Van 7 tuan 15

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n : 16/11/2011. TUẦN 15. TiÕt 57. mét thø quµ cña lóa non: Cèm. (Th¹ch Lam) I/ Mức độ cần đạt : - Có hiểu biết bước đầu về tùy bút. - Cảm nhận được phong vị đặc sắc, nét đẹp văn hóa trong một thứ quà độc đáo và giản dị qua lối viết tùy bút tài hoa, độc đáo, của nhà văn Thạch Lam. II/ Trọng tâm kiến thức, kĩ năng : 1/ Kiến thức : - Sơ giản về Thạch Lam. - Phong vị đặc sắc, nét đẹp văn hóa truyền thống của Hà Nội trong món quà độc đáo, giản dị : Cốm. - Cảm nhận tinh tế, cảm xúc nhẹ nhàng, lời văn duyên dáng, thanh nhã, giàu sức biểu cảm của nhà văn Thạch Lam trong vb. 2/ Kĩ năng : - Đọc – hiểu vb tùy bút có sd các yếu tố m/tả và b/cảm. - Sd các y/tố b/cảm g/thiệu một sản vật của quê hương. III/ Ph¬ng ph¸p. - Nªu – gqv®. Ph©n tÝch, b×nh gi¶ng. IV/ ChuÈn bÞ: Gv: G/¸n; TliÖu liªn quan. Hs: Häc bµi, chuÈn bÞ bµi. V/ TiÕn tr×nh lªn líp. 1/ ổn định tổ chức. 2/ KiÓm tr¹ - Đọc thuộc khổ thơ có sử dụng điệp. Nêu t/dụng của nghệ thuật đó? - Phân tích ý nghĩa của nhan đề và vai trò của điệp ngữ “Tiếng gà tra” trong bài? 3/ Bµi míi. * H/đ 1: G/thiệu bài mới: - MT: Tạo tâm thế, định hướng chú ý của hs. - PP: Thuyết trình. Việt Nam là một đất nớc văn hiến. Văn hoá truyền thống Việt Nam thể hiện ngay ở những thứ quà bánh giản dị mà đắc sắc, độc đáo của từng vùng, miền. Nếu Nam Bộ có b¸nh tÐt, hñ tiÕu th× HuÕ cã bón bß - giß heo, c¬m hÕn vµ c¸c lo¹i chÌ, NghÖ TÜnh cã kÑo cu đơ ... Nói đến quà bánh Hà Nội cổ truyền thì không thể quên đợc món phở, bún ốc... và đặc biÖt thanh nh· lµ cèm ( cèm lµng Vßng - DÞch Väng - CÇu GiÊy ). Cèm Vßng mïa thu cµng dËy hÕt s¾c h¬ng qua nh÷ng trang v¨n tuú bót ch©n thµnh, tµi hoa cña nh÷ng nghÖ sÜ Hµ nội, đặc biệt là Thạch Lam với “ Một thứ quà của lúa non: Cốm ”. Hoạt động của GV và HS Néi dung kiÕn thøc * Hoạt động 2: HD đọc – tỡm hiểu I. Đọc - Tìm hiểu chung. chung. - MT: Sơ giản về Thạch Lam, về thể loại tùy bút và vb. - PP: Giới thiệu, vấn đáp, đọc diễn 1. T¸c gi¶, t¸c phÈm. (1910 - 1942 )..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> cảm. - Hs đọc chú thích* (161), cho biết vài nÐt vÒ t¸c gi¶ Th¹ch Lam. - Gv nhÊn vµi nÐt chñ yÕu vÒ t/g. - Gv giíi thiÖu mét sè t¸c phÈm næi tiÕng cña Th¹ch Lam. ? Nªu xuÊt xø, thÓ lo¹i cña tp? - Gv nhÊn:. - NguyÔn Têng L©n. - Mét nhµ v¨n, mét c©y bót truyÖn ng¾n vµ tuú bót. - ¤ng lµ mét nhµ v¨n tinh tÕ, nh¹y c¶m vµ rÊt giµu lßng tr¾c Èn. TrÝch tõ tËp tuú bót “Hµ Néi b¨m s¸u phè phêng” ( 1943 ). - ThÓ lo¹i. Ký ( Tuú bót ). 