dinh ly hot

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (559.32 KB, 78 trang )

(1)Ngµy So¹n: Ngµy Gi¶ng:. TiÕt 37 gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ. I. Môc tiªu. 1.KiÕn thøc -Giúp học sinh hiểu cách biến đổi hệ phơng trình bằng phơng pháp thế. -Häc sinh cÇn n¾m v÷ng c¸ch gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn b»ng ph¬ng ph¸p thÕ. 2.KÜ n¨ng -RÌn kü n¨ng gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh cho häc sinh. 3.Thái độ:- Giáo dục lòng yêu thích bộ môn. II. ChuÈn bÞ. -Gv : B¶ng phô ghi quy t¾c. Thíc th¼ng -Hs : Thíc th¼ng. III. ph¬ng ph¸p. - Nêu và giải quyết vấn đề. - Tr×nh bµy lêi gi¶i bµi to¸n. IV.TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. ổn định lớp. 2. KTBC. H1 : §o¸n nhËn sè nghiÖm cña mçi ph¬ng tr×nh sau vµ gi¶i thÝch.  4 x  2 y  6  a,  2 x  y 3.  4 x  y 2  b, 8 x  2 y 1. H2 : Đoán nhận số nghiệm của hệ phơng trình sau và minh hoạ bằng đồ thị: 2 x  3 y 3   x  2 y 4. 3. Bµi míi. §V§: §Ó t×m nghiÖm cña mét hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn, ngoµi viÖc ®o¸n nhận số nghiệm và phơng pháp minh hoạ hình học ta còn có thể biến đổi hệ phơng trình đã cho để đợc một hệ phơng trình mới tơng đơng, trong đó một pt chỉ còn một ẩn. Một trong các cách đó là quy tắc thế. Hoạt động của GV-HS Hoạt động 1 GV-Giíi thiÖu quy t¾c thÕ gåm 2 bíc th«ng qua vÝ dô 1. ?Tõ pt (1) h·y biÓu diÔn x theo y HS : x = 3y + 2 ?Thay x = 3y + 2 vào pt (2) ta đợc pt nào. HS :-Ta đợc pt một ẩn y: -2(3y + 2) + 5y = 1 GV-VËy tõ mét pt trong hÖ ta biÓu diÔn Èn nay qua ẩn kia rồi thay vào pt còn lại để đợc mét pt míi chØ cßn mét Èn. HS: -Ta đợc hệ pt:  x 3 y  2  -2(3y + 2) + 5y = 1. ?HÖ míi cã quan hÖ nh thÕ nµo víi hÖ (I) HS:-Tơng đơng với hệ (I). ?H·y gi¶i hÖ pt míi. HS: -Thùc hiÖn gi¶i pt mét Èn. GV-C¸ch gi¶i hÖ pt nh trªn lµ gi¶i hÖ pt b»ng ph¬ng ph¸p thÕ ?H·y nªu c¸c bíc gi¶i hÖ pt b»ng ph¬ng ph¸p thÕ. GV-ë bíc 1 ta còng cã thÓ biÓu diÔn y theo x. Ghi B¶ng 1. Quy t¾c thÕ *Quy t¾c: Sgk/13 +VD1:  x  3 y 2(1)  XÐt hÖ p.tr×nh:(I)  2 x  5 y 1(2). -Từ (1) => x = 3y + 2 (1’) thế vào phơng trình (2) ta đợc : -2(3y + 2) + 5y = 1 (2’)  x 3 y  2  -Ta cã : (I)  -2(3y + 2) + 5y = 1 ⇔ x=3 y +2 y =−5 ⇔ ¿ x =−13 y =−5 ¿{. VËy hÖ (I) cã nghiÖm duy nhÊt : (-13 ;-5).

(2) Hoạt động 2 GV-Yªu cÇu Hs gi¶i hÖ pt ë vd2 b»ng ph¬ng ph¸p thÕ. ?H·y biÓu diÔn y theo x råi thÕ vµo pt cßn l¹i HS: -Thùc hiÖn gi¶i hÖ pt theo hai bíc GV-Cho Hs quan sát lại minh hoạ bằng đồ thị => C¸ch nµo còng cho ta kÕt qu¶ chung nhÊt vÒ nghiÖm cña hÖ pt. GV-Cho Hs lµm tiÕp ?1 HS: -Lµm ?1. Mét Hs lªn b¶ng lµm GV-Theo dâi, hd Hs lµm bµi. -Cho Hs đọc chú ý Sgk/14 GV-HÖ v« nghiÖm hoÆc v« sè nghiÖm khi qu¸ trình giải xuất hiện pt có hệ số của hai ẩn đều b»ng 0 -Cho Hs đọc Vd3 Sgk/14 HS: -§äc VD3 Sgk/14 -Minh ho¹ VD3 b»ng h×nh häc. ?Lµm ?3. Gäi mét Hs lªn b¶ng gi¶i b»ng ph¬ng ph¸p thÕ, mét Hs minh ho¹ h×nh häc. HS: -Hai Hs lªn b¶ng lµm ?3, díi líp lµm vµo vë.. 2. ¸p dông +VD2 : Gi¶i hÖ pt : ¿ 2 x − y=3 x+2 y=4 ⇔ ¿ y=2 x − 3 x+ 2(2 x −3)=4 ¿{ ¿ ⇔ y =2 x −3 ⇔ 5 x −6=4 x=2 ⇔ y=1 ¿ y=2 x − 3 ¿{ x=2 ¿{. VËy nghiÖm cña hÖ lµ: (2;1) GV-Theo dâi, hd Hs lµm bµi ?1 -Gi¶i b»ng p.ph¸p thÕ hay minh häa b»ng ¿ hình học đều cho ta kết quả duy nhất 4 x −5 y=3 -Tãm t¾t l¹i c¸c bíc gi¶i hÖ pt b»ng p.ph¸p thÕ 3 x − y=16 HS: -§äc tãm t¨t c¸ch gi¶i hÖ pt b»ng p.ph¸p thÕ Sgk/15 ⇔ ¿ y=3 x −16 4 x −5( 3 x −16)=3 ⇔ ¿ x =7 y =5 ¿{ ¿ Δ Chó ý : Sgk/14. +VD3 : Sgk/14 ?2 ?3 ¿ 4 x + y=2 8 x +2 y =1 ⇔ ¿ y=2− 4 x 8 x+ 2(2− 4 x )=1 ¿{ ¿ ⇔ y=2 − 4 x 8 x+ 4 − 8 x =1 ⇔ ¿ y =2− 4 x 0 . x=−3 ¿{.

(3) Ph¬ng tr×nh o.x =-3 v« nghiÖm. VËy hÖ đã cho vô nghiệm.. *Tãm t¾t c¸c bíc gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ: Sgk/15 4. Cñng cè. ?Nªu c¸c bíc gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ ¿ x − y=3 3 x − 4 y=2 -Bµi 12a/15: ⇔. .. . .. ⇔ ¿ x =10 y =7 ¿{ ¿ ¿ x y − =1 2 3 5 x − 8 y=3 ⇔ ¿ 3 x −2 y=6 -Bµi 13b/15: 5 x − 8 y=3 ⇔ . . .. .. . ⇔ ¿ x=3 3 y= 2 ¿{ ¿. (Gäi 2 Hs lªn b¶ng lµm, díi líp lµm bµi vµo vë. Gv theo dâi, hd Hs lµm bµi) 5. Híng dÉn vÒ nhµ. -N¾m v÷ng quy t¾c thÕ -N¾m v÷ng c¸c bíc gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ -BTVN: 12(b,c), 13a, 14, 15/15-Sgk V. Rót kinh nghiÖm ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TiÕt 38. LuyÖn tËp I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: HS cñng cè c¸ch gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ 2.kÜ n¨ng: gi¶i hÖ ph¬ngtr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ ..

(4) 3.Thái độ: Tích cực làm bài tập II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS GV: - HÖ thèng ho¸ bµi tËp. HS: - lµm BTVN III. Ph¬ng Ph¸p - Nêu và giải quyết vấn đề - T×m tßi lêi gi¶i bµi to¸n - Tích cực, chủ động, sáng tạo IV. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định tổ chức : 9A2. Kiểm tra chữa bài tập 13 SGK/15 Giaûi caùc heä phöông trình. 3x  2 y 11    4 x  5 y 3. a)  x y   1   2 3 5 x  8 y 3 b). 11  2 y   x  3  ......    4. 11  2 y  5 y 3  3.  x 7   y 5.  x 3 3 x  2 y 6 3 x  2 y 11    ....    3  4 x  5 y 3  4 x  5 y 3  y  2. 3. LuyÖn tËp. GV yêu cầu 2 HS lên bảng chữa baøi taäp 16 a, c. HS yeáu laøm caâu a HS TB khaù laøm caâu b. HS ở dưới cùng thực hiện. Dạng 1: Giải hệ pt bằng phương pháp thế (với hệ số đã biết) Baøi taäp 16  3x  y 5   5 x  2 y  23  a). x 2    y 3    x  y  10 0 . Cho lớp nhận xét và chữa bài nếu sai.. Yêu cầu HS hoạt động theo nhóm laøm baøi taäp 17. y 3x  5   x 3  ...    5 x  2(3 x  5) 23  y 4. c) Baøi taäp 17 a). 2y  x   x 4  3  ...     y 6  2 y  y  10 0   3.  y 3 1 x    x 2  y 3 1  2    ...   x  y 3  2 y 3  1    y 3 2  2 . Nửa lớp làm câu a. Nửa lớp làm câu b.. b). Đại diện hao nhóm lên trình bày Các nhóm khác nhận xét, sửa sai..  x  2 2 y  5  x 2 2 y  5   ...     x 2  y 1  10  2(2 2 y  5)  y 1  10.  x 1   21 y  3 .  2 2 3 5 x   5   y 1  2 10  5. Daïng 2: Xaùc ñònh heä soá chöa bieát cuûa heä. Baøi taäp 18 2 x  by  4  a) Heä pt  bx  ay  5 coù nghieäm laø ( 1; -2) neân ta.

(5) thay x= 1; y = -2 và hệ ta được hệ phương trình 2  2b  4   2a  b  5. giải hệ phương trình này ta được a = - 4 ; b = 3 Goïi HS neâu caùch giaûi. GV hướng dẫn làm câu a.. b) Tương tự cho nghiệm ( 2  1; 2 ) ta có được. a.  25 2 ; b  (2  2) 2. Caâu b cho moät HS leân baûng trình baøy. Goïi HS nhaéc laïi caùch giaûi heä pt baèng phöông phaùp theá. 4. Cñng cè - Nh¾c l¹i c¸c ph¬ng ph¸p gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ. 5. Híng dÉn vÒ nhµ - ¤n l¹i c¸c ph¬ng ph¸p gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh. - Bµi tËp 26, 27 (SGK- 19, 20). V. Rót kinh nghiÖm ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 39 gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng phơng pháp cộng đại số I. Môc tiªu. 1.KiÕn thøc -Học sinh hiểu cách biến đổi hệ phơng trình bằng quy tắc cộng đại số. -Häc sinh cÇn n¾m v÷ng c¸ch gi¶i hÖ hai ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn b»ng ph¬ng ph¸p cộng đại số. Có kĩ năng giải hệ hai phơng trình bậc nhất hai ẩn và bắt đầu nâng cao dần lªn. 2.KÜ n¨ng -RÌn kü n¨ng gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh. kü n¨ng tr×nh bµy lêi gi¶i. 3.Thái độ: Tích cực làm bài tập II. ChuÈn bÞ. -Gv : B¶ng phô lêi gi¶i mÉu. -Hs : §äc tríc bµi häc. III.Ph¬ng ph¸p - Nêu và giải quyết vấn đề - Tr×nh bµy lêi gi¶i bµi to¸n IV.TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. ổn định lớp.  x  3 y 2  2. KTBC.-H1 : Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh sau b»ng ph¬ng ph¸p thÕ: 5 x  y  6  x  1  (NghiÖm:  y 1 ).

(6) 3. Bµi míi. Hoạt động của GV- HS Ghi b¶ng Hoạt động 1 1. Quy tắc cộng đại số GV-Giới thiệu quy tắc cộng đại số gồm hai *Quy tắc: Sgk/16 bíc th«ng qua vÝ dô 1. ?Céng tõng vÕ hai ph¬ng tr×nh víi nhau ta đợc pt nào? ?Dïng pt míi thay cho mét trong hai pt cña hÖ (I) ta đợc hệ pt nào? HS: -Nghe vµ tr¶ lêi c©u hái. GV -Phép biến đổi hệ pt nh trên gọi là quy tắc cộng đại số Lu ý: ta cã thÓ trõ tõng vÕ hai pt trong hÖ cho nhau => cho Hs lµm ?1 HS: -Làm ?1 dới lớp sau đó tại chỗ nêu hệ pt mới thu đợc ?Hãy nhắc lại quy tắc cộng đại số. -Ta có thể sử dụng quy tắc cộng trên để giải hệ pt => đó là phơng pháp cộng đại số.. 2 x  y 1  +VD1: XÐt hÖ pt : (I)  x  y 2. B1: Céng tõng vÕ hai pt cña hÖ (I) ta đợc: (2x – y) + (x + y) = 1 + 2  3x = 3 B2: Dïng pt míi thay cho mét trong hai pt của hệ (I) ta đợc hệ: 3x 3   x  y 2. ?1. HoÆc. 2 x  y 1  3x 3.  x  2 y  1   x  y 2 HoÆc.  2 x  y 1   x  2 y  1. Hoạt động 2 ?Hệ số của y trong hai phơng trình có đặc điểm g× => h.dÉn Hs lµm bµi. 2. ¸p dông HS : -Hệ số của y trong hai phơng trình là đối a, Trêng hîp 1: HÖ sè cña mét Èn nhau. bằng nhau hoặc đối nhau. ? Céng hai vÕ cña hai ph¬ng tr×nh trong hÖ (II)  2 x  y 3 ta đợc pt nào.   x  y 6 +VD2: XÐt hÖ pt: (II) HS : -Ta đợc 3x = 9 ? Ta đợc hệ phơng trình mới nào. 3 x 9  x 3  x 3    ? Gi¶i hÖ pt nµy ntn.  x  y 6  x  y 6  y  3 HS: -T×m x --> t×m y VËy hÖ (II) cã nghiÖm duy nhÊt: (3;3) GV -Cho Hs gi¶i hÖ (III) th«ng qua ?3 ?H·y gi¶i hÖ (III) b»ng c¸ch trõ tõng vÕ hai pt GV-Hd Hs lµm bµi, gäi Hs nhËn xÐt bµi lµm cña Hs trªn b¶ng GV-Nªu t.hîp 2 vµ ®a ra vd4. - Ychs nhËn xÐt hÖ sè cña x trong hai pt HS: NhËn xÐt GV-Yêu cầu hs nhắc lại cách biến đổi tơng đơng pt ?H·y ®a hÖ (IV) vÒ t.hîp 1 HS: -Nhắc lại cách biến đổi tơng đơng pt => biến đổi đa hệ (IV) về t.hợp 1 (nh©n hai vÕ cña pt (1) víi 2, cña pt (2) víi 3) GV-Gäi mét Hs lªn b¶ng gi¶i tiÕp HS: Mét Hs lªn b¶ng lµm tiÕp ?Còn cách nào khác để đa hệ (IV) về t.hợp 1 hay kh«ng? HS: Lµm ?5 GV-Cho Hs đọc tóm tắt. HS : -§äc tãm t¾t.. 2 x  2 y 9  +VD3: XÐt hÖ pt: (III) 2 x  3 y 4 7  5 y 5  y 1 x     2 2 x  3 y 4 2 x  3 y 4  y 1 7 VËy ........: ( 2 ;1). b, Trêng hîp 2: HÖ sè cña cïng mét ẩn không bằng nhau, không đối nhau. 3 x  2 y 7  +VD4: XÐt hÖ pt: (IV) 2 x  3 y 3 (1) (2).

(7) 6 x  4 y 14 5 y  5   6 x  9 y 9 2 x  3 y 3  y  1  x 3   2 x  3 y 3  y  1. VËy nghiÖm cña hÖ (IV) lµ: (3;-1) *Tãm t¾t c¸ch gi¶i hÖ pt b»ng p2 céng : (SGK/18) 4. Cñng cè. -Bµi 20/19: Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p céng 3x  y 3  .......   a, 2 x  y 7.  x 2   y  3. 4 x  3 y 6  ......   c, 2 x  y 4.  x 3   y  2. (gọi 2 Hs lên bảng làm, dới lớp làm vào vở sau đó nhận xét) ?Hãy nhắc lại quy tắc cộng đại số. ?Nêu các bớc giải hệ pt bằng phơng pháp cộng đại số. 5. Híng dÉn vÒ nhµ. -Học kỹ quy tắc cộng đại số, biết áp dụng vào giải hệ pt -Xem lại các VD, bài tập đã làm. -BTVN: 20b, 21, 22/19-Sgk -ChuÈn bÞ tiÕt sau luyÖn tËp. V. Rót kinh nghiÖm. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ........................................................................................................................................... Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 40 luyÖn tËp I. Môc tiªu. 1.KiÕn thøc -Học sinh đợc củng cố cách giải hệ phơng trình bằng phơng pháp cộng đại số và phơng ph¸p thÕ. 2.KÜ n¨ng -RÌn kü n¨ng gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng c¸c ph¬ng ph¸p. 3.Thái độ: Tích cực làm bài tập II. ChuÈn bÞ. -Gv : Thíc -Hs : Ôn kỹ quy tắc thế, quy tắc cộng đại số, xem trớc bài tập III. Ph¬ng ph¸p. - Gi¶i bµi tËp, t×m tßi c¸c lêi gi¶ IV.TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. ổn định lớp. 2. KTBC. 3 x  y 5  x 3  ..................................     y 4 -H1 : Gi¶i hÖ pt sau b»ng ph¬ng ph¸p thÕ: 5 x  2 y 23 2  x   5 x  2 y 4  3  ................    6 x  3 y  7  y 11  3  -H2 : Giải hệ pt sau bằng phơng pháp cộng đại số:. 3. LuyÖn tËp.. Hoạt động của GV-HS. Ghi b¶ng.

(8) 1. Bµi 22: Gi¶i hÖ pt b»ng ph¬ng ph¸p GV-Đa đề bài lên bảng, gọi tiếp 2 Hs lên cộng hoặc phơng pháp thế. b¶ng lµm bµi 2 x  3 y 11 4 x  6 y 22   HS: -Hai em lªn b¶ng lµm bµi, cã thÓ gi¶i  4 x  6 y 5  4 x  6 y 5 theo ph¬ng ph¸p céng hoÆc ph¬ng ph¸p b, thÕ. - hs dới lớp làm bài vào vở sau đó nhận 0 x  0 y 27 xÐt bµi trªn b¶ng.    4 x  6 y 5. GV-Theo dâi, híng dÉn häc sinh lµm bµi -Gäi Hs nhËn xÐt bµi trªn b¶ng.. p.tr×nh 0x+0y = 27 v« nghiÖm VËy hÖ pt v« nghiÖm. 3x  2 y 10.  ?Khi gi¶i hÖ pt mµ xuÊt hiÖn mét pt cã hÖ  2 1 số của hai ẩn đều bằng 0 thì ta có kết  x  3 y 3 3 luËn g×? c, HS: -KL: Hệ đã cho vô nghiệm hoặc vô 3 x  2 y 10 0 x  0 y 0 sè nghiÖm.   3 x  2 y 10. 3 x  2 y 10. p.tr×nh 0x + 0y = 0 cã v« sè nghiÖm. ?Cã nhËn xÐt g× vÒ hÖ sè cña Èn x trong hÖ pt trªn. HS: -Các hệ số của ẩn x đều bằng nhau ?Khi đó em biến đổi hệ phơng trình nh thế nào? (dùng phơng pháp gì để giải hệ pt?) -Yªu cÇu mét Hs lªn b¶ng gi¶i hÖ pt trªn. -H.dÉn Hs lµm bµi cho chÝnh x¸c. HS: -Mét Hs lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i GV-Gäi Hs nhËn xÐt bµi lµm trªn b¶ng HS: -NhËn xÐt bµi lµm trªn b¶ng ?Em cã nhËn xÐt g× vÒ hÖ pt trªn. HS: -Kh«ng cã d¹ng nh c¸c ph¬ng tr×nh đã làm.. VËy hÖ pt cã v« sè nghÞªm: 2.Bµi 23: Gi¶i hÖ pt. (1  2) x  (1  2) y 5   (1  2) x  (1  2) y 3   2 y    2 (1  2)( x  y ) 3 . x  R   3 y  x 5   2.  2 2 y 2  (1  2)( x  y ) 3.   2 y   2  x  3  y  1 2 .    2 7 2 6 y  x  2   2    x  3  22  y  2  1  2  2. ?Nªu c¸ch gi¶i HS: -CÇn ph¸ ngoÆc, thu gän råi gi¶i. GV-Yªu cÇu mét Hs lªn b¶ng lµm bµi HS: -Mét em lªn b¶ng lµm, díi líp lµm bµi vµo vë. -NhËn xÐt k.qu¶. Vậy nghiệm của hệ đã cho là: 3. Bµi 24: Gi¶i hÖ pt. 2( x  y )  3( x  y ) 4  a, ( x  y)  2( x  y) 5 2 x  2 y  3x  3 y 4    x  y  2 x  2 y 5. ?Còn cách nào khác để giải hệ pt trên kh«ng -Ngoµi c¸ch gi¶i trªn cßn cã thÓ gi¶i b»ng 2 x  1   cách sau --> giới thiệu cách đặt ẩn phụ. 3 x  y 5  ? Đặt x + y = u; x – y = v ta đợc hệ pt nµo. HS : -Lµm theo híng dÉn cña Gv vµ tr¶ lêi c©u hái. ?H·y gi¶i hÖ pt víi Èn u, v HS : -Gi¶i hÖ pt víi Èn u vµ v ?Với u, v vừa tìm đợc ta có hệ pt nào với.   x    y  .  7 2 6 x   2   y  2  2 . 5 x  y 4  3 x  y 5. 1 2 13 2  x      y   . 1 2 13 2. Vậy nghiệm của hệ đã cho là: *C¸ch kh¸c. Đặt x + y = u; x – y = v ta đợc hệ pt:.

(9) Èn x, y HS : Tr¶ lêi GV : -Yªu cÇu mét Hs gi¶i tiÕp. HS : Giải tiếp hệ pt với ẩn x, y vừa tìm đợc và trả lời bài toán.. 2u  3v 4 2u  3v 4   u  2v 5  2u  4v 10 v 6 v 6   u  2v 5 u  7. Thay u = x + y; v = x – y ta đợc:  x  y  7    x  y 6. 2 x  1   x  y 6.  1   x   x     2     y   y x  6  . 1 2 13 2. VËy ................................ 4. Cñng cè. ?Có những cách nào để giải hệ phơng trình. ?Nêu cách giải hệ phơng trình bằng phơng pháp đặt ẩn phụ. 5. Híng dÉn vÒ nhµ. -Xem lại các bài tập đã chữa -BTVN: 24b, 25, 26/19-Sgk V. Rót kinh nghiÖm. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................ Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 41. §5. gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh (TiÕt 1) I. Môc tiªu. 1.KiÕn thøc -Học sinh nắm đợc phơng pháp giải bài toán bằng cách lập hệ phơng trình bậc nhất hai Èn. 2.KÜ n¨ng -Häc sinh cã kÜ n¨ng gi¶i c¸c lo¹i to¸n: to¸n vÒ phÐp viÕt sè, quan hÖ sè, to¸n chuyÓn động. -Cã kÜ n¨ng ph©n tÝch bµi to¸n vµ tr×nh bµy lêi gi¶i. 3.Thái độ: Tích cực làm bài tập,yêu thích môn học II. ChuÈn bÞ. -Gv : m¸y tÝnh, thíc -Hs : Ôn lại các bớc giải bài toán bằng cách lập pt, đọc trớc bài. III.Ph¬ng ph¸p - Nêu và giải quyết vấn đề - Tr×nh bµy lêi gi¶i bµi to¸n IV.TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. ổn định lớp. 2. KTBC. -H2 : Nh¾c l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh?.

