Tài liệu Giáo Dục Môi Trường Trong Môn Học Công Nghệ Trung Học Phổ Thông pdf

GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
TRONG MÔN HỌC CÔNG NGHỆ
TRONG MÔN HỌC CÔNG NGHỆ
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
I. MỤC TIÊU
I. MỤC TIÊU
Nghiên cứu xong chủ đề này, bạn có thể:
Nghiên cứu xong chủ đề này, bạn có thể:
a) Về kiến thức:
a) Về kiến thức:
- Hiểu được một số khái niệm cơ bản có liên quan
- Hiểu được một số khái niệm cơ bản có liên quan
đến chủ đề (môi trường, GDMT, tích hợp
đến chủ đề (môi trường, GDMT, tích hợp
GDMT trong môn học…)
GDMT trong môn học…)
-
Giải thích được vì sao cần phải tích hợp GDMT
Giải thích được vì sao cần phải tích hợp GDMT
trong môn học
trong môn học
- Hiểu được các bước thực hiện tích hợp GDMT
- Hiểu được các bước thực hiện tích hợp GDMT
trong môn học
trong môn học
GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
TRONG MÔN HỌC CÔNG NGHỆ
TRONG MÔN HỌC CÔNG NGHỆ

TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
I. MỤC TIÊU
I. MỤC TIÊU
Nghiên cứu xong chủ đề này, bạn có thể:
Nghiên cứu xong chủ đề này, bạn có thể:
b) Về kỹ năng:
b) Về kỹ năng:
- Thiết kế được kế hoạch bài dạy theo hướng tích
- Thiết kế được kế hoạch bài dạy theo hướng tích
hợp GDMT trong dạy học môn Công nghệ (bài
hợp GDMT trong dạy học môn Công nghệ (bài
lý thuyết, bài thực hành…)
lý thuyết, bài thực hành…)
- Thể hiện được kế hoạch bài dạy theo hướng tích
- Thể hiện được kế hoạch bài dạy theo hướng tích
hợp GDMT trong dạy học môn Công nghệ (bài
hợp GDMT trong dạy học môn Công nghệ (bài
lý thuyết, bài thực hành…)
lý thuyết, bài thực hành…)
GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
TRONG MÔN HỌC CÔNG NGHỆ
TRONG MÔN HỌC CÔNG NGHỆ
TRUNG HỌC
TRUNG HỌC
c¬ së
c¬ së

I. MỤC TIÊU
I. MỤC TIÊU
Nghiên cứu xong chủ đề này, bạn có thể:
Nghiên cứu xong chủ đề này, bạn có thể:
c) Về thái độ:
c) Về thái độ:
- Chấp nhận định hướng tích hợp GDMT trong dạy
- Chấp nhận định hướng tích hợp GDMT trong dạy
học môn Công nghệ
học môn Công nghệ
- Ý thức được những thuận lợi và khó khăn của
- Ý thức được những thuận lợi và khó khăn của
bản thân trong việc thực hiện tích hợp GDMT
bản thân trong việc thực hiện tích hợp GDMT
trong dạy học và có biện pháp giải quyết
trong dạy học và có biện pháp giải quyết
GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
TRONG MÔN HỌC CÔNG NGHỆ
TRONG MÔN HỌC CÔNG NGHỆ
TRUNG HỌC
TRUNG HỌC
c¬ së
c¬ së
II. NỘI DUNG CHỦ ĐỀ
II. NỘI DUNG CHỦ ĐỀ
Gồm các nội dung cơ bản sau:
Gồm các nội dung cơ bản sau:
I. MÔN CÔNG NGHỆ VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
I. MÔN CÔNG NGHỆ VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG

II. . CHƯƠNG TRÌNH TÍCH HỢP GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
II. . CHƯƠNG TRÌNH TÍCH HỢP GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
CẤP
CẤP
THCS
THCS
MÔN CÔNG NGHỆ
MÔN CÔNG NGHỆ
III. PHƯƠNG PHÁP TÍCH HỢP GDMT TRONG MÔN C
III. PHƯƠNG PHÁP TÍCH HỢP GDMT TRONG MÔN C
«
«
NG
NG
NGHỆ
NGHỆ
IV. MỘT SỐ BÀI SOẠN VÍ DỤ VỀ TÍCH HỢP GDMT TRONG
IV. MỘT SỐ BÀI SOẠN VÍ DỤ VỀ TÍCH HỢP GDMT TRONG
DẠY HỌC C
DẠY HỌC C
«
«
NG NGHỆ
NG NGHỆ
Mỗi nội dung trên sẽ có phần lý thuyết và phần thảo luận,
Mỗi nội dung trên sẽ có phần lý thuyết và phần thảo luận,
thực hành
thực hành
GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG

TRONG MÔN HỌC CÔNG NGHỆ
TRONG MÔN HỌC CÔNG NGHỆ
TRUNG HỌC
TRUNG HỌC
c¬ së
c¬ së
III. KẾ HOẠCH THỰC HIỆN CHỦ ĐỀ
III. KẾ HOẠCH THỰC HIỆN CHỦ ĐỀ
Thời gian
Thời gian
Cách tiến hành
Cách tiến hành
- Nghiên cứu tài liệu;
- Nghiên cứu tài liệu;
- Trao đổi, thảo luận
- Trao đổi, thảo luận
- Làm thử và đánh giá
- Làm thử và đánh giá
GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
TRONG MÔN HỌC CÔNG NGHỆ
TRONG MÔN HỌC CÔNG NGHỆ
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
IV. TÀI LIỆU THAM KHẢO
IV. TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Giáo dục và Đào tạo,
1. Bộ Giáo dục và Đào tạo,
Chương trình giáo dục phổ thông môn Công
Chương trình giáo dục phổ thông môn Công

nghệ,
nghệ,
Nhà xuất bản Giáo dục, 2006.
Nhà xuất bản Giáo dục, 2006.
2. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Quỹ dân số Liên hợp quốc, Hoàng Đức
2. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Quỹ dân số Liên hợp quốc, Hoàng Đức
Nhuận chủ biên,
Nhuận chủ biên,
Một số vấn đề cơ bản về giáo dục dân số,
Một số vấn đề cơ bản về giáo dục dân số,
Dự
Dự
án VIE/94/P01, Hà nội, 1995.
án VIE/94/P01, Hà nội, 1995.
3. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Dự án VIE/98/018, Chương trình phát triển
3. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Dự án VIE/98/018, Chương trình phát triển
Liên hợp quốc (UNDP) & DANIDA,
Liên hợp quốc (UNDP) & DANIDA,
Thiết kế mẫu một số mô-đun
Thiết kế mẫu một số mô-đun
giáo dục môi trường
giáo dục môi trường
(dành cho các lớp tập huấn), Hà nội, 2004.
(dành cho các lớp tập huấn), Hà nội, 2004.
4. Hoàng Minh Tác,
4. Hoàng Minh Tác,
Giáo trình Giáo dục môi trường,
Giáo trình Giáo dục môi trường,
trường ĐHSP Hà
trường ĐHSP Hà

Nội, 2003.
Nội, 2003.
5. Nguyễn Văn Ánh,
5. Nguyễn Văn Ánh,
Một số modun giáo dục môi trường,
Một số modun giáo dục môi trường,
tài liệu bồi
tài liệu bồi
dưỡng giáo viên công nghệ, trường ĐHSP Hà Nội, 2006.
dưỡng giáo viên công nghệ, trường ĐHSP Hà Nội, 2006.
6. Sách giáo khoa Công nghệ 10, 11, 12, Nhà xuất bản Giáo dục 2008.
6. Sách giáo khoa Công nghệ 10, 11, 12, Nhà xuất bản Giáo dục 2008.
I. MÔN CÔNG NGHỆ
I. MÔN CÔNG NGHỆ
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
1. Môn Công nghệ ở trường phổ thông
1. Môn Công nghệ ở trường phổ thông