2. §äc, gi¶i thÝch tõ khã.. - Gv nêu cách đọc: giọng tình cảm tha thiÕt, trÇm l¾ng, chËm. - Hs đọc văn bản. - Hs, gv nhận xét cách đọc. - Gv kiÓm tra phÇn hiÓu chó thÝch (1 sè 3. Bè côc. tõ H¸n ViÖt) cña hs. - Tõ ®Çu ... “thuyÒn rång”: Nguån gèc cña ? Em h·y cho biÕt t¸c phÈm cã thÓ chia cèm. thµnh mÊy phÇn? Néi dung cña tõng - TiÕp ... “nhòn nhÆn”: Gi¸ trÞ v¨n ho¸ cña cèm. phÇn? ? Em cảm nhận đợc điều gì từ bức tranh - Còn lại: Sự thởng thức cốm. minh häa? II. Đọc – hiểu văn bản. * Hoạt động 3. Đọc – hiểu vb. - MT : Hiểu nd và nt của vb. - PP : Vấn đáp, đọc diễn cảm, bình 1. Nguån gèc cña cèm. a. §o¹n 1. giảng. - C¶m xóc b¾t ®Çu tõ: ? C¶m xóc cña t¸c gi¶ b¾t ®Çu tõ ®©u? + H¬ng th¬m cña l¸ sen. + Mïi th¬m m¸t cña b«ng lóa non. Nhê gi¸c quan nµo lµ chñ yÕu? - Gv bình: Cảm giác chủ yếu có đợc là  Cảm nhận bằng khứu giác. nhờ khứu giác. Quả thật đấy chính là cảm giác rõ nhất, đặc trng nhất của mùa thu ViÖt Nam, mïa thu Hµ Néi. + “ S¸ng m¸t trong nh s¸ng n¨m xa Giã thæi mïa thu h¬ng cèm míi ”. + “ Bªn kia s«ng §uèng, - H¹t thãc nÕp lµm nªn cèm: Quª h¬ng ta lóa nÕp th¬m nång ”. Là tinh hoa của trời đất, thiên nhiên. ? T×m c¸c tõ miªu t¶ h¹t thãc nÕp ®Çu tiªn lµm nªn cèm? - Hs t×m chi tiÕt. - Câu hỏi lôi kéo sự đồng cảm và tởng tợng - Gv: Chèt. của ngời đọc. ? T¹i sao nhµ v¨n l¹i dïng mét c©u hái giữa đoạn? Cách đặt câu hỏi nh vậy có b. Đoạn 2. t¸c dông g×? - Kể về cốm làng Vòng: Kể để ngợi ca. ? §o¹n v¨n 2 thiªn vÒ t¶, kÓ hay biÓu cảm? Nếu kể thì nhà văn đã kể các chi tiÕt nµo vÒ cèm lµng Vßng?.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> ? V× sao nhµ v¨n ko kÓ tØ mØ kü thuËt hay c«ng viÖc lµm cèm mµ chØ nãi qua? ( Chỉ dùng một số từ biểu cảm để ngợi ca) ? Cốm làng Vòng đợc miêu tả gắn với h×nh ¶nh nµo? C¸ch t¶ nh thÕ cã t¸c dông g×? - Gv: C¸ch vµo bµi tù nhiªn thÓ hiÖn sù tinh tÕ vµ thiªn vÒ c¶m gi¸c cña Th¹ch Lam; ThÓ hiÖn t/y s©u nÆng vµ sù nh¹y cảm đối với cảnh sắc và hơng vị của 1 vïng n«ng th«n Hµ Néi.. -T¶ h×nh ¶nh c« g¸i b¸n cèm. Tôn lên nét đẹp truyền thống dân tộc, mang cả nét đẹp duyên dáng của con ngời trong cốm lµng Vßng.. 2. Gi¸ trÞ v¨n ho¸ cña cèm. - Là thức quà rất riêng, giản dị, độc đáo mà tinh khiết của đất và ngời Việt Nam.. ? Tác giả đã ca ngợi cốm nh một thứ quµ ntn? - Lµ quµ lÔ tÕt, lµ sÝnh lÔ trong phong tôc cíi - Hs “Cèm lµ ... néi cá”. hái. ? Qua đó, em thấy đợc giá trị đầu tiên cña cèm lµ g×? - “ Hồng - cốm tốt đôi ”: sự hoà hợp tuyệt vời vÒ mµu s¾c, h¬ng vÞ -> BiÓu tîng cho sù g¾n ? Cốm đợc dùng nhiều nhất vào việc gì bó trong tình duyên đôi lứa. t¹i sao? ? Bàn luận về tục lệ “sêu tết”, Thạch  Cốm góp phần cho nhân duyên tốt đẹp. Lam chú ý đến điều gì? ( hồng - cốm tốt đôi ). ? Em hiÓu thªm gi¸ trÞ nµo cña cèm tõ ** Cèm võa cã gi¸ trÞ v¨n hãa d©n téc, võa cã lêi b×nh luËn trªn? gi¸ trÞ tinh thÇn. *? Giá trị của cốm đợc phát hiện trên ph¬ng diÖn nµo? + T¸c gi¶ phª ph¸n, chª cêi thãi chuéng ngo¹i, - Hs suy luËn. đáng tiếc cho tục lệ ngày một phai nhạt dần. ? PhÇn cuèi ®o¹n nhµ v¨n cßn phª ph¸n  Mong muèn mäi ngêi tr©n träng vµ gi÷ g×n điều gì? Qua đó t/g muốn truyền tới bạn cốm nh 1 nét đẹp văn hóa của dân tộc. đọc t/c và thái độ nào trong ứng xử với thøc quµ d©n téc? 3. Sù thëng thøc cèm. - Hs tr¶ lêi. - 2 c¸ch thëng thøc cèm: c¸ch ¨n vµ c¸ch mua - Gv b×nh: với thái độ văn hóa. ? PhÇn cuèi, t/g bµn vÒ sù thëng thøc + ¡n chót Ýt, thong th¶, ngÉm nghÜ. cèm trªn nh÷ng ph¬ng diÖn nµo? ? V× sao khi ¨n cèm ph¶i ¨n tõng Ýt? (Để cảm nhận đợc mùi thơm, màu xanh, t¬i m¸t, vÞ ngät, c¸i dÞu dµng, - Thëng thøc cèm b»ng mäi gi¸c quan  T/g lµ ngêi tinh tÕ, s©u s¾c, rÊt sµnh vÒ cèm. thanh đạm ). ? T/g c¶m thô cèm b»ng c¸c gi¸c quan nµo? ( khøu gi¸c, thÞ gi¸c, xóc gi¸c, vÞ gi¸c + “Hìi c¸c bµ mua hµng!”, “h·y”,“chí”, “ph¶i”, “nªn” vµ c¶ sù suy tëng ). ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch dïng tõ  Nh ®ang giao tiÕp, nh ®ang khuyªn r¨n, nh ng÷ cña t/g: đang tìm sự đồng cảm, tha thiết muốn bảo lu, “ Hỡi các bà mua hàng! “, “hãy”, gìn giữ những phong tục tập quán tốt đẹp. “chí”, “ph¶i”,.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> “ nªn ”? ( Còng nh c©u hái ë ®Çu bµi v¨n, lêi v¨n nh ®ang giao tiÕp, nh ®ang khuyªn r¨n, nh đang tìm sự đồng cảm, thể hiện sự tha thiÕt ...) ? Bµi v¨n cho em nh÷ng hiÓu biÕt míi mÎ s©u s¾c nµo vÒ cèm? * Hoạt động 4 Tổng kết. - MT: Kq ND và NT vb. - PP: Khái quát hóa. ? Em cảm nhận đợc giá trị nội dung nào tõ bµi v¨n?. ** §ã lµ v¨n ho¸ Èm thùc cña ngêi ViÖt Nam. III. Tæng kÕt. 1. Néi dung. - Sự trân trọng nét đẹp văn hoá dân tộc trong mét thø quµ gi¶n dÞ. - Sự hiểu biết sâu sắc về thứ quà đó. - Khuyªn r¨n nh÷ng ai kh«ng tr©n träng truyÒn thèng v¨n ho¸ d©n téc. 2. NghÖ thuËt. - KÕt hîp t¶, kÓ vµ biÓu c¶m. - C©u v¨n, tõ ng÷ giµu h×nh ¶nh, giµu chÊt tr÷ t×nh.. ? Bài văn có những đặc sắc nghệ thuật nµo mµ em cÇn häc tËp khi viÕt v¨n? ? C¶m nghÜ cña em vÒ Th¹ch Lam ntn? Ghi nhí (Sgk). (Th¹ch Lam lµ ngêi sµnh cèm, sµnh