(10) 3. Bµi míi. Hoạt động của GV- HS Hoạt động 1 GV ?Nh¾c l¹i mét sè d¹ng to¸n vÒ pt bËc nhÊt. HS: -Toán chuyển động, toán năng suất, quan hÖ sè, phÐp viÕt sè, ... GV-§Ó gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ pt ta còng lµm t¬ng tù nh gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh nhng kh¸c ë chç: ta chän hai Èn, lËp 2 pt, gi¶i hÖ pt. -§a vÝ dô1. ?VÝ dô trªn thuéc d¹ng to¸n nµo. HS: -Thuéc d¹ng to¸n viÕt sè. ?Nh¾c l¹i c¸ch viÕt sè tù nhiªn díi d¹ng tæng c¸c luü thõa cña 10. HS: abc = 100a + 10b + c ?Bài toán có những đại lợng nào cha biết HS: -Cha biết chữ số hàng chục, hàng đơn vị. GV-Ta đặt ẩn cho hai đại lợng cha biết đó. ?Hãy chọn ẩn và đặt điều kiện cho ẩn. HS: -Chän ch÷ sè hµng chôc lµ x, ch÷ sè hµng đơn vị là y (x, y  N; 0<x,y 9) ?Tại sao cả hai ẩn đều phải khác 0 ?Sè cÇn t×m. HS: xy = 10x + y ?Sè viÕt theo thø tù ngîc l¹i. HS: yx = 10y + x ?Ta cã ph¬ng tr×nh nµo. HS : -Ta đợc pt: 2y – x = 1 và 10x+ y) – (10y + x) = 27. Ghi b¶ng 1. VÝ dô 1.. -Gäi ch÷ sè hµng chôc lµ x (x  N, 0<x 9) chữ số hàng đơn vị là y (y N, 0<y 9) Ta đợc số cần tìm là: xy = 10x + y. Sè viÕt theo thø tù ngîc l¹i lµ: yx = 10y + x.. -Hai lần chữ số hàng đơn vị lớn hơn chữ số hàng chục 1 đơn vị nên ta có: 2y – x = 1 hay –x + 2y = 1 (1) -Số mới bé hơn số cũ 27 đơn vị nên ta cã: (10x+ y) – (10y + x) = 27 hay x – y = 3 (2) -x + 2y = 1  -Tõ (1) vµ (2) ta cã hÖ pt:  x - y = 3  y 4  x 7    x  y 3  y 4 (T.m·n ®.kiÖn). VËy sè ph¶i t×m lµ: 74. ?VËy ta cã hÖ pt nµo. ?H·y gi¶i hÖ pt vµ tr¶ lêi bµi to¸n -NhËn xÐt. C¸ch lµm trªn lµ gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ pt. ?H·y tãm t¾t c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ pt HS: -Nªu c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ pt: B1: Chän Èn vµ lËp hÖ ph¬ng tr×nh. B2: Gi¶i hÖ pt B3: §èi chiÕu ®iÒu kiÖn vµ tr¶ lêi bµi to¸n. Hoạt động 2 GV-Cho Hs lµm tiÕp vÝ dô 2 ?Khi hai xe gÆp nhau, thêi gian xe kh¸ch, xe t¶i 2. VÝ dô 2. đã đi là bao nhiêu. Gi¶i 9 -Gäi vËn tèc cña xe t¶i lµ x km/h (x>0) HS: -Xe khách đi đợc: 1h48' = 5 giờ. vËn tèc cña xe kh¸ch lµ y km/h (y>0) 9 14 -V× xe kh¸ch ®i nhanh h¬n xe t¶i 13km/h nªn ta cã pt: y – x = 13 Xe tải đã đi: 1h + 5 h = 5 giờ hay –x + y = 13 ?Bµi to¸n y.cÇu g×. -Tõ lóc xuÊt ph¸t đến lúc gặp nhau xe HS: -Bµi to¸n hái vËn tèc mçi xe. 14 ?Chọn ẩn và đặt điều kiện cho ẩn. khách đi đợc: 5 x (km); xe tải đi đợc: -Cho Hs hoạt động nhóm làm ?3, ?4, ?5. 9 Sau 5' y.cầu đại diện nhóm trình bày kết quả 5 y (km), nªn ta cã pt: HS: -Hoạt động nhóm. -Sau 5' đại diện nhóm trình bày kết quả và giải.

(11) thÝch.GV-NhËn xÐt kÕt qu¶ lµm cña c¸c nhãm. 14 9 5 x + 5 y = 189 hay 14x + 9y = 945 -x + y = 13  -Ta cã hÖ pt: 14x + 9y = 945  x 36   y 49 (Tho¶ m·n ®iÒu kiÖn). GV-Yêu cầu Hs đọc đề bài ?Bµi to¸n cho g×, yªu cÇu g×. ?Nh¾c l¹i mèi liªn hÖ gi÷a sè bÞ chia, sè chia, th¬ng vµ sè d. HS: -Sè bÞ chia = sè chia x th¬ng + sè d.. VËy vËn tèc cña xe t¶i lµ: 36 (km/h) vËn tèc cña xe kh¸ch lµ: 49 (km/h). GV-Yªu cÇu hs lµm vµo vë, mét hs lªn b¶ng lµm.. 124). Bµi 28/22-Sgk -Gäi sè lín lµ x,sè nhá lµ y (x, y  N; y > -Tæng hai sè b»ng 1006 nªn ta cã pt: x + y =1006 (1) -Sè lín chia sè nhá b»ng 2 d 124 nªn ta cã: x = 2y + 124 hay x–2y = 124 (2)  x + y =1006  -Tõ (1) vµ (2) ta cã hÖ pt:  x-2y = 124  x 712   y 294 (T.m·n ®.kiÖn). VËy sè lín lµ: 712 sè bÐ lµ: 294. 4. Cñng cè. ?Nh¾c l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh. ?So s¸nh víi gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh. 5. Híng dÉn vÒ nhµ. -Häc kü c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh. -BTVN: 29, 30/22-Sgk+ 35, 36/9-Sbt -Xem tríc §6. V. Rót kinh nghiÖm. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ........................................................................................................................................... Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 42. Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh (TiÕt 2). I. Môc tiªu. 1.KiÕn thøc -Học sinh đợc củng cố về phơng pháp giải bài toán bằng cách lập hệ phơng trình. 2.KÜ n¨ng -Häc sinh cã kü n¨ng ph©n tÝch vµ gi¶i bµi to¸n d¹ng lµm chung, lµm riªng, vßi níc ch¶y. 3.Thái độ: Tích cực làm bài tập,yêu thích môn học II. ChuÈn bÞ. -Gv : b¶ng ph©n tÝch vÝ dô, bµi tËp. -Hs : Thớc thẳng, đọc trớc bài. III.Ph¬ng ph¸p - Nêu và giải quyết vấn đề - Tr×nh bµy lêi gi¶i bµi to¸n.

(12) IV.TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. ổn định lớp. 2. KTBC. -H1 : Ch÷a bµi 30/22-Sgk. 3. Bµi míi. Hoạt động của GV- HS Hoạt động1 ?Nh¾c l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ pt. HS: .......... -Giới thiệu, yêu cầu Hs đọc ví dụ 3 HS: -§äc to vd3 ?NhËn d¹ng bµi to¸n HS: -D¹ng to¸n lµm chung, lµm riªng GV-Nhấn mạnh lại nội dung đề bài. ?Bài toán có những đại lợng nào. HS: -Thêi gian hoµn thµnh, n¨ng suÊt c«ng viÖc. ?Thời gian hoàn thành và năng suất là hai đại lîng cã quan hÖ ntn. HS: -TØ lÖ nghÞch GV-§a ra b¶ng ph©n tÝch vµ yªu cÇu Hs ®iÒn vµo. HS: -®iÒn b¶ng ?Qua bảng phân tích hãy chọn ẩn và đặt điều kiÖn cho Èn ?Một ngày mỗi đội làm đợc bao nhiêu công viÖc HS: Tr¶ lêi ?Dùa vµo bµi to¸n ta cã nh÷ng ph¬ng tr×nh nµo. 1 1 HS: x = 1,5 . y. Vµ. 1 1 1 x + y = 24. ?Nªu c¸ch gi¶i hÖ pt trªn. HS: -Dùng phơng pháp đặt ẩn phụ. ?H·y gi¶i hÖ pt.. -§a ra c¸ch gi¶i kh¸c.. Ghi b¶ng 1. VÝ dô 3: Sgk/22.. N¨ng suÊt T.gian 1 ngµy hoµn thµnh Hai đội §éi A §éi B. 1 24 1 x 1 y. 24. cv cv cv. x (ngµy) y (ngµy). Lêi gi¶i -Gọi thời gian đội A làm riêng để hoàn thµnh c«ng viÖc lµ x ngµy (x > 24). Thời gian đội B làm riêng để hoàn thµnh c«ng viÖc lµ y ngµy (y > 24). 1 -Một ngày đội A làm đợc x c.việc. 1 đội B làm đợc y c.việc.. -Một ngày đội A làm gấp rỡi đội B nên 1 ta cã ph¬ng tr×nh: x = 1,5 . 1  x =. 1 y. 3 1 2.y 1 -Một ngày hai đội làm đợc 24 công 1 1 1 y viÖc nªn ta cã pt: x + = 24 1 3 1  x 2 . y   1  1  1 -Ta cã hÖ pt:  x y 24 1 1 Đặt x = u; y = v (u,v > 0) ta đợc: 3 3   u  2 v u  2 v   u  v  1 3 v  v  1   2 24 24.

(13) 1 3 1 1 3  x 2 . y  x  2 y 0     1  1  1 1  1  1  x y 24  x y 24 1 1 3  y  2 y  24    ...  1 3 . 1  x 2 y. 3  u  2 v   v  1 60 . 1  u  40  v  1 60 . (TM§K). 1 1  x  40  x 40 1 1    y 60    y 60. => (TM§K) ?Khi giải bài toán dạng làm chung, làm riêng Vậy đội A làm 40 ngày đội B làm 60 ngày ta cÇ chó ý g×? ?7 HS: -Chó ý: N¨ng suÊt T.gian +Kh«ng céng cét thêi gian 1 ngµy hoµn thµnh +Năng suất và thời gian là hai đại lợng nghịch đảo nhau. 1 Hai đội 24 24 GV-Ngoµi c¸ch gi¶i trªn ta cßn c¸ch gi¶i kh¸c 1 --> cho Hs lµm ?7 §éi A x (x > 0) -Sau 3’ yªu cÇu Hs ®a kÕt qu¶ b¶ng ph©n tÝch vµ hÖ pt. -Cho Hs vÒ tù gi¶i vµ so s¸nh kÕt qu¶. Hoạt động2 GV-Yêu cầu Hs đọc đề bài và tóm tắt đề bài HS: -Đọc đề và tóm tắt đề bài. ?LËp b¶ng ph©n tÝch bµi to¸n HS: -Mét em lªn b¶ng lËp b¶ng ph©n tÝch, t×m ®iÒu kiÖn vµ lËp hÖ ph¬ng tr×nh.. §éi B. 2. Bµi 32/23-Sgk.. N¨ng suÊt T.gian ch¶y 1 giê ®Çy bÓ C¶ hai vßi. Vßi II. ?LËp hÖ pt. ?Nªu c¸ch gi¶i hÖ pt. y (y > 0). 3   x  2 y  x  y  1 24 Ta cã hÖ ph¬ng tr×nh: . Vßi I ?T×m ®iÒu kiÖn cña Èn.. x 1 y. 5 24 (bÓ) 1 x (bÓ) 1 y (bÓ). 24 5 (giê). x. (giê). y. (giê). 24 (®k: x > 9; y > 5 ). Ta đợc hệ phơng trình: 1 1 5  x  y  24    9. 1  6 ( 1  1 ) 1  x 5 x y. 1 1 5    x y 24  9. 1  6 . 5 1  x 5 24 1 1 5 1 1  x  y  24  x 12  x 12     y 8 1  1  1 1  x 12  y 8 (TM). 4. Cñng cè. ?Nh¾c l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh..

(14) ?Khi giải bài toán bằng cách lập hệ phơng trình ta cần chú ý gì. ( chú ý đến dạng to¸n) ?Nªu tªn c¸c d¹ng to¸n thêng gÆp. 5. Híng dÉn vÒ nhµ. -N¾m v÷ng c¸ch ph©n tÝch vµ tr×nh bµy bµi to¸n -BTVN: 31, 33, 34/23,24-Sgk. -TiÕt sau luyÖn tËp. V. Rót kinh nghiÖm. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................ Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. TiÕt 42. LuyÖn tËp Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh. I. Môc tiªu 1.KiÕn thøc -Học sinh biết cách phân tích các đại lợng trong bài toán bằng cách thích hợp, lập đợc hệ ph¬ng tr×nh vµ biÕt c¸ch tr×nh bµy bµi to¸n. -Cung cấp đợc cho học sinh kiến thức thực tế và thấy đợc ứng dụng của toán học vào đời sèng. 2.KÜ n¨ng -RÌn kü n¨ng gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh, tËp chung vµo d¹ng to¸n phÐp viết số, quan hệ số, chuyển động. 3.Thái độ: Tích cực làm bài tập,yêu thích môn học II. ChuÈn bÞ. -G : Thíc th¼ng, MTBT. -H : ¤n l¹i c¸ch gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ pt, xem tríc bµi tËp. III. Ph¬ng ph¸p. - Gi¶i bµi tËp, t×m tßi c¸c lêi gi¶i IV.TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò -H1 : Ch÷a bµi 31/23-Sgk -H2 : Nªu c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh. 3. Bµi míi. Hoạt động của GV-HS Néi dung G- Yêu cầu H đọc to đề bài toán. 1. Bµi 34/24-Sgk. ? Trong bài toán này có những đại lợng nào. H: - Trong bài toán này có các đại lợng là: Sè Sè sè luèng, sè c©y trång mét luèng vµ sè c©y luèng c©y/luèng Sè c©y/vên c¶ vên. Ban x y x.y ®Çu ? Hãy điền vào bảng phân tích đại lợng. Thay x + 8 y–3 (x+8)(y-3) H: - Mét H lªn ®iÒn b¶ng. đổi 1 Thay x - 4 y+2 (x-4)(y+2) ? Nªu ®iÒu kiÖn cña Èn. đổi 2.

(15) ? LËp hÖ ph¬ng tr×nh bµi to¸n. H: Tr¶ lêi -G: Yªu cÇu H tr×nh bµy miÖng bµi to¸n H - Mét H tr×nh bµy miÖng bµi to¸n. ? H·y nhËn xÐt bµi b¹n. -G: Đa đề bài lên bảng phụ H: -Một H đọc to đề bài, cả lớp theo dõi ? Bài toán này thuộc dạng nào đã học. H: Bµi to¸n nµy thuéc d¹ng to¸n thèng kª m« t¶. ? Nh¾c l¹i c«ng thøc tÝnh gi¸ trÞ trung b×nh cña biÕn lîng X. H: -C«ng thøc tÝnh: X. n1 x1  n2 x2  ...nk xk N. víi N: Tæng tÇn sè xk: Gi¸ trÞ biÕn lîng nk: TÇn sè ? Chän Èn sè, nªu ®iÒu kiÖn cña Èn. ? LËp hÖ ph¬ng tr×nh bµi to¸n. H: -§øng t¹i chç tr¶ lêi c¸c c©u hái cña G G-Yªu cÇu mét H lªn b¶ng gi¶i hÖ PT ? NhËn xÐt bµi b¹n 3. Bµi 42 (SBT-10). Gi¶i -Gäi sè luèng lµ x (x  N, x>4) Sè c©y trong 1 luèng lµ y (y  N, y>3) Ta cã sè c©y trong vên lµ: xy -NÕu t¨ng 8 luèng vµ mçi luèng gi¶m 3 c©y th× sè c©y trong vên gi¶m ®i 54 c©y nªn ta cã p.tr×nh: (x+8)(y+2)=xy-54. -NÕu gi¶m 4 luèng, mçi luèng t¨ng 2 c©y th× sè c©y t¨ng thªm 32 c©y nªn ta cã ph¬ng tr×nh: (x-4)(y+2) = xy + 32. ( x  8)( y  3)  xy  54  -Ta cã hÖ pt: ( x  4)( y  2) xy  32  3x  8 y  30  x 50    x  2 y 20  y 15 (tm®k). VËy sè c©y rau trong vên lµ: 50.15 = 750 c©y. 2. Bµi 36/24-Sgk -Gọi số lần bắn đợc điểm 8 là x Số lần bắn đợc điểm 6 là y (x, y  N*) -Tæng sè lÇn b¾n lµ 100 nªn ta cã pt: 25 + 42 + x + 15 + y = 100  x + y = 18 (1) -§iÓm sè TB lµ 8,69 nªn ta cã pt: 10.25  9.42  8 x  7.15  6 y 8, 69 100  4 x  3 y 68(2)  x  y 18  x 14   -Ta cã hÖ pt: 4 x  3 y 68  y 4. x = 14, y = 4 tho¶ m·n ®iÒu kiÖn. Vậy số lần bắn đợc điểm 8 là: 14 số lần bắn đợc điểm 6 là: 4. -G: Đa đề bài lên bảng phụ. ? H·y chän Èn sè, nªu ®iÒu kiÖn cña Èn. ?* LËp c¸c PT cña bµi to¸n. ? *LËp hÖ PT vµ gi¶i. ? Tr¶ lêi. 3. Bµi 42 (SBT-10) -Gäi sè ghÕ dµi cña líp lµ x (ghÕ) Sè häc sinh cña líp lµ y (h/s) (x, y  N*, x>1) -NÕu xÕp mçi ghÕ 3 h/s th× 6 h/s kh«ng cã chç, ta cã PT: y = 3x + 6 -NÕu xÕp mçi ghÕ 4 h/s th× thõa ra mét ghÕ, ta cã PT: y = 4(x – 1)  y 3x  6  ...   y  4( x  1)  -Ta cã hÖ PT:.  x 10   y 36. VËy sè ghÕ dµi cña líp lµ 10 ghÕ sè h/s cña líp lµ 36h/s 4. Cñng cè. ? Nh¾c l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ PT. ? Khi gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ PT ta cÇn chó ý ®iÒu g×. 5. Híng dÉn vÒ nhµ. - Khi giải bài toán bằng cách lập hệ PT ta cần đọc kỹ đề bài, xác định dạng, tìm các đại lợng trong bài, mối quan hệ giữa chúng,... rồi trình bày bài toán theo 3 bớc đã biết. - BTVN: 37, 38, 39 (SGK-24,25) - NÕu cßn thêi gian Gv hd bµi 37 (§a lªn b¶ng phô).

(16) V. Rót kinh nghiÖm. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ........................................................................................................................................... Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 43. LuyÖn tËp Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh. I. Môc tiªu. 1.KiÕn thøc -Học sinh biết tóm tắt đề bài, phân tích các đại lợng bằng cách lập bảng, lập hệ phơng tr×nh, gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh. -Cung cÊp mét sè kiÕn thøc thùc tÕ cho häc sinh. 2.KÜn¨ng -TiÕp tôc rÌn kü n¨ng gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ pt, tËp chung vµo d¹ng to¸n lµm chung, lµm riªng, vßi níc ch¶y vµ bµi to¸n phÇn tr¨m. 3.Thái độ: Tích cực làm bài tập,yêu thích môn học II. ChuÈn bÞ. -G : thíc th¼ng, MTBT -H : Thíc th¼ng, MTBT. III. Ph¬ng ph¸p. - Gi¶i bµi tËp, t×m tßi c¸c lêi gi¶i IV.TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò -H1 : Ch÷a bµi 45/10-Sbt. Hai ngêi Ngêi I Ngêi II. T.gian hoµn thµnh c«ng viÖc 4 ngµy x y. ngµy ngµy. 3. Bµi Hoạt động của GV-HS G-Yêu cầu H đọc đề bài và tóm tắt đề bµi. H: -Đọc và tóm tắt đề bài. 4 +Hai vßi( 3 h)-> ®Çy 1 1 2 +Vßi I ( 6 h) + vßi II ( 5 h) --> 15 bÓ. +Hái mçi vßi ch¶y bao l©u th× ®Çy bÓ.. N¨ng suÊt ®k: x, y > 4 1 1 1 1 ngµy    1 4 c.v 1 x c.v 1 y c.v. x y 4   9  1 1 HÖ pt:  x 4. ( x = 12; y = 6 ) míi.. Ghi b¶ng 1. Bµi 38/24-Sgk. T.gian ch¶y ®Çy bÓ Hai vßi. 4 3. giê. Vßi I. x. giê. Vßi II. y. giê. N¨ng suÊt 1 giê 3 4 1 x 1 y. bÓ bÓ. bÓ Gi¶i -Gäi thêi gian vßi I ch¶y mét m×nh ®Çy bÓ là x giờ, thời gian để vòi II chảy một mình 4 ®Çy bÓ lµ y giê (x, y > 3 ).

(17) ?Dạng toán gì, có những đại lợng nào. H: -D¹ng to¸n vßi níc ch¶y G-§a b¶ng vµ yªu cÇu H ®iÒn vµo b¶ng ph©n tÝch. H: -§iÒn vµo b¶ng ph©n tÝch ?Hãy chọn ẩn, đặt điều kiện cho ẩn --> lËp hÖ pt. H: -Lên bảng chọn ẩn, đặt điều kiện cho Èn -->LËp hÖ pt.. ?Gi¶i hÖ pt trªn. H: -Lªn b¶ng gi¶i hÖ pt, díi líp lµm vµo vë.. G-Nêu đề bài. ?Tóm tắt đề bài. H: -Theo dõi đề bài -Tãm t¾t: +2cÈu lín(6h) + 5cÈu bÐ(3h) --> xong c«ng viÖc. ?Lập bảng phân tích các đại lợng. H: -Chọn ẩn, đặt điều kiện cho ẩn ?LËp hÖ pt. H-LËp hÖ pt tõ b¶ng ph©n tÝch. 3 -Mỗi giờ hai vòi chảy đợc 4 bể nên ta có 1 1 3 y pt: x + = 4 1 -Më vßi I 10 phót = 6 giê, më vßi II 12 1 5 phút = 5 giờ đợc 12 bể nên ta có pt: 1 1 2   6 x 5 y 15 1 1 3  x  y 4    1  1 2 -Ta cã hÖ pt:  6 x 5 y 15 1 1 3 1 1   x  y 4    6 x 12    5  1 2  1  1 3  6 x y 3  x y 4 1 1  x  2  x 2    y 4  1 1  y 4. x = 2, y = 4 tho¶ m·n ®iÒu kiÖn. VËy ...... 2. Bµi 46/10-Sbt. T.gian hoµn thµnh c«ng viÖc CÇn cÈu x giê lín CÇn cÈu y giê bÐ §k: x > 0; y > 0. N¨ng suÊt 1 giê 1 x 1 y. ?Nªu c¸ch gi¶i hÖ pt. 5 2 H: - C1:§Æt Èn phô .6  .3 1 2  C2: P céng. y x  -Yªu cÇu H vÒ nhµ tr×nh bµy lêi gi¶i bµi  2 .4  5 .4 1 to¸n. y G-Gọi H đọc đề bài -Ta cã hÖ pt:  x -§©y lµ bµi to¸n nãi vÒ thuÕ VAT. NÕu 12 15 mét lo¹i hµng cã thuÕ VAT lµ 10% em  x  y 1  x 24  hiÓu nh thÕ nµo   H: -Ph¶i tÝnh thªm 10% gi¸ trÞ cña lo¹i 8 20  y 30   1 hàng đó  x y ?Trong bài toán có đại lợng nào cha biết (TM§K) H: -Gi¸ cña mçi lo¹i hµng VËy .... ? Chän Èn. ?*: Víi møc thuÕ VAT 10% cho hµng thø nhÊt, 8% cho hµng thø hai ta cã pt nµo?. 3. Bµi 39/25-Sgk. -Gäi sè tiÒn ph¶i tr¶ cho mçi lo¹i hµng (kh«ng kÓ thuÕ VAT) lÇn lît lµ x, y (triÖu đồng) (x, y > 0).

