hệ thống kiến thức, tính tồn diện và phải
gắn liền với thực tế.
7 | Sáng kiến kinh nghiệm * Môn Tin học


Biện pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả các tiết dạy
môn Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long
- Giáo viên phải nắm được nội dung từng phần nội dung kiến thức, bài học phù

với cách thực hiện thành lập nhóm như thế nào. Nội dung nào nên cho học sinh
thực hiện theo nhóm, nội dung nào theo nguyên tắc phát triển trí nhớ của học
sinh,...
- Cách thực hiện chia các nhóm từ nhỏ đến lớn cho phù hợp. Giáo viên phải là
người dẫn dắt, hỗ trợ và học sinh là trung tâm, chủ động trong quá trình học.
Trong suốt quá trình dạy học, giáo viên phải nắm vững được sơ đồ thực hiện của
hoạt động chia nhóm.
b) Giáo viên phải ln trong tâm thế sẵn sàng, chuẩn bị bài tốt, dự đốn tình
huống xảy tra trong quá trình dạy học để kịp thời xử lý và đưa ra phương pháp
nhanh, hữu hiệu. Như vậy thì quá trình thực hiện việc dạy học của giáo viên và
học sinh sẽ đạt hiệu quả cao. Trước khi lên lớp giảng dạy, giáo viên phải chuẩn bị
những nội dung cơ bản sau:
 Mục tiêu của bài học hôm nay là gì?
 Những phần nào nên cho học nhóm, phần nào cá nhân hay trắc nghiệm?
 Nên cho học sinh hoạt động theo nhóm mấy người?
 Chia thời gian hoạt động của từng loại nhóm như thế nào?
 Hướng dẫn học sinh chia cơng việc cho từng thành viên trong nhóm như
thế nào?
 Sau bài học, học sinh sẽ nắm được những gì?
 Dự kiến các tình huống có thể xảy ra để giải quyết.
 Học sinh phải chuẩn bị những gì?
 Giáo viên chuẩn bị bài giảng thật chi tiết có các hoạt động cụ thể của từng
nhóm và có cơng việc cho từng nhóm.
 Giáo viên chuẩn bị trị chơi để ôn lại kiến thức cho học sinh.
3.3. Mục tiêu.
- Giúp học sinh cảm thấy tiết học thật thoải mái và gần gũi, không nặng quá về
kiến thức, học sinh có cảm giác thích thú khi bắt đầu tiết học, cũng như cảm thấy
muốn tìm hiểu sâu hơn về mỗi bài học.
- Học sinh tiếp nhận kiến thức theo nhiều cách khác nhau thơng qua các
phương pháp và hình thức kiến tạo nội dung truyền tải linh hoạt của giáo viên.

- Từ bài học giáo viên có thể đánh giá ngay được hiệu quả kiến thức mà mình
đã truyền đạt và nắm được mức độ tiếp thu bài của học sinh. Từ đó giáo viên đề
ra những phương pháp, biện pháp đổi mới trong dạy học sao cho hiệu quả đối với
môn Tin học dành cho học sinh tiểu học.
- Đối tượng nguyên cứu thuộc phạm vi môn Tin học dành cho học sinh lớp
1,2,5 áp dụng tại nhà trường.
4. Biện pháp cụ thể đã thực hiện có hiệu quả tại nhà trường.
8 | Sáng kiến kinh nghiệm * Môn Tin học


Biện pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả các tiết dạy
môn Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long
Trong các tiết dạy, tơi áp dụng nhiều hình thức khác nhau để truyền tải kiến
thức, và với hoạt động nhóm cũng vậy, chúng ta có thể chọn một trong số các
cách chia nhóm, các kiểu trắc nghiệm hoặc trò chơi sau đây (tuỳ theo đặc điểm
của lớp và và nội dung bài học). Bản thân tôi đã áp dụng linh hoạt trong suốt quá
trình thực dạy trên lớp tùy theo nội dung từng bài theo một số cách như sau:
4.1. Chia nhóm nhỏ cùng thảo luận.
Với phương pháp chia nhóm này, chúng ta có thể chia nhóm 2, 3 học sinh
cùng ngồi một bàn thành một nhóm, cùng thảo luận về bài bài thực hành mà
nhóm cùng thực hiện.
Sau thời gian thảo luận mỗi nhóm nhỏ cử một thành viên trình bày phương
hướng giải quyết của cả nhóm cho cả lớp nghe (giáo viên yêu cầu các nhóm trình
bày ý kiến của nhóm, các nhóm khác bổ sung ý kiến, nhóm sau khơng được lặp
lại ý của nhóm trước đã trình bày).
Ví dụ: Khi hướng dẫn học sinh chuẩn bị sang phần thực hành “Vẽ và tô màu
bức tranh theo mẫu – Lớp 2”. Giáo viên cho các nhóm cùng thảo luận nội dung:
 Dùng cơng cụ nào vẽ ngôi nhà? Dùng công cụ nào vẽ cây, hoa, mặt trời?
 Dùng công cụ nào vẽ ngăn giữa các bãi cỏ, công cụ nào vẽ đường vào nhà?
 Sử dụng những màu tơ nào?

u cầu học sinh trang trí thêm cho bức tranh và đưa ra cách trang trí cho bức
tranh của mình như thế nào cho sinh động.
Giáo viên có thể chỉ định bất kì nhóm trình bày ý kiến nhưng nhóm sau khơng
lặp lại ý của nhóm trước sau đó giáo viên nhận xét, kết luận.
4.2. Chia nhóm bốn cùng thảo luận.
Giáo viên sẽ cho hai nhóm đơi đối diện với nhau hoặc hai nhóm đơi cùng dãy
tập hợp thành một nhóm để cùng thảo luận nhiệm vụ của giáo viên giao.
Giáo viên giao nhiệm vụ cho từng nhóm thực hiện trong thời gian nhất định
(có thể cho học sinh quan sát hoặc tìm hiểu vấn đề) kết quả sẽ được đại diện của
mỗi nhóm trình bày trong giờ học.
Giáo viên có thể giao trước nhiệm vụ cho các nhóm thực hiện. Mỗi nhóm sẽ
làm một nhiệm vụ và khơng trùng nhau. Các nhóm cần chuẩn bị những công việc
cần thiết cho nội dung thảo luận trong nhóm ở tiết học sau.
Ví dụ: Với nội dung tìm hiểu về các loại thông tin theo chủ đề ngày lễ:

Nhóm 1: Thu thập thơng tin về chủ đề Tết dương lịch 1/1; Tết Nguyên Đán
(giáo viên giao nhiệm vụ trong tiết học trước) và phân loại thông tin đã thu
thập được theo các dạng cơ bản: Văn bản, âm thanh, hình ảnh.

