Giao an van 9 tham khao

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.43 MB, 330 trang )

(1)TiÕt 4:. TËp lµm v¨n. Sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh. A. Môc tiªu : 1. KiÕn thøc : -HiÓu vai trß cña mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh - Tạo lập đợc văn bản thuyết minh có sử dụng một số biện pháp nghệ thuật - V¨n b¶n thuyÕt minh vµ c¸c biÖn ph¸p thuyÕt minh thêng dïng 2. KÜ n¨ng. -Nhận ra các biện pháp nghệ thuật đợc sử dụng trong các văn bản thuyết minh - VËn dông c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt khi viÕt v¨n b¶n thyÕt minh 3. Thái độ . -Cã ý thøc sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt khi viÕt v¨n b¶n thuyets minh cho bµi v¨n thªm hÊp dÉn B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn. - So¹n bµi chuÈn bÞ ®o¹n v¨n mÉu, b¶ng phô 2. Häc sinh - §äc sgk, tr¶ lêi c©u hái sgk c. Tiến trình hoạt động dạy-học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9G sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò. III.Bµi míi Giíi thiÖu bµi Hoạt động của thầy và trò. Nội dung cần đạt I. t×m hiÓu viÖc sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh. 1. ¤n tËp v¨n b¶n thuyÕt minh. - Cung cấp tri thức khách quan về đặc -V¨n b¶n thuyÕt minh lµ g×? ®iÓm, tÝnh chÊt, nguyªn nh©n ... cña c¸c sù vËt hiÖn tîng trong tù nhiªn xh b»ng ph¬ng thøc tr×nh bµy, giíi thiÖu, gi¶i thÝch. - Cung cÊp tri thøc kh¸ch quan vÒ nh÷ng Văn bản thuyết minh đợc viết ra nhằm sự vật , hiện tợng, vđề... đợc chọn làm đối mục đích gì? Hãy kể ra các phơng pháp thuyết minh th- tợng để thuyết minh. - Nêu định nghĩa, ví dụ, liệt kê, dùng số ờng dùng đã học? liÖu, ph©n lo¹i, so s¸nh. GV dÉn cho hs mét sè ®o¹n v¨n 2. ViÕt v¨n b¶n thuyÕt minh cã sö dông ( s¸ch båi dìng v¨n 9 trang 264) mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt a. VÝ dô: sgk Gọi 2 hs đọc văn bản Hạ Long đá và nớc - TM '' về sự kì lạ cảu Hạ Long.'' Đây là một vấn đề khó thuyết minh vì đối tợng VB này thuyết minh về vấn đề gì? thuyÕt minh trõu tîng. Ngoµi viÖc thuyÕt Vấn đề ấy có khó không tại sao? minh về đối tợng còn phải truyền đợc cảm xúc và sự thích thú tới ngời đọc. - Miªu t¶, so s¸nh, nh©n hãa. Ngoài các phơng pháp thuyết minh đã häc, tg cßn sö dông nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo? Nh chúng ta đã biết, đối tợng thuyết minh lµ sù kú l¹ cña H¹ Long. NÕu chØ dïng.

(2) phơng pháp liệt kê: Hạ Long có nhiều nớc, nhiều đảo nhiều hang... thì đã nêu đợc sù kú l¹ cña HL cha? Hãy đọc những câu văn khái quát sự kì lạ -HS tìm trong sgk và đọc. cña HL?. TG đã sử dụng các biện pháp nghệ thuật nào để giới thiệu sự kì lạ của HL? B»ng ph¬ng ph¸p liÖt lª kÕt hîp víi miªu t¶ tg kÓ ra hµng lo¹t c¸ch di chuyÓn ®Çy thó vÞ trªn mÆt níc H¹ Long. Vµ b»ng nghệ thuật nhân hóa tg cho ta thấy rõ đợc vẻ đẹp kì lạ của Hạ Long.Sau mỗi đổi thay góc độ quan sát, tốc độ di chuyÓn,¸nh s¸ng ph¶n chiÕu...lµ sù miªu tả những biến đổi của hình ảnh đảo đá, biÕn chóng tõ nh÷ng vËt v« tri thµnh vËt sống động có hồn Trong bài tg đã sử dụng một số biện pháp nghÖ thuËt nh miªu t¶, kÓ chuyÖn, so s¸nh, nh©n hãa vµo bµi thuyÕt minh nµy để làm gì? Qua ví dụ chúng ta đã thấy đợc tác dụng cña sö dông 1 sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµo v¨n b¶n thuyÕt minh. Nhng cã ph¶i v¨n b¶n TM nµo còng sö dông 1 sè biÖn pháp nghệ thuật đó không?. - Tëng tîng, liªn tëng, miªu t¶, nh©n hãa, kÓ chuyÖn, so s¸nh.... Qua vÝ dô em rót ra ghi nhí g×?. *Ghi nhí: sgk trang13. .. - Lµm næi bËt sù k× l¹ cña H¹ Long g©y hứng thú cho ngời đọc - ngêi ta chØ sö dông 1 sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµo 1 sè bµi TM cã tÝnh chÊt phæ cËp kiÕn thøc, hoÆc 1 sè bµi cã tÝnh chÊt v¨n häc..

(3) §äc v¨n b¶n vµ tr¶ lêi c©u hái. II. LuyÖn tËp. Bµi v¨n cã tÝnh chÊt thuyÕt minh kh«ng? tÝnh chÊt Êy thÓ hiÖn ë nh÷ng ®iÓm nµo? Những phơng pháp TM nào đã đợc sử dông? Bài thuyết minh này có gì đặc biệt?. 1. BT1: Có vì dã cung cấp cho ngời đọc nh÷ng tri thøc kh¸ch quan vÒ loµi ruåi. '' con ruåi xanh... ruåi giÊm '' '' Bªn ngoµi...19 triÖu tØ con ruåi '' '' mét m¾t ... kh«ng trît ch©n '' - Gi¶i thÝch, nªu sè liÖu,so s¸nh.. T/g đã sử dụng biện páp nghệ thuật nµo? C¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt Êy cã t¸c dông g×? chóng cã g©y høng thó kh«ng? cã làm ảnh hởng đến nội dung cần TM kh«ng?. - VÒ h×nh thøc: gièng nh v¨n b¶n têng tr×nh mét phiªn tßa. -VÒ cÊu tróc: gièng nh biªn b¶n 1 cuéc tranh luËn vÒ ph¸p lÝ. - VÒ néi dung; gièng nh 1 c©u chuyÖn kÓ vÒ loµi ruåi. - KÓ chuyÖn, miªu t¶, Èn dô - Làm cho văn bản trở nên sinh động, hấp dẫn, thú , không gây ảnh hởng gì đến nội dung v¨n b¶n TM.. IV.Cñng cè 1. ViÖc sö dông 1 sè biÖn ph¸p NT vµo văn bản TM nhằm mục đích gì? 2. CÇn chó ý ®iÒu g× khi ®a 1 sè c¸c biÖn ph¸p nghÖ vµo v¨n b¶n TM? V. Híng dÉn - Nhân hóa, so sánh, cho đối tợng TM tự - Häc thuéc ghi nhí, lµm tiÕp bµi tËp thuËt, hoÆc trß chuyÖn hoÆc t¹o ra mét c©u 2/sgk trang 15. chuyện thú vị, gây hứng thú cho ngời đọc -ViÕt 1 ®o¹n v¨n cã sö dông 1 sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt, TM vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh ë quª h¬ng em. - §äc tríc bµi luyÖn tËp . ChuÈn bÞ tríc ë nhà TM đồ dùng: Cái quạt, cái bút, cái nãn.. TiÕt 5.. TËp lµm v¨n.

(4) LuyÖn tËp sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt Trong v¨n b¶n thuyÕt minh A. Môc tiªu : 1. KiÕn thøc : -Nắm đợc cách sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh - Cách làm bài thuyết minh về một thứ đồ dùng ( cái quạt, cái bút ,cái kéo) - T¸c dông cña mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh 2. KÜ n¨ng. - Xác định yêu cầu của đề bài thuyết minh về một đồ dùng cụ thể - LËp dµn ý chi tiÕt vµ viÕt phÇn më bµi chop bµi v¨n thuyÕt minh( cã sö dông mét sè biện pháp nghệ thuật) về một đồ dùng 3. Thái độ . - Có ý thức sử dụng một số biện pháp nghệ thuật vào văn bản thuyết minh để tăng tính hấp dẫn cho đối tợng đợc thuyết minh B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn. - So¹n bµi, chuÈn bÞ mét sè ®o¹n v¨n mÉu 2. Häc sinh - ChuÈn bÞ bµi ë nhµ c. Tiến trình hoạt động dạy- học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9G sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: 1. Sö dông 1 sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµo v¨n b¶n TM cã t¸c dông g×? 2. CÇn lu ý ®iÒu g× khi sö dông 1 sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµo v¨n b¶n TM? C. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò. Gv kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña c¸c tæ, cña mçi häc sinh. C¸c tæ trëng b¸o c¸o vÒ sù chuÈn bÞ cña tæ m×nh. GV nhÊn m¹nh yªu cÇu cña VB thuyÕt minh. - C¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt nh: KÓ chuyÖn, tự thuật, hỏi đáp theo lối cụ thể.. GV cho hs th¶o luËn. Gäi lÇn lît tõng em trong tổ đợc phân công đề này đọc phần mở bài. Một em đọc phần thân bài, 1 em đọc phần kết bài. - Một em đọc cả bài. GV cho c¸c em ë tæ kh¸c nhËn xÐt. Chó ý nhËn xÐt vÒ sö dông 1 sè biÖn ph¸p nghÖ thuật vào văn bản thuyết minh đó. GV nhËn xÐt, rót kinh nghiÖm. Gọi 1 hs ở các tổ khác đọc bài thuyết mimh cña m×nh vÒ c¸i qu¹t, c¸i bót GV đọc 1 số đoạn văn mẫu. Nội dung cần đạt. I. ChuÈn bÞ ë nhµ: ThuyÕt minh c¸i qu¹t, c¸i bót, c¸i kÐo, c¸i nãn. - 1. Yªu cÇu luyÖn tËp. + Về nội dung: Nêu đợc công dụng, cấu tạo chủng loại, lịch sử của các đồ dùng nãi trªn. +VÒ h×nh thøc: BiÕt vËn dông 1 sè biÖn pháp nghệ thuật để giúp cho văn bản thuyết minh sinh động hấp dẫn. 2. Yªu cÇu chuÈn bÞ - Xác định đề bài cụ thể VD: TM chiÕc nãn LËp dµn ý. MB: Giíi thiÖu chung vÒ chiÕc nãn. TB: + LÞch sö chiÕc nãn + CÊu t¹o cña chiÕc nãn + Qui tr×nh lµm ra chiÕc nãn + Gi¸ trÞ kinh tÕ, v¨n hãa, nghÖ thuËt cña chiÕc nãn KL: C¶m nghÜ chung vÒ chiÕc nãn trong đời sống hiện tại. II. LuyÖn tËp trªn líp HS đọc bài viết của mình. IV. Cñng cè 1. Qua phÇn luyÖn tËp em thÊy 1 sè biện pháp nghệ thuật thờng đợc đa vào.

(5) trong v¨n b¶n TM lµ nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo? ( KÓ chuyÖn, miªu t¶, so s¸nh, nh©n hãa ) 2. T¸c dông cña biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n TM? ( Sinh động hấp dẫn thu hút ngời đọc ) 3. H·y chØ ra c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt đó trong bài làm của em ( đọc to cho cả HS đọc thêm bài văn '' Họ nhà kim '' líp nghe ) V. Híng dÉn - Lµm l¹i bµi cña m×nh . - §äc 1 sè bµi v¨n thuyÕt minh tham kh¶o chỉ ra các biện pháp nghệ thuật tác giả đã sử dụng trong đó ? - Soạn vb '' đấu tranh cho một thế giới hòa b×nh '' Ngµy 22 th¸ng 8 n¨m 2011 KÝ duyÖt. TuÇn 2 V¨n b¶n. TiÕt 6.. §Êu tranh cho mét thÕ giíi hßa b×nh ( G¸c- xi-a- M¸c- KÐt ). A. Môc tiªu : 1. KiÕn thøc : -Nhận thức đợc mối nguy hại khủng khiếp của việc chạy đua vũ trang, chiến tranh hạt nh©n - Một số hiểu biết về tình hình thế giới những năm 1980 liên quan đến văn bản - HÖ thèng luËn ®iÓm luËn cø, c¸ch lËp luËn trong v¨n b¶n 2. KÜ n¨ng. - Đọc hiểu văn bản nhật dụng bàn luận về một vấn đề liên quan đến nhiệm vụ đấu tranh v× hßa b×nh cña nh©n lo¹i 3. Thái độ . -Lên án chiến tranh, có nhận thức hành động đúng dể góp phần bảo vệ hòa bình B. ChuÈn bÞ. 1. Gi¸o viªn. - Soạn bài, chuẩn bị một số t liệu nói về vũ khí hạt nhân qua đài ti vi báo chí 2. Häc sinh -Đọc văn bản, trả lời câu hỏi trong sgk, đọc t liệu c. Tiến trình hoạt động dạy- học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9G sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò. 1. VB phong cách Hồ Chí Minh đã cung cấp cho em hiểu thêm những gì về Bác? 2. Vẻ đẹp trong phong cách sinh hoạt của Bác đợc biểu hiện nh thế nào III.Bµi míi Giíi thiÖu bµi: Trong chiÕn tranh thÕ giíi lÇn 2. Nh÷ng.

(6) ngµy ®Çu th¸ng 8-1945 chØ b»ng 2 qu¶ bom nguyªn tö ®Çu tiªn nÐm xuèng 2 thµnh phè Hi - r« si ma vµ Na- ga -xa -ki, đế quốc Mĩ đã làm 2 triệu ngời Nhật Bản bÞ thiÖt m¹ng. ThÕ kØ 20 thÕ giíi ph¸t minh ra nguyên tử hạt nhân đồng thời cũng phát minh ra vò khÝ hñy diÖt ngêi hµng lo¹t. Tõ đó đến nay nguy cơ về một cuộc chiến tranh h¹t nh©n tiªu diÖt c¶ thÕ giíi lu«n tiÒm Èn vµ ®e däa nh©n lo¹i. §Êu tranh v× 1 TG hßa b×nh lµ 1 trong nh÷ng nhiÖm vô vÎ vang của nd các nớc. Để hiểu điều đó chóng ta sÏ ®i t×m hiÓu VB... Em hiÓu biÕt g× vÒ t¸c gi¶ M¸c kÐt? Văn bản trên đợc trích từ tham luận của «ng. Tên VB do ngời biên soạn đặt GV hớng dẫn hs đọc: Giọng rõ ràng, dứt kho¸t, ®anh thÐp, chó ý c¸c tõ phiªn ©m, viÕt t¾t. GV đọc mẫu. Gọi học sinh đọc, nhận xét. VB cã thÓ xÕp vµo kiÓu vb nµo? Văn bản đấu tranh cho một thế giới hòa b×nh nh»m thÓ hiÖn 1 t tëng næi bËt. Theo em đó là t tởng gì? T tởng ấy đợc thể hiện trong một hệ thống luËn ®iÓm nh thÕ nµo? Cã thÓ chia v¨n b¶n lµm mÊy phÇn. Trong v¨n b¶n cã yÕu tè biÓu c¶m kh«ng? dÉn chøng. NhËn xÐt c¸ch më ®Çu cña t¸c gi¶? Tác giả đã đa ra những vấn đề gì?. I. Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ - Nhµ v¨n C«- l«m bi- a sinh 1928. §îc nhËn gi¶i thëng N«- Ben vÒ v¨n häc 1982 II. §äc hiÓu v¨n b¶n. 1. §äc. 2. Chó thÝch. Sgk 3. KiÓu Lo¹i: V¨n b¶n nhËt dông nghÞ luËn chÝnh trÞ, x· héi 4. Bè côc - Kiên quyết chống đối cuộc chiến tranh h¹t nh©n v× hßa b×nh thÕ giíi. - LuËn ®iÓm 1: Tõ ®Çu  vËn mÖnh thÕ giíi  Nguy c¬ chiÕn tranh h¹t nh©n ®e däa sù sống trên trái đất LuËn ®iÓm 2: Tõ niÒm an ñi  cho toµn thÕ giíi  Ch¹y ®ua chiÕn tranh h¹t nh©n lµ cùc k× tèn kÐm -L§3: Mét nhµ TT  ®iÓm xuÊt ph¸t cña nã  chiÕn tranh h¹t nh©n lµ cùc k× phi lÝ -LĐ4: còn lại. Đoàn kết để ngăn chặn chiÕn tranh h¹t nh©n v× 1 thÕ giíi hßa b×nh lµ nhiÖm vô cña mäi ngêi sèng trªn trái đất. - Cã yÕu tè biÓu c¶m ë ®o¹n v¨n cuèi 5. Ph©n tÝch. a. Nguy c¬ chiÕn tranh h¹t nh©n ®e däa sự sống trên trái đất. - Më ®Çu b»ng 1 c©u hái råi tù tr¶ lêi. - nªu sè lîng vò khÝ h¹t nh©n. 50.000 ®Çu đạn tơng đơng 4 tấn thuốc nổ trên 1 đầu ngêi. - Nªu nguy c¬ cña vò khÝ h¹t nh©n: NÕu nã næ tung sÏ lµm biÕn hÕt th¶y kh«ng ph¶i lµ 1 lÇn mµ lµ 12 lÇn mäi dÊu vết của sự sống trên trái đất.

(7) §Ó thÊy râ h¬n søc tµn ph¸ khñng khiÕp cña VKHN tg cßn ®a ra nh÷ng tÝnh to¸n lÝ thuyÕt nh thÕ nµo? Sù so s¸nh cña t¸c gi¶ nh thanh g¬m ''§a .m« - clÐt cho em hiÓu ®iÒu g× ? Em cã biÕt thµnh ng÷ nµo t¬ng tù nh vËy'' Ngµn c©n treo sîi tãc...''. - Cã thÓ tiªu diÖt tÊt c¶ c¸c hµnh tinh...céng thªm 4 hµnh tinh n÷a vµ ph¸ hñy thÕ th¨ng b»ng cña hÖ mÆt trêi. - Mèi nguy c¬ ®e däa trùc tiÕp sù sèng con ngêi. - G©y Ên tîng m¹nh, gióp mäi ngêi thÊy râ søc tµn ph¸ ghª gím cña VKHN, thÊy Với cách vào đề trực tiếp, với những chứng rõ hiểm họa nguy cơ khủng khiếp của cø râ rµng, võa nªu sè lîng nguy c¬ hËu viÖc tµng tr÷ kho VKHN quả của VKHN tg đã làm cho chúng ta hiểu đợc điều gì? GV nãi thªm vÒ vò khÝ h¹t nh©n. ChiÕn tranh hạt nhân cũng nh động đất, sóng thÇn... ChØ cÇn 1 c¸i Ên nót trªn bµn phÝm lµ hñy diÖt tÊt c¶ . Nhng t¹i sao nh÷ng c¸i ®Çu hiÕu chiÕn nhÊt còng kh«ng d¸m sö dông bëi v× khã tránh khỏi cả đôi bên cùng chết. Vì vậy c¸c níc ch¹y ®ua vµo viÖc tµng tr÷ nh»m * hs th¶o luËn: - C¸c cuéc thö bom nguyªn tö hï däa Ðp buéc nhau - C¸c lß ph¶n øng h¹t nh©n Qua các phơng tiện thông tin đại chúng, - Tên lửa đạn đạo trên thế giới em cã thªm chøng cí nµo vÒ nguy c¬ h¹t nh©n? - Nêu các luận điểm đợc đa ra trong bài? *LuyÖn tËp * Đoạn văn mở đầu có tác động ntn đến HS th¶o luËn ngời đọc ngời nghe? IV. Cñng cè 1. Tác giả đã đa ra những chứng cớ nào để nói lên sự nguy hiểm của chiến tranh h¹t nh©n? 2. em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng chøng cí Êy? V. Híng dÉn - TiÕp tôc t×m hiÓu 3 phÇn cßn l¹i theo 3 luËn ®iÓm. - T×m nh÷ng luËn cø cho mçi luËn ®iÓm. TiÕt 7. V¨n b¶n. §Êu tranh cho mét thÕ giíi hßa b×nh (tiÕp) G¸c- xi- a- M¸c KÐt. A. Môc tiªu : 1. KiÕn thøc : - Tiếp tục giúp hs hiểu đợc chạy đua vũ khí hạt nhân làm mất đi khả năng để con ngời đợc sống tốt đẹp hơn - Chiến tranh hạt nhân là hành động cự kỳ phi lí và cả nhân loại phải đoàn kết để ngăn chÆn chiÕn tranh h¹t nh©n. - HÖ thèng luËn cø luËn ®iÓm, c¸ch lËp luËn rÊt chÆt chÏ cña t¸c gi¶ 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng vÒ v¨n nghÞ luËn 3. Thái độ . - Giáo dục các em có thái độ yêu hòa bình, lên án chiến tranh B. ChuÈn bÞ.

(8) 1. Gi¸o viªn. - Soạn bài, t liệu liên quan đến bài 2. Häc sinh - đọc VB, soạn bài, trả lời câu hỏi sgk C. Tiến trình hoạt động dạy- học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9G. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ...... II - KiÓm tra bµi cò. -Tác giả đã đa ra sự nguy hiểm của chiến tranh hạt nhân nh thế nào? III.Bµi míi Giíi thiÖu bµi: Sau khi v¹ch râ nguy c¬ cña chiÕn tranh hạt nhân, Tg tiến đến một lập luận mới: cho dï kho vò khÝ Êy cßn nguyªn vÑn nhng việc chạy đua vũ trang hạt nhân thực tế đã lµm mÊt ®i kh¶ n¨ng lµm cho con ngêi cã cuộc sống tốt đẹp hơn. b. Chạy đua chiến tranh hạt nhân đã làm mất đi khả năng con ngời đợc sống tốt đẹp hơn. + Về lĩnh vực XH: Chơng trình định giải quyết vấn đề cấp bách cho 500 triệu trẻ em nghèo khó nhng không đợc vì phải tốn 100 tỉ đô la nhng số tiền đó chỉ gần b»ng nh÷ng chi phÝ cho 100 m¸y bay nÐm bom chiÕn lîc B1B cña MÜ vµ cho - Nh÷ng con sè cã gi¸ trÞ tè c¸o . Trong 7000 tên lửa vợt đại châu khi c¸c ch¬ng tr×nh phôc vô chiÕn tranh + VÒ lÜnh vùc y tÕ: Gi¸ cña 10 chiÕc tµu đều đã hoặc chắc chắn trở thành hiện thực sân bay mang vũ khí hạt nhân... cũng đủ th× c¸c ch¬ng tr×nh cøu trî trÎ em nghÌo để thực hiện chơng trình phòng bệnh hay xãa n¹n mï ch÷ chØ lµ sù tÝnh to¸n giả thiết và không biết đến bao giờ mới trở trong 14 năm, sẽ bảo vệ cho hơn 1 tỉ ngời thµnh hiÖn thùc. Trong khÝa c¹nh nµy th× râ khái bÖnh sèt rÐt vµ cøu h¬n 14 triÖu trÎ em ë ch©u Phi rµng KH ®ang ph¸t triÓn ngîc l¹i nh÷ng + VÒ lÜnh vùc tiÕp tÕ thùc phÈm: giá trị n hân văn mà từ bao đời nay con Chi phÝ cøu 575 triÖu ngêi thiÕu dinh dngêi vÉn h»ng x©y dùng. ĐV đã kết hợp với 1 giọng điệu trữ tình thể ỡng trên thế giới chỉ tố kém không bằng 149 tªn löa MX, chØ c©n 27 tªn löa MX hiÖn b»ng nh÷ng côm tõ nh: '' ChØ gÇn để họ có đợc thực phẩm trong 4 năm bằng, cũng đủ, đủ tiền... ''Vừa thể hiện sự + VÒ lÜnh vùc GD: ChØ 2 chiÕc tµu mong muèn kh¸t khao võa o¸n giËn c¨m ngầm.. đủ tiền xóa nạn mù chữ cho toàn hên nghÜa lµ cïng mét lóc yªu th¬ng thÕ giíi những ngời cần đợc chăm sóc, cu mang Sự so sánh đối lập. Một bên là chi phí với lên án kẻ tội đồ của thời đại. nhằm tạo sự hủy diệt tơng đơng với chi ChuyÓn tiÕp: Sù ph¸t triÓn cña vò khÝ h¹t phí để cứu con ngời, làm cho con ngời có nh©n kh«ng chØ ®i ngîc l¹i lÝ trÝ cña con ngời mà còn đi ngợc lại lí trí của tự nhiên cuộc sống tốt đẹp hơn. tr¨m triÖu ngêi thiÕu dinh dìng. Sù tèn kÐm ghª gím cña cuéc ch¹y ®ua chiÕn tranh h¹t nh©n. Nªu bËt sù v« nh©n Theo dâi ®o¹n v¨n tiÕp theo. Để làm rõ luận điểm này tg đã đa ra hàng lo¹t dÉn chøng trong c¸c lÜnh vùc nµo? Mỗi một lĩnh vực tg đã nói cụ thể nh thế nµo? TG đã sử dụng nghệ thuật gì, NT ấy làm næi bËt ®iÒu g×?.

(9) §äc thÇm phÇn v¨n b¶n tiÕp theo. Mỗi đoạn văn trong phần này đều nói đến 2 từ trái đất. Em thấy t.g nghĩ gì khi liên tục nhắc đến danh từ này?. đạo c. Chiến tranh hạt nhân là hành động cùc k× phi lÝ.. - Trái đất thiêng liêng, cao cả, đáng đợc chóng ta yªu quÝ tr©n träng. Nªn kh«ng đợc xâm phạm, hủy hoại. * hs th¶o luËn nhãm Quá trình sống trên trái đất đã đợc tác giả - 180 triệu năm bông hồng mới nở, trải h×nh dung nh thÕ nµo? qua 4 kỉ địa chất con ngời mới hát hay hơn Em hiểu gì về sự sống trên trái đất từ hình chim... dung đó của tác giả? -phải lâu dài mới có đợc sự sống trên trái VËy mµ chØ cÇn bÊm nót mét c¸i lµ ®a c¶ đất này quá trình vĩ đại trở lại điểm xuất phát của NT đối lập, sự đối lập khủng khiếp đã nã. ph¬i bµy toµn bé tÝnh chÊt phi lÝ cña Tg đã sử dụng NT gì? NT đó đã làm nổi CTHN bËt ®iÒu g×? - Sù t¬ng ph¶n gi÷ hµng tr¨m triÖu n¨m - Hñy diÖt sù sèng lµ ph¶n tiÕn hãa lµ ®i vµ mét kho¶nh kh¾c ngîc l¹i lÝ trÝ cña TN - Giäng v¨n mØa mai cña t¸c gi¶ ngÇm ý TG đẫ đa ra những chứng cứ từ KH địa kÕt téi viÖc ch¹y ®ua h¹t nh©n lµ mét chÊt vµ cæ sinh häc vÒ nguån gèc vµ sù tiÕn ®iÒu ngu xuÈn hóa của sự sống trên trái đất Lý trÝ cña con ngêi g¾n liÒn víi sù kh«n Thái độ của tg ntn khi viết câu:'' Trong ngoan v× lîi Ých cña con ngêi. Lîi Ých cña thời đại hoàng kim... bấm nút...'' con ngêi cã g× cao h¬n lµ sù sèng Em hiÓu lÝ trÝ con ngêi lµ g×? ®i ngîc l¹i lÝ trÝ con ngêi lµ g×? Kẻ hủy diệt con ngời trên trái đất là kẻ tự đào huyệt chôn mình mà những kẻ quá d. Đoàn kết để ngăn chặn chiến tranh hạt điên cuồng đã không tự biết. nh©n - tiÕng nãi cïng cÊt lªn cña c«ng luËn thÕ Qua 3 luËn ®iÓm trªn vËy nhiÖm vô cña giíi chèng chiÕn tranh, yªu chuéng hßa mçi con ngêi ph¶i lµm g×? b×nh Em hiểu thế nào về " bản đồng ca.... công b»ng..?" ý tëng cña t¸c gi¶ vÒ viÖc më ra mét nhµ - cuộc sống đã từng tồn tại ở đây bị chi văn lu trữ trí nhớ có thể tồn tại đợc sau phèi bëi ®au khæ vµ bÊt c«ng th¶m häa h¹t nh©n bao gåm nh÷ng th«ng - về những kẻ đã xóa bỏ cuộc sống trên ®iÖp g×? trái đất này cho mọi thời đại đều biết đến những tên thủ phạm đã gây ra đau khổ lo Em hiểu gì về tác giả từ ý tởng đó? sî cho loµi ngêi Lªn ¸n nh÷ng thÕ lùc hiÕu chiÕn - quan tâm sâu sắc đến vấn đề vũ khí hạt nh©n víi niÒm lo l¾ng vµ c¨m phÉn cao độ - yêu chuộng cuộc sống trên trái đát hòa b×nh * Tæng kÕt * NghÖ thuËt: LËp luËn chÆt chÏ, chøng cø cô thÓ x¸c thùc, nghÖ thuËt so s¸nh s¾c s¶o giµu søc thuyÕt phôc * ND: Nguy c¬ chiÕn tranh h¹t nh©n ®e däa toµn nh©n lo¹i vµ sô phi lÝ cña cuéc chạy đua vũ trang, lời kêu gọi đấu tranh v× mét thÕ giíi hßa b×nh kh«ng cã chiÕn tranh Qua văn bản em rút ra đợc những bài học. * Ghi nhí: SGK.

(10) g×? LuyÖn tËp - ND 4 luËn ®iÓm *. Những thông điệp nào đợc gửi đến qua v¨n b¶n nµy? - LËp luËn chÆt chÏ, hÖ thèng luËn cø s©u - Em học tập đợc những gì về cách viết s¾c nghÞ luËn qua bµi nµy IV. Cñng cè Nh÷ng luËn cø vÒ c¸c lÜnh vùc y tÕ, thùc phẩm, giáo dục ..... đợc tác giả đa ra trong bài viết nhằm mục đích gì? A. Lµm næi bËt sù tèn kÐm vµ tÝnh chÊt phi lý cña c¸c cuéc ch¹y ®ua vò trang B. Lµm cho mäi ngêi thÊy chi phi cho nh÷ng lÜnh vùc nµy lµ rÊt tèn kÐm C. Lµm cho mäi ngêi thÊy ®©y lµ nh÷ng vấn đề mà các nớc nghèo không thể cải thiện đợc D. ThÓ hiÖn sù hiÓu biÕt s©u s¾c cña t¸c gi¶ về các vấn đề thời sự nóng hổi V. Híng dÉn -Nắm chắc 4 phần đã phân tích - Häc thuéc phÇn ghi nhí - Su tÇm tranh ¶nh, bµi viÕt vÒ th¶m häa h¹t nh©n - So¹n tríc bµi: Tuyªn bè thÕ giíi vÒ sù sèng cßn cña trÎ em. TiÕt 8. TiÕng viÖt. C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i (tiÕp) A. Môc tiªu : 1. KiÕn thøc : -Gióp häc sinh - nắm đợc nội dung phơng châm quan hệ, phơng châm cách thức và phơng châm lịch sù - BiÕt vËn dông nh÷ng ph¬ng ch©m nµy trong giao tiÕp 2. KÜ n¨ng. -VËn dông PCQH, PCCT, PCLS trong quan hÖ giao tiÕp - Nhận biết và phân tích đợc cách sử dụng các phơng châm trên trong một tình huống giao tiÕp cô thÓ. 3. Thái độ ..

(11) - Có ý thức sử dụng các PCHT trong giao tiếp để đạt kết quả cao trong giao tiếp B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn. - B¶ng phô, 1 sè c©u chuyÖn cã néi dung liªn quan 2. Häc sinh §äc sgk, tr¶ lêi c©u hái sgk c. Tiến trình hoạt động dạy- học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9G sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò. 1. ThÕ nµo lµ ph¬ng ch©m vÒ lîng cho vÝ dô? 2.Các câu thành ngữ tục ngữ sau nhắc nhở ngời nói cần chú ý đến phơng châm hội tho¹i nµo luc giao tiÕp - Nãi cã s¸ch m¸ch cã chøng - Nói một tấc đến giời - BiÕt th× tha thít kh«ng biÕt th× dùa cét mµ nghe III. Bµi míi - Giíi thiÖu bµi Em hiÓu thµnh ng÷ nµy nh thÕ nµo? §iÒu g× sÏ x¶y ra nÕu xuÊt hiÖn nh÷ng t×nh huèng héi thäai nh vËy? Hãy lấy 1 VD mà em đã gặp về điều này. VËy em rót ra bµi häc g× qua c¸c vÝ dô trªn? GV më réng: Trong giao tiÕp ngêi nhËn tin phải nắm đợc nghĩa thực của câu nói ở ngời ph¸t tin th× giao tiÕp míi cã hiÖu qu¶. VD: - HuÖ ¬i ®i häc ®i - 5 phót n÷a mÑ tí míi vÒ nghĩa tờng minh không cùng đề tài nhng nghĩa hàm ẩn lại cùng đề tài. Thành ngữ "dây cà ra dây muống" dùng để chØ c¸ch nãi nh thÕ nµo? TN: ''Lúng búng nh ngậm hột thị'' dùng để chØ c¸ch nãi nh thÕ nµo? - VD. MÑ hái con - H«m nay con ¨n c¬m thÕ nµo? - Ch¶ ngon l¾m mÑ ¹ C©u nµy cã thÓ hiÓu thÕ nµo? Kh«ng ngon miÖng l¾m( mãn ch¶ ngon l¾m) Những cách nói đó ảnh hởng nh thế nào đến giao tiếp? Qua đó có thể rút ra bài học gì trong giao tiÕp? GV híng dÉn häc sinh c¸c c¸ch hiÓu kh¸c nhau về câu:" tôi đồng ý với những nhận định về truyện ngắn của ông ấy Khi gt, nếu ko vì lí do nào đó đặc biệt thì kh«ng nªn nãi nh÷ng c©u mµ ngêi nghe. I. Ph¬ng ch©m quan hÖ VD1: sgk Thµnh ng÷: ¤ng nãi gµ bµ nãi vÞt - mỗi ngời nói một đằng không khớp với nhau, kh«ng hiÓu nhau - Con ngời sẽ không giao tiếp với nhau đợc và những hđộng của XH sẽ trở nên rối lo¹n H/s tù béc lé *Ghi nhớ : sgk: nói đúng vào đề tài gt tránh nói lạc đề. II. Ph¬ng ch©m c¸ch thøc VD: SGK - dµi dßng, rêm rµ - c¸ch nãi Êp óng, kh«ng thµnh lêi, ko rµnh m¹ch -Khã hiÓu, m¬ hå - Cần chú ý đến cách nói ngắn gọn rành m¹ch Vd2 Cách1: tôi đồng ý với những nhận định cña «ng Êy vÒ truyÖn ng¾n Cách2: tôi đồng ý với những ND về truyÖn ng¾n mµ ( cña) «ng Êy s¸ng t¸c Cách3: tôi đồng ý với những nhận định cña c¸c b¹n vÒ truyÖn ng¾n cña «ng Êy.

(12) cã thÓ hiÓu theo nhiÒu c¸ch  g©y trë ng¹i rÊt lín cho qu¸ tr×nh giao tiÕp GV lấy thêm ví dụ để hs rõ hơn. Tr×nh bµy c¸ch hiÓu cña em vÒ c©u: Mang c¸ vÒ kho. GV hÖ thèng hãa l¹i c¸c kiÕn thøc Hs đọc ghi nhớ. * Ghi nhí: SGK/t22. Gọi Hs đọc truyện cời " Ngời ăn xin" V× sao «ng l·o ¨n xin vµ cËu bÐ trong truyện đều cảm thấy nh mình đã nhận đợc từ ngời kia một cái gì đó? «ng l·o giµ, bÈn thØu nhng cËu bÐ cã th¸i độ nh thế nào? Cã thÓ rót ra bµi häc g× vÒ chuyÖn nµy? Ko nên vì cảm thấy ngời đối thoại thấp kÐm h¬n m×nh mµ dïng nh÷ng lêi thiÕu lÞch sù -Tế nhị: trình bày vấn đề khéo léo dễ nghe, kh«ng xóc ph¹m ngêi kh¸c - Khiêm tốn: là không tự đề cao mình - Tôn trọng ngời khác là thái độ nhã nhặn khi nói, khi đối thoại với mọi ngời( giữ đợc thÓ diÖn cña mäi ngêi vµ b¶n th©n) Gv chèt l¹i 3 PCHT Chó ý: Trong héi tho¹i cã nh÷ng c©u cïng lóc vi ph¹m nhiÒu PCHT VD: Khi vi ph¹m PC vÒ lîng lµ vi ph¹m pc quan hÖ vµ pc c¸ch thøc - Trong thực tế khi hội thoại để tế nhị, ngời nãi cã thÓ cè t×nh vi ph¹m c¸c pc héi tho¹i vÒ mÆt h×nh thøc. §Ó cho chóng vÉn tu©n thñ c¸c PCHT, ngêi nghe ph¶i hiÓu kh¸c ®i Gọi Hs đọc bt1 trong sgk Qua những câu TN ca dao đó cha ông khuyªn d¹y chóng ta ®iÒu g×?. III. Ph¬ng ch©m lÞch sù VD: SGK - 2 ngêi ko cã cña c¶i tiÒn b¹c cho nhau nhng cả hai đã cảm nhận đợc tình cảm cña 2 phÝa dµnh cho m×nh - ko hÒ tá ra khinh miÖt, xa l¸nh cã th¸i độ lời nói hết sức chân thàn, thể hiện sự tôn trọng và quan tâm đến ngời khác *Ghi nhí: sgk/22 Khi giao tiếp cần chú ý đến sự tế nhị khiªm tèn vµ t«n träng ngêi kh¸c. T×m 1 sè c©u Tn, ca dao t¬ng tù. GV híng dÉn h/s tù lµm vµ ph¸t biÓu. IV. LuyÖn tËp BT1: suy nghÜ, lùa chän ng«n ng÷ khi giao tiÕp -nªn dïng nh÷ng lêi lÏ lÞch sù nh· nhÆn - khẳng định vai trò của ngôn ngữ.

(13) trong đời sống Hs tù t×m BT2 phÐp nãi gi¶m nãi tr¸nh BT3 a) nãi m¸t d) nãi leo b) nãi hít e) nãi ra ®Çu ra đũa c) nãi mãc - các từ ngữ trên liên quan đến phơng ch©m lÞch sù (a), (b), (c),(d) Ph¬ng ch©m c¸ch thøc (e) Bt4,5 IV.Cñng cè - thÕ nµo lµ ph¬ng ch©m quan hÖ? C¸ch thøc lÞch sù trong héi tho¹i * Nh÷ng ph¬ng ch©m héi tho¹i Êy ®em l¹i cho chóng ta ®iÒu g× trong giao tiÕp? V. Híng dÉn - học thuộc ghi nhớ, xem lại các bài tập đã lµm - lµm tiÕp bµi tËp 4,5 - §äc tríc bµi: sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh ------------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 9 :. TËp lµm v¨n. Sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n B¶n thuyÕt minh. A. Môc tiªu : 1. KiÕn thøc : - Củng cố kiến thức đã học về văn thuyết minh - Hiểu vai trò của yếu tố miêu tả trong văn thuyết minh: Làm cho đối tợng thuyết minh hiÖn lªn cô thÓ, gÇn gòi dÔ c¶m nhËn hoÆc næi bËt, g©y Ên tîng. - Vai trß cña miªu t¶ trong v¨n thuyÕt minh: phô trî cho viÖc giíi thiÖu nh»m gîi lªn hình ảnh cj thể của đối tơng thuyết minh 2. KÜ n¨ng. - -Quan s¸t c¸c sù vËt hiÖn tîng - Sö dông ng«n ng÷ t¶ phï hîp trong viÖc t¹o lËp v¨n b¶n thuyÕt minh 3. Thái độ . - BiÕt vËn dông vµ cã ý thøc sö dông tèt yÕu tè miªu t¶ trong lµm v¨n thuyÕt minh B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn. So¹n bµi, mét sè ®o¹n v¨n cã sö dông yÕu tè miªu t¶ 2. Häc sinh So¹n bµi, tr¶ lêi c©u hái sgk c. Tiến trình hoạt động dạy- học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9G sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò. 1. thÕ nµo lµ v¨n b¶n thuyÕt minh, nªu nh÷ng ph¬ng ph¸p thuyÕt minh thêng dïng 2. ThÕ nµo lµ miªu t¶? III. Bµi míi Hệ thống những kiến thức đã học về văn. - Những yếu tố làm hiện lên đặc điểm.

(14) thuyÕt minh? ThÕ nµo lµ miªu t¶?. tÝnh chÊt næi bËt vÒ h×nh d¸ng kÝch thíc...vv - Làm cho đối tợng thêm cụ thể sinh động, nổi bật gây ấn tợng.. T¸c dông cña c¸c yÕu tè miªu t¶ trong v¨n thuyÕt minh? Gọi h/s đọc văn bản" cây chuối trong đời I T×m hiÓu yÕu tè miªu t¶ trong v¨n sèng ViÖt Nam" b¶n thuyÕt minh Nhan đề của văn bản có ý nghĩa gì? 1. VÝ dô Xác định những câu văn thuyết minh về c©y chuèi? ChØ ra nh÷ng c©u v¨n cã yÕu tè miªu t¶ vÒ c©y chuèi vµ cho biÕt t¸c dông cña yÕu tè miêu tả đó?. - nhấn mạnh vai trò của cây chuối đối với đời sống vật chất và tinh thần của ngời ViÖt Nam tõ xa tíi nay - thái độ đúng đắn của con ngời trong viÖc nu«i trång, ch¨m sãc vµ sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c gi¸ trÞ cña c©y chuèi - H/s tự tìm, đọc lên. - §i kh¾p ViÖt Nam, n¬i ®©u ta còng gÆp nh÷ng c©y chuèi th©n mÒm v¬n lªn nh trô cét nh½n bãng, táa ra vßm l¸ xanh mớt che rợp t vơng tợc đến núi rừng - chuèi xanh cã vÞ ch¸t..... víi c¸c mãn tai hay mãn gái vỏ chuối có những vệt lốm đốm nh vỏ Theo yªu cÇu chung cña v¨n b¶n thuyÕt trøng cuèc minh, bµi nµy cã thÓ bæ sung nh÷ng g×? - ko thiÕu nh÷ng buång chuèi dµi tõ ngän c©y uèn trÜu xuèng tËn gèc c©y * T¸c dông: lµm cho h×nh ¶nh c©y chuèi Cho biÕt c«ng dông cña c¸c bé phËn trªn đợc nổi bật, gấy ấn tợng, giúp cho bài cây chuối mà em vừa đã nêu ra văn thuyết minh đợc cụ thể sinh động và Em cã thÓ thªm nh÷ng yÕu tè miªu t¶ vµo hÊp dÉn h¬n phÇn thuyÕt minh vÒ c¸c bé phËn cña c©y - Bæ sung: chuèi? - Ph©n lo¹i chuèi: chuèi t©y, chuèi hét, - Khi đa các yếu tố miêu tả đó vào trong chuèi tiªu, chuèi ngù chuèi rõng... v¨n b¶n thuyÕt minh em thÊy thÕ nµo? - th©n chuèi non ( chuèi t©y) lµm rau sèng Qua ph©n tÝch VD em h·y cho biÕt sö dông L¸ chuèi: gãi b¸nh Nân chuèi: ¨n.... yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh H/s th¶o luËn nhãm cã t¸c dông g×? - th©n trßn m¸t rîi mäng níc - tµu l¸ xanh rên xße ra nh mét chiÕc « - hoa chuối đỏ uốn cong thân cây... * Ghi nhí: sgk/25. Bæ sung yÕu tè miªu t¶ vµo c¸c chi tiÕt thuyÕt minh sau: GV gäi 3 em h/s lªn b¶ng. II. LuyÖn tËp BT1 VD. Th©n c©y chuèi cã h×nh d¸ng th¼ng.

(15) Mçi em lµm 2 c©u trßn nh mét c¸i trô cét mäng níc ta sê GV nhËn xÐt, söa l¹i chØ ra yÕu tè miªu t¶ tay vµo thÊy m¸t mÎ dÔ chÞu trong ®o¹n v¨n BT2: T¸ch lµ lo¹i chÐn uèng níc cña ta, Xác định các câu văn miêu tả trong văn nó có tai b¶n " trß ch¬i ngµy xu©n" chÐn cña ta ko cã tai GV cho h/s đọc thầm văn bản và tìm - khi mêi ai..... mµ uèng rÊt nãng BT3 Học sinh tự tìm, đọc trớc lớp. Lấy bút chì đánh dấu IV: Cñng cè: Sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyết minh nhằm mục đích gì? - Trong khi lµm v¨n b¶n thuyÕt minh em đã sử dụng yếu tố miêu tả cha? Em lÊy 1 dÉn chøng trong bµi viÕt cña em vµ nªu t¸c dông V. híng dÉn - Häc thuéc ghi nhí - Cã ý thøc sö dông yÕu tè miªu t¶ vµo bµi v¨n thuyÕt minh - lµm l¹i bt 2,3 - chuẩn bị ở nhà đề bài: Con trâu ở làng quª ViÖt Nam - Tr¶ lêi c©u hái 1,2 Tham kh¶o v¨n b¶n thuyÕt minh khoa häc trong sgk - giê sau luyÖn tËp ------------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 10. TËp lµm v¨n. LuyÖn tËp sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh A. Môc tiªu : 1. KiÕn thøc : - HS nắm đợc những yếu tố miêu tả trong bài văn thuyết minh - Vai trß cña yÕu tè miªu t¶ trong bµi v¨n thuyÕt minh 2. KÜ n¨ng. - Viết bài văn , đoạn văn thuyết minh sinh động hấp dẫn 3. Thái độ . - cã ý thøc vµ biÕt sö dông tèt yÕu tè miªu t¶ trong viÖc t¹o lËp v¨n b¶n thuyÕt minh B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn. -GV có thể có bài văn mẫu đã chuẩn bị trớc 2. Häc sinh - H/s chuÈn bÞ bµi ë nhµ c. Tiến trình hoạt động dạy- học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9G sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò.. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi ë nhµ cña hs III. Bµi míi.

(16) I. Tìm hiểu đề, tìm ý. Lập dàn ý Cho đề bài sau: Con trâu ở làng quê Việt Nam 1, Tìm hiểu đề - ThuyÕt minh vÒ con tr©u ë lµng quª Với vấn đề này cần trình bày những ý gì? Việt Nam - Vai trò vị trí của con trâu trong đời sống cña ngêi n«ng d©n ViÖt Nam. Con tr©u trong viÖc lµm ruéng 2, T×m ý a) Con tr©u lµ søc kÐo chñ yÕu b)Con tr©u lµ tµi s¶n lín nhÊt c) Con trâu trong lễ hội đình đám truyền Cã thÓ sö dông ý nµo trong bµi thuyÕt thèng minh khoa häc? d) Con trâu đối với tuổi thơ e) Con trâu đối với cung cấp thực phẩm X©y dùng ®o¹n më bµi võa cã néi dung thuyết minh vừa có yếu tố miêu tả con trâu và chế biến đồ mỹ nghệ i) Con trâu đối với tuổi thơ ở nông thôn ë lµng quª ViÖt Nam. GV gîi ý. MB b»ng c¸ch nªu mÊy c©u tôc - nh÷ng tri thøc nãi vÒ søc kÐo cña con tr©u ng÷, ca dao vÒ tr©u, hoÆc b¾t ®Çu b»ng cách tả cảnh trẻ em chăn trâu  từ đó dẫn ra vị trí con trâu trong đời sống nông thôn ViÖt Nam - tất cả h/s làm vào vở. Gọi 1 số em đọc ph©n tÝch Trong ĐV này em cần nêu những vấn đề g×? GT tõng lo¹i viÖc vµ cã sù miªu t¶ con tr©u trong từng việc đó GV cho h/s viết nháp. Gọi h/s đọc sửa chữa vµ bæ sung - Cã thÓ nãi vÒ héi chäi tr©u ë §å S¬n - Vì các em đều ở nông thôn nên các em tự viÕt theo c¶m xóc cña m×nh Gv gọi h/s đọc, nhận xét cho điểm động viªn KÕt thóc phÇn thuyÕt minh cÇn nªu ý g×? CÇn miªu t¶ h×nh ¶nh g×? GV đọc và chép lên bảng Đề yêu cầu trình bày vấn đề gì? Vấn đề cần trình bày là gì?. II, luyÖn tËp: lµm bµi trªn líp 1, Më bµi VD: bao đời nay, h/ả con trâu lầm lũi kéo cày trên đồng ruộng la h/ả rất quen thuộc gần gũi đối với ngời nông dân Việt Nam, trâu đã trơt thành ngời bạn thân thuộc. 2, Th©n bµi - giíi thiÖu con tr©u trong viÖc lµm ruéng Tr©u cµy, bõa ruéng kÐo xe chë lóa trôc lóa *Gọi một hs giỏi đọc toàn bài thuyết minh 3. ViÕt ®o¹n kÕt bµi cña m×nh. ChØ ra yÕu tè miªu t¶, nªu t¸c - tr©u lµ ngêi b¹n th©n thiÕt cña ngêi d©n. dông? Con trâu đi trớc cái cày theo sau đã trở thành h/ả đặc trng cho ngời nông dân.

(17) ViÖt nam - yªu quª h¬ng ViÖt Nam víi hØnh ¶nh con tr©u cÇn mÉn chÞu th¬ng chÞu khã - chăm sóc bảo vệ đàn trâu này một béo kháe..... IV.Cñng cè - GV gọi 1 em h/s khá giỏi đọc toàn bài cho c¶ líp nghe - chØ ra c¸c yÕu tè miªu t¶ trong bµi v¨n - yếu tố ấy đợc đa vào bài văn có tác dụng g×? V. Híng dÉn - ViÕt l¹i c¸c ®o¹n v¨n - viÕt thµnh bµi - chó ý sö dông yÕu tè miªu t¶ trong ®o¹n v¨n thuyÕt minh - chuẩn bị tuần sau viết bài: xem đề 1 và đề 3. Ngµy 29 th¸ng8 n¨m 2011 KÝ duyÖt. TuÇn 3 TiÕt 11. V¨n b¶n. Tuyªn bè thÕ giíi vÒ sù sèng cßn, quyền đợc bảo vệ và phát triển của trẻ em ( TrÝch tuyªn bè cña héi nghÞ cÊp cao). A. Môc tiªu : 1. KiÕn thøc : Giúp h/s: thấy đợc nhận thức của cộng đồng quốc tế về trẻ em... - Thấy đợc thực trạng cuộc sống của trẻ em trên thế giới hiện nay, tầm quan trọng của vấn đề bảo vệ chăm sóc trẻ em 2. KÜ n¨ng. -Nâng cao một bớc kĩ năng đọc hiểu một văn bản nhật dụng - Häc tËp ph¬ng ph¸p t×m hiÓu, ph©n tÝch trong t¹o lËp v¨n b¶n nhËt dông - Rèn cho các em cách đọc, tìm hiểu từ khó và tìm hiểu thể loại, bố cục văn bản 3. Thái độ . - C¶m th«ng chia sÎ víi nh÷ng bÊt h¹nh mµ trÎ em ph¶i chÞu, cã ý thøc b¶o vÖ b¶n th©n B. ChuÈn bÞ cña thÇy - trß. 1. Gi¸o viªn. - 1 sè t liÖu vÒ trÎ em trªn thÕ giíi.

(18) - c¸c h×nh ¶nh vÒ trÎ em trªn b¸o chÝ 2. Häc sinh - Soạn bài, đọc sgk, trả lời câu hỏi sgk C. Ph¬ng Ph¸p. - ThuyÕt tr×nh - Nêu vấn đề - Th¶o luËn nhãm D. Tiến trình hoạt động 1. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... 2 - KiÓm tra bµi cò. 1. phân tích để thấy đợc chiến tranh hạt nhân là cực kì tốn kém và phi lý 2. ý tëng cña M¸c-kÐt lµ lËp 1 nhµ b¨ng lu tr÷ trÝ nhí cã thÓ tån t¹i sau chiÕn tranh h¹t nh©n cã ý ngÜa g×? 3. Bµi míi: . Hoạt động của GV, hoạt động của HS. Nội dung cần đạt. Hoạt động1: Giới thiệu bài: - Môc tiªu: T¹o t©m thÕ cho hs ®a ra ND bµi häc - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh - Thêi gian: 1 phót Trẻ em- những chủ nhân tơng lai của đất nớc luôn đợc sự chăm sóc của toàn XH nhng đồng thời cũng đang gặp những thách thøc, nh÷ng c¶n trë kh«ng nhá ¶nh hëng xấu đến tơng lai phát triển của các em Để hiểu đợc điều đó, chung ta sẽ đi tìm hiÓu v¨n b¶n Hoạt động 2: Tìm hiểu chung. - Môc tiªu: T×m hiÓu xuÊt xø cña v¨n b¶n - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình - Thêi gian: 2 phót Văn bản đợc trích ở đâu, đợc trình bày nh thÕ nµo?. Hoạt động 3: Đọc hiểu văn bản: - Mục tiêu: đọc văn bản, tìm hiểu tù khó,bố côc vµ ph©n tÝch c¸c môc - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề - Thêi gian: 32 phót GV hớng dẫn hs đọc. Đọc mạch lạc rõ rµng khóc chiÕt tõng môc. Em hiÓu t¨ng trëng, v« gia c cã nghÜa lµ g×? VB trªn thuéc kiÓu VB nµo? VB trªn cã mÊy phÇn? H·y nªu tªn vµ ND tõng phÇn?. - TrÝch trong tuyªn bè cña héi nghÞ cÊp cao thÕ giíi vÒ trÎ em häp ngµy 30- 91990 t¹i trô së liªn hîp quèc ë Niu-0oc - Văn bản đợc trình bày theo các mục các phÇn I. §äc hiÓu v¨n b¶n 1. §äc. 2. Chó thÝch - T¨ng trëng: ph¸t triÓn theo híng tèt đẹp, tiến bộ - Vô gia c: không gia đình, không nhà ở 3. KiÓu lo¹i: v¨n b¶n nhËt dông nghÞ luËn chÝnh trÞ XH 4. Bè côc: 4 phÇn P1: Nhận thức của cộng đồng quốc tế về trÎ em vµ quyÒn sèng cña chóng( môc 1,2) P2: NhËn thøc vÒ thùc tr¹ng bÊt h¹nh... (th¸ch thøc).

(19) P3: NhËn thøc vÒ kh¶ n¨ng...cã thÓ thùc hiện đợc(cơ hội) P4.C¸c gi¶i ph¸p cô thÓ 5 Ph©n tÝch -Ph¬ng thøc lËp luËn. Nếu lợc bỏ các on số và đề mục thì bản tuyªn bè sÏ hiÖn ra theo ph¬ng thøc biÓu đạt nào? Vì sao em xác định đợc nh vậy? TriÓn khai lêi tuyªn bè b»ng 1 hÖ thèng Nhng t¹i sao b¶n tuyªn bè nµy l¹i tr×nh bµy lý lÏ kÕt hîp víi dÉn chøng quan ®iÓm díi d¹ng c¸c môc vµ sè? - Để cho dễ hiểu dễ truyền bá đến đại chóng a) Nhận thức của cộng đồng quốc tế về Mở đầu bản tuyên bố đã thể hiện cách nhìn trẻ em và quyền sống của chúng trên thế giíi nµy( môc 1,2) nh thÐ nµo vÒ: - trong trắng, hiểu biết ham hoạt động và - §Æc ®iÓm t©m sinh lÝ trÎ em? ®Çy íc väng nhng dÔ bÞ tæn th¬ng vµ cßn phô thuéc - phải đợc sống trong vui tơi, thanh bình, - QuyÒn sèng cña trÎ em? đợc chơi đợc học và phát triển - tơng lai của chúng phải đợc hình thành trong sù hßa hîp vµ t¬ng trî Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ: - Tâm lí dễ bị tổn thơng và sống phụ thuộc - dễ xúc động và yếu đuối trớc sự bất h¹nh cña trÎ em? - Muốn có tơng lai trẻ em thế giới phải đ-Tơng lai của trẻ em phải đợc hình thành ợc bình đẳng, không phân biệt và chúng trong sù hßa hîp vµ t¬ng trî? phải đợc giúp đỡ về mọi mặt - đó là cách nhìn đầy tin yêu và trách Em nghÜ g× vÒ c¸ch nh×n nh thÕ cña céng nhiệm đối với trẻ em đồng thế giới đối với trẻ em Từ cách nhìn ấy, cộng đồng quốc tế đã tổ chức hội nghị cấp caoTG về trẻ em đẻ cïng nhau cam kÕt vµ ra lêi kªu gäi -cộng đồng quốc tế đã có sự quan tâm C¶m nghÜ cña em vÒ lêi tuyªn bè nµy? đặc biệt đến vấn đề này - trÎ em thÕ giíi cã quyÒn hi väng vÒ nh÷ng lêi tuyªn bè nµy Hoạt động 4: Luyện tập: - Môc tiªu: Cñng cè kiÕn thøc - Phơng pháp: Nêu vấn đề, thảo luận - Thêi gian: 5 phót Trong môc 2 cña b¶n tuyªn bè cã ghi nh sau: " Tuổi chúng ( tất cả trẻ em) phải đợc sống trong vui tơi thanh bình, đợc chơi đợc học hµnh vµ ph¸t triÓn... nh÷ng kinh nghiÖm míi"Néi dung nµy nãi vÒ g×? Hoạt động 5: Củng cố - hớng dẫn: - Môc tiªu: Kh¸i qu¸t l¹i kiÕn thøc toµn bµi, híng dÉn häc ë nhµ - Phơng pháp: Vấn đáp - Thêi gian: 5 phót Môc 1,2 lµm niÖm vô g×? - Em có nhận xét gì về cách nêu vấn đề trong v¨n b¶n nµy? * Híng dÉn -§äc kÜ v¨n b¶n - TiÕp tôc t×m hiÓu c¸c phÇn cßn l¹i: Sù. A. NghÜa vô cña toµn Xh B. quyÒn cña trÎ em C. nghÜa vô cña tre em D. T¬ng lai cña trÎ em. - Nêu vấn đề - Gọn và rõ, có tính chất khẳng định..

(20) th¸ch thøc, c¬ héi, nhiÖm vô. -Tìm hiểu thực trạng trẻ em Việt Nam đã đợc hởng quyền trẻ em cha? -§äc tríc ghi nhí ------------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 12. V¨n b¶n:. Tuyªn bè thÕ giíi vÒ sù sèng cßn, quyền đợc bảo vệ và phát triển của trẻ em (tiếp) A. Môc tiªu : 1. KiÕn thøc : - Gióp h/s: - tiếp tục đi tìm hiểu những phần còn lại của văn bản, thấy đợc phần nào thực trạng cuéc sèng cña trÎ em trªn thÕ giíi hiÖn nay, nh÷ng th¸ch thøc c¬ héi vµ nhiÖm vô cña chúng ta. Tầm quan trọng của vấn đề bảo vệ chăm sóc trẻ em - Những thể hiện của quan điểm về vấn đề quyền sống, quyền đợc bảo vệ và phát triển cña trÎ em ë ViÖt Nam. - Thấy đợc đây là một văn bản nghị luận với hệ thống lý lẽ chặt chẽ và dẫn chứng tiêu biÓu 2. KÜ n¨ng. - Häc tËp ph¬ng ph¸p t×m hiÓu ph©n tÝch trong t¹o lËp v¨n b¶n nhËt dông. - Tìm hiểu và biết đợc quan điểm của Đảng, Nhà nớc ta về vấn đề đợc nêu trong văn b¶n 3. Thái độ . -Có thái độ cảm thông chia sẻ với những trẻ em bất hạnh, hiểu đợc quyền của trẻ em. có thái độ biết ơn với Đảng và Nhà nớc ta đã có những chính sách u đãi đối với trẻ em. B. ChuÈn bÞ cña thÇy - trß. 1. Gi¸o viªn. - 1 sè t liÖu vÒ cuéc sèng trÎ em nghÌo trong níc vµ thÕ giíi 2. Häc sinh - Soạn bài, đọc sgk, tìm tài lệu sách báo về thực trạng cuộc sống của trẻ em trên thế giíi C. Ph¬ng Ph¸p.. - Vấn đáp - Ph©n tÝch. -Th¶o luËn D. Tiến trình hoạt động 1. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... 2 - KiÓm tra bµi cò. 1. Môc 1 vµ môc 2 lµm nhiÖm vô g×? 2. C¶m nghÜ cña em vÒ lêi tuyªn bè nµy? 3. Bµi míi: Hoạt động của GV, hoạt động của HS. Hoạt động1: Giới thiệu bài: - Môc tiªu:GV chuyÓn tiÕp sang néi dung mới, liên kết phần đã học với ND bài tiếp - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình - Thêi gian:1 phót Hoạt động 2: Tìm hiểu các phần còn lại - Mục tiêu: Thấy đợc sự thách thức cơ hội. Nội dung cần đạt..

(21) nhiệm vụ của cộng đồng quốc tế... - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình, thảo luËn - Thêi gian: 34 phót Tuyªn bè cho r»ng trong thùc tÕ trÎ em ph¶i chÞu bao nhiªu nçi bÊt h¹nh. Dùa theo néi dung c¸c môc 4, 5, 6 em h·y kh¸i qu¸t nh÷ng nçi bÊt h¹nh mµ trÎ em trên thế giới phải chịu đựng?. 5. Ph©n tÝch( tiÕp) b. Nhận thức của cộng đồng quốc tế về thùc tr¹ng bÊt h¹nh trong c/s cña trÎ em trªn thÕ giíi ( th¸ch thøc) TrÎ em ®ang lµ: + N¹n nh©n cña chiÕn tranh vµ b¹o lùc + nạn nhân của đói nghèo + n¹n nh©n cña suy dinh dìng vµ bÖnh tËt - H/s tù béc lé ( Th¶o luËn nhãm) - Lo¹i bá chiÕn tranh vµ b¹o lùc - xóa bỏ đói nghèo.... Theo hiÓu biÕt cña em, nçi bÊt h¹nh nµo lµ lớn nhất đối với trẻ em? Theo em những nỗi bất hạnh đó của trẻ em cã thÓ gi¶i tho¸t b»ng nh÷ng c¸ch nµo? Tuyªn bè cho r»ng nh÷ng nçi bÊt h¹nh cña Th¸ch thøc: lµ nh÷ng khã kh¨n tríc m¾t trÎ em lµ nh÷ng sù th¸ch thøc mµ nh÷ng cần phải ý thức để vợt qua nhà lãnh đạo chính trị phải đáp ứng. Em hiểu thế nào là sự thách thức đối với c¸c nhµ chÝnh trÞ? t/g đã sử dụng phơng pháp "đòn bẩy" hiện thực càng đợc chỉ rõ bao nhiêu thì những vấn đề đặt ra sau đó lại càng đợc quan tâm bÊy nhiªu. Từ đó em hiểu tổ chức liên hợp quốc đã có thái độ ntn trớc những nỗi bất hạnh của trẻ em trªn thÕ giíi? VËy tæ chøc liªn hîp quèc nhËn thøc vÒ c¬ héi cã thÓ thùc hiÖn lêi tuyªn bè Êy ntn? Chóng ta sang phÇn C Theo dâi môc 8, 9 cho biÕt. Dùa vµo c¬ së nào bản tuyên bố cho rằng cộng đồng quốc tế có cơ hội thực hiện đợc cam kết vì trẻ em. Nh÷ng c¬ héi Êy xuÊt hiÖn ë ViÖt Nam nh thế nào để nớc ta có thể tham gia tích cực vµo viÖc thùc hiÖn tuyªn bè vÒ quyÒn trÎ em. Từ cơ hội đó LHQ đã đa ra những nhiệm vô g×? Tõ 10- 17 cã 2 néi dung. Tõ 10- 15 nªu nhiÖm vô cô thÓ. Tõ 16- 17 nªu biÖn ph¸p để thể hiện nhiệm vụ đó.. - NhËn thøc râ thùc tr¹ng ®au khæ trong cuéc sèng cña trÎ em trªn thÕ giíi - QuyÕt t©m gióp c¸c em vît qua nh÷ng nçi bÊt h¹nh nµy c) Nhận thức về khả năng của cộng đồng quốc tế có thể thực hiện đợc lời tuyên bố vÒ trÎ em (c¬ héi) - các nớc có đủ phơng tiện và kiến thức - c«ng íc quèc tÕ vÒ quyÒn trÎ em - sù hîp t¸c vµ ®oµn kÕt quèc tÕ ®Èy nÒn KT thÕ giíi ph¸t triÓn. Th¶o luËn nhãm - nớc ta có đủ phơng tiện, kiến thức ( th«ng tin y tÕ, trêng häc...) - Trẻ em nớc ta đợc chăm sóc và tôn träng ( c¸c líp häc mÇm non, phæ cËp tiÓu häc, bÖnh viÖn nhi, c¸c chiÕn dÞch tiªm phßng tr¹i hÌ...) - chính trị ổn định, kinh tế tăng trởng hợp t¸c quèc tÕ VD SOS d. Các giải pháp cụ thể của cộng đồng quèc tÕ vÒ quyÒn trÎ em. - Tăng cờng sức khỏe và chế độ dinh dỡng cho trẻ em - Quan tâm nhiều hơn đên trẻ bị tàn tật và có hoàn cảnh sống đặc biệt.

(22) H·y tãm t¾t c¸c néi dung chÝnh cña phÇn nªu nhiÖm vô cô thÓ? - NhiÖm vô ®a ra nh thÕ nµo ? ( Toµn diÖn vÒ mäi mÆt ) NhËn xÐt cña em vÒ lêi v¨n trong ®o¹n nµy? ( døt kho¸t m¹ch l¹c, râ rµng ). Theo em ND nµo lµ quan träng nhÊt? V× sao? PhÇn nªu biÖn ph¸p cô thÓ cã nh÷ng ®iÓm g× cÇn chó ý?. Trẻ em Việt Nam đã đợc hởng những quyÒn lîi g× tõ nh÷ng nç lùc cña §¶ng vµ nhµ níc ta? Tại sao phải bảo vệ quyền lợi chăm lo đến trẻ em? (tơng lai của đất nớc) Hoạt động 3: Luyện tập - Môc tiªu: Cñng cè kiÕ thøc - Phơng pháp: Vấn đáp - Thêi gian: 5 phót Nêu các giải pháp cụ thể của cộng đồng quèc tÕ vÒ quyÒn trÎ em? Ph¸t biÓu ý kiÕn vÒ sù quan t©m ch¨m sóc của chính quyền địa phơng, của các tổ chức XH nơi em đang ở hiện nay đối với trÎ em hs tù béc lé hs th¶o luËn tr¶ lêi. Hoạt động 4: Củng cố - hớng dẫn - Môc tiªu: Kh¸i qu¸t néi dung toµn bµi - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình - Thêi gian: 5 phót 1. qua v¨n b¶n em nhËn thøc ntn vÒ tÇm quan trọng của vấn đề bảo chăm sóc trẻ em, về sự quan tâm của cộng đồng quốc tế đối với vấn đề này? 2. Để xứng đáng với sự quan tâm đó em tự nhËn thÊy m×nh ph¶i lµm g×? Híng dÉn.. - N¾m ch¾c bè côc cña bµi. N¾m ch¾c ND cña tõng phÇn theo bè côc - Häc thuéc phÇn ghi nhí - So¹n bµi: ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng. - Đảm bảo quyền bình đẳng nam nữ - Bảo đảm cho trẻ đợc học hết bậc giáo dôc c¬ së. -Bảo đảm cho các bà mẹ an toàn khi mang thai và sinh đẻ. - víi trÎ sèng tha h¬ng, cÇn t¹o c¬ héi cho chúng biết đợc nguồn gốc lai lịch cña m×nh vµ c¶m thÊy m«i trêng sèng an toàn tạo điều kiện về đời sống vật chất và häc hµnh... ( H/s tù béc lé) Các nớc cần đảm bảo đều đặn sự tăng trởng KT để có điều kiện vật chất chăm lo đến đời sống trẻ em - c¸c níc nç lùc liªn tôc vµ phèi hîp trong hành động vì trẻ em * Th¶o luËn Quyền đợc học tập, chữa bệnh. vui chơi.... * Tæng kÕt - NT: C¸ch r×nh bµy râ rµng hîp lÝ. Mèi liªn kÕt gi÷a c¸c phÇn lµm cho VB cã kÕt cÊu chÆt chÏ, sö dông ph¬ng ph¸p nªu sè liÖu, ph©n tÝch khoa häc. - ND: Quyền sống, quyền đợc bảo vệ và phát triển của trẻ em là một vấn đề mang tính chất nhân bản.Bản tuyên bố đã khẳng định điều đó và cam kết thực hiện nh÷ng nhiÖm vô v× sù sèng cßn ph¸t triÓn cña trÎ em. * Ghi nhí: sgk.

(23) ------------------------------------------------------------------------------------------------------. TiÕt 13. TiÕng viÖt. C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i (tiÕp) A. Môc tiªu : 1. KiÕn thøc : Gióp H/s: - Nắm đợc mối quan hệ chặt chẽ giữa phơng châm hội thoại và tình huống giao tiếp - Hiểu đợc phơng châm hội thoại ko phải là những quy định bắt buộc trong mọi tình huống giao tiếp vì nhiều lí do khác nhau các phơng châm hội thoại có khi không đợc tu©n thñ -Đánh giá đợc hiệu quả diễn đạt ở những trờng hợp tuân thủ ( hoặc không tuân thủ) c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i trong nh÷ng hoµn c¶nh giao tiÕp cô thÓ. 2. KÜ n¨ng. - Lựa chọn đúng phơng châm hội thoại trong quá trình giao tiếp. - Hiểu đúng nguyên nhân của việc không tuân thủ các phơng châm hội thoại 3. Thái độ . - BiÕt ¸p dông ph¬ng ch©m héi tho¹i trong qu¸ tr×nh giao tiÕp vµ viÖc kh«ng thñ c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i trong giao tiÕp B. ChuÈn bÞ cña thÇy - trß. 1. Gi¸o viªn. - So¹n bµi lÊy vÝ dô, b¶ng phô. 2. Häc sinh - §äc tríc SGK. C. Ph¬ng Ph¸p. - Vấn đáp - §µm tho¹i - Nêu vấn đề. D. Tiến trình hoạt động 1. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... 2 - KiÓm tra bµi cò. 1. Nêu ND các phơng châm hội thoại đã học 2. Biện pháp tu từ nào liên quan trực tiếp đến phơng châm lịch sự? Cho ví dụ?. 3. Bµi míi: Hoạt động của GV, hoạt động của HS. Hoạt động1: Giới thiệu bài: - Môc tiªu: T¹o t©m thÕ cho HS giíi thiÖu néi dung bµi häc - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh - Thêi gian: 1 phót. Hoạt động 2: Tìm hiểu quan hệ giữa phơng châm hội thoại và tình huống giao tiếp - Mục tiêu: Nắm đợc nội dung - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề. - Thêi gian: 14 phót. Gọi H/s đọc truyện cời: Chào hỏi. Nhân vật chàng rể có tuân thủ đúng phơng ch©m lÞch sù ko? V× sao?. Nội dung cần đạt.. I. Quan hÖ gi÷a ph¬ng ch©m héi tho¹i víi t×nh huèng giao tiÕp. 1. VÝ dô sgk C©u hái: " B¸c lµm viÖc cã vÊt v¶ l¾m ko?" Trong tình huống khác có thể đợc coi lµ lÞch sù , thÓ hiÖn sù quan t©m dÕn.

(24) Em h·y t×m nh÷ng t×nh huèng mµ lêi th¨m hỏi thăm kiểu nh trên đợc dùng một cách thích hợp, bảo đảm tuân thủ phơng châm lÞch sù GV ph©n tÝch sù kh¸c nhau gi÷a VD trong sgk vµ VD cña H/s Từ câu chuyện em rút ra đợc bài học gì trong giao tiÕp? Mét c©u nãi cã thÓ thÝch hîp trong t×nh huèng nµy nhng ko thÝch hîp ko t×nh huèng kh¸c Hoạt động 3: Tìm hiểu những trờng hợp kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m héi tho¹i - Môc tiªu: N¾m ch¾c néi dung trªn - Phơng pháp: Vấn đáp, phân tích - Thêi gian: 15 phót H/s đọc thầm các VD trong tất cả các phơng châm hội thoại đã học Cho biết trong những tình huống nào phơng châm hội thoại ko đợc tuân thủ? Gọi h/s đọc sgk Câu trả lời của Ba có đáp ứng yêu cầu của An ko? Trong t×nh huèng nµy, ph¬ng ch©m héi thoại nào ko đợc tuân thủ? V× sao Ba ko tu©n thñ ph¬ng ch©m héi thoại đã nêu? Gi¶ sö cã mét ngêi m¾c bÖnh ung th ®É đến giai đoạn cuối ( có thể sắp chết) thì sau khi kh¸m bÖnh, b¸c sÜ cã nªn nãi thËt cho ngêi Êy biÕt ko? T¹i sao? Khi bác sĩ nói tránh đi để bệnh nhân yên tâm thì bác sĩ đã ko tuân thủ phơng châm héi tho¹i nµo? Việc nói dối của bác sĩ có thể chấp nhận đợc ko? Tại sao? ( lêi nãi dèi ngät ngµo...) Em h·y nªu 1 sè t×nh huèng mµ ngêi nãi ko nªn tu©n thñ ph¬ng Êy 1 c¸ch m¸y mãc. ngêi kh¸c. Nhng trong t×nh huèng nµy ngời đợc hỏi phải từ trên cây cao xuống, mà ngời đó lại đang tập trung làm việc. Chàng Ngốc đã làm một việc quấy rối, g©y phiÒn hµ cho ngêi kh¸c - H/s tù t×m. * Ghi nhí: sgk Sö dông c¸c PCHT ph¶i phù hợp với đặc điểm giao tiếp. II. Nh÷ng trêng hîp kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m héi tho¹i. VD1: sgk. - chØ cã 2 t×nh huèng trong phÇn häc vÒ phơng châm lịch sự là đợc tuân thủ phơng châm hội thoại. Các tình huống còn l¹i ko tu©n thñ VD2: - ko đáp ứng yêu cầu của An - phơng châm về lợng ko đợc tuân thủ - vì Ba ko biết chiếc máy bay đầu tiên đợc chế tạo vào năm nào. Để tuân châm về chÊt, nªn Ba ph¶i tr¶ lêi chung chung nh vËy - ko v× sÏ khiÕn cho bÖnh nh©n ho¶ng sî, tuyÖt väng - ko tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ chÊt. - cã v× nã cã lîi cho bÖnh nh©n. - H/s th¶o luËn- ph¸t biÓu VD: Khi nhËn xÐt vÒ h×nh thøc vµ tuæi tác của ngời đối thoại - khi đánh giá về học lực và năng khiếu cña b¹n bÌ Khi nãi " tiÒn b¹c chØ lµ tiÒn b¹c" th× cã - nÕu xÐt nghÜa hiÓn ng«n th× c©u nµy ko ph¶i ngêi nãi ko tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ l- tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ lîng îng ko? - nÕu xÐt nghÜa hµm Èn th× c©u nµy vÉn Theo em nªn hiÓu theo nghÜa nµo? tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ lîng - tiền bạc chỉ là phơng tiện để sống, chứ ko mục đích cuối cùng của con ngời. Câu này muốn nhắc nhở ngoài tiền bạc để duy tr× sù sèng cßn cã nh÷ng quan hÖ thiªng lieng cha con, anh em b¹n bÌ, t×nh yªu... VD: chiÕn tranh lµ chiÕn tranh, nã vÉn lµ Em h·y nªu 1 sè c¸ch nãi t¬ng tù? nã, rång lµ rång, liu ®iu lµ liu ®iu, em vÉn lµ em, anh vÉn lµ anh....

(25) * Ghi nhí SGK trang 37.. Gọi h/s đọc ghi nhớ. Hoạt động 4: Luyện tập: - Môc tiªu: Cñng cè bµi häc - Phơng pháp: Vấn đáp - Thêi gian:10 phót Gọi h/s đọc bt 1 C©u tr¶ lêi cña «ng bè kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m héi tho¹i nµo? Phân tích để làm rõ sự vi phạm ấy? Thái độ của chân, tai, tay, mắt đã vi phạm ph¬ng ch©m héi tho¹i nµo trong giao tiÕp Kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m Êy cã chÝnh đáng ko?. III, LuyÖn tËp. BT1: §èi víi cËu bÐ 5 tuæi th× truyÖn ng¾n Nam Cao lµ chuyÖn ng¾n viÓn v«ng, m¬ hå v× vËy c©u tr¶ lêi cña «ng bè vi ph¹m ph¬ng ch©m c¸ch thøc BT2: kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m lÞch sù - vô lí vì khách đến nhà ai phải chào hỏi chñ nhµ råi míi nãi chuyÖn lêi cña c¸c vÞ khacchs hồ đồ chẳng có căn cứ gì. Hoạt động 5: Củng cố - hớng dẫn: - Môc tiªu: Kh¸i qu¸t néi dung toµn bµi. - Phơng pháp: Vấn đáp. - Thêi gian: 5 phót 1. CÇn chó ý g× khi vËn dông c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i 2. ViÖc ko tu©n thñ c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i cã thÓ b¾t nguån tõ nh÷ng nguyªn nh©n nµo?. * Híng dÉn.. Häc thuéc ghi nhí - xem l¹i toµn bé c¸c vÝ dô - t×m c¸c vÝ dô ko tu©n thñ ph¬ng ch©m héi tho¹i - chuÈn bÞ tiÕt sau viÕt bµi thuyÕt minh 2 tiÕt --------------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 14, 15. TËp lµm v¨n. ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 1 (v¨n thuyÕt minh) A. Môc tiªu : 1. KiÕn thøc : - Giúp h/s viết đợc bài thuyết minh theo yêu cầu có sử dụng biện pháp nghệ thuật và miªu t¶ mét c¸ch hîp lÝ vµ cã hiÖu qu¶ 2. KÜ n¨ng. - RÌn ý thøc lµm bµi vµ ý thøc nghiªm tóc trong kiÓm tra 3. Thái độ . - Cã ý thøc tù gi¸c lµm bµi. B. ChuÈn bÞ cña thÇy - trß..

(26) 1. Gi¸o viªn. - Chuẩn bị đề. 2. Häc sinh. - ChuÈn bÞ giÊy bót. C. Ph¬ng Ph¸p. - KiÓm tra tù luËn. D. Tiến trình hoạt động 1. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... 2 - KiÓm tra bµi cò. - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi, giÊy bót cña h/s 3. Bµi míi: Hoạt động 1 GV chép đề bài lên bảng I. §Ò bµi: ViÕt mét bµi v¨n thuyÕt minh vÒ c©y lóa ViÖt Nam * Ma trận đề: Néi dung §Ò bµi. Xác định thể loại RÌn kÜ n¨ng lµm bµi v¨n thuyÕt minhcã sö dông biÖn ph¸p NTvµ MT KÜ n¨ng t¹o lËp v¨n b¶n ( bè côc). NhËn biÕt. Th«ng hiÓu. VËn dông. đánh gi¸. S¸ng t¹o. 3®. 1. 0,5®. 3. 1. 0,5. 1,5 ® 2® 2®. N¨ng lùc viÕt v¨n: dïng từ, đặt câu, viết đoạn, diễn đạt. Tæng sè ®iÓm. Ph©n tÝch. 1,5. 2. 2. II. Yªu cÇu: BiÓu ®iÓm 1) KiÓu bµi: V¨n thuyÕt minh cã sö dông 1 sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ miªu t¶ 2) Néi dung: ThuyÕt minh vÒ c©y lóa ViÖt Nam Trình bày đợc nội dung sau: - Lịch sử về cây lúa: Dân ta có nghề trồng lúa lâu đời. Vỏ lúa hạt thóc tìm thấy trong các ngôi mộ cổ. Những câu chuyện liên quan đến hạt thóc " Bánh chng bánh giầy" bao lễ hội " hội xuống đồng" " lễ mừng cơm mới"  nhân dân ta nghìn năm sống b»ng nghÒ n«ng + lóa trång chñ yÕu ë c¸c vïng: §ång b»ng s«ng Hång vµ Cöu Long + cÊy lóa g¾n bã ví cuéc sèng vµ t©m hån ngêi ViÖt: qua ca dao, th¬ " C¸i kÌo c¸i cét thµnh tªn H¹t g¹o ph¶i mét n¨ng hai s¬ng Xay da dÇn sµng Đất nớc có từ ngày đó" ( §Êt níc NguyÔn Khoa §iÒm) + Nỗi vất vả của ngời nông dân để làm nên hạt lúa + qu¸ tr×nh h×nh thµnh h¹t lóa + Vẻ đẹp của cánh đồng lúa với quê hơng Việt nam + C¸c gièng lóa ë ViÖt nam + Vai trò của cây lúa đối với Việt Nam: Làm các loại bánh, xuất khẩu đứng thứ 3 trên thÕ giíi 3. H×nh thøc - tr×nh bµy s¹ch ch÷ viÕt râ rµng - diễn đạt trong sáng trôi chảy - c¶m xóc ch©n thµnh - c¸c t liÖu th«ng tin chÝnh x¸c- khoa häc.

(27) 4. Bè côc - §ñ 3 phÇn MB, TB, KB Hoạt động 2: HS viết bài Hoạt động 3 - thu bµi - NhËn xÐt giê lµm bµi. §¸nh gi¸ tiÕt kiÓm tra Hoạt động 4: Hớng dẫn - ¤n tËp l¹i v¨n b¶n thuyÕt minh - §äc c¸c bµi tham kh¶o v¨n thuyÕt minh. Ngµy 6 th¸ng 9 n¨m 2010 KÝ duyÖt. TuÇn 4: TiÕt 16. V¨n b¶n. ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng TrÝch: TruyÒn k× m¹n lôc (NguyÔn D÷) A. Môc tiªu bµi d¹y 1. KiÕn thøc : - Gióp HS bíc ®Çu lµm quen víi thÓ lo¹i truyÒn k× - HiÓu biÕt vÒ t¸c gi¶ NguyÔn D÷ vµ t¸c phÈm " truyÒn k× m¹n lôc" - Tìm hiểu chú thích, tóm tắt VB tự sự. Tìm hiểu về vẻ đẹp của nhân vật Vũ Nơng 2. KÜ n¨ng. - Vận dụng kiến thức đã học để đọc - hiểu tác phẩm viết theo thể loại truyền kì. - Kể lại đợc truyện. 3. Thái độ . - Trân trọng vẻ đẹp của Vũ Nơng và ngời phụ nữ trong XH phong kiến nói chung. B. ChuÈn bÞ GV: So¹n bµi su tÇm t¸c phÈm "truyÒn k× m¹n lôc" HS: soạn bài , tìm đọc truyện cổ tích ''vợ chàng Trơng'' c. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò. 1. Hãy nêu những nhiệm vụ cụ thể của cộng đồng quốc tế về quyền trẻ em? 2. Hãy nêu những nỗi bất hạnh mà trẻ em trên thế giới phải chịu đựng thông qua bản "tuyªn bè..." GV gọi thêm 1 em kiểm tra trắc nghiệm. Câu hỏi đợc ghi lên bảng phụ III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi " Đau đớn thay phận đàn bà Lêi r»ng b¹c mÖnh còng lµ lêi chung".

(28) ( TruyÖn KiÒu - NguyÔn Du) C©u th¬ cña NguyÔn Du lµ lêi xãt th¬ng cho nh÷ng ngêi phô n÷ ViÖt nam sèng trong x· héi phong kiÕn. Vµ chóng ta l¹i cïng th¬ng xãt nh©n vËt Vò N¬ng khi ®i t×m hiÓu v¨n b¶n " chuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng". Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ NguyÔn D÷? GV: chính sự gần gũi với quê hơng đã khiÕn «ng hiÓu thªm vÒ cuéc sèng cña ngêi d©n. - Em hiÓu " truyÒn k× m¹n lôc" cã nghÜa lµ g×? Em hiÓu nh÷ng g× vÒ t¸c phÈm nµy?. Nh©n vËt chÝnh trong c¸c truyÖn lµ nh÷ng ngêi nh thÕ nµo? Truyện đợc đề cao nh thế nào? TruyÖn cã nguån gèc tõ 1 chuyÖn d©n gian " vî chµng Tr¬ng" GV hớng dẫn đọc: đọc rõ ràng mạch. Chú ý nh÷ng lêi tho¹i cña nh©n vËt cho phï hîp GV đọc mẫu gọi H/s đọc Em h·y kÓ tãm t¾t c©u chuyÖn? Néi dung chÝnh cña v¨n b¶n lµ g×? Nh©n vËt chÝnh?. TruyÖn cã thÓ chia lµm mÊy phÇn chÝnh? Em h·y nªu cô thÓ tõng phÇn? ND tõng phÇn?. ë mçi phÇn chÝnh cã thÓ chia nhá n÷a kh«ng?. Nhân vật Vũ nơng đợc giới thiệu nh thế nµo?. I. Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm 1. T¸c gi¶: Sgk - Bổ sung: bố Nguyễn Dữ đỗ tiến sĩ - NguyÔn D÷ lµ häc trß suÊt s¾c cña Nguyễn Bỉnh Khiêm từng đỗ cử nhân, lµm quan 1 n¨m xin tõ chøc sèng Èn dËt gÇn gòi víi quª h¬ng, ngêi d©n quª 2. T¸c phÈm TKML: ghi chÐp t¶n m¹n nh÷ng truyÖn li kì đợc lu truyền - gồm 20 truyện đợc viết bằng chữ Hán theo lèi v¨n xu«i biÒn ngÉu cã xen 1 sè th¬. ViÕt vµo thÕ kØ 16 - lµ thiªn cæ k× bót ( ¸ng v¨n l¹ cña mu«n đời) - lµ nh÷ng ngêi phô n÷ cã phÈm chÊt tèt đẹp khao khát hạnh phúc lứa đôi những gÆp nhiÒu bÊt h¹nh -" chuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng" lµ truyÖn thø 16 trong 20 truyÖn II. §äc hiÓu v¨n b¶n. 1. §äc, tãm t¾t H/s tãm t¾t. - nçi oan khuÊt cña Vò N¬ng GV đọc tóm tắt lên bảng +Vò N¬ng sèng ë nh©n gian - lÊy chång - xa chång- nçi oan + Vò N¬ng gi¶i oan ë l¹i thñy cung 2. Chó thÝch: Sgk 3. Bè côc 2 phÇn P1: từ đầu  việc trót đã qua rồi Vò N¬ng vµ c©u chuyÖn oan khuÊt cña nµng P2: cßn l¹i: truyÖn li k× cña Vò N¬ng sau khi nàng đã chết P1 cã thÓ chia thµnh hai phÇn nhá + Vò N¬n trong nh÷ng ngµy v¾ng chång + Vò N¬ng vµ nçi oan cña nµng khi chång trë vÒ 4. Ph©n tÝch. a. Nh©n vËt Vò N¬ng - Tính đã thùy mị nết na lại thêm t dung tốt đẹp..

(29) NhËn xÐt cña em vÒ lêi kÓ cña t¸c gi¶ vÒ Vò N¬ng? Nàng có đủ 2 yếu tố quan trọng nhất của ngêi con g¸i( tÝnh nÕt, nhan s¾c) Trong nh÷ng ngµy ®Çu lµm vî chµng Tr¬ng nhà giàu tính lại đa nghi nàng đã tỏ ra là mét ngêi vî nh thÕ nµo? Khi tiễn chồng đi lính Vũ Nơng đã nói nh÷ng g×? Qua lêi nãi Êy ta hiÓu thªm tÝnh c¸ch vµ íc nguyÖn cña nµng nh thÕ nµo? Tình thơng yêu chồng còn đợc biểu hiện nh thÕ nµo? Trong nçi niÒm cña ngêi vî xa chång , nµng c¶m th«ng cho nçi niÒm cña ngêi mÑ xa con. Gọi hs đọc đoạn văn tiếp theo. Nhận xét về câu văn trong đoạn văn đó? Trong nửa năm xa chồng VN đã sống trong t©m tr¹ng nh thÕ nµo? VÉn c¸ch nãi íc lÖ mîn h×nh ¶nh thiªn nhiên quen thuộc để diễn tả tâm trạng của ngêi chinh phô. Thêi gian tr«i qua , kh«ng gian cảnh vật thay đổi, mùa xuân vui tơi ''bớm lợn đầy vờn'' mùa đông ảm đạm '' m©y che kÝn nói'' cßn lßng ngêi chØ d»ng dÆc mét nçi buån th¬ng Nàng phải đảm đang mọi công việc trong gia đình và chia sẻ tình cảm yêu thơng và tất cả mọi ngời trong gia đình. Với chồng nµng lµ ngêi vî thñy chung, yªu chång tha thiÕt. Cßn víi con th× sao? Còn với mẹ chồng nàng đã đối xử nh thế nµo? - Nàng làm tất cả những việc đó không ph¶i v× tr¸ch nhiÖm mµ v× t×nh nghÜa thùc sù trong lßng Lêi tr¨ng trèi cña bµ mÑ chång gióp ta hiÓu thªm ®iÒu g× vÒ Vò N¬ng? Gọi hs đọc lời của bà mẹ chồng ( Vợt lên trên thói đời mẹ chồng nàng dâu) Qua sù ph©n tÝch trªn em thÊy VN lµ ngêi nh thÕ nµo?. KÓ tãm t¾t l¹i truyÖn? Gi¶i thÝch ''TruyÒn k× m¹n lôc''. IV.Cñng cè. - Lêi kÓ ng¾n gän nhng còng phÇn nµo thể hiện thái độ trân trọng của tác giả đối víi Vò N¬ng - Giữ gìn khuôn phép không từng để lúc nào vợ chồng phải đến thất hòa. - Nµng kh«ng mong vinh hiÓn mµ chØ mong cho chồng đợc bình an. Đó là mong íc hÕt søc b×nh thêng cña mét ngêi vî, mét ngêi phô n÷ khao kh¸t h¹nh phóc gia đình bình yên. - Nµng c¶m th«ng lo l¾ng cho nh÷ng vÊt vả gian lao mà chồng sẽ phải chịu đựng - Kh¾c kho¶i nhí nhung. Nµng lo cho chồng trớc sau đó mới nghĩ đến mình cô đơn. - Dïng nhiÒu íc lÖ, ®iÓn tÝch. - V¨n biÒn ngÉu, tõng nhÞp, tõng nhÞp nh nhÞp ®Ëp cña r¸i tim giµu t×nh yªu th¬ng. Buồn nhớ thấm thía nỗi cô đơn.'' Bớm lợn đầy vờn... góc bể'' Chung thñy, yªu chång tha thiÕt. - Víi con: Yªu th¬ng con, t×m mäi c¸ch để nuôi dạy con chăm sóc và an ủi con khi kh«ng cã cha bªn c¹nh. - MÑ chång èm nµng hÕt søc thuèc thang lÔ b¸i thÇn phËt, lÊy lêi ngät ngµo kh«n khÐo khuyªn l¬n. - MÑ chång chÕt nµng lo ma chay tÕ lÔ nh cha mẹ đẻ của mình. * HS th¶o luËn - Bà cụ đã nhìn thấy công lao đức độ lßng hiÕu th¶o cña nµng. Víi bµ VN lµ mét ngêi ''lµnh'' - Đẹp ngời đẹp nết. Một ngời vợ thủy chung, mét nµng d©u hiÕu th¶o mét ngêi mÑ rÊt mùc th¬ng con - VN đã nêu cao phẩm hạnh của ngời phụ nữ VN đảm đang, giàu tình thơng chung thñy nh©n hËu. - Ngêi vî thñy chung, ngêi con d©u hiÕu th¶o, ngêi mÑ th¬ng con... *LuyÖn tËp: Hs kÓ tríc líp.

(30) ? Tác giả đã dặt VN vào những hoàn cảnh nào để bộc lộ phẩm chất tốt đẹp của nàng? ph©n tÝch ng¾n gän. Nhận xét về nghệ thuật mà tác giả đã sử dụng trong phần đã học * Vì sao truyện đợc xếp vào thể truyền kì? V. Híng dÉn vÒ nhµ - Nắm đợc nội dung phần đã phân tích. - T×m hiÓu phÇn tiÕp theo.nguyªn nh©n c¸i chÕt cña VN. T×m hiÓu vÒ nh©n vËt Tr¬ng Sinh... ------------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 17 V¨n b¶n. ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng( tiÕp) TrÝch TruyÒn k× m¹n lôc - NguyÔn D÷ A. Môc tiªu bµi d¹y 1. KiÕn thøc : Gióp h/s: - Cảm nhận đợc vẻ đẹp truyền thống trong tâm hồn của ngời phụ nữ Việt Nam qua nh©n vËt Vò N¬ng - Thấy rõ số phận oan trái của phụ nữ dới chế độ phong kiến -Cảm nhận đợc giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo của văn bản - T×m hiÓu nh÷ng thµnh c«ng vÒ nghÖ thuËt cña t¸c phÈm: 2. KÜ n¨ng. - Cảm nhận đợc những chi tiết nghệ thuật độc đáo trong tác phẩm tự sự có nguồn gốc d©n gian -Vận dụng kiến thức đã học để đọc hiểu tác phẩm viết theo thể loại truyền kì. 3. Thái độ . -Tr©n träng, c¶m th¬ng cho sè phËn cña ngêi phô n÷ trong XH cò. Bªnh vùc phô n÷ - Lên án tó cáo XHPK thối nát, chế độ nam quyền. B. ChuÈn bÞ: GV : So¹n bµi, t×m t¸c phÈm truyÒn kú m¹n lôc HS: Soạn bài, đọc văn bản, trả lời câu hỏi sgk C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: 1. TruyÖn cã nh÷ng nh©n vËt nµo? Nh©n vËt chÝnh lµ ai? 2. Tãm t¾t truyÖn 1 c¸ch ng¾n gän nhÊt! III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: GV chuyÓn tiÕp Nhng ngời phụ nữ đức hạnh ấy đã bị oan 4. Phân tích ( tiếp) øc, bÞ ruång rÉy. Nçi oan cña VN lµ do a. Nh©n vËt Vò N¬ng( tiÕp) đâu? Hãy phân tích câu nói của bé Đản để - Nguyên nhân trực tiếp và tình cờ là do thấy đợc tg dẫn dắt câu chuyện rất hợp lí? câu nói ngây thơ của bé Đản. - Ngời đàn ông lạ đêm nào cũng đến, đến L¹i lµ lêi nãi cña con trÎ "' ®i hái giµ vÒ vào ban đêm, quấn quýt bên nhau không nhµ hái trÎ". Mét ngêi chång b×nh thêng bao giê bÕ con riªng cña ngêi t×nh. còng nghi ngê cha nãi g× cã tÝnh ®a nghi nh Tr¬ng Sinh. * Khi bÞ chång nghi oan Ph©n tÝch 3 lêi nãi cña VN khi bÞ chång HS th¶o luËn nghin oan? - Lêi nãi thø nhÊt: Nµng mét mùc ph©n trần để chồng hiểu rõ lòng mình. Nàng nói về thân phận mình "... Con kẻ khó đợc n¬ng tùa nhµ giµu...". Nµng nãi vÒ t×nh nghÜa vî chång vµ kh¼ng dÞnh tÊm lßng chung thñy trong tr¾ng cña m×nh" Sum häp..nh lêi chµng nãi". Nµng cÇu xin chồng đừng nghi oan..

(31) Em có nhận xét gì về những lời nói đó?. V× sao VN quyÕt chÕt? Nµng kh«ng chÕt có đợc không? Cái chét của VN đã thể hiện nỗi đau khổ của nàng đã lên đến tột cùng. Chồng đánh đập, XH lên án, từ trong nhà đến XH đều khắt khe không cho nàng đợc sống. Với mét con ngêi ®Çy lßng tù träng nh nµng kh«ng thÓ sèng víi sù khinh bØ cña ngêi đời... Cái chết của VN đã khẳng định thêm nµng lµ ngêi nh thÕ nµo? C¸i chÕt cña VN cho em suy ngÜ g×? Lời nguyền của VN đã linh ứng nhng nµng vÉn dîc lµm ngêi, sèng cuéc sèng sung síng díi thñy cung Sự quyết định trở về trần gian của VN đã chøng tá thªm ®iÒu g× ë nµng?. Lêi nãi dÞu dµng, ch©n thµnh. Trong những lời nói ấy VN đã cố gắng tìm mọi cách để hàn gắn hạnh phúc gia đình đang cã nguy c¬ tan vì. - Lêi nãi thø 2: VN hÕt lof ph©n trÇn nhng TS vÉn kh«ng tin, vÉn m¾ng nhiÕc nµng và đánh đuổi đi. Lời nói của nàng thâu tóm tất cả nững đau khổ của một đời phụ nữ. Hạnh phúc gia đình, niề khao khát của cả đời nàng tan vỡ.Tình yêu cũng kh«ng cßn... -Lời nói thứ 3: Mọi cố gắng của VN đều trở thành vô ích. Không thể giải đợc nỗi oan khuÊt, nµng ®au khæ tuyÖt väng t×m đến cái chết để bày tỏ tấm lòng trong tr¾ng. Nµng nga mÆt lªn trêi mµ than. Lêi than nh mét lêi nguyÒn, xin thÇn s«ng chøng giám nỗi oan khuất. Hành động tự trẫm mình của nàng là một hành động quyết liệt cuối cùng để bảo toàn danh dự. - C¸i chÕt cña VN diÔn ra sau bao nhiªu cay đắng, bao nhiêu dãi bày, đấu tranh van nµi.... - Lßng tù träng cña nµng -sè phËn bÊt h¹nh cña ngêi phô n÷ trong XHPK. Xãt th¬ng lªn ¸n XHPK. - Nàng vẫn nặng tình với cuộc đời, vẫn quan tâm đến chồng con phần mộ tổ tiên, Em cã thÓ kh¸i qu¸t vÒ con ngêi, t©m th¬ng nhí quª nhµ, nh©n hËu vÞ tha. hån, tÝnh c¸ch sè phËn cña VN? - Ngời phụ nữ xinh đẹp đức hạnh mà vô cïng bÊt h¹nh, n¹n nh©n thª th¶m cña chÕ độ pk phụ quyền. Em cã nhËn xÐt g× vÒ TS? b. Vµi nÐt vÒ nh©n vËt Tr¬ng Sinh TS không biết mình có ngời vợ tốt, không - Đa nghi, độc đoán cố chấp nông nổi biết bù đắp cho vợ đã vì mình mà nuôi con nhá, ch¨m sãc mÑ giµ, chung thñy chê chång...TS lµ ngêi cã phóc mµ kh«ng biết hởng. Tính ghen đã làm mờ mắt anh ta, tính gia trởng đã bịt tai anh ta. Ngay cả khi nhËn ra vî bÞ oan th× sù ¨n n¨n hèi hËn còng rÊt mê nh¹t Ph©n tÝch ý nghÜa cña chi tiÕt c¸i bãng? * Chi tiÕt c¸i bãng - Th¾t vµ më nót c©u chuyÖn, lµm râ tÝnh c¸ch cña nh©n vËt, lµm cho c¸i chÕt cña VN cµng trë nªn oan uæng * Nh÷ng yÕu tè k× ¶o vµ ý nghÜa cña nã Làm hoàn chỉnh thêm nét đẹp của VN..

(32) VB đã cho em hiểu đợc những nội dung g×?. Qua VB em cÇn ghi nhí ®iÒu g×? ChØ ra c¸c yÕu tè k× ¶o trong truyÖn. §a c¸c yÕu tè k× ¶o vµo mét quen thuéc TG nh»m thÓ hiÖn ®iÒu g×? KÕt thóc truyÖn cã hËu song vÉn thÓ hiÖn tÝnh bi kÞch. ý kiÕn cña em? Câu chuyện đã cho em bài học gì?. Nó tạo nên một kết thúc có hậu, thể hiện ớc mơ ngàn đời của nhân dân về lẽ công b»ng, ë hiÒn gÆp lµnh 5. Tæng kÕt ND: Vẻ đẹp của nhân vật VN - Thái độ tố cáo XHPK, phê phá sự ghen tu«ng mï qu¸ng cña TS... NT: Khai th¸c vèn VHDG - S¸ng t¹o vÒ nh©n vËt, c¸ch kÓ chuyÖn, sö dông yÕu tè truyÒn k×... * Ghi nhí:SGK 6. LuyÖn tËp. - Hãy tôn vinh hạnh phúc, đừng làm điều gì để có thể hủy hoại hạnh phúc lứa đôi và gia đình. Để có đợc hạnh phúc là phải thùc sù hiÓu nhau, t«n träng lÉn nhau vµ tránh xa những ngộ nhận đáng tiếc. IV. Cñng cè -Tr×nh bµy ng¾n gän suy nghÜ cña em vÒ nh©n vËt VN, TS - Qua văn bản đã học em rút ra đợc bài học gì cho bản thân? - Cái chết của Vũ Nơng đã nói lên điều gì? -T×m nh÷ng c©u tho, bµi th¬ vÒ chuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng '' ChØ v× tin lêi con trÎ Cho nªn mÊt vî râ buån chµng Tr¬ng ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng Xin là sách để đầu giờng lứa đôi'' V. Híng dÉn. - §äc l¹i ghi nhí - Phân tích vẻ đẹp nhân vật Vũ Nơng - Phân tích giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo trong " chuyện ngời con gái Nam Xơng". Đọc trớc xng hô trong hội thoại. TiÕng ViÖt. TiÕt 18 Xng h« trong héi tho¹i A. Môc tiªu : 1. KiÕn thøc : Gióp h/s - Hiểu đợc sự phong phú, tinh tế về giàu sắc thái biểu cảm của hệ thống từ ngữ xng hô trong tiÕng viÖt - HÖ thèng tõ ng÷ xng h« tiÕng ViÖt - §Æc ®iÓm cña viÖc sö dông tõ ng÷ xngh h« trong tiÕng ViÖt 2. KÜ n¨ng. -Phân tích để thấy rõ mối quan hệ giữa việc sử dụng từ ngũ xng hô trong văn bản cụ thÓ - Sö dông thÝch hîp tõ ngò xng h« trong giao tiÕp.

(33) 3. Thái độ . - Cã ý thøc vËn dông bµi häc vµo trong giao tiÕp - n¾m v÷ng vµ sö dông thÝch hîp tõ ng÷ xng h« B. ChuÈn bÞ: GV: So¹n bµi, lÊy vÝ dô HS: §äc tríc bµi sgk C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: 1. GV ®a bµi tËp tr¾c nghiÖm lªn b¶ng phô: gäi h/s lªn lµm Một bài văn bị điểm kém, bị thầy cô giáo phê là lạc đề. Theo ý kiến của em thì tác giả bài văn ấy đã vi phạm phơng châm hội thoại nào trong giao tiếp? A. Ph¬ng ch©m vÒ lîng B. Ph¬ng ch©m vÒ chÊt C. Ph¬ng ch©m quan hÖ D. Ph¬ng ch©m c¸ch thøc 2. ViÖc ko tu©n thñ c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i cã thÓ b¾t nguån tõ nh÷ng nguyªn nh©n nµo? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: I. Tõ ng÷ xng h« vµ viÖc sö Hãy nêu một số từ ngữ dùng để xng hô dông tõ ng÷ xng h« trong tiÕng viÖt vµ cho biÕt c¸ch dïng 1. T«i, tao, tí ... chóng m×nh, mµy, nã, những từ ngữ đó? h¾n, g·, anh, em...c«, g×, chó, b¸c... Trong tiếng anh để xng dùng I ( số đơn) - c¸ch dïng hoÆc we (sè phøc). §Ó xng h« ngêi nãi Ng«i thø nhÊt: t«i, tao, chóng t«i... dùng you (cho cả đơn cả phức) Nhng trong tiÕng viÖt th× hoµn toµn kh¸c Ng«i thø hai: mµy, chóng mµy... Ng«i thø ba: nã, h¾n, chóng nã... Suång s·: mµy, tao Th©n mËt: anh, chÞ, em... Trang träng: quý «ng, quý bµ, quý vÞ... 2. VD2: Gọi h/s đọc bài tập trong VD2 Anh, em, ta, chó mµy Xác định từ ngữ xng hô trong hai đoạn §1: dÕ cho¾t: em anh. DÕ mÌn ta- chó trÝch trªn? Phân tích sự thay đổi về cách xng hô của mày  cách xng hô bất bình đẳng dÕ mÌn vµ dÕ cho¾t qua hai ®o¹n trÝch DÕ cho¾t cã mÆc c¶m thÊp hÌn, dÕ mÌn ng¹o m¹n h¸ch dÞch Đ2: cả hai nhân vật đều xng là tôi, anh  cách xng hô bình đẳng Dế mèn ko còn ngạo mạn, hách dịch đã nhËn ra téi cña m×nh, dÕ cho¾t hÕt mÆc Qua c¸c vÝ dô em rót ra ghi nhí g×? c¶m hÌn kÐm Gọi h/s đọc ghi nhớ *Ghi nhí: Sgk/ 39 GV gîi ý h/s gi¶i bµi tËp. hs ph¸t biÓu II. LuyÖn tËp BT1: NhÇm chóng ta víi chóng em hoÆc Xng h« trong tiÕng ViÖt cã hiÖn tîng chóng t«i kiªm ng«i. Mét tõ cã thÓ dïng cho c¶ - chóng ta: bao gåm c¶ ngêi nãi, ngêi ng«i thø 1 vµ2 nghe VD1: ChiÒu nay cËu ®Ðn nhµ m×nh ch¬i - chóng t«i, chóng em: ko bao gåm ngêi nhÐ nghe VD2 M×nh vÒ cã nhí ta ch¨ng BT2: xng h« lµ chóng t«i, chø ko xng h« Ta vÒ ta nhí hµm r¨ng m×nh cêi lµ t«i lµ ko thÓ hiÖn tÝnh kh¸ch quan vµ sù M×nh vd 1 ng«i 1, m×nh vd 2 ng«i 2 khiªm tèn VD3. Bà đọc sách cho cháu nghe đi BT3: chó bÐ gäi ngêi sinh ra m×nh b»ng ừ, rồi bà đọc cho cháu nge *HiÖn tîng gép ng«i: §¹i tõ ta chØ gép c¶ mÑ lµ b×nh thêng - xng h« víi sø gi¶ lµ ta «ng lµ ngêi kh¸c ngêi nãi vµ ngêi nghe. thêng, mang mµu s¾c cña truyÒn thuyÕt * HiÖn tîng thay ng«i Dùng từ xng hô theo cơng vị một ngời thứ BT4: thể hiện thái độ kính cẩn và lòng.

(34) 3 nào đó. Tha c« t«i lµ bè cña ch¸u X * Ngêi ViÖt cã truyÒn thèng xng khiªm h« t«n. Xng thÜ h¹ m×nh xuèng, h« th× nâng ngời đối thoại lên: Em- bác. biÕt ¬n. IV. Cñng cè 1. NhËn xÐt cña em vÒ tõ ng÷ xng h« trong tiÕng viÖt 2. Khi nãi cÇn chó ý ®iÒu g× 3. Dßng nµo cã chøa tõ ng÷ kh«ng ph¶i lµ tõ ng÷ xng h« trong héi tho¹i? A. «ng, bµ, bè, mÑ, c«, g×, chó, b¸c, dîng. B. chóng t«i, chóng ta, chóng em, chóng nã. C. Anh, chÞ, b¹n, cËu, con ngêi, chóng sinh D. ThÇy, con, em, ch¸u, t«i, ta, tÝn chñ, ngµi, trÉm, khanh V. Híng dÉn vÒ nhµ - häc thuéc ghi nhí - xem l¹i c¸c bµi tËp - tập xng hô cho đúng - lµm bµi tËp 5, 6 - đọc trớc bài: cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp ___________________________________________________________________ TiÕt 19 TiÕng viÖt. C¸ch dÉn trùc tiÕp vµ c¸ch dÉn gi¸n tiÕp. A. Môc tiªu : 1. KiÕn thøc : Giúp h/s nắm đợc cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp lời của một ngời hoặc một nh©n vËt - BiÕt c¸ch chuyÓn lêi dÉn trùc tiÕp thµnh lêi dÉn gi¸n tiÕp vµ ngîc l¹i 2. KÜ n¨ng. - Nhận ra đợc cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp - Sử dụng đợc cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp trong quá trình tạo lập văn bản 3. Thái độ . - Cã ý thøc sö dông lêi dÉn trùc tiÕp, gi¸n tiÕp vµo trong v¨n b¶n mét c¸ch thÝch hîp. B. ChuÈn bÞ: GV: so¹n bµi, lÊy vÝ dô, b¶ng phô HS: §äc tríc bµi sgk C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: 1. NhËn xÐt cña em vÒ tõ ng÷ xng h« trong tiÕng viÖt? 2. Khi nãi cÇn chó ý ®iÒu g×? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: h/s đọc ví dụ Sgk Trong ®o¹n trÝch a) bé phËn in ®Ëm lµ lêi nãi hay ý nghÜ cña nh©n vËt? Nó đợc ngăn cách với bộ phận đứng trớc b»ng nh÷ng dÊu g×? Trong ®o¹n trÝch b) bé phËn in ®Ëm lµ lêi nói hay ý nghĩ? Nó đợc ngăn cách với bộ phận đứng trớc bằng những dấu gì?. I. c¸ch dÉn trùc tiÕp VD: Sgk a) là lời nói, vì trớc đó có từ nói trong phÇn cña ngêi dÉn. Nó đợc tách ra khỏi phần câu nói đứng trớc bằng dấu hai chấm và dấu ngoặc kép b. PhÇn in ®Ëm lµ ý nghÜ. Ng¨n c¸ch b»ng dÊu hai chÊm vµ ngoÆc kÐp - Có thể thay đổi.

(35) Trong cả hai đoạn trích, có thể thay đổi vị trí giữa bộ phận in đậm với bộ phận đứng trớc nó đợc không? Nếu đợc thì hai bộ phận ấy ngăn cách với nhau b»ng nh÷ng dÊu g×? GV lÊy mét sè VD: B¸c Hå nãi: '' Non s«ng... Cña c¸c ch¸u'' §ã cã ph¶i nguyªn v¨n lêi nãi cña b¸c không? có ai thay đổi thêm bớt gì không. Về mặt vị trí lời dẫn trực tiếp có thể đứng ë vÞ trÝ nµo? VËy em hiÓu thÕ nµo lµ lêi dÉn trùc tiÕp? Gọi h/s đọc vd sgk. - có thể thay đổi vị trí của hai bộ phận. Trong trêng hîp Êy hai bé phËn ng¨n c¸ch víi nhau b»ng dÊu ngoÆc kÐp vµ dÊu g¹ch ngang - Tríc gi÷a, sau lêi ngêi dÉn * Ghi nhí SGK. II. C¸ch dÉn gi¸n tiÕp VD: Sgk a) PhÇn in ®Ëm lµ lêi nãi. §©y lµ ND cña lêi khuyªn nh cã thÓ thÊy ë tõ khuyªn trong phÇn lêi cña ngêi dÉn Trong đoạn trích a) bộ phận in đậm là nói b) Phần câu in đậm là ý nghĩ vì trớc đó có tõ hiÓu hay ý nghĩ? Nó có đợc ngăn cách với bộ - cã thÓ thay tõ " lµ" vµo vÞ trÝ cña tõ r»ng phận đứng trớc bằng dấu gì ko? Lời nói ý nghĩ đó có đợc dẫn nguyên vẹn trong trờng hợp này - Đã đợc điều chỉnh lời lẽ cho thích hợp kh«ng? - §¶m b¶o dóng ý Tuy không bắt buộc đúng từng từ nhng - R»ng hoÆc lµ phải đảm bảo nh thế nào? Có thể dùng từ nào đặt phía trớc lời dẫn? Qua vÝ dô em hiÓu thÕ nµo lµ lêi dÉn gi¸n * Ghi nhí: sgk/54 - Bá dÊu hai chÊm vµ dÊu ngoÆc kÐp tiÕp? GV mở rộng. Khi chuyển đổi lời dẫn trực - Thay đổi từ xng hô cho thích hợp tiªp thµnh lêi dÉn gi¸n tiÕp cÇn chó ý ®iÒu - Lîc bá c¸c t×nh th¸i tõ -Cã thÓ thªm R»ng hoÆc lµ tríc lêi dÉn g× ? VËy cã mÊy c¸ch dÉn? ThÕ nµo lµ dÉn trùc tiÕp, gi¸n tiÕp? Gọi 2 h/s đọc ghi nhớ GV híng dÉn h/s lµm bµi tËp H/s biÕt nhËn diÖn lêi dÉn vµ c¸ch dÉn. Gîi ý h/s lµm tiÕp c©u b, c GV híng dÉn BT3 ph©n biÖt râ lêi tho¹i lµ cña ai ®ang nãi víi ai, trong lêi tho¹i đó có phần nào mà ngời nghe cần chuyển đến ngời thứ ba, và ngời thứ ba đó là ai?. III. LuyÖn tËp BT1: câu (a), (b) đều là dẫn trực tiếp C©u a) ý nghÜ mµ nh©n vËt g¸n cho con chã C©u b) ý nghÜ cña nh©n vËt BT2: C©u cã lêi dÉn trùc tiÕp a) Trong báo cáo chính trị Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của đảng chủ tÞch Hå ChÝ Minh nªu râ: "..." BT3: H/s tự làm, đọc bài của mình. IV. Cñng cè 1. ThÕ nµo lµ c¸ch dÉn trùc tiÕp 2. thÕ nµo lµ c¸ch dÉn gi¸n tiÕp 3. LÊy VD vÒ 2 c¸ch dÉn trªn V. Híng dÉn vÒ nhµ - Häc thuéc ghi nhí - t×m c¸c vÝ dô vÒ c¸ch dÉn trùc tiÕp c¸ch dÉn gi¸n tiÕp - lµm tiÕp c¸c BT cong l¹i - §äc tríc bµi: luyÖn tËp tãm t¾t v¨n b¶n tù sù ___________________________________________________________________ TiÕt 20 tËp lµm v¨n.

(36) LuyÖn tËp tãm t¾t v¨n b¶n tù sù A. Môc tiªu : 1. KiÕn thøc : - BiÕt linh ho¹t tr×nh bµy v¨n b¶n tù sù víi c¸c dung lîng kh¸c nhau phï hîp víi yªu cÇu cña mçi hoµn c¶nh giao tiÕp häc tËp. - Củng cố kiến thức về thể loại tự sự đã học -C¸c yÕu tè cña thÓ lo¹i tù sù ( Nh©n vËt, cèt truyÖn...) -yêu cầu cần đạt của một văn bản tóm tắt tác phẩm tụ sự. 2. KÜ n¨ng. - Tóm tắt một văn bản tự sự theo các mục đích khác nhau 3. Thái độ . - Cã ý thøc sö dông tãm t¾t VBTS trong mçi hoµn c¶nh giao tiÕp B. ChuÈn bÞ: GV: so¹n bµi, b¶ng phô HS: đọc trớc bài, tự tóm tắt vb chuyện ngời con gái nam xơng hay một truyện bất kì C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: 1. ThÕ nµo lµ v¨n b¶n tù sù? 2. ThÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù sù? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Qua sù th¶o luËn vÒ c¸c t×nh huèng em rót ra nhËn xÐt g× vÒ sù cÇn thiÕt ph¶i tãm t¾t v¨n b¶n tù sù H·y t×m hiÓu vµ nªu lªn c¸c t×nh¸c trong cuéc sèng mµ em thÊy cÇn ph¶i vËn dông kÜ n¨ng tãm t¾t v¨n b¶n tù sù BT1: Cho c¸c sù viÖc chÝnh vµ nh©n vËt chÝnh. Yªu cÇu h/s nhËn diÖn nhËn xÐt vÒ sù viÖc chÝnh vµ sù s¾p xÕp H/s lµm GV gäi h/s tr×nh bµy nhËn xÐt Qua c¸c vd vµ bt em hiÓu thÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù sù Gọi h/s đọc ghi nhớ. I. Sù cÇn thiÕt cña viÖc tãm t¾t v¨n b¶n tù sù 1. T×m hiÓu c¸c t×nh huèng sau H/s th¶o luËn c¸c t×nh huèng a, b, c * giúp ngời đọc và ngời nghe dễ nắm bắt đợc ND chính của 1 câu chuyện. Do tớc bá ®i nh÷ng chi tiÕt, nh©n vËt vµ c¸c yÕu tè phô ko quan träng nªn v¨n b¶n tãm t¾t làm nổi bật đợc các sự việc và nhân vật chÝnh. V¨n b¶n tãm t¾t thêng g¾n gän nªn dÔ nhí. VD: KÓ tãm t¾t 1 c©u chuyÖn x¶y ra trong c/s vÒ mét anh th¬ng binh, vÒ mét bµ mÑ... II, thùc hµnh tãm t¾t 1 v¨n b¶n tù sù 1. H/s tù lµm 2. BT2 viÕt tãm t¾t: h/s tù viÕt 3. BT3 rút gọn văn bản đã tóm tắt. * LuyÖn tËp. ChÊt lîng cña mét v¨n b¶n tù sù thêng thÓ hiÖn ë c¸c tiªu chuÈn nµo? - Đáp ứng đợc đúng mục đích và yêu cầu cần tóm tắt. - Trung thành với văn bản đợc tóm tắt, không thêm bớt vào các chi tiết, sự việc không cã trong v¨n b¶n, kh«ng chen vµo b¶n tãm t¾t c¸c ý kiÕn b×nh luËn khen chª cña c¸ nh©n ngêi tãm t¾t. - Dù ở mức độ khác nhau, nhng bản tóm tắt phải giúp ngời đọc hình dung đợc toàn bộ c©u chuyÖn( më ®Çu ph¸t triÓn vµ kÕt thóc) - Sè dßng tãm t¾t dµnh cho c¸c sù viÖc chÝnh, nh©n vËt chÝnh, c¸c chi tiÕt tiªu biÓu .. mét c¸ch phï hîp. -Yªu cÇu hs tãm t¾t VB ChuyÖn ngêi con g¸i Nam Xiowng hoÆc mét truyÖn bÊt k× -GV cho hs dựa vào tiêu chuẩn trên để nhận xét VB tóm tắt ""chuyện ngời con gái Nam X¬ng" cña b¹n võa lµm..

(37) IV. Cñng cè 1. V× sao ph¶i tãm t¾t v¨n b¶n tù sù? 2. thÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù sù? 3. Phải nêu đợc những gì khi tóm tắt văn bản tự sự? V. Híng dÉn. - Häc thuéc ghi nhí - tãm t¾t ng¾n gän chuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng? - tãm t¾t tríc TruyÖn KiÒu - NguyÔn Du. Ngµy 13 th¸ng 9 n¨m 2010. KÝ duyÖt. TuÇn 5 TiÕt 21. TiÕng viÖt. Sù ph¸t triÓn cña tõ vùng. A. Môc tiªu : 1. KiÕn thøc : -Nắm đợc một trong những cách quan trọng để phát triển của từ vựng tiếng Việt là biến đổi và phát triển nghĩa của từ trên cơ sở nghĩa gốc. - Sự biến đổi và phát triển nghĩa của từ ngữ - Hai ph¬ng thøc ph¸t triÓn nghÜa cña tõ ng÷ 2. KÜ n¨ng. - NhËn biÕt ý nghÜa cña tõ ng÷ trong c¸c côm tõ vµ trong v¨n b¶n - Ph©n biÖt c¸c ph¬ng thøc t¹o nghÜa míi cña tõ ng÷ víi c¸c phÐp tu tõ Èn dô, ho¸n dô 3. Thái độ . - Có ý thức sử dụng từ ngữ đúng, trân trọng và giữ gìn tiếng Việt B. ChuÈn bÞ: GV: So¹n bµi,vÝ dô, b¶ng phô HS: §äc tríc bµi trong sgk C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: 1. thÕ nµo lµ c¸ch dÉn trùc tiÕp 2. thÕ nµo lµ c¸ch dÉn gi¸n tiÕp. Muèn chuyÓn tõ dÉn trùc tiÕp sang dÉn gi¸n tiÕp ta lµm thÕ nµo? III. Bµi míi:. Giíi thiÖu bµi:. Gọi h/s đọc ví dụ sgk Tõ :" kinh tÕ" trong c©u th¬ " Bña tay «m chÆt bå kinh tÕ" ( Phan Béi Ch©u) cã nghÜa lµ g×? NghÜa Êy hiÖn nay cßn dïng n÷a ko? NhËn xÐt vÒ nghÜa cña tõ nµy? ( muốn nói đến hoài bão cứu nớc của nh÷ng ngêi yªu níc) Em hiểu từ " kinh tế" ngày nay đợc dùng cã nghÜa ntn? ( toàn bộ hoạt động của con ngời trong lao động sản xuất, trao đổi phân phối và sö dông cña c¶i vËt chÊt lµm ra). I. Sự biến đổi và phát triển nghĩa cña tõ ng÷. 1. VÝ dô Kinh tÕ: kinh bang tÕ thÕ  lo việc nớc việc đời ( trị nớc cứu đời) - ngµy nay ko dïng tõ "kinh tÕ" víi ý nghÜa nh vËy n÷a - nghĩa của từ này đã chuyển từ nghĩa réng sang nghÜa hÑp  nghĩa của từ có thể thay đổi theo thời gian. Cã nh÷ng nghÜa cò bÞ mÊt ®i vµ cã những nghĩa mới đợc hình thành 2. VÝ dô 2:.