(18) 110 x 108 y H: Pt: 100 + 100 = 2,17. -Lo¹i hµng I víi thuÕ VAT 10% ph¶i tr¶:. ?*:Víi møc thuÕ VAT 9% cho c¶ hai lo¹i hµng ta cã pt nµo.. Lo¹i hµng II víi thuÕ VAT 8% ph¶i tr¶:. 109 H: Pt: 100 (x + y) = 2,18. ?H·y gi¶i hÖ pt trªn vµ tr¶ lêi bµi to¸n. 110 x x + 10%x = 100 triệu đồng.. 108 y y + 8%y = 100 triệu đồng 110 x 108 y Ta cã pt: 100 + 100 = 2,17  110x + 108y = 217. -C¶ hai lo¹i hµng víi thuÕ VAT 9% ph¶i 109 trả: 100 (x + y) triệu đồng 109 Ta cã pt: 100 (x + y) = 2,18  x + y = 2 110x + 108y = 217  -Ta đợc hệ pt:  x + y = 2  x 0,5   y 1,5. (TM§K). VËy ... 4. Cñng cè. -Nh¾c l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ pt -Có những dạng toán nào ta đã gặp khi giải bài toán bằng cách lập hệ pt. -Khi gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ pt ta cÇn chó ý g× 5. Híng dÉn vÒ nhµ. -Xem lại các bài tập đã chữa. -Lµm c©u hái «n tËp ch¬ng III -Häc phÇn tãm t¾t c¸c kiÕn thøc cÇn nhí. -BTVN: 40, 41*, 42*/27-Sgk. V. Rót kinh nghiÖm. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................ Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 45 «n tËp ch¬ng III I. Môc tiªu. 1.KiÕn thøc -Cñng cè kh¸i niÖm nghiÖm vµ tËp nghiÖm cña ph¬ng tr×nh vµ hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn.

(19) -Cñng cè c¸c ph¬ng ph¸p gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn : Ph¬ng ph¸p thÕ vµ ph¬ng pháp cộng đại số. 2.KÜ n¨ng -Cñng cè vµ n©ng cao kü n¨ng gi¶i ph¬ng tr×nh vµ hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn. 3.Thái độ: Tích cực làm bài tập,yêu thích môn học II. ChuÈn bÞ. -Gv : thíc th¼ng, MTBT. -Hs : Lµm c©u hái «n tËp, thíc th¼ng. III.Ph¬ng ph¸p - ¤n tËp - Tr×nh bµy lêi gi¶i bµi to¸n IV.TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. ổn định lớp. 2. KTBC. -H1 : +ThÕ nµo lµ pt bËc nhÊt hai Èn, cho vÝ dô? +Ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn cã bao nhiªu nghiÖm? 3. ¤n tËp Hoạt động của GV-HS GV-§a bµi tËp lªn b¶ng. HS: -Mét em lªn b¶ng khoanh trßn vµo c©u tr¶ lêi. GV-Gäi Hs nhËn xÐt bµi tËp trªn b¶ng. ?Ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn cã bao nhiªu nghiÖm? TËp nghiÖm cña nã biÓu diễn trên mặt phẳng toạ độ là gì. HS: -Cã v« sè nghiÖm. Ghi b¶ng 1. Ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn BT (B.phô): C¸c pt sau pt nµo lµ pt bËc nhÊt hai Èn? a, 2x – 3 y = 3 d, 5x – 0y = 0 b, 0x + 2y = 4 e, x + y – z = 7 c, 0x + 0y = 7 f, x2 + 2y = 5 (x, y, z lµ c¸c Èn sè). GV-Chèt: mçi nghiÖm cña pt lµ mét cÆp sè (x;y) tho¶ m·n pt, trong mÆt ph¼ng to¹ độ tập nghiệm của nó đợc biểu diễn bởi ®th¼ng ax + by = c ?Nêu định nghĩa hệ pt bậc nhất hai ẩn. HS: -Tại chỗ nêu định nghĩa. ?Mét pt bËc nhÊt hai Èn cã thÓ cã bao nhiªu nghiÖm. HS: tr¶ lêi ?Khi nµo hÖ (I) cã mét nghiÖm, v« nghiÖm, v« sè nghiÖm. GV-Yªu cÇu Hs lµm c©u hái 2 Sgk/25. -Gîi ý: ?ViÕt hai ph¬ng tr×nh cña hÖ vÒ d¹ng hµm sè bËc nhÊt. ? Hai đờng thẳng cắt nhau, song song, trïng nhau khi nµo? HS tr¶ lêi gv ghi lªn b¶ng. ?Nªu c¸c ph¬ng ph¸p gi¶i hÖ pt bËc nhÊt hai Èn. 2. HÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn. ax  by c(d )  ' ' ' ' -§Þnh nghÜa: (I) a x  b y c (d ). -HÖ (I) (Víi a, b, c, a’, b’, c’  0) a b c   +Cã v« sè nghiÖm nÕu: a ' b ' c ' a b c   +V« nghiÖm nÕu: a ' b ' c ' a b  +Cã mét nghiÖm duy nhÊt nÕu: a ' b '. -Đa đề bài 40a,b lên bảng và nêu câu hỏi: 3. Bài 40/17-Sgk. dùa vµo c¸c hÖ sè cña hÖ pt h·y nhËn xÐt sè nghiÖm cña hÖ. GV-Gäi 2 em lªn b¶ng,.

(20) -Yªu cÇu Hs díi líp lµm vµo vë. HS: lµm bµi a,. 2 x  5 y 2   2  5 x  y 1. 2   y 1  5 x  2 x  5(1  2 x) 2  5. 2   y 1  x   5 2 x  5  2 x 2. 2   y 1  x 5  0 x  3. Ph¬ng tr×nh 0x = -3 v« nghiÖm. Vậy hệ đã cho vô nghiệm.. ?Cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c hÖ sè cña Èn trong hai pt cña hÖ. ?Muốn khử ẩn x thì ta phải biến đổi nh thÕ nµo.. -Yªu cÇu mét Hs lªn b¶ng lµm. 0, 2 x  0,1y 0,3  2 x  y 3   3 x  y 5 b, 3x  y 5  x 2  x 2   2 x  y 3  y  1  x 2  Vậy nghiệm của hệ đã cho là:  y  1. 4. Bµi 41/27-Sgk. -Khi gi¶i hÖ pt trªn ta cÇn chó ý g× ?Nªu c¸ch gi¶i hÖ pt trªn. -Gọi Hs đọc đề bài và tóm tắt đề bài HS: đọc GV-Đa bảng phân tích các đại lợng..  x 5  (1  3) y 1 (1)  (2) a, (1  3) x  y 5 1  x 5(1  3)  2 y 1  3   x 5(1  3)  5 y  5  5  3 1 x  3 y  5  3  1  3    x 5  (1  3) y 1  y  5  3  1  3  5  3 1 x   3  y  5  3  1 3 VËy nghiÖm cña hÖlµ: . . Bµi 45/27-Sgk. T.gian hoµn thµnh Hai đội §éi I. 12 ngµy x. ngµy. N¨ng suÊt mét ngµy 1 12 1 x.

(21) §éi II y. ngµy. 1 y. Gi¶i -Gọi thời gian để đội I làm riêng hoàn thành -Gọi một Hs lên bảng trình bày lời giải để công việc là x ngày ( x > 12) Thời gian để đội II làm riêng hoàn thành lập xong pt (1), sau đó gọi một Hs khác c«ng viÖc lµ y ngµy ( y > 12). lªn hoµn thµnh bµi gi¶i. ?Nªu ®iÒu kiÖn cña x, y. -Gäi Hs díi líp nhËn xÐt bµi lµm trªn bảng, sau đo Gv nhận xét đánh giá bài lµm trªn b¶ng.. 1 Vậy một ngày đội I làm đợc x cv 1 đội II làm đợc y cv 1 -Hai đội một ngày làm đợc 12 công việc nên 1 1 1 ta cã pt: x + y = 12 (1). -Phần việc còn lại đội II hoàn thành trong 3,5 8 1  ngày với năng suất gấp đôi là: 1 - 12 3 1 7 1 1  => ta cã pt: 3,5 . 2 . y = 3 hay y 3 1 1 1  x  y 12    7 1  y 3. -Ta cã hÖ pt: x = 28; y = 21 tm®k. VËy ........  x 28   y 21. 4. Cñng cè. -Ta đã ôn đợc những kiến thức nào? -CÇn n¾m nh÷ng kiÕn thøc vµ kü n¨ng c¬ b¶n nµo? 5. Híng dÉn vÒ nhµ. -Ôn lại toàn bộ kiến thức trong chơng, xem lại các bài tập đã chữa. -BTV: 42, 43, 44, 45/27-Sgk. V. Rót kinh nghiÖm. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................ Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. TiÕt 46 kiÓm tra ch¬ng iii. I. Môc tiªu. 1.KiÕn thøc -§¸nh gi¸ viÖc n¾m kiÕn thøc cña häc sinh trong ch¬ng III. 2.KÜ n¨ng -RÌn tÝnh tù gi¸c, chÝnh x¸c, cÈn thËn cho häc sinh. 3.Thái độ: Tích cực làm bài tập,yêu thích môn học II. ChuÈn bÞ. -Gv : Đề bài, đáp án, biểu điểm. -Hs : ¤n tËp kiÕn thøc trong ch¬ng III. III.Ph¬ng ph¸p.

(22) - Tr¾c nghiÖm ; Tù luËn IV.TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. ổn định lớp 9A 2. Ma trân đề Néi dung 1. Ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn. NhËn biÕt TN Tl 1 (0,5). Th«ng hiÓu TN TL 1 (0,5) 1 (0,5). 2.HÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn. 3. Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh 4. Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh Tæng c©u 1 2 Tæng ®iÓm 0,5 1 3. §Ò bµi I/ Tr¾c nghiÖm: ( 2 ®iÓm) Chọn đáp án đúng: C©u 1: Ph¬ng tr×nh 3x-8y =0 cã nghiÖm tæng qu¸t lµ:  xR   8x  y  3 A..  xR   3  y 8x B.. C©u 2: Ph¬ng tr×nh: 2x+4y=5 cã: A. 1 nghiÖm B. 2 nghiÖm.  xR   8  y  3x C.. 1 0,5. 4 8.  x R   3x  y  8 D.. C. V« sè nghiÖm. B.(2;1). 1 (0,5) 2 (3) 1 (4).  2x  y 5  C©u 3: HÖ ph¬ng tr×nh:  x  y 1 cã nghiÖm lµ:. A. (1;2). VËn dông TN TL 1 (1). D. V« nghiÖm. C.(-1;2). D.(2;-1).  ax  by c  C©u 4: HÖ ph¬ng tr×nh: a ' x  b ' y c ' v« nghiÖm khi: a b c a b a b c      A. a ' b ' c ' B. a ' b ' C. a ' b ' c '. a b  D. a ' b '. II/ Tù luËn: (8 ®iÓm) C©u 5(3 ®iÓm): Gi¶i c¸c hÖ ph¬ng tr×nh sau:  x  y 7  a/  x  y 3.  2x  3y 4  b/  x  2y  5. C©u 6 (4 ®iÓm): Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh. Một ô tô đi từ A và dự định đến B lúc 11 giờ sáng. nếu xe chạy với vận tốc 35 km/h thì đến B chậm hơn 2 giờ so với dự định. Nếu xe chạy với vận tốc 50 km/h thì sẽ đến B sớm hơn 1 giờ so với dự định. Tính độ dài quãng đờng AB và thời điểm xuất phát của ô tô tại A. C©u 7 ( 1 ®iÓm): T×m x, y nguyªn d¬ng biÕt: 2x+5y=40 §¸p ¸n, biÓu ®iÓm C©u Néi dung §iÓm 1.D 2. C 3.B 4.A 0,5/c©u 5.  x  y 7  x  y 7 5  y 7  y 2      x 5  x 5 a/  x  y 3  2x 10. 1.  2x  3y 4 2( 5  2y)  3y 4   7y 14  y  2      x  5  2y  x  1 b/  x  2y  5  x  5  2y. 1. Gọi độ dài quãng đờng AB là x ( km) Thời gian oto đi theo dự định là y (h). 0,5 0,5. HÖ ph¬ng tr×nh cã nghiÖm duy nhÊt (x; y)=(5; 2). 0,5. 0,5. HÖ ph¬ng tr×nh cã nghiÖm duy nhÊt: (x; y)=(-1; -2). 6.

(23) Nếu ô tô đi với vận tốc 35km/h thì chậm hơn 2h so với quy định nên ta cã ph¬ng tr×nh: x/35 – 2 = y (1) 0,5 Nếu ô tô đi với vận tốc 50km/h thì sớm hơn 1h so với quy định nên ta cã ph¬ng tr×nh: x/50 +1 = y (2) 0,5 Tõ (1) vµ (2) ta cã hÖ ph¬ng tr×nh: ¿ x −2= y 35 x + 1= y 50 ¿{ ¿. 0,5 1,0 0,5. Giải hệ ta đợc x = 350; y = 8 Vậy độ dài quãng đờng AB là 350km và thời điểm ô tô xuất phát là 11 – 8 = 3 giê s¸ng. 7 2x+5y=40 . V× vÕ ph¶i chia hÕt cho 2 nªn vÕ tr¸i còng chia hÕt cho 2 => 5y còng chia hÕt cho 2 => y chia hÕt cho 2. 0,25 - §Æt y=2t (víi t nguyªn d¬ng) => 5y=10t. Ph¬ng tr×nh trë thµnh: 2x+10t=40 <=> x+5t=20 => x=20-5t. 0,25 V× x nguyªn d¬ng => 20-5t nguyªn d¬ng => t=1;2;3 => x=15;10;5 vµ y=2;4;6 0,25 VËy ph¬ng tr×nh cã 3 nghiÖm nguyªn d¬ng: (15; 2), (10; 4), (5; 6) 0,25 V. Rót kinh nghiÖm …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 47 Ch¬ng IV: Hµm sè y = ax2 (a 0). Ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn. Môc tiªu ch¬ng. 1.KiÕn thøc -Học sinh thấy đợc trong thực tế có những hàm số dạng y = ax2 (a 0). Nắm đợc tính chÊt vµ nhËn xÐt vÒ hµm sè y = ax2 (a 0). -Học sinh nắm đợc định nghĩa phơng trình bậc nhất một ẩn: dạng tổng quát, dạng đặc biÖt khi b hoÆc c b»ng 0 hoÆc c¶ b vµ c b»ng 0. Lu«n chó ý nhí a 0 -Học sinh biết phơng pháp giải riêng các phơng trình bậc hai dạng đặc biệt và giải thành thạo các phơng trình dạng đó. Biết biến đổi phơng trình dạng tổng quát ax2 + bx + c (a 0) để đợc một phơng trình có vế trái là một bình phơng, vế phải là hằng số. -Học sinh đợc luyện nhiều bài toán thực tế để thấy rõ toán học bắt nguồn từ thực tế cuộc sèng vµ l¹i quay trë l¹i phôc vô thùc tÕ -Nắm vững tính chất của đồ thị và liên hệ đợc tính chất của đồ thị với tính chất của hàm sè. 2.KÜ n¨ng -Biết cách vẽ đồ thị của hàm số y = ax2 (a 0). -Học sinh đợc củng cố nhận xét về đồ thị hàm số y = ax2 (a 0) qua việc vẽ đồ thị hàm sè y = ax2 (a 0). -rèn kỹ năng vẽ đồ thị hàm số y = ax2 (a 0), kỹ năng ớc lợng các giá trị hay ớc lợng vị trÝ cña mét sè ®iÓm biÓu diÔn c¸c sè v« tØ. 3.Thái độ: Tích cực làm bài tập,yêu thích môn học.

(24) §1 Hµm sè y = ax2 (a 0) I. Môc tiªu. 1.KiÕn thøc -Học sinh thấy đợc trong thực tế có những hàm số dạng y = ax2 (a 0). Nắm đợc tính chÊt vµ nhËn xÐt vÒ hµm sè y = ax2 (a 0). 2.KÜ n¨ng -TÝnh gi¸ trÞ cña hµm sè t¬ng øng víi gi¸ trÞ cho tríc cña biÕn sè. -Học sinh thấy đợc liên hệ hai chiều của toán học với thực tế: toán học xuất phát từ thực tÕ vµ nã quay trë l¹i phôc vô thùc tÕ. 3.Thái độ: Tích cực làm bài tập,yêu thích môn học II. ChuÈn bÞ. -Gv : thíc th¼ng, MTBT -Hs : §äc tríc bµi, thíc th¼ng, MTBT. III.Ph¬ng ph¸p - Nêu và giải quyết vấn đề - Tr×nh bµy lêi gi¶i bµi to¸n IV.TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. ổn định lớp. 9A : 2. KTBC. 3. Bµi míi. *GV: Giíi thiÖu néi dung cña ch¬ng => bµi míi. Hoạt động của GV- HS Hoạt động 1 GV :-Yêu cầu Hs đọc ví dụ mở ®Çu. ?Víi t = 1, tÝnh S1 = ? ?Víi t = 4, tÝnh S4 = ? HS: -T¹i chç tÝnh vµ cho biÕt kÕt qu¶. ?Mỗi giá trị của t xác định đợc mấy gi¸ trÞ t¬ng øng cña S. HS: -Mçi gi¸ trÞ t cho duy nhÊt mét gi¸ trÞ S. ? Trong c«ng thøc S = 5t2, nÕu thay S bëi y, thay t bëi x, thay 5 bëi a th× ta cã c«ng thøc nµo. HS: -Hs:y = ax2 (a 0). -Gv: Trong thùc tÕ ta cßn gÆp nhiÒu cặp đại lợng cũng liên hệ bởi công thøc d¹ng y = ax2 nh diÖn tÝch h×nh vu«ng vµ c¹nh cña nã. -Hàm số y = ax2 là dạng đơn giản nhÊt cña hµm sè bËc hai. Sau ®©y ta xét tính chất của các hàm số đó qua c¸c vd sau. Hoạt động 2 -Gv: §a ?1 HS: 2 hs lªn b¶ng -Gäi Hs nhËn xÐt bµi lµm cña hai b¹n trªn b¶ng.. Ghi b¶ng 1. VÝ dô më ®Çu. -Quãng đơng rơi tự do của 1 vật đợc biểu diễn bëi c«ng thøc: s = 5t2 t 1 2 3 4 s 5 20 45 80 -C«ng thøc s = 5t2 biÓu thÞ mét hµm sè d¹ng y = ax2 (a 0).. 2. TÝnh chÊt cña hµm sè y = ax2 (a 0). *XÐt hµm sè y = 2x2 vµ y = -2x2 ?1 x -3 -2 -1 0 1 2 3 y=2x2 18 8 2 0 2 8 18 x. -3. -2. -1 0. 1. 2. 3.

(25) -Gv khẳng định: với hai hàm số cụ thÓ lµ y = 2x2 vµ y = -2x2 th× ta cã kÕt luËn trªn. Tæng qu¸t hµm sè y = ax2 (a 0) cã tÝnh chÊt sau: => nªu tÝnh chÊt Sgk/29 -Gv ycÇu Hs lµm ?3. y=-2x2. -18. -8. -2 0 -2. -8. -18. ?2 -Víi hµm sè y = 2x2 +Khi x t¨ng nhng lu«n ©m => y gi¶m +Khi x t¨ng nhng lu«n d¬ng => y t¨ng -Víi hµm sè y = -2x2 +Khi x t¨ng nhng lu«n ©m => y t¨ng +Khi x t¨ng nhng lu«n d¬ng => y gi¶m *TÝnh chÊt: Sgk/29. ?3 *NhËn xÐt: Sgk/30 ?4 1 1 -Víi hµm sè y = 2 x2 cã: a = 2 > 0 nªn y > 0 víi mäi x  0. y = 0 khi x = 0, gi¸ trÞ nhá nhÊt cña. hµm sè lµ y = 0. 1 -Víi hµm sè y = - 2 x2 cã: .... 4. Cñng cè. ?Qua bµi häc ta cÇn n¾m nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n nµo? +TÝnh chÊt cña hµm sè y = ax2 (a 0) +Gi¸ trÞ cña hµm sè y = ax2 (a 0) -Bµi 1/30-Sgk +Gv: hớng dẫn Hs dùng MTBT để làm +Gv đa phần a lên bảng phụ, Hs lên bảng dùng MTBT để tính giá trị của S rồi ®iÒn vµo b¶ng. a, R (cm) 0,57 1,37 2,15 4,09 1,02 5,89 14,52 52,53 S =  R2 (cm2) +Gv yªu cÇu Hs tr¶ lêi miÖng c©u b, c: b, R t¨ng 3 lÇn => S t¨ng 9 lÇn. S 79,5  5, 03  3,14 cm. c, S =  R2 => R = 5. Híng dÉn vÒ nhµ. -Häc thuéc tÝnh chÊt, nhËn xÐt vÒ hµm sè y = ax2 (a 0) -BTVN: 2, 3/31-Sgk + 1, 2/36-Sbt. -HD bµi 3/Sgk: F = F = aV2 F 2 a, F = aV2 => a = V. c, F = 12000 N; F = F = aV2 => V =. F a. V. Rót kinh nghiÖm. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ........................................................................................................................................... ............................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................

(26)

(27) V. Rót kinh nghiÖm. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ........................................................................................................................................... ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 49 đồ thị của hàm số y = ax2 (a 0) I. Môc tiªu. 1.KiÕn thøc -Học sinh biết đợc dạng đồ thị của hàm số y = ax2 (a 0) và phân biệt đựơc chúng trong hai trêng hîp a > 0 vµ a < 0. -Nắm vững tính chất của đồ thị và liên hệ đợc tính chất của đồ thị với tính chất của hàm sè. 2.KÜ n¨ng -Biết cách vẽ đồ thị của hàm số y = ax2 (a 0). 3.Thái độ: Tích cực làm bài tập,yêu thích môn học II. ChuÈn bÞ. -Gv : Thíc th¼ng, ªke -Hs : Thíc th¼ng, ªke, MTBT. III.Ph¬ng ph¸p - Nêu và giải quyết vấn đề - Tr×nh bµy lêi gi¶i bµi to¸n IV.TiÕn tr×nh d¹y häc..

(28) 1. ổn định lớp. 9A : 2. KTBC. -H1 : §iÒn vµo « trèng. x -3 -2 -1 0 2 y=2x 18 8 2 0 ?Nªu tÝnh chÊt cña hµm sè y = ax2 (a 0). -H2 : §iÒn vµo « trèng. x -3 1 y=- 2 x2. -8. 1 2. 2 8. 3 18. -2. -1. 0. 1. 2. 3. -2. 1 -2. 0. 1 -2. -2. -8. ?Nªu nhËn xÐt vÒ hµm sè y = ax2 (a 0). 3. Bµi míi 1. VÝ dô. Hoạt động của GV-HS Ghi b¶ng Hoạt động 1 1.VÝ dô 1: §å thÞ cña hµm sè y = 2x2. GV -Cho Hs xÐt vd1 ?Biểu diễn các điểm trên mp toạ độ -Bảng một số cặp giá trị tơng ứng. A(-3;18); B(-2;8); C(-1;2); O(0;0); x -3 -2 -1 0 1 2 3 C’(1;2); B’(2;8); A’(3;18). y=2x2 18 8 2 0 2 8 18. ?Nèi lÇn lît c¸c ®iÓm ?Nhận xét dạng đồ thị của hàm số y = 2x2.. GV-Giới thiệu cho Hs tên gọi của đồ thÞ lµ Parabol.. GV-Cho Hs lµm ?1. +Nhận xét vị trí của đồ thị so với trôc Ox. +Nhận xét vị trí cặp điểm A, A’ đối với trục Oy? Tơng tự đối với các cặp ®iÓm B vµ B’; C vµ C’. +Điểm thấp nhất của đồ thị?. Hoạt động 2 GV-Cho Hs lµm vd2 GV-Gäi mét Hs lªn b¶ng biÓu diÔn các điểm trên mặt phẳng toạ độ.. -Hs vÏ xong Gv yªu cÇu Hs lµm ?2. +Vị trí đồ thị so với trục Ox. +VÞ trÝ c¸c cÆp ®iÓm so víi trôc Oy. +VÞ trÝ ®iÓm O so víi c¸c ®iÓm cßn. ?1 -§å thÞ cña hµm sè y = 2x2 n»m phÝa trªn trôc hoµnh. -A và A’ đối xứng nhau qua Oy B và B’ đối xứng nhau qua Oy C và C’ đối xứng nhau qua Oy -Điểm O là điểm thấp nhất của đồ thị. 1 2.VÝ dô 2: §å thÞ hµm sè y = - 2 x2.