Nhóm 2: Thu thập thơng tin về chủ đề Ngày Quốc tế Phụ nữ 08/3 (giáo
viên giao nhiệm vụ trong tiết học trước) và phân loại thông tin đã thu thập
được theo các dạng cơ bản: Văn bản, âm thanh, hình ảnh.
9 | Sáng kiến kinh nghiệm * Môn Tin học


Biện pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả các tiết dạy
môn Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long
Nhóm 3: Thu thập thơng tin về chủ đề Quốc tế thiếu nhi ngày 01/6 (giáo
viên giao nhiệm vụ trong tiết học trước) và phân loại thông tin đã thu thập
được theo các dạng cơ bản: Văn bản, âm thanh, hình ảnh.


Nhóm 4: Thu thập thơng tin về chủ đề Ngày Khai trường 05/9 (giáo viên
giao nhiệm vụ trong tiết học trước) và phân loại thông tin đã thu thập được
theo các dạng cơ bản: Văn bản, âm thanh, hình ảnh.

Nhóm 5: Thu thập thơng tin về chủ đề Ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10 (giáo
viên giao nhiệm vụ trong tiết học trước) và phân loại thông tin đã thu thập
được theo các dạng cơ bản: Văn bản, âm thanh, hình ảnh.

Nhóm 6: Thu thập thơng tin về chủ đề Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11
(giáo viên giao nhiệm vụ trong tiết học trước) và phân loại thông tin đã thu
thập được theo các dạng cơ bản: Văn bản, âm thanh, hình ảnh.

Nhóm 7: Thu thập thơng tin về chủ đề Ngày Quân đội Nhân dân Việt Nam
22/12 (giáo viên giao nhiệm vụ trong tiết học trước) và phân loại thông tin đã
thu thập được theo các dạng cơ bản: Văn bản, âm thanh, hình ảnh. …
4.3. Chia nhóm theo cách để học sinh giúp đỡ nhau.
Cách này thực hiện dựa trên việc giáo viên quan sát, tìm ra những học sinh có
khả năng tiếp thu cao và hiểu bài nhanh, có năng khiếu rồi kết hợp với học sinh
chưa giỏi, cần cố gắng để tạo thành một nhóm. Giáo viên sẽ giao nhiệm vụ cho
các nhóm thực hiện trong một thời gian nhất định (có thể quan sát, tìm hiểu một
vấn đề nào đó), kết quả sẽ được đại diện của mỗi nhóm trình bày.
Ví dụ: Với nội dung “Vẽ tự do bằng cọ vẽ, bút chì”, giáo viên chia học sinh có
khiếu thẩm mĩ và có khả năng sử dụng công cụ vẽ tốt, kết hợp với học sinh tiếp
nhận kiến thức chậm hơn và các kĩ năng trên máy chưa tốt để tạo thành nhóm.
Trong mỗi nhóm, sau khi đã thống nhất, một bạn phác họa tranh vẽ phải thực
hiện, một bạn vẽ lại trên phần mềm Paint.
Sau khi thực hiện xong, các bạn trong nhóm sẽ hướng dẫn cho nhau cùng vẽ
những bức tranh mà giáo viên yêu cầu.
Khi thực hiện xong giáo viên sẽ u cầu những bạn cịn yếu lên đại diện nhóm

để thực hiện tranh vẽ. Giáo viên nhận xét cách giúp đỡ bạn trong nhóm.
4.4. Chia nhóm theo phương pháp nhóm thực hiện, nhóm đánh giá.
Cách này giáo viên sẽ giao nhiệm vụ cho một nhóm chịu trách nhiệm thảo luận
một chủ đề nào đó và một nhóm khác có trách nhiệm nêu ý kiến, nhận xét về
phần trình bày của nhóm kia.
Ví dụ: Với nội dung luyện gõ đoạn văn bản theo kiểu Telex – học sinh khối 2.
Để giúp học sinh nắm vững được cách gõ và gõ nhanh, chính xác giáo viên có thể
giao nhiệm vụ cho từng nhóm thực hiện:
GV chia 1 tổ thành 2 nhóm, mỗi nhóm 5 bạn
 Nhóm 1: Viết lại cách gõ chữ tiếng Việt theo kiểu Telex ra bảng đen?


10 | Sáng kiến kinh nghiệm * Môn Tin học


Biện pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả các tiết dạy
môn Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long

 Nhóm 2: Viết lại cách gõ dấu tiếng Việt theo kiểu Telex ra bảng đen?
Sau đó giáo viên cho nhóm 2 nhận xét, đánh giá nhóm 1 đúng, sai.
GV nhận xét đánh giá và đưa ra kết luận cho cả hai nhóm của từng tổ.
4.5. Áp dụng các phương án và xoay vòng trắc nghiệm.
Giáo viên sẽ đưa ra một số trị chơi và u cầu các nhóm tham gia, nhóm nào
tìm ra câu trả lời đúng thì được tính điểm, giáo viên là người cuối cùng đưa ra kết
quả nhóm chiến thắng. GV mời các nhóm cho ý kiến về phương án chọn.
Ví dụ: Với nội dung bài “Luyện gõ 10 ngón”, để kiểm tra lại khả năng tiếp thu
bài và kiến thức của học sinh, giáo viên có thể cho học sinh chơi trị chơi “Lucky
number”. Khi học sinh chọn một số nào đó, màn hình sẽ hiển thị câu hỏi của số
đó và các nhóm bắt đầu thi nhau trả lời câu hỏi bằng cách viết ra giấy hoặc giơ
thẻ phương án mình lựa chọn.