c¸c mãn Èm thùc cña Hµ N«i; Cã t/c d©n téc tinh tÕ vµ s©u s¾c). Hs häc ghi nhí sgk (163). IV. Cñng cè. Gv kh¸i qu¸t l¹i néi dung kiÕn thøc. V. DÆn dß. - Häc thuéc ghi nhí, thuéc 1 ®o¹n tiªu biÓu. - Ph©n tÝch c¶m xóc cña t/g qua v¨n b¶n. - ChuÈn bÞ: Ch¬i ch÷. Ngµy so¹n 16/11/2011. TiÕt 58. TRẢ BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 3. I/ Môc tiªu cần đạt. - Giúp học sinh thấy đợc khả năng viết văn biểu cảm của mình, biết sửa lỗi trong bài viết. - Cñng cè kiÕn thøc vÒ v¨n biÓu c¶m, rÌn kÜ n¨ng viÕt bµi v¨n b/c. II/ Trọng tâm kiến thức, kĩ năng. 1/ Kiến thức: - Đánh giá kiến thức của hs về văn b/cảm. - Hiểu rõ bố cục bài văn b/cảm. ND từng phần trong bố cục. 2/ Kĩ năng: - Biết sắp xếp bố cục bài văn b/cảm. - Biết hành văn sao cho lưu loát, mạch lạc, liên kết chặt chẽ, lời văn trong sáng. - Chữ viết sạch đẹp, đúng chính tả, đúng câu. III/ Ph¬ng ph¸p. - Tr¶ bµi. IV/ ChuÈn bÞ: Gv: G/¸n; ChÊm bµi. Hs: ChuÈn bÞ bµi. V/ TiÕn tr×nh lªn líp. 1/ ổn định tổ chức 2/ KiÓm tra §an xen vµo bµi..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> 3/ Bµi míi. * Hoạt động 1. - Giíi thiÖu bµi. G nªu yªu cÇu cña tiÕt häc, tr¶ bµi. - TriÓn khai bµi. Hoạt động của Gv và Hs Néi dung kiÕn thøc * Hoạt động 2. I. Nêu lại yêu cầu của đề, tìm hiểu đề bài. - Học sinh nhắc lại đề, giáo viên chép Đề bài : Viết một bài văn biểu cảm về một đề lên bảng. người mà em yêu quý hoặc ngưỡng mộ. - Giáo viên gọi một vài đại diện hs nhắc lại bố cục của đề bài. - Líp, gi¸o viªn nhËn xÐt, bæ sung. * GV nhận xét ưu điểm và nhược điểm * Nhận xét : trong bài viết của hs. - Ưu điểm : + Bài viết có bố cục ba phần rõ ràng. + Hiểu đề, văn viết cảm xúc chân thành, liên kết chặt chẽ, mạch lạc, văn phong trong sáng. + Đúng câu, đúng chính tả, bài viết sạch đẹp. - Nhược điểm : + Một số bài còn quá phụ thuộc vào văn mẫu chưa có sự sáng tạo. + Chữ viết cẩu thả, sai lỗi chính tả, dùng từ chưa chính xác . VD : 7B : Duy, Phong, Sử, Trường, Lượng. * Hoạt động 2 II. T×m hiÓu nh÷ng bµi m¾c lçi  söa lçi. - Giáo viên cho học sinh đọc một số VD : ®o¹n, bµi kÐm. - Học sinh phát hiện lỗi: Bài văn đã - Dùng từ sai : Người đã sinh ra và cưu đúng thể loại, có bố cục rõ ràng cha? Tự mang em ...  nuụi dạy sù vµ miªu t¶ trong bµi cã gióp cho viÖc - Viết sai chính tả : Mẹ em là bà nội chợ biÓu c¶m hay lÊn ¸t c¶m xóc? Tõ ng÷ giỏi.  trợ. dïng chÝnh x¸c cha ... - Hs th¶o luËn, nªu gi¶i ph¸p söa ch÷a. - Mỗi khi mẹ vắng nhà là cả gia đình đều trở - Gi¸o viªn nhËn xÐt, rót kinh nghiÖm. nên bề bội và dối tung nên. ... bề bộn và rối tung lên. - Em hứa mình sẽ học thật giỏi để đền lại công ơn mà cha mẹ đã giành cho em  ... đền đáp lại công ơn mà cha mẹ đã dành cho em. - Lặp từ không có t/d liên kết : Mẹ của em là.