(29) l¹i. Hoạt động 3 ?Qua 2 vÝ dô trªn ta cã nhËn xÐt g× về đồ thị của hàm số y = ax2 (a 0). -Gọi Hs đọc lại nxét Sgk/35 GV-Cho Hs lµm ?3 -Sau 3--> 4’ gäi c¸c nhãm nªu kÕt qu¶. HS : -Hoạt động nhóm làm ?3 từ 3-> 4’. ?Nếu không yêu cầu tính tung độ cña ®iÓm D b»ng 2 c¸ch th× em chän c¸ch nµo ? v× sao ? -PhÇn b Gv gäi Hs kiÓm tra l¹i b»ng tÝnh to¸n. GV-Nêu chú ý khi vẽ đồ thị hàm số y = ax2 (a 0). 3.NhËn xÐt: Sgk-35.. ?3 1 a, Trên đồ thị hàm số y = - 2 x2, điểm D có. hoành độ bằng 3. -C1: Bằng đồ thị suy ra tung độ của điểm D b»ng -4,5 -C2: TÝnh y víi x = 3, ta cã: 1 1 y = - 2 x2 = - 2 .32 = -4,5.. b, Trên đồ thị, điểm E và E’ đều có tung độ bằng -5. Giá trị hoành độ của E khoảng 3,2, của E’ kho¶ng -3,2.. *Chó ý: Sgk/35..

(30) 4. Cñng cè. ?§å thÞ hµm sè y = ax2 (a 0) cã d¹ng nh thÕ nµo ? §å thÞ cã tÝnh chÊt g× ? ?H·y ®iÒn vµo « trèng mµ kh«ng cÇn tÝnh to¸n. x. -3. -2. -1. 0. 1. 2. 3. 1 y= 3 x2. 3. 4 3. 1 3. 0. 1 3. 4 3. 3. 1 ?Vẽ đồ thị hàm số y = 3 x2. 5. Híng dÉn vÒ nhµ. -Nắm vững dạng đồ thị hàm số y = ax2 (a 0) và cách vẽ.

(31) -BTVN : 4, 5/36,37-Sgk + 6/38-Sbt. -Đọc bài đọc thêm : Vài cách vẽ Parabol. VI. Rót kinh nghiÖm. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ........................................................................................................................................... ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 50 luyÖn tËp đồ thị của hàm số y = ax2 (a 0) + KT 15 p I. Môc tiªu. 1.KiÕn thøc -Học sinh đợc củng cố nhận xét về đồ thị hàm số y = ax2 (a 0) qua việc vẽ đồ thị hàm sè y = ax2 (a 0). 2.KÜ n¨ng -Học sinh đợc rèn kỹ năng vẽ đồ thị hàm số y = ax2 (a 0), kỹ năng ớc lợng các giá trị hay íc lîng vÞ trÝ cña mét sè ®iÓm biÓu diÔn c¸c sè v« tØ. 3.Thái độ: Tích cực làm bài tập,yêu thích môn học II. ChuÈn bÞ. -Gv : Thíc th¼ng, phÊn mµu -Hs : Thíc th¼ng III.Ph¬ng ph¸p - Nêu và giải quyết vấn đề - Tr×nh bµy lêi gi¶i bµi to¸n IV.TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. ổn định lớp. 2. KTBC. ( 10 p) -H1 : -Nêu nhận xét về đồ thị hàm số y = ax2 (a 0) -Nêu cách vẽ đồ thị hàm số y = ax2 (a 0). -H2 : -Vẽ đồ thị hàm số y = x2. §/A : x -3 y = x2 9. -2 4. -1 1. 0 0. 1 1. 2 4. 3 9. 3. Bµi míi. Hoạt động của GV-HS GV-Sau khi kiÓm tra bµi cò cho Hs lµm tiÕp bµi 6/38-Sgk. ?H·y tÝnh f(-8), ... ?Dùng đồ thị ớc lợng giá trị: (0,5) ; 2. Ghi b¶ng 1. Bµi 6/38-Sgk: (8 p) Cho hµm sè y = f(x) = x2 b, f(-8) = 64 f(-1,3) = 1,69. 9 f(-0,75) = 16. f(1,5) = 2,25.

(32) (-1,5)2; (2,5)2 HS: -Lªn b¶ng dïng thíc lÊy ®iÓm 0,5 trên trục Ox, dóng lên cắt đồ thị t¹i M, tõ M dãng vu«ng gãc vµ c¾t Oy t¹i ®iÓm kho¶ng 0,25. c, (0,5)2 = 0,25 (-1,5)2 = 2,25 (2,5)2 = 6,25 d, +Từ điểm 3 trên Oy, dóng đờng  với Oy cắt GV -Yêu cầu Hs dới lớp làm vào vở, đồ thị y = x2 tại N, từ N dóng đờng  với Ox cắt nx bµi trªn b¶ng. Ox t¹i 3 . ?C¸c sè 3 , 7 thuéc trôc hoµnh cho ta biÕt g×? +T¬ng tù víi ®iÓm 7 . ?Gi¸ trÞ y t¬ng øng x = 3 lµ bao 2. Bµi tËp7/sgk (10 P ) nhiªu. -Điểm M  đồ thị hàm số y = ax2. ?H·y t×m hÖ sè a cña hµm sè. a, T×m hÖ sè a . ?Điểm A(4 ;4) có thuộc đồ thị hàm 1 sè kh«ng M(2;1)  đồ thị h/s y = ax2  1 = a.22  a = 4 ?H·y t×m thªm hai ®iÓm n÷a vµ vÏ 1 2 .4 đồ thị hàm số. b, x = 4  y = 4 = 4.  A(4;4) thuộc đồ thị hµm sè. c, Vẽ đồ thị hàm số.. ?tìm tung độ của điểm thuộc Parabol có hoành độ là x = -3. ?T×m c¸c ®iÓm thuéc Parabol cã tung độ y = 6,25. ?Khi x tăng từ (-2) đến 4 thì giá trị nhá nhÊt, lín nhÊt cña hµm sè lµ bao nhiªu Câu1 vẽ đồ thị hàm số y = 1 x2 3 Câu2 Tìm giao điểm của hai đồ thị y = x2 vµ y = 6x - 5. 1 4 d, x = -3  y = 4 .(-3)2 = 9 = 2,25 1 e, y = 6,25  4 .x2 = 6,25  x2 = 25  x =  5  B(5;6,25) vµ B'(-5;6,25) lµ hai ®iÓm cÇn t×m.. f, Khi x tăng từ (-2) đến 4. GTNN cña hµm sè lµ y = 0 khi x = 0. GTLN cña hµm sè lµ y = 4 khi x = 4. KiÓm tra 15 p. C©u1 +LËp b¶ng. C©u2 Giao ®iÓm: A(1;1); B(-2;4) 4. Cñng cè. (2p) ?Có những dạng toán nào liên quan đến đồ thị hàm số y = ax2 +Vẽ đồ thị. +Tìm điểm thuộc đồ thị, tìm tung độ hoặc hoành độ. +T×m gi¸ trÞ lín nhÊt, nhá nhÊt. +Tìm giao điểm hai đồ thị..

(33) 5. Híng dÉn vÒ nhµ. -Xem lại các dạng bài tập đã chữa. -BTVN: 8, 10/38,39-Sgk. V. Rót kinh nghiÖm. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ........................................................................................................................................... ............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. TiÕt 51 ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn. I.Môc tiªu. 1.KiÕn thøc -Học sinh nắm đợc định nghĩa phơng trình bậc nhất một ẩn: dạng tổng quát, dạng đặc biÖt khi b hoÆc c b»ng 0 hoÆc c¶ b vµ c b»ng 0. Lu«n chó ý nhí a 0. -Học sinh biết phơng pháp giải riêng các phơng trình bậc hai dạng đặc biệt và giải thành thạo các phơng trình dạng đó. Biết biến đổi phơng trình dạng tổng quát ax2 + bx + c (a 0) để đợc một phơng trình có vế trái là một bình phơng, vế phải là hằng số. 2.KÜ n¨ng -giải các phơng trình bậc hai dạng đặc biệt và dang đơn giản 3.Thái độ: Tích cực làm bài tập,yêu thích môn học II. ChuÈn bÞ. -Gv : Thø¬c th¼ng, b¶ng phô ?1. -Hs : Ôn lại khái niệm phơng trình, tập nghiệm của pt, đọc trớc bài. III.Ph¬ng ph¸p.

(34) - Nêu và giải quyết vấn đề - Tr×nh bµy lêi gi¶i bµi to¸n IV.TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. ổn định lớp. 2. KTBC. -H1 : +Ta đã học những dạng phơng trình nào? +ViÕt d¹ng tæng qu¸t vµ nªu c¸ch gi¶i? 3. Bµi míi. Hoạt động của GV- HS Hoạt động 1 GV -Giíi thiÖu bµi to¸n. -Gọi bề rộng mặt đờng là x (0 < 2x < 24) ?Chiều dài phần đất còn lại là bao nhiªu. ?Chiều rộng phần đất còn lại là bao nhiªu. ?DiÖn tÝch h×nh ch÷ nhËt cßn l¹i lµ bao nhiªu. ?H·y lËp pt bµi to¸n. Hs: Tr¶ lêi Hoạt động 2 GV -Giíi thiÖu pt (*) lµ pt bËc hai mét Èn  giíi thiÖu d¹ng tæng qu¸t: Èn x, c¸c hÖ sè a, b, c. NhÊn m¹nh ®iÒu kiÖn a 0 GV -Nªu VD vµ yªu cÇu Hs x¸c định các hệ số. ?LÊy VD vÒ pt bËc hai mét Èn. Ghi b¶ng 1. Bµi to¸n më ®Çu. Bµi to¸n. 32 m x 24 m. 560 m 2. (32 – 2x)(24 – 2x) = 560 <=> x2 – 28x +52 = 0 (*) Ph¬ng tr×nh (*) lµ ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn 2. §Þnh nghÜa.. -Lµ pt d¹ng: ax2 + bx + c = 0 Èn: x HÖ sè: a, b, c (a 0) -VD: x2 +50x – 15000 = 0 -2x2 + 5x = 0 2x2 – 8 =0 ?1 HS: Tr¶ lêi vµ lÊy vÝ dô GV-§a ?1 lªn b¶ng. Yªu cÇu Hs x¸c a, x2 2– 4 = 0 (a = 1; b = 0; c = -4) c, 2x + 5x = 0 (a = 2; b = 5; c = 0) định pt bậc hai và chỉ rõ hệ số. e, -3x2 = 0 (a = -3; b = 0; c = 0) 3. Mét sè vÝ dô vÒ gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai. *VD1: Gi¶i pt: 3x2 – 6x = 0 Hoạt động 3  3x(x – 2) = 0 -GV: VËy gi¶i pt bËc hai ntn, ta sÏ b¾t ®Çu tõ nh÷ng pt bËc hai khuyÕt.  x = 0 hoÆc x – 2 = 0 ?Nªu c¸ch gi¶i pt trªn.  x = 0 hoÆc x = 2 VËy pt cã hai nghiÖm: x1 = 0; x2 = 2 *VD2: Gi¶i pt: x2 – 3 = 0 ?H·y gi¶i pt: x2 – 3 = 0  x2 = 3  x =  3 VËy pt cã hai nghiÖm: x1 = 3 ; -Yªu cÇu 2 Hs lªn b¶ng lµm ?2, ?3 GV -Gäi Hs díi líp nhËn xÐt.. ?2 ?3. ?Gi¶i pt: x2 + 3 = 0 ?Cã nhËn xÐt g× vÒ sè nghiÖm cña pt bËc hai -HD Hs lµm ?4 7 ?4Gi¶i pt: (x - 2)2 = 2. x2 =  3.

(35)  x  2 . GV -Yªu cÇu Hs th¶o luËn nhãm lµm ?5, ?6, ?7 -Hs: thảo luận nhóm, sau 3’ đại diện nhãm tr×nh bµy kq.. 7 2. 14 2 4  14  x 2  x 2 . -HD, gîi ý Hs lµm bµi -Gäi Hs nhËn xÐt bµi lµm cña nhãm. VËy pt cã hai nghiÖm:. GV-Cho Hs đọc VD3, sau đó yêu cÇu Hs lªn b¶ng tr×nh bµy l¹i. ?5 ?6. 4  14 4  14 2 2 x1 = ; x2 = 7 7 x2 – 4x + 4 = 2  (x - 2)2 = 2 1 7  x2 – 4x = 2  x2 – 4x + 4 = 2 1  2x2 – 8x = -1  x2 – 4x = 2. ?7 *VD3: Gi¶i pt: 2x2 – 8x + 1 = 0  2x2 – 8x = -1 . 1 2. GV : P.tr×nh 2x – 8x + 1 = 0 lµ mét  x2 – 4x = pt bậc hai đủ. Khi giải ta biến đổi 7 cho vÕ tr¸i lµ b×nh ph¬ng cña mét  x2 – 4x + 4 = 2 biÓu thøc chøa Èn, vÕ ph¶i lµ mét 7 h»ng sè.  (x - 2)2 = 2 2.  x  2 . 7 2. 14 2 4  14  x 2  x 2 . VËy pt cã hai nghiÖm: 4  14 4  14 2 2 x1 = ; x2 =. 4. Cñng cè. ?Khi giải pt bậc hai ta đã áp dụng những kiến thức nào (Cách giải pt tích.,Căn bậc hai của một số.,Hằng đẳng thức.) 5. Híng dÉn vÒ nhµ. -Học thuộc định nghĩa pt bậc hai một ẩn, nắm chắc hệ số của pt -BTVN: 11, 12, 13, 14/43-Sgk. V. Rót kinh nghiÖm. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ........................................................................................................................................... Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. TiÕt 52 luyÖn tËp ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn.

(36) I. Môc tiªu. 1.kiÕn thøc -Học sinh đợc củng cố lại khái niệm phơng trình bậc hai một ẩn. Xác định thành thạo c¸c hÖ sè a, b, c. 2.KÜ n¨ng -Giải thành thạo các phơng trình thuộc dạng đặc biệt khuyết b (ax2 + c = 0) và khuyết c (ax2 + bx = 0). -Biết và hiểu cách biến đổi một số phơng trình có dạng tổng quát ax2 + bx + c = 0 (a 0) để đợc một phơng trình có vế trái là một bình phơng, vế phải là một hằng số. 3.Thái độ: Tích cực làm bài tập,yêu thích môn học II. ChuÈn bÞ. -Gv : đề bài. -Hs : Ôn lại cách giải phơng trình, hằng đẳng thức, làm bài tập. III.Ph¬ng ph¸p - Nêu và giải quyết vấn đề - Tr×nh bµy lêi gi¶i bµi to¸n IV.TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. ổn định lớp. 2. KTBC. -H1 : +ViÕt d¹ng tæng qu¸t cña pt bËc hai. +LÊy vÝ dô, chØ râ hÖ sè. -H2 : Gi¶i pt : 5x2 – 20 = 0. -H3 : Gi¶i pt : 2x2 + 2 .x = 0 3. Bµi míi. Hoạt động của GV-HS Hoạt động1 GV-Đa đề bài phần a, b lên bảng ?Cã nhËn xÐt g× vÒ hai ph¬ng tr×nh trªn. ?C¸ch gi¶i nh thÕ nµo. GV-Gäi 2 Hs lªn b¶ng gi¶i pt. GV-Theo dâi, híng d·n Hs lµm bµi cho chÝnh x¸c. GV-Gäi Hs nhËn xÐt bµi lµm.. GV-Tiếp tục đa đề bài phần c, d ?Cã nhËn xÐt g× vÒ 2 pt trªn. ?Biến đổi ntn và áp dụng kiến thức nào để giải. GV-Giíi thiÖu c¸ch kh¸c: 1,2x2 – 0,192 = 0  x2 - 0,16 = 0  x2- (0,4)2 = 0  (x – 0,4)(x + 0,4) = 0.. Ghi b¶ng 1. D¹ng 1: Gi¶i ph¬ng tr×nh d¹ng khuyÕt. a, - 2 .x2 + 6x = 0  x(- 2 .x + 6) = 0  x = 0 hoÆc - 2 .x + 6 = 0  x = 0 hoÆc x = 3 2 . VËy pt cã hai nghiÖm lµ : x1 = 0 ; x2 = 3 2 2 b, 3,4x + 8,2x = 0  34x2 + 82x = 0  2x(17x + 41) = 0  x 0  2 x 0   17 x  41 0   x   41  17  . VËy pt cã hai nghiÖm lµ :  41 x1 = 0 ; x2 = 17. c, 1,2x2 – 0,192 = 0  1,2x2 = 0,192  x2 = 0,16  x = 0,4 VËy pt cã hai nghiÖm lµ : Hoạt động2 GV-Đa đề bài và gọi một Hs lên bảng x1 = 0,4 ; x2 = -0,4 lµm phÇn a. 2 d, 115x + 452 = 0  115x2 = - 452 Ph¬ng tr×nh v« nghiÖm (v× 115x2 > 0 ; - 452 < 0) ?Cßn c¸ch gi¶i nµo kh¸c kh«ng. 2. Dạng 2: Giải phơng trình dạng đầy đủ..

(37) a, (2x - 2 )2 – 8 = 0  (2x - 2 )2 = 8. -Gv biến đổi pt về dạng pt mà vế trái lµ mét b×nh ph¬ng, cßn vÕ ph¶i lµ mét  2x - 2 =  8 h»ng sè.  2x - 2 =  2 2 GV-Theo dâi, h.dÉn Hs lµm bµi.. GV-Cho Hs hoạt động nhóm làm phần c. Sau khoảng 2’ gọi đại diện c¸c nhãm tr×nh bµy lêi gi¶i..  2x    2 x .  3 2 x 2 2 2 2   2  2 2  2 x  2. VËy pt cã hai nghiÖm lµ : 3 2 2 x1 = 2 ; x2 = - 2. b, x2 – 6x + 5 = 0  x2 - 6x +9 – 4 = 0  (x - 3)2 = 4  x – 3 = 2  x – 3 = 2 hoÆc x – 3 = -2  x = 5 hoÆc x = 1 VËy pt cã hai nghiÖm: x1 = 5; x2 = 1 c, 3x2 – 6x + 5 = 0   . 5 x2 – 2x + 3 = 0 5 x2 – 2x = - 3 5 x2 – 2x + 1 = - 3 + 1 2 (x – 1)2 = - 3 (*).   Ph¬ng tr×nh (*) v« nghiÖm 2 (v× (x – 1)2  0; - 3 < 0). Vậy pt đã cho vô nghiệm.. 4. Cñng cè. ?Ta đã giải những dạng bài tập nào ?áp dụng kiến thức nào để giải các dạng bài tập đó. 5. Híng dÉn vÒ nhµ. -Xen lại các bài tập đã chữa. -BTVN: 17, 18/40-Sbt -§äc tríc bµi “C«ng thøc nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai” MTBT V. Rót kinh nghiÖm. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ........................................................................................................................................... ............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................

(38)

(39) Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 53 C«ng thøc nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai I. Môc tiªu. 1.KiÕn thøc Học sinh nhớ biệt thức  = b2 – 4ac và nhớ kỹ điều kiện của  để phơng trình bậc hai mét Èn v« nghiÖm, cã nghiÖm kÐp, cã hai nghiÖm ph©n biÖt. -Học sinh nhớ và vận dụng đợc công thức nghiệm tổng quát của phơng trình bậc hai vào gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai. 2.KÜ n¨ng -RÌn kü n¨ng gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai cho häc sinh. 3.Thái độ: Tích cực làm bài tập,yêu thích môn học II. ChuÈn bÞ. -Gv : thíc ,MTBT,b¶ng nhãm -Hs : MTBT III.Ph¬ng ph¸p - Nêu và giải quyết vấn đề - Tr×nh bµy lêi gi¶i bµi to¸n IV.TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. ổn định lớp 9A : 2. KTBC. Giải phơng trình bằng cách biến đổi vế trái thành một bình phơng còn vế phải là hằng sè : 3x2 +5x + 2 = 0 §/A : PT cã 2 nghiÖm: x1=-1/2 ; x2 = -1 3. Bµi míi. ĐvĐ: ở bài trớc ta đã biết cách giải một số pt bậc hai một ẩn.Bài này một cách tổng quát ,ta sÏ xÐt xem khi nµo pt bËc hai cã nghiÖm vµ t×m c«ng thøc nghiÖm khi pt cã nghiÖm Hoạt động của GV -HS Hoạt động 1 GV: Tơng tự cách biến đổi pt trên, ta sẽ biến đổi pt bậc hai ở dạng tổng quát --> để tìm ra cách giải chung. HS: tr¶ lêi ?NghiÖm cña pt phô thuéc vµo c¸i g× HS: b2-4ac. Néi dung 1. C«ng thøc nghiÖm. *XÐt ph¬ng tr×nh: ax2 + bx + c = 0  ax2 + bx = - c. (1). (a 0). b c  x2 + a x = - a b b b c ( ) 2 ( ) 2   x2 + 2. 2a x + 2a 2a a.

(40) GV: §Æt  = b2 – 4ac GV-Yªu cÇu Hs lµm ?1, ?2 HS : -Th¶o luËn nhãm nhá (PhiÕu ht) -Tr×nh bµy miÖng kq. ?V× sao NÕu  < 0  ph¬ng tr×nh (1) v« nghiÖm HS : NÕu  < 0 VP < 0 mµ VT kh«ng ©m nªn ptvn GV : Nh vËy víi pt : ax2 + bx + c = 0 (a 0) vµ  = b2 – 4ac .............. HS: Ghi kl /sgk Hoạt động 2 ?¸p dông gpt sau HS : - xác định các hệ số a, b, c. -TÝnh  ... ?Vậy để giải pt bậc hai bằng công thøc nghiÖm, ta thùc hiÖn qua c¸c bíc nµo. HS : +Xác định hệ số a,b,c +TÝnh  +TÝnh nghiÖm ?Yªu cÇu Hs lµm ?3 HS: Mçi tæ lµm 1 phÇn §¹i diÖn lªn b¶ng tr×nh bµy GV+ HS ch÷a bµi ?Ph¬ng tr×nh ë c©u b cßn c¸ch gi¶i nµo kh¸c kh«ng. GV-Cã thÓ gi¶i mäi pt bËc hai b»ng c«ng thøc nghiÖm,NÕu kh«ng yªu cÇu vÒ c¸ch gi¶i th× ta cã thÓ chän c¸ch gi¶i nµo nhanh nhÊt. ? nhËn xÐt hÖ sè a vµ c cña pt c©u c HS: Tr¸i d¸u nhau th× pt cã 2 nghiÖm ph©n biÖt ?Em dù ®o¸n ®iÒu g× HS: pt cã a vµ c trµi dÊu lu«n cã hai nghiÖm ph©n biÖt. ?chøng tá ®iÒu dù ®o¸n GV-§a chó ý. b b 2  4ac  (x + 2a )2 = 4a 2 §Æt  = b2 – 4ac. (2). b  +NÕu  > 0  x + 2a =  2a  Ph¬ng tr×nh (1) cã hai nghiÖm :  b   b  x1 = 2a ; x2 = 2a b +NÕu  = 0  x + 2a = 0  Ph¬ng tr×nh (1) cã nghiÖm kÐp : b x1 = x2 = 2a +NÕu  < 0  ph¬ng tr×nh (2) v« nghiÖm . ph¬ng tr×nh (1) v« nghiÖm *KÕt luËn : 2. ¸p dông. *VD: Gi¶i ph¬ng tr×nh: 3x2 + 5x – 1 = 0. Cã: a = 3; b = 5; c = -1  = b2 – 4ac = 52 – 4.3.(-1) = 37 > 0  Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm :  5  37  5  37 6 6 x1 = ; x2 =. ?3 ¸p dông c«ng thøc nghiÖm, gi¶i pt : a, 5x2 – x + 2 =0 a = 5 ; b = -1 ; c = 2  = b2 – 4ac = (-1)2 – 4.5.22 = -39 < 0 VËy pt v« nghiÖm. b, 4x2 - 4x + 1 = 0 a=4;b=-4;c=1  = b2 – 4ac = (- 4)2 – 4.4.1 = 0  Ph¬ng tr×nh cã nghiÖm kÐp : 4 1  x1 = x2 = 2.4 2. c, -3x2 + x + 5 = 0 a = -3 ; b = 1 ; c = 5  = b2 – 4ac = 12 – 4.( -3).5 = 61 > 0  Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm :  1  61 1  61  6 6 x1 =  1  61 1  61  6 6 x2 =. *Chó ý : Sgk/45..