o Câu 1: Đặt tay lên hàng phím xuất phát ở hàng phím nào?
A. Hàng phím trên.
B. Hàng phím dưới.
C. Hàng phím số.
D. Hàng cơ sở.
o Câu 3: Để luyện gõ 10 ngón hàng phím dưới với phần mềm Mario, con
chọn mục Lessons nào?
A. Lessons/ Add top row
B. Lessons/ Add Number
C. Lessons/ Add Bottom row
D. Lessons/ Home Row Only
Các nhóm thảo luận trong 20 giây. Đại diện các nhóm trả lời, nhóm khác nhận
xét, sau đó Giáo viên nhận xét, bổ sung ý kiến cho các nhóm.
* Về nội dung và thời gian thảo luận.
- Nội dung thảo luận của các nhóm có thể giống hoặc khác nhau.
- Thời gian thảo luận có thể căn cứ vào nội dung bài học cũng như đặc điểm
của lớp học.
Ví dụ: Trong nội dung bài thực hành tổng hợp “Vẽ và tô màu bức tranh theo
mẫu”, giáo viên cho các nhóm cùng thảo luận một số nội dung như:
o Dùng công cụ nào vẽ ngôi nhà?
o Dùng công cụ nào vẽ cây, hoa, lá, mặt trời?
o Dùng công cụ nào ngăn giữa các bãi cỏ, công cụ nào vẽ đường vào nhà?
o Sử dụng những màu tơ nào? …
- GV cho HS các nhóm thảo luận trong 3 phút và cử đại diện trình bày (VD. 1
phút/nhóm), các nhóm sau khơng nói lại ý của nhóm trước.
- Giáo viên chốt lại nội dung sau phần thảo luận và báo cáo của các nhóm.
4.6. Nhận thức về nhiệm vụ, vai trò của giáo viên và nhóm trưởng.
* Vai trị của giáo viên:

11 | Sáng kiến kinh nghiệm * Môn Tin học

Biện pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả các tiết dạy
môn Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long
a) Khi học sinh tiến hành thảo luận, giáo viên chuyển từ vị trí người hướng dẫn
sang vị trí người giám sát. Nhiệm vụ của giáo viên lúc này là nhận biết tiến trình
hoạt động của các nhóm, từ đó có thể hỗ trợ, can thiệp kịp thời.
Muốn việc làm việc, thảo luận nhóm của HS đạt hiệu quả cao, khi giám sát
hoạt động nhóm, giáo viên cần:
 Chú ý đến hoạt động mà giáo viên yêu cầu lớp học thực hiện, không làm
việc riêng khi học sinh đang thảo luận. Giáo viên cần phải di chuyển, quan
sát và giám sát mọi hoạt động của lớp trong quá trình HS thảo luận.
 Chú ý lắng nghe quá trình trao đổi của học sinh trong nhóm. Từ đó, giáo
viên có thể phát hiện khả năng đặc biệt của từng học sinh, hướng thảo luận
của từng nhóm để gợi ý, điều chỉnh kịp thời nếu cần.
 Quan sát để xem có học sinh nào “đứng bên lề” hoạt động không? Nếu có,
giáo viên tìm cách đưa những HS đó tham gia vào hoạt động của nhóm.
b) Trong suốt q trình bài dạy, giáo viên phải chú ý nhận biết bầu không khí
lớp học xem các nhóm hoạt động “thật” hay “giả”.
c) Giáo viên cần có sự điều chỉnh kịp thời, linh hoạt, đặc biệt trong những
trường hợp vấn đề mình đặt ra cho HS làm khơng khí hoạt động của nhóm trầm
xuống. Nếu vấn đề q khó, học sinh khơng đủ khả năng giải quyết, hoặc ngược
lại, nếu vấn đề quá dễ sẽ khiến học sinh khơng có gì phải làm. Cả hai trường hợp
này đều có thể làm giảm đi độ “nóng” của bầu khơng khí trong lớp.
d) Giáo viên cần khen ngợi, khuyến khích, gợi ý và thúc đẩy cho học sinh tích
cực hoạt động trong suốt q trình thảo luận.
e) Giáo viên định rõ lượng thời gian từng hoạt động nhóm cụ thể, và nhắc thời
gian để các nhóm chủ động hồn thành phần hoạt động của mình đúng thời gian
quy định.
* Vai trị của nhóm trưởng:

a) Có khả năng tổ chức, phân công nhiệm vụ cho các thành viên, hướng dẫn
các thành viên trong nhóm thảo luận đúng với nội dung đã giao.
b) Cần linh hoạt và nhạy bén, có khả năng điều động các thành viên trong
nhóm tham gia tích cực vào thảo luận; theo dõi, quan sát từng người để có biện
pháp điều chỉnh kịp thời; lắng nghe ý kiến đóng góp thảo luận của các bạn thành
viên trong nhóm mình, động viên khuyến khích những bạn ít nói, rụt rè, phát huy
tính năng động, sáng tạo của các bạn trong nhóm.
Như vậy, vai trị của nhóm trưởng là rất quan trọng, vì vậy trong quá trình
giảng dạy giáo viên cần phải quan sát thái độ và cách làm việc của từng học sinh
để lựa chọn các nhóm trưởng cho phù hợp. Tuy nhiên, HS làm nhóm trưởng
khơng phải là người quyết định tất cả cho buổi thảo luận.
4.7. Trình bày kết quả thảo luận của nhóm.
12 | Sáng kiến kinh nghiệm * Mơn Tin học