a) Tên môn học
a) Tên môn học


Môn Công nghệ là tích hợp của các môn học thủ
Môn Công nghệ là tích hợp của các môn học thủ
công và kỹ thuật phổ thông (kỹ thuật phục vụ,
công và kỹ thuật phổ thông (kỹ thuật phục vụ,
kỹ thuật nông nghiệp, kỹ thuật công nghiệp)
kỹ thuật nông nghiệp, kỹ thuật công nghiệp)

nhằm phản ánh “tập hợp các phương pháp,
nhằm phản ánh “tập hợp các phương pháp,
quy tắc, kỹ năng được sử dụng để tác động
quy tắc, kỹ năng được sử dụng để tác động
vào đối tượng lao động thông qua các phương
vào đối tượng lao động thông qua các phương
tiện nhằm tạo ra sản phẩm”.
tiện nhằm tạo ra sản phẩm”.
I. MÔN CÔNG NGHỆ
I. MÔN CÔNG NGHỆ
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
1. Môn Công nghệ ở trường phổ thông
1. Môn Công nghệ ở trường phổ thông


b) Mục tiêu chung của môn học
b) Mục tiêu chung của môn học
Môn học nhằm giúp học sinh làm quen với thực
Môn học nhằm giúp học sinh làm quen với thực
tiễn về các mối quan hệ giữa người với người,
tiễn về các mối quan hệ giữa người với người,
giữa con người với công cụ lao động, với công
giữa con người với công cụ lao động, với công
nghệ sản xuất, dịch vụ và với môi trường thiên
nghệ sản xuất, dịch vụ và với môi trường thiên
nhiên; qua đó hình thành thói quen và kỹ năng
nhiên; qua đó hình thành thói quen và kỹ năng
lao động tự phục vụ, tiến tới tự lập nghiệp khi
lao động tự phục vụ, tiến tới tự lập nghiệp khi

trưởng thành.
trưởng thành.
I. MÔN CÔNG NGHỆ
I. MÔN CÔNG NGHỆ
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
1. Môn Công nghệ ở trường phổ thông
1. Môn Công nghệ ở trường phổ thông


c) Kế hoạch dạy học môn học
c) Kế hoạch dạy học môn học
Theo Kế hoạch dạy học, môn Công nghệ
Theo Kế hoạch dạy học, môn Công nghệ
được dạy từ lớp 1 đến lớp 12 của trường phổ
được dạy từ lớp 1 đến lớp 12 của trường phổ
thông.
thông.
Nội dung môn Công nghệ phổ thông phản ánh các
Nội dung môn Công nghệ phổ thông phản ánh các
loại hình lao động phổ biến như: lao động thủ
loại hình lao động phổ biến như: lao động thủ
công, lao động kỹ thuật đơn giản trong các lĩnh
công, lao động kỹ thuật đơn giản trong các lĩnh
vực dịch vụ sinh hoạt, kinh tế gia đình, công
vực dịch vụ sinh hoạt, kinh tế gia đình, công
nghiệp, nông - lâm - ngư nghiệp.
nghiệp, nông - lâm - ngư nghiệp.
I. MÔN CÔNG NGHỆ
I. MÔN CÔNG NGHỆ

VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
2. Giáo dục môi trường
2. Giáo dục môi trường
a) Môi trường và môi trường học tập
a) Môi trường và môi trường học tập
- Môi trường
- Môi trường
Có thể có nhiều cách định nghĩa khác nhau về môi trường tùy theo
Có thể có nhiều cách định nghĩa khác nhau về môi trường tùy theo
cách tiếp cận:
cách tiếp cận:
“
“
Môi trường là một tổ hợp các
Môi trường là một tổ hợp các
yếu tố bên ngoài
yếu tố bên ngoài
của một hệ
của một hệ
thống nào đó. Chúng tác động lên hệ thống này và xác
thống nào đó. Chúng tác động lên hệ thống này và xác
định xu hướng và tình trạng tồn tại của nó. Môi trường
định xu hướng và tình trạng tồn tại của nó. Môi trường
có thể coi là một tập hợp, trong đó hệ thống đang xem
có thể coi là một tập hợp, trong đó hệ thống đang xem
xét là một tập hợp con. Môi trường của một hệ thống
xét là một tập hợp con. Môi trường của một hệ thống
đang xem xét cần phải có
đang xem xét cần phải có

tính tương tác
tính tương tác
với hệ thống
với hệ thống
đó.
đó.
I. MÔN CÔNG NGHỆ
I. MÔN CÔNG NGHỆ
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
- Môi trường
- Môi trường
Nói chung, môi trường của một khách thể bao
Nói chung, môi trường của một khách thể bao
gồm các vật chất, điều kiện hoàn cảnh, các đối
gồm các vật chất, điều kiện hoàn cảnh, các đối
tượng khác hay các điều kiện nào đó mà
tượng khác hay các điều kiện nào đó mà
chúng bao quanh khách thể này hay các hoạt
chúng bao quanh khách thể này hay các hoạt
động của khách thể diễn ra trong chúng” (Bách
động của khách thể diễn ra trong chúng” (Bách
khoa toàn thư mở Wikipedia).
khoa toàn thư mở Wikipedia).
I. MÔN CÔNG NGHỆ
I. MÔN CÔNG NGHỆ
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
- Môi trường
- Môi trường

“
“
Môi trường là toàn bộ các hệ thống tự nhiên
Môi trường là toàn bộ các hệ thống tự nhiên
và các hệ thống do con người tạo ra ở xung
và các hệ thống do con người tạo ra ở xung
quanh mình, trong đó con người sinh sống và
quanh mình, trong đó con người sinh sống và
bằng lao động, đã khai thác những tài nguyên
bằng lao động, đã khai thác những tài nguyên
tự nhiên hoặc nhân tạo cho phép thỏa mãn
tự nhiên hoặc nhân tạo cho phép thỏa mãn
những nhu cầu của con người”
những nhu cầu của con người”
Như vậy, một cách khái quát, môi trường bao
Như vậy, một cách khái quát, môi trường bao
gồm: các yếu tố/ môi trường tự nhiên và các
gồm: các yếu tố/ môi trường tự nhiên và các
yếu tố/môi trường xã hội.
yếu tố/môi trường xã hội.
I. MÔN CÔNG NGHỆ
I. MÔN CÔNG NGHỆ
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
- Môi trường học tập
- Môi trường học tập
Môi trường học tập là toàn bộ không gian vật
Môi trường học tập là toàn bộ không gian vật
chất và tinh thần cùng với các thành tố của nó
chất và tinh thần cùng với các thành tố của nó

bao quanh quá trình học tập (cả bên trong và
bao quanh quá trình học tập (cả bên trong và
bên ngoài nhà trường), làm nền tảng và tạo
bên ngoài nhà trường), làm nền tảng và tạo
nên trường hoạt động cho quá trình ấy.
nên trường hoạt động cho quá trình ấy.
Môi trường học tập của mỗi cá nhân cũng bao
Môi trường học tập của mỗi cá nhân cũng bao
gồm môi trường tự nhiên và môi trường xã hội
gồm môi trường tự nhiên và môi trường xã hội
(người dạy, người học khác, cơ sở vật chất,
(người dạy, người học khác, cơ sở vật chất,
chương trình học tập…; chúng mang yếu tố xã
chương trình học tập…; chúng mang yếu tố xã
hội).
hội).
I. MÔN CÔNG NGHỆ
I. MÔN CÔNG NGHỆ
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
Cần chú ý rằng:
Cần chú ý rằng:
Một đối tượng chỉ có tính chủ thể tương đối.
Một đối tượng chỉ có tính chủ thể tương đối.
Cùng một đối tượng, có thể là chủ thể
Cùng một đối tượng, có thể là chủ thể
trong trường hợp này, nhưng lại có thể
trong trường hợp này, nhưng lại có thể
là một thành phần của môi trường trong
là một thành phần của môi trường trong