(41) 4. Cñng cè. ?BT1: Ai nhanh h¬n Hãy xác định câu đúng hay sai rồi điền (Đ), (S) thích hợp vào ô trống?. C©u. § S. 1. Ph¬ng tr×nh x2 +2009x -2010= 0 cã hai nghiÖm ph©n biÖt 2. Ph¬ng tr×nh ax2 + bx + c = 0 (a  0) cã hai nghiÖm ph©n biÖt th× a.c < 0 3. Ph¬ng tr×nh y2 – 8y + 16 = 0 cã nghiÖm kÐp. 4. NghiÖm cña ph¬ng tr×nh y2 – 8y + 16 = 0 lµ x1 = x2 = 8 ?BT2: Cách giải pt sau đúng hay sai. 6 x 2  x 5 ( a 6 ; b 1 ; c 5 ) 2.  1  4.6.5 119  0 nªn PT v« nghiÖm. ?Híng d·n sö dông MTBT gi¶i PT bËc hai 5. Híng dÉn vÒ nhµ. -Häc thuéc kÕt luËn chung Sgk/44 -BTVN: 15, 16/45-Sgk. V. Rót kinh nghiÖm. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ........................................................................................................................................... ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................ Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 54 LuyÖn tËp C«ng thøc nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai I. Môc tiªu 1.KiÕn thøc - HS nhớ kĩ các điều kiện của  để phơng trình bậc hai một ẩn vô nghiệm, có nghiệm kÐp, cã hai nghiÖm ph©n biÖt. 2.KÜ n¨ng - HS vËn dông c«ng thøc nghiÖm tæng qu¸t vµo gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai mét c¸ch thµnh th¹o. -HS biết linh hoạt với các trờng hợp phơng trình bậc hai đặc biệt không cần dùng đến c«ng thøc tæng qu¸t. 3.Thái độ: Tích cực làm bài tập,yêu thích môn học.

(42) II. ChuÈn bÞ GV: - thíc.MTBT HS: - Mấy tính bỏ túi để tính toán. III. Ph¬ng Ph¸p - Nêu và giải quyết vấn đề - T×m tßi lêi gi¶i bµi to¸n - Tích cực, chủ động, sáng tạo IV. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định tổ chúc 9a: 2. KiÓm tra bµi cò ? HS1: Ch÷a bµi 15 c,d sgk ? HS 2: Ch÷a bµi 16 b,d (sgk - ) 3. LuyÖn tËp Hoạt động của GV-HS Néi dung GV cho HS gi¶i mét sè ph¬ng tr×nh bËc D¹ng 1: Gi¶i ph¬ng tr×nh. hai. Bµi 20 (SBT- 40). b) 4x2 + 4x + 1 = 0 a=4,b=4,c=1  = b2 - 4ac GV cho 2 HS lµm hai c©u b, d cña = 16 - 16 = 0, do đó phơng trình có nghiÖm kÐp: x1 = x2 = - b =− 4 =− 1 2a 8 2 - GV kiÓm tra xem cã HS nµo lµm c¸ch C¸ch kh¸c: kh¸c th× cho kÕt qu¶ 4x2 + 4x + 1 = 0 - GV nh¾c l¹i cho HS, tríc khi gi¶i ph¬ng  (2x + 1)2 = 0 trình cần xem kĩ xem phơng trình đó có  2x = -1 đặc biệt gì không, nếu không ta mới áp x =- 1 dụng công thức nghiệm để giải phơng  2 tr×nh. 2 d)-3x + 2x + 8 = 0 2 + 2x + 8 = 0 - Hãy nhân cả hai vế với –1 để hệ số a > d)-3x 2 : 3x - 2x - 8 = 0 0. = -2 , c = -8 - GV cã thÓ lÊy bµi cña HS, cßn hÖ sè a=-3 a == 3b2, -b 4ac để cho HS đối chiếu với bài giải trên. = (-2)2 - 4.3.(-8) = 4 + 96 = 100 > 0, do đó phơng trình có 2 nghiÖm ph©n biÖt √ Δ =10 x1 = − b+ √ Δ ; x1 = − b − √ Δ 2a 2+10 6. Gi¶i ph¬ng tr×nh: - 2 x2 - 7 x = 0 5. 3. 2a 2 −10 − 8 − 4 = = 6 6 3. x1 = = 2 ; x2 = Bµi 15 (d) (SBT- 40) C¸ch 1: Dïng c«ng thøc nghiÖm. - 2 x2 - 7 x = 0 5. 3.  2 x2 + 7 x = 0 5. 3. Đây là phơng trình bậc hai khuyết c, để so a = 2 ; b = 7 ; c = 0 5 3 s¸nh hai c¸ch gi¶i, GV yªu cÇu nöa líp dùng công thức nghiệm, nửa lớp biến đổi  = ( 7 )2 - 4. 2 .0 = ( 7 )2 > 0 3 5 3 ph¬ng tr×nh tÝch. 7  √Δ = 3 Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt: x1 =. 7 7 − + 3 3 2 2. 5. =0.

(43) GV yªu cÇu HS so s¸nh hai c¸ch gi¶i. x2 =. 7 7 − − 3 3 2 2. 5. = - 14 . 5 =− 35 3 4. 6. C¸ch 2: §a vÒ ph¬ng tr×nh tÝch. - 2 x2 - 7 x = 0 5. 3 2  -x( x+ 5. 7 )=0 3 2 7  x = 0 hoÆc x+ =0 5 3 7 2  x = 0 hoÆc x = : 3 5 35  x = 0 hoÆc x = 6. KÕt luËn nghiÖm ph¬ng tr×nh. Dạng 2: Tìm điều kiện của tham số để ph¬ng tr×nh cã nghiÖm, v« nghiÖm Bµi 25 (SBT- 41) Sau kho¶ng 3 phót, GV thu bµi cña 2 a)mx2 + (2m - 1)x + m + 2 = 0 (1) §K: m  0 nhãm kiÓm tra.  = (2m2 - 1)2 - 4m(m +2 2) HS: §¹i diÖn 1 nhãm tr×nh bµy bµi. = 4m - 4m + 1 - 4m - 8m - GV gäi HS nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n vµ = -12 + 1 lu ý ë c©u a. HS hay quªn ®iÒu kiÖn m 0 Ph¬ng tr×nh cã nghiÖm    0 GV nªn hái thªm ph¬ng tr×nh v« nghiÖm  -12m + 1  0 khi nµo?  -12  -1 1  m  12 GV yêu cầu HS hoạt động nhóm.. 1. Víi m  12 vµ m  0 th× pt (1) cã nghiÖm. b)3x2 + (m +1)x + 4 = 0 (2)  = (m +1)2 2+ 4.3.4 = (m + 1) + 48 > 0 Vì  > 0 với mọi giá trị của m do đó phơng tr×nh (2) cã nghiÖm víi mäi gi¸ trÞ cña m.. 4. Cñng cè. - Nh¾c l¹i c«ng thøc nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai. - Khi gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai ta cÇn chó ý ®iÒu g×? 5. Híng dÉn vÒ nhµ - Lµm bµi tËp 21, 23, 24 (SBT- 41). - Đọc “Bài đọc thêm”: Giải phơng trình bậc hai bằng máy tính bỏ túi. V. Rót kinh nghiÖm ............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................

(44) ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................ Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. TiÕt 55. C«ng thøc nghiÖm thu gän I. Môc tiªu. 1.KiÕn thøc -Học sinh thấy đợc lợi ích của công thức nghiệm thu gọn. -Häc sinh biÕt t×m b’ vµ biÕt tÝnh  ' , x1, x2 theo c«ng thøc ghiÖm thu gän. 2.KÜ n¨ng -Häc sinh nhí vµ vËn dông tèt c«ng thøc nghiÖm thu gän. 3.Thái độ: Tích cực làm bài tập,yêu thích môn học II. ChuÈn bÞ. -Gv : thíc th¼ng. -Hs : Ôn kỹ công thức nghiệm của pt bậc hai, đọc trớc bài. III. Ph¬ng ph¸p - Nêu và giải quyết vấn đề - RÌn luyÖn kü n¨ng gi¶i to¸n IV.TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp. 9A : 2. KTBC. -H1 : Gi¶i pt: 3x2 + 8x + 4 = 0 -H2 : Gi¶i pt: 3x2 - 4 6 x – 4 = 0 3. Bµi míi.. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. 2 (x1 = - 3 ; x2 = - 2) 2 6 6 2 6 6 3 3 (x1 = ; x2 = ). TiÕt 55. C«ng thøc nghiÖm thu gän. I. Môc tiªu. 1.KiÕn thøc -Học sinh thấy đợc lợi ích của công thức nghiệm thu gọn. -Häc sinh biÕt t×m b’ vµ biÕt tÝnh  ' , x1, x2 theo c«ng thøc ghiÖm thu gän. 2.KÜ n¨ng -Häc sinh nhí vµ vËn dông tèt c«ng thøc nghiÖm thu gän. 3.Thái độ: Tích cực làm bài tập,yêu thích môn học II. ChuÈn bÞ. -Gv : thíc th¼ng. -Hs : Ôn kỹ công thức nghiệm của pt bậc hai, đọc trớc bài. III. Ph¬ng ph¸p - Nêu và giải quyết vấn đề - RÌn luyÖn kü n¨ng gi¶i to¸n IV.TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp. 9A :.

(45) 2. KTBC. -H1 : Gi¶i pt: 3x + 8x + 4 = 0 2. -H2 : Gi¶i pt: 3x2 - 4 6 x – 4 = 0 3. Bµi míi.. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. 2 (x1 = - 3 ; x2 = - 2) 2 6 6 2 6 6 3 3 (x1 = ; x2 = ). TiÕt 55. C«ng thøc nghiÖm thu gän I. Môc tiªu. 1.KiÕn thøc -Học sinh thấy đợc lợi ích của công thức nghiệm thu gọn. -Häc sinh biÕt t×m b’ vµ biÕt tÝnh  ' , x1, x2 theo c«ng thøc ghiÖm thu gän. 2.KÜ n¨ng -Häc sinh nhí vµ vËn dông tèt c«ng thøc nghiÖm thu gän. 3.Thái độ: Tích cực làm bài tập,yêu thích môn học II. ChuÈn bÞ. -Gv : thíc th¼ng. -Hs : Ôn kỹ công thức nghiệm của pt bậc hai, đọc trớc bài. III. Ph¬ng ph¸p - Nêu và giải quyết vấn đề - RÌn luyÖn kü n¨ng gi¶i to¸n IV.TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp. 9A : 2. KTBC. -H1 : Gi¶i pt: 3x2 + 8x + 4 = 0 -H2 : Gi¶i pt: 3x2 - 4 6 x – 4 = 0 3. Bµi míi.. 2 (x1 = - 3 ; x2 = - 2) 2 6 6 2 6 6 3 3 (x1 = ; x2 = ).

(46) Hoạt động của GV-HS Hoạt động 1 GV *Víi pt ax2 + bx + c = 0 (a 0) trong nhiều trờng hợp nếu đặt b = 2b’ rồi áp dông c«ng thøc nghiÖm thu gän th× viÖc giải phơng trình sẽ đơn giản hơn. HS: -Nghe Gv giíi thiÖu. ?TÝnh  theo b’ HS: Thùc hiÖn GV -Ta đặt: b’2 – ac =  ’ =>  = 4  ’ ?Cã nhËn xÐt g× vÒ dÊu cña  vµ  ’ ?Căn cứ vào công thức nghiệm đã học, b = 2b’,  = 4  ’ h·y t×m nghiÖm cña pt trong c¸c trêng hîp  ’>0;  ’= 0;  ’ < 0 HS: -T×m nghiÖm cña pt theo dÊu cña  ’ GV -§a b¶ng c«ng thøc nghiÖm thu gän ? -H·y so s¸nh c«ng thøc nghiÖm vµ c«ng thøc nghiÖm thu gän. HS: Thùc hiÖn so s¸nh Hoạt động 2 GV Yªu cÇu Hs lµm ?2. GV -Cho hs gi¶i l¹i pt:. Néi dung 1. C«ng thøc nghiÖm thu gän. Víi ph¬ng tr×nh: ax2 + bx + c = 0 Cã : b = 2b’  ' = b’2 – ac. *NÕu  ' > 0 th× ph¬ng tr×nh cã hai  b '  ' a nghiÖm ph©n biÖt : x1 = ;  b '  ' a x2 =. *NÕu  ' = 0 th× ph¬ng tr×nh cã nghiÖm  b' kÐp : x1 = x2 = a. *NÕu  ' < 0 th× ph¬ng tr×nh v« nghiÖm.. 2. ¸p dông ?2 Gi¶i pt: 5x2 + 4x – 1 = 0 a = ... ; b’ = ... ; c = ....  ' = ...  ' = ..... NghiÖm cña ph¬ng tr×nh : x1 = ...... x2 = ....... 3x2 - 4 6 x – 4 = 0 b»ng c«ng thøc nghiÖm thu gän HS; Gi¶i b»ng CTNTG GV -Yêu cầu Hs so sánh hai cách giải để thÊy trêng hîp dïng c«ng thøc nghiÖm thu gän thuË lîi h¬n GV -Gäi 2 Hs lªn b¶ng lµm ?3 HS: -Hai em lªn b¶ng lµm bµi tËp, díi líp lµm bµi vµo vë. ?3 a, 3x2 + 8x + 4 = 0 a = 3 ; b’ = 4 ; c = 4  ' = b’2 – ac = 42 – 3.4 = 4 > 0 GV -Gäi Hs nhËn xÐt bµi lµm trªn b¶ng. ' = 2 Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm :.

(47) ?Khi nµo ta nªn dïng c«ng thøc nghiÖm thu gän ?Ch¼ng h¹n b b»ng bao nhiªu (b = 8; b = -6 2 ; b = 2 7 ; HS: -Ta nªn dïng c«ng thøc nghiÖm thu gän khi b lµ sè ch½n hoÆc lµ béi ch½n cña mét c¨n, mét biÓu thøc.  42  2  4 2   1 3 ; x2 = 3 x1 = 3. b, 7x2 - 6 2 x + 2 = 0 a = 7 ; b’ = -3 2 ; c = 2  ' = (-3 2 )2 – 7.2 = 4 > 0 ' = 2 Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm : 3 2 2 3 2 2 7 x1 = 7 ; x2 =. 4. Cñng cè. ?Có những cách nào để giải pt bậc hai. 5. Híng dÉn vÒ nhµ. -N¾m ch¾c c¸c c«ng thøc nghiÖm -BTVN: 17, 18(a,c,d), 19/49-Sgk V. Rót kinh nghiÖm. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ........................................................................................................................................... ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................ Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 56. luyÖn tËp C«ng thøc nghiÖm thu gän I. Môc tiªu. 1.KiÕn thøc - Học sinh thấy đợc lợi ích của công thức nghiệm thu gọn và thuộc công thức nghiệm thu gän. 2.KÜ n¨ng - Häc sinh vËn dông thµnh th¹o c«ng thøc nµy dÓ gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai. - RÌn kü n¨ng gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai. 3.Thái độ: Tích cực làm bài tập,yêu thích môn học II. ChuÈn bÞ. -Gv : MTBT -Hs : N¾m v÷ng c¸c c«ng thøc tÝnh III. Ph¬ng ph¸p. - RÌn kü n¨ng gi¶i to¸n IV.TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. ổn định lớp. 9A : 2. KTBC. -H1 : ViÕt c«ng thøc nghiÖm thu gän cña ph¬ng tr×nh bËc hai. H2 : Gi¶i ph¬ng tr×nh sau b»ng c«ng thøc nghiÖm thu gän : 5x2 – 6x + 1 = 0 3. LuyÖn tËp. 1 (x1 = 1 ; x2 = 5 ).

(48) 45 Hoạt động của GV –HS Hs lªn b¶ng lµm. HS - Bèn em lªn b¶ng lµm, mçi em lµm mét c©u. Ghi b¶ng D¹ng 1: Gi¶i ph¬ng tr×nh. *Bµi 20/49-Sgk. a, 25x2 – 16 = 0  25 x 2 16  x 2 . ? Víi pt a, b, c cã nh÷ng c¸ch nµo gi¶i. GV - Cho Hs so sánh các cách giải để có c¸ch gi¶i phï hîp. 16 4  x  25 5. VËy ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm: 4 x1 = 5 ; 4 x2 = - 5  x 2 . 3 2. b, 2x2 + 3 = 0 (v« nghiÖm.) Vậy phơng trình đã cho vô nghiệm. HS: Tr¶ lêi *Chèt: Víi nh÷ng pt bËc hai khuyÕt, nh×n chung kh«ng nªn gi¶i b»ng c«ng thøc c, 4,2x2 + 5,46x = 0 nghiÖm mµ nªn ®a vÒ pt tÝch hoÆc dïng  4, 2 x( x  1,3) 0 c¸ch gi¶i riªng.  x 0    x  1,3 0.  x 0  x  1,3 . VËy pt cã hai nghiÖm: x1 = 0; x2 = -1,3 d, 4x2 - 2 3 x + 3 - 1 = 0 a = 4; b’ = - 3 ; c= 3 -1  ' = 3 – 4( 3 - 1) =3-4 3 +4. = ( 3 - 2)2 > 0 ' = - 3 + 2. GV - Đa đề bài lên bảng. ? Gi¶i ph¬ng tr×nh trªn nh thÕ nµo. HS: -§a ph¬ng tr×nh vÒ d¹ng pt bËc hai để giải.. Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm: x1 =. 3 2 4. x2 =. 3 2 3 3 1 = 4 2. GV-Theo dâi nhËn xÐt bµi lµm cña Hs.. ? Ta có thể dựa vào đâu để nhận xét số nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai HS: - Cã thÓ dùa vµo dÊu cña hÖ sè a vµ hÖ sè c. 3. =. 1 2;. *Bµi 21/49 a, x2 = 12x + 288  x 2  12 x  288 0  ' = 36 + 288 = 324 > 0  ' = 18.

(49) ? H·y nhËn xÐt sè nghiÖm cña pt bËc hai trªn. HS: - T¹i chç nhËn xÐt sè nghiÖm cña hai pt trªn. GV - NhÊn m¹nh l¹i nhËn xÐt trªn GV - Đa đề bài lên bảng. ? Xác định các hệ số của pt ? TÝnh  ' HS: Thùc hiÖn. Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm: x1 = 6 + 18 = 24; x2 = 6 – 18 = -12 D¹ng 2: Kh«ng gi¶i ph¬ng tr×nh, xÐt sè nghiÖm a, 15x2 + 4x – 2007 = 0 cã: a = 15 > 0; c = -2007 < 0  a.c < 0 VËy pt cã hai nghiÖm ph©n biÖt. b,. . 19 2 x  5. 7 x  1890 0. 19 ? Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt khi Ph¬ng tr×nh cã: a.c = ( 5 ).1890 < 0  . nµo. HS: -Khi  ' > 0 hoÆc  >0. ? Ph¬ng tr×nh cã nghiÖm kÐp khi nµo. HS: - Khi  ' = 0. ? Ph¬ng tr×nh v« nghiÖm khi nµo. HS: - Khi  ' < 0 GV - Trình bày lời giải phần a sau đó gọi Hs lªn b¶ng lµm c¸c phÇn cßn l¹i. Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt. Dạng 3: Tìm điều kiện để phơng trình có nghiÖm, v« nghiÖm. *Bµi 24/50-Sgk. Cho ph¬ng tr×nh: x2 – 2(m-1)x + m2 = 0 a,  ' = (m – 1) 2 – m2 = m2 - 2m + 1 – m2 = 1- 2m b, + Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt  ' > 0  1 – 2m > 0 1  2m < 1  m < 2. + Ph¬ng tr×nh cã nghiÖm kÐp  ' = 0  1- 2m = 0 1  m= 2. + Ph¬ng tr×nh v« nghiÖm  ' < 0  1 – 2m < 0 1  m > 2 VËy pt cã hai nghiÖm  m 1 1 < 2 cã nghiÖm kÐp  m = 2 1  m> 2 v« nghiÖm. 4. Cñng cè. - Ta đã giải những dạng toán nào? - Khi gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai ta cÇn chó ý g×? 5. Híng dÉn vÒ nhµ. - Häc kü c«ng thøc nghiÖm vµ c«ng thøc nghiÖm thu gän cña ph¬ng tr×nh bËc hai. - Xem lại các dạng bài tập đã chữa. - BTVN: 29, 31, 32, 34/42-Sbt. V. Rót kinh nghiÖm..

(50) ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. TiÕt57. hÖ thøc vi-Ðt vµ øng dông I. Môc tiªu. 1.KiÕn thøc - Häc sinh n¾m v÷ng hÖ thøc ViÐt. - Học sinh vân dụng đợc ứng dụng của định lí Viét : 2.KÜ n¨ng - BiÕt nhÈm nghiÖm cña ph¬ng tr×ng bËc hai trong c¸c trêng hîp a + b + c = 0 ; a – b + c = 0 hoÆc trêng hîp tæng vµ tÝch cña hai nghiÖm lµ nh÷ng sè nguyªn víi gi¸ trÞ tuyÖt đối không quá lớn. - Tìm đợc hai số khi biết tổng và tích của chúng. 3.Thái độ: yêu thích bộ môn II. ChuÈn bÞ. - GV : Thíc - HS : §äc tríc bµi. III. Ph¬ng ph¸p - Nêu và giải quyết vấn đề - Tr×nh bµy lêi gi¶i bµi to¸n IV.TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. ổn định lớp. : 2. KTBC. -H1 : ViÕt c«ng thøc nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai. 3. Bµi míi. ĐVĐ: Ta đã biết công thức nghiệm của phơng trình bậc hai, vậy các nghiêmj của ph¬ng tr×nh bËc hai cßn cã mèi liªn hÖ nµo kh¸c víi c¸c hÖ sè cña ph¬ng tr×nh hay kh«ng => Bµi míi. Hoạt động của GV-HS Hoạt động 1 GV: - Dùa vµo c«ng thøc nghiÖm trªn b¶ng, h·y tÝnh tæng vµ tÝch cña hai nghiÖm (trong trêng hîp pt cã nghiÖm) HS: -Mét em lªn b¶ng lµm ?1 -Díi líp lµm bµi vµo vë. GV:-Nhận xét bài làm của Hs => định lí. HS: Đọc định lý GV:-NhÊn m¹nh: HÖ thøc ViÐt thÓ hiÖn mèi liªn hÖ gi÷a nghiÖm vµ c¸c hÖ sè cña ph¬ng tr×nh. GV:-Nªu vµi nÐt vÒ tiÓu sö nhµ to¸n häc Ph¸p Phz¨ngxoa ViÐt (1540 – 1603) ? TÝnh tæng vµ tÝch c¸c nghiÖm cña pt sau: 2x2 - 9x + 2 = 0 GV:-Yªu cÇu Hs lµm ?2, ?3. Ghi b¶ng 1. HÖ thøc ViÐt ?1 x1 + x 2 =. . b a. c x1.x2 = a. *§Þnh lÝ ViÐt : Sgk/51.. ?2 Cho ph¬ng tr×nh : 2x2 – 5x + 3 = 0.