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> * Hoạt động 3: một ng sinh ra và nuôi dưỡng em từ lúc sinh - Gi¸o viªn cho mét sè häc sinh cã bµi ra em đến bây giờ. khá đọc bài của mình.  Mẹ là ng đã sinh và nuôi dưỡng em từ thuở - Häc sinh kh¸c nhËn xÐt vÒ u ®iÓm cña bµi lµm. lọt lòng đến khi lớn khôn. - Gi¸o viªn nhËn xÐt, bæ sung vµ nh¾c III. T×m hiÓu häc tËp, ph¸t huy nh÷ng bµi nhë häc sinh häc tËp nh÷ng u ®iÓm cña kh¸. bµi viÕt. - Đọc bài khá : 7A : Duân, Nhung. * Hoạt động 4: 7B : Hường, Ngọc. - Häc sinh xem l¹i bµi cña m×nh, nªu th¾c m¾c (nÕu cã). - Giáo viên giải đáp những thắc mắc cña häc sinh. IV. Giải đáp thắc mắc của học sinh. - Gi¸o viªn lÊy ®iÓm. 4/ Cñng cè: - Hs nhËn xÐt chung vÒ u, khuyÕt ®iÓm trong bµi viÕt. - Nh÷ng ®iÒu cÇn rót kinh nghiÖm. - Gv chèt l¹i nh÷ng ®iÒu hs cÇn lu ý cho bµi viÕt sè 3. Nh÷ng yªu cÇu cña bµi v¨n b/c. 5/ DÆn dß. * H/động 5: HD học ở nhà. - MT: hd học ở nhà. - PP: Thuyết trình. - Soát lại bài, sửa lỗi; viết đoạn, bài cha đạt yêu cầu. - So¹n bµi: ¤n tËp t¸c phÈm tr÷ t×nh. (tr 180, 192) *************************************** Ngµy so¹n 16/11/2011. TiÕt 59. Ch¬i ch÷ I/ Mức độ cần đạt: - Hiểu thế nào là phép chơi chữ và tác dụng của chơi chữ. - Nắm được các lối chơi chữ. - Biết cách vận dụng phép chơi chữ vào thực tiễn nói và viết. II/ Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1/ Kiến thức: - Khái niệm chơi chữ. - Các lối chơi chữ. - Tác dụng của phép chơi chữ. 2/ Kĩ năng: - Nhận biết phép chơi chữ. - Chỉ rõ cách nói chơi chữ trong văn bản. II/ Ph¬ng ph¸p. -T×m hiÓu vÝ dô. Nªu – gqv®. LuyÖn tËp. III/ ChuÈn bÞ: Gv: G/¸n; Dông cô d¹y häc. Hs: Häc bµi, chuÈn bÞ bµi. IV/ TiÕn tr×nh lªn líp. 1/ ổn định tổ chức. 2/ KiÓm tr¹:.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> - §iÖp ng÷ lµ g×? Cã mÊy d¹ng ®iÖp ng÷? Cho vÝ dô vµ ph©n tÝch t/d? 3/ Bµi míi. * Hoạt động 1:Giới thiệu bài. - MT: Tạo tâm thế, định hướng chú ý cho hs. - PP: Thuyết trình. Hoạt động của Gv và Hs * Hoạt động 2: HD hs hiểu kn chơi chữ. - Hs đọc ví dụ, nhận xét nghĩa của các từ “ lợi ” trong bµi ca dao. ? ViÖc sö dông tõ “ lîi ” ë c©u cuèi bµi ca dao lµ dùa vµo hiÖn tîng g× cña tõ ng÷? ( §ång ©m ). ? ViÖc sö dông tõ “lîi ” nh trªn cã t¸c dông g×? - Hs suy luËn. ? VËy em hiÓu ch¬i ch÷ lµ g×? - Hs đọc ghi nhớ.. Néi dung kiÕn thøc I. ThÕ nµo lµ ch¬i ch÷? 