CÁC TIÊU CHUẨN NHÀ NƯỚC VIỆT NAM HỆ THỐNG QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG

TIÊU CHUN VIT NAM


TCVN ISO 14001: 2005; TCVN ISO 14004: 2005;
TCVN ISO 14010: 1997 ÷ TCVN ISO 14012: 1997;
TCVN ISO 14020: 2000; TCVN ISO 14021: 2003;
TCVN ISO 14024: 2005; TCVN ISO 14025: 2003;
TCVN ISO 14040: 2000; TCVN ISO 14041: 2000
TCVN ISO 14050: 2000



CÁC TIÊU CHUN NHÀ NƯC VIT NAM
H THNG QUN LÝ MÔI TRƯNG

Hà Ni - 2005
Mc lc

Trang
•

TCVN ISO 14001: 2005
ISO 14001: 2004
H thng qun lý môi trưng - Các yêu cu và
hưng dn
5
•

TCVN ISO 14004: 2005
ISO 14004: 2004
H thng qun lý môi trưng - Hưng dn chung
v nguyên tc, h thng và k thut h tr
75
•

TCVN ISO 14101: 1997
ISO 14010: 1996
Hưng dn ñánh giá môi trưng – Nguyên tc

chung
185
•

TCVN ISO 14011: 1997
ISO 14011: 1996
Hưng dn ñánh giá môi trưng - Th tc ñánh
giá. ðánh giá h thng qun lý môi trưng
193
•

TCVN ISO 14012: 1997
ISO 14012: 1996
Hưng dn ñánh giá môi trưng - Chun c trình
ñ ñi vi chuyên gia ñánh giá môi trưng
203
•

TCVN ISO 14020: 2000
ISO 14020: 1998
Nhãn môi trưng và công b môi trưng -
Nguyên tc chung
209
•

TCVN ISO 14021: 2003
ISO 14021: 1999
Nhãn môi trưng và công b v môi trưng - T
công b v môi trưng (ghi nhãn môi trưng kiu
II)

217
•
TCVN ISO 14024: 2005
ISO 14024: 1999
Nhãn môi trưng và công b môi trưng - Ghi
nhãn môi trưng kiu I - Nguyên tc th tc
249
•

TCVN 14025: 2003
ISO 14025: 2000
Nhãn môi trưng và công b môi trưng - Công
b v môi trưng kiu III
281
•

TCVN ISO 14040: 2000
ISO 14040: 1997
Qun lý môi trưng - ðánh giá chu trình sng ca
sn phm - Nguyên tc và khuôn kh
315
•

TCVN ISO 14041: 2000 Qun lý môi trưng - ðánh giá chu trình sng ca
sn phm - xác ñ nh mc tiêu, ph!m vi và phân
tích kim kê
329
•

TCVN ISO 14050: 2000

ISO 14050: 1998
Qun lý môi trưng - T" vng

Li nói ñu
TCVN ISO 14001: 2005 thay th# TCVN ISO 14001: 1998;
TCVN ISO 14004: 2005 thay th# TCVN ISO 14004: 1997.
TCVN ISO 14001: 2005 hoàn toàn tương ñương vi ISO 14001: 2004
TCVN ISO 14004: 2005 hoàn toàn tương ñương vi ISO 14004: 2004
TCVN ISO 14010: 1997 hoàn toàn tương ñương vi ISO 14010: 1996
TCVN ISO 14011: 1997 hoàn toàn tương ñương vi ISO 14011: 1996
TCVN ISO 14012: 1997 hoàn toàn tương ñương vi ISO 14012: 2006
TCVN ISO 14020: 2000 hoàn toàn tương ñương vi ISO 14020: 1998
TCVN ISO 14021: 2003 hoàn toàn tương ñương vi ISO 14021: 1999
TCVN ISO 14024: 2005 hoàn toàn tương ñương vi ISO 14024: 1999
TCVN ISO 14025: 2003 ñưc ch%p nhn hoàn toàn t" Báo cáo k
thut ISO/TR 14025: 2000
TCVN ISO 14040: 2003 hoàn toàn tương ñương vi ISO 14040: 1997
TCVN ISO 14041: 2000 hoàn toàn tương ñương vi ISO 14041: 1998
TCVN ISO 14050: 2000 hoàn toàn thương ñương vi ISO 14050: 1998
TCVN ISO 14001: 2005; TCVN ISO 14004: 2005; TCVN ISO 14010:
1997 ÷ TCVN ISO 14012: 1997; TCVN ISO 14020: 2000; TCVN ISO
14021: 2003; TCVN ISO 14024: 2005; TCVN ISO 14025: 2003; TCVN ISO
14040: 2000; TCVN ISO 14041: 2000; TCVN ISO 14050: 2000 do Ban k
thut Tiêu chun TCVN/TC/207 Qun lý môi trưng biên so!n, Tng cc
Tiêu chun - ðo lưng - Ch%t lưng ñ ngh , B Khoa h&c công ngh và môi
trưng ban hành.

TIÊU CHUN VIT NAM

TCVN ISO 14001: 2005
ISO 14001: 2004
Xu%t bn ln 2
Second edition



H THNG QUN LÝ MÔI TRƯNG -
CÁC YÊU CU VÀ HƯNG DN S DNG
ENVIRONMENTAL MANAGEMENT SYSTEMS -
REQUIREMENTS WITH GUIANCE FOR USE

Li gii thiu
Các t chc thuc m&i lo!i hình ngày càng quan tâm ñ#n vic ñ!t ñưc
và chng minh k#t qu ho!t ñng môi trưng hp lý thông qua kim soát các
ho!t ñng ñ#n môi trưng ca các sn phm, d ch v và ho!t ñng ca mình,
phù hp vi chính sách và mc tiêu môi trưng ca t chc. Các t chc phi
hành ñng như vy trong mt xu th# pháp lut ngày càng ch't ch(, s trin
khai ca các chính sách kinh t# và các bin pháp khác ñu thúc ñy vic bo
v môi trưng, các bên h)u quan cũng ngày càng bày t+ mi quan tâm ca
mình ñ#n các v%n ñ môi trưng và phát trin bn v)ng.
Nhiu t chc ñã ti#n hành "xem xét" ho'c "ñánh giá" môi trưng
nh,m ñánh giá k#t qu ho!t ñng môi trưng ca mình. Tuy nhiên, vi cách
thc ca riêng mình, nh)ng "xem xem" và "ñánh giá" này có th chưa ñ ñ
ñem l!i cho t chc mt s ñm bo r,ng k#t qu ho!t ñng ca h& không ch-
ñáp ng mà còn s( ti#p tc ñáp ng các yêu cu ca chính sách và pháp lut.
ð có hiu qu, nh)ng xem xét và ñánh giá ñó cn ñưc ti#n hành trong mt
h thng qun lý ñã ñưc cơ c%u mà h thng ñưc tích hp trong t chc.
Các tiêu chun v qun lý môi trưng nh,m cung c%p cho các t chc

nh)ng y#u t ca mt h thng qun lý môi trưng có hiu qu (EMS) mà có
th tích hp vi các yêu cu qun lý khác và h tr cho t chc ñ!t ñưc các
mc tiêu môi trưng và kinh t#. Nh)ng tiêu chun này cũng ging như các
tiêu chun khác là không nh,m s. dng ñ t!o ra hàng rào thương m!i phi
thu# quan ho'c gia tăng hay thay ñi trách nhim pháp lý ca mt t chc.
Tiêu chun này quy ñ nh các yêu cu ca mt h thng qun lý môi
trưng nh,m h tr cho t chc trin khai và thc hin chính sách và các mc
tiêu có tính ñ#n các yêu cu pháp lut và thông tin v các khía c!nh môi
trưng có ý nghĩa. Tiêu chun này nh,m áp dng cho t%t c các lo!i hình và
quy mô t chc và thích hp vi các ñiu kin ñ a lý, văn hoá và xã hi khác
nhau. Cơ s1 ca cách ti#p cn này ñưc nêu 1 hình 1. Thành công ca h
thng ph thuc vào s cam k#t ca t%t c các c%p và b phn chc năng, ñ'c
bit là ca c%p qun lý cao nh%t. Mt h thng kiu này giúp cho t chc trin
khai chính sách môi trưng, thi#t lp các mc tiêu các quá trình ñ ñ!t ñưc
các ni dung cam k#t trong chính sách, ti#n hành ho!t ñng cn thi#t ñ ci
ti#n hiu qu qun lý ca mình và chng minh s phù hp ca h thng vi
các yêu cu ca tiêu chun này. Mc ñích tng th ca tiêu chun này là h
tr cho bo v môi trưng và ngăn ng"a ô nhi2m cân b,ng vi các nhu cu
kinh t# - xã hi. Cn lưu ý r,ng nhiu yêu cu ca h thng qun lý môi
trưng có th ñưc ñ cp ñ3ng thi ho'c xem xét l!i vào b%t c thi gian
nào.
Bn tiêu chun xu%t bn ln th hai này tp trung vào vic làm rõ bn
tiêu chun xu%t bn ln th nh%t, và ñã ti#n hành xem xét ñúng theo các ñiu
kin ca tiêu chun TCVN ISO 9001 nh,m tăng tính tương thích ca hai tiêu
chun vì li ích ca cng ñ3ng ngưi s. dng.

Chú thích: Tiêu chun này da trên phương pháp lun là Lp k# ho!ch
- Thc hin - Kim tra - Hành ñng khc phc (Plan - Do - Check -
Act/PDCA). PDCA có th ñưc mô t tóm tt như sau:
- Lp k# ho!ch (P): Thi#t lp các mc tiêu và các quá trình cn thi#t ñ

ñ!t ñưc các k#t qu phù hp vi chính sách môi trưng ca t chc.
- Thc hin (D): Thc hin các quá trình.
- Kim tra (C): Giám sát và ño lưng các quá trình da trên chính sách
môi trưng, mc tiêu, ch- tiêu, các yêu cu pháp lut và yêu cu khác, và báo
cáo k#t qu.
- Hành ñng (A): Thc hin các hành ñng ñ ci ti#n liên tc hiu qu
ho!t ñng ca h thng qun lý môi trưng.
Nhiu t chc qun lý các ho!t ñng ca mình thông qua vic áp dng
mt h thng các quá trình và các tác ñng qua l!i ca chúng mà có th nói
ñ#n như là "cách ti#p cn theo quá trình". Tiêu chun TCVN/ISO 9001
khuy#n khích s. dng cách ti#p cn theo quá trình. Khi chu trình PDCA có
th áp dng ñưc cho t%t c các quá trình thì hai phương pháp này ñưc coi là
tương thích vi nhau.

Hình 1 - Mô hình h thng qun lý môi trưng ca tiêu chun này

ð s. dng, s th t ca các ñiu trong ðiu 4 ca tiêu chun này và
trong ph lc A ñã ñưc liên h vi nhau. Ví d 4.3.3 và A.3.3 ñu ñ cp ñ#n
các mc tiêu, các ch- tiêu và chương trình, ñiu 4.4.5 và A.5.5 ñu ñ cp ñ#n
ñánh giá ni b. Ngoài ra, Ph lc B xác ñ nh s tương ng k thut chính
gi)a tiêu chun TCVN ISO 14001: 2005 và ISO 9001: 2000 và ngưc l!i.
Có mt s khác bit quan tr&ng gi)a tiêu chun này - là tiêu chun mô
t các yêu cu v h thng qun lý môi trưng ca mt t chc và có th ñưc
s. dng ñ chng nhn/ñăng ký và/ho'c t tuyên b h thng qun lý môi
trưng ca mt t chc - vi mt hưng dn không dùng cho chng nhn mà
ch- ñ cung c%p s tr giúp chung cho mt t chc ñ thi#t lp, thc hin ho'c
ci ti#n mt h thng qun lý môi trưng. Qun lý môi trưng bao g3m ñy
ñ nhiu v%n ñ, k c nh)ng hàm ý có tính chi#n lưc và c!nh tranh. Mt t
chc có th chng minh s áp dng thành công tiêu chun này ñ ñm bo
vi các bên h)u quan r,ng t chc ñang thc thi mt h thng qun lý môi