(51) HS: +Nöa líp lµm ?2 +Nöa líp lµm ?3 -Hai em lªn b¶ng lµm GV:-Gọi đại diện hai nửa lớp lên bảng tr×nh bµy. -Sau khi hai Hs lµm bµi xong, Gv gäi Hs nhận xét, sau đó chốt lại:. TQ: cho pt ax2 + bx + c = 0 +NÕu: a + b + c = 0 c  x1 = 1; x2 = a .. + NÕu : a – b + c = 0 c  x1 = -1; x2 = - a .. GV:-Yªu cÇu Hs lµm ?4 ?Khi gi¶i pt bËc hai ta cÇn chó ý g×. HS : -Kiểm tra xem pt có nhẩm nghiệm đợc không, có là phơng trình khuyết không --> t×m c¸ch gi¶i phï hîp. GV:-Chèt : Khi gi¶i pt bËc hai ta cÇn chó ý xem .....--> c¸ch gi¶i phï hîp. Hoạt động 2 GV:-HÖ thøc ViÐt cho ta biÕt c¸ch tÝnh tæng vµ tÝch c¸c nghiÖm cña pt bËc hai. Ngợc lại nếu biết tổng của hai số nào đó là S, tích là P thì hai số đó có thể là nghiệm cña mét pt nµo ch¨ng? GV:-Yªu cÇu Hs lµm bµi to¸n. ? H·y chän Èn vµ lËp pt bµi to¸n ? Ph¬ng tr×nh nµy cã nghiÖm khi nµo HS: +Pt cã nghiÖm khi  0  S2 – 4P  0 GV:-Nªu KL: NÕu hai sè cã tæng b»ng S và tích bằng P thì hai số đó là nghiệm của pt: x2 – Sx + P = 0 GV:-Yêu cầu Hs tự đọc VD1 Sgk HS: -Nghe sau đó đọc VD1 Sgk. a, a = 2 ; b = -5 ; c = 3 a+b+c=2–5+3=0 b, Cã : 2.12 – 5.1 + 3 = 0 => x1 = 1 lµ mét ghiÖm cña pt. c c, Theo hÖ thøc ViÐt : x1.x2 = a c 3 cã x1 = 1 => x2 = a = 2. ?3 Cho pt : 3x2 + 7x + 4 = 0 a, a = 3 ; b = 7 ; c = 4 a–b+c=3–7+4=0 b, cã : 3.(-1)2 + 7.(-1) + 4 = 0 => x1 = -1 lµ mét nghiÖm cña pt. c c, x1.x2 = a ; x1 = -1 c 4  => x2 = - a = 3. *Tæng qu¸t : ?4 a, -5x2 + 3x + 2 = 0 Cã : a + b + c = -5 + 3 + 2 = 0 c 2   x1 = 1 ; x2 = a = 5. b, 2004x2 + 2005x + 1 = 0 Cã : a – b + c = 2004 – 2005 + 1 = 0 c 1  x1 = -1 ; x2 = - a = - 2004. 2. T×m hai sè biÕt tæng vµ tÝch cña nã. Bµi to¸n: T×m hai sè biÕt tæng cña chóng b»ng S, tÝch cña chóng b»ng P. Gi¶i - Gäi sè thø nhÊt lµ x th× sè thø hai lµ S – x - TÝch hai sè lµ P => pt: x(S – x) = P  x2 – Sx + P = 0 (1) KL: Hai sè cÇn t×m lµ nghiÖm cña ph¬ng trình (1). Điều kiện để có hai số là: S2 – 4P  0.. GV:-Yªu cÇu Hs lµm ?5. VD1: GV:-Cho Hs đọc VD2 và giải thích cách nhÈm nghiÖm.. ?5 S = 1; P = 5  Hai sè cÇn t×m lµ nghiÖm cña pt: x2 – 5x + 5 = 0  = 12 – 4.5 = -19 < 0.

(52)  pt v« ghiÖm. V©y kh«ng cã hai sè tháa m·n ®iÒu kiÖn bµi to¸n VD2: NhÈm nghiÖm pt: x2 – 5x + 6 = 0 4. Cñng cè. ? Ph¸t biÓu hÖ thøc ViÐt vµ viÕt c«ng thøc. ? Nªu c¸ch t×m hai sè biÕt tæng cña chóng lµ S vµ tÝch cña chóng b»ng P. 5. Híng dÉn vÒ nhµ. - Học thuộc định lí Viét và cách tìm hai số khi biết tổng và tích. - N¾m v÷ng c¸c c¸ch nhÈm nghiÖm. - BTVN: 26, 27, 28/53-Sgk. V. Rót kinh nghiÖm. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------.

(53) Ngµy So¹n: Ngµy Gi¶ng:. TiÕt 58. luyÖn tËp hÖ thøc vi-Ðt vµ øng dông I. Môc tiªu. 1.KiÕn thøc -Cñng cè hÖ thøc ViÐt 2.Kĩ năng- Rèn luyện kỹ năng v/ d hệ thức Viét để: + TÝnh tæng, tÝch c¸c nghiÖm cña pt bËc hai. + NhÈm nghiÖm cña pt trong c¸c trêng hîp ®b+ T×m hai sè biÕt tæng vµ tÝch cña nã. +LËp pt biÕt hai nghiÖm cña nã.+ Ph©n tÝch …… nhê nghiÖm cña nã. 3.Thái độ: yêu thích bộ môn .II. ChuÈn bÞ.-Gv :bµi tËp -Hs : Häc kü hÖ thøc ViÐt, xem tríc bµi tËp. III. Ph¬ng ph¸p- RÌn kü n¨ng gi¶i tto¸n IV.TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. ổn định lớp. 2 KTBC. -H1 : ViÕt hÖ thøc ViÐt, tÝnh tæng vµ tÝch c¸c ngiªm cña c¸c pt saua, 2x2 – 7x + 2 = 0H2 :NhÈm nghiÖm : :a, 7x2 – 9x + 2 = 0 b, 23x2 – 9x – 32 = 0 3. Bµi míi. 1. Bµi 30/54-Sgk. GV:- Đa đề bài lên bảng a, x2 – 2x + m = 0 ? Tìm m để pt có nghiệm. Tính tổng và +) Ph¬ng tr×nh cã nghiÖm   '  0 tÝch c¸c nghiÖm cña pt.  1 – m 0  m 1 HS: - Hai em lªn b¶ng lµm bµi +) Theo hÖ thøc ViÐt ta cã: b GV:- Cã thÓ gîi ý: Ph¬ng tr×nh cã nghiÖm  khi nµo? x1 + x 2 = a = 2 c x1.x2 = a = m. b, x2 + 2(m – 1)x + m2 = 0 +) Ph¬ng tr×nh cã nghiÖm   '  0  (m – 1)2 – m2  0.

(54)  - 2m + 1  0  m. . 1 2. +) Theo hÖ thøc ViÐt ta cã: GV:- Đa đề bài ? Có những cách nào để nhẩm nghiệm của pt bËc hai. HS: C1: a + b + c = 0 C2: a - b + c = 0 C3: ¸p dông hÖ thøc ViÐt GV:- Cho 3 tæ, mçi tæ lµm mét c©u a, b, d. GV:- Gäi Hs nhËn xÐt bµi lµm trªn b¶ng. ? V× sao cÇn ®iÒu kiÖn m  1. x1 + x 2 =. . b a = - 2(m – 1). c x1.x2 = a = m2. 2. Bµi 31/54-Sgk. NhÈm nghiÖm pt: a, 1,5x2 – 1,6x + 0,1 = 0 Cã: a + b + c = 0,5 – 0,6 + 0,1 = 0 c 1  x1 = 1; x2 = a = 15 b, 3 x2 – (1 - 3 )x – 1 = 0. Cã: a – b + c = 3 + 1 - 3 - 1 = 0. HS: m  1 để m – 1  0 thì mới tồn tại pt 1 3 c bËc hai.  x1 = - 1; x2 = - a = 3 = 3 GV:- §a thªm c©u e, f lªn b¶ng d. (m – 1)x2 – (2m + 3)x + m + 4 = 0 ? Nªu c¸ch nhÈm nghiÖm cña hai pt nµy. (m  1) GV:- Gäi Hs t¹i chç tr×nh bµy lêi gi¶i. Cã: a + b + c = m – 1 – 2m– 3 + m + 4=0 c m4  x1 = 1; x2 = a = m  1 .. ?Nªu c¸ch t×m hai sè khi biÕt tæng vµ tÝch cña chóng. HS: - ¸p dông hÖ thøc ViÐt. e, x2 – 6x + 8 = 0 Cã: 2  4 6   2.4 8.  x1 2   x2 4. f. x2 – 3x – 10 = 0  x1  x2 3   x . x  10 Cã:  1 2.  x1 5   x2  2. 3. Bµi 32/54-Sgk. T×m u, v biÕt a, u + v = 42; u.v = 441 Gi¶i u,v lµ hai nghiÖm cña pt: x2 – 42x + 441 = 0  ' = 212 – 441 = 0 GV:- Yªu cÇu Hs gi¶i t¬ng tù phÇn a  x1 = x2 = 21 VËy hai sè cÇn t×m lµ: u = v = 21. 4. Bµi 42/44-Sbt. LËp ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm lµ: GV:- Đa đề bài : Chứng tỏ nếu phơng trình a, 3 và 5 ax2 + bx + c = 0 cã hai nghiÖm x1, x2 th× cã: S = 3 + 5 = 8 a ( x  x )( x  x ) P = 3.5 = 15 2 1 2 tam thøc ax + bx + c = VËy 3 vµ 5 lµ hai nghiÖm cña pt: GV:- Ph©n tÝch hdÉn Hs lµm bµi 2 x – 8x + 15 = 0 b GV:- Nêu đề bài, hớng dẫn Hs làm bài: + TÝnh tæng, tÝch cña chóng. + LËp pt theo tæng vµ tÝch cña chóng.. - a =? c a =?. Sau đó đa bài giải lên bảng phụ.. b, - 4 vµ 7 5. Bµi 33/54-Sgk. b c ax2 + bx + c = a(x2 + a x + a ).

(55) b c )x  ] a a 2 a[ x  ( x1  x2 ) x  x1.x2 ] a[ x 2  (. a[( x  x1 x)  ( x2 x  x1 x2 )] a ( x  x1 )( x  x2 ). a, 2x2 – 5x + 3 = 0 cã: a + b + c = 0 c 3  x1 = 1; x2 = a = 2 3 VËy: 2x2 – 5x + 3 = 2(x – 1)(x - 2 ). = (x – 1)(2x – 3). 4. Cñng cè. ?Ta đã giải những dạng toán nào. ?áp dụng những kiến thức nào để giải các dạng toán đó. 5. Híng dÉn vÒ nhµ. - ¤n l¹i lÝ thuyÕt c¬ b¶n tõ ®Çu ch¬ng III - Xem lại các dạng bài tập đã chữa. - BTVN: 39, 41 ,42/44-Sbt - TiÕt sau kiÓm tra 45’ V. Rót kinh nghiÖm. ---------------------------------------------------------------------------------------------------------……………………………………………………………………………………………. Ngµy So¹n: Ngµy Gi¶ng:. TiÕt 59. kiÓm tra 45’ I. Môc tiªu. 1.KiÕn thøc - KiÓm tra viÖc n¾m kiÕn thøc vÒ hµm sè y = ax2 (a  0), ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn. 2.KÜ n¨ng - RÌn kü n¨ng tr×nh bµy lêi gi¶i cho häc sinh. - RÌn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c, tù gi¸c cho häc sinh. 3.Thái độ: yêu thích bộ môn II. ChuÈn bÞ. -Gv : Đề bài, đáp án, biểu điểm. -Hs : ¤n tËp kiÕn thøc liªn quan. III. Ph¬ng ph¸p -Tr¾c nghiÖm, tù luËn IV.TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. ổn định lớp 9A : 2.§Ò kiÓm tra PhÇn I: Tr¾c nghiÖm (3 ®) 1 C©u 1 . Cho hµm sè y = - 3 x2 th×. A. Hàm số luôn đồng biến với mọi x B. Hµm sè lu«n nghÞch biÕn víi mäi x C. Hàm số đồng biến khi x > 0, nghịch biến khi x < 0 D. Hàm số đồng biến khi x < 0, nghịch biến khi x > 0 C©u 2: Ph¬ng tr×nh 4x2 – 6x – 1 = 0 cã biÖt thøc  b»ng: A. 5 B. 13 C. 52 D. 20 C©u 3 Ph¬ng tr×nh nµo trong c¸c ph¬ng tr×nh sau ®©y cã 2 nghiÖm ph©n biÖt A. 3x2 - x + 8 = 0. B. 3x2 - x - 8 = 0. C. -3x2 - x - 8 = 0. D. 3x2 + 8 = 0.

(56) C©u 4. HÖ sè b’ cña ph¬ng tr×nh 2x2 + 2(k-3)x + 3 = 0. A. k - 3. B. –(k – 3). C. -k +3. D. k + 3. C©u 5: Víi x1, x2 lµ nghiÖm cña pt : 5x2 – 6x + 10 = 0 ta cã: 6 A. x1 + x2 = 5. 6 B. x1 + x2 = 5. C. x1+x2 = -2 C©u 6. BiÕt x + y = 5; x.y = 6 th× x vµ y lµ nghiÖm cña ph¬ng tr×nh? A. x2 + 5x + 6 = 0. B. x2 - 5x - 6 = 0. C. x2 - 5x + 6 = 0. D. x1+x2 = 2. D. x2 + 5x - 6 = 0. PhÇn II : Tù luËn (7 ®) C©u 7: Cho hµm sè y = x2 a. Vẽ đồ thị hàm số trên b. Tìm toạ độ các giao điểm của hàm số trên với hàm số y= - x +2 C©u 8 . Cho ph¬ng tr×nh x2 + 2(m - 1) x + m2 = 0 a. Gi¶i ph¬ng tr×nh víi m = - 4 b. Tìm m để phơng trình có hai nghiệm phân biệt? Hai nghiệm này có thể trái dấu hay kh«ng? V× sao ? c. Gọi x1; x2 là 2 nghiệm của phơng trình hãy tìm m để x12+ x22 = 14. 3.§¸p ¸n –BiÓu ®iÓm C©u 1. §¸p ¸n D. BiÓu ®iÓm 0,5. 2. C. 0,5. 3. B. 0,5. 4. A. 0,5. 5. B. 0,5. 6. C. 0,5. a) - LËp b¶ng – vẽ đúng đồ thị 7. 8. 4.Cñng cè. 0,75 1,25. b) PT hoành độ: : x2=- x +2 <=> x2 +x-2 =0 <=> x1= 1 ;x2 = -2 Toạ đô các giao điểm là : (1 ;1) ;(-2 ; 4). 0,5 0,25 0,5 0,25. a)Thay m=- 4 vào pt ta đợc: x2 -10x+16=0 -TÝnh:  ’ = 9 x1 = 8 ; x 2 = 2. 0,5 0,5 0,5. b)§Ó ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt khi  ’ >0 (m-1)2 – m 2 > 0 <=> m < 2 -Theo ViÐt : x1. x2= m2>0 nªn pt kh«ng thÓ cã 2 nghiÖm tr¸i dÊu c)- Biến đổi để x12+ x22 = 14 <=> (x1+ x2)2 - 2 x1x2= 14 -áp dụng đúng hệ thức Viet x1+ x2 = 2(m + 1); x1 x2 = m 2 - Thay vào ta đợc : 2m2 -8m -10 =0 - TÝnh : m1= -1 ; m2 = 5. 0,5 1 0,5 0,25 0,25 0,25 0,25.

(57) - Thu bµi -NhËn xÐt ý thøc lµm bµi cña hs 5.Híng dÉn vÒ nhµ. - ChuÈn bÞ bµi “Ph¬ng tr×nh quy vÒ ph¬ng tr×nh bËc hai” V. Rót kinh nghiÖm. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. Ngµy So¹n: Ngµy Gi¶ng: TiÕt 60 ph¬ng tr×nh quy vÒ ph¬ng tr×nh bËc hai I. Môc tiªu. 1.KiÕn thøc -Học sinh biết cách giải một số dạng pt quy đợc về phơng trình bậc hai nh: phơng trình trïng ph¬ng, ph¬ng tr×nh cã chøa Èn ë mÉu thøc, mét vµi d¹ng ph¬ng tr×nh bËc cao cã thể đa về phơng trình tích hoặc giải đợc nhờ ẩn phụ. -Häc sinh ghi nhí khi gi¶i ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu thøc tríc hÕt ph¶i t×m ®iÒu kiÖn của ẩn và phải kiểm tra đối chiếu điều kiện để chọn nghiệm thoả mãn điều kiện đó. 2.KÜ n¨ng -Học sinh đợc rèn kĩ năng phân tích đa thức thành nhân tử để giải phơng trình thích. 3.Thái độ: yêu thích bộ môn II. ChuÈn bÞ. -Gv : Bảng phụ đề bài -Hs : ¤n tËp c¸ch gi¶i pt tÝch, pt chøa Èn ë mÉu. III. Ph¬ng ph¸p - Nêu và giải quyết vấn đề - RÌn kü n¨ng gi¶i to¸n IV.TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. ổn định lớp. 9A : 2. KTBC. -H1 : Nªu c¸c c¸ch gi¶i pt bËc hai 3. Bµi míi. ĐVĐ: Thực tế khi giải pt ta có thể gặp một số pt mà để giải pt đó ta có thể quy về pt bậc hai để giải. Trong bài hôm nay ta sẽ giải một số pt nh thế. Hoạt động của GV-HS Ghi b¶ng Hoạt động1 1. Ph¬ng tr×nh trïng ph¬ng. GV: - Giíi thiÖu d¹ng tæng qu¸t cña pt trïng ph¬ng. *D¹ng: ax4 + bx2 + c = 0 (a  0) HS: - Nghe vµ ghi bµi VD1: Gi¶i pt: x4 - 13x2 + 36 = 0 ? H·y lÊy vÝ dô vÒ pt trïng ph¬ng. §Æt x2 = t (t  0) HS; - T¹i chç lÊy vÝ dô. Ta đợc pt: t2 – 13t + 36 = 0  = (-13)2 – 4.1.36 = 25 ? Làm thế nào để giải đợc pt trùng ph =5 ¬ng. 2 GV: - Gợi ý: đặt x = t thì ta thu đợc pt 13  5 nµo => c¸ch gi¶i t1 = 2 = 9 (TM§K) GV: - Yªu cÇu Hs lµm VD1. HS: - Lµm VD1, mét em lªn b¶ng tr×nh 13  5 bày đến lúc tìm đợc t. t2 = 2 = 4 (TM§K) +) t1 = 9  x2 = 9  x = 3 ? t cÇn cã ®iÒu kiÖn g×.

(58) ? H·y gi¶i pt víi Èn t. ? Víi t1 = 9; t2 = 4 ta cã ®iÒu g×. ? Vậy pt đã cho có mấy nghiệm. HS: T¹i chç tr¶ lêi GV: - Cho Hs lµm ?1. §a thªm c©u c: x4 – 9x2 = 0 GV: - Yªu cÇu mçi tæ lµm mét phÇn.. +) t2 = 4  x2 = 4  x = 2 Vậy pt đã cho có 4 nghiệm: x1 = - 2; x2 = 2; x3 = - 3; x4 = 3 ?1 Gi¶i c¸c pt trïng ph¬ng: a, 4x4 + x2 - 5 = 0 Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm: x1 = 1; x2 = - 1 b, 3x4 + 4x2 + 1 = 0 Phơng trình đã cho vô nghiệm. c, x4 – 9x2 = 0 Ph¬ng tr×nh cã ba nghiÖm: x1 = 0; x2 = 3; x3 = - 3. GV: - Gäi Hs nhËn xÐt bµi trªn b¶ng. ? Pt trïng ph¬ng cã thÓ cã bao nhiªu nghiÖm. HS: Tr¶ lêi Hoạt động2 ? Nªu c¸c bíc gi¶i pt cã chøa Èn ë mÉu. HS: - Nh¾c l¹i c¸c bíc gi¶i pt cã chøa Èn ë mÉu. 2. Ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu thøc. GV: - Cho Hs lµm ?2 ? T×m ®iÒu kiÖn cña Èn x. HS: - §k: x 3. * C¸ch gi¶i: Sgk/ 55 x 2  3x  6 1  2 x  3 (1) ?2 Gi¶i pt: x  9 - §k: x 3 - Pt (1)  x2 – 3x + 6 = x + 3  x2 – 4x + 3 = 0. GV: - Yªu cÇu Hs gi¶i tiÕp. Hoạt động3 GV: - §a vÝ dô 2 ? Mét tÝch b»ng 0 khi nµo. HS: - Khi trong tÝch cã mét nh©n tö b»ng 0.. Cã a + b + c = 0. c  x1 = 1 (TM§K); x2 = a = 3 (lo¹i). VËy nghiÖm cña pt (1) lµ: x = 1.. ? Gi¶i VD2.. 3. Ph¬ng tr×nh tÝch. VD2: Gi¶i pt: (x + 1)(x2 + 2x – 3) = 0  x + 1 = 0 hoÆc x2 + 2x – 3 = 0 *Gi¶i x + 1 = 0  x1 = - 1 *Gi¶i x2 + 2x – 3 = 0 cã a + b + c = 0. GV: - Cho Hs lµm ?3. HS: lµm ?3 ? D¹ng pt ? C¸ch gi¶i HS; tr¶ lêi GV: - Gäi Hs tr×nh bµy lêi gi¶i.. c  x2 = 1; x3 = a = - 3. VËy pt cã 3 nghiÖm: x1 = - 1; x2 = 1; x3 = - 3 ?3 Gi¶i pt: x3 + 3x2 + 2x = 0  x(x2 + 3x + 2) = 0.  x = 0 hoÆc x2 + 3x + 2 = 0 *Gi¶i x2 + 3x + 2 = 0 Cã a – b + c = 0  x2 = - 1; x3 = - 2 VËy pt cã 3 nghiÖm: x1 = 0; x2 = - 1; x3 = - 2. 4. Cñng cè. ? Nªu c¸ch gi¶i pt trïng ph¬ng. (§Æt Èn phô ®a vÒ pt bËc hai) ? Khi giải pt có chứa ẩn ở mẫu cần lu ý các bớc nào. (Xác định đk và kl nghiệm) ? Ta có thể giải một số pt bậc cao bằng cách nào. (Đa về pt tích hoặc đặt ẩn phụ) - Gi¶i pt: x 2 6 3  2 x a, x  5. (x1 = 4; x2 =. b, (3x2 – 5x + 1)(x2 – 4) = 0. . 1 4). 5  13 5  13 ( x1 = 6 ; x2 = 6 ; x3 = 2; x4 = -2).

(59) 5. Híng dÉn vÒ nhµ. - Nắm vững cách giải từng loại pt, xem lại các VD, bài tập đã chữa. - BTVN: 34, 35(a,c), 36b/Sgk-56 V. Rót kinh nghiÖm. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .. Ngµy So¹n: Ngµy Gi¶ng: TiÕt 61. luyÖn tËp ph¬ng tr×nh quy vÒ ph¬ng tr×nh bËc hai I. Môc tiªu. 1.KiÕn thøc - Hớng dẫn học sinh giải phơng trình bằng cách đặt ẩn phụ. 2.KÜ n¨ng - Rèn luyện cho học sinh kĩ năng giải một số dạng phơng trình quy về đợc về phơng tr×nh bËc hai: ph¬ng tr×nh trïng ph¬ng, ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu, mét sè d¹ng ph¬ng tr×nh bËc cao. 3.Thái độ: yêu thích bộ môn II. ChuÈn bÞ. -Gv : Bµi -Hs : Ôn tập cách giải các pt đã học III. Ph¬ng ph¸p - RÌn kü n¨ng gi¶i to¸n IV.TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. ổn định lớp. 9A : 2. KTBC. -H1 : Gi¶i pt: 2x4 – 3x2 – 2 = 0 (x1 = 2 ; x2 = - 2 ) 12 8  1 Gi¶i pt : x  1 x  1. -H2 : -H3 : Gi¶i pt : (x – 1)(x2 + 3x + 3) = 0 3. Bµi míi. Họat động của GV-HS GV: - Đa đề bài ? Hai pt cã d¹ng nh thÕ nµo HS: - D¹ng pt trïng ph¬ng vµ pt cã chøa Èn ë mÉu.. (x1 = 7 ; x2 = - 3) (x = 1). Ghi b¶ng 1. Bµi 37/56-Sgk c, 0,3x4 + 1,8x2 + 1,5 = 0 Đặt x2 = t  0 ta đợc pt: 0,3t2 + 1,8t + 1,5 = 0 Cã a – b + c = 0,3 – 1,8 + 1,5 = 0 . ? C¸ch gi¶i HS: - T¹i chç nªu c¸ch gi¶i. GV:-Yªu cÇu 2 Hs lªn b¶ng, díi líp lµm bµi vµo vë GV:- Theo dâi híng dÉn Hs lµm bµi. GV:- Gäi Hs nhËn xÐt bµi trªn b¶ng.. c a = - 5 (lo¹i).  t1 = - 1 (lo¹i); t2 = Vậy pt đã cho vô nghiệm.. 1 2 d, 2x2 + 1 = x - 4 (§k: x  0)  2x4 + 5x2 - 1 = 0 Đặt x2 = t  0 ta đợc pt:. 2t2 + 5t – 1 = 0  = 25 + 8 = 33.  5  33 4 t1 = (TM§K).

