GIAO AN NGU VAN 8 KI I

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (741.21 KB, 102 trang )

(1)NS: ND:. TiÕt 1 + 2. V¨n b¶n:. T«i ®i häc Thanh TÞnh. A. Mục tiêu cần đạt.. 1/ KiÕn thøc :Gióp häc sinh - Cảm nhận đợc tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “ Tôi” ở buổi tựu trờng đầu tiên trong đời. đồng thời thấy đợc ngòi bút văn xuôi giàu chất thơ, gợi d vị trữ t×nh man m¸c cña Thanh TÞnh. - Nhận biết đợc thể loại truyện ngắn trữ tình thông qua việc tìm hiểu truyện. 2/ Kĩ năng: Rèn kĩ năng cảm nhận truyện trữ tình. Kĩ năng đọc hiểu văn bản. 3/ Thái độ: - GD học sinh biết tôn trọng những kỷ niệm trong buổi đầu cắp sách tới trờng. B. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn. - SGK – SGV , các tài liệu tham khảo liên quan đến bài học. - TÝch hîp víi phÇn tËp lµm v¨n ë: Miªu t¶, biÓu c¶m trong v¨n tù sù. 2. Häc sinh. - §äc kü v¨n b¶n vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. ViÕt bµi v¨n ng¾n nãi lªn c¶m nghÜ cña m×nh vÒ ngµy ®Çu tiªn c¾p s¸ch tíi trêng. - Su tầm một số bài hát nói về ngày đầu tiên đợc đi học. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè, nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra. - GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. C3. Tổ chức các hoạt động dạy và học bài mới. I. Hoạt động 1. Giới thiệu bài. - Cho c¶ líp h¸t bµi h¸t: Ngµy ®Çu tiªn ®i häc - TruyÖn ng¾n “ T«i ®i häc” còng lµ nh÷ng kû niÖm m¬n man cña buæi tùu trêng qua hồi tởng của một nhân vật. Cảm xúc ấy đợc bộc lộ ntn? II. Hoạt động 2. Hớng dẫn học sinh đọc và tìm hiểu chú thích. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt - GV ghi tªn bµi häc trªn - HS ghi tªn bµi häc I. §äc, t×m hiÓu chó thÝch. b¶ng. - 1 em đọc chú thích 1.Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm. - Gọi 1 em đọc phần chú thích - Trình bày theo hiểu biết của a, T¸c gi¶ trong SGK. b¶n th©n - ¤ng ®i lµm, d¹y häc viÕt - c¸c em kh¸c nhËn xÐt, bæ ? H·y nªu nh÷ng hiÓu biÕt v¨n, lµm th¬ tõ n¨m 1913. xung. cña em vÒ t¸c gi¶ Thanh b, T¸c phÈm. - Dựa vào chú thích để trả lời. TÞnh? Vẻ đẹp đằm thắm, tình cảm trong trÎo, ªm dÞu cña nh©n - Nghe GV hớng dẫn đọc. vËt trong buæi tùu trêng ®Çu - 3 em lần lợt đọc toàn văn ?Nh÷ng t¸c phÈm cña Thanh tiªn.. b¶n. c¸c em kh¸c nghe, nhËn Tịnh nổi bật lên những đặc xÐt vµ bæ xung. ®iÓm g×? 2. §äc v¨n b¶n. - GV hớng dẫn học sinh đọc v¨n b¶n. - GV đọc mẫu một đoạn sau đó yêu cầu học sinh đọc toàn bé v¨n b¶n. - HS t×m hiÓu tõ khã. - Trao đổi, thảo luận và trả lời, - GV cho 2 em Đọc - Hỏi để nhận xét, bổ xung. t×m hiÓu c¸c chó thÝch trong - Tr¶ lêi, bæ xung. SGK. 3, T×m hiÓu tõ khã. ? Hãy xác định chủ đềcủa văn 4, Chủ đề văn bản. b¶n? - Nh÷ng kû niÖm trong s¸ng cña tuæi häc trß. 5, Bè côc cña v¨n b¶n. ? Em nhận thấy văn bản đợc.

(2) +. kÕt cÊu theo bè côc nh thÕ - Cã bè côc theo dßng håi tnµo? ëng cña nh©n vËt “T«i” III. Hoạt động 3 – Hớng dẫn HS Đọc và tìm hiểu văn bản. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt ? Hãy đọc kỹ đoạn từ đấu đến “ Hôm - Đọc đoạn văn. II. Đọc – Hiểu nội dung văn nayt«i ®i häc” vµ cho biÕt: Dßng håi tëng - Suy nghÜ vµ tr¶ b¶n lêi. cña t¸c g¶i theo tr×nh tù nµo? - Dßng håi tëng tõ hiÖn t¹i mµ nhí vÒ dÜ v·ng. * Biến chuyển của trời đất cuối thu và h×nh ¶nh mÊy em nhá rôt rÌ nóp díi nãn mẹ lần đầu tiên đến tờng gợi cho nmhân - Hs nghe. vËt t«i nhí l¹i m×nh ngµy Êy cïng nh÷ng kû niÖm trong s¸ng. ? Điều gì đã gợi lên trong lòng nhâ vật - Tìm kiếm, trao - Những hình ảnh gợi nhớ kỷ Tôi những kỷ niện về buổi tựu trờng đầu đổi, thảo luận, niệm: Con đờng, thầy,bạn và tr¶ lêi. tiªn? lóc nghe gäi tªn m×nh vµo chç ngồi, đón nhận giờ học đầu tiªn. ? Hình ảnh con đờng, cảnh vật trong kỷ - Tìm kiếm, trả - Con đờng vốn rất quen thuộc lêi. nhng tù nhiªn thÊy l¹ niÖm cña t¸c gi¶ lµ h×nh ¶nh nh thÕ nµo? ? Với bộ quần áo, mấy quyển vở mới trên - Suy nghĩ trả - Cảm thấy trang trọng và đứng lêi. đắn với bộ quần áo và mấy tay T«i c¶m thÊy m×nh nh thÕ nµo? quyÓn vë míi trªn tay. - muốn thử khẳng định sức ? Khi xin mẹ đợc cầm cả bút và thớc Tôi - Trao đổi, trả mình. muốn khẳng định điều gì? ? Nhân vật tôi cảm nhận sân trờng hôm lời, nhận xét, bổ - Sân trờng hôm nay dày đặc cả xung. ngêi, ai còng quÇn ¸o s¹ch sÏ, nay cã g× kh¸c mäi ngµy? g¬ng mÆt vui t¬i, s¸ng sña. - Ng«i trêng xinh x¾n, oai ? T«i c¶m nhËn ng«i trêng h«m nay nh - T×m kiÕm, tr¶ nghiªm, m×nh thÊy bÐ nhá so thÕ nµo? lêi. víi nã. - Håi hép chê nghe tªn m×nh: ? Khi nghe đến tên mìnhTôi đã có phản - Tr¶ lêi “Nghe gọi đến tên, Tôi tự nhiên øng nh thÕ nµo? giËt m×nh vµ lóng tóng”. ? T«i c¶m nhËn nh÷ng g× khii rêi tay mÑ - Th¶o luËn, tr¶ bíc vµo líp? lêi, nhËn xÐt, bæ xung. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt *T«i bçng c¶m thÊy sî khi s¾p ph¶i rêi tay mÑ , nh÷ng tiÕng khãc nøc në hay thót thÝt bËt ra rÊt tù nhiªn nh ph¶n íng d©y - Nghe. truyÒn lóc Êy, T«i c¶m thÊy m×nh nh bíc vµo mét thÕ giíi kh¸c vµ xa mÑ h¬n bao giê hÕt. ? t«i c¶m thÊy nh thÕ nµo khi bíc vµo líp - Suy nghÜ, tr¶ - Võa xa l¹, võa gÇn gòi víi häc? lêi. mäi vËt, víi b¹n ngåi bªn c¹nh. ? T«i c¶m nhËn giê häc ®Çu tiªn nh thÕ - Tr¶ lêi. - Ngì ngµng, tù tin bíc vµo giê nµo? häc ®Çu tiªn. ? Các phụ huynh có thái độ nh thế nào đối - tìm kiếm, trả - Phụ Huynh: Chuẩn bị chu đáo lêi. cho con em ë buæi tùu trêng víi c¸c em bÐ lÇn ®Çu tiªn ®i häc? ®Çu tiªn, Cïng vui, cïng håi hép víi c¸c em. ?Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh©n vËt «ng §èc và thầy giáo trẻ qua hành động, cử chỉ, lời - Tìm kiếm, - đó là những con ngời rất từ suy nghÜ, tr¶ tèn, bao dung, vui tÝnh, giµu nãi cña hä? t×nh th¬ng. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ mèi quan hÖ cña lêi. - Suy nghÜ, tr¶ - Ngêi lín: Cã tr¸ch nhiÖm vµ ngời lớn đối với cá em? lêi. tấm lòng của gia đình đối với thÕ hÖ t¬ng lai. ? Hãy tìm các hình ảnh so sánh đợc nhà văn sử dụng trong truyện ngắn? Trong các - Tìm kiếm, trả - Hình ảnh đấng chú ý: + “Tôi quên thế nào đợc .... trời hình ảnh so sánh đó, hình ảnh nào là đáng lời quang đãng”. chó ý nhÊt? + “ ý nghÜ Êy .... trªn ngän nói” * C¸c so s¸nh trªn xuÊt hiÖn ë c¸c thêi + Hä nh con chim ... rôt rÌ điểm khác nhauđể diễn tả tâm trạng, cảm.

(3) xóc cña nh©n vËt t«i. §©y lµ c¸ch so s¸nh giàu hình ảnh, giàu sức gợi cảm đợc gắn - Nghe v¬Ýu nh÷ng c¶nh s¾c thiªn nhiªn t¬i s¸ng giµu chÊt tr÷ t×nh.Nhê c¸c so s¸nh nµy mà ý nghĩa và cảm giác của nhân vật đợc ngời đọccảm nhận cụ thể, rõ ràng hơn .§ã chÝnh lµ chÊt tr÷ t×nh trong truyÖn. ? Nghệ thuật của truyện có gì đặc sắc? Sức cuốn hút của truyện đợc tạo nên từ nh÷ng yÕu tè nµo? - th¶o luËn theo nhãm. ( GV cho häc sinh th¶o luËn theo nhãm) - §¹i diÖn c¸c nhãm tr¶ lêi. Nhãm kh¸c nghe vµ nhËn * Sau khi häc sinh th¶o luËn vµ tr¶ lêi, GV xÐt, bæ xung. dùng bảng phụ để kết luận. - Quan s¸t b¶ng phô vµ - GV cho học sinh đọc mục ghi nhớ. ghi chÐp.. trong c¶nh l¹”. * §Æc s¾c nghÖ thuËt: + Bè côc theo dßng håi tëng, c¶m nghÜ cña nh©n vËt t«i theo tr×nh tù thêi gian cña buæi tùu trêng. + KÕt hîp hµi hoµ miªu t¶, kÓ víi béc lé t©m tr¹ng c¶m xóc. * Søc cuèn hót: + B¶n th©n t×nh huèng truyÖn. + T×nh c¶m Êm ¸p, tr×u mÕn của ngời lớn đối với các em nhỏ lần đầu tiên đến trờng. + H×nh ¶nh thiªn nhiªn, ng«i trêng vµ c¸c so s¸nh giµu scs gîi c¶m. *Ghi nhí. ( tù häc trong SGK). - §äc ghi nhí. IV. Hoạt động 4 - Hớng dẫn học sinh luyện tập. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - Hãy trình bày bài văn ngắn đã viết ở nhà - Trình bày bài III. LuyÖn tËp. trớc lớp để các bạn nghe và sửa lại. - nghe vµ söa l¹i bµi cho b¹n. V. Hoạt động 5 - Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - Häc thuéc lßng mét ®o¹n v¨n mµ em thÊy lµ hay nhÊt. - ChuÈn bÞ tríc bµi “ Trong lßng mÑ”. ........................................*****............................................ Ngµy d¹y: 27 th¸ng 8 n¨m 2008 TiÕt 3 Cấp độ khái quát nghĩa của từ a. mục tiêu cần đạt. tõ.. - Hiểu rõ cấp độ khái quát nghĩa của từ và mối quan hệ về cấp độ khái quát nghĩa của. - Th«ng qua bµi häc, rÌn luyÖn t duy trong viÖc nhËn thøc mèi quan hÖ gi÷a c¸i chung vµ c¸i riªng. - Cã ý thøc coi träng vµ gi÷ g×n sù trong s¸ng cña TiÕng ViÖt. B. chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh. 1. Giáo viên: + Bảng phụ vẽ sơ đồ cấp độ khái quát nghĩa của từ. + SGK – SGV, tài liệu tham khảo có liên quan đến bài học. 2. Häc sinh: + T×m hiÓu vÒ nghÜa cña tõ trong TiÕng ViÖt. + Đọc và chuẩn bị bài trớc khi đến lớp. c. tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học. C1. ổn định tổ chức. - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. C2. KiÓm tra bµi cò. ? Trong tõ ng÷ TiÕng ViÖt chóng ta thêng gÆp nh÷ng líp nghÜ nµo? C3. Tổ chức các hoạt động dạy học bài mới. I. Hoạt động 1. Giới thiệu bài. - Nghĩa của từ có những cấp độ khái quát khác nhau. Có thể có nghĩa rộng, có thể có nghĩa hẹp. jTiết học này chúng ta sẽ tìm hiểu vấn đề đó. II. Hoạt động 2. Tìm hiểu từ ngữ nghĩa rộng, từ ngữ nghĩa hẹp. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt I. Tõ ng÷ nghÜa réng, tõ ng÷ nghÜa hÑp - GV treo sơ đồ về cấp độ khái - Quan sát sơ đồ §éng vËt qu¸t nghÜa cña tõ vµ yªu cÇu vµ t×m hiÓu bµi häc sinh qua s¸t. GV gîi dÉn theo gîi ý cña.

(4) cho häc sinh t×m hiÓu.. GV. Thó Chim C¸ Voi, H¬u Tu Hó, S¸o C¸ r« ? Nghĩa của từ Động Vật rộng - Trao đổi, trả - Từ Động vật có nghĩa rộng hơn cá từ h¬n hay hÑp h¬n nghÜa cña c¸c lêi. thó, chim, c¸. - NhËn xÕt vµ bæ - NghÜa cña c¸c tõ: Thó, Chim, C¸ réng tõ thó, chim, c¸? V× sao? ?NghÜa cña c¸c tõ:Thó, Chim, xung h¬n nghÜa cña c¸c tõ: voi, H¬u, Tu hó, C¸ réng h¬n hay hÑp h¬nnghÜa S¸o, C¸ r«. cña c¸c tõ: Voi, H¬u, Tu hó, S¸o, C¸ r«? ? Qua đó, em thấy nghĩa của nh÷ng tõ nµo bao qu¸t nghÜa cña nh÷ng tõ nµo? - Quan sát sơ đồ Thó vµ tr¶ lêi Voi - GV dùng sơ đồ hình tròn để H¬u kh¸i qu¸t kiÕn thøc cho häc sinh. C¸ r« C¸ thu Tu hó S¸o - Dựa vào sơ đồ ? Khi nào một từ ngữ đợc coi và ghi nhớ trả C¸ lêi. lµ cã nghÜa réng, nghÜa hÑp? Chim - GV dïng b¶ng phô kh¸i qu¸t phÇn ghi nhí cho häc sinh. §éng vËt * Ghi nhí: ( Gv ghi trªn b¶ng phô) III. Hoạt động 3. Hớng dẫn học sinh luyện tập. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV cho häc sinh th¶o - Th¶o luËn II. LuyÖn tËp luËn nhãm bµi tËp 1. yªu nhãm bµi tËp. 1. Bµi tËp 1. cÇu lµm trªn b¶ng phô. - §¹i diÖn nhãm - Sau khi th¶o luËn, GV treo b¶ng phô yêu cầu đại diện nhóm và trình bày bài lªn b¶ng tr×nh bµy bµi lµm. lµm cña nhãm. - GV dùng bảng phụ để - Quan sát bảng kÕt luËn. phô, nghe vµ ghi chÐp.. B¶ng Phô sè 1 Y Phôc.

(5) QuÇn. ¸o. Quần đùi, quần dài. mi. B¶ng Phô sè 2. ¸o dµi, ¸o s¬. Vò KhÝ. Sóng. Bom. Sóng trêng, §¹i b¸c Hoạt động của thầy H§ cña trß - GV nêu vấn đề cho học sinh thảo luận. - Thảo luận và - Cho häc sinh tr¶ lêi vµ GV kÕt luËn tr¶ lêi c©u hái. chung. - NhËn xÐt bµi cña b¹n vµ ghi chÐp. 3. Bµi tËp 3. Hoạt động của thầy H§ cña trß - GV nªu c©u hái trong bµi tËp sè 3. - Lµm bµi tËp 3. - Yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp vµ tr¶ lêi. - tr¶ lêi tríc líp. NhËn xÐt, bæ xung.. Bom ba cµng, Bom bi.. Nội dung cần đạt 2. Bµi tËp 2. - Tõ ng÷ cã nghÜa réng h¬n: a. Chất đốt. b. NghÖ thuËt. c. Thøc ¨n. d. Nh×n. e. §¸nh.. Nội dung cần đạt a. Xe cộ:( xe máy, xe đạp, xe ô t«,...) b. Kim loại:( Sắt, nhôm, đồng,) c. Hoa qu¶:( Xoµi, bëi, mÝt...) d. ( ngêi) hä hµng:( c«, g×, chó, b¸c,....) e. mang:( V¸c, khiªng, bª...) IV. Hoạt động 4. Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - vÒ nhµ häc bµi vµ lµm bµi tËp sè 4+5. - ChuÈn bÞ bµi “ Trêng tõ vùng” ........................................*****............................................ Ngµy d¹y: 30 th¸ng 8 n¨m 2008 TiÕt 4 Tính thống nhất về chủ đề của văn bản A. mục tiêu cần đạt.. - Nắm đợc chủ đề của văn bản, tính thống nhất của chủ đề văn bản. - Biết viết một văn bản bảo đẩm tính thống nhất về chủ đề, biết xác định và duy trì đối tợng trình bày,chọn lựa, sắp xếp các phần sao cho văn bản tập trung nêu bật một ý kiến, mét c¶m xóc. - Có ý thức trình bày một văn bản theo đúng quy định. B. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh. 1. Giáo viên. + SGK, SGV, các tài liệu tham khảo có liên quan đến bài học. + B¶ng phô vµ c¸c thiÕt bÞ d¹y häc kh¸c. 2. Học sinh. + Đọc kỹ bài học và tìm hiểu bài trớc khi đến lớp. + GiÊy, bót, SGK, Vë ghi.... C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - KiÓm tra sÜ sè vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra. - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. C3. Tổ chức các hoạt động dạy học bài mới. I. Hoạt động 1. Gới thiệu bài. - Mỗi văn bản đều có một chủ đề nhất định để tác giả dựa vào đó tạo lập van bản. VËy Chủ đề văn bản là gì? trong giờ học hôm nay chúng ta cùng tìnm hiểu. II. Hoạt động 2. Hớng dẫn học sinh tìm hiểu khái niệm về chủ đề văn bản..

(6) Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV gọi một học sinh đọc lại văn - Một em đọc văn I. Chủ đề của văn bản. b¶n “ T«i ®i häc” cña Thanh TÞnh. b¶n. c¸c em kh¸c theo dâi. - T¸c gi¶ nhí l¹i kû niÖm ngµy ®Çu ?T¸c gi¶ nhí l¹i kû niÖm s©u s¾c nµo - tr¶ lêi, bæ xung tiªn ®i häc. trong thêi th¬ Êu cña m×nh? - Gîi nh÷ng Ên tîng s©u s¾c, håi ? Sù håi tëng Êy gîi lªn nh÷ng Ên t- ý kiÕn. hép, ngì ngµng. îng g× trong lßng t¸c gi¶? *K/N: Chủ đề của văn bản là đối t? Đó chính là chủ đề của văn bản, em hiểu thế nào là chủ đề của văn - Trao đổi, trả lời. ợng và vấn đề chính đợc tác giả nêu lên, đặt ra trong văn bản. b¶n? III. Hoạt động 3. Tìm hiểu tính thống nhất về chủ đề của văn bản. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - Suy nghĩ, dự II. Tính thống nhất về chủ đề của ? Nhan đề văn bản “Tôi đi học” cho đoán và trả lời. v¨n b¶n phÐp ta dù ®o¸n v¨n b¶n nãi vÒ vÊn - Nhan đề => Dự đoán văn bản nói đề gì? vÒ chuyÖn ®i häc. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt ? Những từ ngữ nào đợc lặp đi, lặp - Tìm kiếm, trả - Đại từ “Ta” và các từ biểu thị ý lời, bổ xung ý nghĩa đi học đợc lặp lại nhiều lần lại nhiều lần? Nhằm mục đích gì? kiÕn. => NhÊn m¹nh kû niÖm vÒ buæi ®Çu tiªn ®i häc cña nh©n vËt t«i. ? Hãy tìm những câu văn nhắc đến - Tìm kiếm, trả kû niÖm buæi tùu trêng ®Çu tiªn cña lêi. nh©n v¹t t«i? - GV dùa vµo c©u tr¶ lêi cña häc - Quan s¸t b¶ng phô, Ghi chÐp. - Con đờng tuy quen mà thấy lạ, sinh và dùng bảng phụ để kết luận. cảnh vật nh đều thay đổi. ?Nhân vật tôi cảm nhận về con đờng - Hành vi: Trớc- Thả diều, nô đùa. nh thÕ nµo? - Suy nghÜ vµ tr¶ Nay - §i häc, nh häc trß thùc. ? Hành vi có gì thay đổi? - Ng«i trêng: Cao d¸o, xinh x¾n, ? C¶m nhËn vÒ ng«i trêng nh thÕ lêi. - Nhận xét và bổ oai nghiêm nh đình làng. nµo? ? Khi xÕp hµng vµo líp, T«i c¶m xung ý kiÕn cho - S¾¬ vµo líp: §øng nÐp bªn ngêi b¹n. th©n, chØ d¸m nh×n mét nöa. thÊy nh thÕ nµo? - Trong líp häc c¶m thÊy xa mÑ.... ? Khi bíc vµo trong líp häc, t«i c¶m nhận đợc điều gì? ? Th«ng qua viÖc t×m hiÓu trªn, em hiÓu: ThÕ nµo lµ tÝnh thèng nhÊt vÒ - Suy nghÜ vµ tr¶ chủ đề của văn bản? tính thống nhất lời. Nhận xét bổ của chủ đề văn bản đợc thể hiện ở xung. ( Dùa vµo phÇn nh÷ng ph¬ng diÖn nµo? ? Làm thế nào để có thể viết văn bản Ghi nhớ) đảm bảo tính thống nhất về chủ đề? - Đọc ghi nhớ * Ghi nhớ. trong SGK. ( Ghi trªn b¶ng phô) - Hãy đọc mục ghi nhớ. ( GV dùng bảng phụ để khái quát - Quan sát bảng phô vµ häc ghi néi dung phÇn ghi nhí) nhí. IV. Hoạt động 4. Hớng dẫn học sinh luyện tập. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV cho học sinh đọc và làm bài - Thảo luận theo III. Luyện tập. tËp sè 1 trong SGK. tõng bµn c¸c c©u - Bµi tËp 1. - GV híng dÉn häc sinh ph©n tÝch hái trong SGK . v¨n b¶n. - tr¶ lêi tríc líp, c¸c em kh¸c nhËn xÐt vµ bæ xung ý kiÕn. V. Hoạt động 5. Hớng dẫn học sinh học ở nhà - Làm bài tập còn lại. học thuộc kiến thức đã học. - chuÈn bÞ bµi : “ Bè côc cña v¨n b¶n”. ........................................*****............................................. Ngµy d¹y: 01 + 03 th¸ng 9 n¨m 2008. TiÕt 5+6.

(7) V¨n b¶n:. trong lßng mÑ TrÝch: “ Nh÷ng ngµy th¬ Êu” - Nguyªn Hång -. A. mục tiêu cần đạt.. Gióp häc sinh: - Cảm nhận đợc nỗi đau bị hắt hủi của bé Hồngtrong cảnh ngộ mồ côi. Tình yêu thơng mãnh liệt của chú bé dành cho ngời mẹ đáng thơng của mình. - Bớc đầu hiểu ợc thể văn hồi ký và những điểmm đặc sắc của thể văn này qua ngòi bút của nhà văn Nguyên Hồng:Thấm đợm chất trữ tình, lời văn tự truyện chân thành, giaùu søc truyÒn c¶m. - Có tình cảm thơng yêu bố, mẹ và những ngời thân trong gia đình. b. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK – SGV, b¶ng phô, bµi so¹n. PhiÕu häc tËp cho häc sinh th¶o luËn nhãm. + Dù kiÕn c¸c kh¶ n¨ng tÝch hîp cho bµi häc. 2. Häc sinh: + §äc v¨n b¶n vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. + T×m hiÓu thªm vÒ c¸c s¸ng t¸c cña nhµ v¨n Nguyªn Hång. c. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. 1. Hãy nêu chủ đề của văn bản “ Tôi đi học”? 2. Trong buổi tựu trờng đầu tiên, tâm trạng của nhân vật tôi có thay đổi nh thế nào? C3. Tô chức các hoạt động dạy học bài mới. I. Hoạt động 1. Giới thiệu bài. - Trong tâm hồn mỗi chúng ta, tình mẫu tử luôn là nhu cầu chính đáng, trong s¸ng vµ thiêng liêng nhất. Một lần nữa chúng ta sẽ đợc sống lại tình cảm ấy khi đọc hồi ký của nhà văn Nguyên Hồng, ở đó, trong tâm hồn của một em bé cô đơn luôn bị hắt hủi vẫn luôn tha thiÕt vµ Êm ¸p t×nh yªu quý dµnh cho ngêi mÑ khèn khæ cña m×nh. Mét ®o¹n cña håi ký mang tên “Trong lòng mẹ” và đó cũng là tên của bài học hôm nay. II. Hoạt động 2. Hớng dẫn học sinh đọc – tìm hiểu chú thích. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV cho 1 HS đọc mục chú thích về - Đọc chú thích. I. §äc – t×m hiÓu chó thÝch. t¸c gi¶. 1. T×m hiÓu vÒ t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm a. T¸c gi¶. ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c - Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña - Tªn thËt: NguyÔn Nguyªn Hång. gi¶ Nguyªn Hång? - Quª ë thµnh phè Nam §Þnh. - Sau khi häc sinh tr¶ lêi, GV tãm t¾t m×nh vÒ t¸c gi¶. - Tríc C¸ch M¹ng: Sèng ë thµnh nhanh vÒ t¸c gi¶. phè H¶i Phßng, trong mét xãm lao ? hãy nêu những đặc điểm nổi bật - Trả lời, nhận động nghèo. - Ngßi bót cña «ng thêng híng vµo trong t¸c phÈm cña nhµ v¨n Nguyªn xÐt, bæ xung. nh÷ng con ngêi cïng khæ. Hång? b. t¸c phÈm. - GV cho 1 HS đọc mục chú thích về - HS nªu c¸ch 2. §äc v¨n b¶n. t¸c gi¶. ? Nêu những hiểu biết của em về tác đọc văn bản. - §äc v¨n b¶n gi¶ Nguyªn Hång? - Sau khi häc sinh tr¶ lêi, GV tãm t¾t theo giäng ®iÖu võa t×m. nhanh vÒ t¸c gi¶. - NhËn xÐt c¸ch ? hãy nêu những đặc điểm nổi bật đọc của bạn. trong t¸c phÈm cña nhµ v¨n Nguyªn - Trao đổi và trả Hång? lêi. 3. Tìm hiểu chủ đề của văn bản. - §o¹n trÝch kÓ vÒ bÐ hång bÞ ngêi ? Chuyện gì đợc kể trong đoạn trích - Trả lời. c« h¾t hñi nhng em vÉn mét lßng “ Trong lßng mÑ”? Trong ®o¹n trÝch chê mong va yªu quý ngêi mÑ cña nµy, Quan hÖ gi÷a bÐ Hång vµ t¸c - Tr¶ lêi. m×nh. giả cần đợc hiểu nh thế nào? - Phơng thức biểu đạt: Tự sự và ? §o¹n v¨n sö dông ph¬ng thøc biÓu miªu t¶. đạt nào?.

(8) - GV cho 2 häc sinh t×m hiÓu tõ khã - 2 em t×m hiÓu 4. Chó thÝch tõ khã. theo hình thcs hỏi - đáp. chó thÝch. 5. T×m hiÓu bè côc. - Gåm 2 ®o¹n: + Từ đầu đến : “ Ngời ta hỏi đến chø ”=> BÐ Hång bÞ h¾t hñi. + phÇn cßn l¹i: BÐ hång yªu quý mÑ. III. Hoạt động 3. Hớng dẫn học sinh đọc – tìm hiểu nội dung văn bản. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt GV lệnh: Em hãy đọc đoạn văn thứ - Đọc văn bản II. đọc – Hiểu văn bản. nhÊt. theo yªu cÇu. 1. BÐ Hång bÞ h¾t hñi. ? Cảnh ngộ của bé Hồng có gì đặc - Tìm kiếm, trả - Cảnh ngộ của Hồng: Mồ côi cha, mÑ ®i tha h¬ng cÇu thùc, anh em lêi. biÖt? Hång ph¶i sèng víi ngêi c«, - Sau khi häc sinh tr¶ lêi, GV kÕt luËn nhanh.( Nh phÇn néi dung cÇn đạt) ? Chuyện của bé Hồng đợc kể theo - Dựa vào phàn hai sự việc chính, Đó là những sự đọc văn bản để viÖc nµo? T¬ng øng víi phÇn v¨n tr¶ lêi. b¶n nµo?. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt ? Từ đó em thấy Hồng có thân phận - Dựa vào kiến Không những không đợc yêu thơng thức vừa tìm để mà Hồng còn bị ngời cô hắt hủi. nh thÕ nµo? tr¶ lêi. => Hồng cô độc, cơ cực, luôn khao kh¸t t×nh yªu th¬ng. B¶ng phô. ? Theo dâi cuéc héi tho¹i cña bÐ - Tr¶ lêi. -Những lời nói của ngời cô đối với hång víi ngêi c«, h·y cho biÕt nh©n ch¸u: vËt c« t«i cã quan hÖ nh thÕ nµo víi + Hång! Mµy cã muèn vµo Thanh nh©n vËt bÐ Hång? ? Nh©n vËt ngêi c« hiÖn lªn qua lêi - T×m kiÕm, tr¶ Ho¸ ch¬i víi mÑ mµy kh«ng? lêi. + Sao l¹i kh«ngvµo? Mî mµy ph¸t nói điển hình nào đối với cháu? tµi l¾m, cã nh d¹o tríc ®©u! + Mµy d¹i qu¸, cø vµo ®i, tao ch¹y cho tiÒn tµu. Vµo mµ b¾t mî mµy - Sau khi häc sinh tr¶ lêi, GV dïng may v¸ vµ s¾m söa cho vµ th¨m em bảng phụ để kết luận.( nội dung ghi bÐ chø. trong phần nội dung cần đạt) - Nghe, quan sát => Lời nói của ngời cô chứa đựng b¶ng phô, ghi sù gi¶ dèi, mØa mai, h¾t hñi, thËm chÐp. chí là độc ác giành cho ngời mẹ đáng thơng của Hồng. ? Vì sao be Hồng cảm nhận đợc - Trao đổi, suy những lời nói đó của ngời cô là nghĩ, trả lời, nhận những ý nghĩ cay độc, những rắp xét, bổ xung. t©m tanh bÈn? ? Theo em, trong nh÷ng lêi nãi cña - Tù nªu lªn c¶m B¶ng phô. ngời cô, lời nói nào là cay độc nhất? nhận của mình. - NhËn xÐt vµ c¶m xóc cña bÐ V× sao? Hång: - GV b×nh vÒ mét lêi nãi cña ngêi c« + Nhận ra những ý nghĩ cay đọc để chứng minh. ? trong cuộc đối thoại này, bé Hồng - Theo dõi văn trong giọng nói và trên nét mặt khi cã nh÷ng nhËn xÐt, xóc c¶m nµo? b¶n, t×m kiÕm vµ cêi rÊt kÞch cña ngêi c«. Hãy tìm những chi tiết nói lên điều trả lời, nhận xét + Nhắc đến mẹ tôi ... ruồng rẫy mẹ vµ bæ xung. t«i. đó? + Hai tiÕng “ Em bÐ” ... nh ý c« t«i ? Trong nh÷ng c¶m xóc Êy, c¶m xóc muèn. nµo cña bÐ Hång g©y Ên tîng m¹nh + Gi¸ nh÷ng cæ tôc ... Cho kú n¸t nhất cho ngời đọc? Vì sao? Quan s¸t b¶ng vôn míi th«i. - Sau khi häc sinh tr¶ lêi, GV dïng phô. Nghe vµ ghi * Ghi b¶ng. bảng phụ để kết luận và bình. chÐp. ? Trong ®o¹n v¨n nµy, ph¬ng thøc - Tr¶ êi. biểu đạt nào đợc tác giả vận dụng? Tác dụng của phơng thức biẻu đạt Êy? ? Qua ph©n tÝch, em hiÓu g× vÒ bÐ. - Ph¬ng thøc biÓu c¶m. => ThÓ hiÖn trùc tiÕp vµ gîi c¶m tr¹ng th¸i t©m hån cña bÐ hång. => BÐ Hång: + Cô độc, bị hắt hủi..

(9) Hång?. - Th¶o luËn vµ tr¶ + C¨m hên c¸i xÊu, c¸i ¸c. lêi. + T×nh yªu mÑ bÒn bØ.. Hoạt động của thầy ? nh÷ng suy nghÜ cña em vÒ nh©n vËt bÐ Hång? ? T¸c gi¶ sö dông nghÖ thuËt g× khi kể về cuộc đối thoại giữa ngời cô và bÐ Hång?ý nghÜa cña nã? - GV b×nh vÒ mét sè cña mçi nh©n vËt. - Lệnh: hãy đọc diễn cảm đoạn văn cßn l¹i. ? H×nh ¶nh ngêi mÑ hiÖn lªn qua nh÷ng chi tiÕt nµo? ? C¸ch gäi mÑ t«i trong chi tiÕt Êy cã ý nghÜa g×? - C¸ch gäi mÑ t«i liªn tôc trong nh÷ng chi tiÕt Êy cho thÊy ngêi mÑ lµ trung t©m cña mäi c¶m nhËn c¶u bÐ Hång.§ã lµ ngêi mÑ cña riªng bÐ Hång, th©n thiÕt, g¾n bã, kh«ng cã rắp tâm tanh bẩn nào chia cắt đợc. ? ở đây nhân vật ngời mẹ đợc kể qua c¸i nh×n vµ c¶m xóc trµn ngËp yªu th¬ng cña ngêi con. Theo em, ®iÒu đó có tác dụng gì? ? Qua đó, em thấy bé Hồng có một ngêi mÑ nh thÕ nµo? ? Tình yêu thơng mẹ của bé hồng đợc biểu hiện trực tiếp qua những chi tiÕt nµo?. H§ cña trß - Nªu nh÷ng suy nghÜ cña m×nh.. Nội dung cần đạt. - NghÖ thuËt: §èi lËp. Gi÷a tÝnh - Suy nghÜ vµ tr¶ c¸ch cña ngêi c« víi BÐ Hång. => lêi. Làm nổi bật đặc điểm chính của mçi nh©n vËt. - HS đọc đoạn 2. Bé Hồng yêu quý mẹ. v¨n. -T×m kiÕm vµ tr¶ lêi. - Trả lời, nhận - Gọi mẹ tôi là khẳng định đó là mẹ cña riªng bÐ Hång. xÐt, bæ xung.. - Nghe.. - Trao đổi, thảo - Hình ảnh ngời mẹ hiện lên sinh động và gần gũi, hoàn thiện. luËn vµ tr¶ lêi. => tình yêu quý mẹ của ngời con đợc bộc lộ. - Mét ngêi mÑ v« cïng yªu con, đẹp đẽ và cao quý. - t×m kiÕm, tr¶ - t×nh yªu th¬ng mÑ: + TiÕng gäi:“MÑ ¬i!MÑ ¬i! MÑ ¬i!” lêi. + Hành động: “ Tôi thở hồng hộc ... Kh¾p da thÞt” + C¶m nghÜ: “ ph¶i bÐ l¹i ... ªm dÞu v« cïng”. - Suy nghÜ vµ tr¶ => víi brÐ Hång: + MÑ lµ tÊt c¶. lêi. - Tù béc lé t×nh + MÑ kh«ng thÓ thiÕu trong cuéc sèng cña con. c¶m. - T×m hiÓu, tr¶ => Hång lµ mét ngêi: + Hång lµ ngêi con v« cïng yªu lêi. quý mÑ. - Th¶o luËn vµ + Cã néi t©m s©u s¾c. ph¸t biÓu ý kiÕn. + Cã t×nh yªu mÑ m·nh liÖt.. ? TiÕng mÑ lu«n vang lªn trong mäi hành động và cảm nghĩ của ngời con. Điều đó có ý nghĩa gì? ? Theo em biÓu lé nµo cña bÐ Hång th¾m thÝa nhÊt t×nh mÉu tö? ? §o¹n v¨n sö dông ph¬ng thøc biÓu đạt nào? ? Tõ nh÷ng biÓu hiÖn t×nh c¶m, em nhËn thÊy bÐ Hång lµ mét ngêi nh thÕ nµo? *GV gọi một học sinh đọc phần ghi nhí. * Ghi nhí. * GV khgái quát ghi nhớ bằng bảng - đọc ghi nhớ. - ( Häc sinh tù ghi trong SGK) Quan s¸t b¶ng phô. phô, ghi vµo vë nh÷ng nÐt chÝnh.. IV. Hoạt động 4 - Hớng dẫn học sinh luyện tập. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt * GV ph¸t phiÕu häc tËp cã ghi - NhËn phiÕu häc tËp vµ III. LuyÖn tËp. c©u hái th¶o luËn: th¶o luËn theo nhãm. - Ta cã thÓ nhËn thÊy ®o¹n trÝch ? Em học đợc những gì sau khi - Đại diện nhóm 3 trả là một bài ca về tình mẫu tử häc xong ®o¹n trÝch “ Trong lßng lêi, c¸c nhãm kh¸c thiªng liªng. nhËn xÐt vµ næ xung. mÑ”? V. Hoạt động 5 – Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - §äc thuéc lßng ®o¹n v¨n mµ em yªu thÝch nhÊt. - ChuÈn bÞ bµi “Tøc níc vì bê”. ........................................*****.............................................

(10) Ngµy d¹y 03 th¸ng 9 n¨m 2008. TiÕt 7. trêng tõ vùng A. mục tiêu cần đạt.. Gióp häc sinh: - Học sinh hiểu đợc thế nào là trờng từ vựng, biết xác lập trờng từ vựng đơn giản. - Bớc đầu hiểu mối liên hệ trờng từ vựngvới các hiện tợng ngôn ngữ đã họcnh : đồng nghÜa, tr¸i nghÜa, Èn dô, ho¸n dô, nh©n ho¸.... - cã ý thøc sö dông trêng tõ vùng trong tõng hoµn c¶nh nãi vµ viÕt. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK, SGV, B¶ng phô vµ c¸c tµi liÖu cã liªn quan. 2. Häc sinh: + ¤n l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ c¸c biÖn ph¸p tu tõ. + Đọc bài Trờng từ vựng trớc khi đến lớp. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. ? Thế nào là cấp độ khái quát nghĩa của từ? Trong số các từ sau, từ nào có nghĩa réng, tõ nµo cã nghÜa hÑp: Khãc; Sôt sïi; nøc në. C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1 – Hớng dẫn học sinh tìm hiểu khái niệm về trờng từ vựng. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV 1 cho học sinh đọc đoạn văn I. ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng. trong SGK. Gîi ý cho häc sinh tr¶ a. Kh¸i niÖm lêi . - §äc ®o¹n v¨n, - C¸c tõ in ®Ëm: MÆt, m¾t, da, gß ? Các từ in đậm trong ví dụ: Mặt, trao đổi với bạn, má, đầu, đùi, cánh, tay. Miệng. Có nÐt chung vÒ nghÜa: Cïng chØ bé mắt, da, gò má, đầu, đùi, cánh, tay. trả lời câu hỏi. phËn trªn c¬ thÓ con ngêi. MiÖng. Cã nÐt chung nµo vÒ nghÜa? - C¸c tõ ng÷ cã nÐt chung vÒ nghÜa - Häc sinh tr¶ lêi * Ghi nhí: nh trên đợc gọi là trờng từ vựng. Vậy câu hỏi. Nếu cha - Trờng từ vựng là tập hợp của đúng em khác có những từ có ít nhất một nét chung em hiÓu thÕ nµo lµ trêng tõ vùng? thÓ bæ xung. vÒ nghÜa. - GV cho HS lµm bµi tËp nhanh. Hoạt động của thầy H§ cña trß ? Em hãy tìm hiểu trờng từ vựng - Trao đổi với bạn vµ tr¶ lêi c©u hái. cña: + Dông cô nÊu níng. - C¸c em kh¸c bæ + ChØ sè lîng. - Sau khi häc sinh tr¶ lêi, GV nhÊn xung. mạnh: Cơ sở để hình thành trờng từ vựng là đặc điểm chung về nghĩa. - Học sinh nghe Không có đặc điểm chung về nghĩa và nắm bắt nội dung. th× kh«ng cã trêng tõ vùng. II. Hoạt động 2. Một số điểm cần lu ý. Hoạt động của thầy H§ cña trß - GV cho häc sinh t×m hiÓu c¸c ®iÓm - t×m hiÓu c¸c lu ý cÇn lu ý trong SGK. trong SGK - Sau khi häc sinh tr¶ lêi, GV dïng bảng phụ ( Nh bên nội dung cần đạt) để kết luận và nhấn mạnh: - Quan s¸t b¶ng + TÝnh hÖ thèng cña trêng tõ vùng. phô vµ nghe + ghi + §Æc ®iÓm ng÷ ph¸p cña c¸c tõ chÐp kiÕn thøc. cïng trêng. + Mét tõ cã thÓ thuéc nhiÒu trêng tõ vùng kh¸c nhau do hiÖn tîng nhiÒu nghÜa. + Mèi quan hÖ gi÷a trêng tõ vùng víi c¸c biÖn ph¸p tu tõ. III. Hoạt động 3 – Hớng dẫn học sinh luyện tập. Hoạt động của thầy H§ cña trß GV nªu yªu cÇu. - §äc v¨n b¶n vµ ? H·y t×m c¸c tõ thuéc trêng tõ vùng t×m cac tõ ng÷. Nội dung cần đạt + Trêng tõ vùng Dông cô nÊu níng. ( Xoong, nåi, ch¶o....). + Trêng tõ vùng ChØ sè lîng: ( TÊn, t¹, YÕn, Kg....).. Nội dung cần đạt b. Mét sè ®iÓm cÇn lu ý. *Trêng tõ vùng cã thÓ bao gåm nhiÒu trêng tõ vùng nhá h¬n. * Mét trêng tõ vùng cã thÓ bao gåm nh÷ng tõ kh¸c biÖt nhau vÒ tõ lo¹i. * Mét tõ cã thÓ thuéc nhiÒu trêng tõ vùng kh¸c nhau. * Dùng trờng từ vựng để tăng thêm tÝnh nghÖ thuËt cña ng«n tõ.. Nội dung cần đạt II. LuyÖn tËp. * Bµi tËp 1..

(11) : Ngêi ruét thÞt trong v¨n b¶n “ theo yªu cÇu. - C¸c tõ ng÷ thuéc trêng tõ vùng Trong lßng mÑ” ? - Tr¶lêi, nhËn xÐt “ngêi ruét thÞt”: ThÇy t«i, c« t«i, - Sau khi häc sinh tr¶ lêi, GV kÕt vµ bæ xung. mÑ t«i, em t«i. luËn. * Bµi tËp 2. + Dụng cụ đánh bắt thuỷ sản. - GV hớng dẫn cho học sinh làm bài - Làm bài tập và + Dụng cụ để đựng. tËp sè 2. trả lời trớc lớp. + Hoạt động của chân. - Sau khi häc sinh tr¶ lêi, GV gäi C¸c em kh¸c + Tr¹ng th¸i tam lÝ. một số em lên bảng trả lời, cho các nhận xét và bổ + Dụng cụ để viết. em kh¸c nhËn xÐt, bæ xung. xung. + TÝnh c¸ch cña ngêi. * Bµi tËp 3. - Thuộc trờng từ vựng Thái độ. IV. Hoạt động 4 – Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - Häc thuéc bµi vµ lµm bµi tËp sè 4 + 6 (SGK Trang 23) ........................................*****............................................ Ngµy d¹y: 06 th¸ng 9 n¨m 2008. TiÕt 8. Bè côc cña v¨n b¶n A. mục tiêu cần đạt.. đọc.. Gióp häc sinh: - Nắm đợc bố cục văn bản, đặc biệt là cách sắp xếp nội dung phần thân bài. - biết xây dựng bố cục văn bản mạch lạc, phù hợp với đối tợng và nhận thức của ngời - Cã ý thøc coi träng m«n häc.. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK, SGV, B¶ng phô vµ mét sè ®o¹n v¨n mÉu. 2. Häc sinh: + Ôn lại các kiến thức về cách xây dựng một văn bản đã đợc học những năm trớc. C. tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - KiÓm tra sÜ sè häc sinh, nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. ? Chủ đề của văn bản là gì? Khi nào thì văn bản đợc coi là có tính thống nhất về chủ đề? ? Chủ đề thờng đợc thể hiện nh thế nào trong văn bản? C3. Tỏ chức các hoạt động dạy học bài mới. I. Hoạt động 1 – Gới thiệu bài. - Mỗi văn bảnn cần có sự tổ chức các đoạn văn sao cho phù hợp, đúng để làm nổi bật ý cña ngêi viÕt. Muèn nh vËy, ngêi viÕt ph¶i cã c¸ch tæ chøc bè côc mét ®o¹n v¨n. II. hoạt động 2 – Hớng dẫn học sinh tìm hiểu bố cục của văn bản. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - Gọi 1 HS đọc văn bản ở mục I - Đọc văn b ản I. Bố cục của văn bản. trong SGK. theo yªu cÇu cña 1, §äc v¨n b¶n. - Gợi ý để học sinh trả lời. GV. 2, Tr¶ lêi c©u hái. ? Văn bản vừa đọc có thể chia làm - Trả lời câu hỏi. - VB gồm ba phần. - NhiÖm vô: mÊy phÇn? ý chÝnh cña tõng phÇn? Bæ xung. + PhÇn 1. Giíi thiÖu chung. + PhÇn 2. C«ng lao, tÝnh c¸ch vµ uy tÝn cña «ng Chu V¨n An. + Phần 3. tình cảm của mọi ngời đối ? Gi÷a c¸c phÇn trong v¨n b¶n cã - Tr¶ lêi, nhËn xÐt víi «ng. vµ bæ xung. - Mèi quan hÖ: mèi quan hÖ víi nhau nh thÕ nµo? + Lu«n g¾n bã chÆt chÏ víi nhau. Phần trớc là tiền đề cho phần sau. PhÇn sau lµ sù tiÕp nèi phÇn tríc. + Các phần đều tập trung làm rõ cho chủ đề của văn bản. ? Qua viÖc ph©n tÝch bè côc v¨n - häc sinh tr¶ lêi, b¶n trªn em cã thÓ rót ra kÕt luËn nhËn xÐt, bæ xung. g×? III – Hoạt động 3 - tìm hiểu cách bố trí sắp xếp nội dung phần thân bài. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt.

(12) - GV yêu cầu HS đọc lại văn bản “Tôi đi học” và đọc kĩ câu hỏi trong SGK, thảo luËn víi b¹n vµ tr¶ lêi c©u hái. - Sau khi häc sinh th¶o luËn, GV gîi ý theo yªu cÇu trong SGK vµ yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi. Cho c¸c em kh¸c nghe vµ nhËn xÐt, bæ xung ý kiÕn. ? PhÇn th©n bµi cña v¨n b¶n“T«i ®i häc” đợc sắp xếp dựa trên cơ sở nào?. ? V¨n b¶n “Trong lßng mÑ” cña Nguyªn Hång chñ yÕu tr×nh bµy diÔn biÕn t©m tr¹ng cña cËu bÐ Hång. H·y chØ ra nh÷ng diÔn biÕn t©m tr¹ng cña cËu bÐ trong phÇn th©n bµi? ? Khi miªu t¶ ngêi, con vËt, phong c¶nh... em sÏ miªu t¶ theo tr×nh tù nµo? H·y kÓ mét sè tr×nh tù miªu t¶ mµ em biÕt?. - §äc thÇm II. c¸ch bè trÝ s¾p xÕp néi dung v¨n b¶n vµ phÇn th©n bµi. thảo luận để tr¶ lêi c©u hái. - LÇn lît tr¶ lêi c©u hái theo gîi ý cña GV. - Tr×nh tù s¾p xÕp: - Tr¶ lêi. + Hồi tởng và đồng hiện. + Liên tởng: So sánh, đối chiếu nh÷ng suy nghÜ vµ c¶m xóc trong håi øc vµ qu¸ khø. - DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña brÐ Hång - Trả lời, nhận * Tình cảm, thái độ. xÐt vµ bæ + Th¬ng mÑ s©u s¾c. xung. + C¨m ghÐt c¸i xÊu. * Niềm vui hồn nhiên khi đợc ở trong lßng mÑ. - Tr×nh tù miªu t¶. - Tr¶ lêi. + Ngêi, vËt, con vËt:  Theo kh«ng gian.  Theo thêi gian  Ngo¹i h×nh, quan hÖ, c¶m xóc. + T¶ phong c¶nh. - Tù t×m c©u  Theo kh«ng gian. tr¶ lêi.  Theo ngo¹i c¶nh, c¶m xóc. => Néi dung phÇn th©n bµi thêng - Tr¶ lêi. đợc sắp xếp mạch lạc theo kiểu bài và ý đồ giao tiếp của ngời viết.. ? Theo em, phÇn th©n bµi v¨n b¶n “Ngêi thầy đạo cao đức trọng” nêu các sự việc để thể hiện chủ đề “ Ngời thầy đạo cao đức trọng. Hãy cho biết cách sắp xếp c¸c sù viÖc Êy. => ? Theo em nội dung phần thân bài đợc sắp xếp nh thế nào? ? Em hiÓu thÕ nµo lµ bè côc cña v¨n b¶n? mçi phÇn trong bè côc cã nhiÖm - Dùa vµo ghi nhớ để trả lời * Ghi nhớ. (tự học trong SGK) vô g×? Thø tù tr×nh bµy nh thÕ nµo? - GY dùng bảng phụ để nhấn mạnh nội dung ghi nhí. IV. hoạt động 4- Hớng dẫn học sinh luyện tập. Hoạt động của thầy - Gi¸o viªn cho häc sinh th¶o luËn bµi tËp sè 1 trong SGK. Theo tõng nhãm. - Sau khi th¶o luËn nhãm, GV yªu cÇu tõng nhãm tr×nh bµy bµi lµm cña nhãm m×nh, c¸c nhãm kh¸c bæ xung ý kiÕn.. H§ cña trß - th¶o l.uËn bµi tËp 1 theo nhãm. - Tõng nhãm tr×nh bµy bµi. - C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt vµ bæ xung.. Nội dung cần đạt III. LuyÖn tËp. * Bµi tËp 1. Cần đảm bảo các ý sau: + Tr×nh bµy theo thø tù kh«ng gian: Nhìn xa -đến gần - đến tận nơi - đi xa dÇn. + Tr×nh bµy ý theo thø tù thêi gian: VÒ chiÒu; lóc hoµng h«n. + Hai luận cứ đợc sắp xếp theo tầm quan trọng của chúng đối với luận ®iÓm cÇn chøng minh.. V. Hoạt động 5 - Hớng dẫn học ở nhà. + Ôn tập về các dạng văn đã học trong chơng trình lớp 6 và lớp 7. + Lµm bµi tËp sè 2 SGK trang 27. + ChuÈn bÞ tríc bµi: “ X©y dùng ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n”. ........................................*****............................................ Ngµy d¹y: 08 th¸ng 9 n¨m 2008 TiÕt 9 V¨n b¶n:. tøc níc vì bê TrÝch: “ T¾t §Ìn ” - Ng« TÊt Tè -. A. mục tiêu cần đạt.. Gióp häc sinh: - Thấy đợc bộ mặt tàn ác bất nhân của xã hội Phong Kiến đơng thời, tình cảnh đau thơng của ngời nông dân cùng khổ trong xã hội ấy. Cảm nhận đợc cái quy luật của hiện.