trưng thích hp.
Hưng dn và h tr các k thut qun lý môi trưng là thuc ni dung
các tiêu chun khác, riêng nh)ng hưng dn v qun lý môi trưng dưi d!ng
văn bn do ban k thut ISO/TC 207 xây dng. B%t kỳ các vin dn ñ#n các
tiêu chun khác ch- mang tính ch%t tham kho.
Tiêu chun này ch- bao g3m nh)ng yêu cu có th ñưc ñánh giá mt
cách khách quan. Nh)ng t chc nào có yêu cu hưng dn tng quát hơn v
các v%n ñ rng hơn ca h thng qun lý môi trưng cn tham kho TCVN
ISO 14004.
Tiêu chun này không ñ ra các yêu cu tuyt ñi cho k#t qu ho!t
ñng môi trưng vưt quá các cam k#t, trong chính sách môi trưng, tuân th
theo các yêu cu pháp lut và các yêu cu khác mà t chc tán thành, cam k#t
ngăn ng"a ô nhi2m và ci ti#n liên tc. Do vy, hai t chc cùng ti#n hành các
ho!t ñng ging nhau nhưng có k#t qu ho!t ñng khác nhau thì có th c hai
cùng phù hp vi các yêu cu ca tiêu chun này.
Vic ch%p nhn và áp dng mt lo!t các k thut qun lý môi trưng
theo cách thc có h thng có th góp phn ñ!t k#t qu ti ưu cho t%t c các
bên h)u quan. Tuy nhiên, ch%p nhn tiêu chun này t bn thân nó s( chưa
ñm bo cho ñưc k#t qu môi trưng ti ưu. ð ñ!t ñưc các mc tiêu môi
trưng, h thng qun lý môi trưng có th khuy#n khích các t chc xem xét
áp dng k thut tt nh%t có s5n khi thích hp và kh thi v m't kinh t#, và
tính toán mt cách ñy ñ chi phí - hiu qu ca các k thut như vy.
Tiêu chun này không bao g3m các yêu cu c th cho nh)ng h thng
qun lý khác như h thng ch%t lưng, an toàn và sc kho6 ngh nghip, qun
lý tài chính và qun lý ri ro, m'c dù các ñiu khon ca nó có th ñưc
tương ng ho'c tích hp vi các y#u t ca các h thng qun lý khác. Mt
tro chc có th ñiu ch-nh (các) h thng qun lý hin có ca mình ñ thi#t
lp mt h thng qun lý môi trưng phù hp vi các yêu cu ca tiêu chun
này. Tuy nhiên, phi th%y r,ng vic áp dng các y#u t khác nhau ca h
thng qun lý là có th không ging nhau vì còn tuỳ thuc vào mc ñích ñã

ñ nh và các bên h)u quan.
Mc ñ chi ti#t và phc t!p ca h thng qun lý môi trưng, quy mô
ca tài liu và các ngu3n lc ñưc s. dng cho h thng ph thuc vào mt
s các y#u t như ph!m vi ca h thng, quy mô ca t chc và bn ch%t ca
các ho!t ñng, sn phm và d ch v ca t chc. ðây có th là trưng hp
riêng ñi vi doanh nghip v"a và nh+.

H thng qun lý môi trưng - Các yêu cu và hưng dn s dng
Environmental management systems - Requirements with guidance for use

1. Phm vi áp dng
Tiêu chun này quy ñ nh các yêu cu ñi vi h thng qun lý môi
trưng, t!o thun li cho mt t chc trin khai và áp dng mt chính sách và
mc tiêu có xem xét ñ#n các yêu cu lut pháp và các yêu cu khác mà t
chc ñ ra và các thông tin v các khía c!nh môi trưng có ý nghĩa. Tiêu
chun này áp dng cho các khía c!nh môi trưng mà t chc xác ñ nh là có
th kim soát và có th có tác ñng. Tiêu chun này không nêu lên các chun
mc v k#t qu ho!t ñng môi trưng c th.
Tiêu chun này có th áp dng cho b%t kỳ t chc nào mong mun ñ:
a. thi#t lp, thc hin, duy trì và ci ti#n mt h thng qun lý môi
trưng.
b. t ñm bo s phù hp vi chính sách môi trưng ñã công b.
c. chng minh s phù hp vi tiêu chun này b,ng cách:
1) t xác ñ nh và t tuyên b phù hp vi tiêu chun này, ho'c
2) ñưc xác nhn s phù hp v h thng qun lý môi trưng ca
mình b1i các bên có liên quan vi t chc, như khách hàng, ho'c
3) ñưc t chc bên ngoài xác nhn s t công b, ho'c
4) ñưc mt t chc bên ngoài chng nhn phù hp v h thng
qun lý môi trưng ca mình
T%t c yêu cu trong tiêu chun này là nh,m tích hp vào b%t kỳ h

thng qun lý môi trưng nào. Mc ñ áp dng ph thuc vào các y#u t như
chính sách môi trưng ca t chc, bn ch%t ca các ho!t ñng, sn phm và
d ch v ca t chc, v trí và các ñiu kin thc hin chc năng ca t chc.
Trong Ph lc A cũng nêu ra hưng dn tham kho v s. dng tiêu chun
này.
2. Tài liu vin dn
Không có tài liu vin dn. ðiu này ñưa vào nh,m gi) cách ñánh s
th t như trong ln xu%t bn trưc (TCVN ISO 14001: 1998).
3. Thut ng và ñnh nghĩa
Trong tiêu chun này, áp dng các thut ng) và ñ nh nghĩa sau:
3.1.
Chuyên gia ñánh giá (auditor)
Ngưi có năng lc ñ ti#n hành mt cuc ñánh giá.
(TCVN ISO 9000: 2000, 3.9.9).
3.2
Ci tin liên tc (continual improvement)
Quá trình l'p l!i ñ nâng cao h thng qun lý môi trưng (3.8) nh,m
ñ!t ñưc nh)ng ci ti#n trong kt qu hot ñng môi trưng (3.10) tng th
và nh%t quán vi chính sách môi trưng (3.11) ca t ch!c (3.16).
Chú thích: Quá trình này không nh%t thi#t phi ñưc ti#n hành mt cách
ñ3ng thi 1 t%t c các lĩnh vc ho!t ñng.
3.3
Hành ñng kh"c phc (corrective action)
Hành ñng lo!i b+ nguyên nhân ca s# không phù h$p (3.15) ñã ñưc
phát hin.
3.4.
Tài liu (document)
Thông tin và phương tin h tr thông tin.
Chú thích 1: Phương tin có th là gi%y, ñĩa t", bn ñin t. hay ñĩa
quang, nh hay mu gc hay m&i s k#t hp ca chúng.