(60)  5. GV:- Đa đề bài lên bảng. ? Nªu c¸ch gi¶i pt a HS: - Khai triển, biến đổi pt về dạng đơn gi¶n.. t2 =. 33 4.  5  33  5  33  x2 = 4 4 Víi t1 =  x1 =. ? Nªu c¸ch gi¶i pt e GV:- Gäi Hs lªn b¶ng lµm. < 0 (lo¹i).  5  33  2 ; x2 =.  5  33 2. 2. Bµi 38/56-Sgk a, (x – 3)2 + (x + 4)2 = 23 – 3x  x2 – 6x + 9 + x2 + 8x + 16 = 23 – 3x  2x2 + 5x + 2 = 0 ...................... 1 GV:- Nêu đề bài, cho hs hoạt động nhóm,  x1 = - 2 ; x2 = - 2 14 1 14 1 1  1  2 2 3 x  x  9 x  3 (1) e, x  9 - §k: x  3 GV:- Kiểm tra hoạt động của các nhóm. - Pt (1)  14 = x2 – 9 + x + 3 Sau 5’ kiÓm tra kÕt qu¶ lµm bµi cña c¸c  x2 + x – 20 = 0. nhãm.. ......... x1 = 4 (TM§K); x2 = - 5 (TM§K) 3. Bµi 39/57-Sgk c, (x2 – 1)(0,6x + 1) = 0,6x2 + x  (x2 – 1)(0,6x + 1) – x(0,6x + 1) = 0  (0,6x + 1)(x2 – 1 – x) = 0  0,6x + 1 = 0 hoÆc x2 – x – 1 = 0. ? Trong pt a ta đặt gì làm ẩn. HS: - §Æt x2 + x = t. 5 * 0,6x + 1 = 0  x1 = - 3. ? Đặt x2 + x = t ta đợc pt nào HS: - Ta đợc pt: 3t2 – 2t – 1 = 0 GV:- Yªu cÇu Hs lªn b¶ng gi¶i pt víi Èn t. ?- Víi t1 = 1 ta cã g×? HS: - Cã: x2 + x = 1 1 ?- Víi t2 = - 3 ta cã g×? 1 HS: - Cã: x2 + x = - 3. GV:- Yêu cầu Hs giải tiếp hai pt trên để t×m x. ? Với pt c ta đặt gì làm ẩn ? t cÇn cã ®iÒu kiÖn g×? V× sao? ? Ta cã pt nµo HS: Tr¶ lêi GV:- Yªu cÇu Hs gi¶i tiÕp.. * x2 – x – 1 = 0  =1+4=5. 1 5 1 5 x2 = 2 ; x3 = 2. d, (x2 + 2x + 5)2 = (x2 – x + 5)2  (x2 + 2x + 5)2 - (x2 – x + 5)2 = 0  (x2 + 2x + 5 - x2 + x - 5)( x2 + 2x + 5 + x2 – x + 5) = 0  (2x2 + x)( 3x – 10) = 0  2x2 + x = 0 hoÆc 3x – 10 = 0 * 2x2 + x = 0  x(2x + 1) = 0  x1 = 0; x2 =. . 1 2. 10  x3 = 3. * 3x – 10 = 0 4. Bµi 40/57-Sgk a, 3(x2 + x)2 – 2(x2 + x) – 1 = 0 Đặt x2 + x = t ta đợc pt: 3t2 – 2t – 1 = 0 Cã a + b + c = 3 – 2 – 1 = 0 1  t1 = 1; t2 = - 3. *Víi t1 = 1 ta cã ............

(61) 1 *Víi t2 = - 3 ta cã ........ Phơng trình đã cho có hai nghiệm:  1 5  1 5 2 ; x2 = 2 x1 = c, x - x = 5 x + 7. §Æt x = t (t  0) ta đợc pt: t2 – 6t – 7 = 0 4. Cñng cè. - Ta đã giải những dạng pt nào? - Khi giải pt ta cần chú ý gì?(Quan sát kĩ, xác định dạng của pt =>tìm cách giải phù hợp) - Khi giải pt bằng phơng pháp đặt ẩn phụ ta cần chú ý gì? (chú ý điều kiện của ẩn phụ) 5. Híng dÉn vÒ nhµ. - Nắm chắc cách giải pt bậc hai và các dạng pt đã học - Xem lại các bài tập đã chữa. - BTVN: 37, 38, 39, 40 (c¸c phÇn cßn l¹i)/Sgk-56,57. - ¤n l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh. V. Rót kinh nghiÖm. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .......................................................................................................................................... Ngµy So¹n: Ngµy Gi¶ng:. TiÕt 62:. §8. Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh I. Môc tiªu 1.Kiến thức: HS biết chọn ẩn, đặt điều kiện cho ẩn. 2.Kĩ năng: HS biết phân tích mối quan hệ giữa các đại lợng để lập phơng trình bài toán. 3.Thái độ: HS biết trình bày bài giải của một bài toán bậc hai. II. ChuÈn bÞ GV: - Thíc th¼ng, m¸y tÝnh bá tói. HS: - ¤n tËp c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ngtr×nh. - thíc kÎ, m¸y tÝnh bá tói. III. Ph¬ng ph¸p. - Nêu và giải quyết vấn đề. - Gîi më, t×m tßi lêi gi¶i, chøng minh. IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. ổn định tổ chức. 9a: 2. KiÓm tra bµi cò. 3. Bµi míi. Hoạt động của giáo viên - HS Ghi b¶ng Hoạt động 1 1: VÝ dô GV: §Ó gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph- Bíc 1: LËp ph¬ng tr×nh. ¬ng tr×nh ta ph¶i lµm nh÷ng bíc nµo? - Chọn ẩn số, đặt điều kiện thích hợp cho Èn. - Biểu diễn các đại lợng cha biết theo ẩn và các đại lợng đã biết. -.LËp ph¬ng tr×nh biÓu thÞ mèi quan hÖ.

(62) giữa các đại lợng. Bíc 2: Gi¶iph¬ng tr×nh. VÝ dô Bíc 3: §èi chiÕu ®iÒu kiÖn. Tr¶ lêi bµi GV: Em h·y cho biÕt bµi to¸n nµy thuéc to¸n. d¹ng nµo? Ta cần phân tích những đại lợng nào? Gv kẻ bảng phân tích đại lợng trên b¶ng, yªu cÇu 1 HS lªn b¶ng ®iÒn. Sè ¸o may 1 ngµy(¸o) KÕ ho¹ch x Thùc hiÖn. x+6. Sè ngµy 3000 x 2650 x +6. Sè ¸o may(¸o) 3000 2650. GV yªu cÇu HS nh×n vµo b¶ng ph©n tÝch, bµi gi¶i (SGK- 57, 58) tr×nh bµy bµi to¸n. Ta cã ph¬ng tr×nh: 3000 - 5 = 2650 x x +6 Gv yêu cầu một HS lên giải phơng trình giải phơng trình đợc: vµ tr¶ lêi bµi to¸n. x1 = 100 (TM§K) x2 = -36 (lo¹i) Tr¶ lêi: Theo kÕ ho¹ch, mçi ngµy xëng ph¶i may xong 100 ¸o. Sau đó yêu cầu HS họat động nhóm làm ?1 ?1 Gọi chiều rộng của mảnh đát là x(m). §K: x > 0. Gv kiÓm tra c¸c nhãm lµm viÖc Vậy chiều dài của mảnh đất là: (x + 4) m Diện tích của mảnh đất là 320m 2, ta có ph¬ng tr×nh: x(x + 4) = 320  x2 + 4x - 320 = 0 ’ = 4 + 320 = 324  ❑√ Δ' = 18 x1 = -2 + 18 = 16 (TM§K) x2 = -2 - 18 = -20 (lo¹i) Chiều rộng của mảnh đất là 16m. GV nhËn xÐt, bæ sung. Chiều dài của mảnh đất là: 16 + 4 = 20(m) 4.cñng cè Bµi sè 41 (SGK- 58) Gäi sè nhá lµ x  sè lín lµ (x + 5) TÝch cña hai sè b»ng 150. VËy ta cã ph¬ng tr×nh: x(x + 5) = 150  x2 + 5x - 150 = 0  = 52 - 4(-150) = 625 ⇒ √ Δ = 25 x1 = − 5+25 = 10 2 − 5 −25 2. x2 = = -15 Tr¶ lêi: nÕu mét b¹n chän sè 10 th× b¹n kia ph¶i chän sè 15. NÕu mét b¹n chän sè -15 th× b¹n kia ph¶i chän sè -10. Bµi 43 (SGK- 58) v. t. s.

(63) Lóc ®i. x (km/h). Lóc vÒ. x - 5 (km/h). (120x +1) 125 x −5. h (h). 120 (km) 125 (km). V× thêi gian vÒ b»ng thêi gian ®i, vËy ta cã ph¬ng tr×nh:. (120x +1). = 125. x −5. 120(x - 5) + x(x - 5) = 125x  120x - 600 + x2 - 5x - 125x = 0  x2 - 10x - 600 = 0  = 625  √ Δ = 25 x1 = 5 + 25 = 30 (TM§K) x2 = 5 - 25 = -20 (lo¹i) VËn tèc cña xuång lóc ®i lµ 30km/h. 5. Híng dÉn vÒ nhµ - Bµi tËp vÒ nhµ sè 45, 46, 47, 48 (SGK- 59). - Bµi 51, 56, 57 (SBT- 46, 47). - GV lu ý HS: Với các dạng toán có 3 đại lợng trong đó có một đại lợng bằng tích của hai đại lợng kia (toán chuyển động, toán năng suất, dài rộng diện tích, . . . . . . ) nên phân tích các đại lợng bằng bảng thì dễ lập phơng trình. V. Rót kinh nghiÖm ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .......................................................................................................................................... ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .......................................................................................................................................... Ngµy So¹n: Ngµy Gi¶ng:. TiÕt 63. LuyÖn tËp Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh. I. Môc tiªu 1.KiÕn thøc - HS biÕt tr×nh bµy bµi gi¶i cña mét bµi to¸n bËc hai. 2.kÜ n¨ng: - HS đợc rèn luyện kĩ năng giải bài toán bằng cách lập phơng trình qua bớc phân tích đề bài, tìm ra mối liên hệ giữa các dữ kiện trong bài toán để lập phơng trình. 3. Thái đô: Cẩn thận trong việc trình bày lời giải bài toán. II. ChuÈn bÞ GV: - Thíc th¼ng, bót viÕt b¶ng, m¸y tÝnh bá tói. HS: - thíc kÎ, m¸y tÝnh bá tói. - Làm đủ các bài tập GV yêu cầu. III. Ph¬ng ph¸p. - Nêu và giải quyết vấn đề. - Gîi më, t×m tßi lêi gi¶i, chøng minh. IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. ổn định tổ chức. 9a: 2. KiÓm tra bµi cò. HS1: Ch÷a bµi tËp 45 (SGK- 59). Gäi sè tù nhiªn nhá lµ x.  Sè tù nhiªn liÒn sau lµ x +1. TÝch cña hai sè lµ x(x +1). Tæng cña hai sè lµ 2x + 1. Theo đề bài ta có phơng trình: x(x + 1) - (2x + 1) = 109.

(64)  x2 + x - 2x - 1 - 109 = 0  x2 - x - 110 = 0  = 1 + 4040 = 441  √ Δ = 21 x1 = 1+21 = 11 (TM§K) 2 1 −21 2. x2 = = -10 (lo¹i) VËy hai sè tù nhiªn cÇn t×m lµ 11 vµ 12. 3. Bµi míi. Hoạt động của GV - HS ch÷a bµi 47 (SGK- 59). GV yêu cầu HS kẻ bảng phân tích đại lợng, lËp ph¬ng tr×nh, gi¶i ph¬ng tr×nh, tr¶ lêi bµi to¸n.. Ghi b¶ng bµi 47 SGK. Gi¶i: Gäi VËn tèc xe cña c« Liªn lµ x (km/h) §K: x > 0. th× vËn tèc xe cña b¸c HiÖp lµ x + 3 (km/h) §K: x > 0. Ph¬ng tr×nh: 30 - 30 = 1 x. x +3. 2.  60(x + 3) - 60x = x(x + 3)  60x + 180 - 60x = x2 + 3x  x2 + 3x - 180 = 0  = 9 + 720 = 729  √ Δ = 27 x1 = − 3+27 = 12 (TM§K) 2 − 3 −27 2. x2 = = -15 (lo¹i) Tr¶ lêi: VËn tèc xe cña c« Liªn lµ 12 km/h) VËn tèc xe cña b¸c HiÖp lµ 15 (km/h) Bµi 46 (SGK- 59) Bµi 46 (SGK- 59) (§Ò bµi ®a lªn GV: Em hiểu tính kích thớc của mảnh đất là 30.2x(x - 3) + 28.2x(x + 3) =119(x2 - 9) g×? 60x2 - 180x + 56x2 + 168x =119x2-1071  3x2 + 12x - 1071 = 0 - Chọn ẩn số? đơn vị? điều kiện?  x2 + 4x - 375 = 0  = 4 + 375 = 361  √ Δ = 19 - Biểu thị các đại lợng khác và lập phơng x1 = -2 + 19 = 17 (TMĐK) tr×nh bµi to¸n. x2 = 2 - 19 = -21 (lo¹i) GV yªu cÇu HS cho biÕt kÕt qu¶ ph¬ng tr×nh. VËy vËn tèc xuång trªn hå yªn lÆng lµ 17 (km/h). - LËp ph¬ng tr×nh bµi to¸n.. §K: x > 0. Ph¬ng tr×nh: - GV yªu cÇu HS nh×n vµo b¶ng ph©n tÝch, 30 - 30 = 1 tr×nh bµy bµi gi¶i. x x +3 2  60(x + 3) - 60x = x(x + 3)  60x + 180 - 60x = x2 + 3x  x2 + 3x - 180 = 0  = 9 + 720 = 729  √ Δ = 27 x1 = − 3+27 = 12 (TM§K) 2 − 3 −27 2. x2 = = -15 (lo¹i) Tr¶ lêi: VËn tèc xe cña c« Liªn lµ 12 km/h) VËn tèc xe cña b¸c HiÖp lµ 15 (km/h) . 4. Cñng cè. - Y/ c nªu c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp PT Bµi 49 (SGK- 59).

(65) Thêi gian hoµn thµnh CV §éi I. x (ngµy). §éi II. x + 6 (ngµy). Cả hai đội GV nhÊn m¹nh:. 4 (ngµy) §K: x > 0. Ph¬ng tr×nh: 1 + 1 x. x +6. N¨ng suÊt mét ngµy 1 (c«ng viÖc) x 1 (c«ng viÖc) x +6 1 (c«ng viÖc) 4. = 1 4. 5. Híng dÉn vÒ nhµ - Bµi tËp vÒ nhµ sè 51, 52 (SGK- 59, 60). sè 52, 56, 61 (SBT- 46, 47). - TiÕt sau : ¤n tËp ch¬ng 4. - Lµm c¸c c©u hái «n tËp ch¬ng. - Lµm bµi tËp sè 54, 55 (SGK- 63). V. Rót kinh nghiÖm ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .......................................................................................................................................... ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ........................................................................................................................................... Ngµy So¹n: Ngµy Gi¶ng:. TiÕt 65. ¤n tËp cuèi HäC K× -T1. I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - HS ôn tập đợc các kiến thức về hàm số bậc nhất, hàm số bậc hai. 2. KÜ n¨ng: - HS đợc rèn luyện thêm kĩ năng giải phơng trình, giải hệ phơng trình, áp dụng hệ thức Vi-Ðt vµo viÖc gi¶i bµi tËp. 3. Thái độ: Tích cực, chủ động trong xây dựng bài. II. ChuÈn bÞ GV: - bµi tËp HS: - ¤n tËp vÒ hµm sè bËc nhÊt, hµm sè bËc hai y = ax 2 (a  0) gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn, ph¬ng tr×nh bËc hai, hÖ thøc Vi-Ðt. III. Ph¬ng ph¸p. - Nêu và giải quyết vấn đề. - Gîi më, t×m tßi lêi gi¶i, chøng minh. IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò. 3. ¤n tËp.

(66) Hoạt động của GV - HS Bµi 8 (SBT- 149) Điểm nào sau đây thuộc đồ thị hàm số y = -3x + 4 A. (0; 4 ) B. (0; - 4 ) 3 3 C. (-1; -7) D. (-1;7) Bµi 12 (SBT- 149) Điểm M(-2,5; 0) thuộc đồ thị của hàm số nµo sau ®©y? A. y = 1 x2 5 B. y = x2 C. y = 5x2 D. không thuộc đồ thị cả ba đồ thị các hàm sè trªn. Bµi tËp bæ sung. Chọn chữ cái đứng trớc kết quả đúng. 1.Ph¬ng tr×nh 3x - 2y = 5 cã nghiÖm lµ: A. (1; -1) B. (5; -5) C. (1; 1) D. (-5; 5) 2.HÖ ph¬ng tr×nh. ¿ 5 x =2 y =4 2 x −3 y=13 ¿{ ¿. cã nghiÖm. lµ: A. (4; -8) ; B. (3; -2) C. (-2; 3) ; D. (2; -3) 3. Cho ph¬ng tr×nh 2x2 + 3x + 1 = 0 TËp nghiÖm cña ph¬ng tr×nh lµ: A. (-1; 1 ) B. (- 1 ; 1) 3 C. (-1; - 1 ) 2. 2. D. (1; 1 ) 2 4. Ph¬ng tr×nh 2x2 - 6x + 5 = 0 cã tÝch hai nghiÖm b»ng: A. 5 B. - 5 2 2 C. 3 D. kh«ng tån t¹i. Bµi tËp 14 (SGK-133)\ Bµi tËp 15 (SGK- 133) (§Ò bµi ®a lªn mµn h×nh) GV yêu cầu HS hoạt động nhóm.. Ghi b¶ng 1: ¤n tËp kiÕn thøc th«ng qua bµi tËp tr¾c nghiÖm Bµi 8 (SBT- 149) Chän D. (-1; 7) Gi¶i thÝch: thay x = -1 vµo ph¬ng tr×nh y = -3x + 4 y = -3(-1) + 4 y = 7. Vậy điểm (-1; 7) thuộc đồ thị hàm số. Bµi 12 (SBT- 149) Chän (D) Gi¶i thÝch: c¶ ba hµm sè trªn cã d¹ng y = ax2 (a  0) nên đồ thị đều đi qua gốc toạ độ, mà không qua điểm M(-2,5; 0). Bµi tËp bæ sung. Chọn chữ cái đứng trớc kết quả đúng. 1.Chän A. (1; -1) Gi¶i thÝch: thay x = 1 ; y = -1 vµo vÕ tr¸i phơng trình đợc: 3.1 - 2(-1) = 5  (1; -1) lµ nghiÖm cña ph¬ng tr×nh . 2.Chän D. (2; -3) Gi¶i thÝch: - CÆp sè (2; -3) tho¶ m·n c¶ hai ph¬ng tr×nh cña hÖ. HoÆc gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh. 3.Chän C. (-1; - 1 ) 2 Gi¶i thÝch: Ph¬ng tr×nh cã a-b+c=2-3+1=0 c. 1.  x1 = -1 ; x2 = =a 2 4.Chän D. kh«ng tån t¹i Gi¶i thÝch:  = 9 - 10 = -1 < 0 Ph¬ng tr×nh v« nghiÖm. Chän (B) a/3( theo hÖ thøc Vi-Ðt Bµi tËp 14 (SGK-133) C¸ch 1: HS cã thÓ thay lÇn lît c¸c gi¸ trÞ cña a vµo hai ph¬ng tr×nh.T×m nghiÖm cña c¸c ph¬ng tr×nh råi kÕt luËn. Gäi x2 + ax + 1 = 0 lµ (1) x2 - x - a = 0 lµ (2) + Víi a = 0  (1) lµ x2 + 1 = 0 v« nghiÖm  lo¹i + Víi a = 1  (1) lµ x2 + x + 1 = 0 v« nghiÖm  lo¹i. + Víi a = 2  (1) lµ x2 + 2x + 1 = 0  (x + 1)2 = 0  x = 2-1 (2) lµ x - x - 2 = 0 Cã a - b + c = 0  x1 = -1 vµ x2 = 2. VËy a = 2 tho¶ m·n. Chän ( C) C¸ch 2: NghiÖm chung nÕu cã cña hai ph¬ng tr×nh lµ nghiÖm cña hÖ ¿ x + ax+1=0 x 2 − x − a=0 ¿{ ¿ 2. (1) (2). Trừ từng vế (1) và (2) đợc (a + 1)(x + 1) = 0.

(67) . ¿ a=−1 x=−1 ¿{ ¿. Sau khi hoạt động nhóm khoảng 3 phút, GV yêu cầu đại diện 1 nhóm lên trình bày. Với a = -1 thì (1) là x 2 - x + 1 = 0 vô nghiÖm  lo¹i. GV nhËn xÐt, bæ sung. Với x = -1 thay vào (1) đợc 1-a+1=0 a=2 VËy a = 2 tho¶ m·n. Chän ( C). Bµi 7 (SGK- 132) 2: LuyÖn tËp bµi tËp d¹ng tù luËn (§Ò bµi ®a lªn mµn h×nh) (d1) y = ax + b GV hái: (d1) y = ax + b (d2) y = a’x + b’ (d2) y = a’x + b’ ¿ song song víi nhau, trïng nhau, c¾t nhau a=a ' khi nµo? (d1) // (d2)  b≠ b ' ¿{ ¿. GV yªu cÇu 3 HS lªn tr×nh bµy 3 trêng hîp.. ¿ a=a ' b=b ' ¿{ ¿. (d1)  (d2) . (d1) c¾t (d2)  a  a’ Bµi 7 (SGK- 132) (d1) // (d2)  Bµi 9 (SGK- 133) Gi¶i c¸c hÖ ph¬ng tr×nh a). b). ¿ 2 x +3| y|=13 3 x − y=3 ¿{ ¿ ¿ 3 √ x −2 √ y=−2 2 √ x+ √ y =1 ¿{ ¿. (d1)  (d2) . ¿ m+ 1=2 5=n ¿{ ¿ ¿ m=1 n=5 ¿{ ¿. b) (d1) c¾t (d2)  m + 1  2  m1 c) (d1) // (d2) . ¿ m=1=2 5≠ n ¿{ ¿. . ¿ m=1 n≠5 ¿{ ¿. GV gîi ý bµi a) cÇn xÐt hai trêng hîp y  0 và y < 0 bài b) cần đặt điều kiện cho x, Bài 9 (SGK- 133) Gi¶i c¸c hÖ ph¬ng tr×nh y vµ gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng Èn sè phô. ¿ HS cã thÓ gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng 2 x +3| y|=13 ph¸p céng hoÆc ph¬ng ph¸p thÕ. a) 3 x − y=3 ¿{ ¿. * XÐt trêng hîp y  0  |y| = y GV kiÓm tra viÖc gi¶i bµi tËp cña HS.. I. ¿ 2 x +3 y=13 9 x − 3 y=9 ¿{ ¿. . ¿ 11 x=22 3 x − y =3 ¿{ ¿.

(68) GV nhËn xÐt , cã thÓ cho ®iÓm HS.. . ¿ x=2 6 − y =3 ¿{ ¿. . ¿ x=2 y=3 .(TM : y ≥ 0) ¿{ ¿. * XÐt trêng hîp y < 0  |y| = -y. ¿ ¿ 2 x −3 y=13 7 x=4 I  9 x −3 y=9  3 x − y =3 ¿{ ¿{ ¿ ¿ ¿ ¿ 4 4 x=− x=− 7 7   −4 33 3. − y=3 y=− (TM : y< 0) 7 7 ¿{ ¿{ ¿ ¿ ¿ 3 √ x −2 √ y=−2 b) II  2 √ x+ √ y =1 ¿{ ¿. §K: x, y  0 §Æt √ x = X  0 ; √ y = Y  0 ¿ 3 X −2 Y =− 2 II   2 X +Y =1 ¿{ ¿ ¿ Y =1 −2 X 3 X −2(1 −2 X )=−2 ¿{ ¿ ¿ ¿ Y =1 −2 X X =0   Y =1 7 X =0 ¿{ ¿{ ¿ ¿ √x = X = 0  x = 0 √y =Y= 1  y = 1. (TM§K). NghiÖm cña hÖ ph¬ng tr×nh: x = 0 ; y = 1. 4. Cñng cè. - Nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ ph¬ng tr×nh bËc hai. 5. Híng dÉn vÒ nhµ - Xem lại các bài tập đã chữa. - -TiÕt sau «n tËp vÒ gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh. - Bµi tËp vÒ nhµ sè 10, 12, 17 (SGK- 133, 134). - Bµi 11, 14, 15 (SBT- 149, 150). V. Rót kinh nghiÖm ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .......................................................................................................................................... ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ...........................................................................................................................................