trường hợp khác; hoặc có thể là chủ thể
trường hợp khác; hoặc có thể là chủ thể
trong môi trường này nhưng đồng thời
trong môi trường này nhưng đồng thời
lại là thành phần của môi trường khác.
lại là thành phần của môi trường khác.
I. MÔN CÔNG NGHỆ
I. MÔN CÔNG NGHỆ
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
Có nghĩa là: đối tượng ấy là chủ thể hay
Có nghĩa là: đối tượng ấy là chủ thể hay
khách thể khi xem xét môi trường thì còn tùy
khách thể khi xem xét môi trường thì còn tùy
thuộc vào vị trí (hệ quy chiếu) của người
thuộc vào vị trí (hệ quy chiếu) của người
nghiên cứu. Nếu một người nghiên cứu về
nghiên cứu. Nếu một người nghiên cứu về
quan hệ giữa chính họ với môi trường xung
quan hệ giữa chính họ với môi trường xung
quanh, thì khi đó, người nghiên cứu chính là
quanh, thì khi đó, người nghiên cứu chính là
“đối tượng” liên kết với môi trường nói ở trên.
“đối tượng” liên kết với môi trường nói ở trên.
Còn nếu người nghiên cứu đó nghiên cứu về
Còn nếu người nghiên cứu đó nghiên cứu về
quan hệ giữa môi trường với những người
quan hệ giữa môi trường với những người
khác thì khi đó, người đó lại ở vị trí khách thể
khác thì khi đó, người đó lại ở vị trí khách thể

đối với môi trường.
đối với môi trường.
I. MÔN CÔNG NGHỆ
I. MÔN CÔNG NGHỆ
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
b) Giáo dục môi trường
b) Giáo dục môi trường
Quan niệm thứ nhất:
Quan niệm thứ nhất:
Giáo dục môi trường là
Giáo dục môi trường là
một quá trình thông qua các hoạt động
một quá trình thông qua các hoạt động
giáo dục chính quy và không chính quy
giáo dục chính quy và không chính quy
nhằm giúp con người có được sự hiểu
nhằm giúp con người có được sự hiểu
biết, kỹ năng và giá trị; tạo điều kiện cho
biết, kỹ năng và giá trị; tạo điều kiện cho
họ tham gia vào phát triển một xã hội
họ tham gia vào phát triển một xã hội
bền vững về sinh thái.
bền vững về sinh thái.
I. MÔN CÔNG NGHỆ
I. MÔN CÔNG NGHỆ
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
b) Giáo dục môi trường
b) Giáo dục môi trường

Quan niệm thứ hai:
Quan niệm thứ hai:
“Giáo dục môi trường là tiến
“Giáo dục môi trường là tiến
trình giáo dục có mục đích để thức tỉnh dân cư
trình giáo dục có mục đích để thức tỉnh dân cư
thế giới nhận thức và quan tâm đến môi
thế giới nhận thức và quan tâm đến môi
trường và các vấn đề có liên quan; có sự hiểu
trường và các vấn đề có liên quan; có sự hiểu
biết, kỹ năng, quan điểm, động cơ thúc đẩy và
biết, kỹ năng, quan điểm, động cơ thúc đẩy và
cam kết thực hiện một cách riêng lẻ và tập thể
cam kết thực hiện một cách riêng lẻ và tập thể
nhằm hướng tới những giải pháp cho khó
nhằm hướng tới những giải pháp cho khó
khăn thực tại và ngăn ngừa những vấn đề
khăn thực tại và ngăn ngừa những vấn đề
mới”.
mới”.