(13) thực: Có áp bức, có đấu tranh; vẻ đẹp tâm hồn, sức sống tiềm tàng của ngời phụ nữ trong xã héi cò. - Thấy đợc những nét đặc sắc trong nghệ thuật của tác phẩm. - Rèn luyện kỹ năng phân tích nhân vật qua đối thoại, cử chỉ và hành động, qua biện pháp đối lập và tơng phản; Kỹ năng đọc văn bản tự sự nhiều đối thoại, Giàu tính hiện thực. - GD cho học sinh lòng đồng cảm với số phận của những con ngời cùng khổ. b. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK – SGV, b¶ng phô, bµi so¹n. PhiÕu häc tËp cho häc sinh th¶o luËn nhãm. + Dù kiÕn c¸c kh¶ n¨ng tÝch hîp cho bµi häc. 2. Häc sinh: + §äc v¨n b¶n vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. + T×m hiÓu thªm vÒ c¸c s¸ng t¸c cña nhµ v¨n Ng« TÊt Tè. c. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. 1. Khi gặp mẹ và đợc nằm trong lòng mẹ, bé Hồng có những tâm trạng gì? 2. Nªu c¶m nghÜ cña em vÒ cuéc sèng vµ th©n phËn cña bÐ Hång? C3. Tô chức các hoạt động dạy học bài mới. I. Hoạt động 1. Giới thiệu bài. - Trong tự nhiên, có những quy luật đợc nhân dân ta khái quát thành những kinh nghiệm sống quý báu. Một trong những kinh nghiệm đó là câu tục ngữ “ Tức n ớc vỡ bờ”. Trong xã hội, đố là quy luật : Có áp bức, có đấu tranh, quy luật ấy đã đợc chứng minh rất cô thÎ trong ch¬ng XVIII – TiÓu thuyÕt “T¾t §Ìn” cña nhµ v¨n Ng« TÊt Tè. II. Hoạt động 2. Hớng dẫn học sinh đọc – Tìm hiểu chú thích. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV cho 1 em đọc phần chú thích về - Đọc chú I. Đọc - tìm hiểu chú thích. t¸c gi¶. thÝch. 1. T¸c gi¶ vµ t¸c phÈm. ? H·y nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ - Tr¶ lêi, nhËn * T¸c gi¶. (1893 - 1954). xÐt, bæ xung. - Quª: Léc Hµ - Tõ S¬n – B¾c t¸c gi¶ Ng« TÊt Tè? - Nghe, Ghi Ninh - GV chèt vÒ t¸c gi¶. chÐp. - XuÊt th©n lµ mét nhµ nho gèc n«ng d©n. ? Tác phẩm đợc sáng tác vào năm nào? - Lµ mét nhµ v¨n hiÖn thùc chuyªn ? Phản ánh vấn đề gì? - Tr¶ lêi. viÕt vÒ n«ng th«n tríc C¸ch M¹ng Th¸ng T¸m. * T¸c phÈm. - S¸ng t¸c n¨m 1939. - ViÕt vÒ cuéc sèng khæ cùc cña ngời nông dân (tiêu biểu là gia đình chÞ DËu) tríc c¸ch m¹ng T8 Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - Cần đọc văn bản nh thế nào để phù 2. Hớng dẫn đọc văn bản. hîp víi néi dung v¨n b¶n? - Hãy đọc văn bản theo giọng điệu vừa xác định. ? Em có nhận xét gì về cách đọc của b¹n? 3. Tõ khã. ? GV gäi hai em t×m hiÓu tõ khã theo - Xác định hình thức hỏi - đáp. giọng đọc và 4. T×m hiÓu bè côc v¨n b ¶n . ? §o¹n trÝch cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? tr¶ lêi. - §äc vµ nhËn - Bè côc chia lµm hai phÇn: Nªu néi dung chÝnh cña tõng phÇn? xét cách đọc + Từ đầu .... ngon miệng hay cña b¹n. kh«ng: C¶nh buæi s¸ng ë nhµ chÞ - Hai em đọc, Dậu. tìm hiểu từ + Còn lại: Cuộc đối mặt với ngời khã. bän cai lÖ vµ ngêi nhµ lÝ trëng. Dùa trªn c¬ së đọc truyện để tr¶ lêi. III. Hoạt động 3 – Hớng dẫn học sinh đọc – tìm hiểu nội dung văn bản. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt.

(14) - GV yªu cÇu häc sinh theo dâi vµo ®o¹n ®Çu cña truyÖn. ? Qua ®o¹n ®Çu cña truyÖn em thÊy tình cảnh gia đình chị Dậu nh thế nào? ? Mục đích duy nhất của chị Dậu giờ ®©y lµ g×?. HS: quan s¸t ®o¹n ®Çu truyÖn. - T×m kiÕm vµ tr¶ lêi.. - Tr¶ lêi, nhËn ? Em hiÓu “ Cai lÖ” Cã nghÜa lµ g×? ? Tªn cai lÖ nµy cã vai trß g× tromng vô xÐt vµ bæ xung. thuÕ ë lµng §«ng X¸? ? Trong đoạn văn ngắn vừa đọc em thÊy tªn cai lÖ hiÖn lªn nh thÕ nµo? b¶n chÊt, tÝnh c¸ch cña y ra sao? Nh÷ng cö chỉ, hành động của y đối với anh, chị Dậu khi đến thú su đợc miêu tả nh thế nµo? miÖng vÉn nham nh¶m thÐt trãi vî chång kÎ thiÕu su” gîi cho em c¶m xóc vµ liªn tëng g×?. Th¶o luËn vµ tr¶ lêi c©u hái. II. §äc hiÓu néi dung v¨n b¶n 1. Tình thế của gia đình chị dậu - T×nh c¶nh: + Mãn nî su nhµ níc vÉn cha cã g× trả đợc. + Anh DËu tuy èm nhng vÉn bÞ trãi, đánh đập, hành hạ bất cứ lúc nào. + Gia đình đói khát. => Tình cẩnh thê thảm đáng thơng vµ nguy cÊp. 2. Nh©n vËt tªn cai lÖ. - Lµ tªn tay sai chuyªn nghiÖp cña quan huyÖn: §¸nh trãi, b¾t ngêi lµ nghÒ cña h¾n. - TÝnh c¸ch hung b¹o, d· thó. - Ng«n ng÷: Qo¸t, thÐt, chöi, m¾ng, hÇm hÌ. - Hành động, cử chỉ: Tàn bạo, độc ¸c. => H×nh ¶nh tªn cai lÖ vµ ngêi nhµ lí trởng hiện lên sinh động, sắc nét díi ngßi bót cña nhµ v¨n Ng« TÊt Tè.. - Häc sinh tù béc lé c¶m xóc cña m×nh. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt * Sau khi häc sinh béc lé c¶m xóc, gi¸o - Nghe vµ ghi viªn nhËn xÐt vµ bæ xung, kÕt luËn . chÐp ? Chị Dậu đã tìm mọi cách để bảo vệ chång nh thÕ nµo? 3. Nh©n vËt ChÞ DËu. ? Quá trình đối phó của chị với hai tên - §èi phã víi bän tay sai: Van xin tay sai diÔn ra nh thÕ nµo? Qu¸ tr×nh Êy - T×m kiÕm vµ tha thiÕt; Liiªï m¹ng cù l¹i: cã hîp lÝ kh«ng? V× sao? ? Chi tiết, Hành động nào của chị khiến trả lời câu hỏi. + Cự lại bằng lý lẽ. + Cự lại bằng hành động. em đồng tình và thú vị nhất? Hãy giải - Trao đổi và => Hành động “ ấn giúi ra cửa... thÝch? ? vì sao chị Dậu có đủ sức mạnh để quật trả lời, nhận túm tóc hắn, lẳng một cái khiến ngã hai tên tay sai độc ác, tàn nhẫn ấy? xét, bổ xung ý hắn ngã nhào ra thềm” => Søc m¹nh cña chÞ DËu => Søc ViÖc hai tªn tay sai th¶m b¹i tríc chÞ kiÕn. mạnh ấy đợc hun đúc từ lòng căm DËu cßn cã ý nghÜa g× vµ chøng tá ®iÒu - Th¶o luËn vµ hên vµ lßng yªu th¬ng chång h¬n g×? tr¶ lêi c©u hái c¶ b¶n th©n m×nh. - NhËn xÐt vµ => Chøng tá søc m¹nh tiÒm tµng cña ngêi Phô N÷ n«ng d©n ViÖt ? Qua bài học em nhận thức đợc gì về bổ xung. Nam. x· héi, vÒ n«ng th«n vµ h×nh ¶nh ngêi phô n÷ n«ng d©n ViÖt Nam tríc CM * Ghi nhí. th¸ng T¸m? - Dùa vµo ghi - Häc sinh tù ghi trong SGK nhớ để trả lời IV – Hoạt động 4 –Hớng dãn học sinh tổng kết và luyện tập. Hoạt động của thầy. H§ cña trß. Nội dung cần đạt III. Tæng kÕt, luyÖn tËp.. - tr¶ lêi c©u hái theo gîi ý cña gi¸o viªn. - §äc ph©n vai. Chó ý t¬i cách đọc diễn c¶m. V . Hoạt động 5 – Hớng dẫn học sinh học ở nhà. + Tập tóm tắt đoạn trích và su tầm toàn tập tiểu thuyết để đọc. + §äc vµ t×m hiÓu tríc bµi : “ L·o H¹c” ........................................*****............................................. ? Nh¾c l¹i néi dung chÝnh cña v¨n b¶n “Tøc níc vì bê”? - GV Hớng dẫn học sinh đọc diễn cảm vµ ph©n vai. Cho c¸c em kh¸c theo dâi sau đó nhận xét và góp ý cho bạn..

(15) Ngµy d¹y 10 th¸ng 9 n¨m 2008. TiÕt 11+ 12. ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 1 A. mục tiêu cần đạt.. Gióp häc sinh: - Ôn tập lại kiến thức về kiểu bài văn tự sự đã học ở lớp 6, kết hợp kiêmr tra kiến thức về văn biẻu cảm đã học trong chơng trình lớp 7. - Luyện tập lại cách viết bài đã học trong chơng trình lớp 6+7. - Cã ý thøc coi träng bµi viÕt. b. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Giáo viên: + Ra đề bài duyệt qua tổ chuyên môn. + Định hớng nội dung ôn tập bài viết để học sinh chuẩn bị. + Xây dựng đáp án và biểu điểm. 2. Học sinh: + Ôn tập kiến thức đã học về văn tự sự và văn biểu cảm. + Chuẩn bị bài theo định hớng của giáo viên. c. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè vµ nªu yªu cÇu cña giê kiÓm tra. C2. KiÓm tra bµi cò. KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh cho viÖc viÕt bµi . C3. Tô chức các hoạt động dạy học bài mới. 1. Đọc, chếp đề bài. KÓ l¹i nh÷ng kØ niÖm ngµy ®Çu tiªn ®i häc. 2. Lµm b©i. - GV : Quản lí, theo dõi và giải đáp những thắc mắc của học sinh trong quá trình lµm bµi. - Häc sinh thùc hiÖn viÖc lµm bµi mét c¸ch nghiªm tóc theo yªu cÇu cña gi¸o viªn. C4. Tæ chøc thu bµi. - Sau 2 tiÕt häc gi¸o viªn cho häc sinh nép bµi. - Học sinh nộp bài theo đơn vị bàn. C5. Híng dÉn häc ë nhµ. - ¤n tËp kiÕn thøc vÒ liªn kÕt ®o¹n v¨n. - ChuÈn bÞ bµi “ Liªn kÕt c¸c ®o¹n trong v¨n b¶n” C6. §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm. 1. VÒ h×nh thøc: - Viết đợc một bài văn hoàn chỉnh có cấu trúc ba phần( Mở bài; thân bài; kết bài ) - Có cách trình bày mạch lạc, rõ ràng,chữ viết sạch, đẹp, không mất lỗi, sai lỗi chính tả. 2. VÒ néi dung: - Cần đảm bảo đợc các ý sau: + Xác định đợc ngôi kể. ( Dùng ngôi kể thứ nhất hay thứ ba) + Xác định đợc trình tự kể.  Theo kh«ng gian, thêi gian.  Theo diÔn biÕn cña sù viÖc.  Theo diÔn biÕn cña t©m tr¹ng. 3. BiÓu ®iÓm: - Điểm 9 -10: Đạt đợc hoàn toàn các yêu cầu trên cả về hình thức cũng nh nội dung.( Tuỳ thuộc vào cách trình bày và chữ viết để cho điểm cụ thể. - Điểm 7 – 8: Đạt đợc các yêu cầu về hình thức, tuy nhiên còn một số sai sót về lỗi chính tả, hoặc lỗi câu. Đạt đợc 2/3 nôi j dung yêu cầu. - §iÓm 5 -6: H×nh thøc viÕt cßn cha râ rµng, rµnh m¹ch. Cßn sai mét sè lçi c©u hoÆc lèi chính tả. Nội dung đat đợc một nửa rtheo yêu cầu. - §iÓm 3 – 4: V¨n viÕt cßn lñng cñng, néi dung s¬ sµi. - §iÓm 0 – 1 – 2:ViÕt lung tung, kh«ng b¸m s¸t yªu cÇu hoÆc bá giÊy tr¾ng. ........................................*****............................................ Ngµy d¹y 13 th¸ng 9 n¨m 2008. TiÕt 10. x©y dùng ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n A. mục tiêu cần đạt.. Gióp häc sinh: - Hiểu đợc khái niệm đoạn văn, câu chủ đề, quan hệ giữa các câu trong đoạn văn và c¸ch tr×nh bµy néi dung ®o¹n v¨n..

(16) nghÜa.. - RÌn luyÖn kü n¨ng viÕt ®o¹n v¨n hoµn chØnh theo c¸c yªu cÇu vÒ cÊu tróc vµ ng÷ - Cã ý thøc x©y dùng ®o¹n v¨n tríc khi viÕt bµi. b. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK – SGV, b¶ng phô, bµi so¹n. + Dù kiÕn c¸c kh¶ n¨ng tÝch hîp cho bµi häc. + Mét sè ®o¹n v¨n mÉu. 2. Häc sinh: + §äc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. + Mangn theo mét bµi viÕt cña b¶n th©n tõ nh÷ng n¨m häc tríc. c. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. 1. Bè côc cña v¨n b¶n lµ g×? Nªu nhiÖm vô cña tõng phÇn trong bè côc cña mét v¨n b¶n? 2. Nội dung phần thân bài đợc trình bày nh thế nào? C3. Tô chức các hoạt động dạy học bài mới. I. Hoạt động 1. Giới thiệu bài. Muốn có một bài văn đúng thể loại và có bố cục chặt chẽ ta cần xây dựng từng đoạn văn cụ thể có tính liên kết cao. Vậy làm thế nào để xây dựng đoạn văn và giữa các đoạn văn cã mèi quan hÖ víi nhau nh thÕ nµo? Trong giê häc ngµy h«m nay chóng ta sÏ t×m hiÓu. II . Hoạt động 2 – tìm hiểu khái niệm về đoạn văn. Hoạt động của thầy GV yêu cầu học sinh đọc kỹ văn bản ở môc I SGK vµ híng dÉn c¸c em tr¶ lêi c©u hái. ? Văn bản trên gồm mấy ý? Mỗi ý đợc viÕt thµnh mÊy ®o¹n v¨n ? ? DÊu hiÖu nµo vÒ h×nh thøc cã thÓ gióp em nhận biết đoạn văn một cách đơn gi¶n nhÊt? ? Th«ng qua t×m hiÓu v¨n b¶n em hiÓu thÕ nµo lµ ®o¹n v¨n? GV: Đoạn văn là đơn vị trên câu, có vai trß quan träng trong viÖc t¹o lËp v¨n b¶n.. H§ cña trß - §äc v¨n b¶n trong SGK . - Tr¶ lêi c¸c c©u hái. - NhËn xÐt vµ bæ xung ý kiÕn cña b¹n.. Nội dung cần đạt I. ThÕ nµo lµ ®o¹n v¨n. * V¨n b¶n. - Gåm hai ý. Mçi ý viÕt thµnh mét ®o¹n v¨n. - DÊu hiÖu: Tõ chç viÕt hoa lïi ®Çu dòng đến chỗ chấm xuống dòng. => §o¹n v¨n lµ: + §¬n vÞ trùc tiÕp t¹o nªn v¨n b¶n. + VÒ h×nh thøc: viÕt hoa lïi ®Çu dòng đến chô chấm xuống dòng. + Về nội dung: Biểu đạt một ý tơng đối hoàn chỉnh.. III. Hoạt động 3 – Tìm hiểu từ ngữ và câu trong đoạn văn. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt II. Tõ ng÷ vµ c©u trong ®o¹n v¨n - Hãy đọc đoạn văn thứ nhất và cho biết: - Đọc và trả 1. Từ ngữ và câu chủ đề của đoạn v¨n. Các từ ngữ có tác dụng duy trì đối tợng lời câu hỏi - Các từ ngữ chủ đề: trong đoạn văn? ( Từ ngữ chủ đề) + §o¹n 1: Ng« TÊt Tè ( ¤ng, nhµ - §äc ®o¹n v¨n 2 vµ cho biÕt: ý kh¸i v¨n ) qu¸t bao trïm c¶ ®o¹n v¨n lµ g×? ? Câu văn nào trong đoạn văn chứa - Đọc và trao + Đoạn 2: Tắt đèn ( Tác phẩm) đựng ý khái quát ấy? đổi với bạn để - Câu chủ đề ở đoạn 2: “ Tắt Đèn là ? Em có nhận xét gì về câu chủ đề? tr¶ lêi c©u hái. t¸c phÈm tiªu biÓu nhÊt cña NTT” ( VÒ mÆt néi dung vµ h×nh thøc, vÞ trÝ) - C¸c em kh¸c => Néi dung: Mang ý kh¸i qu¸t. Hình thức: Ngắn gọn có đủ chủ nghe nhËn xÐt bæ xung ý ng÷ vµ vÞ ng÷. VÞ trÝ: §Çu hoÆc cuèi ®o¹n. kiÕn. Hoạt động của thầy. H§ cña trß. Nội dung cần đạt 2. C¸ch tr×nh bµy néi dung ®o¹n v¨n ? Hãy đọc lại văn bản ở mục 1 và cho - Đọc lại đoạn v¨n vµ tr¶ lêi a. V¨n b¶n “Ng« TÊt Tè vµ t¸c biÕt: phÈm T¾t §Ìn” + Đoạn văn thứ nhất có câu chủ đề câu hỏi. - Đoạn 1:+ Không có câu chủ đề -tr¶ lêi c©u không? Yếu tố nào duy trì đối tợng + Yếu tố duy trì: Từ ngữ chủ đề. trong ®o¹n v¨n ?Quan hÖ ý nghÜa gi÷a hái..

(17) c¸c c©u trong ®o¹n v¨n nh thÕ nµo? tr×nh tù triÓn khai? + Đoạn văn thứ hai có câu chủ đề kh«ng? NÕu cã th× nã ë vÞ trÝ nµo? C¸ch khai triÓn nh thÕ nµo? ? Hãy đọc đoạn văn b ( Mục II.2): + Đoạn văn có câu chủ đề không? Vị trí cña nã? + Néi dung tr×nh bµy theo tr×nh tù nµo?. +Quan hệ bình đẳng. - NhËn xÐt vµ +Tr×nh tù: Tríc – sau. (§o¹n song bæ xung ý hµnh) kiÕn. - Đoạn 2:+ Có câu chủ đề. + N»m ë ®Çu ®o¹n v¨n. + Khai triển từ cái chung đến cái cụ - §äc ®o¹n thÓ. ( §o¹n diÔn dÞch) v¨n vµ tr¶ lêi b. §o¹n v¨n b( Môc II.2): c©u hái. + Có câu chủ đề. + VÞ trÝ: cuèi ®o¹n. - GV. Hãy đọc mục ghi nhớ trong SGK. - HS đọc ghi + Trình tự: đi từ cái cụ thể đến khái nhí qu¸t. ( §o¹n quy n¹p) * Ghi nhí. ( Tù häc trong SGK) VI. Hoạt động 4 – Hớng dẫn học sinh luyện tập. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV híng dÉn häc sinh lµm - §äc, th¶o luËn bµi tËp 1 Bµi tËp 1. bµi tËp 1. - Trả lời, nhận xét và bổ Văn bản gồm 2 ý, mỗi ý đợc diễn - Híng dÉn häc sinh lµm xung ý kiÕn cho b¹n. đạt thành một đoạn. bµi tËp 2 Bµi tËp 2. a. §o¹n diÔn dÞch. b. §o¹n song hµnh. c. §o¹n song hµnh. V. Hoạt động 5 – Hớng dẫn học sinh học ở nhà - Häc bµi cò, n¾mm ch¾c néi dungbµi häc. - Ôn tập về văn tự sự để chuẩn bị giờ sau viết bài. ........................................*****............................................ Ngµy d¹y: 15 + 20 th¸ng 9 n¨m 2008. V¨n b¶n:. TiÕt 13 + 14. L·o h¹c ( Nam Cao). A. mục tiêu cần đạt.. Gióp häc sinh: - Th«ng qua t×m hiÓu t×nh c¶nh khèn cïng vµ nh©n c¸ch cao quý cña L·o H¹c. HS hiểu thêm về số phận đáng thơng và vẻ đẹp tâm hồn rất đáng trân trọng của ngời nông dân tríc c¸ch m¹ng Th¸ng t¸m. - Thấy đợc tấm lòng nhân ái sâu sắc của nhà văn Nam Cao. Thơng cảm, xót xa, và thËt sù tr©n träng nh÷ng ngêi n«ng d©n nghÌo khæ. - Bớc đầu hiểu đợc nghệ thuật viết truyện ngắn của tác giả : Khắc hoạ nhân vật với chiÒu s©u t©m lÝ, c¸ch kÓ chuyÖn tù nhiªn, ®an xen nhiÒu giäng ®iÖu, sù kÕt hîp hµi hoµ tù sù, tr÷ t×nh vµ triÕt lÝ. - Rèn kĩ năng: tìm hiểu và phân tích nhân vật qua ngôn ngữ đối thoại, độc thoại, qua hình dáng, cử chỉ, hành động; kỹ năng đọc diễn cảm, thay đổi giọng điệu thể hiện tâm trạng c¸c nh©n vËt kh¸c nhau trong truyÖn. b. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + TÝch hîp víi bµi Tõ l¸y, tõ tîng h×nh, tîng thanh: víi ®o¹n v¨n vµ c¸c v¨n b¶n kh¸c. + ¶nh ch©n dung Nam Cao vµ truyÖn ng¾n L·o H¹c. + Su tÇm néi dung phim Lµng Vò §¹i ngµy Êy. 2. Häc sinh: + §äc truyÖn L·o H¹c vµ tãm t¾t néi dung v¨n b¶n. + Su tÇm c¸c t¸c phÈm cña Nam Cao qua c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin nh S¸ch, b¸o, truyÒn h×nh. c. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. 1. Tìm những chi tiết thể hiện tình cảnh gia đình chị Dậu? Em có nhận xét gì về tình c¶nh Êy? 2. Từ các nhân vật : Cai lệ, ngời nhà lý trởng em hãy khái quát bản chất của chế độ thùc d©n nöa Phong kiÕn ViÖt Nam tríc ®©y? C3. Tô chức các hoạt động dạy học bài mới. I . Hoạt động 1. Giới thiệu bài. - GV giới thiệu một số tác phẩm của nhà văn Nam Cao để học sinh nhận biết và dẫn vµo néi dung bµi. II . Hoạt đông 2. Hớng dẫn học sinh đọc – tìm hiểu chú thích..

(18) Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - Trên cơ sở đã tìm hiểu ở nhà em hãy - Trả lêi, I. §äc – t×m hiÓu chó thÝch. xác định giọng đọc phù hợp cho văn bản nhận xét và bổ 1. Đọc- tóm tắt văn bản. - GV nhÊn m¹nh mét sè ®iÓm cÇn lu ý: xung. Néi dung cÇn tãm t¾t: + Giäng «ng Gi¸o – Ngêi kÓ chuyÖn: Sau khi buéc ph¶i b¸n “cËu §äc víi giäng chËm r·i buån, c¶m vµng”, L·o H¹c sang nhµ «ng gi¸o thông có lúc sót xa đau đớn, suy t và - Nghe GV h- hàng xóm kể việc này và cậy nhờ ngÉm nghÜ. íng dÉn c¸ch gi÷ gióp cho ba sµo vên cho con + Giọng Lão Hạc: Khi đau đớn, đọc trai sau này cùng với ba mơi đồng gi»n vÆt, ©n hËn , khi n¨n nØ, gi·i bµy, bạc dành dụm để khi chết có tiền ma chay. khi chua ch¸t mØa mai. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt +Vî «ng gi¸o : L¹nh lïng, kh« khan. - §äc v¨n b¶n Sau đó khi không còn gì để ăn, + Binh T: §Çy nghi ngê, mØa mai. theo yêu cầu lão Hạc đã xin bả chó để tự đầu độc mình . Cái chết thật vật vã, thê - GV đọc một đoạn và sau đó gọi một số của GV em đọc tiếp. - NhËn xÐt th¶m. T¸c gi¶( nh©n vËt opong - GV cho học sinh nhận xét cách đọc cách đọc của giáo) đợc chững kiến và kể lại cña b¹n. bạn và rút những sự việc này với niềm cảm th- GV cho 1 HS đọc chú thích * kinh nghiÖm. ¬ng ch©n thµnh. ? H·y tãm t¾t néi dung v¨n b¶n? - HS tãm t¾t 2. T¸c gi¶ vµ t¸c phÈm. ? h·y nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ s¬ lîc vÒ t¸c Nam Cao? gi¶. ? Nªu hoµn c¶nh s¸ng t¸c t¸c phÈm ? - Tr¶ lêi. - GV nhÊn m¹nh mét sè nÐt chÝnh. - HS t×m hiÓu 3. Tõ khã. - GV cho 2 em t×m hiÓu chó thÝch theo chó thÝch. 4. Bè côc. + PhÇn thø nhÊt: Nh÷ng viÖc lµm hình thức hỏi - đáp. ? Nếu tách văn bản thành hai phần theo - Trao đổi, trả của lão Hạc trớc khi chết. dÊu c¸ch ®o¹n trong SGK, th× cã thÓ lêi, nhËn xÐt + PhÇn thø hai: C¸i chÕt cña l·o H¹c. kh¸i qu¸t néi dung chÝnh cña mçi phÇn vµ bæ xung. * Câu truyện xoay quanh cuộc đời nh thÕ nµo? - tr¶ lêi. khèn khã vµ c¸i chÕt cña l·o H¹c. ? Em thÊy trong truyÖn, Ai lµ nh©n vËt ( L·o H¹c) * Phơng thức biẻu đạt: Tự sự kết trung t©m? v× sao? hîp miªu t¶ vµ biÓu c¶m. ? C âu truyện đợc kể từ nhân vật nào? - Trả lời. thuéc ng«i kÓ nµo? ? v¨n b¶n sö dông nh÷ng ph¬ng thøc - Tr¶ lêi. biểu đạt nào? III. Hoạt động 3. Hớng dẫn học sinh đọc – Hiểu nội dung văn bản. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV yªu cÇu häc sinh theo dâi vµo - Theo dâi II. §äc - hiÓu néi dung v¨n b¶n. ®o¹n 1 cña v¨n b¶n. ®o¹n ®Çu v¨n 1. Nh÷ng viÖc lµm cña l·o H¹c tr? Theo dâi ®o¹n 1 v¨n b¶n, em thÊy b¶n. íc khi chÕt. hoµn c¶nh sèng cña l·o H¹c nh thÕ nµo? - Lão Hạc nghèo, sống cô độc, chỉ Tại sao một con chó lại đợc lão Hạc gọi - Trả lời câu có con chó lão nuôi làm bạn, đợc lµ CËu Vµng? hái, nhËn xÐt, l·o gäi th©n mËt lµ cËu Vµng. ? LÝ do g× khiÕn l·o ph¶i b¸n cËu Vµng? bæ xung. - L·o b¸n cËu Vµng v× cuéc sèng cña l·o qu¸ khã kh¨n sau khi èm dËy. ? H·y t×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ cuéc - T×m kiÕm , - Cuéc b¸n cËu Vµng: b¸n cËu Vµng? tr¶ lêi, nhËn “Nã cã biÕt g× ®©u .... ThÕ mµ l·o xÐt vµ bæ xö víi t«i nh thÕ nµy µ?” xung. - Bé d¹ng cña l·o H¹c. - T×m kiÕm , Lão còi nh mếu và đôi mắt lão ? Bộ dạng của lão Hạc khi nhớ lại sự trả lời, nhận ầng ậng nớc ... Mặt lão đột nhiên việc này đợc miêu tả qua chi tiết nào? xÐt vµ bæ co róm l¹i. Nh÷ng vÕt nh¨n x« l¹i xung. víi nhau, Ðp cho nícc m¾t ch¶y ra. - Sau khi häc sinh tr¶ lêi. GV dïng - Quan ss¸t C¸i ®Çu l·o ngoÑo vÒ mét bªn vµ bảng phụ để kết luận. b¶ng phô, c¸i miÖng mãm mÐm cña l·o mÕu nghe vµ ghi nh con nÝt. L·o hu hu khãc... Th× ra t«i giµ b»ng ngÇn nµy tuæi ®Çu chÐp. rồi còn đánh lừa một con chó.. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt ? Động từ ép trong câu văn Những vết - Trao đổi, suy - Gợi lên một gơng mặt già nua, nh¨n x« l¹i víi nhau, Ðp cho níc m¾t nghÜ vµ tr¶ lêi. kh« hÐo; .mét t©m hån ®au khæ, khô héo đến cạn kiệt cả nớc mắt. ch¶y ra cã søc gîi t¶ nh thÕ nµo?.

(19) ? Nh÷ng tõ ng÷ tîng h×nh tîng thanh nào đợc sử dụng để miêu tả hình ảnh lão H¹c? ? Tõ nh÷ng tõ ng÷ trªn, ta cã thÓ h×nh dung l·o H¹c lµ ngêi nh thÕ nµo? - H·y theo dâi ®o¹n truyÖn kÓ vÒ viÖc l·o H¹c nhê cËy «ng gi¸o, vµ cho biÕt: ? m¶nh vên vµ mãn tiÒn göi «ng gi¸o cã ý nghĩa nh thế nào đối với lão Hạc? ? Việc lão Hạc từ chối mọi sự giúp đỡ để lại cho em suy nghĩ gì? ? Phẩm chất của lão ,Hạc đợc bộc lộ nh thÕ nµo ? ? Từ đó hiện lên một số phận con ngời nh thÕ nµo? - H·y theo dâi nh©n vËt «ng gi¸o trong ®o¹n trªn vµ cho biÕt: ? C¶m xóc muèn «m choµng lÊy l·o mµ oµ lªn khãc diÔn t¶ c¶m xóc nµo cña «ng gi¸o dµnh cho l·o H¹c? ? Tình cảm nào của ông giáo đợc thể hiÖn trong lêi mêi ¨n khoai, uèng níc chÌ? ? Lêi cña «ng gi¸o ( ¤ng con m×nh ¨n khoai, uèng níc chÌ, råi hót thuèc lµo... thÕ lµ síng) Gîi cho ta c¶m nghÜ g× vÒ tình ngời trong cuộc đời khốn khó? ? Phẩm chất nào của lão Hạc đợc bộc lé? ? Em hiÓu g× vÒ «ng gi¸o qua: “ Chao ôi!đối với những ngời ở quanh ta, nếu ta kh«ng cè t×m mµ hiÓu hä ....nhng kh«ng bao giê ta th¬ng”? - B»ng nh÷ng viÖc lµm cô thÓ, l·o H¹c đã chuẩn bị chu đáo cho cái chết của mình. Tác giả đã dùng đoạn văn cuối của mình để đặc tả cái chếtcủa lão Hạc. ? H·y t×m trong ®o¹n v¨n nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ c¸i chÕt cña l·o H¹c?. Hoạt động của thầy. - T×m kiÕm tr¶ - C¸c tõ Çng Ëng níc, miÖng mãm lêi. NhËn xÐt mÐm, hu hu khãc.... vµ bæ xung. => èm yÕu vµ nghÌo khæ. - Trao đổi và V« cïng th¬ng yªu loµi vËt. tr¶ lêi. - HS theo dâi ®o¹n truyÖn vµ th¶o luËn tr¶ lêi.. - M¶nh vên lµ tµi s¶n cña con trai l·o H¹c, nã g¾n liÒn víi danh dù cña ngêi lµm cha. - Mãn tiÒn göi «ng gi¸o lµm ma lµ danh dù cña kÎ lµm ngêi. - Suy nghĩ và - Từ chối mọi sự giúp đỡ => ngời tự trả lời, nhận trọng, không để mọi ngời thơng hại xÐt bæ xung. hoÆc xem thêng. => Coi träng bæn phËn lµm cha, danh dù lµm ngêi. => Nghèo khổ và cô đọc nhng trong s¹ch. - Quan s¸t ®o¹n truyÖn . ¤ng gi¸o: - Tình xót thơng, đồng cảm. - tr¶ lêi c©u hái, nhËn xÐt - T×nh an ñi, chia sÎ. vµ bæ xung. - Cuéc sèng khèn khã nhng t×nh ngêi vÉn trong s¸ng, Êm ¸p. - T×nh c¶m ch©n thËt lµ niªm f vui để ngời ta sống cuộc đời khốn khó. - Trao đổi với => Lòng nhân ái dựa trên sự chân bạn và trả lời. tình và đồng khổ. c¸c em kh¸c bæ xung. => Ông giáo là ngời hiểu đời, hỉểu Trao đổi – ngời, có lòng vị tha. tr¶ lêi, nhËn xÐt vµ bæ xung. 2. C¸i chÕt cña l·o H¹c. - Nghe. - §äc vµ t×m chi tiÕt, tr¶ lêi. H§ cña trß. Th¶o luËn víi b¹n vsµ tr¶ lêi c©u hái. C¸c em kh¸c nhËn xÐt vµ bæ xung. ? Qua những việc làm cụ thể của lão Trao đổi, suy H¹c, em thÊy l·o H¹c cã nh÷ng phÈm nghÜ vµ tr¶ lêi, nhËn xÐt, bæ chÊt g×? xung. ? C¸i chÕt ®au th¬ng cña l·o H¹c mang - HS Th¶o tÝnh chÊt bi kÞch. theo + NÕu gäi tªn bi kÞch cña l·o H¹c, em luËn nhãm. Tr¶ lêi sÏ chän c¸ch gäi nµo díi ®©y: tríc líp, c¸c a. Đó là bi kịch của sự đói nghèo. ? Để đặc tả cái chết của lão Hạc, tác giả sö dông liªn tiÕp c¸c tõ tîng h×nh vµ tîng thanh nh: VËt v·, rò rîi, xéc xÖch, long sßng säc, tru trÐo... Theo em nh÷ng tõ ng÷ Êy cã t¸c dông g×?. - Nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ c¸i chÕt cña l·o H¹c: Nội dung cần đạt - L·o H¹c ®ang vËt v· ë trªn giêng , ®Çu tãc rò rîi ....; kh¾p ngêi chèc chèc l¹i bÞ giËt m¹nh mét c¸i, n¶y lªn. - Tõ tîng thanh, tîng h×nh cã t¸c dụng tạo hình ảnh cụ thể sinh động vÒ c¸i chÕt cña .l·o H¹c. -> Lµm cho ngời đọc có cảm giác cùng chøng kiÕn c¸i chÕt cña l·o H¹c. => L·o H¹c:+ Cã ý thøc cao vÒ lÏ sèng. + Träng danh dù lµm ngêi h¬n c¶ sù sèng. - Cã thÓ chän c¶ ba c¸ch, cã thÓ chọn từng cách và lí giải đợc cách lùa chän cña nhãm m×nh. * Bi kịch đó có tác động đến ngời đọc:.

(20) b. §ã lµ bi kÞch cña t×nh phô tö. nhãm kh¸c c. §ã lµ bi kÞch cña phÈm gi¸ lµm nghe vµ bæ ngêi. xung ý kiÕn. + Tại sao em lại chọn cách đó? + Theo em, bi kÞch cña l·o H¹c cã t¸c động nh thế nào đến ngời đọc? * GV ph¸t phiÕu cho tõng bµn vµ yªu cÇu c¸c em th¶o luËn theo nhãm? * Sau khi häc sinh tr¶ lêi, gi¸o viªn - HS Nghe vµ nhËn xÐt vµ kÕt luËn. ghi chÐp. - GV nêu câu hỏi để HS thảo luận theo nhãm lín. ( Ph¸t phiÕu häc tËp theo nhóm để học sinh thảo luận) ? Khi nghe Binh T nãi vÒ l·o H¹c, «ng - Th¶o luËn giáo cảm thấy cuộc đời thật đáng buồn. theo nhãm, Nhng khi chứng kiến cái chết của lão đại diện nhóm H¹c,«ng gi¸o l¹i nghÜ: “Kh«ng! Cuéc tr¶ lêi, c¸c kh¸c đòi cha hẳn đã đáng buồn, hay vẫn nhóm đáng buồn nhng lại đáng buồn theo một nghe, nhận xét nghĩa khác”. Em hiểu những ý nghĩ đó và bổ xung. cña nh©n vËt «ng gi¸o nh thÕ nµo? ?Những ý nghĩ đó nói thêm với ta điều - Quan sát cao quý nµo trong t©m hån nh©n vËt «ng b¶ng phô, gi¸o? nghe vµ ghi * Sau khi th¶o luËn nhãm, GV cho c¸c chÐp. nhãm tr¶ lêi, cuèi cïng gv kÕt luËn b»ng b¶ng phô. IV. Hoạt động 4 – Hớng dẫn học sinh tổng kết. Hoạt động của thầy H§ cña trß ? §äc v¨n b¶n L·o H¹c, em nhËn thøc - suy nghÜ, đợc : Những điều sâu sắc nào về số phận trao đổi và trả và phẩm chất ngời nông dân lao động lời. trong x· héi cò? ? Tõ h×nh ¶nh «ng gi¸o, em hiÓu thªm - Tr¶ lêi. ®iÒu g× vÒ nhµ v¨n Nam Cao?. ? Em học tập đợc gì từ nghệ thuật kể - Trả lời. chuyÖn cña Nam Cao trong v¨n b¶n L·o H¹c?. + T×nh c¶m xãt th¬ng. + Lòng tin vào những điều tốt đẹp trong phÈm chÊt ngêi n«ng d©n lao động.. B¶ng phô. - Cuộc đời thật đáng buồn vì đói nghèo có thể đổi trắng thay đen, biÕn ngêi l¬ng thiÖn nh l·o H¹c thnµnh kÎ trém c¾p nh Binh T. Đáng buồn vì đáng để ta thất vọng. - Cái Nghĩa khác của cuộc đời đáng buồn đó là một con ngời lơng thiện nhnlão Hạc đành phải chết chØ v× kh«ng cßn t×m ®©u ra miiÕng ¨n tèi thiÓu h»ng ngµy. - Cuộc đời cha hẳn đã đáng buồn, vì không gì có thể huỷ hoại đợc nh©n phÈm ngêi l¬ng thiÖn nh l·o Hạc, để ta có quyền hi vọng, tin tởng ở con ngời. => Laoc H¹c. Mét co ngêi: Träng nh©n c¸ch; Kh«ng mÊt lßng tin vào những điều tốt đẹp ở con ngời. Nội dung cần đạt III. Tæng kÕt. - TP đề cập tới số phận đau thơng cïng khæ vµ nh©n c¸ch cao quý cña ngêi n«ng d©n tríc CM Th¸ng T¸m. - Nam Cao: + Lµ mét nhµ v¨n cña nh÷ng ngêi lao động nghèo khổ mà lơng thiÖn . + Giµu lßng th¬ng ngêi nghÌo. + Cã lßng tin m·nh liÖt vµo phÈm chất tốt đẹp của ngời lao động. - KÓ chuþen kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. - Sö dông c¸c chi tiÕtg cô thÓ sinh động để khắc hoạ nhân vật. - C¸ch kÓ tù nhiªn, ch©n thùc tõ ng«i kÓ thø nhÊt.. V. Hoạt động 5 – Hớng dẫn học sinh học ở nhà - TËp tãm t¾t truyÖn vµ ph©n tÝch, ph¸t biÓu c¶m nhÜ vÒ truyÖn, vÒ nh©n vËt. - ChuÈn bÞ bµi: C« bÐ b¸n diªm - TiÕt 21 +22 ........................................*****............................................ Ngµy d¹y: 22 th¸ng 9 n¨m 2008. TiÕt 15. Tõ tîng h×nh, tõ tîng thanh A. mục tiêu cần đạt.. Gióp häc sinh: - Hiểu đợc thế nào là từ tợng hình, từ tơng thanh. - RÌn luyÖn kü n¨ng sö dông tõ tîng h×nh, tîng thanh vµo viÖc viÕt v¨n b¶n tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m. - Có ý thức, thái độ đúng đắn trong việc sử dụng từ. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK, SGV, B¶ng phô. + Mét sè ®o¹n v¨n, th¬ cã sö dông nhiÒu tõ tîng h×nh, tîng thanh..

(21) 2. Học sinh: + Ôn lại các kiến thức đã học về tiếng Việt. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. ? ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng? T×m c¸c tõ ng÷ thuéc trêng tõ vùng “nghÒ nghiÖp” ? C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài. ? Hãy cho biết những từ: ào ào, rì rầm miêu tả gì? Lom khom, lác đác... miêu tả gì? Sau khi häc sinh tr¶ lêi gi¸o viªn kÕt luËn vµ dÉn vµo bµi míi. II. Hoạt động 2 – Hớng dẫn học sinh tìm hiểu đặc điểm và công dụng của từ tợng thanh, tợng hình Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV gọi một số em đọc các đoạn - Đọc đoạn văn, I. Đặc điểm, công dụng. văn trong SGK và gợi ý để các em trao đổi với bạn, 1. ví dụ tr¶ lêi c©u hái. tr¶ lêi c©u hái. - Tõ ng÷ gîi t¶ h×nh ¶nh: ? Trong c¸c tõ ng÷ in ®©m j, tõ ng÷ - Häc sinh tr¶ lêi Mãm mÐm, xång xéc, VËt v·, rò nµo gîi t¶ d¸ng vÎ, h×nh ¶nh, tr¹ng c©u hái. NÕu cha rîi, xéc xÖch, sßng säc. thái của sự vật? Những từ ngữ nào đúng em khác có - Từ ngữ mô phỏng âm thanh: m« pháng ©m thanh cñ tù nhniªn, thÓ bæ xung. Hu hu; ¦ ö. cña con ngêi? ? Những từ ngữ gợi tả hình ảnh, - Trao đổi, trả lời. - tác dụng: gợi hình ảnh âm thanh dáng vẻ, hoạt động, trạng thái hoặc nhận xét và bổ cụ thể, sinh động có giá trị biểu m« pháng ©m thanh cã t¸c dông g× xung. c¶m cao. trong miªu t¶, tù sù? Ghi nhí: ?Qua t×m hiÓu c¸c vÝ dô trªn, em - Tr¶ lêi vµ ghi - Tõ tîng h×nh: Gîi t¶ d¸ng vÎ, tr¹ng th¸i cña sù vËt. hiÓu thÕ nµo lµ tõ tîng thanh, tîng chÐp. - Tõ tîng thanh: M« pháng ©m h×nh? Cã t¸c dông g×? thanh. - T¸c dông: Gîi h×nh ¶nh,©m thanh GV dùng bảng phụ để nhấn mạnh cụ thể, sinh động, có giá trị biểu néi dung ghi nhí. c¶m cao. III. Hoạt động 3 - Hớng dẫn học sinh luyện tập. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt gi¸o viªn híng dÉn häc sinh lµm bµi tËp - lµm bµi tËp 1 II. LuyÖn tËp. sau đó gọi 2 em lên bảng làm. Các em - 2 em lên Bài tập 1. kh¸c theo dâi vµ nhËn xÐt, söa ch÷a bµi . b¶ng lµm bµi. - Soµn so¹t: tîng thanh - c¸c em kh¸c - Rãn rÐn: Tîng h×nh. nhËn xÐt. - BÞch: Tîng h×nh - Bèp: tîng thanh. - GV cho häc sinh lµm bµi tËp 2 theo - LoÎo khoÎo: Tîng h×nh. từng bàn. sau đó cho đại diện một nhóm Làm bài tập 2. - Chỏng qoèo: Tợng hình. lªn lµm trªn b¶ng. c¸c nhãm kh¸c tr×nh Lµm bµi trªn Bµi tËp 2. bµy bµi tríc líp. b¶ng. - §i tËp tÔnh GV nhận xét, đánh giá và yêu cầu Trình bày trớc - Đi lừ đừ. c¸c em ghi chÐp. líp. - §i ngo»n nghoÌo. .... GV cho häc sinh th¶o luËn theo nhãm. Bµi tËp 3. Cho đại diện nhóm trả lời. - Th¶o luËn - Cêi Ha h¶: Gîi t¶ tieengs cêi to, Sau khi c¸c nhãm tr¶ lêi, GV kÕt luËn. nhãm vµ tr¶ tá ra rÊt kho¸i chÝ. lêi. - Cêi H× h×: M« pháng tiÕng cêi phát ra cả đằng mũi, biểu lộ sự thÝch thó, cã vÎ hiÒn lµnh. - Cêi H« hè: TiÕng cêi to vµ th« lç, g©y c¶m gi¸c khã chÞu. - Cêi H¬ hí: TiÕng cêi tho¶i m¸i, vui vÎ, kh«ng cÇn che ®Ëy, gi÷ g×n. IV. Hoạt động 4 – Hớng dẫn học ở nhà. - N¾m v÷ng kh¸i niÖm. - Lµm bµi tËp sè 4 + 5. - Chuẩn bị bài : Từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội. ( Tiết 17) ........................................*****.............................................

(22) Ngµy d¹y: 24 th¸ng 9. n¨m 2008. TiÕt 16. Liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n A. mục tiêu cần đạt.. Gióp häc sinh: - Hiểu đợc vai trò và tầm quan trọng của việc sử dụng các phơng tiện liên kết để tạo ra sù liªn kÕt gi÷a c¸c ®o¹n trong v¨n b¶n. - Rèn luyện kỹ năng dùng phơng tiện liên kết để tạo liên kết hình thức, nội dung giữa c¸c ®o¹n trong v¨n b¶n. - Cã ý thøc häc tËp nghiªm tóc. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK, SGV, B¶ng phô. + Định hớng tích hợp với các bài đã học và sắp học. 2. Häc sinh: + §äc vµ t×m hiÓu vÒ c¸ch liªn kÕt trong bµi, t×m hiÓu vÒ tÝnh liªn kÕt trong c¸c bµi v¨n do chÝnh b¶n th©n m×nh viÕt tõ nh÷ng n¨m häc tríc. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. ? ThÕ nµo lµ ®o¹n v¨n ? Cã nh÷ng c¸ch tr×nh bµy ®o¹n v¨n nµo? C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài. §Ó mét v¨n b¶n cã t×nh liªn kÕt, ngêi ta thêng sö dông c¸c biÖn ph¸p liªn kÕt kh¸c nhau. VËy co¸ nh÷ng biÖn ph¸p liªn kÕt nµo? trong giê häc nµy chóng ta cïng t×m hiÓu. II. Hoạt động 2 – Hớng dẫn học sinh tìm hiểu tác dụng của việc liên kết các ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt GV troe b¶ng phô cã ghi hai ®o¹n v¨n ë Quan s¸t b¶ng I. T¸c dông cña viÖc liªn kªt c¸c môc I SGK. phụ, đọc đoạn ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n. Gọi 1 em đọc hai đoạn văn. v¨n vµ tr¶ lêi Môc 1. Hai do¹n v¨n cïng viÕt vÒ Gợi ý để các em trả lời. c©u hái. NhËn mét ng«i trêng nhng thêi ®iÓm t¶ ? Hai ®o¹n v¨n cã mèi quan hÖ g× víi xÐt vµ bæ vµ ph¸t biÓu c¶m nghÜ kh«ng hîp lÝ xung. => sự liên kết lỏng lẻo; ngời đọc nhau? V× sao? c¶m thÊy hôt hÉng. ? GV gọi 1 em đọc đoạn văn trong mục Đọc đoạn văn Tr¶ lêi c©u hái Môc 2. I.2. - Cụm từ “ Trớc đó mấy hôm” bổ ? Cụm từ “ Trớc đó mấy hôm” đợc viết xung ý nghÜa vÒ thêi gian ph¸t biÓu thªm vµo ®Çu ®o¹n v¨n cã t¸c dông g×? c¶m nghÜ cho ®o¹n v¨n Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt ? Sau khi thêm cụm từ “ Trớc đó mấy Trả lời và ghi - Cụm từ “Trớc đó mấy hôm” tạo ra sù liªn kÕt vÒ h×nh thøc vµ néi dung hôm” Hai đoạn văn đã liên kết với nhau chép. víi ®o¹n v¨n thø nhÊt. nh thÕ nµo? => Hai ®o¹n v¨n cã ssù g¾n bã víi nhau. ? Cụm từ Trơc đó mấy hôm là phơng Trao đổi ý - Liên kết đoạn là làm cho văn bản tiÖn liªn kÕt ®o¹n v¨n, Em h·y cho biÕt kiÕn vµ tr¶ lêi. liÒn m¹ch t¹o lªn tÝnh hoµn chØnh cho v¨n b¶n. t¸c dông cñ viÖc liªn kÕt ®o¹n v¨n? III. Hoạt động 3- Cách liên kết các đoạn trong văn bản, Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV yêu cầu học sinh đọc đoạn văn ở II. C¸ch liªn kÐt c¸c ®o¹n v¨n môc 2 trong SGK trong v¨n b¶n 1. Dùng từ ngữ để liên kết đoạn văn ? Hãy xác định các phơng tiện liên kết Tìm và trả lời, - Các phơng tiện liên kết. nhËn xÐt, bæ a. Sau kh©u t×m hiÎu. ®o¹n v¨n trong c¸c vÝ dô a, b, c? xung. b. Nhng. c. Nãi tãm l¹i. ? Em hãy cho biết mối quan hệ về ý Trao đổi, trả - Quan hệ ý nghĩa: nghĩa giữa các đọcn văn trong từng ví lời, nhận xét a. Quan hệ liệt kê. vµ bæ xung. dô? b. Quan hệ tơng phản đối lập. ? KÓ thªm c¸c ph¬ng tiÖn liªn kÕt ®o¹n KÓ tªn, nhËn c. Quan hÖ tæng kÕt, kh¸i qu¸t. xÐt vµ bæ v¨n, mµ em biÕt? xung..

(23) - Hãy đọc lại đoạn văn ở mục 1.2 và cho biÕt: ? Tõ “§ã” thuéc tõ lo¹i nµo? KÎ thªm Tr¶ lêi mét sè tõ cïng lo¹i víi tõ “§ã”? ? Trớc đó là thời điểm nào? ? Từ đó có tác dụng gì?. tr¶ lêi. - T×m kiÕm, - GV yêu cầu học sionh đọc VD. ? Tìm câu có tác dụng liên kết hai đoạn trao đổi và trả lêi. v¨n trong vÝ dô? ? Vì sao nói đó là câu có tác dụng liên -Trả lời, nhận xÐt vµ bæ kÕt ? xung. ? Qua c¸c vÝ dô, h·y cho biÕt khi nµo cÇn liªn kÕt ®o¹n v¨n? Muèn liªn kÕt, ta - Dùa vµo ghi nhí vµ tr¶ lêi sö dông ph¬ng tiÖn nµo?. IV. Hoạt động 4 – Hớng dẫn luyện tập. Hoạt động của thầy - Gv cho học sinh đọc các đoạn văn trong bài tập, sau đó cho các em thảo luËn vµ tr¶ lêi theo c©u hái gîi ý trong SGK. - GV híng dÉn häc sinh lµm bµi tËp 2. * Sau khi häc sinh tr¶ lêi, GV kÕt luËn.. - Tõ “§ã” thuéc tõ lo¹i chØ tõ. (nµy, kia, Êy, nä) - Trớc đó là thời quá khứ, còn trớc sân trờng làng Mĩ Lí dày đặc cả ngời là thời điểm hiện tại. - T¸c dông liªn kÕt hai ®o¹n v¨n. 2. Dùng câu nối để liên kết hai ®o¹n v¨n. - C©u cã t¸c dông liªn kÕt hai ®o¹n v¨n : “ ¸i dµ, l¹i cßn chuyÖn ®i häc nữa cơ đấy” => v× c©u trªn nèi tiÕp vµ ph¸t triÓn ý ở cụm từ: “ Bố đóng sách cho mà ®i häc”trong ®o¹n v¨n trªn. * Ghi nhí: + Khi chguyÓn ®o¹n v¨n , CÇn sö dụng các phơng tiện liên kết để biÓu hiÖn quan hÖ ý nghÜa. + Dïng c¸c ph¬ng tiÖn: Dïng tõ ng÷ vµ dïng c©u nèi.. H§ cña trß Nội dung cần đạt + §äc bµi tËp, III. LuyÖn tËp. th¶o luËn vµ 1, Bµi tËp 1. tr¶ lêi. a. Nãi nh vËy: Tæng kÕt b, ThÕ mµ: T¬ng ph¶n + Häc sinh c, Còng: Nèi tÕp , liÖt kª. lµm bµi tËp, Tuy nhiªn: T¬ng ph¶n. tr¶ lêi tríc 2. bµi tËp 2. líp. V. Hoạt động 5 – Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - N¾m ch¾c néi dung bµi häc. - ChuÈn bÞ bµi: Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù. ........................................*****.............................................