1. VÝ dô: sgk (163) - Lîi 1: lîi Ých, thuËn lîi. - Lîi 2: lîi r¨ng. (Cã thÓ hiÓu lµ lîi Ých, lîi léc).  Lợi dụng hiện tợng đồng âm để tạo sự bất ngờ, thú vị, hài hớc mà ko cay độc: Bà đã giµ råi sao cßn tÝnh lÊy chång. 2. Ghi nhí: sgk (164).. II. C¸c lèi ch¬i ch÷. * Hoạt động 3. Cỏc lỗi chơi chữ. - MT: Nắm được các lối chơi chữ. Biết cách vận dụng phép chơi chữ vào thực tiễn nói và viết. 1. VÝ dô: sgk (164) - PP: Nêu vd, phân tích vd, vấn đáp. (1)- “ranh tíng”: tr¹i ©m ~ giÔu cît Na va. - “nång nÆc” >< “ tiÕng t¨m” t¬ng ph¶n - Hs đọc kĩ ví dụ. về ý nghĩa ~ châm biếm, đả kích Na Va. ? ChØ râ lèi ch¬i ch÷ trong c¸c vÝ dô? Nªu t¸c (2) §iÖp phô ©m ®Çu “m”: dÝ dám, vui vÎ. dụng của lối chơi chữ đó? (3) “ cá đối ” - “ cối đá ”, - Hs th¶o luËn. “mÌo c¸i”- “m¸i kÌo” ? T×m thªm vÝ dô vÒ ch¬i ch÷?  C¸ch nãi l¸i. ( VÝ dô: (4) “SÇu riªng” ~ Lîi dông tõ nhiÒu nghÜa, - §i tu phËt b¾t ¨n chay ... tr¸i nghÜa. - Tr¨ng bao nhiªu tuæi tr¨ng giµ ... ) 2. Ghi nhí: sgk (165) ? Chơi chữ thờng đợc sử dụng ntn? III. LuyÖn tËp. - Hs đọc ghi nhớ (165) * Hoạt động 4: HD hs luyện tập. - MT: Nhận biết chơi chữ, biết vd chơi chữ vào lời ăn tiếng nói hàng ngày và trong văn viết.. - PP: Gợi mở, hướng dẫn, luyện tập, thực hành. - Gv chia nhãm hs lµm bµi tËp. - Hs th¶o luËn, tr×nh bµy, bæ sung. - Gv nhận xét, chốt đáp án. - Hs đọc thêm (166). 1. Bµi 1: Chơi chữ theo cách dùng từ đồng âm và tõ cã nghÜa gÇn gòi nhau. - Liu ®iu, r¾n, hæ löa, mai gÇm, r¸o, l»n, tr©u lç, hæ mang.  §Òu chØ loµi r¾n. 2. Bµi 2. C¸c sù vËt gÇn gòi nhau: - ThÞt - mì - nem ch¶. - Nøa - tre - tróc - hãp. 3. Bài 3: Hiện tợng đồng âm “Khổ tận cam lai”..

<span class='text_page_counter'>(8)</span> - Cam: - ChØ 1 lo¹i qu¶. - Gv cho bµi tËp. Hs ph©n tÝch hiÖn tîng ch¬i - Chỉ sự vui vẻ, hạnh phúc, tốt đẹp. ch÷. 4. Bµi 4. a, Hiện tợng đồng âm. b, - Cãc, nh¸i, chÉu chµng: cïng trêng nghÜa. - Tõ nhiÒu nghÜa: Chµng. a, X«i ¨n ch¶ ngon. c, NguyÖt - l¸ ®a - c©y ®a cã chó cuéi: ~ b, Cóc chết để nhái mồ côi cïng trêng nghÜa. ChÉu ngåi chÉu khãc: chµng ¬i lµ chµng! c, Bao giê thong th¶ lªn ch¬i nguyÖt Nhí h¸i cho xin n¾m l¸ ®a. - Gv chốt đáp án. 4/ Cñng cè - Kh¸i niÖm, c¸c lèi ch¬i ch÷. - Chơi chữ thờng đợc dùng phổ biến trong văn thơ, đặc biệt là trong thơ trào phúng, câu đối, câu đố. 5/ DÆn dß. * Hoạt động 5: HD học ở nhà: - MT: HD học ở nhà. - PP: Thuyết trình. - Häc bµi. Bµi tËp 3. - ChuÈn