Chú thích 2: Ch%p nhp theo TCVN 9000: 2000, 3.7.2.
3.5
Môi trưng (environment)
Nh)ng th bao quanh nơi ho!t ñng ca mt t ch!c (3.16), k c
không khí, nưc, ñ%t, ngu3n tài nguyên thiên nhiên, h thc vt, h ñng vt,
con ngưi và các mi quan h qua l!i ca chúng.
Chú thích: Nh)ng th bao quanh nói trên 1 ñây là t" ni b mt t chc
(3.16) m1 rng ti h thng toàn cu.
3.6
Khía cnh môi trưng (environmental aspect)
Y#u t ca các ho!t ñng ho'c sn phm ho'c d ch v ca mt t ch!c
(3.16) có th tác ñng qua l!i vi môi trưng (3.5).
Chú thích: Khía c!nh môi trưng có ý nghĩa là khía c!nh có ho'c có th
có mt tác ñng môi trưng (3.7) ñáng k.
3.7
Tác ñng môi trưng (environmental impact)
B%t kỳ mt s thay ñi nào ca môi trưng (3.5) dù là b%t li ho'c có
li, toàn b ho'c t"ng phân do các khía cnh môi trưng (3.6) ca mt t
ch!c (3.16) gây ra.
3.8
H thng qun lý môi trưng (environmental management system)
HTQLMT/EMS
Mt phn trong h thng qun lý ca mt t ch!c (3.16) ñưc s. dng
ñ trin khai và áp dng chính sách môi trưng (3.11), qun lý các khía
cnh môi trưng (3.6) ca t chc.
Chú thích 1: H thng qun lý là mt tp hp các y#u t liên quan vi
nhau ñưc s. dng ñ thi#t lp chính sách, mc tiêu và ñ ñ!t ñưc các mc
tiêu ñó.
Chú thích 2: H thng qun lý bao g3m cơ c%u t chc, các ho!t ñng
lp k# ho!ch, trách nhim, thc hành, th tc (3.19), quá trình và ngu3n lc.

3.9
Mc tiêu môi trưng (environmental objective)
Mc ñích tng th v môi trưng, phù hp vi chính sách môi trưng
(3.11) mà t ch!c (3.16) t ñ't ra cho mình nh,m ñ!t ti.
3.10
Kt qu hot ñng môi trưng (environmental performance)
Các k#t qu có th ño ñưc v s qun lý các khía cnh môi trưng
(3.6) ca mt t ch!c (3.16).
Chú thích: Trong khuôn kh mt h thng qun lý môi trưng (3.8),
các k#t qu có th ño ñưc là da trên chính sách môi trưng (3.11), mc
tiêu môi trưng (3.9), ch% tiêu môi trưng (3.12) ca mt t ch!c 93.16) và
các yêu cu khác v k#t qu ho!t ñng môi trưng.
3.11.
Chính sách môi trưng (environmental policy)
Tuyên b mt cách chính thc ca lãnh ñ!o c%p cao nh%t v ý ñ3 và
ñ nh hưng chung ñi vi kt qu hot ñng môi trưng (3.10) ca mt t
ch!c (3.16).
Chú thích - Chính sách môi trưng t!o ra khuôn kh cho hành ñng và
ñ nh ra các mc tiêu môi trưng (3.9), ch% tiêu môi trưng (3.12).
3.12
Ch% tiêu môi trưng (environmental target)
Yêu cu c th, kh thi v k#t qu thc hin ñi vi mt t ch!c (3.16)
ho'c các b phn ca nó, yêu cu này xu%t phát t" các mc tiêu môi trưng
(3.9) và cn phi ñ ra, phi ñ!t ñưc ñ vươn ti các mc tiêu ñó.
3.13
Bên hu quan (interested party)
Cá nhân ho'c nhóm liên quan ñ#n ho'c b nh hư1ng t" kt qu hot
ñng môi trưng (3.10) ca mt t ch!c (3.16).
3.14
ðánh giá ni b (internal audit)

Mt quá trình có h thng, ñc lp và ñưc lp thành văn bn nh,m thu
thp các b,ng chng ñánh giá và ñánh giá chúng mt cách khách quan ñ xác
ñ nh mc ñ thc hin các chun mc ñánh giá h thng qun lý môi trưng
do t ch!c (3.16) thi#t lp.
Chú thích: Trong nhiu trưng hp, ñ'c bit ñi vi các t chc nh+,
yêu cu v tính ñc lp có th ñưc th hin b,ng vic không liên quan v
trách nhim vi ho!t ñng ñưc ñánh giá.
3.15
S# không phù h$p (nonconformity)
S không ñáp ng/ tho mãn mt yêu cu.
(TCVN ISO 9000: 2000, 3.6.2)
3.16
T ch!c (organization)
B%t kỳ công ty, tp ñoàn, hãng, xí nghip, cơ quan có thm quyn ho'c
vin, ho'c mt b phn hay k#t hp ca chúng, dù là ñưc tích hp hay
không, công ho'c tư mà có các chc năng và qun tr riêng ca mình.
Chú thích: Vi các t chc có nhiu ñơn v ho!t ñng, thì mt ñơn v
ho!t ñng riêng l6 cũng có th ñưc xác ñ nh như là mt t chc.
3.17
Hành ñng phòng ng'a (Preventive action)
Hành ñng ñ lo!i b+ nguyên nhân gây ra s# không phù h$p (3.15)
tim n.
3.18
Ngăn ng'a ô nhi)m (Preventive of pollution)
S. dng các quá trình, các bin pháp thc hành, các k thut, các vt
liu, các sn phm, các d ch v ho'c năng lưng ñ tránh, gim bt hay kim
soát (mt cách riêng r( ho'c k#t hp) s t!o ra, phát thi ho'c x thi b%t kỳ
lo!i ch%t ô nhi2m ho'c ch%t thi nào nh,m gim thiu tác ñng môi trưng
(3.7) b%t li.
Chú thích: Ngăn ng"a ô nhi2m có th bao g3m vic gim thiu ho'c