(24) Ngµy d¹y: 27 th¸ng 9 n¨m. 2008. TiÕt 17. Từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội A. mục tiêu cần đạt.. Gióp häc sinh: - Hiểu đợc thế nào là từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội. - Rèn luyện kỹ năng sử dụng các lớp từ trên đúng choõ và hiệu quả. - Có ý thức học tập nghiêm túc, tôn trọng các từ ngữ địa phơng. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK, SGV, B¶ng phô. + Su tầm một số các từ ngữ địa phơng khác nhau. 2. Học sinh: + Tìm hiểu và su tầm từ ngữ địa phơng mình đang sinh sống. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. ? ThÕ nµo lµ tõ tîng thanh? Tõ tîng h×nh ? Nªu t¸c dông cña chóng? C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài. ở địa phơng em , mọi ngnời hay sử dụng những từ nào để thay thế cho từ toàn d©n? II. Hoạt động 2 – Hớng dẫn học sinh tìm hiểu về từ ngữ địa phơng Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt GV cho một hộc sinh đọc các ví dụ đọc các ví dụ I. Từ ngữ địa phơng trong SGK. trong SGK. 1. VÝ dô: ? Từ “Bắp” , “Bẹ” đều có nghĩa là Ngô Dựa vào hiểu - Từ Ngô đợc sử dụng rộng rãi hơn nhng từ nào đợc dùng phổ biến hơn? Tại biết thực tế để vì nó là từ toàn dân, có chuẩn mực tr¶ lêi. NhËn v¨n ho¸ cao. sao? ? Trong các từ Bắp, bẹ, ngô , từ nào là xét và bổ - Hai từ: Bắp, Bẹ là từ địa phơng vì ph¹m vi sö dông cña nã chØ trong từ địa phơng? Tại sao em nhận biết đợc? xung. một địa phơng nhất định. ? Em hiểu thế nào là từ ngữ địa phơng? 2. Ghi nhí. Dùa vµo ghi Từ ngữ địa phơng là những từ ngữ chỉ đợc sử dụng ở một số địa Bµi TËp nhanh: H·y t×m nh÷ng tõ ng÷ nhí tr¶ lêi phơng nhất định. địa phơng mà nơi em sinh sống thờng sử Tù t×m vµ tr¶ dông? T×m tõ ng÷ toµn d©n t¬ng øng. lêi. III. Hoạt động 3 – Hớng dẫn học sinh tìm hiểu về biệt ngữ xã hội Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt Gọi 1 em đọc ví dụ trong SGK. Gợi ý Đọc các ví dụ II. Biệt ngữ xã hội. cho c¸c em tr¶ lêi c©u hái. vµ tr¶ lêi c©u 1. VÝ dô. a. Dùng từ mẹ để miêu tả những ? T¹i sao t¸c gi¶ sö dông hai tõ: mÑ; hái. c¸c em kh¸c suy nghÜ cña nh©n vËt. Dïng tõ mî Mợ để chỉ cùng một đối tợng? ? Trớc Cách Mạng Tháng Tám, trong xã nghe, nhận xét để nhân vật xng hô đúng với đối tợng và hoàn cảnh giao tiếp. héi cò, nh÷ng tÇng líp nµo thêng dïng vµ bæ xung. - tõ: mî; cËu => XH trung lu. c¸c tõ : Mî; CËu? Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt ? C¸c tõ Ngçng; Tróng tñ trong vÝ dô b Liªn hÖ thùc b. c¸c tõ: tÕ vµ tr¶ lêi + Ngçng => §iÓm 2 cã nghÜa lµ g×? câu hỏi. Các + Trúng tủ => Đúng cái phần đã em kh¸c nhËn häc tríc. ? TÇng líp XH nµo thêng dïng c¸c tõ xÐt vµ bæ => TÇng líp häc sinh thêng sö xung. dông c¸c tõ trªn. ng÷ nµy? Dùa vµo 2. Ghi nhí: ? Các từ mà chúng ta vừa tìm hiểu đợc.

(25) gọi là biệt ngữ XH. Vậy em hiểu thế kiến thức đã Biệt ngữ XH chỉ đợc dùng trong nµo lµ biÖt ng÷ XH? tìm hiểu trả một tầng lớp XH nhất định. lêi. IV . Hoạt động 4 – Tìm hiểu cách sử dụng từ ngữ địa phơng và biệt ngữ XH. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV nêu vấn đề để học sinh trả lời. Trả lời câu hỏi III. Sử dụng từ ngữ địaphơng và ? Khi dùng từ ngữ địa phơng và biệt ngữ biÖt ng÷ x· héi. 1. Nh÷ng ®iÓm cÇn lu ý: XH ta cÇn lu ý nh÷ng g×? T¹i sao? + §èi tîng giao tiÕp. + T×nh huènh giao tiÕp. ? T¹i sao mét sè t¸c phÈm th¬ v¨n, c¸c Tr¶ lêi, nhËn + Hoµn c¶nh giao tiÕp. t¸c gi¶ cã thÓ sö dông líp tõ nµy? VËy xÐt vµ bæ => HiÖu qu¶ giao tiÕp cao. xung. 2. Trong thơ văn, từ ngữ địa phơng chóng cã t¸c dông g×? vµ biÖt ng÷ x· héi t« ®Ëm s¾c th¸i địa phơng hoắc tầng lớp xuất thân, ? Cã nªn sö dông líp tõ nµy mét c¸ch tÝnh c¸ch nh©n vËt. tuú tiÖn kh«ng? V× sao? ? Nh vậy, sử dụng từ ngữ địa phơng và Dựa vào ghi 3. Không nên sử dụng một cách tuỳ tiÖn v× nã cã thÓ g©y hiiÖn tîng tèi biÖt ng÷ x· héi nh thÕ nµo cho phï hîp? nhí tr¶ lêi. nghÜa , khã hiÓu. * Ghi Nhí. ( Tù häc trong SGK) V. Hoạt động 5 – Hớng dẫn học sinh luyện tập. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt Tìm một số từ ngữ địa phơng mà em Làm bài tập 1. IV. Luyện tập. biÕt. Nªu tõ ng÷ toµn d©n t¬ng øng. tr¶ lêi nhËn * Bµi tËp 1. xÐt vµ bæ Chòm <=> Vã ...... xung. T×m mét sè biÖt ng÷ cña tÇng líp häc Th¶o luËn vµ Bµi tËp 2. sinh hoÆc tÇng líp kh¸c mµ em biÕt? tr¶ lêi. Giải thích nghĩa của các từ ngữ đó? Bµi tËp 3. ?Trong những trờng hợp đã cho, trờng Học sinh lựa + Trờng hợp a và d có thể diùng từ tình ngữ địa phơng, các trờng hợp khác hợp nào nên dùng từ ngữ địa phơng? Tr- chọn ờng hợp nào không nên dùng từ ngữ địa huống và trả không nên dùng. lêi. ph¬ng? VI. Hoạt động 6 – Hớng dẫn học ở nhà. - Häc thuéc néi dung c¸c ghi nhí. - TiÕp tôc su tÇm c¸c tõ ng÷ dÞa ph¬ng - Lµm bµi tËp sè 4 + 5. ........................................*****............................................ Ngµy d¹y: 27 th¸ng 9 n¨m 2008 TiÕt 18. Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù A. mục tiêu cần đạt.. sù. chung. Gióp häc sinh: - Hiểu đợc thế nào là tóm tắt văn bản tự sự ; Nắm đợc các thao tác tóm tắt văn bản tự - RÌn luyÖn kü n¨ng tãm t¾t v¨n b¶n tù sù nãi riªng, c¸c v¨n b¶n giao tiÐp x· héi nãi - Cã ý thøc t«n träng c¸c néi dung trong v¨n b¶n khi tãm t¾t.. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK, SGV, B¶ng phô. + Mét sè v¨n b¶n tù sù. 2. Học sinh: + Tập tóm tắt văn bản đã học từ đầu năm trên cơ sở hiểu biét cách tóm tắt của b¶n th©n. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. ? Ta cã thÓ liªn kÕt ®o¹n v¨n b»ng c¸ch nµo? t×m mét sè ph¬ng tiÖn liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n? C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài..

(26) Mỗi văn bản tự sự là một câu chuyện dài. vậy để ngời khác có thể nắm bắtg đợc nội dung văn bản chúng ta cần phải tóm tắt một cách ngắn gọn nhất để mọi ngời tiếp thu nhanh nhất. Muốn nh vậy, ta nên tóm tắt nh thế nào cho đúng, đủ. Trong giờ học ngày hôm nay, chóng ta cïng t×m hiÓu. II. Hoạt động 2 – Hớng dẫn học sinh tìm hiểu thế nào là tóm tắt văn bản tự sự. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt GV gợi dẫn để học sinh trả lời câu hỏi. I.ThÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù sù. ? Hãy cho biết những yếu tố quan trọng - Trao đổi với a. Mục đích: b¹n vµ tr¶ lêi - YÕu tè quan träng nhÊt lµ sù viÖc nhÊt trong v¨n b¶n tù sù? ? Ngoµi nh÷ng yÕu tè Êy, v¨n b¶n tù sù c©u hái. C¸c vµ nh©n vËt chÝnh. em kh¸c nhËn - C¸c yÕu tè kh¸c: Miªu t¶; biÓu cßn cÇn nh÷ng yÕu tè nµo kh¸c? ? Khi tãm t¾t ta ph¶i dùa vµo yÕu tè nµo xÐt vµ bæ c¶m; nh©n vËt phô; c¸c chi tiÕt. xung ý kiÕn - Ph¶i dùa vµo nh©n vËt vµ sù viÖc lµ chÝnh? ? Qua đó em hãy cho biết mục đích của cho bạn, ghi để tóm tắt văn babr. chép nội dung => Mục đích tóm tắt tác phẩm tự sự viÖc tãm t¾t v¨n b¶n tù sù? c¬ b¶n. là kể lại một cốt truyện để ngời đọc hiểu đợc nội dung cơ bản của tác phÈm Êy. ? Hỹa mlựa chọn câu trả lời đúng trong mục I.2 trong SGK để có khái niệm về - HS lựa chọn => Tóm tắt văn bản tự sự là ghi c©u ttr¶ lêi vµ l¹i mét c¸ch ng¾n gän, trung tãm t¾t v¨n b¶n tù sù? h×nh thµnh thµnh nh÷ng néi dung chÝnh cña kh¸i niÖm. v¨n b¶n tù sù. III. hoạt động 3 – Hớng dẫn học sinh tìm hiểu cách tóm tắt văn bản tự sự. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV gọi một học sinh đọc văn bản - Đọc văn bản II. Cách tóm tắt văn bản tự sự. tóm tắt ở mục II.1 trong SGK. Sau đó và trao đổi với 1. Những yêu cầu đối với văn bản gîi ý cho häc sinh tr¶ lêi c©u hái. b¹n tr¶ lêi c©u tãm t¾t. ? Néi dung v¨n b¶n tãm t¾t trªn nãi vÒ hái. C¸c em B¶ng phô. kh¸c nhËn xÐt - Néi dung tãm t¾t cña v¨n b¶n gèc văn bản nào? Tại sao em biết điều đó? ? Văn bản tóm tắt vừa đọc có gì khác so bổ xung ý Sơn Tinh, Thuỷ tinh. Biết đợc nh kiÕn vËy .lµ nhê vµo c¸c nh©n vËt vµ sù víi v¨n b¶n gèc? viÖc chÝnh. - Kh¸c nguyªn b¶n: ? Tõ viÖc t×m hiÓu trªn em h·y cho biÕt - Quan s¸t + Nguyªn b¶n dµi h¬n. b¶ng phô vµ + Sè lîng nh©n vËt vµ chi tiÕt trong c¸c yªu cÇu cña mét v¨n b¶n tãm t¾t? ghi chÐp nguyªn b¶n nhiÒu h¬n. kiÕn + Lêi v¨n trong truyÖn kh¸ch quan - Sau khi häc sinh tr¶ lêi, GV dïng nh÷ng thøc c¬ b¶n. h¬n. bảng phụ để khái quát toàn bộ nội => Khi tãm t¾t v¨n b¶n cÇn rung dung c¬ b¶n. thµnh víi néi dung cña v¨n b¶n gèc. 2. C¸c bíc tãm t¾t v¨n b¶n. - GV nêu vấn đề để học sinh trả lời. - Đọc kỹ văn bản cần tóm tắt để ? Muốn tóm tắt đợc một văn bản, theo em ta cần phải làm những gì? Những Trao đổi và trả nắm chắc nội dung của nó. viÖc Êy ph¶i thùc hiÖn theo tr×nh tù nµo? lêi, nhËn xÐt, - Lùa chän nh÷ng nh©n vËt chÝnh bæ xung. vµ sù viÖc chÝnh. - S¾p xÕp cèt truyÖn theo mét tr×nh tù hîp lÝ víi ntguyªn b¶n. - ViÕt b¶n tãm t¾t b»ng lêi v¨n cña m×nh. ? Qua t×m hiÓu, em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù sù? Khi tãm t¾t cÇn HS tr¶ lêi theo * Ghi nhí. đảm bảo những yêu cầu gì? Làm thế ghi nhớ. - ( Ghi trªn b¶ng phô) nào để tóm tắt đợc văn bản tự sự? Sau khi häc sinh tr¶ lêi, GV dïng bản phụ để nhấn mạnh nội dung. IV. Hoạt động 4 – hớng dẫn học sinh luyện tập. GV yªu cÇu héc sinh tãm t¾t ng¾n gän mét c©u truyÖn dan gian mµ em yªu thÝch. Sau đó cho các em trình bày trớc lớp và các em khác nhận xét bổ xung. V. Hoạt động 5 – Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - Học và ghi n hớ nội dung đã học. - ChuÈn bÞ bµi: LuyÖn tËp tãm t¾t v¨n b¶n tù sù. ........................................*****.............................................

(27) Ngµy d¹y: 29 th¸ng 9 n¨m 2008. TiÕt 19. LuyÖn tËp tãm t¾t v¨n b¶n tù sù A. mục tiêu cần đạt.. Gióp häc sinh: - Củng cố, hệ thống hoá kiến thức đã học về tóm tắt văn bản tự sự. - RÌn luyÖn, n©ng cao kü n¨ng tãm t¾t v¨n b¶n tù sù - Có t tởng và thái độ đúng đắn trong quá trình tóm tắt một văn bản B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK, SGV, B¶ng phô. + Bµi so¹n, vµ híng dÉn häc sinh chuÈn bÞ ë nhµ. 2. Häc sinh: + Tãm t¾t v¨n b¶n vµ tr¶ lêi c©u hái trong SGK. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. ? Thế nào là tóm tắt văn bản tự sự? Khi tóm tắt văn bản tự sự, ta cần đảm bảo những yªu cÇu nµo? ? H·y tãm t¾t ng¾n gän v¨n b¶n: Trong lßng mÑ cña nhµ v¨n Nguyªn Hång. C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài. - GV giới thiệu một văn bản tóm tắt ngắn gọn để dẫn vào bài. II. Hoạt động 2 – Hớng dẫn học sinh tìm hiểu yêu cầu tóm tắt văn bản tự sự. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV cho học sinh trao đổi, thảo luận - Thảo luận, - Bản liệt kê nêu các sự kiện, nhân các câu hỏi trong SGK và gợi dẫn để các trao đổi với vật và một số chi tiết đã khá đầy đủ em tr¶ lêi. b¹n. nhng cßn lén xén vµ thiÕu m¹ch ? Bản liệt kê đã nêu dợc các sự việc tiêu - Phát biểu ý lạc. Vì vậy ta cần sắp xếp lại cho biÓu vµ c¸c nh©n vËt quan trong cña kiÕn tríc líp. hîp lÝ: truyÖn L·o H¹c cha? NÕu ph¶i bæ xung C¸c b¹n kh¸c b–a–d–c–g–e–i nhËn xÐt vµ bæ – h – k th× em nªu thªm nh÷ng g×? ? Hãy sắp xếp các sự việc đã nêu theo xung ý kiến cho b¹n. mét thø tù hîp lÝ? III. Hoạt động 3. Hớng dẫn học sinh viết văn bản tóm tắt theo thứ tự đã xếp lai. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV nªu nhiÖm vô vµ yªu cÇu: - C¸ nh©n häc H·y tãm t¾t v¨n b¶n l·o H¹c b»ng sinh lµm bµi mét v¨n b¶n ng¾n gän (kho¶ng 10 dßng) tËp. - GV quan s¸t, híng dÉn mét sè trêng hîp cßn yÕu. IV. Hoạt động 4. Đọc, trao đổi, đánh giá bài làm. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt GV yêu cầu học sinh trao đổi bài cho Trao đỏi bài nhau, đọc sửa bài cho bạn. vµ söa bµi cho - Gọi một số bài để các em trình bày bài bạn. Hoạt động của thầy - Yªu cÇu c¸c em kh¸c nghe, nhËn xÐt vµ bæ xung bµi cho b¹n. * Sau khi học sinh đọc, nhận xét. GV căn cứ vào bài viết của học sinh để đánh gi¸ vµ kÕt luËn.. H§ cña trß §äc bµi Nghe,nhËn xÐt vµ bæ xung Nghe GV đánh giá và kÕt luËn. VI. Hoạt động 5. Hớng dẫn học sinh học ở nhà.  N¾m v÷ng c¸c yªu cÇu vÒ tãm t¾t mét v¨n b¶n tù.. Nội dung cần đạt.

(28)  TËp tãm t¾t v¨n b¶n Tøc níc vì bê.  ChuÈn bÞ bµi Miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n tù sù. ........................................*****............................................ Ngµy d¹y:. 01 th¸ng 10 n¨m 2008. TiÕt 20. Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 1 A. mục tiêu cần đạt.. sinh.. Gióp häc sinh: - ¤n tËp, hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ v¨n tù sù qua viÖc chÊm, ch÷a vµ tr¶ bµi cho ho¹. - Rèn luyện, nâng cao kỹ năng nhận xét,đánh giá, rút kinh nghiệm về bài viiết của b¹n vµ cña hÝnh b¶n th©n - Xây dựng ý thức trong sáng , lành mạnh khi nhận xét, đánh giá bài của bạn B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Giáo viên: + Chấm bài và trả bài cho học sinh trớc từ hai đến ba ngày. + Lựa chọn những lỗi sai để khái quát, tổng hợp cho học sinh sửa chữa và nhËn xÐt, rót kinh nghiÖm. 2. Häc sinh: + §äc bµi vµ tù t×m, söa lçi sai trªn c¬ së bµi ch÷a cña gi¸o viªn. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. C2. Tổ chức các hoạt động. I. Hoạt động 1. Nhận xét, đánh giá chung về bài viết. - Gv nhận xét đánh giá chung về bài viết của học sinh. a. ¦u ®iÓm: + Đa số bài viết đảm bảo đúng yêu cầu về thể loại. + Đã biết vận dụng các yếu tố biêủ cảm, miêu tả, đánh giá một cách khá hợp lí trong bài viÕt. + BiÕt c¸ch x©y dùng bè côc ba phÇn cña mét v¨n b¶n. + Bài viết có chất lợng chiếm tỉ lệ tơng đối. b. Nh÷ng tån t¹i cÇn kh¾c phôc. + Chữ viết còn xấu, khó đọc. + C¸ch tr×nh bµy cha khoa häc. + C¸c ®o¹n v¨n cha cã tÝnh liªn kÕt cao. C©u v¨n cßn rêi r¹c, lñng cñng. + Nhiều bài còn sai lỗi chính tả, lỗi câu. Đặc biệt học sinh cha chú ý đến sử dụng dấu câu. d .Xây dựng đáp án để học sinh theo dõi và chữa bài. - GV dựa vào đáp án cơ sở ở tiết 11 +12. II. Hoạt động 2. Đọc một số bài văn đạt điểm cao và bài mắc nhiều lỗi chính tả. - GV chọn một số bài ở mức độ khác nhau để yêu cầu học sinh đọc trớc lớp. + Bµi viÕt kh¸ nhÊt: 2 bµi. + Bµi viÕt trung b×nh: 2 bµi. + Bµi viÕt yÕu: 2 bµi. * HS: §äc bµi theo yªu cÇu cña gi¸o viªn. C¸c em kh¸c nghe bµi cña banj vµ ghi chÐp l¹i nh÷ng néi dung cÇn thiÕt. * GV: Cho học sinh so sánh nhận xét các bài vừa đọc để phát hiện những u điểm và nhợc ®iÓm trong bµi cña b¹n. * HS: Nªu lªn nh÷ng nhËn xÐt cña m×nh vÒ bµi cña b¹n. * GV: Sau khi học sinh nêu nhận xét GV đánh giá khả năng của HS và đa ra nhận xét, đánh gi¸ chung vÒ bµi cña HS. III. Hoạt động 3. Hớng dẫn học sinh chữa lỗi sai. - GV chọn một số đoạn văn mắc lỗi: Chính tả, câu, lỗi liên kết sau đó hớng dẫn học sinh chẵ bµi. - HS: Ch÷a bµi theo gîi ý cña GV. IV. Hoạt động 4. Hớng dẫn học sinh đọc- trao đổi bài với bạn. - GV cho từng cặp 2 em trao đổi bài cho nhau để đọc và nhận xét, góp ý cho bài của bạn. V . Hoạt động 5. Lấy điểm vào sổ và tông hợp két quả. 1. Gi¸o viªn gäi ®iÓm vµ lÊy vµo sæ líp. 2. Tæng hîp kÕt qu¶ kiÓm tra. Líp §iÓm §iÓm 0 -> 1 2 ->2.5. §iÓm 3->3.5. §iÓm 4 ->4.5. §iÓm 5 ->5.5. §iÓm 6 ->6.5. 8C 8D VI . Hoạt động 6.Hớng dẫn học sinh học ở nhà.. §iÓm 7->7.5. §iÓm 8 ->8.5. §iÓm 9, 10. % Tb trë lªn.

(29) - Đọc và chữa lại bài viết của mình trên cơ sở đã đợc hớng dẫn. - ChuÈn bÞ tríc bµi: “ Miªu t¶ vµ biÓu c¶mm trong v¨ tù sù” ........................................*****............................................ Ngµy d¹y: 03 + 04 th¸ng 10 n¨m 2008. TiÕt 21+ 22. V¨n b¶n : c« bÐ b¸n diªm. An-®Ðc-xen. A. mục tiêu cần đạt.. Gióp häc sinh: - HS hiểu đợc lòng thơng cảm sâu sắc của An-đéc-xen đối với cô bé bán diêm bất hạnh trong đêm giao thừa đợc kể lại bằng nghệ thuật truyện cổ tích cảm động, thấm thía. - RÌn luyÖn, n©ng cao kü n¨ng ®oc, tãm t¾t vµ ph©n tÝch bè côc v¨n b¶n tù sù, ph©n tích nhân vật qua hành động và lời kể, phân tích biện pháp đối lập và tơng phản. - GD cho HS lßng yªu th¬ng con ngêi vµ nh÷ng em bÐ cã sè phËn bÊt h¹nh, khæ cùc. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK – SGV, b¶ng phô vµ c¸c ph¬ng ¸n tÝch hîp víi c¸c v¨n b¶n kh¸c. + Su tÇm ¶nh ch©n dung vµ tËp truyÖn cña An-®Ðc-xen . 2. Häc sinh: + Su tÇm vµ t×m hiÓu vÒ truyÖn cña An-®Ðc-xen. + §äc vµ t×m hiÓu vÒ truyÖn “C« bÐ b¸n diªm” , tr¶ lêi c¸c c©u hái trong phần đọc- tìm hiểu văn bản. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - KiÓm tra sÜ sè vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. ? Tr×nh bµy ng¾n gän nguyªn nh©n vµ ý nghÜa c¸i chÕt cña l·o H¹c? C3. Tổ chức các hoạt động dạy học bài mới. I. Hoạt động 1 – Giói thiệu bài. - GV cho HS xem chân dung nhà văn An-đéc-xen và giới thiệu về truyện Cô bé bán diêm để dÉn vµo bµi. II, Hoạt động 2- Hớng dẫn học sinh đọc – tìm hiểu chung. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt I. §äc – t×m hiÓu chung. - GV gọi 1 HS đọc chú thích về tác giả Đọc chú thích 1. Vài nét về tác giả và tác phẩm. vÒ t¸c gi¶. vµ t¸c phÈm. - An-®Ðc-xen (1805 – 1875) Nhµ ? H·y tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em Tr×nh bµy s¬ l- v¨n §an M¹ch. îc vÒ t¸c gi¶ - Næi tiÕng víi lo¹i truyÖn kÓ cho vÒ t¸c gi¶ an-®Ðc-xen? trÎ em. - GV kÕt luËn mét sã nÐt c¬ b¶n vÒ t¸c - Nªu c¸ch - T¸c PhÈm: C« bÐ b¸n diªm; BÇy gi¶. đọc văn bản. chim thiên nga; Nàng tiên cá. ? Hãy cho biết đọc văn bản với giọng các em khác 2. Hớng dẫn đọc và tóm tắt văn b¶n. điệu nào để phù hợp với nội dung văn bổ xung. Nghe GV đọc b¶n? GV: Giọng đọc chậm và cảm thông, cố đoạn 1. gắng phân biệt những cảnh thực và ảo 2 em đọc 2 ®o¹n cña v¨n trong nh÷ng lÇn c« bÐ quÑt diªm. - GV đọc đoạn 1 của văn bản, sau đó bản, các em gọi 2 em đọc 2 đoạn còn lại của văn khác theo dõi bản. cho các em nhận xét cách đọc của và nhận xét, bæ xung c¸ch b¹n. - Gọi 1 em học khá tóm tắt lại nội dung đọc của bạn. Tãm t¾t v¨n v¨n b¶n mét c¸ch ng¾n gän. b¶n. 3. T×m hiÓu tõ khã. - GV cho 2 em t×m hiÓu c¸c tõ khã - 2 em t×m hiÓu c¸c tõ trong chó thÝch: 2,3,4,7,8,11,12. khã theo yªu cÇu. 4. CÊu tróc v¨n b¶n. - Trả lời câu a. Chủ đề: ? Nêu chủ đề của văn bản? hái. - Truyện kể về cuộc đời khổ cực và nh÷ng íc m¬ cña c« bÐ b¸n diªm. ? Ta cã thÓ chia bè côc cña v¨n b¶n -Tr¶ lêi, nhËn b. Bè côc cña v¨n b¶n. thµnh mÊy phÇn? Néi dung cña tõng xÐt vµ bæ Gåm 3 phÇn chÝnh. xung. phÇn? + Từ đầu ....... Cứng đờ ra: Hoàn c¶nh cña c« bÐ b¸n diªm. ? Em thấy truyện đợc tác giả kể theo + TiÕp theo ........ VÒ chÇu thîng.

(30) tr×nh tù nµo? Sö dông c¸ch kÓ cña lo¹i truyÖn nµo? ( KÓ theo tr×nh tù thêi gian, sö dông c¸ch kÓ cña lo¹i truyÖn cæ tÝch.). đế: Những lần quẹt diêm của cô bé. + Cßn l¹i: C¸i chÕt cña c« bÐ.. III. hoạt động 3. Hớng dẫn học sinh đọc - hiểu nội dung văn bản. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV yªu cÇu HS chó ý vµo ®o¹n ®Çu - Theo dâi II. §äc – hiÓu néi dung v¨n b¶n. cña v¨n b¶n. ®o¹n ®Çu cña 1. Hoµn c¶nh cña c« bÐ b¸n diªm. - C« bÐ b¸n diªm må c«i mÑ , ch ? Em h·y t×m nh÷ng chi tiÕt nãi lªn v¨n b¶n. hoµn c¶nh cña c« bÐ b¸n diªm trong - Tim kiÕm vµ b¾t ®i b¸n diªm suèt ngµy 30 tÕt vµ trả lời. Bổ cả đêm giao thừa. ®o¹n ®Çu cña v¨n b¶n? - Mét m×nh em phong phanh, ch©n - Sau khi häc sinh tr¶ lêi, GV dïng b¶ng xung. chần đi lang thang trong đêm gió phụ để kết luận và phân tích. rÐt. L¹nh thÊu x¬ng, v¾ng vÎ, kh«ng bãng ngêi. - Tận đêm không bán đợc diêm nhng không dám về vì sợ bố đánh. => NghÖ thuËt: §èi lËp, t¬ng ph¶n. ? T¸c gi¶ kh¾c ho¹ hoµn c¶nh Êy qua Tr¶ lêi, nhËn Cuéc sèng cña em bÐ>< Cuéc sèng bÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo? xÐt vµ bæ cña nh÷ng ngêi xung quanh => Gîi hoµn c¶nh th¬ng t©m, vµ ? Em thÊy c« bÐ b¸n diiem cã hoµn xung. gợi lên sự đồng cảm nơi ngời đọc. c¶nh nh thÕ nµo? 2. Nh÷ng lÇn quÑt diªm. ( C¶nh thùc vµ c¶nh ¶o) ChuyÓn sang tiÕt 22 ? Căn cứ vào đâu để chia đoạn 2 thành nh÷ng ®o¹n nhá h¬n? (C¨n cø vµo nh÷ng lÇn quÑt diªm cña em bÐ) ? Hình ảnh nào đã hiện ra sau lần quẹt diªm thø nhÊt cña em bÐ? ? V× sao trong tëng tîng ®Çu tiªn em bÐ l¹i m¬ thÊy h×nh ¶nh lß sëi? ? Méng tëng tiÕp sau lß sëi cña em bÐ lµ ®iÒu g×? ? ë lÇn méng tëng thø hai nµy em thÊy chi tiÕt nµo lµ lµ k× diÖu nhÊt? Theo em, chi tiết ấy có thể là có thực đợc không? V× sao? ? LÇn quÑt diªm thø ba, h×nh ¶nh nµo hiÖn lªn? §ã lµ h×nh ¶nh quen thuéc ë ®©u? Cña t«n gi¸o nµo? - H×nh ¶nh c©y th«ng n«-en lµ mét trong. Suy nghÜ vµ 2.1. LÇn quÑt diªm thø nhÊt. tr¶ lêi c©u hái. - HiÖn ra lß sëi, bµn s¾t cã nh÷ng h×nh næi b»ng §ång s¸ng nho¸ng. => Méng tëng dÕn lß sëi v× em -T×m kiÕm vµ ®ang rÐt cãng lªn. tr¶ lêi. 2.2 LÇn quÑt diªm thø hai. - Méng tëng bµn ¨n sang träng, thøc ¨n ngon lµnh. - H×nh ¶nh: con ngçng quay, lng c¾m th×a, dÜa tiÕn vÒ phÝa em bÐ .... - T×m kiÕm vµ lµ h×nh ¶nh kÝ diÖu. §ã lµ mét h×nh tr¶ lêi. ¶nh thuÇn tëng tîng v× giê ®©y em - Trả lời, nhận đói quá -> khao khát đợc ăn. xÐt vµ bæ 2.3. Lµn quÑt diªm thø ba . xung ý kiÕn. - C©y th«ng N«- en lµ m¬ íc vui chơi trong đêm giáng sinh.. những phong tục tập quán tốt đệp của các nớc châu Âu và những ngời theo đạo Thiên Chúa. Cây thông xanh mớt, đợc trình bày nh÷ng b«ng hoa trang trÝ lãng l¸nh rùc rì - Nghe GV cùng với nhiều thứ đồ chơi trong cá tủ đồ bình về hình hàng ở hiệu. Em thèm những thứ đồ chơi ấy ảnh. th× giê ®©y l¹i hiÖn ra tríc m¾t em vµ l¹i vôt biÕn mÊt cïng ¸nh löa que diªm.. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt ? Hình ảnh cây thông nô-en có gắn liền - Trao đổi, trả -> Hình ảnh gắn liền với thực tế. víi thùc tÕ kh«ng? lêi . 2.3. LÇn quÑt diªm thø t. - H×nh ¶nh ngêi bµ xuÊt hiÖn. Vµ ? ở lần quẹt diêm thứ t, hình ảnh nào đã mØm cêi víi ch¸u. xuất hiện? Cô bé đã cảm nhận đợc gì - Trong t×nh c¶m cña c« bÐ: Bµ vµ qua hình ảnh đó? Vì sao cô bé lại cảm mÑ lµ nh÷ng ngêi th©n yªu nhÊt. - T×m kiÕm, - LÇn nµy: C« bÐ cÊt lêi nãi víi bµ nhận đợc nh vậy? ? ở lần này em còn thấy có điều gì khác trao đổi và trả => Thể hiện tình cảm yêu thơng bà so với những lần trớc? Điều khác ấy đã lời. Các em và ớc nguyện đi theo bà. kh¸c nhËn xÐt nãi lªn t×nh c¶m g× cña c« bÐ?.

(31) ? LÇn quÑt diªm thø n¨m cã g× kh¸c so víi nh÷ng lÇn tríc?. vµ bæ xung.. ? Lần này, hình ảnh nào đã hiện lên? và em cã mong muèn ®iÒu g×? -GV bình: Em bé đã ra đi vĩnh viễn trong đói khát, trong đêm rét buốt, trong niềm hi vọng tan biÕn cïng ¶o ¶nh mét ngêi th©n yªu dÊu đã mất. Cùng với những hình ảnh đẹp tiếp theo, t¸c gi¶ bµy tá niÒm c¶m th«ng vµ th¬ng yªu s©u nặng của mình với em bé đáng thơng và bất h¹nh.. 2.5. LÇn qÑt diªm thø n¨m. - Cô bé quẹt hối hả, liên tục đến hết bao diªm. => Diªm chiÕu s¸ng nh ban ngµy. - H×nh ¶nh bµ néi hiÖn lªn to lín, đẹp lão -> em muốn níu kéo, giữ bà ë l¹i, muèn ®i theo bµ.. - Nghe GV b×nh.. ? VËy, c¸c méng tëng cña c« bÐ diÔn ra - Th¶o luËn cã hîp lÝ kh«ng? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng h×nh ¶nh víi b¹n vµ tr¶ lêi c©u hái. hiÖ lªn qua n¨m lÇn quÑt diªm? - c¸c em kh¸c ? Qua đó em cảm nhận tâm hồn của em nghe, nhận xét vµ bæ xung . bÐ nh thÕ nµo? ? Em bÐ bÞ chÕt v× lÝ do g×? Vµo thêi điểm nào? cái chết ấy của em bé để lại cho em suy nghÜ g×? ? Tình cảm và thái độ của mọi ngời khi nh×n thÊy c¶nh tîng Êy nh thÕ nµo? T×nh cảm và thái độ ấy nói lên điều gì? ? Em cã nhËn xÐt g× t×nh c¶m cña nhµ v¨n?. => C¸c méng tëng diÔn ra mét c¸ch hîp lÝ. => N¨m lÇn quÑt diªm lµ n¨m lÇn lặp lại và biến đổi. Thực tại và ảo ¶nh xen kÏ, nèi tiÕp, vôt hiÖn, vôt biÕn. => §ã lµ mét em bÐ cã t©m hån hhån nhiªn vµ t¬i t¾n. - T×m kiÕm, 3. C¸i chÕt cña em bÐ. trao đổi và trả - Em bé chết vì giá rét, trong đêm lời . đồng thời giao thừa. tù béc lé c¶m xóc cña m×nh. - Mäi ngêi nh×n thÊy c¶nh t¬ng Êy - Các em khác nhng lại có thái độ lạnh lùng, thờ ơ nghe, nhËn xÐt => C¶ mét XH thê ¬ l¹nh lïng tríc vµ bæ xung. cái chết của một em bé đáng thơng. => Nhà văn đã có cái nhìn thông - Th¶o luËn vµ c¶m vµ tÊm lßng nh©n hËu. tr¶ lêi.. ? Cảnh lúc hai bà cháu bay lên trời đón niÒm vui ®Çu n¨m lµ cã thËt hay chØ lµ ¶o ¶nh mµ th«i? C¶nh tîng Êy cã ý - Kh¸i qu¸t nghÜa g×? ? Tõ c¸c ph©n tÝch trªn, em h·y kh¸i trªn c¬ së ghi * Ghi nhí. ( Néi dung ghi trªn b¶ng phô) qu¸t l¹i néi dung vµ nghÖ thuËt cña VB? nhí. IV. Hoạt động 4 – Hớng dẫn học sinh luyện tập GV nêu vấn đề để học sinh thảo luận nhóm. ? Từ câu truyện Cô bé bán diêm chúng ta thấy trách nhiệm của ngời lớn đối với trẻ em nh thế nào? Ngợc lại trách nhiệm của trẻ em đối với ngời lớn và xã hội ngày nay cần chú ý nh÷ng g×? Sau khi th¶o luËn, GV cho häc sinh tr¶ lêi, c¸c em kh¸c nghe, nhËn xÐt vµ bæ xung. GV kÕt luËn mét sè nÐt chÝnh cÇn chó ý. V. Hoạt động 5 - Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - §äc, tãm t¾t t¸c phÈm, n¾m ch¾c néi dung chÝnh cÇn ghi nhí. - Su tầm một số truyện cổ tích của An-đéc-xen để đọc thêm. - chuÈn bÞ bµi: §¸nh nhau víi cèi xay giã. (TiÕt 25 + 26) ........................................*****.............................................

(32) Ngµy d¹y: 06 th¸ng 10 n¨m. 2008. TiÕt 23. Trî tõ, th¸n tõ A. mục tiêu cần đạt.. Gióp häc sinh: - Hiểu đợc thế nào là trợ từ, thế nào là thán từ. - RÌn luyÖn kü n¨ng dïng trî tõ th¸n tõ phï hîp víi t×nh huèng giao tiÕp. - Cã ý thøc sö dông trî tõvµ th¸n tõ trong cuéc sèng hµng ngµy. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK, SGV, B¶ng phô. + Mét sè ®o¹n v¨n cã chøa trî tõ, th¸n tõ. 2. Học sinh: + Tìm hiểu bài trớc khi đến lớp C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. ? Thế nào là từ ngữ dịa phơng và biẹt ngữ xã hội? Tìm một số từ ngữ địa phơng mà em biÕt? C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài. Trong lời ăn tiếng nói hằng ngày, chúng ta thờng dùng những từ ngữ để nhấn mạnh vào một vấn đề nào đó, hoặc để biểu thị một thái độ. Vậy những từ ngữ đó thuộc từ lo¹i nµo? Trong giê häc ngµy h«m nay chóng ta cïng t×m hiÓu. II. Hoạt động 2 – Hớng dẫn học sinh tìm hiểu về Trợ từ Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV yêu cầu học sinh đọc và tìm hiểu Đọc ví dụ và I. Trợ từ. các ví dụ trong SGK . Trả lời các câu trao đổi trả lời 1. Ví dụ: hái. c©u hái. - Nã ¨n hai b¸t c¬m. ? Trong vÝ dô, c©u nµo nªu lªn sù viÖc - Nã ¨n nh÷ng hai b¸t c¬m. mang tính chất khách quan đó là sự việc Các em khác - Nó ăn có hai bát cơm. nghe, nhËn => C©u thø nhÊt nªu sù viÖc mang g×? xét, đánh giá tính khách quan. => C©u thø 2: “Nh÷ng” NhÊn manh ? Hai câu sau thêm từ nào? từ đó có ý và bổ xung. đánh giá sự việc nó ăn hai bát cơm nghÜa nhÊn m¹nh vµo viÖc g×? lµ nhiÒu. => C©u thø 3: Thªm tõ “Cã” nhÊn mạnh đánh giá việc nó ăn hai bát c¬m lµ Ýt. ? Hai từ “ Những, có” đi kèm những từ - Trao đổi và - Hai từ “ Những, Có” đi kèm với tr¶ lêi c©u hái. côm tõ: “Hai b¸t c¬m”. ng÷ nµo trong c©u? => Các từ: “ Những, có” dùng để ? C¸c tõ: “Nh÷ng vµ Cã” biÓu thÞ th¸i biểu thị thái độ nhấn mạnh đánh độ gì của ngời nói đối với sự việc diễn giá của ngời nói đối với sự vật, sự ra trong c©u? việc đợc nói đến trong câu. ? Qua viÖc t×m hiÓu trªn, em hiÓu thÕ - tr¶ lêi 2. Ghi nhí. nµo lµ Trî tõ? §äc ghi nhí Häc sinh tù häc trong SGK. Hãy đọc mục ghi nhớ. III – Hoạt động 3 – Tìm hiểu về Thán từ Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV yêu cầu HS đọc và tìm hiểu các Đọc và tìm II . Thán Từ vÝ dô trong SGK. hiÓu c¸c vÝ dô 1. VÝ du. trong SGK. ? Tõ: “Nµy” cã t¸c dông g×? a- “ Này” Gây sự chú ý ở ngời đối -Tr¶ lêi c¸c tho¹i . ? Từ: “ a - Vâng” biểu thị thái độ gì? câu hỏi, các - “A” Thái độ tức giận hoặc vui ? các từ vừa tìm hiểu dùng để làm gì? ? Dùa vµo c¸c c©u tr¶ lêi, em hüa cho em kh¸c nhËn mõng. xét và bổ - “ Vâng” Thái độ lễ phép. biÕt Th¸n tõ gåm mÊy lo¹i chÝnh? xung => Từ “A” dùng để bộc lộ cảm xóc. Từ “Này, Vâng” dùng để gọi GV Yêu cầu HS trả lời câu hỏi trong Lựa chọn câu đáp. tr¶ lêi. b. Lựa chọn các câu a – d là đúng. môc II.2. HS dùa vµo 2. Ghi nhí: ? Em hiÓu thÕ nµo lµ th¸n tõ? Th¸n tõ thờng đứng ở vị trí nào trong câu? Có ghi nhớ để trả HS tự học và ghi trong SGK lêi. nh÷ng lo¹i th¸n tõ nµo?.

(33) IV- Hoạt động 4 – Hớng dẫn học sinh luyện tập. Hoạt động của thầy H§ cña trß GV gọi một HS đọc bài tập 1. §äc vµ lµm Yªu cÇu c¸c em lµm bµi tËp. bµi tËp. Tr¶ lêi tríc líp. GV cho HS sinh đọc bài tập 2. Yêu cầu các em thảo luận để tìm câu trả Đọc và thảo lêi. luËn c©u hái. Sau khi HS tr¶ lêi, GV cho mét sè em Tr¶ lêi c©u nhËn xÐt vµ bæ xung. GV kÕt luËn l¹i hái, nhËn xÐt mét sè nÐt chÝnh. vµ bæ xung ý kiÕn.. GV gọi 1 HS đọc bài tập 3. ? H·y t×m c¸c th¸n tõ trong c¸c ®o¹n trích đã cho? GV cho 1 HS đọc bài tập 4. ? Các thán từ trong các câu đã cho bộc lé t×nh c¶m, c¶m xóc g×?. §äc, t×m kiÕm vµ tr¶ lêi.. Nội dung cần đạt III. LuyÖn tËp. Bµi tËp 1. C¸c c©u cã trî tõ: a, c, g, i. Bµi tËp 2. a. Tõ: LÊy => Kh«ng cã mét l¸ th, kh«ng cã mét lêi nh¾n göi, kh«ng có một đồng quà. b. Tõ: Nguyªn => ChØ kÓ riªng tiÒn thách cới đã cao. Tõ: §Õn => qu¸ v« lÝ. c. Tõ: C¶ => NhÊn m¹nh viÖc ¨n qu¸ møc b×nh thêng. d. Tõ: Cø => NhÊn m¹nh mét viÖc lÆp l¹i nhµm ch¸n. Bµi tËp 3. C¸c th¸n tõ: Nµy, a, Êy, v©ng, chao «i, hìi «i. Bµi tËp 4. a. Ha ha! NiÒm vui mõng. ái ái! Thể hiện sự đau đớn khi có một vật gì đó rơi vào. b. Than «i! ThÓ hiÖn sù ch¸n n¶n trớnc một thực tại nào đó.. §äc, th¶o luËn vµ tr¶ lêi c©u hái. C¸c em kh¸c nghe, nhËn xÐt vµ bæ xung ý kiÕn. IV. Hoạt động 4 – Hờng dẫn học sinh học ở nhà. - Lµm bµi tËp sè 5 vµ 6. - Häc thuéc néi dung ghi nhí. - ChuÈn bÞ tríc bµi: T×nh Th¸i Tõ. ........................................*****............................................ Ngµy d¹y: 08 th¸ng 10 n¨m 2008 TiÕt 24. Miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n b¶n tù sù A. mục tiêu cần đạt.. chØnh.. Gióp häc sinh: - Sự tác động qua lại giữa các yếu tố tự sự, miêu tả trong một văn bản tự sự hoàn - RÌn luyÖn kü n¨ng viÕt v¨n b¶n tù sù cã yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m. - Cã ý thøc x¸c lËp c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong qu¸ tr×nh viÕt bµi. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK, SGV, B¶ng phô. + Mét sè ®o¹n v¨n cã sö dông yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m. 2. Häc sinh: + §äc l¹i c¸c bµi viÕt vÒ v¨n tù sù cña b¶n th©n vµ x¸c lËp c¸c yÕu tè miªu t¶, biểu cảm đã sử dụng. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. ? Em hiÓu thÕ nµo lµ v¨n tù sù? Bµi v¨n tù sù cÇn cã nh÷ng yÕu tè nµo? C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài. Muốn bài văn tự sự có sức cuốn hút và thuyết phục ngời đọc thì ngời viết cần phải biết kết hợp hài hoà và hợp lý cá yếu tố tự sự, miêu tả và biểu cảm. Vậy làm thế nào để kÕtt hîp tèt c¸c yÕu tè nµy, Trong bµi häc ngµy h«m nay chóng ta cïng t×m hiÓu II. Hoạt động 2 – Hớng dẫn học sinh tìm hiểu sự kết hợp các yếu tố kể, tả và béc lé c¶m xóc trong v¨n b¶n tù sù. Hoạt động của thầy H§ cña Nội dung cần đạt trß Gọi 1HS đọc đoạn văn trong Đọc v¨n I. Sù kÕt hîp c¸c yÕu tè kÓ, t¶ vµ béc lé t×nh c¶m SGK và thảo luận để trả lời bản, t×m trong v¨n b¶n tù sù c©u hái. kiÕm trả 1. Sự việc lớn: Kể lại cuộc gặp gỡ cảm động ? Xác định các yếu tố tự sự lời, nhận giữa nhân vật tôi và ngời mẹ lâu ngày xa cách. ( sù viÖc lín vµ c¸c sù viÖc xÐt vµ bæ 2.Sù viÖc nhá: MÑ t«i vÉy t«i ch¹y theo chiÕc.

(34) nhá trong ®o¹n v¨n)?. xung.. xe, mÑ kÐo t«i lÔn xe, t«i oµ khãc, mÑ t«i khãc theo.... 3.C¸c yÕu tè miªu t¶: T«i thë hång héc, tr¸n ? Hãy xác định các yếu tố Đọc, tìm đẫm mồ hôi, ríu cả chân lại. miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong kiÕm vµ tr¶ C¸c yÕu tè biÓu c¶m: lêi c©u hái. + Hay t¹i sù sung síng .... thuë cßn sung tóc. ®o¹n v¨n? + T«i thÊy nh÷ng c¶m gi¸c Êm ¸p .. HS tr¶ lêi, th¬m tho l¹ thêng. ? C¸c yÕu tè kÓ, miªu t¶, biÓu nhËn xÐt vµ + Ph¶i bÐ l¹i ..... em dÞu v« cïng. c¶m ®÷ng riªng hay ®an xen bæ xunng. 4. C¸c yÕu tè tù sù, mieu t¶ vµ biÓu c¶m kh«ng vµo nhau trong ®o¹n v¨n? tách riêng mà đợc đan xen vào nhau. ? Hãy viết lại đoạn văn khi đã HS xác lập 5. Nếu bỏ các yếu tố miêu tả và biểu cảm thì bỏ các yếu tố miêu tả và biểu lại đạn văn đoạn văn sẽ khô khan, không gây xúc động cho kh«ng cã cảm, sau đó đa ra nhận xét ngời đọc. H§ cña trß Hoạt động của thầy Nội dung cần đạt vÒ t¸c dông cña c¸c yÕu tè yÕu tè => C¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m lµm cho miêu tả và biểu cảm trong bài miêu tả và văn bản trở lên hấp dẫn và sinh động hơn. v¨n tù sù? biÓu c¶m. 6. NÕu bá c¸c yÕu tè tù sù th× ®o¹n v¨n kh«ng lêi, cßn c¸c sù viÖc vµ nh©n vËt. => Kh«ng cßn ? NÕu bá c¸c yÕu tè tù sù chØ Tr¶ cßn l¹i c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ nhËn xÐt vµ truyÖn => vu v¬, khã hiÓu. biÓu c¶m th× ®o¹n v¨n sÏ nh thÕ bæ xung * Ghi nhí. nµo? - Trong v¨n b¶n tù sù, c¸c t¸c gi¶ rÊt Ýt khi chØ ? Trong v¨n b¶n tù sù, chóng ta kÓ ngêi, vËt, viÖc( KÓ viÖc) mµ khi kÓ thên ®an cÇn ®an xen nh÷ng yÕu tè nµo? xen c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m. nh÷ng yÕu tè Êy cã t¸c diông - C¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m lµm cho kÓ chuyện sinh động và sâu sắc hơn. g×? III- Hoạt động 3- Hớng dẫn học sinh luyện tập. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt GV cho häc sinh tt¶o luËn nhãm bµi Th¶o luËn nhãm , II. LuyÖn tËp. tËp sè 1. đại diện nhóm trả Bài tập 1. Sau khi häc sinh th¶o luËn, GV cho lêi c©u hái, c¸c đại diện nhóm trả lời và gọi các nhóm khá nghe, nhãm kh¸ nhËn xÐt vµ bæ xung nhËn xÐt vµ bæ xung ý kiÕn. IV. Hoạt động 4. Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - Häc thuéc ghi nhí vµ n¾m v÷ng nh÷ng néi dung c¬ b¶n. - Lµm hoµn thµnh bµi tËp sè 2 trong SGK - ChuÈn bÞ bµi: LuyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. ........................................*****.............................................

(35) Ngày soạn: 3/10/09 Ngµy d¹y: 5,6 /10/09. TiÕt 25 + 26. Văn bản : đánh nhau với cối xay gió (TrÝch: §«n ki h« tª). XÐc-van-tÐt.

(36) A. mục tiêu cần đạt.. 1/ Kiến thức: Gióp häc sinh: - Thấy đợc nghệ thuật xây dựng cặp nhân vật bất hủ: Hiệp sĩ Đôn ki hô tê và giám mã Xantrôpanxa; đánh giá thoả đãng những u điểm và khuyết điểm của từng nhân vật, từ đó bớc đầu hiểu đợc chủ đề tác phẩm vĩ đại của Xéc-van-tét. Rút ra những bài học thực tiễn bổ ích qua câu truyện đánh nhau với cối xay gió. 2/ Kĩ năng: Rèn luyện, nâng cao kỹ năng đoc, kể, tóm tắt và phân tích so sánh, đánh giá các nh©n vËt trong t¸c phÈm. 3/ Thái độ: GD cho HS Tinh thần kiên cờng, lòng dũng cảm, dám đơng đầu với kẻ mạnh. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK – SGV, b¶ng phô vµ c¸c ph¬ng ¸n tÝch hîp víi c¸c v¨n b¶n kh¸c. + Su tÇm ¶nh ch©n dung vµ tËp truyÖn cña xÐc-van-tÐt. 2. Häc sinh: + Su tÇm vµ t×m hiÓu vÒ truyÖn cña XÐc-van-tÐt. + Đọc và tìm hiểu về truyện “Đánh nhau với cối xay gió” và trả lời câu hỏi trong phần đọctìm hiểu văn bản. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - KiÓm tra sÜ sè vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. ? Tóm tắt ngắn gọn truyện Cô bé bán diêm và cho biết: Tại sao trong bốn lần quẹt diêm trớc, em, bé chỉ quẹt một que, nhng ở lần cuối cùng em lại quẹt liên tục đến hết bao diêm? C3. Tổ chức các hoạt động dạy học bài mới. I. Hoạt động 1 – Giói thiệu bài. - GV cho HS xem chân dung nhà văn Xéc-van-tét và giới thiệu về truyện Đôn-ki-hô-tê để dÉn vµo bµi. II, Hoạt động 2- Hớng dẫn học sinh đọc – tìm hiểu chung. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV hớng dẫn học sinh đọc: Nghe GV hớng dẫn cách đọc văn I. Đọc – tìm hiểu Khi đọc cần chú ý những câu bản. chó thÝch. đối thoại nhng không in xuống Đọc văn bản và nhận xét cách đọc 1/ Đọc : dßng cña hai nh©n vËt chÝnh. cña b¹n. 2. Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ vµ Nh÷ng c©u nãi víi cèi xay giã t¸c phÈm – bän kh«-ngr lå – cña §«n+ T¸c gi¶: (1547 – ki-hô-tê cần đọc với giọng thích 1616) hîp, võa ngayy th¬, võa tù tin - Lµ nhµ v¨n T©y Ban xen lÉn hµi híc. Nha. GV đọc đoạn đầu sau đó gọi 3 em đọc toàn bộ văn bản . Cho HS nhận xét cách đọc của bạn, GV đánh giá khả năng đọc cña häc sinh. GV cho học sinh đọc chú thích vÒ t¸c gi¶ trong SGK. - §äc chó thÝch vÒ t¸c gi¶ vµ tr¶ ? H·y nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña lêi c©u hái. em về tác giả sau khi đọc phần - Ông sống một cuộc đời cực chó thÝch? nhọc, âm thầm cho đến khi công ? V¨n b¶n §¸nh nhau víi cèi bè tiÓu thuyÕt §«n-ki-h«-tª. xay gió đợc trích trong tác phẩm - Đoạn trích Đánh nhau với cối nµo? xay gió đợc trích trong tiểu thuyết ? Nêu chủ đề của văn bản? §«n-ki-h«-tª. - Trả lời. * chủ đề: - ®o¹n trÝch kÓ vÒ tÝnh c¸ch cña hai nh©n vËt: §«n-ki-h«-tª vµ GV cho hai em t×m hiÓu tõ khã xan-tr«-pan-xa. ? Nªu bè côc cña v¨n b¶n? Néi 4. Bè côc cña v¨n b¶n. dung cña tõng ®o¹n trong v¨n - Gåm ba phÇn: b¶n? + Từ đầu đến: ...... Không cân sức: Trớc khi Đô-ki-hô-tê đánh nhau víi cèi xay giã. + Tiếp đến: ...... Ngã văng ra: Trong khi Đôn-ki-hô-tê đánh nhau víi cèi xay giã. + §o¹n cßn l¹i: Sau khi §«n-ki-.