(38) Goi H/s đọc VD2. Chú ý từ ngữ in đậm Trong vÝ dô a) c¸c tõ xu©n cã ý nghÜa g×? - hiện tợng chuyển nghĩa này đợc tiến hµnh theo ph¬ng thøc nµo? Mïa xu©n c©y cèi ®©m chåi n¶y léc, t¬i xanh trµn ®Çy søc sèng. Trong vÝ dô b) c¸c tõ tay cã ý nghÜa g×? Nghĩa chuyển đó đợc hình thành theo phơng thức nào? Qua 2 ví dụ đó em rút ra ghi nhớ gì? Gọi H/s đọc ghi nhớ * Bµi tËp nhanh: t×m nghÜa gèc vµ nghÜa chuyÓn trong nh÷ng c©u sau a) ch¸u bÐ bÞ sèt cao qu¸ b) Cơn sốt đất đã giảm rất nhiều + vua Lý Thai Tổ dời đô về Thăng Long n¨m 1010 + Pê Lê là vua bóng đá H/s lÊy thªm c¸c cÝ dô Xác định nghĩa gốc và các nghĩa chuyển cña tõ "ch©n" * Ph©n biÖt ph¬ng thøc t¹o nghÜa Èn dô ho¸n dô víi phÐp tu tõ Èn dô ho¸n dô? - ChuyÓn nghÜa theo ph¬ng thøc Èn dô vµ hoán dụ taooj ra các nghĩa ổn định, không còn sắc thái biểu cảm, đợc ghi vào trong tõ ®iÓn, t¹o ra tõ nhiÒu nghÜa. - Èn dô , ho¸n dô tu tõ t¹o ra c¸c nghÜa l©m thêi, cã tÝnh biÓu c¶m cao. -GV lÊy vÝ dô Hãy nêu nghĩa chuyển của từ đồng hồ?. - xuân 1: mùa chuyển tiếp từ đông sang hạ, thời tiết ấm dần lên thờng đợc coi là më ®Çu cña n¨m( nghÜa gèc ) - xu©n 2: thuéc vÒ tuæi trÎ( nghÜa chuyÓn)  Phơng thức: ẩn dụ( có nét tơng đồng) - tay 1: bộ phần từ vai đến các ngón dung để cầm nắm (nghĩa gốc) - tay 2: kÎ bu«n ngêi ( nghÜa chuyÓn)  ph¬ng thøc ho¸n dô: bé phËn toµn thÓ 3. Ghi nhí: Sgk / 56 H/s đọc ghi nhớ. II. LuyÖn tËp 1) Bµi tËp 1 a) nghÜa gèc b) nghÜa chuyÓn: theo pht ho¸n dô c) nghÜa chuyÓn theo pht Èn dô d) nghÜa chuyÓn theo pht Èn dô 2. bµi tËp 2 - giống: đã chế biến để pha nớc uống( pt Èn dô) - khác: dùng để chữa bệnh 3. bµi tËp 3 - chỉ những công cụ dùng để đo có bề ngoài giống đồng hồ( pt ẩn dụ) 4. bt4 H/s tù lµm BT5: theo phÐp Èn dô ( mÆt trêi) So s¸nh ngÇm B¸c víi mÆt trêi. IV. Cñng cè -NhËn xÐt vÒ sù ph¸t triÓn cña tõ vùng? - Sù ph¸t triÓn tõ vùng dùa trªn c¬ së nµo? - có mấy pt chủ yếu để phát triển nghĩa của từ V. Híng dÉn.. - häc thuéc ghi nhí - lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i - lÊy vÝ dô vÒ sù chuyÓn nghÜa cña tõ - xem tríc bµi: sù ph¸t triÓn cña tõ vùng ( tiÕp) - So¹n '' ChuyÖn cò trong phñ chóa TrÞnh'' ---------------------------------------------------------------------------------------------------------. TiÕt 22:. V¨n b¶n. ChuyÖn cò trong phñ chóa TrÞnh ( trÝch: " Vò trung tïy bót" - Ph¹m §×nh Hæ) A. Môc tiªu :.

(39) 1. KiÕn thøc : - Bớc đầu làm quen với thể loại tùy bút thời trung đại - Cuéc sèng xa hoa cña vua chóa, sù nhòng nhiÔu cña bän quan l¹i thêi Lª- TrÞnh - Những đặc điểm của nghệ thuật của một văn bản viết theo thể loại tùy bút thời kì trung đại ở Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh. 2. KÜ n¨ng. - Đọc- hiểu một văn bản tùy bút thời trung đại - Tự tìm hiểu một số địa danh, chức sắc, nghi lễ thời Lê- Trịnh 3. Thái độ . - Có thái độ lên án vua chúa PK, cảm thơng cho nỗi khổ của ngời dân. - thấy đợc cái nhìn phê phán của t/g trớc hiện thực suy tàn của chế độ phong kiến Việt Nam cuèi thÕ hÖ XVIII B. ChuÈn bÞ: GV: Soạn bài, đọc t liệu có liên quan đến bài dạy để thuyết trình thêm t¸c phÈm Vò trung tïy bót, 1 sè c©u th¬ trong: th¬ng kinh ký sù" cña Lª H÷u Tr¸c HS: Soạn bài, đọc văn bản, đọc tài liệu C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: 1. Suy nghÜ cña em vÒ nh©n vËt Vò N¬ng, Tr¬ng Sinh? 2. Truyện đã cho chúng ta bài học gì trong cuộc sống? C. Bµi míi:. : Giíi thiÖu bµi:. Chúng ta đã từng nghe nhiều về sự ăn chơi hởng lạc xa hoa của vua chúa ngày xa. Để hiểu cụ thể về điều đó. Chúng ta cùng nhau tìm hiểu văn bản " Chuyện cũ trong phủ chóa TrÞnh" I. vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ t¸c phÈm Em hiÓu biÕt g× vÒ t/g? 1. t¸c gi¶: Ph¹m §×nh Hæ ( 1768- 1839) Em hiÓu thÕ nµo lµ " Vò trung tïy bót" 2. T¸c phÈm tác phẩm đợc viết vào thời gian nào? GV nãi thªm: VTTB gåm 88 mÈu chuyÖn - tïy bót viÕt trong nh÷ng ngµy ma - đầu đời Nguyễn ( đầu XIX) nhá - chuyện cũ trong phủ chúa đợc trích Thể loại tùy bút: GV hớng dẫn h/s đọc Giọng đọc bình thản, chậm rãi, hơi buồn, trong " Vũ trung tùy bút" II. §äc hiÓu v¨n b¶n hàm ý phê phán kín đáo 1.§äc GV đọc mẫu. Goi h/s đọc GV bæ sung thªm 2. Chó thÝch - hoạn quan: đàn ông bị thiến - Cung gi¸m: n¬i ë, lµm viÖc cña ho¹n quan 3. thÓ lo¹i tïy bót: mét lo¹i bót kÝ thuéc Em hiÓu g× vÒ thÓ lo¹i tïy bót nµy? ( tùy bút trung đại ko hoàn toàn giống tùy thể loại tự sự nhng cốt chuyện đơn giản, kÕt cÊu tù do bút hiện đại) Ghi chÐp tïy høng, t¶n m¹n, gÆp g× ghi nấy, nhớ đâu ghi đó, không cần hệ thóng kÕt cÊu g× c¶. Sự ghi chép của Phạm Đình Hổ đã tập trung vµo mÊy sù viÖc chÝnh?. Sự việc ấy đợc biểu hiện cụ thể nh thế. 4. Bè côc - tõ ®Çu  triÖu bÊt têng Thó ¨n ch¬i cña chóa TRÞnh - phÇn cßn l¹i: sù tham lam nhòng nhiÔu cña quan l¹i trong phñ chóa. 5. Ph©n tÝch.

(40) nµo? GV nãi qua vÒ TrÞnh S©m H/s chó ý ®o¹n 1 Cái thú thích chơi đèn đuốc của chúa TrÞnh S©m diÔn ra qua chi tiÕt nµo trong phÇn nµo trong phÇn ®Çu v¨n b¶n?. a) Thó ¨n ch¬i cña chóa TrÞnh. + Ngù ë c¸c li cung... binh lÝnh dµn vßng quanh bèn mÆt hå... Thuyền ngự đi đến đâu thì các quan hô tông... - tèn kÐm, x« bå, thiÕu v¨n hãa C¸i thó ch¬i c©y c¶nh cña chóa TrÞnh S©m + Thó ch¬i c©y c¶nh đợc ghi bằng những sự việc nào? - ra søc v¬ vÐt nh÷ng cña quý trong thiªn h¹: bao nhiªu nh÷ng loµi tr©n cÇm dÞ thó, cæ méc qu¸i th¹ch, chËu hoa c©y c¶nh ë chốn dân gian, chúa đều ra sức thu lấy - lấy cả cây đa to, rễ dài đến vài vài trợng ph¶i mét binh c¬ chë qua s«ng ®em vÒ - trong phñ bµy vÏ ra c¶nh nói non bé... Mỗi khi đêm thanh cảnh vắng tiếng chim kªu vîc hãt ran kh¾p bèn bÒ -Dïng quyÒn lùc cìng ®o¹t Những sự việc đó cho thấy chúa Trịnh đã -Không ngại tốn kém công sức của mọi tháa m·n thó ch¬i c©y c¶nh cña m×nh ngêi theo c¸ch nµo? -ChØ lo ¨n ch¬i xa xØ, kh«ng lo viÖc níc Từ thú chơi đèn cây cảnh của chúa Trịnh Ăn chơi bằng quyền lực, thiếu văn hóa và S©m, em hiÓu g× vÒ c¸ch sèng cña vua hÕt søc tham lam chóa thêi suy tµn.? - rïng rîn bÝ hiÓm, ma qu¸i... Đọc câu văn:" Mỗi khi đêm thanh cảnh v¾ng... triÖu bÊt têng" Em hình dung đó là một cảnh tợng ntn? Còng sù ¨n ch¬i cña chóa TrÞnh Lª H÷u Tr¸c viÕt " Hoa còng tho¶ng ng¹t ngµo ®a tíi Vờn ngự nghe vẹt nói đòi phen Quª mïa cung cÊm cha quen Khác gì ng phủ đào nguyên thuở nào" C¸i triÖu bÊt têng Êy Ph¹m §×nh Hæ cßn linh cảm đến sự sụp đổ Trịnh Sâm qua đời loạn kiêu binh bung b) Sù tham lam nhòng nhiÔu cña bän næ. quan l¹i trong phñ chóa 1786 NguyÔn HuÖ kÐo qu©n ra B¾c Hµ - lợi dụng uy quyền của chúa để vơ vét lÇn thø nhÊt c¬ nghiÖp hä TrÞnh tan tµnh cña c¶i trong thiªn h¹ trong nh¸y m¾t Hä dß xem nhµ nµo cã c©y c¶nh, ph¸ nhµ, Chóa nh vËy, bän quan l¹i nhê giã bÎ hủy tờng để khiêng ra chỉ bằng hai chữ m¨ng ntn? phông thñ - lập mu đêm đến cho binh lính vào lấy T/g đã thuyết minh thủ đoạn mợn gió bẻ rồi buộc tội đem giấu vật cung phụng dọa m¨ng cña bän quan l¹i ntn? dÉm lÊy tiÒn - cña c¶i mÊt, tinh thÇn c¨ng th¼ng ph¸ bá cây cảnh để tránh khỏi tai vạ Thủ đoạn này đã gây tai họa ntn cho dân 6. Tổng kết lµnh? ND: Cuéc sèng hëng thô cña TrÞnh VB đã cho em hiểu đợc những nội dung S©m.Thãi nhòng nhiÔu cña bän quan l¹i, g×? thái độ lên án tố cáo bọn vua chúa, quan NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n? l¹i... NT: Lùa chän ng«i kÓ phï hîp, lùa chän sự việc tiêu biểu.miêu tả sinh động, sử dông ng«n ng÷ kh¸ch quan... T/g đã kết thúc bài tùy bút bằng cách ghi * Luyện tập lại 1 sự việc có thật đã từng xảy ra trong A - làm cho ngời đọc tin hơn nhà mình. Điều đó nhằm mục đích nào B - cho thÊy sù thËt trong phñ chóa lµ ko trong các mục đích sau? thÓ chèi c·i.

(41) *Häc xong " chuyÖn cò...." em hiÓu thªm sự thật nào về đời sống của vua chúa quan l¹i thêi vua Lª chóa TrÞnh suy tµn ? * Thái độ của tác giả nh thế nào khi cầm bót viÕt?. C - thÊy sù bÊt an cña d©n lµnh Hay còn mục đích nào khác? ? Gọi h/s đọc ghi nhớ * hs th¶o luËn - ph¶n ¸nh hiÖn thùc - Phª ph¸n XHPK thèi n¸t. IV. Cñng cè So với các bài tùy bút đã học ví dụ " Mùa xuân của tôi" NV7 em thấy thùy bút cổ có gì khác với tùy bút hiện đại? Hiện đại: viết theo dòng cảm xúc của t/g Cæ: viÕt theo c¸c sù viÖc cã thËt x¶y ra - Nªu néi dung cña v¨n b¶n? V. Híng dÉn.. - häc thuéc ghi nhí - n¾m ch¾c hai néi dung - ph©n tÝch l¹i theo hai néi dung trªn - so¹n bµi: Hoµng Lª nhÊt thèng chÝ håi thø 14 ___________________________________________________________________ KiÓm tra 15 phót v¨n b¶n. §Ò bµi. PhÇn I: Tr¾c nghiÖm (2 ®iÓm) Câu 1. ý nào nói đúng nhất những phơng diện thể hiện lối sống giản dị của Hồ Chí Minh? A. N¬i ë vµ lµm viÖc. B .Trang phôc vµ ¨n uèng. C .C¸ch ¨n uèng vµ n¬i ë. D C¶ A, B, C Câu 2. Để làm nổi bật lối sống rất giản dị của Bác Hồ tác giả đã sử dụng phơng thức lËp luËn nµo? A. Chøng minh B. Gi¶i thÝch C. B×nh luËn D. Ph©n tÝch C©u3. Trong bµi viÕt t¸c gi¶ so s¸nh lèi sèng cña B¸c Hå víi lèi sèng cña nh÷ng ai? A. Nh÷ng vÞ l·nh tô cña c¸c d©n téc trªn thÕ giíi B. C¸c danh nho ViÖt Nam thêi xa C. C¸c danh nho Trung Quèc thêi xa D. Các vị lãnh đạo Nhà nớc ta đơng thời Câu 4.Những nhận định nào nói đúng nhất những nét đặc sắc về nghệ thuật viết văn của Mác-Két thể hiện trong văn bản đấu tranh cho một thế giới hoà bình ? A. Xác định hệ thống luận điểm luận cứ rõ ràng. B. Sö dông phèi hîp c¸c phÐp lËp luËn kh¸c nhau. C. Có nhiều chứng cứ sinh động, cụ thể giàu sức thuyết phục. D. Kết hợp các nhận định trên. Câu 5. ý nào nói đúng nhất cách lập luận của Mác- Két để ngời đọc hiểu rõ nguy cơ khñng khiÕp cña chiÕn tranh h¹t nh©n? A. Xác định thời gian cụ thể B. Đa ra số liệu đầu đạn hạt nhân C.§a ra nh÷ng tÝnh to¸n lÝ thuyÕt D. Cả A, B, C, đều đúng Câu 6. Tuyên bố thế giới... trẻ em'' do hội đồng Bộ trởng Nhà nớc Cộng hòa XHCN ViÖt Nam ®a ra. §óng hay sai? A. §óng B. Sai Câu 7. Bản tuyên bố này liên quan chủ yếu đến vấn đề nào trong xã hội ? A. B¶o vÖ vµ ch¨m sãc phô n÷ B. B¶o vÖ m«i rêng C. B¶o vÖ vµ ch¨m sãc trÎ em D. Ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi Câu 8. Nên đánh giá nh thế nào về các nhiệm vụ đặt ra trong bản tuyên bố này A. Cô thÓ vµ toµn diÖn B. Cha đầy đủ C. Kh«ng cã tÝnh kh¶ thi D. Kh«ng phï hîp víi thùc tÕ PhÇn II. Tù luËn(8 ®iÓm) ViÕt ®o¹n v¨n: Suy nghÜ cña em vÒ nh©n vËt Vò N¬ng trong '' ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng'' cña NguyÔn D÷ §¸p ¸n biÓu ®iÓm: PhÇn I :Tr¾c nghiÖm : 2 ®iÓm. Mỗi câu đúng: 0,25 đ..

(42) C©u §. A. 1 D. 2 A. 3 B. 4 D. 5 D. 6 B. 7 C. 8 A. PhÇn II: Tù luËn : 8 ®.. - Nêu ngắn gọn những phẩm chất tốt đẹp của Vũ Nơng: Ngời vợ chung thuỷ, ngêi mÑ hiÒn th¬ng con, ngêi con d©u hiÕu th¶o. Vò N¬ng khi bÞ nghi oan vÉn dÞu dàng chân thành. Khi không giảI đợc nỗi oan nàng đã tìm đến cái chết để minh oan cho m×nh. C¸i chÕt cña Vò N¬ng thÓ hiÖn lßng tù träng. Khi sèng sung síng díi thuû cung nàng vẫn nặng tình với gia đình quê hơng. - Vũ Nơng là ngời phụ nữ đẹp ngời, đẹp nết mà bất hạnh…… BiÓu ®iÓm cô thÓ: + Điểm 7 -8 : Nói đợc những ý trên, diễn đạt lu loát. + Điểm 5 – 6 : Nói đợc cơ bản những ý trên, diễn đạt còn mắc một vài lỗi nhỏ + Các điểm còn lại GV tuỳ mức độ cho điểm. --------------------------------------------------------------------------------------------------------. TiÕt 23. V¨n b¶n. Hoµng Lª nhÊt thèng chÝ ( Håi thø 14) ( Ng« Gia V¨n Ph¸i) A.Môc tiªu bµi d¹y 1. KiÕn thøc -Bíc ®Çu lµm quen víi thÓ lo¹i tiÓu thuyÕt ch¬ng håi. -Nh÷ng hiÓu biÕt chung vÒ nhãm t¸c gi¶ thuéc Ng« gia v¨n ph¸i, vÒ phong trµo T©y S¬n vµ ngêi anh hïng d©n téc Quang Trung- NguyÔn HuÖ - Rèn kĩ năng đọc, kĩ năng tóm tắt tác phẩm tự sự 2. KÜ n¨ng - Quan sát các sự việc đợc kể trong đoạn trích trên bản đồ - C¶m nhËn søc trçi dËy k× diÖu cña tinh thÇn d©n téc, c¶m quan hiÖn thùc nh¹y bÐn, cảm hứng yêu nớc của tác giả trớc những sự kiện trọng đại của dân tộc - Liªn hÖ nh÷ng nh©n vËt, sù kiÖn trong ®o¹n trÝch víi nh÷ng v¨n b¶n liªn quan. 3 .Thái độ - Thể hiện thái độ tự hào về tinh thần dân tộc, tự hào vể truyền thống chống giặc ngo¹i x©m, tù hµo vÒ ngêi anh hïng d©n téc Quang Trung B.ChuÈn bÞ: GV : Soạn bài, đọc t liệu liên quan đênsi dạy, tìm tác phẩm Hoàng Lê nhất thống chíi - HS : Soạn bài đọc văn bản sgk T¸c phÈm: Hoµng Lª nhÊt thèng chÝ C. TiÕn tr×nh d¹y - häc. I . Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: 1. Vì sao bà cung nhân già- mẹ t/g - phải cho chặt cây quý đẹp trớc nhà mình? Chỉ một điều đó đã nói lên điều gì về chúa Trịnh và chính quyền của ông ta? 2. Thái độc của tác giả ntn khi cầm bút viết? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: G/v giíi thiÖu hoµn c¶nh lÞch sö vµ s¬ qua vÒ t/p nµy I. giíi thiÖu mét vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ t¸c phÈm Em hiÓu Ng« Gia v¨n ph¸i lµ nh thÕ nµo? 1, T¸c gi¶ 1 nhãm t/g thuéc dßng hä Ng« Th× ë lµng GV nãi thªm: Ng« th× ChÝ( 1753-1788) Tả Thanh Oai- Hà Tây nổi tiếng đỗ cao và em ruét Ng« Th× NhËm( viÕt 7 håi ®Çu.

(43) t/p) Ng« Th× Du ( 1772-1840) anh em chó b¸c ruét v¬i NG« Th× ChÝ(7 håi tiÕp) trong đó có hồi 14 3 håi cuèi cã thÓ do 1 ngêi kh¸c viÕt vµo ®Çu triÒu NguyÔn Hoµng Lª nhÊt th«ng chÝ thuéc thÓ lo¹i nµo? Em hiểu gì về nghĩa của nhan đề? GV: ®Çu mçi håi lµ hai c©u th¬ 7 tiÕng, mçi c©u tãm t¾t 1 sù kiÖn sÏ kÓ trong håi. KÕt håi thêng lµ hai c©u th¬( hoÆc lµ 2 c©u" Muèn biÕt... håi sau sÏ râ" - Ng÷ ®iÖu phï hîp víi tõng nh©n vËt lêi kể, tả trận đánh đọc với giọng khẩn trơng phÊn khëi GV đọc trớc 1 đoạn goi từ 4-5 h/s đọc tiÕp GV gäi h/s kh¸ giái tãm t¾t ®o¹n trÝch GV nãi thªm vÒ thÓ chÝ Đốc suất đại binh là gì?. có tài văn học. 1 số ngời trong gia đình đó đã viết chung tác phẩm này( Ngô Thì NhËm, Ng« Th× ChÝ, Ng« Th× Du). 2. t¸c phÈm - tiÓu thuyÕt lÞch sö theo kiÓu ch¬ng håi Hoµng Lª nhÊt th«ng chÝ chÐp chuyÖn vua Lê thống nhất đất nớc Gåm 17 håi. §o¹n trÝch lµ håi thø 14 * tãm t¾t t/p II. §äc hiÓu v¨n b¶n 1. §äc tãm t¾t ChÝ lµ 1 lo¹i v¨n võa cã tÝnh v¨n häc võa cã tÝnh lÞch sö. 2. Chó thÝch sgk - chØ huy cæ vò ®oµn qu©n lín 3. Bè côc P1:Tõ ®Çu  h«m Êy ngµy 25 th¸ng ch¹p( đánh giặc) Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế thân §o¹n trÝch cã thÓ chia lµm mÊy phÇn . chinh cầm quân ra Bắc đánh giặc nªu cô thÓ? GV: HLNTC miªu t¶ mét ph¹m vi lÞch sö P2: Vua Quang Trung... kÐo vµo thµnh: kh¸ réng lín( Kho¶ng 30 n¨m cuèi thÕ kØ cuéc hµnh qu©n thÇn tèc vµ nh÷ng chiÕn th»ng vÎ vang 18 vµ mÊy n¨m ®Çu TK19) TP më ®Çu P3: cßn l¹i: sù th¶m h¹i cña bÌ lò x©m lîc b»ng viÖc miªu t¶ c¶nh thèi n¸t cña vua Lª chóa TrÞnh vua Lª HiÓn T«ng chØ lµ bï T«n SÜ NghÞ bän vua t«i b¸n níc Lª nh×n, TrÞnh S©m ¨n ch¬i xa xØ hoang d©m Chiªu Thèng vô độ, đất nớc tiêu điều. Phong trào Tây S¬n næi lªn kh¾p n¬i. §Ó cøu v·n c¬ nghiệp nhà Lê, L Chiêu Thống đã cầu đến 4. Ph©n tÝch bän x©m lîc m·n Thanh. Díi sù chØ huy a. H×nh ¶nh Quang Trung- NguyÔn HuÖ của QT quân Thanh đã bị đánh tơi bời. - Lên ngôi vua, đến nghệ An gặp ngời QT b¨ng hµ NguyÔn ¸nh thiÕt lËp v¬ng cèng sÜ, tuyÓn binh,duyÖt binh, dô qu©n, triÒu đốc suất đại binh cả thuỷ lẫn bộ, chỉ huy các trân đánh, vợt kế hoạch đề ra… HS thảo luận những việc đã làm và dự định của Quang Trung từ 24 tháng chạp đến 30 tháng chạp. IV. Cñng cè. 1 Tãm t¾t håi thø 14 Hoµng Lª nhÊt thèng chÝ 2. Em hiÓu g× vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm nµy? V. Híng dÉn.. - tiếp tục đọc lại văn bángk - so¹n bµi tr¶ lêi c©u hái sgk - ph©n tÝch h/¶ vua Quang trung Vµ h/¶ bän quan b¸n níc cíp níc ___________________________________________________________________.

(44) TiÕt 24. V¨n b¶n. HOµng Lª nhÊt th«ng chÝ (håi thø 14) tiÕp ( Ng« Gia V¨n Ph¸i) A.Môc tiªu bµi d¹y 1. KiÕn thøc Gióp h/s - cảm nhận đợc vẻ đẹp hào hùng của ngời anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ trong chiến công đại phá quân thanh, sự thảm hại của bọn xâm lợc và lũ vua quan phản dân hại nớc - hiểu đợc giá trị nghệ thuật của lối văn trần thuật kết hợp miêu tả chân thực sinh động 2. KÜ n¨ng -Quan sát các sự việc đợc kể trong đoạn trích trên bản đồ - C¶m nhËn søc trçi dËy k× diÖu cña tinh th©n d©n téc, c¶m høng yªu níc cña t¸c gi¶ trớc những sự kiện trọng đại của dân tộc 3. Thái độ - Tùu hµo vÓ truyÒn thãng chèng giÆc ngo¹i x©m cña d©n téc - Tù hµo vÒ ngêi anh hïng d©n téc Quang Trung – NguyÔn HuÖ B. ChuÈn bÞ: GV : Soạn bài, đọc tài liệu có liên quan đến bài dạy -Bản dồ chiến dịch tây Sơn đại phá quân Thanh HS : Soạn bài, đọc văn bản C. Tiến trình hoạt động dạy- học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: 1. Tãm t¾t ng¾n gon ®o¹n trÝch 2. Em hiÓu biÕt g× vÒ hoµn c¶nh lÞch sö cña níc ta cuèi thÕ kØ XVIII ®Çu XIX? III. Bµi míi: : Giíi thiÖu bµi: 4. Ph©n tÝch( tiÕp) Trong khoảng thời gian 20-11  30-121788 khi nhận đợc tin cáo cấp của đô đốc a) Hình ảnh Quang Trung- Nguyễn Huệ - giận lắm, liền họp các tớng sĩ định thân Nguyễn Văn Tuyết Nguyễn Huệ đã có chinh cÇm qu©n ®i ngay thái độ quyết định gì? + ngay th¼ng c¬ng trùc c¨m ghÐt bän x©m Phản ứng đó cho thấy đặc điểm gì trong lîc vµ kÎ b¸n níc cÇu vinh con ngêi B¾c B×nh V¬ng ViÖc NguyÔn HuÖ nghe lêi tíng sÜ, lªn + biÕt nghe lÏ phaØ cã ý chÝ quyÕt t©m ngôi lấy hiệu Quang Trung, tự mình đốc suất đại binh ra bắc cho ta thấy thêm điều đánh đuổi quân xâm lợc... g× vÒ vÞ vua nµy? - ý thức cao về chủ quyền đất nớc Em thấy đợc những t tởng cảm xúc nào của vua Quang Trung trong những lời chỉ (... đất nào sao ấy... chia nhau mà cai trị) - hiÓu râ d· t©m cña phong kiÕn ph¬ng dô qu©n sÜ cña «ng? B¾c ( ngêi ph¬ng B¾c... ai cung muèn ®uæi chóng ®i) - tự hào về công lao đánh đuổi giặc ngoại xâm của ông cha ta( đời Hán.. phơng Bắc) Từ đó em hiểu thêm điều gì ở vị vua này? - tin tởng ở chính nghĩa của cuộc hành binh nµy + có tài khích lệ quân sĩ chiến đấu vì nghÜa lín - mu lîc cña ngêi cÇm qu©n ViÖc Quang Trung dïng Ng« Th× NhËm chñ mu rót qu©n khái Th¨ng Long tha téi - b×nh c«ng luËn téi râ rµng.

(45) cho Ng« V¨n Së cho thÊy n¨ng lùc nµo ë vÞ vua nµy?. Sù viÖc khao qu©n vµo ngµy 30 th¸ng chạp cùng lời hứa hẹn đón năm mới ở Th¨ng Long vµo ngµy 7 tÕt cho thÊy n¨ng lực đặc biệt nào của vua Quang Trung? Các sự việc trên đã nói với ta về một vị vua ntn? GV chuyÓn tiÕp: vµ chóng ta sÏ t×m hiÓu tiếp vị vua ấy đã đại phá quân Thanh nh thÕ nµo? Theo dâi phÇn v¨n b¶n tiÕp cho biÕt: nÕu h×nh dung cuéc tiÕn c«ng qu©n cña Quang Trung vµo Thang Long bµng 1 s¬ đồ ghi nhận thắng lớn thì sơ đồ đó sẽ ntn?. - TÇm nh×n xa tr«ng réng cña mét nhµ chÝnh trÞ cã t tëng yªu chuéng hßa b×nh. + tiªn ®o¸n chÝnh x¸c cña mét nhµ qu©n sù cã tµi * Quang Trung lµ mét vÞ vua yªu níc s¸ng suèt cã tµi cÇm qu©n. Phó Xuyªn H¹ Håi NGäc Håi Th¨ng Long Phú Xuyên Tây Sơn bắt sống đợc bọn Tóm tắt hai trận đánh ở Phú Xuyên và Hạ nghĩa binh +quân thanh Håi - h¹ Håi: qu©n t©y s¬n b¾c loa truyÒn gäi, quân lính dạ ran  địch trong đồn sợ hãi xin hµng - bí mật bất ngờ đảm bảo thắng lợi mà ko Có gì đặc biệt trong cách đánh của vua g©y th¬ng vong ... Quang Trung ở hai trận đánh này? * Th¶o luËn nhãm: Trận ngọc Hồi đã diễn ra ntn? ( mũi H/s ph¸t biÓu chính, mũi phụ, cách đánh kết quả) đánh công phu nhất ( dùng nhiều cách táo Trận Ngọc hồi đã tỏ rõ sức mạnh toàn b¹o quyÕt liÖt, th¾ng gißn gi· nhÊt) diÖn cña qu©n T©y S¬n ntn? +tµi mu lîc cña ngêi cÇm qu©n Quang Các trận thắng ấy đã khẳng định tài năng Trung qu©n sù nµo cña vua Quang Trung TÝnh lÞch sö ®an xen tÝnh Vh trong v¨n b¶n nµy. ý kiÕn cña em H/s tù béc lé A. §óng B. Sai Gi¶i thÝch? GV chuyÓn tiÕp: tríc chiÕn c«ng gißn gi· của quân ta số phận ta số phận quân địch ntn? Theo dâi phÇn cuèi v¨n b¶n b) H×nh ¶nh bän cíp níc vµ b¸n níc Trong khi quân Tây Sơn tiến đánh nh vũ - trong ngµy tÕt, mäi ngêi chØ ch¨m chó b·o, th× cuéc sèng cña c¸c tíng lÜnh nhµ vµo viÖc yÕn tiÖc vui mõng Thanh vµ vua t«i Lª Chiªu Thèng ë Th¨ng Long diÔn ra nh thÕ nµo? Trong sè nh÷ng chi tiÕt kÒ vÒ cuéc th¸o + Tổng đốc Tôn Sĩ Nghị - và quân Thanh ch¹y cña tíng lÜnh nhµ Thanh em thÊy chi - T«n SÜ NghÞ sî mÊt mËt ngùa ko kÞp tiÕt nµo lµ hµi híc nhÊt chi tiÕt nµo bi đóng yên ngời ko kịp mặc áo giáp chuồn th¶m nhÊt? tríc qua cÇu phao - qu©n sÜ tan t¸c bá ch¹y tranh nhau qua cÇu sang s«ng cÇu g·y  t¾c nghÏn níc ko chảy đợc + số phận của triều đình bán níc Lª Chiªu Thèng Vua tôi Lê Chiêu Thống đã có hành động g× khi nghe tin Ngäc Håi thÊt thñ? - vội vã bỏ cung điện để chạy trốn -cớp thuyền đánh cá để bỏ chạy - mÊy ngµy ko ¨n uèng g×, ngêi mÖt lö 5. Tæng kÕt ND:H×nh ¶nh ngêi anh hïng NguyÔn HuÖ Nªu néi dung cña v¨n b¶n? vµ søc m¹nh d©n téc.

(46) - H×nh ¶nh bän giÆc x©m lîc kiªu c¨ng , tù m·n, chñ quan vµ sù th¶m b¹i cña qu©n tíng T«n SÜ NghÞ khi th¸o ch¹y vÒ níc - Hình ảnh vua quan Lê Chiêu Thống đớn hÌn, nhôc nh·, sè phËn g¾n chÆt víi bän giÆc x©m lîc. Nªu nh÷ng thµnh c«ng vÒ nghÖ thuËt cña NT: Lùa chän tr×nh tù kÓ theo diÔn biÕn v¨n b¶n? c¸c sù kiÖn lÞc sö - Kh¾c ho¹ nh©n vËt lÞch sö víi ng«n ng÷ kể, tả chân thật, sinh động. - Có giọng điệu trần thuật thể hiện tháI độ cña t¸c gi¶ víi v¬ng triÒu nhµn Lª, víi chiÕn th¾ng cña d©n téc vµ víi bän giÆc cíp níc. HS đọc ghi nhớ * Ghi nhí: sgk GV hớng dẫn Nếu ko đủ thời gian h/s làm * Luyện tập ë nhµ H/s luyÖn tËp theo bµi tËp sgk GV cho h/s nghe thªm 1 bµi th¬ cña NG« Th× Du:. " Mét trËn rång löa giÆc tan tµnh Liều mình xuống đò trốn cho nhanh Ba qu©n oai hïng chØnh tÒ tiÕn Đầu đờng già trẻ mặt hân hoan Cung kÝnh cïng nhau chóc Vua ta trë l¹i nói s«ng ta" IV. Cñng cè. Håi thø 14 cña t¸c phÈm Hoµng Lª NhÊt ... mang l¹i cho em nh÷ng hiÓu biÕt g×? *Theo em t¹i sao t/s Ng« Gia V¨n Ph¸i vèn trung thµnh víi nhµ Lª l¹i cã thÓ viÕt vµ hay nh thÕ vÒ ngêi anh hïng NguyÔn HuÖ? - họ sống giữa biến động của thời đại - Nguyễn Huệ có đủ phẩm chất và công lao ko thể phủ nhận - hä lµ nh÷ng nhµ sö häc V. Híng dÉn.. - đọc lại và nắm đợc ghi nhớ - ph©n tÝch h×nh ¶nh NguyÔn HuÖ - c¶m nghÜ cña em vÒ bän b¸n níc vµ bän cíp níc - So¹n: truyÖn KiÒu NguyÔn Du ( t¸c gi¶, t¸c phÈm, gi¸ trÞ truyÖn KiÒu) ------------------------------------------------------------------------------------------------------. TiÕt 25. TiÕng viÖt. Sù ph¸t triÓn cña tõ vùng( tiÕp ) A.Môc tiªu bµi d¹y 1. KiÕn thøc - nắm đợc thêm hai cách quan trọng để phát triển của từ vựng tiếng Việt : ViÖc t¹o tõ ng÷ míi ViÖc mîn tõ ng÷ cña tiÕng níc ngoµi 2. KÜ n¨ng - Nhận biết từ ngữ mới đợc tạo ra và những từ ngữ mợn của tiếng nớc ngoài - Sö dông tõ ng÷ mîn tiÕng níc ngoµi phï hîp 3. Thái độ Có ý thức sử dụng từ ngữ đúng, đặc biệt là từ ngữ mợn của tiếg nớc ngoài B.ChuÈn bÞ:.

(47) GV : So¹n bµi, t×m vÝ dô, b¶ng phô HS : đọc trớc sgk C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: 1. Sù ph¸t triÓn cña tõ vùng tiÕng viÖt dùa trªn c¬ së nµo? 2. có mấy phơng thức chủ yếu để phát triển nghĩa của từ? Cho ví dụ? III. Bµi míi:. Giíi thiÖu bµi: Gv gọi h/s đọc bài tập 1 trong sgk Gäi h/s gi¶i nghÜa tõng tõ GV nhËn xÐt bæ sung thªm. H/s đọc bài tập 2 sgk Qua 2 bµi tËp em rut ra ghi nhí g×? Gọi h/s đọc ghi nhớ H/s đọc bt sgk T×m nh÷ng tõ ng÷ h¸n viÖt?. Tiếng việt dùng những từ ngữ nào để chỉ nh÷ng kh¸i niÖm sau? a) bÖnh mÊt kh¶ n¨ng miÔn dÞch g©y tö vong? Nghiªn cøu 1 c¸ch cã hÖ thèng nh÷ng điều kiện để tiêu thụ hàng hóa Nh÷ng tõ nµy cã nguån gèc tõ ®©u? Qua ph©n tÝch bµi tËp em rót ra ghi nhí g×? - §äc yªu c©u BT1. Gäi 2 hs lªn b¶ng.. - Tìm 5 từ ngữ mới đợc dùng phổ biến gÇn ®©y vµ gi¶i thÝch nghÜa. - Yêu cầu học sinh đọc bt3.. - Nªu v¾t t¾t nh÷ng c¸ch ph¸t triÓn tõ vùng?. Tõ vùng cña 1 ng«n ng÷ cã thÓ kh«ng thay đổi đợc không?. I. T¹o tõ ng÷ míi 1) Bµi tËp sgk - điện thoại di động: mang theo ngời... - kinh tÕ tri thøc: p2 c¸c sp cã tri thøc cao - đặc khu kinh tế: thu hút vốn nớc ngoài - sở hữu trí tuệ: sản phẩm do hoạt động trí tuÖ... 2. BT2: X + tÆc VD: l©m tÆc, tin tÆc, gia tÆc, nghÞch tÆc... 3. Ghi nhí: sgk II Mîn tõ ng÷ cña tiÕng níngoµi 1. VD 1 a) tõ h¸n viÖt: thanh minh, tiÕt, lÔ t¶o mé, đạp thanh, yến anh, bộ hành, xuân tài tử, giai nh©n, b) b¹c mÖnh, duyªn phËn, thÇn binh, chøng gi¸m, thiÕp, ®oan trang, tiÕt, trinh b¹ch, ngäc 2. BT2 a)AIDS ( Õt) b) Ma- kÐt-tinh - mîn cña tiÕng anh 3. Ghi nhí sgk III. LuyÖn tËp BT1. HS tù lµm VD: X+ trêng: chiÕn trêng, c«ng trêng, ng trêng, n«ng trêng, th¬ng trêng... X+ hãa: « xi hãa, l·o hãa, c¬ giíi hãa, ®iÖn khÝ hãa, CN hãa, th¬ng m¹i hãa... BT2. VD: Bµn tay vµng, cÇu truyÒn h×nh, c¬m bôi, CN cao, c«ng viªn níc, ®a d¹ng sinh học, đờng cao tốc, đờng vành đai, thơng hiÖu. BT3: Tõ mîn cña tiÕng H¸n: M·ng xµ, biªn phßng, tham «, t« thuÕ, phª b×nh, phª ph¸n, ca sÜ, n« lÖ. - Tõ mîn cña c¸c ng«n ng÷ ch©u ©u: Xµ phßng, « t«, ra- ®i- «, « xi, cµ phª, ca n«. BT4. Nh÷ng c¸ch pt cña tõ vùng: PT vÒ nghÜa, vµ pt vÒ sè lîng tõ ng÷. Sù pt vÒ sè lîng tõ n÷ cã thÓ diÔn ra b»ng 2 c¸ch: T¹o tõ ng÷ míi vµ mîn tõ ng÷ c¶u tiÕng níc ngoµi. * th¶o luËn: Tõ vùng cña 1 ng«n ng÷ ko.

(48) IV. Cñng cè. - Ph¸t triÓn tõ vùng b»ng c¸ch nµo cho vÝ dô cô thÓ - Vẽ sơ đồ các cách phát triển từ vựng - §äc l¹i 2 ghi nhí.. thể không thay đổi. Thế giới tự nhiên và xã hội xung quanh ta luôn luôn vận động vµ pt. nhËn thøc cña con ngêi còng kh«ng ngõng pt. NÕu tõ vùng cña ng«n ng÷ ko thay đổi thì ngôn ngữ đó ko đáp ứng đợc yªu cÇu giao tiÕp.. V. Híng dÉn.. -Tra từ điển để xá định nghĩa của một số từ Hán Việt thông dụng đợc sử dụng trong các văn bản đã học. - Häc thuéc ghi nhí - Xem l¹i c¸c vÝ dô bµi tËp - Lµm tiÕp c¸c bt. Xem tríc bµi '' thuËt ng÷''. Ngµy 20 th¸ng 9 n¨m 2010 KÝ duyÖt.

(49) TuÇn 6 TiÕt 26. V¨n b¶n. TruyÖn KiÒu cña NguyÔn Du A. Môc tiªu bµi d¹y 1. KiÕn thøc - Bớc đầu làm quen với thể loại truyện thơ nôm trong văn học trung đại - Nắm đợc những nét chủ yếu về cuộc đời, con ngời, sự nghiệp văn học của Nguyễn Du. - Nắm đợc cốt truyện, những giá trị cơ bản về nội dung và nghệ thuật của truyện Kiều. Từ đó thấy đợc Truyện Kiều là kiệt tác của văn học dân tộc - Thể thơ lục bát truyền thống của dân tộc trong một tác phẩm trung đại 2. KÜ n¨ng - Đọc- hiểu một tác phẩm truyện thơ nôm trong văn học trung đại - Nhận ra những đặc điểm nổi bật về cuộc đời và sáng tác của một tác giả văn học trung đại 3 Thái độ - Có thái độ tự hào về đại thi hào dân tộc, tự hào về kiệt tác truyện Kiều. Biết trân trọng và bảo về giữ gìn nền văn học DT, có thái độ học tập tốt các đoạn trích Truyện KiÒu B. ChuÈn bÞ: GV : So¹n bµi, chuÈn bÞ v¨n b¶n TruyÖn KiÒu, su tÇm 1 sè lêi b×nh vÒ NguyÔn Du, t×m hiÓu thªm t liÖu nãi vÒ NguyÔn Du HS : Soạn bài, đọc trớc phần tóm tắt Truyệ Kiều C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: 1. C¶m nghÜ cña em vÒ ngêi anh hïng Quang Trung- NguyÔn HuÖ? 2. Nªu nh÷ng dÉn chøng nãi vÒ sù thÊt b¹i th¶m h¹i cña qu©n Thanh? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Đỉnh cao nhất của VH trung đại Việt Nam từ thế kỉ X- XIX là đại thi hào danh nhân v¨n hãa thÕ giíi NguyÔn Du víi kiÖt t¸c TruyÖn KiÒu. Lµ ngêi ViÖt Nam ai mµ ko thuộc một vài câu Truyện Kiều. Phải chăng TK đã đi sâu vào tiềm thức của ngời dân VN từ bao đời nay " Tiếng thơ ai động đất trời Nghe nh non níc väng lêi ngµn thu Ngh×n n¨m sau nhí NguyÔn Du TiÕng th¬ng nh tiÕng mÑ ru nh÷ng ngµy" Em cã hiÓu biÕt g× vÒ tªn, hiÖu quª qu¸n cña NguyÔn Du? Gia đình Nguyễn Du có điều gì đáng chú ý? Cã c©u truyÒn ng«n: “ Bao giê ngµn hèng hÕt c©y, s«ng Rum hÕt níc hä nµy hÕt quan’’ Theo gia ph¶ th× «ng lµ “ dßng dâi mét nhà thế phiệt trâm anh đệ nhất trong nớc lóc bÊy giê’’ Trong nhà ngời nô bộc cũng đợc ăn thịt vµ mÆc ¸o gÊm. C¶ nhµ cha con chó b¸c. I. NguyÔn Du ( 1765- 1820) 1. Th©n thÕ - Tªn ch÷ tè nh, hiÖu Thanh Hiªn - Quª: Tiªn §iÒn huyÖn nghi xu©n tØnh Hµ TÜnh - Gia đình đại quí tộc có nhiều ngời làm quan, đời làm quan, có truyền thống văn häc.

(50) anh em đều klàm quan to đời nhà Lê. Cha đỗ tiến sĩ đứng đầu các hàng quan ở triều đình nhà Lê. Anh là Nguyễn Khản từng làm tới chức thợng th bộ lại đợc chúa TrÞnh S©m rÊt tin dïng. Mẹ là Trần Thị Tần đẹp nổi tíếng đất kinh B¾c vî lÏ yªu thø 3 cña cha «ng, kÐm chång33 tuæi. Thời đại ND sống là khoảng thời gain nào? có đặc điẻm gì? Điều đó có ảnh hởng đến cuộc đời và sự ngghiệp văn học cña «ng kh«ng? Năm 18 tuổi ND đi thi đỗ tú tài. vì tài hoa phúng túng ông ham đọc các ngoại th để réng kiÕn thøc v¨n, tho¶ chÝ tß mß kh«ng chuyªn vÒ lèi häc khoa b¶ng... ND sèng phong lu kh«ng bao l©u th× nhµ cöa NguyÔn Kh¶n bÞ kiªu binh næi dËy đạp phá tan tành, NK phải trốn lên Sơn Tây rồi về Hà Tĩnh, gia đình ND bắt đầu tan n¸t, anh em mçi ngêi mét ng¶. ¤ng lªn Th¸i nguyªn ë víi ngêi cha nu«i... - Trong những năm ấy, ND đã phải nếm c¶nh ®au khæ cña 10 n¨m giã bôi Khi sao phong gÊm rñ lµ Giờ sao tan tác nh hoa giữa đờng Mêi n¨m ¨n ®Ëu ë nhê, bÖnh tËt, tãc b¹c ph¬ tuy míi non 30 tuæi. 16 n¨m sèng ë quª vî vµ quª cha, «ng cã ®iÒu kiÖn nÕm trải và gần gũi với đời sống nhân dân, tiếp xúc với nhiều cảnh đời, những con ngời , nh÷ng sè phËn kh¸c nhau. - Trong 19 n¨m lµm quan cho nhµ Nguyễn ông đã 3 lần xin về, cỉ sau vài th¸mg Gia Long l¹i cã chØ triÖu «ng vµo kinh, thăng nhiều chức nhng đều không ph¶i lµ nh÷ng chøc vô cã nhiÒu quyÒn hµnh. Khi lµm quan «ng thÊy nh÷ng sù bØ ổi, tàn bạo độc ác của triều đình, làm ông thÊt väng. «ng coi bän quan l¹i nh nh÷ng con c«ng. ‘’ BÒ ngoµi cã vÎ v¨n hoa tèt đẹp nhng bên trong dấu chất độc giết ngời’’ - Khi èm nÆng «ng kh«ng chÞu uèng thuèc. «ng b¶o ngêi hµ sê ch©n xem l¹nh cha, bảo lạnh , ông chỉ bảo đợc rồi mất kh«ng trèi l¹i mét ®iÒu g×. «ng cã 3 vî, 18 con ( 12 trai, 6 g¸i) sau khi «ng mÊt th× c¸c con li t¸n hÇu nh kh«ng cã ngêi con nào thành đạt Qua phần thân thế, cuộc đời và sự nghiệp của Nguyễn Du, em thấy điều đó có ảnh hởng nh thế nào đến tác phẩm của ông? Sự ngiệp văn học của ND đã sáng tác nh÷ng t¸c phÈm nµo?. 2. Thời đại nguyễn Du sống - Cuối 18 đầu 19.Chế độ phong kiến khñng ho¶ng trÇm träng, b·o t¸p ND næi fËy kh¾p n¬i. §iÒu nµy ¶nh hëng kh«ng nhỏ đến cuộc đời và sự nghiệp của ông.` 3. Cuộc đời và sự nghiệp + Giai ®o¹n Êu th¬ vµ thanh niªn -Må c«i cha n¨m 10 tuæi, må c«i mÑ n¨m 13 tuæi, sèng häc tËp ë Th¨ng Long - ¤ng lµ ngêi th«ng minh häc giái cã n¨ng khiÕu v¨n häc.HiÓu s©u réng v¨n häc d©n téc vµ VH Trung Quèc. + 10 n¨m lu l¹c ( 1786- 1796) ë Th¸i B×nh quª vî + 6 n¨m ë quª cha ( 1796- 1802) cuéc sống của gia đình ông cũng chẳng hơn gì ở Thái Bình. Trong những năm đó ông cũng đã phù Lê chống Tây Sơn nhng kh«ng thµnh. + Giai ®o¹n lµm quan cho nhµ NguyÔn ( 1802- 1820). §îc triÒu nguyÔn tin dïng nhng ông vẫn cảm thấy bất đắc dĩ, gò bó. Ba lÇn xin vÒ -TÝnh «ng trÇm lÆng Ýt nãi. 1820 ND nhËn lÖnh ®i sø sang TQ lÇn 2, Cha kÞp ®i «ng èm vµ mÊt t¹i HuÕ ( 55 tuæi). - Cuéc sèng lu l¹c th¨ng trÇm, nªn ND thÊu hiÓu nçi khæ cña nh©n d©n. Mét tr¸i tim nh©n hËu céng n¨ng khiÕu bÈm sinh đã kết tinh nên một thiên tài. II. T¸c phÈm -Ch÷ H¸n: 3 tËp th¬: 243 bµi. Thanh Hiªn thi tËp, Nam trung t¹p ng©m,, B¾c hµnh t¹p lôc - Ch÷ n«m: TruyÖn KiÒu, v¨n chiªu hån.

(51) NguyÔn Du viÕt truyÖn KiÒu vµo n¨m nµo? TK cßn cã tªn lµ g×? Em h·y gi¶i thÝch cái tên đó? ND viÕt TK dùa vµo cèt truþªn nµo? cña ai? Ë ®©u? VËy TK cã ph¶i lµ t¸c phÈm dÞch hay kh«ng? Bằng tài hoa và tấm lòng nhân đạo của sâu xa, nhà thơ VN đã thay máu đổi hồn lµm cho mét t¸c phÈm b×nh thêng trë thành một kiệt tác vĩ đại -GV híng dÉn hs tãm t¾t theo 3 phÇn sgk -Qua 3 phÇn tãm t¾t em thÊy gi¸ trÞ hiÖn thực trong TK đợc biểu hiện nh thế nào?. 1. TruyÖn KiÒu; §Çu TK 19 ( 18051809) - §o¹n trêng t©n thanh ( tiÕng kªu míi đứt ruột) - Dùa vµo Kim V©n KiÒu TruyÖn cña Thanh T©m tµi nh©n TQ - Lµ s¸ng t¹o cña ND gåm 3254 c©u th¬ lôc b¸t a.Tãm t¾t TruyÖn KiÒu + Gặp gỡ và đính ớc + Gia biÕn vµ lu l¹c + §oµn tô b. Gi¸ trÞ TK * Gi¸ trÞ ND + Gi¸ trÞ hiÖn thùc - Bøc tranh hiÖn thùc vÒ XHPK bÊt c«ng tàn bạo chà đạp lên quyền sóng con ngời: Tè c¸o c¸c thÕ lùc ®en tèi tõ bän sai nha, quan xử kiện, họ Hoạn, quan tổng đốc, bọn ma cô chủ chứa đều ích kỉ tham lam tµn nhÉn coi rÎ sinh m¹ng phÈm gi¸ con ngêi. - Tố cáo sức mạnh ma quái của đông tiền đã làm tha hoá con ngời. + Giá trị nhân đạo - TK lµ tiÕng nãi th¬ng c¶m, lµ tÝng khãc đau đớn trớc số phận bi kịch của con ngời - Đề cao con ngời tù vẻ đẹp hình thức, phẩm chất đến những ớc mơ, những khát väng ch©n chÝnh. Giá trị nhân đạo đợc biểu hiện ở những khÝa c¹nh nµo? GV lấy một số câu thơ trong TK để minh ho¹ Khãc TK, ND khãc cho nh÷ng nçi ®au đớn của con ngời: Tình yêu tan vỡ, tình cốt nhục lìa tan, nhân phẩm bị chà đạp, thân xá bị đoạ đày - TK tµi s¾c vÑn toµn, lµ bµi ca vÒ t×nh yªu tô do, trong s¸ng chung thuû. Lµ giÊc mơ về tự do và công lí đợc gửi gắm qua *Gi¸ trÞ nghÖ thuËt h×nh tîng Tõ H¶i Ngôn ngữ Tiếng Việt giàu đẹp, Phong - Thµnh c«ng vÒ nghÖ thuËt cña TK? phó, biÓu c¶m -NT kÓ chuyÖn, t¶ c¶nh ngô t×nh, miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt tinh tÕ... * LuyÖn tËp: HS lµm bµi tËp trªn b¶ng 1.Nªn gäi ND nh thÕ nµo? phô A. Nhµ th¬ B. Thi sÜ C, Thi hµo D. §¹i thi hµo 2. Tªn t¸c phÈm: A. Kim V©n KiÒu truyÖn B. TruyÖn KiÒu C. Đoạn trờng tân thanh D. B, C đều đúng 3. Gi¸ trÞ t tëng lín nhÊt cña truyÖn KiÒu lµ g×? A. Tinh thÇn d©n téc B. Tinh thÇn yªu níc C. Néi dung hiÖn thùc D. Tinh thÇn nhân đạo Đ. Cả C và Đ IV. Cñng cè - Nªu ng¾n gän th©n thÕ vµ sù nghiÖp cña ND? - TruyÖn KiÒu cã nh÷ng gi¸ trÞ g×? Tr×nh bµy ng¾n gän?.

(52) - Tuy nhiên TK còn có hạn chế ở mặt nào? ( Cái nhìn bế tắc, thuyết định mệnh Cho hay mu«n sù t¹i trêi... V. Híng dÉn vÒ nhµ - Nắm chắc các phần đã tìm hiểu - Tóm tắt đợc nội dung TK - So¹n chÞ em Thuý KiÒu. TiÕt 27. V¨n b¶n. ChÞ em Thóy KiÒu (TrÝch: truyÖn KiÒu - NguyÔn Du A. Môc tiªu bµi d¹y 1. KiÕn thøc -Thấy đợc tài năng, tấm lòng của thi hào dân tộc Nguyễn Du qua một đoạn trích trong TK - Bót ph¸p nghÖ thuËt tîng trng íc lÖ cña NguyÔn Du trong miªu t¶ nh©n vËt : kh¾c häa nh÷ng nÐt riªng vÒ nhan s¾c. tµi n¨ng, tÝnh c¸ch sè phËn Thóy V©n, Thóy KiÒu b»ng bót ph¸p nghÖ thuËt cæ ®iÓn - thấy đợc cảm hứng nhân đạo của Nguyễn Du: trân trọng vẻ đẹp tài năng của con ngêi 2 KÜ n¨ng -Đọc hiểu một văn bản truyện thơ trong văn học trung đại - Theo dâi diÔn biÕn sù viÖc trong t¸c phÈm truyÖn - Có ý thức liên hệ với văn bản liên quan để tìm hiểu về nhân vật - Phân tích đợc một số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu cho bút pháp nghệ thuật cổ điển cña nguyÔn Du trong v¨n b¶n 3. Thái độ - gd tinh thần yêu mến nâng niu trân trọng cái đẹp và tài năng của con ngời B. ChuÈn bÞ: GV : Soạn bài, đọc tài liệu, Bảng phụ HS : So¹nbµi, tr¶ lêi c©u hái sgk C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ...... II - KiÓm tra bµi cò: 1. 1 häc sinh lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm trªn b¶ng phô 2. 1 h/s lªn b¶ng tr¶ lêi: Giá trị nhân đạo của TK đợc thể hiện ở những khía cạnh nào? III. Bµi míi: : Giíi thiÖu bµi: Bớc vào truyện Kiều ta nh bớc vào một thế giới nhân vật. Nhng 2 nhân vật đọng lại trong trí nhớ đó là " chị em Thúy kiều" I. §äc- hiÓu v¨n b¶n GV hớng dẫn đọc 1. §äc §äc giäng trong s¸ng, nhÞp nhµng, tr©n 2. Chó thÝch träng Gọi 3 h/s đọc 3. Bè côc Bæ sung: ¶: c« ( tiÕng miÒn trung) - ®o¹n trÝch gåm 24 c©u th¬ n»m ë phÇn Dùa theo diÔn biÕn cèt truyÖn h·y x¸c më ®Çu tõ c©u 15-38 định vị trí của đoạn trích?.

(53) Theo em v× sao cã thÓ t¸ch ®o¹n trÝch nµy thành 1 văn bản độc lập mang tên Chị em Thóy KiÒu? ( vì diễn đạt trọn vẹn 1 nội dung tài sắc chÞ em Thóy KiÒu) §o¹n th¬ cã bè côc kh¸ trän vÑn, chÆt chÏ và cân đối em hãy chứng minh? Më - th©n- kÕt Trong đó ND trọng tâm nằm ở phần nào cña v¨n b¶n? V× sao em biÕt? Qua 2 câu thơ đầu em biết đợc vị trí của hai chị em nh thế nào trong gia đình? Sau lêi giíi thiÖu vÞ trÝ NguyÔn Du ca ngîi 2 chÞ em nh thÕ nµo? Ca ngợi vẻ đẹp chung của 2 chị em Nguyễn Du chú ý trớc hết đến điều gì? Em hiÓu " Mai cèt c¸ch, tuyÕt tinh thÇn" cã nghÜa lµ g×? Cả 2 chị em đều đẹp cả về hình dáng bên ngoài lẫn tâm hồn bên trong 1 vẻ đẹp đạt đến độ hoàn mĩ " Mời phân vẹn mời" Nguyễn Du đã dùng h/ả gì để ca ngợi vẻ đẹp của hai chị em? H/ả đó cho ta thấy vẻ đẹp nh thế nào? MÊy ch÷ " mêi ph©n vÑn mêi" Em thấy Nguyễn Du đã dành cho nhân vËt cña m×nh mét t×nh c¶m nh thÕ nµo? GV treo b¶ng phô Em thấy đợc những phơng thức biểu đạt nµo xuÊt hiÖn trong ®o¹n th¬ nµy A. Tù sù C. biÓu c¶m B. miªu t¶ D. c¶ A, B ,C Sù kÕt hîp nh÷ng ph¬ng thøc Êy mang l¹i hiÖu qu¶ g×? Và mỗi ngời đều có những nét đẹp riêng " mçi ngêi 1 vÎ" Khi tả Thúy Vân tác giả chú ý đến những chi tiÕt nµo? Em h×nh dung nh thÕ nµo vÒ vẻ đẹp của TV qua cách miêu tả của tg. Tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì để miêu tả vẻ đẹp Thúy Vân? ( lấy cái đẹp của thiên nhiên làm chuẩn mực cho cái đẹp con ngời) Nét đẹp nào của nàng cũng hoàn hảo và đợc đem so sánh với các thứ quý giá, cao đẹp nhất trên đời Đó là vẻ đẹp mà thiên nhiên, trời đất trao tÆng cho nµng Tõ " thèt" cho em suy nghÜ g×? Đây là cách dùng từ độc của Nguyễn Du. NÕu thay tõ thèt b»ng tõ nãi. Th× ra V©n cêi cêi, nãi nãi cßn ®©u vÎ ®oan trang n÷a. Với các từ trang trọng, đầy đặn nở nang,. - 4 câu đầu: giới thiệu vẻ đẹp chung của hai chÞ em - 4 câu sau: vẻ đẹp của Thúy Vân -12 c©u tiÕp tµi s¾c Thóy KiÒu - 4 c©u cuèi: kÕt luËn chung 4. Ph©n tÝch a) Giíi thiÖu chÞ em Thóy KiÒu - Thóy kiÒu lµ chÞ, Thóy V©n lµ em. Mai cèt c¸ch- tuyÕt tinh thÇn. Mçi ngêi mét vÎ, mêi ph©n vÑn mêi - cèt c¸ch tinh thÇn Cèt c¸ch: phong c¸ch d¸ng vÎ thanh tó, uyÓn chuyÓn mÒm m¹i nh c©y mai - tinh thÇn: trong tr¾ng nh tuyÕt - ớc lệ, ẩn dụ  vẻ đẹp mẫu mực. Tr©n träng, ca ngîi. - khắc họa nhân vật, bộc lộ thái độ của tác gi¶ b) Vẻ đẹp Thúy Vân - Khuôn mặt tròn đầy đặn sáng nh trăng r»m - l«ng mµy cong ®Ëm nh nÐt cña con bím t»m. MiÖng cêi t¬i nh hoa tiÕng nãi trong nh ngäc, tãc ®en h¬n m©y, da tr¾ng h¬n tuyÕt, íc lÖ tîng trng, so s¸nh. Thèt: thØnh tho¶ng míi nãi. - trang träng, ®oan trang, phóc hËu, quÝ ph¸i ®Çy viªn m·n.

(54) đoan trang cho em thấy vẻ đẹp của Thuý vân là vẻ đẹp nh thế nào? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch miªu t¶ nh©n vËt cña NguyÔn Du qua ch©n dung Thóy V©n? Vì sao có thể đoán đợc cuộc đời Thúy V©n, sÏ ko gÆp sãng giã ®au khæ? Thúy Vân đã đẹp nhng Thúy Kiều còn đẹp hơn. Nếu nh Thúy Vân có vẻ đẹp đoan trang phúc hậu thì Thúy Kiều có vẻ đẹp nh thế nµo? Em hiểu thế nào là vẻ đẹp sắc sảo mặn mµ Tại sao tác giả lại tả vẻ đẹp Thúy Vân trớc Thúy Kiều? Vẻ đẹp Thúy Kiều tập trung chính ở nh÷ng ®iÓm c¬ b¶n nµo? Hãy so sánh điểm khác nhau gia vẻ đẹp cña Thóy KiÒu vµ Thóy V©n? Trong héi häa ngêi ta cã thuËt ng÷ chuyªn ngµnh " ®iÓm nhÊn" vËy theo em vẽ Thúy Kiều t/g đã đặt điểm nhấn ở đâu? §«i m¾t lµ cöa sæ cña t©m hån Đôi mắt của Thúy Kiều đợc Nguyễn Du miªu t¶ nh thÕ nµo ? Nguyễn Du đã sử dụng nghệ thuật gì để miêu tả vẻ đẹp của Thúy Kiều 1 lần nữa thiên nhiên tơi đẹp lại đợc tích tụ trong vẻ đẹp của Thúy Kiều Nguyễn Du ko chỉ chú ý đến vẻ đẹp mà còn chú ý tới ảnh hởng của vẻ đẹp. Vẻ đẹp của Thúy Kiều đã làm nên điều gì? GV thuyÕt tr×nh thªm. Hoa ghen liÔu hên. §iÓn tÝch nghiªng níc nghiªng thµnh Ko những chỉ đẹp mà Thúy Kiều còn có tµi. Thóy KiÒu cã nh÷ng tµi n¨ng g×? Cái gì cũng đạt đến trình độ điêu luyện. Sau này Thúy Kiều nằm mơ đợc Đạm Tiªn khen " VÝ ®em vµo cuéc ®o¹n trêng Th× treo gi¶i nhÊt chi nhêng cho ai" Dựa vào đâu để có thể đoán trớc số phận cña Thóy KiÒu? " Tài tình chi lắm cho trời đất ghen". - miêu tả vẻ đẹp bên ngoài mà thấy đợc cả tÝnh c¸ch t©m hån bªn trong - mây thua, tuyết nhờng, đã thua đã nhờng thì ko hằn học cay cú - vẻ đẹp đoan trang phúc hậu nên dễ đợc x· héi chÊp nh©n  cuéc sèng h¹nh phóc. c) Vẻ đẹp Thúy Kiều - sắc sảo mặn mà: vẻ đẹp nổi bật cuốn hút ngêi kh¸c - dùng Thúy Vân làm điểm tựa để bảy Thúy Kiều lên đỉnh điểm của cái đẹp - tµi vµ s¾c - tả Thúy Vân tác giả đa ra cái đẹp của tõng bé phËn: mÆt, miÖng, tãc, da... Thóy KiÒu: chung chung. - §«i m¾t: trong xanh, long lanh nh lµn níc mïa thu. §«i l«ng mµy thanh tó ®Ëm đà xanh tơi nh dáng núi mùa xuân - ®iÓn cè, íc lÖ. Hoa ghen thua th¾m LiÔu hên kÐm xanh  nghiªng níc, nghiªng thµnh. - làm thơ, vẽ, ca hát, đánh đàn, soạn nhạc. vẻ đẹp hoa ghen liễu hờn  trÇm lu©n ®au khæ - khóc nh¹c sÇu th¶m mµ nµng so¹n. d) 4 c©u cuèi cuộc sống phong lu, khuôn phép, đức h¹nh - Tác giả đã kết lại điều gì về hai chị em ? 5. Tông kết - ND: Thái độ trân trọng ngợi ca vẻ đẹp , Không phải thờ ơ với cuộc đời mà là sự tµi n¨ng cña TV, TK cao giả của ngời đẹp Dự cảm về cuộc đời của hai chị em TK.

(55) -NT: hình ảnh tợng trng ớc lệ, đòn bảy, ®iÓn tÝch , Èn dô nh©n ho¸... * ghi nhí sgk. - Nªu néi dung cña ®o¹n trÝch ?. * LuyÖn tËp Víi ngêi phô n÷ tµi s¾c nh ngµy nay hä sÏ đợc hởng cuộc sống hạnh phúc ko? Vì *T×m c©u th¬ dù b¸o sè phËn cña t¬ng lai sao? cña TV, TK. Gi¶i thÝch v× sao ? Gọi hs đọc ghi nhớ. IV. Cñng cè 1. Vẻ đẹp của Thúy Vân là vẻ đẹp nh thế nµo? 2. Vẻ đẹp của Thúy Kiều là vẻ đẹp nh thế nµo? 3. Em hãy phan tích nội dung nhân đạo qua ®o¹n trÝch? 4. Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt t¶ ngêi cña NguyÔn Du qua ®o¹n trÝch? V. Híng dÉn.. - häc thuéc ghi nhí - häc thuéc ®o¹n trÝch - viết bài: phân tích vẻ đẹp của chị em Thóy KiÒu. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 28. v¨n b¶n. C¶nh ngµy xu©n ( TrÝch: truyÖn KiÒu - NguyÔn Du) A.Môc tiªu bµi d¹y 1.KiÕn thøc - HiÓu thªm vÒ NT t¶ c¶nh cña ND qua mét ®o¹n trÝch -NT miªu t¶ thiªn nhiªn cña thi hµo ND - Sự đồng cảm của ND với những tâm hồn trẻ tuổi. Tác giả miêu tả cảnh mà nói lên đợc tâm trạng của nhân vật B. ChuÈn bÞ: GV : Soạn bài, đọc t liệu HS : Soạn bài, đọc văn bản. C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: 1. §äc thuéc ®o¹n trÝch " chÞ em Thóy KiÒu".

(56) 2. Bút pháp chủ yếu của Nguyễn Du sử dụng để tả chân dung hai chị em Thúy Kiều là gì? Vẻ đẹp của Thúy Vân và Thúy Kiều là vẻ đẹp nh thế nào? Dựa vào đâu để biết trớc số phận của hai nàng? III Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: NguyÔn Du ko chØ lµ mét bËc thÇy trong nghÖ thuËt t¶ ngêi mµ cßn trong t¶ c¶nh thiªn nhiªn. Sau bøc tranh ch©n dung nµng tè nga diÔm lÖ lµ bøc tranh t¶ c¶nh ngµy xu©n th¸ng 3 tuyÖt vêi GV hớng dẫn đọc: giọng chậm rãi, khoan I. Đọc- hiểu văn bản 1. §äc thai, t×nh c¶m trong s¸ng 2. Gi¶i thÝch tõ khã: sgk GV đọc mẫu, gọi học sinh đọc 3. Bè côc - GV nhËn xÐt - theo tr×nh tù thêi gian cuéc ch¬i xu©n Sau khi đọc em có nhận xét gì về bố cục 4 c©u ®Çu: gîi t¶ khung c¶nh ngµy xu©n bµi th¬ 8 c©u tiÕp: khung c¶nh lÔ héi Em h·y nªu cô thÓ bè côc ®o¹n trÝch? 6 c©u cuèi: c¶nh chÞ em ra vÒ 4. ph©n tÝch a) gîi t¶ khung c¶nh ngµy xu©n - H/s đọc 4 câu đầu: - c¶nh ngµy xu©n Hai c©u ®Çu gîi t¶ ®iÒu g×? - h×nh ¶nh Èn dô: thêi gian tr«i rÊt nhanh, H×nh ¶nh con Ðn ®a thoi tg sö dông NT cảm xúc nuối tiếc. 90 ngày đã trôi qua gì ? Qua đó gợi cho em liên tởng gì về h¬n 60 ngµy thêi gian vµ c¶m xóc cña con ngêi ë ®©y ? - so víi 2 c©u th¬ xa râ rµng hai c©u th¬ của Nguyễn Du đã trở thành bức họa Bức tranh mùa xuân đợc hiện lên nh thế tuyÖt t¸c vÒ c¶nh ngµy xu©n nµo qua hai c©u th¬ tiÕp theo? NÒn cña tranh lµ mµu xanh b¸t ng¸t tíi So s¸nh víi c©u th¬ cæ Trung Hoa: tËn ch©n trêi. Trªn nÒn xanh Êy ®iÓm Ph¬ng th¶o liªn thiªn bÝch xuyÕt vµi b«ng hoa lª tr¾ng Lª chi sæ ®iÓm hoa Tr¾ng xanh hµi hoa gîi c¶m gi¸c mªnh m«ng mµ ko qu¹nh v¾ng, trong s¸ng mµ trÎ trung, nhÖ nhµng mµ thanh khiÕt, giµu 2. C¶nh lÔ héi ngµy xu©n søc sèng - có 2 hoạt động cùng diễn ra H/s đọc 8 câu tiếp LÔ t¶o mé söa sang quÐt tíc phÇn mé cña §ã lµ c¶nh lÔ g×, héi g×? ngêi th©n Em Hiểu thế nào là lễ tảo mộ và hội đạp - hội đạp thanh: chơi xuân nơi đồng quê thanh? - không khí lễ hội đông vui rộn ràng nô nøc: gÇn xa, n« nøc, dËp d×u, s¾m söa, ngæn ngang - sự đông vui, nhiều ngời cùng đến hội Cảnh ngời đi dự lễ, chơi hội đợc tả nh thế nào? Các từ láy đợc sử dụng đã đem lại hiÖu qu¶ g×? C¸c danh tõ: yÕn anh, chÞ em, tµi tö, giai - sù rén rµng n¸o nhiÖt cña c¶ ngµy héi nh©n, gîi t¶ ®iÒu g×? - Lµm râ h¬n t©m tr¹ng cña ngêi ®i héi tõ Các động từ: sắm sửa, dập dìu gợi tả điều khắp các nơi háo hức vui tơi kéo về g×? - Èn dô: tõng ®oµn ngêi nhén nhÞp ®i ch¬i Các tính từ: gần xa, nô nức đã nói lên xu©n nh chim Ðn chim oanh bay rÝu rÝt, ®iÒu g×? cßn chØ nh÷ng nam thanh n÷ tó C¸ch nãi: " n« nøc yÕn anh" lµ c¸ch nãi - trai tµi g¸i s¾c nh thÕ nµo? Cã ý nghÜa g×? - Rắc thoi vàng, đốt tiền giấy mã tởng nhớ ngời thân đã mất Em hiÓu tµi tö giai nh©n nghÜa lµ g×? - Nh÷ng nÊm må cao thÊp, tõ thÊp lªn cao Trong lễ thanh minh ấy ngời ta đã làm gì? từ vùng bằng phẳng lên núi đồi - truyÒn thèng v¨n hãa t©m linh, mét Qua h×nh ¶nh ngæn ngang... kÐo lªn em phong tục cổ truyền lâu đời, một nét đẹp h×nh dung quang c¶nh ë ®©y ntn? Qua cuộc du xuân đông vui nhộn nhịp ấy tác giả đã khắc họa một điều gì về văn.

(57) hóa phơng đông? Cuéc vui nµo råi còng ph¶i kÕt thóc 3 chị em đều ra về H/s đọc 6 câu cuối C¶m nhËn cña em vÒ c¶nh vËt cuèi chiÒu xu©n 3 chÞ em KiÒu dan tay ra vÒ? Nh÷ng tõ l¸y " tµ tµ, thanh thanh, nao nao" ko chỉ biểu đạt sắc thái cảnh vật mà cßn béc lé t©m tr¹ng con ngêi nh thÕ nµo?. 3. C¶nh 3 chÞ em KiÒu ra vÒ - n¾ng nh¹t, khe níc nhá, cÇu nhá, mäi chuyển đọng nhẹ nhàng - c¶m gi¸c b©ng khu©ng xao xuyÕn vÒ mét ngµy vui ®ang cßn mµ linh c¶m vÒ điều sắp xảy ra đã xuất hiện  gặp nấm må §¹m Tiªn vµ gÆp Kim Träng 5. Tæng kÕt ND: Vẻ đẹp mùa xuân hiện ra mới mẻ tinh khôi sống động - Quang c¶nh héi mïa xu©n rén rµng n¸o nøc vui t¬i cïng víi nghi thøc trang nhgiªm mang tÝnh chÊt truyÒn thèng cña ngêi ViÖt. NT: Ng«n ng÷ miªu t¶ giµu h×nh ¶nh, diÔn t¶ tinh tÕ t©m tr¹ng nh©n vËt - Miªu t¶ theo tr×nh tù thêi gian mét cuéc du xu©n cña chÞ em TK * Ghi nhí: sgk. * LuyÖn tËp - Học sinh đọc thêm các đoạn thơ tiếp theo 1. Vẻ đẹp của bức tranh xuân gợi lên nh thế nào qua hai câu thơ " cỏ non... bông hoa" A. Vẻ đẹp tơi xanh bát ngát B. vẻ đẹp tơi xanh thanh khiết, mơn mởn C. vẻ đẹp tinh khôi dào dạt sức sống D. c¶ A, B, C 2. 6 c©u th¬ cuèi gîi lªn t©m tr¹ng g× cña 3 chÞ em Thóy KiÒu A. vui vÎ, th th¸i B. khoan thai bíc vÒ võa ®i võa ng¾m c¶nh C. Tho¸ng buån man m¸c lµ b©ng khu©ng 3. Bút pháp nghệ thuật đặc sắc của ĐT " cảnh ngày xuân" là gì? A. Tù sù C. t¶ ngêi B. t¶ c¶nh D. t¶ c¶nh ngô t×nh * So s¸nh c¶nh mïa xu©n trong 4 c©u th¬ ®Çu vµ 6 c©u th¬ cuèi IV. Cñng cè Qua đoạn trích em đã tiếp thu đợc những điều gì? -Khung cảnh mùa xuân đợc miêu tả qua những chi tiết nào? Goi h/s đọc ghi nhớ V. Híng dÉn vÒ nhµ. - nắm chắc nd đã phân tích, học thuộc ghi nhớ - đọc thêm t liệu tham khảo - so¹n bµi " KiÒu ë lÇu Ngng BÝch" TiÕt 29. TiÕng viÖt. ThuËt ng÷. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc -Nắm đợc khái niệm và đặc điểm cơ bản của thuật ngữ. - Nâng cao năng lực sử dụng thuật ngũ, đặc biệt trong các văn bản khoa học công nghÖ 2. KÜ n¨ng - T×m hiÓu ý nghÜa cña thuËt ng÷ trong tõ ®iÓn - Sử dụng thuật ngữ trong quá trình đọc- hiểu và tạo lập văn bản KH, CN 3. Thái độ. -Có ý thức sử dụng thuật ngữ đúng ..

(58) B.ChuÈn bÞ: GV : So¹n bµi, t×m vÝ dô, b¶ng phô HS : §äc tríc sgk C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ...... II - KiÓm tra bµi cò: 1. Ph¸t triÓn tõ vùng b»ng c¸ch nµo cho vÝ dô cô thÓ? 2. lµm 1 sè bt trªn b¶ng phô III Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: So s¸nh hai c¸ch gi¶i thÝch vÒ nghÜa cña tõ níc vµ tõ muèi. C¸ch giíi thiÖu nµo th«ng dông ai còng có thể hiểu đợc? C¸ch giíi thiÖu nµo yªu cÇu ph¶i cã kiÕn thức về hóa học mới hiểu đợc? Goi h/s đọc bài tập sgk Em đã học các định nghĩa này ở những bé m«n nµo? Những từ ngữ đợc in đậm chủ yếu đợc sử dông trong v¨n b¶n nµo? Tõ 2 bt trªn em hiÓu thÕ nµo lµ thuËt ng÷? Goi h/s đọc ghi nhớ Thö t×m xem nh÷ng thuËt ng÷ trong môc I.2 cã cßn nghÜa nµo kh¸c kh«ng? §äc bt2: cho biÕt tõ muèi nµo cã s¾c th¸i biÓu c¶m? VËy muèi ë trêng hîp a lµ thuËt ng÷. Vậy từ 2 VD bài tập em có thể rút ra đặc ®iÓm cña thuËt ng÷ ntn? Goi h/s đọc ghi nhớ H/s đọc yêu cầu bt trong sgk GV goi 2 hs lªn b¶ng chØ cÇn ®a ra tõ cÇn ®iÒn Hs ë díi ®iÒn b»ng bót ch×. H/s đọc bt 2. Goi hs đọc bt 3 nêu rõ yêu cầu. I. ThuËt ng÷ lµ g×? 1. Bµi tËp H/s th¶o luËn vµ tr¶ lêi Cách thứ 1 ai cũng có thể hiểu đợc C¸ch thø 2: ph¶i cã kiÕn thøc vÒ hãa häc 2, bµi tËp Thạch nhũ: địa lí Ba d¬: hãa häc Èn dô: ng÷ v¨n Ph©n sè thËp ph©n: to¸n - v¨n b¶n khoa häc - 3. Ghi nhí: sgk/88 II. §Æc ®iÓm cña thuËt ng÷ 1. c¸c thuËt ng÷ trªn chØ cã 1 nghÜa nh sgk đã giải thích, ngoài ra ko còn nghĩa nµo kh¸c 2. ë trêng hîp b lµ 1 Èn dô chØ nh÷ng ngêi cùng cảnh ngộ đã gắn bó cu mang nhau 3. Ghi nhí III. LuyÖn tËp BT1: lùc ( vËt lÝ) - xâm thực (địa lí) - hiÖn tîng hãa häc (hãa) - trêng tõ vùng ( ng÷ v¨n) - di chØ (sö) - thô phÊn (sinh) - lu lợng( địa lí) - träng lùc ( vËt lÝ) - khí áp (địa lí) - đơn chất (hóa) - thÞ téc phô lÖ (lÞch sö) - đờng trung trực (toán học) BT2: ®iÓm tùa (thuËt ng÷ vËt lÝ) điểm cố định của một đòn bẩy thông qua đó lực tác động đợc truyền tới lực cản nhng trong đoạn trích này nó ko đợc dung nh 1 thuËt ng÷  n¬i göi g¾m niÒm tin hi väng BT3. a) đợc dùng nh 1 thuật ngữ.

(59) Gọi 2 hs lên bảng đặt câu Hs nªu yªu cÇu bµi tËp. a) đợc dùn nh 1 từ thông thờng BT4: c¸: ®v cã x¬ng sèng, ë díi níc, b¬i b»ng v©y, thë b»ng mang BT5: ko vi ph¹m v× 2 tn nµy dïng trong 2 lÜnh vùc khoa häc riªng biÖt 1. cho biết tn đợc sử dụng nhiều trong loại v¨n b¶n nµo? A. tù sù B. tiÓu thuyÕt C. hµnh chÝnh c«ng vô D. khoa häc kÜ thuËt 2. Nhận định nào ý kiến nào chỉ rõ đúng đặc điểm của tn? A. cã tÝnh ®a nghÜa biÓu c¶m B. cã tÝnh h×nh tîng C. mçi thuËt ng÷ chØ biÓu thÞ 1 kn vµ ko cã tÝnh biÓu c¶m. IV. Cñng cè 1. ThuËt ng÷ lµ g×? §Æc ®iÓm cña thuËt ng÷? 2. T×m nh÷ng thuËt ng÷ trong lÜnh vùc khoa häc mµ em biÕt 3. ý kiến nào chỉ rõ đúng đặc điểm của thuật ngữ A. Cã tÝnh ®a nghÜa biÓu c¶m B. Cã tÝnh h×nh tîng C. Mçi thuËt ng÷ chØ biÓu thÞ mét kh¸i niÖm vµ kh«ng cã tÝnh biÓu c¶m V. Híng dÉn vÒ nhµ. - häc thuéc ghi nhí - lµm l¹i c¸c bµi tËp - vận dụng thuật ngữ vào nói viết cho đúng, chính xác - đọc trớc bài: trau dồi vốn từ Lµm bt: tõ " s¾t" trong c©u th¬ sau cã ph¶i lµ tn ko? Nói gi¨ng thµnh lòy s¾t dµy Rừng che bộ đội rừng vây quân thù ------------------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 30: TËp lµm v¨n. Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 1 I. Môc tiªu bµi d¹y 1. KiÕn thøc - HS thấy đợc những u nhợc điểm của mình trong bài viết từ đó có ý thức phấn đấu ph¸t huy vµ rót kinh nghiÖm cho bµi sau - thấy đợc năng khiếu văn chơng của hs và những mặt yếu mà GV cần phải bồi dỡng và phụ đạo cho hs VD: nh về chữ viết, cách diễn đạt, dùng từ, kiến thức... thể loại văn thuyÕt minh - gv chỉ rõ những lỗi mà h/s mắc phải để các em sửa - động viên khuyến khích những em có ý thức về bộ môn 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng lµm bµi v¨n thuyÕt minh theo yªu cÇu cña líp 9 3. Thái độ - Có ý thức làm bài nghiêm túc, có ý thức tích luỹ kiến thức thực tế để áp dụng vào lµm v¨n. B. ChuÈn bÞ: GV : chÊm bµi, söa lçi HS : nhớ lại bài của mình, đọc thêm tài liệu tham khảo để so sánh với bài của mình.

(60) C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ...... II - KiÓm tra bµi cò: ThÕ nµo lµ v¨n thuyÕt minh? Nªu c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh III. Bµi míi: : Giíi thiÖu bµi: GV chép đề bài lên bảng §Ò bµi: viÕt mét bµi v¨n thuyÕt minh vÒ c©y lóa ViÖt Nam §Ò bµi thuéc kiÓu v¨n b¶n nµo? Yªu cÇu của đề này? Với đề bài này em phải trình bày giới thiệu đợc những vấn đề gì?. Trong khi thuyÕt minh em cÇn sö dông c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh nµo? Víi bµi nµy cßn yªu cÇu g×? MB, TB, KB cÇn nªu nh÷ng ý g×? GV nêu đáp án, biểu điểm Hs so s¸nh víi bµi cña m×nh GV gäi 1 sè em tù chÊm ®iÓm bµi cña mình theo đáp án GV nªu u ®iÓm chung vµ riªng. 1. Tìm hiểu đề, tím ý - thuyÕt minh cã sö dông 1 sè biÖn ph¸p miªu t¶, nghÖ thuËt + lÞch sö c©y lóa + điều kiện sống, đặc điểm cấu tạo của c©y lóa + qu¸ tr×nh h×nh thµnh h¹t thãc + c©y lóa g¾n bã víi con ngêi + tác dụng của cây lúa trong đời sống ( có xen biÖn ph¸p miªu t¶) - so s¸nh liÖt kª, gi¶i thÝch, ph©n lo¹i... - sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ miªu t¶ mét c¸ch hîp lÝ. 2. nhËn xÐt. a. ¦u ®iÓm Nhìn chung các em có ý thức làm bài. Nắm đợc phơng pháp làm bài đúng kiểu bài thuyết minh. Đã trình bày đợc những hiểu biết của mình về cây lúa. Đã vận dụng đợc mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ miªu t¶ vµo trong v¨n b¶n thuyÕt minh Nhiều bài làm sinh động hấp dẫn, thể hiện sự hiểu biết rất phong phú về cây lúa - tr×nh bµy khoa häc, ch÷ viÕt s¹ch - ý thøc lµm bµi vµ häc tËp bé m«n tèt - 1 số bài viết thể hiện đợc sự hiểu biết sâu sắc, chi tiết cụ thể về cây lúa,văn viết diễn đạt lu loát, hấp dẫn VÝ dô: 9A1: PB Thu Hµ, H»ng, Trµ, Ngäc... 9A6: Quang, Nhµn, Quúnh... b. Nhîc ®iÓm mét sè em kiÕn thøc, hiÓu biÕt vÒ c©y lóa cßn qu¸ Ýt bµi lµm s¬ sµi ý thøc lµm bµi cha tèt -Diễn đạt lủng củng, bài làm chung chung, trích thơ vào không hợp lí. Phần thì đi quá sâu, phần lại thiếu hoặc quá sơ sài, cha nêu đợc vai trò tác dụng của cây lúa trong đời sèng con ngêi ViÖt Nam - chữ viết quá xấu có bài viết rất khó đọc. Có bài ko đánh dấu câu. Đặc biệt mất rất nhiÒu lçi chÝnh t¶ VD: bµi cña em: Kh¸nh, Hng, Toµn, M¹nh... 9A1 Oanh,Phong, Ph¬ng, M¹nh, Ngäc,Nguyªn,V.Ngäc, NÒn,Nhung...9A6 3. Chữa lỗi cụ thể: GV đọc lỗi sai và sửa chữa luôn - lỗi diễn đạt: lá lúa là vũ khí sắc bén, lúa đợc trồng ở thành thị... - ko có 1 ngời nào mà ko liên quan đến cây lúa mỗi khi họ đi thăm đồng - lóa cßn mang mét phong c¸ch lín Dïng tõ: gÇy gäp , lóa dÉ lµm nªn nÒn c«ng nghiÖp....

(61) Lỗi chính tả: GV đọc trong bài sau đó sửa luôn IV. Cñng cè - GV đọc 1 số bài hay - cñng cè l¹i vÒ v¨n thuyÕt minh - tr¶ bµi gäi tªn lÊy ®iÓm * Tæng hîp ®iÓm Tæng hîp kÕt qu¶ líp. SS 1. §iÓm 2 3. 4. TS < 5 SL %. 5. 6. §iÓm 7 8. 9. 10. TS ≥ 5 SL %. 9A1 42 9A6 34 V. Híng dÉn.. - xem l¹i bµi - đọc bài của bạn làm tốt để tham khảo - «n l¹i v¨n b¶n tù sù, xem tríc bµi Miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù Ngµy 27 th¸ng 9 n¨m 2010. KÝ duyÖt. TuÇn 7 TiÕt 36. V¨n b¶n. M· Gi¸m Sinh mua KiÒu.. ( TrÝch - TruyÖn KiÒu - NguyÔn Du ) A. Môc tiªu bµi d¹y 1. KiÕn thøc Giúp hs cảm nhận đợc từ văn bản: - HiÓu thªm vÒ gi¸ trÞ hiÖn thùc trong TruyÖn KiÒu - Thái độ khinh bỉ, căm phẫn sâu sắc của tác giả đối với bản chất xấu xa, đê hèn của kÎ bu«n ngêi - Thấy đợc tài năng nghệ thuật của tacxs giả trong việc khắc họa tính cách nhân vật th«ng qua diÖn m¹o, cö chØ. 2. KÜ n¨ng - Đọc hiểu văn bản truyện thơ trung đại - NhËn diÖn vµ ph©n tÝch c¸c chi tiÕt nghÖ thuËt kh¾c häa h×nh tîng nh© vËt ph¶n diÖn( diện mạo, hành động, lời nói, bản chất) đậm tính chất hiện thực trong đoạn trích - C¶m nhËn ý nghÜa tè c¸o, lªn ¸n x· héi trong ®o¹n trÝch 3.Thái độ - Có thái độ căm ghét khinh bỉ với những hạng ngời nh Mã Giám Sinh - Tr©n träng tµi n¨ng cña NDu C huÈn bÞ: GV : Soạn bài, đọc tài liệu.

(62) HS : Soạn bài, đọc văn bản, C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: : 1. Đọc thuộc 4 câu thơ đầu trong bài '' Cảnh ngày xuân ''. Phân tích vẻ đẹp của bức tranh mïa xu©n. 2. §äc thuéc 6 c©u th¬ cuèi vµ ph©n tÝch t©m tr¹ng cña Thóy KiÒu . III. Bµi míi: . Giíi thiÖu bµi. NÕu nh NguyÔn Du tr©n träng ngîi ca nh÷ng nh©n vËt chÝnh diÖn bao nhiªu th× «ng l¹i mØa mai khinh bØ nh©n vËt ph¶n diÖn bÊy nhiªu. Vµ ch©n tíng M· Gi¸m Sinh hiÖn lªn nh thÐ nµo chóng ta cïng ®i t×m hiÓu ®o¹n trÝch... GV hớng dẫn học sinh đọc phù hợp với lêi nãi t©m tr¹ng cña tõng nh©n vËt. GV đọc mẫu, gọi 2 HS đọc.GV nhận xét -Tãm t¾t ®o¹n trÝch. Dựa vào tiêu đề của đoạn trích em hãy cho biÕt ai lµ ngêi mua ai lµ kÎ b¸n vµ ai là ngời đem ra để bán? Chóng ta ®i ph©n tÝch theo nh©n vËt. Nh©n vËt nµo lµ trung t©m cña cuéc mua b¸n, nh©n vËt nµo lµ n¹n nh©n cña cuéc mua b¸n? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh©n vËt mô mèingêi giíi thiÖu KiÒu víi MGS? MGS đến nhà Kiều với t cách là gì? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch tr¶ lêi cña MGS trong lÔ vÊn danh? '' tr¨m n¨m tÝnh cuéc vu«ng trßn Phải dò cho đến ngọn nguồn lạch sông''. I. §äc hiÓu v¨n b¶n. 1. §äc- tãm t¾t. - Gia đình gặp cơn tai biến. Kiều tự bán m×nh chuéc cha. KÎ t×m ®Ðn mua KiÒu lµ M· Gi¸m Sinh.... 2. Chó thÝch. Sgk 3 Bè côc: DiÔn biÕn cña sù viÖc. Mô mèi kÎ b¸n , MGS kÎ mua, Thóy KiÒu là ngời đem ra để bán 4. Ph©n tÝch. a. KÎ mua ngêi- M· Gi¸m Sinh - lµ mét mô nµo kh«ng râ tung tÝch. - Chó rÓ ®i hái vî - Céc lèc thiÕu v¨n hãa, tªn mËp mê chØ biÕt hä M· cßn Gi¸m Sinh lµ sinh viªn trêng Quèc tö Gi¸m hay 1 chøc tíc nhá do quyên nhiều lúa gạo cho triều đình mà có. - quª mËp mê, tiÒn hËu bÊt nhÊt võa nãi xa giê l¹i gÇn, ë L©m Tri nãi L©m Thanh  Không đáng tin cậy.. Có thể tin cậy đợc con ngời này qua cách ăn nói đó không? Nguyễn Du đã miêu tả ngoại hình của MGS nh thÕ nµo? D¸ng vÎ Êy gîi cho em suy nghÜ g×? Chi tiết trên gắn với một ngời đã ngoài 40 tuæi cho ta hiÓu g× vÒ ngêi Êy?.  Ngêi a ch¶i chuèt diÖn dµng -Trong xh phong kiến cái tuổi ấy đã lên «ng vËy mµ h¾n vÉn chÞu ch¬i '' ca sõng lµm nghÐ''. Thái độ của Nguyễn Du nh thế nào khi miªu t¶ MGS '' Mµy r©u nh½n nhôi ¸o quÇn b¶nh bao''? Chi tiÕt'' tríc thÇy sau tí lao xao'' gîi c¶nh tîng nh thÕ nµo? Vào đến trong nhà Kiều, MGS đã có hành động gì? Với hành động đó cho ta hiểu h¾n lµ ngêi nh thÕ nµo? Đến đây chúng ta đã có thể kết luận nh. - Mỉa mai, không ra dáng đàn ông. Đàn «ng ko r©u bÊt ngh×, tõ b¶nh bao dµnh cho trÎ con. - §¸m ngêi lén xén, Çm Ü, kh«ng nÒ nÕp thầy tớ hỗn độn -Ngåi tãt- ngåi lªn ghÕ cao cña ngêi lín tuæi trong nhµ  hîm hÜnh cña kÎ cã tiÒn, v« liªm sØ. - ThiÕu v¨n hãa kÖch cìm, h¾n kh«ng.

(63) thÕ nµo vÒ con ngêi hä M·? Bản chất con buôn của MGS đợc bộc lộ nh thÕ nµo? MGS đến mua Thúy Kiều với t cách là về làm vợ nhng hắn có để ý đến tình cảm, t©m tr¹ng cña Thóy KiÒu kh«ng? VËy h¾n để ý đến điều gì? Có gì đặc biệt trong cách họ Mã chọn hµng? Động từ ''cân'' cho thấy hắn rất đắn đo suy nghĩ. Sắc thì hắn đã nhìn thấy nhng tài thì cha, nên hắn đã ép Thúy Kiều đánh đàn và làm thơ trên quạt. Khi vẻ đẹp mặn nång cña Thóy KiÒu cµng nh×n cµng a lóc nµy h¾n míi mÆc c¶. Em hiÓu g× vÒ MGS qua c©u th¬ '' R»ng mua ... cho têng'' Có gì đặc biệt trong cách họ Mã mặc cả? Kh«ng víi t c¸ch con ngêi giµu cã ¨n ch¬i ®i hái vî mµ víi t c¸ch con bu«n chØ biÕt'' mét vèn bèn lêi'' Víi hoµn c¶nh nhµ Thóy KiÒu nh vËy mµ MGS mÆc c¶ vµ mua b¸n nh vËy em hiÓu thªm g× vÒ con ngêi h¾n? Cuối cùng hắn đã mua Kiều với giá bao nhiªu? NhËn xÐt cña em vÒ MGS qua diÖn m¹o cử chỉ, hành động? Thái độ của Nguyễn Du nh thế nào khi xây dựng nhân vật MGS? Ông đã xây dùng nh©n vËt nµy b»ng bót ph¸p g×?. ph¶i lµ mét chó rÓ ®i hái vî mµ lµ 1 con bu«n.. - Xem mãn hµng nµy cã lîi l·i g× kh«ng? - Trực tiếp kĩ lỡng, tỉ mỉ, thô bạo, đắn đo c©n Ðp thö. ( Ng¾m nh×n d¸ng vÎ dung nhan, nghe nàng đọc thơ và đánh đàn Mã càng thấy đợc giá trị của món hàng. Hắn cũng kh«ng dÊu diÕm ''mÆn nång...a '' khiÕn ta có thể hình dung thái độ gật gù tán thởng cña h¾n. Nhng lµ 1 con bu«n h¾n kh«ng vå vËp '' B»ng lßng... dÆt d×u'' - Ra vÎ th«ng th¹o ®iÓn cè v¨n hoa, ra vÎ là ngời có học nhng bản chất con buôn đã lé nguyªn h×nh ë tõ mÆc c¶ '' bao nhiªu''  đạo đức giả, xảo quyệt kiểu con buôn - Cß kÌ bít mét thªm hai  MÆc c¶ tõng li tõng tÝ, bít mét råi l¹i bít thªm hai, keo kiÖt bñn xØn. MÆc c¶ trong mét gi¬ l©u. Lîi dông ngêi ho¹n n¹n, b¾t bÝ d×m gi¸, Ðp gi¸  tr¾ng trîn bØ æi v« l¬ng t©m - Ngoµi bèn tr¨m l¹ng b¹c - Gi¶ dèi, thùc dông, bÊt nh©n v« v¨n hãa. - Bót ph¸p t¶ thùc, MGS lµ ®iÓn h×nh cho nh÷ng tªn bu«n thÞt b¸n ngêi trong xh cò.. IV. Cñng cè 1. Em hiÓu g× vÒ nh©n vËt MGS? Qua nhân vật đó Nguyễn Du đã cho chúng ta thÊy XHPK thêi bÊy giê nh thÕ nµo? 2. Nguyễn Du đã sử dụng bút pháp gì để miêu tả MGS? V. Híng dÉn.. *LuyÖn tËp. §äc thuéc nh÷ng c©u th¬ miªu t¶ ngo¹i h×nh cña MGS? Nªu suy nghÜ cña em vÒ ngo¹i h×nh Êy. - Nªu 2 c©u th¬ bãc trÇn b¶n chÊt xÊu xa cña MGS?. - §äc thuéc ®o¹n trÝch. Ph©n tÝch nh©n vËt MGS. - T×m hiÓu tiÕp t©m tr¹ng cña Thóy Kiều, và giá trị nhân đạo của Nguyễn Du.. TiÕt: 37. V¨n b¶n. M· Gi¸m Sinh mua KiÒu ( tiÕp theo ) ( trÝch : TruyÖn KiÒu- NguyÔn Du ).

(64) A. Môc tiªu bµi d¹y 1. KiÕn thøc - Tiếp tục giúp học sinh thấy đợc tâm trạng của Thúy Kiều khi phải bán mình, qua đó hiểu thêm về phẩm chất tốt đẹp của Thúy Kiều. - Thấy đợc tấm lòng nhân đạo của nhà thơ - Bót ph¸p t¶ thùc xen íc lÖ. B. ChuÈn bÞ: GV: Soạn bài, đọc tài liệu - trò: Soạn bài, đọc văn bản C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: 1. Qua v¨n b¶n MGS mua KiÒu , MGS hiÖn lªn lµ mét con ngêi nh thÕ nµo ? Ph©n tích ngắn gọn để làm rõ điều đó? 2. §äc thuéc ®o¹n trÝch? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Lóc nµy KiÒu ®ang trong c¶nh ngé nh thÕ nµo? KiÒu chØ ra gÆp M· Gi¸m Sinh khi cã lêi thóc dôc cña mô mèi. Trong c¶nh ngé Êy, h×nh ¶nh KiÒu hiÖn lªn ch©n thùc cô thÓ. Em h×nh dung d¸ng vÎ t©m tr¹ng cña KiÒu nh thÕ nµo tõ nh÷ng lêi th¬ sau? ThÒm hoa mét bíc lÖ hoa mÊy hµng Ng¹i ngïng dîn giã e s¬ng Từ lúc quyết định bán mình, Kiều đã xác định mình là món hàng có giá trị duy nhất trong nhµ. Nhng ch¾c ch¾n KiÒu cha h×nh dung hÕt sù ª chÒ nhôc nh· trong t×nh c¶nh nµy cho nªn; ' Ngõng hoa bãng thÑn tr«ng g¬ng mÆt dµy'' Em hiÓu g× vÒ c©u th¬ nµy? Tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì để nói về điều đó? Th¬ng th©n xãt phËn lµ mét lÏ, h¬n n÷a còn là cảm giác đau đớn tái tê vì lòng tự träng cña mét con ngêi. Kiều đã trở thành một món hàng bị đối xử chẳng khác một món đồ vật " Mối càng vén tóc bắt tay" với hành động đó càng lµm cho ©m tr¹ng Thóy KiÒu nh thÕ nµo? Trong toµn bé ®o¹n th¬ trªn em thÊy t©m tr¹ng cña Thóy KiÒu nh thÕ nµo? C¶ ®o¹n th¬ em cã thÊy Thóy KiÒu nãi c©u nµo ko? So sánh điều đó với ngời mua bán đã cho em thấy đợc điều gì?. Sù c©m lÆng cña Thóy KiÒu cßn nãi lªn ®iÒu g×? Trớc nỗi đau khổ đó của Thúy Kiều Mã. 4. Ph©n tÝch (tiÕp theo) b. N¹n nh©n Thóy KiÒu '' Nçi m×nh thªm tøc nçi nhµ'' - Đau đớn vì tình yêu dang dở, đau đớn vì nçi cha vµ em bÞ tra tÊn ... - Bao nhiªu níc m¾t cïng tu«n r¬i theo mỗi bớc chân  tâm trạng đau đớn - KiÒu ra víi MGS ch¼ng kh¸c g× b«ng hoa bị đày ra sơng gió, vì sơng gió sẽ làm cho hoa tµn hoa rông cho nªn ng¹i ngïng lo sî cho b¶n th©n tríc sù r¬i vµo tay kÎ xa l¹ Vì ý thức đợc mình là ngời đẹp, mà phải trë thµnh mét mãn hµng nªn nµng c¶m thÊy da mÆt nh dµy lªn  lßng tù träng phẩm chất tốt đẹp của Thúy Kiều. " NÐt buån.... nh mai" D¸ng vÎ tiÒu tôy v« hån. - đau đớn, tủi nhục - đối lập sự câm lặng khổ đau của Thúy Kiều với sự hoạt động năng nổ của bọn buôn ngời, đối lập giữa giá trị đẹp đẽ vô song cña KiÒu víi gi¸ c¶ mua b¸n chua xãt  tố cáo XHPK thối nát chà đạp lên giá trị con ngời. Xã hội đồng tiền - sù hi sinh, lßng vÞ tha, nÝn nhÞn ®au khæ mét m×nh v× ngêi kh¸c.

(65) Giám Sinh có thái độ nh thế nào? Th©n phËn Êy gîi c¶m xóc nµo trong em? Níc m¾t kiÒu còng thÊm ®Ém tr¸i tim nhân đạo của Nguyễn Du. Xót xa trớc th©n phËn nhá nhoi cña con ngêi, gi¸ trÞ của con ngời bị chà đạp Qua đoạn trích cho em hiểu đợc những néi dung g×? Từ đó cho em thấy một thực trạng xã hội nh thÕ nµo? Em hiểu gì về tấm lòng nhân đạo của NguyÔn Du khi kÓ l¹i sù viÖc nµy? GV tæng kÕt vÒ NT ND cña ®o¹n trÝch? Em hiÓu g× vÒ t©m tr¹ng cña Thóy KiÒu Thái độ và tình cảm của Nguyễn Du khi kÓ l¹i sù viÖc nµy? IV. Cñng cè 1- Đoạn trích đã cho em hiểu đợc những g×? 2- Đoạn trích đã thể hiện đợc những giá trÞ néi dung nµo? ph©n tÝch ng¾n gän? V. Híng dÉn. - Häc thuéc ®o¹n trÝch -Nắm chắc nội dung đã phân tích - §äc tµi liÖu tham kh¶o - So¹n Lôc V©n Tiªn cøu KiÒu NguyÖt Nga.. - ko quan tâm vẫn cân đo đong đếm... - cô độc bị chà đạp * Hs th¶o luËn. * Th¶o luËn nhãm - M· Gi¸m Sinh tªn bu«n thÞt bÊt nh©n -th©n phËn Thóy KiÒu: ®au khæ, bÞ chµ đạp bởi quyền lực của đồng tiền - tấm lòng nhân đạo của Nguyễn Du: thơng xót Thúy Kiều, lên án XHPK 5. Tæng kÕt - NT: Sö dông tõ ng÷ kÓ l¹ cuéc mua b¸n, Kh¾c häa h×nh tîng nh©n vËt ph¶n diÖn qua cử chỉ, hành động lời nói... - T¶ thùc xen lÉn íc lÖ ND: B¶n chÊt xÊu xa cña MGS, tè c¸o x· héi Xót xa trớc thực trạng con ngời bị chà đạp * Ghi nhí: sgk *LuyÖn tËp: - ®au khæ, tñi nhôc  thÓ hiÖn lßng tù trọng, đức hi sinhh - khinh bØ, lªn ¸n kÎ bÊt nh©n - xót thơng con ngời bị chà đạp. --------------------------------------------------------------------------------------------------------. TiÕt 32 TËp lµm v¨n. Miªu t¶ trong v¨n tù sù A. Môc tiªu bµi d¹y 1. KiÕn thøc - Giúp học sinh thấy đợc vai trò của yếu tố miêu tả hành động, sự việc, cảnh vật và con ngêi trong v¨n b¶n tù sù. - Sự kết hợp các phơng thức biểu đạt trong một văn bản - Vai trß, t¸c dông cña miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù. 2. KÜ n¨ng - Phát hiện và phân tích đợc tác dụng của miêu tả trong văn bản tự sự - KÕt hîp kÓ chuyÖn víi miªu t¶ khi lµm v¨n tù sù 3. Thái độ - Có ý thức sử dụng miêu tả trong văn bản tự sự để cho bài tự sự sinh động cụ thể B. ChuÈn bÞ: GV : B¶ng phô, vÝ dô HS : §äc sgk, t×m hiÓu vÝ dô C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp :.

(66) Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010. Líp 9A1 Líp 9A6. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ...... II - KiÓm tra bµi cò: - ThÕ nµo lµ v¨n b¶n tù sù, miªu t¶? - Nêu lại ý nghĩa của miêu tả trong văn bản tự sự đã học ở lớp 8? III. Bµi míi: : Giíi thiÖu bµi: -GVđọc một đoạn văn ngắn. HS chỉ ra yếu tố miêu tả và cho biết ý nghĩa của chúng? '' Mặt lão đột nhiên co giúm lại. Những nếp nhăn xô lại với nhau , ép cho nớc mắt ch¶y ra. C¸i ®Çu l·o ngoÑo vÒ mét phÝa... '' HS đọc thầm đoạn trích sgk I. T×m hiÓu yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù Đoạn trích kể về trận đánh nào? Trong trận đánh đó nhân vật Quang Trung 1. Ví dụ: SGK - Vua QT chỉ huy quân Tây Sơn đánh đồn đã xuất hiện nh thế nào? Để làm gì? ChØ ra c¸c yÕu tè miªu t¶ trong ®o¹n v¨n? Ngäc Håi QT cỡi voi đi đốc thúc - Khãi táa mï trêi c¸ch gang tÊc ko thÊy g×. -Bá ch¹y to¸n lo¹n giµy xÐo lªn nhau mµ Em h·y kÓ l¹i néi dung chÝnh cña ®o¹n chÕt. trÝch? - Thây nằm đầy đồng máu chảy thành 1 hs nhËn xÐt c¸c sù viÖc chÝnh b¹n nªu suèi đã đầy đủ cha? Cho hs nèi c¸c sù viÖc Êy thµnh 1 ®o¹n v¨n NÕu chØ kÓ l¹i sù viÖc diÔn ra nh thÕ th× - HS đọc đoạn văn đã nối câu chuyện diễn ra có sinh động không? - C©u chuyÖn kh« khan kÐm hÊp dÉn. KÓ T¹i sao? nh trên mới trả lời đợc câu hỏi '' việc gì đã xảy ra'' chứ cha trả lời đợc câu hỏi '' việc đó xảy ra nh thế nào?'' GV cho hs so s¸nh c¸c sù viÖc chÝnh mµ bạn đã nêu với đoạn trích sgk Nhờ có yếu tố nào mà đoạn trích đợc tái - YÕu tè miªu t¶ hiện lại một cách sinh động? VËy yÕu tè miªu t¶ cã vai trß nh thÕ nµo trong v¨n b¶n tù sù? 2. Ghi nhí. Gọi hs đọc ghi nhớ - Nh÷ng ®o¹n v¨n t¶ c¶nh cã ý nghÜa g× II. LuyÖn tËp. trong v¨n b¶n tù sù ? - Để ngời đọc hình dung đợc cảnh vật. Trong bài văn tự sự để ngời đọc hình - T¶ ngo¹i h×nh dung đợc con ngời một cách cụ thể sinh - T¶ néi t©m động, em cần phải miêu tả nhân vật ở -T¶ c¶nh nh÷ng ph¬ng diÖn nµo? Gäi hs nªu yªu cÇu cña bt1. IV. Cñng cè ? Trong khi kÓ chuyÖn, ngêi kÓ cÇn da yếu tố miêu tả vaò để làm gì? ? NÕu nh kh«ng cã yÕu tè miªu t¶ th× viÖc. 1. Bµi tËp 1 - T¶ ngêi '' V©n xem... kÐm xanh'' - T¶ c¶nh '' cá non... b«ng hoa'' '' Tµ tµ... b¾c ngang'' - Các yếu tố miêu tả nói cụ thể vẻ đẹp TV vµ TK. TV có vẻ đẹp đoan trang phúc hậu. TK có vẻ đẹp sắc sảo mặn mà. BT2, 3 HS tù lµm tr×nh bµy tríc líp, gv ch÷a.

(67) kÓ sÏ nh thÕ nµo? ? YÕu tè miªu t¶ ®a vµo trong v¨n b¶n tù sù cÇn chó ý ®iÒu g×? V. Híng dÉn. - N¾m ch¾c néi dung bµi - §äc c¸c ®o¹n v¨n kÓ chuyÖn cã xen yÕu tè miªu t¶, nhËn xÐt. - ChuÈn bÞ viÕt bµi sè 2 Tham khảo các đề sgk. -------------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 34+ 35 TËp lµm v¨n. ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 2- V¨n tù sù a.Môc tiªu b× d¹y. 1. KiÕn thøc - Giúp học sinh: Biết vận dụng những kiến thức đã học để viết một bài văn tự sự kết hîp víi miªu t¶ c¶nh vËt, con ngêi. 2. KÜ n¨ng -Rèn luyện kĩ năng diễn đạt, trình bày, kĩ năng đa yếu tố miêu tả vào văn bản tự sự. 3. Thái độ - cã ý thøc vËn dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n tùu sù - Có thái độ làm bài nghiêm túc B. ChuÈn bÞ: Thầy: chuẩn bị đề. Trß: chuÈn bÞ bót mùc, ý thøc lµm bµi... C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: kh«ng III. Bµi míi: : Giíi thiÖu bµi: GV đọc và chép đề lên bảng111 I. §Ò bµi: Tëng tîng 20 n¨m sau, em vÒ th¨m l¹i trêng cò. H·y viÕt th cho b¹n häc håi áy kể lại buổi thăm trờng đầy xúc động đó. 2. Yªu c©u- biÓu ®iÓm a. Yªu cÇu: * Néi dung: Kể về một buổi thăm trờng đày xúc động sau 10 năm xa cách. - HS phải tởng tợng mình đã trởng thành, đóng vai một ngời có vị trí, công việc nào đó nay trở lại thăm ngôi trờng * Cần viết đợc 1 số ý nh sau: + Lí do trở lại thăm trờng, thăm trờng vào buổi nào, đi với ai, đến trờng gặp ai +ThÊy quang c¶nh trêng nh thÕ nµo, nhí l¹i c¶nh trêng ngµy xa m×nh häc ra sao. + Ng«i trêng ngµy nay cã g× kh¸c tríc, nh÷ng g× vÉn cßn nh xa, nh÷ng g× gîi l¹i cho m×nh nh÷ng kØ niÖm buån vui tuæi häc trß. + HiÖn t¹i thÇy c« vµ c¸c ch¸u häc sinh ra sao + Nh×n häc sinh b©y giê gîi l¹i c¶nh b¹n bÌ ra sao + Cảm xúc khi đến và khi về b. H×nh thøc ThÓ lo¹i: Tù sù+ yÕu tè miªu t¶ nhng díi h×nh thøc viÕt th Bè côc râ rµng, tr×nh bµy s¹ch sÏ.

(68) 2. BiÓu ®iÓm. - Điểm 8-9 : Trình bày đợc những ý trên. Kể chuyện sinh động có cảm xúc chân thµnh. C¸c sù viÖc, ngêi cã xen yÕu tè miªu t¶ lµm cho c©u chuyÖn hÊp dÉn Trình bày diễn đạt rõ ràng sạch đẹp - Điểm 6-7 : Trình bày cơ bản đợc các ý trên. Kể chuyện cha hấp dẫn, còn mắc ít lỗi diễn đạt, chính tả. - Điểm 3-4 : Bài viết sơ sài, mắc nhiều lỗi diễn đạt IV. Cñng cè - NhËn xÐt giê kiÓm tra thu bµi. - Chuẩn bị và đọc trớc miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự. V. Híng dÉn. - §äc bµi tham kh¶o - Xem l¹i bµi viÕt cña m×nh - §äc tríc miªu t¶ néi t©m trong v¨n b¶n tù sù -So¹n '' KiÒu ë lÇu Ngng BÝch''. Ngµy 4 th¸ng 10 n¨m 2009 Ký duyÖt. TuÇn 8. V¨n b¶n. TiÕt:31. KiÒu ë lÇu Ngng BÝch ( TrÝch truyÖn KiÒu - NguyÔn Du ) A. Môc tiªu bài häc 1. KiÕn thøc -Giúp hs hiểu đợc: Nỗi bẽ bàng, buồn tủi, cô đơn của Thúy Kiều khi bị giam láng ë LÇu Ngng BÝch vµ tÊm lßng thñy chung hiÕu th¶o cña nµng. -Ngôn ngữ độc thoại và nghệ thuật tả cảnh ngụ tình đặc sắc của Nguyễn Du. 2. KÜ n¨ng - Bổ sung kiến thức đọc- hiểu văn bản truyện thơ trung đại -Nhận ra và thấy đợc tác dụng của ngôn ngữ độc thoại, của nghệ thuật tả cảnh ngụ t×nh. - Ph©n tÝch t©m tr¹ng nh©n vËt qua mét ®o¹n trÝch trong t¸c phÈm truyÖn KiÒu. - Cảm nhận đợc sự cảm thông sâu sắc của Nguyễn Du đối với nhân vật trong truyÖn 3. Thái độ - Tr©n träng tµi n¨ng cña NguyÔn Du, c¶m th«ng víi sè phËn ®au th¬g cña ngêi phô n÷ trong x· héi cò B. ChuÈn bÞ: Thầy : Soạn bài đọc t liệu . Trò: Soạn bài đọc chú thích. C. Tiến trình hoạt động dạy - học..

(69) I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: 1. §äc thuéc ®o¹n trÝch MGS mua KiÒu 2. Qua ®o¹n trÝch MGS hiÖn lªn lµ mét con ngêi nh thÕ nµo? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Em h·y cho biÕt v× sao Thóy KiÒu ph¶i ra ë lÇu Ngng BÝch?. HS đọc 1 lần sau đó tự rút ra cách đọc GV nhËn xÐt vµ híng dÉn. Giäng chËm buån nhÊn m¹nh c¸c tõ ''bÏ bµng'' ®iÖp ng÷ '' buån tr«ng'' GV híng dÉn hs t×m hiÓu thªm chó thÝch 1,8 9 10 Cã thÓ chia ®o¹n trÝch thµnh mÊy ®o¹n, ý mçi ®o¹n?. Em hiÓu g× vÒ 2 ch÷ khãa xu©n? Nguyễn Du đã tả tâm trạng của Kiều vào thêi gian nµo? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¶nh thiªn nhiªn tríc lÇu Ngng BÝch? T¹i sao tg l¹i viÕt '' vÎ non xa tÊm tr¨ng gÇn ë chung''. - Nh×n ra xa KiÒu chØ thÊy '' bèn bÒ b¸t ngát''. Phép đối " cồn nọ" - " dặn kia" gợi cho em ®iÒu g×? Tất cả cảnh trớc LNB đợc cảm nhận qua con mắt của thúy Kiều từ đó em hiểu gì vÒ th©n phËn cña nµng lóc nµy Trong c¶nh Êy cuéc sèng cña KiÒu diÔn ra nh thÕ nµo? §iÒu nµy cho thÊy KiÒu ®ang ph¶i chÞu đựng một cuộc sống nh thế nào ? Em hiÓu g× qua c©u th¬ : Nöa t×nh nöa c¶nh nh chia tÊm lßng. Qua 6 c©u th¬ ®Çu em cã nhËn xÐt g× vÒ khung c¶nh n¬i gian gi÷ kiÒu vµ sè phËn cña nµng?. I. §äc hiÓu v¨n b¶n 1 §äc 2. Chó thÝch 3. Bè côc: 3 ®o¹n - 6 c©u ®Çu: C¶nh tríc l©u Ngng BÝch qua con m¾t vµ t©m tr¹ng cña KiÒu. - 8 c©u tiÕp : KiÒu nhí chµng Kim, nhí cha mÑ -8 c©u cuèi: T©m tr¹ng ®au buån, sî h·i lo ©u cña KiÒu thÓ hiÖn qua c¸i nh×n c¶nh vËt 4. Ph©n tÝch a. C¶nh tríc lÇu Ngng BÝch qua con m¾t vµ t©m tr¹ng cña Thóy KiÒu - Kiều bị giam lỏng, tuổi xuân đã bị khóa l¹i - Một đêm trăng - Mªnh m«ng hoang v¾ng - Tr¨ng xa nhng s¸ng h¬n, lÇu NB cao nªn TK c¶m thÊy gÇn h¬n. Nói gÇn nhng ban đêm mờ, không gian lại rộng tởng nh xa h¬n. Tr¨ng vµ d·y nói nh ë cïng trong mét kh«ng gian, 1 bøc tranh. - më réng ko gian ra nhiÒu phÝa, ko gian lớn bao nhiêu thì càng đối lập với sự nhỏ bé, đơn độc bơ vơ giữa khung cảnh hoang v¾ng l¹nh lÏo bÊy nhiªu " bÏ bµng.... tÊm lßng" Chỉ biết làm bạn với đám mấy buổi sáng và ánh đèn ban đêm. - thời gian dằng dặc hết ngày lại đến đêm nµng sèng trong t©m tr¹ng ch¸n n¶n buån bã, cô đơn, bơ vơ... - 1 nöa lµ t©m tr¹ng buån ch¸n, mét nöa lµ c¶nh vËt mªnh m«ng hoang v¾ng hai mối ấy phụ họa với nhau tác động tới Thóy KiÒu khiÕn cho lßng nµng tan n¸t nh c¾t, dån tíi líp líp nh÷ng nçi niÒm chua xãt ®au th¬ng.

(70) Trong c¶nh ngé Êy nµng ko nghÜ cho mình mà nàng đã nhớ đến ai? Nh÷ng lêi nµo híng vÒ kØ niÖm t×nh yªu ? Nh÷ng lêi nµo híng vÒ cha mÑ ? Nhớ về Kim Trọng Thúy Kiều nhớ đến nh÷ng ®iÒu g×? " vÇng tr¨ng... mét lêi song song Nhớ về KT Kiều đã suy nghĩ những điều g×?. - Hình ảnh đối lập: thiên nhiên rộng lớn hoang vắng con ngời bé nhỏ cô đơn đau khæ b) Lßng th¬ng nhí cña KiÒu - đêm trăng cùng KT uống rợu thề. Cảm thơng cho KT ko biết mình đã bán mình uổng công chờ đợi mong ngóng tin - tù høa víi m×nh ko bao giê phai nh¹t t×nh yªu víi KT. TÊm lßng son cña KiÒu đã bị vùi dập hoen ố biết bao giờ rửa cho s¹ch - chung thủy ( ko quên đợc KT nàng còn ®au khæ m·i) - xót thơng cha mẹ đã già phải tựa cửa ngãng chê con Những nỗi nhớ trên Kiều nói với ai? Nghệ - ko ai chăm sóc: quạt khi trời nóng, đắp thuật gì? Từ nào trong lời thơ diễn tả đúng chăn khi trời lạnh - xãt nhÊt lßng hiÕu th¶o cña KiÒu? Qua nh÷ng lêi gi·i bµy th¬ng nhí cña - Th¶o luËn nhãm 2 phót Kiều đã bộc lộ nét đẹp nào trong tính - nghÜa t×nh, thñy chung, vÞ tha quan t©m c¸ch cña nµng? yªu th¬ng ngêi kh¸c h¬n c¶ b¶n th©n C¶m nhËn cña KiÒu qua hai c©u " s©n m×nh lai... ngêi «m" Em hiÓu c©u th¬ " tÊm son gét röa bao giê cho phai" lµ nh thÕ nµo? Trong lóc b¶n th©n m×nh ®ang ph¶i chÞu ®au khæ mµ Thóy KiÒu vÉn nhí vÒ Kim Trọng cho ta thấy đợc đức tính nào của nµng? Nhí vÒ cha mÑ Thóy KiÒu cã suy nghÜ g×? Qua suy nghĩ đó càng chứng minh phẩm chÊt nµo trong con ngêi Thóy KiÒu?. Cã nh÷ng c¶nh nµo dîc gîi t¶ ë ®©y? Mỗi cảnh đợc diễn tả bằng một cặp thơ lục bát gợi liên tởng đến thân phận và nỗi buån riªng cña nµng. H·y diÔn t¶ ®iÒu nµy trªn tõng nÐt c¶nh?. HS tù lµm. C. nçi buån cña KiÒu - cöa bÓ chiÒu h«m c¸nh buåm thÊp tho¸ng  gợi lên một cảnh đời lu lạc nỗi nhớ nhà, cô đơn - hoa tr«i man m¸c gi÷a ngän níc míi sa  thân phận trôi dạt vô định - nội cỏ dầu dầu giữa chân mây mặt đất  Lấy cảnh để tả tâm trạng con ngời tác giả tơng lai mờ mịt đã sử dụng nt gì? - giã cuèn mÆt duÒnh, Çm Çm tiÕng sãng §iÖp tõ Buån tr«ng cã t¸c dông g× ?  t©m tr¹ng h·i hïng vµ cuéc sèng ®Çy ®e däa ®ang bao quanh nµng Văn bản đã cho em hiểu đợc những giá trị - tả cảnh ngụ tình g× vÒ mÆt nt, nd? - c¶nh nhuèm mµu t©m tr¹ng C¶m nhËn cña em vÒ c¶nh tríc l©u Ngng - diÔn t¶ nçi buån chång chÊt kÐo dµi. BÝch? Nh×n vµo ®©u TK cïng thÊy buån * T¹i sao KiÒu l¹i nhí Kim träng tríc. * Ghi nhí: sgk Trật tự nhớ thơng đó có hợp lí không? Trong v¨n b¶n nµy, nh©n vËt Thý KiÒu ®- * LuyÖn tËp. HS th¶o luËn tr¶ lêi, GV söa ch÷a îc miªu t¶ ë ph¬ng diÖn nµo? A. Ngo¹i h×nh B. Néi t©m , t©m tr¹ng IV. Cñng cè ? Qua đoạn trích em cảm nhận đợc những ®iÒu g× vÒ nh©n vËt T.KiÒu? ? Đoạn trích đã cho em thấy đợc những.