lo!i b+ t" ngu3n, thay ñi quá trình, sn phm ho'c d ch v, s. dng có hiu
qu ngu3n tài nguyên, thay th# vt liu và năng lưng, tái s. dng, phc h3i,
tái sinh, tái ch# và x. lý.
3.19
Th tc (Procedure)
Cách thc ñưc quy ñ nh ñ ti#n hành mt ho!t ñng ho'c mt quá
trình.
Chú thích 1: Th tc có th ñưc lp thành văn bn ho'c không.
Chú thích 2: Ch%p nhn theo TCVN ISO 9000: 2000, 3.4.5.
3.20
H* sơ (record)
Tài liu (3.4) công b các k#t qu ñ!t ñưc hay cung c%p b,ng chng
v ho!t ñng ñưc thc hin.
Chú thích: Ch%p nhn theo TCVN ISO 9000: 2000, 3.7.6.
4. Yêu cu ca h thng qun lý môi trưng
4.1. Yêu cu chung
T chc phi thi#t lp lp thành văn bn, thc hin, duy trì và ci ti#n
liên tc h thng qun lý môi trưng phù hp vi các yêu cu ca tiêu chun
này và xác ñ nh cách thc ñ ñáp ng ñy ñ các yêu cu ñó.
T chc phi xác ñ nh và lp thành văn bn ph!m vi ca h thng qun
lý môi trưng ca mình.
4.2. Chính sách môi trưng
Ban lãnh ñ!o phi xác ñ nh chính sách môi trưng ca t chc và ñm
bo trong ph!m vi ñã xác ñ nh ca h thng qun lý môi trưng ca mình
chính sách ñó:
a) phù hp vi bn ch%t, quy mô và tác ñng môi trưng ca các ho!t
ñng, sn phm và d ch v ca t chc ñó,
b) có cam k#t ci ti#n liên tc và ngăn ng"a ô nhi2m,
c) có cam k#t tuân th các yêu cu ca pháp lut và vi các yêu cu
khác mà t chc phi tuân th liên quan ti các khía c!nh môi trưng ca

mình.
d) ñưa ra khuôn kh cho vic ñ xu%t và soát xét l!i các mc tiêu và ch-
tiêu môi trưng,
e) ñưc lp thành văn bn, ñưc áp dng và ñưc duy trì,
f) ñưc thông báo cho t%t c nhân viên ñang làm vic cho t chc ho'c
trên danh nghĩa ca t chc, và
g) có s5n cho cng ñ3ng.
4.3. Lp k hoch
4.3.1. Khía cnh môi trưng
T chc phi thi#t lp, thc hin và duy trì mt (ho'c các) th tc ñ:
a) nhn bi#t các khía c!nh môi trưng ca các ho!t ñng, sn phm và
d ch v trong ph!m vi ñã xác ñ nh ca h thng qun lý môi trưng mà t
chc có th kim soát và các khía c!nh môi trưng mà t chc có th b nh
hư1ng có tính ñ#n các trin khai ñã lp k# ho!ch ho'c mi, ho'c các ho!t
ñng, sn phm và d ch v mi ho'c dưc ñiu ch-nh, và
b) xác ñ nh nh)ng khía c!nh môi trưng có ho'c có th có (các) tác
ñng ñáng k ti môi trưng (nghĩa là các khía c!nh môi trưng có ý nghĩa).
T chc phi lp thành văn bn thông tin này và cp nht chúng.
T chc phi ñm bo r,ng các khía c!nh môi trưng có ý nghĩa ñã
ñưc xem xét ñ#n trong khi thi#t lp, thc hin và duy trì h thng qun lý
môi trưng ca mình.
4.3.2. Yêu cu v, pháp lut và yêu cu khác
T chc phi thi#t lp, thc hin và duy trì mt (ho'c các) th tc ñ:
a) nhn bi#t và ti#p cn vi các yêu cu v pháp lut thích hp và các
yêu cu khác mà t chc tán thành có liên quan ti các khía c!nh môi trưng
ca mình, và
b) xác ñ nh cách thc áp dng các yêu cu này ñi vi các khía c!nh
môi trưng ca t chc.
T chc phi ñm bo r,ng các yêu cu v pháp lut tương ng và các
yêu cu khác mà t chc tán thành cn ñưc xem xét khi thi#t lp, thc hin