(37) hô-tê đánh nhau với cối xay gió. II. Hoạt động 3 – Hớng dẫn học sinh đọc – tìm hiểu nội dung văn bản. Hoạt động của thầy H§ cña trß Néi dung cÇn đạt ? TruyÖn cã mÊy nh©n vËt? §ã lµ - Hai nh©n vËt: §«n ki h« tª vµ Xan tr« II. §äc – hiÓu pan xa. nh÷ng nh©n vËt nµo? néi dung v¨n ? Hai nhân vật liên quan đến mấy sự - Năm sự việc: b¶n. - HS t×m 5 sù viÖc: viÖc? - GV cho học sinh trao đổi để tìm 1. Nhìn thấy và nhận định về những chiÕc cèi xay giã. ra n¨m sù viÖc trong ®o¹n trÝch. ? Hãy liệt kê năm sự việc chủ yếu 2. Thái độ và hành động của mỗi nhân mà qua đó tính cách của hiệp sĩ và vật . 3. Quan niÖm vµ c¸ch xö sù cña mçi bác giám mã đợc bộc lộ? Sau khi HS trả lời, GV dùng bảng ngời khi bị đau đớn. phô cho HS lªn d¸n nh÷ng néi dung 4. ChuyÖn ¨n cña mçi ngêi 5. ChuyÖn ngñ cña mçi ngêi phï hîp vµo b¶ng. *GV: chiếu đáp án. - HS nhËn xÐt. * GV: §i t×m hiÓu vÒ hai nh©n vËt 2. HiÖp sÜ §«n? Dùa vµo chó thÝch, em h·y nªu lªn ki-h«-tª. nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ nh©n vËt §«n-ki-h«-tª? - Nªu hiÓu biÕt vÒ §«n-ki-h«-tª. - GV nhÊn m¹nh thªm: + Tuæi kho¶ng 50 – lµ mét quý téc nghÌo. + H×nh d¸ng: GÇy gß, cao lªnh - HS nghe Gv tæng kÕt. khªnh, cìi mét con ngùa cßm, TiÕt2: KTBC: Hãy giới thiệu đôi nét về hai - HS tóm tắt lại. - HS kh¸c nhËn xÐt nh©n vËt §«n... vµ Xan...? GV: chiÕu tranh ? Em có n/xét gì về ngoại hình của 2 * Hoàn toàn đối lập nhau. nhân vật? Sự đối lập mà lại luôn bên - Buồn cời- tiếng cời hài hớc. nhau theo em đã để lại ấn tợng ntn trong lòng ngời đọc?. GV: Tõ c¸i nh×n hµi híc vÒ ngo¹i h×nh, nhµ v¨n cßn dÉn chóng ta đến với suy nghĩ và hành động của họ để từ đó ta có nhận xét đánh giá đầy đủ hơn về 2 n/v này. Đó là ND tiÕt häc T2 GV: ChiÕu ND tiÕt häc 1 1/ T×m hiÓu nh©n vËt §«n- ki- h«- tª ? H·y quan s¸t vµo S/viÖc 1: ? Khi nh×n thÊy nh÷ng chiÕc cèi xay gió, Đôn đã nhận định ntn? Hãy đọc câu nói của Đôn về điều đó? ? V× sao võa nh×n thÊy nh÷ng chiÕc cối xay... Đôn ... đã có n/định nh vËy? ? Vì nhận định nh vậy nên Đôn... đã có ý định gì? ? Mục đích của cuộc giao chiến?. *HS quan s¸t l¹i b¶ng - HS q/s¸t. - HS đọc: Vận may run rủi…. - Vì Đôn… đọc quá nhiều truyện kiếm hiÖp, ®Çu ãc mª muéi tin vµ b¾t chíc theo truyÖn. - ý định: Giao chiến và giết chết bọn chóng. - M®: - Thu chiÕn lîi phÈm- sÏ giµu cã… - ChÝnh lµ: ®©y lµ cuéc chiÕn chÝnh đáng, quét sạch cái giống xấu xa …là ? Với m/đ cao cả ấy mà Đôn ... đã phụng sự chúa. nãi g× víi Xan ch« khi Xan ch« can - Xem ra anh…kh«ng c©n søc. ng¨n ? ? Và cùng với lời nói đó, Đôn ... đã - Nãi råi §«n… thóc con ngùa R«… có hành động gì? - ThÐt: Chí cã ch¹y trèn… GV: chiếu hành động của Đôn ? Kh«ng nh÷ng thÕ, anh ta cßn t©m - T©m niÖm cÇu mong nµng §uyn-xiniÖm ®iÒu g×?. 1/ Nh©n v¹t §«nki- h«- tª:.

(38) ? Gi¶ sö: NÕu nh÷ng chiÕc cèi xay giã kia lµ nh÷ng tªn khæng lå ghª gím thËt th× em cã nhËn xÐt g× vÒ lÝ tởng , m/đ và hành động của Đôn...? Và sẽ để lại trong em t/c gì?. nª- a cøu gióp cho. * Là ngời có lí tởng sống đẹp, cao cả và đáng trân trọng. Hành động dũng c¶m kiªn cêng v× nghÜa lín. GV: Nếu đặt n/vật vào hoàn cảnh - T/c trong em: khâm phục và tự hào… * Là nhân vật có sèng cña ®/níc TBNha TK 16- 17 mục đích và lí t: khi quyền tự do của con ngời bị ởng sống đẹp nhbóp nghẹt, quyền sống của con ngời ng suy nghÜ luôn bị chà đạp bởi cái ác: trộm cớp kh«ng thùc tÕ, hoµnh hµnh, giíi qÝu téc giµu sang hµnh động ng«ng coi ngêi nghÌo nh cÇm tï n« lÖ.. th× cuång , ®iªn rå sù x/hiÖn cña nh÷ng chµng hiÖp sÜ nên đã bị thất bại. nh §«n... lµ niÒm h¹nh phóc, lµ íc. m¬ cña bao ngêi. ? Thế nhng lí tởng sống đẹp của Đôn ... đã bị anh ta đặt nhầm chç . V× sao?. -Vì Đôn …nhìn nhận và đánh giá sự việc xung quanh anh không đúng với thùc tÕ. V× anh ¶o tëng vµ tëng tîng xung ? Tõ c¸i nh×n kh«ng thùc tÕ cña -quanh anh tất cả giống nh trong truyện * Đôn ...vừa đáng Đôn nên ta có thể đánh giá hành kiếm hiệp khen, vừa đáng động của Đôn là gì? * T/c¶ lµ v× ®Çu ãc mª muéi cña anh trách, vừa buồn c? Và chính hành động ngông ời lại vừa đáng cuồng và điên rồ ấy nên cuộc - Hành động thật ngông cuồng , điên thơng. chiÕn ®iÔn ra ntn? KÕt qu¶ ra sao? rå… - §«n… ®©m mòi gi¸o vµo c¸nh qu¹t, giã lµm c¸nh qu¹t quay tÝt… ? V× sao chµng hiÖp sÜ l¹i bÞ thÊt b¹i - KQ: ngän gi¸o g·y tan tµnh, kÐo theo nhanh chãng thÕ? H·y nhËn xÐt hËu c¶ ngêi vµ ngùa ng· vÈng qu¶ mµ §«n ®ang ph¶i chÞu? - §«n bÞ vÑo c¶ sèng lng. ? H·y nhËn xÐt vÒ nh©n vËt §«n … * V× ®©y lµ cuéc chiÕn kh«ng c©n søc. qua những chi tiết vừa tìm hiểu? -Hậu quả tất yếu- đó lặ trả giá cho (ghi) những suy nghĩ và hành động điên rồ. ? Bị ngã đau đớn thế, nhng Đôn … d· tØnh ngé cha? Anh ta cßn noi g× víi Xan ch«? ? H·y n/xÐt vÒ §«n … qua chi tiÕt nµy? - ChuyÖn chinh chiÕn… ? Cßn buån cêi h¬n khi anh ta cã - Cho r»ng : Ph¬ re… nh÷ng biÓu hiÖn ntn khi bÞ th¬ng, víi chuyÖn ¨n vµ chuyÖn ngñ? - B¶o thñ cè chÊp. Mï qu¸ng ®iªn rå… - BÞ th¬ng: kh«ng d¸m kªu (dï bÞ vÑo c¶ sèng lng)… - ¡n: kh«ng thÌm ¨n… - Ngủ :không ngủ suốt đêm để nghĩ đến tình nơng … * V× 1 lÝ do: C¸c hiÖp sÜ trong truyÖn GV: Chiếu câu hỏi trắc nghiệm về đều thế. nv: ( ghi) - Một kẻ hấp, dở, mà cũng đáng thơng. ? Đôn… đáng khen ở điểm nào? ? §¸ng chª ë ®iÓm nµo? ? Buån cêi ë ®iÓm nµo? * HS tù béc lé suy nghÜ. ? §¸ng th¬ng ë ®iÓm nµo? ? Em học đợc gì ở nhân vật và rút ra cho m×nh bµi häc g×? GV: Cßn gi¸m m· : Xan ch«…? ? H·y quan s¸t b¶ng vµ cho biÕt: Xan chô đã nhận định ntn về những chiÕc cèi xay giã… trong khi chñ mình là Đôn cho đó là…? - Bảo đó là những chiếc cối xay gió… 2/ Giám mã Xan? Thái độ của Xan chô khi thấy chủ ch« Pan xa: ? ChuyÖn ¨n ngñ, ®au èm lµ chuyÖn b×nh thêng, V× sao §«n l¹i cã nh÷ng biểu hiện đó? ? H·y n/xÐt thªm vÒ n/v nµy?.

(39) mình bảo sẽ đánh nhau với chúng là g×? (Cã can ng¨n kh«ng? Can b»ng lời hay bằng hành động? ) ? Khi chủ xông vào đánh nhau, Xan - Can bằng lời giải thích. ( HS đọc) chô đã làm gì? ? Hành động của Xan- chô là đúng Không xông và theo mà chỉ đứng hay sai? ngoµi. * HS tù nhËn xÐt.( gi¸ nh cïngvíi lêi giải thích là hành động can ngăn quyết liệt hơn… giá nh khôn xông vào đánh ? Khi §«n … bÞ th¬ng th× Xan – th× còng vµo gi÷ cho c¸nh qu¹t quay chô… đã làm gì? chËm l¹i…) ? H·y nhËn xÐt vÒ nh©n vËt nµy? - - Ch©n thµnh xãt th¬ng cho chñ. (ghi) - CÇu chóa hªt søc phï hé cho. ? Con ngêi thùc tÕ Êy l¹i cã nh÷ng suy nghĩ ntn về chuyện đau đớn, chuyÖn ¨n vµ chuyÖn ngñ? ? H·y n/x thªm vÒ n/vËt nµy? (ghi) * HS nªu theo b¶ng. ? Theo em ë nh©n vËt Xan ch« cã điểm nào đáng khen, điểm nào đáng chª? ? Em học và không học đợc gì ở - HS tự bộc lộ. n/v? ? T×m hiÓu 2 n/v em thÊy nhµ v¨n - Hs rót ra bµi häc x©y dùng n/v b»ng nghÖ thuËt tiªu biÓu nµo? - NT: Tơng phản đối lập GV: Lu«n ë bªn nhau mµ hoµn toµn tr¸i ngîc nhau: Tõ suy nghÜ, hµnh - HS nªu: ngo¹i h×nh, xuÊt th©n… động ,đến những sinh hoạt thờng - Hs tìm chi tiết ngµy… GV: ChiÕu tranh: ? Theo em ở 2 n/v này còn đối lập nhau ë nh÷ng ®iÓm nµo? GV: ChiÕu b¶ng: GV: Chiếu đáp án - Chiếu: NT: Chính sự đối lập tơng phản của 2 n/v đến từng chi tiết nhỏ khiÕn 2 n/v nµy trë thµnh cÆp n/v bÊt hñ trong v/h TG.- §ã còng lµ nh÷ng ®iÒu cÇn nhí vÒ ND vµ NT cña VB nµy * HS đọc ghi nhớ. GV: ChiÕu luyÖn tËp. GV chiÕu BTVN. Lµ ngêi kh«n ngoan, tØnh t¸o. Suy nghÜ vµ hµnh động thực tế.. * Mét ngêi nhót nh¸t , thùc dông trong sinh ho¹t hµng ngµy.. * Ghi nhí: SGK.. III/ Tæng kÕt: IV/ Bµi tËp vÒ nhµ: 1/ Häc bµi cò: ghi nhí. 2/ Ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ nh©n vËt §«n … 3/ §äc tríc bµi T×nh th¸i tõ.. Ngµy so¹n: 3/10/09 Ngµy d¹y: 6/10/09. TiÕt 27. T×nh th¸i tõ A. mục tiêu cần đạt..

(40) 1/ Kiến thức : Giúp học sinh:- Nhận biết đợc tình thái từ. - Hiểu đợc thế nào là tình thái từ . Tích hợp với phần văn và tập làm văn. 2/ Ki n¨ng: - RÌn luyÖn kü n¨ng sö dông t×nh th¸i tõ cã hiÖu qu¶ trong giao tiÕp. 3/ Thái độ: Nhận thức đợc vai trò của việc sử dụng tình thái từ trong quá trình giao tiếp. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK, SGV, B¶ng phô. + Mét sè ®o¹n v¨n cã chøa c¸c t×nh th¸i tõ. 2. Học sinh: + Tìm hiểu bài trớc khi đến lớp C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. ? ThÕ nµo lµ trî tõ? Th¸n tõ? Cho vÝ dô minh ho¹? C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài. Trong quá trình giao tiếp chúng ta cần sử dụng một số các từ ngữ vào câu nói để cho câu văn thêm sinh động và tăng sắc thái biểu cảm, Vậy những từ ngữ nh vậy thuộc từ lo¹i nµo? Trong giê häc ngµy h«m nay chóng ta cïng t×m hiÓu. II. Hoạt động 2 – Hớng dẫn học sinh tìm hiểu về Tình thái từ. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt GV yªu cÇu häc sinh quan s¸t, t×m 1. VÝ dô: I. Chøc n¨ng cña hiÓu c¸c vÝ dô trong SGK. - NÕu lîc bá c¸c tõ in ®Ëm trong t×nh th¸i tõ ? NÕu bá c¸c tõ in ®Ëm trong c¸c c¸c vÝ dô a,b,c: c©u a, b,c th× ý nghÜa cña c©u cã g× + Th«ng tin vµ sù kiÖn kh«ng thay thay đổi không? Tại sao? đổi. ? Các từ in đậm trong các ví dụ + ý nghĩa của câu có sự thay đổi: - C¸c tõ in ®Ëm ®i kÌm vµo c©u a,b,c cã t¸c dông g×? ? Các từ in đậm dùng trong câu để để: + T¹o c©u nghi vÊn: µ. lµm g×? + T¹o c©u cÇu khiÕn: §i + T¹o c©u c¶m th¸n: Thay => Các từ ngữ in đậm đi kèm để t¹o c¸c kiÓu c©u. ? Trong VD d, tõ ¹ biÓu thÞ s¾c th¸i - VD d: BiÓu thÞ sù kÝnh träng vµ *. Ghi nhí. g× cña ngêi nãi? lÔ phÐp. => BiÓu thÞ mét s¾c th¸i t×nh c¶m. => Th«ng qua t×m hiÓu em hiÓu thÕ nµo lµ t×nh th¸i tõ? Chóng cã nh÷ng chøc n¨ng g×? Gåm nh÷ng lo¹i t×nh th¸i tõ nµo? GV dùng bảng phụ để HS Làm bài HS suy nghĩ và trả lời tËp nhanh: Tr¶ líi dùa vµo ghi nhí. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt Xác định tình thái từ trong các trờng hợp sau: 1. Anh ®i ®i. -Trong c¸c trêng hîp ë vÝ dô 3,4 2. chị đã nói thế ? c¸c t×nh th¸i tõ khi lîc bá ®i 3. Ông là ngời Hà Nội phải không? chúng vẫn không làm thay đổi ý 4. Anh ¨n ®i chø! nghÜa cña c©u. V× chóng kh«ng ? Trong các ví dụ 3,4 . khi lợc bỏ phái là phơng tiện cấu tạo câu đó. t×nh th¸i tõ th× ý nbghÜa cña c©u cã thay đổi không? Từ đó em rút ra kÕt luËn g×? III. Hoạt động 3 – Hớng dẫn học sinh sử dụng tình thái từ. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt GV cho häc sinh t×m hiÓu c¸c vÝ dô - §äc c¸c vÝ dô trong SGK II. Sö dông t×nh th¸i trong SGK. vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái. tõ. ? Các tình thái từ đợc dùng trong 1. Ví dụ. * Ghi nhí: hoµn c¶nh giao tiÕp kh¸c nhau nh - Tõ µ dïng khi ta hái mét Khi nãi, viÕt, cÇn thÕ nµo? ngêi b¹n b»ng vai nhau, thÓ chó ý sö dông t×nh th¸i tõ phï hîp víi hoµn hiiÖn sù th©n mËt. ? Khi nµo th× ta dïng tõ µ? - Tõ ¹ dïng khi ngêi díi tr¶ c¶nh giao tiÕp. lêi ngêi trªn. ThÓ hiÖn sù.

(41) ? Khi nµo th× ta dïng tõ ¹? ? Khi nµo dïng tõ nhÐ?. kÝnh trong, lÔ phÐp. - Tõ nhÐ B»ng vai – cÇu khiÕn – th©n mËt. - Tõ ¹ díi –trªn, cÇu khiÕn, => lÔ phÐp. ? Khi sö dông t×nh th¸i tõ ta cÇn lu Tr¶ lêi. ý nh÷ng g×?( ghi) §äc ghi nhí ? Hãy đọc mục ghi nhớ. IV. Hoạt động 4 - Hớng dẫn học sinh luyện tập. Hoạt động của thầy H§ cña trß GV híng dÉn cho häc sinh lµm bµi Lµm bµi tËp 1 tËp 1 trong SGK. C¸c c©u cã dïng t×nh th¸i tõ: Trong các câu đã cho, từ in đậm b,c,e,i nµo lµ t×nh th¸i tõ, tõ nµo kh«ng a. T×nh th¸i tõ: Chø -> Nghi ph¶i lµ t×nh th¸i tõ? Chóng thuéc tõ VÊn lo¹i nµo? b. T×nh th¸i tõ: Chø -> NhÊn GV gọi 1 HS đọc bài tập 2. m¹nh. Yªu cÇu c¸c em lµm bµi tËp 2. c. T×nh th¸i tõ: ¦ -> Ph©n ? C¸c t×nh th¸i tõ trong nh÷ng c©u v©n đã cho có ý nghĩa gì? d. T×nh th¸i tõ: NhÐ -> Th©n g.t×nh th¸i tõ: VËy -> MiÔn cìng, mËt kh«ng hµi lßng. e. T×nh th¸i tõ: NhÐ -> Th©n h. T×nh th¸i tõ: C¬ mµ -> thuyÕt phôc mËt. Nội dung cần đạt 1. Bµi tËp 1. C¸c c©u cã dïng t×nh th¸i tõ: b,c,e,i 2. Bµi tËp 2. h. T×nh th¸i tõ: C¬ mµ -> thuyÕt phôc. 3. Bµi tËp 3. ( HS tù lµm t¹i líp). V. Hoạt động 5. Hớng dẫn học sinh học ở nhà.- Học thuộc bài cũ: Phần ghi nhớ. - Lµm c¸c bµi tËp sè 3 + 4 trong SGK trang 83. - Su tầm từ ngữ địa phơng theo hớng dẫn trong SGK và hớng dẫn của GV ........................................*****.............................................

(42) Ngµy so¹n: 6/10/09 Ngµy d¹y: 10 th¸ng 10. n¨m. 2009 TiÕt 28. LuyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù KÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. A. mục tiêu cần đạt.. 1/ KiÕn thøc :Gióp häc sinh: - Cñng cè kiÕn thøc vÒ ®o¹n v¨n: CÊu tróc, liªn kÕt, chuyÓn ®o¹n. 2/ KÜ n¨ng: RÌn luyÖn kü n¨ng viÕt ®o¹n v¨n theo yªu cÇu cho tríc. 3/ Thái độ: Có ý thức liên kết đoạn văn và thực hiện nghiêm túc các yêu cầu của giáo viên. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK, SGV, B¶ng phô. + Bài soạn, một số câu văn chủ đề để gợi ý cho học sinh. 2. Học sinh: + Giấy A4 , bút dạ, họp nhóm, cử nhó trởng để chuẩn bị thảo luận. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. ? C¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong bµi v¨n tù sù cã t¸c dông g×? C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài. Muốn bài văn tự sự có sức cuốn hút và thuyết phục ngời đọc thì ngời viết cần phải biết kết hợp hài hoà và hợp lý cá yếu tố tự sự, miêu tả và biểu cảm. Vậy làm thế nào để kÕtt hîp tèt c¸c yÕu tè nµy, Trong bµi häc ngµy h«m nay chóng ta cïng t×m hiÓu II. Hoạt động 2 – Hớng dẫn học sinh tìm hiểu từ sự việc và nhân vật đến đoạn văn tự sù cã yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m. Hoạt động của thầy H§ cña trß Néi dung cÇn đạt * HS đọc 3 sự việc trong SGK I/ Tõ sù viÖc vµ ? Muèn ph¸t triÓn c¸c sù viÖc trªn - Bíc 1 : Lùa chän ng«i kÓ. nhân vật đến thµnh ®o¹n v¨n chóng ta cÇn thùc ®o¹n v¨n tù sùcã - Bớc 2 : Xác định thứ tự kể : Bắt yếu tố miêu tả: hiÖn nh÷ng bíc nµo? ®Çu- diÔn biÕn – kÕt thóc. - Bớc 3 : Xác định các yếu tố miêu t¶vµ biÓu c¶m trong ®o¹n v¨n : + T¶g× ? + Tình cảm cảm xúc chủ đạo lµ g× ? - Bíc4 : ViÕt thµnh ®o¹n v¨n hoµn *: GV tæ chøc chia líp thµnh 3 chØnh cã kÕt hîp c¸c yÕu tè miªu t¶ nhãm. Mçi nhãm chuÈn bÞ 1néi vµ biÓu c¶m dung. + Nhóm1 : chẳng may em đánh vỡ lọ hoa. + Nhóm2 : Giúp đỡ một bà cụ qua đờng. +Nhóm3 : Em nhận đợc mộtmón quà.

(43) * GV nhËn xÐtbæ sungcho ®iÓm.. bÊt ngê nh©n ngµy sinh nhËt * Thêi gian c¸c nhãm chuÈ bÞ : 10phót. - Sau cử đại diện trình bày - C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt bæ sung.. Họat động3: Hớng dãn luyện tập: Hoạt động của thầy. Néi dung cÇn đạt - Ng«i kÓ: ng«i 1. 1/ Bµi tËp 1: ViÕt ®o¹n v¨n ? Bíc 1 lµm g×? Ng«i kÓ lµ ng«i thø - Thứ tự kể: thời gian, không gian, sự đóngvai ông giáo mÊy? xuÊt hiÖn cña nh©n vËt trong hoµn kÓ l¹i gi©y phót c¶nh nµo? l·o H¹c sang b¸o - Cuộc đối thoại giữa 2 nhân vật. tin b¸n cËu Vµng ? ë mçi sù viÖc cÇn sö dông yÕu tè * Miªu t¶: chó ý miªu t¶ giängnãi, miªu t¶ vµ biÓu c¶m thÕ nµo cho nÐt mÆt, ®iÖu bé, cö chØ... cña l·o H¹c. phï hîp? * biÓu c¶m: C¶m xóc th¬ngc¶m tríc nçi bÊt h¹nh cñal·o H¹c vµ t×nh th¬ng cña «ng gi¸o dµnh cho l·o H¹c Bµi tËp 2. Đoạn văn mẫu: “Nụ cời nh mếu, mắt lão ầng ậng nớc, mặt lão đột nhiên co rúm lại, c¸i ®Çu l·o ngoÑo vÒ mét bªn, c¸i miÖng mãm mÐm mÕu nh con nÝt.L·o hu hu khãc. ? Những yếu tố miêu tả và biểu cảm trong đoạn văn của Nam Cao thể hiện đợc điều g×? -> Khắc sâu vào lòng bạn đọc một hình ảnh Lão Hạc khốn khổ về hình dáng bên ngoài và đặc boiệt là thể hiện rất sinh động sự đau đớn quằn qoại về tinh thần của một con ngời trong giây phút ân hận , xót xa “ Già bằng này tuổi đầu rồi mà vẫn đánh lừa một con chó”. IV. Hoạt động 4 – Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - Hoµn thiÖn ®o¹n v¨n vµ viÕt hoµn chØnh mpét bµi v¨n cô thÓ. - ChuÈn bÞ bµi “ LËp dµn ý cho bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m”. ........................................*****............................................. Ngú so¹n: 10/10/09 Ngµy d¹y: 12 th¸ng 10 n¨m 2009. H§ cña trß. TiÕt 29 + 30. V¨n b¶n : ChiÕc l¸ cuèi cïng (TrÝch). A. mục tiêu cần đạt.. O. Hen-ri.. 1/ KiÕn thøc : Gióp häc sinh: - HiÓu râ søc m¹nh cña t×nh yªu con ngêi, th¬ng yªu nh÷ng con ngêi nghÌo khæ, søc mạnh của cái đẹp, của tình yêu cuộc sống đã kết thành một tác phẩm hội hoạ kiệt tác. T tởng chủ đề sâu sắc ấy đợc thể hiện bằng nghệ thuật độc đáo; Sự sắp xếp các tình tiết khéo léo dẫn đến sự đảo ngợc tình huống hai lần. Đó chính là sự hấp dẫn đặc biệt của đoạn trích truyÖn ng¾n ChiÕc l¸ cuèi cïng 2/ KÜ n¨ng : RÌn luyÖn, n©ng cao kü n¨ng ®oc, kÓ, tãm t¾t vµ ph©n tÝch nh©n vËt vµ t×nh huèng truyÖn 3/ Thái độ : GD cho HS tình thơng yêu con ngời , đặc biệt là những ngời nghèo khổ và niÒm say mª nghÖ thuËt. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK – SGV, b¶ng phô vµ c¸c ph¬ng ¸n tÝch hîp víi c¸c v¨n b¶n kh¸c. + Gi¸o ¸n vµ t liÖu vÒ nhµ v¨n O-hen-ri 2. Häc sinh: + Su tÇm vµ t×m hiÓu vÒ truyÖn cña nhµ v¨nO-hen-ri + §äc, t×m hiÓu vÒ truyÖn “ChiÕc L¸ Cuèi Cïng” vµ tr¶ lêi c©u hái trong phÇn đọc- tìm hiểu văn bản. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - KiÓm tra sÜ sè vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò..

(44) - HS 1 : Hai nh©n vËt §«n-ki-h«-tª vµ Xan-ch« Pan-xa trong ®o¹n trÝch : '' §¸nh nhau với cối xay gió '' hiện lên với những đặc điểm tính cách gì? - HS 2 : Nhận xét nào nói đầy đủ nhất tính cách của Đôn-ki-hô-tê đợc thể hiện trong ®o¹n trÝch : '' §¸nh nhau víi cèi xay giã '' . A. Là một ngời có nhiều điểm tốt đẹp . B. Là một ngời có hành động nực cời . C. Là một ngời hết sức điên rồ cẩ trong ớc muốn lẫn hành động . D. Gåm A vµ B . C3. Tổ chức các hoạt động dạy học bài mới. I. Hoạt động 1 – Giói thiệu bài. Tình cảm tơng thân tơng ái của con ngời luôn là một tình cảm đẹp và là mạch cảm hứng bất tận của thơ văn . Chính những tình cảm cao đẹp ấy đã giúp con ngời có đợc nghị lực và niềm tin để vợt qua mọi khó khăn thử thách trong cuộc sống . Điều đó đợc thể hiện qua truyÖn ng¾n '' ChiÕc l¸ cuèi cïng '' . II.Hoạt động 2- Hớng dẫn học sinh đọc – tìm hiểu chung. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt G nêu yêu cầu đọc: Giọng nhẹ Nghe GV hớng dẫn và đọc mẫu. I. Đọc – tìm hiểu chhung nhàng tình cảm , chú ý lời đối Đọc văn bản. Nghe vµ nhËn xÐt c¸ch đọc cña tho¹i nh©n vËt . 1§äc : ? G đọc mẫu . Gọi h/s đọc và bạn. - Lµ mét nhµ v¨n MÜ chuyªn viÕt 2/ Chó thÝch : nhËn xÐt ? a. T¸c gi¶. ( 1862 – ng¾n. GV gọi 1 HS đọc chú thích về tác truyện - §äc phÇn chó thÝch vÒ t¸c gi¶ 1910) - Lµ mét nhµ v¨n MÜ gi¶ vµ t¸c phÈm trong SGK. vµ t¸c phÈm. chuyªn viÕt truyÖn ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cñ em vÒ t¸c gi¶ O-hen-ri? - TruyÖn cña nhµ v¨n O-hen-ri ng¾n. ? Nh×n chung, c¸c truyÖn ng¾n thêng nhÑ nhµng nhng to¸t lªn b. T¸c phÈm. cña nhµ v¨n to¸t lªn ®iÒu g×? tinh thần nhân đạo cao cả, tình - Đoạn trích: là phần truyÖn ng¾n ? Đoạn trích đợc học trích ở phần thơng yêu ngời nghèo khổ rất cuối ChiÕc l¸ cuèi cïng. cảm động. nµo trong truyÖn? (ghi) ? Cho h/s hỏi - đáp chú thích : 1 , - Trả lời dựa vào chú thích trong SGK. 4,8? Tr¶ lêi ? Hãy nêu chủ đề của văn bản? - §o¹n trÝch kÓ vÒ t×nh c¶m g¾n 3. T×m hiÓu tõ khã. GV dùng bảng phụ nhỏ để kết bó keo sơn của đôi bạn Xiu và luận về chủ đề. Gi«n-xi trong t×nh c¶nh khã kh¨n vµ sù hy sinh dòng c¶m của cụ Bơ-men đã cứu sống Gi«n-xi vµ lµm nªn mét kiÖt t¸c nghÖ thuËt. ? Theo em cã nªn t×m hiÓu v¨n * Theo nh©n vËt : b¶n theo c¸ch chia bè côc hay t×m hiÓu theo nh©n vËt? - 3 nh©n vËt : xoay quanh1 chiÕc ? Cã nh÷ng nh©n vËt nµo vµ c¸c l¸ cuèi cïng : nh©n vËt xoay quanh viÖc g×? + Gi«n xi : khi chiÕc l¸ cuèi cïng rông th× c« sÏ chÕt. + Xiu : Lo l¾ng khi chiÕc l¸ cuèi cïng rông th× sÏ mÊt em. + B¬ men : VÏ nªn chiÕc l¸ cuèi cùng để cứu Giôn xi. III. Hoạt động 3. Hớng dẫn học sinh đọc – hiểu văn bản. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - Gv yªu cÇu häc sinh theo - Hs giíi thiÖu. II. §äc – hiÓu v¨n dâi vµo v¨n b¶n. Cô B¬-men lµ mét ho¹ sÜ giµ, ngoµi b¶n. ? H·y gîi l¹i vµi nÐt kh¾c ho¹ 60 tuæi, r©u xåm, kiÕm ¨n b»ng c¸ch 1. Cô B¬-men víi vÒ cô B¬ men? ngåi ;lµm mÉu vÏ cho c¸c ho¹ sÜ trÎ. kiÖt t¸c Cụ mơ ớc vẽ một kiệt tác, nhng đã ChiÕc l¸ cuèi cïng bèn chôc n¨m nay vÉn cha thùc hiện đợc. ? Điểm chung giữa cụ Bơmen - Họ đều là những hoạ sĩ nghèo đến ë trä trong1 t/phè lín cña níc MÜ. víi 2ho¹ sÜ trÎ lµ g×?.

(45) ? Cụ đợc Xiu cho biết điều g×? ? Cô cã t©m tr¹ng g×? ? Theo em th× trong c¸i im lÆng cña cô lµ t©m tr¹ng nµo? ? ChØ lµ t©m tr¹ng lo l¾ng th«i đã đủ cha hay trong cụ còn có suy nghÜ nµo?. ? Và cụ đã làm gì? ? Chỉ với hành động vẽ chiếc lá vào đúng chỗ chiếc lá cuối cùng đã rụng ta có thể đánh gi¸ cô lµ ngêi ntn? ( ghi) ? Nhµ v¨n cã ®i miªu t¶ hay kÓ cô thÓ cô B¬ men vÏ chiÕc lá ntn không? Mà điều đó chỉ đợc kể qua lời kể của nhân vật nµo? ? Chiếc lá cuối cùng đợc cụ vẽ trong hoµn c¶nh nµo? GV: Ch¼ng qu¶n tuæi t¸c, ch¼ng sî ma rÐt , vµ mÆc cho tuyÕt phñ ®Çy trêi chØ víi mét cây đền bão giữa đêm đông rÐt mít, cô vÏ chiÕc l¸, còng chÝnh lµ t¸c phÈm nghÖ thuËt trong cuộc đời ngời hoạ sĩ già nua. ? H·y nªu c¶m nhËn cña em về cụ qua chi tiết đó? ( ghi) ? T¸c phÈm nghÖ thuËt cña cô đã đợc coi là kiệt tác cha? ? T¸c phÈm nghÖ thuËt Êy cßn xứng đáng là 1 kiệt tác vì lí do nµo n÷a? GV: Có thể nói đó là tác phẩm đợc ra đời của cả cái tâm và c¸i tµi cña ngêi ho¹ sÜ ch©n chÝnh ( ghi) ? ThÕ nhng sau bøc vÏ Êy,cô Bơ men đã ntn? ? H·y nªu suy nghÜ cña em vÒ sù ra ®i cña cô?. Hoạt động của thầy. - Chính nghề nghiệp và cái nghèo đã khiến họ gàn nhau và quan tâm đến nhau. - T×nh tr¹ng cña Gi«n xi vµ suy nghÜ cña c« tríc c¨n bÖnh cña m×nh. - Sî sÖt ngã ra ngoµi, nh×n nhau 1 l¶t råi ch¼ng nãi n¨ng g×. - Lµ sù suy nghÜ tr¨n trë, lµ nçi lo l¾ng kh«ng yªn tríc suy nghÜ tuyÖt väng cña 1 c« g¸i trÎ - Cã thÓ trong sù tr¨n trë lo l¾ng cña ngời hoạ sĩ già ấy đã nhen lên ý định phải làm gì để cứu vớt tâm hồn tuyệt vọng của 1 cô gái trẻ. Có thể nói đó lµ sù tr¨n trë cña 1 tr¸i tim yªu th- - Cô lµ ngêi giµu t×nh ¬ng con ngêi. yªu th¬ng con ngêi. * Cụ đã vẽ chiếc lá cuối cùng vào đúng chỗ chiếc lá cuối cùng đã rụng. - Kh«ng mµ chØ qua lêi kÓ cña Xiu.. * ChiÕc l¸ - kiÖt t¸c nghÖ thuËt cña cô B¬ men:. - Hoµn c¶nh: ma, tuyÕt, giã rÐt d÷ déi. - Lµ kÕt qu¶ cña mét hành động dũng cảm, quªn m×nh, mét sù hi sinh cao đẹp.. * Một hành động dũng cảm, kiên cờng, một hành động quên mình, một sự hi sinh cao đẹp - Đợc rồi. Vì nó ra đời để cứu Giôn xi- hay lµ cøu nh÷ng t©m hån ®ang tuyÖt väng- Víi ý nghÜa híng tíi con ngời phục vụ đời sống con ngời lµ nghÖ thuËt ch©n chÝnh. - Vì nó rất giống thật, thật đến nỗi m¾t nh×n cña 2 ho¹ sÜ trÎ còng kh«ng ph¸t hiÖn ra. - Xứng đáng hơn vì nó đã cứu sống Gi« xi, th¾p lªn trong c« niÒm tin yªu vµ nghÞ lùc sèng vµ nhê nã, c« đã khỏi bệnh.. * Là kiệt tác đợc ra đời b»ng c¶ c¸i t©m vµ c¸i tµi cña ngêi ho¹ sÜ. Nã đã cứu sống Giôn xi, th¾p lªn trong c« niÒm tin yªu vµ nghÞ lùc - Cụ đã mắc bệnh viêm phổi và qua sống. đời. * §ã lµ sù hi sinh cao c¶. Cô ra ®i nhng cụ đã kịp thắp lên ngọn lửa của niÒm tin, cña t×nh yªu cuéc sèng cho thÕ hÖ trÎ. Vµ p/ch¨ng c¸i chÕt cña cô ngoµi th¾p s¸ng t×nh yªu c/s cho Gi«n xi,nå cßn kh¬i gîi trong c« 1 ý thức mới với c/ s để cô thấy bản thân m×nh cÇn ph¶i sèng cã tr¸ch nhiÖm hơn sống sao cho xứng với ngời đã v× c« mµ ph¶i tõ bá c/®. H§ cña trß Nội dung cần đạt.

(46) ? Bªn c¹nh nh©n vËt B¬ men, th× nh©n vËt nµo cóng ®ang lo l¾ng cho t©m tr¹ng cña Gi«n xi? ? Xiu cã quan hÖ ntn víi Gi«n xi? ? Khi Gi«n xi cã ý nghÜ tuyÖt vọng về c/đ mình thì Xiu đã cớ những hành động lời nói và cö chØ nµo víi Gi«n xi?. ? Trong tõng cö chØ lêi nãi vµ hành động của Xiu cho em thÊy t©m tr¹ng vµ t/c cña c« dµnh cho Gi«n xi ntn? * GV: Dêng nh trong Xiu Gi«n xi tùa nh nöa c/® m×nh. C©u nãi “mÊt em, chÞ sÏ lµm gì đây?” đã gửi cả tấm lòng c« cho Gi«n xi vËy. Vµ còng chÝnh c« lµ chiÕc cÇu nèi c¨n bÖnh vña Gi«n víi cô B¬ men cô đã cùng Bơ men đem lại sự sèng míi cho Gi«n… ? Đoạn cuối v/b Xiu đã nói gì víi Gi«n? ? Theo em ban ®Çu Xiu cã biÕt chiÕc l¸ ¸y lµ cña cô B¬ men ko? Vsao?. - HS nªu: Xiu. 2/ Nh©n vËt Xiu:. - Cô cung là một hoạ sĩ nghèo đến Oa sinh t¬n dÓ s¸ng t¸c NT, cïng ë 2. Nh©n vËt Xiu hay chung phßng víi Gi«n xi vµ kÕt tÊm lßng cña mét ngnghÜa chÞ em víi Gi«n xi. êi b¹n - HS ph¸t hiÖn: +T©m tr¹ng: sî sÖt, lÆng lÏ nh×n cô B¬men… + Thức gần nh trắng đêm vì bệnh cña Gi«n xi. + Ch¸n n¶n lµm theo y/c cñaGi«n xi. + Nãi: Em th©n yªu… + Hàn động: quấy món cháo gà… * §ã lµ sù lo l¾ng , quan t©m vµ chăm sóc. Trong đó có cả nỗi buồn th¬ng sù sî h·i cña c« dµnh cho Gi«n xi. T×nh c¶m Êy gièng nh t×nh yªu th¬ng cña ngêi chÞ dµnh cho em g¸i vËy.. - Nãi vÒ chiÕc l¸ cuèi cïng cña cô B¬ Men.. - Kh«ng v× Xiu vÉn lu«n sî h·i vµ ch¸n n¶n lµm theo nh÷ng y/c cña Gi«n. C« vÉn ng¹c nhiªn mçi lÇn kÐo mµnh lªn thÊy chiÕc l¸ kh«ng rung. - ChiÕc l¸ sÏ kh«ng lµm cho c« bÊt ? Em thö h×nh dung xem c©u ngê vµ mäi diÔn biÕn vÒ t/c¶m cña chuyÖn sÏ t/nµo nÕu Xiu biÕt c« sÏ kh«ng ®c béc lé s©u s¾c, vµ trớc ý định của cụ Bơmen? nh thÕ sÏ kh«ng c/minh t/c yªu th¬ng c« dµnh cho Gi«n… ? H·y nhËn xÐt chung vÒ nh©n vËt nµy? (ghi) -C« lµ 1 ho¹ sÜ nghÌo - BÞ èm nÆng: viªm phæi ? H·y nªu 1 vµi hiÓu biÕt cña - Tam tr¹ng bi quan ch¸n n¶n phã em vÒ nh©n vËt Gi«n? mÆc c/® m×nh cho sè phËn 1 chiÕc l¸: l¸ rông – c« sÏ chÕt. - Hai lÇn kÐo m¹nh cña Xiu. ? Trong ®oan jtrÝch, diÔn biÕn t©m tr¹ng cña Gi«n ®c g¾n víi mÊy lµ kÐo mµnh cña Xiu? - LÇn 1: ? H·y tãm t¾t lÇn kÐo mµnh + ChiÕc l¸ cuèi cïng v·n cßn thø nhÊt? Khi Êy c« thÊy g×? + Nãi : H«m nay nã sÏ rông th«i vµ Suy nghĩ của Giôn khi ấy là cùng lúc đó thì em sẽ chết. g×? ? Víi chi tiÕt nµy, em h·y n/xÐt vÒ t/ tr¹ng cña Gi«n? (ghi) * HS tù n/xÐt. C« lµ c« g¸i thËt buån ? Hãy đánh giá về n/vật lúc cời và đáng thơng. Chẳng có cơ sở nµy? nµo mµ c« l¹i phã mÆc c/® m×nh cho GV: ChiÕc l¸ thêng xu©n cã 1 sù vËt v« tri v« gi¸c. Cã lÏ c¸i rụng cũng là qui luật tất yếu nghèo và sự yếu đuối đã làm cô của tự nhiên, mà với cô nó tựa tuyệt vọng đến thế… nh lỡi hái của thần ngày đêm ®e do¹ cíp ®i tÝnh m¹ng c« vËy. Vµ ®iÒu g× sÏ x¶y ra nÕu lÇn thø 2 kÐo mµnh lªn chiÕc. * Xiu lµ mét c« g¸i tèt bông, yªu th¬ng lo l¾ng cho Gi«n nh 1 ngêi chÞ víi em g¸i. 3/ DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña Gi«n xi:. - Lµ t/ tr¹ng sä h·i vµ tuyÖt väng , bu«ng xu«i t/c¶, tin vµo 1 ®iÒu kh«ng thùc tÕ..

(47) lá kia đã rụng? ? Lần thứ hai kéo mành lên, Giôn xi đã thấy gì ? Thái độ của cô khi ấy ntn ? ? Theo em lóc nµy trong suy nghÜ cña Giôn đã có sự thay đổi ntn ? GV : Cã lÏ trong c¸i nh×n lÆng yªu Êy lµ cả một sự thay đổi lớn trong suy nghĩ của c«. ChÝnh søc sèng k× diÖu cña chiÕc l¸ sau bao ngày ma rét đã làm thức tỉnh và sëi Êm tr¸i tim yÕu ®uèi cña c«. P/chăngcô đã hiểu : Chiếc l sắp úa vàng kia đang chống chọi với ma tuyết để bám trên cây ,để đc sống, tmà cô, tuổi t/xuân còn dài mà đã vội phá mặc cho s/phận. Để từ đó cô nhận ra rằng Muốn chết là 1 téi.. ? Hãy liệt kê những việc Giôn xi đã làm sau khi nhËn ra : Muèn chÕt lµ 1 téi ? ? Có đc sự thay đổi lớn lao trong suy nghĩ cña c« vµ nhÊt lµ c« khái bÖnh lµ nhê vµo ®©u ? ? H·y nhËn xÐt vÒ t©m tr¹ng cña Gi«n ? (ghi) ? Sau khi khái bÖnh, ®c Xiu nãi vÒ chiÕc l¸ cuèi cïng- 1kiÖt t¸c cña B¬men t/gi¶cã để cho Giôn xi nói gì không? Vsao?. - ChiÕc l¸ cuèi cïng vÉn còn đó - Gi«n … n»m nh×n chiÕc l¸ håi l©u , nãi: “ Cã 1 cáigì đấy …” - ¦íc m¬ “ Hi väng sÏ ®c …” * HS c¶m nhËn.. * ChiÕc l¸ cuèi cùng đã giúp cô chiÕn th¾ng bÖnh tËt. C« nhËn ra sai lÇm vµ cã kh¸t väng sèng.. - Xem chÞ Xiu nÊu ch¸o - Muèn soi g¬ng, muèn trang ®iÓm… - ¦íc m¬ ®c vÏ vÞnh Nap¬ - T/c¶ nhê vµo kiÖt l¸c cña B¬ men. - Kh«ng nhng cã lÏ trong c« ®ang trµo d©ng xóc động xen lẫn dằn vặt . Cô hiÓu ra: sù sèng cña c« ®c đánh đổi bằng sự hi sinh cao c¶ cña 1 ngêi h/sÜ kh¸c. C« ©n hËn vµ day døt tríc nh÷ng ý nghÜ d¹i khê cña c« tríc ®©y.§Ó tõ đó cô thấy trách nhiệm cña c« tríc c/®: sèng lµm sao cho xứng đáng với sự hi sinh cao đẹp với ngời đã vì cô mà híinh c/s.. Hoạt động 4. Hớng dẫn h/ sinh tổng kết và luyện tập. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt GV căn cứ vào ghi nhớ để tổng kết nội Học theo mục ghi III. Tổng kết và luyện dung bµi häc cho häc sinh nhí. tËp. ? Th¶o luËn víi b¹n vµ viÐt mét c¸i kÕt HS Lµm bµi tËp vµ tr¶ 1. Ghi nhí: SGK thóc kh¸c cho truyÖn ng¾n nµy. lêi tríc líp. 2. LuyÖn tËp. - Gv đánh giá kết quả. V. Hoạt động 5. Hớng dẫn học sinh học ,ở nhà. - Tìm, su tầm và đọc toàn truyện Chiếc lá cuối cùng. - ChuÈn bÞ bµi Hai c©y phong. ........................................*****.............................................

(48) Ngµy so¹n: 10/10/09 Ngµy d¹y: 13 /10/09. TiÕt 31. Chơng trình địa phơng (PhÇn tiÕng ViÖt). A. mục tiêu cần đạt.. 1/KiÕn thøc: Gióp häc sinh: - Hiểu đợc từ ngữ chỉ quan hệ ruột mthịt, thân thích đợc dùng ở địa phơng nơi bản th©n sinh sèng. - Bớc đầu so sánh các tt ngữ địa phơng với các t ngữ tơng ứng trong từ ngữ toàn dân để thấy râ nh÷ng tõ ng÷ nµo trïng víi tõ ng÷ toµn d©n, nh÷ng tõ ng÷ nµo kh«ng trïng víi tõ ng÷ toµn d©n. 2/ Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng giải nghĩa từ ngữ toàn dân bằng cách đối chiếu với từ ngữ toµn d©n. 3/ Thái độ: Có ý thức sử dụng từ ngữ địa phơng đúng hoàn cảnh giao tiếp để làm tăng giá trÞ cña hÖ thèng tõ ng÷ TiÕng ViÖt. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK, SGV, B¶ng phô. + Su tầm một số từ ngữ địa phơng nơi bản thân đang sinh sống để đối chiếu vµ so s¸nh víi tõ ng÷ toµn d©n. 2. Học sinh: + Tìm hiểu hệ thống từ ngữ địa phơng mình đang sinh sống. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. ? T×nh th¸i tõ cã nh÷ng chøc n¨ng g×? cho mét sè vÝ dô minh ho¹? ? Khi sö dông t×nh th¸i tõ ta cÇn lu ý nh÷ng g×? C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài. Mỗi đụa phơng có sử dụng một số ngôn ngữ khác nhau những cùng một nghĩa. Hệ thống từ ngữ đó đợc chúng ta sử dụng nh thế nào? Trong bài hoạ ngày hôm nay chúng ta cïng t×m hiÓu. II. Hoạt động 2 – Hớng dẫn học sinh lập bảng đối chiếu từ ngữ địa phơng với tõ ng÷ toµn d©n Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt GV tæ chø cho häc sinh ho¹t nhãm, mçi - Häc sinh th¶p luËn STT Tõ ®p Tõ t/d©n nhóm lập một bảng điều tra. Cuối bảng theo nhóm để lập bảng ®iÒu tra cÇn rót ra nh÷ng tõ ng÷ kh«ng ®iÒu tra. trïng víi tõ ng÷ toµn d©n. - Tõng nhãm lªn tr×nh - Sau khi lập bảng xong, đại diện từng bày kết quả. nhãm lªn tr×nh bµy kÕt qu¶. C¸c nhãm - NhËn xÐt vµ bæ xung khác theo dõi để bổ xung cho nhóm kết quả cho nhóm bạn. b¹n. - GV dựa vào kết quả học sinh đã làm để nhận xét và kết luận. III. Hoạt động 3. Hớng dẫn học sinhtìm một số từ ngữ địa phơng khác mà các em biÕt Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - Gv cho học sinh hoạt động cá nhân. - Tõng c¸ nh©n lµm - Y/c mỗi em tìm từ 3 đến 5 từ ngữ địa việc. phơng khác mà em đợc biết. (Ngoài các - Từng cá nhân lên từ ngữ các em đã đợc học trong chơng bảng trả lời. tr×nh) - C¸c em ë líp quan - Sau khi học sinh tìm đợc đủ, GV gọi sát và bổ xung bài cho mét sè em lªn b¶ng tr×nh bµy kÕt qu¶ vµ b¹n . cho c¸c em kh¸c theo dâi, nhËn xÐt vµ bæ xung cho b¹n. - C¨n cø vµo bµi lµm cña häc sinh, GV đánh giá kết quả và cho điểm khuyến khÝch . IV. Hoạt động 4. Củng cố và luyện tập. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - Em hiểu thế nào là từ ngữ địa phơng? -HS trả lời câu hỏi để Dùng từ ngữ địa phơng ta cần lu ý củng cố bài..