Biện pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả các tiết dạy
môn Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long
Với hoạt động này, GV cần hướng dẫn chi tiết từ những buổi hoạt động nhóm
đầu tiên nhằm tạo thành thói quen chủ động trong HS. Đại diện các nhóm hoặc tất
cả thành viên trong nhóm đều có thể tham gia hoạt động này.
Kết quả thảo luận có thể được trình bày dưới nhiều hình thức: bằng lời,viết
hoặc vẽ lên giấy khổ to…có thể do một người thay mặt nhóm trình bày, có thể
nhiều người trình bày mỗi người một đoạn nối tiếp nhau…
Các nhóm trình bày kết quả thảo luận trước lớp. Giáo viên nhận xét, bổ sung và
kết luận. Cho HS ghi nội dung bài học vào vở (nếu có).
4.8. Đánh giá kết quả học tập của học sinh thơng qua quá trình học tập.
Giáo viên sẽ nhận xét, đánh giá kết quả học tập của học sinh thông qua các nội
dung kiểm tra trắc nghiệm, kiểm tra thực hành (lồng ghép kiến thức cũ, kiến thức
mới) kết hợp với quá trình theo dõi tham gia các hoạt động giáo dục, nhiệm vụ
học tập của HS trong các tiết học.

Khi ra các đề kiểm tra định kì (cuối HK1, cuối HK2) về kiến thức tổng quát
của học sinh đã được học, GV cần điều chỉnh các dạng bài, câu hỏi nhằm phát
huy được năng lực, kĩ năng của học sinh; có phân loại trình độ phù hợp theo các
nhóm đối tượng; đảm bảo đúng nội dung các thông tư quy định về kiểm tra, đánh
giá.
4.9. Biện pháp thực hiện của giáo viên.
Tin học là môn học đặc thù và có liên quan chặt chẽ với sử dụng máy tính, đặc
trưng quan trọng của bộ mơn này là học lí thuyết phải đi đơi với thực hành. Do
vậy, để dạy học Tin học có hiệu quả, giáo viên vừa phải trang bị cho học sinh kiến
thức khoa học về Tin học, phát triển tư duy, vừa phải chú trọng rèn luyện kỹ năng
thực hành, ứng dụng, tạo mọi điều kiện để học sinh được thực hành, nắm bắt và
tiếp cận những công nghệ mới của tin học phục vụ học tập và đời sống.
Tuy nhiên, từ thực tế dạy học tại trường Tiểu học bản thân tôi nhận thấy, nhiều
học sinh tỏ ra ngại thực hành, thao tác cơ bản trên máy còn chưa chuẩn; đa số
thực hành trên máy chỉ tập trung vào học sinh khá và giỏi, số còn lại chỉ quan sát
nên khi giáo viên hỏi không thực hiện được công việc theo yêu cầu. Để có thể
khắc phục được những hạn chế nêu trên, tơi đã thực hiện và nhận thấy GV cần có
các biện pháp cụ thể như sau:
a) Thiết kế Kế hoạch bài dạy phù hợp.
Đây là công việc bắt buộc của tất cả các tiết học, môn học. Tuy nhiên với tiết
thực hành Tin học, ngồi việc soạn giảng bình thường theo quy định giáo viên cần
phải nêu rõ các yêu cầu cho từng bài thực hành, trong đó nêu rõ các yêu cầu từ
thấp đến cao và yêu cầu cho từng đối tượng giỏi, khá, trung bình, yếu.
Thiết kế bài dạy thực hành phù hợp với nhiều đối tượng học sinh là nội dung
quan trọng cần lưu ý, bởi việc này sẽ giúp giáo viên chuẩn bị chu đáo hơn về kiến
thức, kỹ năng, phương pháp, tiến trình của một tiết dạy thực hành.
13 | Sáng kiến kinh nghiệm * Môn Tin học


Biện pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả các tiết dạy

môn Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long
Xác định được mục tiêu trọng tâm của bài học về kiến thức, kỹ năng. Tìm ra
được những kỹ năng cơ bản dành cho học sinh yếu kém và những kiến thức kỹ
năng dành cho học sinh khá giỏi, tham khảo thêm tài liệu để mở rộng, đi sâu hơn
vào bài giảng, giúp giáo viên nắm tổng thể, giải thích cho học sinh khi cần thiết.
Giáo viên cũng cần nắm được mục đích yêu cầu, chuẩn kiến thức của chương,
của bài để thiết kế các hoạt động học tập phù hợp với trình độ học sinh và điều
kiện dạy và học; đồng thời, hồn chỉnh tiến trình của một giờ dạy học với đầy đủ
các hoạt động cụ thể.
b) Kiểm tra phòng máy trước giờ dạy.
Trước mỗi giờ thực hành, giáo viên cần đến trước để kiểm tra phòng máy, các
thiết bị điện, máy tính, sự hoạt động của máy tính, bàn ghế ngồi học… đảm bảo
cho một tiết dạy thực hành được ổn định, an toàn với tất cả học sinh.
c) Điều hành tổ chức giờ dạy.
Điều quan trọng trong tiết thực hành là giáo viên phải tổ chức và điều khiển
các đối tượng học sinh trên lớp. Bước này vơ cùng quan trọng, bởi vì học sinh
thường hay mất trật tự trong các giờ thực hành. Với việc chia nhóm, học sinh
nhóm sau có thể quan sát các bạn nhóm trước thực hành và rút ra kinh nghiệm
cho bản thân mà không cần đến sự giúp đỡ của giáo viên. Tuy nhiên, để thực
hành theo nhóm hiệu quả, buộc giáo viên phải lựa chọn nội dung đưa vào thực
hành phù hợp với nhiều đối tượng học sinh.
Vì vậy, giáo viên cần xác định đúng mức nội dung thực hành, phải vừa sức với
học sinh, thuộc nội dung học sinh đã được nghiên cứu, dễ tổ chức thực hiện trong
điều kiện phịng máy tính và các thiết bị hiện có của nhà trường.
Giáo viên hướng dẫn học sinh các kỹ năng thao tác trong bài thực hành, thao
tác mẫu chiếu trên màn hình lớn cho học sinh quan sát. Tổ chức hướng dẫn học
sinh thực hành, gợi mở, khuyến khích học sinh tích cực hoạt động; đồng thời
quan sát, theo dõi và hỗ trợ học sinh khi cần.
Phát hiện những nhóm thực hành khơng có hiệu quả để uốn nắn điều chỉnh kịp
thời, chỉ trợ giúp, tránh đi sâu can thiệp làm hạn chế khả năng độc lập sáng tạo