và duy trì h thng qun lý môi trưng cho mình.
4.3.3. Mc tiêu, ch% tiêu và chương trình
T chc phi thi#t lp, thc hin và duy trì các mc tiêu và ch- tiêu môi
trưng b,ng văn bn, 1 t"ng c%p ho'c b phn chc năng thích hp trong t
chc.
Các mc tiêu và ch- tiêu phi ño ñưc khi có th và nh%t quán vi chính
sách môi trưng, bao g3m các cam k#t ngăn ng"a ô nhi2m, tuân th các yêu
cu pháp lut và các yêu cu khác mà t chc tán thành, và ci ti#n liên tc.
Khi thi#t lp và soát xét l!i các mc tiêu và ch- tiêu ca mình, t chc
phi xem xét ñ#n các yêu cu v pháp lut và các yêu cu khác mà t chc tán
thành, và các khía c!nh môi trưng có ý nghĩa ca mình. T chc cũng phi
xem xét ñ#n các phương án công ngh, các yêu cu v ho!t ñng kinh doanh
và tài chính ca t chc và các quan ñim ca các bên h)u quan.
T chc phi thi#t lp, thc hin và duy trì mt (ho'c các) chương trình
ñ ñ!t ñưc các mc tiêu và ch- tiêu ca mình. (Các) chương trình phi bao
g3m:
a) vic ñ nh rõ trách nhim nh,m ñ!t ñưc các mc tiêu và ch- tiêu 1
t"ng c%p và b phn chc năng tương ng trong t chc, và
b) bin pháp và ti#n ñ ñ ñ!t ñưc các mc tiêu và ch- tiêu.
4.4. Th#c hin và ñi,u hành
4.4.1. Ngu*n l#c, vai trò, trách nhim và quy,n hn
Lãnh ñ!o phi ñm bo có s5n các ngu3n lc cn thi#t ñ thi#t lp, thc
hin, duy trì và ci ti#n h thng qun lý môi trưng. Các ngu3n lc bao g3m:
ngu3n nhân lc và k năng chuyên môn hoá, cơ s1 h! tng ca t chc, ngu3n
lc công ngh và tài chính.
Vai trò, trách nhim và quyn h!n cn ñưc xác ñ nh, ñưc thành lp
văn bn và ñưc thông báo nh,m t!o thun li cho qun lý môi trưng có
hiu lc.
Ban lãnh ñ!o ca t chc b nhim mt (ho'c các) ñ!i din ca lãnh
ñ!o c th, ngoài các trách nhim khác, phi có vai trò, trách nhim và quyn

h!n xác ñ nh nh,m:
a) ñm bo h thng qun lý môi trưng ñưc thi#t lp, thc hin và
duy trì phù hp vi các yêu cu ca tiêu chun này.
b) báo cáo k#t qu ho!t ñng ca h thng qun lý môi trưng cho ban
lãnh ñ!o ñ xem xét, k c các khuy#n ngh cho vic ci ti#n.
4.4.2. Năng l#c, ñào to và nhn th!c
T chc phi ñm bo b%t c (nh)ng) ngưi nào thc hin các công
vic ca t chc ho'c trên danh nghĩa ca t chc có kh năng gây ra (các)
tác ñng ñáng k lên môi trưng mà t chc xác ñ nh ñưc ñu phi có ñ
năng lc trên cơ s1 giáo dc, ñào t!o ho'c kinh nghim thích hp và phi duy
trì các h3 sơ liên quan.
T chc phi xác ñ nh các nhu cu ñào t!o tương ng vi các khía c!nh
môi trưng và h thng qun lý môi trưng ca t chc. T chc phi cung
c%p vic ñào t!o ho'c ti#n hành các ho!t ñng khác ñ ñáp ng các nhu cu
này, và phi duy trì các h3 sơ liên quan.
T chc phi thi#t lp, thc hin và duy trì mt (ho'c các) th tc ñ
làm cho nhân viên thc hin công vic ca t chc ho'c trên danh nghĩa ca
t chc nhn thc ñưc:
a) tm quan tr&ng ca s phù hp vi chính sách và các th tc v môi
trưng, vi các yêu cu ca h thng qun lý môi trưng.
b) các khía c!nh môi trưng có ý nghĩa và các tác ñng hin t!i ho'c
tim n liên quan vi công vic ca h& và các li ích môi trưng thu ñưc do
k#t qu ho!t ñng ca cá nhân ñưc ci ti#n,
c) vai trò và trách nhim trong vic ñ!t ñưc s phù hp vi các yêu
cu ca h thng qun lý môi trưng, và
d) các hu qu tim n do ñi chch kh+i các th tc ñã quy ñ nh.
4.4.3. Trao ñ i thông tin
ði vi các khía c!nh môi trưng và h thng qun lý môi trưng ca
mình, t chc phi thi#t lp, thc hin và duy trì mt (ho'c các) th tc ñ:
a) trao ñi thông tin ni b gi)a các c%p và b phn chc năng khác

nhau ca t chc,
b) ti#p nhn, lp thành văn bn và ñáp ng các thông tin tương ng t"
các bên h)u quan bên ngoài.
T chc phi quy#t ñ nh ñ thông tin vi bên ngoài v các khía c!nh
môi trưng có ý nghĩa ca t chc và phi lp thành văn bn quy#t ñ nh ca
mình. N#u quy#t ñ nh thông tin, t chc phi thi#t lp và thc hin mt (ho'c
các) phương pháp ñi vi thông tin bên ngoài này.
4.4.4. Tài liu
Tài liu ca h thng qun lý môi trưng phi bao g3m:
a) chính sách, các mc tiêu và các ch- tiêu môi trưng
b) mô t ph!m vi ca h thng qun lý môi trưng
c) mô t các ñiu khon chính ca h thng qun lý môi trưng, tác
ñng qua l!i gi)a chúng và tham kho ñ#n các tài liu có liên quan
d) các tài liu, k c các h3 sơ theo yêu cu ca tiêu chun này
e) các tài liu, k c các h3 sơ ñưc t chc xác ñ nh là cn thi#t ñ
ñm bo tính hiu lc ca vic lp k# ho!ch, vn hành và kim soát các quá
trình liên quan ñ#n khía c!nh môi trưng có ý nghĩa ca t chc.
4.4.5 Ki-m soát tài liu
Các tài liu theo yêu cu ca h thng qun lý môi trưng và theo yêu
cu ca tiêu chun này phi ñưc kim soát. H3 sơ là mt lo!i tài liu ñ'c bit
và phi ñưc kim soát theo các yêu cu nêu trong 4.5.4.
T chc phi thi#t lp, thc hin và duy trì mt (ho'c các) th tc ñ:
a) phê duyt tài liu v s tho ñáng trưc khi ban hành,
b) xem xét, cp nht khi cn và phê duyt l!i tài liu,
c) ñm bo nhn bi#t ñưc các thay ñi và tình tr!ng s.a ñi hin hành
ca tài liu,
d) ñm bo các bn ca các tài liu thích hp s5n có 1 nơi s. dng,
e) ñm bo các tài liu luôn rõ ràng, d2 nhn bi#t,
f) ñm bo các tài liu có ngu3n gc bên ngoài ñưc t chc xác ñ nh
là cn thi#t cho vic lp k# ho!ch và vn hành h thng qun lý môi trưng