(49) nh÷ng g×? V. Hoạt động 5. Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - Lµm c¸c bµi tËp trong bµi häc. - ChuÈn bÞ tríc bµi Nãi qu¸. Ngµy so¹n: 13/10/09 Ngµy d¹y: 17/10/09. TiÕt 32. LËp dµn ý cho bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m A. mục tiêu cần đạt.. 1/ KiÕn thøc : Gióp häc sinh: - Nhận diện đợc bố cục các phần mở bài, thân bài và kết bài của một văn bản tự sự kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. - BiÕt c¸ch t×m lùa chän vµ s¾p xÕp c¸c ý trong bµi v¨n. 2/ KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng s¾p xÕp ý vµ lËp dµn ý khi viÕt v¨n. 3/ Thái độ: - GD cho học sinh ý thức tôn trọng việc viết bài văn tự sự. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK, SGV, B¶ng phô. 2. Häc sinh: + T×m hiÓu vµ tr¶ lêi c©u hái trong SGK vµ tËp lËp dµn ý cho mét bµi v¨n cô thÓ. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài. GV nêu vấn đề: Thông thờng một bài văn có bố cục mấy phần? Tõ c©u tr¶ lêi cña häc sinh GV dÉn vµo bµi. II. Hoạt động 2 – Hớng dẫn học sinh nhận diện dàn ý của bài văn tự sự Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV yêu cầu học sinh đọc văn - Đọcvăn bản và tìm hiểu văn bản. I. Dàn ý của bài b¶n Mãn quµ sinh nhËt vµ gîi ý V¨n b¶n: v¨n tù sù. cho c¸c em t×m hiÓu bµi. Mãn quµ sinh nhËt ? Em hãy xác định 3 phần : Mở - Bố cục gồm 3 phần: bµi; Th©n bµi vµ kÕt bµi ? nªu néi + Më bµi: KÓ vµ t¶ l¹i quang c¶nh dung chính của mỗi phần đó? chung cña buæi sinh nhËt. 1. T×m hiÓu dµn ý + Th©n bµi: KÓ vÒ mãn quµ sinh bµi v¨n tù sù. - Sau khi học sinh trả lời GV kết nhật độc đáo của ngời bạn. luËn vµ ghi trªn b¶ng v¾n t¾t. + KÕt bµi: C¶m nghÜ vÒ mãn quµ sinh nhËt. ? Hãy xác định các yếu tố sau: + Sù viÖc chÝnh vµ ng«i kÓ? - Sù viÖc chÝnh: Tr×nh bµy l¹i diÔn + C©u chuyÖn x¶y ra ë ®©u? vµo biÕn cña buæi sinh nhËt. lóc nµo vµ trong hoµn c¶nh nµo? - Ng«i kÓ: Ng«i thø nhÊt + ChuyÖn x¶y ra víi ai? Cã nh÷ng (T«i = Trang) nh©n vËt nµo? ai lµ nh©n vËt - Kh«ng gian: Trong nhµ Trang. chÝnh? TÝnh c¸ch cña mçi nh©n - Thêi gian: vµo buæi s¸ng. vËt ra sao? - Hoµn c¶nh: Ngµy sinh nhËt Ttang có các bạn đến mừng. * Sau khi häc sinh tr¶ lêi. GV - Sù viÖc xoay quanh nh©n vËt dùng bảng phụ để kết luận và Trang chèt kiÕn thøc c¬ b¶n. - TÝnh c¸ch + Trang: hån nhiªn; vui mõng; sèt ruét. + Trinh: Đằm thắm; kín đáo; chân thµnh. + Thanh: Hån nhiªn; nhanh nhÑn; tinh ý. Hoạt động của thầy. H§ cña trß. Nội dung cần đạt.

(50) ? Mở đầu văn bản nêu vấn đề gì? Điểm đỉnh câu truyện ở đâu? Kết thúc ở chỗ nào? Điều gì đã tạo nªn sù bÊt ngê?. ? C¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m đợc kết hợp và thể hiện ở những chç nµo cña v¨n b¶n? Nªu t¸c dông cña nh÷ng yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m nµy? * Sau khi häc sinh tr¶ lêi, GV dùng bảng phụ để kết luận giúp häc sinh nhËn râ c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m. ? Những nội dung trên đợc kể theo thứ tự nào? Điều gì đã tạo nªn sù bÊt ngê cña truyÖn?. Thảo luận theo nhóm, đại diện nhãm tr×nh bµy. c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt - Mở đầu= vấn đề: Buổi sinh nhật vui vẻ sắp đến hồi kết thúc, Trang sốt ruột vì ngời bạn thân cha đến. - Diễn biến: Trinh đến=> giải toả. - Điểm đỉnh:=> Món quà độc đáo. (Chïm æi do Trinh tù ch¨m sãc) - KÕt thóc: C¶m nghÜ cña Trang. - C¸c yÕu tè miªu t¶ : => gióp ngêi đọc có thể hình dung ra không khí của buổi sinh nhật và cảm nhận đợc tình bạn giữa Trang và Trinh. - C¸c yÕu tè biÓu c¶m:=> Béc lé t×nh c¶m b¹n bÌ ch©n thµnh vµ s©u sắc, Giúp ngời đọc hiểu rằng: Tặng c¸i g× kh«ng quan träng b»ng tÆng nh thÕ nµo? - Thø tù: Võa tríc – sau; võa hiÖn t¹i – qu¸ khø. - §iÒu bÊt ngê: T×nh huèng chê đợi, chê trách ngời bạn => Hiểu rõ lÝ do => Mãn quµ bÊt ngê.. .. 2. Dµn ý cña bµi v¨n tù sù - Dµn ý gåm 3 phÇn: Më bµi, Th©n bµi vµ kÕt bµi. GV yªu cÇu häc sinh t×m hiÓu - Tr¶ lêi dùa vµo bµi tËp vµ môc * Ghi nhí: môc I.2 trong SGK. ghi nhí. ( Häc sinh t×m hiÓu ? Dµn ý bµi v¨n tù sù kÕt hîp trong SGK) miªu t¶ gåm mÊy phÇn? NhiÖm vô cña tõng phÇn? GV kh¸i qu¸t kiÕn thøc b»ng b¶ng phô. III. Hoạt động 3. Hớng dẫn học sinh luyện tập. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt GV cho häc sinh rót ra dµn ý bµi - Thøc hiÖn th¶o luËn nhãm . C« bÐ b¸n diªm - Hình thc hoạt động: Thảo luận nhóm. - Trình bày bài trớc lớp. - Học sinh nhận xét đánh - Y/c đại diện nhóm trả lời trớc lớp. - cho c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt vµ bæ gi¸. -Quan s¸t b¶ng phô vµ ghi xung. - GV dành thời gian để nhận xét đánh chép. giá ít nhất đợc 2/6 nhóm. IV. Hoạt động 4. Hớng dẫn học ở nhà. - Häc thuéc bµi cò: ghi nhí. - Ghi nhí néi dung bµi. lµm bµi tËp sè 2. - ¤n tËp vµ chuÈn bÞ giê sau viÕt bµi tËp lµm v¨n sè 2 ........................................*****.............................................

(51) Ngµy so¹n : 15/10/09 Ngµy d¹y: 19/10/09. TiÕt 33 + 34. V¨n b¶n : hai c©y phong (TrÝch: Ngêi thÇy ®Çu tiªn).

(52) Ai-ma-tèp. A. mục tiêu cần đạt.. 1/ KiÕn thøc: Gióp häc sinh: - Hiểu đợc đặc sắc nghệ thuật của đoạn trích Hia cây phong; Chât strữ tình sâu đậm đợc biÓu hiÖn trong sù kÕt hîp rÊt khÐo lÐo gi÷a håi øc, miªu t¶ , biÓu c¶m vµ kÓ chuyÖn trong c¸ch lång xen hai ng«i kÓ: T«i – chóng T«i trong giäng v¨n chËm, buån chøa chan t×nh c¶m mÕn yªu vµ th¬ng nhí quª h¬ng, lµng m¹c. 2/ Kĩ năng: Rèn luyện, nâng cao kỹ năng đọc văn xuôi tự sự – trữ tình; Phân tích tác dụng của sự thay đỏi ngôi kể, của miêu tả, biểu cảm trong văn tự sự. 3/ Thái độ: GD cho HS tình cảm yêu mến quê hơng, làng mạc. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK – SGV, b¶ng phô vµ + Gi¸o ¸n vµ t liÖu, Phãng to bøc tranh trong SGK 2. Häc sinh: + §äc, t×m hiÓu vÒ truyÖn “Hai c©y phong ” + Trả lời câu hỏi trong phần đọc- tìm hiểu văn bản.. c¸c. ph¬ng ¸n tÝch hîp.. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - KiÓm tra sÜ sè vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. (KiÓm tra 15 phót) 1. V× sao Gi«n-xi khái bÖnh? H·y gi¶i thÝch? a. ChiÕc l¸ cuèi cïng kh«ng rông. b. T¸c dông cña thuèc vµ sù ch¨m sãc cña Xiu. c. T×nh yªu vµ niÒm tin cuéc sèng trë l¹i trong c«. d. V× sè phËn may m¾n. 2. V× sao bøc tranh cuèi cïng lµ mét kiÖt t¸c. a. V× nã qu¸ gièng l¸ thËt. b. Vì nó quá đẹp. c. V× nã gãp phÇn cøu sèng Gi«n-Xi khái bÖnh. d. V× nhiÒu lÝ do kh¸c nhau. C3. Tổ chức các hoạt động dạy học bài mới. I. Hoạt động 1 – Giói thiệu bài. GV giới thiệu về đất nớc C-rơ-g-xtan và nhà văn Ai-ma-tốp để dẫn vào bài. II.Hoạt động 2- Hớng dẫn học sinh đọc – tìm hiểu chung. Hoạt động của thầy H§ cña trß Néi dung cÇn đạt - GV hớng dẫn học sinh đọc văn HS nghe Gv hớng dẫn và đọc theo I. Đọc – tìm bản: Giọng đọc chậm rãi, hơi yêu cầu của GV hiÓu chung. buån, gîi nhí nhung vµ nghÜ suy 1/ §äc : cña ngêi kÓ chuyÖn. L¹i cã mét chút thay đổi giọng đọc giữa Các em khác nghe và nhận xét cách 2/ Chú thích : . Vµi nÐt vÌ t¸c những đoạn ngời kể chuyện xng tôi đọc của bạn. gi¶ vµ t¸c phÈm. và xng chúng tôi để phân biệt ngôi kÓ vµ ®iÓm nh×n nghÖ thuËt. GV đọc đoạn đầu, sau đó gọi 2 đến 3 em đọc các đoạn còn lại. Cho c¸c em kh¸c nghe vµ nhËn xÐt cách đọc của bạn. GV gọi 2 HS đọc chú thích về tác Đọc chú thích và trình bày những gi¶. hiÓu ? H·y tr×nh nh÷ng hiÓu biÕt cña em - T¸c gi¶: lµ nhµ v¨n C-r¬-g-xtan vÒ t¸c gi¶ Ai-ma-t«p? mét níc céng hoµ trung ¸, thuéc ? Đoạn trích Hai cây phong đợc Liên Xô trớc đây. trÝch tõ v¨n b¶n nµo? H·y dùa vµo + NhiÒu t¸c phÈm cña «ng næi tiÕng chú thích tóm tắt ngắn gọn tác và quen thuộc với bạn đọc Việt phẩm đó? Nam nh: C©y phong non chïm - GV tóm tắt nhanh một số nét khăn đỏ; Ngời thầy đầu tiên; Con chÝnh vÒ t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm . tµu tr¾ng. - Tác phẩm: Hai cây phong đợc trÝch trong v¨n b¶n Ngêi thÇy ®Çu tiªn. TruyÖn viÕt vÒ mét vïng quª - GV gọi 2 em hỏi đáp ,một số ,từ hẻo lánh của C-rơ-g-xtan vào giữa khã. nh÷ng n¨m 20 cña thÕ kØ tríc. ( C¸ctõ khã: 1,3,4,5,8) * HS t×m hiÓu tõ khã. 3. Tõ khã..

(53) Hoạt động của thầy. H§ cña trß. ? Bè côc v¨n b¶n gåm mÊy phÇn? - a, Bè côc H·y nªu néi dung tõng phÇn ? a. Tõ ®Çu .... phÝa t©y : Giíi thiÖu vÞ trÝ lµng Ku - ku - rªu . b.TiÕp ... g¬ng thÇn xanh: h/¶ hai c©y phong ë ®Çu lµng vµ t©m tr¹ng cña nh©n vËt mçi lÇn vÒ th¨m lµng . c. TiÕp ... biªng biÕc kia : KØ niÖm tuæi th¬ cña nh©n vËt t«i . d. Còn lại : nhân vật tôi nhớ đến ngời trồng hai cây phong ấy gắn liền víi trêng §uy- xen. T×m ng«i kÓ vµ nªu lªn nhËn xÐt. ? TruyÖn kÓ theo nh÷ng ng«i thø - M¹ch kÓ xng “ chóng t«i” : tõ”: mÊy ? T×m c¸c ®o¹n v¨n sö dông “Vµo n¨m häc cuèi cïng”... “biªng ng«i kÓ xng t«i vµ c¸c ®o¹n v¨n biÕc kia” – thêi gian cña qu¸ khø ng«i kÓ xng chóng t«i? ë mçi khi n/vËt t«i cßn lµ häc trß cïng lò m¹ch kÓ, g¾n víi kho¶ng thêi gian trÎ trong lµng g¾n víi k/niÖm vÒ 2 nµo cña ngêi kÓ chuyÖn? Ng«i kÓ c©y phong. - M¹ch xng t«i : c¸c ®o¹n cßn l¹i. nµo chiÕm vÞ trÝ quan träng? – thêi gian hiÖn t¹i , ngêi kÓ chuyÖn nh©n danh lµ ho¹ sÜ – chiếm vị trí quan trọng từ đầu đến cuèi v¨n b¶n. Hoạt động của thầy. H§ cña trß. Néi dung cÇn đạt b. Ng«i kÓ - Ngêi kÓ chuyÖn khi xng '' t«i '' lóc th× xng '' chóng t«i'' Ng«i kÓ thø nhÊt sè Ýt , sè nhiÒu . + “Tõ ®Çu ... g¬ng thÇn xanh '' xng '' t«i '' vµ '' T«i l¾ng nghe tiếng trên đỉnh đồi cao này .. Néi dung cÇn đạt. - Trao đổi, tìm kiếm và trả lời. G : + C¸ch ®an xen , lång ghÐp hai thêi ®iÓm hiÖn t¹i – qu¸ khø , trëng thµnh niªn thiÕu , nhiÒu ngêi cïng trang løa làm cho câu chuyện trở nên sống động thân mật , gần gũi với ngời đọc . - Phơng thức biểu đạt: Tự sự ? Văn bản đã sử dụng những phơng thức – miêu tả - biểu cảm. biểu đạt nào? III. Hoạt động 3 - Hớng dẫn học sinh đọc – hiểu nội dung văn bản. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt * HS đọc từ đầu... gơng thẫn ? Mở đầu v/bản n/văn đã g/thiệu làng xanh, quª cña n/vËt ntn? - HS: “ Ven ch©n nói…trªn cao ? Qua lời giới thiệu, hãy nhận xét về nguyên” – p/cảnh đẹp- một vẻ phong c¶nh lµng quª Êy? đẹp tự nhiên, có núi đồi, có cát ? Trong m¹ch kÓ chuyÖn hai c©y vµng, cã thung lòng s©u th¼m vµ phong trong kÝ øc tuæi th¬ h/¶ hai c©y th¶o nguyªn xanh b¹t ngµn, cã phong hiÖn lªn nh thÕ nµo? con đờng sắt “ nh 1dải lụa thẫm mµu c¾t ngang” ? Nhng Ên tîng nhÊt vÒ ng«i lµng vÉn - Hai c©y phong : nhnh÷ng ngän là hình ảnh nào? Chúng đợc giới hải đăng đặt trên núi… thiÖu ntn? ? Khi miªu t¶ vÒ hai c©y phong nhµ * NT so s¸nh: Hai c©y phong văn đã sử dụng NT nào? ý nghĩa của không chỉ đẹp nh 1 thứ a/sáng kì NT Êy? diÖu mµ nã cßn trë thµnh c¸i mèc định hớng cho mọi ngời tìm đến lµng. Còng cã thÓ n/v¨n cßn muốn k/định: 2 cây phong chính lµ thø a/s k× diÖu bëi nhê nã mµ ( ngêi trång lªn nã) mµ a/s cña c/s đã đến với ngời dân nơi đây. - Bæn ph©n ®Çu tiªn : ®a m¾t ? Tình cảm đặc biệt mà n/vật tôi dành tìm… cho 2 c©y phong ®c thÓ hiÖn ntn? - T«i th× bao giê còng c¶m biÕt ®- - Sù g¾n bã th©n.

(54) îc chóng lóc nµo còng… - Lóc nµo còng nghÜ thÇm víi 1 nçi buån da diÕt: ta s¾p thÊy… ? Hãy nhận xét về ngôn ngữ viết đoạn mong chóng về làng… đến với 2 cña t/g? T/d? c©y phong… døng díi gèc… - Ng«n ng÷ biÓu c¶m + miªu t¶. nghe tiÕng l¸ reo… - ThÓ hiÖn nh÷ng Ên tîng s©u s¾c diÔn t¶ 1 t/c th©n thuéc, g¾n bã cña n/vËt víi 2 c©y phong . Anh c«i nã nh ngêi bạn, buồn nhớ nó khi đi xa, để khi trở về muốn tìm đến nó, lắng nghe những ©m thanh k× diÖu cña nã khiÕn tam hån anh ng©y ngÊt say sa... ? T/c cña anh víi c©y phong hay * §ã còng lµ t×nh yªu sù g¾n bã chính là t/c anh dành cho đ/tợng nào? trong tâm hồn anh với cảnh đẹp ( ghi) cña quª h¬ng. Hoạt động của thầy H§ cña trß ? Còng chÝnh tõ t×nh yªu vµ sù g¾n bã - Chóng cã tiÕng nãi riªng vµ h¼n trong tâm hồn anh mà ngời hoạ sĩ đã phải có 1 tâm hồn riêng. Chan vÏ h×nh ¶nh 2 c©y phong b»ng mét chøa... bức tranh ngôn từ tuyệt đẹp. Đó là - Ta đến, chúng nghiêng ngả thân cây, lay động lá cành , không g× ? ngít tiÕng r× rµo theo nhiÒu cung ? H·y nhËn xÐt NT mµ n/v sö dông bËc kh¸c nhau. Cã khi tëng ...nh lµn sãng ... khi miªu t¶ 2 c©y phong ? * NT : so s¸nh nh©n ho¸ ®c s/dông liªn tiÕp+ng«n ng÷ MT vµ BC phong phó. - Chóng gièng nh con ngêi cã ? Nªu c¶m nhËn cña em vÒ 2 c©y t©m hån cã tiÕng noics lê ca. Mäi phong qua c¸ch viÕt cña TG ? ( ghi) cö chØ, ©m thanh cña nã lóc th¨ng lóc trÇm lóc m¹nh mÏ d÷ déi lóc im lÆng tiÕc th¬ng nh con ngêi víi nhiÒu cung bËc kh¸c nhau cña t/c. ? C¶m nhËn ®c s©u s¾c vÒ 2 c©y - Tµi quan s¸t tinh tÕ, t×nh yªu sù phong Êy, chøng tá tµi n¨ng NT vµ t/c g¾n bã vµ gÇn gòi víi chóng. C¶nh vµ ngêi nh cã sù giao c¶m cña n/vËt víi nã ntn ? tong t©m hån, hiÓu nhau, san sÎ cho nhau... - Cã nhng kh«ng lµm t«i vì ? Q/s¸t tiÕp : N/vËt cã lÝ gi¶i ®c sù méng , kh«ng bá mÊt c¸ch c¶m thô cña tuæi th¬... g¬ng thÇn huyÒn bÝ cña 2 c©y phong kh«ng ? Vµ xanh. t/c của ông khi khám phá ra điều đó - Câu văn so sánh: k/niệm tuổi ntn ? th¬ tuy Ýt (nh 1 m¶nh vì) nhng Câu cuối : ... gơng thần xanh. Có ý lại thần kì và đẹp đẽ (gơng thần xanh). §ã lµ TG gièng nh truyÖn nghÜa ntn ? cổ tích: vừa đẹp vừa lung linh và huyÒn bÝ.. GV : Tõ nh÷ng t/c th©n yªu n/vËt dµnh cho 2 c©y phong, n/v¨n l¹i tiÕp tôc trë vÒ víi TG tuæi th¬ cña n/vËt. TG Êy ntn ? – 2 ? Có k/niệm nào đc nhắc đến ? ? H·y nªu nh÷ng chi tiÕt vÒ 2 c©y phong g¾n víi lò häc tß vµo n¨m cuèi cÊp ?. thiÕt cña nh©n vËt víi hai c©y phong nh nh÷ng ngêi b¹n. §ã lµ biÓu hiÖn cña t×nh yªu sù g¾n bã víi c¶nh vËt cña quª h¬ng ®/n.. - Hai c©y phong gièng nh 1 bøc tranh đẹp đẽ, sống động với những cung bËc vÒ ©m thanh phong phó.. * HS đọc: Vào năm học...biêng 2/ Hai cây phong biÕc kia. Vµ nªu ý chÝnh. vµ kÝ øc tuæi th¬ cña chóng t«i: - K/niÖm g¾n víi lò häc trß vµo n¨m häc cuèi cïng. - TG đẹp vô ngầ của không gian bao la vµ a/s¸ng. *HS t×m: - Nghiªng ng¶ ®ung ®a... - C¸c m¾t mÊu, c¸c cµnh... - Cµnh cao ngÊt... * §ã lµ t×nh b¹n ch©n thµnh lu«n chào đón chúng, cùng chúng tham gia nh÷ng trß ch¬i vui vÎ.

(55) ? Trong TG tuæi th¬ th× hai c©y phong trªn cµnh cao - PhÝa sau lµng... nh×n thÊy kh«n đã có những t/c nào với chúng ? biÕt bao nhiªu......ngåi nÐp m×nh...l¾ng nghe giã... th× thÇm ? Vµ ë trªn cµnh cao ngÊt Êy ®iÒu k× to nhá... * Cã thÓ nãi hai c©y phong gièng diệu nào đã đến với chúng ? nh con tµu dÇu tiªn gióp nh÷ng đứa trẻ khám phá ra những miền đất lầm chúng cha hề đc đặt chân ? Em có cảm nhận ntn về TG mà đến. TG ấy đẹp và uyến rũ: Có chóng nh×n thÊy khi ë trªn cµnh c©y ? d¶i th¶o nguyªn hoang vu mÊt hút trong làn sơng mờ đục.. Có bao nhiêu vùng đất mới cha hề biết đến, có dòng sông lấp lảnh tËn ch©n trêi. - NghÜ: §· ph¶i lµ n¬i tËn cïng cña TG cha? Hay phÝa sau... - Chóng th× thÇm to nhá víi nhau về những miền đất... ? Nhìn thấy TG đẹp đẽ ấy chúng đã - Khát vọng đc đặt chân đến * Hai c©y những miền đất lạ, muốn thoát ra phongnâng cánh có suy nghĩ gì ? khái c¶nh nghÌo cña chèn lµng íc m¬ më tÇm quª ch¨ng? nhËn thøc cho bän trÎ vÒ 1 TG ®Çy ? Theo em trong nh÷ng tiÕng th× thÇm míi l¹ cÇn kh¸m ấy đã gửi gắm những khát vọng gì ? ph¸. GV : Cã lÏ tõ ngµy cã 2 c©y phong (nhê cã sù xuÊt hiÖn cña ngêi trång lªn hai c©y phong Êy- ngêi thÇy gi¸o Đuy sen) mà bao đứa trẻ trong làng đã thành tài. Ngời thầy đầu tiên ấy đã đến xoá mù cho dân làng, thầy đã chắp cánh ớc mơ cho bao đứa trẻ trong làng, trong đó có cô bé An-t- * HS đọc đoạn kết. nai- 1 em bÐ må c«i nhê sù d¹y b¶o - T/c: tim ®Ëp rén rµng của thầy sau này đã trở thànhviện sĩ. - Suy nghÜ: thuë Êy... ? Cã thÓ nãi , hai c©y phong cã ý * Khi hëng thô niÒm vui do 2 c©y nghÜa ntn víi t¬ng lai cña lò trÎ ? phong mang l¹i, kh«ng cËu (ghi) bénào tự đặt câu hỏi về ngời đã ? H·y t×m chi tiÕt vÒ nh÷ng suy nghÜ vun mÇn Êp ñ nh÷ng hi väng khi trång 2 c©y phong nµy. Vµ qu¶ vµ t/c cña n/vËt t«i ? đồi ấy sao gọi là trờng Đuy sen. ? Em hiÓu suy nghÜ cña n/vËt ? GV : 2 c©y phong lµ cña thÇy §uy sen trång víi 1 em bÐ khèn khæ lµ An- t- nai. Trồng 2 cây phong thầy đã gửi những ớc mơ về những đứa trẻ trong làng. Thầy đã cống hiến cả tuổi thanh xu©n còng nh c/® m×nh cho ng«i lµng Êy. Vµ sau nµy khi giµ, thÇy l¹i trë thµnh 1 «ng gi¸o ®a th mÉn c¸n. IV. Hoạt động 4 – Hớng dẫn học sinh tổng kết, luyện tập. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt ? Em cã nhËn xÐt g× v Ò nghÖ thuËt viÕt - tr¶ lêi, nhËn 1. Tæng kÕt. truyện của Ai-ma-tốp? Qua đó cho xét và bổ a. Ghi nhớ. chóng ta hiÓu thªm ®iÒu g× vÒ nh©n vËt xung. - Hai cây phong đợc miêu tả hết T«i- chóng t«i? sức sinh động bằng ngòi bút đậm - Hãy đọc mục ghi nhớ? chÊt héi ho¹. - Cảm nhận đợc tình yêu quê hơng - dùng bảng phụ để kết luận nội dung - Quan sát của nhân vật Tôi – chúng tôi ghi nhí. bảng phụ, ghi - Cảm nhận đợc tấm lòng của thầy Đuy-sen, ngời đã vun trồng những chép ? Đọc văn bản Hai cây phong, em cảm - Trao đổi thảo ớc mơ, hi vọng cho học trò nhỏ của.

(56) nhận đợc những vẻ đẹp nào của thiên luận và trả lời, mình. nhiên và con ngời đợc phản ánh? nhËn xÐt, bæ b. ý nghÜa. - Cảm nhận đợc vẻ đẹp thân thuộc xung. cña hai c©y phong vµ tÊm long g¾n ? NÕu nh©n vËt T«i mang h×nh bãng cña - Th¶o luËn mbã thiÕt tha cña con ngêi víi c¶nh chÝnh t¸c gi¶ Ai-ma-tèp th× em sÏ hiÓu theo nhãm vµ vËt n¬i quª h¬ng yªu dÊu. g× vÒ nhµ v¨n nµy tõ Hai c©y phong cña tr¶ lêi c©u hái - Mét t©m hån nh¹y c¶m víi c¸i «ng? HS chọn đẹp đẽ, cao quý. GV cho HS chọn một đoạn văn mà các đoạn văn để - Tấm lòng quê sâu nặng. - Cã tµi miªu t¶ vµ biÓu cam r trong em yªu thÝch cho häc thuéc t¹i líp. häc thuéc khi kÓ. * 2 HS nªu 2. LuyÖn tËp: C¶m nhËn vÒ t/c c/nhËn cña n/vËt t«i trong V/b? V. Hoạt động 5 – Hớng dẫn học ở nhà - Häc bµi cò: ghi nhí. - Häc thuôoc lßng ®o¹n trÝch mµ em yªu thÝch nhÊt. - ChuÈn bÞ bµi “¤n tËp truyÖn kÝ ViÖt Nam” ........................................*****............................................ Ngµy so¹n : 17/10/09 Ngµy d¹y: 20 th¸ng 10. n¨m 2009 TiÕt 35. Nãi Qu¸ A. mục tiêu cần đạt.. 1/ KiÕn thøc : Gióp häc sinh: - Hiểu đợc thế nào là nói quá và tác dụng của nói quá trong văn chơng cũng nh trong cuéc sèng h»ng ngµy 2/ KÜ n¨ng : - RÌn luyÖn kü n¨ng sö dông biÖn ph¸p nãi qu¸ trong viÕt v¨n vµ trong giao tiÕp. 3/ Thái độ : - Có ý thức sử dụng biện pháp nói quá đúng ngữ cảnh nvà đúng đối tợng. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK, SGV, B¶ng phô. + Mét sè ®o¹n th¬, ®o¹n v¨n cã chøa biÖn ph¸p niãi qu¸ 2. Häc sinh: + T×m hiÓu c¸c c¸ch nãi qu¸ trong th¬ v¨n vµ trong cuéc sèng C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài. Trong lời ăn tiếng nói hằng ngày, chúng ta thờng gặp những cách nói phóng đại gấp nhiều lần so với sự thật nhng vẫn đợc mọi ngời chấp nhận. Vậy ,đó là cách nõic nao? Trong giê häc ngµy h«m nay chón ta cïng t×m hiÓu. II. Hoạt động 2 – Hớng dẫn học sinh tìm hiểu về nói quá vµ t¸c dông cña nãi qu¸. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - Gv treo b¶ng phô cã ghi c¸c vÝ 1. VÝ dô. I. Nãi qu¸ vµ t¸c dụ về nói quá trong SGK và gọi Đêm tháng năm cha nằm đã dụng của nói quá một học sinh đọc ví dụ. s¸ng 2. Ghi nhí. - GV gợi dẫn học sinh tìm hiểu Ngày tháng mời cha cời đã tối Nói quá là biện pháp c¸c vÝ dô. tu từ phóng đại mức Cày đồng đang buổi ban tra ? C¸ch nãi: độ, quy mô, tính Må h«i th¸nh thãt nh ma ruéng chÊt cña sù vËt, hiÖn Đêm tháng năm cha nằm đã cµy s¸ng tợng đợc miêu tả để Ai ¬i bng b¸t c¬m ®Çy Ngày tháng mời cha cời đã tối nhấn mạnh, gây ấn tDẻo thơm một hạt đắng cay.

(57) Vµ: Må h«i th¸nh thãt nh ma ruéng cµy Cã nãi qu¸ sù thËt kh«ng? ? XÐt vÒ ý nghÜa th× nh÷ng c©u này nói có đúng sự thật không? c¨n cø vµo ®©u mµ ta kÕt kuËn nh vËy?. mu«m phÇn. îng, t¨ng søc biÓu c¶m.. - C¸ch nãi trong c¸c c©u in ®Ëm. đã nói quá lên so với sự thật. - MÆc dï nãi qu¸ lªn nh vËy nhng vẫn có độ tin cậy vì: Nội dung c©u nãi vÉn dùa trªn c¬ së lµ sù thËt.. Hoạt động của thầy H§ cña trß ? Thùc chÊt mÊy c©u nµy nh»m - HS tr¶ lêi nãi ®iÒu gi? - Thực chất nói nh vậy là để nhấn m¹nh quy m«, kÝch thíc, tÝnh chÊt cña sù vËt, sù viÖc, hiÖn tîng nh»m g©y Ên tîng cho ngêi đọc. ? C¸ch nãi nh trªn cã t¸c dông g× - C¸ch nãi nh trªn cã t¸c dông trong khi viÕt th¬, v¨n vµ trong t¨ng thªm søc biÓu c¶m cho c©u cuéc sèng thêng ngµy? v¨n. ? Em hiÓu thÕ nµo lµ nãi qu¸? - Tr¶ lêi Dïng nãi qu¸ cã t¸c dông g×? - GV dïng b¶ng phô ®a bµi tËp Bµi tËp nhanh: nhanh. - T¸c dông: . Gánh cực mà đổ lên non T×m biÖn ph¸p nãi qu¸ vµ nªu t¸c Cßng lng mµ ch¹y cùc cßn theo dông cña chóng trong nh÷ng c©u sau. sau: => Cuộc sống lao động cực khổ. Gánh cực mà đổ lên non Bao giờ cây cải làm đình Cßng lng mµ ch¹y cùc cßn theo Gç lim lµm ghÐm th× m×nh lÊy ta sau. => Khẳng định một điều không bao giê x¶y ra. Bao giờ cây cải làm đình §ªm n»m lng ch¼ng tíi giêng Gç lim lµm ghÐm th× m×nh lÊy ta. Nội dung cần đạt. Mong trời mau sáng ra đờng gặp em.. §ªm n»m lng ch¼ng tíi giêng Khảng định nỗi nhớ da diết, Mong trời mau sáng ra đờng gặp => kh«ng ngu«i. em. III. hoạt động 3 - Hớng dẫn học sinh luyện tập. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt -GV yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp 1. - Th¶o luËn tr¶ 1. Bµi tËp 1. ? H·y t×m c¸c biÖn ph¸p nãi qu¸ vµ gi¶i lêi bµi tËp a. Sỏi đá ... thành cơm: => Nhấn thiích ý nghĩa của chúng trong các ví - các em khác mạnh thành quả lao động; sự vất dô? nhËn xÐt vµ bæ v¶, gian khæ. xung. b. Đi lên đến tận trời: => Vết th- GV lần lợt gợi dẫn cho học sinh làm ¬ng kh«ng cã nghÜa lÝ g×, kh«ng bài tập. Nhận xét đánh giá mức độ bài ph¶i bËn t©m. làm của các em đồng thời củng cố lại c. ThÐt ra löa => kÎ cã quyÒn sinh, kiÕn thøc c¬ b¶n. quyền sát đối với ngời khác. 2. Bµi tËp 2. - GV gäi 1 em lªm b¶ng lµm bµi tËp. - Lµm bµi tËp LÇn lît ®iÒn c¸c thµnh ng÷ sau: - Cho c¸c em kh¸c quan s¸t, nhËn xÐt vµ 2 trªn b¶ng. a, Chó ăn đá, gà ăn sỏi. bæ xung bµi lµm cña b¹n. - NhËn xÐt, b, BÇm gan tÝm ruét. - GV nhận xét,đánh giá và kết luận bài đánh giá bài c, Ruột để ngoài da. lµm cña häc sinh. lµm cña b¹n d, Në tõng khóc ruét. e, V¾t ch©n lªn cæ. - GV híng dÉn häc sinh lµm bµi tËp 3. - Lµm bµi tËp 3. Bµi tËp 3. Hoạt động của thầy H§ cña trß - Y/c các em đặt từng câu, cho các em - Trả lời, nhận khác nhận xét và bổ xung. GV chốt lại xét, đánh giá c¸c bµi tËp cña häc sinh. vµ bæ xung bµi cho b¹n. - GV Híng dÉn häc sinh th¶o luËn theo - Tho¶ luËn nhãm lµm bµi tËp 4 trªn b¶ng phô. theo nhốm để. Nội dung cần đạt - Chị ấy có vẻ đẹp nghiêng nớc nghiªng thµnh - §oµn kÕt sÏ cã søc m¹nh dêi non lÊp biÓn. ............ 4. Bµi tËp 4. - Thµnh ng÷ cã sö dông nãi qu¸:.

(58) - Sau khi các em làm xong, GV cho đại làm bài tập 4. diÖn c¸c nhãm treo b¶ng phô vµ tr×nh - §¹i diÖn bµy bµi lµm cña nhãm m×nh . nhãm tr×nh bµy. c¸c nhãm kh¸c bæ xung. + Ng¸y nh sÊm. +Tr¬n nh mì. + Nhanh nh c¾t. + Lừ đừ nh ông từ vào đền + Đủng đỉnh nh chĩnh trôi sông + Lóng tóng nh gµ m¾c tãc.. IV. Hoạt động 4 – Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - Häc thuéc bµi vµ n¾m v÷ng ghi nhí - Lµm c¸c bµi tËp: 5+6 ( SGK Trang 103) - ChuÈn bÞ bµi: Nãi gi¶m, nãi tr¸nh. ........................................*****............................................. Ngµy so¹n: 22/10/09 Ngµy d¹y: 26 th¸ng 10 n¨m 2009 TiÕt 38. «n tËp truyÖn ký viÖt nam A. mục tiêu cần đạt.. 1/ KiÕn thøc :Gióp häc sinh: - Hệ thống hoá các truyện kí Việt Nam đã học ở lớp 8 về nội dung t tởng và hình thức nghệ thuật. Bớc đầu thấy đợc quá trình hiện đại hoá văn học Việt Nam đã hoàn thành vµo ®Çu thÕ kØ XX. 2/ KÜ n¨ng : - RÌn luyÖn kÜ n¨ng ghi nhí, hÖ thèng ho¸, so s¸nh, kh¸i qu¸t ho¸ vµ tr×nh bµy nhËn xÐt, kÕt luËn trong qu¸ tr×nh «n tËp. 3/ Thái độ : - GD tinh thần yêu quê hơng, đất nớc và yêu quý, bảo tồn các tác phâm r văn häc ViÖt Nam. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK – SGV, b¶ng phô vµ c¸c ph¬ng ¸n tÝch hîp. + C¸c lo¹i b¶ng hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ v¨n häc ViÖt Nam. 2. Häc sinh: + Tr¶ lêi c©u hái néi dung «n tËp trong SGK. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - KiÓm tra sÜ sè vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. - GV tiÕn hµnh kiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. C3. Tổ chức các hoạt động dạy học bài mới. I. Hoạt động 1 – Giói thiệu bài. - GV giới thiệu nội dung ôn tập để dẫn vào bài. II. Hoạt động 2- Hớng dẫn học sinh lập bảng thống kê những văn bản truyện kí Việt Nam đã học từ đầu năm - GV: + Híng dÉn häc sinh chuÈn bÞ tríc ë nhµ. + Trªn líp: GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. + Gäi mét häc sinh tr×nh bµy phÇn chuÈn bÞ cña m×nh vÒ tõng v¨n b¶n vµ tõng môc cô thÓ. + Cho c¸c em kh¸c nhËn xÐt vµ bæ xung bµi cho b¹n. + GV dùng bảng phụ để tổng kết nội dung cần đạt. III. Hoạt động 3 – Hớng dẫn học sinh so sánh những điểm giống nhau và khác nhau chñ yÕu vÒ néi dung vµ h×nh thøc nghÖ thuËt cña ba v¨n b¶n trong c¸c bµi : 2-3 4 a. Nh÷ng ®iÓm gièng nhau: GV nêu vấn đề: Từ sự chuẩn bị ở nhà, các em hãy nêu lên những nét giống nhau của c¸c v¨n b¶n: Trong lßng mÑ; Tøc níc vì bê; L·o H¹c. GV cho một em đọc phần chuẩn bị ở nhà sau đó các em khác nghe, nhận xét, bổ xung. Cuối cùng GV dùng bảng phụ để kết luận kiến thức cơ bản. B¶ng phô. Nh÷ng ®iªm gièng nhau cña c¸c v¨n b¶n: Trong lßng mÑ; Tøc níc vì bê; L·o H¹c..

(59) L·o h¹c. Tªn v¨n b¶n. Ph¬ng thøc biểu đạt. Đề tài, chủ đề cô thÓ. Néi dung chñ yÕu. §Æc s¾c nghÖ thuËt. Tù sù kÕt hîp miªu t¶ vµ biÓu c¶m. T×nh c¶nh khèn khæ cña đứa trẻ mồ c«i, mÑ ®i lµm ¨n ë xa. Nçi ®au xãt, tñi hËn vµ t×nh c¶m th¬ng nhí mÑ khi ë xa mÑ. C¶m xóc h¹nh phóc nång nµn khi đợc nằm trong lòng mẹ.. Giäng v¨n võa ch©n thµnh, võa tha thiÕt. C¶m xóc võa chan chøa m·nh liÖt, so s¸nh, liªn tëng míi mÎ.. Tù sù. Ngêi n«ng d©n cïng khæ bị đè nén, áp bức đã uất ức vùng lên đấu tranh.. Tố cáo chế độ bất công, tàn ác và ca ngợi vẻ đẹp t©m hån , søc m¹nh vùng lên đấu tranh của ngêi phô n÷ n«ng th«n ViÖt Nam tríc CM. XD nh©n vËt chñ yÕu qua ng«n ng÷, cö chØ và hành động trong thế đối lập tơng phản với c¸c nh©n vËt kh¸c, kÓ chuyÖn vµ miªu t¶ sinh động. TiÓu thuyÕt. ThÓ lo¹i. ThÓ lo¹i. Ph¬ng thøc biểu đạt. Đề tài, chủ đề cụ thể. Néi dung chñ yÕu. §Æc s¾c nghÖ thuËt. Tự sự xen Một con ngời nghèo Số phận bi Nhân vật đợc miêu tả và lÉn tr÷ t×nh khæ nhng giµu lßng th¶m cña ngêi ph©n tÝch diÔn biÕn t©m lÝ tự trọng, dằn vặt đau nông dân cùng sâu sắc. câu chuyện đợc khæ v× chãt lõa mét khæ vµ nh©n kÓ mét c¸ch linh ho¹t. con chã. phâm r cao đẹp Giọng vn trầm, buồn, Tù tö v× muèn gi÷ ®- cña hä. ch©n thùc kÕt hîp víi îc m¶nh vên cho chÊt tr÷ t×nh vµ triÕt lÝ. con. IV. Hoạt động 4 - Trình bày đoạn văn ( Nhân vật mà em yêu thích nhất. - GV cho häc sinh tr×nh bµy mét ®o¹n v¨n hoÆc mét nh©n vËt mµ em yªu thÝch nhÊt - GV chèt kiÕn thøc c¬ b¶n. V. Hoạt đọng 5 - Hơng s dẫn học sinh học ở nhà. - Ôn tập để chuẩn bị cho bài kiểm tra 1 tiết. - Chuẩn bị bài: Thông tin về ngày trái đát năm 2000 TruyÖn ng¾n. Tøc níc vì mÑTrong lßng. Tªn v¨n b¶n. TiÓu thuyÕt Håi kÝ. - Thể loại văn bản: Văn bản tự sự hiện đại. - Thời gian ra đời: Trớc cách mạng Tháng Tám năm 1945. - Đề tài, chủ đề: Cong ngời, cuộc sống xã hội đơng thời, đi sâu vào miêu tả số phận cña nh÷ng con ngêi cùc khæ. - Giá trị t tởng: Chan chứa tinh thần nhân đạo. ( Yêu thơng. trân trọng tình cảm phẩm chất đẹp đẽ cao quý, tố cáo những gì tàn ác, xấu xa. ) - Nghệ thuật: Bút pháp hiện thực, chân thực gắn liền với đời sống, ngôn ngữ giản dị, c¸ch kÓ, miªu t¶, t¶ ngêi, t¶ t©m lÝ rÊt cô thÓ, hÊp dÉn. b. Nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau. - GV gọi 1 học sinh trình bày bài làm của mình trớc lớp. Sau đó cho một số em nhận xÐt vµ bæ xung. - GV nhận xét, đánh giá, kết luận về sự chuẩn bị của học sinh. - Dùng bảng phụ để khắc sâu kiến thức cho học sinh. B¶ng phô. Nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau gia c¸c v¨n b¶n: Trong lßng mÑ; Tøc níc vì bê; L·o H¹c.. Ngµy d¹y: 31 th¸ng 10 n¨m 2008. TiÕt: 35 +36. ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 2 A. mục tiêu cần đạt.. Gióp häc sinh: - Ôn tập lại kiến thức về kiểu bài văn tự sự đã học ở lớp 6, kết hợp kiểm tra kiến thức về văn biẻu cảm đã học trong chơng trình lớp 7. - Luyện tập lại cách viết bài đã học trong chơng trình lớp 6+7. - Cã ý thøc coi träng bµi viÕt. b. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh..

(60) 1. Giáo viên: + Ra đề bài duyệt qua tổ chuyên môn. + Định hớng nội dung ôn tập bài viết để học sinh chuẩn bị. + Xây dựng đáp án và biểu điểm. 2. Học sinh: + Ôn tập kiến thức đã học về văn tự sự và văn biểu cảm. + Chuẩn bị bài theo định hớng của giáo viên.. c. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè vµ nªu yªu cÇu cña giê kiÓm tra. C2. KiÓm tra bµi cò. KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh cho viÖc viÕt bµi . C3. Tổ chức các hoạt động dạy học bài mới. 1. Chếp đề bài. - GV đọc đề bài cho học sinh chép: Hãy kể lại một kỉ niệm đáng nhớ của em về một con vật nuôi mà em yêu thích nhÊt. 2. Lµm b©i. - GV : Quản lí, theo dõi và giải đáp những thắc mắc của học sinh trong quá trình lµm bµi. - Häc sinh thùc hiÖn viÖc lµm bµi mét c¸ch nghiªm tóc theo yªu cÇu cña gi¸o viªn. C4. Tæ chøc thu bµi. - Sau 2 tiÕt häc gi¸o viªn cho häc sinh nép bµi. - Học sinh nộp bài theo đơn vị bàn. C5. Nhận xét đánh giá giờ kiểm tra. - GV nhận xét đánh giá chung về ý thức tổ chức của học sinh trong giờ kiểm tra. C6. Híng dÉn häc ë nhµ. - ¤n tËp kiÕn thøc vÒ liªn kÕt ®o¹n v¨n. - ChuÈn bÞ bµi “ Liªn kÕt c¸c ®o¹n trong v¨n b¶n” C7. §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm. 1. VÒ h×nh thøc: - Viết đợc một bài văn hoàn chỉnh có cấu trúc ba phần( Mở bài; thân bài; kết bài ) - Có cách trình bày mạch lạc, rõ ràng,chữ viết sạch, đẹp, không mất lỗi, sai lỗi chính tả. - BiÕt c¸ch vËn dông c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong khi viÕt bµi v¨n tù sù. 2. VÒ néi dung: * Cần đảm bảo đợc các ý sau: a. Më bµi. - Giới thiệu câu chuyện mà em định kể. b. Th©n bµi. - Tự sự: Kể về một kỉ niệm tức là kể về một sự việc đã xảy ra , có sự việc và nhân vật( Em và một con vật cụ thể mà em yêu thích) Câu chuyện ấy đúng là đáng nhớ (Có thể là chhuyÖn vui, chuyÖn buån, chuyÖn ngé nghÜnh, thó vÞ, bÊt ngê....) - Miêu tả: Tả con vật, tả hành động => Câu chuyện thêm sinh động. - Biểu cảm: Tình cảm của em đối với con vật nuôi và con vật đối với em; Suy nghĩ và thái độ của em với kỉ niệm và với con vật. c. KÕt bµi/ - C¶m xóc cña b¶n th©n vÒ con vËt nu«i mµ em võa kÓ 3. BiÓu ®iÓm: - Điểm 9 -10: Đạt đợc hoàn toàn các yêu cầu trên cả về hình thức cũng nh nội dung.( Tuỳ thuộc vào cách trình bày và chữ viết để cho điểm cụ thể. - Điểm 7 – 8: Đạt đợc các yêu cầu về hình thức, tuy nhiên còn một số sai sót về lỗi chính t¶, hoÆc lçi c©u; ViÖc kÕt hîp c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m cßn cha thuÇn thôc, mang tÝnh chất gợng ép, Đạt đợc 2/3 nội dung yêu cầu. - §iÓm 5 -6: H×nh thøc viÕt cßn cha râ rµng, rµnh m¹ch. Cßn sai mét sè lçi c©u hoÆc lèi chÝnh t¶. C¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m cßn rêi r¹c, cha cã sù liªn kÕt chÆt chÏ víi yÕu tè tự sự. Nội dung đạt đợc một nửa theo yêu cầu. - §iÓm 3 – 4: V¨n viÕt cßn lñng cñng, néi dung s¬ sµi, c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m cßn Ýt, cha râ rµng. - §iÓm 0 – 1 – 2:ViÕt lung tung, kh«ng b¸m s¸t yªu cÇu hoÆc bá giÊy tr¾ng. ........................................*****..................................

(61) Ngµy d¹y: th¸ng. n¨m 2008. TiÕt 47. Ph¬ng ph¸p thuyÕt minh A. mục tiêu cần đạt.. - Nắm đợc chủ đề của văn bản, tính thống nhất của chủ đề văn bản. - Biết viết một văn bản bảo đẩm tính thống nhất về chủ đề, biết xác định và duy trì đối tợng trình bày,chọn lựa, sắp xếp các phần sao cho văn bản tập trung nêu bật một ý kiến, mét c¶m xóc. - Có ý thức trình bày một văn bản theo đúng quy định. B. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh. 1. Giáo viên. + SGK, SGV, các tài liệu tham khảo có liên quan đến bài học. + B¶ng phô vµ c¸c thiÕt bÞ d¹y häc kh¸c. 2. Học sinh. + Đọc kỹ bài học và tìm hiểu bài trớc khi đến lớp. + GiÊy, bót, SGK, Vë ghi..... C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - KiÓm tra sÜ sè vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra. - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. C3. Tổ chức các hoạt động dạy học bài mới. I. Hoạt động 1. Gới thiệu bài. - Mỗi văn bản đều có một chủ đề nhất định để tác giả dựa vào đó tạo lập van bản. VËy Chủ đề văn bản là gì? trong giờ học hôm nay chúng ta cùng tìnm hiểu. II. Hoạt động 2. Hớng dẫn học sinh tìm hiểu khái niệm về chủ đề văn bản..

(62)

(63) Ngµy d¹y: 21 th¸ng 11 n¨m. 2008. TiÕt 47. Ph¬ng ph¸p thuyÕt minh mục tiêu cần đạt.. Gióp häc sinh: - Nắm đợc các phơng háp thuyết minh. - RÌn luyÖn kü n¨ng x©y dùng kiÓu v¨n b¶n thuyÕt minh. - Có ý thức xác lập vấn đề trong một bài văn thuyết minh. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK, SGV, B¶ng phô. + Mét sè ®o¹n v¨n thuyÕt minh trong c¸c v¨n b¶n ho¹c bµi viÕt cña häc sinh n¨m tríc. 2. Häc sinh: + §äc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK vµ t×m hiÓu thªm vÒ v¨n thuyÕt minh. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. ? Em hiÓu thÕ nµo lµ v¨n thuyÕt minh? Cho mét vµi vÝ dô vÒ bµi v¨n thuyÕt minh? C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài. Mỗi bài văn đều có một phơng pháp làm bài riêng. vậy phơng pháp làm một bài v¨n thuyÕt minh cÇn lµm nh thÕ nµo? Trong giê häc ngµy h«m nay chóng ta cïng t×m hiÓu. II. Hoạt động 2 – Hớng dẫn học sinh tìm hiểu các phơng pháp thuyết minh. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt I. T×m hiÓu c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh. 1. Quan s¸t, häc tËp, tÝch luü tri thức để làm bài văn thuyết minh . GV yªu cÇu häc sinh t×m hiÓu môc I.1 - HS t×m hiÓu - §ã lµ c¸c tri thøc: v¨n b¶n theo + Sù vËt: C©y dõa trong SGK. + khoa học: Lá cây; con giun đất. ? Các loại tri thức đợc sử dụng trong Y/c mục I. một số văn bản thuyết minh đã học là - Suy nghĩ và + Lịch sử: Khởi nghĩa. tr¶ lêi c¸c c©u + V¨n ho¸: HuÕ. nh÷ng tri thøc nµo? hái trong SGK ? Làm thế nào để có những tri thức ấy? - Trao đổi và - Nuốn có tri thức ấy ta phải học Vai trß cña quan s¸t, häc tËp, tÝch luü ë ph¸t biÓu ý tËp, quan s¸t, tÝch luü. + Quan sát: Sự vật có đặc trnng gì kiÕn. ®©y nh thÕ nµo? + Häc tËp: §äc s¸ch, tra cøu. ? B»ng sù tëng tëng tîng, suy luËn cã + Tham quan, quan s¸t. thể làm bài văn thuyết minh đợc không? - Trả lời. => Cã tri thøc th× míi cã thÓ thuyÕt minh vµ thuyÕt minh míi hay. - GV Y/c HS đọc các câu văn ở mục 2.a 2. Ph¬ng ph¸p thuyÕt minh. trong SGK tr 126. - Đọc các câu a. Phơng pháp nêu định nghĩa. - Trong c¸c c©u v¨n, ta thêng gÆp v¨n Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt ? Trong c¸c c©u v¨n trªn, ta thêng gÆp Tõ lµ, sau tõ lµ, ngêi ta cung cÊp từ gì? Sau từ ấy ngời ta thờng cung cấp - Trao đổi với những tri thức về đối tợng (Kiến kiến thức nh thế nào? Hãy nêu vai trò và bạn để trả lời thức về khoa học, lịch sử, thân thế) đặc điểm của loại câu văn định nghĩa, câu hỏi, nhận => Giúp ngời đọc hiểu đối tợng. gi¶i thÝch trong v¨n b¶n thuyÕt minh? xÐt vµ bæ GV Y/c HS đọc các câu văn ở mục 2.b. xung. b. Ph¬ng ph¸p liÖt kª ? Ph¬ng ph¸p liÖt kª cã t¸c dông nh thÕ - Nêu số liệu, thí dụ để thuyết minh nào đối với việc trình bày tính chất của - Suy nghĩ và => Giúp ngời đọc hiểu sâu sắc, sù vËt? tr¶ lêi. toµn diÖn vµ cã Ên tîng vÒ néi dung -GV Y/c HS đọc đoạn vn ở mục 2.c. đợc thuyết minh. ? ChØ ra vµ nªu t¸c dông cña ph¬ng c. Ph¬ng ph¸p nªu vÝ dô. ph¸p nªu vÝ dô trong ®o¹n v¨n? - §äc, t×m => C¸c vÝ dô cô thÓ cã t¸c dông kiếm và trả thuyết phục ngời đọc, khiến cho lêi. ngời đọc tin vào những điều mà ngời viết đã cung cấp. -GV cho một HS đọc đoạn văn. d. Ph¬ng ph¸p dïng sè liÖu. ? Đoạn văn đã cung cấp số liệu nào? - Dùng các số liệu chính xác để.