của học sinh. Giáo viên có thể đưa ra nhiều cách để thực hiện một thao tác giúp
học sinh rèn luyện và nâng cao kỹ năng thực hành.
d) Chia nhỏ nội dung bài tập thực hành.
Giáo viên có thể chia nhỏ một số bài thực hành ra thành nhiều yêu cầu với mức
độ từ dễ đến khó, cho học sinh thực hành theo những yêu cầu đã nêu.
Giáo viên phải đặt ra mỗi yêu cầu hoàn thành trong khoảng thời gian nhất định
nào đó với mỗi nhóm đối tượng. Điều đó có thể thúc đẩy sự cố gắng hồn thành
nhiệm vụ của học sinh; học sinh khá giỏi có thể thực hiện theo nhiều cách để có
thể hồn thành nhiệm vụ trong khoảng thời gian nhanh nhất.
Giáo viên có thể chia nhỏ nội dung trong phần thực hành theo nhóm:
14 | Sáng kiến kinh nghiệm * Mơn Tin học


Biện pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả các tiết dạy
môn Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long
Ví dụ 1: Nội dung bài “Vẽ hình chữ nhật, hình vng”
o Dùng cơng cụ chọn màu đỏ để vẽ hình vng thứ nhất.
o Chọn màu vàng để vẽ hai hình chữ nhật bên cạnh.
o Sau đó chọn màu tím để vẽ hình vng thứ 2 và thứ 3.
o Chọn màu xanh ngọc để vẽ hai hình chữ nhật.
o Chọn màu xanh nước biển để vẽ hình vng thứ 4.
o Cuối cùng chọn màu xanh lá cây để vẽ hình vng ở giữa.
Ví dụ 2: Khi dạy bài : “Thực hành tổng hợp”
o Dùng công cụ vẽ hai bức tường nhà, ô cửa sổ, ô cửa ra vào.
o Dùng công cụ vẽ mái nhà, con đường, đường viền xung quanh.
o Dùng công cụ vẽ cây xanh.
o Dùng công cụ tô màu theo mẫu.
Để việc thực hành cảu HS đạt hiệu quả thì các bài tập khơng cần q dài mà
được nâng dần từ mức đơn giản đến phức tạp. Ngồi ra, giáo viên có thể kết hợp
với kiến thức của bài học trước hoặc liên hệ với môn học khác để cho HS thực

hành. HS hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm đơi, hỗ trợ lẫn nhau nhằm đảm bảo
tất cả học sinh đều tự tin và tập trung trong phần thực hành.
e) Phát động phong trào “đôi bạn cùng tiến”.
Phương pháp này không chỉ dùng trong môn Tin học tiểu học, mà cịn ở các
mơn học khác, cấp học khác vẫn có hiệu quả cao. Trong phương pháp này, giáo
viên chia lớp thành hai nhóm lớn, trong mỗi nhóm lại chia thành các cặp mỗi cặp
ngồi một máy tính, ngồi cố định với nhau trong một giai đoạn thời gian do GV
quyết định. HS theo nhóm cùng nhau học và thực hành. Giáo viên sẽ theo dõi quá
trình học, tiến bộ của các nhóm qua các tuần, tháng và có đánh giá sau mỗi tháng,
học kì. Có khích lệ HS sau mỗi đợt đánh giá.
Học sinh hỗ trợ lẫn nhau là phương pháp thu hút sự tham gia của học sinh, phù
hợp với đổi mới phương pháp giáo dục. Với phương pháp này, giáo viên chia mỗi
máy tính một học sinh khá, giỏi kèm một học sinh cần cố gắng để các học sinh
giỏi này hỗ trợ giáo viên kèm cặp, giúp đỡ bạn thực hành.
Giáo viên hướng dẫn cho nhóm học sinh có khả năng học tập tốt thật kỹ trước
khi tiến hành để nhóm đối tượng hỗ trợ này nắm chắc kiến thức; Nhắc nhở học
sinh thực hiện tốt vai trò của người hỗ trợ và người nhận hỗ trợ. Giáo viên cũng
nên chỉ ra các điều kiện cần để đảm bảo có được hoạt động học sinh hỗ trợ lẫn
nhau hiệu quả.
4.10. Minh họa.
 Một số ví dụ minh họa các câu hỏi kiểm tra theo giai đoạn.
PHẦN I. Hãy khoanh tròn vào phương án đúng nhất trong các câu sau.
Câu 1. Các chương trình và thông tin quan trọng được lưu trên:
a. Đĩa cứng
c. Đĩa quang
b. Đĩa mềm
d. Cả 3 đáp án a, b, c
15 | Sáng kiến kinh nghiệm * Môn Tin học

Biện pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả các tiết dạy
môn Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long
Câu 2. Để tạo một thư mục tại thư mục gốc, ổ C:\ , phương án nào đúng?
a. Nhấn chuột phải tại thư mục gốc, ổ C:\ chọn New -> Microsoft Word
Document
b. Nhấn chuột phải tại thư mục gốc, ổ C:\ chọn New  Shortcut
c. Nhấn chuột phải tại thư mục gốc, ổ C:\ chọn Briefcase
d. Nhấn chuột phải tại thư mục gốc, ổ C:\ chọn New  Folder
Câu 3. Để vẽ được hình trịn khi sử dụng cơng cụ elip/oval, trong lúc kéo thả
chuột, ta phải giữ đồng thời ……?
a. phím Space
b. phím Alt
c. phím Shift
d. phím Enter
Câu 4. Chọn câu đúng nhất:
a. Nhấn Ctrl + S để di chuyển hình ảnh
b. Nhấn Ctrl + C để sao chép hình ảnh
c. Nhấn Ctrl + V để cắt hình ảnh
d. Cả 3 phương án a, b, c đều đúng
PHẦN II. Em hãy sắp xếp thứ tự đúng để viết chữ lên hình vẽ.
Nháy chuột vào vị trí mà em muốn viết chữ, trên hình vẽ sẽ
a.
xuất hiện khung chữ.
b. Nháy chuột bên ngoài khung chữ để kết thúc.
c. Chọn công cụ trong hộp công cụ.
d. Gõ chữ vào khung chữ.
PHẦN III: Sắp xếp thứ tự đúng để sử dụng bình phun màu.
a. Chọn màu phun
b. Chọn cơng cụ trong hộp công cụ
c. Kéo thả chuột trên vùng muốn phun