(71) thµnh c«ng nµo vÒ nghÖ thuËt? ? Giá trị nhân đạo đợc biểu hiện nh thế nµo trong ®o¹n trÝch? V. Híng dÉn. - Häc thuéc ®o¹n trÝch - Ph©n tÝch 8 c©u th¬ cuèi - So¹n Lôc V©n Tiªn. T©m tr¹ng ®au khæ, t¬ng lai mê mÞt, thñy chung hiÕu th¶o. - NT t¶ c¶nh ngô t×nh, ®iÖp ng÷, Èn dô - HiÓu lßng ngêi, hiÓu t©m lÝ nh©n vËt, đồng cảm xót thơng cho nhân vật. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------. TiÕt: 33 TiÕng ViÖt. Trau dåi vèn tõ A Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Nắm đợc những định hớng chính để trau dồi vốn từ - hiểu đợc tầm quan trọng của việc trau dồi vốn từ . Muốn trau dồi vốn từ trớc hết phải rèn luyện để biết đợc đầy đủ và chính xác nghĩa và cách dùng của từ. Ngoài ra muèn trau dåi vèn tõ cßn ph¶i biÕt c¸ch lµm t¨ng vèn tõ. 2. KÜ n¨ng - Giải nghĩa từ và sử dụng từ đúng nghĩa, phù hợp với ngữ cảnh 3. Thái độ Có ý thức sử dụng từ đúng, có ý thức trau dồi vốn từ B. ChuÈn bÞ: Thầy : Soạn bài, lấy ví dụ, đọc t liệu, bảng phụ Trß : §äc sgk, t×m vÝ dô C Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: ? Nªu c¸c c¸ch ph¸t triÓn tõ vùng tiÕng ViÖt? Cho vÝ dô? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: I. Rèn luyện để nắm vững nghÜa cña tõ vµ c¸ch dïng tõ 1. VÝ dô 1. sgk TV có khả năng đáp ứng các nhu cầu giao Tiếng Việt có khả năng đáp ứng các nhu tiếp vì nó rất giàu và đẹp, luôn phát triển cÇu giao tiÕp cña chóng ta kh«ng? T¹i - Mçi c¸ nh©n ph¶i kh«ng ngõng trau dåi sao? Muèn ph¸t huy tèt kh¶ n¨ng cña TV, mçi vèn tõ chóng ta ph¶i lµm g×? 2. VÝ dô 2. - M¾c lçi dïng tõ Xác định lỗi diễn đạt trong các câu sau a. Dùng thừa từ đẹp vì thắng cảnh là cảnh (sgk ) Giải thích vì sao có những lỗi này vì tiếng đẹp b. Dïng sai tõ dù ®o¸n  cã nghÜa lµ ta nghÌo hay ngêi viÕt kh«ng biÕt dïng tiếng ta. Nh vậy để biết dùng tiếng ta cần đoán trớc tình hình ở đây chỉ có thể dùng tõ: pháng ®o¸n, íc tÝnh ph¶i lµm g×? Gọi hs đọc đoạn văn sgk.

(72) c. Dïng sai tõ ®Èy m¹nh  Thóc ®Èy cho ph¸t triÓn nhanh h¬n. Nãi vÒ qui m« th× cã thÓ më réng hay thu Gv liªn hÖ trong bµi tËp lµm v¨n viÕt sai hÑp chø kh«ng thÓ nhanh hay chËm lçi chÝnh t¶ còng lµ cha n¾m chÝnh x¸c - Ngêi viÕt kh«ng biÕt chÝnh x¸c nghÜa nghÜa cña tõ .  Phải nắm đợc dầy đủ và chính xác nghÜa cña tõ vµ c¸ch dïng tõ. 3. Ghi nhí. Sgk II. Rèn luyện để làm tăng vốn tõ 1. VÝ dô sgk Qua bµi tËp em rót ra ghi nhí g×? - Nhµ v¨n T« Hoµi ph©n tÝch qu¸ tr×nh Gọi học sinh đọc ghi nhớ trau dồi vốn từ của đại thi hào Nguyễn Du Gọi hs đọc vín dụ sgk Em hiÓu ý kiÕn trong sgk cña T« Hoµi nh b»ng c¸ch häc lêi ¨n tiÕng nãi cña nh©n d©n thÕ nµo? HS so sánh hình thức trau dồi vốn từ đã đ- - Trau dồi vốn từ thông qua quá trình rèn luyện để biết đầy đủ và chính xác nghĩa îc nªu ë phÇn trªn vµ h×nh thøc trau dåi vµ c¸ch dïng cña tõ vèn tõ cña NguyÔn Du Học hỏi để biết thêm những từ mà mình cha biÕt. Tõ c©u ca dao; '' Sao c« móc ¸nh tr¨ng vàng đổ đi '' Trần Đăng Khoa đã viết: '' Mẹ em tát nớc n¾ng ®Çy trong khau'' Goị hs đọc ghi nhớ. Chọn cách giải thích đúng Gọi nhs đọc và phát biểu Gi¶i thÝch nghÜa cña c¸c tõ cã yÕu tè'' tuyÖt'' 2 em lªn b¶ng. Mçi em gi¶i thÝch 4 tõ. Díi líp gi¶i thÝch c¶ 8 tõ GV gäi 1 em bÊt k× lªn chÊm vë Gi¶i thÝch nghÜa cña c¸c tõ cã yÕu tè " tuyÖt" 2 em lªn b¶ng. Mçi em gi¶i thÝch 4 tõ Díi líp gi¶i thÝch c¶ 8 tõ GV gäi 1 em bÊt k× lªn chÊm ®iÓm. Gi¶i thÝch nghÜa cña c¸c tõ cã yÕu tè " đồng" 3 häc sinh lªn b¶ng. Mçi häc sinh gi¶i thÝch 4 tõ - häc sinh díi líp lµm vµo vë. 2. Ghi nhí. Sgk III. LuyÖn tËp BT1. Hëu qu¶: KÕt qu¶ xÊu. Đoạt: Chiếm đợc phần thắng Tinh tó: Sao trªn trêi. 2 BT2 - tuyÖt chñng: bÞ mÊt h¼n nßi gièng - tuyệt đỉnh: điểm cao nhất , mức cao nhất - tuyệt giao: cắt đứt mọi quan hệ - tuyệt mật: giữ bí mật tuyệt đối - tuyÖt t¸c: t¸c phÈm nghÖ thuËt hoµn mÜ - tuyệt trần: nhất trên đời ko có gì sánh b»ng - tuyÖt tù: ko cã con trai nèi dâi - tuyÖt thùc: nhÞn ¨n hoµn toµn BT2: phÇn b - đồng âm: có vỏ âm thanh giống nhau - đồng bào: cùng huyết thống nòi giống ruét thÞt cïng TQ, DT -§ång bé: C¸c bé phËn h÷u quan phèi hîp víi nhau mét c¸ch nhÞp nhµng. §ång chÝ: Cïng chÝ híng cïng chung lÝ tëng. - §ång d¹ng: Cã cïng mét d¹ng nh nhau - §ång khëi: Cïng vïng dËy trong mét thêi ®iÓm - §ång m«n: Cïng häc mét thÇy , cïng mét trêng líp hoÆc cïng mét m«n ph¸i. - §ång niªn: Cïng mét tuæi - §ång sù: Nh÷ng ngêi cïng lµm viÖc víi nhau..

(73) Gọi học sinh đứng tại chỗ sửa bài. Trong c©u: §êng phè ¬i h·y im lÆng đờng phố dùng theo phép nhân hóa. B×nh luËn ý kiÕn cña ChÕ Lan Viªn.. - §ång Êu: TrÎ em cßn nhá - §ång dao: Lêi h¸t d©n gian cña rÎ em - §ßng tho¹i : TruyÖn viÕt cho trÎ em - Trống đồng: Nhạc khí gõ thời cổ 3. Bµi tËp 3 a. Dïng sai tõ im lÆng  yªn tÜnh v¾ng lÆng b. Dïng sai tõ thµnh lËp thay thiÕt lËp quan hÖ ngo¹i giao. c. Thay cảm xúc bằng xúc động, cảm động, cảm phục 4. Bài tập 4. TV giàu đẹp đợc thể hiện qua ng«n ng÷ cña nd  Ph¶i häc tËp lêi ¨n tiÕng nãi cña nd.. IV. Cñng cè 1. Muèn sö dông tèt TV tríc hÕt chóng ta cÇn ph¶i lµm g×? 2. §Ó trau dåi vèn tõ chóng ta cÇn ph¶i lµm g×? -HS đọc 2 ghi nhớ V. Híng dÉn. - Häc thuéc 2 ghi nhí - Lµm tiÕp c¸c bµi tËp cßn l¹i - So¹n bµi Lôc V©n Tiªn..... ___________________________________________________________________. TiÕt 38 V¨n b¶n. Lôc V©n Tiªn cøu KiÒu NguyÖt Nga ( TrÝch : TruyÖn Lôc V©n Tiªn- NguyÔn §×nh ChiÓu) I. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc Giúp HS: Nắm đợc những hiểu biết bớc đầu về tác giả Nguyễn Đình Chiểu và tác phÈm truyÖn Lôc V©n Tiªn. - ThÓ lo¹i th¬ lôc b¸t truyÒn thèng cña d©n téc qua t¸c phÈm truyÖn Lôc V©n Tiªn - Nh÷ng hiÓu biÕt bíc ®Çu vÒ nh©n vËt sù kiÖn, cèt truyÖn trong t¸c phÈm LVT 2. KÜ n¨ng -§äc hiÓu mét ®o¹n trÝch truyÖ th¬ - Cã kÜ n¨ng t×m hiÓu vÒ t¸c gi¶, tãm t¾t t¸c phÈm 3. Thái độ - Trân trọng cảm phục Nguyễn Đình Chiểu, học tập tấm gơng đạo và nghị lực phi thờng của ông B. ChuÈn bÞ: GV : Soạn bài, đọc t liệu Tranh ¶nh t liÖu liªn quan ®Ðn t¸c gi¶ , t¸c phÈm HS : Soạn bài, đọc trớc văn bản C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp :.

(74) Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 II. KiÓm tra bµi cò:. Líp 9A1 Líp 9A6. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ...... ? §äc nh÷ng c©u th¬ miªu t¶ T. KiÒu trong ®o¹n trÝch'' MGS mua KiÒu '' cho biÕt t©m tr¹ng cña TK? ? Qua tâm trạng ấy em hiểu gì về phẩm chất của TK và thái độ của Ndu đối với TK? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Cè thñ tíng Ph¹m V¨n §ång nãi vÒ NguyÔn §×nh ChiÓu . '' Trªn trêi cã nh÷ng v× sao cã nh÷ng ¸nh s¸ng kh¸c thêng, nhng tho¹t nh×n cha thÊy sáng. Song càng nhìn càng sáng. Nguyễn Đình Chiểu nhà thơ yêu nớc vĩ đại của nhân d©n miÒn Nam thÕ kØ 19 lµ mét trong nh÷ng ng«i sao nh thÕ.. HS đọc thầm phần chú thích sao trong sgk Tr×nh bµy ng¾n gän hiÓu biÕt cña em vÒ NguyÔn §×nh ChiÓu? GV: Nãi thªm vÒ nghÞ lùc sèng cña Nguyễn Đình Chiểu. 26 tuổi đã tàn tật, đờng công danh dang dở, tình duyên trắc trở, gặp buổi loạn li, tiếp đó là những ngµy ch¹y giÆc. N§C kh«ng hÒ gôc ng·, sèng cã Ých lµm mét thÇy gi¸o thÇy thuèc, nhµ th¬. Khi ông mất cả cánh đồng Ba Tri rợp trắng kh¨n tang - là một nhà thơ, NĐC để lại cho đời bao trang th¬ bÊt hñ - lµ mét thÇy thuèc «ng ko tiÕc søc m×nh cứu nhân độ thế " giúp đời chẳng vụ tiếng danh Ch¼ng mµng cña lîi, ch¼ng ganh ghÐ tµi" ( Ng tiÒu V§ y thuËt) Truyện Lục Vân Tiên đợc Nguyễn Đình ChiÓu s¸ng t¸c n¨m nµo? GV: ®©y lµ t¸c phÈm lín ®Çu tiªn cña N§C. Cèt chuyÖn hoµn toµn do nhµ th¬ s¸ng t¸c TruyÖn LVT gåm bao nhiªu c©u th¬ lôc b¸t? Truyện đợc lu truyền nh thế nào? " V©n tiªn, V©n Tiªn, V©n Tiªn Cho t«i mét tiÒn t«i kÓ V©n Tiªn" GV: truyện đợc in lại nhiều lần, phiên âm chữ quốc ngữ đợc in ra tiếng Pháp... Gọi 1 h/s đọc phần tóm tắt : áp dụng tóm t¾t VBTS em h·y tãm t¾t thËt ng¾n gän truyÖn LVT GV nhËn xÐt Cèt truyÖn LVT cã thÓ gép l¹i thµnh mÊy phÇn? Néi dung tõng phÇn?. I. T¸c gi¶, t¸c phÈm 1. T¸c gi¶ NguyÔn §×nh ChiÓu ( 18221888 - quª néi : Tha thiªn HuÕ. Quª ngo¹i Gia §Þnh - §ç tó tµi ë Gia §Þnh 1843. -1847 chuẩn bị thi cao hơn thì đợc tin mẹ mÊt, èm nÆng, bÞ mï, bÞ béi h«n - VÒ quª mÑ d¹y häc lµm thuèc - Cïng c¸c l·nh tô nghÜa qu©n ( Tr¬ng §Þnh, Phan Tßng) bµn mu kÕ chèng Ph¸p, s¸ng t¸c nhiÒu th¬ v¨n - ốm nặng qua đời trong sự thơng tiếc của nh©n d©n - t¸c phÈm cña N§C toµn bé viÕt b»ng ch÷ N«m: truyÖn th¬ Lôc V©n Tiªn, Ng tiều y thuật vấn đáp, Dơng Từ Hà Mậu, v¨n tÕ nghÜa sÜ CÇn Giuéc, v¨n tÕ Tr¬ng §Þnh 2. t¸c phÈm Lôc V©n Tiªn - kho¶ng ®Çu n¨m 50 thÕ kØ XIX Trong thêi gian nhµ th¬ d¹y häc vµ lµm nghÒ thuèc ch÷a bÖnh cho nd ë Gia §Þnh 2082 c©u th¬ lôc b¸t - Lu truyÒn réng r·i kh¾p lôc tØnh vµ MiÒn nam trung bé Díi h×nh thøc sinh ho¹t d©n gian nãi th¬, kÓ chuyÖn th¬, h¸t V©n Tiªn * Tãm t¾t truyÖn LVT - hs tãm t¾t 4 phÇn: + LVT đánh cớp Kiều Nguyệt Nga + LVT gặp nạn và đợc cứu giúp + KNN gÆp n¹n mµ vÉn gi÷ lßng thñy chung víi VT + LVT vµ KNN gÆp l¹i nhau * Häc sinh th¶o luËn - cã nhiÒu ®iÓm gièng nhau.

(75) Em cã nhËn xÐt g× vÒ t¸c gi¶ vµ LVT trong truyÖn? H·y nªu cô thÓ ? 1 học sinh đại diện trình bày GV: LVT lµ nh©n vËt tù truyÖn cña N§C Nhng NĐC không đợc gặp tiên cho thuốc mắt lại sáng, thi đỗ trạng nguyên. Những gì cha làm đợc NĐC gửi gắm ớc mơ khát väng vµo nh©n vËt cña m×nh.. VD: bá thi vÒ chÞu tang mÑ, bÞ mï, bÞ béi hôn sau này gặp cuộc hôn nhân tốt đẹp. - Ca ngîi t×nh nghÜa gi÷a con ngêi víi con ngêi trong x· héi ( t×nh cha con, mÑ con, nghÜa vî chång, b¹n bÌ, lßng yªu th¬ng...) - đề cao tinh thần nghĩa hiệp , sẵn sàng ra tay cøu khèn phß nguy Truyện LVT viết ra nhằm mục đích gì? - thÓ hiÖn kh¸t väng cña nh©n d©n híng tíi lÏ c«ng b»ng. ThiÖn th¾ng ¸c - vì lúc đó kỉ cơng xã hội lỏng lẻo đạo đức bị suy vong. 1 tác phẩm nh thế đã đáp ứng đợc nguyện vọng của nhân dân. * LuyÖn tËp - viết khi ông đang mù, ông đọc cho học Vì sao ngay từ khi mới ra đời LVT đã đợc trò chép lại đã biến thành văn hóa giân nh©n d©n Nam Bé tiÕp nhËn nång nhiÖt? gian HS tù tr×nh bµy Nêu nét đặc biệt của NĐC khi ông viết truyÖn LVT? * T¹i sao nãi ®©y lµ mét thiªn tù truyÖn?. IV. Cñng cè 1. Qua phÇn t×m hiÓu vÒ t¸c gi¶ em cã suy nghÜ g× vÒ t¸c gi¶ N§C? 2. Nªu nh÷ng néi dung chÝnh cña c©u truyÖn? V. Híng dÉn. - Tãm t¾t l¹i truyÖn n¾m ch¾c cèt truyÖn - t×m hiÓu ®o¹n trÝch LVT cøu KNN - Tìm hiểu hành động lời nói cử chỉ của VT và KNN từ đó rút ra phẩm chất cña nh©n vËt. TiÕt 39 : V¨n b¶n. Lôc V©n Tiªn cøu KiÒu NguyÖt Nga ( tiÕp theo) ( TrÝch: truyÖn Lôc V©n Tiªn- NguyÔn §×nh ChiÓu) I. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc Gióp hs: - qua đoạn trích hiểu đợc khát vọng cứu ngời, giúp đỡ của tác giả và phẩm chất của hai nh©n vËt LVT, KNN - tìm hiểu đặc trng phơng thức khắc họa tính cách nhân vật của truyện 2. KÜ n¨ng.

(76) - Nhận diện và hiểu tác dụng của các từ địa phơng Nam Bộ đợc sử dụng trong đoạn trÝch - Cảm nhận đợc vẻ đẹp của nhân vật lí tởng theo quan niệm đạo đức mà Nguyễn Đình Chiểu đã khắc họa trong đoạn trích. 3. Thái độ - Tr©n träng, c¶m phôc nh©n vËt LVT B. ChuÈn bÞ: -GV: So¹n bµi, chuÈn bÞ tranh ¶nh - HS: Soạn bài, đọc trớc văn bản C. TiÕn tr×nh d¹y - häc. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: 1. Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ N§C 2. TruyÖn cã néi dung t tëng nh thÕ nµo? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Nhân vật LVT đã đi vào đời sống của nhân dân Việt Nam với hình tợng ngời anh hùng vị nghĩa cao đẹp. Để thấy đợc điều đó chúng ta cùng đi tìm hiểu đoạn trích.. GV hớng dẫn đọc. Chú ý chuyển giọng phï hîp nh÷ng c©u th¬ kÓ chuyÖn, t¶ trËn đánh và cử chỉ của 2 nhân vật chính sau trận đánh. GV đọc mẫu, gội hs đọc gv nhận xét. Hoàn cảnh dẫn đến đoạn trích. Nªu vÞ trÝ cña ®o¹n trÝch? HS đọc thầm đọc nhanh các chú thích Hãy tóm tắt nội dung sự việc đợc kể trong v¨n b¶n nµy tõ c¸c nh©n vËt? Xác định nhân vật chính? Từ đó hãy tách đoạn văn bản và đặt tên?. I. §äc - hiÓu v¨n b¶n 1. §äc. 2. Chó thÝch . sgk - N»m ë phÇn ®Çu cña truyÖn Lôc V©n Tiªn. 3.Bè côc: 2 phÇn + LVT đánh cớp: từ đầu thân vong + Cßn l¹i: Cuéc trß chuyÖn gi÷a LVT vµ KiÒu Nguyªt Nga 4. Ph©n tÝch a. Lục Vân Tiên đánh cớp Sự việc đánh cớp đợc kể qua các chi tiết hành động, lời nói điển hình nào của VT? - Hành động: '' Bẻ cây làm gậy...''- vũ khí là cây bên đờng Hãy giải thích các hoạt động và lời nói '' tả đột hữu xông'' tung hoành dũng mãnh đó? - Lời nói: Kêu rằng bớ dảng hung đồ... hại d©n''- tuyªn chiÕn lªn ¸n Theo em chi tiÕt nµo diÔn t¶ râ nhÊt khÝ - VT tả đột hữ xông ph¸ch cña LVT. V× sao em c¶m nhËn nh thÕ? HS xem chó thÝch. GV. VT mét m×nh, kh«ng vò khÝ chèng Hai nhân vật này đều khí phách anh hùng lại cả một đội quân Vì sao tg ví hành động của VT với Triệu Tö Long ngµy tríc? - Kiªn quyÕt, dòng c¶m lµm viÖc nghÜa. Đặc điểm nào trong tính cách của VT đợc - Lµ th sinh nhng cã tÝnh c¸ch cña ngêi bộc lộ qua những lời nói và hành động anh hïng cña chµng? Nếu bình luận về sự đánh cớp của VT thì - Có tài năng võ nghệ - Coi träng lÏ ph¶i, c¨m ghÐt ¸p bøc, lêi b×nh luËn cña em lµ g×? kh«ng sî gian nguy - Đạo đức của con ngời, bênh vực kẻ yếu, chiÕn th¾ng b¹o tµn Hành động của VT chứng tỏ điều gì? §ã còng chÝnh lµ kh¸t väng cña NguyÔn.

(77) §×nh ChiÓu, cña nh©n d©n. Nếu chọn thơ đề tên cho tranh minh họa trong sgk th× em sÏ chän lêi th¬ nµo? VT trong đánh cớp thì khí phách kiên cờng, còn trong trò chuyện thì sao? Trong cuéc trß chuyÖn Êy ta hiÓu g× vÒ tÝnh c¸ch cña nh©n vËt? Theo dâi VT trong cuéc trß chuyÖn nµy cho biÕt? Em hiÓu g× vÒ VT tõ nh÷ng lêi nãi sau ®©y cña chµng? '' Khoan khoan... phËn trai'' ''VT nghe nãi liÒn cêi... tr¶ ¬n'' '' Nhí c©u kiÕn ng·i ... anh hïng'' Từ đó em cảm nhận đợc vẻ đẹp nào trong tÝnh c¸ch VT? T×nh c¶m cña em dµnh cho nh©n vËt nh thÕ nµo? Theo dõi nhân vật KNN trong đối thoại cho biÕt? Chi tiết chủ yếu dùng để khắc họa nhân vËt nµy lµ g×? Tính cách nào của nhân vật KNN đợc bộc lé qua nh÷ng lêi nãi sau ®©y cña nµng? '' Quª nhµ... Hµ Khª '' Làm con... cũng đành'' '' L©m nguy... bá ®i mét håi'' ''Tríc xe... sÏ tha'' '' Hµ Khª... cho chµng'' Từ đó KNN đã tự bộc lộ vẻ đẹp nào của nµng? Em dµnh cho nh©n vËt nµy t×nh c¶m g×? Qua ®o¹n trÝch em c¶m nhËn LVT lµ ngêi nh thÕ nµo? H·y pt phÈm chÊt cña nh©n vật qua hành động đánh cớp và qua cách c xö víi KNN? - Víi t c¸ch Lµ ngêi chÞu ¬n, KNN trong đoạn trích này đã bộc lộ những nết đẹp t©m hån nh thÕ nµo? H·y ph©n tÝch ®iÒu đó qua ngôn ngữ , cử chỉ của nàng. IV. Cñng cè - Học sinh đọc ghi nhớ Qua nhân vật LVT t.g đã gửi gắm và khát väng ®iÒu gi? - Theo em nh©n vËt trong ®o¹n trÝch nµy đợc miêu tả chủ yếu qua ngoại hình nội tâm hay hành động cử chỉ? Điều đó cho thÊy truyÖn gÇn víi lo¹i truyÖn nµo mµ em đã học? - Em cã nhËn xÐt g× vÒ ng«n ng÷ cña t.g trong ®o¹n trÝch nµy? V. Híng dÉn. - Ph©n tÝch nh©n vËt LVT qua ®o¹n trÝch? - §äc tµi liÖu tham kh¶o - So¹n LVT gÆp n¹n. '' Vân Tiên tả đột hữu xông... Đơng Dang''. b. Cuéc trß chuyÖn gi÷a Lôc V©n Tiªn vµ KiÒu NguyÖt Nga - TÕ nhÞ coi träng danh dù vµ bæn phËn - V« t trong s¸ng rong viÖc cøu ngêi - C«i träng khÝ ph¸ch cña ngêi anh hïng - Ngay th¼ng trong s¸ng , nghÜa hiÖp - Ngìng mé quÝ träng. - Lêi nãi cña nh©n vËt - Ch©n thËt - HiÕu th¶o - trong tr¾ng - NÕt na - ¢n nghÜa - Vẻ đẹp tâm hồn chân thật, nết na ân t×nh. - Yªu quÝ mÕn mé * LuyÖn tËp HS th¶o luËn tr¶ lêi. HS lµm bµi tËp trªn b¶ng phô.

(78) TiÕt 40 TËp lµm v¨n. Miªu t¶ néi t©m trong v¨n b¶n tù sù A. Môc tiªu bµi häc 1.KiÕn thøc - Hiểu đợc vai trò của miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự - T¸c dông cña miªu t¶ néi t©m vµ mèi quan hÖ gi÷a néi t©m víi ngo¹i h×nh trong khi kÓ chuyÖn. 2. KÜ n¨ng - Phát hiện và phân tích đợc tác dụng của miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự - KÕt hîp kÓ chuyÖn víi miªu t¶ néi t©m nh©n vËt khi lµm bµi v¨n tù sù 3. Thái độ - Có ý thức đa miêu tả nội tâm vào trong văn tự sự cho bài thêm cụ thể sinh động, diễn tả đợc tâm trạng nhân vật... B. ChuÈn bÞ: -GV : So¹n bµi, lÊy vÝ dô : Mét sè §V , c©u th¬ miªu t¶ néi t©m - HS §äc tríc sgk C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: ? YÕu tè miªu t¶ cã vai trß g× trong khi kÓ chuyÖn? ? LÊy mét vÝ dô vÒ yÕu tè miªu t¶ trong ®o¹n v©n kÓ chuyÖn, ph©n tÝch vai trß cña nã? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi:. HS đọc thầm đoạn trích Kiều ở lâu Ngng BÝch T×m nh÷ng c©u th¬ miªu t¶ ngo¹i c¶nh vµ nh÷ng c©u th¬ miªu t¶ t©m tr¹ng cña Thóy KiÒu?. I. T×m hiÓu yÕu tè miªu t¶ néi t©m trong v¨n b¶n tù sù 1. Bµi tËp 1 + T¶ c¶nh. '' Tríc lÇu... dÆm kia'' '' Buån tr«ng... ghÕ ngåi'' + Miªu t¶ néi t©m '' Bªn trêi.... ngêi «m''. DÊu hiÖu nµo cho thÊy ®o¹n ®Çu lµ t¶ c¶nh vµ ®o¹n sau lµ miªu t¶ néi t©m?. VËy em hiÓu thÕ nµo lµ miªu t¶ bªn ngoµi?. - Miªu t¶ bªn ngoµi bao gåm c¶nh s¾c thiªn nhiªn vµ ngo¹i h×nh cña nh©n vËt có thể quan sát trực tiếp đợc - Miªu t¶ néi t©m bao gåm nh÷ng suy nghÜ cña nh©n vËt ( TK suy nghÜ vÒ m×nh, vÒ ngêi yªu vÒ cha mÑ) - Miªu t¶ bªn ngoµi lµ nh÷ng c¶nh vËt vµ con ngêi víi ch©n dung, h×nh d¸ng.

(79) ThÕ nµo lµ miªu t¶ néi t©m?. hành động, ngôn ngữ, màu sắc, có thể quan sát đợc trực tiếp. - Miªu t¶ néi t©m: lµ nh÷ng suy nghÜ, t×nh c¶m, nh÷ng diÔn biÕn t©m tr¹ng cña nh©n vËt... nh÷ng g× kh«ng quan sát đợc một cách trực tiếp. Nh÷ng c©u th¬ t¶ c¶nh ë vÝ dô trªn cã mèi quan hÖ nh thÕ nµo víi viÖc thÓ hiÖn néi t©m nh©n vËt?. - NhiÒu khi tõ viÖc miªu t¶ hoµn c¶nh ngoại hình mà ngời viết cho ta thấy đợc tâm trạng bên trong của nhân vật. Vµ ngîc l¹i tõ viÖc miªu t¶ t©m tr¹ng ngời đọc hiểu đợc hình thức bên ngoài. VD1: Buån tr«ng... 8 c©u cuèi trong ®o¹n trÝch KiÒu ë LNB miªu t¶ c¶nh thiªn nhieenv nhng đã gửi gắm đợc tình cảm tâm trạng trong đó. VD2: trong ®o¹n MGS mua KiÒu tõ néi t©m của Kiều mà ta có thể thấy đợc ngoại hình tiÒu tôy, gÇy, ñ rò. ViÖc miªu t¶ néi t©m cã t¸c dông nh thÕ nµo đối với việc khắc họa nhân vật trong văn bản tù sù? Goi hs đọc bt2 NhËn xÐt c¸ch miªu t¶ néi t©m nh©n vËt cña tác giả? ( đọc những câu miêu tả ngoại hình Êy em hiÓu g× vÒ néi t©m cña L·o H¹c?) GV đọc đoạnvăn " Khốn nạn ... ông giáo ơi! Nã cã biÕt g× ®©u... nì t©m lõa nã!" ĐV đó đã nêu lên những điểu gì? Những ý nghĩ cảm xúc ấy đợc nêu trực tiếp hay gi¸n tiÕp ? So víi §V trong sgk em thÊy néi t©m ®au khổ của Lão Hạc đợc nêu trực tiếp hay gián tiÕp? Qua c¸c VD ph©n tÝch em rót ra ghi nhí g×? - HS đọc yêu cầu bài tập Ngêi kÓ cã thÓ ë ng«i thø nhÊt cã thÓ ë ng«i thø 3 Goi hs tr×nh bµy GV nh©n xÐt söa ch÷a Nªu yªu cÇu cña BT3 GV nh©n xÐt söa ch÷a IV. Cñng cè ? Miªu t¶ néi t©m trong v¨n b¶n tù sù lµ nh thÕ nµo? ? Miªu t¶ néi t©m trong v¨n b¶n tù sù cã t¸c dông g×? ? ngêi ta cã thÓ miªu t¶ néi t©m theo nh÷ng c¸ch nµo? V. Híng dÉn. - häc thuéc ghi nhí - ¸p dông bµi häc vµo bµi tËp lµm v¨n cña m×nh - xem lại các đoạntrích Truyện Kiều đã học t×m hiÓu miªu t¶ néi t©m cña t¸c gi¶. - MTNT nh»m kh¾c häa ch©n dung tinh thÇn cña nh©n vËt, t¸i hiÖn nh÷ng trăn trở, dằn vặt nhữn rung động tinh tÕ trong t×nh c¶m t tëng cña nh©n vËt 2. Bµi tËp2 - miêu tả ngoại hình của Lão Hạc để béc lé t©m tr¹ng ®au khæ cña l·o. - ý nghÜ, c¶m xóc cña nh©n vËt L·o H¹c - trùc tiÕp - gi¸n tiÕp 3. Ghi nhí: sgk/117 III. LuyÖn tËp 1. BT1: - hs tù lµm 5 phót 2. BT2: bt lµm viÕt giÊy hoÆc nãi miÖng.

(80) Ngµy 11 th¸ng 10.n¨m 2010 Ký duyÖt. TuÇn 9 TiÕt 41. V¨n b¶n. Lôc V©n Tiªn gÆp n¹n. TrÝch : truyÖn Lôc V©n Tiªn- NguyÔn §×nh chiÓu A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc -Sự đối lập giữa cái thiện – cái ác, thái độ tình cảm và lòng tin của tác giả đối với những ngời lao động bình thờng mà nhân hậu. - NghÖ thuËt kÓ chuyÖn hÊp dÉn, s¾p xÕp t×nh tiÕt hîp lÝ, ng«n ng÷ kÓ rÊt gi¶n dÞ, rÊt gÇn gòi víi c¸ch kÓ chuyÖn d©n gian 2. KÜ n¨ng - Đọc hiểu một đoạn trích truyện thơ trong văn học trung đại - Nắm đợc sự việc trong đoạn trích - Phân tích để hiểu đợc sự đối lập thiện- ác và niềm tin của tác giả vào những điều tốt đẹp trong cuộc đời. 3.Thái độ - có thái độ yêu cái thiện ghét cái ác. Có niềm tin vào những điều tốt đẹp trong cuộc đời B. ChuÈn bÞ: GV: Soạn bài, đọc tài liệu HS: Soạn bài, đọc văn bản, trả lời câu hỏi sgk C. Tiến trình dạy hoạt động - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò:.

(81) 1. Qua ®o¹n trÝch Lôc V©n Tiªn cøu KiÒu NguyÖt Nga em thÊy LVT lµ ngêi nh thÕ nµo? 2. Suy nghÜ cña em vÒ nh©n vËt KiÒu NguyÖt Nga? III. Bµi míi: : Giíi thiÖu bµi: Trên đời cái thiện và cái ác có nhiều khi lại đi liền, nối tiếp nhau nh là một sự sắp xếp vô tình hay hữu ý của hóa công để thử thách và kiểm nghiệm lòng ngời, tình ngời. L¹i mét lÇn n÷a N§C chøng minh cho ta thÊy ngêi hiÒn sÏ gÆp lµnh... Gv hớng dẫn học sinh đọc: Giọng tái hiện lời nói của VT đặc biệt lời nói của «ng chµi Nêu sự việc dẫn đến đoạn trích H·y kÓ tãm t¾t ®o¹n trÝch b»ng 3 c©u ( Trịnh Hâm đã lừa và đẩy VT xuống s«ng. Nhê giao long vµ «ng chµi VT tho¸t chÕt. ¤ng chµi muèn VT ë l¹i cïng vui cuéc sèng chµi líi. Theo em v¨n b¶n kÓ mÊy sù viÖc chÝnh? Cã thÓ chai v¨n b¶n theo sù viÖc chÝnh Êy đợc không?. LVT đã gặp nạn gì? T. Hâm đã dùng những thủ đoạn nào để h·m h¹i VT? GV: Hoàn cảnh của VT bi đát: Tiền hết, mï lßa, 1 thÇy, mét trß b¬ v¬ n¬i xa l¹, c«ng danh lì dë. T.H©m lµ b¹n kh«ng giúp đỡ còn ra tay hãm hại Em cã nhËn xÐt g× vÒ thñ ®o¹n giÕt ngêi nµy cña T. H©m?. Trong đó em ghê sợ thủ đoạn nào nhất vì sao? Em h·y suy nghÜ TH h·m h¹i VT v× lÝ do g×?. Thế nhng nay VT đã mù, đã bỏ thi, còn hắn đã đỗ vậy tại sao hắn vẫn tìm cách h·m h¹i? Nếu biết VT đã từng là bạn của TH em sÏ b×nh luËn nh thÕ nµo vÒ TH? Vì lòng ghanh ghét đố kị, TH đã hãm hại bạn. Từ đó em suy nghĩ gì về lòng đố kị ghanh ghÐt cña con ngêi? Chóng ta ph¶i tr¸nh xa thãi xÊu nµy. Thñ đoạn của TH làm ta nhớ đến nhân vật nổi tiếng thâm độc nào trong truyện cổ dân. I. §äc - hiÓu v¨n b¶n 1. §äc 2. chó thÝch. Sgk 3. Bè côc. 2 phÇn. - V©n Tiªn gÆp n¹n - V©n Tiªn tho¸t n¹n 4. Ph©n tÝch a. Lôc v©n Tiªn gÆp n¹n- téi ¸c cña TrÞnh H©m - T. H©m ©m mu h¹i chÕt VT - Lõa VT xuèng thuyÒn høa chë vÒ quª - lợi dụng đêm khuya vắng vẻ đẩy xuống s«ng - Vừa kêu trời thơng tiếc để xóa tội. - Sắp xếp một kế hoạch tỉ mỉ chu đáo + Vê nh©n tõ( mêi xuèng thuyÒn) + Lén lút thực hiện ( đêm khuya) + Có tính toán để xóa tội ( đẩy xuống giả vê kªu cøu) ( hs tù béc lé) Võa ¨n cíp võa la lµng) * HS th¶o luËn VT giỏi dang hơn, xuất phát từ tính đố kị, ghanh ghÐt tµi n¨ng kh«ng muèn ngêi kh¸c h¬n m×nh - §éc ¸c tiÓu nh©n - KÎ ph¶n béi gi¶ dèi bÊt nh©n - Lòng đố kị là nguyên nhân của sự phản béi vµ téi ¸c. T¸m c©u th¬ võa t¶ c¶nh, võa kÓ, lét t¶ trọn vẹn tâm địa độc ác của kẻ bất nhân, bÊt nghÜa - LÝ th«ng.

(82) gian cña níc ta? Các nhân vật ấy đều gợi lên trong ta cảm xóc g×? GV chuyÓn ý VT đã đợc cứ thoát chết nh thế nào? ViÖc T,gi¶ ®a giao long vµo cøu VT cã ý nghÜa g×?. Có gì đặc biệt trong hành động cứu ngời của gia đình ông chài? - Việc này nói lên đức tính gì của những ngời lao động?. - C¨m ghÐt vµ ghª tëm.. b. Lôc V©n Tiªn tho¸t n¹n( nh©n c¸ch cao c¶ cña «ng Ng) - ''Giao long dìu đỡ vào trong bãi rày'' - Gia đình ông chài cứu chữa - Cho c©u chuyÖn thªm li k× hÊp dÉn vµ thÓ hiÖn quan niÖm cña t. g ë hiÒn gÆp lµnh - VT là ngời tốt đến giao long hung dữ còng cøu gióp. Gi¸n tiÕp nãi lo¹i ngêi nh TH kh«ng b»ng loµi cÇm thó - KhÈn tr¬ng kh«ng hÒ tÝnh to¸n( vít ngay lªn bê) - Kh«ng nÒ hµ c¶ nhµ xóm vµo cøu ch÷a - Lßng nh©n ¸i, coi träng tÝnh m¹ng con ngêi, s½n lßng cøu gióp khi ngêi gÆp ho¹n n¹n. Khi để VT đợc giao long và gia đình ông chài cứu sống, T. giả đã thể hiện tình cảm - Yêu quí bênh vực con ngời nghĩa hiệp nh thế nào đối với ngời nghĩa hiệp và ng- nh VT - Tin vµo nh©n nghÜa cña nh÷ng ngêi lao ời lao động bình thờng động bình thờng nh gia đình ông chài GV chuyển tiếp: Không chỉ đợc cứu VT còn đợc cu mang * Nh©n vËt «ng ng Theo dâi phÇn v¨n b¶n tiÕp theo ''... Ngêi ë cïng ta... cho vui'' Ai là ngời có ý định cu mang VT? - Lêi cña ngêi nghÌo méc m¹c ch©n thËt Lời nói nào thể hiện ý định đó? Em nghÜ g× vÒ lêi nãi nµy? -'' Lßng l·o ch¼ng m¬ Dèc lßng nh©n nghÜa ... tr¶ ¬n'' VT khi đó đã hỏng cả 2 mắt, tỏ ý e ngại, - Không vụ lợi trọng nhân nghĩa ng ông đã nói lời nào với chàng? Từ lời nói đó em cảm nhận đợc điều tốt đẹp nào ở con ngời này? - '' Rµy doi mai vÞnh ... ch¬i tr¨ng'' Để giữ VT ở lại, Ng ông đã cảm hóa chµng b»ng c¸ch gîi lªn c¶nh vui thó cña - C¶nh phãng kho¸ng tù do, con ngêi hßa nhËp víi thiªn nhiªn cuéc sèng chµi líi. PhÇn v¨n b¶n nµo diÔn t¶ nd nµy? Trình bày cảm nhận của em về đoạn văn - Yêu lao động, yêu tự do, yêu thiên nhiªn, am hiÓu c«ng viÖc s«ng níc bản đó? - Sự đối lập giữa ông Ng và TH là sự đối Qua đó em thấy ông ng là ngời nh thế lËp gi÷a c¸i thiÖn vµ c¸i ¸c. Bªn c¹nh c¸i nµo? ác vẫn tồn tại cái tốt đẹp nơi những ngời Suy ngĩ của em về thái độ sống của ông lao động nghèo khổ mà nhân hậu Ng vµ TH? GV: lêi nãi cña «ng Ng còng chÝnh lµ tÊm lßng cña N§C kh¸t väng vÒ mét cuộc sống đẹp. Đây là cuộc sống trong s¹ch ngoµi vßng danh lîi. Cuéc sèng tù do phãng kho¸ng hßa nhËp v¬i thiªn nhiªn. cuéc sèng hoµn toµn xa l¹ víi - Tin yªu vµ quÝ träng nh©n c¸ch cña nh÷ng toan tÝnh nhá nhen Ých kØ, mu danh trục lợi, sẵn sàng chà đạp lên cả đạo những con ngời lao động bình dân đức nhân nghĩa Tình cảm của NĐC nh thế nào đối với ngời lao động.

(83) IV. Cñng cè - Em hiểu đợc những gì qua văn bản? Những loại tính cách nào đợc thể hiện qua v¨n b¶n? Thái độ của tác giả đối với ngời dân lao động? - HS đọc ghi nhớ V. Híng dÉn vÒ nhµ. * LuyÖn tËp (HS th¶o luËn) - §äc nh÷ng c©u th¬ mµ em cho lµ hay nhÊt trong ®o¹n trÝch. Tr×nh bµy nh÷ng cảm nhận của em về những câu thơ đó -Trong truyÖn LVT cßn cã nh÷ng nh©n vËt nµo cã thÓ xÕp vµo cïng 1 lo¹i víi ông Ng. Họ có những đặc điểm chung g×? T¸c gi¶ muèn göi g¾m ý tëng nµo thông qua những nhân vật đó?. - Häc thuéc ®o¹n trÝch Ph©n tÝch té ¸c cña TH Ph©n tÝch nh©n vËt «ng Ng Soạn văn bản đồng chí Tìm hiểu các tác phẩm của địa phơng ( n¬i em ë, tØnh, thµnh phè. PBCN vÒ mét tác phẩm của địa phơng, thống kê các tác gi¶, t¸c phÈm...). ------------------------------------------------------------------------------------------------. TiÕt 42. Chơng trình địa phơng phần văn A Môc tiªu bµi häc 1. kiÕn thøc Gióp HS: Bổ sung vào vốn hiểu biết về văn học địa phơng bằng việc nắm đợc những tác phẩm, tác giả từ sau 1975 viết về địa phơng mình. - Bớc đầu biết cách su tầm, tìm hiểu về tác giả, tác phẩm văn học địa phơng - Hình thành sự quan tâm và yêu mến đối với văn học của địa phơng.Thấy đợc những biến chuyển của văn học địa phơng sau năm 1975 2. KÜ n¨ng - Su tầm tuyển chọn tài liệu văn thơ viết về địa phơng - Đọc hiểu và thẩm bình văn thơ viết về địa phơng - So sánh đặc điểm văn học địa phơng giữa các giai đoạn 3. Thái độ - Có thái độ yêu quí trân trọng các tác giả tác phẩm của địa phơng mình - Có thái độ tìm hiểu về thơ văn của địa phơng, từ đó hiểu biết thêm về con nguewoeif vµ cuéc sèng cña quª h¬ng m×nh. B. ChuÈn bÞ: GV - Một số tác phẩm của các nhà văn địa phơng - T¹p chÝ v¨n nghÖ, tËp th¬, truyÖn... HS: Su tầm những tacxs phẩm , tác giả của địa phơng từ 1975 đến nay C. Tiến trình hoạt động - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña hs III. Bµi míi: : Giíi thiÖu bµi:.

(84) - Hớng dẫn hs thông kê các t.g của địa phơng từ 1975 đến nay theo bảng STT Hä tªn ( bót danh) 1 TrÇn §¨ng khoa 2. N¨m sinh. Quª qu¸n. Tªn t¸c phÈm. N. S¸ch H.D H¶i D¬ng. Gãc s©n vµ kho¶ng trêi Ghế đá bên hồ. Néi dung chñ yÕu Cuéc sèng chiến đấu TY tuæi trÎ. §Æng §×nh 1981 Dòng 3 §ç ThÞ HiÒn Céng hßa Mïa l¹c c/ s n«ng th«n Hßa 4 NguyÔn ThÞ 1971 Kim m«n §iÖp khóc viÕt cho Tuæi häc trß ViÖt Nga hÌ 5 Ph¹m Ngµ 1973 H¶i D¬ng GiÊc ngñ con g¸i trÎ th¬ HS có thể su tầm và kể lại, hoặc đọc phát biểu cảm nghĩ về một đoạn thơ, một câu chuyện xung quanh những tác giả mà các em đã su tầm, thống kê... HS tr×nh bµy tríc líp. GV nhËn xÐt, hs nhËn xÐt, cho ®iÓm c¸ nh©n tr×nh bµy tèt. GV giíi thiÖu mét t¸c phÈm gÇn ®©y nhÊt cña mét t.g trÎ §Æng §×nh Dòng Sinh n¨m 1981, héi viªn héi v¨n häc nghÖ thuËt H¶i D¬ng tõ 2003. Tèt nghiÖp cao đẳng kinh tế 2004. Một cây bút đặc biệt Một tai nạn tuổi ấu thơ đã khiến đôi chân anh vĩnh viễn không còn đi lại đợc nữa.Anh đã vợt lên nỗi đau cá nhân để sống và sáng tác. Là một ngời trẻ tuổi nên đề tài của Dòng thêng khai th¸c lµ c/s vµ t©m t cña giíi trÎ. Anh viÕt gän gµng dung lîng mçi truyệnchỉ giao động từ 1200 đến 2500 chữ với kết cấu giản dị, văn phong trong sáng gi¶n dÞ, m¹ch l¹c Tác phẩm ghế đá bên hồ'' là tập truyện ngắn đầu tay của anh đáng đợc trân trọng Gv có thể cho hs đọc một truyện ngắn trong đó. * khai thác một số bài thơ viết về địa phơng của một số tác giả ở huyện Chí Linh trong héi th¬ nh÷ng ngêi cao tuæi VÒ C«n S¬n cña Ph¹m Nh §øc Th¸ng T¸m vÒ C«n S¬n Th¸ng T¸m vÒ C«n S¬n Nhí ngêi xa Nguyenx Tr·i Nhớ Bác ngồi đọc bia Cá lau chen bê b·i Hai t©m hån héi tô Bµi cãa th¬ m·i cßn Muôn đời ghi dấu son Trong líp häc - Ph¹m ThÞ Lý Sao kh«ng chÞu häc bµi Cã tiÕng nãi xa x«i Tha c« nhµ ... dÇu hÕt! Lµng ®ang mïa gi¸p h¹t Ngåi xuèng ®i ®iÓm mét S¸ng chê xong buæi häc Lêi häc chØ ham ch¬i! Tra ra đồng bắt cua Rau m¸ ngµy mét xa §©y hai bµn tay em Rổ cha đầy đã tối Mêi ngãn tay cua c¾p Bữa cơm ăn còn đói ¸o v¸ råi l¹i r¸ch Tiền đâu mua dầu đèn Ch©n kh«ng dÐp sng gai §©u ph¶i em ham ch¬i §©u ph¶i em lêi häc Khi nhà còn đói khát Em khã lµm trß ngoan IV. Cñng cè - hs đọc bài thơ đã su tầm - Nhận xét về văn học địa phơng V. Híng dÉn. - tiếp tục su tầm văn học địa phơng - đọc trớc bài tổng kết về từ vựng. ý nghÜ thµnh níc m¾t LÆng r¬i trªn mÆt bµn.

(85) TiÕt 43 TiÕng viÖt. Tæng kÕt vÒ tõ vùng ( từ đơn, từ phức... từ nhiều nghĩa) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc Giúp hs nắm vững hơn và biết vận dụng những kiến thức về từ vựng đã học từ lớp 6 đến lớp 9 ( từ đơn, từ phức, thành ngữ, nghĩa của từ, từ nhiều nghĩa và hiện tợng chuyÓn nghÜa cña tõ) - n¾m l¹i kh¸i niÖm, vËn dông lµm bµi tËp - Biết vận dụng kiến thức đã học khi giao tiếp, đọc- hiểu và tạo lập văn bản 2. KÜ n¨ng -Cách sử dụng từ hiệu quả trong nói viết, đọc- hiểu văn bản và tạo lập văn bản. 3. Thái độ - Cã ý thøc vËn dông kiÕn thøc vÒ tõ vông tiÕng ViÖt trong nãi viÕt B. ChuÈn bÞ: GV: B¶ng phô, vÝ dô HS: §äc tríc c¸c vÝ dô sgk C Tiến trình dạy hoạt động - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: Trong giê «n tËp III. Bµi míi Giíi thiÖu bµi Thế nào là từ đơn, cho ví dụ? ThÕ nµo lµ tõ phøc cho vÝ dô? Ph©n biÖt c¸c lo¹i tõ phøc? ThÕ nµo lµ tõ ghÐp, cho vÝ dô? Cã mÊy lo¹i tõ ghÐp, lµ nh÷ng lo¹i nµo? Thế nào là từ ghép đẳng lập? Thế nào là tõ ghÐp chÝnh phô?. ThÕ nµo lµ tõ l¸y cho vÝ dô? C¸c tiÕng trong tõ l¸y cã sù hßa phèi vÒ ©m thanh. Em h·y ph©n lo¹i tõ l¸y? ThÕ nµo lµ l¸y bé phËn vµ l¸y hoµn toµn? Tìm trong các đoạn trích Truyện Kiều đã học để lấy ví dụ về từ láy?. I. Từ đơn và từ phức 1. Từ đơn: là từ chỉ gồm 1 tiếng VD: QuÇn , ¸o, s¸ch , bót... 2. Tõ phøc: lµ tõ gåm hai hoÆc nhiÒu tiÕng VD: quÇn ¸o, s¸ch vë... Cã 2 lo¹i tõ ghÐp vµ tõ l¸y -Từ ghép: Là những từ phức đợc tạo ra b»ng c¸ch ghÐp c¸c tiÕng cã nghÜa víi nhau. Ví dụ: Xe đạp, ăn mặc -Từ ghép đẳng lập: Các tiếng có quan hệ bình đẳng, độc lập ngang hàng nhau. VÝ dô: QuÇn ¸o, s¸ch vë - tõ ghÐp chÝnh phô: Gi÷a c¸c tiÕng cã quan hÖ tiÕng chÝnh tiÕng phô Ví dụ: Xe đạp, hoa hồng -Là những từ phức đợc tạo ra nhờ phép láy ©m VÝ dô: Tµ tµ, th¬ thÈn, nh½n nhôi... L¸y bé phËn vµ l¸y hoµn toµn -L¸y bé phËn: ChØ cã mét bé phËn gi÷a các tiếng đợc lặp lại gồm láy âm và láy.

(86) BT nhanh sgk. T×m tõ ghÐp, tõ l¸y 1 hs lªn b¶ng. Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c tõ ghÐp trªn? Nhng chúng vẫn đợc coi là từ ghéo vì sao? (Sù gièng nhau vÒ ng÷ ©m ë ®©y cã tÝnh chÊt ngÉu nhiªn) - hs lµm bt3 sgk GV chèt l¹i: cã tõ l¸y t¨ng nghÜa tõ l¸y gi¶m nghÜa so víi nghÜa gèc. vÇn VÝ dô: L¸y ©m: LËp lße, x«n xao L¸y vÇn: Lªnh khªnh, lªu nghªu - L¸y toµn bé:Lµ kiÓu tõ l¸y mµ c¸c tiÕng lÆp l¹i hÇu nh toµn bé: Xanh xanh, nao nao... - Tõ ghÐp: ngÆt nghÌo, giam gi÷, bã buéc, tơi tốt, bọt bèo, cỏ cây, đa đón, nhờng nhÞn, r¬i rông, mong muèn - tõ l¸y: nho nhá, gËt gï, l¹nh lïng, xa x«i, lÊp l¸nh - cã cÊu t¹o gièng nhau mét phÇn vÒ vá ng÷ ©m. - từ láy: trăng trắng, đèm đẹp, nho nhỏ, lµnh l¹nh, x«m xèp  cã sù gi¶m nghÜa Thµnh ng÷ lµ g× cho vÝ dô? - s¹nh sµnh sanh, s¸t sµn s¹t, nhÊp nh« - Có thành ngữ đối và thành ngữ so sánh  có sự tăng nghĩa Thành ngữ đối : Đầu voi đuôi chuột, II. Thµnh ngh÷ 1. KN: là cụm từ có cấu tạo cố định biểu Tr¾ng nh tuyÕt Thành ngữ so sánh: Đen nh cột nhà cháy, thị 1 ý tơng đối hoàn chỉnh ( có nghĩa tơng đơng với một từ) r¸n sµnh ra mì -Nghĩa của thành ngữ thờng đợc suy ra từ 2. BT2 * Thµnh ng÷: ngÜa ®en cña c¸c tõ t¹o nªn, th«ng qua b) làm việc ko đến nơi đến chốn, bỏ dở c¸c phÐp chuyÓn nghÜa Èn dô, so s¸nh... -§Æc biÖt tÝnh biÓu trng hãa, tøc lÊy tÝnh thiÕu tr¸ch nhiÖm chất của sự vật, sự việc cụ thể để biểu thị d) tham lam, đợc cái này muốn cái khác các tính chất,đặc điểm khái quát là đặc tr- hơn e) sù th¬ng c¶m, th¬ng xãt gi¶ dèi nh»m ng ng÷ nghÜa næi bËt cña thµnh ng÷ đánh lừa ngời khác Ví dụ: TN ếch ngồi đáy giêng có nghĩa * Tôc ng÷: ®en lµ mét sù viÖc cô thÓ ( Õch sèng díi giêng, nhìn lên bầu trời qua miệng giêng, a) hoàn cảnh, môi trờng xa hội có ảnh hlầm tởng bầu trời chỉ là một khoảng nhỏ ởng quan trọng đến tính cách đạo đức con ngêi nhng chiếc vung) đợc dùng để biểu thị đặc điểm khái quát: Hiểu biết ít, tầm nhìn c) muốn giữ gìn thức ăn: vơi chó thì treo lªn, mÌo th× ph¶i ®Ëy l¹i h¹n chÕ do ®iÒu kiÖn tiÕp xóc h¹n hÑp - thành ngữ: thờng là 1 ngữ cố định biểu Ph©n biÖt thµnh ng÷, tôc ng÷? thÞ 1 kh¸i niÖm * Thµnh ng÷: Cã cÊu t¹o lµ mét côm tõ, cha thành câu. Sử dụng không độc lập, có t¸c dông bæ sung ý nghÜa cho thµnh phÇn c©u hoÆc tù m×nh lµm thµnh phÇn c©u. * Tôc ng÷: Cã cÊu t¹o lµ mét c©u. Sö dông tơng đối độc lập, biểu thị kinh nghiệm HS lµn bt2 sèng, kinh nghiÖm tù nhiªn x· héi. Gäi hs gi¶i thÝch thµnh ng÷ tôc ng÷ - Thµnh ng÷ b. Làm việc không đến nơi đến chốn, bỏ dë, thiÕu tr¸ch nhiÖm d. Tham lam , đơcxj cái này, lại muốn cái kh¸c h¬n e. Sù th¬ng c¶m, th¬ng xãt gi¶ dèi nh»m đánh lừa kẻ khác - Tôc ng÷: a. Hoàn cảnh môi trờng xã hội có ảnh hởng quan trọng đến tính cách đạo đức con ngêi.

(87) GV híng dÉn hs lµm bt3 Mçi nhãm chØ cö 1 ngêi cßn ë díi viÕt ra giấy để bổ sung cho nhóm mình. T×m 2 dÉn chøng vÒ viÖc sö dông thµnh ng÷ trong v¨n ch¬ng ThÕ nµo lµ nghÜa cña tõ?. Có mấy cách chính để giải ngĩa của từ?. c. Muèn gi÷ g×n thøc ¨n: Víi chã th× ph¶i treo lªn, mÌo th× ph¶i ®Ëy l¹i 3. BT3: từng em 1 tìm 2 TN, không đợc l¹p l¹i * chia líp thµnh 2 nhãm thi xem nhãm nào tìm đợc nhiều thành ngữ có yếu tố chỉ động vật VD: nh chã víi mÌo, ®Çu voi ®u«i chuét, nh hæ vÒ rõng, miÖng hïm gan søa, vuèt râu hùm, kiến bò miệng chén, mỡ để miÖng mÌo, nh mÌo thÊy mì, mÌo m¶ gµ đồng, lên xe xuống ngựa, ăn ốc nói mò, vẽ rắn thêm chân, rồng đến nhà tôm, nh vÞt nghe sÊm... -Thµnh ng÷ cã yÕu tè chØ thùc vËt Bìo d¹t m©y tr«i, c¾n r¬m c¾n cá, c©y cao bãng c¶, c©y nhµ l¸ vên, d©y cµ ra d©y muèng, bÎ hµnh bÎ tái... ( học sinh đặt câu) VD: B¶y næi ba ch×m... ''XiÕt bao ¨n tuyÕt n»m s¬ng Màn trời chiếu đất dặm trờng lao đao'' III. NghÜa cña tõ 1. Kh¸i niÖm: Néi dung , sù vËt tÝnh chÊt mµ tõ biÓu thÞ VD: NghÜa cña tõ thÇy gi¸o: Ngêi d¹y ch÷, d¹y nghÒ cho ngêi häc. - Cã 3 c¸ch; GV giải thích vì sao lại chọn cách hiểu đó + Trình bày khái niệm mà từ biểu thị + Mô tả sự vật, hoạt động, đặc điểm của đối tợng mà từ biểu thị + Đa ra những từ đồng nghĩa hoặc trái Chọn cách hiểu đúng nghÜa víi tõ cÇn gi¶i nghÜa. GV gi¶i thÝch. Từ nhiều nghĩa là từ đợc dùng để gọi tên nhiÒu sù vËt hiÖn tîng, biÓu thÞ nhiÒu kh¸i niÖm trong tù nhiªn vµ x· héi - Lµ tõ cã 2 nghÜa trë lªn. NghÜa xuÊt hiÖn ®Çu tiªn lµ nghÜa chÝnh, c¸c nghÜa cßn l¹i lµ nghÜa chuyÓn. Từ hoa trong '' thềm hoa'', '' lệ hoa'' đợc dïng theo nghÜa gèc hay nghÜa chuyÓn?. 2. BT2. Chän c¸ch hiÓu a 3. Cách giải thích b là đúng IV. Tõ nhiÒu nghÜa vµ hiÖn tîng chuyÓn nghÜa cña tõ hS lÊy vÝ dô vÒ tõ nhiÒu nghÜa VD vÒ tõ nhiÒu nghÜa Xu©n: Mïa ®Çu tiªn cña mét n¨m Xu©n: chØ tuæi trÎ Xuân: Cuộc sống mới tơi đẹp. Kh«ng coi ®©y lµ nghÜa chuyÓn theo ph¬ng thøc Èn dô v× nghÜa cña tõ hoa, lÖ hoa chØ cã nghÜa l©m thêi *HiÖn tîng chuyÓn nghÜa cña tõ IV. Cñng cè - Là hiện tợng thay đổi nghĩa của từ tạo ra - Nhắc lại các đơnn vị kiến thức đã học nhữn từ nhiều nghĩa. Nghĩa gốc là nghĩa xuÊt hiÖn tõ ®Çu lµm c¬ së cho c¸c nghÜa trong giê? kh¸c. NghÜa chuyÓn lµ nghÜa h×nh thµnh Ph©n biÖt c¸c lo¹i tõ phøc? trªn c¬ sá ngÜa gèc Ph©n biÖt thµnh ng÷ vµ tôc ng÷? §Æt c©u víi c¸c thµnh ng÷? Ph©n biÖt hiÖn tîng chuyÓn nghÜa víi biÖn ph¸p tu tõ Èn dô, ho¸n dô ? V. Híng dÉn vÒ nhµ HS lÊy vÝ dô vÒ tõ nhiÒu nghÜa.

(88) - Xem l¹i c¸c bµi tËp - Häc thuéc c¸c kh¸i niÖm - §äc tríc c¸c bµi tiÕp theo vÒ tæng kÕt tõ vùng - T×m nh÷ng c©u th¬ cã sö dông thµnh ng÷. TiÕt 44 TiÕng ViÖt. Tæng kÕt tõ vùng (tiÕp ) ( Từ đồng âm ... trờng từ vựng ). A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp HS nắm vững hơn và biết vận dụng những kiến thức về từ vựng đã học từ lớp 6 đến lớp 9 (Từ đồng âm, từ đồng nghĩa, từ trái nghĩa, cấp độ khái quát nghĩa của từ trêng tõ vùng) 2. KÜ n¨ng - Cách sử dụng từ hiệu quả trong nói viết, đọc- hiểu văn bản và tạo lập văn bản 3. Thái độ - Có ý thức sử dụng từ đúng lúc đúng chỗ B. ChuÈn bÞ: GV - VÝ dô, b¶ng phô HS - §äc tríc bµi, t×m hiÓu vÝ dô C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: Trong giê «n tËp III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: V. Từ đồng âm 1. Kh¸i niÖm: Gièng nhau vÒ ©m thanh nhng nghÜa kh¸c nhau. 2. TD2. Ph©n biÖt hiÖn tîng tõ nhiÒu nghÜa vµ a) HiÖn tîng tõ nhiÒu nghÜa cña tõ "l¸" hiện tợng từ đồng âm? trong " l¸ phæi" cã thÓ lµ kÕt qu¶ chuyÓn Trong trêng hîp (a), (b) trêng hîp nµo cã nghÜa cña tõ "l¸" trong " l¸ xa cµnh" hiện tợng nhiều nghĩa ? Trờng hợp nào có b) Từ đồng âm: cùng âm nhng khác nghĩa. hiện tợng từ đồng âm ? Vì sao ? VI. Từ đồng nghĩa. 1. KN: Cã nghÜa gièng nhau hoÆc gÇn Thế nào là từ đồng nghĩa? gièng nhau. 2. BT2 Chọn cách phát biểu đúng trong những Chän c¸ch ph¸t biÓu d) c¸ch hiÓu sau ? - Kh«ng chän (a) v× §N lµ hiÖn tîng phæ qu¸t cña ng«n ng÷ nh©n lo¹i - Không chọn (b) vì từ đồng nghĩa có thể Thế nào là từ đồng âm ?.

(89) lµ quan hÖ gi÷a hai, ba , hoÆc nhiÒu h¬n 3 tõ . - Kh«ng chän (c) v× kh«ng bao giê c¸c tõ đồng nghĩa có nghĩa hoàn toàn giống nhau. 3. Bµi tËp 3. - Xu©n lµ chØ mét mïa trong n¨m kho¶ng HS đọc y/c bài tập 3. thêi gian t¬ng øng víi mét tuæi. - ThÓ hiªn tinh thÇn l¹c quan cña t¸c gi¶ tr¸nh lÆp víi tõ tuæi t¸c.. ThÕ nµo lµ tõ tr¸i nghÜa Cơ sở độ dài Dµi. Ng¾n. VII. Tõ tr¸i nghÜa 1. Kh¸i niÖm: Lµ nh÷ng tõ cã nghÜa tr¸i ngîc nhau. 2. BT . . CÆp tõ cã quan hÖ tr¸i nghÜa: xÊu - đẹp, xa - gần ; rộng - hẹp.. Tuæi t¸c TrÎ giµ. Khi nÐt nghÜa lín ph©n hãa thµnh 2 cùc ta 3. Bµi tËp. cã tõ tr¸i nghÜa. - Cïng nhãm víi sèng - chÕt; ch½n - lÎ , chiÕn tranh - hßa b×nh. * Gäi 2 HS lªn b¶ng . Cặp từ sống - chết trái tuyệt đối phủ định - Cùng nhóm với già trẻ có: Yêu - ghét , cao thÊp, n«ng - s©u, giÇu - nghÌo. lÉn nhau. Nhãm 1: Tõ tr¸i nghÜa lo¹i trõ nhau, kh«ng thÓ cïng tån t¹i. VIII. Cấp độ khái quát của nghÜa tõ ng÷. Nhóm 2. Biểu thị trạng thái đối lập nhau 1. Khái niệm: Nghĩa của một từ ngữ có thÓ réng h¬n, kh¸i qu¸t h¬n hoÆc hÑp h¬n, nhng cã ®iÓm trung gian ë gi÷a. Ýt kh¸i qu¸t h¬n nghÜa cña tõ ng÷ kh¸c. - Một từ ngữ có nghĩa rộng hơn đối với từ ngữ này, đồng thời có thể nghĩa hẹp hơn ThÕ nµo lµ tõ nghÜa réng? đối với từ ngữ khác. ThÕ nµo lµ tõ nghÜa hÑp ? GV vẽ sơ đồ trên bảng phụ . HS điền lên b¶ng. ThÕ nµo lµ trêng TV? * Gäi HS lÊy vÝ dô. - C¸c bé phËn cña ta. - HS đọc yêu cầu bài tập T¾m , bÓ , níc nãi chung.. 2. BT2. IX. Trêng tõ vùng. 1. KN. TËp hîp cña nh÷ng tõ cã nghÜa Ýt nhÊt mét nÐt chung vÒ nghÜa. 2. BT. T¸c gi¶ dïng 2 tõ cïn trêng tõ vùng lµ "t¾m" vµ "bÓ" - T/d : T¨ng gi¸ trị biÓu c¶m cña c©u nãi lµm cho c©u nãi cã søc tè c¸o m¹nh mÏ h¬n.. IV. Cñng cè - Nhắc lại các kiến thức đã học trong giờ. - Nhắc lại các khái niệm về từ đồng âm, đồng nghĩa ... lấy VD. V. Híng dÉn. - Häc thuéc c¸c kh¸i niÖm, lÊy vÝ dô. - Xem lại các bài tập đã làm trong SGK. - Soạn bài đồng chí. - §äc tríc bµi tæng kÕt vÒ tõ vùng (tiÕp theo) - TiÕt tiÕp theo : Tr¶ bµi TLV sè 2..

(90) ........................................................................................................................................ KiÓm tra tiÕng ViÖt 15 phót Phần I: Trắc nghiệm ( 2 điểm) Khoanh tròn vào ý kiến em cho là đúng nhất Câu 1. Trong giao tiếp nói lạc đề là vi phạm phơng châm hội thoại nào? A. Ph¬ng ch©m vÒ chÊt C. Ph¬ng ch©m quan hÖ B. Ph¬ng ch©m vÒ lîng D. Ph¬ng ch©m c¸ch thøc Câu 2. Nhận định nào nói đúng nhất những việc chúng ta cần làm khi muốn lựa chọn đúng từ ngữ xng hô trong hội thoại A. Xem xÐt tÝnh chÊt cña t×nh huèng giao tiÕp B. Xem xÐt mèi quan hÖ gi÷a ngêi nãi víi ngêi nghe C. Cả Avà B đều đúng Câu 3. Các từ hoa trong các câu thơ sau từ nào đợc dùng theo nghĩa gốc? A. NÆng lßng xãt liÔu v× hoa B. Cµnh lª tr¾ng ®iÓm mét vµi b«ng hoa C©u 4. Trong tiÕng ViÖt chóng ta dïng ng«n ng÷ níc nµo lµ nhiÒu nhÊt? A. TiÕng Anh B. TiÕng H¸n C. TiÕng Ph¸p D. TiÕng La tinh Câu 5. ý kiến nào chỉ rõ đúng đặc điểm của thuật ngữ ? A. Cã tÝnh ®a nghÜa, biÓu c¶m B. Cã tÝnh h×nh tîng C. Mçi mét thuËt ng÷ chØ biÓu thÞ mét kh¸i niÖm vµ kh«ng cã tÝnh biÓu c¶m Câu 6. Quạt nồng ấp lạnh trong câu thơ sau đợc gọi là gì? Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ A. Tôc ng÷ B. ThuËt ng÷ C. Thi liÖu, v¨n liÖu cæ D. Thµnh ng÷ C©u 7. C¸c tõ sau gäi lµ tõ g×? B¸t ng¸t , bÏ bµng, b¬ v¬, thÊp tho¸ng, xa xa, man m¸c, rÇu rÇu, xanh xanh A. TÝnh tõ B. §éng tõ C. Danh tõ D. Tõ l¸y C©u 8.Trong 2 dßng sau, dßng nµo cã toµn tõ ghÐp ? A. R¶ rÝch, xao xuyÕn, l¨n t¨n, l÷ng lê B. Núi non, Mây ma, gió trăng, tốt đẹp, rộng hẹp PhÇn II. Tù luËn (8 ®iÓm) C©u 1 (3 ®iÓm): Söa lçi dïng tõ trong c¸c c©u sau và cho biÕt v× sao cã lçi dïng tõ đó? a.TruyÖn KiÒu lµ mét kiÖt t¸c rÊt hay b. Häc sinh yªn tÜnh nghe c« gi¸o gi¶ng bµi Câu 2 (5 điểm ) Viết một đoạn văn khoảng 5 câu nói về nhân vật Vũ Nơng trong đó cã sö dông lêi dÉn trùc tiÕp.. §¸p ¸n biÓu ®iÓm Phần I: Trắc nghiệm: Mỗi câu đúng 0,25 điểm C©u 1 2 3 4 5 §¸p ¸n C C B B C. 6 D. 7 C. 8 B. PhÇn II. Tù luËn (8 ®iÓm) C©u1. a. dïng thõa tõ rÊt hay. Söa: TruyÖn Kiªï lµ mét kiÖt t¸c.(1®iÓm).Gi¶i thÝch ( 0,5 ®) b. Dïng sai tõ yªn tÜnh: Söa: Häc sinh yªn l¨ng nghe c« gi¸o gi¶ng bµi(1®). Gi¶i thÝch 0,5 ® Câu 2 (5 đ) Viết đợc đoạn văn khoảng 5 câu nói về nhân Vật Vũ Nơng trong đó có lêi dÉn ttrùc tiÕp( Dùa vµo 3 lêi nãi cña Vò N¬ng, lêi nãi tiÔn chång ®i lÝnh hoÆc lêi nãi cña bµ mÑ chång. Điểm 5 lời dẫn trực tiếp đó phải có nội dung lôgíc với nội dung của đoạn văn. Văn viÕt tr×nh bµy s¹ch sÏ diÔn d¹t lu lo¸t GV tuỳ vào từng bài cụ thể để cho điểm --------------------------------------------------------------------------------------------------------------.

(91) TiÕt 45 TËp lµm v¨n. Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 2 A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Gióp hs: N¾m v÷ng h¬n c¸ch lµm bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶. 2. KÜ n¨ng - Nhận ra đợc những u nhợc điểm của mình khi làm bài - Rèn kĩ năng tìm hiểu để tìm ý và diễn đạt 3. Thái độ -Cã ý thøc häc tËp bé m«n vµ biÕt rót kinh nghiÖm cho bµi sau. B. ChuÈn bÞ: Bµi chÊm cã söa lçi , lêi phª C. Tiến trình họa động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: ? §a yÕu tè miªu t¶ vµo bµi v¨n kÓ chuyÖn cã t¸c dông g×? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi GV chép đề lên bảng §Ò bµi: Tëng tîng 20 n¨m sau, em vÒ th¨m l¹i trêng cò h·y viÕt th cho b¹n häc håi Êy kÓ l¹i buæi th¨m trêng ®Çy xóc Êy §Ò thuéc kiÓu bµi nµo ? cßn cã yªu cÇu g×? Tự sự về vấn đề gì? VËy em sÏ kÓ nh÷ng sù viÖc nµo?. 1. Tìm hiểu đề, tìm ý - KiÓu bµi tù sù+ ®a yÕu tè miªu t¶ vµo v¨n b¶n tù sù. KÓ chuyÖn díi h×nh thøc viÕt th - Kể lại buổi thăm trờng đầy xúc động - LÝ do trë l¹i th¨m trêng - Th¨m trêng vµo thêi gian nµo, ®i víi ai - §Õn trêng gÆp ai, quang c¶nh trêng nh thÕ nµo? - Nhí l¹i c¶nh trêng ngµy xa m×nh häc ra sao - Ng«i trêng ngµy xa nay cã g× kh¸c tríc - Nh÷ng g× vÉn cßn nh xa, nh÷ng g× gîi l¹i cho m×nh nh÷ng kØ niÖm buån vui - Trong giờ phút đó bạn bè hiện lên nh thÐ nµo?. GV đọc biểu điểm để học sinh đối chiếu với bài của mình Về nội dung đảm bảo những ý đã đợc trình bày ở trên - VÒ h×nh thøc: S¹ch sÏ, râ rµng - Yếu tố miêu tả đợc sử dụng hợp lí 2. NhËn xÐt: a. u điểm: Các em hiểu đề, biết cách kể chuyện dới hình thức một bức th. Văn viết có cảm xúc, tởng tợng phong phú, hợp lí, diễn đạt lu loát. Các chi tiết kể gợi xúc động. Đã biết sử dụng yếu tố miêu tả hợp lí. Trình bày sạch đẹp. Những bài làm tốt: Líp 9A1: Trµ, Ngäc, H»ng, Hµ, Ngäc Anh.... 9A6: Quang, Nhµn, Ph¬ng Quúnh, Ngäc, TrÇn Quúnh b. Nhîc ®iÓm:.

(92) - Một số em làm bài quá sơ sài, chi tiết kể cha gây xúc động, còn thiên về miêu tả quá nhiều, nội dung cha kể đợc sự phát triển đổi mới của trờng một cách cụ thể, còn chung chung. Một số em còn thiên kể về kỉ niệm của mình. Một số em diễn đạt lủng củng, bên trên nói là không thay đổi, bên dới lại nói là thay đổi. Diễn đạt còn cộc, xng hô cha lịch sự( mày , tao). Một số bài cha xác định đợc trọng tâm. Líp 9A1: Minh, Th¾ng, S¬n, M¹nh, NhËt... 9A6: Ngäc, Träng Quang, Thµnh Qung, Nguyªn, M¹nh... 3. Sa lçi - Lỗi chính tả: GV đọc một số lỗi chính tả học sinh sửa ngay - Lỗi diễn đạt: GV đọc lỗi diễn đạt, HS sửa ngay trên lớp - Lỗi dùng từ : GV địc của một số em, cho các em sứ, Gv nhận xét GV đọc một số bài diễn đạt kém, dùng từ cha chính xác cho học sinh sửa ngay, rút kinh nghiÖm Trả bài cho hs, HS xem lời phê, xem những chỗ cô đã sửa, gạch bút đỏ 4. Thèng kª ®iÓm líp. SS 1. §iÓm 2 3. 4. TS < 5 SL %. 5. 6. §iÓm 7 8. 9. 10. TS ≥ 5 SL %. 9A1 42 9A6 34 IV. Cñng cè - GV cho học sinh đọc một số bài tiêu biểu - Tuyªn d¬ng nh÷ng häc sinh cã ý thøc häc tËp - GV chốt lại vấn đề về văn kể chuyện và đa yếu tố miêu tả vào văn kể chuyện VB tự sự là một trong những văn bản thông dụng trong nhà trờng và đời sống. Viết tốt vb tù sù cã thÓ gãp phÇn quan träng vµo hiÖu qu¶ giao tiÕp. §a yÕu tè miªu t¶ vµ biÖn pháp nghệ thuật vào vb tự sự một cách hợp lí sẽ làm cho câu chuyện thêm sinh động - VB nào cũng phải tuân thủ bố cục 3 phần, phải dùng từ chính xác diễn đạt rõ ràng. V. Híng dÉn vÒ nhµ - Sửa lại lỗi, mợn bài của bạn đọc - §äc thªm tµi liÖu tham kh¶o - ChuÈn bÞ bµi viÕt sè 3 cho tèt h¬n Ngµy 18 th¸ng 10 n¨m 2010 Ký duyÖt. TuÇn 10. V¨n b¶n. TiÕt 46. §ång chÝ A.Môc tiªu bµi häc. (ChÝnh H÷u).

(93) 1. KiÕn thøc Giúp hs: cảm nhận đợc vẻ đẹp chân thực, giản dị của tình đồng chí, đồng đội và hình ảnh ngời lính cách mạng đợc thể hiện trong bài thơ - Mét sè hiÓu biÕt vÒ hiÖn thùc nh÷ng n¨m ®Çu cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p cña d©n téc ta. - Lí tởng cao đẹp và tình cảm keo sơn gắn bó làm nên sức mạnh tinh thần cua rnhuwngx ngêi chiÕn sÜ trong bµi th¬. - §Æc ®iÓm nghÖ thuËt cña bµi th¬: ng«n ng÷ th¬ b×nh dÞ, biÓu c¶m, h×nh ¶nh tù nhiªn, ch©n thùc 2. KÜ n¨ng - Đọc diễn cảm một bài thơ hiện đại - Bao quát toàn bộ tác phẩm, thấy đợ mách cảm xúc trong bài thơ. - Tìm hiểu một số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu, từ đó thấy đợc giá trị nghệ thuật của chóng trong bµi th¬ 3. Thái độ - Có thái độ trân trọng cảm phục những ngời lính, những ngời đã cống hiến tuổi xuân và xơng máu cho đất nớc. B.ChuÈn bÞ -Thầy : Soạn bài, đọc tài liệu, chuẩn bị tranh ảnh, chân dung nhà thơ -Trò : Soạn bài, đọc trớc bài thơ. C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: 1. Suy nghÜ cña em vÒ nh©n vËt «ng Ng? Qua nh©n vËt «ng Ng thÓ hiÖn t×nh c¶m th¸i độ nào của Nguyễn Đình Chiểu? 2. Phân tích sự đối lập giữa cái thiện và cái ác qua đoạn trích? II. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mĩ đã đi qua những tình đồng chí đồng đội thì kh«ng bao giê phai mê. §äc bµi th¬ §ång chÝ ta míi hiÓu v× sao nã thiªng liªng nh thÕ... Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ ChÝnh H÷u? GV: từ ngời lính trung đoàn thủ đô ông trở thành nhà thơ quân đội Bài thơ đợc ra đời trong hoàn cảnh nào?. I. T¸c gi¶ t¸c phÈm 1. T¸c gi¶: sgk. 2. T¸c phÈm - đầu 1948 sau khi tác giả cùng động đội tham gia chiến đấu trong chiến dịch Việt B¾c - in trong tËp " ®Çu sóng tr¨ng treo". Bµi th¬ n»m trong tËp nµo cña «ng? GV: tËp th¬ chÝnh cña «ng " §µu sóng tr¨ng treo" lÊy tõ h×nh ¶nh th¬ trong bµi " đồng chí" - hÕt chiÕn dÞch ViÖt B¾c «ng bÞ èm n»m trong nhµ sµn cña d©n, thÊm thÝa t×nh c¶m trong chiÕn dÞch «ng viÕt bµi th¬ " §ång chí". Bài thơ đợc viết khá nhanh trong 2 ngµy Bài thơ lúc đầu dán ở báo tờng đơn vị, sau in báo sự thật, rồi đợc chép ào sổ tay cán bộ, đợc phổ thành bài hát Theo em bài này cần phải đọc với giọng II. §äc, hiÓu v¨n b¶n nh thÕ bµo? 1. §äc Em hãy đọc bài thơ GV nhận xét và hớng dẫn đọc - §äc chËm, víi nh÷ng c©u th¬ cã h×nh.

(94) ¶nh cÊu tróc t¬ng øng cÇn cã ®iÓm nhÊn, 3 dòng cuối đọc chậm và giọng hơi cao Goi 2 học sinh đọc tiếp Em hiểu đồng chí là gì? Bài thơ đợc làm theo thể thơ nào? Sau khi đọc xong bài thơ 1 bạn đã cho c¶m nhËn cña m×nh vÒ bµi th¬ cã 2 néi dung nh sau 1. cơ sở của tình đồng chí 2. Những biểu hiện của tình đồng chí Em có đồng ý vơi ý kiến đó không? Nếu đồng ý em sẽ tách đoạn văn bản tơng øng nh thÕ nµo v¬i 2 néi dung trªn? Theo dâi 6 c©u th¬ ®Çu Các anh bộ đội đã giải thích về quê hơng m×nh nh thÕ nµo? Hình ảnh " nớc mặn đồng chua đất cày lên sỏi đá" Gợi cho em nghĩ đến miền quê nào và em biết đợc điều gì về cuộc sống của các anh? Các anh bộ đội từ nhiều miền quê khác nhau. Từ đồng bằng đến trung du nhng " đôi ngời xa lạ" ấy có điểm nào chung nhau? Và điều gì khiến " đội ngời xa lạ" ấy " Tự ph¬ng trêi ch¼ng hÑn quen nhau"? Nghe tiÕng gäi thiªng liªng cña tæ quèc họ nhanh chóng có mặt trong đội quân chiÕn sÜ Vào trong quân đội họ đã có những kỉ niÖm nµo? Lêi th¬ " sóng bªn sóng... bªn ®Çu gîi mét c¶nh tîng nh thÕ nµo? Súng biểu tợng cho nhiệm vụ chiến đấu, ®Çu biÓu tîng cho lÝ tëng suy nghÜ. VËy vµo rong qu©n ngò hä l¹i cã thªm nh÷ng ®iÓm nµo chung?. 2. Chó thÝch - đồng chí: ngời có cung chung chí hớng lÝ tëng 3. ThÓ lo¹i: th¬ tù do. 5. Ph©n tÝch a. Cơ sở hình thành tình đồng chí - đồng chiêm trũng ven biển - trung du b¹c mµu  vùng quê nghèo đất ko nuôi nổi ngời, ngời ko nuôi nổi đất - §Òu lµ ngêi n«ng d©n nghÌo, chung giai cÊp - Cïng chung lÝ tëng b¶o vÖ tæ quèc Tình yêu quê hơng, gia đình, nghĩa vụ công dân thúc dục họ lên đờng chiến đấu. - Sát cánh bên nhau chiến đấu - Cùng ra trận đánh giặc. Đầu sát bên đầu diÔn t¶ ý hîp t©m ®Çu. - Chung nhiÖm vô, lÝ tëng, ý nghÜ h×nh ảnh ý hợp tâm đầu của đôi bạn tâm giao. - Tình đồng chí nảy nở trong sự chan hòa vµ chia sÎ gian lao.. Trong nh÷ng ngµy ®Çu nhËp ngò, kØ niÖm nµo g¾n kÕt hä víi nhau? Tình đồng chí đã nảy nở trong hoàn cảnh nµo? Những khó khăn thiếu thốn của cuộc đời ngời lính đêm rét chăn không đủ đắp nên ph¶i chung ch¨n. Sù chia sÎ víi nhau trong gian khổ ấy đã thắt chặt tình cảm nh÷ng ngêi lÝnh. Nh÷ng ngêi nghÌo thêng th¬ng nhau h¬n. §äc caauthow Êy ta l¹i nhớ đến câu thơ của Tố Hữu '' Uống cùng viên thuốc chia đôi Bát cơm sẻ nửa chăn sui đắp cùng'' * HS th¶o luËn ở đây Tố Hữu nói cái nghèo nhng để tả c¸i t×nh Êm ¸p. Hay nh Lª Kim nãi: '' Ba th»ng quÆp chÆt giã lïa vµo ®©u'' §Õn ®©y tác giả hạ xuống một dòng thơ đặc biệt với hai tiếng đồng chí. Câu thơ ngắn cùng.

(95) víi h×nh thøc c¶m th¸n vang lªn nh mét lời khẳng định, một sự phát hiện về tình đồng chí. Vậy những điều gì đã làm nên tình đồng chí? C©u th¬ thø 7 cã ý nghÜa g×?. - Nh mét b¶n lÒ khÐp l¹i ®o¹n 1 vµ më ra đoạn 2. Gần nh đứng giữa bài thơ, riết cái th©n bµi th¬ thµnh mét c¸i lng ong. Nöa trên là một mảng qui nạp nh thế là đồng chí. Nửa dới là một mảng diễn dịch, đồng chÝ cßn lµ nh thÕ nµy n÷a.. Và đồng chí còn là nh thế nào nữa? Nó có ý nghĩa gì đối với ngời lính? b. Những biểu hiện của tình đồng chí. - C¶m th«ng s©u s¾c nh÷ng t©m t nçi Hä tù biÕt g× vÒ hoµn c¶nh cña nhau? niÒm cña nhau -§èi víi ngêi n«ng dan ruéng n¬ng lµ quan trọng nhấ, nhng việc ấy đều nhờ bạn th©n lµm hé - MÆc kÖ t thÕ ra ®i døt kho¸t cña ngêi lính, dứt tình riêng để ra đi vì nghĩa lớn Em hiÓu g× vÒ cau th¬ '' gian nhµ kh«ng mÆc kÖ giã lung lay''? - Nçi nhí nhµ, nhí quª. Ph¶ng phÊt c©u th¬ cña NguyÔn §×nh Thi'' ngêi ra ®i ®Çu kh«ng ngo¶nh l¹i C©u th¬ '' giÕng níc gèc ®a nhí ngêi ra lÝnh'' gîi t©m nµo cña ngêi lÝnh ? Hä th¬ng nhÊt vÉn lµ ngêi ë nhµ nhí hä, dâi theo tin tøc cña hä. Câu thơ đã sử dụng nghệ thuật gì? GiÕng níc gèc ®a lµ h×nh ¶nh cña quª h¬ng. GiÕng níc lµ n¬i d©n lµng gÆp gì hµng ngµy, gèc ®a lµ n¬i d©n lµng nghØ ng¬i nh÷ng tra n¾ng. Vµ biÕt ®©u nh÷ng ngêi lÝnh trÎ l¹i d©ng nhí vÒ nh÷ng buæi hÑn hß '' Tr¨m n¨m dÇu lçi hÑn hß Cây đa bến cũ con đò khác xa'' Hä nhí l¾m nhí tÊt c¶ vµ tëng tîng ra quª - Cã c¶ 2 nçi nhí ë c¶ 2 phÝa ch©n trêi h¬ng còng ®ang nhí hä. Nhí l¾m nhng kh«ng nãi lµ m×nh nhí chØ nãi ngêi kh¸c nhí m×nh. §ã còng lµ c¸ch tù vît lªn chÝnh m×nh cña ngêi lÝnh. Nh÷ng n¨m ®Çu kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p cuéc sèng ngêi lÝnh bao khã kh¨n thiÕu - Chia sÎ nh÷n gian lao thiÕu thèn thèn. Nhng ChÝnh H÷u kh«ng nãi vÒ c¸i khæ mµ nãi vÒ sù hiÓu nhau trong c¸i khæ, - BÖnh sèt rÐt rõng c¸i chung phæ biÕn gi÷a hä víi nhau Tình đồng chí đợc thể hiện nh thế nào? Hiện thực nào đợc phản ánh? Chỉ 2 câu thơ tác giả đã miêu tả đầy đủ -C¶m nhËn vµ chia sÎ, th«ng c¶m nh÷ng triệu chứng của bệnh sốt rét: ớn lạnh, sốt đau đớn thể xác. Khi bạn bị sốt nh cảm cao, rÐt, v· må h«i. thÊy chÝnh m×nh ®ang bÞ sèt Họ đều trải qua những cơn sốt rét nên tình - áo rách - quần vá - chân không giày, cảm của họ đối với nhau nh thế nào? miÖng cêi buèt gi¸. Gian lao của ngời lính còn đợc nói đến b»ng nh÷ng chi tiÕt ®iÓn h×nh nµo? - Anh víi t«i, ¸o anh - quÇn t«i. Ngời lính thời kì đầu kháng chiến '' áo vải Họ tìm thấy ở nhau sự tơng đồng .Soi vào.

(96) chân không đi lùng giặc đánh'' Trong đoạn thơ này t.g đã nêu lên những câu thơ sóng đôi em hãy chỉ ra và nêu tác dông? Và từ những điều ấy đã khiến họ '' thơng nhau tay n¾m lÊy bµn tay'' Suy nghÜ cña em vÒ c©u th¬ miÖng cêi buèt gi¸? Câu thơ thứ 17 đã thể hiện tình đồng chí s©u s¾c. Em h·y ph©n tÝch?. anh để nhận ra tôi. Điều đó càng làm nên sự gắn bó của tình bạn tình đồng chí. - Võa cã h×nh ¶nh thùc va lµ sù vît lªn gian khæ. Trong gian khæ vÉn s¸ng lªn nô cêi ngêi lÝnh - Đó là sự động viên, tiếp thêm sức mạnh cho nhau. Bµn tay giao c¶m thay cho lêi nãi, ban tay xiÕt chÆt nãi lêi im lÆng cña sù ®oµn kÕt g¾n bã, sù c¶m th«ng vµ niÒm høa hÑn lËp c«ng. - Ch©n thËt, b×nh dÞ.. - Ch©n thËt, dòng c¶m, vît gian khæ , cao - Theo em đặc sắc của những chi tiết nghệ đẹp của ngời lính cụ Hồ thuËt nµy lµ g×? Trong lời thơ chân thật bình dị đó em cảm nhận đợc điều gì về ngời lính? Tình đồng chí đã tiếp thêm sức cho họ - Ban đêm giữa rừng hoang sơng muối nh thÕ nµo. C¸c em chó ý khæ th¬ cuèi. xuèng l¹nh gi¸. - Hai ngời lính bồng súng đợi giặc Ba dßng th¬ cuèi gîi mét c¶nh tîng nh - HiÖn thùc kh¾c nghiÖt cña thêi tiÕt thÕ nµo? - Sát cánh bên nhau chủ động chờ giặc tới C¶nh tîng'' §ªm nay rõng hoang s¬ng muèi'' ph¶n ¸nh hiÖn thùc nµo? - Cảnh hiện thực: Ngời lính bồng súng đợi Trong hoµn c¶nh nh vËy ngêi chiÕn sÜ ë t giÆc. §ªm vÒ khuya tr¨ng xuèng thÊp cã thÕ nh thÕ nµo? lóc tëng nh treo trªn ®Çu sóng H×nh ¶nh '' §Çu sóng tr¨ng treo'' gîi ra - Sóng biÓu tîng cho chiÕn tranh , tr¨ng nhiÒu liªn tëng. Em c¶m nhËn nh thÕ nµo? biÓu tîng cho hßa b×nh. C¸c anh chiÕn Súng và trăng tạo nên một biểu tợng đẹp đấu để bảo vệ hòa bình. Hòa bình là mục về cuộc đời ngời lính. Chiến sĩ mà thi sĩ , đích để các anh chiến đấu. Súng và trăng thùc t¹i mµ m¬ méng. Trong thêi tiÕt kh¾c hiÖn thùc mµ l·ng m¹n, chiÕn sÜ mµ thi sÜ. nghiÖt, chiÕn tranh ¸c liÖt c¸c anh vÉn cã * LuyÖn tËp - Theo em vì sao t.g lại đặt tên cho bài thơ những giờ phút lãng mạn, yêu đời lạc là đồng chí? quan. -Qua bµi th¬ nµy, em c¶m nhËn g× vÒ h×nh ảnh anh bộ đội cụ Hồ thời kháng chiến IV. Cñng cè chèng Ph¸p? ? Em cã nhËn xÐt gi vÒ nh÷ng chi tiÕt NT: Ngôn ngữ giản dị cô đọng, chân thực, ng«n ng÷ h×nh ¶nh trong bµi th¬? vËn dôn ca dao s¸ng t¹o B»ng nh÷ng ng«n ng÷ chi tiÕt h×nh ¶nh - khai th¸c chÊt th¬ tõ hiÖn thùc.C¸c chi đó em cảm nhận đợc những tình cảm tốt tiết đều rất thực không chút tô vẽ. Bài thơ đẹp nào của những ngời gọi nhau là đồng ít chi tiết mà có dấu vết hiện thực của cả chÝ? mét thêi. Qua bµi em cÇn ghi nhí ®iÒu g×? ND: Bài thơ đã khắc họa chân dung và HS đọc ghi nhớ phẩm chất của anh bộ đội cụ Hồ một cách ch©n thùc : - XuÊt th©n tõ n«ng d©n nghÌo, bá l¹i tÊt c¶ ra ®i v× nghÜa lín, vît qua nh÷ng gian khổ thiếu thón, bệnh tật, lạc quan yêu đời. - Tình đồng đội đồng chí sâu nặng. GV liên hệ: Tình đồng chí cao đẹp nh vậy * Ghi nhớ: sgk nen nh÷ng ngêi lÝnh xuÊt ngò hä kh«ng thể quên nhau. Giờ đây chiến tranh đã đi qua rÊt xa nhng nh÷ng ngêi lÝnh vÉn cßn nguyªn kØ niÖm ngµy nµo. Hµng n¨m hä vẫn hội tụ về để nhớ về ngày đáng nhớ. V. Híng dÉn. - Häc thuéc bµi th¬.

(97) - Phân tích tình đồng chí Lµm bµi tËp 2 trong sgk Soạn : Bài thơ về tiểu đội xe không kính -------------------------------------------------------------------------------------------------------. TiÕt 47:. V¨n B¶n. Bài thơ về tiểu đội xe không kính ( Ph¹m TiÕn DuËt). A.Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Nh÷ng hiÓu biÕt bíc ®Çu vÒ nhµ th¬ Ph¹m tiÕn DuËt. - §Æc ®iÓm cña th¬ Ph¹m TiÕn DuËt qua mét s¸ng t¸c cô thÓ: giµu chÊt hiÖn thùc vµ trµn ®Çy c¶m høng l·ng m¹n. - Hiện thực cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nớc đợc phản ánh trong tac phẩm; vẻ đẹp hiªn ngang, dòng c¶m trµn ®Çy niÒm l¹c quan c¸ch m¹ng,... cua rnhuwngx con ngêi đã làm nên con đờng Trờng Sơn huyền thoại đợc khắc họa trong bài thơ. 2. KÜ n¨ng - Đọc hiểu một bài thơ hiện đại - Phân tích đợc vẻ đẹp hình tợng ngời chiến sĩ lái xe Trờng Sơn trong bài thơ. - Cảm nhận đợc giá trị của ngôn ngữ, hình ảnh độc đáo trong bài thơ. 3. Thái độ - HS biÕt tr©n träng, c¶m phôc, biÕt ¬n nh÷ng con ngêi ®É lµm nªn sù thèng nhÊt cho đất nớc. Noi gơng các anh, học tập tinh thần lạc quan yêu đời. B ChuÈn bÞ: - ThÇy: So¹n bµi, ch©n dung nhµ th¬ - Trò: Soạn bài, đọc trớc bài thơ C Tiến trình hoạt động dạy - học. I.. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: 1. §äc thuéc bµi th¬ §ång chÝ 2. Cho biết cơ sở của tình đồng chí? Và Những biểu hiện của tình đồng chí?III III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Nói đến Phạm Tiến Duật ngời ta nhắc ngay đến chùm thơ đặc sắc ông viết về những ngời lính lái xe Trờng Sơn. Bài t hơ về tiểu đội xe không kính đã để lại trong mỗi chúng ta ấn tợng đẹp về ngời lính lái xe Trờng Sơn trong kháng chiến chống Mĩ Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ Ph¹m TiÕn DuËt? Bài thơ đợc ra đời năm nào? Nã cã tiÕng vang nh thÕ nµo?. I. Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ t¸c phÈm 1. T¸c gi¶: sgk 2. T¸c phÈm: n»m trong ( tËp th¬) chïm thơ PTD đợc tặng giải nhất 1969 in trong tËp " vÇng tr¨ng quÇng löa". GV hớng dẫn đọc: giọng vui tơi khỏe II. §äc hiÓu v¨n b¶n khoắn. Một số câu đọc giộng tâm tình. 1. §äc ChËm ªm Goi hs đọc nối tiếp: gv nhận xét và sửa lại Em hiểu tiểu đội là nh thế nào?. 2. Chó thÝch.

(98) Tiểu đội: đơn vị gồm 12 ngời Ch«ng chªnh: ®u ®a, kh«ng v÷ng ch¾c Bài thơ đợc làm theo thể thơ gì? 3. ThÓ th¬: tù do, c©u dµi nhÞp ®iÖu linh Bµi th¬ lµ c¶m xóc suy nghÜ cña t¸c gi¶ vÒ ho¹t nhuwngc chiÕc xe kh«ng kÝnh vµ ngêi 4. Bè côc lÝnh l¸i xe. 7 c©u th¬ ®Çu xoay quanh vµ 5. Ph©n tÝch làm nổi bật chủ đề nên không cần chia ®o¹n Nhận xét của em về nhan đề đoạn thơ? NhËn xÐt cña em vÒ ng«n ng÷ giäng ®iÖutrong hai c©u th¬ ®Çu LÝ do v× sao nh÷ng chiÕc xe kh«ng cã kính? Điều đó gợi cho em suy nghĩ gì về chiÕn tranh? Tác giả đã sử dụng từ loại gì để thể hiện điều đó? Không có kính ngời chến sĩ lái xe đối mặt với bom đạn, thần chết. Nhng thái độ và t thÕ cña c¸c anh nh thÕ nµo? Kh«ng cã kÝnh ngêi lnhs l¸i xe gÆp nh÷ng khã kh¨n g×? Nhng các anh đã coi những khó khăn đó nh thế nào? Điều đó nói lên điều gì? Khæ th¬ nh mét ®o¹n phim quay nhanh nh÷ng g× ngêi l¸i xe nh×nh thÊy vµ t¶ rÊt thực cung đờng xe chạy, đờng thẳng , lên dốc ban đêm. Hai khổ thơ tiếp theo đã triển khai tứ thơ kh«ng kÝnh nh thÕ nµo ? Ph©n tÝch c¸i hay cña c¸c côm tõ '' õ th× cã bôi'' '' õ th× ít ¸o'' - Lời nói thờng nôm na mà cứng cỏi, đó lµ sù chÊp nhËn, sù th¸ch thøc trë l¹i Sự dữ dội của thiên nhiên trờng Sơn đợc miªu t¶ nh thÕ nµo? GV. C¸i lÊm bôi Êy kh«ng lµm c¸c anh hã chịu mà lại thành cái cớ để cời đùa. Trông ngời lính trẻ nh ông già, đợc cải trang, đợc bôi hề lên mặt thích thú làm sao Nh÷ng c©u th¬ nµo thÓ hiÖn sù coi thêng gian khã l¹c quan tinh ngÞch cña tuæi trÎ? Em thö h×nh dung cêi ha ha lµ cêi nh thÕ nµo? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng v¨n nhÞp ®iÖu trong đoạn thơ đó? Hai khổ thơ 5,6 đã nói lên điều gì? Ta hiÓu thªm g× vÒ c¸c anh qua 2 khæ th¬ nµy? Kh«ng cã kÝnh hãa ra l¹i hay, b¾t tay kh«ng cÇn më cöa. C¸c anh ngØ ng¬i tho¶i m¸i xuÒnh xoµng nhêng nhÞn nh anh em trong mét nhµ. Khổ thơ cuối cùng tác giả đã kết thúc tứ th¬ kh«ng kÝnh nh thÕ nµo? Hãy chỉ ra nét độc đáo, cái hay trong. Tên đặt cụ thể, trực tiếp- thể hiện nghệ thËt b¾t nguån tõ cuéc sèng thùc - Ng«n ng÷ méc m¹c, nhÞp ®iÖu khoan thai, b×nh th¶n - Sù ¸c liÖt d÷ déi cña chiÕn tranh. §éng tõ m¹nh: bom giËt, bom rung  Sô ph¸ hñy - Ung dung nhìn đất nhìn trời - Hiên ngang đứng trên đầu thù - Giã lïa vËt thÓ bªn ngoµi va ®Ëp - NhÑ nhµng: xoa  Sù th©n mËt gi÷a con ngêi víi thiªn nhiªn  l¹c quan -Khã kh¨n , bôi ma - C©u th¬ mang sù ngang tµng, bÊt chÊp cña ngêi lÝnh, l¹c quan, coi khã kh¨n thËt nhÑ nhµng - Bôi phun tãc tr¾ng nh ngêi giµ - Ma tu«n ma xèi nh ngoµi trêi. " Nh×n nhau mÆt lÊm... ha ha" Ma ngõng giã lïa kh« mau th«i" - cêi hÕt cì, cêi s¶ng kho¸i - khúc nhạc vui sôi nổi của tuổi đôi mơi kh«ng khÝ hõng hùc, rén r· s«i næi cña ®oµn xe - cuéc gÆp gì vui vÎ trong kh«ng khÝ ®oµn kết tình đồng chí - t×nh c¶m g¾n bã chia ngät sÎ bïi, hån nhiªn vui t¬i cña tuæi trÎ, l¹c quan coi thêng gian nguy " Nh÷ng chiÕc xe tõ trong bom r¬i" gîi lên ý nghĩ những chiếc xe gan góc đã qua thử thách. Những ngời đã qua thử thách trên con đờng đi tới bỗng trở thành bạn bè " GÆp b¹n bÌ... ®i tíi" nh÷ng ngêi gÆp trên đờng đi tới giải phóng miền Nam mới thực sự là bạn bè, đó là con đờng chính nghÜa cµng ®i cµng gÆp nhiÒu b¹n.

(99) cách kết thúc đó?. - ®iÖp tõ kh«ng, nhÊn m¹nh sù tæn thÊt, thiÖt h¹i cña nh÷ng chiÕc xe trë thµnh tr¬ trụi đối lập với hình ảnh của ngời lái xe "vÉn ch¹y" Em cã suy nghÜ g× vÒ c©u th¬ " chi cÇn HS th¶o luËn: tron xe cã mét tr¸i tim" - tr¸i tim g¹n d¹ kiªn cêng Tình yêu tổ quốc đã làm nên sức mạnh Bài thơ đã cho em ghi nhớ gì về nội dung khiến các anh vợt qua tất cả khó khăn nghÖ thuËt * Ghi nhí Nêu những nét đặc sắc về nghệ thuật của NT: hình ảnh những chiếc xe không kính Ng«n ng÷ giäng ®iÖu tù nhiªn, méc m¹c bµi th¬? Qua những chi tiết nghệ thuật đó em hiểu ND: hình ảnh ngời lính lái xe lạc quan, dòng c¶m, bÊt chÊp khã kh¨n... g× vÒ ngêi chiÕn sÜ l¸i xe? III. LuyÖn tËp GV ph¸t phiÕu häc tËp Nhóm 1: bài thơ cho em cảm nhận đợc vẻ - cách sóng hiên ngang coi thờng gian đẹp nào của ngời lính lái xe trên đờng Tr- khó vui tơi, ý chí quyết tâm thống nhất đất nớc ờng Sơn những năm đánh Mĩ? Nhãm 2: Em nhËn thøc thªm ®iÒu g× vÒ cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nớc của - đầy gian khổ nhng đã thể hiện sự dũng cảm, anh hùng của dân tộc đặc biệt là thế d©n téc ta Nhãm 3: nh÷ng nÐt míi nµo cña th¬ hiÖn hÖ trÎ " xÎ däc..." : ThiÕu tÊt c¶..." đại suất hiện trong sáng tác của Phạm C¶m xóc ch©n thùc b¾t nguån tõ hiÖn thùc TiÕn DuËt? chiến tranh. Đa những chi tiết đời thờng Suy nghĩ của em về nhan đề bài thơ? vµo th¬ IV. Cñng cè Ng«n ng÷ th¬ suång s· gÇn v¬i v¨n xu«i - tác giả thêm vào 2 chữ "bài thơ" để ngời - nªu néi dung bµi th¬? đọc thấy rõ hơn cách nhìn cách khai thác - nêu nét độc đáo về nghệ thuật, miêu tả nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh t¸c gi¶ muèn hiÖn thùc cña t¸c gi¶. Nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh tëng nh kh«ng cã g× nªn lµm næi bËt ®iÒu g×? thowvaayj mµ ë ®©y t¸c gi¶ l¹i s¸ng t¹o ®V. Híng dÉn. ợc một bài thơ hay. Nhà thơ đã tìm ra chất th¬ ë nh÷ng ®iÒu tëng chõng kh« khan - häc thuéc bµi th¬ trần trụi đó chính là chất thơ từ hiện thực Ph©n tÝch h×nh ¶nh ngêi chiÕn sÜ l¸i xe gian khæ - so sánh hình ảnh anh bộ đội trong bài thơ Đồng chí và hình ảnh anh bộ đội trong bµi th¬ nµy - ôn tập toàn bộ truyện trung đại - chuẩn bị KT truyện trung đại tiết 48. ----------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 48. Kiểm tra về truyện trung đại I. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc Giúp học sinh: nắm đợc những kiến thức cơ bản về truyện trung đại Việt Nam Nh÷ng thÓ lo¹i chñ yÕu, gi¸ trÞ néi dung vµ gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña nh÷ng t¸c phÈm tiÓu biÓu - qua bài kiểm tra đánh giá đợc trình độ của mình về các mặt kiến thức và năng lực diễn đạt. GV nắm bắt đợc tình hình học tập của học sinh.

(100) 2.KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng t duy tæng hîp, viÕt ®o¹n v¨n. 3. Thái độ - Có ý thức nghiêm túc trong làm bài kiểm tra,có thía độ học tập bộ môn B. ChuÈn bÞ : - Thầy: Làm đề, phô tô - Trò: Chuẩn bị giấy bút, có thái độ ôn tập tốt C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II.KiÓm tra bµi cò: Kh«ng *Ma trận đề Cấp độ nhận thức Néi dung kiÕn thøc. NhËn biÕt TN TL. Th«ng hiÓu TN TL. ChuyÖn ngêi con g¸i C1(0,25) Nam X¬ng. C2(0,25). TruyÖn KiÒu. C6(0,25). C5(0,25). VËn dông TL CÊp TL.CÊp thÊp cao C2 ý1 (2,5) C1(3,0). C2 ý 2 (2,5). Tæng ®iÓm. 3® 6,0 ®. ChuyÖn cò trong phñ chóa TrÞnh Hoµng Lª NhÊt thèng chÝ. C3(0,25). 0,25 ®. C4(0,25). 0,25 ®. TruyÖn Lôc V©n Tiªn. C7,8(0,5). O,5 ®. Tæng ®iÓm. 0,5 ®. 1,5 ®. 3®. 5®. 10 ®. GV phát đề cho học sinh I .§Ò bµi PhÇn I : Tr¾c nghiÖm ( 2 ®iÓm) Khoanh tròn vào ý kiến em cho là đúng nhất C©u1. Nh©n vËt chÝnh cña ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng lµ ai ? A.Tr¬ng Sinh B. BÐ §¶n C. Vò N¬ng vµ Tr¬ng Sinh D. Phan Lang vµ Linh Phi C©u 2. ý nµo nãi dóng nhÊt thµnh c«ng vÒ mÆt nghÖ thuËt cña chuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng ? A. X©y dùng cèt truyÖn li k× hÊp dÉn C. KÕt hîp tù sù víi tr÷ t×nh B. Kh¾c häa t©m lÝ nh©n vËt s©u s¾c D. Cả A, B ,C đều đúng C©u 3. C©u v¨n nµy cã ý nghÜa g× ? Mỗi khi đêm thanh cảnh vắng, tiếng chim kêu vợn hót vang khắp bốn bề, hoặc nửa đêm ồn ào nh trận ma sa gió táp, vỡ tổ tan đàn, kẻ thức giả biết đó là triệu bất tờng A. Lµ mét c©u v¨n hay miªu t¶ c¶nh vËt B. Chọn chi tiết đặc sắc, điển hình và kín đáo phê phán hiện thực. C. Có giá trị dự báo sự sụp đổ của cơ nghiệp chúa Trịnh C. C¶ A, B vµ C Câu 4. ý nào nói đúng nhất nội dung của hồi thứ 14( trích Hoàng Lê nhất thống chí) A. Ca ngîi h×nh tîng ngêi anh hïng Quang Trung NguyÔn HuÖ B. Nãi lªn sù th¶m b¹i cña qu©n tíng nhµ Thanh C. Nói lên số phận bi đát của vua tôi Lê Chiêu Thống.

(101) D. Cả A, B, C, đều đúng Câu 5. Truyện Kiều của Nguyễn Du đợc viết bằng thứ chữ gì ? A. Ch÷ H¸n B. Ch÷ n«m C. Ch÷ quèc ng÷ C©u 6. Gi¸ trÞ t tëng lín nhÊt cña TruyÖn KiÒu lµ g× ? A. Tinh thÇn d©n téc B. Tinh thÇn yªu níc C. Néi dung hiÖn thùc D. Tinh thÇn nhân đạo. D. C¶ C vµ D Câu 7. Dòng nào nói đúng nhất vẻ đẹp của Lục Vân Tiên thể hiện qua hành động đánh cớp cứ Kiều nguyệt Nga ? A. Cã tÝnh c¸ch anh hïng C. Cã tÊm lßng vÞ nghÜa B. Cã tµi n¨ng D. Cả A, B, C đều đúng Câu 8. Đoạn thơ Lục Vân Tiên gạp nạn hàm chứa những t tởng cao đẹpmaf Nguyễn Đình Chiểu từng mơ ớc giữa thời đen bạc lọa lạc. Phải chăng đó là : A. ca ngîi lßng nh©n ¸i th¬ng ngêi nh thÓ th¬ng th©n B. Ca ngợi những con ngời thanh cao, thoát vòng danh lợi, sống cuộc đời bình dị, chan hßa g¾n bã víi thiªn nhiªn. C. Cả A, B, C đều đúng PhÇn II ( Tù luËn 8 ®iÓm) Câu 1 ( 3 điểm): Nêu những nét chính về thời đại, gia đình , cuộc đời Nguyễn Du có ảnh hởng đến việc sáng tác Truyện Kiều. Câu 2 ( 5 điểm): Viết một đoạn văn ngắn khoảng 10 đến 15 câu. Nêu cảm nhận của em vÒ phÈm chÊt vµ sè phËn cña ngêi phô n÷ ViÖt Nam trong x· héi cò qua hai nh©n vËt Vò N¬ng vµ Thuý KiÒu. II. §¸p ¸n- biÓu ®iÓm Phần I : Trắc nghiệm ( 2 điểm) Mỗi câu đúng o, 25 điểm. C©u1 2 3 4 5 6 7 8 C D C D B D D C PhÇn II : Tù luËn 8 ®iÓm Câu 1 ( 3 điểm): HS trình bày đợc những nội dung chính sau: - Nguyễn Du sống trong một thời đại có nhiều biến động: Cuối thế kỉ 18 đầu 19 , chế độ phong kiến VN khủng hoảng trầm trọng, bão táp phong trào nông dân khởi nghĩa khắp nơi, đỉnh cao là khởi nghĩa Tây Sơn đã đánh đổ các tập đoàn Pk Lê- Trịnh, quét sạch 20 vạn quân Thanh. Phong trào Tây Sơn thất bại, nhà Nguyễn đợc thiết lập.Những biến cố đó đã in dấu trong sáng tác Truyện Kiều của Nguyễn Du. - Nguyễn Du xuất thân trong một gia đình đại quí tộc nhiều đời làm quan và có truyền thèng vÒ v¨n häc. Cha tõng gi÷ chøc tÓ tíng. Anh cïng cha kh¸c mÑ lµ NguyÔn Kh¶n lµm quan to díi triÒu Lª- TrÞnh. NguyÔn Du må c«i cha lóc 9 tuæi, må c«i mÑ lóc 12 tuổi. Hoàn cảnh gia đình cũng có tác động đến sáng tác của ông. - Nguyễn Du từng trải một cuộc đời phiêu bạt: Sống nhiều nơi trên đất Bắc, ở ẩn ở Hà TÜnh, lµm quan díi triÒu NguyÔn, ®i sø sang TQ .Cuéc sèng th¨ng trÇm céng tµi n¨ng và trái tim nhân đạo đã khiến ông viết nên kiệt tác Truyện Kiều. HS trình bày đợc 3 ý , mỗi ý 1 điểm Câu2 ( 5điểm). HS trình bày đợc các ý sau: - Họ là những phụ nữ đẹp ngời đẹp nết, tài sắc vẹn toàn, chung thuỷ, nhân hậu, giàu lòng vị tha, ( có dẫn chứng tiêu biểu để phân tích khái quát). - Họ bị xã hội phong kiến chà đạp, tài sắc và phẩm chất bị vùi dập. Vũ Nơng bị nghi oan phải tự tử. Thuý Kiều phải trở thành món hàng,, phải vào lầu xanh, bị đánh đập, mấy lần định tự tử. Số phận đau khổ không thể tự bảo vệ đợc mình... - Điểm 5 viết đợc từu 10 câu trở lên nội dung nh trên diễn đạt mạch lạc văn viết có c¶m xóc, kh«ng mÊt lçi chÝnh t¶. - Điểm 4. Nội dung đủ ý, song diẽn đạt cha hay, còn mắc lỗi chính tả - Điểm còn lại GV tuỳ mức độ cho điểm IV. Cñng cè . NhËn xÐt giê kiÓm tra, thu bµi V. Híng dÉn. - Ôn tập toàn bộ văn học trung đại.

(102) - Ph©n tÝch mét sè nh©n vËt chÝnh: Vò N¬ng, Quang Trung, Thuý KiÒu, MGS, Lôc V©n Tiªn - Đọc trớc và soạn bài đoàn thuyền đánh cá ........................................................................................................................................ TiÕt 49:. TiÕng viÖt. Tæng kÕt vÒ tõ vùng ( Sù ph¸t triÓn cña tõ vùng... Trau dåi vèn tõ). TiÕp theo. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Tiếp tục hệ thống hóa một số kiến thức đã học về từ vựng - Biết vận dụng kiến thức đã học khi giao tiếp, đọc- hiểu và tạo lập văn bản - C¸c c¸ch ph¸t triÓn tõ vùng tiÕng ViÖt - C¸c kh¸i niÖm tõ mîn, tõ H¸n ViÖt, thuËt ng÷, biÖt ng÷ x· héi 2. KÜ n¨ng - Nhận diện đợc từ mợn, từ Hán Việt, thuật ngữ, biệt ngữ xã hội - Hiểu và sử dụng từ vựng chính xác trong giao tiếp, đọc – hiểu và tạo lập văn bản 3. Thái độ - Cã ý thøc sö dông tõ mîn hîp lÝ, cã ý thøc sö dông tõ vùng chÝnh x¸c B. ChuÈn bÞ -ThÇy: So¹n bµi, chuÈn bÞ b¶ng phô, vÝ dô - Trß: §äc sgk, nghiªn cøu c¸c bµi tËp C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: 1. ThÕ nµo lµ tôc ng÷, thµnh ng÷ cho vÝ dô? 2. Gội học sinh lên bảng lấy ví dụ về từ đồng nghĩa, trái nghĩa. III. Bµi míi: : GV chuyÓn tiÕp I. Sù ph¸t triÓn cña tõ vùng GV sö dông b¶ng phô. Gäi hs lªn ®iÒn 1. ¤n l¹i c¸c c¸ch ph¸t triÓn cña tõ vùng Gọi hs thuyết minh sơ đồ T×m dÉn chøng minh häa cho nh÷ng c¸ch phát triển của TV đã đợc nêu trong sơ đồ -Phát triển về nghĩa Biến đổi nghĩa VD ph¬ng thøc chuyÓn nghÜa ChuyÓn nghÜa: Ph¬ng thøc Èn dô; ph¬ng Röa ch©n  Röa tiÒn thøc ho¸n dô Da chuét  Con chuét ( m¸y tÝnh) Ph¬ng thøc Èn dô: Mïa xu©n , tuæi xu©n... - Ph¸t triÓn sè lîng tõ ng÷: T¹o tõ ng÷ míi Hoán dụ: Có chân trong đội bóng đá Mîn: Mîn tiÕng H¸n , mîn ng«n ng÷ Từ mới: Sách đỏ, công nghiệp không kh¸c khãi...vv Mợn: in tơ nét, trung thu, nguyên đán 2. Bµi tËp 2,3 - Có thể có ngôn ngữ mà tiếng Việ chỉ PT - Không. Mọi ngôn ngữ của nhân loại đều theo cách phát riển số lợng từ ngữ không? phát triển theo tất cả những cách thức đã nêu trong sơ đồ trên V× sao? II. Tõ mîn 1. Kh¸i niÖm: Lµ nh÷ng tõ vay mîn tiÕng ThÕ nµo lµ tõ mîn? nớc ngoài để biểu thị những sự vật hiện tợng đặc điểm mà tiếng Việt cha có từ thích hợp để biểu thị 2. Chọn nhận định đúng Gọi hs đọc bài tập 2 và cho hs chọn nhận Đáp án c.

(103) định đúng GV híng dÉn hs lµm bt3. ThÕ nµo lµ tõ HV?. - ThÕ nµo lµ thuËt ng÷? -ThÕ nµo lµ biÖt ng÷ xh? Chia líp lµm 2 nhãm cho hs th¶o luËn. GV đi đến kết luận chung. LÊy vd vÒ thuËt ng÷?. HS làm việc độc lập phát biểu. GV nhÊn m¹nh: BNXH chØ dïng trong một tầng lớp nhất định. H·y nªu c¸c h×nh thøc trau dåi vèn tõ Gäi 3 hs lªn b¶ng, mçi hs gi¶i nghÜa 2 c©u, bªn díi lµm vµo vë. GV gọi học sinh đặt câu. IV. Cñng cè - Nªu c¸c c¸ch ph¸t triÓn tõ vùng. - ThÕ nµo lµ tõ mîn cho vÝ dô - LÊy 5 vÝ dô vÒ tõ H¸n ViÖt - LÊy 3 VD vÒ thuËt ng÷, BNXH V. Híng dÉn. -Cã ý thøc trau dåi vèn tõ BiÕt c¸ch sö dông tõ H¸n ViÖt hîp lÝ - BiÕt sö dông c¸c thuËt ng÷ vµ biÖt ng÷ XH. - §äc tríc bµi tæng kÕt vÒ tõ vùng tiÕp. 3. Các từ : Săm, lốp bếp ga, xăng đã đợc ViÖt hãa hoµn toµn - C¸c tõ : axit, ti vi , ra ®i -« lµ nh÷ng tõ mîn cã nÐt ngo¹i lai. III. Tõ H¸n ViÖt 1. KN. Tiếng để cấu tạo từ Hán Việt gọi là yÕu tè H¸n ViÖt. Yõu tè H¸n ViÖt cÊu t¹o nªn tõ H¸n ViÖt 2. Chọn quan niệm đúng Nhận định b IV. ThuËt ng÷ vµ biÖt ng÷ x· héi 1. KN: Là từ ngữ biểu thị KH, CN và thờng đợc dùng trong các văn bản KHCN - BNXH chỉ đợc dùng trong một tầng lớp nhất định 2. HS th¶o luËn vÒ vai trß cña thuËt ng÷ trong x· héi ngµy nay. Sự phát triển của khoa học ảnh hởng đến mọi mặt của đời sống con ngời. Trình độ dân trí không ngừng đợc nâng cao, nhu cÇu giao tiÕp vÒ c¸c mÆt còng n©ng cao. Vì vậy thuật ngữ đóng vai trò quan trọng. VD: PhÇn mÒm, lËp tr×nh, th môc, thùc đơn, siêu thị, thị trờng chứng khoán...vv 3. LiÖt kª tõ ng÷ lµ biÖt ng÷ XH VD. BNXH sö dông trong HS Trøng ( ®iÓm 0), ngçng, gËy...vv BNXH bu«n b¸n Phe, đòi, hét, trúng quả. - Vua , hoµng hËu , c«ng chóa. V. Trau dåi vèn tõ. 1. C¸c h×nh thøc trau dåi vèn tõ - Rèn luyện để biết đầy đủ chính xác nghÜa. - Rèn luyện để biết thêm những từ mà m×nh cha biÕt. 2. Gi¶i thÝch nghÜa. - Bách khoa toàn th: Từ điển ghi đầy đủ c¸c tri thøc cña c¸c ngµnh B¶o hé mËu dÞch: ChÝnh s¸ch b¶o vÖ s¶n xuÊt trong níc chèng l¹i sù c¹nh tranh cña hµng hãa níc ngoµi -Dự thảo: Bản thảo đa ra để thông qua - Đại sứ quán: Cơ quan đại diện chính thøc Hậu duệ: Con cháu của ngời đã chết - KhÈu khÝ: KHÝ ph¸ch cña con ngêi to¸t ra qua lêi nãi. - M«i sinh: M«i trêng sèng cña sinh vËt BT3. Söa lçi dïng tõ a. Thay bÐo bæ  bÐo bë b. Thay ®Èy m¹nh  më réng c. Thay đạm bạc  tệ bạc d. TÊp nËp  tíi tÊp.