(64) NÕu kh«ng cã sè liÖu cã thÓ lµm s¸ng tá - §äc ®o¹n đợc vai trò của cỏ trong thành phố văn và trả lời kh«ng? c©u hái. C¸c em kh¸c nhËn ? Hãy đọc câu văn và cho biết: Tác dụng xét và bổ cña viÖc dïng ph¬ng ph¸p so s¸nh? xung.. khẳng định độ tin cậy của các tri thức đợc cung cấp. => Nếu không có số liệu ngời đọc có thể cha tin vµo néi dung thuyÕt minh. e. Ph¬ng ph¸p so s¸nh. - Tăng sức thuyết phục và độ tin cạy cho nội dung đợc thuyết minh. g. Ph¬ng ph¸p ph©n lo¹i, ph©n tÝch . - Chia đối tợng ra từng mặt, từng khía cạnh, vấn đề, … để lần lợt thuyÕt minh. => ngời đọc hiểu dần từng mặt có hệ thống, cơ sở, để hiểu đối tợng mét c¸ch cô thÓ.. ? Muèn cã tri thøc thuyÕt minh, ngêi viÕt cÇn ph¶i lµm g×? ? Cã thÓ sö dông nh÷ng ph¬ng ph¸p nµo -Tr¶ lêi dùa * Ghi nhí. trong qu¸ tr×nh thuyÕt minh? vµo ghi nhí. - Häc sinh tù ghi trong SGK. - GV dùng bảng phụ để kết luận. - Quan s¸t b¶ng phô vµ ghi chÐp.. III. Hoạt động 3 – Hớng dẫn học sinh luyện tập - GV híng dÉn häc sinh lµm bµi tËp sè 1. ( SGK TR 128) Gợi ý: + Kiến thức về khoa học: Tác hại của khói thuốc lá đối với sức khoẻ và cơ chÕ di truyÒn gièng loµi cña con ngêi. + KiÕn thøc vÒ x· héi: T©m lÝ lÖch l¹c cña mét sè ngêi coi hót thuèc lµ lÞch sù. - Gîi ý tr¶ lêi bµi tËp 2. + Ph¬ng ph¸p so s¸nh: So s¸nh v¬i AIDS, víi giÆc ngo¹i x©m. + Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch: T¸c h¹i cña nic«tin, cña khÝ c¸cbon. + Ph¬ng ph¸p sè liÖu: Sè tiÒn mua mét bao thuèc 555; sè tiÒn ph¹t ë Bi r. - Gîi ý bµi tËp 3. * KiÕn thøc: + VÒ lÞch sö, vÒ cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ cøu níc. + VÒ qu©n sù: + VÒ cuéc sèng cña n÷ thanh niªn xung phong trong thêi k× chèng MÜ cøu níc. * Ph¬ng ph¸p: Dïng sè liÖu vµ c¸c sù kiÖn. IV . Hoạt động 4 – Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - Häc thuéc bµi, ghi nhí c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh; lµm bµi tËp sè 4. - ChuÈn bÞ bµi: §Ò v¨n thuyÕt minh vµ c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh. ----------------------------***-------------------------------------Ngµy d¹y:. th¸ng 11 n¨m 2008. TiÕt 48. Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n, bµi viÕt tËp lµm v¨n sè 2. A. mục tiêu cần đạt.. Gióp häc sinh: - Biết đợc những u, nhợc điểm của bài viết. - RÌn luyÖn kü n¨ng ch÷a c¸c lçi liªn kÕt vµ c¸c lçi chÝnh t¶. - Cã ý thøc t×m hiÓu c¸c lçi sai vµ tù kiÓm tra bµi viÕt cña m×nh vµ tù söa ch÷a. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Giáo viên: + Chấm chữa bài và trả bài trớc cho học sinh từ 2 đến 3 ngày. + Ghi chép lại một số lỗi quan trọng trong quá trình chấm bài để chữa cho häc sinh trong giê tr¶ bµi. 2. Häc sinh: + §äc l¹i c¸c bµi viÕt vÒ v¨n tù sù cña b¶n th©n vµ x¸c lËp c¸c yÕu tè miªu t¶, biểu cảm đã sử dụng trong bài viết. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. ? GV kiểm tra sự chuẩn bị bài của học sinh về việc đọc và chữa lại bài theo gợi ý. C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài..

(65) - GV giới thiệu một số đoạn văn tiêu biểu để dẫn vào bài. II. Hoạt động 2 – Nhận xét đánh giá chung về chất lợng bài viết 1. Nh÷ng u ®iÓm. - Mét sè bµi viÕt cã chÊt lîng kh¸ tèt nh bµi cña c¸c em: Quúnh, Linh, Phîng, TuyÕn Líp 8D); H¬ng, Trang, Anh, Dung ( Líp 8C) - Các bài viết đã có sự chú ý hơn trong việc sửa lỗi chính tả và lỗi dùng từ, đặt câu… - Bố cục bài viết khá rõ ràng, nhiều bài xây dựng đợc bố cục mạch lạc, chặt chẽ. 2. Tån t¹i. - Chữ viết còn quá xấu, khó đọc. - Mét vµi em cha cã tiÕn bé vµ ý thøc häc tËp cha cao. III. Hoạt động III – Hớng dẫn học sinh xây dựng đáp án. - GV hớng dẫn học sinh xây dựng đáp án theo tiết 35 + 36 . IV. Hoạt động 4 – Hớng dẫn học sinh chữa bài. - GV cho học sinh đọc ttrao đổi bài và tự chữa bài cho bạn. - Sau khi học sinh tự chữa bài cho nhau. GV gọi một số em đọc bài viết của mình trớc tập thể lớp. Các em khác nghe sau đó GV gọi moọt số em nhận xét, đánh giá và söa bµi cho b¹n. V. Hoạt động 5 – Thống kê điểm và gọi điển vào sổ lớp - GV thèng kª ®iÓm chÊt lîng bµi kiÓm tra theo mÉu: Líp. SS. Sè bµi. §iÓm 0– 1.5. §iÓm 2– 2.5. §iÓm 3 -3.5. §iÓm 4-4.5. §iÓm 5-5.5. §iÓm 6-6.5. §iÓm 7-7.5. §iÓm 8-8.5. §iÓm 9-10. % Tb Trë lªn. 8C 47 8D 49 VI. Hoạt động6 - Hớng dẫn học ở nhà. - Tiếp tục đọc và sửa lại bài viết. - LuyÖn viÕt bµi. - ChuÈn bÞ bµi: §Ò v¨n thuyÕt minh vµ c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh ........................................*****............................................. Ghi chó.

(66) Ngµy so¹n: 15/11/09 Ngµy d¹y: 16/11/09. TiÕt 49. V¨n b¶n : bµi to¸n d©n sè A. mục tiêu cần đạt.. 1/ KiÕn thøc: Gióp häc sinh: - Thấy đợc việc hạn chế sự gia tang dân số là một đòi hỏi tất yếu của sự phát triển nhân loại nói chung và dân tộc Việt Nam nói riêng; Từ đó có ý thức gòp phần mnhf vào tuyên truyền, vận động cho quốc sách của Đảng và nhà nớc về phát triển dân số. Củng cố thêm về văn chøng minh vµ gi¶i thÝch. 2/ Kĩ năng: - Rèn luyện kỹ năng đọc và phân tích lập luận chứng minh – giải thích trong mét v¨n b¶n nhËt dông. 3/ Giáo dục: - GD cho HS có ý thức tuyên truyền, vận động việc kế hoạch hoá gia đình. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK – SGV, §Ìn chiÕu + Su tÇm mét sè ¶nh t liÖu vÒ d©n sè. 2. Học sinh: + Su tầm các t liệu về dân số tại địa phơng mình đang sống + §äc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái môc t×m hiªuñ bµi trong SGK Tr 130 C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. -KiÓm tra sÜ sè vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. ? Theo em giải pháp nào là tối u để chống : Ôn dịch thuốc lá C3. Tổ chức các hoạt động dạy học bài mới. I. Hoạt động 1 – Giói thiệu bài. - Dân số trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng càng ngày càng tăng với tốc độ nhanh chóng. Vậy việc gia tăng dân số có ảnh hởng gì đến cuộc sống và sự phát triển của dân tộc. Trong giờ học ngày hôm nay, chúng ta cùng tìm hiểu về nội dung đó. II. Hoạt động 2- Hớng dẫn học sinh đọc – tìm hiểu chung. Hoạt động của thầy - GV hớng dẫn h/sinh đọc văn bản: Giọng đọc rõ ràng, chú ý các câu cảm, nh÷ng con sè vµ nh÷ng tõ phiªn ©m. - GV đọc một đoạn sau đó gọi 2 em đọc hÕt v¨n b¶n. - GV cho c¸c em kh¸c nhËn xÐt c¸ch đọc bài của bạn. sau đó Gv kết luận và sửa cách đọc cho học sinh. ? V¨n b¶n trÝch theo nguån tµi liÖu nµo? cña ai?. H§ cña trß. Néi dung cÇn đạt 1. §äc v¨n b¶n.. - Nghe GV hớng dẫn đọc. - §äc v¨n b¶n vµ nhËn xÐt c¸ch đọc bài của bạn.. Trả lời. - Văn bản đợc trích theo t¸c gi¶ Th¸i An - §îc ®¨ng trªn báo Giáo dục & Thời đại chủ 2. T×m hiÓu tõ nhËt sè 28 – 1995. khã. - GV cho hai em hỏi đáp các từ khó - Hai em tìm hiểu từ khó. trong SGK. - NÕu kh«ng h¹n chÕ sù gia t¨ng ? Hãy nêu lên chủ đề của văn bản? d©n sè th× con ngêi tù lµm h¹i chÝnh b¶n th©n m×nh. H¹n chÕ sù gia tăng dân số là” con đờng tồn t¹i hay kh«ng tån t¹i cña chÝnh loµi ngêi”. ? Văn bản sử dụng phơng thức biểu đạt - PTBĐ: Chứng minh – Giải nµo? thÝch. ? V¨n b¶n thuéc kiÓu lo¹i v¨n b¶n nµo? - KiÓu v¨n b¶n NhËt dông. ? Hãy xác định bố cục cuẩ văn bản?.

(67) ? Em hãy xác định bố cục của bài văn? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ bè côc bµi v¨n?. Bè cô ba phÇn: Më bµi – th©n bµi – kÕt bµi. - Bè côc nh mét bµi nghÞ luËn cã bè côc 3 phÇn : MB- TB- KB. III. Hoạt động 3 - Hớng dẫn học sinh đọc – tìm hiểu nôị dung văn bản. Hoạt động của thầy H§ cña trß Néi dung cÇn đạt II. §äc - t×m - GV gọi một học sinh đọc lại mở bài. - §äc. hiÓu nléi dung ? Theo tác giả, bài toán dân số thực chất - Thực chất là vấn đề dân số và VB. là vấn đề gì? kế hoạch hoá gia đình. 1. PhÇn më bµi. Nói một cách cụ là vấn đề sinh đẻ có kế ho¹ch; Lµ mçi cÆp vî chång chØ cã 1 hoÆc 2 con. - HS nghe GV b×nh ? Bài toán dân số đợc đặt ra từ bao giờ? - Trả lời . - Bài toán đặt ra với 2 Thái độ của tác giả trớc bài toán ấy nh ý kiến: thÕ nµo? + Từ cổ đại. + Vµi chôc n¨m gÇn ®©y. => Tác giả có thái độ phân vân, nghi ngê. ? Cuèi cïng, ai s¸ng m¾t ra? S¸ng m¾t - Cuèi cïng t¸c gi¶ còng thÊy ra nh thÕ nµo? sáng mắt ra. nghĩa là hiểu đợc bản chất của vấn đề. ? Cách nêu vấn đè nh vậy có tác dụng gì - Tạo sự bất ngờ, hấp dẫn, lôi đối với ngời đọc? cuốn ngời đọc Hoạt động của thầy * H·y kÓ tãm t¾t ng¾n gän chuyÖn kÐn rÓ cña nhµ th«ng th¸i. ? Em hiểu bản chất của bài toán đặt hạt thãc nh thÕ nµo? - Nếu ta đặt hạt thóc ở ô 1 là 1; ô 2 là 2; « 3 lµ 4; « 4 lµ 8 … vµ cø nh vËy tÝnh lªn th× sè h¹t thãc ë « thø 64 sÏ lµ tØ tØ …. Mét con sè khængllå khã cã thÓ cã chàng trai nào có đủ đợc. ? Vậy theo em: liệu có ngời nào có đủ số hạt thóc để xếp đầy 64 ô không? ? Nhà thông thái đặt ra bài toán cổ cực khó này nhằm mục đích gì khác nữa? ? Ngêi viÕt dÉn chøng c©u chuyÖn xa để làm gì?. H§ cña trß. Néi dung cÇn đạt - KÓ. 2. PhÇn th©n bµi. - Suy nghÜ vµ tr¶ lêi. Chøng minh gi¶i thÝch vÊn - Tr¶ lêi. NhËn xÐt vµ bæ sung. *Câu chuyện rải thóc: rải lên đề xung quanh 64 « bµn cê theo cÊp sè nh©n víi bµi to¸n cæ a. c«ng béi lµ 2 th× sè thãc sÏ lµ tØ Bµi to¸n cæ vµ kÕt luËn: mét tØ .. => mét con sè khñng khiÕp. con sè khñng khiÕp. - T×m kiÕm vµ tr¶ lêi.. - Nghe. => Dẫn chứng bài toán cổ để so s¸nh víi sù gia t¨ng d©n sè cña loµi ngêi. ? Sau khi ®a bµi to¸n cæ nµy, c¸ch ch÷ng b. So s¸nh sù gia t¨ng d©n sè. minh của ngời viết có gì thay đổi. - T¸c gi¶ chøng minh b»ng c¸ch - So sánh từ thuở khai thiên lập địa đến so sánh. năm 1995. đến quá trình phát triển dân số theo cấp số nhân, vào vấn đề một c¸ch tù nhiªn vµ thuyÕt phô. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c dÉn chøng t¸c gi¶ nªu ra? - DÉn chøng b»ng nh÷ng con sè rÊt cô thÓ vÒ tØ lÖ sinh con ë ch©u ? Theo t¸c gi¶ th× ch©u ¸ vµ ch©u Phi cã ¸- ch©u Phi sù gia t¨ng d©n sè nh thÕ nµo? - Châu á và châu phi có nhịp độ ph¸t triÓn d©n sè cao nhÊt. ? Cã thÓ rót ra kÕt luËn g× vÒ mèi quan hÖ gi÷a d©n sè vµ sù ph¸t triÓn x· héi? - Sù gia t¨ng d©n sè tØ lÖ thuËn với sự nghèo khổ, lạc hậu, đói ? Việc tác giả nêu thêm một vài con số rét, sự mất cân đối về xã hội. Tỉ dự báo tình hình gia tăng dân số đến lệ nghịch với sự phát triển về năm 2015 đã nói lên điều gì? kinh tÕ vµ v¨n ho¸. - C¶nh b¸o nguy c¬ bïng næ.

(68) d©n sè lu«n cã thÓ x¶y ra trong ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch viÕt phÇn lÞch sö nh©n lo¹i. th©n bµi? => Chứng minh vấn đề bằng nh÷ng con sè cô thÓ, chÝnh xác, đáng tin cậy cùng những lí - GV yêu cầu học sinh đọc đoạn văn kết luận xác thực. * HS đọc KB. bµi. c. PhÇn kÕt bµi. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch viÕt phÇn - C¸ch kÕt bµi võa ng¾n gän, Con đờng tồn khúc triết , đầy đủ ý nghĩa. kÕt bµi cña t¸c gi¶? t¹i vµ ph¸t - C©u nãi: “ Tån t¹i hay kh«ng ? Việc dẫn câu nói: Tồn tại hay không tồn tại” => Vấn đề kiểm soát và triển của nhân lo¹i. định hớng sự gia tăng dân số là tån t¹i cã ý nghÜa g×? vấn đề sống còn, khó khăn nhất. IV. Hoạt động 4 - Hớng dẫn học sinh củng cố luyện tập. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt ?Vấn đề chính mà tác giả nêu ra là vấn - HS dựa vào III. Tổng kết – luyện tập. đề gì? ghi nhớ để trả 1. Tổng kết. ? Tác giả gợi cho ngời đọc những liên t- lời, nhận xét - Ghi nhớ. (tự học trong SGK) ëng vµ suy nghÜ g×? vµ bæ xung 2. LuþÖn tËp. bµi. GV cho học sinh đọc đoạn văn trong bài “Gi¸o dôc – ch×a kho¸ cña t¬ng lai” - §äc ®o¹n ? Vì sao phát triển GD nâng cao dân trí văn, trao đổi đặc biệt là nhà trờng – các thầy cô và trả lời. giáo, gia đình, cha mẹ lại đóng vai trò Nhận xét và rÊt quan träng. bæ xung. V. Hoạt động 5 – Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - Häc thuéc ghi nhí. - ChuÈn bÞ tríc v¨n b¶n: vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c. ........................................*****............................................ Ngµy so¹n: 15/11/09 Ngµy d¹y: 17/11/09. TiÕt 50. Dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. A. mục tiêu cần đạt.. 1/ KiÕn thøc: Gióp häc sinh: - Nắm đợc chức năng của dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. - BiÕt sö dông dÊu c©u trong giao tiÕp 2/ Kĩ năng: - Rèn luyện kĩ năng sử dụng dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm trong quá trình viết v¨n. 3/ Thái độ: - Có ý thức sử dụng dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK, SGV, B¶ng phô. + Một số đoạn văn có sử dụng dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. 2. Học sinh: + Tìm hiểu về việc sử dụng dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm trong các văn b¶n. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. - C©u hái: ThÕ nµo lµ c©u ghÐp? Cã mÊy c¸ch nèi c©u ghÐp? Cho mét vÝ dô minh ho¹? C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài - GV đọc một đoạn văn ngắn có dùng dấu ngoặc đơn để giới thiệu và dẫn vào bài. II. Hoạt động 2 – Hớng dẫn học sinh tìm hiểu về dấu ngoặc đơn Hoạt động của thầy H§ cña trß Néi dung cÇn đạt - GV yªu cÇu häc sinh quan s¸t c¸c VD I. DÊu ngoÆc trong SGK. đơn. I- DÊu ngoÆc.

(69) Hoạt động của thầy. H§ cña trß. đơn: 1- Quan s¸t c¸c vÝ dô: SGK Néi dung cÇn đạt 2- NhËn xÐt t¸c dông: . 3- Ghi nhí: Dấu ngoặc đơn dùng để đánh dÊu phÇn chó thÝch ( Giait thÝch, thuyÕt minh, bæ xung thªm). ? Các dấu ngoặc đơn đợc dùng trong - Tìm hiểu và trả lời. c¸c ®o¹n trÝch cã t¸c dông g×? 2- NhËn xÐt t¸c dông: PhÇn trong dấu ngoặc đơn C©u a: §Ó gi¶i thÝch hä lµ ai, ë ®©y cßn cã t¸c dông nhÊn m¹nh. C©u b: §Ó thuyÕt minh loµi động vật tên là ba khía. C©u c: §Ó bæ sung th«ng tin vÒ Lý B¹ch : N¨m sinh: 701; n¨m mÊt: 762; vÒ vïng Miªn Ch©u: thuéc tØnh Tø Xuyªn ? NÕu bá dÊu ngoÆc ®i th× ý nghÜa c¬ Nếu bỏ dấu ngoặc đơn ở bản của những đoạn trích có thay đổi những câu trên thì ý nghĩa cơ kh«ng ? v× sao? bản của câu không thay đổi. Tuy ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ dÊu nhiªn sù th«ng tin bæ sung bÞ ngoặc đơn? mÊt. ? Hãy đọc mục ghi nhớ. - §äc ghi nhí. III. Hoạt động 3 – Hớng dẫn học sinh tìm hiểu về dấu hai chấm. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt GV dïng b¶ng phô ghi c¸c vÝ dô trong * Quan s¸t dÊu hai chÊm II. DÊu hai SGK treo trªn b¶ng. trong c¸c ®o¹n v¨n: SGK. chÊm. Gọi 1 HS đọc VD. * NhËn xÐt t¸c dông cña dÊu 3- Ghi nhí: ? DÊu hai chÊm trong c¸c ®o¹n trÝch hai chÊm: Nh»m b¸o tríc: DÊu hai chÊm dùng để làm gì? Đoạn a- Báo trớc lời đối thoại dùng để: cña c¸c nh©n vËt: DÕ Cho¾t vµ +§¸nh DÕ MÌn. dÊu(b¸o tríc) §o¹n b- B¸o tríc lêi dÉn trùc phÇn gi¶i thÝch, thuyÕt minh cho tiÕp lêi ngêi kh¸c. §o¹n c: B¸o tríc phÇn gi¶i mét phÇn tríc thích lí do thay đổi tâm trạng đó. + §¸nh dÊu, cña t¸c gi¶. (b¸o tríc) lêi dÉn trùc tiÕp ? Khi nµo th× ta viÕt hoa sau dÊu hai - Tr¶ lêi. (Dïng víi dÊu chÊm? ngoÆc kÐp) hay lời đối thoại ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ dÊu - Tr¶ lêi (dïng víi dÊu hai chÊm? g¹ch ngang) * Hãy đọc mục ghi nhớ. IV. Hoạt động 4 – Hớng dẫn học sinh luyện tập. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV gọi một HS đọc bài - Trao đổi làm III- Luyện tập: tập 1 sau đó hớng dẫn các bài tập 1 Bµi 1 - Gîi ý: em lµm. câu a: Dấu ngoặc đơn đánh dấu phần giải thÝch nghÜa c¸c tõ H¸n Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt Việt. Nếu không có phần này ngời đọc sẽ khó hiÓu nh÷ng tõ nµy vµ sÏ kh«ng hiÓu c©u th¬. C©u b: §¸nh dÊu phÇn thuyÕt minh vÒ chiÒu dµi ? Gi¶i thÝch c«ng dông 2290m cña cÇu. của dấu ngoặc đơn trong Câu c: Dấu ngoặc đơn thứ nhất: thay cho từ ®o¹n trÝch? hoÆc (ngêi viÕt hoÆc ngêi nã). Dấu ngoặc đơn thứ hai: đánh dấu phần thuyÕt minh cho nh÷ng ph¬ng tiÖn ng«n ng÷. Bµi 2 - Gîi ý: C©u a: B¸o tríc phÇn gi¶i thÝch cho ý nÆng qu¸. ? Gi¶i thÝch c«ng dông Đoạn b: dấu 2 chấm thứ nhất: báo trớc lời đối.

(70) cña dÊu hai chÊm trong bµi tËp 2.. tho¹i; dÊu 2 chÊm thø 2: thuyÕt minh néi dung lêi khuyªn cña DÕ Cho¾t. Đoạn c: Báo trớc cho thuyết minh cho ý đủ màu. Bµi 3, 4,5 . HS lµm ë nhµ V. Hoạt động 5 – Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - Lµm bµi tËp 3 – 4 – 5. - Lµm thªm bµi tËp díi ®©y Dới hai tấm ảnh chân dung ngời ta ghi chú nh sau, cách nào đúng? Vì sao? : a- ¤ng : NguyÔn V¨n B¶y b- ¤ng NguyÔn V¨n B¶y c- §ång chÝ : Hoµng V¨n Hµ d- §ång chÝ Hoµng V¨n Hµ ----------------------------***--------------------------------------. Ngµy so¹n: 15/11/09 Ngµy d¹y: 16/11/09. TiÕt 51. §Ò V¡N THUYÕT MINH Vµ C¸CH LµM BµI V¡N THUYÕT MINH A. mục tiêu cần đạt.. 1/ KiÕn thøc : Gióp häc sinh: - Học sinh nắm đợc những vấn đề và các bớc cơ bản khi làm một bài văn thuyết minh: Phơng pháp, tĩch luỹ tri thức avf phơng pháp làm bài. 2/ Kĩ năng : - Rèn luyện kỹ năng tìm hiểu đề và kết hợp các phơng pháp làm bài trong một bµi v¨n thuyÕt minh. 3/ Thái độ : - Có ý thức học tập đúng đắn trong giờ học. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK, SGV, B¶ng phô. + Mét sè ®o¹n v¨n (hoÆc bµi v¨n) thuuyÕt minh cña häc sinh n¨m tríc. 2. Học sinh: + Tìm hiểu bài trớc khi đến lớp. Tìm hiểu các kiểu thuyết minh trong đời sống con ngêi. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. ? Em hiểu thế nào là văn thuuyết minh? Văn thuyết minh có những đặc điểm gì? C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài. Mçi bµi v¨n cã mét c¸ch viÕt riªng, vËy c¸ch viÕt mét bµi v¨n thuyÕt minnh nh thÕ nµo? trong giê häc ngµy h«m nay chóng ta cïng t×m hiÓu. II. Hoạt động 2 – Hớng dẫn học sinh cách tìm hiểu đề và tìm ý. Hoạt động của thầy H§ cña trß Néi dung cÇn đạt GV cho học sinh tìm hiểu các 1 - Giới thiệu một số đề: SGK I - §Ò v¨n thuyÕt minh đề bài trong SGK. vµ c¸ch lµm HS đọc các đề văn và tìm hiểu các đề văn bài văn thuyết minh ? Xác định yêu cầu của đề bài trong SGK. 1. §Ò v¨n trong số các đề đã cho? - Tr¶ lêi vµ nhËn xÐt, bæ sung. thuyÕt minh. ( Đề nêu vấn đề gì? Đối tợng thuyÕt minh cã thÓ gåm nh÷ng lo¹i nµo?) ? Các đề văn thuyết minh có c¸ch thÓ hiÖn nh thÕ nµo? 2 - Nhận dạng đặc điểm đề: - Đề nêu trực tiếp đối tợng thuyết minh: Chiéc nón lá, Chiếc xe đạp,... - §èi tîng thuyÕt minh bao gåm: + Con ngêi: Mét g¬ng mÆt thÓ thao ViÖt Nam,... + Sù vËt: Hoa ngµy tÕt ë ViÖt Nam,... + HiÖn tîng: TÕt Trung thu,... - C¸ch thÓ hiÖn yªu cÇu thuýÕt minh:.

(71) + Có khi nói rõ trong đề. Ví dụ: Hãy viÕt mét bµi v¨n thuyÕt minh vÒ TÕt Trung thu ë ViÖt Nam. Hoạt động của thầy. H§ cña trß. + PhÇn lín kh«ng nãi râ,( chØ trùc tiÕp ? Khi nhận diện một đề văn nêu đối tợng thuyết minh ) VD: SGK thuyết minh ta thơng dựa vào - Lu ý: khi đề không yêu cầu rõ về các c¨n cø nµo? thÓ lo¹i kh¸c nh kÓ chuyÖn, miªu t¶, biÓu c¶m, nghÞ luËn,... mµ h×nh thøc viÕt nh những ví dụ SGK đã cho, thì đó là yêu cÇu dïng v¨n thuyÕt minh: tr×nh bµy, gi¶i thÝch, giíi thiÖu. 3- Ra một số đề truyết minh: a- §èi tîng lµ con ngêi: VÝ dô: V¨n QuyÕn, cÇu thñ xuÊt s¾c - Căn cứ vào các dạng đề bài của Việt Nam. trong SGK vµ sù hiÓu biÕt cña b- §èi tîng lµ sù vËt: bản thân, em hãy ra một số đề VÝ dô: Nói §ä ë Thanh Ho¸ v¨n thuyÕt minh. c- §èi tîng lµ hiÖn tîng: VÝ dô: Cóm gµ - §Ò bµi : Xe đạp - Việc tìm hiểu đề: đúng chính xác, tác giả đã sử dụng thể văn thuyết minh : - GV cho học sinh đọc văm bản trình bày xe đạp nh một phơng thiện trong SGK. giao thông đặc biệt - ViÖc tÝch luü kiÕn thøc: phong phó, - §Ò v¨n cña VB nµy lµ g× ? toµn diÖn Đánh giá việc tìm hiểu đề và tÝch luü kiÕn thøc cña t¸c gØ¶.. Néi dung cÇn đạt Ghi nhí: ý 1 SGK 2 - C¸ch lµm mét bµi v¨n thuyÕt minh a. Ph©n tÝch mét bµi v¨n thuyÕt minh:. - Ph©n tÝch viÖc x©y dùng bè cuc: Bè côc đợc xây dựng 3 phần. *Më bµi: + Néi dung: giíi thiÖu chung vÒ xe - Phân tích việc xây dựng bố đạp. Có thể bỏ câu thứ nhất vẫn đảm bảo côc. yªu cÇu. + Phơng pháp thuyết minh: định nghÜa : dïng c©u C-lµ- V, qui xe đạp vào loại của nó: phơng tiện giao thông; nêu đặc điểm riêng: giản tiện, - Nội dung và PP thuyết minh ở chuyển động nhờ sức ngời phÇn më bµi lµ g× ? * Th©n bµi: * + HÖ thèng ý: - Hệ thống chuyển động của xe đạp - HÖ thèng ®iÒu khiÓn - Nªu hÖ thèng ý cña th©n bµi. - HÖ thèng chuyªn chë - Mét sè bé ph¹n kh¸c + Ph¬ng ph¸p thuyÕt minh: - ph©n tÝch, ph©n lo¹i. - nªu vÝ dô, sè liÖu: * KÕt luËn: 2 ý: - PP thuyết minh ở phần thân bài - Tác dụng của xe đạp lµ g×? Hoạt động của thầy - NhËn xÐt chung vÒ bè côc. - Nhận xét về ngôn từ diến đạt.. H§ cña trß Nội dung cần đạt - Trao đổi, tar lời, nhận - Tơng lai của xe đạp . xÐt vµ bæ xung. =>NhËn xÐt: Bè côc m¹ch lạc, hợp lý, tỏ ra nắm đợc kiến thức cơ bản về xe đạp, làm cho ngời đọc có thêm sự hiểu biết về xe đạp một.

(72) - GV gọi một học sinh đọc ghi nhớ.. - §äc ghi nhí.. cách đầy đủ, toàn diện. - Ngôn ngữ diễn đạt: trong s¸ng, chÝnh x¸c, dÔ hiÓu. *Ghi nhí. (HS tù häc trong SGK). III. Hoạt động 3 – Hớng dẫn học sinh luyện tập. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV cho häc sinh th¶o luËn vµ lµm bµi - Th¶o luËn III- LuyÖn tËp: tËp sè1. vµ lµm bµi tËp §Ò: ChiÕc nãn l¸ ViÖt Nam. - §¹i diÖn tõng nhãm tr×nh bµy bµi lµm - Tr×nh bµy 1-Tìm hiểu đề: cña nhãm m×nh. bµi lµm tríc 2-TÝch luü kiÕn thøc: - Gv yªu cÇu c¸c nhãm kh¸c nghe vµ bæ líp. 1- X©y dùng bè côc: xung ý kiÕn cho nhãm b¹n. - NhËn xÐt, ® a- Më bµi: ¸nh gi¸ vµ bæ b- Th©n bµi: xung bµi cho c- KÕt luËn: nhãm b¹n IV. Hoạt động 4 – Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - Häc bµi cò: SGK. - Lµm hoµn chØnh bµi tËp sè 1 ( Trang 140) - ChuÈn bÞ tríc bµi: luyÖn nãi v¨n thuyÕt minh. ........................................*****............................................. Ngµy d¹y: 29 th¸ng 11 n¨m 2008. TiÕt 52. Chơng trình địa phơng V¨n b¶n : vÒ h¬ng s¬n, n¨m s¬ t¸n Êy…. B»ng ViÖt A. mục tiêu cần đạt.. Gióp häc sinh: - Cảm nhận đợc những tình cảm trong sáng của tác giả khi về thăm chùa hơng . - Rèn luyện, nâng cao kỹ năng đọc thơ. - GD cho HS T×nh yªu que h¬ng, cã thªm nh÷ng hiÓu biÕt cña m×nh vÒ quª h¬ng m×nh ®ang sinh sèng. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Giáo viên: + SGK phụ lục chơng trình địa phơng lớp 8. cho học sinh chép văn bản. + Híng dÉn häc sinh ®oc vµ chuÈn bÞ bµi. 2. Học sinh: + Chuẩn bị bài trớc khi đến lớp. + Tìm hiểu thêm truyền thống thơ văn ở địa phơng. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - KiÓm tra sÜ sè vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. ? Thuốc lá có những tác hại gì đối với cá nhân ngời hút và những ngời xung quanh? C3. Tổ chức các hoạt động dạy học bài mới. I. Hoạt động 1 – Giói thiệu bài. - GV giới thiệu một số hình ảnh về địa phơng, về mmột số nhà văn nhà thơ nơi địa phơng m×nh ®ang sinh sèng. II, Hoạt động 2- Hớng dẫn học sinh đọc – tìm hiểu chung. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt I. §äc, t×m hiÓu chung. - GV cho học sin h đọc chú thích về - Đọc chú thích 1. vài nét về tác giả và tác phẩm. trong SGK vµ - Nhµ th¬ B»ng ViÖt sinh t¹i t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm. - Giíi thiÖu chung vÒ t¸c gi¶ vµ t¸c t×m hiÓu vÒ t¸c Chµng S¬n – Th¹ch ThÊt – Hµ gi¶ vµ t¸c T©y. phÈm - Bµi th¬ viÕt vÒ nh÷ng c¶m nhËn - GV hớng dẫn học sinh đọc văn bản . phẩm. đọc mẫu một đoạn sau đó gọi 2 em - Nghe GV h- của nhà thơ trong một lần sơ tán.

(73) lần lợt đọc các đoạn còn lại của văn ớng dẫn đọc. b¶n. - §äc v¨n b¶n . ? Qua đọc văn bản, em hãy cho biết - Trả lời cÊu tróc cña v¨n b¶n nh thÕ nµo?. vÒ chïa H¬ng. 2. §äc v¨n b¶n. 3. CÊu tróc cña v¨n b¶n. - §o¹n 1: Ên tîng ban ®Çu cña nhµ ? V¨n b¶n cã thÓ chia lµm mÊy ®o¹n - Chia ®o¹n vµ th¬ vÒ chïa H¬ng. - §o¹n 2: Nh÷ng c¶m nhËn cña nhá? Néi dung cña tõng ®o¹n? tr¶ lêi. nhµ th¬ vÒ chïa H¬ng. - §o¹n 3: Suy nghÜ cña nhµ th¬ vÒ quª h¬ng m×nh. III. Hoạt động 3. Hớng dẫn học sinh đọc và tìm hiểu nội dung văn bản. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - Hãy đọc lại đoạn 1 và cho biết: -§äc vµ tr¶ lêi II. §äc – hiÓu néi dung v¨n ? ấn tợng đầu tiên của nhà thơ khi đến b¶n chïa H¬ng lµ Ên tîng nµo? 1. Ên tîng ®Çu tiªn cña nhµ th¬ vÒ chï H¬ng - §ã lµ Ên tîng vÒ : - GV giíi thiªô thªm mét sè nÐt vÒ chïa Hoa cau th¬m ng¸t ®Çu ngµy Hơng để học sinh hiểu thêm. Bªn kia bÕn §ôc, bªn nµy chïa H¬ng. => C¶nh vËt võa l¹ võa quen. L¹ v×. ? Chùa Hơng đợc tác giả cảm nhận qua những đặc điểm nào? - T×m kiÕm vµ tr¶ lêi. C¸c em kh¸c nghe, nhËn xÐt vµ bæ ? T¸c gi¶ c¶m nhËn chïa H¬ng víi xung. những địa danh nổi bật nào? Hoạt động của thầy H§ cña trß ? Qua các cảm nhận của nhà thơ, em có - Trao đổi và nhËn xÐt g× vÒ c¶nh vËt cña chïa H¬ng? tr¶ lêi.. ? Bốn câu thơ cuối tác giả đã thể hiện tình cảm của mình với quê hơng nh thế - Trao đổi và nµo? tr¶ lêi, nhËn xÐt, bæ xung.. ngì r»ng xa x«i, Quen v× nã ë ngay quª hêng m×nh sinh sèng. 2. C¶m nhËn cña nhµ th¬ vÒ chïa H¬ng - B»ng ViÖt c¶m nhËn chïa H¬ng qua các đặc điểm: + Mang tÝnh cæ kÝnh ngµn xa: Nớc ngàn khe; chim núi; rừng; đá trËp trïng; chïa; … + C¶nh vËt:C¶nh say lßng m×nh. + Các đặc sản: Tr¸i m¬; C¬m chiÒu. - Cảm nhận các địa danh: Bến đục; chùa Hơng; núi Mâm X«i; nói con Gµ; chïa Tiªn; Tham thiÒn; §éng H¬ng TÝch; …. Nội dung cần đạt => phong cảnh đẹp gắn liền với sự ph¸t triÓn lÞch sö cña quª h¬ng. xứng đáng là một cảnh quan Nam thiên đệ nhất động. 3. Suy nghÜ cña nhµ th¬ vÒ quª h¬ng m×nh. - §ã lµ t×nh c¶m s©u nÆng víi c¶nh đẹp quê hơng. Cảm giác nh d âm cña chïa H¬ng lu«n theo sau bíc ch©n cña m×nh vÒ víi quª h¬ng.. IV. Hoạt động 4 – Hớng dẫn học sinh luyện tập. - H·y viÕt mét ®o¹n v¨n (hoÆc mét bµi th¬) nãi vÒ nh÷ng c¶m nhËn cña b¶n th©n m×nh vÒ chÝnh n¬i m×nh ®ang sèng. (Sau khi học sinh viết bài, GV cho một số em đọc bài của mình và đánh giá, sửa ch÷a nh÷ng chç sai cho häc sinh) V. Hoạt động 5 – Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - Su tầm thêm một số sáng tác ở địa phơng. - §äc vµ t×m hiÓu bµi: Héi chî lµng chu«ng cña Phîng Vò. - ChuÈn bÞ bµi: DÊu ngoÆc kÐp. ........................................*****............................................. Ngµyso¹n: 15/11/09 Ngµy d¹y: 16/11/09. TiÕt 53. DÊu ngoÆc kÐp.

(74) A. mục tiêu cần đạt.. 1/ KiÕn thøc: Gióp häc sinh: - Nắm đợc chức năng của dấu ngoặc kép và phân biệt đợc với dấu ngoặc đơn. 2/ KÜ n¨ng: - RÌn luyÖn kü n¨ng sö dông dÊu ngoÆc kÐp trong qu¸ tr×nh viÕt v¨n b¶n. 3/ Thái độ: - Có ý thức sử dụng đúng các dấu ngoặc kép trong mọi hoàn cảnh giao tiếp. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK, SGV, B¶ng phô. + Mét sè ®o¹n v¨n cã sö dông dÊu ngoÆc kÐp. 2. Häc sinh: + T×m hiÓu c¸ch sö dông dÊu ngoÆc kÐp trong c¸c v¨n b¶n. + T×m hiÓu néi dung trong SGK – trang141 C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. Câu hỏi: Nêu công dụng của dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm? C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài. - Trong khi viÕt v¨n, chóng ta thêng dïng nhiÒu lo¹i dÊu c©u. Mçi lo¹i dÊu c©u cã mét c«ng dông kh¸c nhau. VËy dÊu ngoÆc kÐp cã c«ng dông g×? trong bµi häc ngµy h«m nay chóng ta cïng t×m hiÓu. II. Hoạt động 2 – Hớng dẫn học sinh tìm hiểu dấu ngoặc kép và công dụng Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV gọi 1 HS đọc ví dụ trong SGk - §äc vÝ dô. I. c«ng dông. - GV chäc sinh th¶o luËn nhãm . - Th¶o luËn c©u hái theo a. DÊu ngoÆc kÐp - Sau khi thảo luận nhóm, GV cho đại nhóm. dùng để trích lời diÖn tõng nhãm tr¶ lêi c©u hái, c¸c - §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi, c¸c dÉn trùc tiÕp. nhãm kh¸c bæ xung ý kiÕn. nhãm kh¸c nghe vµ bæ xung. b. DÊu ngoÆc kÐp - GV dùng bảng phụ để kết luận về tác dùng để nhấn dông cña dÊu ngoÆc kÐp. mạnh điều đẫ đề cập trớc đó. c. Dùng để đánh ? Theo em, dÊu ngoÆc kÐp nãi chung th- - HS dùa vµo kiÕn thøc võa dÊu tõ ng÷ Ýt nhiÒu ờng đợc dùng để làm gì? học và ghi nhớ để trả lời cÇn hiÓu theo nghĩa đặc biệt. d . §¸nh dÊu tªn mét t¸c phÈm. * Ghi nhí (Häc theo SGK trang 142) II. Hoạt động 3 – Hớng dẫn học sinh luyện tập Hoạt động của thầy H§ cña trß - GV cho học sinh đọc thầm bài tập 1 - Đọc bài tập và trả lời câu trong SGK trang 142 vµ yªu cÇu c¸c em hái. trao đổi để trả lời các yêu cầu trong bài - Các em khác nghe, nhận xét tËp. vµ bæ sung. - GV gäi mét sè em lªn tr¶ lêi tõng bµi. - §èi chiÕu kÕt qu¶, söa ch÷a c¸c em kh¸c nhËn xÐt vµ bæ sung. bµi.. Nội dung cần đạt II. LuyÖn tËp. Bµi tËp 1. a. §¸nh dÊu lêi dÉn trùc tiÕp. b. §¸nh dÊu tõ cã hµm ý mØa mai. c. §¸nh dÊu lêi - GV dùng bảng phụ để HS đối chiếu - Thảo luận bài tập, làm bài dẫn trực tiếp. kÕt qu¶. tËp trªn b¶ng phô vµ tr×nh bµy d. §¸nh dÊu tõ ng÷ kÕt qu¶ . đợc dẫn trực tiếp. - GV cho häc sinh th¶o luËn bµi tËp 2. - HS trao đổi bài và trả lời. - Yªu cÇu c¸c nhãm lµm trªn b¶ng phô, - C¸c em kh¸c nghe, nhËn xÐt sau đó cho từng nhóm lên trình bày kết và bổ sung. qu¶ cña nhãm m×nh. - C¨n cø vµo bµi lµm cña häc sinh, GV đánh giá nhận xét và kết luận. - GV gọi một học sinh đọc bài tập 3. - Yêu cầu học sinh trao đổi và trả lời c©u hái.. Bµi tËp 2.. Bµi tËp 3 a. Dïng dÊu ngoÆc kép để đánh dấu lêi dÉn trùc tiÕp.

(75) - GV gäi mét vµi em tr×nh bµy bµi lµm tríc líp. Yªu cÇu c¸c em kh¸c nghe, nhËn xÐt vµ bæ xung. - GV kÕt luËn vµ chèt kiÕn thøc c¬ b¶n. `. dÉn ngyªn v¨n lêi dÉn cña B¸c Hå. b. Kh«ng dïng dÊu ngoÆc kÐp v× c©u nói không đợc dẫn nguyªn v¨n.. IV. Hoạt động 4. Hớng dẫn học sinh học ở nhà - Häc thuéc ghi nhí vµ lµm bµi tËp sè 4 +5 (SGK trang 144) - ChuÈn bÞ ríc bµi: ¤n luyÖn dÊu c©u. ----------------------------***--------------------------------------. Ngµy so¹n:22 /11/09 Ngµy d¹y: 29/11/09. TiÕt 54. Luyện nói: thuyết minh một thứ đồ dùng A. mục tiêu cần đạt.. 1/ KiÕn thøc: Gióp häc sinh: -Hiểu đợc thế nào là thuyết minh một đồ dùng, phơng pháp thuyết minh và trình tự thuyết minh. 2/ KÜ n¨ng: - Rèn luyện khả năng quan sát, suy nghĩ độc lập của học sinh. - RÌn luyÖn kü n¨ng x©y dùng kiÓu bµi thuyÕt minh. 3/ Thái độ: - Có ý thức xây dựng một bài văn thuyết minh. Có thái độ nói thực hành một c¸ch nghiªm tóc vµ t«n räng bµi nãi trong häc tËp lµm v¨n. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Giáo viên: + SGK, SGV và đèn chiếu + Mét sè bµi v¨n thuyÕt minh cña häc sinh n¨m häc tríc. 2. Học sinh: + chuẩn bị bài nói từ ở nhà. đến lớp trao đổi với bạn để hoàn thiện bài nói. Chuẩn bị để trình bày bài nói ttrớc lớp. (không sử dụng vở trong quá trình nói) C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. ? Em hiÓu thÕ lµ v¨n thuyÕt minh? Nªu c¸c bíc lµm mét bµi v¨n thuyÕt minh? - GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I / Hoạt động 1- giới thiệu bài Trong cuộc sống, có những lúc chúng ta cần phải làm rõ một vấn đề cụ thể, đôi khi vấn đề đó hết sức đơn giản nh thuyết minh cho ngời khác hiểu một thứ đồ dùng thờng ngày cái phÝch ch¼ng h¹n. VËy ta thuyÕt minh nh thÕ nµo? trong giê häc ngµy h«m nay chóng ta sÏ tËp thuyÕt minh nh vËy. II. Hoạt động 2 – Hớng dẫn học sinh chuẩn bị ở nhà Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV giao đề cho HS chuẩn bị ở nhà với I- Chuẩn bị: I- ChuÈn bÞ: §Ò bµi :ThuyÕt minh (b»ng §Ò bµi :ThuyÕt nh÷ng c«ng viÖc cô thÓ sau : lêi) vÒ c¸i phÝch níc. minh (b»ng lêi) vÒ c¸i phÝch níc. a-Xác định yêu cầu của đề: - Nêu đợc những đặc điểm a-Xác định yêu cầu GV : Híng dÉn t×m hiÓu yªu cÇu cña c¬ b¶n cña phÝch níc của đề: đề. ThuyÕt minh râ rµng, dÔ . - Tìm hiểu xác định yêu cầu của đề hiÓu để ngêi nghe cã đợc b-T×m hiÓu kiÕn theo 4 bíc cña c¸ch lµm bµi v¨n t/minh. kiÕn thøc kh¸ch quan vÒ c¸i thøc vÒ c¸i phÝch phÝch. b-T×m hiÓu kiÕn thøc vÒ c¸i phÝch - ở nhà tập nói thử ( đứng trớc gơng - Quan s¸t thùc tÕ: hoÆc nhê mét vµi ngêi nghe) - §äc tµi liÖu: SGK, tõ ®iÓn - Ph©n tÝch: Hoạt động của thầy. H§ cña trß. Nội dung cần đạt.

(76) - LËp dµn ý HD HS lËp dµn ý theo b/côc cña 1 bµi t/minh.. c- Lập dàn ý và xác định ph¬ng ph¸p thuyÕt minh: * Më bµi: §Þnh nghÜa vÒ cái phích: một công cụ đựng nớc có thể giữ đợc nhiệt độ l©u * Th©n bµi: ( Pph©n tÝch, sè liÖu) - Vai trß c«ng dông cña phích trong gia đình - CÊu t¹o : - Nguyªn lý gi÷ nhiÖt - C¸ch b¶o qu¶n, sö dông - C¸c lo¹i phÝch * KÕt luËn: sù tiÖn lîi cña phÝch. c- LËp dµn ý vµ x¸c định phơng pháp thuyÕt minh: * Më bµi * Th©n bµi: * KÕt luËn:. III. Hoạt động 3. Hớng dẫn học sinh luyện nói trên lớp. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - Sau khi kiểm tra đợc sự chuẩn bị của - Tập nói trớc tổ, chọn bài nói häc sinh, GV cho häc sinh tËp nãi tríc tríc líp. tæ, c¸c b¹n cïng tæ nghe, nhËn xÐt vµ - §¹i diÖn nhãm nãi tríc líp. góp ý, mỗi tổ chọn một bài hay nhất để Các nhóm khác nhận xét và tr×nh bµy tríc líp. bæ xung - GV gọi bốn em đại diện bốn nhóm lên tr×nh bµy bµi nãi tríc líp. Yªu cÇu c¸c nhãm kh¸c nghe vµ nhËn xÐt. - Sau hki tõng nhãm nãi vµ nhËn xÐt xong. GV kết luận và đánh giá bài viết. IV. Hoạt động 4. Đánh giá chung và rút kinh nghiệm. - GV nhận xét, đánh giá chung và rút kinh nghiệm giờ dạy. - Chấm điểm động viên cho những bài có kết quả tốt và công bố điểm trớc lớp. V. Hoạt động 5. Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - Hoµn thiÖn bµi thµnh bµi viÕt hoµn chØnh. - Chuẩn bị ôn luyện để giờ sau viết bài tập làm văn số 3. : Bµi tËp lµm thªm: 1- Më mét cuéc thi luyÖn nãi v¨n thuyÕt minh. a. §Ò bµi : Giíi thiÖu vÒ quª h¬ng em b. ChuÈn bÞ cña c¸c nh©n: * Tìm hiểu kiến thức : Yêu cầu nắm đợc những đặc điểm, đặc sắc của quê hơng * LËp dµn bµi: * LuyÖn tËp c- H×nh thøc tæ chøc : Tæ chøc thi 3 vßng: * Vòng 1 : thi tại tổ ( ai cũng đợc trình bày) * Vßng 2: Mçi tæ chän nh÷ng thµnh viªn xÕp nhÊt nh× ë tæ m×nh tham gia thi t¹i líp, * Vßng 3 : Mçi líp chän 4 thµnh viªn xÕp gi¶i cao tham gia thi t¹i khèi. Nªn cã phÇn thëng. ----------------------------***-------------------------------------Ngµy so¹n: 20/11/09 Ngµy d¹y: 24/11/09. TiÕt 55+56. ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 3 V¨n thuyÕt minh A. mục tiêu cần đạt.. 1/ KiÕn thøc: Gióp häc sinh:Cñng cè vµ luyÖn tËp vÒ kiÓu bµi thuyÕt minh, c¸ch lµm bµi thuyÕt minh, ph¬ng ph¸p thuyÕt minh trong 1 bµi viÕt cô thÓ. 2/ KÜ n¨ng: HS LuyÖn kü n¨ng lµm v¨n viÕt thÓ lo¹i thuyÕt minh 3/ Thái độ :Học sinh có thái độ tôn trọng bài viết và viết bài hoàn chỉnh..

(77) B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + Híng dÉn häc sinh «n t©pj chuÈn bÞ viÕt bµi + Ra đề, xây dựng đáp án và biểu điểm. Duyệt đề bài qua tổ chuyên môn. 2. Häc sinh: + ChuÈn bÞ bµi viÕt theo gîi ý cña GV + ChuÈn bÞ giÊy kiÓm tra vµ c¸c dông cô häc tËp kh¸c chuÈn bÞ cho viÖc viÕt bµi. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê viÕt bµi. C2. KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- Đọc đề bài cho học sinh chép. §Ò bµi: ThuyÕt minh vÒ c©y bót m¸y hoÆc bót bi. II. Hoạt động 2 – Tổ chức cho học sinh viết bài. -GV qu¶n lÝ líp vµ thùc hiÖn nghiªm tóc nhiÖm vô cña ngêi gi¸m thÞ. - Häc sinh lµm bµi nghiªm tóc, thùc hiÖn nghiªm quy chÕ kiÓm tra. III . Tæ chøc thu bµi. -Sau hai tiết viết bài, GV yêu cầu học sinh dừng bút và tổ chức thu bài theo đúng quy định. IV. §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm. 1. Yªu cÇu chung cña bµi viÕt. - Viết đúng kiểu bài thuyết minh một thứ đồ dùng. Qua bài viết phải thể hiện đợc rõ nét đồ dùng đó có cấu tạo ra sao. Đợc sản xuất ở đâu, có tác dụng hoặc ích lợi gì, sử dụng vµ b¶o qu¶n nh thÕ nµo? - Bè côc bµi viÕt hîp lý. - Tr×nh tù thuyÕt minh râ rµng, m¹ch l¹c. 2. Yêu cầu cần đạt trong bài viết. a. Më bµi. Giới thiệu chung về cây bút mà mình định thuyết minh. b. Th©n bµi - Bút viết và vai trò của chúng trong học tập của học sinh và đối với mọi ngời. - Sù xuÊt hiÖn cña c©y bót ®em l¹i lîi Ých chung nµo? - CÊu t¹o cô thÓ cña c©y bót ( Gåm hai phÇn chÝnh): + Vỏ bút: ( Cấu tạo bằng gì? Cấu tạo nh thế nào? Màu sắc ra sao? Có vai trò gì đối với cây bót? … ) + Ruét bót: (cã cÊu t¹o nh thÕ nµo? Gåm nh÷ng bé phËn nµo? mµu s¾c ra sao? Vai trß g×? …) - T¸c dông cô thÓ cña tõng lo¹i bót. - C¸ch sö dông vµ b¶o qu¶n bót nh thÕ nµo? c. KÕt bµi. - NhÊn m¹nh vµo t¸c dông cña bót. - Lêi khuyªn cho ngêi sö dông. V. C¸ch cho ®iÓm, - §iÓm 9 -10: Đạt đợc hoàn toàn các yêu cầu trên cả về hình thức cũng nh nội dung. ( Tuỳ thuộc vào cách trình bày và chữ viết để cho điểm cụ thể.) - §iÓm 7 – 8: Đạt đợc các yêu cầu về hình thức, tuy nhiên còn một số sai sót về lỗi chính tả, hoặc lỗi câu. Đạt đợc 2/3 nội dung yêu cầu. - §iÓm 5 -6: H×nh thøc viÕt cßn cha râ rµng, rµnh m¹ch. Cßn sai mét sè lçi c©u hoÆc lçi chính tả. Nội dung mới chỉ thuyết minh đợc cấu tạo trong hoặc ngoài của cây bút. - §iÓm 3 – 4: V¨n viÕt cßn lñng cñng, néi dung s¬ sµi. - §iÓm 0 – 1 – 2: ViÕt lung tung, kh«ng b¸m s¸t yªu cÇu hoÆc bá giÊy tr¾ng. ........................................*****.............................................