d. Chọn kích cỡ vùng phun ở dưới hộp cơng cụ
PHẦN IV: Ghép câu ở cột 1 với biểu tượng công cụ ở cột 2 sao cho chính xác.
Cột 1
Cột 2
1. Vẽ hình elip
A.
2. Tơ màu hình vẽ
B.
3. Vẽ đường thẳng
C.
4. Phóng to hình vẽ
D.
5. Tẩy xóa nét vẽ
E.
6. Vẽ tự do
F.
 Một số ví dụ minh họa về Bài kiểm tra định kì mơn Tin học.
BÀI KIỂM TRA HỌC KÌ I * Môn: Tin học
KHỐI 5 * Năm học: 2020 - 2021
A/ Lý thuyết. (4 điểm)
Hãy khoanh tròn vào đáp án mà con cho là đúng nhất.
1. Phần mềm máy tính được chia làm mấy loại?
16 | Sáng kiến kinh nghiệm * Môn Tin học


Biện pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả các tiết dạy
môn Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long
A. 1
B. 2
C. 3

D. 4
2. Con muốn gửi 1 bản sao email đến một người nào đó mà khơng muốn những
người cùng nhận khác biết điều đó, em sẽ nhập địa chỉ email của người nhận
ẩn danh ở phần nào?
A. To
B. cc
C. bcc
D. Subject
3. Trong 4 mẫu mật khẩu dưới đây, mật khẩu nào được xem là tốt nhất?
A. 123456789
B. thudientu5
C. ThuDientu5@
D. ThudienTu5
4. Trong chương trình Ms Word: Phím tắt để định dạng kí tự dạng in đậm là…?
A. Ctrl + B
B. Ctrl + U
C. Ctrl + I
D. Ctrl + J
5. Trong chương trình Ms Word: Phím tắt để căn lề trái là…?
A. Ctrl + E
B. Ctrl + J
C. Ctrl + L

D. Ctrl + R

6. Trong chương trình Ms Word: Tạo chữ lớn đầu dòng con chọn…?
A. Insert 
B. Insert 
C. Insert  Table D. Insert 
Drop Cap

WordArt
Shapes
7. Trong chương trình Ms Word: Tạo chữ nghệ thuật con chọn…?
A. Insert 
B. Insert 
C. Insert  Table D. Insert 
Drop Cap
WordArt
Shapes
8. Mạng máy tính là…?
………………………………………………………………………………………………
B/ Thực hành. (6 điểm)
Khởi động chương trình Word; thiết lập trang (Size: A4); Căn lề trang
(Top: 2 cm, Bottom: 2cm, Left: 2cm; Right: 2cm);
Họ tên:
Lớp:

C

BÀI THI HỌC KÌ 1

ác đảo trên vịnh Hạ Long chủ yếu là đảo đá vơi được hình thành
cách đây trên năm trăm triệu năm. Ẩn giấu trong những
hòn đảo
Vịnh
Hạđá là
hệ thống hang động vô cùng phong phú với măng, nhũLong
đá có quy mơ,
hình dáng, màu sắc đa dạng, huyền ảo,... Một số hang động cịn chứa
đựng các dấu tích của người tiền sử Hạ Long là điểm hấp dẫn khách tham quan

như: Đầu Gỗ, Bồ Nâu, Sửng Sốt, Soi Nhụ, Thiên Long, Mê Cung, Tam Cung,...
 Yêu cầu:
- BÀI THI HỌC KÌ 1: Viết bằng chữ nghệ thuật
- Khoảng cách dòng cả bài là 1.5
- Lưu bài: lớp tên bài thi hk1 (ví dụ: 5a2 Đức Minh bài thi hk1)
BÀI KIỂM TRA HỌC KÌ I * Mơn: Tin học
17 | Sáng kiến kinh nghiệm * Môn Tin học


Biện pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả các tiết dạy
môn Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long
KHỐI 2 * Năm học: 2020 - 2021
A/ Lý thuyết. (4 điểm)
Hãy khoanh tròn vào đáp án mà con cho là đúng nhất.
1. Có mấy dạng thơng tin trong máy tính?
E. 2
F. 3
G. 4
H. 5
4. Khi tiếng trống trường vang lên báo hiệu giờ ra chơi. Con nhận được dạng
thơng tin gì?
A. Văn bản
B. Âm thanh
C. Hình ảnh
D. Cả 3 dạng
5. Máy tính để bàn có mấy bộ phận chính?
A. 1
B. 2
C. 3
D. 4

4. Trong chương trình Ms Paint. Biểu tượng của công cụ Select là………?
F.
E.
5. Nêu các bước “di chuyển hình”?
Cột A
Bước 1
Bước 2
Bước 3
6. Nêu các bước “vẽ đường cong”?
Cột A
Bước 1
Bước 2
Bước 3
Bước 4

H.

G.

Cột B
 Chọn cơng cụ Select
 Di chuyển hình
 Chọn hình






Cột B

Chọn nét, chọn màu
Vẽ đường thẳng
Chọn công cụ vẽ đường cong
Uốn cong đường thẳng

B/ Thực hành (6 điểm)
Con hãy sử dụng chương trình MS Paint để vẽ lại bức tranh theo mẫu. Sau
đó tơ màu và trang trí bức tranh theo ý thích của mình.