bÞ: Lµm th¬ lôc b¸t. ( §Æc ®iÓm th¬ lôc b¸t. TËp lµm 1 bµi kho¶ng 4-8 c©u). Ngµy so¹n : 16/11/2011. TiÕt 60 Lµm th¬ lôc b¸t I/ Mức độ cần đạt : - Biết nhận diện, phân tích vần, luật bằng trắc, nhịp thơ lục bát. - Tập viết được những câu, đoạn, bài thơ lục bát ngắn đúng luật, có cảm xúc. II/ Trọng tâm kiến thức, kĩ năng : 1/ Kiến thức : Sơ giản về vần, nhịp, luật bằng trắc của thơ lục bát. 2/ Kĩ năng : Nhận diện, phân tích, tập viết thơ lục bát. II/ Ph¬ng ph¸p. -T×m hiÓu vÝ dô. Nªu – gqv®. LuyÖn tËp. III/ ChuÈn bÞ: Gv: G/¸n; Dông cô d¹y häc. Hs: Häc bµi, chuÈn bÞ bµi. IV/ TiÕn tr×nh lªn líp. 1/ ổn định tổ chức. 2/ KiÓm tr¹: Nêu những văn bản đã học có sử dụng thể thơ lục bát? 3/ Bµi míi. * Hoạt động1: Gtb mới. - MT: Tạo tâm thế, định hướng chú ý của hs. - PP: Thuyết trình. Hoạt động của GV và HS Néi dung kiÕn thøc I. LuËt th¬ lôc b¸t. * Hoạt động 2: Tỡm hiểu về luật.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> thơ lục bát. - MT: Biết nhận diện, phân tích vần, luật bằng trắc, nhịp thơ lục bát. - PP: Nêu vd, phân tích, vấn đáp, 1. VÝ dô: Anh ®i anh nhí quª nhµ gợi mở. b t b (vÇn) . Nhí canh rau muèng nhí cµ dÇm t¬ng. - Hs đọc ví dụ. b t b (vÇn) b(vÇn) ? CÆp (c©u) lôc b¸t mçi dßng cã mÊy tiÕng? V× sao gäi lµ lôc b¸t? 2. NhËn xÐt. + 1 c©u (cÆp) lôc b¸t: C©u lôc: 6 tiÕng. C©u b¸t: 8 tiÕng. ? Xác định luật bằng - trắc, vần + Vần: øng víi mçi tiÕng? - TiÕng 6 c©u 6 vÇn víi tiÕng 6 c©u 8. ? NhËn xÐt vÒ quy luËt thanh, vÇn - TiÕng 8 c©u 8 vÇn víi tiÕng 6 c©u 6 díi. gi÷a c¸c tiÕng? + LuËt b»ng tr¾c. ( Thanh huyÒn, ngang : b»ng - C¸c tiÕng lÎ: tù do. Thanh s¾c, hái, ng·, nÆng: tr¾c) - C¸c tiÕng ch½n: theo luËt (Xem vÝ dô) - Hs nhËn diÖn, nhËn xÐt. - Trong câu 8, các tiếng thứ 6, thứ 8 đều cùng thanh b»ng nhng ph¶i tr¸i dÊu. ? NhËn xÐt vÒ sù t¬ng quan thanh + NhÞp th¬: nhÞp ch½n. ®iÖu gi÷a c¸c tiÕng thø 6 vµ thø 8 cña c©u 8? * Ghi nhí: sgk (156) ? NhÞp th¬ trong c©u lôc b¸t ntn? - Hs đọc ghi nhớ. II. Ph©n biÖt th¬ lôc b¸t víi v¨n vÇn 6/8. - Gv chèt kiÕn thøc. * Hoạt động 3: Phõn biệt thơ lục bát với văn vần 6/8. - MT: Phân biệt thơ lục bát với văn vần 6/8. 1. VÝ dô. Con mÌo, con chã cã l«ng - PP: Nêu vd, phân tích, vấn đáp, a. Bôi tre có mắt, nồi đồng có quai. luyện tập.  T¸c dông: Gióp trÎ nhËn biÕt sù vËt. - Gv cho hs đọc kĩ 3 ví dụ. ? Nhận xét về đặc điểm hình thức C¸c b¹n trong líp ta ¬i vµ ý nghÜa cña c¸c c©u, ®o¹n th¬? b. Thi ®ua häc tËp ph¶i thêi tiÕn lªn! ( H×nh thøc gièng nhau. Tiến lên liên tục đừng quên C©u a, b ko cã gi¸ trÞ biÓu c¶m. Nh× trêng, nhÊt khèi, khái phiÒn thÇy c«.  