(104) theo - §äc tríc bµi nghÞ luËn trong v¨n b¶n tô sù. TiÕt 50. TËp lµm v¨n. NghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc -Gióp HS hiÓu: ThÕ nµo nghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù, vai trß ý nghÜa cña yÕu tè nghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù - Mục đích của việc sử dụng yếu tố ngị luận trong văn bản tụ sự - T¸c dông cña c¸c yÕu tè nghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù 2. KÜ n¨ng - NghÞ luËn trong khi lµm v¨n tù sù. - Phân tích đợc các yếu tố nghị luận trong một văn bản tự sự cụ thể. 3. Thái độ - Cã ý thøc ®a yÕu tè nghÞ luËn vµo bµi v¨n tô sù B. ChuÈn bÞ: -ThÇy: So¹n bµi, lÊy vÝ dô - Trò: đọc trớc bài, tìm ví dụ C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: 1. ThÕ nµo lµ miªu t¶ néi t©m trong v¨n b¶n tù sù? Miªu t¶ néi t©m trong v¨n b¶n tù sù cã t¸c dông g×? 2. Ngêi ta cã thÓ miªu t¶ néi dung b»ng nh÷ng c¸ch nµo? C. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: GV chia líp lµm 2 nhãm Nhãm 1: t×m hiÓu ®o¹n trÝch a Nhãm 2: t×m hiÓu ®o¹n trÝch b Em hiÓu thÕ nµo lµ nghÞ luËn? Căn cứ vào định nghĩa hãy tìm và chỉ ra nh÷ng c©u v¨n, ch÷ thÓ hiÖn râ tÝnh chÊt nghÞ luËn trong 2 ®o¹n v¨n trªn? GV: đó là những suy nghĩ nội tâm của nh©n vËt «ng gi¸o trong truyÖn L·o H¹c của Nam Cao. Nh một cuộc đối thoại ngầm, ông giáo đối thoại với chính mình, thuyÕt phôc chÝnh m×nh r»ng vî m×nh không ác để chỉ buồn chứ không nỡ giận Để đi đến kết quả ấy ông giáo đã đa ra. I. T×m hiÓu yÕu tè nghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù + §o¹n a - Nêu vấn đề: nếu ta không cố tìm ... độc ¸c víi hä - Phát triển vấn đề: vợ tôi ... vì sao vậy + Khi ta ®au... ®au( tõ mét quy luËt tù nhiªn) + Khi ta khæ qua ... n÷a ( nh quy luËt tù nhiên trên đời mà thôi) + v× c¸i b¶n tÝnh ... lÊp mÊt - kết thúc vấn đề: tôi biết ... nỡ giận.

(105) c¸c luËn ®iÓm vµ lËp luËn nµo? Em cã nhËn xÐt g× vÒ h×nh thøc ®o¹n v¨n? - chøa nhiÒu tõ, c©u m¹ng tÝnh chÊt nghÞ luËn: nÕu th×, v× thÕ, cho nªn, së dÜ lµ v× - các câu văn đều là các câu khẳng định, ng¾n gän khóc chiÕt, rÊt phï hîp. Mét ngêi cã häc thøc hiÓu biÕt, giµu lßng th¬ng ngêi, lu«n suy nghÜ, tr¨n trë, d»n vÆt vÒ Tất cả các đặc điểm hình thức nội dung cách sống, cách nhìn ngời, nhìn đời... vµ c¸c lËp luËn cã phï hîp víi tÝnh c¸ch cña «ng gi¸o kh«ng v× sao? §o¹n b Cuộc đối thoại giữa Thúy Kiều và Hoạn - nghÞ luËn Th diÔn ra nh thÕ nµo? - cã phï hîp v× tríc tßa ®iÒu quan träng Hình thức đó có phù hợp với 1 phiên tòa nhÊt lµ ngêi ta ph¶i tr×nh bµy dÉn chøng kh«ng? V× sao? - Kiều và Hoạn Th mỗi bên đều có lập luËn cña m×nh H·y nªu lËp luËn cña mçi ngêi? + Thúy Kiều: xa nay có mấy ngời đàn bà * §Ó tËp trung kh¾c häa mét kiÓu nh©n ghª gím cay nghiÖt nh mô. Cµng cay vật nào đấy hoặc thể hiện 1 triết lí hay nghiÖt th× c¸c chuèc lÊy oan tr¸i suy nghÜ tr¨n trë, d»n vÆt vª lÝ tëng vÒ + Hoạn th: tôi là ngời đàn bà ghen tuông cuộc đời, về yêu ghét vui buồn... th× còng thêng t×nh Ngời viết không thể không dùng các yếu - ngoài ra tôi đã đối tốt với cô tố nghị luận để tô đậm điểm mình muốn - chång chung kh«ng ai nhêng cho ai thÓ hiÖn - tr«ng nhê vµo lîng khoan dung Từ việc tìm hiểu 2 đoạn trích giáo viên hớng dẫn học sinh trao đổi trong nhóm để rút ra những dấu hiệu và đặc điểm và đặc ®iÓm cña nghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù VËy nghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù lµ g×? Nã cã t¸c dông g×? GV:nghị luận thực chất là các cuộc đối tho¹i víi c¸c nhËn xÐt ph¸n ®o¸n c¸c lÝ lÏ nhằm thuyết phục ngời nghe ngời đọc ntn? Trong ®o¹n v¨n nghÞ luËn ngêi ta thêng dïng nh÷ng lo¹i tõ nµo, c©u nµo? V× sao l¹i sö dông c¸c tõ vµ c©u nh thÕ? Lêi v¨n trong ®o¹n trÝch lµ lêi cña ai? Ngêi Êy ®ang thuyÕt phôc ai? ThuyÕt phôc ®iÒu g×? GV híng dÉn hs lµm vµ gäi c¸c em tr×nh bµy tríc líp IV. Cñng cè - đọc lại ghi nhớ - đa nghị luận vào văn bản tự sự để nhằm mục đích gì? (t¨ng søc thuyÕt phôc, truyÖn cã phÇn triÕt lÝ) ? yÕu tè nghÞ luËn ®a vµo vbts cÇn chó ý ®iÒu g×? (Cã sù ®an xen hîp lÝ, kh«ng lµm mÊt ®i ph¬ng thøc chÝnh lµ tù sù) V. Híng dÉn.. * Ghi nhí : sgk - thờng đợc diễn đạt bằng hình thức lập luËn - câu miêu tả, trần thuật, khẳng định phủ định, câu ghép có cặp từ hô ứng - c¸c tõ lËp luËn II. LuyÖn tËp BT1, 2.

(106) - häc thuéc ghi nhí - ¸p dông vµo viÕt v¨n tù sù - tìm đọc văn bản và tìm yếu tố nghị luận trong v¨n b¶n tù sù - soạn đoàn thuyền đánh cá Ngµy 25 th¸ng 10 n¨m 2010 Ký duyÖt. TuÇn 11 TiÕt 51. V¨n b¶n. Đoàn thuyền đánh cá (Huy CËn) A.Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Những hiểu biết bớc đầu về tác giả Huy Cận và hoàn cảnh ra đời của bài thơ - Những xúc cảm của nhà thơ trớc biển cả rộng lớn và cuộc sống lao động của ng dân trªn biÓn - Nghệ thuật ẩn dụ, phóng đại, cách tạo dựng những hình ảnh tráng lệ lãng mạn 2. KÜ n¨ng - Đọc hiểu một tác phẩm thơ hiện đại - Phân tích đợc một số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong bài thơ. - Cảm nhận đợc cảm hứng về thiên nhiên và cuộc sống lao động của tác giả đợc đề cập đến trong tác phẩm. 3. Thái độ - Trân trọng tài năng của tác giả, yêu thiên nhiên đất nớc con ngời Việt Nam. B. ChuÈn bÞ: - ThÇy : So¹n bµi, ch©n dung nhµ th¬ - Trò: Soạn bài, đọc trớc bài thơ... C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II - KiÓm tra bµi cò: 1. Đọc thuộc bài thơ về tiểu đội xe không kính? 2. H×nh ¶nh ngêi lÝnh l¸i xe hiÖn lªn ntn qua bµi th¬? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Những năm miền Bắc đi lên XDCNXH đã có biết bao những bài thơ ca ngợi cuộc sống lao động xây dựng đất nớc của con ngời mới. Cảm hứng yêu con ngời, thiên nhiên đã khiến Huy Cận làm nên những câu thơ bay bổng dạt dào... Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ Huy I. Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm CËn.GV nãi thªm vÒ t¸c gi¶ HC, vÒ nh÷ng 1. T¸c gi¶: sgk t¸c phÈm cña «ng tríc c¸ch m¹n th¸ng 2. T¸c phÈm: 1958 khi t¸c gi¶ ®i thùc tÕ T¸m ë Qu¶ng Ninh Huy CËn khi xa hay sÇu l¾m. Bài thơ đợc sáng tác trong hoàn cảnh nào? II. Đọc- hiểu văn bản 1. §äc GV hớng dẫn đọc hs đọc Giäng phÊn chÊn, hµo høng chó ý c¸c.

(107) nhÞp 4/3, 2- 2/3 KÐo xo¨n tay lµ ntn? §äc bµi th¬ em cã c¶m nhËn vÒ bè côc bµi th¬ nh thÕ nµo? ( theo hµnh tr×nh mét chuyÕn ra kh¬i cña đoàn thuyền đánh cá) Gv híng dÉn hs t×m hiÓu c¶m høng bao trïm bµi th¬ Em cã thÓ kh¸i qu¸t c¶m høng bao trïm bµi th¬ lµ g×? §oµn thuyÒn ra kh¬i vµo thêi gian nµo? Đợc thể hiện qua lời thơ nào? Tác giả đã sö dông nghÖ thuËt g×, t¸c dông? Không gian và thời gian đã đợc tác giả tởng tợng nh thế nào? Trong khổ thơ đầu có sự đối lập hoạt động của thiên nhiên với hoạt động của con ngời . Hãy diễn giải sự đối lập này? Nêu ý nghĩa của sự đối lập này?. 2. Chó thÝch: sgk - kÐo m¹nh, nhanh c¬ b¾p næi lªn 3. Bè côc - 2 khổ đầu: cảnh đoàn thuyền đánh cá ra kh¬i - 4 khổ tiếp theo: cánh đánh bắt cá trên biÓn ban ®iÓm - kh« th¬ cuèi: c¶nh ®oµn thuyÒn trë vÒ trong buæi b×nh minh 4. Ph©n tÝch * C¶m høng bao trïm, c¶m høng vÒ thiªn nhiªn vò trô hßa quyÖn víi c¶m høng vÒ con ngời lao động a. C¶nh ®oµn thuyÒn ra kh¬i - hoµng h«n: '' MÆt trêi xuèng biÓn...'' - Thiªn nhiªn vò trô nh mét ng«i nhµ, màn đêm buông xuống là cánh cửa, nh÷ng lîn sãng lµ then cöa - TN vũ trụ đã đi vào trạng thái nghỉ ngơi, con ngêi b¾t ®Çu lµm viÖc - Con ngêi lµm viÖc h¨ng say c¶ ngµy lÉn đêm. - Niềm vui phơi phới khỏe khoắn của ngời lao động. '' C©u h¸t c¨ng buåm cïng giã kh¬i '' TiÕng h¸t kháe kho¾n cña c¶ mét tËp thÓ nh t¹o thµnh luång giã hßa vµo víi giã thiªn nhiªn gãp phÇn lµm c¨ng c¸nh buåm ®a ®oµn thuyÒn lít sãng ra kh¬i Cách viết đó có gì độc đáo, nó thể hiện - Bót ph¸p khoa tr¬ng l·ng m¹n nhng hîp ®iÒu g×? lÝ - Niềm tin yêu đời lạc quan của những Hä h¸t khi ra kh¬i, lêi h¸t Êy thÓ hiÖn con ngêi trong cuéc sèng míi. Søc m¹nh ®iÒu g×? cña tËp thÓ ®oµn kÕt. Søc m¹nh cña con ngêi lín ngang tÇm vò trô, sù hßa hîp víi thiªn nhiªn. - Ước mơ đánh bắt đợc nhiều cá, cầu mong biÓn yªn sãng lÆng - Ca ngợi biển cả giàu đẹp. Những đàn cá dÖt nªn bøc tranh biÓn lung linh, dÖt nªn nh÷ng mÎ líi nhiÒu c¸, dÖt nªn cuéc sèng - Dùa vµo bµi th¬ em h·y ph©n tÝch t¹i sao nói bài thơ đợc bố cục theo hành trình tơi đẹp *. LuyÖn tËp. HS th¶o luËn nhãm mét chuyÕn ra kh¬i? - Đi từ hoàng hôn đến bình minh C¶m nhËn cña em vÒ khæ th¬ ®Çu? - Một đêm ròng đánh cá trên biển HS lµm viÖc c¸ nh©n ph¸t biÓu §oµn thuyÒn ra kh¬i trong kh«ng khÝ nh thÕ nµo? Điều đó đợc thể hiện trong câu thơ nào? T¹i sao t¸c gi¶ l¹i viÕt '' C©u h¸t c¨ng buåm víi giã kh¬i ''. IV. Cñng cè - Đoàn thuyền đánh cá ra khơi trong không khí nh thế nào? - Nhận xét của em về các hình ảnh nghệ thuật đợc tác giả sử dụng trong 2 khổ thơ ®Çu? Nghệ thuật ấy đã đem lại những nội dung gì cho các câu thơ? V. Híng dÉn.. - §äc kÜ bµi th¬.

(108) - T×m hiÓu tiÕp c¸c khæ th¬ cßn l¹i - Tìm hiểu hình ảnh ngời lao động trên biển và những hình ảnh thiên nhiên, sự kết hợp hài hòa giữa thiên nhiên vũ trụ với con ngời đã tạo nên ý nghĩa gì trong hồn thơ Huy CËn?. ------------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 52.. V¨n b¶n. Đoàn thuyền đánh cá ( tiếp theo) ( Huy CËn). A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Gióp hs tiÕp tôc ®i t×m hiÓu bµi th¬ - hiểu đợc sự thống nhất của cảm hứng về thiên nhiên vũ trụ và cảm hứng về lao động của tác giả tạo nên những hình ảnh đẹp tráng lệ giàu màu sắc lãng mạn trong bài '' đoàn thuyền đánh cá'' - Thấy đợc niềm vui phơi phới của con ngời lao động trớc cuộc sống mới 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng c¶m thô vµ ph©n tÝch c¸c yÕu tè nghÖ thuËt ( h×nh ¶nh ng«n ng÷, ©m điệu) vừa cổ điển va hiện đại trong bài thơ) 3.Thái độ -Tự hào về quê hơng đất nớc. HS thấy đợc môi trờng thiên nhiên giàu đẹp nhng kh«ng ph¶i lµ v« tËn, gi¸o dôc hs ý thøc b¶o vÖ m«i trêng thiªn nhiªn... B. ChuÈn bÞ: -Thầy: Soạn bài, đọc tài liệu,bảng phụ -Trò: Đọc bài thơ, đọc chú thích, trả lời câu hỏi sgk C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010. Líp 9A1 Líp 9A6. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ...... II. KiÓm tra bµi cò: 1. Đọc thuộc khổ thơ đầu bài ĐTĐC nêu cảm nhận của em về khổ thơ đó? 2. Trình bày hiểu biết của em về tác giả Huy Cận và hoàn cảnh ra đời của bài thơ? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: GV chuyÓn tiÕp C¶nh ®oµn thuyÒn ®i trªn biÓn vµ chuÈn b. Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển đêm bị đánh bắt cá đợc miêu tả nh thế nào? - §oµn thuyÒn lít nhanh trªn biÓn. Tr¨ng GV: ThuyÒn l¸i giã chø kh«ng ph¶i giã lái thuyền  con thuyền ở thế chủ động. gí mây đã hòa nhập với con thuyền. Cảnh về đêm thật huyền ảo, trăng trời và - Chuẩn bị bao vây buông lới (dàn đan)  Sù chinh phôc kh¸m ph¸ thiªn nhiªn c¸nh buåm nh hßa vµo nhau  con cña con ngêi thuyÒn lín ngang tÇm vò trô §Ñp rùc rì vµ huyÒn ¶o lµ c¸c h×nh ¶nh vÒ các loài cá. Em hãy tìm những chi tiết nói - Cá thu biển đông nh đoàn thoi C¸ song lÊp l¸nh ®uèc ®en hång lên điều đó? NhËn xÐt cña em vÒ ph¬ng diÖn sö dông C¸c §T, §T, TT: ®en, hång vµng ngôn ngữ ( ĐT, ĐT, TT) sự sáng tạo đó  Hình ảnh sinh động, bức tranh thơ đầy mang l¹i hiÖu qu¶ g×? màu sắc kì ảo về biển, biển giàu đẹp Em hiểu câu thơ '' đêm thở sao lùa nớc Hạ - Sãng biÓn nhÊp nh« nh lång ngùc cña Long'' nh thÕ nµo?.

(109) Theo em để viết đợc những câu thơ nh thÕ, nhµ th¬ ph¶i vËn dông nh÷ng n¨ng lùc nghÖ thuËt nµo? Khæ th¬ tiÕp theo gîi cho em c¸ch hiÓu nh thế nào về tâm tình của ngời lao động trªn biÓn c¶?. mét con vËt khæng lå ®ang thë. Sao in trªn mÆt níc, sãng x« nh lïa sao vÒ mét phÝa  C¶nh vËt lung linh huyÒn ¶o nh thÕ giíi thÇn tiªn cæ tÝch. * Th¶o luËn nhãm - Trùc tiÕp quan s¸t TrÝ tëng tîng phong phó Bót ph¸p l·ng m¹n. + Lạc quan trong lao động +¢n t×nh víi biÓn c¶ + Yªu biÓn, biÕt ¬n thiªn nhiªn , tin yªu cuéc sèng, hßa hîp víi thiªn nhiªn Em hình dung lao động của ngời đánh cá - Khẩn trơng, miệt mài, vẻ đẹp khỏe nh thế nào qua lời thơ '' sao mờ... cá nặng khoắn của ngời lao động. Công việc nặng '' nhọc, nhng họ đã tìm thấy niềm vui trong thành quả lao động to lớn. Tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì trong Võa ho¸n dô vïa Èn dô thÓ hiÖn sù n©ng c©u th¬'' v¶y b¹c ®u«i vµng lãe r¹ng niu thành quả lao động quí nh bạc vàng. đông'' tác dụng của biện pháp nghệ thuật Êy? * Th¶o luËn líp - thiªn nhiªn hßa hîp víi con ngêi Theo em từ bức tranh thơ này nhà thơ đã - con ngời lao động làm chủ thiên nhiên, thÓ hiÖn c¸ch nh×n nh thÕ nµo vÒ mèi lµm chñ cuéc sèng quan hÖ gi÷a thiªn nhiªn vµ con ngêi c. Cảnh thuyền đánh cá trở về trong cuéc sèng cña chóng ta? Ra ®i trong tiÕng h¸t vµ trë vÒ trong tiÕng Suy nghĩ của em về sự lặp lại câu thơ khổ hát  niềm vui phấn khởi bài ca lao động ®Çu vµ khæ cuèi? - sù khÈn tr¬ng hèi h¶ h¨ng say. Con ngêi lín m¹nh ngang tÇm vò trô H×nh ¶nh " ®oµn thuyÒn ch¹y ®ua cïng - nhịp sống hối hả, sự lao động hăng say, mÆt trêi" gîi 1 c¶nh tîng ntn? phÊn khëi cña con ngêi tríc cuéc sèng Em cảm nhận 1 cuộc sống lao động ntn míi trªn vïng biÓn TQ? - h×nh ¶nh thùc m¾t c¸ s¸ng, nhiÒu m¾t c¸ long lanh s¸ng bõng - nghÜa tîng trng: 1 cuéc sèng huy hoµng C©u th¬ " M¾t c¸ huy hoµng mu«n dÆm đang diễn ra bởi thành quả lao động to lớn ph¬i" gîi ra nh÷ng liªn tëng g×? 5.Tæng kÕt NT: bót ph¸t khoa tr¬ng l·ng m¹n - trÝ tëng tîng phong phó ND:- thiên nhiên tráng lệ giàu đẹp Qua nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt Êy em - con ngời lao động phấn khởi hăng cảm nhận đợc những nội dung nào về bài say lµm chñ thiªn nhiªn biÓn c¶, lµm chñ th¬? cuéc sèng 6. LuyÖn tËp - 4 lÇn  niÒm vui phÊn khëi sù say mª của ngời lao động trớc cuộc sống mới bài TiÕng h¸t c©u h¸t cÊt lªn mÊy lÇn trong ca lao động -khi miªu t¶ ngoµi quan s¸t cßn cÇn cã trÝ bµi th¬? Nã cã ý nghÜa g×? tëng tîng phong phó Bài thơ ĐTĐC đã cho em học thêm đợc - muèn biÓu c¶m s©u s¾c ph¶i cã c¶m xóc ®iÒu g× khi viÕt v¨n miªu t¶ biÓu c¶m? m·nh liÖt dåi dµo Nêu những đặc sắc nghệ thuật của bài th¬? * Ghi nhớ: hs đọc IV. Cñng cè. ? tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ c¶m høng chủ đạo của bài thơ ? Qua bài thơ em cần nắm đợc những ®iÒu g× vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt.

(110) V. Híng dÉn.. - häc thuéc bµi th¬ - phân tích hình ảnh những ngời lao động trên biển đêm - lµm phÇn luyÖn tËp trong sgk - đọc trớc bài tổng kết từ vựng - so¹n bµi : "BÕp löa" _______________________________________________________________ TiÕt 53 TiÕng viÖt. Tæng kÕt tõ vùng. ( Tõ tîng thanh, tîng h×nh, mét sè phÐp tu tõ tõ vùng) I. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc -Tiếp tục hệ thống hóa kiến thức đã học về từ vựng và một số phép tu từ từ vựng. C¸c kh¸i niÖm tõ tîng thanh, tõ tîng h×nh, mét sè phÐp tu tõ tõ vùng: so s¸nh, Èn dô, nh©n hãa, nãi qu¸, nãi gi¶m nãi tr¸nh, ®iÖp ng÷, ch¬i ch÷ -T¸c dông cña viÖc sö dông c¸c tõ tîng h×nh, tõ tîng thanh vµ phÐp tu tõ trong c¸c v¨n b¶n nghÖ thuËt 2. KÜ n¨ng - NhËn diÖn tõ tîng h×nh, tõ tîng thanh. - Ph©n tÝch gi¸ trÞ cña c¸c tõ tîng h×nh, tîng thanh trong v¨n b¶n - NhËn diÖn c¸c phÐp tu tõ nh©n hãa, Èn dô so s¸nh, ho¸n dô, nãi qu¸, nãi gi¶m nãi tr¸nh, ®iÖp ng÷, ch¬i ch÷ trong mét v¨n b¶n. Ph©n tÝch t¸c dông cña phÐp tu tõ trong v¨n b¶n cô thÓ. 3. Thái độ - Cã ý thøc vËn dông c¸c tõ tîng thanh, tîng h×nh, c¸c biÖn ph¸p tu tõ trong nãi viÕt B. ChuÈn bÞ: - ThÇy: So¹n bµi, lÊy vÝ dô, B¶ng phô - Trò: Đọc trớc bài trong sgk, đọc trớc các bài tập, xem lại các khái niệm C Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II- KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: ThÕ nµo lµ tõ tîng thanh? Tîng h×nh?. Tõ TT, TH thêng lµ lo¹i tõ nµo? BT nhanh: t×m tõ TT, TH ào ào, choang choảng, lắc l, lảo đảo, ngật ngìng, sang s¶ng Goi 2 häc sinh lªn b¶ng t×m 3 tõ TT, 3 tõ TH. I. Tõ tîng thanh vµ tõ tîng h×nh 1. Kh¸i niÖm TT: m« pháng l¹i ©m thanh cña tù nhiªn vµ con ngêi TH: gîi t¶ d¸ng vÎ tr¹ng th¸i cña con ngêi, sù vËt. 2. T×m tªn loµi vËt lµ tõ TT- t¾c kÌ, tu hó, chÌo bÎo, b¾t c« trãi cét, mÌo, bß, cuèc 3. Xác định từ TH và giá trị - lốm đốm, lê thê, loáng thoáng, lồ lô  miêu tả đám mây 1 cách cụ thể sinh động II. Mét sè phÐp tu tõ tõ vùng.

(111) 1. Kh¸i niÖm: c¸ch dïng tï ng÷ gät dòa, có hình ảnh bóng bẩy  lời hay ý đẹp + so sánh: đối chiếu sự vật này với sự vật khác có nét tơng đồng  gợi cảm + Èn dô: gäi tªn sù vËt nµy b»ng tªn sù vËt ThÕ nµo lµ phÐp tu tõ Èn dô? VD? khác có nét tơng đồng Còn gọi là so sánh ngầm. Vật đợc so sánh + nhân hóa Èn ®i chØ nªu h×nh ¶nh so s¸nh - gọi hoặc tả con vật cây cối đồ vật bằng Nªu Kn biÖn ph¸p nh©n hãa? những từ vốn đợc dùng để gọi hoặc tả Hs lÊy vÝ dô con ngêi + ho¸n dô: gäi tªn sù vËt hiÖn tîng nµy ThÕ nµo lµ phÐp tu tõ ho¸n dô? Cho vÝ dô b»ng tªn sù vËt hiÖn tîng kh¸c cã quan hÖ HS lÊy vÝ dô gÇn gòi + nói quá: phóng đại mức độ quy mô tình ThÕ nµo lµ nãi qu¸? c¶m  g©y Ên tîng Nªu kh¸i niÖm, lÊy vÝ dô + nói giảm nói tránh: dùng cách diễn đạt tÕ nhÞ, uyÓn chuyÓn tr¸nh g©y c¶m gi¸c ®au buån, ghª sî nÆng nÒ, tr¸nh th« tôc, thiÕu lÞch sù + Điệp từ: lặp lại từ ngữ, câu để làm nổi bËt ý g©y c¶m xóc m¹nh Häc sinh lÊy vÝ dô + Ch¬i ch÷ Lợi dụng đặc sắc về âm, về nghĩa của từ để tạo sắc thái dí dỏm hài hớc 2. Vận dụng các phép tu từ đã học Häc sinh lµm bµi tËp sgk, ph¸t biÓu a. ẩn dụ hoa  cuộc đời Thúy Kiều cây lá: gia đình Thúy Kiều b. So sánh: tiếng đàn của Thúy Kiều với tiÕng h¹c, tiÕng suèi, tiÕng giã tho¶ng qua tiếng trời đổ ma c. Nãi qu¸ hoa liÔu tëng nh hoµn mÜ nhng vẩn thua cái đẹp của con ngời d. Nãi qu¸: sù xa c¸ch cña c¶nh ngé vµ th©n phËn cña Thóy KiÒu vµ Thóc Sinh e. Ch¬i ch÷: vÒ khu«n ©m: tµi - tai 3. Phân tích nét độc đáo nghệ thuật Häc sinh lµm. GV söa Em hiÓu thÕ nµo lµ tu tõ? ThÕ nµo lµ biÖn ph¸p so s¸nh? Cho vÝ dô? HS lÊy vÝ dô. IV. Cñng cè. ? Qua bài tổng kết chúng ta đã đợc học những biện pháp tu từ nào? ? Nªu t¸c dông cña c¸c biÖn ph¸p tu tõ Êy trong nãi viÕt V. Híng dÉn.. - nắm chắc các khái niệm. Tìm hiểu những biện pháp tu từ đã học trong các văn bản đã học ở lớp 6-9 - đọc trớc và chuẩn bị bài thơ 8 chữ - su tÇm hoÆc lµm tríc ë nhµ ___________________________________________________________________ TiÕt 54. TËp lµm v¨n. TËp lµm th¬ 8 ch÷ A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - NhËn diÖn thÓ th¬ 8 ch÷ qua c¸c ®o¹n v¨n b¶n vµ bíc ®Çu biÕt c¸ch lµm th¬ 8 ch÷.

(112) - Nắm đợc đặc điểm của thể thơ 8 chữ 2. KÜ n¨ng - NhËn biÕt th¬ 8 ch÷ - Tạo đối, vần, nhịp trong khi làm thơ tám chữ. 3. Thái độ Cã ý thøc lµm th¬,tËp lµm th¬ 8 ch÷ B. ChuÈn bÞ: - ThÇy : So¹n bµi, su tÇm mét sè bµi th¬ 8 ch÷, b¶ng phô - Trò : Su tầm một số bài thơ 8 chữ, đọc trớc sgk C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II.KiÓm tra bµi cò: - KT sù chuÈn bÞ cña hs III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: GV goi hs đọc các đoạn thơ trong sgk 3 em đọc Cho biÕt sè lîng ch÷ ë mçi dßng th¬? Xác định và gạch dới những chữ có chức n¨ng gieo vÇn ë mçi ®o¹n? Nhận xét về cách gieo vần đó?. NhËn xÐt vÒ c¸ch ng¾t nhÞp? Trong thùc tÕ, c¸ch ng¾t nhÞp kh«ng chØ phô thuéc vµo ý, mµ cßn phô thuéc vµo c¶m nhËn cña mçi ngêi. Kh«ng nªn ¸p đặt máy móc ThÕ nµo lµ thÓ th¬ 8 ch÷? Goi hs ®iÒn Hs söa l¹i vµ ph¸t biÓu. * Yªu cÇu - câu thơ cuối phải đủ 8 chữ - ch÷ cuèi ph¶i cã ©m "¬ng" hoÆc " a" vµ mang thanh b»ng Gîi ý: bong ai thÊp tho¸ng gi÷a mµn s¬ng GV cử ra một ban giám khảo đánh giá bào thơ có đúng thể thơ 8 chữ ko? §· cã vÇn cha? C¸ch gieo vÇn ng¾t nhÞp đúng hay sai? KÕt cÊu cã hîp lÝ kh«ng? Néi dung s©u s¾c ko? - chủ đề bài thơ có ý nghĩa gì?. I. NhËn diÖn thÓ th¬ 8 ch÷ - mỗi dòng đều có 8 chữ §o¹n 1: cÆp vÇn: tan- ngµn, míi- géi, bõng- rõng, g¾t- mËt NhËn xÐt: vÇn ch©n theo tõng cÆp khu«n ©m §o¹n 2: cÆp vÇn: vÌ- nghe, häc- nhäc, bµxa - vÇn ch©n theo tõng cÆp khu«n ©m ngát - hát, non- son, đứng- dựn, tiênnhiên  vÇn ch©n, gi¸n c¸ch theo tõng cÆp * C¸ch ng¾t nhÞp - rÊt linh ho¹t, kh«ng theo mét c«ng thøc cøng nh¾c nµo. * Ghi nhí: sgk II. LuyÖn tËp nhËn diÖn thÓ th¬ t¸m ch÷ C©u 1: ca h¸t 2, ngµy qua 3, b¸t ng¸t 4, mu«n hoa BT2: 1, còng mÊt 2, tuÇn hoµn 3, đất trời BT3 Rén r· söa vµo trêng III. Thùc hµnh lµm th¬ 8 ch÷ 1. Điền từ đúng thanh vần vào chỗ trống V¬ng hoa 2. Hoàn thành bài thơ- học sinh làm, đọc. 3. nhóm, tổ đọc bình trớc lớp bài thơ đã chuÈn bÞ - thi giữa 4 tổ, tổ nào đọc đợc nhiều bài tổ đó thắng.

(113) IV. Cñng cè ? Nêu đặc điểm của thể thơ 8 chữ ? NhËn xÐt c¸c tæ, trao gi¶i V. Híng dÉn.. - tËp lµm th¬ 8 ch÷ vÒ trêng líp thµy c« - so¹n bµi: BÕp löa. tr¶ bµi kiÓm tra v¨n A. Mục tiêu cần đạt 1. KiÕn thøc - qua bài kiểm tra củng cố lại kiến thức về các truyện trung đại đã học từ giá trị nội dung t tởng đến hình thức thể loại, nghệ thuật... 2.KÜ n¨ng - Cã kÜ n¨ng tæng hîp kiÕn thøc, t duy - học sinh nhận rõ đợc u nhợc điểm trong bài viết của mình để có ý thức sửa chữa 3. Thái độ - GD hs ý thøc häc tËp tù gi¸c, nghiªm tóc B. ChuÈn bÞ: ThÇy : ChÊm bµi, thèng kª c¸c lçi sai cña hs, c¸c bµi lµm tèt, bµi lµm cha tèt Trò : Nhớ lại đề bài và bài làm của mình C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: - Cho hs nhớ lại đề bài. GV chữa từng câu. Gọi hs trả lời từng câu trắc nghiệm, giải thÝch. - Đọc đáp án trắc nghiệm - GV đọc biểu điểm phần tự luận cho hs so sánh với bài của mình. Câu 1 (3 điểm). HS trình bày đợc 3 ý. Thời đại, gia đình, cuộc đời. Mỗi ý đều phải làm nổi bật lên đợc có ảnh hởng đến việc sáng tác Truyện Kiều. Mỗi ý 1 điểm Câu 2: ( 5đ) Viết đợc đoạn văn 10- 15 câu .Trình bày đợc - họ là những ngời phụ nữ đẹp ngời đẹp nết chung thủy hiếu thảo giàu long vị tha có dÉn chøng tiªu biÓu minh häa (2 ®) - họ bị XHPK chà đạp tài sắc bị dập vùi ( 1đ) - họ ko bảo vệ đợc bản thân mình (1đ) - Vũ Nơng bị nghi oan, đánh đập phải tìm đến cái chết. VN tự tử nhng chính là bị bức tö (0,5 ®) - TK ph¶i b¸n m×nh, bÞ MGS lµm nhôc, bÞ b¾t lµm g¸i lÇu xanh, bÞ tra tÊn, hµnh h¹, 2 lần làm gái lầu xanh, 2 lần làm con ở, 2 lần định tự tử...(0,5 đ) Nội dung, đủ ý diễn đạt lu loát GV đọc biểu điểm trên cho hs tự chấm bài của mình. GV gợi ý một số câu hỏi để hs tự trả lời * NhËn xÐt - Ưu điểm : HS tích cực làm bài. Phần trắc nghiệm làm tơng đối tốt. Nắm chắc kiến thức cơ bản. Diễn đạt tốt, trình bày sạch sẽ. Một số bài phân tích tốt, sâu sắc, biết ph©n tÝch kh¸i qu¸t. 9A1 ; Trµ, Ngäc, N.Anh, Long, NguyÖt, Th¶o... 9A6 : Quang, Nhµn, Nam, Quúnh....

(114) -Nhîc ®iÓm : Mét sè em ý thøc lµm bµi cha tèt, tr×nh bµy bÈn, viÕt ch÷ cÈu th¶, cha n¾m ch¾c kiÕn thøc nªn tr¶ lêi tr¾c nghiÖm cßn sai. PhÇn tù luËn lµm s¬ sµi, kh«ng tù gi¸c lµm bµi . 9A1 : Th¾ng, S¬n, Kh¸nh, M¹nh, NhËt 9A6 : Lª Quang, M¹nh,T. Nam, Ngäc,Sang... * Tæng hîp ®iÓm líp. SS 1. §iÓm 2 3. 4. TS < 5 SL %. 5. §iÓm 7 8. 6. 9. 10. TS ≥ 5 SL %. 9A1 42 9A6 34 IV. Cñng cè. - giải đáp thắc mắc - rót kinh nghiÖm lµm bµi - đọc 1 số đoạn văn hay V. Híng dÉn.. - ôn tập lại văn học trung đại. Nắm chắc các đặc điểm của các nhân vật MGS, Vũ Nơng, Túy Kiều, Lục Vân Tiên - soạn bài: Đoàn thuyền đánh cá- đọc thêm: khúc hát ru Ngµy 1 th¸ng 11 n¨m 2010 Ký duyÖt. TuÇn 12 TiÕt 56. V¨n b¶n. BÕp löa ( B»ng ViÖt).

(115) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs: Nắm đợc một vài nét về tác giả, về hoàn cảnh ra đời của bài thơ. -Những xúc cảm chân thành của tác giả và hình ảnh ngời bà giàu tình thơng, giàu đức hi sinh. - ViÖc sö dông kÕt hîp c¸c yÕu tè tù sù, miªu t¶, b×nh luËn trong t¸c phÈm tr÷ t×nh. 2. KÜ n¨ng - Nhận diện, phân tích đợc các yếu tố miêu tả, tụ sự, bình luận và biểu cảm trong bài th¬. - Liên hệ để thấy đợc nỗi nhớ về ngời bà trong hoàn cảnh tác giả đang ở xa tổ Quốc có mối liên hệ chặt chẽ với những tình cảm của quê hơng đất nớc. 3. Thái độ - HS biết yêu quê hơng gia đình, trân trọng những tình cảm của ngời bà, của quê hơng. B. ChuÈn bÞ: - Thầy : Soạn bài, đọc tài liệu... -Trò : Đọc bài thơ, trả lời câu hỏi sgk, đọc chú thích. C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: 1. Đọc thuộc 1 đoạn thơ trong bài ĐTĐC và nêu cảm nhận của em về đoạn thơ đó? 2. Suy nghĩ của em về hình ảnh ngời lao động trong bài thơ? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Em hiÓu biÕt g× vÒ t¸c gi¶ B»ng ViÖt? Bài thơ ''bếp lửa'' đợc ra đời trong hoàn c¶nh nµo? GV hớng dẫn đọc: Giọng tình cảm chậm rãi và lắng đọng, xúc dộng bồi hồi GV đọc mẫu. Gọi 2 hs đọc §inh ninh, Êp iu cã nghÜa lµ g×? Bµi th¬ lµm theo thÓ th¬ g×? Mạch cảm xúc của tác giả đợc dẫn dắt nh thÕ nµo? Bài thơ mở ra với hình ảnh bếp lửa từ đó gîi vÒ nh÷ng kØ niÖm tuæi th¬ sèng víi bµ... hiÖn lªn h×nh ¶nh bµ ch¨m sãc lo toan. T¸c gi¶ suy ngÉm vµ thÊu hiÓu vÒ cuộc đời bà, về lẽ sống giản dị cao quí cña bµ. Cuèi cïng ngêi ch¸u muèn göi g¾m niÒm th¬ng nhí vÒ bµ, vÒ quª h¬ng. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ là gì?. VËy em cã thÓ chia bè côc bµi th¬ nh thÕ nµo?. I. Giíi thiÖu chung 1. T¸c gi¶: sgk 2. Bµi th¬: 1963 khi t¸c gi¶ ®ang häc tËp ë Liªn X« II. §äc hiÓu v¨n b¶n 1. §äc 2. Chó thÝch 3. ThÓ lo¹i: Th¬ 8 tiÕng, vÇn ch©n liÒn 4. Bè côc - M¹ch c¶m xóc cña bµi th¬ lµ tõ qu¸ khø đến hiện tại, từ kỉ niệm đến suy ngẫm. - T×nh c¶m bµ ch¸u, nçi nhí, lßng kÝnh yªu vµ biÕt ¬n bµ v« h¹n còng lµ biÓu hiÖn của tình yêu gia đình quê hơng. - 3 dßng ®Çu: H×nh ¶nh bÕp löa gîi nçi nhí th¬ng bµ - Tõ '' lªn 4 tuæ  dai d¼ng'' håi tëng nh÷ng kØ niÖm tuæi th¬ sèng bªn bµ g¾n víi h×nh ¶nh bÕp löa - Tõ '' lËn ®Ën  thiªng liªng bÕp löa'' suy ngÉm vÒ bµ - Khæ th¬ cuèi: niÒm th¬ng nhí bµ 5. Ph©n tÝch.

(116) - Hình ảnh bếp lửa đợc hình dung trong trÝ nhí cña t¸c gi¶ nh thÕ nµo? Tõu chên vên, Êp iu thuéc tõ lo¹i g×? gîi cho em h×nh ¶nh vµ c¶m xóc g×? C¸ch nãi '' biÕt mÊy n¾ng ma hay ë chç nµo? Hình ảnh bếp lửa rất tự nhiên, đánh thức dßng c¶m xóc håi tëng cña ch¸u vÒ bµ.. a. H×nh ¶nh bÕp löa gîi nçi nhí th¬ng bµ - Chờn vờn sơng sớm; ấp iu nồng đợm Tõ l¸y  ¸nh löa bËp bïng Êm ¸p. Êp iu  C«ng viÖc nhãm bÕp,gîi bµn tay bµ kiªn nhÉn khÐo lÐo - ẩn dụ. Gợi ra cuộc đời vất vả lo toan của bµ. b. Håi tëng nh÷ng kØ niÖm tuæi th¬ sèng bªn bµ vµ h×nh ¶nh bÕp löa - Tuæi th¬ nhäc nh»n gian khæ Nhí l¹i qóa khø t¸c gi¶ nhí l¹i nh÷ng - Nạn đói, gian khổ chung của thời kháng n¨m th¸ng nh thÕ nµo? chiÕn chèng Ph¸p Cuộc sống đó đợc thể hiện qua những câu - Cái đói kéo dài làm mệt mỏi kiệt sức th¬ nµo? '' Đói mòm đói mỏi '' là nh thế nào? Mïi khãi, kho¸i hun nhÌm m¾t ch¸u. Nçi Hình ảnh chi tiết nào ám ảnh tác giả đến nhớ thơng bà cồn cào tËn b©y giê? Suy nghÜ cña em vÒ c©u th¬ nµy? - NghÌo khã Mïi khãi trong ®o¹n th¬ nµy gîi cuéc sèng nh thÕ nµo? - TiÕng chim tu hó lµ ©m thanh quen Theo dâi ®o¹n th¬ tiÕp theo thuéc, ai xa quª còng nhí. T¸c gi¶ nhí vÒ Sau mïi khãi chi tiÕt nµo gîi liªn tëng nh÷ng c©u chuyÖn bµ kÓ cho m×nh nghe, trong t©m trÝ t¸c gi¶? vÒ nh÷ng viÖc lµm tËn tôy ®Çy yªu th¬ng Tiếng chim tu hú vang vọng trong tâm trí của bà đối với cháu. t¸c gi¶ nhí l¹i nh÷ng g× vÒ bµ? - C©u th¬ gîi ra t×nh c¶nh v¾ng vÎ c«i cót, Nỗi niềm nào của ngời cháu đợc gửi qua T.g thơng bà cô đơn lúc tuổi già. Muốn câu thơ '' tu hú ơi chẳng đến ở cùng bà... nh¾n göi nçi niÒm th¬ng nhí, an ñi bµ. đồng xa'' - Lµm s¸ng lªn phÈm chÊt cña bµ, ngêi HS chó ý ®o¹n th¬ tiÕp theo mÑ ViÖt Nam yªu níc ®Çy lßng hi sinh, §o¹n th¬ dÉn trùc tiÕp mét vµi lêi dÆn kiªn trinh. Bµ lµ hËu ph¬ng v÷ng ch¾c. cháu của bà nhằm mục đích gì? - H×nh ¶nh bÕp löa cô thÓ - Ngọn lửa của tấm lòng bà. tình yêu th- Từ hình bếp lửa đến ngọn lửa có tác ơng con cháu, niềm tin sum họp gia đình dông g×? kh¸ng chiÕn th¾ng lîi. c. Suy ngÉm vÒ bµ - Bµ tÇn t¶o chÞu th¬ng chÞu khã, lÆng lÏ hi sinh cả một đời - Tõ nh÷ng hoµi niÖm vÒ tuæi th¬ vµ bµ, '' Lận đận... nồng đợm'' ngời cháu suy ngẫm về cuộc đời bà và lẽ - Nuôi lớn tuổi thơ cháu'' nhóm dậy cả sèng cña bµ nh thÕ nµo? t©m t×nh ...'' Hi sinh cho con ch¸u. Bµ lµ hËu ph¬ng Ngọn lửa từ tay bà đã có ý nghĩa nh thế v÷ng ch¾c nµo? Ngêi ch¸u nhËn ra tõ ngän löa cña bµ '' niÒm tin dai d¼ng'' GV: Ngän löa thiªng liªng trong bµ, ngän löa cña lßng yªu th¬ng, cña niÒm th¬ng, cña niÒm tin, cña søc sèng thÇm lÆng mµ m·nh liÖt. d. NiÒm th¬ng nhí cña ch¸u - Cháu đợc sống với niềm vui rộng mở nhng vÉn kh«ng thÓ quªn bÕp löa cña bµ. mỗi ngày đều tự hỏi: '' Sớm mai này .. lên cha'' Hình ảnh bếp lửa đã trở thành kỉ niệm nâng đỡ cháu trên những bớc đờng đời 5.Tæng kÕt NT: X©y dùng h×nh ¶nh th¬ võa cô thÓ võa gÇn gòi, võa gîi nhiÒu lªn tëng, mang ý nghÜa biÓu tîng.

(117) - KÕt hîp kÓ t¶, biÓu c¶m ND: Bµi th¬ gîi l¹i nh÷ng kØ niÖm ®Çy xúc động về tình bà cháu, đồng thời thể hiÖn lßng kÝnh yªu,tr©n träng cña ch¸u đối với bà. III. LuyÖn tËp - Bµi th¬ cßn cã ý nghÜa triÕt lÝ thÇm kÝn. Nh÷ng g× lµ th©n thiÕt nhÊt cña tuæi th¬ Bài thơ '' Bếp lửa '' sâu hơn ý nghĩa nói về mỗi ngời đều có sức tỏa sáng nâng đỡ con ngời suốt cả cuộc đời. bµ , vÒ t×nh bµ ch¸u cßn cã ý nghÜa g×? T×nh yªu th¬ng vµ lßng biÕt ¬n bµ chÝnh lµ mét biÓu hiÖn cña t×nh yªu th¬ng g¾n bó gia đình, quê hơng và đó là khởi đầu Em hãy thử thay nhan đề bài thơ bằng cña t×nh nhêi t×nh yªu níc. một nhan đề khác. IV. Cñng cè. -§Æc s¾c nghÖ thuËt cña bµi th¬ lµ g×?. * Ghi nhí: sgk - Tõ nh÷ng kØ niÖm tuæi th¬ Êm ¸p t×nh bµ ch¸u, nhµ th¬ cho ta hiÓu thªm vÒ nh÷ng ngêi bµ, nh÷ng ngêi mÑ,vÒ nh©n d©n nghÜa t×nh. - Bài thơ cho chúng ta thấy đợc nội dung g×? Gọi hs đọc ghi nhớ * Nªu ý nghÜa cña v¨n b¶n? Tại sao khi nhắc đến ngọ lửa là cháu nhớ đến bà và ngợc lại? Tõ h×nh ¶nh bÕp löa chuyÓn sang ngän löa cã ý nghÜa g×? V. Híng dÉn.. - Häc thuéc bµi th¬ bÕp löa - Ph©n tÝch t×nh bµ ch¸u - Ph¸t biÓu c¶m nghÜ vÒ h×nh ¶nh ngêi bµ - §äc tríc vµ so¹n bµi : Khóc h¸t ru.... lng mÑ. TiÕt 57 V¨n b¶n Hớng dẫn đọc thêm. Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín trªn lng mÑ ( NguyÔn Khoa §iÒm).

(118) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Học sinh nắm đợc một vài nét về tác giả Nguyễn Khoa Điềm và hoàn cảnh ra đời cña bµi th¬. - Tình cảm của bà mẹ Tà -ôi dành cho con gắn chặt với tình yêu quê hơng đất nớc và niÒm tin vµo sù tÊt th¾ng cña c¸ch m¹ng. - Nghệ thuật ẩn dụ, phóng đại, hình ảnh thơ mang tính biểu tợng, âm hởng của những khóc h¸t ru thiÕt tha tr×u mÕn. 2. KÜ n¨ng - NhËn diÖn c¸c yÕu tè ng«n ng÷, h×nh ¶nh mang mµu s¾c d©n gian trong bµi th¬. - Phân tích đợc mạch cảm xúc trữ tình trong bài thơ qua những khúc hát của bà mẹ cña t¸c gi¶ - Cảm nhận đợc tinh thần kháng chiến của nhân dân ta trong thoqwif kĩ kháng chiến chèng MÜ cøu níc. 3. Thái độ - Tr©n träng biÕt ¬n c¸c bµ mÑ, tù hµo vÒ tinh thÇn chèng giÆc ngo¹i x©m cña nh©n d©n ta B. ChuÈn bÞ: - Thầy: Soạn bài, đọc tài liệu - Trò: Đọc bài thơ, đọc chú thích, trả lời câu hỏi sgk C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: 1. Suy nghÜ cña em vÒ h×nh ¶nh ngêi bµ qua bµi th¬ bÕp löa? 2. Tình cảm của ngời cháu với bà? Qua đó thể hiện điều gì? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ NguyÔn Khoa §iÒm? Bài thơ đợ sáng tác khi nào?. I. Giíi thiÖu chung 1. T¸c gi¶: sgk 2. Bµi th¬: 1971 khi t¸c gi¶ ®ang c«ng t¸c ë chiÕn khu miÒn t©y thõa Thiªn. Theo em nên đọc bài thơ nh thế nào? Vậy em sẽ đọc cho cả lớp nghe. GV rút ra cách đọc bài thơ. - Chó ý c¸ch ng¾t nhÞp trong c¸ c©u th¬ để diễn tả tình cảm yêu thơng tha thiết cña ngêi mÑ Tµ-«i víi con vµ víi c¸ch mạng thể hiện qua lời ru dịu dàng đằm th¾m. - c¸c c©u th¬ " ngñ ngoan a- kay ¬i, ngñ ngoan A- kay hỡi" đọc chậm xuống giäng thÓ hiÖn t×nh c¶m thiÕt tha. GV đọc mẫu 1 lần, gọi 3 hs đọc GV nhận xét cách đọc của hs HS đọc thầm chú thích sgk. II. Hớng dẫn đọc 1. §äc. Bµi th¬ cã mÊy khóc h¸t ru mçi khóc h¸t ru đợc biểu hiện nh thế nào về hình thức vµ néi dung? Từng lời ru trực tiếp của ngời mẹ đợc ngắt nhịp đều đặn ở giữa dòng thơ. Theo em c¸ch lÆp ®i lÆp l¹i, c¸ch ng¾t nhÞp nh. 2. Chó thÝch III. Híng dÉn t×m hiÓu bµi th¬ 1. T×m hiÓu bè côc bµi th¬ - 3 khóc, mçi khóc cã 2 khæ. Tõng khóc đều mở đầu bằng 2 câu " em ... cu tai... rời lng mÑ" vµ kÕt thóc b»ng lêi ru trùc tiÕp cña ngêi mÑ " ngñ ngoan A- kay ¬i" - ©m ®iÖu d×u dÆt, vÊn v¬ng cña lêi ru, giọng điệu trữ tình đã thể hiện 1 cách đặc.

(119) thÕ cã t¸c dông g×?. s¾c t×nh c¶m tha thiÕt, tr×u mÕn cña ngêi mÑ 2. Ph©n tÝch h×nh ¶nh ngêi mÑ Tµ - «i Hình ảnh ngời mẹ đợc gắn với hoàn cảnh, trong bài thơ công việc cụ thể qua từng đoạn thơ nh thế + mẹ giã gạo góp phần nuôi bộ đội kháng chiÕn nµo? T×m nh÷ng chi tiÕt h×nh ¶nh thÓ hiÖn sù " NhÞp chµy nghiªng ... nhÊp nh« lµm gèi" vÊt v¶ gian khæ cña ngêi mÑ + mÑ ®ang tØa b¾p trªn nói ka- li Sự chịu đựng gian khổ: " lng núi thì to mà lng mÑ th× nhá" Tõ 3 ®o¹n th¬, lÇn lît hiÖn lªn nh÷ng + Mẹ đang chuyển lán mẹ đi đạp rừng c«ng viÖc cïng tÊm lßng cña ngêi mÑ trên chiến khu kháng chiến. Điều ấy thể - ngời mẹ bền bỉ, quyết tâm lao động thắm thiÕt yªu con vµ còng nÆng lßng víi bu«n hiÖn ®iÒu g×? làng, khát khao đất nớc độc lập tự do 3. T×m hiÓu mèi liªn hÖ gi÷a c«ng viÖc ngêi mÑ ®ang lµm víi t×nh c¶m íc mong cña mÑ qua c¸c khóc ru Mèi liªn hÖ qua c¸c c«ng viÖc mÑ lµm + gi· g¹o  con m¬ h¹t g¹o tr¾ng ngÇn... víi íc mong qua c¸c lêi ru? GV: mơ ớc đợc thấy Bác Hồ là mơ ớc nớc lún sân nhµ thèng nhÊt + ®ang tØa b¾p  con m¬ h¹t thãc... ka- li + đang địu con ... mơ thấy Bác Hồ ... tự do Côm tõ " con m¬ cho mÑ" thÓ hiÖn ®iÒu - ngêi mÑ göi trän niÒm mong mái vµo g×? giấc mơ của đứa con - hình ảnh mặt trời ở câu thơ sau đã đợc chuyÓn nghÜa Èn dô con lµ mÆt trêi cña mÑ, con lµ nguån h¹nh phóc Êm ¸p võa gần gũi vừa thiêng liêng của đời mẹ. Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ 2 c©u th¬ Chính con đã góp phần sởi ấm lòng tin " mÆt trêi ... trªn lng" yªu, ý chÝ cña mÑ trong cuéc sèng 4. Sù ph¸t triÓn cña t×nh c¶m íc väng cña ngêi mÑ qua 3 khóc ru Đoạn 1, 2 tình thơng con gắn với tình thơng bộ đội, buôn làng  mẹ ớc có những Em hiểu nh thế nào về những ớc mong, ý hạt gạo hạt bắp lên đều, mong con chóng chÝ cña nh©n d©n ta trong cuéc kh¸ng lớn cờng tráng mạnh mẽ lao động sản xuất §o¹n 3 t×nh th¬ng con g¾n víi t×nh yªu chiến chống Mĩ đợc thể hiện qua các khóc ru? đất nớc  ớc con trở thành ngời lính, đợc làm ngời dân của một đất nớc hòa bình  t×nh c¶m cña mÑ ngµy cµng réng lín  tình yêu quê hơng đất nớc... IV. Tæng kÕt 1, Nghệ thuật: bố cục đặc sắc, hình ảnh mới lạ, nghệ thuật ẩn dụ phóng đại. Diễn đạt bằng những hình ảnh thơ có ý ngĩa biÓu tîng. 2. T×nh th¬ng con g¾n bíi lßng yªu níc với tinh thần chiến đấu của ngời mẹ Tà- ôi * Ghi nhí: sgk Nêu đặc sắc nghệ thuật của bài thơ V. LuyÖn tËp HS th¶o luËn nhãm, ph¸t biÓu. Bµi th¬ thÓ hiÖn néi dung g×? HS đọc ghi nhớ Tình cảm ngời mẹ dành cho con đợc nhà th¬ miªu t¶ nh thÕ nµo? Ph©n tÝch gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña hai c©u.

(120) th¬ Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi MÆt trêi cña mÑ em trªn lng IV. Cñng cè. - bài thơ cho em hiểu đợc những nội dung gì? - c¶m nhËn cña em vÒ h×nh ¶nh ngêi mÑ Tµ- «i? V. Híng dÉn.. - tập đọc biểu cảm bài thơ nh đã hớng dẫn - nắm đợc nội dung bài thơ- soạn bài ánh trắng TiÕ58. V¨n b¶n. ¸nh tr¨ng NguyÔn Duy A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc. - Hiểu cảm nhận đợc nội dung và nghệ thuật của bài thơ ánh trăng của nNguyeenx Duy. - KØ niÖm vÒ mét thêi gian lao nhng nÆng nghÜa t×nh cña ngêi lÝnh. - Sự kết hợp các yếu tố tụ sự, nghị luận trong một tác phẩm thơ VN hiện đại. - Ng«n ng÷ h×nh ¶nh mang ý nghÜa biÓu tîng. 2. KÜ n¨ng - Đọc hiểu văn bản thơ đợc sáng tác năm 1975 -Vận dụng kiến thức về thể loại và sự kết hợp các phơng thức biểu đạt trong tác phẩm thơ để cảm nhận một văn bản trữ tình hiện đại. 3. Thái độ -Có thái độ trân trọng quá khứ, sống nghĩa tình, uống nớc nhớ nguồn. B. ChuÈn bÞ: - Thầy: Soạn bài, đọc tài liệu, bảng phụ. Tập thơ '' ánh trăng''. Chân dung nhà thơ NguyÔn Duy - Trò: Đọc bài thơ, đọc chú thích, trả lời câu hỏi trong sgk. C. Tiến trình hoạt đông dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: 1. §äc thuéc bµi th¬ ''bÕp löa'' cho biÕt néi dung ? 2. Suy nghÜ cña em vÒ h×nh annhr bf mÑ Tµ- «i ? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Trăng là đề tài khơi nguồn cảm xúc của biết bao nhà thơ. Trăng là bạn của biết bao ngời. Nhng cũng có lúc ta lãng quên đi ngời bạn đó, để đén lúc vô tình gặp lại sao kh«ng khái tr¸ch lßng m×nh... Em cã hiÓu biÕt g× vÒ t¸c gi¶ NguyÔn Duy? KÓ tªn nh÷ng bµi th¬ cña t¸c gi¶ mµ em biÕt? Bài thơ ánh trăng đợc viết khi nào? GV hớng dẫn đọc 3 khổ thơ đầu giọng đều đều kể chuyện. Khæ 4 giäng ng¹c nhiªn s÷ng l¹i nhÊn m¹nh c¸c tõ: th×nh l×nh , véi bËt tung Khổ 5,6 đọc chậm lại giọng suy t GV đọc mẫu, gọi 2 hs đọc GV nhận xét cách đọc của hs Em hiÓu thÕ nµo lµ tri kØ, ngêi dng Buyn-. I giíi thiÖu chung 1. T¸c gi¶: sgk 2, Bµi th¬: 1978 t¹i thµnh phè Hå chÝ Minh trong tËp ¸nh tr¨ng II. §äc hiÓu v¨n b¶n 1. §äc. 2. Chó thÝch - 5 tiÕng.

(121) ®inh Bài thơ đợc làm theo thể thơ gì? Em cã thÓ chia bè côc nh thÕ nµo?. Vằng trăng đã trở thành tri kỉ với nhân vËt tr÷ t×nh ë nh÷ng thêi ®iÓm nµo?. 3. Bè côc 3 ®o¹n - 3 khæ ®Çu: quan hÖ gi÷a t¸c gi¶ vµ vÇng tr¨ng tõ nhá  sèng thµnh phè - khæ 4: t×nh huèng t×nh cê gÆp l¹i vÇng tr¨ng - khæ 5, 6: c¶m xóc vµ suy ngÉm cña t¸c gi¶ 4. ph©n tÝch . a. C¶m nghÜ vÒ v»ng tr¨ng qu¸ khø - Håi nhá ë quª - khi đã là ngời lính - HiÓu biÕt yªu quÝ nhau. V»ng tr¨ng thµnh tri kØ lµ nh thÕ nµo? Vì sao khi đó trăng thành tri kỉ với con ngêi? Em đã khi nào cảm nhận ánh trăng thân thiÕt nh vËy cha? Thuë Êy víi con ngêi v»ng tr¨ng lµ vÇng trăng tình nghĩa. Vì sao khi đó con ngời cã t×nh nghÜa víi tr¨ng? Tr¨ng lµ trß ch¬i cña tuæi th¬, lµ ¸nh s¸ng trong đêm tối chiến tranh, là niềm vui bầu b¹n cña ngêi lÝnh trong gian lao GV liªn hÖ: '' Ngêi ng¾m tr¨ng ... nhµ th¬'' '' §Çu sóng tr¨ng treo'' Vầng trăng tri kỉ ấy đã là quá khứ nhng đó là quá khứ nh thế nào để con ngời ngỡ kh«ng bao giê quªn? Sau tuæi th¬ vµ chiÕn tranh lµ cuéc sèng ë đô thị hiện đại. Khi đó '' vầng trăng đi qua ngõ nh ngời dng qua đờng'' Thế nào là nh ngời dng qua đờng? Tr¨ng vÉn lµ tr¨ng Êy nhng ngêi kh«ng cßn lµ ngêi xa. VËy tr¨ng kh«ng quen biÕt ngêi hay ngêi xa l¹ víi tr¨ng? Theo em v× sao cã sù xa l¹ c¸ch biÖt nµy?. - ¸nh tr¨ng g¾n víi nh÷ng kØ niÖm tuæi th¬, g¾n víi cuéc chiÕn tranh ¸c liÖt - Vì con ngời khi đó sống giản dị, thanh cao, ch©n thËt trong sù hßa hîp víi thiªn nhiªn trong lµnh '' TrÇn trôi víi thiªn nhiªn.. c©y cá''. - Đẹp đẽ ân tình - G¾n víi h¹nh phóc vµ gian lao cña mçi con ngời , đất nớc b. C¶m nghÜ vÒ tr¨ng hiÖn t¹i. - Hoµn toµn xa l¹ kh«ng hÒ quen biÕt - Ngêi xa l¹ víi tr¨ng. * Th¶o luËn nhãm - V× kh«ng gian kh¸c nhau: Lµng- rõngthµnh phè -Thêi gian c¸ch biÖt( tuæi th¬, ngêi lÝnh, c«ng chøc) - Điều kiện sống: Đô thị khép kín hiện đại - Cuộc sống hiện đại khiến ngời ta dễ Từ xa lạ giữa ngời với trăng, đặc biệt điều dàng lãng quên quá khứ gian lao kiện sống thay đổi tác giả muốn nói điều c. Suy t cña t¸c gi¶ g×? - §Ìn ®iÖn t¾t Hoµn c¶nh nµo khiÕn con ngêi nhËn ra - C¶m xóc rng rng: Gîi l¹i h×nh ¶nh cña vÇng tr¨ng? Sự xuất hiện đột ngột và bất ngờ của vầng thiên nhiên, quê hơng đất nớc. Kỉ niệm hån nhiªn cña tuæi th¬, kØ niÖm nghÜa t×nh trăng đã làm thức dậy trong tâm trí con của một thời gian lao chiến đấu ngêi nh÷ng c¶m xóc g×? - Tr¨ng cø trßn vµnh v¹nh mÆc cho con ngêi v« t×nh. H×nh ¶nh vÇng tr¨ng tîng trKhæ th¬ cuèi tËp trung nhÊt ý nghÜa biÓu ng cho qu¸ khø vÑn nguyªn kh«ng thÓ.

(122) tîng cña vÇng tr¨ng. Em h·y ph©n tÝch? Tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì trong c©u th¬'' ¸nh tr¨ng im ph¨ng ph¾c''? ý nghÜa cña nã? Sự im phăng phắc của ánh trăng đã làm cho con ngời có thái độ nh thế nào? NhËn xÐt cña em vÒ nghÖ thuËt cña bµi th¬?. Tác giả đã bộc lộ những nội dung gì?. Qua bµi th¬ em hiÓu g× vÒ NguyÔn Duy trªn c¸c ph¬ng diÖn: T×nh c¶m, t tëng, tµi lµm th¬?. TÝnh triÕt lÝ vµ chiÒu s©u suy ngÉm cña bµi th¬ thÓ hiÖn râ nhÊt trong ®o¹n th¬ nào? Vì sao em lại khẳng định nh vậy?. phai mê - PhÐp nh©n hãa khiÕn v»ng tr¨ng hiÖn ra nh mét con ngêi cô thÓ, mét ngêi b¹n, mét nh©n chøng, rÊt nghÜa t×nh nhng còng v« cïng nghiªm kh¾c ®ang nh¾c nhë con ngời đừng quên quá khứ - Đủ để làm con ngời giật mình nhận ra sự vô tình, sự lãng quên đáng trách của m×nh. 5. Tæng kÕt - ghi nhí * NT: Giäng ®iÖu t©m t×nh, h×nh ¶nh b×nh dÞ giµu ý nghÜa tîng trng. Bµi th¬ nh mét c©u chuyÖn, nhµ th¬ võa kÓ võa béc lé c¶m xóc. ND: Bµi th¬ nh¾c nhë vÒ nh÷ng n¨m th¸ng gian lao... nh¾c nhë con ngêi th¸i độ sống ân nghĩa thủy chung cùng quá khứ. Đó cũng là đạo lí uống nớc nhớ nguån. III. LuyÖn tËp. - Tình cảm: Yêu quí trân trọng vẻ đẹp trong s¸ng T tởng: Coi trọng đời sống tình cảm, đề cao nh÷ng gi¸ trÞ tinh thÇn, lo ng¹i cho sù l·ng quªn - Tµi lµm th¬: Lêi th¬ gi¶n dÞ nhng gîi nhiÒu c¶m nghÜ - Khæ th¬ cuèi cïng. IV. Cñng cè. - Học sinh đọc ghi nhớ ? Em cảm nhận đợc những điều sâu sắc nµo tõ bµi th¬? ? Bài thơ đã cho em bài học nào về cách sèng? V. Híng dÉn.. - Häc thuéc bµi th¬ - N¾m ch¾c néi dung bµi th¬ - So¹n bµi Lµng - Chuẩn bị chu đáo tiết 59 : tổng kết tiÕng ViÖt. ---------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 59 TiÕng ViÖt. Tæng kÕt vÒ tõ vùng ( luyÖn tËp tæng hîp) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Hệ thống các kiến thức về nghĩa của từ, từ đồng nghĩa từ trái nghĩa, trờng từ vựng, từ tîng thanh, tõ tîng h×nh, c¸c biÖn ph¸p tu tõ tõ vùng - T¸c dông cña viÖc sö dông c¸c phÐp tu tõ trong c¸c v¨n b¶n nghÖ thuËt 2. KÜ n¨ng.

(123) - NhËn diÖn c¸c tõ vùng, c¸c biÖn ph¸p tu tõ tõ vùng trong v¨n b¶n. -ph©n tÝch t¸c dông cña viÖc lùa chän, sö dông tõ ng÷ vµ biÖn ph¸p tu tõ trong v¨n b¶n. 3. Thái độ Có ý thức sử dụng các biện pháp tu từ trong nói viết, và phân tích đợc giá trị biểu đạt cña c¸c biÖn ph¸p tu tõ tõ vùng. B. ChuÈn bÞ: -ThÇy: B¶ng phô, vÝ dô - Trß: §äc sgk, lÊy thªm vÝ dô. C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: 1. Ph©n biÖt phÐp tu tõ so s¸nh vµ Èn dô cho vÝ dô? 2. C¸c biÖn ph¸p tu tõ tõ vùng cã t¸c dông g× trong v¨n ch¬ng ? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Gọi hs đọc câu ca dao sgk Cho biÕt trong tr¬ng hîp nµy gËt ®Çu hay gËt gï thÓ hiÖn thÝch hîp h¬n ý nghÜa cÇn biểu đạt vì sao? Gọi hs đọc bài tập 2 NhËn xÐt c¸ch hiÓu nghÜa tõ ng÷ cña ngêi vî trong truyÖn cêi? Gọi hs đọc đoạn thơ trog sgk. Nêu yêu cÇu bµi tËp. 1. Gật gù biểu thị thái độ đồng tình tán thëng. HS đọc thầm đoạn thơ sgk/ 159. Vận dụng kiến thức đã học về trờng từ vựng để ph©n tÝch c¸i hay trong c¸ch dïng tõ ë bµi th¬ sau? HS đọc đoạn trích Các sự vật hiện tợng trên đợc đặt tên theo c¸ch nµo? Hãy tìm 5 ví dụ về những sự vật, hiện tợng đợc gọi tên theo cách dựa vào đặc ®iÓm riªng biÖt cña chóng? GV chia hs thµnh nhãm thi xem nhãm nào tìm đợc nhiều Gọi hs đọc truyện cời Truyện cời đó phê phán điều gì?. 4. BT4 - Nhãm tõ: §á, xanh, hång( chØ mµu s¾c) - Lửa, cháy, tro ( có liên quan đến lửa) 5. BT5 Các sự vật hiện tợng đó đợc gọi tên theo c¸ch dïng tõ ng÷ cã s½n víi néi dung mới dựa vào đặc điểm của sự vật, hiện tợng đợc gọi tên VD: Cµ tÝm, c¸ kiÕm, c¸ kim, chÌ mãc c©u, ong ruåi, xe cót kÝt, da bë...vv. 2. Ngêi vî kh«ng hiÓu c¸ch nãi cã nghÜa là: Cả đội bóng chỉ có một ngời ghi bàn th«i 3. Bµi tËp 3. NghÜa gèc: MiÖng, ch©n, tay NghÜa chuyÓn: Vai( ho¸n dô); ®Çu( Èn dô). BT6. - Sù v« lÝ cña thãi sÝnh dïng ch÷. IV. Cñng cè. Qua phÇn luyÖn tËp tæng hîp em thÊy cÇn ph¶i chó ý ®iÒu g× khi sö dông ng«n ng÷ trong giao tiÕp? * Viết một đoạn văn ngắn trong đó có sử dông mét sè c¸c phÐp tu tõ Ên dô so s¸nh? V. Híng dÉn.. - HiÓu nghÜa cña tõ NghÜa gèc nghÜa chuyÓn BiÕt sö dông trêng tõ vùng - Cách đặt tên dựa vào đặc điểm của sự vËt.

(124) - ¤n tËp l¹i c¸c bµi vÒ tæng kÕt tõ vùng. - Tìm hiểu thêm để nắm chắc về từ nhiều nghĩa. Phân biệt nó với từ đồng âm - §äc tríc bµi : LuyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù.... ---------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 60 TËp lµm v¨n. LuyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù Cã sö dông yÕu tè nghÞ luËn A. Môc tiªu bµi häc 1.KiÕn thøc - Giúp hs thấy đợc vai trò của yếu tố nghị luận trong văn bản tự sự. HS biết cách đa c¸c yÕu tè nghÞ luËn vµo bµi v¨n tù sù mét c¸ch hîp lÝ. 2. KÜ n¨ng - Viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tó nghị luận với độ dài trên 90 chữ - Phân tích đợc tác dụng của yếu tố lập luận trong đoạn văn tụ sự. 3. Thái độ - Cã ý thøc ®a yÕu tè nghÞ luËn vµo trong v¨n b¶n tù sù . B. ChuÈn bÞ: - ThÇy : ChuÈn bÞ mét sè ®o¹n v¨n mÉu cã yÕu tè nghÞ luËn - Trß : §äc tríc sgk, chuÈn bÞ viÕt ®o¹n v¨n tù sù cã yÕu tè ngÞ luËn C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ...... II. KiÓm tra bµi cò: 1. §a yÕu tè nghÞ luËn vµo trong v¨n b¶n tù sù cã t¸c dông g×? 2. Trong văn bản tự sự nghị luận thờng đợc thể hiện nh thế nào? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Gọi 1 hs đọc đoạn văn trong sgk. Cả lớp đọc thầm Trong ®o¹n v¨n trªn, yÕu tè nghÞ luËn thÓ hiÖn ë nh÷ng c©u v¨n nµo? ChØ ra vai trß cña c¸c yÕu tè Êy trong viÖc lµm næi bËt néi dung cña ®o¹n v¨n?. I. Thùc hµnh t×m hiÓu yÕu tè nghÞ luËn trong ®o¹n v¨n tù sù 1. §o¹n v¨n: sgk - " Nh÷ng - ®iÒu viÕt lªn c¸t ... Trong lßng ngêi" YÕu tè nghÞ luËn nµy mang d¸ng dÊp cña 1 triÕt lÝ vÒ " c¸i giíi h¹n vµ c¸i trêng tån" trong đời sống tinh thần của con ngời " VËy mçi chóng ta h·y häc c¸ch viết...lên đá"  Nh¾c nhë con ngêi c¸ch øng xö cã v¨n hóa trong đời sống vốn rất phức tạp.

(125) GV híng dÉn cho hs lµm bt1 sgk Bµi tËp nµy nªu lªn nh÷ng néi dung g×? Buæi sinh ho¹t líp diÔn ra nh thÕ nµo?. - yÕu tè nghÞ luËn lµm cho c©u chuyÖn thªm s©u s¾c giµu tÝnh triÕt lÝ vµ cã ý nghÜa gi¸o dôc cao II. Thùc hµnh viÕt ®o¹n v¨n tù sù cã sö dông yÕu tè nghÞ luËn 1. Bµi tËp - thời gian, địa điểm, ai là ngời điều khiÓn, kh«ng khÝ cña buæi sinh ho¹t líp ra sao. Néi dung cña buæi sinh ho¹t lµ g×? Em đã phát biểu vấn đề gì? Tại sao lại phát biểu về vấn đề đó? Em đã thuyết phục Nam là ngời bạn tốt nh thÕ nµo? ( lÝ lÏ, vÝ dô, ph©n tÝch) GV nªu yªu cÇu hs viÕt ®v 10 phót Yêu cầu 1, 2... hs đọc đoạn văn cả lớp trao đổi, phân tích, đánh giá về cách đa yÕu tè nghÞ luËn vµo ®o¹n v¨n ý nghÜa cña nã GV gîi ý Ngêi em kÓ lµ ai? Ngời đó để lại 1 việc làm lời nói hay 1 suy nghĩ... Điều đó diễn ra trong hoàn c¶nh nµo? 2. BT2: sgk - Néi dung cô thÓ lµ g×? Nội dung đó giản dị mà sâu sắc cảm động - bà kính yêu... ntn? - suy nghÜ vÒ bµi häc rót ra tõ c©u chuyÖn trªn HS cã thÓ tham kh¶o ®o¹n trÝch Bµ néi sgk - hs viÕt ®o¹n v¨n Gọi 2 hs đọc: gọi bạn nhận xét Bạn đã đa yếu tố nghị luận vào trong ®o¹n v¨n tù sù cha? H·y chØ râ nh÷ng c©u v¨n nghÞ luËn vµ nªu t¸c dông? IV. Cñng cè. 1. qua phÇn luyÖn tËp em thÊy yÕu tè nghÞ luËn cã vai trß g× trong ®o¹n v¨n, v¨n b¶n tù sù? 2. §Ó ®a yÕu tè nghÞ luËn vµo v¨n b¶n tù sù em ph¶i viÕt nh÷ng c©u v¨n mang h×nh thøc, tÝnh chÊt ntn? 3. §ua yÕu tè nghÞ luËn vµo v¨n b¶n tù sù ntn cho hîp lÝ? V. Híng dÉn.. - n¾m ch¾c lÝ thuyÕt, lµm tiÕp bt2 - đọc các đoạn văn tham khảo - chuÈn bÞ tiÕt luyÖn nãi: tù sù kÕt hîp víi nghÞ luËn vµ miªu t¶ néi t©m - lập đề cơng cho các bài tập 1, 2, 3 trang 179 sgk. Ngµy 8 th¸ng 11 n¨m 2010 Ký duyÖt.

(126) TuÇn 13 TiÕt 61. V¨n b¶n. Lµng. ( Kim L©n). A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc Giúp hs: Có hiểu biết bớc đầu về tác giả Kim Lân- một đại diện của thế hệ nhà văn đã có những thành công tù giai đoạn trớc cách mạng tháng Tám. - Hiểu, cảm nhận đợc giá trị nội dung và nghệ thuật của truyện ngắn Làng - Nhân vật sự việc, cốt truyện trong một tác phẩm truyện hiện đại 2. KÜ n¨ng - Đọc- hiểu văn bản truyện Việt Nam hiện đại đợc sáng tác trong thời kì chống Pháp - Vận dụng kiến thức về thể loại và sự kết hợp các phơng thức biểu đạt trong tác phẩm truyện để cảm nhận một văn bản tụ sự hiện đại 3. Thái độ - có thái độ trận trọng nhà văn và ngời nông dân , cảm phục tinh thần yêu nớc của họ. B. ChuÈn bÞ: - ThÇy : So¹n bµi, t×m tµi liÖu vÒ t¸c gi¶, TruyÖn ng¾n " lµng" ch©n dung nhµ th¬ Kim L©n - Trò : Soạn bài, đọc tóm tắt văn bản C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: GV đọc 1 số câu thơ về làng " Lµng t«i sau lòy tre mê xa T×nh quª thªm yªu nh÷ng nÕp nhµ" " Lµng t«i phong c¶nh h÷u t×nh" Mỗi ngời dân Việt Nam đều vô cùng gắn bó với quê hơng... không gì khổ bằng phải bỏ làng đi tha hơng cầu thực... Tình cảm đặc biệt đó đã đợc nhà văn Kim Lân thể hiện một cách độc đáo trong Truyện ngắn Là.

(127) Nªu nh÷ng ®iÒu em biÕt vÒ t¸c gi¶ Kim L©n? Gv nhÊn m¹nh: Kim L©n lµ nhµ v¨n cã së trêng viÕt truyÖn ng¾n - «ng am hiÓu g¾n bã víi n«ng th«n Truyện ngắn " làng" đợc viết trong thời kì nµo?. 1 hs đọc 1 hs kể tóm tắt. Chú ý những từ ngữ địa phơng, những lời đối thoại những ®o¹n trùc tiÕp t¶ t©m tr¹ng «ng Hai? GV nhận xét cách đọc kể của hs. GV kiểm tra việc đọc chú thích của hs. Bæ sung: v¹t : m¶nh; ghÐt thËm: ghÐt l¾m; vìn: vÉn Ph©n tÝch bè côc cña truyÖn? Em sÏ chia ®o¹n nh thÕ nµo? Nd cña tõng ®o¹n?. I. Giíi thiÖu chung 1. T¸c gi¶: sgk 2. T¸c phÈm §Çu cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p. §îc ®¨ng lÇn ®Çu tiªn t¹p chÝ v¨n nghÖ 1948 II. §äc, hiÓu v¨n b¶n 1. §äc - kÓ. 2. Chó thÝch. 3. Bè côc: 3 phÇn Tõ ®Çu  nhóc nhÝch. T©m tr¹ng cña «ng Hai khi nghe tin lµng m×nh theo giÆc - Tiếp  đôi phần: Tâm trạng xấu hổ đau buån - Cßn l¹i: T©m tr¹ng vui síng cña «ng Hai khi biÕt sù thËt vÒ lµng. 4. Ph©n tÝch. - T.g đã sáng tạo ra một tình huống đặc s¾c: ¤ng Hai t×nh cê nghe tin d©n lµng Để khắc họa nổi bật chủ đề của truyện chî DÇu theo giÆc. tính cách của nhân vật, Kim Lân đã đặt - VÒ mÆt nghÖ thuËt nã t¹o nªn mét c¸i nh©n vËt chÝnh vµo t×nh huèng nh thÕ nót th¾t c©u chuyÖn g©y ra m©u thuÉn nµo? giằng xé tâm trí ông lão. Tạo điều kiện để T×nh huèng Êy cã t¸c dông g×? thÓ hiÖn t©m tr¹ng phÈm chÊt vµ tÝnh c¸ch GV: TruyÖn ng¾n Lµng khai th¸c mét t×nh cña nh©n vËt thªm ch©n thùc vµ s©u s¾c. - Sù ph¸t triÓn cña c©u chuyÖn sÏ b¸m c¶m bao trïm phæ biÕn trong ngêi d©n theo h×nh thøc Êy thêi k× kh¸ng chiÕn. §ã lµ t×nh c¶m quª hơng đất nớc. Kim Lân đã diễn tả tình c¶m, t©m lÝ chung Êy trong sù cô thÓ sinh động ở nhâ vật ông Hai TruyÖn thuéc läa cèt truyÖn t©m lÝ. Kh«ng x©y dùng trªn c¸c biÕn cè sù kiÖn bªn ngoài mà chú trọng đến các tình huống bªn trong néi t©m nh©n vËt, miªu t¶ c¸c diÔn biÕn t©m lÝ. * LuyÖn tËp - ¤ng am hiÓu g¾n bã víi ngêi n«ng d©n vµ n«ng th«n Điều gì trong cuộc đời tác giả ảnh hởng đến những tác phẩm của ông? Nªu t×nh huèng cña truyÖn? T×nh huèng Êy cã t¸c dông g× trong c¸ch ph¸t triÓn truyÖn? IV. Cñng cè ? Em hiÓu biÕt g× vÒ nhµ v¨n Kim L©n?( Sự nghiệp, đề tài ông viết) Tãm t¾t l¹i truyÖn V. Híng dÉn - §äc l¹i v¨n b¶n T×m hiÓu néi dung, Tr¶ lêi c¸c c©u hái. HS th¶o luËn.

(128) trong sgk. - Ph©n tÝch t©m tr¹ng cña «ng Hai khi nghe tin Lµng m×nh theo giÆc - Mấy ngày sau đó, và khi nghe tin cải chÝnh - §äc néi dung ghi nhí ---------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 62 V¨n b¶n. Lµng. ( tiÕp theo ) Kim L©n. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs cảm nhận đợc tình yêu làng quê thắm thiết thống nhất với lòng yêu nớc và tinh thần kháng chiến ở nhân vật ông Hai. Qua đó thấy đợc một biểu hiện cụ thể , sinh động về tinh thần yêu nớc của nhân đân ta trong thời kì kháng chiến chống Pháp. - NT đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm, sự kết hợp với các yếu tố miêu tả, biểu cảm trong văn bản tự sự hiện đại 2. KÜ n¨ng - Rèn luyện năng lực phân tích nhân vật trong tác phẩm tự sự đặc biệt là phân tích tâm lÝ nh©n vËt 3. Thái độ - Trân trọng những ngời nông dân yêu nớc nh ông Hai, học tập tình yêu quê hơng đất níc. B. ChuÈn bÞ: - ThÇy : B¶ng phô, phiÕu häc tËp - Trß : Tr¶ lêi c©u hái sgk C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: ? KÓ tãm t¾t truyÖn ng¾n Lµng III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: GV chuyÓn tiÕp Khi nghe tin tõ nh÷ng ngêi t¶n c ë Gia L©m lªn cho biÕt: C¶ lµng chóng nã ViÖt gian theo Tây. Thái độ và tâm trạng của «ng Hai nh thÕ nµo? Nh÷ng chuyÓn biÕn trong t©m tr¹ng «ng Hai thÓ hiÖn ®iÒu g×?. a. DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña «ng Hai khi nghe tin lµng chî DÇu theo giÆc - cổ ông nghẹn ắng lại ... không thở đợc... víng ë cæ LiÖu cã thËt kh«ng h¶ b¸c hay l¹i...  sững sờ, ngạc nhiên cao độ đến hoảng hèt, nghÑn giäng, l¹c giäng khã thë. ¤ng kh«ng thÓ ngê chuyÖn Êy l¹i x¶y ra - v× «ng vèn yªu vµ tù hµo vÒ c¸i lµng Êy V× sao «ng l¹i s÷ng sê ng¹c nhiªn nh vËy? l¾m - nh÷ng b»ng chøng cô thÓ Nh÷ng c©u nãi mØa mai, c¨m ghÐt cña - l¶ng chuyÖn cêi nh¹t nh÷ng ngêi t¶n c nãi vÒ c¸i lµng cña «ng cø theo ®uæi «ng, lµm «ng xÊu hæ nh lµ hä  cói g»m mÆt xuèng mµ ®i ®ang m¾ng chöi m×nh nªn «ng cã cö chØ nh thÕ nµo? Về đến nhà ông đã có cử chỉ nh thế nào? - nằm vật ra giờng.

(129) Nh×n lò con ch¬i víi nhau «ng cã suy nghÜ g×? Th¬ng con «ng ®É cã cö chØ g×? - «ng nghi ngê kh«ng tin, chøng cí khiÕn «ng ph¶i tin vµ «ng l¹i bÞ giµy vß vµ 1 ®iÒu «ng sî n÷a lµ g×? HS đọc đoạn trò chuyện của ông Hai với vî? Phân tích tâm trạng và thái độ của ông Hai? Thái độ của ông Hai mấy ngày sau đó nh thÕ nµo? Qua c©u chuyÖn víi mô chñ nhµ, vî chồng ông Hai đã bị đảy đến tình thế khó xö ntn? Nh÷ng c©u hái liªn tiÕp Êy thÓ hiÖn ®iÒu g×? ChÝnh trong phót gi©y tuyÖt väng Êy «ng Hai đã có ý định ntn? Nhng rồi ông đã nghĩ ntn? ý định... " Làng thì yêu thật... phải thù" Chứng tỏ điều gì đã diễn ra trong lòng «ng Hai? ¤ng chØ biÕt san véi phÇn nµo nçi ®au Êy với đứa con út HS đọc đoạn văn đó C¶m nhËn cña em vÒ ®o¹n v¨n nµy?. - ông nghĩ đến sự hắt hủi khinh bỉ của mọi ngời dành cho đứa con ông - c¨m giËn, nguyÒn rña nh÷ng con ngêi theo giÆc - sù m¸y mãc cña mô chñ - sự tẩy chay của mọi ngời với gia đình - gắt vợ vô cớ, trằng trọc, lo lắng, đến møc ch©n tay rñn ra nÝn thë l¾ng nghe kh«ng nhóc nhÝch b. Thái độ của ông Hai mấy ngày sau đó - kh«ng d¸m ra khái nhµ, sù sî h·i thêng xuyªn - bÕ t¾c tuyÖt väng - cuộc đấu tranh nội tâm - quay vÒ lµng cò - vÒ lµng tøc lµ bá kh¸ng chiÕn.. ®Çu hµng * hs th¶o luËn - ông quyết định dứt khoát  t×nh yªu níc bao trïm lªn tÊt c¶. - đó là lời tự nhủ, tự giãi bày lòng mình nh lµ tù minh oan cho m×nh. §ã lµ t×nh yªu s©u nÆng víi lµng chî , lµ tÊm lßng thñy chung víi c¸ch m¹ng, kh¸ng chiÕn C. T©m tr¹ng cña «ng Hai khi nghe tin làng đợc cải chính. Đến đỉnh của câu chuyện tác giả tìm cách - Ông Hai vui mừng hớn hở. Biết nhà mình bị đốt mà ông vẫn vui gi¶i quyÕt m©u thuÉn vµ t©m tr¹ng cña -T×nh yªu lµng thèng nhÊt víi t×nh yªu nnh©n vËt «ng Hai nh thÕ nµo? íc. Th× ra c¸i nhµ kh«ng quý b»ng c¸i tiÕng 5. Tæng kÕt đợc trở lại trong sạch * NT: §Æt nh©n vËt vµo t×nh huèng thö thách để bộc lộ tính cách nhân vật. - Miªu t¶ t©m tr¹ng tÝnh c¸ch nh©n vËt NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ, qua ý nghÜ hµnh vi ng«n nh÷ ng«n ng÷ nh©n vËt cña t¸c gi¶? - Ng«n ng÷ mang ®Ëm tÝnh khÈu ng÷ lµ lêi ¨n tiÕng nãi cña nh©n d©n * ND: T×nh yªu lµng yªu níc cña nh©n vËt «ng Hai. §ã lµ t×nh yªu quª h¬ng g¾n liÒn víi sù ñng hé kh¸ng chiÕn, ñng hé Từ những đặc sắc về nghệ thuật cho cô Hå. chóng ta hiÓu néi dung g×? - T©m tr¹ng cña ngêi n«ng d©n yªu lµng yªu níc ph¶i rêi lµng ®i t¶n c *Tâm trạng của ông Hai là tâm trạng của HS đọc ghi nhớ: sgk III. LuyÖn tËp: Bµi tËp sgk ai trong hoµn c¶nh nµo?.

(130) GV gîi ý hs nãi t¹i líp IV. Cñng cè - Suy nghÜ cña em vÒ nh©n vËt «ng Hai? NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt cña truyÖn? V. Híng dÉn - Häc thuéc ghi nhí. N¾m ch¾c néi dung đã phân tích - Lµm tiÕp bµi tËp 2 trong phÇn luyÖn tËp - So¹n v¨n b¶n : ''lÆng lÏ Sa Pa'' - Xem trớc bài chơng trình địa phơng... --------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 63. TiÕng ViÖt. Chơng trình địa phơng PhÇn tiÕng viÖt A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Hiểu đợc sự khác biệt giữa phơng ngữ mà học sinh đang sử dụng với phơng ngữ khác và ngôn ngữ toàn dân thể hiện qua những từ ngữ chỉ sự vật, hoạt động, trạng thái đặc điểm, tính chất... - Sự khác biệt giữa các từ ngũ địa phơng 2. KÜ n¨ng - NhËn biÕt mét sè tõ ng÷ thuéc c¸c ph¬ng ng÷ kh¸c nhau - Ph©n tÝch t¸c dông cña viÖc sö dông ph¬ng ng÷ trong mét sè v¨n b¶n. 3. Thái độ - Có thái độ tìm hiểu phơng ngữ địa phơng để làm phong phú vốn từ của mình. B. ChuÈn bÞ: Thầy : Một số từ ngữ địa phơng, bảng phụ Trò : Tìm hiểu các từ địa phơng mà mình biết C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: ? Thế nào là từ địa phơng cho ví dụ? C. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: H·y t×m trong ph¬ng ng÷ em ®ang sö dông hoÆc trong mét ph¬ng ng÷ mµ em biÕt nh÷ng tõ:. 1. BT1 a. ChØ c¸c sù vËt hiÖn tîng...kh«ng cã tªn gäi trong c¸c ph¬ng ng÷ kh¸c vµ trong ng«n ng÷ toµn d©n VD: SÇu riªng, ch«m ch«m, m¨ng côt..vv b. §ång nghÜa nhng kh¸c vÒ ©m vãi nh÷ng tõ ng÷ trong c¸c ph¬ng ng÷ kh¸c hoÆc rtong ng«n ng÷ toµn d©n . - MiÒn trung: MÖ ( bµ), m¹ (mÑ), Bä ( cha, bè), ché ( thÊy), m« ( ®©u), tª( kia).

(131) Cho biết vì sao từ ngữ địa phơng n ở bài tập một không có từ ngữ tơng đơng trong phơng ngữ khác và trong ng«n ng÷ toµn d©n. Sù xuÊt hiÖn những từ ngữ đó thể hiện tính đa dạng về điều kiện tự nhiên và đời sống xã hội trên các vùng miền của đất nớc ta nh thÕ nµo? * Tuy nhiên sự khác biệt đó không qu¸ lín, b»ng chøng lµ nh÷ng tõ thuéc nhãm nµy kh«ng nhiÒu. - Một số từ ngữ địa phơng trong phần nµy cã thÓ chuyÓn thµnh tõ ng÷ toµn d©n v× nh÷ng sù vËt hiÖn tîng mµ tõ ng÷ nµy gäi tªn vèn chØ xuÊt hiÖn ë một địa phơng, nhng sau đó đần dần phæ biÕn trªn c¶ níc VD: Ch«m ch«m, sÇu riªng, GV yªu cÇu quan s¸t 2 b¶ng mÉub,c ë bµi tËp 1 vµcho biÕt nh÷ng tõ ng÷ nµo đối với trờng hợp ở b và cách hiểu nào đối với trờng hợp ở c đợc coi là thuộc về ngôn ngữ toàn dân. Gọi hs đọc ®o¹n trÝch. Chỉ ra những từ ngữ địa phơng có trong đoạn trích. Những từ ngữ đó thuéc ph¬ng ng÷ nµo?. MiÒn Nam: mÌ ( võng), chÐn (b¸t), m¾c cì ( xÊu hæ) c. đồng âm nhng khác về nghĩa với nh÷ng tõ ng÷ kh¸c trong ng«n ng÷ toµn d©n VD: Hßm: chØ quan tµi PN ph¬ng Nam miền Bắc: chỉ đồ đựng bằng gỗ Nón: để đội ( miền Bắc) ở miền Nam nãn vµ mò nh nhau 2. BT2 - v× cã nh÷ng sù viÖc hiÖn tîng xuÊt hiện trong địa phơng khác Việt Nam là 1 đất nớc có sự khác biệt giữa các vùng, miền về ĐKTN, đặc ®iÓm t©m lÝ phong tôc tËp qu¸n.... 3. BT3 - ph¬ng ng÷ miÒn B¾c. TiÕng hµ Néi, lấy ngôn ngữ thủ đô làm chuẩn cho ng«n ng÷ toµn d©n 4. BT4 - chi, røa, nê, tµu bay, tui, tí, r¨ng, mô  ph¬ng ng÷ miÒn trung  næi bËt tÝnh c¸ch cña con ngêi ë 1 vïng ®Çy khã kh¨n, kh¾c nghiÖt nhng cũng hết lòng vì đất nớc. Tổ quốc thân yªu. IV Cñng cè 1. Qua bài em có nhận xét gì về các phơng ngữ trên các vùng miền đất nớc 2. Những tn địa phơng ntn thì có thể trở thành từ ngữ toàn dân? 3. Tìm 1 số từ ngữ địa phơng có thể trở thành từ ngữ toàn dân? ( thanh long, c¸ chØ vµng, t«m só...) V. Híng dÉn. - tìm hiểu về từ ngữ địa phơng qua các văn bản đã học Các từ ngữ địa phơng ấy có tác dụng gì đối với văn chơng - §äc tríc bµi «n tËp TV - chuẩn bị bài đối thoại, độc thoại... trong văn tự sự.

(132) TiÕt 64 TËp lµm v¨n. Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm Trong v¨n b¶n tù sù A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs: hiểu đợc vai trò của đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm trong văn bản tù sù -Biết viết văn bản tự sự có đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm. - Tác dụng của việ sử dụng đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm 2. KÜ n¨ng - Phân biệt đợc đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm - Phân tích đợc vai trò của đối thoại , độc thoại và độc thoại nội tâm 3. Thái độ - Có ý thức đa đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm vào văn bản tự sự để bộ lộ rõ tÝnh c¸ch nh©n vËt B. ChuÈn bÞ: -ThÇy: ChuÈn bÞ bµi tËp, mét sè ®o¹n v¨n mÉu - Trß: Su tÇm mét sè ®o¹n v¨n cã c¸c yÕu tè trªn, tù viÕt mét ®o¹n v¨n cã yÕu tè trªn C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: ? Tìm trong văn bản đã học, những văn bản nào có sự độc thoại? C. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: I. Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại và độc thoại nội Trong 3 c©u ®Çu ®o¹n trÝch ai nãi víi ai? t©m trong v¨n b¶n tù sù Tham gia c©u chuyÖn cã Ýt nhÊt mÊy ng- 1. VÝ dô:sgk 2 ngêi phô n÷ t¶n c ®ang nãi chuyÖn víi êi? Dấu hiệu nào cho thấy đó là một cuộc trò nhau - V× cã 2 lît lêi qua l¹i chuyện trao đổi qua lại? Nội dung nói của mỗi ngời đều hớng tới C©u: ''Hµ n¾ng gím vÒ nµo...'' ngêi tiÕp chuyÖn. ¤ng Hai nãi víi ai? §©y cã ph¶i lµ mét đối thoại không? vì sao? Trong đoạn trích - Đây không phải là đối thoại. ND ông nói kh«ng híng tíi mét ngêi tiÕp chuyÖn cô cã cßn c©u kiÓu nµy kh«ng? H·y dÉn ra thÓ nµo c¶( nãi gi÷a trêi) còng ch¼ng liªn các câu đó? quan đến chủ đề mà 2 ngời tản c đâng trao đổi Câu nói to của ông cũng chẳng coái đấp l¹i. Thùc ra «ng l·o ®ang nãi víi chÝnh m×nh 1 c©u b©ng qu¬. §ã chØ lµ mét lêi độc thoại Nh÷ng c©u '' Chóng nã còng lµ trÎ con - §o¹n trÝch cßn cã nh÷ng c©u nh thÕ: làng Việt gian đấy ? '' Chóng mµy ¨n ... thÕ nµy'' Lµ nh÷ng c©u ai hái ai? T¹i sao tríc - Nh÷ng c©u trªn lµ cña «ng Hai hái nh÷ng c©u nµy kh«ng cã g¹ch ®Çu dßng chÝnh m×nh. Nh÷ng c©u hái nµy kh«ng nh những câu đã nêu ở điểm a và b? ph¸t ra thµnh tiÕng mf chØ ©m thÇm diÔn ra rong suy nghÜ vµ t×nh c¶m cña «ng Hai..

(133) Chúng thể hiện tâm trạng đau đớn dằn vặt cña «ng Hai v× kh«ng thèt thµnh lêi chØ nghÜ thÇm nªn kh«ng cã g¹ch ®Çu dßng. Chúng là những câu độc thoại nội tâm. - T¹o cho c©u chuyÖn cã kh«ng khÝ nh cuộc sống thật, thể hiện thái độ căm giận C¸c h×nh thøc diÔn ®Ët trªn cã t¸c dông của những ngời tản c đối với dân làng chợ nh thế nào trong việc thể hiện không khí Dầu. Tạo tình huống để đi sâu vào nội của câu chuyện và thái độ của những ngời tâm nhân vật. t¶n c trong buæi tra «ng Hai gÆp hä? Những hình thức độc thoại và độc thoại nội tâm sau đó đã giúp nhà văn khắc họa đợc sâu sắc tâm trạng dằn vặt đâu đớn khi nghe lµng chî DÇu theo giÆc, lµm cho c©u chuyện sinh động hơn * ghi nhí sgk / 178 Qua ph©n tÝch c¸c vÝ dô em hiÓu thÕ nµo là đối thoại, độc thoại ? Thế nào là độc tho¹i néi t©m? Gọi 2 hs đọc ghi nhớ. II. luyÖn tËp - BT1 - Cuộc đối thoại diễn ra không bình thGọi hs đọc đoạn văn sgk êng gi÷a vî chång «ng Hai. Cã 3 lît nãi Phân tích tác dụng của hình thức đối của bà Hai nhng chỉ có 2 lời đáp. thoại trong đoạn trích đó? - Tái hiện lại cuộc đối thoại này t.g đã làm nổi bật đợc tâm trạng chán chờng, buån b·, ®au khæ vµ thÊt väng cña «ng Hai trong cái đêm nghe tin làng mình Viết một đoạn văn kể chuyện theo đề tài theo giặc 2. BT2. tụ chọn. Trong đó sử dụng cả hình thức HS tù viÕt đói thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm IV. Cñng cè - Thế nào là đối thoại? độc thoại và độc thoại nội tâm? - C¸c h×nh thøc trªn cã vai trß nh thÕ nµo trong v¨n b¶n tù sù? - Lấy một ví dụ về đối thoại, độc thoại nội tâm trong các văn bản đã học. V. Híng dÉn - Häc thuéc vµ n¾m ch¾c néi dung ghi nhí . - Lµm tiÕp bµi tËp 2 - ChuÈn bÞ luyÖn nãi tù sù kÕt hîp víi nghÞ luËn vµ miªu t¶ néi t©m - Lập đề cơng 3 đề sgk. Chuẩn bị tốt 3 đề để nói trên lớp. ---------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 65. TËp lµm v¨n. LuyÖn nãi Tù sù kÕt hîp víi nghÞ luËn Vµ miªu t¶ néi t©m A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Hiểu đợc vai trò của tụ sự, nghị luận và miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự - BiÕt kÕt hîp tù sù nghÞ luËn vµ miªu t¶ néi t©m trong v¨n kÓ chuyÖn - T¸c dông cña viÖc sö dông c¸c yÕu tè tù sù, nghÞ luËn vµ miªu t¶ néi t©m trong kÓ chuyÖn 2. KÜ n¨ng - Nhận biết đợc các yếu tố tự sự, nghị luận và miêu tả nộii tâm trong một văn bản - Sö dông c¸c yÕu tè tù sù, nghÞ luËn vµ miªu t¶ néii t©m trong v¨n b¶n kÓ chuyÖn 3. Thái độ.

(134) - Cã ý thøc ®a yÕu tè nghÞ luËn vµ miªu t¶ néi t©m vµo trong v¨n b¶n tù sù B. ChuÈn bÞ: ThÇy : So¹n bµi, vÝ dô Hs: đã chuẩn bị dàn ý ở nhà C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: Trong giê «n luyÖn C. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: GV nªu vai trß ý nghÜa vµ tÇm quan träng cña viÖc rÌn luyÖn kÜ n¨ng nãi. Nãi tríc tập thể phải gẫy gọn, ngắn, đủ ý , xúc tích, rõ ràng, mạch lạc chững chạc, có sức thuyÕt phôc. Muèn vËy ph¶i rÌn luyÖn kÜ n¨ng nãi, TËp nãi niÒu sÏ quen vµ kh«ng run trớc đông ngời. Gv chia líp lµm 4 nhãm. Mçi nhãm lµm 1 bài tập ( đã đợc phân công trớc) Gv yêu cầu các nhóm chuẩn bị đề cơng cho nhãm m×nh.. 1. ChuÈn bÞ - HS trao đổi trong nhóm. Thống nhất đề cơng. Cử đại diện trình bày 2. LuyÖn tËp: LuyÖn nãi tríc líp. - Yêu cầu mỗi nhóm cử một đại diện lên trình bày. Quay xuống các bạn để trình bµy bµi nãi cña nhãm m×nh. - Yªu cÇu c¶ líp theo dâi vµ chuÈn bÞ nhËn xÐt GV yªu cÇu khi nãi tríc líp: - Tự nhiên, nói năng rõ ràng diễn đạt biÓu c¶m - Nãi lu lo¸t b×nh tÜnh. * C¸c nhãm nhËn xÐt vÒ néi dung ( u ®iÓm, nhîc ®iÓm) - NhËn xÐt vÒ c¸ch nãi tríc líp( u ®iÓm, nhîc ®iÓm) GV nhËn xÐt vµ nh¾c nhë nh÷ng ®iÒu cÇn tr¸nh trong viÖc nãi tríc tËp thÓ. - Một đại diện của nhóm trình bày. - Ph¶i b×nh tÜnh tù tin, tù nhiªn trong c¸ch nãi. - Phải bám sát vào nội dung của bài nói để thể hiện những ngữ điệu cho hợp lí. §©y lµ mét d¹ng v¨n tù sù kÕt hîp xen c¸c yÕu tè miªu t¶ néi t©m vµ nghÞ luËn nªn ng÷ ®iÖu ph¶i r¾n rái - Nh÷ng yÕu tè miªu t¶ néi t©m ph¶i phï víi t©m tr¹ng cña nh©n vËt. - Kh«ng nãi l¾p, nãi lÆp l¹i - Diễn đạt cần ngắn gọn đủ ý IV. Cñng cè - GV gäi 1 hs kh¸ giái, nãi tèt, nãi tríc líp. - Gv có thể nói một đoạn văn tự sự mẫu để hs học tập - Nªu t¸c dông cña nh÷ng tiÕt luyÖn nãi V. Híng dÉn - TËp nãi trong tæ trong nhãm - ChuÈn bÞ viÕt bµi tËp lµm v¨n sè 3 - Tham khảo các đề 1,2,3,4 sgk.

(135) - Làm dàn ý sơ lợc cho các đề văn đó -So¹n v¨n b¶n lÆng lÏ Sa Pa.. Ngµy 15 th¸ng 11 n¨m 2010 Ký duyÖt. TuÇn 14 TiÕt 66. V¨n b¶n. LÆng lÏ Sa Pa. ( NguyÔn Thµnh Long) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Có hiểu biết thêm về tác giả và tác phẩm truyện Việt Nam hiện đại viết về những ngời lao động mới trong thời kì kháng chiến chống Mĩ Cứu nớc - Hiểu cảm nhận đợc giá trị nội dung và nghệ thuật của truyện ngắn lặng lã Sa Pa 2. KÜ n¨ng - Nắm bắt diễn biến truyện và tóm tắt đợc truyện - T×m hiÓu ng«i kÓ, ®iÓm nh×n trÇn thuËt 3. Thái độ - Tr©n träng nh÷ng con ngêi nh ATN, häc tËp noi g¬ng B. ChuÈn bÞ: - ThÇy: Ch©n dung t¸c gi¶, TËp truyÖn ng¾n '' gi÷a trong xanh'' - Trò: Soạn bài, đọc sgk, trả lời câu hỏi sgk C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò:.

(136) 1. Ph©n tÝch ng¾n gän lßng yªu lµng yªu níc cña «ng Hai? 2. Nªu nghÖ thuËt truyÖn ng¾n lµng? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ NguyÔn I. Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ t¸c phÈm 1. T¸c gi¶: sgk Thµnh Long? 2. T¸c phÈm - Lµ kÕt qu¶ cña chuyÕn ®i Lµo Cai Nªu hoµn c¶nh s¸ng t¸c cña t¸c phÈm? II. §äc- hiÓu v¨n b¶n 1. §äc - kÓ - Cốt truyện thật đơn giản, kể lại cuộc gặp - GV hớng dẫn đọc. Giọng đọc chậm, gì t×nh cê gi÷a «ng häa sÜ giµ, c« kÜ s vµ c¶m xóc l¾ng s©u. b¸c l¸i xe víi ngêi thanh niªn lµm c«ng - KÓ tãm t¾t tác khí tợng trên đỉnh Yên Sơn- Sa Pa. - GV cùng 3 hs đọc kể nối tiếp. Cã thÓ tãm t¾t thËt ng¾n gän ND c©u chuyÖn b»ng mét c©u nh thÕ nµo? Qua đó em có nhận xét gì về cốt truyện? GV kiểm tra việc đọc chú thích của hs Truyện đợc kể theo ngôi thứ mấy? Điểm nhìn trần thuật đợc đặt vào nhân vật nµo? T¸c dông cña lèi kÓ nµy?. 2. Chó thÝch 3. NhËn xÐt ng«i kÓ, ®iÓm nh×n trÇn thuËt vµ bè côc - ng«i thø 3. - Tác giả đặt điểm nhìn trần thuật vào nh©n vËt «ng häa sÜ giµ. - Chän ®iÓm nh×n nµy lµ mét s¸ng t¹o riªng cña t¸c gi¶ . Nã cã t¸c dông vÉn gi÷ cho câu chuyện vẻ đẹp chân thật và khách quan, mÆt kh¸c vÉn cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi để làm nổi bật chất trữ tình đào sâu suy t cña nh©n vËt NhËn xÐt vÒ bè côc cña v¨n b¶n? * Bè côc: 3 ®o¹n - §o¹n 1. Võa qua Sa Pa xe dõng nghØ lÊy níc, b¸c l¸i xe giíi thiÖu víi häa sÜ già và cô kĩ s một ngời cô độc nhất thế gian - §o¹n 2. Cuéc gÆp gì gi÷a anh thanh niªn, «ng häa sÜ vµ c« kÜ s - §o¹n 3. Hä chia tay ®Çy lu luyÕn 4. Ph©n tÝch a. Nhân vật chủ đề và cách miêu tả của t¸c gi¶. Trong truyÖn cã nh÷ng nh©n vËt nµo? B¸c l¸i xe, «ng häa sÜ, c« kÜ s, anh thanh Nh©n vËt nµo lµ trung t©m? niªn, «ng kÜ s vên rau, anh c¸n bé lËp b¶n đồ sét ( qua lời kể của ATN) - Nh©n vËt trung t©m ATN C¸ch biÓu hiÖn cña nh©n vËt chÝnh trong truyện có gì đặc biệt và góp phần thể hiện - Nhân vật chính chỉ xuất hiện trong tho¸n chèc chủ đề của truyện nh thế nào? Trong cuộc gặp gỡ khoảng nửa giờ, đủ để c¸c nh©n vËt kh¸c kÞp ghi mét Ên tîng - Nh©n vËt ATN hiÖn ra qua nh×n nhËn đánh giá, suy nghĩ của các nhân vật khác càng thêm rõ nét, đáng mến, đáng yêu. *Chủ đề t tởng Trong c¸i lÆng im cña Sa Pa cã nh÷ng con ngời lo nghĩ ... cho đất nớc * LuyÖn tËp Nh©n vËt anh thanh niªn hiÖn ra qua c¸i.

(137) nh×n cña nh÷ng nh©n vËt nµo? cã ý nghÜa IV. Cñng cè g×? ? KÓ tãm t¾t l¹i trÝch truyÖn? ? TruyÖn cã cèt truyÖn kh«ng * HS th¶o luËn V. Híng dÉn. - TiÕp tôc t×m hiÓu vÒ nh©n vËt ATN vµ c¸c nh©n vËt kh¸c - Tìm hiểu chủ đề t tởng của truyện - §äc tríc vµ t×m hiÓu néi dung ghi nhí ----------------------------------------------------------------------------------------------. TiÕt 67. V¨n b¶n. LÆng lÏ Sa Pa ( tiÕp theo). NguyÔn Thµnh Long. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Tiếp tục giúp hs hiểu cảm nhận đợc giá trị nọi dung và nghệ thuật cua truyện ngắn LÆng LÏ Sa Pa - Vẻ đẹp của hình tợng con ngời thầm lặng cống hiến quên mình vì tổ quốc trong tác phÈm. - Ngệ thuật kể chuyện, miêu tả sinh động hấp dẫn trong truyện. 2. KÜ n¨ng - Phân tích đợc nhân vật trong tác phẩm tự sự - Cảm nhận đợc một số chi tiết nghệ thuật độc đáo trong tác phẩm 3. Thái độ -Lßng yªu mÕn c¶m phôc víi nh÷ng ngêi ®ang cèng hiÕn quªn m×nh cho nh©n d©n, Tæ Quèc B. ChuÈn bÞ: - Thầy: Soạn bài, đọc tài liệu - Trß: §äc v¨n b¶n, tr¶ lêi c©u hái sgk C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: - KÓ tãm t¾t truyÖn '' lÆng lÏ Sa Pa'' III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: GV chuyÓn tiÕp Theo lời kể của ATN ta đợc biết anh lµm c«ng viÖc g× trong hoµn c¶nh nµo? - Theo em c¸i gian khæ nhÊt trong c«ng viÖc cña anh lµ g×? v× sao?. Nhng v× sao anh cã thÓ hoµn thµnh tèt nhiÖm vô vµ vÉn sèng vui vÎ trong hoµn c¶nh Êy? Ph©n tÝch suy nghÜ quan niÖm cña ATN vÒ nghÒ nghiÖp, vÒ lÝ tëng sèng.. 4. Ph©n tÝch(tiÕp) b. Nh©n vËt anh thanh niªn - Công tác khí tợng kiêm vật lí địa cầu. - Một mình trên đỉnh Yên Sơn cao 2600m. Gian khổ nhất là ốp vào 1 giờ đêm. Nhng điều đó cha bằng sự cô đơn mà bác lái xe gọi là ngời cô độc nhất thế gian - Anh ý thức đợc công việc có ích và cần thiết cho đất nớc cho nhân dân. - Anh không thấy cô đơn vì quan niệm khi làm việc ta với công việc là đôi NÕu kh«ng cã c«ng viÖc, v× c«ng viÖc th×.

(138) đó mới là cuộc sống cô đơn thực sự '' buồn đến chết mất.'' - Anh đã tạo cho mình những niềm vui nào để làm cho cuộc sống không cô đơn? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¨n nhµ anh ë? Trong cuéc gÆp gì cña ATN víi «ng häa sÜ, c« kÜ s ta cßn thÊy ATN cã nh÷ng nÐt đẹp nào?. - Rất ham đọc sách - S¾p xÕp cuéc sèng khoa häc , ng¨n n¾p: trång hoa nu«i gµ - Nhá nh¾n, xinh x¾n, gän gµng - Sù cëi më ch©n thµnh, rÊt quÝ träng mäi ngời khao khát đợc gặp và trò chuyện với mäi ngêi. - Ân cần chu đáo: Pha trà cho ông họa sĩ, tÆng hoa cho c« kÜ s, göi tam thÊt cho vî bác lái xe, gửi làn trứng cho khách ăn đờng - Anh cßn lµ ngêi rÊt khiªm tèn. Anh tõ chèi vÏ ch©n dung m×nh, giíi thiÖu ngêi kh¸c. - Sự đồng cảm về lí tởng sống của anh và c« g¸i. Khi ông họa sĩ muốn vẽ anh, anh đã có thái độ gì? Thái độ đó nói lên điều gì? C©u hái '' còng ®oµn viªn pháng'' nãi lªn ®iÒu g×? GV: §ã lµ nh÷ng thanh niªn 3 s½n sµng nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kØ 20? Nh÷ng chi tiÕt vÒ tríc h¸i hoa, pha trµ, tr¶ lại khăn cho cô kĩ s đã thể hiện điều gì ở anh? Qua nh÷ng chi tiÕt trªn em h·y nªu suy - Lịch sự chu đáo thật thà nghÜ cña em vÒ nh©n vËt ATN? - Hi sinh thÇm lÆng cèng hiÕn cho Tæ Nhân vật ông họa sĩ đống vai trò gì trong Quốc. Phẩm chất tốt đẹp trong sáng. truyÖn? C. Nh÷ng nh©n vËt kh¸c + ¤ng häa sÜ - Võa lµ nh©n vËt võa lµ ®iÓm nh×n trÇn thuËt cña t¸c gi¶ ¤ng häa sÜ suy nghÜ g× vÒ nghÒ nghiÖp, - Ông là ngời khao khát đợc vẽ, cống hiến nghÖ thuËt, cuéc sèng , con ngêi? nghệ thuật. Khi tiếp xúc với ATN ông đã xúc động vì đã bắt gặp một điều ông vẫn ao íc. Cuộc gặp gỡ với ATN đã để lại cho cô - Sa Pa đâu có lặng lẽ nh ông tởng, ở đó nh÷ng suy nghÜ g×? biÕt bao con ngêi ®ang say mª lµm viÖc cống hiến cho đất nớc + Nh©n vËt c« kÜ s - C« c¶m phôc quÝ mÕn ATN v× nh÷ng phẩm chất tốt đẹp, lịch sự, những suy nghĩ, quan niệm tốt đẹp của anh. Cô thấy r»ng sù døt bá mèi t×nh hêi hît thë häc trß ë Hµ Néi lªn miÒn nÝu c«ng t¸c lµ đúng đắn. Nh÷ng nh©n vËt kh¸c kh«ng xuÊt hiÖn + Nh©n vËt b¸c l¸i xe trực tiếp. Vậy họ đợc đa vào truyện để - TËn t×nh víi nghÒ nghiÖp lµm g×? + Nh÷ng nh©n vËt kh¸c - §Ó lµm nªn 1 tËp thÓ nh÷ng con ngêi T¹i sao tÊt c¶ c¸c nh©n vËt kh¸c trong lao động cống hiến vì đất nớc nh ATN truyện đều không đợc đặt tên III. LuyÖn tËp -Đó là những con ngời lao động bình thờng, phổ biến thờng gặp trong quần chúng nhân dân ta trên khắp nẻo đờng đất níc Nªu thµnh c«ng vÒ nghÖ thuËt cña IV. Tæng kÕt a. NT. Xây dựng cốt truyện đơn giản, tạo truyÖn? Truyện đã để lại cho chúng ta nội dung t tình huống tự nhiên, ngôi kể và điểm nhìn.

(139) tëng g×? Gọi h s đọc ghi nhớ IV Cñng cè ? C¶m nghÜ cña em vÒ nh©n vËt ATN? *Phẩm chất tốt đẹp của ATN đã làm cho c¸c nh©n vËt kh¸c cã suy nghÜ g×? *TruyÖn lÆng lÏ Sa Pa nh mét bµi th¬ giàu chất trữ tình. Vậy chất trữ tình đó đợc tạo bởi những yếu tố nào? V Híng dÉn - §äc thuéc ghi nhí N¾m ch¾c néi dung nghÖ thuËt cña t¸c phÈm - ph©n tÝch nh©n vËt ATN - ChuÈn bÞ viÕt bµi tËp lµm v¨n sè 3. - Tham khảo các đề sgk. Đọc tài liệu. hîp lÝ b. Néi dung: Ca ngîi nh÷ng con ngêi lao động trẻ tuổi hi sinh cho đất nớc, làm việc v× d©n v× níc. * Ghi nhí. ………………………………………………………………………………. TiÕt 68, 69. TËp lµm v¨n. ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 3. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs: Biết vận dụng những kiến thức đã học để thực hành viết một bài văn tự sự cã sö dông c¸c yÕu tè miªu t¶ néi t©m vµ nghÞ luËn 2. KÜ n¨ng - KÜ n¨ng viÕt v¨n tù sù cã sö dông yÕu tè miªu t¶ néi t©m vµ nghÞ luËn - Rèn luyện kĩ năng diễn đạt trình bày 3. Thái độ - Có thái độ làm bài nghiêm túc B. ChuÈn bÞ: - Thầy : Chuẩn bị đề bài - hs chuÈn bÞ giÊy bót C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: GV đọc và chép đề lên bảng I. §Ò bµi: H·y kÓ vÒ mét lÇn em trãt xem nhËt kÝ cña b¹n II. Yªu cÇu- biÓu ®iÓm 1. Yªu cÇu + H×nh thøc: V¨n b¶n tù sù cã sö dông yÕu tè miªu t¶ néi t©m vµ yÕu tè nghÞ luËn - Bố cục đủ 3 phần: MB. TB, KB + Néi dung. - HS hiểu đợc bí mật th tín là quyền bất khả xâm phạm của công dân. Vì vậy việc tự ý xem nhËt kÝ cña b¹n nÕu n©ng cao quan ®iÓm lµ 1 viÖc vi ph¹m ph¸p luËt. - NhËt kÝ lµ mét h×nh thøc ghi chÐp tù do c¸ nh©n, ngêi viÕt kh«ng muèn cho ngêi kh¸c biÕt. V× vËy khi ngêi kh¸c tù ý xem th× cã thÓ x¶y ra nh÷ng hËu qu¶ kh«ng lêng - C¸c ý chÝnh cÇn cã: + Ph¶i nªu râ lÝ do t¹i sao l¹i x¶y ra viÖc trãt xem nhËt kÝ cña b¹n. - LÝ do chñ quan....

(140) - LÝ do kh¸ch quan + DiÔn biÕn - Thời gian, không gian, địa điểm trót xem nhật kí. - B¹n vµ nh÷ng ngêi kh¸c cã biÕt kh«ng? - Sau khi trãt xem cã nãi víi ai kh«ng? t¹i sao? - Em đọc đợc những gì trong nhật kí của bạn - Sau đó em đã ân hận, dằn vặt băn khoăn nh thế nào( miêu tả nội tâm) - Tõ c©u chuyÖn nµy em rót ra bµi häc g×( nghÞ luËn) 2. BiÓu ®iÓm Điểm 8-10: Trình bày đợc những yêu cầu trên. Những yếu tố miêu tả nội tâm đợc xen vào một cách hợp lí làm cho câu chuyện hấp dẫn, ngời đọc xúc động - Diễn đạt lu loát trình bày sạch đẹp. - Điểm 5-7: Đạt đợc các yêu cầu trên , diễn đạt cha tốt. Các yếu tố miêu tả nội tâm và nghÞ luËn ®a vµo cßn gîng Ðp. T×nh tiÕt c©u chuyÖn cha hÊp dÉn, tr×nh bµy cha khoa häc. - Điểm 3-4: - Bài viết còn sơ sài, diễn đạt lủng củng, chữ viết mất nhiều lỗi chính tả GV c¨n cø vµo biÓu ®iÓm linh ho¹t cho ®iÓm IV. Cñng cè - GV nhËn xÐt giê kiÓm tra , thu bµi V. Híng dÉn - §äc tríc bµi ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n tù sù - §äc tµi liÖu tham kh¶o - T×m nh÷ng v¨n b¶n cã ngêi kÓ chuyÖn. TiÕt 70. TËp lµm v¨n. Ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n tù sù A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - HiÓu ngêi kÓ chuyÖn lµ h×nh tîng íc lÖ vÒ ngêi trÇn thuËt trong t¸c phÈm truyÖn - Vai trß cña ngêi kÓ chuyÖn trongb t¸c phÈm tù sù - Nh÷ng h×nh thøc kÓ chuyÖn trong t¸c phÈm tù sù - §Æc ®iÓm cña mçi h×nh thøc ngêi kÓ chuyÖn trong t¸c phÈm tù sù 2. KÜ n¨ng - NhËn diÖn ngêi kÓ chuyÖn trong t¸c phÈm v¨n häc - Vận dụng hiểu biết về ngời kể chuyện để đọc- hiểu văn bản tự sự hiệu quả 3. Thái độ - Có ý thức vận dụng hiểu biết về ngời kể chuyện để hiểu tác phẩm văn học. B. ChuÈn bÞ: - ThÇy: Mét sè ®o¹n truyÖn cã ngêi kÓ chuyÖn - Trß: §äc tríc bµi sgk C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: Tù sù lµ g×? cã mÊy ng«i kÓ khi kÓ chuyÖn? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Gọi hs đọc đoạn văn trong sgk. I. Vai trß cña ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n tù sù 1. §o¹n v¨n.

(141) truyÖn kÓ vÒ ai? VÒ viÖc g×? Ai lµ ngêi kÓ c©u chuyÖn trªn? Trong đoạn văn các nhân vật đều trở thành đối tợng miêu tả Nh÷ng c©u '' giäng cêi nhng ®Çy tiÕc rÎ'' '' nh÷ng ngêi con g¸i s¾p xa ta, biÕt kh«ng bao giê gÆp ta n÷a hay nh×n ta nh vËy'' Lµ nhËn xÐt cña ngêi nµo vÒ ai? - C©u nhËn xÐt thø 2, ngêi kÓ chuyÖn nh nhập vào ATN để nói hộ suy nghĩ và tình c¶m cña ATN. Hãy nêu những căn cứ để có thể nhận xÐt? Ngêi kÓ chuyÖn ë ®©y dêng nh cã thÓ thÊy hÕt vµ biÕt tÊt c¶ mäi viÖc, mäi hµnh động, tâm t tình cảm của các nhân vật. Qua đó em thấy ngời kể chuyện phải là ngêi nh thÕ nµo? VËy ngêi kÓ chuyÖn cã vai trß nh thÕ nµo trong v¨n b¶n tù sù? Gọi hs đọc ghi nhớ Ngêi kÓ lµ ai? Ng«i kÓ nµy cã u ®iÓm vµ h¹n chÕ g×?. - KÓ vÒ phót chia tay gi÷a ngêi häa sÜ giµ, c« g¸i vµ ATN. - Ngêi kÓ kh«ng xuÊt hiÖn, kh«ng ph¶i lµ một trong 3 nhân vật đã nói tới.. - Lµ nhËn xÐt cña ngêi kÓ chuyÖn vÒ ATN vµ suy nghÜ cña anh - Ngêi kÓ chuyÖn kh«ng xuÊt hiÖn trong đoạn văn , tức là đứng ở bên ngoài quan sát, miêu tả , suy nghĩ, liên tởng, tởng tợng để hóa thân vào nhân vật. - Các đối tợng đợc miêu tả một cách kh¸ch quan. - KÕt luËn: Ngêi kÓ chuyÖn am hiÓu tÊt c¶ mọi sự việc, hành động và những diễn biÕn néi t©m tinh tÕ cña c¸c nh©n vËt * Ghi nhí: sgk/ 193 II. LuyÖn tËp BT1. HS trao đổi thảo luận '' ngêi kÓ nh©n vËt t«i'' - Miêu tả đợc những diễn biến tâm lí sâu sắc, sinh động của nhân vật '' tôi'' - Hạn chế: không miêu tả đợc những diễn biÕn cña nh©n vËt ngêi mÑ, tÝnh kh¸i qu¸t kh«ng cao lêi v¨n trÇn thuËt dÔ nhµm ch¸n đơn điệu HS lµm bµi tËp b. IV. Cñng cè ? Vai trß cña ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n tù sù? Em đã bao giờ làm ngời kể chuyện trong bài viết của mình cha? V. Híng dÉn - Lµm tiÕp bµi tËp phÇn b T×m mét sè c©u chuyÖn vµ chØ ra vai trß cô thÓ cña ngêi kÓ chuyÖn? - So¹n '' chiÕc lîc ngµ'' - Ôn tập toàn bộ phần TLV từ đầu năm đến bây giờ. ---------------------------------------------------------------------------------------------Ngµy 22 th¸ng 11 n¨m 2010. Ký duyÖt.