 Một số ví dụ minh họa về bài tập thực hành của Học sinh.
Học sinh lớp 1
18 | Sáng kiến kinh nghiệm * Môn Tin học


Biện pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả các tiết dạy
môn Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long

Học sinh lớp 2

19 | Sáng kiến kinh nghiệm * Môn Tin học


Biện pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả các tiết dạy
môn Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long

Học sinh lớp 5

20 | Sáng kiến kinh nghiệm * Môn Tin học

Biện pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả các tiết dạy
môn Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long

Quá trình ghi nhớ kiến thức được GV thiết kế đa dạng các hình thức “chơi mà
học” với âm thanh và hình ảnh sống động thơng qua các phần mềm dạy học ứng
dụng CNTT. Học sinh tham gia vào các
hoạt động nhiệm vụ học tập theo nhóm và
cá nhân. Bằng cách sử dụng phong phú
các hình thức giảng dạy và luyện tập khác
nhau trong các giờ học Tin, GV tạo được
cho HS niềm đam mê, hào hứng với môn
học. Từ đó, hiệu quả các tiết dạy ngày
một tốt hơn.
III. HIỆU QUẢ DO SÁNG KIẾN ĐEM LẠI
BÀI HỌC KINH NGHIỆM
1. Hiệu quả đạt được.
- Học sinh tiếp thu nhanh hơn, khá nhẹ nhàng (bao gồm cả phần lý thuyết và thực
hành), khơng khí lớp học khơng căng thẳng, khơng bị gây áp lực giữa thầy và trò.
- Học sinh hứng thú tham gia vào các tiết học và tiết ôn luyện, thực hành. Tạo
khơng khí học tập sơi nổi, tích cực, nâng cao tinh thần đoàn kết… Các giờ kiểm
tra môn Tin học, học sinh không cảm thấy sợ hãi, lo lắng hay nặng nề.
- Củng cố kiến thức của học sinh ở cấp độ nhớ, hiểu một cách hữu hiệu.
- Bản thân tơi cảm thấy rất hài lịng khi áp dụng phương pháp dạy học mới vào
dạy môn Tin học. Vì tơi nhận thấy học sinh rất hứng thú và u thích tìm tịi trong
q trình học, các em biết vận dụng kiến thức đã học vào các môn học khác.
- Qua thời gian áp dụng đổi mới, kết quả học tập môn Tin học của học sinh qua
khảo sát tính đến giai đoạn giữa học kì 2 đạt được khá khả quan. Dưới đây là một
số kết quả học tập mà HS đạt được sau các lần khảo sát, điều tra và kiểm tra định
kì:
KẾT QUẢ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG ĐẦU NĂM * 2020-2021

MÔN TIN HỌC

21 | Sáng kiến kinh nghiệm * Môn Tin học


Biện pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả các tiết dạy
môn Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long

Lớp

Tổng số
HS

HOÀN THÀNH
TỐT

HOÀN THÀNH

CHƯA HOÀN
THÀNH

TS

Nữ

TS

%

Nữ

TS

%

Nữ

TS

%

Nữ

2A1 28
2A2 26
2A3 28
2A4 26
2A5 27
2A6 27
2C1 13
K2 175
5A1 29
5A2 27
5A3 30
K5 86

13
8
11
9

10
15
3
69
11
13
9
33

9
10
8
12
7
11
4
61
12
12
15
39

32.1
38.5
28.6
46.2
25.9
40.7
30.8
34.9

41.4
44.4
50.0
45.3

5
2
4
4
3
7
1
26
7
6
7
20

12
12
15
9
17
11
7
83
13
10
10
33

42.9
46.2
53.6
34.6
63.0
40.7
53.8
47.4
44.8
37.0
33.3
38.4

6
4
5
2
6
6
2
31
3
5
2
10

7
4
5

5
3
5
2
31
4
5
5
14

25.0
15.4
17.9
19.2
11.1
18.5
15.4
17.7
13.8
18.5
16.7
16.3

2
2
2
3
1
2
0

12
1
2
0
3

KẾT QUẢ CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC CUỐI KÌ 1 * 2020-2021