Tác dụng: Hô hào, kêu gọi phấn đấu. c.. TiÕc thay h¹t g¹o tr¾ng ngÇn Đã vo nớc đục lại vần than rơm. C©u c: Giµu h/a, gi¸ trÞ biÓu c¶m  Èn dô: cao) than th©n, tr¸ch phËn cña c« g¸i. ? Theo em, trong c¸c c©u, ®o¹n th¬ -- Lêi Sù th¬ng c¶m cña ngêi th©n ... trªn ®©u lµ th¬ lôc b¸t, ®©u lµ v¨n vÇn 6 / 8? V× sao? ? VËy theo em, th¬ lôc b¸t kh¸c v¨n vÇn 6 / 8 ë chç nµo? - Hs nhËn xÐt. - Hs tập phân tích đặc điểm thơ lục 2. Ghi nhớ. b¸t trong c©u (c). - V¨n vÇn 6 / 8: cã cÊu t¹o gièng th¬ lôc b¸t nhng.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> - Gv: Muèn th¬ lôc b¸t hay th× c©u kh«ng cã gi¸ trÞ biÓu c¶m. th¬ ph¶i cã h/a, cã hån. - Thơ lục bát: có giá trị biểu cảm, gợi nhiều liên tởng trong ngời đọc, ngời nghe. II/ Luyện tập. * Hoạt động 4: HD hs luyện tập. - MT: Nhận diện, phân tích, tập viết thơ lục bát. - PP : Luyện tập, hướng dẫn, thực hành. - Hs t×m c¸c tõ ng÷ phï hîp cho bµi 1, 2 (sgk). - NhËn xÐt tõ ng÷ nµo hay nhÊt. - Gv nhËn xÐt, bæ sung vµ thëng ®iÓm cho hs. - H. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy phÇn chuÈn bÞ ë nhµ (1- 2 bµi). - C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt vÒ vÇn, vÒ ý, bæ sung. - Gv rót kinh nghiÖm cho hs.. 1. Bµi 1. §iÒn tõ: a, kÎo mµ (ë nhµ/nh lµ) b, míi nªn con ngêi/ lµm nÒn mai sau. c, Lao xao ong bím ®i t×m mËt hoa. ( Lêi ru ®a bÐ ®i t×m giÊc m¬) 2. Bµi 2. Söa lçi trong c©u th¬: a, Thay “bßng” - “xoµi” ( Cã thÓ thay tiÕng cã vÇn “ai” ) b, - tiÕn nhanh. - trë thµnh trß ngoan. - trở thành đội viên. 3. Bµi 3. Giíi thiÖu th¬ lôc b¸t. (PhÇn chuÈn bÞ cña hs) 4. Bµi 4: Thi lµm th¬ lôc b¸t. + Lµm th¬ lôc b¸t (tù do). + Làm thơ lục bát (theo chủ đề). - Gv chia lớp thành 2 đội thi làm th¬. + Lît 1: - H. Nhãm nµy cho c©u lôc. Nhãm kia viÕt tiÕp c©u b¸t. NhËn xÐt, đánh giá. - Gv: Lµm träng tµi. + Lît 2: ( T¬ng tù; Ngîc l¹i) + Lît 3: - Tõ c©u lôc b¸t trªn mçi nhãm tù viÕt thªm 1 c©u lôc b¸t nèi tiÕp phÇn th¬ cña m×nh. - 2 nhóm nhận xét, đánh giá chéo. - Gv tÝnh thêi gian, ph©n th¾ng, thua. - H. Tập sáng tác thơ theo chủ đề. 4/ Cñng cè. - Đặc điểm thơ lục bát. Cách đọc thơ lục bát. 5/ DÆn dß. * Hoạt động 5: HD học ở nhà. - MT: HD hs học ở nhà. - PP: Thuyết trình. - Nắm đặc điểm thơ lục bát. - Làm 1 bài lục bát theo chủ đề học sinh hoặc thơ tự do. - Su tầm thơ lục bát. Cảm nhận, học tập cách diễn đạt. - ChuÈn bÞ: ChuÈn mùc sö dông tõ..

<span class='text_page_counter'>(11)</span>