(142) TuÇn 15 TiÕt 71. V¨n b¶n. ChiÕc lîc ngµ. ( NguyÔn Quang S¸ng). A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs: Hiểu đợc những nét chính về tác giả, tác phẩm - Hiểu đợc nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong một đoạn trích truyện chiếc lợc ngà - Hiểu đợc bố cục của văn bản, tìm hiểu từ khó 2. KÜ n¨ng - Đọc hiểu văn bản truyện hiện đại sáng tác trong thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu níc. - Vận dụng kiến thức về thể loại và sự kết hợp các phơng thức biểu đạt trong tác phẩm tự sự để cảm nhận một văn bản truyện hiện đại 3. Thái độ - Trận trọng cảm phục những con ngời cống hiến hi sinh vì đất nớc nh ông Sáu. Hiểu vµ th«ng c¶m hoµn c¶nh Ðo le cña con ngêi trong chiÕn tranh... B. ChuÈn bÞ: Thầy : Soạn bài, đọc tài liệu, ảnh chân dung tác giả Trò : Soạn bài, đọc văn bản sgk,trả lời câu hỏi sgk. C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: ? C¶m nghÜ cña em vÒ nh©n vËt ATN? ? Phát biểu chủ đề của truyện ngắn '' lặng lẽ Sa Pa'' III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: I Giíi thiÖu chung 1. T¸c gi¶: sgk 2. T¸c pÈm -1966 khi tác giả đang hoạt động ở chiến trêng Nam Bé -PhÇn gi÷a cña truyÖn II. §äc hiÓu v¨n b¶n 1. §äc kÓ tãm t¾t GV hớng đẫn hs đọc kết hợp với kể tóm - ¤ng S¸u ë chiÕn khu vÒ th¨m nhµ mong t¾t. - Chú ý giọng kể của tác giả, nhân vật anh gặp đứa con sau 8 năm xa cách mà 2 bố Ba xng t«i ë ng«i thø nhÊt: trÇm tÜnh c¶m con cha hÒ gÆp mÆt. - MÊy ngµy ®Çu do vÕt sÑo trªn mÆt «ng động, hơi buồn. S¸u kh¸c víi tÊm h×nh chôp nªn bÐ thu Chó ý nh÷ng ®o¹n miªu t¶ t©m tr¹ng bÐ kh«ng nhËn ba Thu, những câu đối thoại ngắn - Trớc khi ông Sáu lên đờng, nghe bà GV gọi hs đọc, gọi hs tóm tắt ngoại giải thích về vết sẹo, bé Thu đã GV nhận xét hs đọc và tóm tắt lại nhËn ba - ở khu căn cứ ông đã tự làm cho con gái mét chiÕc lîc b»ng ngµ voi - Trớc khi hi sinh ông đã nhờ đồng đội trao tận tay con chiếc lợc đó. 2. Chó thÝch: sgk GV kiểm tra việc đọc chú thích của hs. 3. T×m hiÓu nh©n vËt ng«i kÓ, tr×nh tù kÓ - ¤ng S¸u vµ bÐ Thu Theo em ai lµ nh©n vËt chÝnh trong v¨n V× c©u chuyÖn vÒ t×nh c¶m cha con xoay b¶n nµy? quanh 2 nhân vật này từ đầu đến cuối Vì sao em xác định đợc nh vậy? truyÖn. Câu chuyện đợc kể theo trình tự thời gian - Bé Thu đợc kể trong 2 khoảng thời gian Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ NguyÔn Quang S¸ng? Truyện ngắn '' chiếc lợc ngà'' đợc sáng t¸c trong thêi k× nµo? §o¹n trÝch trong sgk n»m ë phÇn nµo?.

(143) nµo?. Tªn truyÖn '' chiÕc lîc ngµ'' cã liªn quan nh thế nào đến nội dung câu chuyện? Tác giả đã kể chuyện từ nhân vật tôi - một ngời chứng kiến câu chuyện. Điều đó có t¸c dông g×? IV. Cñng cè - Tãm t¾t l¹i ®o¹n trÝch - Truyện đợc kể từ nhân vật nào? tác dông? V. Híng dÉn - TiÕp tôc t×m hiÓu truyÖn - Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng cña bÐ Thu? - Ph©n tÝch nh©n vËt «ng S¸u - Ph©n tÝch t×nh c¶m cha con. ®Çu - Ông Sáu đợc kể trong 3 khoảng thời gian Nh÷ng ngµy «ng S¸u vÒ th¨m nhµ Tríc lóc «ng S¸u ra ®i Nh÷ng ngµy «ng S¸u ë chiÕn khu vµ tríc lóc hi sinh - Lµ cÇu nèi t×nh c¶m 2 cha con - Là kỉ vật của ngời cha kính yêu để lại cho con tríc lóc hi sinh - KÓ chuyÖn thñ thØ , gîi c¶m gi¸c ch©n thËt. Khi cÇn cã thÓ bµy tá trùc tiÕp c¶m xúc, thái độ với sự kiện và nhân vật. * LuyÖn tËp: Nªu mèi quan hÖ gi÷a ®Çu đề và nội dung câu chuyện ( hs th¶o luËn). TiÕt 72 V¨n b¶n. ChiÕc lîc ngµ (tiÕp). ( NguyÔn Quang S¸ng). A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Cảm nhận đợc giá trị nội dung và nghệ thuật của truyện Chiếc lợc ngà. - hs cảm nhận đợc: Tình cha con sâu nặng trong hoàn cảnh éo le của chiến tranh. - Nắm đợc nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật, nghệ thuật xây dựng tình huống bất ngê mµ tù nhiªn. Lêi kÓ chuyÖ ë ng«i thø nhÊt dung dÞ ®Ëm chÊt Nam Bé 2. KÜ n¨ng - Đọc – hiểu văn bản tryệnhiện đại - Vận dụng kiến thức về thể loại và sự kết hợp các phơng thức biểu đạt trong tác phẩm tự sự để cảm nhận một văn bản truyện hiện đại. 3. Thái độ - Trân trọng cảm phục những con ngời nh ông Sáu. Cảm động trớc tình cha con sâu nặng, cảm thông cho hoàn cảnh éo le của cha con ông Sáu. Căm ghét chiến tranh đã lµm cho bao gia ®inh ph¶i mÊt m¸t ®au th¬ng... B. ChuÈn bÞ: Thầy : Bảng phụ, phiếu học tập, soạn bài, đọc tài liệu Trò : Soạn bài, đọc và tóm tắt truyện. C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: ? Tãm t¾t ng¾n gän truyÖn '' chiÕc lîc ngµ'' ? Truyện có mấy nhân vật chính? Mỗi nhân vật chính đợc miêu tả trong những kho¶ng thêi gian nµo? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi:.

(144) Gv chuyÓn tiÕp Nhân vật bé thu đợc kể chủ yếu trong mèi quan hÖ nµo, vµo nh÷ng thêi ®iÓm nµo? - Quan sát, đọc đoạn truyện kể về nhân vËt bÐ Thu trong nh÷ng ngµy «ng S¸u vÒ th¨m nhµ. Bé Thu đã có những phản ứng nào khi nghe «ng S¸u gäi m×nh lµ con vµ xng ba? Bé Thu đã tròn mắt nhìn, đó là đôi mắt nh×n nh thÕ nµo? thÓ hiÖn ®iÒu g×? Bé vụt chạy và kêu thét lên đó là cử chỉ nh thÕ nµo? Nh÷ng cö chØ Êy biÓu hiÖn c¶m xóc g×? Ph¶n øng cña bÐ Thu khi ph¶i mêi «ng Sáu vào ăn cơm có gì đặc biệt?. 4. Ph©n tÝch a. Nh©n vËt bÐ Thu - Mèi quan hÖ víi cha- «ng S¸u - Nh÷ng ngµy «ng S¸u vÒ th¨m nhµ vµ tríc lóc «ng S¸u ra ®i - GiËt m×nh, trßn m¾t nh×n, ng¬ ng¸c l¹ lïng - MÆt t¸i ®i, vôt ch¹y, kªu thÐt lªn( m¸... m¸) - Më to  ng¹c nhiªn - nhanh, cÇu cøu - Lo l¾ng sî h·i. Bình thờng đó là cách nói đợc dùng trong quan hÖ nµo? Cách nói ấy bé Thu muốn tỏ thái độ gì đối với ông Sáu? Trong bữa cơm bé Thu đã có những phản øng g×?. - Nãi trèng kh«ng '' v« ¨n c¬m...''. Phản ứng đó cho thấy thái độ của bé Thu đối với ông Sáu nh thế nào? Ph¶n øng cù tuyÖt cña bÐ Thu cã ph¶i lµ dấu hiệu của một đứa trẻ h không?. - HÊt c¸i trøng ra lµm c¬m v¨ng tung tãe. Khi bị ông Sáu đánh nó nhảy xuống xuång sang nhµ ngo¹i - Cù tuyÖt mét c¸ch quyÕt liÖt tríc t×nh c¶m cña «ng S¸u - Kh«ng. BÐ Thu kh«ng chÊp nhËn mét ngêi kh¸c víi cha m×nh trong tÊm ¶nh. Nã cßn bÐ cha hiÓu vÕt sÑo trªn mÆt cha. - Nã trung thµnh víi ngêi cha ®i khÊng chiÕn. - Theo dâi ®o¹n truyÖn kÓ vÒ nh©n vËt bÐ Thu trong ngµy «ng S¸u ra ®i - Vẻ mặt của bé Thu đợc miêu tả nh thế nµo? vÎ mÆt Êy biÓu lé mét néi t©m nh thÕ nµo? Gọi học sinh đọc đoạn văn '' với đôi m¾t... s©u xa'' Bé Thu đã phản ứng nh thế nào khi nghe «ng S¸u nãi: '' Th«i! ba ®i nghe con'' LÇn nµy bÐ Thu còng kªu thÐt lªn nhng kh«ng ph¶i lµ gäi m¸ mµ lµ gäi ba. Em c¶m nhËn nh thÕ nµo vÒ tiÕng kªu nµy? Em nghÜ g× vÒ lêi b×nh luËn'' TiÕng kªu của nó nh tiếng xé... đáy lòng nó'' Nh÷ng cö chØ nhanh nh c¾t, nã ch¹y thãt lªn dang tay «m chÆt lÊy cæ ba, h«n tãc h«n cæ... diÔn t¶ ®iÒu g× ë bÐ Thu? C¶m nhËn cña em vÒ lêi nãi cña bÐ Thu '' kh«ng cho ba ®i n÷a'' '' Ba vÒ ba mua cho con mét c©y lîc nghe ba!''. - Ngang b»ng, suång s· -Kh«ng chÊp nhËn «ng S¸u lµ ba. - Trong s¸ng kh«ng cßn sî h·i n÷a. - Nã bçng kªu thÐt lªn '' Ba... ba''. ¤m chÆt lÊy cæ ba nãi trong tiÕng khãc. Nã hôn cả lên vết thẹo mà nó đã từng sợ hãi. - Kh«ng ph¶i lµ tiÕng kªu sî h·i mµ lµ tiÕng nãi cña t×nh yªu th¬ng ruét thÞt. - Nói đúng tâm trạng của bé Thu. Sự am hiểu đồng cảm sâu sắc của tác giả với nhân vật.: Nó cũng khao khát đợc gặp ba, đợc gọi ba - T×nh yªu ba hån nhiªn nång th¾m.

(145) NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt kh¾c häa nh©n vËt bÐ Thu trong truyÖn? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh©n vËt bÐ Thu? GV chuyÓn tiÕp Theo dâi ®o¹n truyÖn kÓ vÒ nh÷ng ngµy «ng S¸u vÒ th¨m nhµ cho biÕt? Vì sao ông khao khát đợc gặp con? Những cử chỉ nào nói lên điều đó?. - Hình ảnh ông Sáu khi bị con từ chối đợc miêu tả nh thế nào?. Theo dâi ®o¹n kÓ vÒ ngµy «ng s¸u ra ®i. Em nghĩ gì về đôi mắt nhìn con '' Nhìn với đôi mắt trìu mến lẫn buồn rầu'' C¶m nhËn cña em vÒ níc m¾t cña ngêi cha trong cö chØ: Anh S¸u mét tay «m con, mét tay rót kh¨n lau níc m¾t...'' ë chiÕn khu «ng S¸u cø ©n hËn sao m×nh lại đánh con... Em nghĩ gì về ngời cha của bÐ Thu qua chi tiÕt nµy? ViÖc «ng S¸u tù m×nh ca tõng chiÕc r¨ng lîc cÈn thËn ... cè c«ng nh ngêi thî b¹c rồi khắc từng nét chữ... đã nói lên điều gì? H×nh ¶nh cuèi cïng «ng S¸u '' mãc c©y lîc vµ nh×n t«i håi l©u '' cã ý nghÜa g×? - Tõ tÊt c¶ nh÷ng biÓu hiÖn cña «ng S¸u ta thấy bé Thu đã có một ngời cha nh thế nµo?. NhËn xÐt vÒ c¸ch kÓ chuyÖn cña t¸c gi¶?. - Bé Thu muốn đợc ba chăm sóc và che chë, yªu quÝ ba kh«ng muèn rêi xa ba. - Mong ớc chính đáng của đứa con - Miªu t¶ d¸ng vÎ lêi nãi cö chØ  béc lé tÝnh c¸ch hån nhiªn ch©n thËt trong t×nh c¶m, m·nh liÖt trong t×nh yªu th¬ng cña bÐ Thu. - Hån nhiªn cã c¸ tÝnh, yªu ghÐt r¹ch rßi, t×nh yªu cha s©u s¾c. b. Nh©n vËt «ng S¸u - 8 năm ông cha gặp con, đứa con mà ông v« cïng th¬ng nhí - Thuyền cha cập bến ông đã nhảy lên, tiÕng gäi Thu- con cïng cö chØ dang tay chờ đón - HS đọc đoạn văn - Buån b· thÊt väng - Anh quay l¹i nh×n con võa khe khÏ l¾c ®Çu võa cêi - Anh đánh vào mông nó, tha thứ cho con nhng buån. T×nh yªu cña cha dµnh cho con trë lªn bÊt lùc - Ngời cha giàu tình yêu thơng và độ lợng - Níc m¾t h¹nh phóc cña ngêi cha. Níc m¾t cña bao n¨m nhung nhí vµ mong chê. Níc m¾t cña t×nh phô tö - HiÒn lµnh, nh©n hËu, th¬ng con - ChiÒu con, yªu con gi÷ lêi høa víi con, t×nh c¶m s©u nÆng ë ngêi cha. - Là điều ông nhắn gửi đồng đội thay m×nh thùc hiÖn mong íc cña con. Ngêi cha yêu thơng con đến tận cùng. - Mét ngêi cha dòng c¶m, hi sinh t×nh Đọc '' chiếc lợc ngà'' em hiểu đợc những riêng vì nghĩa lớn, một ngời cha chịu néi dung g×? nhiều thiệt thòi nhng vô cùng độ lợng và yêu con. Một ngời cha để suốt đời bé Thu tr©n träng vµ th¬ng nhí C. Tæng kÕt. + NT: C¸ch kÓ tù nhiªn gi¶n dÞ, kÕt hîp HS đọc ghi nhớ nhiều phơng thứ biểu đạt Thái độ và hành động của bé Thu đối với - Nhập vai nhân vật tôi để kể + ND: T×nh c¶m cha con s©u nÆng bÒn ba rÊt tr¸i ngîc nhau trong nh÷ng ngµy chÆt dï trong hoµn c¶nh Ðo le. ®Çu «ng S¸u vÒ th¨m nhµ vµ lóc «ng S¸u ra đi, nhng vẫn nhất quán trong tính cách - Chiến tranh đã gây ra những mất mát của nhân vật. Em hãy giải thích điều đó? đau thơng, những hoàn cảnh éo le nhng cũng cho ta thấy đợc tình cảm con ngời H·y viÕt l¹i ®o¹n truyÖn kÓ vÒ cuéc gÆp gì cuèi cïng cña 2 cha con «ng S¸u theo cµng trë nªn th¾m thiÕt, m·nh liÖt vµ bÒn bØ. lêi håi tëng cña mét nh©n vËt( «ng S¸u * Ghi nhí:sgk hoÆc bÐ Thu).

(146) IV. Cñng cè ? Nªu néi dung cña v¨n b¶n chiÕc lîc ngµ ? C¶m nghÜ cña em vÒ nh©n vËt bÐ Thu? ? Thái độ của em nh thế nào trớc hoàn cảnh éo le của cha con ông Sáu. Từ đó em suy nghÜ g× vÒ cuéc sèng cña nh÷ng con ngêi trong chiÕn tranh? V. Híng dÉn - N¾m ch¾c néi dung v¨n b¶n - Ph©n tÝch nh©n vËt bÐ Thu vµ nh©n vËt «ng S¸u? - Lµm nèt phÇn luyÖn tËp - Soạn ''cố hơng'' đọc trớc bài ôn tập tiÕng ViÖt. III luyÖn tËp - Lóc ®Çu bÐ Thu kh«ng nhËn ba v× kh«ng gièng víi ngêi trong ¶nh  BÐ trung thµnh vµ chØ «m Êp h×nh ¶nh cña ngêi cha ®i kh¸ng chiÕn - Bé Thu nhận ba khi đã hiểu ra điều đó vµ bÐ yªu ba biÕt nhêng nµo. Cả 2 thái độ đều nói lên lòng yêu ba.. ---------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 73 TiÕng ViÖt. ¤n tËp tiÕng ViÖt C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i…C¸ch dÉn gi¸n tiÕp A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs: Hệ thống hóa những kiến thức đã học trong học kì I -C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i - Xng h« trong héi tho¹i -Lêi dÉn trùc tiÕp vµ lêi dÉn gi¸n tiÕp 2. KÜ n¨ng - Khái quát một số kiến thức Tiếng Việt đã học về phơng châm hội thoại, xng hô trong héi tho¹i, lêi dÉn trùc tiÕp vµ lêi dÉn gi¸n tiÕp. 3. Thái độ - có ý thức sử dụng đúng các phơng châm hội thoạ. Biết xng hô trong hội thoại và sử dông lêi dÉn trùc tiÕp vµ lêi dÉn gi¸n tiÕp trong nãi viÕt B. ChuÈn bÞ: ThÇy: Bµi tËp thªm , b¶ng phô Trß: §äc sgk, xem tríc c¸c bµi tËp C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: Trong giê «n tËp III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Nêu các phơng châm hội thoại đã học cho vÝ dô? Bài tập nhanh: GV hỏi: Em đã làm BT cha? Hs tr¶ lêi vµ gv nhËn xÐt VD1: Con bß to gÇn b»ng con tr©u Con bß to b»ng con voi VD2: Anh đi đâu đấy? T«i ®i lµm ( ®i ch¬i) Con chã nhµ t«i mÊt råi.... I. C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i 1. Ph¬ng ch©m vÒ lîng ( kh«ng thõa kh«ng thiÕu) 2. Phơng châm về chất ( đừng nói những điều mà mình không tin là đúng và không cã b»ng chøng x¸c thùc) 3. phơng châm quan hệ ( Cần nói đúng vào đề tài giao tiếp tránh nói lạc đề) 4. ph¬ng ch©m c¸ch thøc ( nãi ng¾n gän rµnh m¹ch tr¸nh m¬ hå) 5. ph¬ng ch©m lÞch sù cÇn tÕ nhÞ vµ t«n.

(147) VD3: Con có ăn quả táo mẹ để trên bàn kh«ng?( nãi m¬ hå) cã thÓ hiÓu nh thÕ nµo? + Con cã thÝch ¨n qu¶ t¸o... + Con cã ¨n vông qu¶ t¸o Gäi hs lÊy VD vÒ ph¬ng ch©m lÞch sù? Xng h« trong héi tho¹i cÇn c¨n cø vµo ®©u?. ThÕ nµo lµ c¸ch dÉn trùc tiÕp?. träng ngêi kh¸c) VD: Anh lµm ¬n cho t«i hái... - Này đờng vào trờng THCS phả lại đi lối nµo? II. Xng h« trong héi tho¹i - Căn cứ vào đặc điểm của tình huống giao tiÕp - §èi víi ngêi trªn : b¸c ch¸u, anh em - Đối với bạn: bạn- tớ, cậu - tở, bạn mình- Trong hội nghị: đồng chí - tôi, bạn t«i, chóng t«i - Trong gia đình: III. C¸ch dÉn trùc tiÕp vµ c¸ch dÉn gi¸n tiÕp. * DÉn trùc tiÕp: Nh¾c l¹i nguyªn v¨n lêi nãi hay ý nghÜ cña ngêi hoÆc nh©n vËt. Lời dẫn trực tiếp đợc đặt trong dấu ngoặc kÐp * DÉn gi¸n tiÕp: ThuËt l¹i lêi nãi hay ý nghÜ cña ngêi hoÆc nh©n vËt vã ®iÒu chØnh cho thÝch hîp. Lêi dÉn gi¸ns tiÕp kh«ng đặt trong dấu ngoặc kép * LuyÖn tËp 1. BT1 hs tù kÓ. ThÕ nµo lµ dÉn gi¸n tiÕp?. H·y kÓ 1 t×nh huèng giao tiÕp mµ trong đó có 1 hoặc 1 số phơng châm hội thoại nào đó không đợc tuân thủ? Trong giê vËt lÝ thÇy gi¸o hái 1 hs ®ang m¶i nh×n ra cöa sæ. Em cho thÇy biÕt sãng lµ g×? Hs giËt m×nh bÌn tr¶ lêi - Tha thÇy sãng lµ bµi th¬ cña Xu©n Quúnh ¹?( vi ph¹m ph¬ng ch©m quan hÖ) Em hiÓu xng khiªm h« t«n cã nghÜa lµ g×? VD: Vua tô xng lµ " qu¶ nh©n''( ngêi kÐm cái) gäi c¸c nhµ s lµ'' cao t¨ng''. C¸c nhµ nho tù xng m×nh lµ kÎ hËu sinh, gäi ngêi kh¸c lµ tiªn sinh Bạn bè xng là tiểu đệ gọi ngời khác là đại ca Xng lµ chóng t«i gäi ngêi kh¸c quÝ «ng, quÝ bµ Chuyển lời đối thoại trong sgk thành lời dÉn gi¸n tiÕp IV. Cñng cè ? Khi giao tiÕp chóng ta cÇn tu©n thñ nh÷ng ph¬ng ch©m héi tho¹i nµo? ? ThÕ nµo lµ lêi dÉn gi¸n tiÕp, trùc tiÕp? ? ChuyÓ lêi dÉn gi¸n tiÕp thµnh trùc tiÕp ta lµm thÕ nµo vµ ngîc l¹i?. - 2. BT2: Khi xng h« ngêi nãi tù xng m×nh mét c¸ch khiªm nhêng lµ xng khiªm vµ gäi ngêi mét c¸ch t«n kÝnh lµ h« t«n. BT3: hs tù lµm.

(148) V. Híng dÉn - ¤n tËp l¹i toµn bé phÇn tiÕng ViÖt tõ ®Çu n¨m - ChuÈn bÞ cho kiÓm tra tiÕng ViÖt. TiÕt 74. KiÓm tra tiÕng ViÖt A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Kiểm tra việc nắm bắt kiến thức về tiếng Việt đã học từ đầu năm đến giờ của hs đặc biÖt lµ kiÕn thøc cña phÇn tæng kÕt tõ vùng. - Qua việc kiểm tra và chấm bài GV nắm đợc tình hình học tập của hs để có sự điều chØnh trong d¹y häc 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng sö dông c¸c biÖn ph¸p tu tõ, c¸c PCHT, c¸c c¸ch trau dåi vèn tõ trong nãi viÕt. 3. Thái độ - Rèn ý thức tự giác làm bài, ý thức vận dụng các kiến thức đã học trong nói viết B. ChuÈn bÞ: - Thầy : Ra đề, phô tô đề - Trß : ChuÈn bÞ giÊy bót C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: *Ma trận đề Cấp độ nhận thức Néi dung kiÕn thøc. C¸c PCHT. NhËn biÕt TN TL. 0,25 ® 0,25 ®. C3(0,25). C6,8(0,5). Tæng ®iÓm. 0,25 ® C2(0,25). C¸c biÖn ph¸p tu tõ Thµnh ng÷, tõ l¸y, thuật ngữ, t đồng nghÜa, lêi dÉnTT. VËn dông TL CÊp TL.CÊp thÊp cao. C1(0,25). NghÜa gèc, nghÜa chuyÓn Trau dåi vèn tõ. Th«ng hiÓu TN TL. C4(0,25). C1(0,5). C1(1,5). 2,25 ®. C5,7(0,5). C2(2 ,0). C2(4,0). 7,0 ®.

(149) Tæng ®iÓm 1® 1® 2,5 ® 5,5 ® 10 ® PhÇn I: Tr¾c nghiÖm ( 2 ®iÓm) C©u 1: ViÖc kh«ng tu©n thñ c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i cã thÓ b¾t nguån tõ nh÷ng nguyªn nh©n nµo? A. Ngêi nãi v« lÝ vông vÒ thiÕu v¨n hãa giao tiÕp B. Ph¶i u tiªn cho mét PCHT kh¸c C. Gây chú ý để ngời nghe hiểu câu nói bao hàm ý nào đó D. TÊt c¶ c¸c ý trªn Câu 2: Từ ăn trong câu thơ: Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trơng đợc hiểu theo nghÜa nµo? A. NghÜa gèc B. NghÜa chuyÓn Câu 3: Làm thế nào để trau dồi vốn từ? A. BiÕt dïng tõ ng÷ mét c¸ch s¸ng t¹o B. Thêng xuyªn bæ sung tõ míi C. N¾m v÷ng nghÜa cña tõ vµ c¸ch dïng tõ D. TÊt c¶ c¸c ý trªn C©u 4: C©u th¬: GiÕng níc gèc ®a nhí ngêi ra lÝnh sö dông phÐp tu tõ g×? A. So s¸nh B. Nh©n hãa C. Èn dô D. Nãi qu¸ Câu 5: Thành ngữ nào có nội dung đợc giải thích nh sau: Che chở cho kẻ xấu, kẻ ph¶n tr¾c? A. Ch¸y nhµ ra mÆt chuét B. Êch ngồi đáy giếng C. Mỡ để miệng mèo D. Nu«i ong tay ¸o C©u 6: Tõ nµo sau ®©y kh«ng ph¶i lµ tõ l¸y? A. Rõng rùc B. Håi hép C. L÷ng th÷ng D. Thung lòng C©u 7: Trong c¸c tõ ng÷ sau, tõ ng÷ nµo mang ý nghÜa kh¸I qu¸t? A. C¸ mËp tr¾ng b. C¸ mËp xanh C. C¸ mËp x¸m D. C¸ mËp Câu 8. Từ ngỡ trong câu: Ngỡ không bao giờ quên đồng nghĩa với từ nào? A. Nãi b. B¶o C. ThÊy D. NghÜ PhÇn II: Tù luËn ( 8 ®iÓm) Câu 1 ( 2 đểm): Chỉ ra biện pháp tu từ trong câu thơ sau và nêu tác dụng của biện ph¸p tu tõ Êy Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi MÆt trêi cña mÑ em n»m trªn lng Câu 2 ( 6 điểm): Dùng câu sau để viết thành lời dẫn trực tiếp trong đoạn văn khoảng tõ 5- 7 c©u - Lµng th× yªu thËt nhng lµng theo T©y mÊt råi th× ph¶i thï §¸p ¸n biÓu ®iÓm Phần I: Trắc nghiệm ( 2 điểm). Mỗi câu đúng 0,25 điểm C©u §¸p ¸n. 1 D. 2 B. 3 D. 4 B. 5 D. 6 D. 7 D. 8 D. PhÇn II.Tù luËn (8 ®iÓm) Câu 1( 2 điểm): Chỉ ra đợc biện pháp tu từ ẩn dụ ( 0,5 điểm) Nêu đợc tác dụng của biện pháp tu từ ẩn dụ là; - Con lµ mÆt trêi cña mÑ, con lµ nguån h¹nh phóc võa Êm ¸p võa thiªng liªng cña đời mẹ ( 0,75 điểm) - Chính con đã góp phần sởi ấm lòng tin yêu, ý chí của mẹ trong cuộc sống,là đong lự để giúp mẹ hăng say lao động và chiến đấu (0,75 điểm) - Câu 2 ( 6 điểm): Viết đợc đoạn văn từ 5- 7 câu về nhân vật ông Hai.Nêu đợc cuộc đấu tranh nội tâm của ông về làng hay không quay về làng, sau đó trích lời dẫn đã cho. Đoạn văn viết hợp lí, lời dẫn phù hợp với câu đã cho, thể hiện đợc tình yêu nớc bao trùm lên tình yêu làng. - Điểm 5,6: Trình bày đợc các ý nh trên, văn viết diễn đạt lu loát, sự phân tich phảI hợp lí để đa lời dẫn trực tiếp vao. Trình bày sạch đẹp..

(150) - Điểm 3,4: Trình bày đợc các ý trên song diễn đạt cha hay. - Các điểm khác GV tùy mức độ cho điểm IV. Cñng cè: - GV nhËn xÐt gof kiÓm tr a, thu bµi Líp 9A1: Líp 9A6: V. Híng dÉn: - ¤n tËp l¹i toµn bé phÇn tiÕng ViÖt, v¨n b¶n. - Chuẩn bị cho kiểm tra về thơ và truyện hiện đại - So¹n: Cè h¬ng ---------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 75. Kiểm tra về thơ và truyện hiện đại A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc -Trên cơ sở HS đã tự ôn tập, nắm vững kiến thức về nội dung và nghệ thuật về các bài thơ và truyện hiện đại Việt Nam đã học từ tuần 10-15 GV cho hs làm bài kiểm tra để đánh giá kết quả học tập về tri thức, kĩ năng, thái độ cña hs 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch, tæng hîp, c¶m thô t¸c phÈm v¨n häc 3. Thái độ - Nghiêm túc trong kiểm tra, có tình yêu quê hơng đất nớc, con ngời Việt Nam… B. ChuÈn bÞ: -Thầy: Làm đề kiểm tra -Đề kiểm tra đã phô tô -Trß: ChuÈn bÞ giÊy bót kiÓm tra. C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi *Ma trận đề Cấp độ nhận thức Néi dung kiÕn thøc. §ång chÝ Bµi th¬ vÒ tiÓu §XKK §T §¸nh c¸ BÕp löa. NhËn biÕt TN TL. Th«ng hiÓu TN TL. C1(0,25) C2(0,25). 3,25 ®. C2(1,0). 3,25 ®. C2(2,0). 0,25 ®. C3(0,25) C4(0,25). ¸nh tr¨ng Khóc h¸t ru…. Tæng ®iÓm. VËn dông TL CÊp TL.CÊp thÊp cao C2(1,0) C2(2,0). 0,25 ® C1(1,0). C5(0,25). C1(1,0). 2,0 ® 0,25.

(151) Lµng LÆng lÏ Sa Pa. C6( 0,25) C7(0,25). ChiÕc lîc ngµ Tæng ®iÓm. 0,25 0,25. C8(0,25) 0,75. 1,25. 0,25 3,0. 5,0. 10. §Ò bµi Phần I : Trắc nghiệm: ( 2 điểm). Khoanh tròn vào phơng án em cho là đúng nhất. Câu 1: Tình đồng chí trong bài thơ đợc hình thành từ những cơ sở nào? A.Bắt nguồn sâu xa từ sự tơng đồng về cảnh ngộ xuất thân ngèo khó B. N¶y në trong sù chan hßa vµ chia sÎ mäi gian lao C. Đợc nảy sinh từ mục đích nhiệm vụ cùng sát cánh bên nhau chiến đấu D .C¶ A,B, C Câu2. Nhận định nào nói đúng nhất vẻ đẹp của hình ảnh những ngời lính lái xe trong bài thơ này? A. Cã t thÕ hiªn ngang vµ tinh thÇn dòng c¶m B. Có những niềm vui sôi nổi của tuổi trẻ trong tình đồng đội C. Có ý chí chiến đấu vì miền Nam ruột thịt. D. C¶ A, B, C Câu 3. Cấu trúc bài đoàn thuyền đánh cá nh thế nào? A. Theo thời gian: Hoàng hôn- Đêm trăng- Rạng đông B. Theo công việc: Ra khơi- đánh cá- Trở về C. KÕt hîp c¶ A,B,C .C©u 4: H×nh ¶nh bÕp löa trong ba c©u th¬ ®Çu cã ý nghÜa kh¬i nguån cho dßng håi tëng vµ c¶m xúc về bà của nhân vật trữ tình đúng hay sai? A. Đúng B. Sai Câu 5. Em có nhận xét đánh giá gì về bà mẹ Tà ôi trong bài thơ của Nguyễn Khoa Điềm A. Mét bµ mÑ cã t×nh th¬ng con bao la B. Mét bµ mÑ cÇn cï ch¨m chØ C. Mét bµ mÑ chiÕn sÜ anh hïng D. TÊt c¶ A, B, C Câu 6. Dòng nào nói đầy đủ nhất về tính cách của ông Hai đợc thể hiện trong truyện ngắn Làng? A. Yªu vµ tù hµo vÒ lµng quª cña m×nh B. B. C¨m thï giÆc T©y vµ n÷ng kÎ theo T©y lµm ViÖt gian C. Thñy chung víi kh¸ng chiÕn, víi c¸ch m¹ng vµ l·nh tô D. C¶ A,B,C Câu 7. Truyện lặng lẽ Sa Pa chủ yếu đợc kể qua cái nhìn của ai? A. T¸c gi¶ b. Anh thanh niªn C. ¤ng häa sÜ D. C« g¸i Câu 8. Ngời kể chuyện trong tác phẩm là bạn của ông Sáu. Điều đó có tác dụng gì? A. Vừa dẫn dắt câu chuyện đợc khách quan, vừa bày tỏ tháI độ, tình cảm đói với các nhân vật trong truyÖn B. Làm cho câu chuyện kể trở nên gần gũi, đáng tin cậy và xúc động C. Cả A và B đều đúng PhÇn II: Tù luËn ( 8 ®iÓm) C©u1: (2 ®) Më ®Çu mét khæ th¬ cã c©u: Tr¨ng cø trßn vµnh v¹nh. a) Hãy chép theo trí nhớ những câu thơ tiếp theo để hoàn chỉnh khổ thơ? b) Cho biÕt t¸c gi¶ n¨m s¸ng t¸c vµ nªu ý nghÜa cña khæ th¬ Câu 2 ( 6 điểm ): Viết đoạn văn cảm nhận của em về hình tợng anh bộ đội cụ Hồ qua hai bài thơ Đồng chí ( Chính Hữu) và Bài thơ về tiểu đội xe không kính ( Phạm Tiến Duật). §¸p ¸n - BiÓu ®iÓm PhÇn I:Tr¾c nghiÖm(2 ®). Mçi c©u ddungs 0,25 ® C©u 1 2 3 4 5 6 7 8 §A D D C A D D C C : Câu 1: Chép đúng chính xác 0,5 điểm Nêu đợc tác giả Nguyễn Duy,năm sáng tác 1979 (0,5 đ) Nªu ý nghÜa: Tr¨ng vÉn vÑn nguyªn kh«ng thÓ phai mê,thñy chung t×nh nghÜa nh xa. Trăng không hề trách móc, đòi hỏi, trăng độ lợng bao dung khiến con ngời phải giật.

(152) mình. Đó là cái giật mình ăn năn hối hận vì mình đã quá vô tình, bội bạc, quên đi quá khứ tốt đẹp… (1 đ) C©u2: (6 ®) Trả lời đợc: Cảm nhận chung: - §ã lµ nh÷ng con ngêi méc m¹c, b×nh dÞ, ch©n chÊt. Song ë hä to¸t lªn nh÷ng phẩm chất cao đẹp: Tình đồng chí đồng đội keo sơn, tinh thần lạc quan, đức hi sinh vµ lßng yªu níc nång nµn, tinh thÇn vît qua gian khã (2 ®) - Họ mang trong mình những phẩm chất chung của anh bộ đội cụ Hồ qua các thời kì: Bình dị mà vĩ đại, sống có lí tởng(1 đ) - Nh÷ng nÐt riªng - Ngời lính trong bài thơ đồng chí của Chính Hữu: Mộc mạc giản dị chất phác, ra ®I tõ nh÷ng luèng cµy, thöa ruéng, tõ nh÷ng miÒn quª nghÌo kh¸c nhau. Nh÷ng ngời nông dân mặc áo lính đã vợt lên những gian khổ, thiếu thốn.Họ đến với nhau bởi tình cảm mới mẻ, đáng trân trọng: Tình đồng chí. Họ tiêu biểu cho anh bộ đội cụ Hồ thời kháng chiến chống Pháp. (1 đ) - Ngêi lÝnh trong bµi th¬ cña Ph¹m TiÕn DuËt: §Ëm chÊt ngang tµng ngäa nghÔ, tâm hồn phóng khoáng trẻ trung, tinh nghịch yêu đời (1 đ) - NÐt riªng Êy thÓ hiÖn sù trëng thµnh cña nhêi lÝnh ®I qua 2 cuéc kh¸ng chiÕn vµ sự lớn lên về tầm vóc dân tộc đợc tôi luyện trong lửa đạn chiến tranh( 1 đ) IV. Cñng cè - NhËn xÐt giê kiÓm tra, thu bµi. - 9A1: - 9A6: V.Híng dÉn: - ¤n tËp l¹i toµn bé phÇn v¨n b¶n - Đọc thuộc các bài thơ, tóm tắt các truyện đã học - Nắm chắc nội dung nghệ thuật của các văn bản đã học, chuẩn bị cho kiểm tra häc k×. Ngµy 29.th¸n 11 n¨m 2010. KÝ duyÖt. TuÇn 16 TiÕt 76. V¨n b¶n. Cè h¬ng. ( Lç TÊn) A. Môc tiªu bµi häc 1.KiÕn thøc Giúp hs: Hiểu đợc một vài nét về tác giả tác phẩm - Những đóng góp của Lỗ Tờn vào nền văn học Trung Quốc và nền văn học nhân loại 2. KÜ n¨ng - Rèn kĩ năng đọc, kể tóm tắt truyện. Tìm hiểu chú thích, tìm hiểu ngôi kể và bố cục. 3. Thái độ - Có thái độ học hỏi nền văn học nớc ngoài. B. ChuÈn bÞ: -Thầy : ảnh chân dung Lỗ Tờn, soạn bài, đọc tài liệu -Trß : §äc tríc v¨n b¶n, so¹n bµi C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ......

(153) II. KiÓm tra bµi cò: C¶m nghÜ cña em vÒ nh©n vËt ATN III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Em cã hiÓu biÕt g× vÒ nhµ v¨n Lç TÊn? ở lớp 7 em đã học tác phẩm nào nói về t¸c gi¶ bao n¨m xa quª nay trë l¹i th¨m quª ( håi h¬ng ngÉu th) Gọi hs đọc lại bài thơ đó Sau nhiÒu n¨m ®i xa, nh©n vËt t«i trong truyÖn cè h¬ng cña nhµ v¨n Lç TÊn trë l¹i quê nhà, tuy không đến nỗi bẽ bàng nh nhµ th¬ hä H¹ nhng còng bïi ngïi mét nçi buån tª t¸i v× c¶nh quª ngêi quª GV hớng dẫn hs đọc kể Giäng ®iÖu trÇm buån, h¬i bïi ngïi khi kÓ t¶, giäng Êp óng cña nh©n vËt nhuËn Thæ, giäng chao ch¸t cña thÝm Hai D¬ng, giäng suy ngÉm triÕt lÝ cña mét sè c©u ®o¹n. - GV cho hs đọc một số đoạn, tóm tắt. - Em h·y tãm t¾t toµn truyÖn b»ng mét c©u v¨n? GV kiểm tra việc đọc chú thích của hs. Truyện đợc kể ở ngôi thứ mấy? Chọn ngôi kể đó có ý nghĩa gì? GV: Trong truyÖn cã sö dông nhiÒu chi tiết có thật trong cuộc đời Lỗ Tấn nhng ®©y vÉn lµ truyÖn ng¾n ( Víi nh÷ng s¸ng t¹o h cÊu nghÖ thuËt) Cã c¸ch kÓ gÇn nh håi kÝ.. I.Giíi thiÖu chung 1. T¸c gi¶ 2.T¸c phÈm. II. §äc hiÓu v¨n b¶n 1. §äc-kÓ. - KÓ l¹i chuyÖn vÒ th¨m quª lÇn cuèi cña nhân vật tôi để bán nhà đa cả gia đình đi sinh sèng ë n¬i kh¸c 2. Chó thÝch 3. Ng«i kÓ: Ng«i thø 1 - Làm tăng đợm tính chất trữ tình của truyÖn. '' T«i'' trùc tiÕp quan s¸t c¶m xóc, suy ngÉm, ph¸t biÓu quan niÖn. TruyÖn cã thÓ chia lµm mÊy ®o¹n? Néi dung mçi ®o¹n?. Truyện đợc kể theo trình tự nào?. 4. Bè côc: 3 ®o¹n - §o¹n 1: T×nh c¶m vµ t©m tr¹ng cña t«i trên đờng về quê. - §o¹n 2: T×nh c¶m vµ t©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i trong nh÷ng ngµy ë quª. Cuéc gÆp gì víi thÝm Hai D¬ng víi bè con NhuËn Thæ. - §o¹n 3. T©m tr¹ng vµ ý nghÜ cña T«i trên đờng rời quê. + Tr×nh tù thêi gian trong 1 chuyÕn ®i vµi ngµy + sự thay đổi không gian ( trên đờng trên thuyền- ở quê) + Thay đổi thời gian( Nhớ lại quá khứ hoiof cßn nhá, ®an xen vãi thêi gian hiÖn t¹i) * LuyÖn tËp Tãm t¾t truyÖn ''cè h¬ng''. IV. Cñng cè Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ Lç TÊn? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tr×nh tù kÓ cña truyÖn '' cè h¬ng'' V. Híng dÉn.

(154) - Tiếp tục đọc tóm tắt tìm hiểu văn bản. - T×m hiÓu nh©n vËt - T×m hiÓu diÔn biÕn , t©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i - Hình ảnh con đờng, hình ảnh cố hơng. Tiªt 77. V¨n b¶n Cè h¬ng. ( tiÕp theo). (Lç TÊn). A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc Giúp hs: Phần nào hiểu đợc tinh thần phê phán sâu sắc XH Trung Quốc đơng thời ( nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kØ 20) vµ niÒm tin trong s¸ng vµo sù xuÊt hiÖn tÊt yÕu cña cuéc sèng míi, XH míi. -HS t×m hiÓu vÒ c¸c nh©n vËt- t©m tr¹ng cña nh©n vËt, t©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i trªn đờng về nhà và nhừng ngày ở nhà. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch nh©n vËt, ph©n tÝch t×nh tiÕt... 3. Thái độ - Häc hái vµ më réng tÇm nh×n ra thÕ giíi bªn ngoµi qua c¸c t¸c phÈm v¨n häc níc ngoµi B. ChuÈn bÞ: -ThÇy : B¶ng phô, so¹n bµi -TRß : §äc v¨n b¶n, tr¶ lêi c©u hái sgk C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: -Tãm t¾t truyÖn cè h¬ng III. Bµi míi GV chuyÓn tiÕp Trong truyÖn cã nh÷ng nh©n vËt nµo? S¾p xÕp thø tù theo vai trß vµ tÇm quan träng cña nã?. 5. Ph©n tÝch 1. Nh©n vËt anh TÊn( t«i) 2. NhuËn Thæ 3. ChÞ Hai D¬ng- Nµng T©y Thi ®Ëu phô 4. Th»ng bÐ Hoµng 5. Th»ng bÐ Thñy Sinh 6. Bµ mÑ 7. Nh÷ng ngêi lµng - Hình ảnh : Cố hơng, con đờng Có 2 hình ảnh NT rất đặc biệt trong a. Nh©n vËt T«i (TÊn) truyện đó là những hình ảnh nào? - Cã nÐt gièng T.G vÒ tªn, quª nhng t«i §ã lµ 2 h×nh ¶nh giµu ý nghÜa biÓu vÉn lµ mét nh©n vËt v¨n häc, kÕt qu¶ c¶m vµ biÓu trng? Có thể đồng nhất nhân vật Tôi vói tác giả sáng tạo của tác giả đợc không? vì sao? DiÔn biÕn, c¶m xóc, t©m tr¹ng cña nh©n - 3 đoạn: Trên đờng về quê, những ngày vËt ''t«i'' trong chuyÕn tõ biÖt vÒ th¨m ở quê, trên đờng rời quê quê đợc thể hiện qua những đoạn văn nµo? HS đọc thầm đoạn đầu, nói rõ tâm trạng cña T«i khi ngåi trªn thuyÒn nh×n vÒ lµng quª xa ®ang gÇn l¹i?. * Trên đờng về quê - Bçng thÊy ph¶ng phÊt nçi buån se s¾t, ng¹c nhiªn, kh«ng tin nçi buån hiu qu¹nh nh l¹i cµng t¨ng lªn khi nh×n thÊy.

(155) mÊy cäng tranh kh« phÊt ph¬ tríc giã... Biện pháp NT nào đợc sử dụng ở đoạn nµy? T¹i sao t¸c gi¶ l¹i cã t©m tr¹ng Êy c¶m xóc Êy? T¹i sao t. g l¹i cã t©m tr¹ng Êy?. - KÓ kÕt hîp víi t¶ biÓu c¶m - Gi÷a c¸i mong íc hi väng tëng tîng của t.g trớc và trong chuyến đi đã khác xa víi thùc tÕ. - H×nh ¶nh th«n xãm tiªu ®iÒu hoang v¾ng khiÕn t©m hån ngêi con xa quª cã phÇn hÉng hôt, th¬ng c¶m. - Nh©n vËt T«i thÊy thÊt väng v× so víi c¸i lµng trong kÝ øc mµ m×nh vÉn tëng nhớ thơng yêu thì nó đẹp hơn nhiều. - DiÔn t¶ sù sa sót hoang tµn, nghÌo khæ cña quª h¬ng. - H×nh ¶nh lµng quª nh vËy diÔn t¶ ®iÒu g×? * T©m tr¹ng cña t«i trong nh÷ng ngµy ë GV treo b¶ng phô vÒ sô so s¸nh nh©n vËt nhµ Tôi trong những ngày ở nhà vẫn đợc thể hiÖn trong dßng chuyÖn, miªu t¶ c¶nh vật con ngời, sự việc, so sánh đối chiếu qu¸ khø vµ hiÖn t¹i -HS kÓ - HS kÓ l¹i cuéc gÆp gì vµ trß chuyÖn víi bà mẹ, với những ngời đến chào mua đồ đạc, trò chuyện với Nhuận Thổ. Thái độ diÔn biÕn t©m tr¹ng cña TG qua nh÷ng c¶nh Êy C¶nh, ngêi, viÖc hiÖn t¹i C¶nh ngêi viÖc trong C¶m xóc t×nh c¶m t©m håi øc tr¹ng cña nh©n vËt T«i GÆp mÑ, bµn chuyÖn giao nhµ, Håi øc cña T«i vÒ - Cµng buån h¬n ®au xãt thu dọn đồ dạc, chuẩn bị lên đ- thằng bé Nhuận Thổ, hơn, ccoo đơn hơn vì cảnh êng. đẹp đẽ khỏe mạnh vật, con ngời thay đổi sa sót - Nh¾c chuyÖn nh¾n tin cho Dũng cảm oai hùng Nhếch nhác vì ngèo đói vì NhuËn Thæ vµ anh ta s¾p lªn tay n¾m chÆt ®inh ba lÔ gi¸o phong kiÕn th¨m. ®©m - C¶nh NhuËn Thæ lªn th¨m b¹n Con tra ngoµi b·i da Cæ hñ, xãt xa v× sù ng¨n cũ, sự thay đổi từ hình dáng đến hấu bên bờ biển... c¸ch gi÷a T«i vµ nhuËn cö chØ lêi nãi. Hoµn c¶nh gia Thæ. Kh«ng cßn t×m ®©u đình hết sức ngèo túng, khó bãng d¸ng cña ngêi b¹n kh¨n cña NhuËn Thæ nhá - Chị Hai Dơng đến chào kể T×nh b¹n hån nhiªn Tơi tắn đẹp đẽ ngày xa công lấy đôi tát và lấy đi cái trong s¸ng gi÷a TÊn cÈu s¸t khÝ vµ NhuËn thæ - C¶nh bÐ Thñy Sinh vµ bÐ - Ngµy giç tæ linh Hoàng thân thiết,chơi đùa với đình nhau - Dân làng đến chào, chia tay Håi øc vÒ nµng T©y mua đồ, xin đồ, vừa mua, vừa Thi ®Ëu phô lấy, Nhuận Thổ xin vài thứ đồ đạc... * LuyÖn tËp ? V× sao nh©n vËt T«i cã c¶m xóc nh vËy ? C¶nh ngêi viÖc hiÖn t¹i Êy cho em hiÓu nh÷ng g× vÒ XH Trung Quèc lóc bÊy giê IV. Cñng cè ? Tâm trạng của Tôi trên đờng về quê ? T©m tr¹ng cña T«i trong nh÷ng ngµy ë nhµ ? Với những tâm trạng ấy đã thể hiện điều gì ở nhân vật Tôi V. Híng dÉn.

(156) - Học kĩ các phần đã phân tích. Tiếp tục tìm hiểu văn bản - Cảm xúc suy nghĩ của nhân vật Tôi trên thuyền rời cố hơng. Tìm hiểu chủ đề t tởng cña truyÖn - Tìm hiểu về nhân vật Nhuận Thổ về con đờng về cố hơng. TiÕt 78. V¨n b¶n Cè h¬ng ( tiÕp theo) (Lç TÊn). A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - TiÕp tôc gióp hs ®i t×m hiÓu c¶m xóc t©m tr¹ng cña nh©n vËt T«i trªn thuyÒn rêi cè hơng. Qua đó thấy đợc tình yêu quê hơng, gia đình sâu đậm của nhân vật Tôi - Tìm hiểu về nhân vật Nhuận Thổ, hình ảnh con đờng, hình ảnh cố hơng để thấy đợc ý nghÜa biÓu trng cña nã - Màu sắc trữ tình đậm đà trong tác phẩm - Thấy đợc nghệ thuật đặc sắc của tác phẩm 2. KÜ n¨ng -RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch t¸c phÈm truyÖn níc ngoµi, ph©n tÝch c¸c chi tiÕt, nh©n vËt - Vận dụng kiến thức về thể loại và sự kết hợp các phơng thức biểu đạt trong tác phẩm tự sự để cảm nhận mộ văn bản truyện hiện đại 3. Thái độ - Trân trọng nhà văn Lỗ Tấn, có thái độ học hỏi nền văn học của nớc bạn B. ChuÈn bÞ: -Thầy : Soạn bài, đọc tài liệu - Trß : So¹n bµi, tr¶ lêi c©u hái sgk C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: Phân tích tâm trạng của nhân vật Tôi trên đờng về quê và những ngày ở nhà? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: GV chuyÓn tiÕp Gäi hs kÓ l¹i ®o¹n cuèi truyÖn trªn * C¶m xóc suy nghÜ cña nh©n vËt T«i thuyÒn rêi quª, c¶m xóc vµ t©m tr¹ng cña trªn thuyÒn rêi cè h¬ng - Con thuyÒn nh©n vËt t«i nh thÕ nµo? T«i nghÜ g×? - Th»ng bÐ NhuËn Thæ gi÷a vên da ®©m tra - Con đờng C¶nh vËt hiÖn t¹i C¶nh vËt qu¸ khø C¶m xóc, t©m tr¹ng, suy -Con thuyÒn rêi xa dÇn,mê - mét c¸nh ång c¸t mµu nghÜ dÇn xanh biÕc, vßm trêi xanh -Lßng T«i kh«ng chót lu Ng«i nhµ cò vµ lµng quª ®Ëm l¬ löng vÇng tr¨ng luyÕn( c¸i cò c¶nh cò, lµng.

(157) trong hoµng h«n. trßn vµng th¾m. cò, hiÖn t¹i ®au buån, qu¸ khứ tơi đẹp không bao giờ trë l¹i. VËy th× h·y híng đến tơng lai và hi vọng - Hi väng tin tëng vµo con đờngđã chọn, hi vọng vào t¬ng lai thÕ hÖ trÎ nh th»ng Hoµng Thñy Sinh. Qua diÔn biÕn t×nh c¶m t©m tr¹ng cña - tình yêu quê hơng gia đình sâu đậm.Tuy nh©n vËt T«i ta cã thÓ nhËn thÊy t×nh c¶m buån ®au vÒ sù sa sót, nghÌo nµn cña lµng thèng nhÊt, b¶n chÊt tõ trong s©u th¼m quª nhng vÉn íc m¬ hi väng vµo t¬ng lai, của Tôi đối với cố hơng là gì? vào thế hệ trẻ sẽ đem đến những đổi thay cho quª h¬ng. H×nh ¶nh cña NhuËn Tæ chÞ Hai D¬ng b. Nh©n vËt NhuËn Thæ cho em suy nghÜ g× vÒ cuéc sèng cña - Lµ nh÷ng minh chøng cô thÓ kh¸c nhau nh÷ng ngêi n«ng d©n Trung Quèc ®Çu thÕ vÒ sù sa sót, ®iªu tµn cña cè h¬ng v× kØ 20? nghèo đói lạc hậu, hình ảnh thu nhỏ của n«ng th«n Trung Quèc ®Çu thÕ kØ 20 H·y t¶ l¹i ch©n dung NhuËn Thæ trong lần đến thăm bạn cũ- anh Tấn C¶m nhËn cña em vÒ nh÷ng nh©n vËt nµy? Trong truyện có những hình ảnh con đờng nào? hình ảnh con đờng cuối truyện cã ý nghÜa g×?. - HS th¶o luËn c. Hình ảnh con đờng - Nghĩa đen: đờng thủy - Hình ảnh con đờng cuối truyện mang ý nghĩa biểu tợng. Đó là con đờng đến tự do hạnh phúc của con ngời, con đờng của tự thân hành động , xây dựng và hi vọng của con ngêi. d. H×nh ¶nh cè h¬ng - Hình ảnh thu nhỏ của XH đất nớc H×nh ¶nh cè h¬ng nãi lªn ®iÒu g×? - Sự thay đổi của cố hơng phản ánh điển hình sự biến đổi của xh Trung hoa 20 năm ®Çu thÕ kØ 20 - Cần thiết phải xây dựng những cuộc đời mới, những con đờng mới, khác trớc, tốt Vấn đề xã hội bức thiết đặt ra là gì qua đẹp hơn trớc cho các thế hệ tơng lai truyÖn cè h¬ng? * LuyÖn tËp Chọn ĐV mà em thích nhấtđọc diễn cảm. Nêu nội dung đoạn văn đó - HS lµm bµi tËp 2 lªn ®iÒn trªn b¶ng phô e. Tæng kÕt Tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ + NT: So sánh + Tù sù+ biÓu c¶m, nh÷ng c©u v¨n triÕt lÝ thuËt nµo? + Néi dung: Phª ph¸n x· héi phong kiÕn, - Nªu néi dung cña truyÖn lễ giáo phong kiến đặt ra vấn đề con đờng ®i cña n«ng d©n, cña XH Trung Quèc... * Ghi nhí : SGK Gọi hs đọc ghi nhớ IV. Cñng cè ? Phát biểu ngắn gọn chủ đề của truyện ng¾n nµy? ( TruyÖn ng¾n ®Ëm chÊt håi kÝ, tr÷ t×nh, Truyện đã có những đặc sắc nghệ thuật giäng buån man m¸c nµo? - Nh©n vËt t«i quan s¸t, rung c¶m, suy ngÉm trong suèt chuyÕn ®i V. Híng dÉn - So sánh đối chiếu giữa hiện tại và quá - Nắm chắc nội dung đã phân tích, chủ khø đề t tởng của truyện ngắn cố hơng - S¸ng t¹o nh÷ng h×nh ¶nh biÓu tîng giµu - N¾m ch¾c néi dung phÇn ghi nhí ý ngh×a triÕt lÝ - Lµm tiÕp BT2. ¤n tËp phÇn tËp lµm v¨n.

(158) ---------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 79. Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 3. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc Gióp hs n¾m v÷ng h¬n c¸ch lµm bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ néi t©m vµ nghÞ luËn - Nhận ra đợc u nhợc điểm trong bài làm của mình 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng viÕt mét bµi v¨n tù sù cã kÕt hîp c¸c yÕu tè miªu t¶ néi t©m vµ nghÞ luËn 3. Thái độ - Có thái độ học tập bộ môn, hứng thú sáng tác, tập cách viết truyện ngắn B. ChuÈn bÞ: -ThÇy: chÊm bµi, thèng kª c¸c lçi, nhËn xÐt u nhîc ®iÓm víi tõng em. - Bài đã chấm sửa lỗi cụ thể -Trò: Nhớ lại bài làm của mình đẻ so với biểu điểm C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: ? §a c¸c yÕu tè miªu t¶ néi t©m vµ nghÞ luËn vµo trong v¨n b¶n tù sù cã t¸c dông g×? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: GV chép đề lên bảng §Ò bµi: H·y kÓ mét lÇn em trãt xem kÝ cña b¹n §Ò bµi thuéc kiÓu nµo cßn cã yªu cÇu g×? 1. Tìm hiểu để tìm ý - KiÓu bµi: Tù sù + yÕu tè miªu t¶ néi t©m vµ nghÞ luËn Tự sự vấn đề gì? - KÓ mét lÇn trãt xem nhËt kÝ cña b¹n VËy em sÏ kÓ nh÷ng sù viÖc nµo? GV gọi một số hs nêu lí do mà em đã đa - Lí do tại sao lại xảy ra việc trót xem nhËt kÝ cña b¹n ra trong bµi GV gäi 1 hs nªu phÇn diÔn biÕn trong bµi ( lÝ do kh¸ch quan, lÝ do chñ quan) - DiÔn biÕn lµm cña m×nh? - Thời gian, không gian địa điểm trót xem nhËt kÝ cña b¹n - B¹n biÕt hay kh«ng biÕt - Néi dung trong nhËt kÝ VËy em sÏ ®a yÕu tè miªu t¶ néi t©m - Nh÷ng ©n hËn, d»n vÆt b¨n vµo phÇn nµo lµ chÝnh cho hîp lÝ? Tõ c©u chuyÖn nµy em rót ra bµi häc g×? kho¨n( MTNT) Em sÏ ®a yÕu tè nghÞ luËn vµo phÇn - Bµi häc rót ra: T×nh b¹n kh«ng nªn x©m nµo? Gäi 1 hs tù nhËn xÐt bµi viÕt cña m×nh tõ ph¹m vµo nh÷ng riªng t cña ngêi kh¸c( nghÞ luËn). HoÆc cã thÓ rót ra việc đối chiếu với dàn ý nh÷ng triÕt lÝ khcs vÒ t×nh b¹n… GV nhËn xÐt chung 2. NhËn xÐt a. ¦u ®iÓm VD bµi cña em :Trµ, hµ, N.Anh. Bïi Hµ, - BiÕt c¸ch kÓ chuyÖn, c¸c t×nh tiÕt hîp lÝ, xúc động. Văn viết có cảm xúc yếu tố Ngäc…9A1 miêu tả nội tâm và nghị luận đợc đa vào Nhµ, Quang, P.Quúnh, Nam….9A6 hợp lí. Diễn đạt lu loát trình bày rõ ràng sạch đẹp. Có ý thức làm bài tốt b. Nhîc ®iÓm HS tù nhËn xÐt vÒ nhîc ®iÓm trong bµi.

(159) viÕt cña m×nh. Bµi viÕt cßn thiÕu phÇn nµo? tr×nh bµy ra sao?. -Mét sè em ý thøc lµm bµi kÐm, cha tù gi¸c lµm bµi. - Néi dung kÓ qu¸ s¬ sµi, c¸c t×nh tiÕt kÓ lan man cha hîp lÝ. C¸c t×nh tiÕt truyÖn cha gây xúc động. Một số bài cha nêu đợc đọc đợc gì trong nhật kí - Cha kết hợp đợc các yếu tố nghị luận IV. Cñng cè: trong bµi - Cho học sinh đọc một số bài văn hay - Chữ viết mất nhiều lỗi chính tả, diễn đạt GV chèt l¹i: VB tù sù lµ kÓ chuyÖn. §· lñng cñng kh«ng tho¸t ý. kÓ chuyÖn ph¶i cã t×nh tiÕt ,nh©n vËt VÝ dô bµi cña em:Th¾ng, Toµn, Héi, NhËt, - T×nh tiÕt ®a ra ph¶i hîp lÝ hÊp dÉn M¹nh…9A1. - Kết hợp yếu tố miêu tả nội tâm để bộc L.Quang, Mạnh, Sang, Phơng, T. lé râ tÝnh c¸ch Quang…9A6 - Kết hợp yếu tố nghị luận để làm cho câu 3. Sửa lỗi chuyÖn cã ý nghÜa triÕt lÝ, lµ bµi häc cho - GV chỉ ra những lỗi cụ thể về diễn đạt, con ngêi dïng tõ, chÝnh t¶. - GV đọc một số lỗi cụ thể về chính tả, diễn đạt lủng củng, không thoát ý để hs sửa ngay hoặc xem trong bài GV đã sửa - GV nªu 1 sè bµi cha hoµn chØnh. * Tæng hîp ®iÓm líp. SS 1. §iÓm 2 3. 4. TS < 5 SL %. 5. 6. §iÓm 7 8. 9. 10. TS ≥ 5 SL %. 9A1 42 9A6 34 V. Híng dÉn - Sửa lại lỗi mợn bài của bạn để đọc - §äc thªm tµi liÖu tham kh¶o - ¤n l¹i v¨n b¶n tù sù _______________________________________________________________. TiÕt 80. Tr¶ bµi kiÓm tra tiÕng ViÖt. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Gióp hs: NhËn râ u nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña m×nh - Cñng cè l¹i kiÕn thøc cho häc sinh vÒ phÇn tõ vùng 2. KÜ n¨ng - RÌn luyÖn kÜ n¨ng lµm bµi, tr×nh bµy, c¸ch ph©n tÝch mét bµi tËp tiÕng ViÖt. 3. Thái độ n©ng cao ý thøc tù gi¸c lµm bµi. - Rót kinh nghiÖm cho bµi lµm sau B. ChuÈn bÞ: Thầy - bài chấm đã sửa lỗi cụ thể Trò: Nhớ lại đề bài, cách làm của mình. C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 II. KiÓm tra bµi cò :trong giê tr¶ bµi III. Bµi míi PhÇn tr¾c nghiÖm(2 ®iÓm). sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ......

(160) Gv cho hs nêu đáp án. Giải thích vì sao em chọn đáp án đó. Sau đó GV nêu đáp án, c¸c em tù chÊm ®iÓm cho m×nh . C©u §¸p ¸n. 1 D. 2 B. 3 D. 4 B. PhÇn II. Tù luËn (8 ®iÓm) Câu1.(2 điểm). Câu thơ đó đã sử dụng biÖn ph¸p tu tõ g×? Nêu tác dụng của biện pháp tu từ đó? HS so sánh đáp án với bài của mình. Tự chÊm bµi cña m×nh.. C©u 2 ( 6 ®iÓm).Trong ®o¹n v¨n Êy, em h·y tr×nh bµy nh÷ng néi dung g×? HS xem đáp án và tự chấm bài của mình. 5 D. 6 D. 7 D. 8 D. -Èn dô -So s¸nh ngÇm con víi mÆt trêi thÓ hiÖn t×nh yªu con cña ngêi mÑ. MÆt trêi cña thiªn nhiªn mang l¹i sù sèng cho b¾p, con lµ mÆt trêi m¹ng l¹i sù soongs cho mÑ. ChÝnh con sddax sëi Êm lßng mÑ. Lµ động lực để giúp mẹ vợt qua những khó kh¨n gian khæ. -Nªu kh¸I qu¸t t×nh yªu lµng cña «ng Hai. T©m tr¹ng ®au khæ cña «ng khi nghe tin lµng chî DÇu theo giÆc. Nçi bÕ tắc tuyệt vọng của gia đình ông khi mụ chủ nhà có ý đuổi gia đình ông đI không cho ngêi lµng chî DÇu ë n÷a. -Nêu đợc cuộc đấu tranh nội tâm của ông Hai,vÒ lµng hay kh«ng vÒ vµ dÉn lêi nãi vµo.. * NhËn xÐt. - u ®iÓm: §a sè c¸c em cã ý thøc lµm bµi, n¾m ch¾c kiÕn thøc tr¶ lêi ng¾n gọn đủ ý, trình bày sạch đẹp. Phần trắc nghiệm trả lời tơng đối chính xác. Nhiều em đợc điểm tối đa ở phần này. Phần tự luận các em đã xác định đợc biện pháp tu từ, nêu đợc tác dụng của các biện pháp tu từ đó một cách đầy đủ chính xác. Viết đoạn văn ngắn gọn đủ ý, trích đợc lời dẫn trực tiếp hợp lí. Đoạn văn viết phù hợp víi lêi trÝch vµ lêi trÝch còng phï hîp víi ®o¹n v¨n viÕt. Nh÷ng bµi lµm tèt nh: Trµ H»ng, Hµ, H¬ng, Ngäc, HuyÒn…9A1 Nhµn, Nam, Quang, Ngäc…9A6 Tån t¹i: Mét sè em ý thøc lµm bµi kÐm, kh«ng chÞu häc nªn kh«ng cã kiÕn thøc trong ®Çu, lêi suy nghÜ nªn tr¶ lêi cßn sai, cßn thiÕu. Trong khi lµm bµi cha tù gi¸c cßn coi chÐp cña b¹n. Tr×nh bµy cÈu th¶, ch÷ mÊt nhiÒu lçi chÝnh t¶. C©u 2 tù luËn cha biÕt vận dụng để viết đoạn văn có lời dẫn trực tiếp. -VÝ dô bµi cña c¸c em: Héi, NhËt Th¾ng, Minh, Toµn, Kh¸nh …9A1 T.Quang, Sang, Ph¬ng, Ngäc, M¹nh …9A6 GV thèng kª ®iÓm th«ng b¸o tríc líp; líp. SS 1. §iÓm 2 3. 4. TS < 5 SL %. 5. 6. §iÓm 7 8. 9. 10. TS ≥ 5 SL %. 9A1 42 9A6 34 IV.Cñng cè: -Gi¸o viªn rót kinh nghiÖm cho HS vÒ c¸ch tr¶ lêi c©u hái, c¸ch viÕt ®o¹n v¨n, Cñng cè l¹i kiÕn thøc vÒ PCHT vµ tõ chuyÓn nghÜa. - Tuyªn d¬ng nh÷ng em lµm bµi tèt - Phª b×nh nh÷ng em cha cã ý thøc lµm bµi. V. Híng dÉn - Xem l¹i bµi cña m×nh, söa lçi..

(161) - ¤n tËp l¹i toµn bé kiÕn thøc k× mét -¤n tËp tËp lµm v¨n, vµ tËp lµm th¬ 8 ch÷. Ngµy 6 Th¸n 12 n¨m 2010 KÝ duyÖt. TuÇn 17 TiÕt 81. Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs nhận thấy đợc u nhợc điểm của mình trong khi làm bài. -Củng cố lại kiến thức về phần thơ, truyện hiện đại cho hs - Rút kinh nghiệm về cách trình bày, diễn đạt, ý thức làm bài. 2. KÜ n¨ng -RÌn kÜ n¨ng tr¶ lêi c¸c d¹ng c©u hái, kÜ n¨ng viÕt ®o¹n v¨n, t duy, tæng hîp kiÕn thøc. 3. Thái độ - Có thái độ nghiêm túc trong làm bài kiểm tra. Có ý thức học bộ môn. B. ChuÈn bÞ: - ThÇy: Bµi chÊm, c¸c lçi cña hs, néi dung cÇn cñng cè. -Trß: Nhí l¹i bµi lµm cña m×nh,chuÈn bÞ sö lçi. C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi Phần I: GV cho hs nêu đáp án, giải thích vì sao em chọn đáp án đó. Sau đó GV nêu đáp án, các em tự chấm điểm của mình. 1 2 3 4 5 6 7 8 C©u D D C A §¸p ¸n PhÇn II: Tù luËn Câu 1: Gọi hs đọc tiếp những câu thơ tiÕp theo. Cho biÕt t¸c gi¶ n¨m s¸ng t¸c vµ nªu ý nghÜa cña khæ th¬?. D. D. C. C. TG: NguyÔn Duy, s¸ng t¸c 1978. -ý nghÜa: Tr¨ng vÉn vÑn nguyªn kh«ng phai mê, thñy chung t×nh nghÜa nh xa. Trăng không hề trách móc đòi hỏi, trăng độ lợng bao dung khiến con ngời ph¶i giËt m×nh. §ã lµ c¸i giËt m×nh ¨n năn hối hận vì mình đã quá vô tình bội bạc, quên đi quá khứ tốt đẹp. Cái giật mình để nhìn lại mình, nhắc nhở mình và mọi ngời có thái độ sống ân nghĩa thñy chung cïng qu¸ khø..

(162) - §ã lµ nh÷ng con ngêi méc m¹c b×nh Câu 2.Em cảm nhận đợc những vẻ đẹp dị, song ở họ toát lên những phẩm chung nµo cña ngêi lÝnh qua hai bµi chất cao đẹp: Tình đồng chí đồng đội th¬? keo sơn gắn bó, tinh thần lạc quan đức hi sinh vµ lßng yªu níc nång nµn, tinh thÇn vît gian khã. - Hä mang trong m×nh phÈm chÊt chung của anh bộ đội cụ Hồ qua các thời kì: Bình dị mà vĩ đại, sống có lí tởng - Ngời lính trong bài thơ đồng chí mộc Nhng ngêi lÝnh ë hai bµi th¬ vÉn cã m¹c gi¶n dÞ. §ã lµ nh÷ng ngêi n«ng nh÷ng nÐt riªng nh thÕ nµo? dân mặc áo lính đã vợt lên những gian khæ thiÕu thèn, hä ®Ðn víi nhau b»ng tình cảm mới mẻ đáng trân trọngTình đồng chí. - Ngêi lÝnh l¸i xe trong bµi th¬ vÒ tiÓu đội XKK đậm chất ngang tàng tâm hån trÎ trung, tinh nghÞch hån nhiªn yêu đời. Họ là những ngời có học thức có bản lĩnh chiến đấu… GV đọc biểu điểm cho hs tự chấm bài cña m×nh. *NhËn xÐt u ®iÓm. Nhìn chung các em có ý thức làm bài, trả lời tơng đối chính xác phần trắc nghiêm đa số các em đạt điểm tối đa. Phần tự luận các em đã thuộc thơ chép lại theo trí nhớ đợc một cách chính xác, trả lời ngắn gọn đúng yêu cầu của đề bài. Câu2 : các em đã cảm nhận đợc những điểm chung của ngời lính qua hai bài thơ một cách đầy đủ. Rút ra đợ những điểm riêng một cách chính xá. Các em đã cảm nhận đợc một cách sâu sắc về ngời lính qua hai thời kì chống Pháp và chèng MÜ. - Nh÷ng bµi lµm tèt: 9A1: Trµ, Hµ, B.Hµ, N.Anh, Phîng, Ngäc… - 9A6: Quang, Nhµn, Ngäc, Quúnh, Nam A…  Tån t¹i  Mét sè em ý thøc häc tËp kÐm, lêi häc nªn kiÕn thøc kh«ng cã, bµi lµm cßn yếu, nắm kiến thức lơ mơ. Cha hiểu ý nghĩa của từng câu thơ,diễn đạt lủng cñng, ch÷ viÕt mÊt nhiÒu lçi chÝnh t¶  VÝ dô: 9A1: S¬n, Th¾ng, Toµn, Héi , NhËt, M¹nh…  9A6: M¹nh, Mai, Nguyªn, T. Quang… GV gọi học sinh sửa lỗi. GV đọc một số lỗi dùng từ ,chính tả để hs sửa. GV rót kinh nghiÖm c¸ch lµm bµi GV thèng kª ®iÓm líp. SS 1. §iÓm 2 3. 4. TS < 5 SL %. 5. 6. §iÓm 7 8. 9A1 42 9A6 34 IV. Cñng cè - GV rót kinh nghiÖm cho hs vÒ c¸ch tr×nh bµy - Cñng cè l¹i kiÕn thøc - Tuyªn d¬ng nh÷ng em lµm bµi tèt - Phª b×nh nh÷ng em ý thøc häc tËp cha tèt V. Híng dÉn - Xem lại bài của mình, mợn bài tốt của bạn đọc tham khảo. - ¤n tËp toµn bé kiÕn thøc k× mét - ¤n tËp phÇn tËp lµm v¨n. 9. 10. TS ≥ 5 SL %.

(163) ---------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 82. ¤n tËp tËp lµm v¨n A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc Giúp hs: Hệ thống hóa kiến thức về tập làm văn đã học - Tích hợp với cá văn bản đã học 2. KÜ n¨ng - RÌn luyÖn kÜ n¨ng tæng hîp vÒ tËp lµm v¨n. HiÓu c¸c d¹ng bµi thuyÕt Minh, tù sù vµ vận dụng ở mức độ cao hơn 3. Thái độ - Có thái độ học tập tốt bộ môn và vận dụng kiến thức bộ môn vào trong cuộc sống. B. ChuÈn bÞ: - Thầy: Soạn bài, đọc tài liệu… - Trß: §äc sgk, «n tËp l¹i toµn bé kiÕn thøc cò vÒ tËp lµm v¨n C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: Trong giê «n tËp III. Bµi míi PhÇn tËp lµm v¨n ng÷ v¨n 9 tËp 1 cã nh÷ng néi dung lín nµo? Nh÷ng néi dung nµo lµ träng t©m? Mét sè néi dung míi trong v¨n b¶n tù sù nh đối thoại, độc thoại độc thoại nội tâm, ngêi kÓ chuyÖn. Vai trß vÞ trÝ t¸c dông cña c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶ thuyÕt minh? Cho vÝ dô cô thÓ?. 1. V¨n b¶n thuyÕt minh - LuyÖn tËp viÖc kÕt hîp thuyÕt minh víi c¸c yÕu tè nghÞ luËn, miªu t¶ .... 2. VB tù sù: KÕt hîp tù sù víi miªu t¶, biÓu c¶m, miªu t¶ néi t©m, nghÞ luËn - Cần phải miêu tả để giúp cho ngời đọc ngời nghe có hứng thú khi tìm hiểu về đối tîng.. + Miªu t¶: cã h cÊu tëng tîng kh«ng nhất thiết phải trung thành với đối tợng, sù vËt - Dïng nhiÒu so s¸nh liªn tëng - Mang nhiÒu c¶m xóc chñ quan cña ngêi viÕt - Ýt dïng sè liÖu cô thÓ - Dïng nhiÒu trong s¸ng t¸c v¨n ch¬ng - Ýt tÝnh khu«n mÉu, ®a nghÜa + Tù sù: Cã më ®Çu diÔn biÕn kÕt thóc c©u chuyÖn. Cã t×nh tiÕt, nh©n vËt GV nhấn mạnh: Các yếu tố miêu tả tự sự +Thuyết minh: Trung thành với đặc điểm kh«ng lÊn ¸t thuyÕt minh. kh¸ch quan, khoa häc GV lÊy vÝ dô: Nh bµi thuyÕt minh c©y lóa - Dïng nhiÒu sè lîng cô thÓ Việt Nam, Cây chuối trong đời sống có yÕu tè tù sù, miªu t¶. - §a yÕu tè miªu t¶ vµ tù sù vµo v¨n thuyết minh chỉ lớt qua để làm cho văn Sách ngữ văn 9 tập 1 nêu lên những nội thuyết minh thêm hấp dẫn sinh động. dung g× vÒ v¨n b¶n tù sù? Vai trß vÞ trÝ vµ t¸c dông cña c¸c yÕu tè miªu t¶ néi t©m + Mªu t¶, biÓu c¶m trong v¨n b¶n tù sù vµ nghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù cho vÝ + NghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù V¨n thuyÕt minh cã yÕu tè miªu t¶, tù sù gièng vµ kh¸c víi v¨n b¶n thuyÕt minh, tô sù ë chç nµo?.

(164) dô?. + Đối thoại, độc thoại, độc thoại nội t©m trong v¨n b¶n tù sù GV gäi hs lÊy vd vÒ ®o¹n v¨n tù sù dïng + Ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n tù sù yÕu tè miªu t¶ néi t©m, vµ nghÞ luËn trong - YÕu tè nghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù lµm các văn bản đã học cho c©u chuyÖn cã tÝnh triÕt lÝ, lµ bµi häc cho con ngêi Thế nào là đối thoại, độc thoại và độc - Yếu tố độc thoại và miêu tả nội tâm tho¹i néi t©m? Vai trß t¸c dông vµ h×nh đóng vai trò quan trọng đẻ thể hiện tính thøc thÓ hiÖn cña c¸c yÕu tè nµy trong c¸ch nh©n vËt v¨n b¶n tù sù? T×m c¸c vÝ dô? - hs tù tr¶ lêi Tìm 2 đoạn văn tự sự trong đó 1 đoạn - §o¹n v¨n trong v¨n b¶n lµng ngêi kÓ chuyÖn theo ng«i kÓ thø nhÊt. Mét ®o¹n kÓ theo ng«i kÓ thø 3 NhËn xÐt vai trß cña mçi lo¹i ng«i kÓ? HS th¶o luËn, t×m c¸c §V IV. Cñng cè 1. Nêu nội dung những bài tập làm văn đã học từ đầu năm đến bây giờ 2. Nªu vai trß t¸c dông cña c¸c yÕu tè miªu t¶ vµo v¨n thuyÕt minh 3. Nªu vai rß t¸c dông cña c¸c yÕu tè miªu t¶, nghÞ luËn, miªu t¶ néi t©m vµo v¨n b¶n tù sù V. Híng dÉn - ¤n l¹i vµ n¾m ch¾c toµn bé phÇn lÝ thuyÕt - Lấy các đoạn văn trong các văn bản đã học để chứng minh - §äc tµi liÖu tham kh¶o - TiÕp tôc «n tËp phÇn tËp lµm v¨n tiÕp theo _______________________________________________________________ TiÕt 83. ¤n tËp : TËp lµm v¨n ( tiÕp) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc Giúp hs: Hệ thống hóa kiến thức về văn bản tự sự. Thấy đợc tính chất tích hợp của chóng víi v¨n b¶n chung - Thấy đợc tính kế thừa và phát triển của các nội dung tập làm văn học ở lớp 9 bằng cách so với nội dung các kiểu văn bản đã học ở lớp dới 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch VB tù sù cã sö dông c¸c yÕu tè miªu t¶ nghÞ luËn. RÌn kÜ năng viết đoạn văn theo yêu cầu đã học 3. Thái độ - Có thái độ vận dụng kiến thức đã họ vào cuộc sống nói viết B. ChuÈn bÞ: - ThÇy: Mét sè ®o¹n v¨n mÉu - Trò: Đọc sgk, đọc và tìm một số đoạn văn trong các văn bản đã học có liên quan đến néi dung bµi häc. C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Các nội dung văn bản tự sự đã học ở lớp 9 cã g× gièng vµ kh¸c so víi c¸c néi dung về kiểu văn bản này đã học ở lớp dới?. + Gièng nhau: VB tù sù ph¶i cã : - Nh©n vËt chÝnh vµ mét sè nh©n vËt phô - Cèt truyÖn: Sù viÖc chÝnh vµ mét sè sù viÖc phô + Kh¸c nhau: ë líp 9 cã thªm.

(165) Tại sảo trong 1 văn có đủ các yếu tố miªu t¶, biÓu c¶m, nghÞ luËn mµ vÉn gäi đó là VB tự sự? VD: PT t¸i t¹o hiÖn thùc b»ng c¶m xóc chñ quan- v¨n b¶n miªu t¶ - PT lËp luËn- VBNL - PT tác động vào cảm xúc- VB biểu cảm - PT cung cấp tri thức về đối tợng- VB thuyÕt minh - PT t¸i t¹o b»ng nh©n vËt cèt truyÖn: VB tù sù. Theo em cã mét v¨n b¶n nµo chØ vËn dụng duy nhất một phơng thức biểu đạt hay kh«ng? - Trong một VB có đủ các yếu tố NL, MT, BC mà vẫn đợc coi là Vb tự sự vì các yÕu tè Êy chØ cã ý nghÜa bæ trî cho ph¬ng thøc chÝnh lµ tù sù Hs kẻ lại bảng trong sgk vào vở. GV hớng dẫn hs đánh dấu nhân vào các ô trèng mµ kiÓu v¨n b¶n chÝnh cã thÓ kÕt hîp víi c¸c yÕu tè t¬ng øng trong nã. GV kiểm tra sự đánh dấu của hs Một số tác phẩm tự sự đợc học trong sgk ng÷ v¨n tõ líp 6-9 kh«ng ph¶i bao giê còng ph©n biÖt râ bè côc 3 phÇn: MB, TB, KB. T¹i sao bµi TLV cña hs vÉn ph¶i có đủ 3 phần đã nêu. - Nh÷ng kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng vÒ kiÓu VB tự sự của phần TLV có giúp đợc gì trong việc đọc- hiểu các VB tự sự tơng øng trong sgk Ng÷ v¨n kh«ng? LÊy VD. - Sù kÕt hîp gi÷a tù sù, biÓu c¶m vµ miªu t¶ néi t©m - KÕt hîp gi÷a tù sù vµ c¸c yÕu tè nghÞ luËn - Đối thoại và độc thoại nội tâm trong văn b¶n tù sù - Ngêi kÓ chuyÖn vµ vai trß cña ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n tù sù - Khi gäi tªn mét v¨n b¶n ngêi ta c¨n cø vào phơng thức biểu đạt chính của văn bản đó. - Ýt gÆp hoÆc kh«ng cã v¨n b¶n nµo'' thuÇn khiết'' đến mức chỉ vận dụng một PTBĐ duy nhÊt 1. TS+ NT+ NL+ BC+TM 2. MT+ TS+ BC+ TM 3. NL+ MT+ BC+ TM 4. BC+ TS+ MT+NL. - Bè côc 3 phÇn: MB, TB, KB lµ bè côc mang tính qui phạm đối với hs khi viết bài TLV. Nã gióp hs bíc ®Çu lµm quen víi t duy cấu trúc khi xây dựng văn bản để sau nµy häc lªn cao cã thÓ viÕt luËn v¨n, luËn ¸n, viÕt s¸ch - C¸c nhµ v¨n kh«ng bÞ bã buéc bëi tÝnh '' qui phạm'' nữa, điều quan trọng đối với họ là đề tài và cá tính sáng tạo. - Đã soi sáng rất nhiều cho việc đọc vawnbanr, ph©n tÝch v¨n b¶n VD: khi đọc về độc thoại'' Kiều ở lầu ngng bích'' - đối thoại và độc thoại trong văn bản ''lµng'' Ngîc l¹i nh÷ng kiÕn thø vµ kÜ n¨ng cña t¸c phÈm tù sù cung cÊp tri thøc cÇn thiÕt để làm bài văn tự sự. IV. Cñng cè - T×m nh÷ng ®o¹n v¨n tù sù cã yÕu tè miªu t¶, nghÞ luËn độc thoai, độc thại nội tâm, đối thoại trong các VB đã học ở lớp 9 và đọc to V. Híng dÉn - Xem l¹i toµn bé c¸c c©u hái trong phÇn «n tËp.

(166) - ¤n l¹i vÒ ng«i kÓ trong v¨n b¶n tù sù - ChuÈn bÞ tèt cho kiÓm tra häc k× I ---------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 84. ¤n tËp tËp lµm v¨n ( tiÕp) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Gióp hs: cñng cè vÒ v¨n tù sù, biÕt c¸ch ®a c¸c yÕu tè miªu t¶, miªu t¶ néi t©m, nghÞ luËn vµo v¨n b¶n tù sù. - Kể chuyện theo ngôi thứ nhất và ngôi thứ 3. Hiểu đợc vai trò của ngời kể chuyện - BiÕt tãm t¾t v¨n b¶n tù sù 2. KÜ n¨ng - Biết vận dụng kiến thức đã học để viết văn tự sự, biết tóm tắt tác phẩm tự sự... 3. Thái độ - Có thái độ vận dụng kiến thức đã học vào trong cuộc sống... B. ChuÈn bÞ: -ThÇy : Mét sè ®o¹n v¨n mÉu - Trò : Đọc sgk, chọn một số đoạn văn có nội dung liên quan qua các văn bản đã học C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: Trong giê «n tËp III. Bµi míi Nªu yªu cÇu cña tãm t¾t VB tù sù?. GV nhÊn m¹nh - ChØ nªu c¸c t×nh tiÕt chÝnh - Không kể lại lời đối thoại - Kh«ng nªu c¸c t×nh tiÕt phô. 1. Tãm t¾t VB tù sù - Bảo đảm tính khách quan: Không thêm bít nh÷ng chi tiÕt, sù viÖc khjoong cã trong v¨n b¶n kh«ng chen vµo c¸c ý kiÕn b×nh luËn, khen chª cña ngêi tãm t¾t - Bảo đảm tính hoàn chỉnh ( Mở đầu, diÔn biÕn, kÕt thóc) Bảo đảm tính cân đối : Số dòng tóm tắt cho nh©n vËt chÝnh, c¸c chi tiÕt tiªu biÓu. Miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù nh»m môc đích gì ?. 2. Miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù - Ngời kể cần miêu tả chi tiết hành động c¶nh vËt con ngêi vµ sù viÖc th× c©u chuyÖn míi trë nªn cô thÓ gîi c¶m vµ sinh động HS tù t×m. T×m c¸c yÕu tè t¶ ngêi, t¶ c¶nh trong truyÖn lÆng lÏ Sa Pa, chiÕc lîc ngµ... 3.Miªu t¶ néi t©m trong v¨n b¶n tù sù. ThÕ nµo lµ miªu t¶ néi t©m ?. Cã mÊy c¸ch miªu t¶ néi t©m ? T×m nh÷ng c©u th¬ miªu t¶ néi t©m trong. - T¸i hiÖn nh÷ng suy nghÜ, c¶m xóc vµ diÔn biÕn t©m tr¹ng cña nh©n vËt trong t¸c phÈm tù sù - Trùc tiÕp t¸i hiÖn ý nghÜ c¶m xóc cña nh©n vËt - Gi¸n tiÕp miªu t¶ c¶nh vËt, nÐt mÆt cö chØ, trang phôc cña nh©n vËt.

(167) ®o¹n trÝch KiÒu ë lÇu Ngng BÝch - Nh÷ng c©u th¬ miªu t¶ ngoaiÞ h×nh cña Mã Giám Sinh có giúp ngời đọc hiểu phÇn nµo tÝnh c¸ch cña h¾n kh«ng ? Nh÷ng c©u sau miªu t¶ néi t©m cña KiÒu có đúng không ? Nçi m×nh thªm.. mÆt dµy Yếu tố nghị luận trong văn bản tự sự đợc biwur hiÖn nh thÕ nµo ? ChØ ra nh÷ng c©u v¨n nghÞ luËn trong v¨n b¶n lÆng lÏ Sa Pa ? Viết một đoạn văn tự sự theo chủ đè tự chọn trong đó có yếu tố miêu tả nội tâm vµ nghÞ luËn. - Đúng đó là tâm trạng đau khổ nhục nhã - 4. NghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù - NhËn xÐt,lÝ lÏ, dÉn chøng, lËp luËn C©u chuþªn cã phÇn triÕt lÝ, bµi häc.. IV. Cñng cè - Nêu vai trò của các yếu tố miêu tả, miêu tả nội tâm, nghị luận đợc đa vào bài văn tự sù - §äc ®o¹n v¨n cña em, chØ ra c¸c yÕu tè miªu t¶ néi t©m nghÞ luËn V. Híng dÉn - ¤n tËp l¹i toµn bé phÇn tËp lµm v¨n - Tóm tắt các văn bản tự sự đã học - §ãng vai nh©n vËt kÓ l¹i truyÖn, LLSa Pa, ChiÕc lîc ngµ - Chuẩn bị tốt để thi học kì. ---------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 85. TËp lµm th¬ t¸m ch÷. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc Gióp hs : T×m hiÓu nh÷ng bµi th¬ 8 ch÷ hay cña c¸c nhµ th¬. - Tập làm thơ 8 chữ theo đề tài tự chọn hoặc viết tiếp những câu thơ vào một bài cho tríc. 2. KÜ n¨ng -RÌn t duy s¸ng t¹o cho hs, ph¸t hiÖn n¨ng khiÕu, rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n ch¬ng 3. Thái độ - Có ý thức làm thơ, vận dụng kiến thức đã học để sáng tác thơ B. ChuÈn bÞ: ThÇy : Mét sè bµi th¬ 8 ch÷, mét sè bµi tËp - Trß : Su tÇm mét sè bµi th¬ 8 ch÷, vµ tù lµm mét bµi th¬. C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña hs III. Bµi míi : Giíi thiÖu bµi GV chép một số, đọc một số đoạn thơ 8 chữ cho học sinh tham khảo Xu©n kh«ng chØ ë mïa xu©n ba th¸ng Xuân là khi nắng rạng đến tình cờ.

(168) Chim trªn cµnh h¸ má h¸t ra th¬ Xuân là lúc gió về không định trớc §«ng ®ang l¹nh bçng mét h«m trë ngîc Mây bay đi để hở một khung trời ThÕ lµ xu©n ngµy chØ Êm h¬i h¬i Nh đợc nắm một bàn tay son sẻ. ( Xu©n kh«ng mµu- Xu©n DiÖu) Em hãy nhận xét đoạn thơ trên về vần, Vần chân đợc sử dụng một cách linh c¸ch nh¾t nhÞp ? ho¹t, cã vÇn trùc tiÕp t¹o thµnh cÆp ë 2 c©u ®Çu ®i liÒn nhau. VD. C¬ -th¬ ; tríc- ngîc ; trêi - h¬i Th¬ 8 ch÷ gÇn víi thÓ v¨n nµo ? Gần với văn xuôi. HS đọc bài : Nhớ Em hãy đọc những đoạn thơ 8 chữ mà rõng, quª h¬ng em biÕt ? *LuyÖn tËp Viết thêm một câu thơ để hoàn thiện a. Cành mùa thu đã mùa xuân nảy lộc khæ th¬ Hoa gạo nở rồi nở đỏ bến sông Yªu cÇu : T«i còng kh¸c t«i sau lÇn gÆp tríc Câu mới viết phải đủ 8 chữ. ( Gîi ý : Cã thÓ chä mét trong c¸c c©u Phải đảm bảo lô gíc về ý nghĩa gần đủ 8 chữ sau với những câu đã cho - Mµ s«ng vÉn ch¶y.... Ph¶i cã vÇn ch©n gi¸n tiÕp hoÆc trùc tiÕp - Bởi đời tôi cũng đang chảy... với những câu đã cho - Sao thêi gian còng ch¶y... b. BiÕt lµm th¬ cha gäi lµ thi sÜ Nh ngêi yªu kh¸c h¼n víi ngêi t×nh BiÓn dï nhá kh«ng ph¶i lµ ao réng ( Gîi ý : Cã thÓ chän mét trong c¸c c©u gần đủ 8 chữ sau : - Chît quen nhau cha thÓ gäi lµ... - Một cành đào cha thể gọi.. - Mùa đông ơi sao đã vội... Tập làm thơ 8 chữ theo đề tài. Trên cơ sở hs đã chuẩn bị ở nhà.GV cho các em Nhí trêng chuẩn bị trên lớp 10 phút sau đó các em Nơi ta đến hàng ngày quen thuộc thế lên trình bày trớc lớp theo yêu cầu đề tài Sân trờng mênh mông nắng cũng mênh mµ c¸c em tù chän ( trêng líp b¹n bÌ , m«ng quª h¬ng). GV nhËn xÐt, hs nhËn xÐt, Kh¨n quµng tung bay rùc rì s¾c hång GV sửa cho HS, động viên những bài Xa b¹n bÌ sao bçng thÊy b©ng khu©ng lµm tèt. Nhí b¹n HS cã thÓ su tÇm thªm nh÷ng bµi th¬, Ta chia tay nhau phợng đỏ đầy trời đoạn thơ theo chủ đề trên đọc trớc lớp. Nhí nh÷ng ngµy rén r· tiÕng cêi vui Và nhớ những đêm lửa trại tuyệt vời Qu©y quÇn bªn nhau long lanh lÖ r¬i Con s«ng quª h¬ng Con s«ng quª ru tuæi th¬ trong m¬ Gi÷a nh÷ng hoµng h«n ngêi lªn ¸nh m¾t G¹p nhau hån nhiªn nô cêi rÊt thËt §Ó mai ngµy thao thøc viÕt thµnh th¬ IV. Cñng cè - §äc laÞ mét sè bµi th¬ hay cña HS - Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ thÓ th¬ 8 ch÷ -Rót ra kÕt luËn chung vÒ thÓ th¬ 8 ch÷ V. Híng dÉn - TËp lµm th¬ 8 ch÷ - ¤n l¹i toµn bé kiÕn thøc chuÈn bÞ cho kiÓm tra häc k× - Soạn bài 2 đứa trẻ.

(169) Ngµy 13 Th¸ng 12 N¨m 2010 Ký duyÖt. TuÇn 18 TiÕt 86, 87. KiÓm tra häc k× I. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs : Vận dụng những kiến thức đã học để làm tốt các câu hỏi bài tập. - Đánh giá kết quả hs trong học kì I. GV nắm bắt đợc kết quả học tập của hs, nắm bắt đợc lực học của hs để điều chỉnh việc dạy học cho phù hợp. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng tæng hîp kiÕn thøc, t duy s¸ng t¹o trong lµm bµi. 3. Thái độ - RÌn luyÖn ý thøc nghiªm tóc trong thi cö. B. ChuÈn bÞ: -ThÇy : §Ò thi cña PGD, CSVC cho thi, danh s¸ch phßng thi -Trß : ChuÈn bÞ bót mùc... C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi I. Giám thị giao đề C©u1 ( 1 ®iÓm) Dùng những câu sau đây để viết thành lời dẫn trực tiếp : -a. Lµng th× yªu thËt nhng lµng theo t©y mÊt råi th× ph¶i thï ( Lµng- kim L©n- S¸ch Ng÷ V¨n líp 9 tËp 1- NXB Gi¸o dôc) b. Mình sinh ra là gì, mình đẻ ở đâu, mình vì ai mà làm việc ? ( Læng l· Sa Pa- NguyÔn Thµnh Long- S¸ch Ng÷ v¨n líp 9 tËp 1) C©u 2 ( 2 ®iÓm) a. Cho biÕt t¸c gi¶ cña Hoµng Lª nhÊt thèng chÝ ? b. V× sao t¸c gi¶ cña Hoµng Lª nhÊt thèng chÝ vèn lµ nh÷ng trÝ thøc trung qu©n rÊt cã tình cảm với nhà Lê nhng lại xây dựng đợc hình tợng ngời anh hùng áo vải Quang Trung tuyệt đẹp ? C©u 3 ( 7 ®iÓm ) Dùa vµo truyÖn ng¾n ChiÕc lîc ngµ cña NguyÔn Quang S¸ng, trong vai nh©n vËt bÐ Thu, h·y kÓ l¹i cuéc gÆp gì gi÷a hai cha con sau 8 n¨m xa c¸ch. II.Híng dÉn chÊm Câu 1 ( 1 điểm). Học sinh viết đúng lời dẫn trực tiếp, mỗi câu đợc 0,5 điểm C©u 2 ( 2 ®iÓm) a. T¸c gi¶ : Ng« gia v¨n ph¸i ( 0,5 ®iÓm) B. Nêu đợc các lí do sau :.

(170) - ý thøc t«n träng sù thËt lÞch sö cña c¸c nhµ viÕt sö phong kiÕn : Ng« Th× ChÝ, Ng« Th× Du. ( 0,5 ®) - Trong thời đại ấy, bản thân hình ảnh ngời anh hùng Quang Trung đã có một sức cuèn hót thuyÕt phôc rÊt lín khiÕn cho ngêi ta kh«ng thÓ phñ nhËn vµ xuyªn t¹c sù thËt (0,5 ®) - Các nhà viết sử đã có cái nhìn tiến bộ vợt qua những định kiến giai cấp phản ánh trung thùc vÒ ngêi anh hïng d©n téc (0,5 ®) C©u 3 (7 ®) 1. VÒ h×nh thøc - Làm đúng kiểu bài tự sự - Bµi viÕt cã sö dông c¸c yÕu tè miªu t¶ néi t©m vµ nghÞ luËn - Trình bày sạch sẽ. Bố cục mạch lạc, rõ ràng. Diễn đạt lu loát. Không mắc lỗi chính t¶ 2. VÒ néi dung - KÓ l¹i chuyÖn chiÕc lîc ngµ mét c¸ch s¸ng t¹o, theo lêi kÓ cña nh©n vËt bÐ Thu, kÓ vÌ cuéc gÆp gì gi÷a hai cha con sau 8 n¨m xa c¸ch, còng lµ cuéc gÆp gì cuèi cïng cña hai cha con. - Cần đảm bảo các tình tiết chính + Lóc ®Çu gÆp «ng S¸u + Nh÷ng ngµy «ng S¸u ë nhµ + Khi Thu giËn dçi bá sang nhµ ngo¹i + Buổi chia tay xúc động, Thu dặn ba mua chiếc lợc ngà B.BiÓu ®iÓm - §iÓm 6-7 : §¸p øng xuÊt s¾c c¸c yªu cÇu trªn - Điểm 4-5 : Đáp ứng đợc yêu cầu trên - §iÓm 2-3 : §¸p øng c¬ b¶n yªu cÇu vÒ néi dung song cßn s¬ sµi. Cßn m¾c mét sè lçi về chính tả, diễn đạt. - Điểm 0-1 : Cha đáp ứng đợc các yêu cầu trên IV. Cñng cè - NhËn xÐt giê kiÓm tra, thu bµi V. Híng dÉn - Soạn bài những đứa trẻ. Chuẩn bị sách vở cho học kì II. -. TiÕt 88. Văn bản : Hớng dẫn đọc thêm. Những đứa trẻ. TrÝch : Thêi th¬ Êu : M¸c - xim- go-ki A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Cã hiÓu biÕt bíc ®Çu vÒ nhµ v¨n M. Go-r¬- ki vµ t¸c phÈm cña «ng. - Hiểu cảm nhận đợc giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn trích những đứa trẻ. - Ngững đóng góp của ông đối với văn học Nga và văn học nhân loại. - Mối đồng cảm chan thành của nhà văn vói những đứa trẻ bất hạnh. 2. KÜ n¨ng -Đọc hiểu văn bản truyện hiện đại nớc ngoài - Vận dụng kiến thức về thể loại và sự kết hợp các phơng thức biểu đạt trong tác phẩn tự sự để cảm nhận một văn bản truyện hiện đại.

(171) - Kể và tóm tắt đợc đoạn truyện 3. Thái độ - Có thái độ tiếp thu học hỏi văn học nớc bạn B. ChuÈn bÞ: -Tranh ¶nh, ch©n dung M. Go- r¬-ki, t¸c phÈm thêi th¬ Êu. C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: - T©m tr¹ng cña nh©n vËt T«i nh thÕ nµo trong chuyÕn vÒ th¨m quª lÇn cuèi? T©m tr¹ng Êy nãi lªn t×nh c¶m g× cña t¸c gi¶? - Hình ảnh Nhuận Thổ , cố hơng, con đờng có ý nghĩa nh thế nào? III. Bµi míi Em hiÓu g× vÒ t¸c gi¶ M.go-r¬-ki ? Cuộc đời của nhà văn có gì đặc biệt ? Bót danh Go. R¬.ki theo tiÕng Nga cã nghĩa là cay đắng. Tác phẩm này đợc viết vào thời gian nµo ? T¸c phÈm gåm mÊy ch¬ng ®o¹n trÝch những đúa trẻ đợc trích ở chơng mấy của t¸c phÈm ? - T¸c phÈm thêi th¬ Êu lµ mét t¸c phÈm tù truyÖn GV : Go- rơ - ki đã tự học, tự rèn luyện với nghị lực phi thờng để trở thành nhà nghÖ sÜ u tó cña NT v« s¶n. - Là đại văn hào Nga, ngời mở đầu cho v¨n häc c¸ch m¹ng Nga thÕ kØ 20. t¸c gi¶ cña nhiÒu truyÖn ng¾n,truyÖn võa, tiÓu thuyÕt, bót kÝ, kÞch nãi.Thêi th¬ Êu lµ tËp 1 cña tiÓu thuyÕt bé ba : KiÕm sãng 1916, Những trờng đại học của tôi1923,. Nh©n vËt chÝnh lµ A-li -« sa kÓ l¹i qu·ng đời thơ ấu và thanh niên của mình từ 3,4 tuổi đến 17 tuổi. Theo em nên đọc văn bản này nh thế nµo ? GV cho hs đọc phân vai -Một em đóng vai tôi, một em đóng thằng anh, một em đóng thằng thứ 2, mét em dÉn truyÖn. GV cho hs nhận xét cách đọc của từng b¹n Em có thể đọc lại vai đó GV nhận xét cách đọc của từng em. Sau đó có thể đọc lại.Nhận xét về cách phát âm của hs sau đó GV đọc, học sinh đọc l¹i Gäi hs tãm t¾t v¨n b¶n. Gv kiểm tra việc đọc chú thích của hs. I.Giíi thiÖu chung 1 T¸c gi¶ : 1868-1936 nhµ v¨n lín cña Nga - Må c«i, sèng víi «ng bµ ngo¹i ph¶i ®i làm nhiều nghề để kiếm ăn 2. T¸c phÈm : Thêi th¬ Êu(1913-1914) gåm 13 ch¬ng, trÝch ë ch¬ng 9 cña t¸c phẩm sau đoạn A-Li -ô sa cứu đợc thằng bé con ông đại tá rơi xuống giếng.. II. Hớng dẫn đọc - đọc phân vai vì có nhiều lời thoại. * KÓ tãm t¾t Sau gần một tuần không thấy... Sau đó 3 anh em con đại tá lại ra chơi với A- li - ô sa. Chóng trß chuyÖn vÒ b¾t chim, vÒ d× ghÎ... A- li- « -sa kÓ cho chóng nghe vÒ những truyện cổ tích mà bà kể. Viên đại t¸ cÊm c¸c con ch¬i víi A- li -« sa, ®uæi em ra khái s©n. Nhng chóng vÉn tiÕp tôc ch¬i víi nhau vµ c¶m thÊy vui thÝch. * T×m hiÓu chó thÝch : sgk.

(172) Truyện đợc kể ở ngôi thứ mấy ? Cã thÓ chia v¨n b¶n lµm mÊy ®o¹n ?. * Ng«i kÓ vµ bè côc - Ng«i thø nhÊt - Bè côc 3 ®o¹n Đoạn 1 : có đến gần 1 tuần... cúi xuống : T×nh b¹n tuæi Êu th¬ hån nhiªn trong s¸ng -Đoạn 2 : Trời đã bát đầu tối...nhà tao : T×nh b¹n bÞ cÊm ®o¸n -§o¹n 3 : Cßn l¹i : T×nh b¹n vÉn tiÕp tôc - Tr×nh tù thêi gian. Câu chuyện đợc hồi tởng lại đợc tác giả kÓ theo tr×nh tù nµo ? IV. Cñng cè - Qua tìm hiểu một vài nét về cuộc đời tác giả em có nhận xét gì ? - Em học tập đợc những điều gì về nhà văn vĩ đại này ? Tãm t¾t ng¾n gän ®o¹n trÝch sgk V. Híng dÉn - Tập đọc diễn cảm. Tìm hiểu nội dung nghệ thuật của đoạn trích - T×m hiÓu néi dung t tëng cña ®o¹n trÝch. ----------------------------------------------------------------------------------------------. TiÕt 89. V¨n b¶n Hớng dẫn đọc thêm Những đứa trẻ (tiếp) TrÝch thêi th¬ Êu cña M. Go- r¬ -ki A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Tiếp tục giúp hs tìm hiểu nội dung của văn bản. HS cảm động trớc những tâm hồn trÎ th¬ trog tr¾ng, sèng thiÕu t×nh th¬ng vµ hiÓu râ nghÖ thuËt kÓ chuyÖn cña t¸c gi¶ trong ®o¹n trÝch tiÓu thuyÕt tù thuËt. 2. KÜ n¨ng -Đọc hiểu văn bản truyện hiện đại nớc ngoài - Vận dụng kiến thức về thể loại và sự kết hợp các phơng thức biểu đạt trong tác phẩn tự sự để cảm nhận một văn bản truyện hiện đại 3. Thái độ - Có thái độ tiếp thu học hỏi văn học nớc bạn B. ChuÈn bÞ: - Thầy : Soạn bài, đọc tài liệu -Trß : So¹n bµi, tr¶ lêi c©u hái sgk C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: ? Cảm ngĩ của em về cuộc đời tác gỉa ? Tóm tắt đoạn trích III. Bµi míi : GV chuyÓn tiÕp III. Híng dÉn t×m hiÓu néi dung Câu hỏi 2 sgk. Gọi hs đọc câu hỏi - ¤ng bµ ngo¹i A-li -« sa lµ hµng xãm -Hoµn c¶nh nµo... lÝ gi¶i v× sao t×nh b¹n với đại tád nhng 2 gia đình thuộc những tuổi thơ để lại ấn tợng sâu sắc cho nhà thµnh phÇn XH kh¸c nhau, mét bªn lµ v¨n... ? d©n thêng, mét bªn lµ quan chøc giµu sang, nên đại tá không cho con mình ch¬i víi A-li-« sa - Do sù t×nh cê A- li -«- sa gãp søc cøu.

(173) đứa nhỏ bị rơi xuống giếng nên ba đứa trÎ rñ A-li- « sa sang ch¬i. - A-li-«-sa mÊt bè, mÑ ®i lÊy chång, ë với ông bà ngoại, thờng bị ông đánh đòn. Qua chuyện trò A.. biết mấy đứa trẻ tuy sèng trong c¶nh giµu sang nhng còng kh«ng sung síng. MÑ chÕt, sèng víi d× ghẻ, bị bố cấm đoán, đánh đòn - Hoµn c¶nh sèng thiÕu t×nh th¬ng gièng nhau khiến A... thân thiết với mấy đứa trẻ và để lại ấn tợng sâu sắc. Câu hỏi 3. HS đọc câu hỏi. Bình luận một số hình ảnh của 3 đúa trẻ hàng xóm qua sù c¶m nhËn tinh tÕ cña A-li-« sa ?. Cau hỏi 4. Chuyện cổ tích và đời thờng đợc lồng vào nhau trong nghệ thuật kể chuyÖn cña Go- r¬- ki nh thÕ nµo ?. §äc ®o¹n trÝch em cã suy nghÜ g× vÒ tình bạn của A-li-ô sa và 3 đứa trẻ ?. - Khi mấy đứa trẻ kể chuyện mẹ chết chỉ cßn d× ghÎ råi lÆng ®i ‘’ Chóng ngåi s¸t vµo nhau gièng nh nh÷ng chó gµ con’’ - So s¸nh chÝnh x¸c khiÕn ta liªn tëng c¶nh lò gµ con mÊt mÑ sî h·i co côm vµo nhau khi nh×n thÊy diÒu h©u, thÓ hiÖn sù th«ng c¶m cña A-li-« sa víi nçi bÊt h¹nh cña c¸c b¹n nhá. - Khi đại tá bất chợt xuất hiện máng ‘’ Tức thì cả mấy đứa lặng lẽ bớc ra khỏi chiÕc xe vµ ®i vµo nhµ, khiÕn t«i l¹i nghÜ đến những con ngỗng ngoan ngoãn’’ So s¸nh chÝnh x¸ thÓ hiÖn d¸ng dÊp bªn ngoài của 3 đứa trẻ, vừa thể hiện thế giới n«Þ t©m cña chóng.Chóng bÞ bè ¸p chÕ, l¼ng lÆng cam chÞu. - Mấy đứa trẻ vừa nhắc đến chuyện dì ghẻ. A... liên tởng ngay đến mụ dì ghẻ độc ác trong các truyện cổ tích mà bà kể - MÑ thËt cña c¸c cËu thÕ nµo råi còng vÒ v× bän phï thuû phï phÐp - Ngêi bµ nh©n hËu mçi khi quªn A.. l¹i ch¹y vÒ hái bµ - Th»ng bÐ lín kh¸i qu¸t : cã lÏ... * LuyÖn tËp - Võa cã niÒm vui nçi buån. Vui v× nhu cầu tuổi thơ đợc chia sẻ nỗi buồn, đợc sèng trong íc m¬ cæ tÝch, Buån v× bÞ ng¨n cÊm bëi ng¬× lín bëi bøc têng giai cÊp - Chúng đã hồn nhiên vợt lên tất cả để t×nh b¹n cµng thªm bÒn chÆt. IV. Cñng cè - Nêu nội dung của đoạn trích. Gọi hs đọc ghi nhớ - Tác giả đã kể chuyện nh thế nào ? Tự thuật, so sánh chính xác, đối thoại ngắn gọn sinh động, chuyện đời thờng và cổ tÝch lång vµo nhau. V. Híng dÉn - Tìm đọc tiểu thuyết thời thơ ấu - N¾m ch¾c néi dung , nghÖ thuËt cña v¨n b¶n ttrichsgk - Xem lại nội dung phần đã khai thác - Soạn bài : Bàn về đọc sách.

(174) TiÕt 90. Tr¶ bµi kiÓm tra häc k× I. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Gióp hs nhËn ra u nhîc ®iÓm cña m×nh trong bµi KT häc k× - Rót kinh nghiªm vÒ c¸ch lµm bµi cho hs 2. KÜ n¨ng - BiÕt c¸ch tr¶ lêi c©u hái ng¸n vµ bµi tù luËn dµi. BiÕt vËn dông linh ho¹t kiÕn thøc 3. Thái độ - Nâng cao ý thức làm bài, ý thức học tập phải có một quá trình để nắm bắt kiến thức - Qu¸n triÖt vÒ ý thøc nghiªm tóc trong thi cö B. ChuÈn bÞ: Bài chấm các lỗi cụ thể, đáp án biểu điểm C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ...... II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi - Yêu cầu hs mở toàn bộ đề bài đã đợc phát. Yêu cầu học sinh đọc câu 1 và yêu cầu của bài tập. Gọi hs trả lời. GV chữa. Lời dẫn phải phù hợp với câu đợc trích dẫn. Câu nói đó là của ai ? Nói trong hoàn cảnh nào ? Em sẽ viết nh thế nào để trích dẫn đợc câu nói đó ra. Câu 2 : GV gọi hs đọc đề bài và trả lời. Phần b. Em cần nêu đợc những ý gì ? .GV đọc biểu điểm để hs so sánh C©u 3 : Bµi v¨n ph¶i lµm theo thÓ lo¹i nµo ? kÓ chuyÖn Nhng có kể chuyện thông thờng không, mà phải cho đợc yếu tố nào vào trong khi kể chuyÖn ? YÕu tè nghÞ luËn vµ miªu t¶ néi t©m Em sÏ kÓ c©u chuyÖn ë ngoio thø mÊy ? ng«i thø nhÊt Em sẽ đảm bảo những tình tiết nào trong câu chuyện ? - Lóc ®Çu gÆp «ng S¸u - Nh÷ng ngµy «ng S¸u ë nhµ - Khi Thu giËn dçi bá sang nhµ bµ ngo¹i - Buổi chia tay xúc động, Thu dặn ba mua chiếc lợc ngà * NhËn xÐt chung : 1. u điểm: Nhìn chung các em làm bài tơng đối tốt hiểu đề, trả lời đúng câu hỏi, n¾m ch¾c kiÕn thøc. BiÕt viÕt ®o¹n v¨n cã lêi dÉn trùc tiÕp mét c¸ch hîp lÝ. V¨n viÕt dÔ hiÓu ng¾n gän. - Câu 2 nhiều em trả lời tơng đối chính xẫ. Nhớ và nắm chắc kiến thức tác giả tác phÈm. Về câu tự luận : Các em đã nắm chắc làm kiểu bài tự sự, kết hợp đa cacxs yếu tố miêu tả nội tâm và nghị luận. Bài viết mạch lạc rõ ràng, đủ các chi tiết. Văn viết có sáng tạo làm cho câu chuyện kể hấp dẫn. Diễn đạt lu loát, ít mất lỗi chính tả. Một sè bµi lµm tèt : Em : H»ng, Hµ, Ngäc Anh, Trµ, H¬ng...9A1 Nhµn, Quang, Nam , Quúnh 9A6 2.Nhîc ®iÓm Một số em cha xác định rõ yêu cầu câu hỏi, còn thụ động cha tự giác làm bài, cha chÞu suy nghÜ. C©u 1 viÕt ®o¹n v¨n sai kh«ng hîp lÝ. Cã em cha biÕt viÕt ®o¹n v¨n cã lêi dÉn trùc tiÕp..

(175) C©u2 phÇn b. NhiÒu em kh«ng tr¶ lêi hÕt, cßn bá ý Câu 3. Một số em kể sơ sài, cha đa đợc yếu tố miêu tả nội tâm và ngị luận vào trong bµi. C¸ch xng h« kh«ng thèng nhÊt lóc th× bè, cha, ba.Bµi lµm kÓ lÓ dµi dßng nên cha đi đợc vào phần trọng tâm , dẫn đến bài không hoàn chỉnh. N÷ng bµi lµm yÕu : Th¾ng, M¹nh, NhËt, Hng...9A1 M¹nh, Ph¬ng, L Quang, Tnam, Mai, BÝch Ngäc ... 9A6 3- Sửa lỗi : Gv đọc từng lỗi cụ thể, phát bài cho hs để hs thấy rõ lỗi của mình để từ đó sửa lỗi rút kinh nghiệm 4 - Rút kinh nghiệm : Đọc kĩ đề bài,Gạch chân dới những yêu cầu của đề bài, trả lời đúng yêu cầu cảu đề bài - §äc kÜ tõng phÇn kh«ng bá sãt c©u hái - Xác định đề xem yêu cầu về lĩnh vực nào - §èi víi nh÷ng c©u hái nhá th× tr¶ lêi chÝnh x¸, víi nh÷ng c©u 5,7 ®iÓm th× ph¶i viÕt thµnh bµi v¨n cã bè côc 3 phÇn MB, TB. KB. - Xác định đúng thể loại, văn viết sáng tạo. * Tæng hîp ®iÓm líp. SS 1. §iÓm 2 3. 4. TS < 5 SL %. 5. 6. §iÓm 7 8. 9. 10. TS ≥ 5 SL %. 9A1 42 9A6 34 IV. Cñng cè Qua bµi kiÓm tra cho em bµi häc g× vÒ c¸ch lµm bµi ? - Nh÷ng c©u hái KT cã xa l¹ víi em kh«ng ? Nã n»m trong phÇn nµo cña sgk ? Qua đó cho em thấy cần phải làm gì khi học văn ( Nắm chắc kiến thức sgk, so¹n bµi, tr¶ lêi c©u hái sgk) V. Híng dÉn - Ôn lại nôị dụng tất cả các văn bản đã học -ChuÈn bÞ s¸ch vë cho häc k× II - Soạn bài bàn về đọc sách. Ngµy. TuÇn 19 TiÕt 91. th¸ng n¨m 2010 KÝ duyÖt. Häc k× II V¨n b¶n. Bàn về đọc sách. TrÝch - Chu Quang TiÒm A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc -Hiểu cảm nhận đợc nghệ thuật lập luận, giá trị nội dung và ý nghĩa thực tiễn của văn b¶n:.

(176) - HiÓu mét vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ Chu Quang TiÒm - Hớng dẫn hs đọc tìm hiểu thể loại, giải thích từ khó, phân tích bố cục - HS hiểu đợc sự cần thiết ý nghĩa của việc đọc sách 2. KÜ n¨ng - Biết cách đọc- hiểu một văn bản dịch ( không sa đà vào phân tích ngôn từ) - NhËn ra bè côc chÆt chÏ, hÖ thèng luËn ®iÓm râ rµng trong mét v¨n b¶n nghÞ luËn - RÌn luyÖn thªm viÕt m«trj bµi v¨n nghÞ luËn 3. Thái độ - Có ý thức học tập những kinh nghiệm quý báu của cha ông để lại để vận dụng vào thùc tÕ. B. ChuÈn bÞ: - GV T×m hiÓu vÒ t¸c gi¶ , bµi so¹n chi tiÕt - HS đọc, ,soạn bài C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: - KiÓm tra s¸ch vë k× II cña hs III. Bµi míi.Giíi thiÖu bµi - Ngay từ còn để chỏm, trong những ngày đầu tiên cắp sách đến lớp các học trò Trung Hoa, Việt Nam ngày xa đều đã học thuộc lòng mấy câu giáo huấn của thánh hiền Thiªn tö träng hiÒn hµo V¨n ch¬ng gi¸o nhÜ tµo V¹n ban giai h¹ phÈm Duy hữu độc th cao Nghĩa là : Nhà vua coi trọng hiền đức. Văn chơng giáo dục con ngời.Mọi nghề đều thấp kém. Chỉ có đọc sách là cao quí nhất ‘’ Sách đọc vạn chơng hạ bút nh có thần‘’ I. Giíi thiÖu chung GV gọi hs đọc chú thích tóm tắt lại 1. T¸c gi¶ : Chu Quang TiÒm( 1897mét sè ý chÝnh - Ông nhiều lần bàn về đọc sách, phơng 1986) là giáo s, tiến sĩ, nhà mĩ học, lí luËn v¨n häc lín cña Trung Quèc. pháp đọc sách. Văn bản này ông viết ra nhằm mục đích g× ? ( ¤ng muèn truyÒn l¹i cho c¸c thÕ hÖ sau nh÷ng suy nghÜ s©u s¾c vµ kinh nghiÖm 2. T¸c phÈm : VB trÝch trong cuèn’’ phong phú của bản thân về đọc sách.) Danh nh©n TQ bµn vÒ niÒm vui vµ nçi buồn của việc đọc sách’’Giáo s Trần GV nêu yêu cầu đọc : Rõ ràng mạch lạc Đình Sử dịch II. §äc- hiÓu v¨n b¶n nhng vÉn víi giäng t©m t×nh nhÑ nhµng nh lêi trß chuyÖn. Chó ý c¸c h×nh ¶nh so 1. §äc s¸nh GV cùng 3 hs đọc cả bài 1 lần. Gv nhận xét cách đọc 2. T×m hiÓu thÓ lo¹i Dựa vào những yếu tố nào để xác định - VB nghÞ luËn( LËp luËn gi¶i thÝch mét đúng tên kiểu loại văn này ? vấn đề XH. Hệ thống luận điểm, cách lập luËn, tªn v¨n b¶n. HS đọc thầm chú thích sgk 3. Tõ khã : sgk - GV nãi thªm : Häc vÊn vµ häc thuËt. Đây là một đoạn trích nên không đầy đủ 4.Bố cục a. Häc vÊn kh«ng chØ lµ... ph¸t hiÖn thÕ bè côc 3 phÇn giíi míi : Sù cÇn thiÕt vµ ý nghÜa cña T×m hÖ thèng luËn ®iÓm việc đọc sách b.LÞch sö cµng tiÕn lªn...tù tiªu hao lùc lîng : Nh÷ng khã kh¨n nguy h¹i hay gÆp của việc đọc sách trong tình hình hiện nay..