Lớp

Tổng số HS

MƠN TIN HỌC
HOÀN THÀNH
HOÀN THÀNH
TỐT

CHƯA HOÀN
THÀNH

TS

Nữ

TS

%

Nữ

TS

%

Nữ

TS

%

Nữ

1A1
1A2
1A3
1A4
1A5

30
28
29
29
30

15
12
11
11
13

20
18
17
19
18

66.7
64.3
58.6
65.5
60.0

13
8
7
9
7

10
10
12
10
12

33.3
35.7
41.4
34.5
40.0

2
4
4
2
6

0
0
0
0
0

0.0
0.0
0.0
0.0
0.0

0
0
0
0
0

K1
2A1
2A2
2A3
2A4
2A5

2A6
2C1

146
28
26
28
26
27
27
13

62
13
8
11
9
10
15
3

92
15
16
13
20
17
14
11

63.0
53.6
61.5
46.4
76.9
63.0
51.9
84.6

44
10
3
7
8
8
9
2

54
13
10
15
6
10
13
2

37.0
46.4
38.5

53.6
23.1
37.0
48.1
15.4

18
3
5
4
1
2
6
1

0
0
0
0
0
0
0
0

0.0
0.0
0.0
0.0
0.0
0.0

0.0
0.0

0
0
0
0
0
0
0
0

K2
5A1
5A2
5A3

175
29
27
30

69
11
13
9

106
17
13

15

60.6
58.6
48.1
50.0

47
9
6
3

69
12
14
15

39.4
41.4
51.9
50.0

22
2
7
6

0
0
0

0

0.0
0.0
0.0
0.0

0
0
0
0

K5

86

33

45

52.3

18

41

47.7

15

0

0.0

0

22 | Sáng kiến kinh nghiệm * Môn Tin học


Biện pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả các tiết dạy
môn Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long
Đây là một kết quả rất khả quan so với thời điểm chưa áp dụng nhiều phương
thức đổi mới trong dạy học. Điều này mang lại niềm khích lệ rất lớn với những
giáo viên như tơi.
Trong q trình tìm hiểu và nghiên cứu đề tài, tôi đã nhờ sự trợ giúp của bạn bè
đồng nghiệp cùng học sinh các khối lớp, qua việc trực tiếp phỏng vấn, làm phiếu
khảo sát học sinh và đã thu được một số kết quả đáng khích lệ.
 Dưới đây là biểu kết quả đạt được qua các đợt khảo sát học sinh trước và
sau khi thực hiện các hình thức đổi mới trong giảng dạy nhằm nâng cao
chất lượng và hiệu quả môn Tin học tại nhà trường.
a) Đầu năm học 2020-2021.
Kết quả đánh giá
Tiêu chí khảo sát, đánh giá
T
T (Thái độ đối với môn học, hành vi, nhận thức)
Trước
Sau
1 - Sự tập trung chú ý cao vào bài học.
- Việc tiếp thu hiệu quả các nội dung bài học
2

trên lớp.
- Sự chủ động tham gia lĩnh hội kiến thức và
3
nhắc lại kiến thức đã nắm bắt được.
- Việc vận dụng kiến thức vào bài tập thực
4
hành tại lớp.
5 - Chất lượng môn học.
6 - Kĩ năng môn học của học sinh.
b) Cuối HK1, năm học 2020-2021.
Tiêu chí khảo sát, đánh giá
T
T (Thái độ đối với môn học, hành vi, nhận thức)
1 - Sự tập trung chú ý cao vào bài học.
- Việc tiếp thu hiệu quả các nội dung bài học
2
trên lớp.
- Sự chủ động tham gia lĩnh hội kiến thức và
3
nhắc lại kiến thức đã nắm bắt được.
- Việc vận dụng kiến thức vào bài tập thực
4
hành tại lớp.
5 - Chất lượng môn học.
6 - Kĩ năng môn học của học sinh.
c) Giữa HK2.
Tiêu chí khảo sát, đánh giá
T
T (Thái độ đối với môn học, hành vi, nhận thức)
1 - Sự tập trung chú ý cao vào bài học.

- Việc tiếp thu hiệu quả các nội dung bài học
2
trên lớp.
- Sự chủ động tham gia lĩnh hội kiến thức và
3
nhắc lại kiến thức đã nắm bắt được.
23 | Sáng kiến kinh nghiệm * Môn Tin học

Kết quả đánh giá
Trước
Sau

Kết quả đánh giá
Trước
Sau


Biện pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả các tiết dạy
môn Tin học tại trường Tiểu học Quốc tế Thăng Long
4
5
6

- Việc vận dụng kiến thức vào bài tập thực
hành tại lớp.
- Chất lượng môn học.
- Kĩ năng môn học của học sinh.

Trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm này, khá nhiều học sinh thực hành
Tin học chưa mấy hứng thú, vừa làm vừa chơi, muốn chơi hơn muốn thực hành

bài tập. Từ sau khi áp dụng, tôi nhận thấy nhiều học sinh đã có thái độ yêu thích
mơn học hơn, thao tác thành thạo, đúng chuẩn, biết vận dụng kĩ năng mơn Tin
học vào trong học Tốn, Tiếng việt và đặc biệt hơn là HS xây dựng được tác
phong hoạt động nhóm.
Việc dạy học với các biện pháp đã nêu địi hỏi người giáo viên phải ln tìm
tịi, đổi mới phương pháp dạy học phù hợp và hiệu quả. Tôi tin rằng nếu áp dụng
biện pháp này ở những giờ học bộ môn của các khối lớp khác thì cũng sẽ đem lại
những hiệu quả rõ rệt, áp dụng được nhiều kiến thức đã học vào cuộc sống hàng
ngày, góp phần khơng nhỏ nâng cao chất lượng mơn học.
So với năm học trước thì số học sinh có kĩ năng thao tác nhanh, thao tác đúng
đã tăng rõ rệt, số học thao tác chậm, chưa biết thao tác giảm đáng kể.
2. Bài học kinh nghiệm.
Tôi nghĩ môn học nào cũng vậy, người dạy có sự chuẩn bị chu đáo, người học
tham gia thích cực thì sẽ mang lại kết quả tốt nhất. Ngoài việc chuẩn bị kế hoạch
bài học, đồ dùng dạy học nghề dạy học còn địi hỏi người giáo viên phải tận tình
với học sinh, linh hoạt xử lý các tình huống sư phạm có thể xảy ra.
Trong các tiết học, người giáo viên phải tổ chức kết hợp tốt giữa giảng dạy và
các hoạt động học tập, vui chơi…nhằm giúp cho học sinh tiếp thu bài học được
nhẹ nhàng, thoải mái.
Giáo viên phải nguyên cứu và lựa chọn ra phương pháp phù hợp với đối tượng
học sinh. Áp dụng các phương pháp thích hợp để học sinh nắm vững kiến thức
trọng tâm của bài học.
Giáo viên phải biết quan sát, nắm vững năng lực của từng đối tượng học sinh
để vận dụng các phương pháp sao cho phù hợp.
Học sinh u thích mơn học sẽ học tốt, mà học tốt môn Tin học là một ưu thế
giúp HS có những nền tảng kiến thức cơ bản về lĩnh vực CNTT, đây là những
bước đệm vững chắc đầu tiên giúp các bạn nhỏ dần theo kịp với cuộc sống hiện
đại hóa, cơng nghiệp hóa, thời đại cơng nghệ số hóa như hiện nay.
Tin học ở Tiểu học là nền tảng đầu tiên cho các lớp sau và suốt cuộc đời, nên
tập những thói quen tốt, các thao tác, kĩ năng cơ bản, cách hiểu biết về công nghệ

là một việc không thể coi thường.
24 | Sáng kiến kinh nghiệm * Môn Tin học