phi ñưc nhn bi#t và vic phân phi chúng ñưc kim soát, và
g) ngăn ng"a vic s. dng vô tình các tài liu li thi và áp dng d%u
hiu nhn bi#t thích hp n#u chúng ñưc gi) l!i vì mc ñích nào ñó.
4.4.6. Ki-m soát ñi,u hành
T chc phi ñ nh rõ và lp k# ho!ch các tác nghip liên quan ñ#n các
khía c!nh môi trưng có ý nghĩa ñã ñưc xác ñ nh nh%t quán vi chính sách,
mc tiêu và ch- tiêu môi trưng ca mình nh,m ñm bo chúng ñưc ti#n
hành trong các ñiu kin quy ñ nh b,ng cách:
a) thi#t lp, thc hin và duy trì mt (ho'c các) th tc d!ng văn bn
nh,m kim soát các tình tr!ng mà do thi#u các th tc này thì có th dn ñ#n
s ho!t ñng chch kh+i chính sách, mc tiêu và ch- tiêu môi trưng, và
b) quy ñ nh các chun mc ho!t ñng trong (các) th tc, và
c) thi#t lp, thc hin và duy trì các th tc liên quan ñ#n các khía c!nh
môi trưng có ý nghĩa ñưc xác ñ nh ca hàng hoá và d ch v ñưc t chc
s. dng và thông tin các th tc và yêu cu tương ng có th áp dng cho các
nhà cung c%p, k c các nhà thu.
4.4.7. S# chun b s.n sàng và ñáp !ng vi tình trng khn c/p
T chc phi thi#t lp, thc hin và duy trì mt (ho'c các) th tc nh,m
xác ñ nh rõ các tình tr!ng khn c%p tim n và có s c tim n có th có (các)
tác ñng ñ#n môi trưng và cách thc t chc s( ng phó vi các tác ñng ñó.
T chc phi ng phó vi các tình tr!ng khn c%p và s c thc t# và
ngăn ng"a ho'c gim nh7 các tác ñng ca môi trưng có h!i mà chúng có th
gây ra.
T chc phi ñ nh kỳ xem xét và khi cn thi#t soát xét l!i các th tc v
s chun b s5n sàng ñáp ng vi tình tr!ng khn c%p ñ'c bit là sau khi s c
ho'c tình tr!ng khn c%p xy ra.
T chc cũng cn phi ñ nh kỳ th. nghim các th tc s5n sàng ñáp
ng vi tình tr!ng khn c%p khi có th ñưc.
4.5. Ki-m tra
4.5.1. Giám sát và ño lưng

T chc phi thi#t lp, thc hin và duy trì mt (ho'c các) th tc ñ
giám sát và ño lưng trên cơ s1 các ñ'c trưng ch cht ca các ho!t ñng ca
mình có th có tác ñng ñáng k lên môi. (Các) th tc này phi bao g3m vic
ghi l!i thông tin nh,m theo dõi k#t qu ho!t ñng môi trưng, các kim soát
ñiu hành tương ng và phù hp vi các mc tiêu và các ch- tiêu môi trưng
ca t chc.
T chc phi bo ñm r,ng thi#t b giám sát và ño lưng ñã hiu chun
ho'c kim tra xác nhn ñưc s. dng và ñưc bo dư8ng và phi duy trì các
h3 sơ liên quan.
4.5.2. ðánh giá s# tuân th
4.5.2.1. Nh%t quán vi cam k#t tuân th ca mình, t chc phi thi#t
lp, thc hin và duy trì mt (ho'c các) th tc v ñ nh kỳ ñánh giá s tuân
th vi các yêu cu lut pháp có th ñưc áp dng.
T chc phi lưu gi) h3 sơ ca các k#t qu ñánh giá ñ nh kỳ.
4.5.2.2. T chc phi ñánh giá s tuân th vi các yêu cu khác mà t
chc ñ ra. T chc có th k#t hp vic ñánh giá này vi vic ñánh giá s
tuân th pháp lut ñã nêu trong 4.5.2.1 ho'c thi#t lp mt (ho'c các) th tc
riêng.
T chc phi lưu gi) h3 sơ ca các k#t qu ñánh giá ñ nh kỳ.
4.5.3. S# không phù h$p, hành ñng kh"c phc và hành ñng
phòng ng'a
T chc phi thi#t lp, thc hin và duy trì mt (ho'c các) th tc liên
quan ñ#n (các) s không phù hp thc t# và tim n và ñ thc hin hành
ñng khc phc và hành ñng phòng ng"a. Các th tc này phi xác ñ nh các
yêu cu ñ:
a) nhn bi#t và khc phc (các) s không phù hp và thc hin (các)
hành ñng ñ gim nh7 các tác ñng môi trưng ca chúng,
b) ñiu tra (các) s không phù hp, xác ñ nh (các) nguyên nhân ca
chúng và thc hin hành ñng ñ tránh tái ñ#n,
c) xác ñ nh mc ñ cn thi#t ñi vi (các) hành ñng ñ ngăn ng"a