(78) Ngµy d¹y: 29/11/09 Ngµy d¹y: 30/11/09. TiÕt 57. Văn bản : vào nhà ngục quảng đông cảm tác. Phan Béi Ch©u A. mục tiêu cần đạt.. I/KiÕn thøc: Gióp häc sinh:.

(79) - Cảm nhận đợc vẻ đẹp hào hùng bi tráng của những nhà nho yêu nớc và cách mạng nớc ta ®Çu thÕ kØ XX. Nh÷ng ngêi trÝ lín, cøu níc, cøu d©n, dï trong hoµn c¶nh tï ®Çy khèc liÖt vãn hiên ngang, phong thái đờng hoàng, ung dung, bất khuất, kiên cờng với niềm tin son sắt vµo sù nghiÖp gi¶i phãng d©n téc. Giäng th¬ khÈu khÝ, tá trÝ, tá lßng, hµo s¸ng, khoa tr¬ng có sức lôi cuốn, xúc động sâu sắc. - Củng cố và nâng cao hiểu biết về thể thơ thất ngôn bát cú đờng luật, thơ nói trí tỏ lòng trong thời kì trung đại, hiện đại. Tác dụng của lối nói khoa chơng trong thể thơ này. 2/ Kĩ năng: Rèn cho h/s những kĩ năng đọc hiểu, kĩ năng cảm thụ thơ ca 3/ Thái độ: - GD cho HS Tinh thần yêu nớc, tinh thần cách mạng, học tập phong thái ung dung cña nhµ c¸ch m¹ng. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK – SGV, b¶ng phô vµ c¸c ph¬ng ¸n tÝch hîp víi c¸c v¨n b¶n kh¸c. + Su tÇm ¶nh ch©n dung vµ mét sè bµi th¬ cña Phan Béi Ch©u. 2. Häc sinh: + Su tÇm vµ t×m hiÓu vÒ Phan Béi Ch©u vµ nh÷ng s¸ng t¸c cña «ng. + §äc vµ t×m hiÓu néi dung v¨n b¶n Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - KiÓm tra sÜ sè vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. - Đọc văn bản Bài toán dân số em hiểu đợc thêm điều gì? C3. Tổ chức các hoạt động dạy học bài mới. I. Hoạt động 1 – Giói thiệu bài. - GV cho HS xem chân dung nhà thơ Phan Bội Châu và giới thiệu để dẫn vào bài. II. Hoạt động 2- Hớng dẫn học sinh đọc – tìm hiểu chung. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV hớng dẫn học sinh đọc văn - Đọc văn bản I. §äc – t×m hiÓu b¶n. chung. víi giäng hµo hïng, to, 1/ §äc : vang, chó ý c¸ch ng¾t nhÞp 4/3 2/ Chó thÝch : riªng c©u 2 nhÞp 3/4. C©u cuèi a - T¸c gi¶: (1867 đọc với gịng cảm khái, thách – 1940) thøc, ung dung nhÑ nhµng. - Lµ mét nhµ nho - GV đọc một lần sau đó gọi 3 yªu níc. em lần lợt đọc văn bản. b. T¸c phÈm: - GV cho một học sinh đọc phần - Đoc chú thích chó thÝch dÊu sao. ? Tóm tắt sơ lợc về cuộc đời và - Tóm tắt sù nghiÖp cña Phan Béi Ch©u? - Tªn lóc nhá: Phan V¨n San - Tªn hiÖu: Sµo Nam - Quª: Nam Hoµ - Nam §µn – NghÖ An. - Thi đỗ giải nguyên năm 33 tuổi. ? C¸c t¸c phÈm cña Phan béi - Lµ mét nhµ nho yªu níc. Châu toát lên đớcc điều gì? - Các tác phẩm của ông đều thể ? Bài thơ ra đời trong hoàn cảnh hiện lòng yêu nớc, thơng dân, khát nµo? vọng độc lập tự do và ý chí chiến đấu bền bỉ, kiên cờng: Hải ngoại . GV cho häc sinh t×m hiÓu mét huyÕt th; Sµo Nam thi tËp 3. Tõ khã sè tõ khã. ? Bài thơ ra đời trong hoàn cảnh nµo? 4 - Hoàn cảnh ra đời của bài thơ: * Bài thơ đợc viết vào đầu n¨m 1914 khi Phan Béi Ch©u bÞ bän Qu©n phiÖt tØnh Qu¶ng §«ng b¾t ? Nêu chủ đề của bài thơ? giam. - Sau khi học sinh trả lời, GV 5 – Chủ đề văn bản. - ThÓ hiÖn khÝ ph¸ch anh hïng, tinh dùng bảng phụ để kết luận. thÇn tù chñ cña ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng tr¶i qua bao sãng giã, mang hoµi b·o Kinh bang tÕ thÕ, s·ng ngêi niÒm tin tëng vµo sù nghiÖp cøu níc, coi thêng mäi thö th¸ch hiÓm.

(80) ? Bài thơ đợc viết theo thể thơ nguy. nào? Nêu một vài đặc điểm nổi 6. Thể thơ. - Thất ngôn bát cú đờng luật. bật của thể thơ đó? ? CÊu tróc cña thÓ th¬ nh thÕ - CÊu tróc gåm 4 phÇn: §Ò – thùc – luËn – kÕt. nµo? III. Hoạt động 3 – Hớng dẫn học sinh đọc – tìm hiểu nội dung văn bản. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt HS Th¶o luËn: Hai c©u th¬ ®Çu HS th¶o luËn: Hai c©u ®Çu: 1- Hai c©u ®Çu: cã sö dông nghÖ thuËt nµo? ý - Ch÷ vÉn lÆp l¹i 2 lÇn : t¹o giäng th¬ - NT: ®iÖp ng÷, giäng th¬ ®anh thÐp nghĩa của mỗi NTđó là gì? khẳng định - Chữ vẫn đợc dùng nh thế - Khẳng định : Tuy bị kẻ thù đẩy vào đùa vui. nào? Tạo đợc giọng thơ nh thế vòng tù tội, nhng mình vẫn là ngời => Hình ảnh ngời nào? Tác giả khẳng định điều hào kiệt, phong lu tài năng lịch sự, chiến sĩ cách mạng kh¸ gi¶. yªu níc: Tù tin, g× ? - C©u 2: ý nãi g×? Giäng th¬ - ý c©u 2: Ta vµo tï v× ch¹y nhiÒu mái ung dung, thanh chân, giọng thơ có chút đùa vui : thản, đờng hoàng. nh thÕ nµo ? M×nh kh«ng ph¶i ®i tï mµ lµ chñ Vît lªn trªn hoµn c¶nh khã kh¨n. động nghỉ ngơi. => H×nh ¶nh ngêi chiÕn sÜ cÊch m¹ng yªu níc: Tù tin, ung dung, thanh thản, đờng hoàng. => Giọng thơ mang tính đùa cợt => Vît lªn trªn hoµn c¶nh khã kh¨n. Hoạt động của thầy - Hai c©u thùc cã sö dông NT nào? Qua đó đã dựng lên hình ¶nh PBC- ngêi chÝ sÜ yªu níc nh thÕ nµo? ( phong th¸i, tinh thÇn) - Hai c©u th¬ lµm næi bËt h×nh ¶nh ngêi chÝ sÜ c¸ch m¹ng yªu nớc trong hoàn cảnh đặc biệt vÉn to¸t lªn mét phong th¸i tù tin, ung dung thanh th¶n cña một con ngời tài năng đờng hoµng. §©y lµ con ngêi hoµn toµn tù do vÒ tinh thÇn lu«n gi÷ t thế chủ động. Kẻ thù thỉ có thể giam hãm đợc thể xác, còn tinh thÇn vÉn thuéc ngêi chiÕn sÜ. GV: gọi HS đọc 2 câu luận. ? Nhận xét về hình thức đối trong 2 c©u luËn. ? T¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p tu tõ g×? ? T¸c dông cña biÖn ph¸p tu tõ. - BiÖn ph¸p nãi qu¸ thêng dïng trong nh÷ng t¸c phÈm anh hïng ca, mang bót ph¸p lãng mạn.Khắc hoạ đợc hình ¶nh con ngêi kh«ng cßn vÎ b×nh thêng mµ mang tÇm vãc vµ khÈu khÝ lín lao, thÇn th¸nh, g©y Ên tîng m¹nh, vµ tạo ra đợc sức truyền cảm m¹nh mÏ. ? C©u th¬ cho thÊy ®iÒu g× ë ngêi anh hïng hµo kiÖt. - C©u th¬ cho thÊy søc m¹nh tinh thÇn cña ngêi anh hïng hµo kiÖt PBC: cho dï t×nh trạng thực tế có bi đát đến mức. H§ cña trß - Th¶o luËn vµ tr¶ lêi. NhËn xÐt vµ bæ sung. - Sö dông nghÖ thuËt §èi => Cuộc đời bôn ba chiến đấu của PBC là cuộc đời đầy sóng gió và bất tr¾c. - Giäng th¬ suy ngÉm , trÇm ng©m, thèng thiÕt. => nçi ®au t©m tr¹ng cña ngêi anh hïng ®Çy khÝ ph¸ch. - §©y lµ tÇm vãc cña mét con ngêi phi thờng- con ngời của trời đất của vò trô cña n¨m ch©u bèn biÓn.. * HS đọc 2 câu luận. Bña tay «m chÆt bå kinh tÕ Mëi miÖng cêi ta cuéc o¸n thï. - §èi hÕt søc chÆt chÏ vÒ niªm – luËt ( Sè c©u, sè ch÷) - T¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p tu tõ nãi qu¸, khoa tr¬ng. - T¸c dông: Kh¾c ho¹ h×nh ¶nh con ngêi cã tÇm vãc vµ khÈu khÝ lín lao, thÇn th¸nh. - C©u th¬ cho thÊy tinh thÇn vît khã, khæ cña ngêi chiÕn sÜ CM. Nội dung cần đạt 2. Hai c©u thùc. - Sö dông nghÖ thuËt §èi - Giäng th¬ suy ngÉm , trÇm ng©m, thèng thiÕt. - §©y lµ tÇm vãc cña mét con ngêi phi thêng- con ngêi của trời đất của vũ trô cña n¨m ch©u bốn biển, đồng thời diÔn t¶ nçi ®au t©m tr¹ng cña ngêi anh hïng ®Çy khÝ ph¸ch. 3. Hai c©u luËn. - §èi chÆt chÏ vÒ niªm – luËt - T¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p tu tõ nãi qu¸, khoa tr¬ng. Kh¾c ho¹ h×nh ¶nh con ngêi cã tÇm vãc vµ khÈu khÝ lín lao, thÇn th¸nh..

(81) nµo th× chÝ khÝ c¸ch m¹ng không bao giờ thay đổi. Hoạt động của thầy H§ cña trß ? Giäng th¬ trong 2 c©u cuèi nh thÕ nµo? Lý do? .- Trở lại giọng thơ khẳng định: từ lặp l¹i vÉn cßn, cßn...; kiÓu c©u hái: ...sî g× ®©u. c¸c ng¾t nhÞp: Cßn/cßn. - Nội dung khẳng định: Thân còn...sự ? Tác giả khẳng định điều gì? nghiÖp cßn ; bÊt kú hiÓm nguy nµo còng kh«ng sî h·i. - ý nghĩa của hai câu kết: Khẳng định ? ý nghÜa hai c©u kÕt. t thÕ hiªn ngang cña cña ngêi anh hùng: luôn sắt đá một niềm tin bất diÖt : Sù nghiÖp c¸ch m¹ng cøu níc lu«n sèng m·i. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng ®iÖu chung cña c¶ bµi? ? Nhận xét của em về hình ảnh - Trao đổi, trả lời nhận xét và bổ sung nhµ c¸ch m¹ng? ( vÒ phong ý kiÕn th¸Ý, khÝ ph¸ch?) - Dựa vào ghi nhớ để trả lời.. Nội dung cần đạt 4. Hai c©u kÕt giäng th¬ kh¼ng định. - Khẳng định t thế hiªn ngang cña cña ngêi anh hïng: lu«n sắt đá một niềm tin bÊt diÖt : Sù nghiÖp c¸ch m¹ng cøu níc lu«n sèng m·i. III/ Tæng kÕt: 1/ NT:- B»ng giäng ®iÖu hµo hïng cã søc l«i cuèn m¹nh mÏ 2/ ND: thÓ hiÖn phong th¸i ung dung, đờng hoàng vµ khÝ ph¸ch kiªn cêng, bÊt khuÊt vît lªn trªn c¶nh tï ngôc khèc liÖt cña nhµ chÝ sÜ yªu níc Phan Béi Ch©u.. IV. Hoạt động 4. Hớng dẫn học sinh luyện tập. - §äc diÔn c¶m bµi th¬. - Tr¶ lêi c©u hái trong SGK. - T×m mét sè bµi th¬ b¶y ch÷ vµ t×m hiÓu vÒ luËt th¬. V. Hoạt động 5. Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - Häc thuéc lßng bµi th¬. - T×m hiÓu thªm vÒ th¬ v¨n Phan Béi Ch©u. - Chuẩn bị trớc bài: Đập đá ở Côn Lôn ........................................*****............................................. Ngµy so¹n: 5/12/09 Ngµy d¹y: 8/12/09. TiÕt 58. Văn bản : đập đá ở côn lôn (Phan Ch©u Trinh) A. mục tiêu cần đạt.. 1/ KiÕn thøc : Gióp häc sinh: - Cảm nhận đợc vẻ đẹp của những chí sĩ yêu nớc đầu thế kỉ XX. Những ngời mang chí lớn cứu nớc, cứu dân dù ở hoàn cảnh nào vẫn giữ đợc phong thái ụng dung, khí phách hiên ngang, bất khuất và niềm tin không dời đổi vào sự nghiệp giải phóng dân tộc. - Hiểu đợc sức truyền cảm nghệ thuật qua giọng thơ hào hùng. 2/ KÜ n¨ng : - RÌn luyÖn kÜ n¨ng c¶m nhËn vµ ph©n tÝch th¬ thÊt ng«n b¸t có . 3/ Thái độ : - GD cho HS Tinh thần cách mạng, tinh thần yêu nớc..

(82) B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK – SGV, b¶ng phô vµ c¸c ph¬ng ¸n tÝch hîp víi c¸c v¨n b¶n kh¸c. + Su tÇm ¶nh ch©n dung nµh th¬ Phan Ch©u Trinh. 2. Häc sinh: + Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK trang 150. + T×m hiÓu thªm vÒ Phan Ch©u Trinh qua lÞch sö. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - KiÓm tra sÜ sè vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. ? Đọc thuộc lòng bài thơ: Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác và nêu chủ đề của bµi th¬.? ? Phan Bội Châu đã thể hiện tinh thần yêu nớc của mình nh thế nào trong bài thơ? I Hoạt động 1 – Giói thiệu bài. GV giới thiệu một số nét về Côn Đảo để dẫn vào bài. II. Hoạt động 2- Hớng dẫn học sinh đọc – tìm hiểu chung. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt I. §äc – t×m hiÓu chung. GV gọi một học sinh đọc chú thích - HS đọc chú 1. Vài nét về tác giả, tác phẩm. * T¸c gi¶. (1872 – 1926) thÝch. vÒ t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm. ? Tóm tắt ngắn gọn về cuộc đời và - Tóm tắt về - Quê: Tỉnh Quảng Nam. - Lµ mét ngêi cã lßng yªu níc tõ nhá. sù nghiÖp c¸ch m¹ng cña Phan t¸c gi¶. - ¤ng lµ ngêi giái biÖn luËn vµ cã tµi v¨n Ch©u Trinh? ch¬ng. * T¸c phÈm: + V¨n chÝnh luËn hïng ? §Æc ®iÓm chung c¸c s¸ng t¸c hån, ®anh thÐp. - Tr¶ lêi. cña Phan Ch©u Trinh? + Th¬ tr÷ t×nh thÉm ®Ém t×nh yªu níc vµ d©n chñ. - GV hớng dẫn học sinh cách đọc 2. §äc v¨n b¶n. văn bản.: Giọng đọc phấn trấn, tự - Nghe. tin, c©u 1,2,3,4 nhÞp 2/2/3 cßn l¹i - §äc v¨n b¶n. nhÞp ¾. 3. Tõ khã - GV gọi 3 em lần lợt đọc văn bản. - GV gäi 2 em t×m hiÓu tõ khã - HS t×m hiÓu tõ khã. theo hình thức hỏi - đáp. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt 4. CÊu tróc v¨n b¶n. a.Xuất xứ và Chủ đề của văn bản - Tìm hiểu và - Bài thơ đợc viết khi Phan Châu Trinh bị đày ở Côn Đảo và lao động khổ sai. ? Bài thơ ra đời trong hoàn cảnh trả lời. - Bµi th¬ bµy tá khÝ ph¸ch hiªn ngang, nµo? - Tìm chủ đề kiên cờng của ngời tù chiến sĩ cộng sản. vµ tr¶ lêi c©u b. ThÓ th¬. ? Nêu chủ đề của văn bản? - Viết theo thể thơ thất ngôn bát cú đờng hái. luËt. c. CÊu tróc ? Bài thơ đợc viết theo thể thơ nào? ? Nêu đặc điểm và cấu trúc của thể - Suy gnhĩ và - gồm 4 phần: Đề; thực; luận; kết. Mçi phÇn hai c©u. tr¶ lêi. th¬? - Phơng thức biểu đạt: Biểu cảm trữ tình. ? V¨n b¶n sö dông ph¬ng thøc biÓu - Suy nghÜ vµ đạt nào? tr¶ lêi. III. Hạot động 3 – Hớng dẫn học sinh đọc – hiểu nội dung văn bản. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt II. §äc – hiÓu néi dung v¨n b¶n. GV gọi một học sinh đọc bốn câu 1. Bèn c©u th¬ ®Çu. - §äc. Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn th¬ ®Çu. Lõng lÉy lµm cho lë nói non ? Nªu ý chÝnh cña bèn c©u th¬ Xách búa đánh tan năm bảy đống - Tr¶ lêi. ®Çu? Ra tay ®Ëp bÓ m¸y tr¨m hßn ? Em có thể hình dung đợc công - Bức tranh ngời đập đá. việc của ngời đập đá ở Côn Đảo là - Trả lời => C«ng viÖc hÕt søc nÆng nhäc, cùc mét c«ng viÖc nh thÕ nµo? khæ. - Quan niÖm lµm trai cña ngêi xa: “ làm trai cho đáng nên trai Xuống đông, đông tĩnh, lên đoài §oµi yªn” ( Ca dao) - HS nghe.

(83) Làm trai đứng ở trong trời đất Ph¶i cã danh g× víi nói s«ng (NguyÔn C«ng Trø) => Quan NiÖm nh©n sinh truyÒn thèng lµ lßng kiªu h·nh, lµ ý chÝ tù khẳng định bản thân của ngời trai. Còn ngời tù đứng giữa đất Côn Lôn giữa một hòn đảo xa, giữa biển trời nói non b¸t ng¸t … kh«ng thÊy m×nh nhá bÐ mµ tù hµo vÒ vÞ thÕ cña m×nh . ? Tõ “Lõng lÉy” nghÜa lµ g×? Nhµ th¬ sö dông tõ nµy ë ®Çu c©u thø hai nhằm mục đích gì? - Tr¶ lêi. NhËn ? T×m nh÷ng tõ ng÷ thÓ hiÖn hµnh xÐt vµ bæ xung. Hoạt động của thầy động và sức mạnh của ngời đập đá?. - "Lừng lẫy” đặt ở đầu câu 2 nhấn mạnh khÝ thÕ hiªn ngang cña ngêi tï c¸ch m¹ng. - Hành động: Xách búa; ra tay. H§ cña trß Nội dung cần đạt - §äc vµ t×m - Søc m¹nh: hiÓu tõ khã. “lµm cho lë nói non” ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ søc m¹nh vµ - Tr¶ lêi. “Đánh tan năm bảy đống” hành động của ngời đập đá? => Hành động quả quyết, mạnh - Tr¶ lêi mÏ, phi thêng. Mét søc m¹nh ghª ? Trong bốn câu thơ đầu, tác giả đã tả gím, thÇn k×. thùc ®iÒu g×? Kh¾c ho¹ ®iÒu g×? - Bèn c©u th¬ ®Çu: - §äc vµ tr¶ +Miªu t¶ thùc c«ng viÖc nÆng nhäc ?/ Hình ảnh ngời tù cách mạng đợc tác lời câu hỏi. +Kh¾c ho¹ tÇm vãc khæng lå cña gi¶ kh¾c ho¹ nh thÕ nµo? ngêi anh hïng víi nh÷ng hµnh động phi thờng. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng ®iÖu trong - suy nghÜ vµ => Ngêi anh hïng víi khÝ ph¸ch bèn c©u th¬ ®Çu? tr¶ lêi. hiªn ngang lÉm liÖt, sõng s÷ng gi÷a - Bèn c©u th¬ ®Çu sö dông ph¬ng thøc đất trời. biểu đạt nào? - Suy nghÜ vµ => Giäng th¬ ngang tµng, ng¹o a. Tù sù + miªu t¶. tr¶ lêi. nghÔ. b. Miªu t¶ 2. Bèn c©u th¬ cuèi. c. Miªu t¶ + biÓu c¶m. - Sö dông ph¬ng thøc biÓu c¶m. - Theo đó, bốn câu thơ cuối sử dụng ph- Đối lập trong câu 5+6: ơng thức biểu đạt nào? - HS lựa chịn Thử thách gian Sức chịu đựng ? Hãy phân tích sự đối lập trong cặp câu câu trả lời nan dÎo dai, bÒn bØ. 5 + 6? (§¸p ¸n c) Th¸ng ngµy Th©n sµnh sái Ma n¾ng D¹ s¾t son => Gian khæ => ý chÝ, nghÞ qua nhiÒu n¨m lùc vµ tÊm lßng - Trao đổi, tháng son s¾t. ? Câu 7 + 8 có sự đối lập nh thế nào ? thảo luận và - Đối lập trong câu 7+8: Hãy phân tích tác dụng của sự đối lập trả lời. Nhận Giữa một nhân vật thần thoại (Nữ đó? xÐt vµ bæ oa) vµ mét bªn lµ mét con ngêi xung. thùc t¹i (ngêi tï CM) => c¶ hai đều là những con ngời vĩ đại. ? Bốn câu thơ cuối cho ta thấy vẻ đẹp => Vẻ đẹp tinnh thần, giữ vững nµo cña ngêi tï c¸ch m¹ng? - trao đổi và niềm tin và ý chí chiến đấu sắt son. tr¶ lêi c©u hái IV. Hoạt động 4 – Hớng dẫn học sinh củng cố, luyện tập. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng ®iÖu toµn - Dùa vµo ghi III. Cñng cè – luyÖn tËp bµi th¬? nhí tr¶ lêi 1. Ghi nhí. ( Häc sinh ghi theo b¶ng phô vµ - Gv sử dụng bảng phụ để khái quát nội dung chÝnh cho häc sinh. - §äc diÔn häc trong SGK) II. LuyÖn tËp. - GV cho học sinh đọc diễn cảm bài thơ cảm bài thơ. vµ lµm bµi tËp trong SGK. - Gv cho häc sinh lµm bµi tËp 2 trong - Lµm bµi tËp SGK. vµ tr¶ lêi V. Hoạt động 5 – Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - Häc thuéc lßng bµi th¬..

(84) - T×m hiÎu thªm vÒ Phan ch©u Trinh qua lÞch sö. - ChuÈn bÞ tríc bµi: Muèn lµm th»ng cuéi.. Ngµy so¹n: 5/12/09 Ngµy d¹y: 8/12/09. TiÕt 59. «n luyÖn vÒ dÊu c©u A. mục tiêu cần đạt.. 1/ KiÕn thøc : Gióp häc sinh: - Nắm đợc các kiến thức về dấu câu một cách coá hệ thống. 2/ KÜ n¨ng : - RÌn luyÖn kü n¨ng sö dông dÊu c©u trong qu¸ tr×nh viÕt v¨n b¶n. 3/ Giáo dục : - Có ý thức sử dụng đúng các dấu câu đã học. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK, SGV, B¶ng phô. + Híng dÉn häc sinh chuÈn bÞ bµi. 2. Häc sinh: + ChuÈn bÞ bµi theo yªu cÇu cña GV. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài. - Chúng ta đã đợc học về các loại dấu câu trong chơng rình lớp 7 + 8. Trong giờ học này chúng ta sẽ ôn tập lại một số những dấu câu đã học đó. II. Hoạt động 2 – Hớng dẫn học sinh tổng kết về dấu câu. - Trên cơ sở HS đã chuẩn bị ở nhà, GV cho học sinh thảo luận và sửa lại bài sau đó trình bày trớc lớp bằng cách dùng các típ chữ có câu trả lời đúng cho hcọ sinh gắn trên bảng phô. A : DÊu B : C«ng dông 1.Dấu chấm - Đợc đặt ở cuối câu trần thuật, miêu tả , kể chuyện hoặc câu cầu khiến để Líp 6 đánh dấu ( báo hiệu ) sự kết thúc của câu. 2. Dấu - Đợc đặt ở cuối câu nghi vấn, hoặc trong ngoặc đơn, vào sau 1 ý hoặc từ chÊm ngữ nhất định, để biểu thị thái độ nghi ngờ hoặc châm biếng đối với ý đó hái hoặc nội dung của từ đó. Líp 6 3. Dấu - Đợc đặt ở cuối câu cầu khiến, cảm thán hoặc trong ngoặc đơn vào sau 1 ý chÊm hoặc 1 từ ngữ nhất định, để biểu thị thái độ nghi ngờ hoặc châm biếng đối than với ý đó hoặc nội dung từ đó. 4. Dấu phẩy - Đợc sử dụng để đánh dấu ranh giới giữa các biện pháp của câu. Cụ thể là : Líp 6 Gi÷a c¸c thµnh phÇn phô cña víi chñ ng÷ vÞ ng÷, gi÷a c¸c tõ ng÷ cã cïng chøc vô trong c©u ; Gi÷a 1 tõ ng÷ víi bp chó thÝch cña nã ; Gi÷a c¸c vÕ cña 1 c©u ghÐp. 5. Dấu - Đợc sử dụng để tỏ ý còn nhiều svht cha đợc liệt kê hết, thể hiện ở chỗ lời chÊm löng nãi cßn bá dë hay ngËp ngõng ng¾t qu·ng ; Lµm gi·n nhÞp ®iÖu c©u v¨n, Líp 7 chuÈn bÞ cho sù xuÊt hiÖn cña 1 tõ ng÷ biÓu thÞ néi dung bÊt ngê hoÆc hµi híc , ch©m biÕng. 6. Dấu - Đợc dùng để đánh dấu ranh giới giữa các vế của 1 câu ghép có cấu tạo chÊm phức tạp hoặc đánh dấu ranh giới giữa các biện pháp trong phép liệt kê phức phÈy(Líp 7) t¹p. A : DÊu B : C«ng dông 7. Dấu gạch - Đợc ở giữa câu để đánh dấu B P chú thích, Giải thích trong câu, đặt ở đầu ngang dòng để đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật. Hoặc để liệt kê, nối các từ Líp 7 n»m trong 1 liªn danh. 8.Dấu ngoặc - Đợc sử dụng để đánh dấu phần có chức năng chú thích ( giải thích, thuyết.

(85) đơn Líp 8. minh, bæ sung thªm ) cho 1 tõ ng÷, 1 vÕ c©u trong c©u hoÆc cho 1 c©u, chuçi c©u trong ®o¹n v¨n.. 9. Dấu hai - Đợc sử dụng để đáng dấu ( báo trớc ) thần giải thích thuyết minh cho 1 chÊm phần trớc đó, hoặc sử dụng để đánh dấu ( báo trớc ) lời dẫn trực tiếp ( dùng Líp 8 với dấu ngoặc kép ) hoặc lời đối thoại ( dïng víi dÊu g¹ch ngang ). 10. DÊu - Đợc sử dụng để đánh dấu từ ngữ, câu, đoạn dẫn trực tiếp ; đánh dấu từ ngữ ngoặc kép đợc hiểu theo nghĩa đặc biệt hoặc có hàm ý mỉa mai, đánh dấu tên tác phẩm Líp 8 ; Tê b¸o ; TËp san...§îc dÉn trong c©u. - Sau khi cho học sinh đối chiếu đáp án GV kết luận và yêu cầu học sinh ghi chép. III. Hoạt động 3 – Hớng dẫn học sinh chữa các lối thờng gặp về dấu câu. Hoạt động của thầy Gi¸o viªn ®a vÝ dô 1 lªn b¶ng phô. Gọi Học sinh đọc. ? vÝ dô trªn thiÕu dÊu ë chç nµo ? ? Nên dùng dấu gì để kết thúc câu ở chỗ đó ? Cần chú ý điều gì nữa ? ? Vậy trong ví dụ này ngời viết đã mắc lçi g× ? - Gi¸o viªn ghi néi dung 1 lªn b¶ng. - Gi¸o viªn ®a vÝ dô 2 lªn b¶ng phô. Yªu cầu Học sinh đọc thầm . ? Dùng dấu chấm sau từ "này " là đúng hay sai ? V× sao ? ? ë chç nµy nªn sö dông dÊu g× ? ? Lçi cña c©u nµy lµ g× ? ( Gi¸o viªn söa trªn b¶ng ). Gi¸o viªn ghi néi dung 2 lªn b¶ng . - Yêu cầu Học sinh đọc ví dụ 3 trên b¶ng phô. ? C©u nµy thiÕu dÊu g× ? ViÕt l¹i cho đúng ? Viết nh vậy nhằm mục đích gì? ? ở câu văn này ngời viết đã mắc lỗi gì? ( Gi¸o viªn söa ch÷a trªn b¶ng). Gi¸o viªn ghi néi dung 3 lªn b¶ng .. Hoạt động của thầy Yêu cầu Học sinh đọc ví dụ 4 / 151 trên b¶ng phô. ? §Æt dÊu chÊm hái ë cuèi c©u thø nhÊt vµ dÊu chÊm ë cuèi c©u thø 2 trong đoạn văn này đã đúng cha ? Vì sao ? vậy các vị trí đó nên sử dụng dấu gì ? ? Theo em lçi cña ngêi viÕt lµ g× ? - Gi¸o viªn ch÷a lçi trªn b¶ng - Gi¸o viªn ghi néi dung 4 lªn b¶ng. Häc sinh ghi bµi . - Giáo viên gọi Học sinh đọc ghi nhớ.. H§ cña trß Nội dung cần đạt Học sinh quan 1. Thiếu dấu ngắt câu khi đã hết câu s¸t vÝ dô 1. - Thiếu dấu sau từ " xúc động". Học sinh đọc. - Dùng dấu chấm. Tr¶ lêi. - ViÕt hoa ch÷ T. - Thiếu dấu ngắt câu khi câu đã kết thóc. Học sinh đọc thÇm vÝ dô 2/151. ( trªn b¶ng phô) - HS tr¶ lêi vµ bæ xung. - Häc sinh ghi vµo vë. - Học sinh đọc vÝ dô 3/151 trªn b¶ng phô. - Tr¶ lêi. - Häc sinh chÐp vµo vë. 2. Dïng dÊu ng¾t c©u khi cha kÕt thóc - Sai - V× c©u cha kÕt thóc. - DÊu phÈy. - Dïng dÊu ng¾t c©u khi c©u cha kÕt thóc. 3. Thiếu dấu thích hợp để tách c¸c bé phËn cña c©u khi cÇn thiÕt - ThiÕu dÊu phÈy . - " Cam, quýt , bởi , xoài là đặc s¶n cña vïng nµy ". - Phân định danh giới giữa các danh tõ cïng gi÷ chøc vô chñ ng÷ trong c©u. - Lỗi thiếu dấu thích hợp để tách bé phËn cña c©u khi cÇn thiÕt.. H§ cña trß - Häc sinh đọc.. Nội dung cần đạt 4. LÉn lén c«ng dông cña c¸c dÊu c©u - Dïng dÊu chÊm hái ë cuèi c©u thø nhÊt lµ sai. - Tr¶ lêi c¸c V× : §©y kh«ng ph¶i lµ c©u nghi c©u hái, nhËn vÊn. §©y lµ c©u trÇn thuËt nªn sö xÐt vµ bæ dông dÊu chÊm . - Dïng dÊu chÊm ë cuèi c©u thø 2 xung ý kiÕn. lµ sai. V× : ®©y lµ c©u nghi vÊn nªn sö Học sinh đọc. dụng dấu chấm hỏi. - LÉn lén c«ng dông cña c¸c dÊu c©u. IV , Hoạt động 4 – Hỡng dẫn học sinh luyện tập.. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV ®a bµi tËp 1/152 lªn b¶ng phô. - Häc sinh 1. Bµi tËp 1 (Tr 152) Gọi Học sinh đọc. đọc. - §¸p ¸n cho bµi tËp 1.

(86) - LÇn lît gäi Häc sinh thùc hiÖn tõng c©u. - Gi¸o viªn viÕt vµo b¶ng phô. - Yªu cÇu Häc sinh nhËn xÐt . Giáo viên đánh giá và đa ra đáp án chÝnh x¸c.. - Häc sinh quan s¸t trªn b¶ng phô. - Häc sinh lÇn lît tr¶ lêi miÖng tõng c©u. - Häc sinh nhËn xÐt.. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.. (,) (.) (.) (,) (:) (-) (!) (!). 9. ( ! ) 10. ( ! ) 11. ( , ) 12. ( , ) 13. ( . ) 14. ( , ) 15. ( . ) 16. (, ). 17. (, ) 18 (, ) 19. (. ) 20. ( , ) 21. (: ) 22. (- ) 23. (? ) 24.( ? ). 25.( ? ) 26 (! ). 2. Bµi tËp 2 ( Tr 152). - Häc sinh H. Gi¸o viªn ®a bµi tËp 2 lªn b¶ng tr×nh bÇy bµi phô. lµm cña a. ... Mêi vÒ .... MÑ dÆn.....chiÒu nay. H. Ph¸t hiÖn söa lçi vÒ dÊu c©u ? m×nh. b......s¶n xuÊt cã tôc ng÷ " L¸ lµnh ... l¸ Yc Häc sinh viÕt ®o¹n v¨n - C¸c em r¸ch. kh¸c nghe vµ c...N¨m th¸ng, nhng.... nhËn xÐt. V. Hoạt động 5 – Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - Ôn tập các kiến thức đã học. - ChuÈn bÞ giê sau kiÓm tra mét tiÕt. ........................................*****............................................. Ngµy so¹n: 6/12/09 Ngµy d¹y: 11/12/09. TiÕt 60. KiÓm tra tiÕng ViÖt Thêi gian lµm bµi: 1 tiÕt. A. mục tiêu cần đạt.. 1/ KiÕn thøc : Gióp häc sinh: - Kiểm tra đánh giá kiến của học sinh về một số vấn đề tiếng Việt. 2/ Kĩ năng : - Rèn luyện kỹ năng nhận biết và thực hành tiếng Việt trong chơng trình đã häc. 3/ Thái độ : - Có ý thức làmg bài một cách nghiêm túc. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Giáo viên: + Hớng dẫn học sinh ôn tập để chuẩn bị kiểm tra. + Ra đề và duyệt đề với chuyên môn. 2. Học sinh: + Ôn tập bài trớc khi kiểm tra để đạt hiệu quả cao nhất, + Chuẩn bị dụng cụ học tập để làm bài kiểm tra. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê kiÓm tra. C2. §Ò bµi kiÓm tra. I. PhÇn tr¾c nghiÖm (2 ®iÓm). §äc ®o¹n v¨n sau vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái b»ng c¸ch khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®Çu c©u trả lời đúng nhất. "Chao «i ! §èi víi nh÷ng ngêi ë quanh ta, nÕu ta kh«ng cè t×m mµ hiÓu hä th× ta chØ thấy họ, gàn dở , ngu ngốc, bần tiện , xấu xa, bỉ ổi... toàn những cớ để ta tàn nhẫn; không bao giờ ta thấy họ là những ngời đáng thơng; không bao giờ ta thơng .... Vợ tôi không ác, nhng thị khổ quá rồi. Một ngời đau chân có bao giờ quên đợc cái chân đau của mình để nghĩ đến cái gì khác đâu. Khi ngời ta khổ quá thì ngời ta chẳng nghĩ đến ai đợc nữa. Cái bản tÝnh tèt cña ngêi ta bÞ nh÷ng nçi lo l¾ng, buån ®au, Ých kû che mÊt. T«i biÕt vËy nªn t«i chØ buån chø kh«ng nì dËn .".

(87) ( TrÝch : L·o H¹c - T¸c gi¶ : Nam Cao ). C©u 1 : DÊu ba chÊm ( chÊm löng ) trong c©u "§èi víi nh÷ng ngêi ë quanh ta, nÕu ta kh«ng cè mµ t×m hiÓu hä, th× ta chØ thÊy hä gµn dë, ngu ngèc, bÇn tiÖn, xÊu xa, bØ æi..." cã c«ng dông g× ? A. Tỏ ý các sự vật hiện tợng cha đợc liệt kê hết. B. §¸nh dÊu ranh giíi gi÷a c¸c vÕ c©u. C. §¸nh dÊu bé phËn chó thÝch, gi¶i thÝch. D. §¸nh dÊu lêi dÉn trùc tiÕp. C©u 2 : C©u v¨n "§èi víi nh÷ng ngêi (....) kh«ng bao giê ta th¬ng...."sö dông phÐp tu tõ nµo ? A. Èn dô. B. So s¸nh. C. LiÖt kª. D. Nh©n ho¸. C©u 3 : Nh÷ng tõ “ gµn dë , ngu ngèc, bÇn tiÖn , xÊu xa, bØ æi …” Thuéc tr êng tõ vùng nµo? A. TrÝ tuÖ cña con ngêi. C. T×nh c¶m cña con ngêi. B. TÝnh c¸ch cña con ngêi. D. N¨ng lùc cña con ngêi. C©u 4 : C¸c tõ " lo l¾ng, buån ®au, Ých kû " trong ®o¹n v¨n trªn lµ nh÷ng tõ chØ ? A. H×nh d¸ng cña con ngêi. C. T©m tr¹ng cña con ngêi. B. TÝnh c¸ch cña con ngêi. D. §Æc ®iÓm cña con ngêi. C©u 5 : Tõ " ¤i " trong c©u : "Chao «i " Thuéc lo¹i tõ nµo ? A. Tõ tîng h×nh. C. Th¸n tõ . B. Tõ tîng thanh. D. T×nh th¸i tõ. C©u 6 : C©u ghÐp " t«i biÕt vËy nªn t«i chØ buån chø kh«ng nì giËn " chØ quan hÖ g× ? A. Quan hÖ t¨ng tiÕn C. Quan hÖ bæ sung. B. Quan hÖ lùa chän. D. Quan hÖ nguyªn nh©n. C©u 7 : C©u v¨n : “Vî t«i kh«ng ¸c, nhng thÞ khæ qu¸ råi” lµ c©u g× ? A. Câu đơn. B. Câu đặc biệt. C. C©u ghÐp. D. C©u rót gän. C©u 8 : Gi÷a hai vÕ cña c©u ghÐp sau ®©y nèi víi nhau b»ng c¸ch nµo ? " T«i biÕt vËy, nªn t«i chØ buån nhng kh«ng nì giËn ". A. B»ng 1 quan hÖ tõ. C. B»ng 1 cÆp phã tõ. B. B»ng 1 cÆp quan hÖ tõ D. Kh«ng sö dông tõ nèi. PhÇn II : Tù luËn. (8 ®iÓm ). C©u 1 : (4 ®iÓm ) Đặt 2 câu ghép và chỉ ra mối quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu đó. C©u 2 : ( 4 ®iÓm ). Viết đoạn văn 5 đến 7 câu theo cách diễn dịch giới thiệu về ( nhà văn ) Tác giả : Phan Bội Châu, trong đó em sử dụng dấu ngoặc đơn, dấu ngoặc kép, xác định trên đoạn văn. C3. Làm bài, thu bài, đánh giá rút kinh nghiệm sau giờ kiểm tra. - GV thu bài và đánh giá giờ kiểm tra. * §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm : Phần I : Trắc nghiệm ( 2 điểm ). Mỗi ý đúng = ( 0,25 điểm ). C©u sè §¸p ¸n C©u sè §¸p ¸n 1 A 5 C 2 C 6 C 3 B 7 D 4 C 8 C PhÇn II:Tù luËn : ( 6 ®iÓm ). Câu 1 : ( 4 điểm ) - Đặt đợc 2 câu ghép : ( Mỗi câu đúng cho 1 điểm ). - Xác định mối quan hệ ý nghĩa : ( Mỗi ý đúng cho 1 điểm ). C©u 2 : ( 4 ®iÓm ) + §ñ sè lîng c©u v¨n : 0.5 ®iÓm . + §óng ph¬ng ph¸p diÔn dÞch : 0,5 ®iÓm . + Sử dụng đúng 2 loại dấu : 0.5 ®iÓm . + Xác định đợc các loại dấu đã dùng : 0.5 điểm . + Đúng ND, đúng kiến thức văn học sử : 2 điểm . Líp. Sè. Sè. 0. 1. 2. 3. 4. KÕt qu¶: 5 6. 7. 8. 9. 10. Ghi chó.

(88) HS. bµi. 8C 8D ----------------------------***-------------------------------------Ngµy so¹n: 12/12/09 Ngµy d¹y: 13/12/09. TiÕt 61. thuyÕt minh vÒ mét thÓ lo¹i v¨n häc. A. mục tiêu cần đạt.. 1/ KiÕn thøc: Gióp häc sinh: - Cñng cè kiÕn thøc vÒ kiÓu bµi v¨n thuyÕt minh. 2/ KÜ n¨ng: - RÌn luyÖn c¸c thao t¸c x©y dùng v¨n b¶n. 3/ Thái độ : - Có ý thức xây dựng một bài văn thuyết minh vế một thể loại văn học B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK, SGV vµ b¶ng phô. + Mét sè bµi v¨n thuyÕt minh vÒ t¸c phÈm v¨n häc cña häc sinh n¨m häc tríc. 2. Học sinh: + chuẩn bị bài trớc khi đến lớp C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài. - Trong cuộc sống chúng ta đôi khi cần có sự hiểu biết nhất định về một tác phẩm văn học. Vậy làm thế nào để có thể hiểu đợc? Trong tiết học ngày hôm nay chúng ta cùng t×m hiÓu. II. Hoạt động 2 – Hớng dẫn học sinh quan sát và mô tả… Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - Học sinh kể. 1. Từ quan sát đến mô tả, thuyết minh một đắc điểm một thể loại Giáo viên chép đề lên bảng. v¨n häc ? KÓ tªn nh÷ng bµi th¬ viÕt theo thÓ th¬ thÊt ng«n b¸t có? - Học sinh đọc Đề bài: thuyết minh đặc điểm thể - Gọi Học sinh đọc 2 bài thơ vừa học 2 bài thơ trên thơ thất ngôn bát cú. 1. Quan s¸t (Gi¸o viªn treo b¶ng phô). b¶ng phô. - 8 dßng.( C©u) ? Xác định số câu, số tiếng trong 4 bài - Sè tiÕng( sè ch÷ ) trong 1 dßng : 7 thơ vừa đọc? *4 nhãm Häc - Yªu cÇu cÇn thùc hiÖn cña tõng - Gi¸o viªn chia líp thµnh 4 nhãm. - Cho c¸c nhãm th¶o luËn c©u hái theo sinh lµm 2 nhãm bµi tËp . Nhóm 1 : Xác định bằng trắc cho yªu cÇu trong SGK. bµi: "Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng Nhãm 1.3 : bµi" Vµo ..t¸c". Nhãm 2.4 : Bµi"§Ëp.. l«n". - C¸c nhãm c¶m t¸c" Nhóm 2 : Xác định bằng trắc cho - Sau khi c¸c nhãm tr×nh bÇy vµ nhËn th¶o luËn. xÐt kÕt qu¶ lªn b¶ng phô. Gi¸o viªn - Tr×nh bµy bµi : nhận xét đánh giá và đa đáp án lên máy kết quả của "Đập đá ở Côn lôn " . chiÕu . nhóm và bổ Nhóm 3 : Xác định đối, niêm giữa c¸c dßng. Yªu cÇu Häc sinh nªu nh÷ng hiÓu biÕt xung. - Quan sát đáp Nhóm 4 : Xác định vần , cách ngắt cña em vÒ thÓ th¬ TNBC ? ¸n, ghi chÐp. nhÞp. Hoạt động của thầy. H§ cña trß. ? Lập dàn bài cho đề bài - Học sinh lập dµn ý vµ tr×nh trªn ? Gäi häc sinh lµm phÇn më bµy tríc líp, c¸c em kh¸c bµi ? nghe, nhËn xÐt ? Yªu cÇu cña phÇn th©n vµ bæ xung.. Nội dung cần đạt 2. LËp dµn bµi. a. Më bµi : - Th¬ TNBC lµ 1 thÓ th¬ th«ng dông trong c¸c thể thơ Đờng luật, đợc các nhà thơ VN rất yêu chuéng. b. Th©n bµi : - Nêu các đặc điểm :.

(89) bµi ?. + Sè c©u, ch÷. + Quy luËt b»ng tr¾c. + Gieo vÇn . + Ng¾t nhÞp. - NhËn xÐt : u, nhîc ®iÓm . + u : Vẻ đẹp hài hoà, cân đối, cổ điển + Nhîc ®iÓm : Gß bã, rµng buéc. c. KÕt bµi :. ? NhËn xÐt u nhîc ®iÓm cña thÓ th¬.. ? Néi dung cña phÇn kÕt bµi ? ? Nh¾c l¹i bíc lµm lËp dµn ý cho đề văn " thuyết minh " vÒ 1 thÓ lo¹i v¨n häc " ? Häc sinh ghi * Ghhi nhí. - Hãy đọc mục ghi nhớ nhớ. ( Tù häc trong SGK) trong SGK. III. Hoạt động 3 – Hớng dẫn học sinh luyện tập. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - HS đọc bài Bớc 1 : Định nghĩa truyện ngắn là gì? tËp 1. Gọi Học sinh đọc bài tập 1, Bíc 2 : Giíi thiÖu c¸c yÕu tè cña truyÖn ng¾n. 1. Tù sù : - ThuyÕt minh vÒ truyÖn a - Là yếu tố chính , quyết định cho sự tồn ng¾n, tríc hÕt ta ph¶i lµm g×? t¹icña chuyÖn ng¾n. - Giíi thiÖu nh÷ng yÕu tè Tr¶ lêi c©u hái b - Gåm : vµ lËp mét dµn nµo cña truyÖn ng¾n? - Sù viÖc chÝnhvµ NV phô. ý. 2. Miêu tả , biểu cảm ,đánh giá . - Lµ yÕu tè bæ trî, gióp cho chuyÖn ng¾n sinh động, hấp dẫn . - Thêng ®an xen vµo c¸c yÕu tè tù sù. 3. Bè côc, lêi v¨n, chi tiÕt. IV. Hoạt động 4 – Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - N¾m ch¾c phÇn ghi nhí. - T×m hiÓu c¸cn bµi thuyÕt minh vÒ thÓ lo¹i v¨n häc. - ChuÈn bÞ bµi: TËp lµm th¬ b¶y ch÷. ........................................*****............................................. Ngµy so¹n: 14/12/09 Ngµy d¹y: 18/12/09. TiÕt 62. Hớng dẫn đọc thêm: V¨n b¶n : muèn lµm th»ng cuéi. T¶n §µ A. mục tiêu cần đạt.. 1/ KiÕn thøc: Gióp häc sinh: - Hiiêủ đợc tâm sự của nhà thơ lãng mạn Tán Đà: buồn chán trớc thực tại đen tối và tÇm thêng muèn tho¸t li thùc t¹i Êy b»ng méng tëng rÊt “ng«ng”. - C¶m nhËn c¸i míi mÎ trong h×nh thøc mét bµi th¬ thÊt ng«n b¸t có cña T¶n §µ: Lêi lÏ gi¶n dÞ, trong s¸ng, rÊt gÇn víi lêi nãi th«ng thêng, kh«ng c¸ch ®iÖu xa vêi; ý tø hµm xúc, khoáng đạt, cảm xúc bộc lộ tự nhiên, thoải mái, giọng thơ thanh thoát, nhẹ nhàng, pha chót hãm hØnh, duyªn d¸ng. 2/ KÜ n¨ng: - RÌn luyÖn kÜ n¨ng c¶m nhËn vµ ph©n tÝch th¬ thÊt ng«n b¸t có . 3/ Thái độ: - GD cho HS tình yêu thiên nhiên, có những haòi t]ởng trong sáng. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK – SGV, b¶ng phô vµ c¸c ph¬ng ¸n tÝch hîp víi c¸c v¨n b¶n kh¸c. + Su tÇm mét sè tµi liÖu vÒ T¶n §µ vµ th¬ v¨n cña «ng. 2. Học sinh: + Trả lời các câu hỏi trong phần đọc hiểu văn bản C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. KiÓm tra sÜ sè vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. (KiÓm tra 15 phót) Câu 1: Đọc chép thuộc lòng bốn câu thơ đầu bài thơ Đập đá ở Côn Lôn?.

(90) Câu 2. Bốn câu thơ đầu đã khắc hoạ hình ảnh ngời tù cách mạng nh thế nào? hãy tìm các chi tiết để chứng minh điều đó? I. Hoạt động 1 – Giói thiệu bài. GV giới thiệu một số nét về Tản Đà để dẫn vào bài. II. Hoạt động 2- Hớng dẫn học sinh đọc – tìm hiểu chung. Néi dung cÇn Hoạt động của thầy H§ cña trß đạt - GV hớng dẫn học sinh đọc và gọi Học sinh đọc . I. §äc – T×m hiÓu các em đọc văn bản. chung. ? Tr×nh bÇy hiÓu biÕt cña em vÒ Häc sinh tr×nh bÇy . 1. §äc. T¶n §µ ? ? XuÊt xø cña bµi th¬ ! Bµi th¬ n»m trong quyÓn " Khèi t×nh con 2. Chó thÝch a. T¸c gi¶ : ? §äc c¸c chó thÝch 2, 3, 4, 5,. I ". XuÊt b¶n 1917. T¶n §µ - "Muèn lµm th»ng Cuéi" lµ 1 bµi tập đề cao nhu cầu sống của cá Học sinh tìm hiểu các từg khó theo yêu b. T¸c phÈm nhân đối với xã hội, đựơc gọi là thơ cầu của GV. 3. Tõ khã l·ng m¹n. Th¬ ch÷ t×nh l·n m¹n lµ tiÕng nãi trùc tiÕp cña t¸c gi¶. ? Víi nh©n vËt tr÷ t×nh l·ng m¹n - Nh©n vËt ch÷ t×nh lµ ; Em lµ c¸ch xng 4. CÊu tróc. trong trong bµi th¬ nµy lµ ai ? Cã h« mµ t¸c gi¶ nh©n danh m×nh. quan hệ nh thế nào ? đối với tác giả ? ? Nh©n vËt tr÷ t×nh ë ®©y cã t©m sù - Ch¸n cuéch sèng trÇn thÕ, muèn cuéc sèng cung tr¨ng. g× ? ? T©m sù Êy thuéc vÒ c¸ nh©n hay - C¸ nh©n. Cña t¸c gi¶ nh©n danh em. cộng đồng ? III. Hoạt động 3 – Hớng dẫn học sinh đọc – tìm hiểu văn bản. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - §äc vµ tr¶ II. §äc – hiÓu néi dung v¨n GV cho hs đọc hai câu thơ đầu. lêi c©u hái. b¶n. ? C©u th¬ ®Çu sö dông kiÎu c©u g×? 1. hai c©u th¬ ®Çu. - C©u c¶m th¸n (¬i), thèt lªn nh ? Ta thÊy t©m tr¹ng cña T¶n §µ nh thÕ nµo mét lêi than thë,nhµ th¬ muèn qua lêi th¬ Êy? gi¶i bµy t©m tr¹ng. ? Theo em đó là nỗi buồn nh thế nào? - Nỗi buồn chán ấy không thoáng qua mà - Trao đổi và => Đó là nỗi buồn trong đêm trào dâng ở mức độ cao: Buồn lắm, chán trả lời. Nhận thu, nỗi chán chờng đối với xét và bổ cuộc đời. nöa råi . ? T¹i sao T¶n §µ l¹i than thë víi ChÞ xung. H»ng? - Trong nỗi buồn có cảm giác cô đơn vì nơi trần thế không có ai để bày tỏ,san sẻ, cho nhÑ bít, nhµ th¬ ph¶i t×m sù c¶m th«ng n¬i vò trô: híng lªn trêi cao than thë - Nghe GV víi chÞ H»ng. - ë d©y cã nçi buån “truúÒn thèng cña thi b×nh ca”, buồn vì đêm thu. Mùa thu đất trời hay - ë ®©y cßn cã c¶m gi¸c ch¸n v× sïi sôt khiÕn cho thi nh©n xa hay mñi lßng trÇn thÕ. vµ nçi niÒm u t thêng trçi dËy. - Râ rµng T¶n §µ cã mét nçi ? T¹i sao T¶n §µ cã nçi buån ch¸n? bÊt hoµ s©u s¾c víi x· héi . ? TĐ có một nỗi niềm gì đối với xã hội ? - Tr¶ lêi, bæ 2. Bèn c©u tiÕp theo - GV nãi vÒ c¸i ng«ng cña T§ - Trong mét bµi th¬ ( HÇu trêi) T§ coi xung. m×nh vèn lµ tiªn trªn trêi, v× téi ng«ng cho Trong bµi th¬ còng thÓ hiÖn nên bì trời đày xuống hạ giới. Tất nhiên c¸i ng«ng cña T¶n §µ: ng«ng ë ®©y kh«ng ph¶i lµ thãi ng«ng nghªnh tá vÎ ta ®©y thiÕu khiªm tèn, - Nghe GV - T¶n §µ muèn lµm th»ng cuéi: Cung quế đã ai....xin chị ng«ng trong v¨n ch¬ng lµ d¸m lµm nh÷ng b×nh nh¾c lªn ch¬i. ®iÒu kh¸c l¹ s¸ng t¹o kh«ng lÆp l¹i ngêi - Gäi chÞ xng em víi H»ng kh¸c, cã c¸ tÝnh kh¸c thêng, m¹nh mÏ, Nga. kh«ng chôi Ðp m×nh vµo sù tï tóng cña chÕ - Muèn lµm bÇu b¹n tri ©m tri độ cũ. kû cïng víi chÞ H»ng, cïng giã - HS th¶o luËn: C¸i ng«ng cña T¶n §µ.