(177) HS chó ý ®o¹n ®Çu Tác giả đã lí giải tầm quan trọng và sự cần thiết của việc đọc sách đối với mỗi ngêi nh thÕ nµo ? T×m nh÷ng c©u v¨n t¸c gi¶ nãi lªn ®iÒu đó. Sách có ý nghĩa nh vậy nên đọc sách để lµm g× ? GV. Coi thờng sách, không đọc sách là xo¸ bá qu¸ khø, lµ kÎ thôt lïi, l¹c hËu lµ kÎ kiªu ng¹o mét c¸ch ngu xuÈn. - §äc s¸ch lµ tr¶ nî qu¸ khø, «n l¹i kinh nghiÖm loµi ngêi , lµ hëng thô kiÕn thøc. Trong thời đại ngày nay, để trau dồi học vấn, ngoài con đờng đọc sách còn có những con đờng nào khác ? Vậy đọc sách còn có ý nghĩa quan trọng n÷a kh«ng ? Nªu hÖ thèng luËn ®iÓm c¶u v¨n b¶n ? Tác giả đã nêu lên ý nghĩa của việc đọc s¸ch nh thÕ nµo ?. c. §äc s¸ch kh«ng cèt lÊy nhiÒu...hÕt : Phơng pháp chọn sách và đọc sách 5 Ph©n tÝch a. Sự cần thiết và ý nghĩa của việc đọc s¸ch - TG đặt nó trong mối quan hệ với học vÊn cña con ngêi - Đọc sách là con đờng quan trọng của häc vÊn - Sách có ý nghĩa quan trọng trên con đờng phát triển nhân loại - Sách ghi chép cô đúc và lu truyền mọi tri thøc, mäi thµnh tùu mµ loµi ngêi t×m tòi, tích luỹ đợc qua từng thời đại - Nh÷ng cuèn s¸ch cã gi¸ trÞ cã thÓ coi lµ những cột mốc trên con đờng phát triển häc thuËt cña nh©n lo¹i. - Kho tµng quÝ b¸u cña di s¶n tinh thÇn mà loài ngời thu lợm đợc nung nấu suốt mÊy ngh×n n¨m. - TÝch luü n©ng cao vèn tri thøc - KÕ thõa thµnh tùu cña thÕ hÖ tríc -HS th¶o luËn lÊy vÝ dô. - Quan trọng trong moị thời đại - §äc s¸ch lµ tù häc víi c¸c thÇy v¾ng mÆt *LuyÖn tËp - 3 luËn ®iÓm. IV. Cñng cè ? Tại sao đọc sách có tầm quan trọng và có ý nghĩa lớn nh vậy ? ? Việc đọc sách trong thời đại hiện nay có còn quan trọng nữa không ? V. Híng dÉn - §äc l¹i v¨n b¶n - T×m hiÓu tiÕp 2 phÇn cßn l¹i - T×m hiÓu ghi nhí. TiÕt 92. v¨n b¶n. Bàn về đọc sách (tiếp). TrÝch : Chu Quang TiÒm A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Tiếp tục cho hs đi tìm hiểu văn bản, khai thác phân tích để làm rõ hai luậ điểm : Những khó khăn thờng gặp phải khi đọc sách, chọn sách và phơng pháp đọc sách cã hiÖu qu¶. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng t×m vµ ph©n tÝch luËn ®iÓm, luËn chøng trong v¨n b¶n nghÞ luËn.

(178) 3. Thái độ - HS thấy đợc sự cần thiết của việc đọc sách, biết phơng pháp đọc sách B. ChuÈn bÞ: - GV soạn bài lấy ví dụ. HS soạn bài đọc kĩ phần văn bản C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: ? Sự cần thiết và ý nghĩa của việc đọc sách đã đợc TG nêu lên nh thế nào ? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi GV chuyển ý : Nhng TG không tuyệt đối thần thánh hoá việc đọc sách ông đã chỉ ra h¹n chÓ trong sù ph¸t triÓn, hai trë ng¹i, hai c¸i h¹i trong nghiªn cøu, trau dåi học vấn, trong đọc sách. Đó là gì và tác hại của chúng nh thế nào ?. 5. Ph©n tÝch b. LuËn ®iÓm 2 : Nh÷ng khã kh¨n nguy hại của việc đọc sách trong tình hình hiÖn nay Những trở ngại cho việc đọc sách là gì ? - Hiện nay sách nhiều vô kể khiến ngời đọc không chuyên sâu, đọc qua hời hợt, đọc nhiều mà đọng lại chẳng bao nhiêu Để chứng minh cho sự trở ngại đó TG đã - So sánh với cách đọc của ngời xa - Không đáng khen mà đáng chê khi chỉ dïng biÖn ph¸p g× ? chói mòi vµo s¸ch vë, ch¼ng cßn chó ý ý kiÕn cña em vÒ nh÷ng con mät s¸ch ? đến chuyện gì khác thành xa rời thực tế nh sèng trªn m©y Hai cái nguy hại trênđã dẫn tới kết luận - Sách nhiều quá nên dễ lạc hớng, chọn lÇm, chän sai ph¶i nh÷ng cuèn s¸ch nh¹t quan trọng làm tiền đè cho luận điểm 3 nhÏo, tÇm phµo v« bæ thËm chÝ nh÷ng nh thÕ nµo ? cuốn sách độc hại HS đọc đoạn 3 : Bình luận 2 so sánh giống nh đánh trận và giống nh kẻ trọc phó khoe cña VD : Kích động tình dục, ăn chơi thác loạn, bạo lực, phản đọng, mê tín dị ®oan... c. Phơng pháp đọc sách và cách chọn - So sánh việc đánh trận thất bại vì tiêu s¸ch. hao lùc lîng cña m×nh * C¸ch chän s¸ch TG khuyªn chóng ta nªn chän s¸ch nh - Chän cho tinh kh«ng cèt lÊy nhiÒu thÕ nµo ? - T×m s¸ch thËt sù cã gi¸ trÞ cho b¶n th©n - Chọn lọc có mục đích, định hớng rõ Em hiÓu thÕ nµo vÒ s¸ch phæ th«ng vµ ràng, kiên định, không tuỳ hứng nhất s¸ch chuyªn m«n ? thêi * Cách đọc sách - Đọc kĩ, đọc đi đọc lại nhiều lần, đọc đến thuộc lòng - §äc víi sù say mª, ngÉm nghÜ, suy nghÜ s©u xa, trÇm ng©m tÝch luü - §äc hêi hît nh ngêi cìi ngùa qua chî, Cái hại của việc đọc sách hời hợt đợc m¾t hao ý lo¹n, tay kh«ng mµ vÒ nh träc t¸c gi¶ chÕ giÔu ra sao ? phó khoe cña, lõa m×nh dèi ngêi, thÓ hiÖn phÈm chÊt tÇm thêng thÊp kÐm. Mèi quan hÖ gi÷a häc vÊn phæ th«ng vµ * HS th¶o luËn học vấn chuyên môn với việc đọc sách ? - Bác bỏ quan niệm một số ngời chỉ chú.

(179) Häc xong v¨n b¶n nµy em thÊy thÊm thÝa nhÊt ë diÓm nµo ? v× sao ?. ý đến học vấn chuyên môn mà lãng quên hoặc coi thờng học vấn phổ thông để trở thµnh phiÕn diÖn - nếu chỉ đào sâu học vấn chuyên môn th× cµng s©u cµng nh ®i vµo sõng tr©u. - §äc s¸ch lµ rÌn luyÖn tÝnh c¸ch, chuyÖn häc lµm ngêi chø kh«ng ph¶i con mät s¸ch * LuyÖn tËp - HS tự liên hệ đến cách chọn sách và đọc sách của mình - HS tù béc lé - §äc s¸ch, tÝch luü n©ng cao häc vấn.Kết hợp giữa ạoc rọng đọc sâu sách thêng thøc µ s¸ch chuyªn m«n. §äc s¸ch có kế hoạch mục đích, vừa đọc vừa nghiÒn ngÉm. * Ghi nhớ : sgk. Gọi học sinh đọc. IV. Cñng cè - Qua bµi em cÇn ghi nhí ®iÒu g× ? - Xác định ngắn gọn hệ thống luận điểm ? - Nêu đặc sắc nghệ thuật của bài ( C¸ch tr×nh bµy phong phó, : Bµng c¸ch ph©n tÝch cô thÓ bµng giäng chuyÖn trß, t©m t×nh th©n mËt. Bè côc bµi viÕt chÆt chÏ hîp lÝ. C¸ch viÕt giµu h×nh ¶nh vÝ von) V. Híng dÉn - N¾m ch¾c néi dung bµi qua c¸c luËn ®iÓm, ghi nhí - áp dụng bài học vào cách chọn sách đọc sách - Mợn sách th viện đến phòng đọc sách, mua sách - Soạn bài tiếng nói của văn nghệ, đọc trớc bài khởi ngữ. TiÕt 93. TiÕng ViÖt. Khëi ng÷ A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp học sinh : Nắm đợc đặc điểm và công dụng của khởi ngữ trong câu. - Biết đặt câu có khởi ngữ 2. KÜ n¨ng - NhËn diÖn khëi ng÷ ë trong c©u - §Æt c©u cã khëi ng÷ 3. Thái độ - Có thái độ vận dụng kiến thức đã học đợc vào trong nói viết. B. ChuÈn bÞ: -ThÇy : So¹n bµi, lÊy vÝ dô - Trß : §äc tríc sgk C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ........

(180) Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010. Líp 9A6. sÜ sè ....... v¾ng: ...... II. KiÓm tra bµi cò: - Nêu các thành phần của câu đã học ? III. Bµi míi : Giíi thiÖu bµi. Xác định CN trong các câu chứa từ ngữ in ®Ëm ? Ph©n biÖt c¸c tõ ng÷ in ®Ëm víi CN ? VÒ vÞ trÝ ? VÒ quan hÖ víi vÞ ng÷ ? Tríc c¸c tõ ng÷ in ®Ëm nãi trªn cã hoÆc cã thÓ thªm nh÷ng quan hÖ tõ nµo ? Các từ in đậm đó nêu lên vấn đề gì trong c©u ? Qua t×m hiÓu em hiÓu thÕ nµo lµ khëi ng÷ ? Em h·y lÊy vÝ dô vÒ khëi ng÷ ? - Sau khëi ng÷ cã thÓ thªm quan hÖ tõ th× - VD : T«i th× t«i xin chÞu - KN có thể lặp lại bằng đại từ - VD : Hăng hái học tập đó là đức tÝnh tèt cña häc sinh - KN còng cã thÓ lÆp l¹i b»ng chÝnh nã - VD : Sống, chúng ta mong đợc sèng lµm ngêi - KNcã t¸c dông g× ?. Gọi hs đọc bài tập 1. T×m KN trong c¸c ®o¹n trÝch ?1 HS lªn b¶ng hs díi líp lµm vµo vë. BT2 gäi hs nªu yªu cÇu bt. D. Cñng cè ? ThÕ nµo lµ khëi ng÷ cho vÝ dô ? ? Nêu đặc điểm cong dụng của KN ? E. Híng dÉn - Häc thô«c ghi nhí lµm l¹i c¸c bµi tËp. I. §Æc ®iÓm vµ c«ng dông cña khëi ng÷ trong c©u a. CN lµ tõ anh thø 2 b. CN lµ tõ t«i c. CN lµ chóng ta - Các từ ngữ in đậm đứng trớc CN - C¸c tõ ng÷ in ®Ëm kh«ng cã quan hÖ CV víi vÞ ng÷ - Còn, đối với, về. Đề tài đợc nói đến trong câu * Ghi nhí : HS lªn b¶ng thi lÊy VD. -Đa lên đầu câu nhằm đạt hiệu quả trong giao tiÕp -Khi ngêi viÕt muèn nhÊn m¹nh mét bé phận nào đó trong câu thì bộ phận đó đợc đa lên làm khởi ngữ. - KN lµ bé phËn g©y sù chó ýcho ngêi đọc. KN có thể giúp cho các câu trong ®o¹n v¨n liªn kÕt víi nhau mét c¸ch chÆt chÏ II. LuyÖn tËp BT1. a. §iÒu nµy b. §èi víi chóng m×nh c. Mét m×nh d. Lµm khÝ tîng e. §èi víi ch¸u BT2.ChuyÓn nh sau : a. Lµm bµi anh Êy cÈn thËn l¾m b. HiÓu th× t«i hiÓu råi nhng gi¶i th× tôi cha giải đợc.

(181) - Lêy VD vÒ khëi ng÷ - §äc tríc bµi : PhÐp ph©n tÝch tæng hîp. TiÕt 94. TËp lµm v¨n. PhÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp HS nắm đợc đặc điểm của phép lập luận phân tích và tổng hợp - Sù kh¸c nhau gi÷a hai phÐp lËp luËn ph©n tÝch vµ tæng hîp -T¸c dông cña hai phÐp lËp luËn ph©n tÝch vµ tæng hîp trong c¸c v¨n b¶n nghÞ luËn. 2. KÜ n¨ng - Nhận diện đợc phép lập luận phân tích và tổng hợp. - Vận dụng hai phép lập luận này khi tạo lập và đọc hiểu văn bản. 3. Thái độ - Có thái độ vận dụng phép lập luận phân tích và tổng hợp trong tạo lập văn bản nghị luËn vµ cuéc sèng. B. ChuÈn bÞ: - Thầy : Soạn bài, đọc tài liệu, lấy ví dụ -Trß : §äc tríc bµi C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: kh«ng III. Bµi míi Giíi thiÖu bµi I.T×m hiÓu phÐp lËp luËn ph©n tÝch vµ tæng hîp 1. VÝ dô Th«ng qua mét lo¹t dÉn chøng ë ®o¹n - Nhận xét về vấn đề ăn mặc chỉnh tề. mở đầu tác giả đã rút ra nhận xét về vấn đề gì ? cụ thể của việc ăn mặc chỉnh tề là Cụ thể đó là sự đồng bộ hài hoà giữa quÇn ¸o víi giµy tÊt...trong trang phôc g× ? con ngêi - Trang phôc ph¶i phï hîp víi hoµn c¶nh( tu©n thñ nh÷ng qui t¾c ngÇm) Hai luËn ®iÓm chÝnh trong v¨n b¶n lµ mang tÝnh v¨n ho¸ x· héi g× ? - Trang phục phải phù hợp với đạo đức( tức là giản dị với môi trờng xung quanh) HS đọc văn bản trang phục. Để xác định 2 luận điểm đó, tác giả đã dïng phÐp lËp luËn nµo ? TG đã chỉ ra một qui tắc ngầm chi phối cách ăn mặc của con ngời đó là văn hóa XH TG đã phân tích nh thế nào để làm rõ luËn ®iÓm 1 ? Để chốt lại vấn đề TG đã dùng phép lâp luận nào ? Phép lập luận này thờng đứng ë vÞ trÝ nµo ? Gọi hs đọc câu cuối văn bản VB trên đã cho em hiểu biết những gì về. - L§1 : ¡n cho m×nh mÆc cho ngêi ( dÉn chøng cô thÓ sgk) LĐ2 : y phục xứng kì đức - lËp luËn tæng hîp b»ng mét kÕt luËn ë cuèi v¨n b¶n. - Trang phôc ph¶i chØnh tÒ - Trang phôc ph¶i phï hîp víi hoµn c¶nh.

(182) trang phôc vÒ ¨n mÆc. Tg đã trình bày từng phơng diện của một vấn đề Để phân tích các nội dung ấy TGđã vận dông c¸c biÖn ph¸p nµo ? Câu văn cuối cùng đợc rút ra từ đâu ? C©u v¨n Êy cho em mét kÕt luËn chung nh thÕ nµo vÒ trang phôc ? NÕu kh«ng cã nh÷ng ph©n tÝch cô thÓ vÒ trang phục ở trên thì có thể rút ra đợc kết luận đó không ? Nhng nÕu kh«ng cã c©u kÕt luËn th× sù ph©n tÝch trªn cã ý nghÜa g× kh«ng ? VËy em rót ra ®iÒu g× vÒ mèi quan hÖ gi÷a 2 phÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp ? Qua ph©n tÝch vÝ dô em hiÓu thÕ nµo lµ phÐp ph©n tÝch tæng hîp ? Gọi hs đọc ghi nhớ. TG đã phân tích nh thế nào để làm sáng tá luËn ®iÓm : Học vấn không chỉ là chuyện đọc sách, nhng đọc sách vẫn là một con đờng quan träng cña häc vÊn. Phân tích lí do phải chọn sách để đọc ?. - Trang phục phải phù hợp với đạo đức - Nêu giả thiết, chứng minh, so sánh đói chiÕu - Rút ra từ những điều đã phân tích ở trªn. -Cho em kh¸i niÖm thÕ nµo lµ trang phôc đẹp - kh«ng - kh«ng - Cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau *Ghi nhí :sgk II. LuyÖn tËp : sgk - Häc vÊn lµ thµnh qu¶ tÝch luü cña nh©n loại đợc lu giữ và truyền lại cho đời sau - BÊt k× ai muèn ph¸t triÓn häc thuËt cũng phải bắt đầu từ kho tàng quí báu đợc lu giữ trong sách, nếu không mọi sự b¾t ®Çu sÏ lµ con sè kh«ng, thËm chÝ lµ l¹c hËu thôt lïi. - §äc s¸ch lµ hëng thô thµnh qu¶ vÒ tri thøc vµ kinh nghiÖm hµng ngh×n n¨m cña nhân loại đó là tiền đề cho sự phát triển häc thuËt cña mçi ngêi - Do s¸ch nhiÒu chÊt lîng kh¸c nhau nªn phải chọn sách tốt mà đọc - kh«ng nªn chän nh÷ng cuèn s¸ch v« thëng v« ph¹t - Phải đọc cái cơ bản nhất, cần thiết nhất cho cuéc sèng cña m×nh - không nên đọc nhiều mà chỉ lớt qua đọc ít. IV. Cñng cè - Nªu vai trß cña ph©n tÝch trong lËp luËn - Mục đích của phân tích và tỏng hợp là gì. ? V. Híng dÉn - Häc théc ghi nhí - Lµm bµi tËp vµo vë - T×m phÐp ph©n tÝch tæng hîp trong c¸c v¨n b¶n - ChuÈn bÞ bµi luyÖn tËp ph©n tÝch tæng hîp. TiÕt 95. TËp lµm v¨n. LuyÖn tËp ph©n tÝch vµ tæng hîp A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Gióp hs : HiÓu vµ biÕt vËn dông c¸c phÐp lËp luËn ph©n tÝch tæng hîp trong v¨n nghÞ luËn. NhËn diÖn v¨n b¶n ph©n tÝch vµ tæng hîp. 2. KÜ n¨ng -Nhận diện đợc phép lập luận phân tích và tổng hợp 3. Thái độ.

(183) - Có thái độ vận dụng khi làm văn nghị luận và trong cuộc sống B. ChuÈn bÞ: - ThÇy :C©u hái bµi tËp - Trß : ¤n l¹i lÝ thuyÕt C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: ? ThÕ nµo lµ ph©n tÝch vµ tæng hîæptng v¨n b¶n nghÞ luËn ? III. Bµi míi : Giíi thiÖu bµi Yêu cầu hs đọc kĩ 2 đoạn văn sgk Nêu luËn ®iÓm vµ tr×nh tù ph©n tÝch ë ®o¹n v¨n a ? TG chØ ra tõng c¸i hay hîp thµnh c¸i hay c¶ bµi nh thÕ nµo ?. Nªu luËn ®iÓm tr×nh tù ph©n tÝch cña ®o¹n v¨n b. GV vào đề để dẫn đến BT2. Thế nào là học qua loa đối phó ?. Bản chất của học đối phó và tác hại của nã ?. GV nêu vấn đề : Tại sao phải đọc sách. Dựa vào tác phẩm bàn về đọc sách để ph©n tÝch. HS th¶o luËn tr¶ lêi L§ : Th¬ hay lµ hay c¶ hån lÉn x¸c, hay c¶ bµi - C¸i hay ë c¸c ®iÖu xanh - ở những cử động - ë c¸c vÇn th¬ - ë c¸c ch÷ kh«ng non Ðp LĐ : mấu chốt của thành đạt là ở đâu -Nguyªn nh©n kh¸ch quan -GÆp thêi, hoµn c¶nh, §K häc tËp, thuËn lîi, ... - Nguyªn nh©n chñ quan : Tinh thÇn kiªn trì phấn đấu, học tập không mệt mỏi, và kh«ng ngõng trau dåi phÈm chÊt kiÕn thøc. BT2. HS th¶o luËn tr¶ lêi - Học không có đầu có đuôi, không đến nơi đến chốn, cái gì cũng biết một tí nhng không có kiến thức cơ bản, hệ thống s©u s¾c - Học cốt chỉ để khoe mẽ nhng thực ra ®Çu ãc trèng rçng. - Đối phó : Học chỉ cốt để thầy không quë tr¸ch, cha mÑ kh«ng m¾ng, chØ lo gi¶i quyÕt viÖc tríc m¾t nh thi cö, KT kh«ng bÞ ®iÓm kÐm * Bản chất : Cũng đến lớp , cũng có điểm thi b»ng cÊp. - Kh«ng cã thùc chÊt : §Çu ãc trèng rçng hái c¸i g× còng kh«ng biÕt... * T¸c h¹i - §èi víi XH : Trë thµnh g¸nh nÆng l©u dµi cho x· héi vÓ nhiÒu mÆt nh kinh tÕ t tởng lối sống, đạo đức. - §èi víi b¶n th©n : Kh«ng cã høng thó học tập và do đó hiệu quả thấp - S¸ch lµ kho tri thøc cña nh©n lo¹i, muốn hiểu biết phải đọc sách - Không đọc sách sẽ bị lạc hậu, không tiến bộ đợc - Kiến thức nhân loại nh đại dơng , hiểu biÕt cña chóng ta chØ lµ vµi ba giät níc.

(184) IV. Cñng cè GV híng dÉn hs lµm bµi tËp 4. HS viÕt bµi, gäi hs tr×nh bµy, GV nhËn xÐt V. Híng dÉn - Xem l¹i vµ n¾m ch¾c n«Þ dung ghi nhí cña ph©n tÝch tæng hîp - TËp viÕt ®o¹n v¨n theo phÐp ph©n tÝch tæng hîp - So¹n bµi : TiÕng nãi cña v¨n nghÖ. Ngµy th¸ng n¨m 2011 Ký duyÖt. TuÇn 20 TiÕt 96. V¨n b¶n. TiÕng nãi cña v¨n nghÖ ( TrÝch). NguyÔn §×nh Thi. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc -Giúp hs hiểu đợc nội dung và sức mạnh của văn nghệ trong cuộc sống của con ngời. - NghÖ thuËt lËp luËn cña nhµ v¨n NguyÔn §×nh Thi trong v¨n b¶n. 2. KÜ n¨ng - §äc hiÓu mét v¨n b¶n nghÞ luËn - RÌn luyÖn thªm c¸ch viÕt mét v¨n b¶n nghÞ luËn. - ThÓ hiÖn nh÷ng suy nghÜ, t×nh c¶m vÒ mét t¸c phÈm v¨n nghÖ 3. Thái độ - HS có thái độ yêu văn học hơn, say mê học tập bộ môn hơn. B. ChuÈn bÞ: Thầy: ảnh chân dung Nguyễn Đình Thi, toàn văn bài viết, soạn bài, đọc tài liệu HS : Soạn bài, đọc văn bản C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: ? Tác giả Chu Quang Tiềm khuyên chúng ta nên chọn sách và đọc sách nh thế nào ? ? Phân tích một trong những so sánh trong bài ‘’Bàn về đọc sách’’ mà em cho là thó vÞ nhÊt, gi¶i thÝch v× sao ? III. Bµi míi : Giíi thiÖu bµi ở lớp 7 chúng ta đã đợc biết ý nghĩa văn chơng đối với cuộc sống con ngời.Văn ch¬ng lµ mét phÇn lín cña v¨n nghÖ.VËy N§T sÏ nãi víi chóng ta ®iÒu g× qua v¨n b¶n nµy .....

(185) Goị hs đọc phần chú thích * sgk. GV hớng dẫn hs đọc -Giäng m¹ch l¹c, râ rµng.§äc diÔn c¶m các dẫn chứng thơ.GV nhận xét cách đọc cña hs GV kiểm tra phần đọc chúi thích của học sinh Vb nµy thuéc kiÓu lo¹i v¨n b¶n nµo ? §o¹n trÝch cã mÊy luËn ®iÓm chØ râ tõng luËn ®iÓm. HS chú ý từ đầu- đời sống chung quanh ta. TG đã trình bày nội dung tiếng nói của v¨n nghÖ nh thÕ nµo ? - TP nghÖ thuËt lÊy chÊt liÖu ë thùc t¹i đời sống khách quan nhng không phải là sự sao chép đơn giản chụp ảnh. Khi sáng tạo một tác phẩm ngời nghệ sĩ gửi vào đó mét c¸i nh×n, mét lêi nh¾n nhñ cña riªng m×nh.. Để CM cho nhận định trên Tg đa ra phân tÝch nh÷ng dÉn chøng nµo ? T¸c dông cña nh÷ng dÉn chøng Êy ? Hai c©u th¬ Êy lµm t©m hån ta nh thÕ nµo ? Lêi göi , lêi nh¾n nµy lu«n to¸t lªn tõ ND hiện thực khách quan đợc biểu hiện tronh tác phẩm. Nhng nhiều khi lại đợc nãi ra mét c¸ch trùc tiÕp râ rµng cã chñ định Tr¨m n¨m trong câi ngêi ta.. Tr¶i qua mét cuéc bÓ d©u Những điều trông thấy mà đau đớn lòng ( NguyÔn Du) Trớc đèn xem truyện Tây Ninh ngËm cêi hai ch÷ nh©n t×nh Ðo le LVT- NguyÔn §×nh ChiÓu. I. Giíi thiÖu chung 1. T¸c gi¶ : sgk 2. T¸c phÈm : N§T viÕt 1948 in trong cuốn mấy vấn đề về văn học 1956 II. §äc hiÓu v¨n b¶n 1. §äc 2. Gi¶i thÝch tõ khã 3. KiÓu lo¹i v¨n b¶n - Nghị luận về một vấn đề văn nghệ 4. Bè côc. 3 luËn ®iÓm + Néi dung tiÕng nãi cña v¨n nghÖ ( ...Mçi TP v¨n nghÖ lín lµ mét c¸ch sống của tâm hồn, từ đó làm thay đổi hẳn m¾t ta nh×n, ãc ta nghÜ) + TiÕng nãi cña v¨n nghÖ rÊt cÇn thiÕt đối với cuộc sống con ngời, nhất là trong hoàn cảnh chiến đấu , sx vô cùng gian khæ cña DT + V¨n nghÖ cã kh¶ n¨ng c¶m ho¸ søc m¹nh l«i cuèn cña nã thËt k× diÖu. 5. Ph©n tÝch a. Néi dung tiÕng nãi cña v¨n nghÖ - V¨n nghÖ kh«ng chØ ph¶n ¸nh hiÖn thùc kh¸ch quan mµ cßn thÓ hiÖn t tëng t×nh cảm của ngời nghệ sĩ, thể hiện đời sống tinh thÇn cña c¸ nh©n ngêi s¸ng t¹o. - TP v¨n nghÖ kh«ng ph¶i lµ nh÷mg lêi thuyÕt lÝ kh« khan mµ lµ tiÕng nãi sinh động cất lên từ thế giới tinh thần của ngời nghệ sĩ, nó chứa đựng tình cảm, cảm xóc suy t cña ngêi nghÖ sÜ. ND tiÕng nãi cña v¨n nghÖ cßn lµm rung động nhận thức của từng ngời tiếp nhận - 2 dÉn chøng tiªu biÓu cña 2 t¸c gi¶ vÜ đại - Hai câu tả cảnh mùa xuân tơi đẹp - Rung động với cái đẹp mà TG đã miêu t¶. C¶m thÊy trong lßng ta cã nh÷ng sù sèng t¬i trÎ lu«n t¸i sinh - Cái chết thảm khốc của An-na-ca-rênhi-a đã làm cho ngời đọc bâng khuâng th¬ng c¶m. * LuyÖn tËp.

(186) B»ng sù hiÓu biÕt cña em h·y lµm s¸ng tá ‘’ VN kh«ng chØ ph¶n ¸nh hiÖn thùc kh¸ch quan mµ cßn thÓ hiÖn t tëng t×nh cảm của ngời nghệ sĩ, thể hịên đời sống tinh thÇn cña c¸ nh©n ngêi s¸ng t¸c’’. LÊy vÝ dô qua truyÖn KiÒu, §oµn thuyÒn đánh cá..vv. IV. Cñng cè - §o¹n trÝch cã mÊy luËn ®iÓm chÝnh ? - TG đã phân tích chứng minh cho luận điểm a nh thế nào ? V. Híng dÉn - N¾m ch¾c bè côc ®o¹n trÝch - §äc tiÕp phÇn cßn l¹i - TiÕp tôc t×m hiÓu c¸c néi dung cßn l¹i. TiÕt 97. V¨n b¶n. TiÕng nãi cña v¨n nghÖ ( tiÕp). TrÝch- NguyÔn §×nh Thi A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs tiếp tục tìm hiểu hai luận điểm tiếp theo của văn bản. Tiếp tục thấy đợc nội dung vµ søc m¹nh k× diÖu cña v¨n nghÖ trong cuéc sèng cña con ngêi. - TiÕp tôc t×m hiÓu nghÖ thuËt lËp luËn cña NguyÔn §×nh Thi trong v¨n b¶n. 2. KÜ n¨ng - §äc hiÓu mét v¨n b¶n nghÞ luËn, ThÓ hiÖn nh÷ng suy nghÜ, t×nh c¶m vÒ mét t¸c phÈm v¨n nghÖ. 3. Thái độ - Có thái độ yêu thích văn học, biết rung động trớc một tác phẩm hay. B. ChuÈn bÞ: -ThÇy so¹n bµi, lÊy vÝ dô -Trò : soạn bài, đọc trớc văn bản C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: - Nªu luËn ®iÓm cña ®o¹n trÝch ? - Dẫn chứng về câu thơ của Nguyễn Du và L. Tôn x tôi đã phân tích cho nhận định nµo ? III. Bµi míi : GV chuyÓn tiÕp b. Sự cần thiết của văn nghệ đối với con H·y t×m nh÷ng lÝ lÏ dÉn chøng mµ t¸c ngêi giả viết trong bài để thấy đợc sự cần thiết - VN giúp con ngời đợc sống đầy đủ hơn, phong phú hơn với cuộc đời và của văn nghệ đối với con ngời ? chÝnh m×nh.Mçi tp lín... m¾t ta nh×n ãc ta nghÜ - VN đối với đời sống nhân dân Nh÷ng ngêi cÇn lao, nh÷ng ngêi nhµ quª QuÇn chóng nh©n d©n lµ nh÷ng ai ? lam lò... - Lay động những tình cảm ý nghĩ khác Khi thëng thøc v¨n nghÖ t©m hån hä sÏ.

(187) nh thÕnµo ?. Trong đoạn văn không ít lầnTG đã đa ra quan niÖm cña m×nh vÒ b¶n chÊt cña nghệ thuật. Bản chất đó là gì ? Tõ b¶n chÊt Êy TG diÔn gi¶i vµ lµm râ con đờng đến với ngời tiếp nhận tạo nên søc m¹nh k× diÖu cña NT lµ g× ?. Một bài thơ hay ta đọc nhiều lần đọc bằng cả tâm hồn, cùng tg trao đổi nghiền ngẫm, rung động chiêm nghiệm... §äc c¸i ý t¹i ng«n ngo¹i , c¸i ng©n nga ngoµi lêi, ch÷ hÕt, lêi tËn mµ ý kh«ng cïng.C¸i Èn dÊu sau cïng con ch÷, c¸i kho¶ng trèng gi÷a nh÷ng dßng th¬. VËy ta cã thÓ hiÓu v¨n nghÖ lµ g× ?. thờng, đợc cời ha hả, đợc khóc thầm làm cho tâm hồn họ đợc sống. -VN kh«ng thÓ xa rêi cuéc sèng chiÕn đấu và sx - VN làm cho đời sống hàng ngày trở nên tơi mát, đỡ khắc khổ,nh một món ăn tinh thÇn bæ Ých kh«ng thÓ thiÕu gióp con ngêi biÕt sèng vµ íc m¬ vît lªn qua bao khã kh¨n gian khæ hiÖn t¹i. c. Søc m¹nh c¶m ho¸ k× diÖu cña n¨n nghệ đối với con ngời. - NT lµ tiÕng nãi cña t×nh c¶m. TP nghÖ thuật đi từ trái tim đến trái tim - Chỗ đứng của ngời nghệ sĩ là chỗ giao nhau gi÷a t©m hån con ngêi víi cuéc sống sản xuất và chiến đấu, là tình yêu, ghét ,nỗi buồn vui trong đời sống tự nhiên và đời sống xã hội - Con đờng nghệ thuật đến với ngời tiếp nhận là con đuờng độc đáo.. - KÕt tinh t©m hån ngêi s¸ng rt¸c. Mỗi tác phẩm văn nghệ ngời nghệ sĩ đã nhãm lªn trong t©m hån ta nh÷ng g× ?. - Kh¬i dËy nhiÖt t×nh quyÕt t©m lßng tin, đánh thức tình yêu và lòng phẫn nộ chân chÝnh..t¹o ra sù sèng cho t©m hån. VN gióp con ngêi nh thÕ nµo n÷a ? -Gióp con ngêi tù nhËn thøc, tù x©y dùng nh©n c¸ch vµ c¸ch sèng cña b¶n th©n con VN thực hiện các chức năng đó một cách ngời cá nhân và xã hội tù nhiªn cã hiÖu qu¶ l©u bÒn vµ s©u s¾c vì nó tác động đến tình cảm và bằng tình cảm mà đến nhận thức và hành động tụ gi¸c. - §ã chÝnh lµ kh¶ n¨ng søc m¹nh k× diÖu cña v¨n nghÖ. - Nªu mét t¸c phÈm v¨n nghÖ mµ em yªu thích và phân tích ý nghĩa tác động của * LuyÖn tËp tác phẩm ấy đối với mình. - HS ph¸t biÓu tríc líp Nªu nghÖ thËt cña v¨n b¶n? 6. Tæng kÕt * NghÖ thuËt: Cã bè côc chÆt chÏ, hîp lÝ, c¸ch dÉn d¾t tù nhiªn - cã lËp luËn chÆt chÏ, giµu h×nh ¶nh, dÉn chøng phong phó, thuyÕt phôc. - Cã giäng v¨n ch©n thµnh say mª. Văn bản đã cho em hiểu đợc những gì?.

(188) -HS đọc ghi nhớ - Néi dung ph¶n ¸nh cña v¨n nghÖ, c«ng dông vµ søc m¹nh k× diÒu cña v¨n nghÖ đối với cuộc sống của con ngời. IV.Cñng cè Qua bài cho em hiểu đợc điều gì ? Tãm t¾t néi dung ghi nhí Khái quát đặc sắc NT của bài văn nghị luận ? ( Bè côc chÆt chÏ hîp lÝ c¸ch dÉn d¾t tù nhiªn, c¸ch viÕt giµu h×nh ¶nh cã nhiÒu dÉn chøng vÒ th¬ v¨n. Giäng v¨n ch©n thµnh say sa giµu nhiÖt høng) V. Híng dÉn - Häc thuéc ghi nhí - N¾m ch¾c c¸c luËn ®iÓm vµ luËn cø Bµi tËp vÒ nhµ : Em thö h×nh dung trong thÕ kØ 21 kh«ng cßn tßn t¹i v¨n nghÖ, c¸c nghệ sĩ không còn sáng tác và biểu diễn, các th viện biến mất, ti vi , đài im tiếng, b¸o chÝ ngõng xuÊt b¶n trong mét n¨m thÕ giíi vµ mçi ngêi sÏ ra sao ? - So¹n bµi : ChuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kØ míi.. TiÕt 98 .. TiÕng ViÖt. C¸c thµnh phÇn biÖt lËp. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Nắm đợc đặc điểm và công dụng của các thành phần biệt lập tình thái, cảm thán trong c©u. - Biết đặt câu có thành phấn tình thái, thành phần cảm thán. 2. KÜ n¨ng - NhËn biÕt thµnh phÇn t×nh th¸i vµ c¶m th¸n trong c©u - §Æt c©u cã thµnh phÇn t×nh th¸i, thµnh phÇn c¶m th¸n. 3. Thái độ - Có ý thức sử dụng những thành phần biệt lập trên vào trong nói viết để làm tăng hiệu qu¶ giao tiÕp B. ChuÈn bÞ: -ThÇy : So¹n bµi, t×m vÝ dô - Trß : §äc tríc bµi C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 II. KiÓm tra bµi cò: ? Nêu đặc điểm công dụng của khởi ngữ ? LÊy vÝ dô vÒ khëi ng÷ ? III. Bµi míi : Giíi thiÖu bµi. HS đọc thầm ví dụ a,b sgk. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ...... I. Thµnh phÇn t×nh th¸i 1. VÝ dô -HS trao đổi thảo luận trả lời.

(189) C¸c tõ in ®Ëm trong 2 c©u trªn thÓ hiÖn thái độ gì của ngời nói ? NÕu kh«ng cã c¸c tõ ng÷ in ®Ëm Êy th× nghĩa cơ bản của câu có thay đổi không t¹i sao ?. HS t×m hiÓu 2 vÝ dô a,b sgk. C¸c tõ ng÷ in ®Ëm trong 2 c©u trªn cã chØ nh÷ng sù vËt, sù viÖc g× kh«ng ?. 2. NhËn xÐt - Thể hiện thái độ tin cậy cao : có lẽ -NÕu kh«ng cã c¸c TN in ®Ëm Êy th× ý nghĩa cơ bản của câu không thay đổi vì c¸c tõ ng÷ in ®Ëm chØ thÓ hiÖn sù nhËn định của ngời nói đối với sự việc ở trong c©u, chø kh«ng ph¶i lµ th«ng tin sù viÖc cña c©u II. Thµnh phÇn c¶m th¸n 1. VÝ dô - Kh«ng chØ c¸c sù vËt sù viÖ nã chØ lµ các đờng viền cảm xúc của câu. Nh÷ng tõ ng÷ nµo trong c©u cã liªn quan - §ã lµ phÇn c©u tiÕp theo cña c¸c tõ ng÷ in đậm, phần câu này đã giải thích cho đến việc làm xuất hiện các từ ngữ in ngêi nghe t¹i sao ngêi nãi c¶m th¸n ®Ëm ? - Cung cÊp cho ngêi nghe 1 th«ng tin Công dụng của các từ ngữ in đậm trong phụ đó là trạng thái tâm lí tình cảm của ngêi nãi c©u ? - Thể hiện cách nhìn của ngời nói đối Qua ví 1 dụ em thấy thành phần tình thái với sự việc đợc nói đến trong câu - Béc lé t©m lÝ cña ngêi nãi( vui, buån, đợc dùng để làm gì ? mõng giËn) Thành phần cảm thán đợc dùng để làm g×? C¸c thµnh phÇn nµy cã tham gia vµo vÞªc - Thµnh phÇn biÖt lËp diễn đạt nghĩa sự việc của câu không ? * Ghi nhí : sgk trang 18 Nên nó đợc gọi là gì ? III. LuyÖn tËp Qua bµi em rót ra ghi nhí g× ? Bµi tËp 1 Gọi hs đọc ghi nhớ ? a.Cã lÏ TPTT b.Chao «i TPCT c.H×nh nh TPTT d.Ch¶ nhÏ TPTT BT2. Dêng nh, h×nh nh, cã vÎ nh, cã lÏ, ch¾c lµ, ch¾c h¼n, ch¾c ch¾n. HS đọc yêu cầu BT2 BT3.TG dïng tõ ch¾c theo t×nh c¶m GV gäi häc sinh lÊy vÝ dô cã nh÷ng tõ huyết thống thì sự việc đó phải diễn ra t×nh th¸i trªn nh vËy. HS đọc yêu cầu bt3 BT4.HS viÕt ®o¹n v¨n GV gäi hs tr×nh bµy nhËn xÐt söa ch÷a. IV. Cñng cè Thµnh phÇn biÖt lËp trong c©u gåm c¸c thµnh phÇn nµo ?T¹i sao nmã l¹i lµ thµnh phÇn biÖt lËp ? LÊy vÝ dô vÒ thµnh phÇn biÖt lËp ? V. Híng dÉn -Häc thuéc vµ n¾m ch¾c ghi nhí - Lµm l¹i c¸c bµi tËp vµo vë - ViÕt ®o¹n v¨n tiÕp theo - Đọc trớc bài nghị luận về một sự việc hiện tợng trong đời sốn. TiÕt 99.

(190) TËp lµm v¨n. NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc Hiện tợng đời sống. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs: Hiểu đặc điểm yêu cầu của kiểu bài nghị luận về một sự việc, hiện tợng đời sèng. 2. KÜ n¨ng - Làm bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tợng đời sống. 3. Thái độ - Có thái độ tìm hiểu tích lũy vốn sống để áp dụng vào tạo lập văn bản. B. ChuÈn bÞ: - ThÇy : So¹n bµi , lÊy vÝ dô -Trò : Đọc trớc bài, đọc trớc ghi nhớ C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: -Em hiểu sự việc, hiện tợng trong đời sống là những sự việc hiện tợng nào ? Nó xảy ra ë ®©u ? III. Bµi míi : Giíi thiÖu bµi Gọi HS đọc văn bản ‘‘ Bệnh lề mề’’ sgk. Trong v¨n b¶n trªn TG bµn luËn vÒ hiÖn tợng gì trong đời sống ? Bản chất của hiện tợng đó là gì ? ChØ ra nh÷ng nguyªn nh©n cña bÖnh lÒ mÒ ? Ph©n tÝch nh÷ng t¸c h¹i cña bÖnh lÒ mÒ ? T¹i sao ph¶i kiªn quyÕt ch÷a bÖnh lÒ mÒ ? Bè côc bµi viÐt cã m¹ch l¹c kh«ng ? Ph©n tÝch ? Qua vÝ dô em hiÓu thÕ nµo lµ nghÞ luËn về một sự việc hiện tợng đời sống Gọi 2 HS đọc ghi nhớ. HS đọc yêu cầu bài tập Gv hớng dẫn hs trao đổi thảo luận về sự viÖc hiÖn tîng. I. T×m hiÓu bµi nghÞ luËn vÒ một sự việc hiện tợng đời sèng. 1. VÝ dô : - Tg bµn luËn vÒ hiÖn tîng giê cao su trong đời sống - Lµ thãi quen kÐm v¨n ho¸ cña nh÷ng ngêi kh«ng cã lßng tù träng vµ kh«ng biÕt t«n träng ngêi kh¸c. - Kh«ng cã lßng tù träng vµ kh«ng biÕt t«n träng ngêi kh¸c - Ých kØ v« tr¸ch nhiÖm víi c«ng viÖc chung + Không bàn bạc đợc công việc có đầu cã ®u«i + Lµm mÊt thêi gian cña ngêi kh¸c + T¹o ra mét thãi quen kÐm v¨n ho¸. - Cuộc sống văn minh hiện đại đòi hỏi mäi ngêi ph¶i t«n träng lÉn nhau vµ hîp tác. Làm việc đúng giờ là tác phong của ngêi cã v¨n ho¸. -m¹ch l¹c : Tríc hÕt nªu hiÖn tîng, tiÕp theo ph©n tÝch c¸c nguyªn nh©n vµ t¸c h¹i cña c¨n bÖnh , cuèi cïng nªu gi¶i ph¸p kh¾c phôc. 2. Ghi nhí : sgk. II. LuyÖn tËp 1. BT1 : VÝ dô - Gióp b¹n häc tËp - Gãp ý phª b×nh b¹n cã kiÓm ®iÎm - B¶o vÖ c©y xanh trong khu«n viªn nhµ trêng.

(191) - Hiện tợng nào đáng để viết một bài nghÞ luËn ? Nªu yªu cÇu BT2. GV híng dÉn hs lµm bµi vµ tr×nh bµy theo nhãm.. - Giúp đỡ các gia đình thơng binh liệt sĩ - Đa em nhỏ qua đờng - Nhêng chç ngåi cho cô giµ khi ®i xe buýt - Trả lại của rơi cho ngời đánh mất - Giúp đỡ bạn học tốt - B¶o vÖ c©y xanh -Giúp đỡ các gia đình thơng binh liệt sĩ BT2.HiÖn tîng hót thuèc l¸ vµ hËu qu¶ của nó đáng để viết một bài nghị luậnvì : - Nó liên quan đến sức khoẻ của ngời hút ( ung th vßm häng, phæi , tim m¹ch...) - Đến sức khoẻ cộng đồng và nòi giống - Nó liên quan đến vấn đề bảo vệ môi trờng. Khói thuốc lá gây bệnh cho những ngêi xung quanh - G©y tèn kÐm tiÒn b¹c cho ngêi hót. IV. Cñng cè ? Thế nào là nghị luận về một sự việc hiện tợng trong đời sống ? ? Yªu cÇu néi dung cña bµi nghÞ luËn nµy lµ g× ? ? Yªu cÇu vÒ h×nh thøc cña kiÓu bµi nµy ? V. Híng dÉn - Häc thuéc ghi nhí - §äc c¸c bµi tham kh¶o - §äc tríc bµi : C¸ch lµm bµi nghÞ luËn..... TiÕt 100. TËp lµm v¨n. C¸ch lµm bµi nghÞ luËn về một sự việc hiện tợng đời sống A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs : Nắm đợc cách làm bài nghị luận về một sự viẹc hiện tợng, đời sống - Đối tợng của kiểu bài nghị luận về một sự việc hiện tợng đời sống - Yêu cầu cụ thể khi làm bài nghị luận về một sự việc hiện tợng đời sống. 2. KÜ n¨ng - Nắm đợc bố cục của kiểu bài nghị luận này - Quan sát các hiện tợng của đời sống - Làm bài nghị luận về một sự việc hiện tợng đời sống 3. Thái độ - Có thái độ quan sát sự việc hiện tợng đời sống, tích lũy vốn sống. B. ChuÈn bÞ: - Thầy : Soạn bài đọc tài liệu - Trß : §äc tríc bµi, lµm dµn ý C. Tiến trình hoạt động dạy - học..

(192) I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: .... II. KiÓm tra bµi cò: - Thế nào là nghị luận về nột sự việc hiện tợng đời sống ? III. Bµi míi. Giíi thiÖu bµi I. §Ò bµi nghÞ luËn vÒ mét sù việc, hiện tợng đời sống. - Bµn luËn vÒ hiÖn tîng häc sinh ngÌo vît khã 2 ý : - Bµn luËn vÒ mét sè tÊm g¬ng hs ngÌo vît khã -Nêu suy nghĩ của mình về những tấm gơng đó - Vèn sèng : Trùc tiÕp sinh ra trong mét gia đình có hoàn cảnh khó khăn dễ đồng T liệu chủ yếu dùng để viết bài nghị luận cảm - Vèn sèng gi¸n tiÕp : Lµ nh÷ng hiÓu nµy lµ g× ? biết do học tập, đọc sách báo Hs đọc kĩ đề 1 §Ò bµi yªu cÇu bµn luËn vÒ hiÖn tîng g× ? ND bµi nghÞ luËn gåm cã mÊy ý, lµ nh÷ng ý nµo ?. GV yêu cầu hs đọc kĩ đề 4 NguyÔn HiÒn sinh ra vµ lín lªn trong hoµn c¶nh nh thÕ nµo ? Hoµn c¶nh Êy cã b×nh thêng kh«ng t¹i sao ? Nguyễn Hiền có đặc điểm gì nổi bật ? T chất gì đặc biệt ? Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến thành c«ng cña NguyÔn HiÒn lµ g× ? So s¸nh sù gièng nhau vµ kh¸c nhau gi÷a 2 đề vừa tìm hiểu ?. mỗi em tự nghĩ một đề bài. GV định hớng. - Nhà trờng với vấn đề ATGT - Nhà trờng với vấn đề môi trờng - Nhµ trêng víi c¸c tÖ n¹n XH. - Nhµ rÊt ngÌo,, kh«ng b×nh thêng qu¸ kh¾c nghiÖt. -Ham häc t chÊt th«ng minh - Tinh thÇn kiªn tr× vît khã -Cả 2 đề đều có sự việc , hiện tợng tốt cần ca ngợi, biểu dơng, đó là những tấm g¬ng vît khã häc giái. - Cả 2 đều yêu cầu phải nêu suy nghĩ của m×nh -Kh¸c nhau : §Ò 1 yªu cÇu ph¸t hiÖn sù viÖc hiÖn tîng tèt, tËp hîp t liÖu. - §Ò 4. Cung cÊp s½n SV, HT díi d¹ng một truyện kể để ngời viết phân tích , bµn luËn vµ nªu nh÷ng nhËn xÐt suy nghÜ cña m×nh.. II. C¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÌ một sự việc hiện tợng đời sèng. 1. Tìm hiểu đề tìm ý. - §Ò thuéc lo¹i g× ? - NL về một SV, HT trong đời sống - §Ò nªu sù viÖc hiÖn tîng g× ? - Ngêi tèt, viÖc tèt §Ò yªu cÇu lµm g× ? - Nªu suy nghÜ cña m×nh vÒ hiÖn tîng Êy. * T×m ý - Cho ta thÊy nÕu cã ý thøc sèng cã Ých th× mçi ngêi h·y b¾t ®Çu cuéc sèng cña Nh÷ng viÖc lµm cña NghÜa nãi lªn ®iÒu m×nh tõ nh÷ng viÖc lµm b×nh thêng nhng g× ? cã hiÖu qu¶. - V× b¹n nghÜa lµ mét tÊm g¬ng tèt víi nh÷ng viÖc lµm gi¶n dÞ mµ bÊt k× ai còng Vì sao Thành đoàn TP Hồ Chí Minh phát có thể làm đợc.

(193) động phong trào học tập bạn ngghĩa ? Nếu mọi hs đều làm đợc nh bạn nghĩa th× cã t¸c dông g× ? MB em sÏ lµm g× ?. Em sÏ ph¸t triÓn nh÷ng ý g× trong phÇn th©n bµi ?. Phần kết bài em sẽ đa ra những vấn đề g× ? GV cho häc sinh tËp viÕt tõng phÇn. TËp më bµi b»ng nhiÒu c¸ch.. - Đời sống sẽ vô cùng tốt đẹp, không còn hs lêi biÕng, h háng, ph¹m téi 2. LËp dµn ý a. Më bµi : Giíi thiÖu hiÖn tîng Ph¹m V¨n NghÜa. Nªu tãm t¾t ý nghÜa cña tÊm g¬ng Ph¹m V¨n NghÜa b. Th©n bµi. - Ph©n tÝch ý nghÜa viÖc lµm cña Ph¹m V¨n NghÜa. - §¸nh gi¸ viÖc lµm cña PVN - Đánh giá ý nghĩa việc phát động phong trµo häc tËp PVN c. KÕt bµi. Kh¸i qu¸t ý nghÜa cña tÊm g¬ng PVN -Rót ra bµi häc cho b¶n th©n 3. ViÕt bµi 4. §äc l¹i bµi viÕt vµ söa ch÷a.. VËy muèn lµm mét bµi nghi luËn vÒ mét sự việc hiện tợng đời sống em cần phải * Ghi nhí : SGK / t24 lµm bµi theo mÊy bíc ? cô thÓ II. Luyện tập : Lập dàn bài cho đề Em rót ra ghi nhí g× ? 4.HS tù lµm. IV. Cñng cè - Nêu cách làm một bài văn nghịluận về 1 SV, HT đời sống V. Híng dÉn - N¾m ch¾c néi dung ghi nhí - Tiếp tục làm dàn bài đề 4 - §äc thªm t liÖu tham kh¶o - Xem trớc bài : Chơng trình địa phơng phần TLV. Ngµy 10 th¸ng 1 n¨m2011 Ký duyÖt.

(194) TuÇn 21. TiÕt101. Híng dÉn chuÈn bÞ cho chơng trình địa phơng phÇn tËp lµm v¨n (SÏ lµm ë nhµ). A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Gióp hs : ¤n l¹i nh÷ng kiÕn thøc vÒ v¨n nghÞ luËn nãi chung, nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc hiÖn tîng nãi riªng. BiÕt t×m hiÓu vµ cã nh÷ng ý kiÕn vÒ sù viÖc, hiÖn tîng cña đời sống ở địa phơng. - Cách vận dụng kiến thức về kiểu bài nghị luận về sự việc, hiện tợng của đời sống. - Những sự việc có ý nghĩa ở địa phơng 2. KÜ n¨ng - Thu thập thông tin về những vấn đề nổi bật,đáng quan tâm của địa phơng. - Suy nghĩ đánh giá về một hiện tợng, một sự việc thực tế ở địa phơng - Làm một bài văn trình bày một vấn đề mang tính xã hội nào đó với suy nghĩ kiến nghÞ cña riªng m×nh. 3. Thái độ - Có ý thức thu thập thông tin, quan tâm đến những vấn đề của địa phơng để góp phÇn x©y dùng quª h¬ng. B. ChuÈn bÞ. - Thầy : Cung cấp tài liệu, cho đề bài - HS : tìm hiểu những vấn đề có thể viết ở địa phơng. C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña hs III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi GV híng dÉn hs lµm c«ng viÖc chuÈn bÞ 1.Xác định những vấn đề có thể viết ở địa phơng VD :+ Vấn đề môi trờng -Hậu quả của vấn đề rác thải khó tiêu huỷ (rác thải ni lông, chai lọ, nhựa tổng hợp..) đối với việc ô nhiễm môi trờng, canh tác. +vấn đề quyền trẻ em Sự quan trâm của chíh quyền địa phơng -Xây dựng và sửa chữa trờng học, nơi vui chơi giải trí, giúp đỡ những trẻ em khó kh¨n. -Sù quan t©m cña nhµ trêng. X©y dùng khung c¶nh s ph¹m, tæ chøc d¹y häc vµ c¸c hoạt động tham quan, ngoại koá -Sự quan tâm của gia đình + Vấn đề xã hộ Sự quan tâm giúp đỡ đối với các gia đình chính sách( thơng binh liệt sĩ, bà mẹ Việt Nam anh hùng). những gia đình có hoàn cảnh khó khăn( bị thiên tai, tai nạn, bệnh hiÓm ngÌo) - Nh÷ng tÊm g¬ng vÒ lßng nh©n ¸i - Những vấn đề có liên quan đến tham nhũng và tệ nạn xã hội 2. Xác định cách viết a. Yªu cÇu néi dung - Sự việc hiện tợng đợc đề cập đến phải mang tính phổ biến trong xã hội -Trung thùc cã tÝnh x©y dùng, kh«ng cêng ®iÖu, kh«ng s¸o rçng, kh«ng nªu tªnc¬ quan đơn vị cụ thể. - Phân tích nguyên nhân phải đảm bảo tính khách quan và có sức thuyết phục. -néi dung bµi viÕt ph¶i gi¶n dÞ, dÔ hiÓu tr¸nh dµi dßng kh«ng cÇn thiÕt. b.Yªu cÇu vÒ h×nh thøc - Bài iết đủ 3 phần : MB, TB, KL - Bµi viÕt ph¶i cã luËn ®iÓm, luËn cø, lËp luËn râ rµng.

(195) IV. Cñng cè - GV dÆn dß hs.Thêi h¹n nép bµi tríc khi häc bµi 27 V. Híng dÉn - Tham khảo cá sách báo, đời sống thực tế để viết bài. - Xem lại lí thuyết cáh làm bài văn nghị luận về sự việc hiện tợng đời sống - Nộp bài đúng qui định, không sao chép cảu nhau - So¹n bµi chuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kØ míi.. TiÕt 102. V¨n b¶n. ChuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kØ míi Vò KHoan. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs : Thấy đợc tính cấp thiết của vấn đề đợc đề cập đến trong văn bản - HÖ thèng luËn cø vµ ph¬ng ph¸p lËp luËn trong v¨n b¶n 2. KÜ n¨ng - Đọc - hiểu một văn bản nghị luận về một vấn đề xã hội - Trình bày những suy nghĩ, nhận xét, đánh giá về một vấn đề xã hội. - Rèn luyện thêm cách viết đoạn văn, bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội 3. Thái độ - Qua v¨n b¶n nhËn râ nh÷ng u nhîc ®iÓm cña b¶n th©n vµ cña con ngêi ViÖt Nam, từ đó có bài học cho bản thân để phát huy thế mạnh và khắc phục những nhợc ®iÓm. B. ChuÈn bÞ. ThÇy : Tµi liÖu : Cuèn s¸ch Mét gãc nh×n cña tri thøc tËp 1 Trß : So¹n bµi C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: ? Văn nghệ cần thiết cho đời sống con ngời nh thế nào ? III. Bµi míi: : Giíi thiÖu bµi GV giới thiệu chung về đất nớc và con ngời Việt Nam Giọng đọc rõ ràng mạch lạc, tình cảm phÊn chÊn Gọi hs đọc. GV nhận xét HS đọc thầm chú thích sgk - Động lc : Tác động vào đối tợng - KT tri thøc : TrÝ tuÖ chiÕm tØ lÖ cao trong c¸c gi¸ trÞ cña s¶n phÈm Thế giới mạng : Trao đổi thông tin trên ph¹m vi thÕ giíi VB thuéc kiÓu VB nµo ? Nªu bè côc cña VB ?. I. §äc hiÓu v¨n b¶n. 1. §äc 2. Chó thÝch. 3.KiÓu lo¹i v¨n b¶n : NghÞ luËn vÒ mét vấn đề XH, giáo dục 4. Bè côc a. Nêu vấn đề : 2 câu đầu : Chuẩn bị cho hµnh trang vµo thÕ kØ míi b. Giải quyết vấn đề : + ChuÈn bÞ c¸i g× ? + V× sao cÇn chuÈn bÞ +Nh÷ng c¸i m¹nh vµ c¸i yÕu cña con ng-.

(196) Xác định luận điểm trung tâm, luận cứ trung t©m. Nhận xét cách nêu vấn đề của tác giả ? Việc đặt vấn đề trong thời điểm bắt đầu thÕ kØ míi cã ý nghÜa g× ?. Luận cứ đầu tiên đợc triển khai là gì ? ngời viết đã luận chứng cho nó nh thế nµo ?. Ngoµi 2 nguyªn nh©n Êy, cßn nh÷ng nguyªn nh©n nµo kh¸c khi nh×n réng ra cả nớc, cả thời đại, cả thế giới ? HS đọc thầm đoạn Cần chuẩn bị... của nó VD : VN đã là thành viên của A.SEAN( hội các nớc đông nam á) ra nhËp WTO ( tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi) Nớc ta phải giải quyết 3 nhiệm vụ đó là nh÷ng nhiÖm vô nµo ? GV gọi hs đọc đoạn văn nói về cái mạnh c¸i yÕu cña con ngêi VN nh thÕ nµo ? chñ ý cña ngêi viÕt lµ g× ? C¸i m¹nh c¸i yÕu trong tÝnh c¸ch vµ thãi quen cña con ngêi VN ? Mét trong nh÷ng tÝnh c¸ch truyÒn thèng m¹nh mÏ cña ngêi VN trong lÞch sö dùng níc vµ gi÷ níc lµ g× ? Tuy nhiên trong thế giới hiện đại và hội nhËp th«ng tin ph¸t triÓn m¹nh hiÖn nay th× l¹i cã ®iÓm yÕu g× ? B¾t nguån tõ ®©u ? T¸c h¹i cña nã nh thÕ nµo ?. GV kẻ bảng để hs so sánh. êi VN cÇn nhËn râ c.Kết thúc vấn đề : Việc quyết định đầu tiên đối với thế hệ trẻ VN 5. Ph©n tÝch - LuËn ®iÓm trung t©m : ChuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kØ míi. -HÖ thèng luËn cø + ChuÈn bÞ b¶n th©n con ngêi lµ quan träng nhÊt + Bèi c¶nh thÕ giíi hiÖn nay vµ nh÷ng mục tiêu nhiệm vụ nặng nề của đất nớc. + CÇn nhËn râ c¸i m¹nh c¸i yÕu cña con ngêi VN khi bíc vµo nÒn kinh tÕ míi trong thÕ kØ XXI -Việc làm quyết định đầu tiên của thế hệ trÎ. * Nêu vấn đề - vấn đề đợc nêu một cách trực tiếp rõ rµng vµ ng¾n gän - §èi tîng : Líp trÎ thanh niªn VN ND : C¸i m¹nh c¸i yÕu cña con ngêi VN. Mục đích : Rèn luyện những thói quen tèt khi bíc vµo nÒn kinh tÕ míi *Giải quyết vấn đề - Sù chuÈn bÞ b¶n th©n con ngêi lµ quan träng nhÊt trong c¸c viÖc chuÈn bÞ. -Con ngời là động lực phát triển của lịch sö. Kh«ng cã con ngêi lÞch sö sÏ kh«ng thÓ tiÕn lªn ph¸t triÓn. -Trong nÒn kinh tÕ tri thøc thÕ kØ 20 vai trß con ngêi l¹i cµng næi tréi - Mét thÕ giíi CN ph¸t triÓn nh huyÒn tho¹i - Sù giao thoa, héi nhËp gi÷a c¸c nÒn kinh tÕ ngµy cµng s©u réng. - Tho¸t khái t×nh tr¹ng nghÌo nµn l¹c hËu cña nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp - §Èy m¹nh CN ho¸, hiÖn ®Ëi ho¸ - TiÕp cËn ngay víi nÒn kinh tÕ tri thøc -C¸i m¹nh : CÇn cï s¸ng t¹o trong lµm ¨n, trong c«ng viÖc -Tác dụng : Đáp ứng đòi hỏi tinh thần kỉ luật cao với qui trình lao động máy móc tinh vi hiện đại.

(197) C¸i m¹nh. C¸i yÕu. -Đoàn kết, đùm bọc yêu thơng giúp đỡ nhau.GV dÉn mét sè c©u ca dao thÓ hiÖn m¹nh mÏ trong chiÕn đấu ngoại xâm B¶n tÝnh thÝch øng nhanh. -Tính đố kị - Do lèi sèng thø bËc hä hµng, t©m lÝ lµng x· khÐp kÝn, ¶nh hëng cña ph¬ng thøc sx nhá -K× thÞ kinh doanh - Thãi quen bao cÊp, Ø n¹i, kém năng động tự chủ chỉ dùa vµo nhµ níc. Thãi kh«n vÆt l¸u c¸, bãc ng¾n c¾n dµi , kh«ng träng ch÷ tÝn. VD t¸c h¹i -Th¨m b¶o tµng ngêi NhËt tËp trung nghe thuyÕt minh, ngêi VN t¶n ®i xem c¸i m×nh thÝch. - Cïng ë níc ngoµi, ngêi hao cu m¹ng nhau, ngêi Việt đố kị ghen ghét nhau - NÕp nghÜ sïng ngo¹i - Hay sai hÑn lì hÑn, tuú tiÖn, lµm ¨n gi¶ dèi, hµng gi¶ , hµng nh¸i....  Kết thúc vấn đề - Mục đích : Sánh vai các cờng quốc năm châu - Con đờng, biện pháp : Lấp đầy những điểm mạnh, vứt bỏ những điểm yếu. * LuyÖn tËp Nªu nhËn xÐt cña t¸c gi¶ vÒ nh÷ng ®iÓm m¹nh ®iÓm yÕu cña con ngêi VN ? Em thấy có đúng không ? - T×m hiÓu mét sè tôc ng÷ , c©u th¬ nãi vÒ ®iÓm mn¹h ®iÓm yÕu cña con ngêi VN IV Cñng cè ? Qua bµi em cÇn n¾m nh÷ng né dung g× ? NhËn xÐt vÒ nh÷ng luËn chøng cña t¸c gi¶ Gọi hs đọc ghi nhớ V. Híng dÉn - Häc thuéc ghi nhí - N¾m ch¾c c¸c luËn ®iÓm - Ph©n tÝch c¸i m¹nh c¸i yÕu cña ngêi VN - Xem tríc tiÕt 103. ChuØ©n bÞ cho bµi viÕt sè 5. TiÕt 103. TiÕng ViÖt. C¸c thµnh phÇn biÖt lËp ( tiÕp). A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs : Nắm đợc đặc điểm của thành phần gọi- đáp và thành phần phụ chú. - Công dụng của thành phần gọi- đáp và thành phần phụ chú 2. KÜ n¨ng - Nhận biết thành phần gọi - đáp và thành phần phụ chú trong câu. - Đặt câu có sử dụng thành phần gọi đáp, thành phần phụ chú 3. Thái độ - Cã ý thøc sö dông c¸c thµnh phÇn biÖt lËp trªn vµo trong nãi viÕt B. ChuÈn bÞ. -ThÇy : So¹n bµi,chuÈn bÞ b¶ng phô, lÊy thªm vÝ dô - Trß : §äc tríc bµi, t×m hiÓu ghi nhí C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ......

(198) II. KiÓm tra bµi cò: ThÕ nµo lµ thµnh t×nh th¸i c¶m th¸n cho vÝ dô ? Vì sao các thành phần đó đợc gọi là thành phần biệt lập? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi Gọi hs đọc ví dụ sgk Trong sè c¸c tõ ng÷ in ®Ëm, tõ ng÷ nµo dùng để gọi, từ ngữ nào dùng để đáp Những từ ngữ dùng để gọi- đáp ấy từ ngữ nào dùng để tạo lập cuộc thoại, từ ngữ nào dùng để duy trì cuộc thoại ? Những từ ngữ dùng để gọi đáp ấy có tham gia diễn đạt nghĩa sự việc của câu hay kh«ng ? t¹i sao ? GV yªu cÇu hs t×m hiÓu 2 vÝ dô a,b trong sgk vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái NÕu lîc bá c¸c tõ ng÷ in ®Ëm nghÜa sù việc của mỗi câu trên có thay đổi kh«ng ? v× sao ?. I.Thành phần gọi đáp. -HS trao đổi thảo luận trả lời - Từ này dùng để gọi - Cụm từ tha ông dùng để đáp Từ này dùng để tạo lập cuộc thoại mở ®Çu sù giao tiÕp Cụm từ tha ông dùng để duy trì cuộc thoại thể hiện sự hợp tác đối thoại -Những từ ngữ đó không tham gia vào việc diễn đạt nghĩa sự việc của câu vì chóng lµ c¸c thµnh phÇn biÖt lËp II. Thµnh phÇn phô chó. -Khi lîc bá c¸c tõ ng÷ in ®Ëm nghÜa sù việc của các câu trên không thay đổi vì c¸c tõ ng÷ in ®Ëm lµ c¸c thµnh phÇn biÖt lập đợc viết thêm vào, nó không nằm trong cÊu tróc có ph¸p cña c©u. in ®Ëm trong c©u a chó thÝch cho Trong câu a các từ ngữ in đậm đợc thêm -TN côm từ đứa con gái đầu lòng vào để chú thích cho cụm từ nào ? Côm c-v in ®Ëm trong c©u b chó thÝch Trong c©u b côm tõ in ®Ëm chó thÝch cho -®iÒu suy nghÜ riªng cña nh©n vËt t«i, ®iÒu ®iÒu g× ? suy nghĩ riêng này có thể gần đúng hoặc cha đúng so với suy nghĩ của nhân vật L·o H¹c Qua c¸c vÝ dô trªn em rót ra ghi nhí g× ? * Ghi nhí Gọii 2 hs đọc ghi nhớ III. Luyªn tËp HS trao đổi phát biểu BT1 : a. Từ dùng để gọi : này b.Dùng để đáp : vâng c.Quan hÖ trªn ( nhiÒu tuæi), díi ( Ýt tuæi) d.Th©n mËt : Hµng xãm l¸ng giÒng, gÇn gòi cïng c¶nh ngé BT2 : a. Cụm từ dùng để gọi : bầu ơi b.§èi tîng híng tíi cña sù gäi lµ tÊt c¶ các thành viên trong cộng đồng ngời ViÖt BT3.a. Thµnh phÇn phô chó kÓ c¶ anh gi¶i thÝch cho côm tõ mäi ngêi Gọi hs đứng tại chỗ trả lời các câu b.TPPC C¸c thÇy c« gi¸o, c¸c bËc cha háia,b,c,d mẹ, đặc biệt là những ngời mẹ. Gi¶i thÝch cho côm tõ nh÷ng ngêi ch×a kho¸ cho c¸nh cöa nµy c.TPPC những ngời chủ thực sự của đất níc trong thÕ kØ tíi gi¶i thÝch cho côm tõ líp trÎ GV gîi ý bt 4 d.C¸c thµnh phÇn phô chó vµ t¸c dông BT5 híng dÉn vÒ nhµ cña nã - TPPC cã ai ngê thÓ hiÖn sù ng¹c nhiªn cña nh©n vËt tr÷ t×nh t«i TPPC th¬ng th¬ng qu¸ ®i th«i thÓ hiÖn t×nh c¶m trõu mÕn cña nh©n vËt t«i víi.

(199) nh©n vËt c« bÐ nhµ bªn IV. Cñng cè Thành phần gọi đáp đợc duìng để làm gì ? Thành phần phụ chú đợc dùng để làm gì ? V. Híng dÉn - Häc thuéc ghi nhí - Xem lại các bài tập đã làm - Lµm tiÕp bµi tËp 4,5 - Chuẩn bị tiếp bàin 21.Chuẩn bị chu đáo cho bài viết số 5 TiÕt 104,105. TËp lµm v¨n. ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 5. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs : Tổng hợp các kiến thức về văn nghị luận, thực hành viết đợc một bài văn nghÞ luËn. 2. KÜ n¨ng - Kiểm tra kĩ năng viết văn bản nghị luận về một sự việc hiện tợng trong đời sống ( tìm ý, trình bày , diễn đạt, dùng từ đặt câu) 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc lµm bµi nghiªm tóc, ý thøc quan s¸t tÝch lòy vèn sèng, ý thøc liªn hệ thực tế đời sống với lí thuyết… B. ChuÈn bÞ. ThÇy: §Ò bµi Trß : ChuÈn bÞ giÊy bót, timh thÇn lµm bµi C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña hs III. Bµi míi A. Đề bài ( Đề chẵn) : Một hiện tợng khá phổ biến hiện nay là vứt rác ra đờng hoặc những nơi cộng cộng. Ngồi bên hồ, dù là hồ đẹp nỏi tiếng, ngời ta cũng tiện tay vøt r¸c xuèng... Em h·y viÕt bµi v¨n nªu suy nghÜ cña m×nh vÒ hiÖn tîng trªn B. Yªu cÇu biÓu ®iÓm. 1. Kiểu bài : Nghị luận về một sự việc hiện tợng đời sống 2. Néi dung : NghÞ luËn vÒ hÞªn tîng vøt r¸c ra n¬i c«ng céng. HS cã thÓ bè côc vµ trình bày khác nhau nhng cần chú ý thực hiện đợc các nội dung sau : a. Nêu những biểu hiện của hiện tợng vứt rác bừa bãi trong đời sống hiện nay. Nên kể ngắn gọn một vài hiện tợng vứt rác bừa bãi trong đời sống hiện nay - Dộn chứng đa ra cần toàn diện, cụ thể để thấy đó là hiện tợng chung của xã hội cÇn quan t©m b.Nªu nh÷ng nguyªn nh©n cña hiÖn tîng vøt r¸c bõa b·i Do thãi quen mÊt vÖ sinh, cÈu th¶ Do sự ích kỉ, không quan tâm đến lợi ích chung Do cha hiểu rõ đợc tác hại của việc vứt rác bừa bãi Do kh¸ch quan : Tæ chøc thu gom r¸c, thïng r¸c cha cã... c.T¸c h¹i cña viÖc vøt r¸c bõa b·i Ô nhiễm môi tờng ảnh hởng đến sức khoẻ Mất mĩ quan, ảnh hởng đến các cảnh quan chung T¹o thãi quen xÊu d. §Ò xuÊt híng gi¶i quyÕt : - VÒ phÝa c¸ nh©n - VÒ phÝa c¸c tæ chøc kinh doanh dÞch vô - VÒ phÝa c¸c nhµ qu¶n lÝ.

(200) 3.H×nh thøc - Bố cục đủ ba phần. - LuËn ®iÓm, lËp luËn , luËn cø râ rµng. - BiÕt tr×nh bµy luËn ®iÓm, chuyÓn ®o¹n. - Chữ viết sạch, diễn đạt dễ hiểu. Dùng từ đặt câu chính xác. 4. BiÓu ®iÓm : + Điểm 8 - 10 : Đủ các phần trên, văn viết thuyết phục, trình bày đẹp, diễn đạt tèt. + Điểm 7 : Đủ các phần trên còn mắc lỗi nhỏ về diễn đạt. + Điểm 5 - 6 : Bài viết đủ ý nhng còn sơ sài. Trình bày cha sạnh đẹp, diễn đạt cha m¹ch l¹c. + Điểm dới 5 : Bài sơ sài, thiếu ý, diễn đạt yếu. *Đề bài ( đề lẻ) Trß ch¬i ®iÖn tö lu«n lµ mãn tiªu khiÓn hÊp dÉn, nhiÒu b¹n v× m¶i ch¬i mµ sao nhãng việc học tập và còn phạm những sai lầm khác.ý kiến của em về hiện tợng đó nh thÕ nµo? *§¸p ¸n biÓu ®iÓm 1.Kiểu bài: Nghị luận về một sự việc hiện tợng đời sống 2.Nội dung: HS cần trình bày đợc các ý sau a.Trò chơi điện tử là món tiêu khiển hấp dẫn đến mức nhiều bạn mải chơi phạm sai lÇm nh thÕ nµo? - Trò chơi điện tử có mặt ở mọi nơi từ thành phố đến thôn quê. - Sè lîng cöa hµng dÞch vô trß ch¬i ®iÖn tö rÊt nhiÒu. - Häc sinh ham ch¬i ®iÖn tö quªn c¶ häc hµnh, kÕt qu¶ gi¶m sót. - M¶i ch¬i ®iÖn tö cÇn tiÒn hoÆc quen víi b¹n xÊu qua m¹ng,…bÞ rñ rª vµ m¾c ph¶i tệ nạn xã hội,… tình trạng báo động. b. Nguyªn nh©n cña nh÷ng hiÖn tîng trªn? -Bản thân trò chơi điện tử hấp dẫn đễ bị mê mải đến quên thời gian. - ý thøc tô gi¸c cña c¸c b¹n chia cao - Nhiều gia đình quản lí con cha tốt c. Ph¬ng híng gi¶i quyÕt hiÖn tîng trªn - Mỗi bạn hs phải tụ giác thực hiện qui định của gia đình về thời gian dành cho trò chơi điện tử, không để ảnh hởng đến học tập. Cần tránh những nội dung xấu không phï hîp víi løa tuæi. - ChÝnh quyÒn cÇn qu¶n lÝ c¸c dÞch vô ®iÖn tö - Cha mẹ cần quan tâm đến con cái - Tæ chøc nhiÒu sinh ho¹t tËp thÓ bæ Ých cho c¸c b¹n trÎ. 3. H×nh thøc - Bài có đủ bố cục 3 phần. -LuËn ®iÓm, luËn cø râ rµng 4. BiÓu ®iÓm : + Điểm 8 - 10 : Đủ các phần trên, văn viết thuyết phục, trình bày đẹp, diễn đạt tèt. + Điểm 7 : Đủ các phần trên còn mắc lỗi nhỏ về diễn đạt. + Điểm 5 - 6 : Bài viết đủ ý nhng còn sơ sài. Trình bày cha sạnh đẹp, diễn đạt cha m¹ch l¹c. + Điểm dới 5 : Bài sơ sài, thiếu ý, diễn đạt yếu. chữ viết, trình bày sạch đẹp, diễn đạt dễ hiểu, dùng từ đặt câu chính xác IV.Cñng cè. NhËn xÐt giê kiÓm tra, thu bµi. V. Híng dÉn. - Ôn lại lý thuyết về văn NL một hiện tợng việc đời sống. - Chuẩn bị bài : NL về một vấn đề t tởng trong đạo lí. - §äc tµi liÖu tham kh¶o..

(201) Ngµy 17 th¸ng 1 n¨m 2011 Ký duyÖt. TuÇn 22. TiÕt 106 :. V¨n b¶n. Chã sãi vµ cõu trong th¬ ngô ng«n cña La ph«ng - ten. ( TrÝch) Hi- P« - LÝt - ten.. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - §Æc trng cña s¸ng t¸c nghÖ thuËt lµ yÕu tè tëng tîng vµ dÊu Ên c¸ nh©n cña t¸c gi¶ - C¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶ trong v¨n b¶n. 2. KÜ n¨ng - §äc hiÓu mét v¨n b¶n dÞch vÒ nghÞ luËn v¨n ch¬ng. - Nhận ra và phân tích đợc các yếu của lập luận ( luận điểm, luận cứ, luận chứng) trong v¨n b¶n 3. Thái độ - Có thái độ phân biệt sáng trác nghệ thuật với khoa học B. ChuÈn bÞ. ThÇy : So¹n bµi, mét sè b¶n dÞch c¸c bµi th¬ cña La- Ph«ng –Ten Trß : §äc tríc v¨n b¶n, so¹n bµi C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: NhËn xÐt cña t¸c gi¶ vÒ nh÷ng ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu cña con ngêi VN nh thÕ nµo ? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi Nªu ng¸n gän hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ La- Ph«ng Ten ? GV giíi thiÖu thªm mét sè bµi th¬ cña «ng( L·o n«ng vµ c¸c con, Thá vµ rïa) Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ H. Ten. I.Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm. 1. T¸c gi¶ : ( 1621- 1695) nhµ v¨n Ph¸p chuyªn viÕt truyÖn ngô ng«n -H. Ten : ( 1828-1893) Nghiªn cøu v¨n häc 2. T¸c phÈm - TrÝch tõ ch¬ng II phÇn thø 2 cña c«ng.

(202) tr×nh ngiªn cøu II. §äc - hiÓu v¨n b¶n. 1.đọc. GV hớng dẫn đọc -Chú ý phân biệt 3 giọng đọc TrÝch th¬ ngô ng«n Lêi dÉn ®o¹n v¨n Lêi luËn chøng cña H. Ten. 2.Chó thÝch : SGK. HS đọc thầm chú thích sgk Gv kiÓm tra mét sè tõ VB thuéc kiÓu nµo ?. 3.ThÓ lo¹i : NghÞ luËn v¨n häc 4. Bè côc :. Cã ý kiÕn ph©n ®o¹n thµnh 3 phÇn a. TrÝch ®o¹n bµi th¬ ngô ng«n cña LaPh«ng ten b. H×nh tîng cõu non c. H×nh tîng chã sãi * ý kiÕn kh¸c : 2 phÇn a. ..Tèt bông nh thÕ.H×nh tîng con cõu trong bµi th¬ cña La- Ph«ng Ten trong sù đối sánh với con cừu của Buy- phông b. ...Cßn chã sãi...hÕt : H×nh tîng chã sãi trong bµi th¬ cña La- Ph«ng Ten trong sù đối sánh với chó sói của Buy- phông Em t¸n thµnh c¸ch ph©n ®o¹n nµo ? V× sao ? NhËn xÐt c¸ch bè côc cô thÓ cña tõng ®o¹n ? BiÖn ph¸p nghÖ thuËt chÝnh ë ®©y lµ g× ?. -t¸n thµnh ý kiÕn 2 - BiÖn ph¸p nghÖ thuËt chØ yÕu : So s¸nh b»ng nh÷ng dÉn chøng cô thÓ theo tr×nh tù 3 bíc a. H×nh ¶nh con cõu -Díi ngßi bót cña La- Ph«ng Ten. DÉn nguyªn th¬ v¨n - Díi ngßi bót cña Buy- ph«ng dÉn nguyªn v¨n mét ®o¹n nghiªn cøu khoa häc - Díi ngßi bót cña La- Ph«ng Ten lêi nhËn xÐt cña t¸c gi¶. b. H×nh ¶nh chã sãi Trong th¬ La- Ph«ng Ten. Lêi nhËn xÐt cña t¸c gi¶. -Trong c«ng tr×nh cña Buy- ph«ng dÉn nguyªn v¨n - Díi ngßi bót cña La- Ph«ng Ten. Lêi nhËn xÐt cña t¸c gi¶. IV.Cñng cè. - Tr×nh bµy ng¾n gän nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ La- Ph«ng Ten - Tr×nh bµy c¸ch chia bè côc V. Híng dÉn §äc l¹i VB. T×m hiÓu VB theo bè côc( H×nh tîng con cõu theo Buy- Ph«ng, theo LaPh«ng Ten). H×nh tîng chã sãi -Đọc thêm tài liệu, đọc một số bài thơ của La- Phông Ten -------------------------------------------------------------------------------------------------------. TiÕt 107. V¨n B¶n. Chã sãi vµ cõu trong th¬ ngô ng«n cña La- Ph«ng Ten( tiÕp) H. Ten. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc -TiÕp tôc gióp hs häc vµ hiÓu tõ v¨n b¶n :.

(203) B»ng c¸ch so s¸nh h×nh tîng con cõu vµ chã sãi trong th¬ ngô ng«n cña La- Ph«ng Ten víi nh÷ng dßng viÕt vÒ 2 con vËt Êy cña nhµ khoa häc Buy- Ph«ng.TG bµi v¨n nµy đã nêu bật đặc trng của sáng tác nghệ thuật đó là : Nhà nghệ thuật với cái nhìn nhân đạo luôn cảm nhận đối tợng nh những số phận tính cách - C¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶ trong v¨n b¶n 2. KÜ n¨ng -RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch v¨n nghÞ luËn B. ChuÈn bÞ.. -ThÇy : so¹n bµi -Trò : đọc văn bản, trả lời câu hỏi sgk, đọc trớc ghi nhớ. C. Tiến trình hoạt động dạy- học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m2010 Líp 9A1 II. KiÓm tra : Nªu bè côc v¨n b¶n chã sãi vµ cõu non ?. Gọi hs đọc đoạn 1 NhËn xÐt sù kh¸c nhau gi÷a nhËn xÐt cña nhµ khoa häc vµ nhµ th¬ khi cïng ph¶n ánh một đối tợng : Con cừu ? GV tãm t¾t kh¸i qu¸t c¸c ý. - Nhà khoa học tỏ thái độ gì đối với con cõu ? - Nhà thơ tỏ thái độ tình cảm gì đối với con cõu ? đọc đoạn văn của Buy- phông, ngời đọc hiÓu thªm g× vÒ con cõu ? - §äc ®o¹n th¬ cña La- p«ng ten ta hiÓu thªm g× vÒ con cõu ? Ngoµi ra ta cã c¶m xóc g× ?. Gọi hs đọc đoạn 2 Díi ngßi bót cña Buy-Ph«ng Con chã sãi hiÖn ra nh thÕ nµo ?. Ngµy ...th¸ng... n¨m2010 Líp 9A6. 5. Ph©n tÝch a. H×nh tîng con cõu * Theo Buy- ph«ng - Kh«ng viÕt vÒ mét con cõ cô thÓ mµ nhËn xÐt vÒ loµi cõu nãi chung nh mét loài đọng vật bằng ngòi bút chính xác của nhà khoa học, nêu lên những đặc tính c¬ b¶n cña chóng : Sî sÖt, nhót nh¸t ®Çn độn, không biết trốn tránh sự nguy hiểm, kh«ng c¶m thÊy t×nh huèng bÊt tiÖn, cø ú ra, l× ra bÊt chÊp hoµn c¶nh bªn ngoµi( díi ma tuyÕt r¬i) - Không nói đến tình mẫu tử thân thơng (đặc điểm chung của mọi loài) *Theo La- Ph«ng –Ten - Hình ảnh con cừu cụ thể đã đợc nhân hoá nh một chú bé ( chiên con ngoan đạo ngây thơ đáng thơng nhỏ bé yếu ớt và tội ngghiÖp - Đặt cừu vào tình huống đặc biệt, đối mÆt víi chã sãi bªn dßng suèi. - Không tuỳ tiện bịa đặt mà căn cứ vào những đặc điểm cơ bản vốn có của loài cõu : HiÒn lµnh nhót nh¸t kªu rªn, van xin rÊt téi nghiÖp. - Tỏ thái độ xót thơng, thông cảm nh với con ngời nhỏ bé, bất hạnh thật cảm động, vẻ nhẫn nhục, mắt nhìn lơ đãng, động lßng th¬ng c¶m víi bao nçi buån rÇu vµ tèt bông nh thÕ. - Nhắc đến tình mẫu tử thân thơng cảm động - Rút ra bài học ngụ ngôn đối với con ngời b. H×nh tîng chã sãi - Nhµ sinh vËt miªu t¶ vµ gi¶i thÝch thãi quen sống cô độc và thói quen tụ bầy đàn cña loµi sãi khi sèng b×nh thêng, khi tÊn c«ng con måi to lín h¬n, kh¸i qu¸t thµnh l«Ýo sèng qui luËt chung cña loµi sãi - T¸c gi¶ kh¸i qu¸t vÒ loµi sãi tõ bé mÆt.

(204) lấm lét, dáng vẻ hoang dã đến tiếng hú rïng rîn,mïi h«i gím ghiÕc, b¶n tÝnh h háng.. lóc sèng cã h¹i, lóc chÕt v« dông - Tóm lại đó là loài vật rất đáng ghét, đáng diệt trừ HS đọc đoạn nói về chó sói của LaPhông Ten qua nhận xét bình luận của H. Ten -§ã còng lµ 1 con sãi cô thÓ trong 1 hoµn La- ph«ng Ten t¶ chã sãi cã ®iÓm g× c¶nh cô thÓ : §ãi meo, gÇy gi¬ x¬ng ®i gièng vµ kh¸c so víi Buy- Ph«ng kiÕm måi, t×nh cê gÆp chó cõu con ®ang uèng níc bªn bê suèi - Đó cũng là một bạo chúa khát máu độc Một gã vô lại, luôn đói dài và luôn bị ăn ác không biết gì là thơng xót những loài đòn ( liên hệ truyện tranh và phim hoạt vËt yÕu h¬n m×nh. Nã t×m mäi c¸ch b¾t h×nh chã sãi vµ chuét MÝch- Ki) tội để trừng phạt. Chó sói cũng đợc nhân ho¸ nh mét kÎ m¹nh , tham ¸c, kh«ng cã l¬ng t©m, hèng h¸ch, thÝch b¾t n¹t kÎ yÕu - Nhng đó cũng là tính cách phức tạp : độc ác mà khổ sở, bất hạnh,trộm cớp, hay m¾c mu, v× vông vÒ vµ ngu dèt nªn lu«n đói meo, vì đói nên hoá rồ Nhµ th¬ kh«ng x©y dùng h×nh tîng chã sãi mét c¸ch tuú tiÖn mµ vÉn dùa vµo những đặc tính cơ bản của loài sói. *LuyÖn tËp : HS th¶o luËn - Sù kh¸c nhau giòa nhµ khoa häc vµ nhµ th¬ Nếu đợc phép thay đổi đầu đề của bài - La - ph«ng Ten vµ Buy- Ph«ng nghị luận trên theo em có thể đặt cho nó Hai cách phản ánh và biểu hiện cuộc nh÷ng c¸i tªn nh thÕ nµo ? sèng -NghÖ thuËt vµ khoa häc kh¸c nhau nh thÕ nµo qua mét bµi th¬ ngô ng«n cña La-ph«ng- Ten IV. Cñng cè -BiÖn ph¸p lËp luËn chñ yÕu cña t¸c gi¶ lµ g× ? Khong phải mục đích của tác giả là tìm ra sù kh¸c nhau cña cõu vµ chã sãi, còng không phải là việc rút ra bài học đối với con ngời trong thái độ đối với kẻ ác hay víi nh÷ng ngêi nhá bÐ bÊt h¹nh. VËy mục đích của văn bản nghị luận này là g× ? Gọi hs đọc ghi nhớ V. Híng dÉn - Häc thuéc ghi nhí - Ph©n tÝch c¸ch nh×n, c¸ch c¶m, c¸ch nghÜ riªng mang ®Ëm tÝnh chñ quan cña ngêi s¸ng t¸c - §äc thªm bµi chã sãi vµ chiªn con - Đọc trớc bài nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí - So¹n bµi con cß. -NT : So s¸nh dÉn chøng nhËn xÐt. - Nêu bật đặc trng của công trình nghiên cứu khoa học, đặc biệt đặc trung của VHNT - Tìm hiểu bản chất khách quan của đối tợng, khái quát qui luật hoạt động của chóng - ThÓ hiÖn c¸ch nh×n, c¸ch c¶m, c¸ch nghÜ riªng mang ®Ëm tÝnh chñ quan cña ngêi s¸ng t¸c * Ghi nhí : sgk.

(205) TiÕt 108. TËp lµm v¨n. Nghị luận về một vấn đề T tởng đạo lí. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs : Hiểu và biết cách làm bài văn về nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí - Đặc điểm yêu cầu của bài văn nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí. 2. KÜ n¨ng - Làm bài văn nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí 3. Thái độ - Có thái độ học tập bộ môn, biết sống theo đạo lí. B. ChuÈn bÞ. Thầy : Soạn bài, đọc t liệu . tìm ví dụ Trß : §äc tríc bµi trong sgk C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: -Nêu cách làm bài văn nghị luận về một sự việc hiện tợng đời sống III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi GV yêu cầu hs đọc, tìm hiểu kĩ văn mẫu trong sgk vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái : V¨n b¶n tri thøc lµ søc m¹nh bµn vÒ vÊn đề gì ?. I.T×m hiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét vÊn đề t tởng đạo lí. 1. T×m hiÓu v¨n b¶n tri thøc lµ søc m¹nh - Bµn vÒ gi¸ trÞ cña tri thøc KH vµ vai trß cña ngêi tri thøc trong sù ph¸t triÓn XH VB Êy cã thÓ chia lµm mÊy phÇn ? ChØ ra - VB cã thÓ chia lµm 3 phÇn nội dung của mỗi phần và moói quan hệ MB : Nêu vấn đề cần bàn luận TB : Hai ®o¹n tiÕp theo gi÷a chóng vãi nhau ? Đ1 : LĐ : Tri thức đúng là sức mạnh §2 : L§ : Tri thøc còng lµ søc m¹nh cña CM GV nói thêm : MB : Nêu vấn đề KB : ( §o¹n cßn laÞ) Phª ph¸n nh÷ng TB : Lập luận CM vđề KB : Më réng V§ bµn luËn biÓu hiÖn kh«ng coi träng tri thøc, hoÆc sử dụng tri thức không đúng chỗ. Mèi quan hÖ gi÷a c¸c phÇn lµ chÆt chÏ vµ cô thÓ §¸nh dÊu c¸c c©u mang luËn ®iÓm chÝnh -C¸c c©u mang luËn ®iÓm trong bµi trong bài ? Các luận điểm ấy đã diễn đạt -Nhà khoa học ngời Anh...Tri thức là sức m¹nh râ rµng, døt kho¸t ý kiÕn cña ngêi viÕt Tri thức đúng là sức mạnh rõ ràng.. cha ? kh«ng lµm næi tri thøc còng lµ søc m¹nh cña c¸ch m¹ng. Tri thøc cã søc m¹nh... tri thøc -Hä kh«ng biÕt r»ng...mäi lÜnh vùc * Các luận điểm trên đã diễn đạt rõ ràng.

(206) VB đã sử dụng phép lập luận nào là chÝnh ? C¸ch lËp luËn cã thuyÕt phôc kh«ng ? Bài nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí kh¸c víi bµi nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc hiÖn tîng nh thÕ nµo ?. VËy em hiÓu thÕ nµo lµ nghÞ luËn vÒ mét vấn đề t tởng đạo lí Gọi hs đọc ghi nhớ Yªu cÇu vÒ néi dung vµ h×nh thøc cña kiÓu bµi nµy ? VB trªn thuéc lo¹i nghÞ luËn nµo ? VB nghị luận vè vấn đề gì ? Chỉ ra các luận ®iÓm chÝnh cña VB Êy ?. døt kho¸t ý kiÕn cña ngêi viÕt. Tg muèn tô đạm, nhấn mạnh 2 ý. Tri thức là sức m¹nh - Vai trß to lín cña tri thøc trªn mäi lÜnh vực đời sống - PhÐp lËp luËn CM lµ chñ yÕu, cã søc thuyết phục vì đã giúp cho ngời đọc nhận thức đợc vai trò của tri thức - NghÞ luËn vÒ sù viÖc hiÖn tîng : XuÊt phát từ thực tế cuộc sống để khái quát thành một vấn đề Loại 2 : Bắt đầu từ một t tởng đạo lí sau đó dùng lập luận giải thích, CM Phân tích để thuyết phục ngời đọc nhận thức đúng vấn đề *Ghi nhí II. Luyện tập : HS đọc văn bản. Thêi gian lµ vµng -Nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí. Bµn luËn vÒ gi¸ trÞ cña thêi gian + Thêi gian lµ sù sèng +Thêi gian lµ th¾ng lîi +Thêi gian lµ tiÒn + Thêi gian lµ tri thøc - LL ph©n tÝch vµ chøng minh. LL cã søc thuyÕt phôc v× gi¶n dÞ dÔ hiÓu. PhÐp LL chñ yÕu cña VB Lµ g× ? c¸ch lËp luËn Êy cã søc thuyÕt phôc kh«ng ?. IV. Cñng cè : Thế nào là nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí ? -Nªu yªu cÇu vÒ néi dung h×nh thøc cña kiÓu bµi nµy ? V. Híng dÉn - Häc thuéc ghi nhí - §äc t liÖu tham kh¶o - §äc tríc bµi liªn kÕt c©u, liªn kÕt ®o¹n - Cách làm bài nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí ------------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 109. TiÕng ViÖt. Liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs : Nâng cao hiểu biết và kĩ năng sử dụng phép liên kết đã học từ bậc tiểu häc - NhËn biÕt liªn kÕt néi dung vµ liªn kÕt h×nh thøc gi÷a c¸c c©u vµ c¸c ®o¹n v¨n - Mét sè phÐp liªn kÕt thêng dïng trong viÖc t¹o lËp v¨n b¶n 2. KÜ n¨ng -NhËn biÕt mét sè phÐp liªn kÕt thêng dïng trong t¹ lËp v¨n b¶n.

(207) - Sö dông mét sè phÐp liªn kÕt c©u, liªn kÕt ®o¹n trong viÖc t¹o lËp v¨n b¶n 3. Thái độ - Cã ý thøc sö dông phÐp liªn kÕt trong nãi viÕt B. ChuÈn bÞ. -ThÇy : So¹n bµi, vÝ dô, b¶ng phô -Trß : §äc tríc bµi sgk, t×m hiÓu ghi nh C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: ? ThÕ nµo lµ thµnh phÇn biÖt lËp trong c©u cho vÝ dô III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi Yêu cầu hs đọc đoạn văn sgk -Đoạn văn trong sgk bàn về vấn đề gì ? Chủ đề ấy có quan hệ nh thế nào với chử đề chung của văn bản ? Néi dung chÝnh cña mçi c©u trong ®o¹n v¨n trªn lµ g× ? Nh÷ng néi dung Êy cã quan hệ nh thế nào với chủ đề của đoạn v¨n ? Nªu nhËn xÐt tr×nh tù s¾p xÕp c¸c c©u trong ®o¹n v¨n ? T¸c phÈm nghÖ thuËt lµm g× ?( ph¶n ¸nh thùcn t¹i). Ph¶n ¸nh thùc t¹i nh thÕ nµo ? ( t¸i hiÖn vµ s¸ng t¹o). T¸i hiÖn vµ s¸ng tạo để làm gì ?( để nhắn gửi một điều gì đó) Mèi quan hÖ chÆt chÏ vÒ n«Þ dung gi÷a các câu trong đoạn vănđợc thể hiện bằng nh÷ng biÖn ph¸p nµo ?. I. Kh¸i niÖm liªn kÕt. Bµn vÒ c¸ch ph¶n ¸nh thùc t¹i cña ngêi nghÖ sÜ ( th«ng qua nh÷ng suy nghÜ t×nh c¶m c¸ nh©n ngêi nghÖ sÜ) -Giữa chủ đề của đoạn văn và chủ đề của v¨n b¶n cã quan hÖ bé phËn toµn bé -c©u 1 : C©u 1 : T¸c phÈm nghÖ thuËt ph¶n ¸nh thùc t¹i C©u2. Khi ph¶n ¸nh thùc t¹i ngêi nghÖ sÜ muốn nói lên một điều gì đó mới mẻ Câu 3. Cái mới mẻ ấy là thái độ, tình cảm vµ lêi nh¾n göi cña ngêi nghÖ sÜ -Những nội dung ấy đều hớng vào chủ đề cña ®o¹n v¨n lµ c¸ch ph¶n ¸nh thùc t¹i cña ngêi nghÖ sÜ LÆp tõ vùng( t¸c phÈm) -Dïng tõ ng÷ cïng trêng liªn tëng ( t¸c phÈm, nghÖ sÜ, t¸c gi¶, nhµ v¨n nhµ th¬, ho¹ sÜ, nh¹c sÜ...) - PhÐp thÕ : Dïng tõ anh thay tõ nghÖ sÜ, dùng cụm từ cái đã có rồi thay thế cho côm tõ nh÷ng vËt liÖu mîn ë thùc t¹i - PhÐp nèi : Dïng quan hÖ tõ : Nhng * Ghi nhí : sgk trang 43 II. LuyÖn tËp. -Khẳng định điểm mạnh yếu của con ngời VN. - ND các câu đều tập trung vào việc phân Qua vÝ dô em rót ra ghi nhí g× ? tÝch nh÷ng ®iÓm m¹nh ®iÓm yÕu. Gọi hs đọc ghi nhớ Câu 1. Khẳng định điểm mạnh của con HS đọc kĩ đoạn văn sgk ngêi VN Chủ đề của đoạn văn là gì ? ND các câu trong đoạn văn phhục vụ chủ Câu 2 : Khẳng định tính u Việt... Câu 3 : Khẳng định những điểm yếu đề ấy nh thế nào ? Nêu một trờng hợp cụ thể để thấy trình tự Câu 4 : Phân tích những biểu hiện cụ thể cña c¸i yÕu kÐm bÊt cËp s¾p xÕp c¸c c©u trong ®o¹n v¨n lµ hîp Câu5 : Khẳng định nhiệm vụ cấp bách.. lÝ. ? C©u 2 nèi c©u1 b»ng côm tõ b¶n chÊt trêi phú ấy ( thế đồng nghĩa) C©u 3 : Nèi c©u 2 quan hÖ tõ nhng ( phÐp nèi) Các câu đợc liên kết với nhau bằng C©u 4 : Nèi c©u 3 côm tõ Êy nh÷ng phÐp liªn kÕt nµo ? C©u 5. Nèi c©u4 b»ng côm tõ lç hæng ( phÐp lÆp tõ).

(208) IV. Cñng cè -§äc l¹i phÇn ghi nhí - Các câu đợc liên kết với nhau bằng những phép liên kết nào ? V. Híng dÉn - N¾m ch¾c ghi nhí -VËn dông vµo viÕt ®o¹n v¨n -Xem kại các bài tập đã chữa -§äc tríc bµi : Liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n ( tiÕp) TiÕt 110. TiÕng ViÖt. Liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n( tiÕp) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Ôn tập và củng cố các kiến thức đã học về liên kết câu và liên kết đoạn văn. 2. KÜ n¨ng - RÌn luyÖn kÜ n¨ng ph©n tÝch liªn kÕt v¨n b¶n vµ sö dông c¸c phÐp liªn kÕt khi viÕt v¨n b¶n 3. Thái độ - Có thái độ sử dụng phép liên kết khi nói viết B. ChuÈn bÞ. ThÇy : so¹n bµi lÊy vÝ dô, b¶ng phô Trò : đọc trớc bài sgk, tìm hiểu ghi nh C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: ThÕ nµo lµ liªn kÕt ®o¹n v¨n, liªn kÕt c©u trong v¨n b¶n ? Các câu đợc liên kết với nhau bằng những phép liên kết nào ? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi T¹i sao ph¶i liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n ? GV lÊy vÝ dô v× nÕu kh«ng liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n th× sÏ cã mét chuçi c©u hỗn độn. có mấy loại liên kết và các dấu hiệu để nhận biết các loại liên kết đó ?. I. «n tËp. - C¸c c©u trong ®o¹n v¨n ph¶i liªn kÕt víi nhau th×nta míi cã mét ®o¹n v¨n hoµn chØnh. C¸c ®o¹n trong Vb ph¶i liªn kÕt víi nhau th× míi cã mét VB hoµn chØnh + Liªn kÕt néi dung -C¸c c©u trong ®o¹n v¨n ph¶i tËp trung làm rõ chủ đề của đoạn văn * DÊu hiÖu nhËn biÕt lµ tr×nh tù s¾p xÕp hîp lÝ c¸c c©u. + Liªn kÕt h×nh thøc - DÊu hiÖu nhËn biÕt lµ c¸c ph¬ng tiÖn ngôn ngữ ( Từ đồng nghĩa, trái nghĩa, từ ngữ cùng trờng liên tởng, quan hệ từ, đại từ, cụm từ...) dùng để thực hiện các phép liªn kÕt( phÐp thÕ, phÐp nèi phÐp lÆp) II. Thùc hµnh. ChØ ra c¸c phÐpa liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n trong nh÷ng trêng hîp sau đây ? Gọi hs đọc câu văn sgk. 1. Bµi tËp 1 a. Liªn kÕt c©u : LÆp tõ vùng trêng häc Liên kết đoạn văn : Thế bằng tổ hợp đại tõ nh thÕ thay cho c©u vÒ mäi mÆt b. Liªn kÕt c©u : LÆp tõ vùng v¨n nghÖ Liªn kÕt ®o¹n : L¹p tõ vùng sù sèng v¨n.

(209) T×m trong 2 c©u díi ®©y nh÷ng cÆp tõ traío nghĩa phân biệt đặc điểm của thời gian vật lí với đặc điểm của TG tâm lí, gióp cho 2 c©u Êy liªn kÕt chÆt chÏ víi nhau. H·y chØ ra c¸c lçi vÒ liªn kÕt néi dung trong nh÷ng ®o¹n trÝch sau vµ nªu c¸ch söa c¸c lçi Êy ? C¸ch söa : Thªm tr¹ng ng÷ : Suèt 2 n¨m chång èm nÆng.... nghÖ. c. LKc©u : LÆp TV thêi gian, con ngêid. LK c©u : Dïng tõ tr¸i nghÜa : YÕu ®uèim¹nh ; hiÒn lµnh -¸c 2. BT2 TG vËt lÝ, TG t©m lÝ : V« h×nh, h÷u h×nh ; gi¸ l¹nh , nãng báng, th¼ng t¾p, h×nh tròn, đều đặn, lúc nhanh, lúc chậm 3.BT3. a.ý cña c¸c c©u t¶n m¹n ( mçi c©u nãi đến một đối tợng khác nhau, không tậpp trung làm rõ chủ đề của ĐV b. Trình tự các sự việc đợc nêu trong các c©u khong hîp lÝ Chång chÕt sao l¹i cßn hÇu h¹ chång. IV. Cñng cè - HS nh¾c l¹i phÇn lÝ thuyÕt. ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n cã sö dông phÐp liªn kÕt nèi, lÆp tõ vùng V. Híng dÉn -Xem l¹i c¸c bµi tËp - Lµm tiÕp c¸c bµi tËp 4 - Hoµn thµnh tiÕp ®o¹n v¨n - So¹n bµi con cß.. Ngµy..... th¸ng...... n¨m 2011 ký duyÖt. TuÇn 23. TiÕt 111. V¨n b¶n Hớng dẫn đọc thêm: Con cò. ( ChÕ Lan Viªn) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs hiểu đợc một vài nét về tác giả, tác phẩm. Hiểu đợc một số từ khó trong bµi th¬. T×m hiÓu vÒ thÓ th¬, bè côc vµ ý nghÜa cña h×nh tîng con cß 2. KÜ n¨ng - §äc hiÓu mét v¨n b¶n tr÷ t×nh - Rèn kĩ năng đọc phân tích thơ trữ tình, thể tự do 3. Thái độ - Cã ý thøc häc tËp bé m«n, c¶m thô th¬ v¨n. B. ChuÈn bÞ. Thầy : Soạn bài, đọc tài liệu Trß : §äc v¨n b¶n, t×m hiÓu vÒ t¸c gi¶, so¹n bµi C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp :.

(210) Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra : Mục đích của văn bản chó sói và cừu... nói lên điều gì ? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi Nh÷g th«ng tin em biÕt vÒ nhµ th¬ ChÕ Lan Viªn ? Bài thơ con cò đợc sáng tác năm nào ?. I. Giíi thiÖu chung. 1. T¸c gi¶ : sgk 2. t¸c phÈm : 1962. in trong tËp hoa ngµy thêng.. II. Hớng dẫn đọc GV hớng dẫn đọc : Giọng thủ thỉ tâm 1. §äc t×nh nh lêi ru, chó ý nh÷ng ®iÖp tõ, ®iÖp ngữ câu cảm, câu hỏi nh là đối thoại. Gọi 2 hs đọc. cho bạn nhận xét.Giáo viên nhận xét, GV đọc lại Gọi một em đọc lại 2.Chó thÝch - Phñ : §¬n vÞ hµnh chÝnh trªn huyÖn díi HS đọc thầm chú thích sgk tØnh thêi PK ph¸p thuéc Em hiÓu phñ lµ g× ? 3. ThÓ th¬ : Tù do Bài thơ đợc làm theo thể thơ nào ?. Bµi th¬ cã thÓ chia lµm mÊy ®o¹n ? ý chÝnh cña mçi ®o¹n ?. Nh vËy tø th¬ xuÊt ph¸t vµ triÓn khai tõ h×nh ¶nh con cß trong ca dao, trong nh÷ng lêi ru cña mÑ.Con cß trë thµnh h×nh ¶nh biÓu tîng cña t×nh mÑ bao la... HS đọc điễn cảm 4 câu thơ đầu. Ngêi mÑ hiÒn bÕ con th¬ trªn tay cÊt lêi ru. Trong lêi ru cña mÑ cã nh÷ng c¸nh cß nµo ®ang bay ? Em thêng gÆp nh÷ng c¸nh cß Êy trong thể loại văn học nào đã học ? Mét cuéc sèng nh thÕ nµo gîi lªn tõ nh÷ng c¸nh cß nh thÕ ? V× sao nh÷ng bµ mÑ VN thêng ru con b»ng ca dao vÒ con cß ?. Cã mÊy h×nh ¶nh trong lêi h¸t ru Ngñ yªn ! ngñ yªn ! cß ¬i chí sî Cành có mềm, mẹ đã sẵn tay nâng Lời mẹ ru cò hoà lẫn ru con. Từ đó em c¶m nhËn t×nh mÑ trong lêi ru nµy nh thÕ nµo ? Em cảm nhận đợc ý nghĩa gì của lời ru víi tuæi th¬ ?. -H×nh ¶nh con cß qua nh÷ng lêi ru - H×nh ¶nh con cß ®i vµo tiÒm thøc cña tuæi th¬, trë nªn gÇn gòi vµ sÏ theo cïng con ngời trên mọi chặng đờng của cuộc đời - Tõ h×nh ¶nh con cß suy ngÉm triÕt lÝ vÒ ý nghĩa của lời ru và tình mẹ đối với cuộc đời con ngời. III. Híng dÉn t×m hiÓu néi dung. 1.H×nh ¶nh biÓu tîng con cß - Con cß bay la, con cß §ång §¨ng, con cò ăn đêm -Ca dao, v¨n häc d©n gian VN -Yªn ¶ thanh b×nh - Nhäc nh»n võa bÊt tr¾c trong cuéc sèng mu sinh - Là những bài ca dân gian thờng dùng để h¸t ru -Con cß lµ h×nh ¶nh th©n thuéc gÇn gòi víi ngêi n«ng d©n VN lµ h×nh ¶nh tîng trng cho ngêi n«ng d©n, ngêi phô n÷ - Gîi nçi buån th¬ng vÒ nh÷ng g× trong s¹ch, lËn ®Ën, nghÌo khã - 2 hình ảnh : con cò yếu đuối và đứa con bÐ báng - T×nh mÑ nh©n tõ, réng më víi nh÷ng g× nhỏ bé, đáng thơng, đáng đợc che chở - Qua lời ru, hình ảnh con cò đã đi vào t©m hån trÎ th¬ mét c¸ch v« thøc, vµ theo đó là cả điệu hồn dân tộc. Đứa trẻ đợc vỗ vÒ trong ©m ®iÖu ngät ngµo, gi÷ yªn giÊc ngủ trẻ thơ, bồi đắp lòng nhân ái -VËn dông ca dao vÒ con cß - Giäng th¬ thiÕt tha ªm ¸i.

(211) Có gì độc đáo trong hình thức thơ ở đoạn nµy ? Hình thức đó có tác dụng gì trong thể hiÖnkhóc h¸t ru ë ®o¹n nµy ? IV. Cñng cè - Gọi hs đọc lại toàn bài thơ - Em cảm nhận đợc tình mẹ trong lời ru này nh thế nào ? V. Híng dÉn - Häc thuéc bµi th¬ - T×m hiÓu tiÕp 2 ®o¹n th¬ cßn l¹i, t×m hiÓu ghi nhí TiÕt 112. V¨n b¶n. Hớng dẫn đọc thêm Con cß (tiÕp). ChÕ Lan Viªn A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Hiểu và cảm nhận đợc giá trị nghệ thuật độc đáo, nội dung sâu sắc của văn bản. - Vẻ đẹp ý nghã của hình tợng con cò trong bài thơ đợc phát triển từ những câu hát ru xa để ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng và những lời hát ru ngọt ngào - T¸c dông cña viÖc vËn dông ca dao mét c¸ch s¸ng t¹o trong bµi th¬ 2. KÜ n¨ng - §äc hiÓu mét v¨n b¶n th¬ tr÷ t×nh. - Cảm thụ những hình tợng thơ đợc sáng tạo bằng liên tởng tởng tợng 3. Thái độ - Từ bài thơ thấy dợc tình cảm của mẹ dành cho mình, từ đó có lòng biết ơn đối với cha mÑ. B. ChuÈn bÞ. - Thầy : Soạn bài, đọc tài liệu, su tầm 1 số bài ca dao con cò - Trò : Soạn bài, đọc nhiều lần bài thơ, tìm hiểu ghi nhớ C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ........ II. KiÓm tra: §äc thuéc bµi th¬, con cß, nªu néi dung cña ®o¹n I III. Bµi míi: Gi¸o viªn chuyÓn tiÕp Trong khóc ru thø 2 cß tr¾ng mang nh÷ng biÓu tîng nµo ? Biểu tợng cánh cò bầu bạn đợc thể hiện trong lêi th¬ nµo ? Những hình ảnh thơ nào mới lạ đối với em ? C¶m nhËn cña em vÒ nh÷ng h×nh ¶nh th¬ nµy ?. Thi sÜ- c¸nh cß tr¾ng tríc hiªn nhµ vµ trong h¬i m¸t c©u v¨n. Em hiÓu liªn tëng nµy nh thÕ nµo ?. III.Híng dÉnt×m hiÓu néi dung (tiÕp). 2.®o¹n 2 - BiÓu tuîng b¹n bÌ thi ca cò đứng ở quanh nôi... hai đứa đắp chung đôi - Cánh của cò hai đứa đắp chung đôi - Cánh trắng cò bay theo gót đôi chân - Những hình ảnh đẹp đợc xây dựng bằng trÝ tëng tîng, gîi cuéc sèng Êm ¸p t¬i sáng của tuổi thơ, đợc che chở nâng niu - Mong con đợc học hành và đợc sống trong t×nh c¶m Êm ¸p trong s¸ng cña b¹n bÌ. -Thi sĩ là ngời tạo ra cái đẹp, khơi gợi bồi đắp những tình cảm đẹp của con ngời - Mong t©m hån con trong s¸ng, Êm ¸p làm đẹp cho cuộc đời..

(212) Từ đó ớc mong nào nữa của ngời mẹ đợc béc lé trong lêi ru nµy ? C¶m nhËn cña em vÌ h×nh ¶nh ngêi mÑ qua h×nh ¶nh : Dï ë gÇn con, dï ë xa con lªn rõng xuèng bÓ cß sÏ t×m con, cß m·i yªu con Từ đó lời ru : Con dù lớn vẫn là con của mẹ- Đi hết đời lòng mẹ vẫn theo con gợi cho em c¶m nghÜ g× vÒ t×nh mÑ ? Chữ dù, vẫn đợc điệp lại có ý nghĩa gì ?. §o¹n III. -Sự lận đận đức hi sinh quên mình vì tình yªu con. -yªu thong con b»ng mét t×nh yªu bÒn chÆt bao dung. T×nh yªu s¾t son, cã g× cao h¬n nói, s©u h¬n biÓn vµ cã g× bao la b»ng lßng mÑ th¬ng con. - Tõ sù thÊu hiÓu tÊm lßng ngêi mÑ nhµ thơ đã khái quát một qui luật của tình c¶m cã ý nghÜa bÒn v÷ng réng lín vµ s©u s¾c. C©u th¬ giµu chÊt trÝ tuÖ, chÊt triÕt lÝ, nhng kh«ng ph¶i lµ triÕt lÝ thuÇn tuý trÝ tuÖ mµ lµ triÕt lÝ cña tr¸i tim. - Lời thơ thấm đợm chất triết lí trữ tình. NghÜ vÒ con cß trong ca dao nghÜ vÒ cuéc PhÇn cuèi, lêi th¬, lêi ru thÓ hiÖn ®iÒu đời con mai sau, ngời mẹ nghĩ về thân g× ? phận, số phận những con cò nhỏ bé đáng thơng trong cuộc đời * Tæng kÕt -NT : Sö dông linh ho¹t c¸c c©u dµi ng¾n §Æc s¾c nghÖ thuËt cña bµi th¬ nµy lµ g× ? kh¸c nhau. VËn dông trÝ tëng tîng míi l¹ - Ca ngîi t×nh mÑ vµ ý nghÜa cña lêi ru đối với cuộc đời mỗi con ngời. Từ đó em cảm nhận đợc những ý nghĩa * LuyÖn tËp nµo cña lêi ru trong bµi th¬ nµy ? HS tù ph¸t biÓu §äc diÔn c¶m bµi th¬ ? Nªu suy nghÜ cña em vÒ mét ®o¹n th¬ mµ em cho lµ hay nhÊt. IV.Cñng cè. - Đọc bài thơ con cò em cảm nhận những điều cao đẹp nào của tình mẹ và những lời ru ? Những bài hát ru cần thiết biết bao vì nó nuôi dỡng và bồi đắp lòng nhân ái trong cuộc đời mỗi con ngời. Tình mẹ là tình cảm cao đẹp nó đợc xây đắp bằng đức hi sinh quªn m×nh cña t×nh yªu th¬ng che chë.) Những vẻ đẹp thơ ca của Chế Lan Viên đợc bộc lộ trong bài thơ ? ( Khai th¸c vµ lµm míi ý nghÜa cña ca dao. S¸ng t¹o nh÷ng h×nh ¶nh th¬ míi l¹ b»ng trÝ tëng tîng, liªn tëng) Qua bµi em cÇn ghi nhí nh÷ng g× ? V. Híng dÉn - Häc thuéc bµi th¬ - Ph©n tÝch 3 lêi ru - Lµm bµi tËp sgk So¹n bµi mïa xu©n nho nhá -------------------------------------------------------------------------------------------------------. TiÕt 113. TËp lµm v¨n. Cách làm bài văn nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Hiểu và biết cách làm bài nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí 2. KÜ n¨ng.

(213) - Vận dụng kiến thức đã học để làm đợc bài văn nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí. 3. Thái độ - Biết sống theo đạo lí, có t tởng tiến bộ.... B. ChuÈn bÞ. - ThÇy : So¹n bµi -Trß : §äc tríc bµi trong sgk C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: 1.Thế nào là nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí ? 2. Nªu yªu cÇu vÒ néi dung vµ h×nh thøc cña kiÓu bµi nµy ? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi HS tìm hiểu 10 đề bài trong sgk. Các đề bµi trªn cã ®iÓm g× gièng nhau vµ kh¸c nhau ?. Dựa vào các mẫu đề trên, hãy tự nghĩ ra một vài đề tơng tự ?. I. Đề bài nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí.. -Giống nhau :Các đề đều yêu cầu nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí - Khác nhau :Dạng đề có kèm theo mệnh lệnh đề 1,3,10. Dạng đề không kèm theo mệnh lệnh đề 2,4,5,6,7,8,9 VD : Suy nghÜ vÒ c©u thµnh ng÷ : Danh s xuất cao đồ( Thầy giỏi sẽ đào tạo ra trò giái) -¡n vãc häc hay - ¡n tr«ng nåi ngåi tr«ng híng II.C¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn vÒ một vấn đề t tởng đạo lí.. §Ò thuéc thÓ lo¹i nµo ? Nªu yªu cÇu vÒ néi dung Gi¶i thÝch nghÜa ®en mét c¸ch ng¾n gän. Gi¶i thÝch nghÜa bãng (chñ yÕu) Bài học đạo lí ở đây là gì ? Nhí nguån lµ ph¶i lµm g× ? ý nghĩa đạo lí ?. Më bµi em sÏ lµm g× ? Gäi hs nãi miÖng phÇn më bµi ? Thân bài em sẽ trình bày những vấn đề g× ?. Đề bài : Suy nghĩ về đạo lí uống nớc nhớ nguån 1. Tìm hiểu đề, tìm ý - NL về một vấn đề t tởng đạo lí - Suy nghÜ vÒ c©u tôc ng÷ trªn T×m ý : Níc lµ sù vËt thiªn nhiªn, thÓ láng có vai trò đặc biệt quan trọng trong đời sèng. - Nguån : n¬i b¾t ®Çu cña mäi dßng ch¶y - Nớc : Những thành quả mà con ngời đợc hëng thô. - nguån : Tæ tiªn , «ng cha, t¹o dùng nªn - Những ngời hôm nay đợc hởng thành quả phải biết ơn những ngời đã làm ra nã. - Lµ ph¶i biÕt tr©n träng gi÷ g×n, b¶o vÖ, phát huy những thành quả đó - Lµ mét trong nh÷ng nh©n tè t¹o nªn søc m¹nh tinh thÇn d©n téc. - Là một trong những nguyên tắc đối nhân xử thế mang vẻ đẹp văn hóa của dân tộc, gi¸o dôc lßng biÕt ¬n. 2. LËp dµn ý a. MB : Giíi thiÖu c©u tôc ng÷ vµ nªu t tëng chung b. Th©n bµi : - Gi¶i thÝch néi dung c©u tôc ng÷ - §¸nh gi¸ néi dung c©u tôc ng÷ c. KÕt bµi : - Khẳng định một truyền thống tốt đẹp.

(214) KÕt bµi em sÏ lµm nh thÕ nµo ?. cña d©n téc Nêu ý nghĩa của câu tục ngữ đối với ngày h«m nay. IV.Cñng cè. - Nhân xét của em về đề bài nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí ? Tìm hiểu đề và tìm ý sẽ làm nh thế nào ? - Nªu dµn bµi chung cña kiÓu bµi nµy ? V. Híng dÉn : TiÕp tôc t×m hiÓu c¸ch lËp dµn ý vµ c¸c bíc lµm bµi - §äc tríc ghi nhí Lập dàn ý đề bài uống nớc nhớ nguồn và viết thành bài văn hoàn chỉnh. TiÕt 114. TËp lµm v¨n. Cách làm bài văn nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí ( tiếp theo). A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc -Giúp hs : Tiếp tục tìm hiểu về cách làm một bài văn nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí. 2. KÜ n¨ng - Rèn luyện kĩ năng tìm hiểu đề, tìm ý, lập dàn ý cho một đề bài NL. Nắm đợc qui tr×nh lµm bµi - Phân biệt đợc với kiểu bài NL về một sự việc hiện tợng đời sống 3. Thái độ - có ý thức học tập bộ môn, học tập những t tởng đạo lí tót đẹp qua các bài văn. B. ChuÈn bÞ. - Thầy : Soạn bài, đọc t liệu - Trß : §äc tríc bµi, lËp dµn ý tríc C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ........ II. KiÓm tra:. Tự ra một số đề nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí III. Bµi míi: Giíi thiÖu bai Trªn c¬ së ®É t×m ý ë tiÕt tríc.GV gäi hs đọc mở bài đẫ chuẩn bị ở nhà - HS gi¶i thÝch nghÜa ®en c©u tôc ng÷, nghĩa bóng rút ra vấn đề cần nghị luận Khẳng định vấn đề.Vì sao đúng, đúng nh thÕ nµo ? Bàn luận mở rộng vấn đề. GV híng dÉn häc sinh c¸ch më bµi. Cã 2 c¸ch më bµi. GV lÊy vÝ dô. Qua bµi chóng ta cÇn ghi nhí ®iÒu g× ? GV rót ra c¸ch lµm cô thÓ mét bµi nghÞ luận về một vấn đề t tởng đạo lí. 2. LËp dµn ý a. Më bµi : Giíi thiÖu c©u tôc ng÷ nªu t tëng chung b. Th©n bµi : Gi¶i thÝch nghÜa ®en nghÜa bóng, rút ra vấn đề cần nghị luận - VËn dông c¸c phÐp lËp luËn CM, gi¶i thích phân tích để nghị luận c. KÕt bµi : Tæng kÕt, nªu ý kiÕn 3. ViÕt bµi MB : Đi từ chung đến riêng - Đi từ thực tế đến đạo lí -TB. sgk - KB : sgk 4. KiÓm tra vµ söa ch÷a * Ghi nhí : sgk * Cách làm bài nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí.