(các) s không phù hp và thc hin các hành ñng thích hp ñã d ki#n ñ
tránh xy ra,
d) ghi chép k#t qu ca (các) hành ñng khc phc và (các) hành ñng
phòng ng"a ñã thc hin và
e) xem xét hiu lc ca (các) hành ñng khc phc và (các) hành ñng
phòng ng"a ñã thc hin.
Các hành ñng thc hin phi tương ng vi tm quan tr&ng ca v%n ñ
và các tác ñng môi trưng.
T chc phi ñm bo r,ng b%t kỳ s thay ñi cn thi#t nào ñi vi tài
liu h thng qun lý môi trưng ñu ñưc thc hin.
4.5.4. Ki-m soát h* sơ
T chc phi thi#t lp và duy trì các h3 sơ cn thi#t ñ chng minh s
phù hp vi các yêu cu ca h thng qun lý môi trưng ca t chc và ca
tiêu chun này và các k#t qu ñã ñ!t ñưc.
T chc phi thi#t lp, thc hin và duy trì mt (ho'c các) th tc ñ
phân ñ nh, lưu gi), bo qun, phc h3i, duy trì và hu9 b+ các h3 sơ.
Các h3 sơ phi ñưc lưu gi) và duy trì rõ ràng, d2 nhn bi#t và truy tìm
ngu3n gc.
4.5.5. ðánh giá ni b
T chc phi ñm bo r,ng các cuc ñánh giá ni b h thng qun lý
môi trưng ñưc ti#n hành theo ñ nh kỳ nh,m:
a) xác ñ nh xem liu h thng qun lý môi trưng:
1) phù hp vi các k# ho!ch v qun lý môi trưng ñã ñ ra, k c các
yêu cu ca tiêu chun này, và
2) ñưc thc hin và duy trì mt cách ñúng ñn, và
b) cung c%p thông tin v k#t qu ñánh giá cho ban lãnh ñ!o.
(Các) chương trình ñánh giá phi ñưc t chc lên k# ho!ch, thi#t lp,
thc hin và duy trì, có xem xét ñ#n tm quan tr&ng v môi trưng ca (các)
ho!t ñng có liên quan và k#t qu ca các cuc ñánh giá trưc ñây.
(Các) th tc ñánh giá phi ñưc thi#t lp, thc hin và duy trì nh,m

vào:
- các trách nhim và các yêu cu ñi vi vic lp k# ho!ch và ti#n hành
ñánh giá, báo cáo k#t qu và lưu gi) các h3 sơ liên quan,
- xác ñ nh chun mc, ph!m vi, tn su%t và các phương pháp ñánh giá.
Vic la ch&n các chuyên gia ñánh giá và ti#n hành các cuc ñánh giá
phi ñm bo tính khách quan và vô tư ca quá trình ñánh giá.
4.6. Xem xét ca lãnh ño
Lãnh ñ!o c%p cao nh%t phi ñ nh kỳ xem xét h thng qun lý môi
trưng ca t chc, ñ ñm bo nó luôn phù hp, tho ñáng, và có hiu lc.
Các cuc xem xét phi ñánh giá ñưc cơ hi ci ti#n và nhu cu thay ñi ñi
vi h thng qun lý môi trưng, k c chính sách môi trưng, các mc tiêu
và các ch- tiêu môi trưng. H3 sơ các cuc xem xét ca lãnh ñ!o phi ñưc
lưu gi).
ðu vào ca các cuc xem xét ca lãnh ñ!o phi bao g3m:
a) k#t qu ca các cuc ñánh giá ni b và ñánh giá s phù hp vi các
yêu cu pháp lut và các yêu cu khác mà t chc tán thành,
b) trao ñi thông tin vi các bên h)u quan bên ngoài, k c các khi#u
n!i,
c) k#t qu ho!t ñng môi trưng ca t chc
d) mc ñ các mc tiêu và ch- tiêu ñã ñ!t ñưc
e) tình tr!ng ca các hành ñng khc phc và phòng ng"a,
f) các hành ñng ti#p theo t" các cuc xem xét ca lãnh ñ!o ln trưc,
g) các tình tr!ng thay ñi, k c vic trin khai các yêu cu ca pháp
lut và các yêu cu khác liên quan ñ#n các khía c!nh môi trưng, và
h) các khuy#n ngh v ci ti#n.
ðu ra ca vic xem xét ca lãnh ñ!o phi bao g3m m&i quy#t ñ nh và
hành ñng liên quan ñ#n các thay ñi có th có ñi vi chính sách, mc tiêu,
ch- tiêu môi trưng và các y#u t khác ca h thng qun lý môi trưng, nh%t
quán vi cam k#t ci ti#n liên tc.

Ph lc A
(tham kho)
Hưng dn s dng tiêu chun này

A.1. Các yêu cu chung
Ni dung b sung ñưc nêu ra trong ph lc này là hoàn toàn ñ tham
kho và nh,m tránh hiu nhm các yêu cu ñưc nêu trong ñiu 4 ca tiêu
chun này. Khi các thông tin này ch- ra và nh%t quán vi các yêu cu ca ñiu
4 thì không có nghĩa là thêm vào, lo!i tr" ho'c s.a ñi theo b%t c cách nào
các yêu cu này.
Vic thc hin mt h thng qun lý môi trưng ñưc quy ñ nh trong
tiêu chun này là nh,m ñưa ñ#n ci ti#n k#t qu ho!t ñng môi trưng. B1i
vy tiêu chun này ñưc da trên cơ s1 là t chc s( ñ nh kỳ xem xét và ñánh
giá h thng qun lý môi trưng ca mình nh,m xác ñ nh các cơ hi cho vic
ci ti#n và thc hin ñúng. Mc ñ, ph!m vi và khung thi gian ca quá trình
ci ti#n liên tc này ñưc t chc xác ñ nh da trên kh năng kinh t# và tài
chính khác. Nh)ng ci ti#n ñi vi h thng qun lý môi trưng ca t chc là
nh,m dn ñ#n các ci ti#n hơn n)a cho k#t qu ho!t ñng môi trưng.
Tiêu chun này yêu cu t chc:
a) thi#t lp mt chính sách môi trưng thích hp,
b) ñ nh rõ các khía c!nh môi trưng ny sinh t" các ho!t ñng, sn
phm, d ch v ñã qua, hin có ho'c d ki#n ca t chc nh,m xác ñ nh các tác
ñng môi trưng có ý nghĩa,
c) ñ nh rõ các yêu cu pháp lut thích hp và các yêu cu khác mà t
chc tán thành tuân th,
d) ñ nh rõ các ưu tiên và ñ ra các mc tiêu và ch- tiêu môi trưng thích
hp,
e) thi#t lp mt cơ c%u và mt (ho'c các) chương trình ñ thc hin
chính sách và ñ!t ti các mc tiêu và ñáp ng các ch- tiêu,