(69) Ngµy So¹n: Ngµy Gi¶ng:. TiÕt 67. ¤n tËp cuèi N¡M I. Môc tiªu 1. Kiến thức: HS ôn tập đợc các kiến thức về hàm số bậc nhất, hàm số bậc hai. 2. Kĩ năng: HS đợc rèn luyện thêm kĩ năng giải phơng trình, giải hệ phơng trình, áp dông hÖ thøc Vi-Ðt vµo viÖc gi¶i bµi tËp. 3. Thái độ: Tích cực, chủ động trong xây dựng bài. II. ChuÈn bÞ GV: - , bµi tËp HS: - ¤n tËp vÒ hµm sè bËc nhÊt, hµm sè bËc hai y = ax 2 (a  0) gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn, ph¬ng tr×nh bËc hai, hÖ thøc Vi-Ðt. III. Ph¬ng ph¸p. - Nêu và giải quyết vấn đề. - Gîi më, t×m tßi lêi gi¶i, chøng minh. IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò. 3. ¤n tËp Hoạt động của GV - HS Ghi b¶ng Bµi 13 (SBT- 150) Bµi 13 (SBT- 150) (§Ò bµi ®a lªn mµn h×nh) - Ph¬ng tr×nh (1) cã nghiÖm 2 Cho ph¬ng tr×nh: x - 2x + m = 0 (1)  ’  0 Víi gi¸ trÞ nµo cña m th× (1)  1 - m  0  m  1..

(70) a) Cã nghiÖm? b) Cã hai nghiÖm d¬ng? c) Cã hai nghiÖm tr¸i dÊu? GV hái: - Ph¬ng tr×nh (1) khi nµo cã nghiÖm?. -Ph¬ng tr×nh (1) cã hai nghiÖm d¬ng khi nµo?. - Ph¬ng tr×nh (1) cã hai nghiÖm d¬ng . . ¿ Δ' ≥0 S=x 1 + x 2> 0 P=x 1 . x 2> 0 ¿{{ ¿ ¿ m≤ 1 S=2> 0(TM) P=m>0 ¿{{ ¿. - Ph¬ng tr×nh (1) cã hai nghiÖm tr¸i dÊu khi nµo? Bµi 16 (SGK- 133). Gi¶i c¸c ph¬ng tr×nh: a)2x3 - x2 + 3x + 6 = 0 GV gîi ý vÕ tr¸i ph¬ng tr×nh cã tæng c¸c hÖ số bậc lẻ bằng tổng các hệ số bậc chẵn, để ph©n tÝch vÕ tr¸i thµnh nh©n tö, ta cÇn biÕn đổi đa thức đó để có từng cặp hạng tử có hệ sè b»ng nhau vµ h¹ bËc 2x3 + 2x2 - 3x2 - 3x + 6x + 6 = 0 Rồi biến đổi tiếp phơng trình..  0 < m  1. - Ph¬ng tr×nh (1) cã hai nghiÖm tr¸i dÊu  P = x1.x2 < 0  m < 0. Bµi 16 (SGK- 133). Gi¶i c¸c ph¬ng tr×nh: a)2x3 - x2 + 3x + 6 = 0  2x3 + 2x2 - 3x2 - 3x + 6x + 6 = 0  2x2(x + 1) - 3x(x + 1) + 6(x + 1) = 0  (x + 1)(2x2 - 3x + 6) = 0. b)x(x + 1)(x + 4)(x + 5) = 12 GV gîi ý nhãm ph©n tö ë vÕ tr¸i: [x(x + 5)][(x + 1)(x + 4)] = 12 GV:- Yªu cÇu Hs lªn b¶ng gi¶i pt víi Èn t.. b) x(x + 1)(x + 4)(x + 5) = 12  [x(x + 5)][(x + 1)(x + 4)] = 12  (x2 + 5x)(x2 + 5x + 4) = 12 §Æt x2 + 5x = t Ta cã: t(t + 4) = 12 t2 + 4t - 12 = 0. ?- Víi t1 = 1 ta cã g×? HS: - Cã: x2 + x = 1 1 ?- Víi t2 = - 3 ta cã g×? 1 HS: - Cã: x2 + x = - 3. . Bµi 40/57-Sgk a, 3(x2 + x)2 – 2(x2 + x) – 1 = 0 Đặt x2 + x = t ta đợc pt: 3t2 – 2t – 1 = 0 Cã a + b + c = 3 – 2 – 1 = 0 1  t1 = 1; t2 = - 3. GV:- Yêu cầu Hs giải tiếp hai pt trên để t×m x.. *Víi t1 = 1 ta cã ............ ? Với pt c ta đặt gì làm ẩn ? t cÇn cã ®iÒu kiÖn g×? V× sao? ? Ta cã pt nµo HS: Tr¶ lêi GV:- Yªu cÇu Hs gi¶i tiÕp.. Phơng trình đã cho có hai nghiệm:. 1 *Víi t2 = - 3 ta cã ........  1 5  1 5 2 ; x2 = 2 x1 = c, x - x = 5 x + 7. §Æt x = t (t  0) ta đợc pt: t2 – 6t – 7 = 0 4. Cñng cè. - Nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ ph¬ng tr×nh bËc hai. 5. Híng dÉn vÒ nhµ - Xem lại các bài tập đã chữa. - -TiÕt sau «n tËp vÒ gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh. - Bµi tËp vÒ nhµ sè 10, 12, 17 (SGK- 133, 134). - Bµi 11, 14, 15 (SBT- 149, 150). V. Rót kinh nghiÖm.

(71) ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .......................................................................................................................................... ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ........................................................................................................................................... Ngµy So¹n: Ngµy Gi¶ng:. TiÕt 66. ¤n tËp cuèi HäC K× ii – T3 I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: ¤n tËp cho HS c¸c bµi tËp gi¶i to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh (gåm c¶ gi¶i to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh). 2. Kĩ năng: Tiếp tục rèn luyện cho HS kĩ năng phân loại bài toán, phân tích các đại lợng cña bµi to¸n, tr×nh bµy bµi gi¶i. 3. Thái độ: Thấy rõ tính thực tế của toán học. II. ChuÈn bÞ GV: - m¸y tÝnh bá tói. HS: - ¤n l¹i c¸c b¶ng ph©n tÝch cña gi¶i to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh. III. Ph¬ng ph¸p. - Nêu và giải quyết vấn đề. - Gîi më, t×m tßi lêi gi¶i, chøng minh. IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra – 3. LuyÖn tËp Hoạt động của GV - HS. Ghi b¶ng.

(72) Ch÷a bµi tËp 12 (SGK- 133) (dạng toán chuyển động). bµi tËp 12 (SGK- 133) Gọi vận tốc lúc lên dốc của ngời đó là x (km/h) vµ vËn tèc lóc xuèng dèc cña ngêi đó là y (km/h) §K: 0 < x < y. Khi đi từ A đến B, thời gian hết 40 phút = GV yêu cầu HS làm bài đến khi lập xong 2 h, ta cã ph¬ng tr×nh: hÖ ph¬ng tr×nh. 3 4 5 2 + = x y 3. Khi ®i tõ B vÒ A hÕt 41 phót = 41 h, ta cã 60. ph¬ng tr×nh: 5 + 4 = 41 x y 60 Ta cã hÖ ph¬ng tr×nh: ¿ 4 5 2 + = x y 3 5 4 41 + = x y 60 ¿{ ¿. Ch÷a bµi tËp 17 (SGK- 134) (dạng 3 đại lợng). bµi tËp 17 (SGK- 134). Lóc ®Çu. Sè HS. Sè ghÕ b¨ng. 40 HS. x (ghÕ). Sè HS ngåi 1 ghÕ 40 (HS) x 40 (HS) x −2. Khi bít ghÕ 40 HS x - 2 (ghÕ) GV đa bảng kẻ ô sẵn để HS điền vào, rồi Trình bày miệng bài toán. trình bày bài đến khi lập xong phơng Gọi số ghế băng lúc đầu có là x (ghế) tr×nh. §K: x > 2vµ x nguyªn d¬ng.  sè HS ngåi trªn 1 ghÕ lóc ®Çu lµ 40 x HS Sè HS ngåi trªn 1 ghÕ lóc sau lµ 40 x −2 HS. GV nhËn xÐt, cho ®iÓm. Ta cã ph¬ng tr×nh: Sau đó GV yêu cầu 2HS khác lên bảng 40 - 40 = 1 x gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh bµi 12 vµ ph¬ng tr×nh x −2 HS líp nhËn xÐt bµi lµm cña c¸c b¹n. bµi 17 SGK. Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh bµi 12.. HS líp gi¶i ph¬ng tr×nh vµ hÖ ph¬ng tr×nh cña 2 bµi to¸n.. GV kiÓm tra HS líp gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh vµ ph¬ng tr×nh .. ¿ 4 5 2 + = x y 3 5 4 41 + = x y 60 ¿{ ¿. . ¿ 20 25 10 + = x y 3 20 16 41 + = x y 15 ¿{ ¿.

(73) . GV nhËn xÐt . ¿ ¿ 9 9 = y=15 y 15 4 1 2 + = 4 5 2  + = x 3 3 x y 3 ¿{ ¿{ ¿ ¿ ¿ x=12 (TM§K: 0 < x < y) y=15 ¿{ ¿. Trả lời: Vận tốc lên dốc của ngời đó là 12km/h. Vận tốc xuống dốc của ngời đó là 15km/h Gi¶i ph¬ng tr×nh bµi 17 40 - 40 = 1 Các nhóm hoạt động khoảng 6 phút, GV x −2 x yêu cầu đại diện hai nhóm trình bày bài.  40x - 40(x - 2) = x(x - 2) GV vµ HS líp bæ sung, nhËn xÐt  40x - 40x + 80 = x2 - 2x  x2 - 2x - 80 = 0 ’ = 12 + 80 = 81  √ Δ' = 9 x1 = 1 + 9 = 10 (TM§K) x2 = 1 - 9 = -8 (lo¹i) Tr¶ lêi: sè ghÕ b¨ng lóc ®Çu cã lµ 10 ghÕ. Bµi 18 (SBT- 150) (to¸n vÒ quan hÖ sè) Gäi hai sè cÇn t×m lµ x vµ y. Ta cã hÖ ph¬ng tr×nh: ¿ x+ y =20 x 2+ y 2 =208 ¿{ ¿. (1) (2). Tõ (1)  (x + y)2 = 400 hay x2 + y2 + 2xy = 400 Mµ x2 + y2 = 208  2xy = 400 - 208 = 192  xy = 96 VËy x vµ y lµ hai nghiÖm cña ph¬ng tr×nh X2 - 20X + 96 = 0 ’ =100 - 96 = 4  √ Δ' = 2 X1 = 10 + 2 = 12 X2 = 10 - 2 = 8 VËy hai sè cÇn t×m lµ 12 vµ 8. 4. Cñng cè. - GV yªu cÇu nh¾c l¹i c¸c néi dung kiÕn thøc. 5. Híng dÉn vÒ nhµ - Xem lại các dạng toán đã học để ghi nhớ cách phân tích. - Bµi tËp 18 (SGK- 134), bµi 17 (SBT- 150). V. Rót kinh nghiÖm ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .......................................................................................................................................... ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .......................................................................................................................................... Ngµy So¹n:.

(74) Ngµy Gi¶ng: TiÕt 67- 68 Kiem tra cuoi HäC K× ii ii. Ngµy So¹n: Ngµy Gi¶ng:. TiÕt 64. ¤n tËp ch¬ng IV. I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: ¤n tËp mét c¸ch hÖ thèng lÝ thuyÕt cña ch¬ng: + Tính chất và dạng đồ thị của hàm số y = ax2 (a  0) + C¸c c«ng thøc nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai. + Hệ thức Vi-ét và vận dụng để tính nhẩm nghiệm phơng trình bậc hai. Tìm hai số biết tæng vµ tÝch cña chóng. - Giới thiệu với HS giải phơng trình bậc hai bằng đồ thị (qua bài tập 54, 55 SGK) 2.KÜ n¨ng: RÌn luyÖn kÜ n¨ng gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai, trïng ph¬ng, ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu, ph¬ng tr×nh tÝch........... 3. Thái độ: Tích cực ôn tập. II. ChuÈn bÞ GV: - Thíc th¼ng, phÊn mµu, m¸y tÝnh bá tói. HS: - Lµm c¸c c©u hái «n tËp ch¬ng IV SGK n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc cÇn nhí cña ch¬ng, lµm bµi tËp theo yªu cÇu cña GV. - Thíc kÎ, giÊy kÎ « vu«ng, bót ch×, m¸y tÝnh bá tói..

(75) III. Ph¬ng ph¸p. - Nêu và giải quyết vấn đề. - Gîi më, t×m tßi lêi gi¶i, chøng minh. IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. ổn định tổ chức.: 2. KiÓm tra bµi cò 3. ¤n tËp. Hoạt động của GV- HS Ghi b¶ng Gv đa đồ thị hàm số y = 2x2 và y = -2x2 vẽ s½n lªn b¶ng phô hoÆc mµn h×nh, yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái 1 SGK. Sau khi HS ph¸t biÓu xong c©u tr¶ lêi 1(a), GV ®a '' Tãm t¾t c¸c kiÕn thøc cÇn nhí'' phÇn 1 Hµm sè y = ax2 (a  0) lªn b¶ng phô để HS ghi nhớ. b) §å thÞ cña hµm sè y = ax2 (a  0) lµ mét đờng cong Parabôn đỉnh O, nhận trục Oy là trục đối xứng. - Nếu a > 0 thì đồ thị nằm phía trên trục hoành, O là điểm thấp nhất của đồ thị. - Nếu a < 0 thì đồ thị nằm dới trục hoành, O là điểm cao nhất của đồ thị. 2) Ph¬ng tr×nh bËc hai ax2 + bx + c = 0 (a  0) Gv yªu cÇu hai HS lªn b¶ng viÕt c«ng thøc nghiÖm tæng qu¸t vµ c«ng thøc nghiÖm thu gän. HS toµn líp viÕt vµo vë. GV yªu cÇu 2 HS cïng bµn kiÓm tra lÉn nhau. GV hái: 3. HÖ thøc Vi-Ðt vµ øng dông. Gv ®a lªn b¶ng. Ghi b¶ng 1: ¤n tËp Lý thuyÕt 1)Hµm sè y = ax2 hµm sè y = 2x2 vµ y = -2x2. a) Nếu a > 0 thì hàm số y = ax2 đồng biến khi x > 0, nghÞch biÕn khi x < 0. Với x = 0 thì hàm số đạt giá trị nhỏ nhất bằng 0. Không có giá trị nào của x để hàm số đạt giá trị lớn nhất. - Nếu a < 0 thì hàm số đồng biến khi x< 0, nghÞch biÕn khi x > 0. Với x = 0 thì hàm số đạt giá trị lớn nhất bằng 0. Không có giá trị nào của x để hàm số đạt giá trị nhỏ nhất. 2) Ph¬ng tr×nh bËc hai ax2 + bx + c = 0 (a  0) Phơng trình bậc hai có b = 2b' thì dùng đợc c«ng thøc nghiÖm thu gän. - Khi a vµ c tr¸i dÊu th× ac < 0   =b2 - 4ac > 0 do đó phơng trình có hai nghiÖm ph©n biÖt. 3. HÖ thøc Vi-Ðt vµ øng dông. x1 + x2 = − b x1.x2 = c a. LuyÖn tËp Bµi 54 (SGK- 63) GV đa lên bảng phụ đã vẽ sẵn đồ thị của hµm sè y = 1 x2 vµ y = - 1 x2 trªn cïng 4 4 một hệ trục toạ độ. a) Tìm hoành độ điểm M và M'. b) GV yêu cầu 1 HS lên xác định điểm N và N'. - Ước lợng tung độ của điểm N và N’. -Nªu c¸ch tÝnh theo c«ng thøc Bµi 55 (SGK- 63) Cho ph¬ng tr×nh: x2 - x - 2 = 0 a) Gi¶i ph¬ng tr×nh.. x2 - Sx + P = 0 x1 = 1; x2 = c a a-b+c=0 x2 = - c. a. S2 - 4P  0. a. Bµi 54 (SGK- 63) a) Hoành độ của M là (-4) và hoành độ của M' lµ 4 v× thay y = 4 vµo ph¬ng tr×nh hµm sè, ta cã 1 x2 = 4 4.  x2 = 16  x1,2 =  4 - Tung độ của điểm N và N' là (-4) - Điểm N có hoành độ = -4. - Điểm N' có hoành độ = 4. TÝnh y cña N vµ N' y = - 1 (-4)2 = - 1 .42 = -4 4 4 Vì N và N' có cùng tung độ bằng (-4) nên NN' // Ox..

(76) b) GV đa hai đồ thị y = x2 và y = x + 2 đã vẽ sẵn trên cùng một hệ trục toạ độ để HS quan s¸t. c) Chứng tỏ hai nghiệm tìm đợc trong câu a là hoành độ giao điểm của hai đồ thị.. Gv yêu cầu HS hoạt động nhóm.. Mçi d·y lµm mét bµi. bµi 56a: ph¬ng tr×nh trïng ph¬ng. Bµi 57(d): ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu. Bµi 58(a): Ph¬ng tr×nh tÝch.. Bµi 55 (SGK- 63) a) Cã a - b + c = 1 + 1 - 2 = 0  x1 =-1 ; x2 = - c = 2 a c)Víi x = -1, ta cã: y = (-1)2 = -1 + 2 (=1) Víi x = 2, ta cã: y = 22 = 2 + 2 (= 4)  x = -1 vµ x = 2 tho¶ m·n ph¬ng tr×nh cña c¶ hai hµm sè  x1 = -1 vµ x2 = 2 lµ hoành độ giao điểm của hai đồ thị. Bµi 56(a) SGK 3x4 - 12x2 + 9 = 0 §Æt x2 = t  0 3t2 - 12t + 9 = 0 Cã a + b + c = 3 - 12 + 9 = 0  t1 = 1 (TM§K) t2 = 3 (TM§K) * t1 = x2 = 1  x1,2 =  1 * t2 = x2 = 9  x3,4 =  √ 3 Ph¬ng tr×nh cã bèn nghiÖm. Bµi 57 (d) x +0,5 7 x+ 2 = 3 x +1 9 x 2 − 1 §K: x   1 3. GV kiÓm tra c¸c nhãm lµm viÖc..  (x + 0,5)(3x - 1) = 7x + 2  3x2 - x + 1,5x - 0,5 = 7x + 2  3x2 - 6,5x - 2,5 = 0  6x2 - 13x - 5 = 0  = 169 +120 = 289 ⇒ √ Δ = 17 x1 = 13+17 = 5 (TM§K) x2 =. 12 2 13 −17 1 =− 12 3. (lo¹i). Ph¬ng tr×nh cã 1 nghiÖm lµ x = 5 2 Bµi 58 (a) 1,2x3 - x2 - 0,2x = 0  x(1,2x2 - x - 0,2) = 0 Các nhóm hoạt động khoảng 3 phút, GV đa bài tập của 4 nhóm lên màn hình để lớp  nhËn xÐt.. . x =0 ¿ 2 1,2 x − x − 0,2=0 ¿ ¿ ¿ ¿ x=0 ¿ 1 x=1 ; x =− 6 ¿ ¿ ¿ ¿. Ph¬ng tr×nh cã 3 nghiÖm x1 = 0; x2 = 1; x3 = - 1 6. 4. Cñng cè. - GV yªu cÇu nh¾c l¹i c¸c néi dung kiÕn thøc. 5. Híng dÉn vÒ nhµ.

(77) - Ôn tập kĩ lí thuyết và bài tập để chuẩn bị kiểm tra cuối năm. - Bµi tËp vÒ nhµ c¸c phÇn cßn l¹i cña bµi 56, 57, 58, 59; bµi 61, 65 (SGK- 63, 64).. V. Rót kinh nghiÖm ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .......................................................................................................................................... ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ........................................................................................................................................... Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. TiÕt 70. Tr¶ bµi kiÓm tra cuèi hoc ki I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - §¸nh gi¸ kÕt häc tËp cña HS th«ng qua kÕt qu¶ kiÓm tra cuèi n¨m. 2. Kĩ năng: - Hớng dẫn HS giải và trình bày chính xác bài làm, rút kinh nghiệm để tránh nh÷ng sai sãt phæ biÕn,nh÷ng lçi sai ®iÓn h×nh. 3. Thái độ - Gi¸o dôc tÝnh chÝnh x¸c, khoa häc, cÈn thËn cho HS. II. ChuÈn bÞ GV: - TËp hîp kÕt qu¶ bµi kiÓm tra cuèi n¨m cña líp. TÝnh tØ sè bµi giái, kh¸, trung b×nh, yÕu. HS: - Tù rót kinh nghiÖm vÒ bµi lµm cña m×nh. - Thíc kÎ, compa, ªke, m¸y tÝnh bá tói. III. Ph¬ng ph¸p. - Nêu và giải quyết vấn đề. VI. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định tổ chức. 2. Nhận xét, đánh giá tình hình học tập của lớp thông qua kết quả kiểm tra (10phút) GV th«ng b¸o kÕt qu¶ kiÓm tra cña líp . HS nghe GV tr×nh bµy. Sè bµi tõ trung b×nh trë lªn . . . bµi chiÕm tØ lÖ . . .% Trong đó: + Lo¹i giái (9; 10): . . . . bµi chiÕm tØ lÖ . . . . . %. + Lo¹i kh¸ (7; 8): . . . . bµi chiÕm tØ lÖ . . . . . %. + Lo¹i trung b×nh (5; 6): . . . . bµi chiÕm tØ lÖ . . . . . %. Sè bµi díi trung b×nh lµ.... bµi chiÕm tØ lÖ....% Trong đó: + Lo¹i yÕu (3; 4) : . . . . bµi chiÕm tØ lÖ . . . . . %. + Lo¹i kÐm (0; 1; 2): . . . . bµi chiÕm tØ lÖ . . . . . %. Tuyªn d¬ng nh÷ng HS lµm bµi tèt. Nh¾c nhë nh÷ng HS lµm bµi cßn kÐm. 3.. Tr¶ bµi - ch÷a bµi kiÓm tra Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh GV yªu cÇu vµi HS ®i tr¶ bµi cho tõng HS. HS xem bµi lµm cña m×nh, nÕu cã chç nµo GV đa lần lợt từng câu của đề bài lên màn thắc mắc thì hỏi GV. h×nh, yªu cÇu HS tr¶ lêi l¹i. ở mỗi câu, GV phân tích rõ yêu cầu cụ HS trả lời câu hỏi của đề bài theo yêu cầu thÓ, cã thÓ ®a bµi gi¶i mÉu, nªu nh÷ng lçi cña GV..

(78) sai phổ biến, những lỗi sai điển hình để HS rút kinh nghiệm. Nêu biểu điểm để HS HS chữa những câu làm sai. đối chiếu. HS cã thÓ nªu ý kiÕn cña m×nh vÒ bµi lµm, Đặc biệt với những câu hỏi khó,GV cần yêu cầu GV giải đáp những kiến thức cha gi¶ng kÜ cho HS. râ hoÆc ®a ra c¸c c¸ch gi¶i kh¸c. Sau khi đã chữa xong bài kiểm tra cuối năm( cả đại và hình)GV nên nhắc nhở HS về ý thức học tập, thái độ trung thực, tự gi¸c khi lµm bµi vµ nh÷ng ®iÒu chó ý(nh cẩn thận khi đọc đề, khi vẽ hình, không tËp trung vµo c¸c c©u hái khã khi cha lµm xong các câu khác...) để kết quả bài làm đợc tốt hơn. 4.. Huíng dÉn vÒ nhµ - HS cần ôn lại những phần kiến thức mình cha vững để củng cố. - HS làm lại các bài để tự mình rút kinh nghiệm. - Với HS khá giỏi nên tìm thêm các cách giải khác để phát triển t duy. V. Rót kinh nghiÖm ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................

(79)

dinh ly hot

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về