(215) - Đề bài thờng về các vấn đề : Hiếu thảo, tôn s trọng đạo, khiêm tốn, biết ơn, yêu thơng đoàn kết, giúp đỡ... MB : Nêu vấn đề t tởng đạo lí.Dẫn xong nhËp TB : Gi¶i thÝch nghÜa ®en, ngh×a bãng nÕu là câu tục ngữ, rút ra vấn đề cần nghị luận NÕu lµ c©u nãi th× giíi thiÖu trùc tiÕp -Khẳng định vấn đề đó đúng hay sai. Tại sao đúng, đúng nh thế nào ? ( tìm lí lẽ giải thÝch, t×m dÉn chøng chøng minh) - Bàn bạc mở rộng vấn đề + Xem xét vấn đề trong các hoàn cảnh kh«ng gian n¬i nµy n¬i kh¸c, xa- nay. + Nªu nh÷ng quan ®iÓm tr¸i ngîc + Nêu ý nghĩa tác dụng của vấn đề nhằm xây dựng nhận thức thái độ và hành động đúng Kết bài : Tóm tắt khẳng định quan điểm của mình đối với vấn đề nghị luận - Nhấn mạnh tầm quan trọng của vấn đề hoÆc rót ra bµi häc cho b¶n th©n II. Luyªn tËp GV hớng dẫn hs làm dàn bài cho đề 7 MB : Giới thiệu vấn đề NL TB : Gi¶i thÝch häc lµ g× ? Tù häc ? Tinh thÇn tù häc lµ g× ? DÉn chøng KB : Khẳng định vai trò của tự học. IV. Cñng cè - Nêu cách làm bài văn nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí ? - Nªu dµn ý chung cña kiÓu bµi nµy ? V. Híng dÉn : - Häc thuéc ghi nhí.N¾m ch¾c c¸ch lµm bµi. - §äc thªm t liÖu tham kh¶o - Hoµn thµnh bµi v¨n trong phÇn luyÖn tËp - So¹n bµi : Mïa xu©n nho nhá -----------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt :115. TËp lµm v¨n Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 5. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs: Nhận rõ đợc u nhợc điểm của mình qua bài viết. Biết phát huy những u ®iÓm vµ rót kinh nghiÖm söa ch÷a nh÷ng nhîc ®iÓm cña m×nh khi viÕt v¨n nghÞ luËn về một sự việc hiện tợng đời sống. 2. KÜ n¨ng - Củng cố cách làm bài văn nghị luận về sự việc hiện tợng trong đời sống. 3. Thái độ - Cã ý thøc lµm bµi, vËn dông kiÕn thøc thùc tÕ vµo bµi häc vµ ngîc l¹i B. ChuÈn bÞ. ThÇy: ChÊm bµi, liÖt kª c¸c lçi cô thÓ, thèng kª ®iÓm, nhËn xÐt Trò: Xem lại bài của mình đã làm để đối chiếu với biểu điểm.

(216) C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ........ II. KiÓm tra: Trong giê tr¶ bµi III. Bµi míi: GV gọi một học sinh nhắc lại đề bài. GV chép đề bài lên bảng §Ò ch½n §Ò thuéc kiÓu bµi nµo? NghÞ luËn vÒ hiÖn tîng g×? VËy trong phÇn th©n bµi em sÏ tr×nh bµy những vấn đè gì? em hãy lấy những ví dụ cô thÓ?. - NL về một sự việc hiên tợng đời sống - HiÖn tîng vøt r¸c ra n¬i c«ng céng Nªu nh÷ng biÓu hiÖn cña hiÖn tîng vøt r¸c bõa b·i. - HS tù lÊy. Nguyên nhân nào dẫn đến hiện tợng vứt r¸c bõa b·i?. -Thãi quen mÊt vÖ sinh -Ých kØ,kh«ng quan t©m ®Ðn c¸i chung - Cha hiÓu hÕt t¸c h¹i cña r¸c th¶i - Tæ chøc thu gom r¸c cha tÝch cùc. Nªu t¸c h¹i cña viÖc vøt r¸c bõa b·i?. - lµm mÊt c¶nh quan « nhiÔm m«i trêng, sinh bÖnh tËt, g©y bÖnh truyÒn nhiÔm - T¹o thãi quen xÊu. Thái độ của em nh thế nào đối với vấn đề này? Em sẽ đề xuất phơng hớng giải quyÕt nh thÕ nµo?. - N¨ng cao ý thøc tù gi¸c cña con ngêi - Nhận thức đợc tác hại của rác thải - §Ò nghÞ c¸c cÊp chÝnh quyÒn cã biÖn ph¸p gi¶i quyÕt.... GV đọc biểu điểm để hs đối chiếu với bài cña m×nh §Ò lÎ Nªu nh÷ng biÓu hiÖn cña ham ch¬i ®iÖn tö? Nguyên nhân nào dẫn đến ham chơi điện tö? Ham mª ®iÖn tö cã nh÷ng t¸c h¹i nµo?. Giải pháp cho vấn đề này?. - Trèn tiÕt, bá häc ®i ch¬i, ch¬i ®iÖn tö thâu đêm suốt sáng... - Tß ch¬i ®iÖn tö hÊp dÉn, nhiÒu ch¬ng trình hay, hình ảnh âm thanh sống động, t¹o ra c¶m gi¸c ¶o, t¹o sù tß mß, c¶m gi¸c đợc chinh phục, chiến thắng.., - Häc tËp sa sót, tèn tiÒn mÊt thêi gian, søc kháe sa sót, v× ham mª kh«ng cã tiÒn chơi nên dẫn đến trộm cớp, lừa đảo, thậm chÝ giÕt ngêi cíp cña... sa vµo vßng tï téi t¬ng lai kh«ng cßn, bè mÑ ®au khæ... - Biết kìm chế bản thân, chơi đúng mức, gia đình quan tâm, tổ chức nhiều trò chơi bæ Ých.... GV nhËn xÐt 1. ¦u ®iÓm. - Nh×n chung c¸c em cã ý thøc lµm bµi. §· biÕt lµm mét bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét sù việc hiện tợng trong đời sống. Các em đã lấy dẫn chứng cụ thể xác thực. Các lí lẽ đa ra đều có sức thuyết phục. HS nhận thức đợc nguyên nhân của hiện tợng vứt rác bừa bãi và tác hại của nó. Các em đã hiểu đợc nguyên nhân của sự ham mê điện tử và tác hại của nó. Một số em đã đa ra các biện pháp giải quyết tơng đối tốt. Một số em đã bày tỏ thái độ rất thẳng thắn. - Nhiều bài diễn đạt tốt, văn viết thực sự là tích cực suy nghĩ..

(217) - Trình bày sạch đẹp, dùng từ tơng đối chính xác, lập luận, luận cứ phù hợp mạch lạc 2. Nhîc ®iÓm: - Mét sè bµi lµm cÈu th¶, thÓ hiÖn sù lêi häc. Mét sè bµi néi dung s¬ sµi, cha chÞu suy nghĩ để làm bài. Dẫn chứng ít, hời hợt. cha nêu rõ nguyên nhân, tác hại.Chữ xấu diễm đạt lủng củng, mất nhiều lỗi chính tả. Một số em còn đi coi chép của bạn cha tự giác lµm bµi 3. Söa lçi: Lçi dïng tõ: -Gặp đợc: Sửa: Bắt gặp ; túi bóng nhếch nhác: sửa: Túi bóng hôi hám, bẩn thỉu ; tần suÊt: söa: thêng xuyªn..... - Lỗi diễn đạt: Diễn đạt còn dài dòng, lủng củng: Học hỏi các tấm gơng không vứt rác bừa bãi... Mở bài diễn đạt còn dài dòng, cha nêu đợc hiện tợng sự việc cụ thể. - Trên vỉa hè các đống rác phải to nh quả núi... GV đọc các lỗi đó cho hs sửa - Lçi chÝnh t¶: Buæi cha: söa: Tra; s« r¸c: söa: x« r¸c... GV đọc các lỗi để hs sửa ngay. - Mét sè em cßn hay viÕt t¾t, viÕt sè trong bµi. Mét sè bµi kh«ng t¸ch ®o¹n nªn ý c¸c phÇn cha lu lo¸t - mét sè bµi tÈy xãa, tr×nh bµy bÈn 4. Thèng kª ®iÓm líp. SS. 9A1 41 9A6 34. 1 0 1. §iÓm 2 3 0 0 2 3. 4 1 1. TS <5 SL % 5 1 2,4 4 6 17,6 7. 6 5 10. §iÓm 7 8 15 12 8 1. 9 1 2. 10 0 0. TS 5 SL % 40 97,6 28 82,4. IV. Cñng cè: - GV tuyên dơng và đọc những bài làm tốt - Phª b×nh nh¾c nhë nh÷ng em ý thøc lµm bµi cha tèt - Chèt l¹i ph¬ng ph¸p lµm bµi V. Híng dÉn: - Ôn lại cách làm bài NL về một sự việc hiện tợng đời sống - §äc thªm tµi liÖu- Mét sè em bµi lÇm kem, tù viÕt l¹i bµi .. Ngµy 8 th¸ng 2 n¨m 2011 Ký duyÖt. tuÇn 24 TiÕt 116.

(218) v¨n b¶n mïa xu©n nho nhá. (Thanh H¶i) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs cảm nhận đợc những cảm xúc trớc mùa xuân thiên nhiên đất nớc và khát vọng đẹp đẽ muốn dâng hiến cho cuộc đời của tác giả. - Vẻ đẹp của mùa xuân thiên nhiên và mùa xuân đất nớc - Lẽ sống cao đẹp của một con ngời chân chính 2. KÜ n¨ng - Đọc hiểu một văn bản thơ trữ tình hiện đại - Tr×nh bµy nh÷ng suy nghÜ, c¶m nhËn vÒ mét h×nh ¶nh th¬, mét khæ th¬, mét v¨n b¶n th¬. 3. Thái độ - có thái độ yêu mến cuộc sống, con ngời. Học tập tấm gơng của tác giả Thanh Hải. B. ChuÈn bÞ. - Thầy: soạn bài, đọc tài liệu -Trò: soạn bài, đọc sgk C. Tiến trình hoạt động dạy học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011. Líp 9A1 Líp 9A6. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ........ II. KiÓm tra:. ? Đọc thuộc lòng và diễn cảm bài thơ Con cò. Nêu cảm hứng chủ đạo của bài thơ? ? Từ hình ảnh con cò, nhà thơ đã khái quát lên qui luật mang tính triết lí về lòng mẹ nh thÕ nµo? III. Bµi míi Giíi thiÖu bµi: Mỗi khi nghe bài hát “Mùa xuân nho nhỏ” chúng ta nhớ đến nhà thơ Thanh Hải. Nhà thơ muốn nói cùng ngời đọc điều gì khi mùa xuân mới đang về I. Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm. Em hiÓu biÕt g× vÒ t¸c gi¶ Thanh H¶i? 1. T¸c gi¶: Sgk Bài thơ đợc ra đời trong hoàn cảnh 2. Tác phẩm: nµo? - 1980 những ngày cuối đời nằm trên giêng bÖnh. II. §äc - hiÓu v¨n b¶n. GV hớng dẫn đọc 1. §äc: Giäng vui t¬i vµ suy ngÉm. NhÞp th¬ lóc nhanh bõng bõng phÊn khëi vµ khÈn tr¬ng, lóc chËm khoan thai, cµng vÒ cuèi cµng l¾ng chËm nhá dÇn. GV đọc mẫu, gọi HS đọc 2. Chó thÝch: Sgk GV bæ sung: Hoµ ca: bµi ca gåm nhiÒu ©m s¾c, giäng ®iÖu hoµ hîp, nèt trÇm, nèt nh¹c ghi ©m, thÊp trÇm. 3 ThÓ th¬ vµ bè côc: Bµi th¬ cã thÓ chia lµm mÊy ®o¹n, nªu - ThÓ th¬ 5 ch÷: nhÞp 3/2, 2/3 ý chÝnh cña mçi ®o¹n? - 6 c©u ®Çu: Mïa xu©n cña thiªn nhiªn - 10 câu tiếp: Mùa xuân của đất nớc - 8 c©u tiÕp: ¦íc nguyÖn cña nhµ th¬ - 4 câu cuối: Lời ca quê hơng đất nớc qua ®iÖu d©n ca xø HuÕ 4. Ph©n tÝch HS đọc 6 câu thơ đầu a. H×nh ¶nh mïa xu©n cña thiªn nhiªn Mùa xuân thiên nhiên đợc tác giả miêu - Dòng sông xanh, bông hoa tím, tiếng.

(219) t¶ b»ng nh÷ng h×nh ¶nh nµo? NhËn xÐt cña em vÒ trËt tù có ph¸p trong c©u th¬ ®Çu? ý nghÜa cña nã? Chỉ vài nét phác hoạ, tác giả đã vẽ ra mét bøc tranh xu©n nh thÕ nµo? - Màu xanh của sông, màu tím biếc đặc trng cña xø HuÕ næi bËt trªn nÒn xanh t¬i m¸t. ChØ b»ng 3 nÐt vÏ, Thanh H¶i đã cho chúng ta thấy một bức tranh xuân tơi đẹp có không gian thoáng đạt, mµu s¾c t¬i th¾m, ©m thanh rén r·. Ph¶i cã mét t©m hån vµ t×nh yªu tha thiÕt víi cuéc sèng, niÒm l¹c quan yªu đời, Thanh Hải mới có thể viết ra nh÷ng vÇn th¬ nh thÕ. NgÈng nh×n bÇu trêi, nhµ th¬ vui síng, l¾ng tai nghe chim hãt. Tõ “¬i” cÊt lªn nh mét tiÕng gäi th©n th¬ng, tr×u mÕn. Hai tiÕng “hãt chi” giäng ®iÖn th©n th¬ng cña xø HuÕ thÓ hiÖn c¶m xóc thiÕt tha gi÷a ngêi víi t¹o vËt. Em hiÓu “giät long lanh” ë ®©y cã nghÜa lµ giät g×?. chim chiÒn chiÖn. - Đảo ngữ: ĐT mọc đợc đảo lên -> bất ngờ mới lạ sự vật trở lên sống động nh ®ang diÔn ra tríc m¾t. - Kh«ng gian cao réng víi dßng s«ng vµ bÇu trêi bao la, c¶ mµu s¾c t¬i th¾m cña s«ng xanh, hoa tÝm biÕc, c¶ ©m thanh vang väng.. - Cã thÓ lµ tõng giät ma long lanh, giät s¬ng. Nhng nÕu g¾n víi hai c©u th¬ trªn l¹i - Tiếng chim hót trong veo ấy đã đọng lại có thể hiểu theo một cách khác: giọt thµnh tõng giät. C©u th¬ cã sù chuyÓn ©m thanh đổi cảm giác thật kỳ diệu từ thính giác chuyÓn sang thÞ gi¸c, xóc gi¸c. Tại sao có sự chuyển đổi cảm giác này? - Trớc vẻ đẹp của mùa xuân thiên nhiªn, c¶m xóc trong t¸c gi¶ nh trµo d©ng, say mª, ng©y ngÊt, l·ng m¹n Động t “hứng” đã thể hiện điều gì? - Thể hiện sự nâng niu, trân trọng đối Từ mua xuân của thiên nhiên, cảm xúc với cuộc đời. của nhà thơ chuyển sang mùa xuân của b. Mùa xuân của đất nớc - Ngêi lÝnh, ngêi n«ng d©n. đất nớc. “Ngời cầm súng” và “ngời ra đồng” là - Lộc là chồi non, là vẻ đẹp, sức sống m·nh liÖt cña mïa xu©n. Ngêi lÝnh nói đến ai? kho¸c trªn lng vµnh l¸ nguþ trang xanh Em hiểu nh thế nào về 4 câu thơ đó? biÕc, mang theo c¶ mïa xu©n ra chiÕn trêng. Ngêi n«ng d©n ®em må h«i vµ công sức làm nên mùa xuân cho đất nớc. Chính những ngời cầm súng và ngời ra đồng đã làm nên mùa xuân cho đất nớc. Họ là những ngời xây dựng và b¶o vÖ tæ quèc. C¶ d©n téc b¬c vµo xu©n víi mét khÝ thÕ - KhÈn tr¬ng vµ n¸o nhiÖt “hèi h¶, x«n nh thÕ nµo? xao”.

(220) Em đọc đợc cảm xúc nào của con ngời - Say mê, tin yêu con ngời và cuộc tõ trong lêi th¬ nµy? sống, tất cả đều làm việc, cống hiến cho tæ quèc Tõ nh÷ng c¶m nhËn vÒ søc sèng cña mùa xuân đất nớc, tác giả suy ngẫm về đất nớc. HS đọc 5 câu thơ ở đây tác giả đã suy t những gì về đất n- - Chặng đờng lịch sử đã trải qua 4000 íc? n¨m víi bao vÊt v¶ vµ gian lao. C¶m nhËn cña em vÒ c©u th¬: - Là một hình ảnh so sánh đẹp và đầy ý "§Êt níc nh v× sao" nghÜa. Sao lµ nguån s¸ng lÊp l¸nh, lµ vÎ đẹp bầu trời vĩnh hằng trong không gian và thời gian. So sánh đất nớc với vì sao là biểu lộ niềm tự hào đốid với đất nớc Việt Nam anh hùng. Hành trình ®i tíi t¬ng lai cña d©n téc ta kh«ng mét thế lực nào có thể ngăn cản đợc. Ba tiÕng “cø ®i lªn” thÓ hiÖn chÝ khÝ, quyÕt tâm và niềm tin sắt đá của dân tộc để x©y dùng mét ViÖt nam d©n giÇu, níc m¹nh. Những suy t của tác giả đã nói lên tấm - Trân trọng, tự hào và tin tởng lòng của nhà thơ đối với đất nớc nh thế nµo? c. T©m niÖm cña nhµ th¬: + C©u th¬ sö dông nghÖ thuËt g×? YN? - §iÖp tõ “ta lµm” diÔn t¶ mét c¸ch tha thiết khát vọng đợc hoà nhập vào cuộc sống của đất nớc. Đợc cống hiến phần tốt đẹp, dù nhỏ bé của mình cho cuộc đời chung, cho đất nớc Tại sao tác giả lại nguyện ớc đợc hoá - Đó là những hình ảnh đẹp của thiên thµnh “con chim hãt”, “mét cµnh hoa” nhiên (đã đợc nêu ở khổ đầu). ở khổ Con chim hót để gọi xuân về, đem đến thơ này tác giả lại mợn những hình ảnh niềm ui cho con ngời. Một cành hoa để ấy để nói lên ớc nguyện của mình. tô điểm cuộc sống, làm đẹp thiên Đem cuộc đời mình để hoà nhập và nhien, núi sông. Một nốt trầm êm ái cống hiến cho đất nớc. lµm sao xuyÕn lßng ngêi. Với Thanh Hải, hoá thân là để hiến dâng để phục vụ cho một mục đích cao cả. Thanh H¶i muèn lµm mét “mïa xu©n nho nhỏ” để góp phần vào mùa xuân lớn của đất nớc. ý nguyÖn ©m thÇm nhng lín nhÊt cña “Mét mïa xu©n '' tãc b¹c” nhà thơ đợc bộc lộ trong những lời thơ nµo? Em hiểu ý nguyện đó nh thế nào? - Ch©n thµnh, c¸c nãi khiªm tèn “LÆng lÏ' '' nho nhá.'' Cống hiến cả cuộc đời từ trẻ -> già Em nghĩ gì về các sống đó? giản dị, tốt đẹp, cao cả.

(221) Lêi th¬ nh muèn nh¾n nhñ chóng ta - Mçi ngêi h·y lµ mét mïa xu©n nho ®iÒu g× nhá gãp phÇn vµo mïa xu©n lín cña d©n téc. Nam Ai, Nam Bình là 2 điệu dân ca xứ d. Lời ca quê hơng, đất nớc: HuÕ rÊt næi tiÕng mÊy tr¨m n¨m nay. - DiÔn t¶ khao kh¸t båi håi cña nhµ th¬ Ph¸ch tiÒn lµ mét nh¹c cô d©n téc. đối với quê hơng yêu dấu buổi xuân về. Câu thơ: " Mùa xuân ta xin hát" diễn tả Quê hơng đất nớc trải dài ngàn dặm, chøa chan t×nh yªu th¬ng. ®iÒu g×? Bài thơ đã cho em hiểu những gì? 5. Tæng kÕt NhËn xÐt vÒ ©m hëng cña bµi th¬? + NT: ¢m hëng nhÑ nhµng, tha thiÕt H×nh ¶nh th¬ - Nh÷ng h×nh ¶nh th¬ giÇu ý nghÜa biÓu trng. - C©u tõ bµi th¬ chÆt chÏ, dùa trªn sù ph¸t triÓn cña hai mïa xu©n. Bµi th¬ cho em hiÓu néi dung g×? ND: Lµ tiÕng lßng tha thiÕt yªu mÕn vµ gắn bó với đất nớc, với cuộc đời, thể hiÖn íc nguyÖn ch©n thµnh cña nhµ th¬ đợc cống hiến cho đất nớc. - §äc thuéc 1 khæ th¬ mµ em thÝch, 6. LuyÖn tËp: viÕt 1 ®o¹n v¨n b×nh khæ th¬ mµ em - C/s cña mçi con ngêi n¨m trong c/s thÝch. Bµi th¬ cßn gîi cho em c¶m nghÜ chung cña mäi ngêi. gì về ý nghĩa cuộc sống của mỗi con Muốn cuộc sống ấy tốt đẹp, mỗi ngời ngêi. ph¶i biÕt cèng hiÕn cho cuéc sèng chung. IV. cñng cè - Nªu néi dung cña bµi th¬? - Tâm niệm của Thanh Hải đợc thể hiện qua bài thơ nh thế nào? - Bài thơ đợc tác giả viết trên giờng bệnh, trớc lúc qua đời đã cho em suy nghĩa g× vÒ t¸c gi¶? v. híng dÉn - N¾m ch¾c nghÖ thuËt vµ néi dung bµi th¬ - Häc thuéc lßng bµi th¬, lµm tiÕp phÇn luyÖn tËp, so¹n bµi: ViÕng l¨ng B¸c. TiÕt 117: v¨n b¶n. viÕng l¨ng b¸c (ViÔn Ph¬ng) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs cảm nhận đợc những tình cảm thiêng liêng của tác giả, của một ngời con từ miÒn Nam ra viÕng l¨ng B¸c. - Những đặc sắc về hình ảnh, tứ thơ, giọng điệu của bài thơ. 2. KÜ n¨ng - §äc- hiÓu mét v¨n b¶n th¬ tr÷ t×nh. - Cã kh¶ n¨ng tr×nh bµy nh÷ng suy nghÜ, c¶m nhËn vÒ mét h×nh ¶nh th¬, mét khæ th¬, mét t¸c phÈm th¬ 3. Thái độ - Có thái độ trân trọng, kính yêu Bác. B. ChuÈn bÞ. - ThÇy: ¶nh ch©n dung ViÔng Ph¬ng, tranh ¶nh vÒ L¨ng Hå ChÝ Minh. - Trò: Soạn bài, đọc trớc ghi nhớ C. Tiến trình hoạt động dạy học.

(222) I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011. Líp 9A1 Líp 9A6. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ........ II. KiÓm tra: ? §äc thuéc bµi th¬ Mïa xu©n nho nhá nªu néi dung. ? Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ h×nh ¶nh mïa xu©n nho nhá. III. Bµi míi: * Giíi thiÖu bµi: I. Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm:. Gọi HS đọc chú thích sgk. 1. T¸c gi¶: Sgk 2. T¸c phÈm: Sgk. II. §äc - hiÓu v¨n b¶n: GV hớng dẫn HS đọc Giọng đọc thành kính, xúc động, chậm 1. Đọc r·i. Cã ®o¹n l¾ng s©u, cã ®o¹n tha thiÕt GV đọc mẫu, gọi 2 HS đọc. 2. Chó thÝch: Sgk. 3. ThÓ lo¹i, bè côc: Bài thơ đợc làm theo thể thơ nào? - 8 ch÷ Bµi th¬ cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? Nªu - 3 phÇn. ý chÝnh cña mçi phÇn? 4. Ph©n tÝch: Bài thơ miêu tả lăng Bác hay diễn tả - Miêu tả lăng Bác để từ đó diễn tả xúc động những xúc động của lòng ngời khi vào của lòng ngời khi vào viếng lăng Bác. lăng viếng Bác? Phơng thức biểu đạt - Miêu tả + Biểu cảm cña v¨n b¶n? BiÓu c¶m lµ chÝnh Tâm trạng của nhà thơ đợc diễn tả theo a. Cảm xúc trớc lăng Bác 1976 đất nớc thống nhất, lăng Bác tr×nh tù nµo? Ngêi con ra th¨m l¨ng B¸c trong hoµn kh¸nh thµnh t¸c gi¶ tõ MiÒn Nam ra th¨m l¨ng B¸c c¶nh nµo? C¸ch xng h« con cña t¸c gi¶ më ®Çu - Bµy tá t×nh c¶m th¬ng nhí vµ kÝnh bµi th¬ cã ý nghÜa g×? yªu nh mét ngêi con ®i xa trë vÒ th¨m cha. Ngời con đã cảm nhận những gì đang - Hàng tre, mặt trời, dòng ngời diÔn ra tríc l¨ng B¸c? V× sao Ên tîng ®Çu tiªn víi con l¹i lµ - Gîi c¶m gi¸c gÇn gòi th©n thuéc hµng tre n¬i l¨ng B¸c? Tính từ “xanh xanh” và TN “bão táp m- - Vẻ đẹp thanh cao, sức sống bền bỉ, a sa” diÔn ta ®iÒu g×? m·nh liÖt cña c©y tre ViÖt Nam. Trong thơ ca, hình ảnh cây tre Việt - Tợng trng cho vẻ đẹp hiền hậu và đức Nam cßn mang ý nghÜa Èn dô nµo n÷a? tÝnh ®oµn kÕt, kiªn cêng cña con ngêi Việt Nam trong cuộc sống lao động và đấu tranh ý nghĩa của từ cảm thán “ôi” trong lời - Bộc lộ cảm xúc thơng mến tự hào đối th¬ nµy? víi DT HS theo dâi khæ th¬ thø 2 - MÆt trêi cña thiªn nhiªn, vò trô Cã nh÷ng mÆt trêi nµo xuÊt hiÖn? - MÆt trêi cña con ngêi ý nghĩa ẩn dụ của hình ảnh mặt trời thứ - Bác vĩ đại cao cả, trí tuệ lòng nhân ái 2 lµ g×? to¶ s¸ng nh mÆt trêi. V× sao cã thÓ t¹o 1 Èn dô nh thÕ? - Bản thân nhân cách và cuộc đời sáng.

(223) chãi cña B¸c. - Tình cảm ngỡng vọng của tác giả đối víi B¸c. Lời thơ “ngày ngày, mùa xuân” gợi lên - Ngời vào lăng viếng bác rất đông nh mét c¶nh thîng ntn? mét dßng níc kh«ng bao giß hÕt lÆng (Ngời đi vòng tròn, đủ sắc màu quần áo lẽ nối nhau vào lăng nh kết thàh một -> nh trµng hoa.) vßng hoa lín. PhÇn s¸ng t¹o th¬ ë ®©y lµ g× T¹o h×nh tîng th¬ b»ng tõ tîng h×nh. Từ đó cảm xúc nào của nhà thơ đợc - Thành kính béc lé. PhÇn ®Çu bµi th¬ lµm hiÖn lªn quang Thanh cao vµ rùc rì, gÇn gòi vµ trang c¶nh l¨ng B¸c nh thÕ nµo? nghiªm. Từ đó tình cảm nào của nhà thơ đợc - Yêu quý và ngỡng vọng. béc lé? b. C¶m xóc trong l¨ng B¸c Lăng là nơi đặt thi hài ngời quá cố. Nh- - Bác đang ngủ, giấc ngủ bình yên giữa ng ngêi con th¨m l¨ng B¸c l¹i cã 1 vÇng tr¨ng h×nh dung nh thÕ nµo vÒ B¸c. T¹i sao l¹i nãi lµ giÊc ngñ b×nh yªn? - GiÊc ngñ thanh b×nh vµ vÜnh h»ng an tâm, thanh thản vì đã cống hiến trọn vẹn cuộc đời cho dân tộc, cho cuộc sèng b×nh yªn cña nh©n d©n. Kh«ng thÓ cã vÇng tr¨ng thËt trong - trÝ tuÖ cña B¸c to¶ s¸ng nh mÆt trêi l¨ng nhng v× sao ngêi con vÉn h×nh nhng c¸ch sèng, t©m hån cña B¸c hiÒn dung giÊc ngñ cña B¸c gi÷a mét vÇng hËu thanh cao nh ¸nh tr¨ng tr¨ng s¸ng dÞu hiÒn? - Sinh thêi B¸c lµ ngêi thÝch sèng gÇn gòi víi thiªn nhiªn. Th¬ B¸c nhiÒu tr¨ng, tr¨ng víi B¸c nh b¹n bÌ. Những hình ảnh thơ ấy đợc sáng tạo - Bằng trí tởng tợng, bằng sự thấu hiểu bằng trí tởng tợng hay còn bằng điều gì và yêu quý những vể đẹp trong nhân kh¸c? c¸ch HCM. Tác giả đã sử dụng NT gì trong câu thơ - hình ảnh ẩn dụ: “Trời xanh mãi mãi” tiếp theo? ý nghĩa của biện pháp NT đó công đức của Bác đối với nhân dân là cao đẹp vĩnh hằng. Bác sống mãi trong long nh©n d©n. Từ nào trong câu thơ “mà sao nghe “Nhói” đau đột ngột quặn, thắt. nhãi ë trong tim” cã søc bc trùc tiÕp? lµ nçi ®au tinh thÇn, t¸c gi¶ c¶m thÊy Gi¶i thÝch tõ “nhãi” vµ nªu c¶m nhËn nçi ®au mÊt m¸t trong s©u th¼m lßng cña em vÒ lêi th¬ nµy? m×nh vÒ sù ra ®i cña B¸c. Những lời thơ viếng lăng Bác đã bộc lộ - Thơng nhớ, xót xa về sự ra đi của nçi niÒm nµo cña t¸c gi¶. B¸c. Cïng víi níc m¾t th¬ng trµo khi rêi c. C¶m xóc khi rêi l¨ng B¸c: lăng, ngời con đã nguyện ớc những - Muốn làm chim hót - Muèn lµm ®o¸ hoa ®iÒu g×? - Muèn lµm c©y tre T¹i sao t¸c gi¶ muèn ho¸ th©n thµnh - Muèn lµm con chim hãt cho B¸c nghe nh÷ng sinh vËt nh vËt - Đoá hoa để toả hơng thơm dâng lên ngêi. Em hiÓu ý nguyÖn lµm c©y tre trung - Noi g¬ng B¸c, trung thµnh víi sù hiÕu cña t¸c gi¶ nh thÕ nµo? nghiÖp cña B¸c vµ canh cho Ngêi giÊc.

(224) Có gì đặc biệt trong hình thức thể hiện ngủ bình yên. ë ®o¹n th¬ nµy? - §iÖp ng÷: muèn lµm + biÓu c¶m trùc tiÕp, gi¸n tiÕp. Từ đó tình cảm nào của nhà thơ đợc - ơn nghĩa chân thành và sâu nặng béc lé? Qua bµi th¬ em cÇn ghi nhí ®iÒu g×? * Ghi nhí: Sgk. VÒ NT, ND. 5. LuyÖn tËp: Em hiÓu thªm vÒ t×nh c¶m nµo cña - HS: Th¶o luËn nhân dân miền Nam đối với bác qua - HS phát biểu. bµi th¬? §äc thuéc khæ th¬ mµ em thÝch nhÊt nªu c¶m nhËn mét c¸ch ng¾n gän. iv. cñng cè - Nêu những biện pháp nghệ thuật tác giả đã sử dụng trong bài thơ? - Nªu néi dung cña bµi th¬? - C¶m nhËn cña em vÒ h×nh ¶nh hµng tre, mÆt trêi trong bµi th¬? v. híng dÉn - Häc thuéc lßng bµi th¬ - Ph©n tÝch l¹i toµn bµi - So¹n bµi “sang thu” KiÓm tra 15 phót v¨n b¶n Phần I: Trắc nghiệm 2 điểm: Khoanh tròn trớc phơng án em cho là đúng nhất Câu 1: Bài Bàn về đọc sách có hai luận điểm chính: -Sự cần thiết của việc đọc sách - Phơng pháp đọc sách A. §óng B. Sai C©u 2: Theo t¸c gi¶, t¹i sao con ngêi cÇn tiÕng nãi cña v¨n nghÖ? A.Văn nghệ giúp chúng ta đợc sống đầy đủ hơn, phong phú hơn cuộc sống của m×nh B. V¨n nghÖ gãp phÇn lµm t¬i m¸t cuéc sèng sinh ho¹t kh¾c khæ h»ng ngµy,gióp con ngêi vui lªn biÕt rung c¶m vµ íc m¬. C. V¨n nghÖ gióp chóng ta kh¸m ph¸ ra thÕ giíi k× diÖu ë ngay trong chÝnh t©m hån mçi con ngêi. D. Gåm c¶ 3 ý A,B, C C©u 3: Néi dung nµo sau ®©y kh«ng ph¶i lµ mÆt m¹nh cña con ngêi ViÖt Nam? A.Th«ng minh nh¹y bÐn víi c¸i míi B.CÇn cï, s¸ng t¹o trong c«ng viÖc. C. Có truyền thống lâu đời đùm bọc, đoàn kết với nhau. D. TØ mØ, cÈn träng vµ cã tinh thÇn kØ luËt cao trong c«ng viÖc C©u 4: Trong viÖc chuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kØ míi. Vò Khoan cho r»ng viÖc chuÈn bÞ g× lµ quan träng nhÊt? A. TiÒn cña B. B»ng cÊp C. ChuÈn bÞ b¶n th©n con ngêi D. §Þa vÞ x· héi Câu 5. Bài thơ con cò đợc viết bằng thể thơ gì? A. Th¬ tù do B. Th¬ 4 ch÷ C. Th¬ 5 ch÷ D. Th¬ 7 ch÷ C©u 6. Giäng th¬ bµi con cß nh thÕ nµo?.

(225) A. Buån lª thª B. Man m¸c b©ng khu©ng C. Ngät ngµo, tha thiÕt D. Bồi hồi xúc động. Câu 7. Nhà thơ Thanh Hải đã thể hện tình cảm gì qua bài thơ Mùa xuân nho nhỏ? A. Tình yêu thiên nhiên đất nớc B. T×nh yªu cuéc sèng C. Khát vọng cống hiến cho đời D. C¶ 3 ý trªn Câu 8. Thanh Hải đã ao ớc đợc làm những gì để góp vào mùa xuân của đất nớc A. Con chim hãt B. Mét cµnh hoa C. Mét nèt trÇm D. C¶ 3 íc nguyÖn trªn PhÇn II: Tù luËn 8 ®iÓm C©u 1( 2 ®iÓm) ChÐp theo trÝ nhí 6 c©u ®Çu bµi th¬ mïa xu©n nho nhá. C©u2 (6 ®iÓm) C¶m nhËn cña em vÒ bøc tranh mïa xu©n xø HuÕ trong ®o¹n th¬ trªn ? §¸p ¸n biÓu ®iÓm Phần I : Trắc ngiệm 2 điểm. mỗi câu đúng 0,25 điểm C©u 1 2 3 4 5 6 7 8 §¸p ¸n A D C C A C D D PhÇn II. Tù luËn 8 ®iÓm: Câu 1: Viết đúng, không sai lỗi chính tả, sai một lỗi trừ 0,25 đ C©u 2. HS nêu đợc cảm nhận về bức tranh mùa xuân. - Chỉ bằng vài nét vẽ, Thanh Hải đã phác họa bức tranh mùa xuân xứ Huế với không gian cao rộng, màu sắc tơi thắm. Bức tranh sống động với hình ảnh con chim chiền chiÖn vµ tiÕng hãt vang väng, t¬i vui. Bøc tranh ®Çy søc sèng thÓ hiÖn niÒm yªu mÕn thiÕt tha víi cuéc sèng cña Thanh H¶i... Điểm 7,8. HS viết đợc các ý trên, Văn viết xúc tích mạch lạc, có cảm xúc diễn đật tốt. Điểm 5,6. Đảm bảo cơ bản các ý trên , còn mắc một vài lỗi diễn đạt §iÓm 3,4 : C¸c ý cßn s¬ sµi Điểm còn lại: GV tùy mức độ cho điểm. ------------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt upload.123doc.net: tËp lµm v¨n. nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - HiÓu râ kh¸i niÖm vµ yªu cÇu cña bµi v¨n nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn hoÆc ®o¹n trÝch, BiÕt c¸ch lµm nh÷ng bµi nghÞ luËn nµy. 2. KÜ n¨ng - Nhận diện đợc bài văn nghị luận về tác phẩm truyện( hoặc đoạn trích) và kĩ năng lµm bµi nghÞ luËn thuéc d¹ng nµy. - Đa ra đợc những nhận xét, đánh giá về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích) đã học trong ch¬ng tr×nh 3. Thái độ - Có thái độ học bộ môn tốt. B. ChuÈn bÞ. - Thầy:Soạn bài, đọc tài liệu -Trß: §äc tríc sgk.

(226) C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ........ II. KiÓm tra: - Nêu cách làm bài văn về một vấn đề t tởng đạo lí. III. Bµi míi: * Giíi thiÖu bµi: I. T×m hiÓu bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch). GV gọi HS đọc văn bản trong SGK. Vấn đề nghị luận của văn bản này là gì Hãy đặt một nhan đề thích hợp cho văn b¶n? Vấn đề NL đợc ngời viết triển khai th«ng qua nh÷ng luËn ®iÓm nµo? T×m nh÷ng c©u mang luËn ®iÓm cña VB.. - Vẻ đẹp của nhân vật ATN trong truyÖn ng¾n "LÆng lÏ Sa Pa". - SaPa kh«ng lÆng lÏ, xao xuyÕn SaPa, søc m¹nh cña niÒm ®am mª. - Đoạn 1: "Dù đợc ".. phai mờ". §2: Tríc tiªn .. cña m×nh Đ3: Nhng anh chu đáo §4: “C«ng viÖc khiªm tèn §5: Cuéc sèng cña chóng ta..tin yªu Nhận xét về việc lập luận và sử dụng - Mỗi luận điểm đều đợc tác giải phân luËn cø cña ngêi viÕt. tÝch, chøng minh mét c¸ch thuyÕt phôc, có sức hấp dẫn ngời đọc. - Các luận cứ đợc sử dụng đều xác đáng, sinh động bởi đó là những chi tiết, hình ảnh đặc sắc của tác phẩm. VËy thÕ nµo lµ NghÞ luËn vÒ t¸c phÈm * Ghi nhí Sgk - tr 63 truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch) II. LuyÖn tËp: Gọi HS đọc ghi nhớ GV yêu cầu học sinh đọc kĩ đoạn văn Văn bản nghị luận về vấn đề gì? - T×nh thÕ lùa chän sèng, chÕt vµ vÎ đẹp tâm hồn của một lão Hạc. Câu văn nào mang luận điểm của VB? “Từ việc miêu tả hành động ngay từ ®Çu” T¸c gi¶ tËp trung vµo viÖc ph©n tÝch néi - Ph©n tÝch nh÷ng diÔn biÕn trong néi tâm hay phân tích hành động của nhân tâm của nhân vật, vì đó là một quá vËt L·o H¹c? T¹i sao? tr×nh chuÈn bÞ cho c¸i chÕt d÷ déi cña nh©n vËt. Nãi c¸ch kh¸c, c¸i chÕt chØ lµ kÕt qu¶ của một “cuộc chiến đấu giằng xé” trong t©m hån nh©n vËt. C¸c ý kiÕn Êy gióp ta hiÓu thªm g× vÒ - Th¬ng con, cã lßng tù träng cao. nh©n vËt l·o H¹c? iv. cñng cè ? ThÕ nµo lµ nghÞ luËn vÒ mét t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch). ? Những nhận xét đánh giá về truyện phải xuất phát từ đâu? ? Các nhận xét, đánh giá (trong) về tác phẩm truyện trong bài nghị luận phải đạt yêu cầu gì? v. híng dÉn - Häc thuéc ghi nhí. - §äc thªm tµi liÖu tham kh¶o..

(227) - §äc tríc tiÕt 119. TiÕt 119 TËp lµm v¨n. C¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn (HOÆc ®o¹n trÝch) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Nắm đợc yêu cầu và biết cách làm bài nghị luận về một tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trÝch) - §Ì bµi nghÞ luËn vÒ mét t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch) - C¸c bíc lµm bµi nghÞ luËnveef mét t¸c phÈm truyÖn ( hoÆc ®o¹n trÝch) 2. KÜ n¨ng -Xác định yêu cầu nooij dung và hình thức của một bài văn nghị luận vè tác phẩm truyÖn( hoÆc ®o¹n trÝch) - Tìm hiểu đề, tìm ý, lập dàn ý, viết bài, đọc lại bài viết và sửa chữa cho bài nghị luận vÒ t¸c phÈm truyÖn ( hoÆc ®o¹n trÝch) 3. Thái độ - Có thái độ học tập tốt bài môn. B. ChuÈn bÞ. - Thầy: Soạn bài, chuẩn bị một số đề -Trß : §äc tríc bµi sgk C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ........ II. KiÓm tra:. - ThÕ nµo lµ NL vÒ mét t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch) III. Bµi míi: Giáo viên yêu cầu HS tìm hiểu 4 đề bài trong Sgk Các đề bài trên yêu cầu nghị luận về vấn đề gì?. I. §Ò bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch). §Ò 1: NL vÒ “th©n phËn ngêi phô n÷ trong x· héi cò” §Ò 2: NL vÒ diÔn biÕn cèt truyÖn §Ò 3: Nl vÒ th©n phËn Thuý KiÒu Đề 4: NL về đời sống tình cảm gia đình trong tranh. Các từ “suy nghĩ” “phân tích” cho ta - Giống nhau: đều là kiểu bài nghị luận biết giữa các đề bài có sự giống nhau về một tác phẩm truyện. vµ kh¸c nhan nh thÕ nµo? - Kh¸c nhau: “Suy nghÜ “ lµ xuÊt ph¸t tõ sù c¶m, hiểu cua rmình để nhận xét, đánh giá. “Ph©n tÝch” lµ xuÊt ph¸t tõ t¸c phÈm (cèt truyÖn, nh©n vËt, sù kiÖn, t×nh tiÕt) để lập luận và sau đó nhận xét, đanh gi¸ t¸c phÈm. II. C¸c bíc lµm bµi NL vÒ t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch).

(228) 1. Tìm hiểu đề và tìm ý. - NL vÒ nhËn vËt trong t¸c phÈm - XuÊt ph¸t tõ sù c¶m hiÓu cña b¶n th©n. ÊpCÝ g× lµ nÐt næi bËt nhÊt ë nh©n vËt * T×m ý: «ng Hai? - T×nh yªu lµng, yªu níc T×nh yªu lµng, yªu níc cña mét «ng Hai đợc bộc lộ trong tình huóng nào? Những chi tiết NT nào chứng tỏ 1 cách (tâm trạng, lời nói, cử chỉ, hành động) sinh động thú vị tình yêu làng và lòng - ý nghĩa của tình cảm mới mẻ ấy của nh©n vËt. yªu níc Êy? 2. LËp dµn ý CÇn nªu nh÷ng g× trong phÇn MB MB: Giíi thiÖu truyÖn ng¾n “Lµng” vµ nhân vật ông Hai, đánh giá ngắn gọn thµnh c«ng cña t×nh yªu trong viÖc x©y dùng mét nh©n vËt. LuËn ®iÓm chÝnh cña v¨n b¶n? + Th©n bµi - T×nh yªu g¾n bã, hoµ quyÖn víi lßng yªu níc triển khai luận điểm chính đó nh thế + Khi tản c ông hai nghĩ đến ngay hoạt nµo? động cùng anh em ở làng + Khi t×nh c¬ nghe tin giÆc «ng s÷ng sê nghÌn ngµo, mÆc c¶m xÊu hæ + Khi tin đồn đợc cải chính ông Hai lại vui vÎ. §¸nh gi¸ NT cña t¸c phÈm? * NghÖ thuËt x©y dùng nh©n vËt: - C¸c chi tiÕt miªu t¶ néi t©m cña «ng Hai. KÕt bµi tr×nh bµy nh÷ng ý g×? KB: Khẳng định vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật ông Hai, khẳng định thành c«ng cña t/g trong viÖc x©y dùng t×nh huèng truyÖn x©y dùng nh©n vËt. 3. ViÕt bµi Nªu c¸ch më bµi. MB: Đi từ khái quát đến cụ thể (từ nhà văn đến tác phẩm va nhân vật) - Nªu trùc tiÕp nh÷ng suy nghÜ cña ngêi viÕt. PhÇn th©n bµi tr×nh bµy nh÷ng ý g×? TB: LÇn lît tr×nh bµy c¸c luËn ®iÓm - Nªu râ c¸c nhËn xÐt, ý kiÕn cña m×nh - ë tõng luËn ®iÓm cÇn cã sù ph©n tÝch cô thÓ, chÝnh x¸c. - Gi÷a c¸c luËn ®iÓm, §V cÇn cã sù liªn kÕt chuyÓn tiÕp. Gọi HS đọc phần kết bài trong Sgk. KB: Nh trªn GV gọi đọc phần ghi nhớ. 4. §äc l¹i vµ söa ch÷a Gọi HS đọc đề bài Sgk yêu cầu của đề bài Ph¬ng ph¸p. iv. cñng cè - Nªu c¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn GV ra 1 đề bài gọi HS làm MB, KL và nêu các luận điểm chính..

(229) v. híng dÉn - Häc thuéc ghi nhí - Làm đề bài trong phần luyện tập Sgk - ChuÈn bÞ viÕt bµi sè 6 ë nhµ. TiÕt 120:. LUYÖN TËP LµM BµI NGHÞ LUËN VÒ T¸C PHÈM TRUYÖN (HOÆC §O¹N TRÝCH) VIÕT BµI TËP LµM V¡N Sè 6 ë NHµ A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - N¾m v÷ng h¬n c¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn hoÆc ®o¹n trÝch. - §Æc ®iÓm yªu cÇu vµ c¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn vÒ tavs phÈm truyÖn hoÆc ®o¹n trÝch 2. KÜ n¨ng - Xác định các bớc làm bài, viết bài nghị luận về tác phẩm truyện hoặc đoạn trích cho đúng với các yêu cầu đã học 3. Thái độ - Cã ý thøc luyÖn tËp, tù gi¸c häc bµi. B. ChuÈn bÞ. - Thầy: Soạn bài, chuẩn bị một số đề -Trò: Chuẩn bị dàn ý một số đề C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ........ II. KiÓm tra: - ThÕ nµo lµ nghÞ luËn vÒ 1 t¸c phÈm truyÖn? - Nªu c¸c bíc lµm bµi v¨n nghÞ luËn t¸c phÈm truyÖn? iii. bµi míi ThÕ nµo lµ bµi NL vÒ t¸c phÈm truyÖn I. LuyÖn tËp trªn líp hoÆc ®o¹n trÝch? Những yêu cầu đối với 1 bài nghị luận - Có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt nµy lµ g×? truyÖn, NT cña truyÖn. Gọi HS đọc đề bài Sgk + Tìm hiểu đề: Đề thuộc kiểu đề gì? NL vÒ 1 ®o¹n trÝch t¸c phÈm truyÖn NL về vấn đề gì? - Nhận xét đánh giá về nôi dung và nghÖ thuËt cña ®o¹n trÝch truyÖn. - H×nh thøc nghÞ luËn lµ g×? - Nªu c¶m nhËn vÒ ®o¹n trÝch + T×m ý: Tìm những ý để phân tích nhân vật bé a. Nhân vật Bé Thu - 2 ngµy ®Çu: kh«ng nhËn «ng S¸u lµ bµ Thu? (dÉn chøng) - 2 ngµy tiÕp theo tiÕp tôc tÈy chay «ng S¸u (dÉn chøng) - Thái độ và tình cảm của bé Thu trong buæi chia tay (dÉn chøng) Nhận xét, đánh giá về nhân vật ông Sáu b. Nhân vật ông Sáu - Trong đợt nghỉ phép + Buån khi thÊy con kh«ng nhËn m×nh - Kiªn nhÉn vç vÒ con. §Õn phót chia.

(230) Nhận xét đánh giá về nội dung? Nhận xét đánh giá về nghệ thuật?. tay c¶m thÊt bÊt lùc, bußn. - Khi đứa con gọi ba thì hạnh phúc tột đỉnh + Sau đợt nghỉ phép - TØ mÈn lµm chiÕc lîc ngµ - Tríc khi trót h¬i thë cuèi cïng chØ nghĩ đến con. - Ca ngîi t×nh phô tö nh mét lÏ sèng mµ v× nã con ngêi cã thÓ b×nh th¶n hy sinh cho lÝ tëng. - Cèt truyÖn chÆt chÏ, cã nh÷ng t×nh huèng bÊt ngê - Ngêi kÓ ë ng«i thø nhÊt, nh©n vËt sinh động, ngôn ngữ bình dị. II. LuyÖn tËp ë nhµ. §Ò bµi: Ph©n tich nh©n vËt anh thanh niªn trong truyÖn ng¾n LÆng lÏ Sapa cña NguyÔn Thµnh Long. Gîi ý: Phân tích để làm nổi bật đợc phẩm chất, tính cách, tâm hồn tốt đẹp của an thanh niªn. * Yªu c«ng viÖc, say mª víi c«ng viÖc m×nh lµm, cã tr¸ch nhiÖm víi c«ng viÖc. - Suy nghĩ về công việc rất đẹp, thấy đợc công việc mình làm có ích cho cuộc đời, công việc là niềm vui, là bạn, nên ở một mình không thấy cô đơn (dẫn chứng). - Hi sinh c¶ h¹nh phóc riªng tõ v× c«ng viÖc. Lµm viÖc nghiªm tóc, khoa häc, chÝnh x¸c. C¸ch lµm viÖc nghiªm tóc ngÊm vµo nÕp sèng hµng ngµy. + Sèng gi¶n dÞ, khiªm tèn. - C¸ch nghÜ vÒ cuéc sèng cña m×nh ë Sapa rÊt khiªm tèn. - Ca ngîi mäi ngêi tõ chèi kh«ng muèi nãi vÒ m×nh. - Kể về chiến công đóng góp của mình một cách khiêm nhờng. + Chủ động gắn mình với cuộc đời một cách hồn nhiên, cởi mở. - Sắp xếp cuộc sống ngăn nắp, thi vị, đọc sách trồng hoa nuôi gà. * Cuộc sống đẹp, tâm hồn đẹp của ngời thanh niên làm ta trân trọng, khâm phôc vµ buéc ta ph¶i suy nghÜ l¹i c¸ch sèng cña b¶n th©n. - C¸ch sèng cña con ngêi cã lÝ tëng. - BiÕt hi sinh cho d©n cho níc. Tiªu biÓu cho thÕ hÖ thanh niªn thËp kØ 70 iv. cñng cè - Gọi HS đọc 2 ghi nhớ của tiết upload.123doc.net, 119. - Đọc phần luyện tập trên lớp về tìm hiểu đề, tìm ý. v. híng dÉn - N¾m ch¾c c¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn t¸c phÈm truyÖn. - Nghiên cứu thật kỹ đề và nghiêm túc làm bài viết ở nhà. - So¹n bµi: Sang thu, Nãi víi con. Ngµy 14 Th¸ng2 n¨m 2011 Ký duyÖt.

(231)

(232) tuÇn 25 TiÕt 121 v¨n b¶n. sang thu (H÷u ThØnh) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Hiểu đợc những cảm nhận tinh tế của nhà thơ về sự biến đổi của đất trời từ cuối h¹ sang ®Çu thu. - vẻ đẹp của thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa và những suy nghĩ mang tính triÕt lÝ cña t¸c gi¶. 2. KÜ n¨ng - Đọc hiểu một văn bản thơ trữ tình hiện đại - ThÓ hiÖn nh÷ng suy nghÜ, c¶m nhËn vÒ mét h×nh ¶nh th¬, mét khæ th¬, mét t¸c phÈm th¬. 3. Thái độ - Biết rung cảm trớc cái đẹp của thiên nhiên, của quê hơng. B. ChuÈn bÞ. -Thầy : Soạn bài, đọc tài liệu -Trß: So¹n bµi, t×m hiÓu ghi nhí sgk C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ........ II. KiÓm tra:. - §äc thuéc bµi th¬ “ViÕng l¨ng B¸c” nªu néi dung? - Phân tích 1 trong những hình ảnh ẩn dụ mà em tâm đắc nhất? III. Bµi míi: Khi tả về sự chuyển đổi mùa Nguyễn Du viết: “Sen tµn cóc l¹i në hoa Sầu dài ngày ngắn đông đã sang xuân” Cßn H÷u ThØnh nãi vÒ sù chuyÓn mïa nh thÕ nµo? I. Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ t¸c phÈm GV gọi HS đọc phần chú thích Sgk 1. T¸c gi¶: Sgk 2. T¸c phÈm: GV hớng dẫn đọc: Giọng nhẹ, nhịp II. Đọc - hiểu văn bản chËm, khoan thai, trÇm l¾ng vµ tho¸ng 1. §äc suy t. Gọi HS đọc , GV đọc lại. 2. Chó thÝch: Sgk C¶ bµi th¬ lµ nh÷ng quan s¸t vµ c¶m nhËn cña t¸c gi¶ vÒ thiªn nhiªn vµo thu, tõng khæ th¬ nèi tiÕp nhau kh«ng cÇn chia ®o¹n. 3. Ph©n tÝch a. C¶m nhËn kh«ng gian lµng quª sang thu Con ngêi c¶m gi¸c thu sang b¾t ®Çu tõ - H¬ng æi trong giã ë ngâ nhµ. nh÷ng dÊu hiÖu nµo? - Ngạc nhiên, bất ngờ trớc sự thay đổi Tõ “ bçng” diÔn t¶ tr¹ng th¸i nµo? cña thêi tiÕt Con ngời cảm nhận mùa thu sang từ h- - Thu đợc cảm nhận từ nơi làng quê, đó ơng ổi, điều đó có ý nghĩa gì? lµ mét thø c©y quen thuéc..

(233) H¬ng æi “ph¶ vµo trong giã se” em c¶m - Ph¶ vµo: táa vµo, trén lÉn nhËn nh thÕ nµo vÒ néi dung lêi th¬ - Giã se: giã heo may, h¬i l¹nh mïi hnµy? ¬ng lµm thøc dËy c¶ khån gian vên ngâ. “S¬ng chïng ch×nh qua ngâ” gîi mét - Chïng ch×nh: chËm, nhÑ nh muèn h×nh dung nh thÕ nµo? ngõng l¹i. Cã g× riªng vÒ nghÖ thuËt th¬ ë khæ th¬ - Lêi th¬ thÓ hiÖn c¶m gi¸c trùc tiÕp vµ nµy? tinh tế của tác giả trớc những biến đổi cña kh«ng gian thu. - Giäng th¬ ªm nhÑ Thu sang trong nh÷ng biÓu hiÖn cña h¬ng æi, giã se, s¬ng n¬i lµng quª. Nhng v× sao nhµ th¬ l¹i viÕt “H×nh nh - Cßn cã chót cha thËt râ rµng trong thu đã về” cảm nhận, vì đó là cảm nhận nhẹ nhàng tho¸ng qua. Từ đó em cảm nhận điều gì từ tâm hồn - Nhạy cảm, tinh tế yêu thiên nhiên và nhµ th¬? cuéc sèng n¬i lµng quª. Đất trời sang thu đợc cảm nhận từ b. Cảm nhận không gia đất trời sang nh÷ng biÓu hiÖn kh«ng gian nµo? thu. - Sông, cánh chim, đám mây Một cảnh tợng nh thế nào đợc gợi lên - Mặt nớc lớn dâng lên nhng không từ lời thơ “Sông đợc lúc dềnh dàng” cuén ch¶y mµ lÆng lÏ ph¼ng lÆng l÷ng lê tr«i. - Không còn vẩn đục, cuộn chảy nh mÆt s«ng mïa h¹ ma nhiÒu. C¸nh chim véi v· lµ ntn? v× sao? - Sang thu trêi se l¹nh chuÈn bÞ vµo đông. Cánh chim vội vã bay về phơng nam tr¸nh rÐt. Cảm nhận của em về lời thơ “Có đám - Đám mây mùa hạ còn sót lại trên bầu m©y mïa h¹ … sang thu” trêi thu trong xanh. - Gîi h×nh ¶nh lÇn m©y máng nhÑ, kÐo dài. Thu đã sang nhng mùa hạ vẫn còn v¬ng vÊn. NT thơ trong khổ thơ này có gì đặc Hình ảnh đợc tạo bằng cảm nhận tinh biÖt? tÕ kÕt hîp víi trÝ tëng tîng bay bæng Từ đó bức tranh thu đợc cảm nhận nh - Sự thay đổi của đất trời từ hạ sang thu thÕ nµo? (cã c¸i chËm, c¸i nhanh, nhÑ nhµng mµ râ rÖt) Theo dâi khæ th¬ cuèi Con ngêi cßn c¶m thÊy nh÷ng biÓu - Cßn n¾ng, ma vµ sÊm tha dÇn. hiÖn kh¸c biÖt nµo cña thêi tiÕt khi - Hµng c©y nh×n giµ ®i chuyÓn tõ h¹ sang thu? ý nghĩa tả thực của các chi tiết này là - Cảnh vật thời tiết thay đổi. Tất cả còn g×? nh÷ng dÊu hiÖu mïa h¹ nhng gi¶m dÇn mức độ... lặng lẽ vào thu. ý nghÜa Èn dô tõ nh÷ng chi tiÕt trªn lµ - N¾ng, ma, sÊm, hµng c©y lµ Èn dô cho g×? những thay đổi, vang động của cuộc đời, xã hội. Cũng là những thay đổi của cuộc đời: sang thu - Từ những thay đổi của mùa thu thiên nhiên, tác giả liên tởng đến những thay đổi của con ngời, đời ngời. Mỗi một.

(234) mùa thu đến con ngời lại thêm một tuổi, từng trải qua những thay đổi biến động, vì vậy con ngời bình tĩnh, tự tin h¬n. Theo em c©u th¬ nµo lµ c©u th¬ tinh tÕ 4. LuyÖn tËp: nhÊt trong bµi? - HS th¶o luËn. Ph©n tÝch ý nghÜa cña 2 c©u th¬ cuèi? iv. cñng cè Bài thơ đã chi em những hiểu biết gì? Sự biến chuyển ấy đợc tác giả cảm nhận nh thế nào? Gọi HS đọc ghi nhớ v. híng dÉn - Häc thuéc bµi th¬. - N¾m ch¾c néi dung ghi nhí, ph©n tÝch l¹i toµn bµi. - Soan bµi: Nãi víi con. -----------------------------------------------------------------------------------------------. TiÕt 122. V¨n b¶n: Nãi víi con. (Y ph¬ng) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp học sinh hiểu: Tình cảm thắm thiết của cha mẹ đối với con cái - Tình yêu và niềm tự hào về vẻ đẹp, sức sống mãnh liệt của quê hơng - Hình ảnh và cách diễn đạt độc đáo của tác giả trong bài thơ 2. KÜ n¨ng - §äc hiÓu mét v¨n b¶n th¬ tr÷ t×nh - Phân tích cách diễn tả độc đáo, giàu hình ảnh, của thơ ca miền núi. 3. Thái độ - có thái độ trân trọng gia đình, tình yêu quê hơng sau khi học bài thơ B. ChuÈn bÞ. - Thầy: Soạn bài, đọc tài liệu -Trò: Soạn bài, đọc thơ C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ........ II. KiÓm tra:. - §äc thuéc bµi th¬ “Sang thu” nªu Néi dung? - Ph©n tÝch t¸c dông cña c¸c tõ l¸y (chïng ch×nh, dÒnh dµng, véi v·). III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: I. Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm. Em hiÓu biÕt g× vÒ t¸c gi¶ Y Ph¬ng?. 1. T¸c gi¶: Sgk 2. T¸c phÈm: Sgk II. §äc - hiÓu v¨n b¶n.

(235) GV hớng dẫn đọc 1. §äc: Giọng đọc ấm áp, yêu thơng, tự hào. Gọi 1 HS đọc, GV nhận xét, đọc lại, gọi 1 học sinh đọc tiếp. 2. Chó thÝch: Sgk Bài thơ đợc làm theo thể thơ gì? 3. ThÓ lo¹i, bè côc Cã thÓ chia bµi th¬ thµnh mÊy ®o¹n? - ThÓ th¬ tù do ý chÝnh cña mçi ®o¹n? - 2 ®o¹n 4. Ph©n tÝch a. Nãi víi con vÒ t×nh c¶m cña céi nguån Ngời cha đã nói với con về những tình - Tình gia đình: chân phải tiếng cời. c¶m céi nguån nµo? - Tình làng xóm: Ngời đồng mình Lời thơ nói về tình gia đình có gì đặc - Cách hình dung của ngời dân miền biÖt? nói. Bíc ch©n ch¹m tiÕng nãi, tíi tiÕng cêi. Em c¶m nhËn ý th Êy nh thÕ nµo? - Con ngời đợc nuôi dỡng và lớn lền trong t×nh th¬ng yªu che chë cña cha mÑ. Từ đó một cảnh tọng nh thế nào hiện - Mái ấm gia đình, hạnh phúc lªn? V× sao lêi ®Çu tiªn cña cha nãi víi - Nh¾c nhë con vÒ t×nh c¶m ruét thÞt, con lại là điều đó? Cách nói "ngời cội nguồn sinh dỡng của mỗi ngời - H×nh ¶nh méc m¹c, lêi nãi ch©n t×nh đồng mình yêu lắm" có gì riêng? Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ c¸c h×nh ¶nh: §an - Xem chó thÝch lê cµi nan hoa - v¸ch nhµ ken c©u h¸t. Những hình ảnh đó gợi về một cuộc - Vẻ đẹp của cuộc sống lao động và sèng nh thÕ nµo? sinh ho¹t tinh thÇn cña truyÒn thèng DT Em cảm nhận nh thế nào về lời thơ - Hoa: vẻ đẹp thiên nhiên Rừng cho hoa, con đờng cho những - Tấm lòng: vẻ đẹp tình ngời tÊm lßng? Những vẻ đẹp đó sẵn có nơi đây. Ngêi cha cßn nãi víi con vÒ ngµy cíi của cha mẹ là ngày đầu tiên đẹp nhất - Con ngời yêu thơng nhau trong sáng trên đời. Chi tiết này nói lên điều gì? vµ h¹nh phóc. Từ đó em cảm nhận điều ngời cha - Quê hơng mang vẻ đẹp truyền thống muèn nãi víi con lµ g×? v¨n ho¸ vËt chÊt vµ tinh thÇn, giµu t×nh nghÜa. Một quê hơng nh thế nào đợc gợi lên từ - Một vùng quê của tình yêu thơng và ®o¹n th¬ nµy? văn hoá tốt đẹp. Qua đó ngời cha muốn nói gì với con - Muốn dạy dỗ con tình cảm cội nguồn, vµ t×nh c¶m cña ngêi cha víi quª h¬ng t×nh yªu quª h¬ng. nh thÕ nµo? - Yªu quý, tù hµo vÒ quª h¬ng, gia đình. b. Søc sèng bÒn bØ, m·nh liÖt cña quª h¬ng. Những đặc điểm nào trong cuộc sống - Cuộc sống gian khổ và ý chí của con của con ngời nơi quê hơng đợc gợi ngòi vợt lên gian khổ. Sức sống mãnh nh¾c trong nh÷ng lêi ngêi cha nãi víi liÖt bÒn bØ cña con ngêi. con? Cuộc sống gian khổ của ngời đồng - Sống trên đá không chê đá gập ghềnh mình đợc gợi nhắc qua chi tiết điển không lo cực nhọc.

(236) h×nh nµo? Mét kh«ng gian sèng ntn hiÖn lªn tõ nh÷ng chi tiÕt Êy? V× sao trong lêi nãi víi con, ngêi cha nh¾c tíi ®iÒu nµy? Ngêi cha cßn nãi víi con ®iÒu g× qua c¸c c©u th¬ Cao ®o chÝ lín Nhận xét về cách diễn đạt trong lời thơ Êy? Từ đó ngời cha muốn nói với con điều gì về đồng mình?. - C»n cçi, hiÓm trë. - §Ó con kh«ng quªn vµ th¬ng m¶nh đất, con ngời nơi quê hơng gian khó - ý chí của ngời đồng mình vợt qua gian khã - C¸ch c¶m c¸ch nghÜ cña ngêi miÒn nói - LÆp tõ ng÷ (sèng, kh«ng chª, ngêi đồng mình) - Can trêng, dòng c¶m, cã ý chÝ, yªu quí, gắn bó với mảnh đất quê hơng. Cách nói” Ngời đồng mình thô sơ da - Chân chất, khoẻ mạnh, bàn tay chai thÞt gîi cho em h×nh dung ntn vÒ con s¹n. ngêi n¬i ®©y? C¶m nhËn cña em vÒ c©u th¬ Ngêi - Lao déng s¸ng t¹o, tù lùc, tù cêng, lao đồng mình tự đục đá kê cao quê hơng động kiên trì, bền bỉ để đa quê hơng đi Tại sao ngời cha nói với con ngời đồng lên giầu đẹp. m×nh kh«ng nhá bÐ. - Nh¾c nhë con ngêi vÒ lßng tù träng, tự hào dân tộc để con có ý chí vơn lên trong cuéc sèng, noi g¬ng tiÕp bíc cha ông, không đánh mất mình. Qua nh÷ng lêi nãi víi con, t×nh c¶m - Th¬ng quª h¬ng gian lao vÊt v¶. nào của ngời cha đối với quê hơng đợc - Tự hảo về khí phách và ý chí vơn lên béc lé? cña con ngêi n¬i quª h¬ng. - Yªu quý b¶n s¾c v¨n ho¸ riªng cña d©n téc. - Hi väng thÕ hÖ trÎ nèi tiÕp truyÒn thống tốt đẹp của quê hơng dân tộc. 5. LuyÖn tËp: HS lµm phÇn luyÖn tËp trong Sgk. Ngêi - HS nãi ng¾n gän cha ®s· nãi víi con nh÷ng g×? - HS th¶o luËn. iv. cñng cè - Bài thơ đã cho em hiểu những - Tình cảm gia đình ấm cúng. g×? - Ca ngîi truyÒn thèng cÇn cï, søc sèng m¹nh mÏ cña quª h¬ng vµ d©n téc m×nh. - HiÓu thªm vÒ søc sèng vµ t©m hån cña d©n téc miÒn nói, giîi nh¾c t×nh c¶m g¾n bã víi truyÒn thèng quª h¬ng, ý chÝ v¬n lªn trong cuéc sèng Bài thơ đã thể hiện vẻ đẹp riêng nào - Cảm xúc chân thật, cách nơi hồn cña th¬ miÒn nói nhiªn méc m¹c, h×nh ¶nh giµu søc gîi HS đọc ghi nhớ c¶m. * Ghi nhí: Sgk v. híng dÉn - Häc thuéc bµi th¬.

(237) - N¾m ch¾c néi dung ghi nh¬. - Ph©n tÝch l¹i toµn bé bµi th¬. - So¹n bµi: M©y vµ sãng - §äc tríc bµi: NghÜa têng minh vµ hµm ý. -------------------------------------------------------------------------------------------------------. TiÕt 123: tiÕng viÖt. nghÜa têng minh vµ hµm ý A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Gióp HS : HiÓu thÕ nµo lµ nghÜa têng minh vµ hµm ý - Xác định đợc nghĩa tờng minh và hàm ý trong câu - BiÕt sö dông hµm ý trong giao tiÕp hµng gµy, t¸c dông cña viÖc sö dông hµm ý trong giao tiÕp hµng ngµy. 2. KÜ n¨ng - Nhận biết đợc nghĩa tờng minh và hàm ý trong câu - Giải đoán đợc hàm ý trong văn cảnh cụ thể -Sö dông hµm ý sao cho phï hîp víi t×nh huèng giao tiÕp 3. Thái độ - cã ý thøc sö dông hµm ý phï hîp víi t×nh huèng giao tiÕp trong cuéc sèng. B. ChuÈn bÞ. -Thµy: So¹n bµi, t×m vÝ dô -Trß: §äc tríc bµi, t×m hiÓu ghi nhí sgk C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ........ II. KiÓm tra: ? KÓ tªn c¸c thµnh phÇn biÖt lËp. Cho vÝ dô. III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Qua c©u Trêi ¬i, chØ cßn cã n¨m phót n÷a!. Em hiÓu ATN muèn nãi ®iÒu g×? Vì sao anh không nói thẳng điều đó với «ng Ho¹ sÜ vµ c« g¸i?. I. Ph©n biÖt nghÜa têng minh vµ hµm ý. 1. VÝ dô: ATN muèn nãi thªm r»ng (anh rÊt tiÕc .. nhng anh kh«ng muèn nãi th¼ng điều đó có thể vì ngại ngùng vì muốn che giÊu t×nh c¶m cña m×nh. C©u nãi thø 2 cña ATN cã Èn ý g× - Kh«ng chøa Èn ý. kh«ng? VËy em hiÓu thÕ nµo lµ nghÜa têng * Ghi nhí: Sgk. minh? ThÕ nµo lµ hµm ý Gọi HS đọc ghi nhớ.

(238) GV gäi HS lÊy vÝ dô vÒ nghÜa têng VÝ dô: minh vµ hµm ý. GV gäi HS ph©n ticvhs. - Từ những từ ngữ ấy (không đợc diễn đạt trực tiếp) nhng em suy ra điều gì? II. LuyÖn tËp. HS đọc lại đoạn trích ở mục I. Câu nào Bài tập 1: cho thấy hoạ sĩ cũng cha muốn chia tay a. Câu: Nhà hoạ sĩ tặc lỡi đứng dậy anh thanh niªn. §Æc biÖt lµ côm tõ “tÆc lìi” cho thÊy Ho¹ sÜ còng cha muèn chia tay ATN. Đây là cách dùng hình ảnh để diễn đạt ý cña ng«n ng÷ nghÖ thuËt. Tìm những từ ngữ miêu tả thái độ của b. Trong câu cuối đoạn văn, những từ cô gái trong câu cuối đoạn văn. Thái độ ngữ ntn thái độ của cô gái liên quan tới Êy gióp em ®o¸n ra ®iÒu g×? Liªn quan chiÕc mïi soa lµ: tíi chiÕc mïi soa - Mặt đỏ ứng (ngợng) - Nhận lại chiếc khăn (không tránh đợc) C« g¸i ngîng nãi víi ATN th× Ýt v× anh - Quay véi ®i (qu¸ ngîng) thật thà đến mức vụng về. Cô ngợng với ông hoạ sĩ già dày dạn kinh - Cô gái đang bối rối đến vụng về vì nghiÖm. ngợng. Cô ngợng vì định kín đáo để Đây là đặc trng của “ngôn ngữ hình t- khăn lại làm kỉ vật cho ngời thanh niên, îng” thÕ mµ anh l¹i qu¸ thËt thµ tëng c« bá quên, nên gọi cô để trả lại. Cho biÕt hµm ý cña c©u in ®Ëm - Bµi tËp 2: Hàm ý: ông hoạ sĩ già cha kịp uống nớc chè đấy. T×m c©u chøa hµm ý trong ®o¹n trÝch Bµi tËp 3: - C©u: “c¬m chÝn råi” cã chøa hµm ý “«ng v« ¨n c¬m ®i” Bµi tËp 4: Nh÷ng c©u in ®Ëm kh«ng chøa hµm ý C©u 1: Lµ nãi l¶ng C©u 2: Nãi dë dang iv. cñng cè ThÕ nµo lµ nghÜa têng minh? - ThÕ nµo lµ hµm ý? cho vÝ dô V× sao cÇn ph¶i nãi hµm ý? v. híng dÉn - N¾m ch¾c néi dung ghi nhí, lÊy VD - Xem l¹i c¸c bµi tËp - §äc tríc: NL vÒ 1 ®o¹n th¬, bµi th¬. -----------------------------------------------------------------------------------------------. TiÕt 124:. tËp lµm v¨n. nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬.

(239) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Gióp HS: HiÓu râ thÕ nµo lµ bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. - Nắm vững yêu cầu đối với một bài nghị luận về đoạn thơ, bài thơ để có cơ sở tiếp thu, rÌn luyÖn tèt vÒ kiÓu bµi nµy ë c¸c tiÕt tiÕp theo. 2. KÜ n¨ng - Nhận diện đợc bài văn nghị luận về một đoạn thơ bài thơ - T¹o lËp v¨n b¶n nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬ bµi th¬ 3. Thái độ - Cã ý thøc häc tËp tèt bé m«n, biÕt c¶m nhËn vÒ th¬. B. ChuÈn bÞ. Thầy: Soạn bài, đọc tài liệu Trß: §äc tríc bai trong sgk C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ...... II. KiÓm tra:. ? Nªu c¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét t¸c phÈm truyÖn hoÆc ®o¹n trÝch. III. Bµi míi: I. T×m hiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. Gọi HS đọc văn bản Sgk Vấn đề nghị luận của văn bản này là gì? Khi ph©n tÝch h×nh ¶nh mïa xu©n, t¸c gi¶ nªu ra mÊy luËn ®iÓm? Nh÷ng luËn cø nµo cã t¸c dông lµm s¸ng tá cho c¸c luËn ®iÓm? NhËn xÐt vÒ bè côc cña v¨n b¶n?. PhÇn nµy nªn lªn ®iÒu g×?. Nhận xét về cách diễn đạt? Tóm lại: Với một sự đồng cảm sâu sắc, tác giả đã chỉ ra cái hay, cái đẹp của bµi th¬ Mïa xu©n nho nhá. GV gọi HS đọc ghi nhớ. 1. VÝ dô: Sgk - H×nh ¶nh mïa xu©n vµ c¶m xóc Thanh H¶i trong bµi th¬ Mïa xu©n nho nhá. - H×nh ¶nh mïa xu©n thÓ hiÖn lªn trong c¶m xóc thiÕt tha, tr×u mÕn cña nhµ th¬ - H×nh ¶nh mïa xu©n nho nhá thÓ hiÖn khát vọng đợc hoà nhập, đợc dâng hiến cña nhµ th¬. - Bè côc 3 phÇn. MB: Từ đầu - đáng trân trọng Giíi thiÖu b×a th¬ Mïa xu©n nho nhá cña Thanh H¶i. TB: Tõ h×nh ¶nh Mïa xu©n -> h×nh ¶nh Êy cña mïa xu©n - Trình bày sự cảm nhận, đánh giá của c¸c t¸c gi¶ vÒ ND vµ NT bµi th¬ th«ng qua luËn ®iÓm, luËn cø - KÕt bµi: (cßn l¹i), tæng kÕt, kh¸i qu¸t ho¸ vÒ gi¸ trÞ vµ t¸c dông cña bµi th¬. * Nhận xét: Bố cục trên là cân đối, hợp lí. - Cách dẫn dắt vấn đề hợp lí - C¸ch ph©n tÝch hîp lÝ - C¸ch tæng kÕt, kh¸i qu¸t thuyÕt phôc. 2. Ghi nhí: Sgk II. LuyÖn tËp. Ph¸t hiÖn thªm c¸c luËn ®iÓm kh¸c vÒ - HS th¶o luËn vµ ph¸t biÓu. bµi th¬ MXNN. + BÊt kú mét bµi th¬ hay nµo còng cã - GV ghi các luận điểm đó lên bảng. nh¹c hµm chøa trong nã. Trong th¬ cã nh¹c. TÝnh nh¹c thÓ hiÖn ë nhÞp ®iÖu, tiÕt tÊu cña bµi th¬, nã vang ng©n trong.

(240) tâm hồn ngời đọc. - Mét bµi th¬ hay bao giê còng hµm chøa nh÷ng yÕu tè héi ho¹ trong nã. Trong th¬ cã ho¹. TÝnh ho¹ thÓ hiÖn ë hình ảnh mầu sắc, không gian, đối tợng đợc miêu tả trong cả bài thơ. iv. cñng cè. ? ThÕ nµo lµ nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬? ? ND và NT của đoạn thơ, bai thơ đợc thể hiện qua các yếu tố nào? ? VËy khi ®i NL vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬ ta cÇn ph¶i lµm g×? ? Bµi NL vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬ cÇn cã bè côc nh thÕ nµo? v. híng dÉn - Häc thuéc vµ n¾m ch¾c ND ghi nhí - §äc mét sè bµi v¨n tham kh¶o vÒ NL mét ®o¹n th¬, bµi th¬ - §äc tríc bµi: C¸ch lµm bµi NL vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. -------------------------------------------------------------------------------------------------------. TiÕt 125: tËp lµm v¨n. c¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬ A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc Gióp HS: N¾m v÷ng h¬n c¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬ bµi th¬. - Đặc điểm yêu cầu đối với bài văn nghị luận về một đoạn thơ bài thơ - C¸c bíc khi lµm bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬ bµi th¬ 2. KÜ n¨ng - TiÕn hµnh c¸c bíc lµm bµi ngÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬ - Tæ chøc triÓn khai c¸c luËn ®iÓm 3. Thái độ - Cã ý thøc häc tËp bé m«n, lµm tèt c¸c bµi tËp B. ChuÈn bÞ. - Thầy: soạn bài, đọc tài liệu -Trß:§äc tríc sgk, tµi liÖu tham kh¶o C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ........ II. KiÓm tra:. ? ThÕ nµo lµ nghÞ luËt vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: I. §Ò bµi nghÞ loô©n vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬:. Gọi HS đọc các đề bài: GV yêu cầu tìm hiểu các đề bài trên - Cách cấu tạo đề không kèm theo Các đề bài trên đợc cấu tạo nh thế nào? những chỉ định (lệnh) cụ thể: đề 4, 7 - Cách cấu tạo đề có kèm theo những chỉ định cụ thể: các đề còn lại. So sánh sự giống nhau và khác nhau + Giống nhau: đều yêu cầu phải nghị giữa các đề luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. + Kh¸c nhau: - Tõ ph©n tÝch “yªu cÇu vÒ NL. - Tõ “c¶m nhËn” yªu cÇu NL trªn c¬ së.

(241) c¶m thô cña ngêi viÕt. - Tõ “suy nghÜ” yªu cÇu nghÞ luËn nhÊn mạnh tới nhận định, đánh giá của ngời viÕt. II. C¸ch lµm bµi nghÞ luËn mét ®o¹n th¬, bµi th¬:. 1. C¸c bíc lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬: GV gọi HS đọc đề bài Sgk a. Tìm hiểu đề, tìm ý: Vấn đề cần nghị luận là gì? + Tìm hiểu đề: Chỉ định về phơng pháp (phân tích, - Tình yêu quê hơng. nghÞ luËn) - Ph©n tÝch. - T liÖu chñ yÕu? - V¨n b¶n quª h¬ng cña TÕ Hanh - T liÖu bæ sung? - Tham kh¶o s¸ch, b¸o, c¸c bµi th¬ vÒ quª h¬ng. + T×m ý. Néi dung chÝnh cña bµi th¬? + Néi dung: Nçi nhí quª h¬ng thÓ hiÖn qua t©m tr¹ng, h×nh ¶nh, mÇu s¾c, mïi vÞ … - NghÖ thuËt: c¸ch miªu t¶ h×nh ¶nh chän läc. - Gọi HS đọc dàn bài: Sgk b. LËp dµn bµi: c. ViÕt bµi d. §äc l¹i bµi viÕt vµ söa ch÷a GV yêu cầu học sinh đọc, tìm hiểu văn 2. Cách tổ chức triển khai luận điểm b¶n Xác định bố cục văn bản. Trong phần thân bài, tác giả đã nhận xét về tình yªu quª h¬ng trong bµi th¬: “Quª h¬ng” ntn? C¸ch lËp luËn cña phÇn th©n - Bè côc bµi liªn kÕt víi MB vµ KB ra sao? MB: Tõ ®Çu -> rùc rì: giíi thiÖu chung vÒ TÕ Hanh vµ bµi th¬. TB: Tiếp -> TH. Nhận xét đánh giá. KB: Còn lại: Khẳng định giá trị bài thơ V¨n b¶n cã søc thuyÕt phôc vµ søc hÊp - V¨n b¶n cã søc thuyÕt phôc v× t¸c gi¶ dẫn không? Tại sao? Bài học kinh lập luận chặt chẽ, dẫn chứng xác đáng. nghiÖm vÒ c¸ch viÕt mét bµi nghÞ luËn - Muèn viÕt bµi NL vÒ mét ®o¹n th¬, vÒ mét bµi th¬? bài thơ thì nhất thiết phải đọc cảm nhận vµ suy nghÜ vÒ ®o¹n th¬, bµi th¬ Êy. C¶m nhËn cµng s©u s¾c bµi viÕt cµng cã tÝnh thuyÕt phôc Gọi HS đọc ghi nhớ. * Ghi nhí: Sgk III. LuyÖn tËp. GV híng dÉn häc sinh lµm ra giÊy Gäi c¸c em tr×nh bµy hoÆc thu giÊy chÊm Gọi HS đọc thêm Sgk. iv. cñng cè - C¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬ - Tr×nh bµy c¸ch lµm phÇn më bµi, TB, KB. v. híng dÉn - N¾m ch¾c néi dung ghi nhí - §äc thªm tµi liÖu tham kh¶o, PT c¸c ®o¹n th¬, bµi th¬, so s¸nh víi phÇn lý thuyết đã học. - So¹n bµi: M©y vµ sãng..

(242) Ngµy 21 th¸ng 2 n¨m 2011 Ký duyÖt.

(243) tuÇn 26 TiÕt 126 v¨n b¶n. m©y vµ sãng (R.TA.GOR). A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc Gióp häc sinh hiÓu: T×nh mÉu tö thiªng liªng qua lêi thñ thØ ch©n t×nh cña em bÐ víi mẹ về những cuộc đối thoại tởng tợng giữa em với những ngời trên mây và sóng. - Những sáng tạo độc đáo về hình ảnh thơ qua trí tởng tợng bay bổng của tác giả 2. KÜ n¨ng - §äc- hiÓu mét v¨n b¶n dÞch thuéc thÓ lo¹i th¬ v¨n xu«i - Phân tích để thấy đợc ý nghĩa sâu sắc của bài thơ 3. Thái độ - Qua bài học hs thêm yêu mẹ, biết hi sinh những thú vui riêng để làm mẹ vui lòng... B. ChuÈn bÞ. - Thầy: soạn bài, đọc tài liệu -Trß: So¹n bµi , tr¶ lêi c©u hái sgk C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: - §äc thuéc bµi th¬: Nãi víi con. Nªu néi dung? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: T×nh mÑ con lµ suèi nguån cña thi ca mÑ lµ c¸nh chim cho con bay thËt xa, mÑ sëi Êm mÑ yªu... Gọi HS đọc chú thích sgk GV: Trong cuéc sèng «ng gÆp nhiÒu I. Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm khó khăn. Trong 6 năm ông đã mất 5 1. Tác giả: Là nhà thơ hiện đại lớn nhất ấn độ. ngời thân, trong đó có vợ và 2 con - Nhµ th¬ ®Çu tiªn cña Ch©u ¸ nhËn gi¶i thëng Nobel v¨n häc víi tËp th¬ D©ng 1913. 2. T¸c phÈm: Sgk II. §äc - hiÓu v¨n b¶n:. GV hớng dẫn đọc, giọng đọc có thay 1. Đọc: Phân vai đổi. 2. Chó thÝch: Sgk Bài thơ đợc làm theo thể thơ nào? 3. ThÓ th¬, bè côc: - Th¬ tù do (th¬ v¨n xu«i) V¨n b¶n tù nã cã cÊu tróc 2 phÇn Hãy phân định bài thơ theo cấu trúc đó - 2 phần. và đặt tiêu đề cho mỗi phần? Trong tõng phÇn l¹i cã cÊu tróc nh thÕ nµo? - ThuËt l¹i lêi rñ rª - ThuËt l¹i lêi tõ chèi vµ lý do tõ chèi - T¶ trß ch¬i do chÝnh bÐ nghÜ ra 4. Ph©n tÝch: a. Cuéc trß chuyÖn víi mÑ vÒ nh÷ng ngêi ë trªn m©y vµ trß ch¬i thø nhÊt cña bÐ. Trong cuộc trò chuyện với mây, mây đã Bọn tớ chơi... trăng bạc nãi víi bÐ nh÷ng g×? - HÊp dÉn. §ã lµ mét cuéc ch¬i nh thÕ nµo? - Tù do, vui vÎ hÕt m×nh trªn bÇu trêi V× sao em cho r»ng hÊp dÉn? cao réng cã b×nh minh, tr¨ng b¹c. ThÕ giíi mµ m©y vÏ ra víi mµu s¾c lung linh huyÒn ¶o cña b×nh minh,.

(244) vầng trăng bạc khiến ta nghĩ đến những tiên đồng, ngọc nữ, chị Hằng Nga Em bé đã đáp lại nh thế nào? Hµm ý cña em bÐ qua c©u hái nµy nh thÕ nµo? GV: Em hỏi cách đi chứng tỏ em đã bị søc hÊp dÉn cña m©y l«i cuèn. C¸ch ®i lªn m©y cã khã kh¨n g× kh«ng Nơi đến hấp dẫn, cách đi lại đơn giản điều đó càng làm tăng thêm khao khát muốn đợc đi chơi của bé Nhng em bé đã trả lời nh thế nào? Em hiểu gì về câu hỏi: Làm sao đợc Em đọc đợc điều gì qua câu hỏi tu từ đó? C©u nãi gåm 2 nöa. Nöa ®Çu th«ng b¸o một sự thật mẹ đang đợi ở nhà, nửa sau là câu hỏi tu từ, hỏi để khẳng định lí do chính đáng và chắc chắn để bé kiên quyÕt tõ chèi lêi rñ rª mêi gäi cña m©y V× sao em tõ chèi?. - Muèn ®i h¬i cïng m©y. - §¬n gi¶n: ®a tay lªn trêi. - Mẹ đợi: làm sao có thể + C©u hái tu tõ -> Tõ chèi. - Vì yêu mẹ, chính tình yêu mẹ đã chiÕn th¾ng sù l«i cuèn cña m©y ở nhà với mẹ, em đã nghĩ ra trò chơi Con là mây... xanh thắm g×? V× sao em bÐ tin r»ng trß ch¬i cña em - V× trong trß ch¬i nµy em bÐ sÏ cã c¶ thó vÞ h¬n ®i ch¬i cïng m©y? m©y, bÇu trêi vµ mÑ. Trớc sự từ chối của em, mây đã mỉm c- - Không nên rủ bé đi chơi nữa vì họ đã êi bay ®i. Sù mØm cêi cña m©y cã ngô thõa hiÓu em kh«ng thÓ xa mÑ. ý g×? Mây bay đi ai lạiđến gọi mời em bé? b. Cuéc trß chuyÖn cña em bÐ nãi víi mÑ vÒ nh÷ng ngêi trong sãng vµ trß ch¬i thø 2 cña em. Sóng đã nói gì với em? L¹i mét cuéc vui ch¬i nh thÕ nµo n÷a - HÊp dÉn, lÝ thó. diÔn ra? Sóng đa em đến bến bờ đại dơng đợc ca h¸t, ngao du th¸m hiÓm nh÷ng bÝ Èn của đại dơng bao la, đợc đến với những nµng tiªn c¸. Em cã muèn ®i kh«ng? ThÓ hiÖn qua c©u nµo? Điều mong muốn của em có chính - Có: bởi quyền của trẻ em là đợc vui đáng không? ch¬i, kh¸m ph¸ thÕ giíi. Nhng điều gì đã khiến em từ chối một - Tình mẹ níu giữ, trong lòng em luôn lÇn n÷a. cã mÑ. ë nhµ víi mÑ em l¹i nghÜ ra trß ch¬i Con lµ sãng nh thÕ nµo? V× sao em nghÜ ra trß ch¬i hay h¬n cña - Yªu mÑ, yªu biÓn c¶ sãng? V× sao bÐ kh«ng tõ chèi ngay tõ ®Çu? - Kh«ng hîp l«gÝc t×nh c¶m v× trÎ nµo ch¼ng ham ch¬i. TiÕng cêi cña em vang lªn trong trß - T×nh mÑ lµ niÒm vui lín nhÊt cña con ch¬i lÇn 2 gîi cho em suy nghÜ vÒ t×nh trÎ, lµm nªn tiÕng cêi con trÎ mÑ? Suy nghÜ cña em vÒ ý nghÜa cña c©u th¬ - MÑ con ta ë kh¾p mäi n¬i, kh«ng ai cuèi? có thể tách rời, chia rẽ đợc. Câu thơ khẳng định tình mẫu tử thiêng liêng. Qua 2 lần thử thach tình yêu thơng mẹ - Bé đã khắc phục ham muốn chính.

(245) của bé đã bộc lộ nh thế nào? đáng của tuổi thơ để làm vui lòng mẹ GV: NhiÒu em m¶i ch¬i quªn hÕt c¶ gia đình, bố mẹ, không biết sớm tối để cha mÑ ph¶i lo l¾ng, buån phiÒn. §ã lµ Ých kỷ, chỉ nghĩ đến mình. Nơi vui chơi kh«ng ph¶i m·i tËn chèn xa nµo mµ chÝnh díi m¸i nhµ th©n yªu cña m×nh. IV cñng cè * Tæng kÕt + NghÖ thuËt. Những đặc sắc nghệ thuật của bài thơ - 2 mẩu đối thoại giữa em bé với mây nµy lµ g× vµ sãng ®an xen vµo lêi con thñ thØ víi mÑ Nh÷ng ngêi trªn m©y vµ sãng lµ ai? - Lµ thÕ giíi thÇn tiªn kú ¶o trong truyÖn cæ tÝch mµ em bÐ tëng tîng ra Tài năng nào của nhà thơ đợc bộc lộ? ND: ghi nhí: sgk NT ấy đã biểu hiện ND ghì? Gọi HS đọc ghi nhớ. 5. LuyÖn tËp: Ngoài ND trong phần ghi nhớ bài thơ - Tình mẫu tử thiêng liêng cao đẹp là còn thể hiện đến những vấn đề nào một trong những tình cảm gần gũi nhất kh¸c trong cuéc sèng con ngêi? trong cuéc sèng con ngêi. Nã cã thÓ “§»ng sau vÜ nh©n cã mét ngêi mÑ vÜ biÕn thµnh søc m¹nh vît qua nh÷ng đại. c¸m dç, nh÷ng ham muèn quyÕn rò nhÊt thêi. Nã thµnh ®iÓm tùa v÷ng ch¾c trong cuéc sèng. - H¹nh phóc kh«ng ph¶i lµ mét ®iÒu g× xa xôi bí ẩn, do ai đó ban phát mà ở ngay trªn trÇn thÕ nµy, trong m¸i nhµ thân yêu và chính con ngời đã tạo nên thiên đờng mặt đất, tự mình làm ra h¹nh phóc cña chÝnh m×nh. - ChÝnh søc m¹nh cña t×nh mÉu tö sÏ chÊp c¸nh thµnh søc m¹nh cua sù s¸ng t¹o kh«ng ngõng cña con ngêi. V. híng dÉn - Häc thuéc ghi nhí - Ph©n tÝch l¹i bµi th¬ - §äc thªm tµi liÖu tham kh¶o - ChuÈn bÞ: «n tËp bµi th¬ (LËp b¶ng thèng kª). ----------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 127:. «n tËp vÒ th¬ A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc -Giúp HS: Ôn tập, hệ thống hoá kiến thức cơ bản về tác phẩm thơ hiện đại Việt Nam häc trong ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n líp 9. - Cñng cè nh÷ng tri thø vÒ thÓ lo¹i th¬ tr÷ t×nh. - Năm đợc các nội dung khai quát xuyên suốt các tác phẩm thơ. 2. KÜ n¨ng - Hệ thống những kiến thức tác phẩm thơ đã học.Rèn kĩ năng phân tích thơ..

(246) 3. Thái độ - Có ý thức học tập bộ môn, bồi dỡng tinh thần tình cảm cho mình qua các bài thơ đã häc. B. ChuÈn bÞ. -ThÇy: so¹n bµi, chuÈn bÞ c©u hái -trò: đọc và trả lời câu hỏi trong sgk C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS vÒ b¶ng thèng kª III. Bµi míi: . Nhắc lại tên các bài thơ đã học theo - HS nhắc lại tr×nh tù c¸c bµi häc cña Sgk? GV kÎ lªn b¶ng mÉu thèng kª gäi tõng 1. STT, 2. Tªn bµi th¬, 3.T¸c gi¶, 4. HS đọc nội dung đã chuẩn bị ở nhà. n¨m s¸ng t¸c, 5. thÓ th¬, 6. tãm t¾t néi GV sửa lại, bổ sung thêm HS ghi vào dung, 7. đặc sắc nội dung. vë. Sắp xếp các bài thơ VN đã học theo - 1945 - 1954: Đồng chí tõng giai ®o¹n lÞch sö. - 1954 - 1964: §T§ c¸, Con cß, BÕp löa. 1964 - 1975: Bài thơ về tiểu đội xe kh«ng kÝnh, khóc h¸t ru… 1975 đến nay: ánh trăng, Viếng lăng B¸c, MXNN, Nãi víi con, Sang thu. Các tác phẩm thơ đã thể hiện ntn về - Đất nớc và con ngời Việt Nam trong 2 cuộc sống của đất nớc và t tởng, tình cuộc kháng chiến chống Pháp và chống c¶m cña con ngêi? Mü víi rÊt nhiÌu gian khæ hi sinh nhng rÊt anh hïng. - Công cuộc lao động xây dựng đất nớc và những quan hệ tốt đẹp của con ngêi. GV yêu cầu học sinh lấy dẫn chứng - Tình yêu nớc, quê hơng, tình đồng chí trong các bài thơ để cm cho từng nội sự gắn bó với CM, lòng kính yêu Bác . dung - T×nh mÑ con, bµ ch¸u trong sù thèng nhÊt víi t×nh c¶m chung réng lín. Nhận xét về những điểm chung và nét - Đều đề cập đến tình mẫu tử ca ngợi riªng trong néi dung vµ c¸ch biÓu hiÖn t×nh mÉu tö th¾m thiÕt, thiªng liªng, t×nh mÑ con trong c¸c bµi th¬: Khóc h¸t c¸ch thÓ hiÖn còng cã ®iÓm gÇn gòi ru, Con cß, M©y vµ sãng… dïng ®iÖu ru lêi ru cña ngêi mÑ + NÐt riªng biÖt - Khóc h¸t ru thÓ hiÖn sù thèng nhÊt t×nh yªu con víi yªu níc. - Con cß: Khai th¸c vµ ph¸t triÓn ý th¬ từ hình tợng con còn trong ca dao để ngîi ca t×nh mÑ vµ ý nghÜa cña lêi ru. - M©y vµ sãng: Ho¸ th©n vµo lêi trß chuyÖn thÓ hiÖn t×nh yªu mÑ th¾m thiÕt. Nhận xèt về hình ảnh ngời lính và tình - Đều viết về ngời lính CM với vẻ đẹp đồng đội của họ trong các bài Đồng trong tính cách và tâm hồn họ. chÝ, BT vÒ T§ xe kh«ng kÝnh, ¸nh + §ång chÝ: ngêi lÝnh thêi kú ®Çu tr¨ng. kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p. + BT về tiểu đội xe không kính: Khắc hoạ ngời chiến sĩ lái xe trên tuyến đờng Trêng S¬n. + ¸nh tr¨ng: Suy ngÉm c¶u ngêi lÝnh ®i qua cuéc chiÕn tranh nay sèng gi÷a.

(247) thµnh phè trong hoµ b×nh. NhËn xÐt bót ph¸p x©y dùng h×nh ¶nh - §T§C: bót ph¸p l·ng m¹n, t tëng ttrong c¸c bµi th¬: §T§C, ¸nh tr¨ng, îng bay bæng. Mïa xu©n nho nhá, Con cß. - ¸nh tr¨ng: Bót ph¸p gîi t¶, lêi tù t×nh. - Con cß: Ph¸t triÓn h×nh ¶nh con cß trong ca do và lời hát ru, hình ảnh đặc s¾c con cß, c¸nh cß. - Mïa xu©n nho nhá: “bót ph¸p thùc, lãng mạn, hình ảnh đặc sắc mùa xuân nho nhá. iv. cñng cè. - Nêu nội dung các bài thơ đã học ở học kỳ II. - NT chñ yÒu ë nh÷ng bµi th¬ Êy - ChØ ra c¸c biÖn ph¸p tu tõ trong c¸c bµi th¬ MXNN,ViÕng l¨ng B¸c, Sang thu. v. híng dÉn - Häc thuéc c¸c bµi th¬ - N¨m ch¾c ND ghi nhí - Xem l¹i phÇn PT tõng bµi - §äc tríc bµi “NghÜa tõ¬ng minh.. (tiÕp) - So¹n bµi: “BÕn quª”. TiÕt 128: tiÕng viÖt. nghÜa têng minh vµ hµm ý (TiÕp) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc Gióp häc sinh nhËn biÕt hai ®iÒu kiÖn sö dông hµm ý: - Ngêi nãi (ngêi viÕt) cã ý thøc ®a hµm ý vµo c©u nãi. - Ngời nhe có đủ năng lực giải đoán hàm ý. 2. KÜ n¨ng - Gi¶i ®o¸n vµ sö dông hµm ý 3. Thái độ - Có ý thức sử dụng hàm ý để giao tiếp lịch sự tế nhị... B. ChuÈn bÞ. -ThÇy : So¹n bµi, lÊy vÝ dô -Trò: Đọc trớc ghi nhớ,đọc sgk I. Tæ chøc líp Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 Ngµy ...th¸ng... n¨m 20101 Líp 9A6 II. KiÓm tra: - ThÕ nµo lµ nghÜa têng minh cho VD? - ThÕ nµo lµ hµm ý cho VD? III. Bµi míi:. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ........ GV chuyÓn tiÕp I. §iÒu kiÖn sö dông hµm ý:. GV yêu cầu học sinh đọc, tìm hiểu đoạn 1. Ví dụ: trÝch trong Sgk vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái - Con chỉ đợc ăn ở nhà bữa nay nữa.

(248) Nªu hµm ý cña nh÷ng c©u in ®Ëm? th«i -> Sau b÷a ¨n nµy con ph¶i sang ë Vì sao chị Dậu không giám nói thẳng nhà ông bà Nghị vì mẹ đã buộc lòng víi con mµ ph¶i dïng hµm ý? ph¶i b¸n con. - §©y lµ mét sù thËt ®au lßng, nªn chÞ DËu kh«ng gi¸m nãi th¼ng ra. Hµm ý trong c©u nãi nµo cña chÞ DËu - Con sÏ ¨n ë nhµ cô NghÞ th«n §oµi th× phải nói rõ hơn nh vậy? Chi tiết nào cái tí đã hiểu hàm ý câu sau rõ hơn câu trong đoạn trích cho thấy cái Tý đã trớc. hiÓu hµm ý trong c©u nãi cña mÑ? - ChÞ DËu ph¶i nãi râ h¬n nh vËy v× chính chị cũng khống thể chịu đựng nổi sự đau đớn khi phải kéo dài những giây phót “lõa dèi” c¸i tÝ. BT nhanh: GV kÓ c©u chuyÖn: - Chi tiết chứng tỏ cái tí đã hiểu hàm ý Anh chàng đi chăn một đàn bò 10 con của mẹ là: giãy nảy, liệng củ khoai, oà đến chiều tối lừa đàn bò về, anh ta cỡi lên khóc một con. Về đến cổng anh ta dừng lại đếm chỉ thấy 9 con. Anh ta thất thanh - Câu có hàm ý: “tởng gì, thừa một con gäi vî, chÞ vî b¶o Tëng g×, thõa mét th× cã”. con th× cã. - Ngu nh bß, cßn 1 con ®ang cìi sao Xác định câu nói ấy có hàm ý gì? không đếm. Nêu hàm ý của câu nói đó. Vậy để sử dụng hàm ý, cần có mấy * Ghi nhớ: Sgk. ®iÒu kiÖn? Gọi 2 học sinh đọc ghi nhớ. II. LuyÖn tËp: 1. Bài tập 1: GV yêu cầu HS đọc bài tập a. Ngêi nãi lµ ATN, ngêi nghe lµ «ng ho¹ sÜ, c« kü s. - Hµm ý cña c©u in ®Ëm: Mêi b¸c vµ c« vµo trong nhµ uèng níc. - Hai ngời nghe đều hiểu hàm ý đó. Chi tiÕt: ¤ng theo liÒn ATN vµo trong nhµ ngåi xuèng ghÕ. b. Ngêi nãi lµ anh TÊn, ngêi nghe lµ chÞ h¹ng ®Ëu (ngµy tríc). - Hµm ý c©u in ®Ëm: Chóng t«i kh«ng thể cho đợc, ngời nghe hiểu đợc hàm ý đó. 2. Bài tập 2: Chắt giùm nớc để cơm kh«ng nh·o. iv. cñng cè - §Ó sö dông hµm ý cÇn cã mÊy ®iÒu kiÖn? - Em cã hay dïng hµm ý kh«ng? LÊy vÝ dô. V. híng dÉn - N¾m ch¾c néi dung ghi nhí. - VËn dông bµi häc vµo trong thùc tÕ. - Lµm tiÕp c¸c bµi tËp cßn l¹i . - ChuÈn bÞ kiÓm tra v¨n phÇn th¬..

(249) TiÕt 129. KiÓm tra v¨n (phÇn th¬) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs kiểm tra và đánh giá kết quả học tập các tác phẩm thơ hiện đại Việt Nam trong ch¬ng tr×nh Ng÷v¨n 9 k× II 2. KÜ n¨ng - Rèn kĩ năng t duy vậ dụng kiến thức để làm tốt các bài tập - RÌn kÜ n¨ng viÕt ®o¹n v¨n c¶m thô th¬ 3. Thái độ - hs cã ý thøc tù gi¸c lµm bµi. B. ChuÈn bÞ. - Thày: Chuẩn bị đề bài , phô tô -Trß: chuÈn bÞ kiÕn thøc, bót. C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: kh«ng III. Bµi míi:. KiÓm tra v¨n : 45 phót ( PhÇn th¬ ) 1. Ma trËn: Néi dung kiÕn thøc Mùa xuân nho nhỏ Viếng lăng Bác Nói với con Sang thu §iÓm. Các cấp độ nhận thức NhËn biÕt Th«ng hiÓu VËn dông TN TL TN TL CÊp CÊp thÊp cao C1 C2 C2 C2 C2 0,25đ 0,25đ 4đ 1đ 1đ C1 C5 C1 0,25đ 0,25đ 2đ C1 C4 0,25đ 0,25đ C1 C3 0,25đ 0,25đ 1đ 1đ 4đ 3đ 1đ. Tæng ®iÓm. 10 đ. §Ò Ch½n GV phát đề. PhÇn I: Tr¾c nghiÖm:(2 ®iÓm) C©u 1: (1 ®iÓm) Hoµn thiÖn nh÷ng néi dung trong b¶ng sau : T¸c phÈm T¸c gi¶ Mùa xuân nho nhỏ Viếng lăng B¸c Nói với con Sang thu. N¨m s¸ng t¸c.

(250) Chọn đáp án đúng nhất trong các câu sau: Câu 2: Nhà thơ Thanh Hải đã thể hiện tình cảm gì qua bài thơ : “Mùa xuân nho nhỏ ” A. Tình yêu thiên nhiên, đất nớc B. T×nh yªu cuéc sèng C. Khát vọng cống hiến cho đời D. C¶ 3 ý trªn. Câu 3: Hai câu thơ: “Sơng chùng chình qua ngõ. Hình nh thu đã về” sử dụng phép tu từ nhân hãa . A. §óng B. Sai Câu 4.Từ nhỏ bé trong câu: “Ngời đồng mình thô sơ da thịt - Chẳng có ai nhỏ bé đâu con ” đ ợc dïng theo nghÜa nµo? A. NghÜa thùc C.NghÜa so s¸nh B. NghÜa cô thÓ D. NghÜa Èn dô Câu 5.Tình cảm chủ đạo trong bài thơ “Viếng lăng Bác” là gì? A. Nỗi đau đớn, tiếc thơng của nhà thơ khi Bác không còn nữa B. T×nh yªu vµ lßng biÕt ¬n v« h¹n cña t¸c gi¶, mäi ngêi khi vµo l¨ng viÕng B¸c C. Những xúc động của tác giả trong cuộc hành trình từ Nam ra Bắc thăm Bác D. Những suy nghĩ về đất nớc quê hơng của tác giả khi vào lăng viếng Bác PhÇn II: Tự luận :(6 ®iÓm) Câu 1( 2 điểm): Cho c©u th¬ sau: “B¸c n»m trong l¨ng giÊc ngñ b×nh yªn” a. H·y chÐp chÝnh x¸c 3 c©u th¬ tiÕp theo. b. Nh÷ng c©u th¬ võa chÐp trÝch trong t¸c phÈm nµo ? Do ai s¸ng t¸c ? Nªu hoµn c¶nh s¸ng t¸c bµi th¬ ? C©u 2( 6 ®iÓm ): C¶m nhËn cña em vÒ ®o¹n th¬ sau :. Mùa xuân người ra đồng. Đất nước bốn nghìn năm VÊt v¶ vµ gian lao §Êt níc nh v× sao. Lộc trải dài nương mạ. Cứ đi lên phía trước.. Mùa xuân người cầm súng Lộc giắt đầy trên lưng.. Tất cả như hối hả Tất cả như xôn xao…. (Thanh H¶i , Mïa xu©n nho nhá .). ĐỀ KIỂM TRA VĂN (Phần thơ : 45 phút). Đề lẻ. PhÇn I: Tr¾c nghiÖm:(2 ®iÓm). C©u 1: (1 ®iÓm) Hoµn thiÖn nh÷ng néi dung trong b¶ng sau : T¸c phÈm. T¸c gi¶. N¨m s¸ng t¸c. Sang thu Nói với con Mùa xuân nho nhỏ Viếng lăng B¸c Chọn đáp án đúng nhất trong các câu sau: Câu 2 : Bài thơ “ Mùa xuân nho nhỏ ” là tiếng lòng tha thiết gắn bó với đất nước, với cuộc đời , là nguyện vọng cống hiến rất khiêm nhường của tác giả vào mùa xuân lớn của dân tộc . Đúng hay sai ?.

(251) A. Đúng B. Sai Câu 3 : Giọng điệu bài thơ Viếng lăng Bác của Viễn Phương : A Hoành tráng C.Trang nghiêm, sâu lắng B.Thiết tha, đau xót, tự hào D. Buồn bã, đau khổ Caâu 4: Dòng nào nói đúng tâm tư tình cảm của tác giả trong bài sang thu? A. Tình yêu tha thiết với mùa thu đất Việt B. Những cảm nhận tinh tế về sụ biến đổi của đất trời ở thời điểm cuối hạ đầu thu. C. Tình yêu và niềm gắn bó với kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ. Câu 5: Qua bài thơ nói với con nhà thơ muố gửi gắm điều gì?. A. Gợi cội nguồn sinh dưỡng của mỗi con người là gia đình quê hương B. Gợi nguồn tự hào gắn bó với truyền thống, phẩm chất tốt đẹp của quê hương, dân tộc và ý chí vươn lên trong cuộc sống C. Gồm cả 3 ý trên PhÇn II: Tự luận :(6 ®iÓm) Câu 1( 2 điểm):Cho c©u th¬ sau: “Mét mïa xu©n nho nhá ” a. H·y chÐp chÝnh x¸c 3 c©u th¬ tiÕp theo. b.Nh÷ng c©u th¬ võa chÐp trÝch trong t¸c phÈm nµo? Do ai s¸ng t¸c? Nªu hoµn c¶nh s¸ng t¸c bµi th¬? C©u 2( 6 ®iÓm ): C¶m nhËn cña em vÒ ®o¹n th¬ sau : Bác nằm trong giấc ngủ bình yên Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền Vẫn biết trời xanh là mãi mãi Mà sao nghe nhói ở trong tim ! Mai về miền Nam thương trào nước mắt Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác Muốn làm đoá hoa toả hương đâu đây Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này. (ViÔn Ph¬ng ,ViÕng L¨ng B¸c ). 3.Yêu cầu- Biểu điểm( đề chẵn) I.Trắc nghiệm: (2 điểm) -Cõu 1: 1đ Điền đúng tên tác giả , năm sáng tác , nếu sai một tác giả trừ 0,25 ®iÓm - Câu 2:D 4:A (Từ C 2 đến C 5: Mỗi đáp án đúng được 0,25 đ) 3:A 5: B PhÇn II.Tù luËn C©u1. A .Chép đúng, chính xác 3 câu thơ tiếp theo nh sau: B¸c n»m trong giÊc ngñ b×nh yªn Gi÷a mét vÇng tr¨ng s¸ng dÞu hiÒn VÉn biÕt trêi xanh lµ m·i m·i Mµ sao nghe nhãi ë trong tim ! Chép đúng, đầy đủ,trình bày đẹp (0,5 điểm) ChÐp sai mét tõ, mét lçi chÝnh t¶ trõ 0.25 ®iÓm Nh÷ng c©u th¬ trªn trÝch trong bµi th¬ “ViÕng l¨ng B¸c ”cña t¸c gi¶ ViÔn Ph¬ng . ( 0,5 ®iÓm ).

(252) Hoµn c¶nh s¸ng t¸c : Bài “Viếng lăng Bác” được viết năm 1976, lúc công trình lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh được hoàn thành. Tác giả cùng đồng bào, chiến sĩ từ miền Nam ra viếng Bác. Câu 2( 6 điểm) Học sinh viết thµnh mét bµi v¨n ng¾n hoµn chØnh, bè côc 3 phÇn: MB(1 ®iÓm):- Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm - Giíi thiÖu ®o¹n th¬(nªu c¶m nhËn vÒ ®o¹n th¬, nªu vÞ trÝ cña ®o¹n th¬, Ên tîng cña b¶n th©n….) TB(4 ®iÓm):Tr×nh bµy nh÷ng c¶m nhËn cña b¶n th©n vÒ néi dung, nghÖ thuËt cña ®o¹n th¬. Có thể bằng nhiều cách khác nhau nhng phải nêu đợc nội dung chính của đoạn thơ: Mùa xuân của đất nước Đây là mùa xuân của con người đang lao động và chiến đấu, của đất nước vất vả và gian lao đang đi lên phía trước. - H×nh ảnh biểu tượng: người cầm súng, người ra đồng -> hai nhiệm vụ chiến đấu và xây dựng đất nước. - Hình ảnh ẩn dụ: lộc non ( chồi non, lá non, sức sống của mùa xuân, thành quả hạnh phúc) trong câu thơ: “ Lộc giắt đầy trên lưng. Lộc trải dài nương mạ” Nghệ thuật. + Điệp từ : Không khí khẩn trơng của đất nớc khi vào xuân + Nhịp điệu hối hả, những âm thanh xôn xao. + Hình ảnh so sánh, nhân hoá đẹp: “đất nước như vì sao…. cứ đi lên phía trước” -> ngợi ca vẻ đẹp đất nước tráng lệ, trường tồn, thể hiện niềm tin sáng ngời của nhà thơ về đất nước.Ba tiếng “cứ đi lên” đã thể hiện ý chí quyết tâm và niềm tin sắt đá KB(1 ®iÓm):Kh¸i qu¸t l¹i néi dung nghÖ thuËt cña ®o¹n th¬. Nªuc¶m xóc cña b¶n th©n. *Biểu điểm: -Điểm 6:Bài làm đảm bảo các yêu cầu về nội dung và hình thức,có nhiều đoạn văn hay,kĩ năng nghị luận tốt.Có thể còn một vài lỗi chính tả và diễn đạt. -Điểm 5:Bài làm khá,còn một vài lỗi về diễn đạt và chính tả. -Điểm 4:Bài làm đạt mức thể hiện đúng nội dung ,có vài đoạn văn suôn,còn mắc lỗi diễn đạt và chính tả. -Điểm 3 :Bài làm còn yếu về diễn đạt nhưng cũng tỏ ra hiểu bài thơ. -Điểm 1-2:Bài làm quá sơ sài,lủng củng. -Điểm 0:Bài làm bỏ giấy trắng. Đề lẻ Trắc nghiệm( 2 điểm). Câu 1 điền đúng(1 đ). Điền sai một tác giả trừ 0,25 điểm) Từ câu 2- câu 5 mỗi câu đúng 0,25 đ. Câu 2-A ; Câu 3- C ; Câu 4- B ‘ Câu 5- C Tự luận: Câu 1: Chép đúng 3 câu tiếp theo. ChÐp sai mét tõ, mét lçi chÝnh t¶ trõ 0.25 ®iÓm.Trả lời đúng nằm trong tác hẩm mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải.(1 đ). Bài thơ được sáng tác năm 1980 khi tác giả đang nằm trên giường bệnh, không bao lâu sau tác giả qua đời (0,5 đ).

(253) Câu 2: Trình bày được các ý cơ bản sau: - Cảm nhận của tác giả khi nhìn thấy Bác nằm trong linh cữu, đó là giấc ngủ bình yên. Vì cả cuộc đời Bác đã cống hiến trọn đời cho đất nước, nay đất nước đã thống nhất Bác có thể thanh thản ngủ bình yên.... - Hình ảnh trăng, trời xanh mặt trời tạo nên hệ thống vũ trụ. Người có khi là mặt trời rực rỡ, có khi lại dịu hiền như ánh trăng trong...Vẫn biết Bác sống mãi trong lòng nhân dân như tời xanh , nhưng sự thực Bác đã mất, ngĩ đến đó lòng tác giả trào lên một nỗi đau mất mát... - Nghĩ đến ngày mai phải xa Bác, tác giả bịn rịn không muốn rời,cảm xúc tuôn trào...Tác giả ước nguyện được hóa thân thành những cảnh vật bên lăng Bác . Muốn làm con chim để hót cho Bác vui, làm đóa hoa để tỏa hương dâng lên người, đặc biết muốn làm cây tre trong hàng tre bên lăng Bác để canh cho người giắc ngủ bình yên, để trung thành với sự nghiệp của Bác... *Biểu điểm: -Điểm 6:Bài làm đảm bảo các yêu cầu về nội dung và hình thức,có nhiều đoạn văn hay,kĩ năng nghị luận tốt.Có thể còn một vài lỗi chính tả và diễn đạt. -Điểm 5:Bài làm khá,còn một vài lỗi về diễn đạt và chính tả. -Điểm 4:Bài làm đạt mức thể hiện đúng nội dung ,có vài đoạn văn suôn,còn mắc lỗi diễn đạt và chính tả. -Điểm 3 :Bài làm còn yếu về diễn đạt nhưng cũng tỏ ra hiểu bài thơ. -Điểm 1-2:Bài làm quá sơ sài,lủng củng. -Điểm 0:Bài làm bỏ giấy trắng. IV. Cñng cè. -GV nhËn xÐt g×¬ kiÓm tra thu bµi V. Híng dÉn - Häc thuéc c¸c bµi th¬ k× II - N¾m ch¾c néi dung nghÖ thuËt - §äc t liÖu tham kh¶o - §äc tríc bµi tæng kÕt v¨n b¶n nhËt dông ---------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 130. Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 6 ë nhµ. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs: Nhận ra đợc u nhợc điểm trong bài viết của mình - Có ý thức khắc phục những nhợc điểm. Nắm đợc cách làm bài nghị luận về một tác phÈm truyÖn hoÆc ®o¹n trÝch. 2. KÜ n¨ng - Cñng cè l¹i kÜ n¨ng lµmn bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét t¸c phÈm truyÖn. 3. Thái độ - Có thái độ tự nhận ra những u nhợc điểm của mình, từ đó có ý thức sửa sai và phát huy nh÷ng u ®iÓm B. ChuÈn bÞ. -ThÇy: chÊm bµi, thèng kª c¸c lçi -Trò: đọc lại đề. hình dung lại bài viết. C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp :.

(254) Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011. Líp 9A1 Líp 9A6. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ........ II. KiÓm tra: ThÕ nµo lµ nghÞ luËn vÒ mét t¸c phÈm truyÖn hoÆc ®o¹n trÝch? III. Bµi míi: GV yêu cầu hs đọc lại đề. GV chép lên bảng: Chọn một trong hai đề sau: 1.Ph©n tÝch nh©n vËt «ng Hai trong ®o¹n trÝch truyÖn ng¾n Lµng cña kim L©n 2. Suy nghÜ cña em vÒ nh©n vËt anh thanh niªn trong truyÖn ng¾n LÆng lÏ Sa Pa cña nguyÔn Thµnh Long - §Ò thuéc kiÓu bµi nµo? Nghị luận về vấn đề gì? Em cÇn tr×nh bµy nh÷ng ý g× T×m luËn ®iÓm. I. Tìm hiểu đề, tìm ý -NghÞ luËn vÒ nh©n vËt : ¤ng Hai -¤ng Hai lµ ngêi n«ng d©n chÊt ph¸c, thuÇn hËu - ¤ng lµ ngêi n«ng d©n cã t×nh yªu lµng, yªu níc nång ch¸y. Cã ý thøc gi¸c ngé, ®i theo kh¸ng chiÕn.... - ¤ng lµ ngêi hiÒn lµnh, ch¨m chØ lao động, vui tính, hay khoe làng... - ¤ng rÊt yªu c¸i lµng chî DÇu cña m×nh. Hay khoe lµng... ¤ng kh«ng muèn ®i t¶n c, muèn ë l¹i cùng anh em chiến đấu. -Khi ph¶i ®i t¶n c «ng lu«n nhí vÒ lµng, ông luôn quan tâm đến tin tức của làng, tin tøc kh¸ng chiÕn. ¤ng sung síng khi nghe tin quân ta giết đợc nhiều giặc. Khi nghe tin lµng chî DÇu theo giÆc «ng ®au khæ v« cïng. Cæ «ng ngÑn ¾ng l¹i, da mặt tê rân rân...Vê đến nhà ông nằm vật ra giêng... Buæi tèi h«m Êy «ng tr»n träc kh«ng sao ngủ đợc.Mấy ngày sau đó ong không d¸m ®i ®©u, «ng xÊu hæ. Mô chñ mhaf cã ý đuổi ông đi, ông đã định quay về làng nhng «ng nghÜ vÒ lµng lµ bá kh¸ng chiÕn bá cô Hå... lµng th× yªu thËt nhng lµng theo T©y mÊt råi th× ph¶i thï Lời tâm sự của ông với thằng con út đã cho thÊy «ng thñy chung víi c¸ch m¹ng vµ cã t×nh yªu th¾m thiÕt víi lµng chî DÇu - Khi nge tin làng chợ Dầu đợc cải chính ông đã sung sớng đến quên cả tài sản của mình bị giặc đốt. Ông khoe Tây nó đốt nhµ t«i råi nh lµ mét b»ng chøng lµng «ng kh«ng theo giÆc... - §¸nh gi¸ vÒ nghÖ thuËt cña t¸c gi¶. tr×nh - NgÖ thËt x©y dùng nh©n vËt qua lêi nãi bµy phÇn më bµi vµ th©n bµi cña bµi v¨n cử chỉ hành đọng. Đặc biệt rất khéo léo GV đọc biểu điểm để hs so sánh trong x©y dùng diÔn biÕn t©m lÝ nh©n vËt. §Ò 2.Suy nghÜ cña em vÒ nh©n vËt ATN - Anh lµ ngêi yªu nghÒ cã tr¸ch nhiÖm víi trong t¸c phÈm lÆng lÏ Sa Pa cña NguyÒn c«ng viÖc. Anh lµ ngêi sèng cã lÝ tëng. thµnh Long. - Anh là ngời niềm nở luôn quan tâm đến Em phải trình bày những nhận xét đánh ngêi kh¸c gi¸ nµo vÌ nh©n vËt ATN? -Anh lµ ngêi khªm tèn. Hãy tìm những luận cứ để chứng minh.

(255) Lấy dẫn chứng để chứng minh cho những nhận định trên. * NhËn xÐt + Ưu điểm: Nhìn chung các em đã biết cách làm bài nghị luận về nhân vật văn học. Đã đánh giá nhận xét đợc tình yêulàng yêu nớc của nhân vật ông Hai , xuất phát từ t¸c phÈm truyÖn. Bµi viÕt s©u s¾c, luËn ®iÓm râ rµng, luËn cø thuyÕt phôc, c¸ch lËp luËn tèt. -Bài viết đã thể hiện đợc năng lực làm văn nghị luận tốt. - Diễn đạt lu loát, trình bày sạch đẹp VÝ dô bµi cña c¸c em: Trµ, H»ng, T. Hµ, Phîng, HuyÒn, N. Anh...9A1 Nhµn, Quang, Quúnh, Minh..9A6 + Nhợc điểm: Một số bài làm yếu, cha có ý thức làm bài.Bài viết sơ sài, sự đánh giá, nhận xét về ông Hai hời hợt. Luận cứ đa ra cha đầy đủ nên cha có sự thuyết phục. -Diễn đạt còn lủng củng, dẫn chứng dẫn ra cha chính xác chữ viết còn mất nhiều lỗi chÝnh t¶. - Một só em lời học, lời làm bài, trong thời gian dài nh vậy mà chỉ viết đợc có hơn mét trang. VÝ dô bµi cña c¸c em: S¬n, ViÖt, Kh¸nh, NhËt...( 9A1) Nam, Nguyªn, Sang, Ph¬ng, T.Quang... (9A6) Söa mét sè lçi -Lçi chÝnh t¶: Nµng-Lµng; X©u nÆng- s©u nÆng, Ch»n chäc- tr»n träc... -Lỗi diễn đạt:... GV đọc tiếp một số câu diễn đạt còn lủng củng cha hay để các em sửa ngay tại lớp. GV đọc lỗi dùng từ cho các em để các em tụ sửa. * Thèng kª ®iÓm 4. Thèng kª ®iÓm líp. SS. §iÓm 2 3. TS <5 SL %. §iÓm 7 8. TS 5 SL %. 1 4 5 6 9 10 9A1 41 9A6 34 IV.Cñng cè. -Muèn lµm mét bµi v¨n nghÞ luËn vÒ nh©n vËt v¨n häc tèt em cÇn chó ý ®iÒu g×? - §äc mé sè bµi hay cña hs. V. Híng dÉn - Nh÷ng em lµm bµi cha tè viÕt l¹i bµi cña m×nh - §äc thªm s¸ch tham kh¶o. - §äc tríc c¸c bµi tham kh¶o nghÞ luËn - vÒ mét ®o¹n th¬ bµi th¬ - Xem tríc bài tổng kết văn bản nhật dụng Ngµy 28 th¸ng 2 n¨m 2011 Ký duyÖt. TUÇN 27 TiÕt 131:. TæNG KÕT PHÇN V¡N B¶N NHËT DôNG. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Cñng cè nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ v¨n b¶n nhËt dông - §Æc trung cña v¨n b¶n nhËt dông lµ tÝnh cËp nhËt cña néi dung - Những nội dung cơ bản của các văn bản nhật dụng đã học 2. KÜ n¨ng.