(91) cïng m©y - C¸i ng«ng cña T§ xÐt cho cùng là xuất phát từ một thái độ bÊt hoµ víi XH: thµ lµm th»ng cuéi ngåi gèc c©y ®a trªn cung tr¨ng cßn h¬n lµ th»ng ngêi n¬i trÇn thÕ. - Tr¶ lêi. - ý nghÜ nµy T§ thÓ hiÖn nhiÒu - Trao đổi và lần trong sáng tác ( dẫn chứng) tr¶ lêi. - C¶m høng bao trïm trong bµi th¬ lµ c¶m høng l·ng m¹n.. biểu hiện trong bốn câu thơ tiếp theo nh - Trao đổi và thÕ nµo? tr¶ lêi c©u hái. ( truyÖn cæ tÝch: th»ng cuéi cã c©y ®a thÇn, vợ không nghe lời dặn đã đái vào gốc đa, ®a bay lªn trêi, cuéi lÊy cuèc nÝu l¹, kh«ng đợc, cây đa kéo cả cuội lên cung trăng) - HS nghe. ? Thực chất cái ngông đó là gì? - C¶m høng bao trïm bµi th¬ lµ g×? Hoạt động của thầy. Nội dung cần đạt 3- Hai c©u cuèi: - Hình ảnh thú vị nhất trong bài thơ là - Tìm kiếm và - Hình ảnh bất ngờ thú vị: Vào đêm trung thu hµng n¨m, T§ cïng víi tar lêi. h×nh ¶nh nµo? chÞ H»ng: “tùa nhau tr«ng xuèng thÕ gian cêi”. - ý nghÜa cña c¸i cêi. -ý nghÜa cña c¸i cêi: - Thảo luận và +cái cời thoả mãn ớc mơ đợc sống tr¶ lêi c©u hái. trong mét v¬ng quèc cña sù vÜnh NhËn xÐt vµ h»ng , trong s¸ng, cao xa. + C¸i cêi ®Çy mØa mai, khinh bØ bæ xung. câi trÇn thÊp bÐ, ®Çy bôÞ bÆm , đáng buồn đáng chán. - Đây là đỉnh cao của cảm xúc l·ng m¹n vµ chÊt ng«ng cña th¬ T§. 4- NghÖ thuËt míi mÎ: - §Æc ®iÓm th¬ T§ - C¶m xóc l·ng m¹n: th¬ T§ ? Cảm xúc trong thơ TĐ ( hiện thực hay - Trao đổi, luôn xuất phat từ những nỗi bất hoà th¶o luËn theo víi x· héi, mong íc tho¸t ly khái l·ng m¹n ? C¸i míi trong h×nh thøc nghÖ thuËt nhãm vµ tr¶ trÇn thÕ bußn ch¸n, trùc tiÕp béc lé nh÷ng kh¸t väng riªng t ( c¸i t«i c¸ lêi c©u hái. cña th¬ T§ lµ g×? thÓ ) ? Søc tëng tîng kú diÖu cña hån th¬ - Lµm th¬ thÊt ng«n theo lèi cæ -Tr×nh bµy ý l·ng m¹n. C¸c mµ lêi lÏ gi¶n dÞ trong s¸ng tõ ng÷ VD: câu 3-4: đã ai ngồi đó chửa?/xin kiến. khác dùng hiện đại , phép đối không câu chị nhắc lên chơi , tác giả chỉ chú ý đối nhóm số chữ và ý, không gò ép đối cả từ loại, nghe và bổ nệ: => Có thể nói TĐ đã dùng phkiểu câu ( đã : phó từ/ xin : động từ; câu xung. ¬ng thøc b×nh cò rîu míi. 3: c©u hái/ c©u 4: c©u cÇu khiÕn) - Søc tëng tîng kú diÖu kiÕn cho tác giả có thể sáng tạo đợc những - GV chèt kiÕn thøc c¬ b¶n. h×nh ¶nh th¬ míi mÎ. IV. Hoạt động 4 – Hớng dẫn học sinh tổng kết và luyện tập. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt ? Nhà thơ Tản Đà đã thể hiện ớc mơ gì - Dựa vào ghi III. Tổng kết – luyện tập. qua bµi th¬? nhớ để trả lời. 1. Tổng kết( Ghi nhớ) - GV choi HS đọc diễn cảm bài thơ và - HS thực hiện (HS tự học trong SGK) tr¶ lêi c¸c c©u hái phÇn luyÖn tËp trong phÇn luyÖn 2. LuyÖn tËp. SGK tËp. V. Hoạt động 5. Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - Häc thuéc lßng bµi th¬ vµ tßim hiÓu thªm vÒ T¶n §µ. - ChuÈn bÞ tríc bµi: ¤ng §å vµ bµi Hai ch÷ níc nhµ ........................................*****............................................. Ngµy so¹n: 18/12/09 Ngµy d¹y: 20/12/09. H§ cña trß. TiÕt 63.

(92) «n tËp tiÕng viÖt A. mục tiêu cần đạt.. 1/ KiÕn thøc : Gióp häc sinh: - Gióp häc sinh n¾m v÷ng néi dung vÒ tõ vùng vµ ng÷ ph¸p TiÕng ViÖt. 2/ KÜ n¨ng : - RÌn luyÖn kü n¨ng nhËn diÖnvµ ph©n tÝch c¸c cÊu t¹ vµ t¸c dông rong tiÕng ViÖt. 3/ Thái độ : - Có ý thức sử dụng trong khi nói và viết. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + SGK, SGV, B¶ng phô. + Hớng dẫn học sinh ôn tập và chuẩn bịo bài trớc khi đến lớp. 2. Học sinh: + Chuẩn bị bài ôn tập trớc khi đến lớp. + KÎ s½n b¶ng thèng kÓ trong SGK vµo vë bai tËp. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ cña häc sinh C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài. II. Hoạt động 2 – Hớng dẫn học sinh ôn tập phần lý thuyết. Kh¸i niÖm Tªn bµi 1. Cấp độ khái quát Nghĩa của 1 từ ngữ có thể rộng hơn ( khái quát hơn ) hoặc hẹp hơn cña nghÜa tõ lµ g× ? ( Ýt kh¸i qu¸t h¬n ) nghÜa cña 1 tõ ng÷ kh¸c. - Réng : Khi ph¹m vi nghÜa bao hµm ph¹m vi nghÜa cña 1 sè tõ ? Nêu đặc điểm . ng÷ kh¸c. - Hẹp : Khi phạm vi nghĩa của từ ngữ đó đợc bao hàm trong phạm vi nghÜa cña 1 tõ ng÷ kh¸c. -1 từ ngũ có nghĩa rộng đối với những từ ngũ này, đồng thời có thể có nghĩa hẹp đối với 1 từ ngữ khác. 2. Trêng tõ vùng. -Trêng tõ vùc lµ tËp hîp cña nh÷ng tõ cã Ýt nhÊt 1 nÐt chung vÒ nghÜa. 3. Tõ tîng h×nh, tõ t- -Tõ tîng h×nh lµ tõ gîi t¶ h×nh ¶nh, d¸ng vÎ tr¹ng th¸i cña sù vËt. îng thanh lµ g× ? Tõ tîng thanh lµ tõ, m« pháng ©m thanh cña tù nhiªn, cña con ngVÝ dô ? êi. - Từ tợng hình, tợng thanh gợi đợc hình ảnh, âm thanh cụ thể, sinh động có giá trị biểu cảm cao ; Thờng đợc sử dụng trong văn miêu t¶ vµ tù sù. - Từ ngữ địa phơng là từ ngữ chỉ sử dụng ở 1 hoặc 1 số địa phơng 4. Từ ngữ địa phơng nhất định. và biệt ngữ xã hội là - Biệt ngữ xã hội là những từ chỉ đợc sử dụng trong 1 tầng lớp xã g×? hội nhất định. Kh¸i niÖm Tªn bµi - Trợ từ là những từ sử dụng để nhấn mạnh hoặc biểu thị thái độ đánh giá sự vật, sự việc đợc nói đến trong câu. 5. Trî tõ , th¸n tõ lµ - Th¸n tõ lµ nh÷ng tõ sö dông lµm dÊu hiÖu biÓu lé c¶m xóc, t×nh g×? cảm, tháo độ của ngời nói hoặc sử dụng để gọi đáp. 6. T×nh th¸i tõ lµ g× ?. - TTT là những từ đợc thêm vào câu để cấu tạo câu nghi vấn, câu cầu khiến, câu cảm thác để biểu thị các sắc thái, tình cảm của ngời nói. - Nói quá : Phóng đại mức độ, quy mô, tình cảm => nhấn mạnh gây Ên tîng t¨ng søc biÓu c¶m.. 7. nãi qu¸. - Nói giản nói tránh : Diễn đạt tế nhị, uyển chuyển, tránh gây cảm gi¸c ®au buån, tr¸nh th« tôc... 8. Nãi gi¶m nãi tr¸nh - Lµ c©u cã 2 côm C - V ph¸t triÓn vµ chóng kh«ng bao chøc nhau..

(93) Mỗi cụm C - V của câu ghép có một dạng câu đơn và đợc gọi chung lµ 1 vÕ cña c©u ghÐp. 9. C©u ghÐp. - Dấu ngoặc đơn : sử dụng để đánh dấu phần có chức năng chú thích. - Dấu hai chấm : sử dụng để đánh dấu( báo trớc) phần bổ sung, giải thích, thuyết minh cho 1 phần trớc đó, đánh dấu ( báo trớc ) lời dẫn 10. DÊu c©u. trực tiếp hay lời đối thoại. - Dấu ngoặc kép : sử dụng để đánh dấu từ ngữ câu, đoạn dẫn trực tiếp; đánh dấu từ ngữ đợc biểu hiện theo nghĩa đặc biết hoặc có hàm ý mỉa mai ; đánh dấu tên tác giả, tờ báo , tập san... dẫn trong đoạn v¨n. II. Hoạt động 2 - Hớng dẫn học sinh thực hành. 1. Bµi tËp phÇn tõ vùng. a. GV cho học sinh trao đổi làm bài tập a (SGK Trang 157). Sau khi học sinh trao đổi, GV cho các em lên bảng điền vào bảng phụ những từ ngữ có cấp độ khái quát theo yêu cầu, GV cho học sinh nhận xét và kết luận, đánh giá.. TruyÖn d©n gian. TruyÒn thuyÕt. TruyÖn cæ tÝch. TruyÖn ngô ng«n. TruyÖn cêi. - GV cho học sinh giải thích: Nét nghĩa chung đó là Truyện dân gian. b. GV cho häc sinh lµm bµi tËp b (SGK Trang 158). Cã thÓ t×m mét sè c©u ca dao cã dïng biÖn ph¸p nãi qu¸: - Làm trai cho đáng nên trai Khom lng uèn gèi g¸nh hai h¹t võng. - Tiếng đồn cha mẹ em hiền Cắn cơm không gẫy, cắn tiền gẫy đôi. 2. Bµi tËp phÇn ng÷ ph¸p. a. GV cho hai em lên bảng viết hai câu theo yêu cầu trong SGK sau đó cho các em kh¸c nhËn xÐt vµ bæ xung. Cuèi cïng GV kÕt luËn. b. Cho học sinh xác định câu gbhép trong đoạn trích. Câu ghép trong đoạn trích đó là: Pháp chạy, Nhật hàng, vua Bảo Đại thoái vị. => Ta hoàn toàn có thể tách câu ghép này thành ba câu đơn. nhng khi tách thành ba câu đơn thì mối liên hệ, sự liên tục của ba sự việc không còn thể hiện rõ ràng nh nguyên b¶n. III. Hoạt động 3. Hớng dẫn học sinh học ở nhà - Ôn tập nội dung đã học để chuẩn bị thi học kỳ. - Lµm hoµn thµnh c¸c bµi tËp trong SGK. - ChuÈn bÞ tríc bµi: Hai ch÷ níc nhµ. ----------------------------***-------------------------------------Ngµy so¹n: 18/12/09 Ngµy d¹y: 21/12/09. TiÕt 64. Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 3 A. mục tiêu cần đạt.. 1/ KiÕn thøc: Gióp häc sinh: - ¤n tËp, cñng cè kiÕn thøc vÒ v¨n thuyÕt minh cho häc sinh. §ång thêi gióp häc sinh nhËn ra nh÷ng chç cßn yÕu trong bµi viÕt cña m×nh. 2/ Kĩ năng: - Tiếp tục rèn luyện kỹ năng dựng đoạn văn và đọc nhận xét bài cho bạn. - Đánh giá đợc cụ thể kết quả nắm bắt kiến thức cảu học sinh 3/ Thái độ: Có ý thức hơn khi làm bài viết. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh..

(94) 1. Giáo viên: + Chấm chữa bài cho học sinh và trả bài trớc từ 2 đến 3 ngày và yêu cầu học sinh đọc lại và sử chữa. + Lựa chọn trớc những bài viết tốt, khá Tb và yếu để đọc trớc lớp và sửa chữa. 2. Học sinh: + Nhận bài và đọc lại tìm các lỗi và sửa bài trớc khi đến tiết trả bài. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. ? Em hiÓu thÕ lµ v¨n thuyÕt minh? Nªu c¸c bíc lµm mét bµi v¨n thuyÕt minh? - GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài. Các em đã đợc thực hành các kiến thức đã họcvề vănthuyết minh bằng bài viết số 3 . Giờ học này thầy cùng các em sửa chữa các lỗi các em đã mắc phải và tìm ra những mặt tích cực các em đã đạt đợc. Từ đó chúng ta phát huy những mặt mạnh và hạn chế các khuyết điểm . II. Hoạt đông 2 - Tiến trình tổ chức trả bài 1. Nhận xét đánh giá chung về bài viết. a. Những yêu cầu đã đạt. - Về kiểu bài: Đa số các bài viết đúng thể loại, đúng kiểu bài tuy nhiên một số ít bài bị lạc sang v¨n miªu t¶ vµ biÓu c¶m. - Về bố cục: Các bài viết đủ ba thành phần: mở, thân, kết. - Về nội dung: Đa số các bài viết giúp ngời đọc hiểu rõ về đối tợng thuyết minh. - Về cách diễn đạt: Biết cách liên kết văn bản, nmhiều bài dùng một số từ ngữ cha đúng nghÜa, sai chÝnh t¶, ch÷ viÕt xÊu. - Về hình thức: Đã thể hiện cách trình bày khoa học, sạch, đẹp. b. Nh÷ng tån t¹i cÇn kh¾c phôc. - Diễn đạt lủng củng, tối nghĩa . - Néi dung cßn s¬ sµi . - PhÇn thuyÕt minh vÒ cÊu t¹o cßn s¬ sµi ho¾c kh«ng theo tr×nh tù hîp lý. - Cßn nhÇm lÉn v¨n miªu t¶ biÓu c¶m . - Bµi viÕt cßn sai tõ , sai chÝnh t¶, dÊu c©u. - KÕt qu¶ cô thÓ: Líp. SÜ Sè. Sè bµi. 0->2.5. 3->3.5. 4->4.5. 5->5.5. 6->6.5. 7->7.5. 8->8.5. 9-10. Tb trë lªn. 8C 46 8D 49 2. Hớng dẫn học sinh đọc – trao đối bài. - Gi¸o viªn chia líp thµnh 3 nhãm Yªu cÇu Häc sinh t×m vµ nªu c¸c lçi tiªu biÓu. - Gi¸o viªn tæng hîp kÕt qu¶ cña 3 nhãm trªn b¶ng . - Giáo viên đa 1 số lỗi( dùng tử, chính tả, diễn đạt ...) lên máy chiếu. Yêu cầu Học sinh chữa lçi - Gi¸o viªn kiÓm tra x¸c suÊt viÖc ch÷a lçi cña c¸c nhãm . 3. B×nh bµi hay. - Giáo viên Yêu cầu 3 nhóm tiếp tục làm việc: Lựa chọn bài hay của nhóm mình, đọc và b×nh . - Các Học sinh khác nghe và phát biểu cảm nhận : Mình đã học đợc điều gì qua bài của bạn. 4. Gäi ®iÓm vµ ghi ®iÓm vµo sæ. - GV gäi ®iÓm vµ ghhi vµo sæ ®iÓm líp. IV . Híng dÉn vÒ nhµ - Ch÷a bµi c¸ nh©n , chÐp vµo vë. - Bµi díi ®iÓm 5 viÕt l¹i. - So¹n bµi míi " Hai ch÷ Níc Nhµ " ........................................*****............................................ Ngµy so¹n: 18/12/09 Ngµy d¹y: 21/12/09 TiÕt 65. Văn bản : ông đồ A. mục tiêu cần đạt.. 1/ KiÕn thøc: Gióp häc sinh:. (Vò §×nh Liªn).

(95) - Cảm nhận hình ảnh đáng thơng của ông đồ viết chữ nho đã từng đợc mọi ngời mến mé, nay bÞ l·ng quªn. - Niềm cảm thơng và nỗi nhớ tiếc ngậm ngùi của tác giả đối với cảnh cũ ngời xa gắn liền với một nét đẹp văn hóa cổ truyền. - Thấy đợc sức truyền cảm nghệ thuật đặc sắc của bài thơ. 2/ Kĩ năng: Rèn kĩ năng đọc diễn cảm thơ ngũ ngôn, phân tích hiệu qủa các biện pháp tu từ trong bµi. -Rèn luyện kĩ năng đọc và phân tĩh tác phẩm. 3/ Thái độ: GD học sinh cảm nhận đợc những giá trị của tác phẩm, có ý thức liên hệ thực tế cuéc sèng. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + Gi¸o ¸n, t liÖu vÒ t¸c gi¶ Vò §×nh Liªn. + Su tÇm ¶nh vÒ nh©n vËt «ng §å xa. 2. Häc sinh: + Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK + Tìm hiểu thêm về ông đồ thời xa qua ngời nhà. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. KiÓm tra sÜ sè vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. ? Đọc thuộc lòng bài thơ: Đập đá ở Côn Lôn và nêu chủ đề của bài thơ.? ? Phan Châu Trinh đã thể hiện tinh thần yêu nớc của mình nh thế nào trong bài thơ? I Hoạt động 1 – Giói thiệu bài. Vò §×nh Liªn lµ mét trong nh÷ng nhµ th¬ míi l·ng m¹n ®Çu tiªn ë níc ta, nhµ gi¸o, nhµ nghiªn cøu, dÞch thuËt v¨n häc. ¤ng §å lµ bµi th¬ næi tiÕng nhÊt cña «ng. Bµi th¬ thÓ hiÖn tâm trạng ngậm ngùi, day dứt tớc sự tàn tạ rồi vắng bóng của ông đồ, con ngời một thời đã qua: “Ông đồ chính là cái di tích tiều tụy đáng thơng của một thời tàn”. II. Hoạt động 2- Hớng dẫn học sinh đọc – tìm hiểu chung. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt Gv gọi 1 HS đọc chú thích trong SGK. - Hs đọc bài I. §äc – t×m hiÓu chung ? Nªu nh÷ng nÐt ng¾n gän vÒ t¸c gi¶? 1. T¸c gi¶ vµ t¸c phÈm - Tr¶ lêi c©u - (1913-1996 ) quª H¶i D¬ng chñ hái, nhËn xÐt yÕu sèng ë Hµ Néi. - Lµ mét trong nh÷ng nhµ th¬ míi ? Bµi th¬ cã vÞ trÝ nh thÕ nµo trong sù vµ bæ xung. l·ng m¹n ®Çu tiªn ë níc ta. nghhiÖp th¬ v¨n cña t¸c gi¶? - Lµ nhµ th¬ tiªu biÓu, cã vÞ trÝ - GV nêu yêu cầu đọc: - Nghe GV xứng đáng trong phong trào thơ + giäng chËm, ng¾t nhÞp 2/3 ; 3-2. híng dÉn HS míi. + K1,2 : giäng vui, phÊn khëi. đọc. đọc văn 2. Đọc văn bản. + K3,4 : Chậm buồn, xúc động. b¶n theo ? GV gọi h/s đọc? giọng đúng. 3. Tõ khã ? Yêu cầu về nhà đọc chú thích về từ 4. Bè côc. ng÷? - Xác định bố K1.2: Hình ảnh ông đồ thời đắc ý ? Bài thơ đợc chia làm mấy phần? Nội cục và trả lời. (thời xa). dung cña tõng phÇn? K3,4: Hình ảnh ông đồ thời tàn tạ. K5: Nçi lßng cña t¸c gi¶. III. Hoạt động 3 - Hớng dẫn tìm hiểu nội dung văn bản. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt GV gọi 1 em đọc khổ 1 và 2. - Đọc văn bản II. Đọc – hiểu nội dung VB 1. Hình ảnh ông đồ trong thời kì đắc ý ( thêi xa). - Gắn liền với hình ảnh “hoa đào”: tín hiệu ? Hình ảnh ông đồ gắn liền - Suy nghĩ và của mùa xuân và Tết cổ truyền của dân tộc. với thời điểm nào? Điều đó trả lời . nhận - Ông đồ có mặt giữa mùa vui, mùa đẹp, hạnh cã ý nghÜa g× ? xÐt vµ bæ phóc cña con ngêi. - Miêu tả sự xuất hiện đều đặn, hình ảnh của ? Sù lÆp l¹i cña thêi gian xung..

(96) “Mỗi năm..già”và hành động “Bµy mùc .. qua”cã ý nghÜa g×? ? Tài viết chữ của ông đồ đợc gợi tả qua những chi tiết nµo? Qua h×nh ¶nh so s¸nh Êy em thö h×nh dung vÒ nÐt chữ đó?. «ng trë nªn th©n quen kh«ng thÓ thiÕu trong - Trao đổi và mỗi dịp Tết đến tr¶ lêi. => Mét c¶nh tîng hµi hßa gi÷a thiªn nhiªn vµ con ngêi, con ngêi víi con ngêi cã sù gîi niÒm vui h¹nh phóc. - Tìm kiếm và - Tài viết chữ của ông đồ: tr¶ lêi Hoa tay….. Nh phîng móa….. Nét chữ mang vẻ đẹp phóng khoáng, bay bæng, cao qóy. ? Nét chữ ấy đã tạo cho ông => Ông trở thành trung tâm của sự chú ý đợc đồ một địa vị ntn trong con - Trao đổi và mọi ngời qu trọng , mến mộ. tr¶ lêi. mắt ngời đời? 2 Hình ảnh ông đồ thời tàn. - Biện pháp đối lập tơng phản: H/ả ông đồ thời ? BiÖn ph¸p NT chñ yÕu nµo xa và h/ả ông đồ cô đơn. đợc sử dụng ở hai khổ thơ - Tìm kiếm, - Biện pháp NT nhân hoá: “ Giấy đỏ buồn suy nghÜ vµ nµy? Ph©n tÝch t¸c dông cña tr¶ lêi, c¸c em kh«ng th¾m” => H×nh ¶nh «ng §å trë nªn bÏ nã? bµng, v« duyªn. - tợng vắng vẻ đến thê lơng. khác nhận xét - Buồn thơng cho ông đồ cũng nh cả một lớp ? H/ả “Ông đồ vẫn ngồi và bổ xung. ngời đã trở nên lỗi thời. đấy”gợi cho em cảm nghĩ - Buồn thơng cho những gì đã từng là giá trị g×? nay trë nªn tµn t¹, bÞ r¬i vµo l·ng quªn. - Hai câu thơ có tả cảnh nhng qua đó để nói ? Hai c©u th¬ “L¸ vµng r¬i lªn nçi lßng “mîn c¶nh ngô t×nh”, trªn giÊy “L¸ vµng r¬i”vèn gîi sù tµn t¹, buån b·, ë ®©y Ngoµi trêi…..” “lá vàng rơi”trên những tờ giấy viết câu đối ? T¶ c¶nh hay t¶ t×nh? H/¶ - Suy nghÜ vµ nhng v× Õ kh¸ch «ng còng bá mÆc “Ngoµi n¾ng, ma, bôi gióp ta h×nh tr¶ lêi, c¸c em trêi…bay”ch¼ng ph¶i ma to giã lín hay ma nghe, dung t thÕ vµ t©m tr¹ng cña kh¸c rả rích vậy mà vẫn ảm đạm, lạnh lùng nhËn xÐt vµ bæ dÇm «ng nnh thÕ nµo? buèt gi¸ => §ã lµ ma trong lßng ngêi chø. xung.. Hoạt động của thầy. H§ cña trß - HS chó ý vµo khæ th¬ ? Cã g× gièng vµ kh¸c nhau trong cuèi. hai chi tiết “hao đào và ông đồ”ở - Trao đổi và K5 vµ K1? Sù gièng vµ kh¸c nhau tr¶ lêi, c¸c em kh¸c nhËn xÐt nµy cã ý nghÜa g×? vµ bæ xung.. Nội dung cần đạt 3. Nçi lßng t¸c gi¶. - Giống: đều xuất hiện hoa đào nở . - Khác: K1: ông đồ xuất hiện nh lệ thờng th× ë K5 kh«ng cßn h×nh ¶nh. => thiên nhiên vẫn tồn tại đẹp đẽ và bất biÕn . Con ngêi th× kh«ng thÕ, hä cã thÓ trở thành xa cũ và ông đồ cũng vậy. - “Nh÷ng ngêi mu«n n¨m cò” => §ã lµ t©m tr¹ng, tµi hoa cña c¸c nhµ ? “Nh÷ng ngêi mu«n n¨m cò” lµ những ai? Câu hỏi tu từ cuối bài - Đọc, trao đổi nho xa. thơ giúp em hiểu đợc tình cảm với bạn và trả - Lòng thơng cảm cho những nhà nho lêi c©u hái. danh gi¸ mét thêi , nay bÞ l·ng quªn do cña nhµ th¬ ntn? ? Những câu thơ cuối cùng gieo - Suy nghĩ và cuộc đời thay đổi. C¶m th¬ng, tiÕc nuèi nh÷ng gi¸ trÞ tinh vào lòng ngời đọc đợc tình cảm trả lời. thÇn bÞ tµn t¹, l·ng quªn. g×? III. Tæng kÕt. * Ghi nhí. Lµ mét bµi th¬ ngò ng«n ? từ bài thơ em đồng cảm với nỗi - HS tự bộc lộ bình dị mà cô đọng, đầy gợi cảm. Bài lßng nµo ? tình cảm của thơ đã thể hiện sâu sắc tình cảm đáng thmình ơng của “Ông đồ”, qua đó toát lên niềm c¶m th¬nb ch©n thµnh tríc mét /líp ngêi ®ang tµn t¹ vµ nçi tiÕc nhí c¶nh cò ngêi xa cña nhµ th¬. IV. Hoạt động 4 – Hớng dẫn học sinh luyện tập. - Viết một đoạn văn giới thiệu hình ảnh ông đồ sau khi học xong bài thơ..

(97) V. Hoạt động 5. Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - Häc thuéc lßng bµi th¬. - Tìm hiểu thêm về hình ảnh ông đồ qua ngời thân trong gia đình. - ChuÈn bÞ bµi: Hai ch÷ níc nhµ. ........................................*****............................................ Ngµy so¹n: 20/12/09 Ngµy d¹y: 25/12/09. TiÕt 66. V¨n b¶n : Hai ch÷ níc nhµ. (TrÇn TuÊn Kh¶i). A. mục tiêu cần đạt.. 1/ KiÕn thøc: Gióp häc sinh: - Cảm nhận đợc nội dung trữ tình yêu nớc trong đoạn trích: Nỗi đau nớc và ý chí phục thù cøu níc. - Tìm hiểu sức hấp dẫn nghệ thuật của ngopì bút Trần Tuấn Khải. Cách khai thác đề tài lịch sö, sù lùa chän thªr th¬ thÝch hîp, viÖc t¹o dùng kh«ng khÝ, t©m tr¹ng, giäng ®iÖu th¬ thèng thiÕt. 2/ Kĩ năng: - Rèn luyện kĩ năng đọc và phân tích thơ song thất lụ bát, so sánh với đoạn trích “Chinh phô ng©m khóc” trong ch¬ng ttr×nh líp 7. 3/ Thái độ: - GD cho học sinh lòng yêu nớc và căn thù giặc. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Giáo viên: + SGK, SGV và các t liệu có liên qua đến bài dạy. + Bµi so¹n vµ b¶ng phô. 2. Häc sinh: + Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK + T×m hiÓu vÒ t¸c gi¶ TRÇn TuÊn Kh¶i. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - KiÓm tra sÜ sè vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. ? Đọc thuộc lòng hai khổ thơ đầu trong bài thơ “Ông đồ” và cho biết nội dung chính cña hai khæ th¬ nµy? ? Đọc thuộc lòng ba khổ thơ cuối và cho bi ết nỗi lòng của nhà thơ đợc thể hiện nh thÕ nµo? I, Hoạt động 1 – Giói thiệu bài. - GV giới thiệu về tác giả để dẫn vào bài. II. Hoạt động 2- Hớng dẫn học sinh đọc – tìm hiểu chung. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt I. §äc – t×m hiÓu chung. - Gv cho học sinh đọc phần chú thích về - Đọc theo 1. Vài nét về tác giả. t¸c gi¶. yªu cÇu. ? h·y nªu vµi nÐt næi bËt vÒ t¸c gi¶ TrÇn - Tr¶ lêi c©u TuÊn Kh¶i? hái. Hoµn c¶nh s·ng t¸c bµi th¬: - Êu khi häc sinh tr¶ lêi. GV chèt l¹i - Bài thơ đợc sáng tác năm 1912, mét sè nÐt c¬ b¶n. lấy đề tài lịch sử thời quân Minh ? Bài thơ đợc sáng tác rtrong hoàn - Trả lời c¶nh nµo? - Nghe híng x©m lîc níc ta. 2. §äc v¨n b¶n. - GV hớng dẫn học sinh đọc văn bản. dẫn và đọc. - Gọi HS đọc và cho các em nhận xét - Nhận xét cách đọc cảu bạn. cách đọc. ? Qua đọc văn bản, em hãy xàc định thể - Trao đổi và 3. Thể thơ. - Song thÊt lôc b¸t. thơ đợc sử dụng trong văn bản? tr¶ lêi - Phù hợp với tâm trạng: êm đềm, ? ThÓ th¬ phï hîp víi t©m tr¹ng nµo? mợt mà, đau đớn, da diết. 4. Bè côc v¨n banr. - Xác định bố - Văn bản có thể chia làm 3 phần: ? V¨n b¶n cã cÊu tróc gåm mÊy phÇn? côc cña v¨n + 8 c©u ®Çu: t©m tr¹ng ngêi cha khi ? Nªu néi dung chÝnh cña tõng phÇn? b¶n vµ tr¶ lêi. tõ biÖt con. + 20 câu tiếp: Hiện tình đất nớc và nçi lßng ngêi ra ®i. + 8 c©u cuèi: Lêi trao göi sù nghiÖp cho con trai..

(98) III. Hoạt động 3 – Hớng dẫn hócinh tìm hiểu văn bản. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV gọi một HS đọc lại 8 câu thơ đầu. - Đọc bài II. §äc – hiÓu néi dung v¨n b¶n. 1. T¸m c©u th¬ ®Çu: T©m tr¹ng ngêi cha khi tõ biÖt con. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt ? C¶nh vËt thiªn nhiªn trong 8 c©u th¬ - T×m kiÕm vµ - C¶nh vËt: N¬i biªn giíi nói rõng đầu đợc miêu tả nh thế nào? tr¶ lêi. ảm đạm , heo hút, ải bắc, mây sầu, giã th¶m, hæ thÐt, chim kªu … ? cảnh vật nơi đây gợi cho em cảm giác - Trao đổi và - Cảnh vật mang màu tang tóc, thê g×? tr¶ lêi, c¸c em l¬ng, nh giôc c¬n sÇu trong lßng ? Em hiÓu g× vÒ t©m tr¹ng cña con ngêi kh¸c bæ xung. ngêi. qua c¶nh vËt Êy? - Trao đổi và => Tâm trạng đau đớn lúc li biệt. ? Ngêi cha khuyªn con ®iÒu g×? Lêi tr¶ lêi. - Khuyên con: Trở lại để lo tính khuyªn cña ngêi cha cã ý nghÜa nh thÕ việc trả thù nhà, đền nợ nớc. nµo? - Tr¶ lêi. => Lêi khuyªn nh lêi tr¨ng trèi - T×m kiÕm vµ 2. Hai m¬i c©u tiÕp theo: HiÖn ? Hãy tìm những hình ảnh thể hiện sự trả lời. Các em tình đất nớc trong cảnh đau thơng tang tãc. liên tởng của tác giả đến tình hình đất n- khác nhận xét ớc đại Việt dới ách đô hộ của giặc và bổ xung. Minh? -HS quan s¸t - Sau khi hiäc sinh tr¶ lêi, GV dïng b¶ng phô vµ - §Êt níc ®ang trong c¶nh t¬i bêi, bảng phụ để kết luận. ghi chÐp. chÕt chãc, bÞ tµn h¹i. ? Cảnh đất nớc lúc này nh thế nào? ? T©m tr¹ng cña ngêi cha tríc lóc qua - T×m kiÕm vµ - T©m tr¹ng xÐ t©m can, ngËm ngïi, khãc th¬ng, th¬ng t©m, x©y khèi biªn giíi lµ mét t©m tr¹ng nh thÕ nµo? tr¶ lêi. uÊt, vËt c¬n sÇu, cµng ,nãi cµng ®au ( §ã lµ t©m tr¹ng cña NguyÔn Phi => §ã lµ nçi ®au mÊt níc. Khanh – cña nh©n d©n §¹i ViÖt trong 3. T¸m c©u th¬ cuèi. hoµn c¶nh níc mÊt nhµ tan) - GV gọi một học sinh đọc tám câu thơ - Đọc tám câu - Nói đến thế bất lực của mình nh»m khÝch lÖ ngêi con cã ý chÝ cuèi. th¬ cuèi g¸nh v¸c vËn mÖnh cña non s«ng ? Ngời cha nói đến thế bất lực của mình - Trả lời đất nớc. nhằm mục đích gì? IV. Hoạt động 4 – Hớng dẫn học sinh luyện tập. - GV cho học sinh đọc diễn cảm bài thơ. - T×m nh÷ng tõ ng÷ mang tÝnh chÊt íc lÖ. V. Hoạt động 5 – Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - Häc thuéc lßng mét ®o¹n th¬ nmµ em yªu thÝch. - Chuẩn bị trớc bài hoạt động ngữ văn: Làm thơ bảy chữ. ........................................*****............................................ Ngµy so¹n: 25/12/09 Ngµy d¹y: 27/12/09. TiÕt 67. Tr¶ bµi kiÓm tra tiÕng viÖt A. mục tiêu cần đạt.. 1/ KiÕn thøc : Gióp häc sinh: - Ôn tập lại một số kiến thức đã học trong học kì I để chuẩn bị cho kiểm tra học kì. - Nhận xét và đánh giá, rút kinh nghiệm về bài làm cho học sinh. - BiÕt nhËn biÕt nh÷ng lçi sai vµ c¸ch kh¾c phôc, söa lçi. 2/ Kü n¨ng : RÌn kÜ n¨ng nhËn lçi vµ söa lçi. 3/ Thái độ : Có ý thức khi làm bài kiểm tra. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Gi¸o viªn: + ChÊm ch÷a bµi + Híng dÉn häc sinh c¸ch nhËn biÕt lçi sai vµ c¸ch kh¾c phôc lçi. 2. Häc sinh: + §äc kÜ bµi vµ söa bµi theo gíi ý trong lêi phª cña GV. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. - KÓm tra viÖc ch÷a bµi cña häc sinh..

(99) C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài. II. Hoạt động 2 – Thông qua đáp án và biểu điểm. - GV cho học sinh nhận biếtt đáp án bằng cách hớg dẫn các em xây dung đáp án qua bảng phụ. Sau đó công bố đáp án ở tiết 60. III. Hoạt động 3 – nhận xét đánh giá chung vè bài làm. - Về kiến thức: Đa số các bài đảm bảo yêu cầu về kiến thức cơ bản trong chơng tr×nh. - VÒ kÜ n¨ng: BiÕt vËn dông linh ho¹t gi÷a lý thuyÕt vµ thùc hµnh. Tuy nhiªn cßn cha s©u s¾c. - C¸ch tr×nh bµy : C¸ch lµm bµi vµ tr×nh bµy c¸c phÇn tù luËn kh¸ tèt. NhiÒu bµi cã ch÷ viÕt tiÕn bé so víi c¸c bµi häc tríc. IV. Hoạt động 4. Trả bài và hớng dẫn học sinh chữa lối bài kiểm tra. - GV trả bài cho hóc sinh, sau đó cho các em thảo luận tìm ra những lỗi sai từ các gợi ý cña gi¸o viªn trong phÇn lêi phª. - Sauk hi häc sinh tù ch÷a bµi, GV cho mét sè em lªn b¶ng ghi l¹i c¸c lçi sai vµ sau đó chữa bài. các em ở trong lớp tự chữa bài của mình và nhận xét bài cảu bạn. V. Hoạt động 5- Gọi điểm vào sổ lớp - GV cho học sinh kiểm tra lại điểm lần cuối và sau đó gọi điểm để lấy vào sổ. VI. Hoạt động 6 – Hớng dẫn học ở nhà. - Về nhà xem lại bài kiểm tra và ôn tập các kiến thức đã học để chuẩn bị kiểm tra häc k× I ----------------------------***-------------------------------------Ngµy so¹n : 25/12/09 Ngµy d¹y: 28/12/09. TiÕt 70. Hoạt động ngữ văn: Tập làm thơ bảy chữ. A. mục tiêu cần đạt.. 1/ KiÕn thøc: Gióp häc sinh: - Tích hợp với các văn bản, các kiến thức tiếng việt và tập làm văn đã học, nhất là thể loại th¬. - Bớc đầu nhận biết đợc thể thơ bảy chữ, trên cơ sở đó biết phân biệt với thơ năm chữ và thơ lôc b¸t. - T¹o høng thó cho viÖc häc ng÷ v¨n vµ cã íc m¬ s¸ng t¹o v¨n th¬. 2/ KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng lµm th¬ vµ c¶m høng th¬ ca. 3. Thái độ: Có ý thức khi sáng tác thơ ca. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Giáo viên: + Một số bài thơ bảy chữ đợc chép vào bảng phụ hoặc sử dụng đèn chiếu. + Kẻ bảng giới thiệu về luật cơ bản của thể thơ bảy chữ đã đợc học nhiều. 2. Học sinh: + Tìm hiểu về thể thơ bảy chữ đã đợc học từ chơng trình những năm học trớc vµ t×m hiÓu vÒ luËt th¬ b¶y ch÷ C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh vµ c¸c trang thiÕt bÞ d¹y häc cÇn thiÕt. C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài. GV giới thiệun chung về thơ bảy chữ để dẫn vào bài. II. Hoạt động 2 – Hớng dẫn học sinh ôn tập về thể thơ bảy chữ. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt ? Hãy xác định các đặc điểm của thơ - Trao đổi và - Một bài thơ bảy chữ thờng có đặc bảy chữ qua các bài đã học? tr¶ lêi. ®iÓm: + Số tiếng và số dòng cố định. - Sau khi häc sinh tar lêi, Gv chèt l¹i + LuËt b»ng tr¾c cô thÓ cho tõng kiÕn thøcc¬ b¶n: - HS nghe vµ tiÕng -LuËt c¬ b¶n:+ NhÊt , tam, ngò bÊt luËn. ghi chÐp bµi + §èi ; niªm theo tõng cÆp c©u. + NhÞ, tø, lôc ph©n minh. + VÇn vµ c¸ch ng¾t nhÞp cô thÓ. III. Hoạt động 3 – Hớng dẫn học sinh phân tích bài mẫu..

(100) -. GV dïng b¶ng phô ph©n tÝch mÉu bµi b¸nh tr«i níc. Th©n em võa tr¾ng l¹i võa trßn, B B B T T B B B¶y næi, ba ch×m víi níc non. T T B B T T B R¾n n¸t mÆc dÇu tay kÎ nÆn, T T T B B T T Mµ em vÉn gi÷ tÊm lßng son. B B T T T B B. Bµ t«i ë mét tóp lÒu tre B T T T T B B Cã mét hµng cau ch¹y tríc hÌ. T T B B T T B Mét m¶nh vên bªn rµo giËu nøa, T T B B B T T Xu©n vÒ hoa c¶i në vµng hoe. B B B T T B B. Hoạt động của thầy ? Qua s¸t hai bµi th¬, Em thÊy bµi th¬ cã bao nhiªu ch÷? Dßng? ? H·y chØ ra luËt b»ng tr¾c trong hai bµi th¬? ? Hãy chỉ ra đối – niêm trong bài thơ?. ? Bµi th¬ cã nhÞp nh thÕ nµo?. H§ cña trß - Quan s¸t bµi th¬ vµ tr¶ lêi. - Quan s¸t b¶ng phô vµ xác định luật B»ng tr¾c. - Quan s¸t vµ tr¶ lêi. - tr¶ lêi.. ? Bµi th¬ cã c¸ch gieo vÇn nh thÕ nµo. - Tr¶ lêi IV. Hoạt động 4 . Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - ¤n tËp bµi häc vµ thÓ th¬ b¶y ch÷. - Lµm c¸c bµi tËp trong phÇn néi dung luyÖn tËp. - TËp s¸ng t¸c mét bµi th¬ b¶y ch÷.. Nội dung cần đạt - Bµi th¬ gåm 28 ch÷ vµ c¬ bèn dßng th¬. - §èi – niªm. + Thanh bằng câu trên đối với thanh tr¾c c©u díi. + C¸c cÆp niªm: Cïng lµ tr¾c hoÆc bµng. - NhÞp th¬: 4/3 ( Mét sè bµi th¬ vµ c©u th¬ cã nhÞp 2/2/3. hoÆc nhÞp kh¸c.) - Vần chân và đều là vần bằng (TiÕng thø 7 cña c¸c c©u 1 -2 – 7 đợc gieo vần với nhau). ----------------------------***-------------------------------------Ngµy so¹n : 27/12/09 Ngµy d¹y: 28/12/09. TiÕt 71. Hoạt động ngữ văn: Tập làm thơ bảy chữ (TiÕp theo). I mục tiêu cần đạt. A.. 1/ KiÕn thøc: Gióp häc sinh: - Tích hợp với các văn bản, các kiến thức tiếng việt và tập làm văn đã học, nhất là thÓ lo¹i th¬. - Bớc đầu nhận biết đợc thể thơ bảy chữ, trên cơ sở đó biết phân biệt với thơ năm chữ và thơ lôc b¸t. - T¹o høng thó cho viÖc häc ng÷ v¨n vµ cã íc m¬ s¸ng t¹o v¨n th¬. 2/ KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng lµm th¬ vµ c¶m høng th¬ ca. 3. Thái độ: Có ý thức khi sáng tác thơ ca. B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Giáo viên: + Một số bài thơ bảy chữ đợc chép vào bảng phụ hoặc sử dụng đèn chiếu. + Kẻ bảng giới thiệu về luật cơ bản của thể thơ bảy chữ đã đợc học nhiều. 2. Học sinh: + Tìm hiểu về thể thơ bảy chữ đã đợc học từ chơng trình những năm học trớc vµ t×m hiÓu vÒ luËt th¬ b¶y ch÷ C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh vµ c¸c trang thiÕt bÞ d¹y häc cÇn thiÕt. C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài. GV giới thiệun chung về thơ bảy chữ để dẫn vào bài. II. Hoạt động 2. Hớng dẫn học sinh luyện tập, thực hành. 1. Híng dÉn häc sinh nhËn diÖn thÓ th¬. GV cho học sinh đọc và hỡng dẫn các em nhận diện thể thơ qua bài thơ “Chiều” của §oµn v¨n Cõ..

(101) ChiÒu ChiÒu h«m th»ng bÐ cìi tr©u vÒ, B B B T T B B Nã ngÈng ®Çu lªn hín hë nghe. T T B B T T B TiÕng s¸o diÒu cao vßi väi rãt, T T B B B T T Vßm trêi trong v¾t ¸nh pha lª. B B B T T B B Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt ? Qua bài tập trên, em hãy khái quát lại - Trao đổi và - Luật thơ bảy chữ: một vài nét chính về đặc diểm của thể trả lời câu hỏi. + Mỗi câu gồm bảy chữ. ( có thể có th¬ b¶y ch÷? những câu thơ trong đó có 6 chữ) + Ng¾t nhÞp th«ng thêng lµ 4/3. cã LuËt th¬ b¶y ch÷ (Bµng tr¾c) trêng hîp ng¾t nhÞp ¾ hoÆc 2/2/3 + C¸c tiÕng 1-3-5 cã thÓ lµ thanh b»ng …… hoÆc tr¾c, kh«ng nhÊt thiÕt hoµn toµn Nghe vµ ghi + LuËt b»ng tr¾c thêng theo hai m« theo luËt. chÐp. h×nh cô thÓ: + Các tiếng 2-4-6: Phải nhất định theo NhÊt, Tam, Ngò: bÊt luËn. luËt b»ng tr¾c. NhÞ, Tø, Lôc: ph©n minh. M« h×nh cña luËt b»ng tr¾c A) B B T T T B B Bài thơ đợc viết theo thể bằng. T T B B T T B T T B B B T T (V× tiÕng thø hai cña c©u ®Çu lµ thanh B B T T T B B b»ng) B) thanh. T B. T B. B T. B T. T T. T B. B B. Bài thơ đợc viết theo thể trắc. (V× tiÕng thø hai cña c©u ®Çu lµ. B T. B T. T B. T B. B T. T B. T B. tr¾c). 2. ChØ ra chç sai luËt trong bµi th¬ “tèi” cña §oµn v¨n Cõ. Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt - GV gọi một học sinh đọc bài thơ và - Đọc và xác - Các chỗ sai: cho các em xác định chỗ sai. định chỗ sai. + Sau “Ngọn đèn mờ” Không có dấu phẩy. => có dấu phẩy -> đọc ? Ta có thể sửa những chỗ sai đó bằng sai nhÞp. ( Bá dÊu phÈy) c¸ch nµo? + “¸nh xanh xanh” sai v× kh«ng hiÖp vÇn víi ch÷ che ë c©u trªn. 3. Híng dÉn häc sinh tËp lµm th¬ b¶y ch÷. - Trªn c¬ së GV híng dÉn häc sinh thùc hiÖn bµi tËp trong SGK trªn ®©t; GV cho häc sinh thảo luận theo nhóm và sau đó cho mỗi nhóm sáng tác một bài thơ bảy chữ lên trình bày trớc lớp. Các nhóm nghe và nhận xét đánh giá bài làm của nhau. - GV: Sau khi học sinh thực hiện xong. Gv đánh giá lại mức độ nhận thức và áp dụng vµo viÖc lµm bµi tËp cña häc sinh. Chèt l¹i nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n. V. Hoạt động 5 – Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - Hoµn thµnh bµi lµm ë líp. - TiÕp tôc t×m hiÓu vµ tËp lµm mét sè bµi th¬ b¶y ch÷. - Ôn tập để chuẩn bị kiểm tra học kì I. ----------------------------***-------------------------------------Ngµy so¹n : 31/12/09 Ngµy d¹y: 2/1/2010. LuyÖn tËp viÕt bµi v¨n thuyÕt minh. A. mục tiêu cần đạt.. 1/ KiÕn thøc: Gióp häc sinh: - Cñng cè, «n tËp kiÕn thøc cho häc sinh n¾m v÷ng h¬n vÒ v¨n thuyÕt minh. 2/ Kĩ năng: - Rèn luyện kĩ năng viết một bài văn thuýet minh đúng thể loại, đúng yêu cầu. 3/ Thái độ: - Bồi dỡng lòng ham mê viết bài văn thuyết minh..

(102) B . chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.. 1. Giáo viên: + Lựa chọn đề để hớng dẫn học sinh viết bài. + Bµi so¹n, b¶ng phô vµ c¸c tµi liÖu tham kh¶o. 2. Học sinh: + Tìm hiểu về thể loại văn thuyết minh để nắm vững kiến thức đã học. C . tổ chức các hoạt động dạy và học.. C1. ổn định tổ chức lớp. - GV kiÓm tra sÜ sè líp vµ nªu yªu cÇu cña giê häc. C2. KiÓm tra bµi cò. - ThÕ nµo lµ v¨n thuyÕt minh? Cã nh÷ng ph¬ng ph¸p thuyÕt minh nµo? C3. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc bµi míi. I. Hoạt động 1- giới thiệu bài. II. Hoạt động 2 – Hớng dẫn học sinh tìm hiểu đề bài và lập dàn bài cho một bài văn thuyÕt minh. §Ò bµi : C©u chuyÖn vÒ mét con vËt nu«i cã nghÜa cã t×nh. 1. Thể loại và yêu cầu của đề bài: Hoạt động của thầy H§ cña trß Nội dung cần đạt ? Dựa vào đề bài, em hãy xác định thể - Đọc đề bài - Thể loại: Văn bản tự sự có kết hợp lo¹i cña bµi v¨n? vµ suy nghÜ, c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ tù sù. ? Dựa vào đề bài, em hãy xác đinh yêu trả lời.Các em - Yêu cầu của đề bài: Kể ề một con cầu của đề bài về mặt nội dung?(Đối t- khác nhận xét, vật nuôi có nghĩ có tình îng, ph¹m vi tù sù) bæ xung. 2. Híng dÉn häc sinh lËp dµn ý. a) Më bµi: CÇn giíi thiuÖ nh©n vËt chÝnh cña c©u chuyÖn lµ mét con vËt nu«i cã nghÜa, cã tình đó là con vật gì? b) Th©n bµi: KÓ mét c©u chuyÖn chøng tá on vËt Êy cã nghÜa cã t×nh: - C©u chuyÖn x¶y ra nh thÕ nµo? - Hình dáng và hành động của con mvật ấy ra sao? ( Miêu tả những nét chính về con vật) - Nh÷ng biÓu hiÖn “cã nghÜa, cã t×nh” cña con vËt. - Những suy nghĩ của bản thân ngời viết về con vật đó. c) KÕt bµi. Tõ c©u chuyÖn vÒ con vËt, rót ra bµi häc g× vÒ cuéc sèng, vÒ t×nh nghÜa gi÷a con ngêi víi con vËt, vµ con ngêi víi con ngêi. III. Hoạt động 3. Hớng dẫn học sinh viết các đoạn văn. - GV chia theo tõng nhãm vµ yªu cÇu häc sinh viÕt tõng ®o¹n v¨n. c¸c nhãm viÕt vµ trao đổi bài cho nhau đọc và tự chữa bài cho nhau. Cuối cùng trình bày bài trớc lớp để các b¹n cïng nhËn xÐt vµ bæ xung ý kiÕn. - GV nhận xét đánh giá chung về bài làm của học sinh. IV. Hoạt động 4. Hớng dẫn học sinh học ở nhà. - Hoµn thiÖn bµi viÕt - Ôn tập để chuẩn bị kiểm tra học kì I ----------------------------***--------------------------------------.

(103)

GIAO AN NGU VAN 8 KI I

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về