(256) - TiÕp cËn mét v¨n b¶n nhËt dông -Tæng hîp vµ hÖ thèng hãa kiÕn thøc 3. Thái độ - Có ý thức học văn bản nhật dụng để hòa mình vào cuộc sống hiện tại rút ngắn kho¶ng c¸ch gi÷a nhµ trêng vµ x· héi B. ChuÈn bÞ: -Thầy: Soạn bài,đọc tài liệu - Trò: đọc trớc hớng dẫn sgk, thống kê các văn bản nhật dụng đã học từ lớp 6-9 C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS III. bµi míi Giíi thiÖu bµi: I. Kh¸i niÖm VBND: HS đọc lại mục I Sgk VBND cã ph¶i lµ kh¸i niÖm thÓ lo¹i - Kh«ng ph¶i lµ KN thÓ lo¹i, kh«ng chØ kiểu VB, chỉ đề cập đến chức năng đề kh«ng? tµi, tÝnh cËp nhËt. Những đặc điểm chủ yếu cầu lu ý của - Đề tài rất phong phú: TN, MT văn kh¸i niÖm nµy lµ g×? hoá, GD, chính trị, XH, thể thao, đạo đức, nếp sống Từng văn bản đã học có phải không có - Chức năng: bàn luận, TM, tờng thuật, thÓ lo¹i hay kh«ng? V× sao? VÝ dô? miêu tả, đánh giá những vấn đề hình tợng của đời sống xã hội. Em hiểu thế nào là tính cập nhật? Tính - Là tính thời sự kịp thời đáp ứng yêu cập nhật với tính thời sự có liên quan gì cầu đòi hỏi của cuộc sống hàng ngày. đến nhau? Tuy nhiên các VBND đã học vừa có tÝnh cËp nhËt, võa cã tÝnh l©u dµi cña sù ph¸t triÓn lÞch sö, v¨n ho¸. VD: VÒ m«i trêng, d©n sè. Những VBND đã học có phải chỉ có - Giá trị văn chơng. Các VBND thuộc tÝnh thêi sù nhÊt thêi kh«ng? về một kiểu văn bản nhất định. Miêu Cßn cã gi¸ trÞ g× n÷a? t¶, kÓ chuyÖn, thuyÕt minh, nghÞ luËn... - Học VBND để hoà nhập với cuộc sèng x· héi, rót ng¾n kho¶ng c¸ch gi÷a nhµ trêng vµ x· héi. II. HÖ thèng ho¸ néi dung VBND:. Líp 6 Tªn v¨n b¶n 6 1. CÇu Long Biªn - Chøng nh©n lÞch sö 2. §éng Phong Nha 3. Bức th của thủ lĩnh da đỏ 7 4. Cæng trêng më ra 5. MÑ t«i 6. Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª 7. Ca huÕ trªn s«ng H¬ng 8 8. Thông tin về trái đất năm 2000 9. ¤n dÞch thuèc l¸ 10. Bµi to¸n d©n sè 9 11. Tuyªn bè vÒ sù sèng cßn… 12. §Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh. 13. Phong c¸ch Hå ChÝ Minh. Néi dung - Giíi thiÖu vµ b¶o vÖ di tÝch lÞch sö danh lam th¾ng c¶nh - Giíi thiÖu danh lam th¾ng c¶nh - Quan hÖ gi÷a TN vµ con ngêi - Giáo dục nhà trờng, gia đình và trẻ em - Giáo dục nhà trờng, gia đình và trẻ em - Giáo dục nhà trờng, gia đình và trẻ em - V¨n hãa d©n gian - M«i trêng Chèng tÖ n¹n hót thuèc cã h¹i søc khoÎ D©n sè vµ t¬ng lai nh©n lo¹i - QuyÒn sèng cña con ngêi - Chèng chiÕn tranh b¶o vÖ hoµ b×nh - Héi nhËp víi thÕ giíi, gi÷ g×n b¶n s¾c d©n téc..

(257) iv. cñng cè. - Những nội dung trên có đạt yêu cầu của một văn bản nhật dụng không? - ThÕ nµo lµ v¨n b¶n nhËt dông? - VBND gióp em hiÓu biÕt nh÷ng g×? - Trong các VBND trên em tháy vấn đề nào là bức xúc nhất hiện nay. V. híng dÉn - Xem l¹i néi dung toµn bé c¸c v¨n b¶n nhËt dông trªn. - LËp b¶ng hÖ thèng vÒ kiÕn thøc cña UBND. - Theo mÉu: KiÓu VB, thÓ lo¹i, tªn v¨n b¶n líp..

(258) TiÕt 132:. tæng kÕt phÇn v¨n b¶n nhËt dông (TiÕp) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Cñng cè nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ v¨n b¶n nhËt dông - §Æc trung cña v¨n b¶n nhËt dông lµ tÝnh cËp nhËt cña néi dung - Những nội dung cơ bản của các văn bản nhật dụng đã học 2. KÜ n¨ng - TiÕp cËn mét v¨n b¶n nhËt dông -Tæng hîp vµ hÖ thèng hãa kiÕn thøc 3. Thái độ - Có ý thức học văn bản nhật dụng để hòa mình vào cuộc sống hiện tại rút ngắn kho¶ng c¸ch gi÷a nhµ trêng vµ x· héi B. ChuÈn bÞ: -Thầy: Soạn bài,đọc tài liệu - Trò: đọc trớc hớng dẫn sgk, thống kê các văn bản nhật dụng đã học từ lớp 6-9 C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2010 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: - KiÓm tra sù chuÈn bÞ b¶ng hÖ thèng ho¸ cña häc sinh. III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: I. H×nh thøc cña v¨n b¶n nhËt dông:. KiÓu v¨n b¶n - ThÓ lo¹i Hµnh chÝnh (§iÒu hµnh) NghÞ luËn + BiÓu c¶m. Tªn v¨n b¶n C¸c b¶ng thèng kª, t«ng tin, tuyªn bè - Ôn dịch thuốc lá, bức th, đấu tranh cho mét thÕ giíi … Tù sù + Miªu t¶ + BiÓu c¶m Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª Miªu t¶ CÇu Long Biªn … §éng Phong Nha BiÓu c¶m Cæng trêng më ra. ThuyÕt minh + Miªu t¶ Ca huÕ trªn s«ng H¬ng Ta cã thÓ rót ra ®iÒu g×, kÕt luËn g× vÒ - VBND cã thÓ sö dông tÊt c¶ mäi thÓ hình thức biểu đạt của văn bản nhật loại, kiểu loại văn bản. dông? CM sù kÕt hîp gi÷a c¸c thÓ lo¹i VD: ¤n dÞch thuèc l¸ líp 8 một cách cụ thể trong các VBND đã học HS lấy dẫn chứng. II. Ph¬ng ph¸p häc VBND:. Em đã chuẩn bị bài và học các bài VBND nh thÕ nµo ë c¸c líp 6,7,8,9? KÕt qu¶? Qua mçi líp c¸ch chuÈn bÞ bài và học bài có gì thay đổi? Lí do và kết quả của sự thay đổi.. - §äc thËt kÜ c¸c chó thÝch vÒ sù kiÖn, hiện tợng hay vấn đề. - Liªn hÖ: Thùc tÕ b¶n th©n. - Thực tế cộng đồng (Từ nhỏ đến lớn, nơi học, nơi ở) - Có ý kiến quan niệm riêng, có thể đề xuÊt gi¶i ph¸p. VÝ dô chèng hót thuèc lá , đổ rác bậy không dùng bao nilông - VËn dông c¸c kiÕn thøc cña c¸c m«n học khác để học (sử, địa, GDCD, văn, sinh..) - Căn cứ vào đặc điểm thể loại phân tÝch c¸c chi tiÕt cô thÓ vÒ kiÕn thøc biểu đạt để khái quát chủ đề. - KÕt hîp xem tranh ¶nh, thêi sù. * Ghi nhí: SGK..

(259) iv. cñng cè - Tìm hiểu một trong các vấn đề cập nhật sau (ở đâu, bằng cách nào, trình bày cô thÓ). - T¨ng gi¸ x¨ng dÇu, ®iÖn níc. - Vấn đề ATGT - Bá thi TN tiÓu häc vµ THCS. V. híng dÉn - ¤n l¹i néi dung 2 tiÕt «n tËp. - Tìm đọc một số văn bản nhật dụng. - Chuẩn bị: Chơng trình địa phơng phần TV. ________________________________________________________________ TiÕt 133:. chơng trình địa phơng (phần tiếng việt) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp học sinh: ôn tập củng cố các kiến thức về từ ngữ địa phơng. - Mở rọng vốn từ ngữ địa phơng - Hiểu tác dụng của từ ngữ địa phơng 2. KÜ n¨ng - Rèn luyện kĩ năng xác định và giải nghĩa các từ ngữ địa phơng có trong các văn bản đã học ở chơng trình Ngữ văn THCS. - Nhận biết đợc một số từ ngữ địa phơng, biết chuyển chúng sang từ ngữ toàn dân tơng ứng và ngợc lại 3. Thái độ Biết sử dụng từ ngữ địa phơng đúng lúc đúng chỗ. Có ý thức tìm hiểu từ ngữ địa phơng B. ChuÈn bÞ: - Thầy: Chuẩn bị bài, tìm một số văn bản có sử dụng nhiều từ địa phơng. - Trò: Tìm một số từ địa phơng trong các văn bản mà em đã học? C. Tiến trình hoạt động dạy - học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ..... II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: GV yêu cầu học sinh đọc thầm Sgk. 1. Tìm từ ngữ địa phơng và tìm từ ngữ địa phơng trong các đoạn trích đó, và chuyển từ ngữ địa phơng đó sang từ ngữ toàn dân. Từ địa phơng Tõ toµn d©n thÑo sÑo lÆp bÆp l¾p b¾p ba bè, cha m¸ mÑ kªu gäi ®©m trë thµnh, thµnh ra đũa bếp đũa cả nãi tráng nãi trèng kh«ng v« vµo lui cui lói hói n¾p vung nh¾m cho lµ gióm gióp.

(260) Từ “kêu” ở câu nào là từ địa phơng? Từ “kªu” ë c©u nµo lµ tõ toµn d©n? Hãy dùng cách diễn đạt khác hoặc dùng từ đồng nghĩa để làm rõ sự khác nhau đó. Trong 2 câu đố đó, từ nào là từ địa phơng? Những từ đó tơng đơng với những tõ nµo trong NN toµn d©n. Gọi HS đọc yêu cầu bài tập.. 2. §äc VD Sgk a.Tõ toµn d©n: kªu, kªu gäi, kªu to, kªu cøu, kªu gµo, kªu thÐt. b. Kêu: từ địa phơng tơng đơng với từ toµn d©n lµ gäi. 3. Đọc câu đó: VD sgk. Tr¸i (qu¶), chi (g×) kªu (gäi) trèng hæng trèng ho¶ng (trèng hÕch, trèng ho¸c) 4. Xem b¶ng môc 1 5. a. Không nên để bé thu dùng từ ngữ toàn dân, vì bé thu sinh ra tại địa phơng đó, cha có điều kiện học tập, quan hệ rộng, do đó cha thể có đủ một vốn từ toµn d©n cÇn thiÕt thay thÕ cho tõ ng÷ địa phơng. b. Trong lêi kÓ cña t¸c gi¶ cã mét sè tõ ngữ địa phơng để tạo sức thái địa phơng cho câu chuyện.. IV. cñng cè ? Thế nào là từ địa phơng? Từ toàn dân. ? Trong văn bản tác giả sử dụng từ ngữ địa phơng có tác dụng gì? V. híng dÉn GV hớng dẫn HS về nhà tìm hiểu từ ngữ địa phơng theo yêu cầu sau. 1. Từ ngữ địa phơng dùng để xng hô. 2. Từ ngữ địa phơng dùng để gọi tên các sự vật, hiện tợng, hành động, trạng th¸i. 3. Mét sè ph¬ng ng÷ Nam Bé - ¤n tËp NL vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. - ChuÈn bÞ viÕt bµi viÕt sè 7. ----------------------------------------------------------------------------------------KiÓm tra tiÕng ViÖt 15 phót Phần I: Trắc nghiệm.Khoang tròn vào đáp án em cho là đúng nhất C©u 1 C©u nµo trong 3 c©u sau ®©y kh«ng cã khëi ng÷? A. S¸ch ng÷ v¨n 9 cã nhiÒu bµi th¬ hay B. VÒ s¸ch ng÷ v¨n THCS em thÝch nhÊt cuèn Ng÷ v¨n 9 C. §èi víi hoa hång em thÝch nhÊt trong c¸c loµi hoa. C©u 2 Thµnh phÇn biÖt lËp lµ g×? A.Thành phần đứng đầu câu B. Là bộ phận không tham gia vào việc diễn đạt nghÜa sù viÖc cña c©u C©u3.C©u nµo kh«ng cã thµnh phÇn t×nh th¸i trong 2 c©u sau? A.H×nh nh trêi s¾p ma B. §ªm khuya chã sña nhiÒu ch¾c lµ cã trém Câu 4 Hai câu thơ sau đã liên kết bằng cách nào? Ta d¹i ta t×m n¬i v¾ng vÎ Ngời khôn ngời đến chốn lao xao A.Phép đồng nghĩa B. phép thế C. Phép trái nghĩa D. PhÐp nèi C©u 5.§iÒn tõ thÝch hîp vµo dÊu ba chÊm trong c©u : ........Lµ phÇn th«ng b¸o tuy không đợc diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu nhng có thể suy ra từ những từ ng÷ Êy. A. NghÜa têng minh B. Hµm ý C. NghÜa cô thÓ C©u 6.C©u in ®Ëm sau chøa hµm ý g× ? Thầy giáo vào lớp đợc một lúc thì một hs mới xin phép vào, Thầy nói: Bây giê lµ mÊy giê r«i? A. Trách hs đó không mang theo đồng hồ B. Hỏi hs đó xem đi muộn bao nhiêu phút.

(261) C©u 7. ViÖc sö dông hµm ý cÇn cã nh÷ng ®iÒu kiÖn nµo? A. Ngời nói ngời nghe có trình độ văn hóa cao B. Ngêi nãi cã ý thøc ®a hµm ý vµo c©u nãi. Cßn ngêi nghe ph¶i cã n¨ng lùc gi¶i ®o¸n hµm ý. Câu 8 Dấu hiệu để phân biệt giữa chủ ngữ và khởi ngữ là việc có thể thêm những quan hệ từ về, đối với vào trớc từ hoặc cụm từ đó, đúng hay sai? A. §óng B Sai PhÇn II Tù luËn C©u 1( 2 ®). ViÕt l¹i c¸c c©u sau, chuyÓn phÇn in ®Ëm thµnh khëi ng÷ Nã Lµm bµi tËp rÊt cÈn thËn. C©u 2. ( 6 ®iÓm) ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n kho¶ng 5 c©u, nãi vÒ nh©n vËt «ng Hai trong truyện ngắn Làng của Kim Lân. Chỉ rõ phép liên kết em đã sử dụng trong đoạn văn đó. §¸p ¸n biÓu ®iÓm Phần I. Trắc nghiệm. Mỗi câu đúng 0,25 đ C©u 1 2 3 4 5 6 7 8 ®.¸n A B B C B B B A PhÇn tù luËn C©u 1. §æi: Bµi tËp th× nã lµm rÊt cÈn thËn Câu 2 ( 6 điểm)Viết đợc đoạn văn ngắn nói về nhân vật ông Hai với tình yêu làng yêu nớc, về tâm trạng đau khổ của ông khi nghe tin làng chợ Dầu theo giặc. Chỉ ra đợc phép liên kết đã sử dụng. ( GV tuỳ vào từng đoạn văn cụ thể để cho điểm) -Điểm 5,6 : đoạn văn viết trôi chảy, diễn đạt tốt, nội dung sâu sắc. -Điểm 3,4. Nội dung tạm đợc , còn mắc một vài lỗi nhỏ. ------------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 134+135:. tËp lµm v¨n viÕt bµi tËp lµm v¨n sè 7 A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Qua bµi viÕt TLV sè 7 gióp HS. -Cñng cè vÒ c¸ch lµm bµi nghÞ luËn v¨n häc vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n häc 3. Thái độ - rÌn ý thøc tù gi¸c lµm bµi. - Qua bài viết giáo viên đánh giá đợc trình độ của HS để từ đó điều chỉnh cách d¹y vµ häc. B. Chuẩn bị.- Thầy: chuẩn bị đề bài - Trß chuÈn bÞ giÊy bót cho kiÓm tra C. Tiến trình hoạt động dạy học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: KT sù chuÈn bÞ bót mùc vµ ý thøc lµm bµi cña hs. III.Bµi míi: §Ò ch½n GV phát đề : Bài thơ mùa xuân nho nhỏ là tiếng lòng tha thiết yêu mến và gắn bó với đất nớc với cuộc đời; thể hiện ớc nguyện chân thành của nhà thơ đợc cống hiến cho đất nớc, góp một ''mùa xuân nho nhỏ'' của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc. Hãy phân tích bài thơ ''mùa xuân nho nhỏ'' để làm rõ. §¸p ¸n biÓu ®iÓm HS trình bày đợc các ý sau:.

(262) - Phân tích đợc bức tranh mùa xuân xứ Huế tơi đẹp. Với ba nét chấm phá dòng s«ng xanh, b«ng hoa tÝm, tiÕng chim chiÒn chiÖn. Bøc tranh cã mµu s¾c hµi hßa t¬i th¾m, cã kh«ng gian cao réng, cã ©m thanh vang väng. Ph¶i lµ mét lµ t©m hån thiÕt tha yêu mến gắn bó với cuộc đời,TH mới có thể vẽ nên bức tranh xuân tơi đẹp ấy. các từ ơi, hót chi cũng thể hiện tiếng lòng tha thiết. Một động tác hứng đủ để thấy sự nâng niu trân trọng với cuộc đời. - Khi mùa xuân về tác giả đã chú ý đến hai đối tợng. Ngời cầm súng và ngời ra đồng. khi đất nớ vào xuân tất cả nh hối hả khẩn trơng đi bảo vệ và xây dựng đất nớc - Từ mùa xuân của thiên nhiên, đất nớc tác giả đã ca ngợi đất nớc. Cảm phục đất nớc anh hùng đã trải qua mấy nghìn năm dựng nớc và giữ nớc. Hình ảnh so sánh đất nớc nh vì sao thể hiện đất nớc trờng tồn,cứ đi lên phía trớc khẳng định một niềm tin sắt đá không một thế lực nào có thể ngăn cản đợc đất nớc ta đi lên xây dựng một đất nớc dân giàu nớc mạnh. Câu thơ đầy niềm yêu mến tự hào về đất nớc. -Từ mùa xuân của thiên nhiên TH ớc nguyện đợc hóa thân thành những gì tốt đẹp nhất để cống hiến cho cuộc đời chung. Con chim, cành hoa để làm nên mùa xuân nho nhỏ để góp vào mùa xuân lớn của đất nớc. - Điểm 8-9,10: bài viết có đầy đủ 3 phần . Trình bày đầy đủ các ý trên. Văn viết có cảm xúc, phân tích sâu sắc, diễn đạt lu loát. Trình bày sạch đẹp, không mất lỗi chÝnh t¶. Điểm 6-7. Trình bày cơ bản đợc các ý trên, còn mắc một vài lỗi diễn đạt, phân tÝch cha s©u. - Điểm 4,5- 5: Bài làm còn sơ sài, mắc nhiều lỗi chính tả. Cha làm nổi bật đợc yêu cầu của đề. - §iÓm 2,3 . Bµi lµm yÕu, ph©n tÝch lñng cñng, thÓ hiÖn sù kh«ng hiÓu bµi. V¨n viết mất nhiều lỗi diễn đạt và chính tả. Bố cục cha hoàn chỉnh hoặc cha rõ ràng §Ò lÎ Bài làm trình bày đợc các ý sau; Phân tích khổ thơ thứ nhất để thấy tâm trạng xúc động của nhà thơ khi đến lăng Bác. Câu đầu nh một thông báo nhng lại nói rất nhiều tấm lòng của tg đối với Bác. - Hình ảnh hàng tre biểu tợng tình cảm của nhân dân đối với Bác. - Ph©n tÝch khæ th¬ thø hai tËp trung vµo h×nh ¶nh Èn dô mÆt trêi, dßng ngêi, trµng hoa thÓ hiÖn sù t«n kÝnh , biÕt ¬n cña nd - Khổ thơ thứ 3 Tâm hồn cao đẹp của Bác, sự trang nghiêm nơi lăng Bác,nỗ đau xãt cña t¸c gi¶... - Khổ 4. Những cảm xúc chân thành, tha thiết ấy đợc nâng lên thành ớc muốn sống đẹp, đợc hòa nhập vào cảnh vật bên lăng Bác - BiÓu ®iÓm - Điểm 8-9,10: bài viết có đầy đủ 3 phần . Trình bày đầy đủ các ý trên. Văn viết có cảm xúc, phân tích sâu sắc, diễn đạt lu loát. Trình bày sạch đẹp, không mất lỗi chÝnh t¶. Điểm 6-7. Trình bày cơ bản đợc các ý trên, còn mắc một vài lỗi diễn đạt, phân tÝch cha s©u. - Điểm 4,5- 5: Bài làm còn sơ sài, mắc nhiều lỗi chính tả. Cha làm nổi bật đợc yêu cầu của đề. - §iÓm 2,3 . Bµi lµm yÕu, ph©n tÝch lñng cñng, thÓ hiÖn sù kh«ng hiÓu bµi. V¨n viết mất nhiều lỗi diễn đạt và chính tả. Bố cục cha hoàn chỉnh hoặc cha rõ ràng IV. cñng cè - NhËn xÐ giê kiÓm tra, thu bµi. V. híng dÉn - ¤n tËp l¹i toµn bé c¸c bµi th¬. - §äc tríc vµ so¹n bµi “BÕn quª” - ¤n tËp phÇn tiÕngViÖt.. Ngµy 7 th¸ng 3 n¨m 2011 Ký duyÖt.

(263)

(264) tuÇn 28 TiÕt 136:. hớng dẫn đọc thêm bÕn quª (TrÝch). (NguyÔn Minh Ch©u). A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - HS nắm đợc những nét cơ bản về tác giả, tác phẩm. Tóm tắt tác phẩm 2. KÜ n¨ng - Giúp HS: Rèn kĩ năng đọc: Tổ chức cho HS thi đọc biểu cảm. - RÌn kÜ n¨ng tãm t¾t t¸c phÈm, kÓ. 3. Thái độ - Cã ý thøc häc tËp bé m«n B. ChuÈn bÞ. - ThÇy: So¹n bµi,giíi thiÖu mét sè truyÖn cña nguyÔn Minh Ch©u - Trß: §äc tríc truyÖn, so¹n bµi C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: - Thế nào là văn bản nhật dụng? Kể tên các văn bản nhận dụng đã học. - §äc thuéc mét bµi th¬ ë kú II. Nªu néi dung? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: I. Giíi thiÖu chung. Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ NguyÔn Minh Ch©u? Em h·y (nªu) giíi thiÖu ng¾n gän vÒ xuÊt xø cña truyÖn ng¾n nµy?. 1. T¸c gi¶: Sgk 2. T¸c phÈm - TruyÖn ng¾n “BÕn quª” in trong tËp truyÖn cïng tªn cña NguyÔn Minh Ch©u, xuÊt b¶n n¨m 1985. V¨n b¶n ®a vµo Sgk lîc bá mét ®o¹n ë phÇn ®Çu truyÖn. II. Hớng dẫn đọc, giải thích từ khã t×m hiÓu bè côc thÓ lo¹i:. GV hớng dẫn HS đọc, thể hiện giọng trầm tĩnh, suy t, xúc động và đợm buån, trong t©m thÕ cña mét nh©n vËt ®ang bÞ bÖnh hiÓm nghÌo, ®ang sèng những ngày cuối cùng cuộc đời. Chú ý giọng trữ tình, xúc cảm khi đọc ®o¹n t¶ c¶nh thiªn nhiªn. GV đọc mẫu một số đoạn Gọi HS đọc. Cho bạn nhận xét GV chØnh söa cho c¸c em - Có thể cho các em đọc phân vai. Yêu cầu đọc: - Đọc đúng dâu chấm, phẩy. - Đọc đúng từ. - Thể hiện đợc tâm trạng nhân vật. - Phát âm đúng Gäi 1 HS kÓ tãm t¾t * KÓ tãm t¾t Nhĩ nằm yên trên giờng bệnh để vợ chải tóc. Chị Liên đỡ chồng ngồi dậy, nh×n qua cöa sæ ng¾m c¶nh bªn kia bê s«ng..

(265) Anh thơng vợ vì đã hi sinh vì chồng. C¶nh TN vµo thu lµm anh båi håi vµ c¹nh buån v× anh s¾p ph¶i tõ biÖt nã… GV họi HS đọc phần chú thíc Sgk. 2. Gi¶i thÝch tõ khã 3. ThÓ lo¹i, bè côc VB thuéc thÓ lo¹i nµo? - TruyÖn ng¾n, kÕt hîp kÓ, t¶ tr÷ t×nh, triÕt lý mét c¸ch gi¶n dÞ, tù nhiªn. Nªu bè côc cña ®o¹n trÝch - C¶ truyÖn xoay quanh mét t×nh huèng - Cuéc trß chuyÖn cña NhÜ víi Liªn (tõ ®Çu - mßn lâm) + NhÜ nhê con trai sang bªn kia s«ng, l¹i nhê bän trÎ hµng xãm gióp anh ngåi tựa sát cửa sổ để ngắm cảnh và suy t nghÜ ngîi (chê Liªn xuèng tÇng níc đỏ). + Cßn l¹i: Cô gi¸o KhuyÕn rÏ vµo hái thăm và hành động cố gắng cuối cùng cña NhÜ. IV. cñng cè - Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ NguyÔn Minh Ch©u? - KÓ l¹i tãm t¾t truyÖn. - Nªu bè côc cña truyÖn? V. híng dÉn - TiÕp tôc t×m hiÓu truþªn ng¾n nµy. - Tập đọc biểu cảm - Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong Sgk. - Tìm hiểu về đặc sắc NT của VB.. TiÕt 137:. hớng dẫn đọc thêm bÕn quª (tiÕp). TrÝch: NguyÔn Minh Ch©u. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Tiếp tục giúp HS tìm hiểu truyện “Bến quê” để thấy đợc tâm trạng của nhân vật Nhĩ. Cảm nhận đợc ý nghĩa triết lýmang tính trải nghiệm về cuộc đời và con ngờimà t¸c gi¶ göi g¾m trong truyÖn - Nh÷ng t×nh huèng nghÞch lÝ, nh÷ng h×nh ¶nh giµu ý nghÜa biÓu tîng trong truyÖn. - Những bài học mang tính triết lí về con ngời và cuộc đời, những vẻ đẹp bình dị và quÝ gi¸ tõ nh÷ng ®iÒu gÇn gòi xung quanh ta. 2. KÜ n¨ng - §äc- hiÓu mét v¨n b¶n tù sù cã néi dung mang tÝnh triÕt lÝ s©u s¾c. - Nhận biết và phân tích những đặc sắc của nghệ thuật tạo tình huống, miêu tả tâm lÝ nh©n vËt, h×nh ¶nh biÓu tîng trong truyÖn. 3. Thái độ - Từ nội dung văn bản có ý thức trân trọng những vẻ đẹp bình dị của cuộc sống B. ChuÈn bÞ. -ThÇy: so¹n bµi -Trß: tr¶ lêi c©u hái sgk C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: ? KÓ tãm t¾t l¹i trÝch truyÖn BÕn quª.

(266) III. Bµi míi: GV chuyÓn tiÕp II. Híng dÉn t×m hiÓu néi dung. 1. Nh©n vËt NhÜ trong truyÖn ng¾n “BÕn quª” cña NguyÔn Minh Ch©u ë vµo hoµn c¶nh nµo? X©y dùng t×nh huèng Êy, t¸c gi¶ nh»m thÓ hiÖn ®iÒu g×?. 1. C¨n bÖnh hiÓm nghÌo khiÕn NhÜ hÇu nh liÖt toµn th©n, kh«ng thÓ tù m×nh di chuyÓn, dï chØ lµi nhÝch nöa ngêi trªn giêng bÖnh. TÊt c¶ mäi sinh ho¹t cña anh đều phải nhờ vào sự giúp đỡ của ngêi kh¸c (Liªn). - T×m huèng cña truÖyn chÝnh lµ ë c¸i ®iÒu rÊt trí trªu nh mét nghÞch lÝ. NhÜ lµ mét ngêi cã ®iÒu kiÖn ®i rÊt nhiÒu nơi trên thế giới. ấy thế mà ở cuối đời, c¨n bÖnh qu¸i ¸c l¹i buéc chÆt anh trªn giêng bÖnh. - N»m trªn giêng bÖnh, NhÜ ph¸t hiÖn ra vẻ đẹp của bờ bãi bên kia sông nhng anh biết sẽ không bao giờ có thể đặt chân lên mảnh đất ấy, dù nó ở rất gần anh. Anh nhê cËu con trai hùc hiÑn khao khát của mình nhng không đợc. - X©y dùng t×nh huèng Êy, nhµ v¨n muèn t©m sù vµ kh¸i qu¸t nh÷ng qui luật, triết lí cuộc đời, bình thờng, giản dÞ nhng kh«ng ph¶i lóc nµo còng sím nhËn ra mµ ph¶i tr¶ qua bao nhiªu tr¶i nghiệm, có khi phải đến cuối đời…. 2. Trong nh÷ng ngµy cuèi cïng cña cuộc đời mình, ở cảnh ngộ bị buộc chặt vào giờng bệnh. Nhĩ đã nhìn thấy nh÷ng g× qua khung cöa sæ vµ anh khao kh¸t ®iÒu g×? V× sao NhÜ l¹i cã niÒm khao kh¸t Êy vµ điều đó có ý nghĩa gì?. - Nh÷ng chïm hoa b»ng l¨ng cuèi mïa tha thít nhng l¹i ®Ëm s¾c h¬n. - Con sông Hồng mày đỏ nhạt, mặt s«ng nh réng - Vßm trêi nh cao h¬n. - Bê b·i mµu vµng thau ®an xen lÉn xanh no Kh«ng gian vµ c¶nh s¾c Êy vèn quen thuéc, gÇn gòi nhng rÊt míi mÎ víi NhÜn, tëng chõng nh lÇn ®Çu tiªn anh ảnh nhận đợc tất cả vẻ đẹp và sự giµu cã cña nã. * Nhĩ khao khát đợc đặt chân lên bãi båi bªn kia s«ng. §iÒu íc muèn Êy chÝnh lµ sù thøc tØnh vÒ nh÷ng gi¸ trÞ bÒn v÷ng b×nh thêng vµ s©u xa cña cuéc sèng - nh÷ng gi¸ trÞ th¬ng bÞ ngêi ta l·ng quªn, nhÊt lµ khi cßn trÎ. Trong hoµn cảnh của nhĩ , đó là sự thức tỉnh xen lẫn víi niÒm ©n hËn vµ nèi xãt xa “Anh ®ang cè thu nhÆt hÕt mäi chót sức lực nào đó” Hành động này của NhÜ cã thÓ hiÓu lµ anh ®ang n«n nãng thóc giôc cËu con trai h·y mau lªn kÎo lỡ chuyến đò ngang duy nhất trong ngày nhng đó cũng là ý muốn thức tỉnh mäi ngêi h·y tr¸nh xa c¸i vßng vÌo, chùng chình để hớng tới những giá trị đích thực vốn rất giản dị, gần gũi và bÒn v÷ng cña cuéc sèng. - H×nh ¶nh b·i båi, bÕn s«ng vµ toµn bé. ở đoạn kết, tác giả đã tập trung miêu tả ch©n dung vµ cö chØ cña nh©n vËt NhÜ víi vÎ kh¸c thêng. H·y gi¶i thÝch ý nghÜa cña c¸c chi tiÕt Êy?. NhiÒu h×nh ¶nh, chi tiÕt trong truyÖn.

(267) này mang tính biểu tợng. Hãy tìm một khung cảnh TN tợng trng cho vẻ đẹp số hình ảnh, chi tiết nh vậy và nêu ý của đời sống trong những cái gần gũi, nghÜa biÓu tîng cña chóng? b×nh dÞ th©n thuéc cña quª h¬ng xø së - Nh÷ng b«ng hoa b»ng l¨ng cuèi mïa màu sắc nh đậm hơn, những tảng đất lở ë bê s«ng bªn nµy biÓu tîng cho sù sèng cña NhÜ nh÷ng ngµy cuèi cïng - Đá con trai sa vào đám cờ thế gợi suy nghÜ vÒ sù chïng ch×nh, vßng vÌo trong cuéc sèng cña con ngêi. TN này chứa đựng những suy ngẫm, “Không khéo rồi chuyến đó ngang trải nghiệm của nhà văn về con ngời và trong ngày” Nhĩ nghĩ đến một cách cuộc đời. Tìm trng văn bản ĐV thể buồn bã, con ngời ta trên đờng đời thật hiện tập trung chủ đề của truyện và nêu khó tránh đợc những cái điều vòng vẽo c¶m nhËn cña em vÒ §V? hoÆc chïng ch×nh.. §ång thêi thøc tØnh vÒ nh÷ng gi¸ trÞ vµ vẻ đẹp đích thực của đời sống ở những c¸i gÇn gòi, b×nh thêng mµ bÒn v÷ng. * LuyÖn tËp: Cã thÓ tãm t¾t ntn vÒ nh©n vËt NhÜ. - HS th¶o luËn - HS đọc ghi nhớ.. IV.Cñng cè - Chủ đề truyện ngắn này là gì? - Nêu nét đặc sắc về NT của truyện. V.híng dÉn - Häc vµ n¾m ch¾c ghi nhí. - Ph©n tÝch l¹i toµn bé truyÖn ng¾n. - §äc thªm tµi liÖu. - §äc tríc «n tËp TiÕng ViÖt. TiÕt 138:. tiÕng viÖt «n tËp tiÕng viÖt líp 9 A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Gióp HS: HÖ thèng hoa kiÕn thøc vÒ khëi ng÷ vµ c¸ch thµnh phÇn biÖt lËp, liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n. 2. KÜ n¨ng rÌn kÜ n¨ng tæng hîp vµ hÖ thèng hãa mét sè kiÕn thøc vÒ phÇn tiÕng ViÖt. BiÕt ¸p dụng các kiến thức đãc học vào nói, viết, tạo lập văn bản..

(268) B. ChuÈn bÞ. -ThÇy: hÖ thèng l¹i toµn bé, lÊy vÝ dô -Trß: «n tËp l¹i phÇn lÝ thuyÕt C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 II. KiÓm tra: Trong giê «n tËp. III. Bµi míi:. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ........ Giíi thiÖu bµi I. Khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn Gọi HS đọc VD, tìm hiểu các VD Gọi tên các thành phần câu đợc in biệt lập C©u a: X©y c¸i l¨ng Êy: khëi ng÷ ®Ëm? b. Dêng nh: thµnh phÇn t×nh th¸i c. Thµnh phÇn phô chó d. Tha ông: thành phần gọi đáp GV híng dÉn HS lËp b¶ng theo mÉu “VÊt v¶ qu¸” thµnh phÇn c¶m th¸n Sgk GV híng dÉn HS lµm BT 3 Sgk Häc sinh chØ ra c¸c thµnh phÇn biÖt lËp II. Liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n. GV yêu cầu HS đọc các VD Sgk và tìm hiÓu Gọi tên phép liên kết đợc thể hiện bằng c¸c tõ ng÷ in ®Ëm. a. PhÐp nèi (nhng, nhng råi, vµ) b. PhÐp lÆp TV (c« bÐ) thế đại từ (cô bé - nó) c. Thế đại từ (bây giờ cao say rồi thì để ý đâu đến bọn chúng tôi nữa - thế). LËp b¶ng ph©n tÝch kÕt qu¶ theo mÉu sgk GV híng dÉn HS lµm BT3 - HS lµm bµi 5’ GV gäi HS tr×nh bµy, nhËn xÐt cho q ®iÓm GV cho HS lµm BT trªn b¶ng phô vÒ liªn kÕt c©u, liªn kÕt ®o¹n.. IV. cñng cè - ThÕ nµo lµ KN cho vÝ dô? - ThÕ nµo lµ thµnh phÇn biÖt lËp. Cho vÝ dô? - ThÕ nµo lµ liªn kÕt c©u? Liªn kÕt ®o¹n v¨n? - Cã mÊy phÐp liªn kÕt? T¸c dông cña liªn kÕt c©u, liªn kÕt ®o¹n. V. híng dÉn - Lµm l¹i c¸c bµi tËp vµo vë BT. - Xem và nắm chắc lại nội dung của các phần đã ôn tập. - Lấy thêm ví dụ về những phần đã học. - ¤n tËp: NghÜa têng minh vµ hµm ý. ----------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 139:. tiÕng viÖt «n tËp tiÕng viÖt (tiÕp) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc -Gióp HS: ¤n tËp vÒ nghÜa têng minh vµ hµm ý. Cã ý thøc ®a hµm ý vµo trong câu nói để cách diễn đạt thêm sinh động và có năng lực giải đoán hàm ý. 2. KÜ n¨ng.

(269) - HS áp dụng các kiến thức đã học giải quyết tốt các bài tập. 3. Thái độ - có ý thức sử dụng hàm ý đúng lúc đúng chỗ đề làm tăng tính hiệu quả trong giao tiÕp B. ChuÈn bÞ. - ThÇy lÊy mét sè vÝ dô -Trß: «n tËp l¹i phÇn lÝ thuyÕt C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: - Trong giê «n tËp. III. Bµi míi: GV chuyÓn tiÕp GV yêu cầu học sinh đọc mẩu chuyện III. Nghĩa tờng minh và hàm ý Sgk Hµm ý cña c©u “ë díi Êy c¸c nhµ giÇu 1. §Þa ngôc míi chÝnh lµ n¬i dµnh cho chiÕm hÕt c¶ råi” lµ g×? c¸c «ng (nhµ giÇu) Hàm ý “tớ thấy họ ăn mặc rất đẹp” là 2. Đội bóng huyện chơi không hay, g×? hoÆc t«i kh«ng tÝnh b×nh luËn vÒ viÖc nµy Em thấy Nam đã vi phạm PC hội thoại - Vi phạm PC quan hệ nµo? C©u “tí b¸o cho Chi råi” lµ “T«i cha b¸o cho Nam vµ tuÊn hoÆc t«i kh«ng thích nhắc đến tên Nam và Tuấn. Ngời nói đã vi phạm PCHT nào? - PC vÒ lîng. GV cho HS đọc tham khảo bài “Hiển ng«n vµ hµm ng«n” IV. cñng cè - Trong khi nãi hµm ý ngêi ta cã thÓ sö dông nh÷ng PCHT nµo? - Nãi theo nghÜa têng minh cã t¸c dông g×? - Nãi theo nghÜa hµm ý cã t¸c dông g×? V. híng dÉn - Ôn lại toàn bộ phần TV từ đầu năm đến giờ. - Chó ý c¸c phÐp liªn kÕt c©u, cho VD. - Chuẩn bị: Luyện nói nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ. Chuẩn bị 3 đề. Mỗi nhóm 1 đề. ------------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 140:. tËp lµm v¨n. luyÖn nãi: nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬ A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - n¾m v÷ng h¬n kiÕn thøc c¬ b¶n cña kiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. - Những yêu cầu đối với luyện nói khi bàn luận về một đoạn thơ bài thơ trớc tập thÓ 2. KÜ n¨ng - Lập ý và cách dẫn dắt vấn đề khi nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ - Trình bày miệng một cách mạch lạc những cảm nhận đánh giá của mình về một ®o¹n th¬ bµi th¬. 3. Thái độ - Có ý thức trình bày một vấn đề trớc tập thể một cách mạch lạc B. ChuÈn bÞ..

(270) - Thầy: Chuẩn bị đề bài, dàn ý - trß chuÈn bÞ dµn ý tríc ë nhµ C. Tiến trình hoạt động dạy học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Ngµy ...th¸ng... n¨m 20101. Líp 9A1 Líp 9A6. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ........ II. KiÓm tra:. - ViÖc chuÈn bÞ dµn ý cña HS ë nhµ. III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi * §Ò bµi: 1. Ph©n tÝch bµi th¬: Mïa xu©n nho nhá 2. C¶m nghÜ cña em vÒ bµi th¬: BÕp löa cña B»ng ViÖt - GV cïng hs lËp dµn ý thèng nhÊt dµn ý - GV yªu cÇu HS luyÖn nãi trong nhãm. Gäi hs lªn nãi tríc líp * Yªu cÇu: - Nãi rµnh m¹ch, râ rµng, nãi tù nhiªn kh«ng Êp óng. - Cã thÓ nãi c¶ bµi, cã thÓ nãi mét ®o¹n. - Phải đa ra đợc các luận điểm và phải có luận cứ tiêu biểu xác thực để làm s¸ng tá luËn ®iÓm. - Khi b¹n nãi, c¸c b¹n kh¸c chó ý l¾ng nghe. - Khi bạn nói xong vỗ tay, nhận xét, đánh giá. GV gọi học sinh trình bày. GV nhận xét bổ sung, đánh giá cho điểm. - Với 3 đề trên em nào thích đề nào thì nói đề đó. Hoặc trình bày theo nhóm. GV cã thÓ gäi nhiÒu em tr×nh bµy ®o¹n. IV. cñng cè - Văn nói phải đạt yêu cầu gì? - C¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n tho, bµi th¬ (ph¬ng ph¸p chung). V. híng dÉn - Trªn c¬ së bµi nãi h·y viÕt thµnh bµi v¨n. - Học thuộc tất cả các bài thơ đã học ở lớp 9 - §äc tham kh¶o c¸c bµi ph©n tÝch. - So¹n bµi: Nh÷ng ng«i sao xa x«i Ngµy 14 th¸ng 3 n¨m 2011 ký duyÖt.

(271) TuÇn 29 TiÕt 141:. v¨n b¶n nh÷ng ng«i sao xa x«i (Lª Minh Khuª). A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp HS nắm đợc những nét chính về tác giả, tác phẩm. Tóm tắt tác phẩm - Bíc ®Çu hiÓu s¬ bé vÒ néi dung v¨n b¶n. 2.KÜ n¨ng - Rèn kĩ năng kể tóm tắt, cách đọc biểu cảm, giải thích từ khó, tìm hiểu bố cục, ngôi kÓ. 3. Thái độ: có thái độ yêu quí trân trọng những ngời thanh niên xung phong B. ChuÈn bÞ. - ThÇy: so¹n bµi - Trò: đọc trớc tác phẩm, trả lời câu hỏi sgk C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: - Những qui luật cuộc đời nào đã đợc nhân vật Nhĩ chiêm nghiệm khái quát từ b¶n th©n vµ hoµn c¶nh thùc t¹i cña m×nh. III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi. I. Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm. Nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ Lª Minh Khuª? Hoàn cảnh ra đời của tác phẩm GV nêu yêu cầu đọc. - Giäng t©m t×nh, ph©n biÖt lêi kÓ vµ lêi đối thoại ngắn gọn giữa các nhân vật. - GV gọi HS đọc, đọc mẫu một số chỗ. GV nhận xét HS đọc. - Gäi 2 - 3 häc sinh tãm t¾t ®o¹n trÝch. Gọi một số HS đọc chú thích Sgk Truyện đợc đặt tên là Những ngôi sao xa x«i. Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ c¸i tªn đó?. 1. T¸c gi¶: Sgk. 2. T¸c phÈm: Sgk II. §äc - hiÓu v¨n b¶n. 1. §äc - kÓ tãm t¾t.. 2. Gi¶i thÝch tõ khã: Sgk - Hä dòng c¶m hån nhiªn trong s¸ng nh nh÷ng ng«i sao Hä lµ nh÷ng ng«i sao, con ngời tốt đẹp giữa những nơi b·o löa cña chiÕn tranh.Tõ ¸nh m¾t nh×n xa x¨m cña Ph¬ng §Þnh... Cã thÓ chia ®o¹n v¨n b¶n nµy thµnh 3. Bè côc: mấy phần? Nội dung chính của mỗi Đoạn 1: Từ đầu đến ngôi sao trên mũ: phÇn? Phơng định kể về công việc và cuộc sèng cña b¶n th©n vµ tæ ba c« trinh s¸t mặt đờng. §o¹n 2: TiÕp -> b©y giê lµ buæi tra. ChÞ Thao b¶o: Mét lÇn ph¸ bom Nho bÞ th¬ng, hai chÞ em lo l¾ng ch¨m sãc. §o¹n 3: Cßn l¹i: Sau phót nguy hiÓm, hai chÞ em nèi nhau h¸t. NiÒm vui cña 3 ngời trớc trận ma đá đột ngột. 4. Ph©n tÝch Đọc truyện em thử hình dung và nhận a. Hoàn cảnh chiến đấu và tính cách tổ xét hoàn cảnh sống và chiến đấu của 3 nữ thanh niên trinh sát mặt đờng..

(272) c« g¸i thanh niªn xung phong ? GV gọi hs đọc đoạn '' có ở đâu ... chạy vÒ hang'' * Hoµn c¶nh: - Họ sống và chiến đấu trên một cao điểm trên đờng Trờng Sơn, những năm chèng MÜ ¸c liÖt (60-70) - C«ng viÖc nguy hiÓm: ph¸ bom, ®o khối lợng đất đá lấp vào hố bom... * LuyÖn tËp kÓ tãm t¾t truyÖn. NhËn xÐt cña em vÒ hoàn cảnh sống của tổ trinh sát mặt đờng Iv. cñng cè. - Tr×nh bµy ng¾n gän hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ Lª Minh Khuª? - Truyện Những ngôi sao xa xôi đợc sáng tác trong hoàn cảnh nào? - Tr×nh bµy bè côc cña v¨n b¶n. v. híng dÉn. - §äc l¹i vµ tãm t¾t truyÖn b»ng lêi cña m×nh? - Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong Sgk - Tập phân tích văn bản theo bố cục đã chia.. TiÕt 142:. v¨n b¶n nh÷ng ng«i sao xa x«i (TiÕp) (Lª Minh Khuª). A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp HS cảm nhận đợc vẻ đẹp tâm hồn trong sáng, tính cách dũng cảm hồn nhiên trong cuộc sống chiến đấu gian khổ, hy sinh nhng vẫn lạc quan của ba cô thanh niên xung phong trªn cao ®iÓm Trêng S¬n thêi kú chèng MÜ. - Thµnh c«ng trong viÖc miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt, lùa chän ng«i kÓ, ng«n ng÷ kÓ hÊp dÉn 2. KÜ n¨ng : §äc- hiÓu mét t¸c phÈm tù sù s¸ng t¸c trong thêi k× kh¸ng chiÕn chèng MÜ cøu níc - Ph©n tÝch t¸c dông cña ng«i kÓ thø nhÊt xng t«i . - Cảm nhận vẻ đẹp hình tợng nhân vật 3. Thái độ :Yêu mến trân trọng, biết ơn những thế hệ đi trớc đã hi sinh để đem lại cuéc sèng h¹nh phóc cho chóng ta B. ChuÈn bÞ. - Thầy: soạn bài, đọc tài liệu - Trß: tr¶ lêi c©u hái sgk C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra:.

(273) - Tãm t¾t truyÖn: Nh÷ng ng«i sao xa x«i (®o¹n trÝch) III. Bµi míi: GV chuyÓn tiÕp 4. Ph©n tÝch:( tiÕp) Qua lêi kÓ, tù nhËn xÐt cña Ph¬ng §Þnh về bản thân và với 2 đồng đội, em hãy t×m ra nh÷ng nÐt tÝnh c¸ch, phÈm chÊt chung cña hä.. GV gọi HS lấy ví dụ về: Thích làm đẹp cho cuéc sèng cña m×nh. (ThÝch thªu thïa, chÐp bµi h¸t, nhí vÒ quª h¬ng vµ ngêi th©n). Em h·y nhËn xÐt vÒ nh÷ng phÈm chÊt đó? GV chuyÓn ý: Tuy nhiªn mçi nh©n vËt có một cá tính riêng, đặc biệt là Phơng §Þnh.. b. PhÈm chÊt chung cña 3 c« g¸i thanh niªn xung phong - T×nh nguyÖn ë chiÕn trêng. - Tinh thÇn tr¸ch nhiÖm tù gi¸c rÊt cao, quyết tâm hoàn thành mọi nhiệm vụ đợc phân công. - Lßng dòng c¶m, s½n sµng hy sinh, kh«ng qu¶n khã kh¨n, gian khæ nguy hiÓm. - Tình đồng chí, đồng đội keo sơn, gắn bã. - Hay xúc động, nhiều mộng mơ, dễ vui, dễ buồn, thích làm đẹp cho cuộc sèng cña m×nh. - Vừa cao đẹp, vừa bình dị, hồn nhiên, l¹c quan cña thÕ hÖ thanh niªn ViÖt Nam trong chiÕn tranh chèng MÜ .. c. Nh©n vËt Ph¬ng §Þnh Bªn c¹nh nh÷ng phÈm chÊt chung nh - Lµ mét c« g¸i HN, cã mét thêi häc hai đồng đội, em thấy Phơng Định có sinh hồn nhiên, vô t bên mẹ. nh÷ng nÐt riªng g× vÒ t©m hån, tÝnh c¸ch Nh÷ng kØ niÖm Êy thêng sèng l¹i. - Phơng định giàu xúc cảm, nhạy cảm hay m¬ méng, thÝch h¸t, thÝch lµm ®iÖu mét chót tríc nh÷ng chµng trai trÎ. - Cô yêu mến, gắn bó với hai đồng đội - Nhạy cảm và quan tâm đến hình thức cña m×nh. - Nhạy cảm nhng kín đáo trớc đám đông, tởng nh kiêu kì. DiÔn biÕn t©m lÝ cña Ph¬ng §Þnh trong - Hép hép, lo l¾ng, c¨ng th¼ng vÉn nghÜ lần phá bom nổ chậm đợc tả nh thế đến cái chết mặc dù mờ nhạt. Nhng cái nµo? chính là làm thế nào để cho mìn nổ, §ã lµ diÔn biÕn t©m lÝ nh thÕ nµo? nÕu kh«ng næ th× lµm thÕ nµo ch©m Điều đó thể hiện rõ nét phẩm chất gì ở ngòi lần thứ 2 c«? GV liªn hÖ: - RÊt ch©n thùc. §ã lµ c¸ch nh×n vµ thÓ hiÖn cña con ng- - ThÕ giíi t©m hån Ph¬ng §Þnh thËt êi thiªn vÒ c¸i tèt, trong s¸ng, cao c¶ phong phó, trong s¸ng nhng kh«ng XÎ däc Trêng S¬n ®i cøu níc phøc t¹p, kh«ng thÊy nh÷ng b¨n kho¨n, Mµ lßng ph¬i phíi dËy t¬ng lai day døt, tr¨n trë trong ý nghÜ vµ t×nh (Tè H÷u) c¶m cña c« g¸i khi ph¶i sèng vµ chiÕn đấu trong thời kỳ khắc nghiệt. Nh÷ng nghÖ thuËt næi bËt cña truyÖn? 5. Tæng kÕt - NT: - KÓ chuyÖn ë ng«i thø nhÊt - Miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt - C¸ch kÓ xen kÏ håi øc, cã lêi trÇn thuật, lời đối thoại tự nhiên Tuyện đã cho em thấy đợc những nội ND :Truyện ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn dung g×? cña ba c« g¸i thanh nªn xung phong trong hoµn c¶nh chiÕn tranh ¸c liÖt.

(274) * Ghi nhí: SGK * LuyÖn tËp Nªu c¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt Ph- - HS th¶o luËn. ¬ng §Þnh . iv. cñng cè - Khái quát chủ đề của truyện? - Khái quát nhữgn NT đặc sắc của truyện? v. híng dÉn. - Ph©n tÝch l¹i truyÖn. Ph©n tÝch nh©n vËt Ph¬ng §Þnh. - Chuẩn bị bài: Chơng trình địa phơng phần TLV .. ________________________________________________________________ TiÕt 143:. tËp lµm v¨n chơng trình địa phơng (PhÇn tËp lµm v¨n). A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Những kiến thức về kiểu bài nghị luận về sự việc hiện tợng của đời sống - Những sự việc hiện tợng trong thực tế đáng chú ý ở địa phơng 2. KÜ n¨ng - Suy nghĩ, đánh giá về một hiện tợng, một sự việc thực tế ở địa phơng - Làm một bài văn trình bày một vấn đề mang tính xã hội nào đó với suy nghĩ, kiến nghÞ cña riªng m×nh. 3. Thái độ - có ý thức quan tâm đến những vấn đề của địa phơng B. ChuÈn bÞ. - Thầy: Chuẩn bị một số bài văn nói về sự việc hiện tợng đợc địa phơng quan tâm - Trò : Chuẩn bị bài viết, xem lại bài viết của mình đã viết từ bài 19 C. Tiến trình hoạt động dạy học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: - Trong giê häc. III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi I. Gi¸o viªn yªu cÇu: - Tr×nh bµy díi d¹ng mét bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn tîng. - Chọn bất cứ sự việc, hiện tợng nào có ý nghĩa ở địa phơng. - Sự việc đợc chọn phải có dẫn chứng nh là một sự việc, hiện tợng của xã hội nói chung cần đợc quan tâm. - Nhận định đợc chỗ đúng, chỗ bất cập, không nói quá, không giảm nhẹ. - Bày tỏ thái độ tán thành hay phản đối xuất phát từ lập trờng tiến bộ của xã héi, kh«ng v× lîi Ých c¸ nh©n. Bµi viÕt cã më bµi, th©n bµi, kÕt bµi. - Bµi viÕt kho¶ng 1500 ch÷ trë l¹i . - Không đợc ghi tên thật của ngời liên quan đến sự việc. II. Häc sinh tr×nh bµy: - GV cho HS chuẩn bị, xem lại bài của mình đã viết ở nhà. - GV lÇn lît gäi HS tr×nh bµy. - HS nhËn xÐt bµi cña b¹n. - GV nhận xét trên các yêu cầu đã đa ra. HS bám vào những yêu cầu đó để đánh giá đúng mức bài viết của mình..

(275) - Sau khi HS đã trình bày xong, GV tổng kết lại các sự việc, hiện tợng trong đời sống các em đã tìm hiểu ở địa phơng. Các em đã đợc nghe bạn trình bày - Vøt r¸c bõa b·i, « nhiÔm MT h·y thèng kª l¹i nh÷ng sù viÖc - Tai n¹n giao th«ng hiện tợng mà ở địa phơng em có? - Tham nhòng - HS lêi häc, d©n trÝ cßn thÊp - Kh«ng vÖ sinh ATTP. Iv. cñng cè. - Qua c¸c sù viÖc, hiÖn tîng trªn em cã suy nghÜ g×? - Em cã thÓ ®a ra gi¶i ph¸p g× cho tõng sù viÖc, hiÖn tîng trªn? v. híng dÉn. - Tiếp tục tìm hiểu những sự việc, hiện tợng về địa phơng. - Giúp học ngời khắc phục những tồn tại ở địa phơng mình (nếu có thể). - §äc tríc bµi: Biªn b¶n. - Su tÇm mét sè biªn b¶n mÉu..

(276) TiÕt 144:. tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 7 A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Qua viÖc tr¶ bµi, gióp hs cñng cè thªm vÒ v¨n nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. - HS thấy đợc những u khuyết điểm trong bài làm của mình. 2. KÜ n¨ng - Củng cố các kĩ năng về việc xây dựng bố cục, tạo liên kết và diễn đạt trong văn Nghị luËn. 3. Thái độ - HS thấy đợc u, khuyết điểm của mình trong bài viết . - Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt sau: B. ChuÈn bÞ. - Thầy: bài đã chấm có ghi lại các lỗi -Trß: xem l¹i lÝ thuyÕt nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬ bµi th¬, nhí l¹i bµi viÕt cña m×nh C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: III. Bµi míi: §Ò ch½n GV đọc và chép đề lên bảng: Bài thơ mïa xu©n nho nhá lµ tiÕng lßng tha thiết , yêu mến gắn bó với đất nớc với cuộc đời, thể hiện ớc nguyện chân thành của nhà thơ cống hiến cho đất nớc.... Phân tích bài thơ để làm rõ §Ò thuéc kiÓu bµi nµo? Cần phân tích bài thơ để làm sáng tỏ mÊy ý. 1. Tìm hiểu đề, tìm ý Nghị luận về một bài thơ, phân tích để chøng minh - Lµm s¸ng tá 2 ý - Yêu mến thiết tha với cuộc đời với đất níc - Ước nguyện đợc làm một mùa xuân nho nhỏ dâng cho đời - Tõ mäc gi÷a dßng s«ng xanh.... cø ®i lªn phÝa tríc Ta lµm con chim hãt .... dï lµ khi tãc b¹c - Bøc tranh mïa xu©n xø HuÕ vµ c¶m Víi ý thø nhÊt em sÏ ph©n tÝch nh÷ng xóc cña Thanh H¶i thÓ hiÖn niÒm yªu c©u th¬ nµo? mến cuộc đời Với ý thứ 2 em sẽ phân tích những câu - Lòng tự hào về đất nớc, niềm tin tởng th¬ nµo? về đất nớc Trong ý thø nhÊt em tr×nh bµy nh÷ng 2. LËp dµn ý: vấn đề gì? a. Më bµi. - Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm .. trÝch yêu cầu của đề PhÇn th©n bµi em cÇn triÓn khai nh thÕ b. Th©n bµi. nào các ý đã tìm? ë ý thø nhÊt em cÇn ph©n tÝch nh thÕ nµo? Gäi HS tr×nh bµy miÖng, lÇn lît các ý đã tìm ở phần tìm ý. GV chèt l¹i vµ nhËn xÐt c. KÕt bµi Cần trình bày nh thế nào cho phần kết - Khẳng định vấn đề. Nêu suy nghĩ của bµi. riªng m×nh..

(277) So sánh bài của em với dàn ý đã nêu GV cho mét sè em tù chÊm ®iÓm Đề lẻ Gv.cho hs nhắc lại đề. §Ó ph©n tÝch t×nh c¶m ch©n thµnh, kÝnh yêu của nhân dân đối vói Bác em cần ph©n tÝch nh÷ng h×nh ¶nh ng«n tõ nµo? GV gäi hs ph©n tÝch .. - HS tù so s¸nh -Khæ 1: Tõ con, th¨m, h×nh ¶nh hµng tre: tg nh đứa con xa nhà về thăm Bác, trong lßng tg, B¸c vÉn cßn sèng m·i. Hµng tre biÓu tîng cho DT ViÖt Nam, cho B¸c... Khæ 2: H×nh ¶nh mÆt trêi, dßng ngêi,trµng hoa: ThÓ hiÖn sù ngìng väng, ca ngợi sự vĩ đại cao cả của Bác, lòng biÕt ¬n v« h¹n, th¬ng nhí kh«ng ngu«i của nd đối với bác. Khæ 3: H×nh ¶nh vÇng tr¨ng, trêi xanh, GV khái quát lại đọc biểu điểm để học đau nhói: Thể hiện lòng xót thơng vô sinh so s¸nh h¹n... Khæ 4: §iÖp ng÷ muèn lµm, hÝnh ¶nh con chim hãt, dãa hoa táa h¬ng, c©y tre trung hiếu: muốn đền đáp công ơn ngời bằng tất cả những gì tốt đẹp nhất 3. NhËn xÐt: + ¦u ®iÓm: - Nhìn chung các em có ý thức làm bài, nắm đợc phơng pháp làm bài. Xác định đúng yêu cầu của đề, hớng vào đề. Nhiều bài phân tích sâu sắc, luận điểm rõ ràng, diễn đạt tốt, trình bày, chữ viết rõ ràng, sạch đẹp, văn viết có cảm xúc. Kết luận đã nêu đợc bài học, suy nghĩ của bản thân. Mét sè bµi lµm tèt: Thu Hµ, Ngäc Anh, Bïi Hµ,HuyÒn, TPhîng, Long...9A1. Nhµ , Ngäc, Quang, Quúnh B, Nam b, Nam A: 9A6 * Nhîc ®iÓm: - Một số em lời học, nên ý thức làm bài cha tốt. Cha xác định rõ yêu cầu của đề, phân tích cha hớng vào đề, luận điểm cha rõ ràng, diễn đạt lủng củng. - Một số bài đã xác định đợc yêu cầu của đề song phân tích còn sơ sài. - Mét sè lµm cha xong bµi, thiÕu ý - Mét sè bµi tr×nh bµy ch÷ viÕt cÈu th¶, kh«ng râ ch÷, dËp xo¸. - Mét sè em dïng tõ cßn sai: Bµi lµm cßn thiÕu ý: Nguyªn, Sang, B Ngäc, Ph¬ng, T Quang...vv 9A6 - Bµi cha hoµn chØnh: T Quang, Ph¬ng, Oanh, Mai..vv 9A6 - Bµi s¬ sµi: Thµnh Quang, lª Nam,M¹nh...vv 9A6 Mét sè bµi lµm cha t«t ë líp 9A1: Hng, ViÖt, Héi, NghÜa, Minh, L phîng - Mét sè lçi cô thÓ: GV đọc từng lỗi cụ thể ở từng bài để học sinh thấy đợc, rút kinh nghiệm và sửa l¹i. - Lỗi chính tả: GV đọc từng em sửa ngay. -Viết tắt. Đặc biệt có em viế đất nớ, nớc là H2O ( Phơng) - LÆp ý, lÆp tõ -Lỗi diễn đạt: Động từ mọc đã suy ra đợc sức sống mãnh liệt của mùa xuân. GV cho HS söa ngay - Mở bài cha đúng yêu cầu. GV đọc tếnh 4. Thèng kª ®iÓm: líp. SS 1. §iÓm 2 3. 4. TS <5 SL %. 5. 6. §iÓm 7 8. 9. 9A1 41 9A6 34 Iv. cñng cè - Nªu ph¬ng ph¸p vÒ lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. - ChuÈn bÞ häc sang mét kiÓu bµi míi: Biªn b¶n. - §äc mét sè bµi lµm tèt.. 10. TS 5 SL %.

(278) - Rót kinh nghiÖm vÒ c¸ch viÕt më bµi, kÕt bµi. v. híng dÉn - §äc tµi liÖu tham kh¶o vÒ v¨n NghÞ luËn . - N¾m ch¾c ph¬ng ph¸p lµm bµi - §äc thuéc c¸c bµi th¬. - §äc tríc bµi: Biªn b¶n..

(279) TiÕt 145:. tËp lµm v¨n. biªn b¶n. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Nắm đợc những yêu cầu chung của biên bản và cách viết biên bản. - Mục đích yêu cầu, nội dung của biên bản và các loại biên bản thờng gặp trong cuộc sèng. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng viÕt mét v¨n b¶n hµnh chÝnh theo mÉu. - Viết đợc một biên bản sự vụ hoặc hội nghị 3. Thái độ - Cã ý thøc viÕt biªn b¶n khi cÇn thiÕt B. ChuÈn bÞ - ThÇy: cã biªn b¶n mÉu. - Trò đọc sgk, su tầm biên bản C. Tiến trình hoạt động dạy- học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña hs III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi GV yªu cÇu häc sinh t×m hiÓu 2 v¨n I. §Æc ®iÓm cña biªn b¶n: 1. VÝ dô: Sgk b¶n mÉu trong Sgk. - Ghi l¹i néi dung, diÔn biÕn, c¸c thµnh Biªn b¶n ghi l¹i nh÷ng sù viÖc g×? phÇn tham dù mét cuéc häp, mét cuéc trao tr¶ giÊy tê, tang vËt vv… Biên bản cần phải đạt những yêu cầu gì + Về nội dung: Số liệu, sự kiện phải vÒ néi dung vµ h×nh thøc? chÝnh x¸c, cô thÓ. - Ghi chép phải đầy đủ, trung thực, kh«ng suy diÔn. - Thñ tôc ph¶i chÆt chÏ (ghi râ thêi gian, địa điểm cụ thể). - Lêi v¨n ng¾n gän, chÝnh x¸c, chØ cÇn mét c¸ch hiÓu, tr¸nh mËp mê tèi nghÜa. + VÒ h×nh thøc - Phải viết đúng mẫu qui định - Kh«ng trang trÝ c¸c ho¹ tiÕt, tranh ¶nh minh ho¹ ngoµi ND cña biªn b¶n. KÓ tªn mét sè biªn b¶n thêng gÆp - Biªn b¶n bµn giao c«ng t¸c - Biên bản đại hội - Biªn b¶n kiÓm kª th viÖn - Biªn b¶n vÒ viÖc vi ph¹m luËt lÖ GT - Biªn b¶n vÒ viÖc g©y mÊt trËt tù c«ng céng. II. C¸ch viÕt biªn b¶n:. GV xem l¹i 2 biªn b¶n ë môc I phÇn më ®Çu cña biªn b¶n gåm nh÷ng môc g×? Tên của biên bản đợc viết nh thế nào PhÇn néi dung cña biªn b¶n gåm nh÷gn môc g×? NhËn xÐt c¸ch ghi nh÷ng néi dung nµy trong biªn b¶n?. 1. Quèc hiÖu, tiªu ng÷, tªn biªn b¶n, thời gian, địa điểm, thành phần tham dù lËp biªn b¶n. - Nªu râ néi dung chÝnh cña biªn b¶n VD: Biªn b¶n vi ph¹m luËt lÖ GT. 2. Ghi l¹i diÔn biÕn vµ kÕt qu¶ cña sù viÖc - C¸ch ghi ph¶i trung thùc, kh¸ch quan, không đợc thêm vào những ý kiến chủ quan cña ngêi viÕt. TÝnh chÝnh x¸c, cô thÓ cña biªn b¶n cã - Gióp cho ngêi cã tr¸ch nhiÖm lµm c¬.

(280) gi¸ trÞ nh thÕ nµo?. sở xem xét để đa ra những kết luận đúng đắn. 3. KÕt thóc: PhÇn kÕt thóc cña biªn b¶n cã nh÷ng - Hä tªn, ch÷ ký cña chñ to¹, th ký môc nµo? hoÆc c¸c bªn tham gia lËp biªn b¶n. Môc ký tªn díi biªn b¶n nãi lªn ®iÒu - Ch÷ ký thÓ hiÖn t c¸ch ph¸p (lÝ) nh©n g×? cña nh÷ng ngêi cã tr¸ch nhiÖm. Lêi v¨n cña biªn b¶n ph¶i nh thÕ nµo - Lêi v¨n ng¾n gän, chÝnh x¸c, têng minh. Qua bµi t×m hiÓu em rót ra ghi nhí g×? * Ghi nhí: Sgk/126 Gọi HS đọc bài tập. Chọn phơng án. III. Luyện tập: - HS lµm BT Sgk GV nhËn xÐt BT2: HS lµm vµo vë. Gäi mét sè em mang vë lªn chÊm Iv. cñng cè. - ThÕ nµo lµ biªn b¶n? - Nêu đặc điểm của biên bản? - Nªu c¸ch viÕt biªn b¶n? v. híng dÉn - T×m hiÓu mét sè biªn b¶n thêng gÆp. - Tù viÕt mét biªn b¶n - Soạn: Rô- bin - xơn ngoài đảo hoang.. Ngµy 21 th¸ng 3 n¨m 2011 Ký duyÖt.

(281) tuÇn 30 TiÕt 146: v¨n b¶n. rô - bin - xơn ngoài đảo hoang TrÝch: (§e - ni - ¬n §i - ph«) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp HS: Hiểu và hình dung đợc cuộc sống gian khổ và tinh thần lạc quan của Rô bin - xơn một mình trên đảo hoang, bộc lộ qua bức chân dung tự hoạ của nhân vật, nghệ thuật và chân dung nhân vật đặc sắc của tác giả. - Thấy đợc hình thức tự truyện của văn bản 2.KÜ n¨ng - Đọc hiểu một văn bản dịch thuộc thể loại tự sự đợc viết bằng hình thức tự truyện - Vận dụng để viết văn tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả. 3. Thái độ - Cã ý thøc tù v¬n lªn trong cuéc sèng, biÕt vît qua nh÷ng hoµn c¶nh khã kh¨n. B. ChuÈn bÞ. - ThÇy: So¹n bµi - Trò: đọc truyện . tóm tắt, trả lời câu hỏi sgk C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: -Nêu suy nghĩ của em về tổ trinh sát mặt đờng trong truyện những ngôi sao xa x«i? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: I. Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm:. Gọi HS đọc chú thích Sgk GV giíi thiÖu qua t¸c phÈm GV hớng dẫn đọc - Giọng đọc trầm tĩnh, vui vẻ, pha chút hãm hØnh, tù giÔu cît GV cùng HS đọc. Nhận xét GV bổ sung: Đạn ghém, đạn dùng cho sóng s¨n. Næ to. TruyÖn thuéc thÓ lo¹i truyÖn g×? §o¹n trÝch nµy miªu t¶ ch©n dung tù ho¹ … VB cã thÓ chia thµnh mÊy phÇn? ý chÝnh cña mçi phÇn?. II. §äc - hiÓu v¨n b¶n.. 1. §äc:. 2. Gi¶i thÝch tõ khã - Theo 8 chó thÝch Sgk. 3. ThÓ lo¹i: - TiÓu thuyÕt phiªu lu - ViÕt díi h×nh thøc tù truyÖn. 4. Bè côc: 3 phÇn PhÇn 1: Tõ ®Çu - nh díi ®©y: C¶m gi¸c chung khi tù ng¾m b¶n th©n vµ bé d¹ng chÝnh m×nh. PhÇn 2: TiÕp - bªn khÈu sóng cña t«i. Trang phôc vµ trang bÞ cña Ro-bin-x¬n PhÇn 3: Cßn l¹i: DiÖn m¹o cña vÞ chóa đảo. 5. Ph©n tÝch: Nhân vật Tôi đã tự cảm nhận về chân a. Tự cảm nhận chung về chân dung dung b¶n th©n m×nh nh thÕ nµo? m×nh. - Anh h×nh dung m×nh ®ang ®i d¹o trªn C¶m nhËn Êy chøng tá ®iÒu g×? quê hơng nớc Anh và gặp gỡ đồng bào m×nh. - Thái độ hoa hoảng sợ hoặc cời sằng sÆc chøng tá h×nh d¸ng, bé d¹ng cña anh kỳ lạ, quái đản. - C¶m nhËn Êy chøng tá cuéc sèng.

(282) thiếu thốn và khắc nghiệt nơi đảo hoang. b. Trang phục và trang bị của đảo chúa Theo dâi ®o¹n 2 + Trang phôc: NhËn xÐt vÒ trang phôc cña R«-Bin- - T¸c gi¶ t¶ rÊt kÜ tõ trªn xuèng díi mò, X¬n? ¸o, quÇn, giµy, ñng. Tõng bé phËn còng t¶ rÊt tØ mØ: H×nh d¸ng, chÊt liÖu, c«ng dông… Có gì đặc sắc trong trang phục của Đều do tôi tự chế tạo bằng da dê. nh©n vËt “T«i”? - Tuy l«i th«i, cång kÒnh nhng tiÖn sö dông trong hoµn c¶nh khÝ hËu kh¾c nghiÖt. HS đọc đoạn nói về trang bị của Rô-bin + Trang bị. - x¬n NhËn xÐt vÒ trang bÞ cña R«-bin-x¬n? - LØnh kØnh, cång kÒnh HS đọc đoạn cuối: c. DiÖn m¹o cña R«-bin-x¬n R«-bin-s¬n tù t¶ khu«n mÆt m×nh nh - NhËn xÐt mµu da mét c¸ch hµi híc, thÕ nµo? bộ ria mép kiểu ngời theo đạo hồi đó là Tại sao anh chỉ nhận xét màu da và tả mép đặc biệt nhất của bức chân dung tự bé ria? ho¹. - Đây là 2 nét thay đổi nhất. Không có gơng nên anh chỉ hình dung ra đợc thế. Chúng ta thấy gì đằng sau bức chân d. Đằng sau bức chân dung: dung Êy? - Cuéc sèng gian nan vÊt v¶ cña R« GV: Anh không hề kêu xin, cầu -bin - xơn chống chọi với đói, rét, nguyÖn, mong íc h·o huyÒn hay bÊt n¾ng, ma, giã b·o, thó d÷, bÖnh tËt vµ lực buông xuôi chờ chết. Ngợc lại anh cô đơn bằng nghị lực, trí thông minh và đã suy tính chi li hành động kiên quyết, khéo léo, đầu óc thực tế, quyết tâm kiên trì, và khôn khéo, bằng tất cả tài sống đã là sức mạnh vật chất và tinh søc cña m×nh. Qua trang bÞ vµ trang thÇn gióp anh trong hoµn c¶nh bÊt h¹nh phôc lØnh kØnh, l«i th«i vµ k× quÆc, vÉn vÉn tån t¹i chiÕn th¾ng hoµn c¶nh ngÆt thÊy hiÖn lªn vµ s¸ng ngêi ch©n dung vÞ nghÌo. chúa tể đảo bất đắc dĩ. Một con ngời tính a hài hớc, yêu đời, ham sống và m¹nh mÏ biÕt nhêng nµo. T¹i sao t¸c gi¶ l¹i t¶ trang phôc, trang * LuyÖn tËp: bÞ (kü h¬n) tríc diÖn m¹o (s¬ sµi h¬n) - T¸c gi¶ muèn nhÊn m¹nh hoµn c¶nh sèng, tinh thÇn vµ kÕt qu¶ s¸ng t¹o. iv. cñng cè - Nêu ND và nghệ thuật chính của văn - HS đọc ghi nhớ: Sgk b¶n? Qua v¨n b¶n nµy em rót ra bµi häc g× - Con ngêi chÊp nhËn hoµn c¶nh, vît cho b¶n th©n? lªn hoµn c¶nh b»ng tÊt c¶ tµi søc vµ quyÕt t©m cña m×nh. v. híng dÉn - §äc thªm tµi liÖu tham kh¶o PT vÒ bµi nµy. - Xem tríc bµi: Bè cña Xi m«ng. - §äc tríc bµi: Tæng kÕt vÒ ng÷ ph¸p.. ________________________________________________________________ TiÕt 147:. tiÕng viÖt Tæng kÕt vÒ ng÷ ph¸p.

(283) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp HS ôn tập và hệ thống hoá các kiến thức về ngữ pháp đã học nh: Từ loại, danh từ, động từ, tính từ, cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ và những từ loại khác. 2. KÜ n¨ng - Tæng hîp kiÕn thøc vÒ tõ lo¹i vµ côm tõ - Nhận biết và sử dụng thành thạo những từ loại đã học. 3. Thái độ - Có ý thức vận dụng những kiến thức đã học vào tạo lập văn bản và nói viết B. ChuÈn bÞ. - ThÇy: B¶ng phô, vÝ dô -Trß: ¤n l¹i kiÕn thøc C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: Trong giê «n tËp III. Bµi míi: A. Tõ lo¹i GV gọi HS đọc các VD sgk Xác định danh từ, động từ, tính từ trong I. Danh từ, động từ, tính từ: - Danh tõ: lÇn, b¨ng lµng các câu đó? - Động từ: đọc, nghĩ ngợi, phục dịch, ®Ëp. - Tính từ: hay, đột ngột, phải, sung sớng. HS theo dâi Sgk BT2 HS điền vào bảng phụ đã kẻ sẵn, gọi 2 HS lªn ®iÒn. Từ những kết quả đạt đợc ở BT1, 2 hãy - DT: đứng sau: những, các, một cho biết danh từ nào, động từ đứng sau - ĐT: đứng sau: hãy, đã, vừa những từ nào? Tính từ đứng sau những - TT: đứng sau: rất, hơi, quá. tõ nµo? GV híng dÉn HS kÎ b¶ng trong skg vµ ®iÒn vµo trong b¶ng. Gọi HS đọc BT5 Trong nh÷ng ®o¹n trÝch sau s®©y, c¸c a. Tõ “trßn” lµ tÝnh tõ, trong c©u v¨n nã từ in đậm vốn thuộc từ loại nào và ở đợc dùng nh ĐT. đây chung đợc dùng nh từ thuộc từ loại b. Từ lí: lí tởng là danh từ trong câu văn nµo? này nó đợc dùng nh tính từ. c. Tõ “b¨n kho¨n” lµ tÝnh tõ trong c©u văn này nó đợc dùng nh DT. Nh vậy các từ đó ta gọi là hiện tợng gì? - Hiện tởng chuyển loại của từ GV cho HS lµm BT trªn b¶ng phô - Gọi HS lên bảng đặt câu gạch chân dới DT, ĐT, TT. (HS nhËn xÐt, GV söa ch÷a l¹i nÕu sai). iv. cñng cè. - Thế nào là danh từ, động từ, tính từ. Cho ví dụ? - Danh từ, động từ, tính từ thờng đứng sau các từ nào? - Trong nãi, viÕt ta thêng gÆp hiÖn tîng g×?.

(284) v. híng dÉn. - Nắm chắc khái niệm: danh từ, động từ, tính từ. - N¾m ch¾c kh¶ n¨ng kÕt hîp cña mçi tõ lo¹i. - Xem tiÕp nh÷ng phÇn cßn l¹i. §äc kü c¸c VD Sgk -----------------------------------------------------------------------------------------------. TiÕt 148: tiÕng viÖt. tæng kÕt vÒ ng÷ ph¸p (TiÕp theo) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - TiÕp tôc gióp HS ®i t×m hiÓu phÇn tiÕp theo cña bµi vÒ c¸c tõ lo¹i kh¸c vµ côm tõ. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng vËn dông c¸c kiÕn thøc vÒ ng÷ ph¸p vµo trong nãi, viÕt. 3. Thái độ - Có ý thức vận dụng vào nói viết cho chuẩn và nhận biết đợc những từ loại đã học B. ChuÈn bÞ. -ThÇy: b¶ng phô, vÝ dô -Trß: §äc tríc sgk C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 20101 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: - Trong giê «n tËp. III. Bµi míi: GV chuyÓn tiÕp II. C¸c tõ lo¹i kh¸c. Gv híng dÉn häc sinh ®iÒn c¸c tõ in ®Ëm vµo b¶ng tæng hîp Sè tõ §¹i tõ Ba n¨m T«i n¨m Bao nhiªu b©y giê bÊy giê. Lîng tõ nh÷ng. ChØ tõ Phã tõ Êy đã ®©u míi ®ang. QH tõ ë cña nhng nh. TrÞ tõ chØ c¶ ngay. TT tõ h¶. Th¸i tõ trêi ¬i. T×m nh÷ng tõ chuyªn dïng ë cuèi c©u để tạo câu nghi vấn. - ThÕ, h¶ Cho biÕt c¸c tõ Êy thuéc tõ lo¹i nµo? GV hớng dẫn HS xác định cấu tạo của B. Cụm từ c¸c côm tõ. - C¸c tõ “¶nh hëng”, nh©n c¸ch, lèi sèng, ngµy, tiÕng lµ phÇn trung t©m cña c¸c côm tõ. Dấu hiệu nào để nhận biết cụm DT? - Tõ “nh÷ng” ë phÝa tríc hoÆc cã thªm “nh÷ng” vµo tríc phÇn trung t©m Xác định và phân tích các cụm ĐT - Các từ: đến, chạy, ôm, lên là phần trung t©m cña côm §T Dấu hiệu nào để nhận biết cụm ĐT? - Có các từ đã, sẽ, vừa, ở phía trớc. - Xác định và phân tích cụm tính từ - Nh÷ng tõ: ViÖt Nam, b×nh dÞ, ph¬ng đông, mới, hiện đại, êm ả, phức tạp, phong phó, s©u s¾c lµ phÇn trung t©m Dấu hiệu nào để nhận biết cụm tính từ. của cụm tính từ. ở đây có 2 từ Việt GV hớng dẫn HS lấy ví dụ về cụm DT, Nam và Phơng Đông là các DT đợc §T, TT dïng lµm TT. - Tõ rÊt, hoÆc cã thÓ thªm tõ rÊt vµo phÝa tríc..

(285) iv. cñng cè. - KÓ tªn c¸c tõ lo¹i kh¸c? - Thế nào là cụm DT, ĐT, TT, dấu hiệu nào để nhận biết chúng. v. híng dÉn. - ¤n l¹i vÒ tõ lo¹i, côm tõ. - LÊy vÝ dô vÒ tõ lo¹i, côm DT. - Tìm 1 ĐV xác định từ loại. - §äc tríc bµi tæng kÕt vÒ ng÷ ph¸p (tiÕp) - So¹n v¨n b¶n “Bè cña xi m«ng”. _______________________________________________________________ TiÕt 149: tËp lµm v¨n. luyÖn tËp viÕt biªn b¶n A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Nắm chắc hơn những kiến thức lí thuyết về biên bản; thực hành viết đợc một biên b¶n hoµn chØnh - Mục đích yêu cầu, nội dung của biên bản và các loại biên bản thờng gặp trong cuéc sèng 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng lËp biªn b¶n theo nh÷ng yªu cÇu vÒ h×nh thøc vµ néi dung nhÊt định . Viết đợc một biên bản hoàn chỉnh. 3. Thái độ - Biết viết một biên bản khi cần thiết và biết nhận diện một biên bản đúng. B. ChuÈn bÞ. -ThÇy: mét sè bien b¶n mÉu -trò: đọc trớc sgk, viết một số biên bản C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: Biªn b¶n lµ g×? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: GV gợi, dẫn để HS nhớ lại những vấn I. Ôn lại lí thuyết: đề có liên quan đến biên bản. Biên bản - HS xem lại phần ghi nhớ, trả lời. là gì? Nhằm mục đích gì? Ngêi viÕt biªn b¶n cÇn ph¶i cã tr¸ch nhiệm và thái độ nh thế nào? - Nªu bè côc phæ biÕn cña biªn b¶n? - Biªn b¶n cã hiÖu lùc ph¸p lý kh«ng? - Dïng lµm chøng cí, lµm c¬ së cho Mà chủ yếu dùng để làm gì? các nhận định, KL và các quyết định xử lý. §Æc ®iÓm næi bËt cña biªn b¶n lµ g×? - Ph¶i ghi nhËn c¸c sù viÖc, hiÖn tîng một cách kịp thời, đầy đủ tỉ mỉ và kh¸ch quan, trung thùc. II. LuyÖn tËp: GV yêu cầu HS trao đổi, thảo luận ND ghi chép nh vậy đã cung cấp đầy - HS thảo luận. đủ dữ liệu để lập một biên bản cha? - Sau phÇn më ®Çu s¾p xÕp l¹i d-c-e-g-h CÇn thªm bít nh÷ng g×? Cách sắp xếp các nội dung đó cóphù hîp mét biªn b¶n kh«ng? CÇn s¾p xÕp.

(286) l¹i nh thÕ nµo? GV híng dÉn HS lËp biªn b¶n theo c¸c - Quèc hiÖu vµ tiªu ng÷ bíc sau: - §Þa ®iÓm vµ thêi gian tiÕn hµnh héi nghÞ. - Tªn biªn b¶n. - Thµnh phÇn tham dù - DiÔn biÕn vµ kÕt qu¶ héi nghÞ - Thêi gian kÕt thóc, thñ tôc ký x¸c nhËn. GV híng dÉn HS lµm bµi tËp: Biªn b¶n bµn giao nhiÖm vô trùc tuÇn. - Thµnh phÇn tham dù gåm nh÷ng ai? - Néi dung bµn giao nh thÕ nµo? (ND và kết quả công việc đã làm trong tuần. ND c«ng viÖc cÇn thùc hiÖn trong tuÇn tíi, c¸c ph¬ng tiÖn vËt chÊt vµ hiÖn tîng cña chóng t¹i thêi ®iÓm bµn giao…) iv. cñng cè. - GV gọi một số học sinh đọc bài làm của mình. - GV cñng cè l¹i c¸ch viÕt biªn b¶n. - Lµm biªn b¶n gåm cã mÊy bíc. v. híng dÉn. - N¾m ch¾c c¸ch lµm mét biªn b¶n. - Tham kh¶o mét sè biªn b¶n. - Hoµn thiÖn bµi lµm cña m×nh. - Đọc trớc bài: Hợp đồng. ----------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 150: tËp lµm v¨n. hợp đồng. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp HS: Nắm đợc hình thức và nội dung của văn bản hợp đồng. Một loại văn bản hành chính thông dụng trong đời sống. 2. KÜ n¨ng -Viết một hợp đồng đơn giản 3. Thái độ - Có ý thức viết hợp đòng khi cần thiết B. ChuÈn bÞ. -Thầy: chuẩn bị một số hợp đồng mẫu -Trò: đọc trớc sgk, đọc ghi nhớ C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: - Biªn b¶n lµm g×? Yªu cÇu cña biªn b¶n. - Nªu c¸c bíc lµm biªn b¶n. III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: GV yêu cầu học sinh tìm hiểu VB mẫu I. Đặc điểm của hợp đồng: trong Sgk Tại sao cần phải có hợp đồng? - Vì đó là văn bản có tính pháp lí, nó là cơ sở để các tập thể, cá nhân làm việc theo quy định của pháp luật..

(287) Hợp đồng ghi lại những nội dung gì?. - Ghi l¹i nh÷ng ND cô thÓ do hai bªn ký hợp đồng đã thoả thuận với nhau. Hợp đồng cần phải đạt đợc những yêu - Ngắn gọn, rõ ràng, chính xác, chặt cÇu nµo? chÏ vµ cã sù rµng buéc cña hai bªn ký víi nhau trong khu«n khæ cña ph¸p luËt. Hãy kể tê một số hợp đồng mà em - Hợp đồng kinh tế, HĐ lao động, HĐ biÕt? cung cÊp thiÕt bÞ, cho thuª nhµ, H§ x©y dựng, hợp đồng đào tạo, hợp đồng chuyÓn nhîng. Phần mở đầu của hợp đồng gồm những II. Cách làm hợp đồng: - Quốc hiệu, tên hợp đồng. môc nµo? - Cơ sở pháp lí của việc ký hợp đồng - Thời gian, địa điểm ký hợp đồng Phần ND của hợp đồng gồm những + Các điều khoản cụ thể môc nµo? + Cam kết của hai bên ký hợp đồng. Phần kết thúc của hợp đồng gồm những - Đại diện của 2 bên ký hợp đồng ký và môc nµo. đóng dấu. Lời văn trong hợp đồng ra sao? + ChÝnh x¸c, râ rµng, chÆt chÏ. Kh«ng chung chung, m¬ hå. Qua bµi em cÇn ghi nhí nh÷ng ®iÒu g×? * Ghi nhí: Sgk/138 III. LuyÖn tËp: Gọi HS đọc ghi nhớ GV hớng dẫn HS đọc và trả lời ngay - Đáp án a, b, c BT1 BT2: Lµm vµo vë iv. cñng cè - Thế nào là hợp đồng - Hợp đồng bao gồm các phần nào? v. híng dÉn. - N¾m ch¾c néi dung trong phÇn ghi nhí. - Tham khảo một số hợp đồng - Viết một hợp đồng - So¹n bµi: Bè cña xi m«ng. Ngµy 28 th¸ng 3 n¨m 2011 ký duyÖt. TuÇn 31. TiÕt 151. V¨n b¶n. Bè cña Xi m«ng ( trÝch). G. đơ Mô-pa- xăng. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Thấy đợc nỗi khổ của một đứa trẻ không có bố và những ớc mơ, những khao khát cña em. 2. KÜ n¨ng - §äc- hiÓu mét v¨n b¶n dÞch thuéc thÓ lo¹i tù sù - Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m lÝ nh©n vËt - Nhận diện đợc những chi tiết miêu tả tâm trạng nhân vật 3. Thái độ - BiÕt c¶m th«ng, chia sÎ víi nh÷ng em bÐ bÊt h¹nh.

(288) B. ChuÈn bÞ.. -Thầy: Soạn bài, đọc tài liệu -Trß: So¹n bµi, tãm t¾t VB.... C. Tiến trình hoạt động dạy học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011. Líp 9A1 Líp 9A6. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ........ II. KiÓm tra:. Tr×nh bµy ng¾n gän nh÷ng suy nghÜ cña em vÒ nh©n vËt R«- bin -x¬n? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi Gọi hs đọc chú thích trong sgk GV hớng dẫn đọc - Chó ý ph©n biÖt lêi kÓ chuyÖn, t¶ c¶nh, giọng nói, lời đối thoại của Xi- Mông, b¸c Phi - LÝp vµ chÞ B l¨ng sèt Gọi 3 hs đọc, gọi 2 hs tóm tắt KT việc đọc chú thích của hs. Em cã thÓ chia bè côc cña VB nµy nh thÐ nµo?. I. Mét vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ t¸c phÈm. 1. T¸c gi¶ 2. T¸c phÈm. II. §äc hiÓu v¨n b¶n. 1. §äc vµ tãm t¾t. 2. Chó thÝch 3. Bè côc Đ1. Từ đầu đến khóc hoài: Tâm trạng tuyÖt väng cña Xi- M«ng - Đ2. Tiếp đến một ông bố: Xi- Mông gÆp b¸c Phi- lÝp - Đ3. Tiếp đến bỏ đi rất nhanh: Phi líp đa Xi -M«ng vÒ nhµ, b¸c gÆp chÞ B l¨ng sèt. -§4. Cßn l¹i. C©u chuyÖn ë trêng s¸ng h«m sau - Ngoio thø 3 theo trimhf tù thêi gian. Câu chuyện đơn giản chỉ có 3 nhân vật chÝnh vµ mét sè b¹n häc cña Xi m«ng 4. Ph©n tÝch a. Nh©n vËt xi m«ng * T©m tr¹ng ë bê s«ng. NhËn xÐt vÒ c¸ch kÓ chuyÖn vµ nh©n vËt? GV: XI- Mông là một bé trai độ 7-8 tuổi, con chÞ B l¨ng sèt. Nã h¬i xanh xoa, rÊt s¹ch sÏ, nhót nh¸t gÇn nh vông d¹i. Nã kh«ng biÕt bè m×nh lµ ai. MÑ nã cha bao giê nãi vÌ chuyÖn nµy. B¹n bÌ trong trêng học thờng hay trêu chọc nó vì nó là đứa trẻ không có bố. Nó đau khổ lắm, đến - Tâm trạng đau khổ đến tuyệt vọng của mức... GV gọi hs đọc đoạn 1 Xi M«ng v× b¹n bÌ trªu chäc sØ nhôc. §o¹n v¨n kÓ l¹i chuyÖn g×? c¶nh g×? - §Þnh nh¶y xuèng s«ng tù tö - Là một đứa trẻ 7,8 tuổi nên tình cảm của Xi-Mông ra bờ sông để làm gì? nã vÉn rÊt hêi hît vµ dÔ bÞ ph©n t¸n. Cho Vì sao em bỏ ý định nhảy sông tự tử nên trớc cảnh đẹp trời ấm áp..đã cuốn hút em khiÕn em quªn ®i chuyÖn ®au khæ, muốn ngủ rồi muốn chơi đùa. - Tâm trạng của Xi- Mông đợc thể hiện - Tâm trạng nhân vật thiếu nhi thể hiện qua tả cảnh thiên nhiên, hành động cử b»ng nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo? Sự thể hiện đó có phù hợp với tâm lí lứa chỉ. Tiếng khóc nức nở, triền miên không tuổi không? Chi tiết hình ảnh nào chứng dứt là chi tiết đợc tô đạm rất phù hợp với t©m lÝ løa tuæi vµ c¸ tÝnh cña Xi M«ng tỏ điều đó? * LuyÖn tËp Xi-M«ng ë trong hoµn c¶nh nh thÕ nµo? HS th¶o luËn - Xi- M«ng kh«ng cã bè, bÞ b¹n bÌ trªu c× sao em muèn tù tö? chäc, em tñi th©n ®au khæ... Tãm t¾t l¹i truyÖn. IV.Cñng cè.

(289) - §äc ®o¹n v¨n miªu t¶ t©m tr¹ng cña Xi- M«ng ë bê s«ng, nhËn xÐt? - Vì sao xi- mông bỏ ý định nhảy sông tự tử? Qua chi tiết này em hiểu gì về t©m lÝ trÎ em? V. Híng dÉn - §äc l¹i toµn v¨n b¶n - TiÕp tôc t×m hiÓu c¸c phÇn cßn l¹i - §äc vµ t×m hiÓu phÇn ghi nhí. ------------------------------------------------------------------------------------------. TiÕt 152. V¨n b¶n. Bè cña Xi - M«ng( tiÕp ). A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Gióp hs tiÕp tôc t×m hiÓu vÒ nh©n vËt xi- m«ng vµ nh©n vËt B l¨ng sèt. - Thấy đợc nghệ thuật miêu tả diễn biến tâm trạng của các nhân vật trong văn bản, rút ra đợc bài học về lòng yêu thơng con ngời 2. kÜ n¨ng - Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m lÝ nh©n vËt. RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch nh©n vËt 3. Thái độ - Giáo dục lòng yêu thơng bạn bè và mở rộng ra đó là tình yêu thơng con ngời B. ChuÈn bÞ.. - ThÇy: So¹n bµi - Trò; Soạn bài, đọcc ghi nhớ. C. Tiến trình hoạt động dạy học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011. Líp 9A1 Líp 9A6. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ........ II. KiÓm tra:. - Tãm t¾t truyÖn bè cña Xi- M«ng - Nªu t©m tr¹ng cña xi m«ng ë bê s«ng? III. Bµi míi: GV chuyÓn tiÕp HS đọc diễn cảm đoạn văn '' Bỗng ...bỏ ®i rÊt nhanh'' - Xi- Mông tỏ thía độ nh thế nào khi bất ngê gÆp b¸c Phi lÝp ë bê s«ng?. a. Nh©n vËt Xi- M«ng * Tâm trạng gặp bác Phi líp và khi về đến nhµ. - Xi-Mông đợc dịp trút nỗi lòng đau khổ ng©y th¬ cña m×nh Câu trả lời ngẹn ngào trong tiếng lhocs cố - Câu nói: Cháu không có bố đợc nhắc lại kìm nén chứng tỏ tâm trạng gì của em lúc 2 lần chính là lời khẳng định tuyệt vọng nµy? bÊt lùc cña chó bÐ - Vì là đứa trẻ nên sau đó em đã hoàn Khi gÆp mÑ t¹i sao Xi- M«ng l¹i ßa toµn nghe lêi b¸c n¾m tay ®a vÒ nhµ khãc? - Xi- Mông thêm đau đớn tủi buồn Nh÷ng c©u hái cña bÐ víi b¸c Phi lÝp ngay sau đó nói lên điều gì? - ý nghÜ muèn b¸c Phi lÝp lµm bè- khao GV gọi hs đọc đoạn cuối cùng, tìm hiểu kh¸t cã bè thái độ của xi mông trớc sự trêu chọc nh thêng lÖ cña bän b¹n tinh qu¸i T¹i sao tríc nh÷ng lêi trªu chäc vµ tiÕng cêi ¸c ý cña lò trÎ ë trêng xi m«ng lÇn ®Çu tiªn qu¸t vµo mÆt chóng m¹nh mÏ nh - Trong c©u tr¶ lêi thÊy râ niÒm h·nh diÖn ném một hòn đá? Sau đó lại không trả lời tự hào, không dấu diếm..

(290) g× hÕt? - Trong lòng em khi ấy đã có những suy nghÜ g× vÒ ngêi bè- b¸c thî rÌn? Qua đó em thấy xi mông là nhân vật đáng để cho chúng ta nh thế nào? Theo em chÞ cã ph¶i lµ mét ngêi phô n÷ xÊu kh«ng? HS đọc đoạn nói về chị B lăng sốt ViÖc t¸c gi¶ s¬ qua vµi nÐt h×nh d¸ng chÞ qua c¸i nh×n cña b¸c Phi LÝp cã ý nghÜa g×? Qua ®o¹n t¶ ch©n dung b¸c Phi lÝp em cã c¶m t×nh víi nh©n vËt nµy kh«ng? v× sao? V× sao Phi lÝp an ñi vµ ®a Xi M«ng vÒ nhµ? Tại sao bác đọt nhiên rụt rè ấp úng khi nãi víi chÞ B l¨ng sèt? T¹i sao b¸c nhanh chãng nhËn lêi lµm bè cña Xi m«ng?. - Tin ë b¸c thî rÌn - Đáng thơng và cũng rất đáng yêu. b. Nh©n vËt B l¨ng sèt - ChÞ kh«ng ph¶i lµ ngêi phô n÷ h háng thiếu đứng đắn mà là ngời phụ nữ nhẹ dạ, lỡ lầm. Chị là ngời phụ nữ đức hạng bị lừa dèi. - Nh©n vËt b¸c thî rÌn Phi lÝp - Bác là ngời lao đọng lơmg thiện, yêu nghề, một ngời đàn ông nhân hậu giản dị - bác dập tắt ý định đùa cợt với ngời mẹ trÎ nµy, rôt rÌ Êp óng nÓ träng chÞ. - Thoạt đầu là để yên lòng đứa trẻ, sau đó lµ th¬ng Xi- M«ng, c¶m mÕn chÞ B l¨ng sèt * LuyÖn tËp TG muốn nhắn gửi đến chúng ta điều gì - Lßng c¶m th«ng vµ th¬ng yªu b¹n bÌ, qua thái độ và hành động của lũ trẻ bạn xi Nhất là đối với những bạn có hoàn cảnh m«ng? đặc biệt. Không nên xa lánh ghẻ lạnh, thờ ¬, cµng kh«ng nªn trªu chäc... IV. Cñng cè - KH¸i qu¸t diÔn biÕn cña 3 nh©n vËt chÝnh? + Xi-Mông: Từ buồn tủi tuyệt vọng đến ngạc nhiên,mừng vui, tụ tin hạnh phúc + Chị B lăng sốt từ ngợng ngập đau khổ đến hạnh púc + Phi Líp: Ngạc nhiên đến cảm thông. Từ đùa cợt thành nghiêm túc Qua bµi em cÇn ghi nhã ®iÒu g×? V. Híng dÉn - N¾m ch¾c néi dung, nghÖ thuËt, néi dung t tëng cña truyÖn. - PH©n tÝch 3 nh©n vËt - §äc tµi liÖu tham kh¶o - So¹n con chã bÊc. TiÕt 153. ¤n tËp vÒ truyÖn. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs ôn tập củng cố kiến thức về nhũng tác phẩm truyện Việt Nam hiện đại đã häc trong ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n 9 - §Æc trng thÓ lo¹i qua c¸c yÕu tè nh©n vËt, sù viÖc, cèt truyÖn - Những nội dung cơ bản của các tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam đã học - Những đặc điểm nổi bật của các tác phẩm truyện đã học 2. KÜ n¨ng - Kĩ năng tổng hợp, hệ thống hóa kiến thức về các tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam 3. thái độ - Qua mỗi tác phẩm truyện rút ra bài học cho bản thân về sự trân trong những vẻ đẹp b×nh dÞ cña cuéc sèng vµ kh©m phôc nh÷ng t©m g¬ng yªu níc. B. ChuÈn bÞ.. -ThÇy: So¹n bµi, hÖ thèng hãa kiÕn thøc.

(291) - Trò: Ôn tập lại toàn bộ phần truyện Việt Nam đã học từ đầu năm đến giờ. C. Tiến trình hoạt động dạy học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: -KT trong giê «n tËp. KT sù chuÈn bÞ cña hs vÒ b¶ng hÖ thèng hãa III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi GV gäi mét sè em tr×nh bµy b¶ng thèng kª theo mÊu sgk GV nhËn xÐt vµ bæ sung söa ch÷a C¸c t¸c phÈm truyÖn sau c¸ch m¹ng th¸ng Tám-1945 trong bảng thống kê đã phản ánh đợc những nét gì về đất nớc và con ngời Việt Nam ở giai đoạn đó?. H×nh ¶nh c¸c thÕ hÖ con ngêi ViÖt Nam yªu níc trong 2 cuéc kh¸ng chiÕn chèng Pháp và chống Mĩ đã đợc miêu tả qua nh÷ng nh©n vËt nµo? H·y nªu nh÷ng phÈm chÊt chung cña c¸c nh©n vËt Êy vµ nÐt tÝnh c¸ch næi bËt ë mçi nh©n vËt? Nêu cảm nghĩ về nhân vật để lại ấn tợng s©u s¾c nhÊt? -GV gọi hs đọc. GV nhận xét biểu dơng nh÷ng em lµm tèt - Tìm hiểu một vài đặc điểm NT của tác phẩm truyện đã học.Em hãy nhận xét - VÒ ph¬ng thøc trÇn thuËt? - VÒ t×nh huèng truyÖn. I. B¶ng hÖ thèng hãa II. §Êt níc vµ con ngêi ViÖt Nam qua 5 t¸c phÈm.... - Phản ánh đất nớc qua 2 cuộc kháng chiÕn chèng Ph¸p, MÜ - NhiÒu thÕ hÖ - Nh÷ng nÐt tÝnh c¸ch chung: + Yêu quê hơng đất nớc, trung thực dũng cảm, hồn nhiên yêu đời, khiêm tốn giản dị, sẵn sàng chiến đấu hi sinh cho độc lập tự do của đất nớc - ¤ng Hai, Anh thanh niªn, ba c« thanh niªn xung phong, «ng S¸u, bÐ Thu - Ông Hai: Tình yêu làng đặt trong tình yªu níc - ATN: Yªu nghÒ, hiÓu ý nghÜa cña c«ng viÖc thÇm lÆng - BÐ Thu: C¸ tÝnh, tÝnh c¸ch cøng cái, t×nh c¶m nång nµn - ¤ng S¸u: T×nh cha con s©u nÆng. - Ba c« TN xung phong: Dòng c¶m hån nhiªn kh«ng sî hi sinh, yªu th¬ng nhau trong tình đông đội. - HS tù lµm trong 7 phót. III. Nghệ thuật của các truyện đã häc. - Ng«i thø nhÊt - T×nh huèng truyÖn lµng, chiÕc lîc ngµ, bÕn quª, lÆng lÏ Sa Pa.... IV. Cñng cè: - Đát nớc và con ngời Việt Nam qua 5 tác phẩm đã học trong chơng trình Ngữ văn lớp 9 nh thÕ nµo? - T×m nh÷ng phÈm chÊt chung cña nh÷ng nh©n vËt chÝnh trong truyÖn? - Đặc điểm nghệ thuật nổi bật của các truyện hiện đại Việt Nam đã học ở NV9 V. Híng dÉn: - Nắm chắc nội dung Nghệ thuật của từng truyện đã học -Nắm chắc đặc điểm của từng nhân vật - §äc tµi liÖu tham kh¶o - ChuÈn bÞ kiÓm tra phÇn truyÖn.

(292) TiÕt 154. TiÕng ViÖt. Tæng kÕt vÒ ng÷ ph¸p ( tiÕp). A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Tiếp tục hệ thống hóa kiến thức đã học về câu. - Hệ thống kiến thức về câu( các thành phần câu, các kiểu câu, biến đổi câu) đã học từ lớp 6 đến lớp 9. 2. KÜ n¨ng - Tæng hîp kiÕn thøc vÒ c©u - Nhận biết và sử dụng thành thạo những kiểu câu đã học. 3. Thái độ - Có ý thức sử dụng câu đúng trong nói viết B. ChuÈn bÞ. -ThÇy: B¶ng phô -trß: ¤n tËp l¹i toµn bé C. Tiến trình hoạt động dạy học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 II. KiÓm tra: Trong giê «n tËp III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi. Líp 9A1 Líp 9A6. KÓ tªn c¸c thµnh phÇn chÝnh, thµnh phÇn phô cña c©u, nªu dÊu hiÖu nhËn biÕt tõng thµnh phÇn?. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ........ C. Thµnh phÇn c©u I. Thµnh phÇn chÝnh vµ thµnh phÇn phô - TP chÝnh lµ nh÷ng thµnh phÇn b¾t buéc phải có để câu có cấu trúc hoàn chỉnh và diễn đạt một ý tởng tơng đối trọn vẹn. - VÞ nh÷ lµ thµnh phÇn chÝnh cña c©u cã kh¶ n¨ng kÕt hîp víi c¸c phã tõ chØ quan hÖ thêi gian vµ tr¶ lêi cho c¸c c©u hái lµm g×? lµm sao? nh thÕ nµo? lµ g×? - Chñ ng÷ nªu tªn sù vËt, hiÖn tîng cã hành động, đặc điểm, trạng thái đợc miêu t¶ ë vÞ ng÷. Tr¶ lêi cho c©u hái ai? con g×? c¸i g×? - Tr¹ng ng÷: §øng ë ®Çu c©u, gi÷a, cuèi - T¸c dông: Cô thÓ hãa kh«ng gian, thêi gian, c¸ch thøc ,ph¬ng tiÖn, nguyªn nh©n, mục đích, đợc diễn đạt ở nòng cốt câu, đợc ngăn cách với nòng cốt câu bằng dấu phÈy.

(293) GV híng dÉn häc sinh ph©n tÝch vÝ dô trong sgk. KÓ tªn vµ nªu dÊu hiÖu nhËn biÕt c¸c thµnh phÇn biÖt lËp cña c©u Gäi hs lÇn lît nªu kh¸i niÖm cña c¸c thµnh phÇn biÖt lËp: T×nh th¸i, c¶m th¸n, gọi đáp, phụ chú. - Khởi ngữ: Đứng trớc chủ ngữ nêu lên đề tài đợc nói đến trong câu - DÊu hiÖu: cã thÓ thªm quan hÖ tõ: vÒ, đối với vào trớc khởi ngữ, trợ từ thì vào sau khëi ng÷ 1. Chñ nh÷ a. §«i cµng t«i b. MÊy ngêi häc trß cò c. nã 2. VÞ ng÷ a. MÉm bãng b. §Ðn s¾p hµng díi hiªn ®i vµo líp c. Vẫn là ngời bạn... độc ác 3. Tr¹ng ng÷ b. Sau mét håi trèng 4. Khëi ng÷: Cßn tÊm g¬ng II. Thµnh phÇn biÖt lËp HS - DÊu hiÖu: chóng kh«ng trùc tiÕp tham gia vào sự việc đợc nói đến trong câu a. cã lÏ: thµnh phÇn t×nh th¸i b. NgÉm ra: TPTT c. Dõa xiªm thÊp...TP phô chó d. Bẩm: Gọi đáp, có khi TT e. Ơi: Gọi đáp D. C¸c kiÓu c©u. Xác định chủ nhữ vị ngữ trong các câu đơn sau:. GV cho hs nhận diện câu đặc biệt trong c¸c ®o¹n trÝch. Xác định câu ghép trong các đoạn trích?. I. Câu đơn a. Chñ ng÷: NghÖ sÜ VN: Ghi lạii cái đã có rồi b. CN: Lêi göi cña mét NguyÔn Du VN: Phøc t¹p h¬n... s¾c h¬n c. CN: NghÖ thuËt VN: Lµ tiÕng nãi cña t×nh c¶m d. CN: T¸c phÈm VN: Lµ kÕt tinh ... trong lßng e. CN: Anh VN: Thø s¸u vµ còng tªn S¸u a. Cã tiengs cêi nãi lÐo xÐo ë gian trªn - TiÕng mô chñ b. Mét ATN hai m¬i b¶y tuæi c. Nh÷ng ngän ®iÖn... thÇn tiªn - Hoa trong c«ng viªn - Nh÷ng qu¶ bãng... gãc phè TiÕng rao... ®Çu - Chao ôi.. cái đó II. C©u ghÐp a. Anh göi... chung quanh b. Nhng v× bom næ gÇn, Nho bÞ cho¸ng c. ¤ng l·o...c¶ lßng d. Con nhµ häa sÜ... k× l¹ e. §Ó ngêi con g¸i... c« g¸i. Xác định các kiểu quan hệ về nghĩa giuax các vế trong những câu ghép đã tìm đợc ở a. Quan hệ bổ sung b. Quan hÖ nguyªn nh©n bµi tËp trªn? c. Bæ sung d. Nguyªn nh©n e. Mục đích Xác định quan hệ về nghĩa giữa các vế.

(294) trong c©u ghÐp ( sgk) GV cho hs t¹o c©u ghÐp theo c¸c kiÓu quan hÖ trªn Xác định câu rút gọn trong đoạn trích Xác định hiện tợng tách câu và nêu mục đích của việc tách câu ấy?. Biến đổi câu thành câu bị động. Xác định câu nghi vấn và tác dụng của nã? Xác định câu cầu khiến và tác dụng của nã? Xác định các kiểu câu và tác dụng của nó. III. Biến đổi câu - Quen råi - Ngµy nµo Ýt 3 lÇn - Các bộ phận của câu trớc đợc tách ra thành câu độc lập a. Và làm việc có khi suốt đêm b. Thêng xuyªn c. Mét dÊu hiÖu ch¼ng lµnh Tách nh vậy để nhấn mạnh nội dung của bộ phận đợc tách ra a. Ngời thợ thủ công Việt Nam làm ra đồ gèm kh¸ sím - Đồ gốm đợc ngời thợ thủ công Việt Nam lµm ra kh¸ sím b. T¹i khóc s«ng nµy tØnh ta b¾c mét c©y cÇu lín - Một cây cầu lớn sẽ đợc tỉnh ta... IV. ¤n tËp c¸c kiÓu c©u øng víi nh÷ng mục đích giao tiếp khác nhau - Các câu nghi vấn dùng để hỏi Ba con sao con kh«ng nhËn? Sao con biÕt lµ kh«ng ph¶i? a. Câu cầu khiến dùng để ra lệnh - ë nhµ tr«ng em nhÐ! -Đừng có đi đâu đấy b. Câu cầu khiến dùng để yêu cầu: Thì má cø kªu ®i - Mêi: V« ¨n c¬m - Câu nói của anh Sáu không phải dùng để hỏi mà là dùng để bộc lộ cảm xúc. IV. Cñng cè: - Cã nh÷ng thµnh phÇn c©u nµo? - KÓ tªn c¸c thµnh phÇn biÖt lËp cña c©u? - LÊy vÝ dô vÒ c©u ghÐp V. Híng dÉn - Ôn lại toàn bộ các phần đã học - Lấy ví dụ về các phần đã học - Ôn tập toàn bộ phần truyện đã học ở học kì II - ChuÈn bÞ kiÓm tra 45 phót v¨n phÇn truyÖn ------------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 155. KiÓm tra v¨n ( phÇn truyÖn). A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Kiểm tra để đánh giá kết quả học tập của hs qua các tác phẩm truyện Việt Nam đã häc ë k× II. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch t¸c phÈm truyÖn 3. Thái độ - Gi¸o dôc hs ý thøc tù gi¸c lµm bµi.

(295) B. ChuÈn bÞ. - Đề đã in sẵn C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 II. KiÓm tra: - KT sù chÈn bÞ cña hs III. Bµi míi:. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ........ 1. Ma trËn: Néi dung kiÕn thøc Lµng LÆng lÏ Sa Pa ChiÕc lîc ngµ Bên quª Nh÷ng ng«i sao xa x«i. Các cấp độ nhận thức NhËn biÕt Th«ng hiÓu VËn dông TN TL TN TL CÊp CÊp thÊp cao C1 C2 0,25đ 0,25đ C1 C3 0,25đ 0,25đ C1 C4 0,25đ 0,25đ C1 C1 0,25đ 2đ C5 C2 C2 C2 0,25đ 4đ 1đ 1đ. Tæng ®iÓm. §iÓm 1đ 1đ 4đ 3đ 1đ 10 đ 2. Néi dung kiÓm tra: §Ò lÎ : PhÇn I: Tr¾c nghiÖm:(2 ®iÓm) Câu 1: Điền đúng tên tác giả và năm sáng tác của các văn bản : Tªn V¨n b¶n T¸c gi¶ N¨m s¸ng t¸c BÕn quª Lµng. ChiÕc lîc ngµ. LÆng lÏ Sa Pa. Khoanh tròn vào chữ cái đầu câu trả lời đúng nhất. C©u 2: §iÒn côm tõ cßn thiÕu vµo chç chÊm cho hîp lÝ nhÊt ? Tình huống truyện đặc sắc nhất trong truyện ngắn Làng( Kim Lân ) là ………………………………………………………………………………………… … Tin lµng chî DÇu theo giÆc. Mụ chủ nhà không cho gia đình ông Hai ở nhờ. Trêi n¾ng lµm bän t©y chÕt nãng . Câu 3: Thử thách lớn nhất đối với anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa là: A.Công việc vất vả nặng nhọc. C.Thời tiết khắc nghiệt B.Sự cô đơn, vắng vẻ D.Cuộc sống thiếu thốn. Câu 4: Văn bản Chiếc lợc ngà có sự kết hợp của những phơng thức biểu đạt nào? A. Miªu t¶ vµ biÓu c¶m C. Tù sù , miªu t¶ vµ nghÞ lu©n B. Tù sù vµ miªu t¶ D. BiÓu c¶m vµ thuyÕt minh.

(296) Câu 5: Nội dung chính được thể hiện qua truyện ‘ những ngôi sao xa xôi’’ là vẻ đẹp của những cô gái thanh niên xung phong ở Trường Sơn. A.§óng . B.Sai . PhÇn II: Tự luận :(8 ®iÓm) Câu 1:( 2 điểm): Nªu t×nh huèng cña truyÖn ng¾n BÕn quª? C©u 2( 6 ®iÓm ): Tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt Ph¬ng §Þnh trong truyÖn ng¾n Nh÷ng ng«i sao xa x«i cña Lª Minh Khuª. §Ò ch½n : PhÇn I: Tr¾c nghiÖm:(2 ®iÓm) Câu 1: Điền đúng tên tác giả và năm sáng tác của các văn bản : Tªn V¨n b¶n T¸c gi¶ N¨m s¸ng t¸c Lµng. BÕn quª. LÆng lÏ Sa Pa. ChiÕc lîc ngµ. Khoanh tròn vào chữ cái đầu câu trả lời đúng nhất. Câu 2: Nhân vật chính trong truyện Làng của Kim Lân là: A.Ông Hai. C.Bà Hai. B.Bà chủ nhà. D.Bác Thứ. C©u 3 : Hình ảnh anh thanh niên trong truyện Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long được khắc hoạ qua cái nhìn của Ông họa sĩ già. A. §óng . B. Sai . C©u 4: §iÒn côm tõ cßn thiÕu vµo chç chÊm cho hîp lÝ nhÊt ? Chiếc lược ngà có ý nghĩa quý giá thiêng liêng đối với anh Sáu……………………… Vì nó làm dịu bớt nỗi ân hận và chứa đựng bao nỗi nhớ thương của người cha dành cho con. Vì nó chứng tỏ ông biết giữ lời hứa với bé Thu là khi về sẽ tặng Thu chiếc lược. Vì ông đã mất bao nhiêu công sức để làm ra chiếc lược ngà ấy. Vì có được cây lược ngà lúc bấy giờ là rất qúy giá. C©u 5 Ng«i kÓ cña truyÖn Nh÷ng ng«i sao xa x«i gièng víi t¸c phÊm nµo sau ®©y? A. BÕn quª. C. Cè h¬ng. B .Lµng D. LÆng lÏ Sa Pa. PhÇn II: Tự luận :(8 ®iÓm) Câu 1( 2 điểm): Cho biÕt t¸c dông cña t×nh huèng trong truyÖn ng¾n BÕn quª ? C©u 2( 6 ®iÓm ): C¶m nhËn cđa em vỊ Vẻ đẹp của những cô gái thanh niên xung phong ở Trường Sôn trong truyÖn ng¾n Nh÷ng ng«i sao xa x«i cña Lª Minh Khuª. 3.Yêu cầu- Biểu điểm §Ò lÎ : PhÇn I: Tr¾c nghiÖm:(2 ®iÓm) Cõu 1: 1đ Điền đúng tên tác giả , năm sáng tác , nếu sai một tác giả trừ 0,25điểm C©u 2: Tin lµng chî DÇu theo giÆc. . (0,25 ®iÓm) C©u3: A. (0,25 ®iÓm) C©u 4: C. ( 0,25 ®iÓm) C©u 5: A.( 0,25 ®iÓm ) PhÇn II.Tù luËn.

(297) C©u1(2 đ) Câu1: Học sinh cần nêu đợc các ý sau: *T×nh huèng cña truyÖn: 2 ®iÓm. + Nhĩ nhân vật chính của truyện, anh đã từng đi khắp nơi trên thế giới về cuối đời lại mắc một căn bệnh hiểm nghèo buộc chặt anh bên giờng bệnh đến nỗi nhích nöa ph©n trªn giêng còng khã. + Tình huống trớ trêu ấy lại dẫn đến một tình huống tiếp theo cũng đầy nghịch lí: Thời trẻ anh đã từng đi không thiếu một xó xỉnh nào trên trái đất, nhng lại cha từng đặt chân lên bãi bồi bên kia sông ngay sau nhà mình. Lúc mà anh cảm nhận đợc vẻ đẹp lạ lùng của bãi bồi thì anh cũng nhận ra một điều cay đắng là sẽ không bao giờ anh có thể đặt chân lên đợc bãi bồi ấy, dù nó ở rất gần anh. + Anh nhê cËu con trai thùc hiÖn gióp m×nh khao kh¸t Êy, nhng cËu con trai không hiểu ý bố, nó sa vào một đám chơi cờ thế làm lỡ mất chuyến đò ngang duy nhÊt trong ngµy. Câu 2( 6 điểm) Yêu cầu về hình thức : - Trình bày theo bố cục 3 phần, rõ ràng, sạch đẹp, ý văn hay. -Lập luận phải xác đáng, dẫn chứng chính xác. -Phải có liên kết giữa các đoạn và các phần. Yêu cầu về nội dung : - Nêu cảm nghĩ của mình về nhân vật Phương Định. * Dàn ý như sau : a/ Mở bài : Giới thiệu khái quát vài nét về tác giả, tác phẩm. - Lê Minh Khuê là nhà văn có nhiêu sáng tác về cuộc sống chiến đấu của thanh niên xung phong. - “ Những ngôi sao xa xôi ” là truyện ngắn viết năm 1971. Truyện viết về cuộc sống chiến đấu của những cô gái trên tuyến đường Trường Sơn thời chống Mỹ - Giới thiệu nhân vật . b/ Thân bài : Khái quát chung về truyện và qua đó cần làm nỗi bật nhân vật Phương Định. - Phương Định là cô gái hồn nhiên, vô tư, đã 3 năm sống và chiến đấu ở chiến trường, quen với những thử thách, nguy hiểm, giáp mặt với cái chết. - Phương Định yêu mến đồng đội, đặc biêt là cô luôn dành tình thương và sự cảm phục cho tất cả những chiến sĩ mà hằng đêm cô gặp trên trọng điểm của con đường vào mặt trận. - Phương Định có đời sống tâm lí phong phú trong sáng, hồn nhiên hay mộng mơ, lạc quan. +là cô gái kín đáo trong tình cảm và tự trọng về bản thân mình +Phương Định dũng cảm khi phá bom........... Phương Định là một cụ gỏi Sống có mục đích, có lí tởng, gan dạ, dũng cảm, sẵn sàng đối mặt với cái chết. -Qua nhân vật Phương Định và các cô gái thanh niên xung phong, Lê Minh Khuê đã gợi cho người đọc hình dung được phẩm chất tốt đẹp của thế hệ trẻ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. -Liên hệ với thanh niên trong giai đoạn hiện nay (đã phát huy và học tập được gì ở thế hệ trước) * Về nghệ thuật: -Truyện kể theo ngôi thứ nhất( nhân vật kể là nhân vật chính).

(298) -Tác giả am hiểu và miêu tả sinh động tâm lí của những nữ thanh niên xung phong( nhân vật Phương Định) - Ngôn ngữ trần thuật phù hợp với nhân vật kể chuyện tạo cho tác phẩm có giọng điệu tự nhiên và ngôn ngữ tự nhiên trẻ trung và nữ tính c/ Kết bài : Nêu nhận định đánh giá chung của mình về tác phẩm, nhân vật đó. BIÊU ĐIỂM Điẻm 5- 6 : Bài làm có bố cục đầy đủ 3 phần, rõ ràng, ý văn hay đúng nội dung, đúng thể loại, trình bày sạch đẹp. Điểm 3-4 : Bài làm tương đối, có ý hay nhưng còn ngắn gọn,còn mắc ít lỗi chính tả, trình bày tương đôi sạch đẹp. Điểm 1-2 : Bài làm có ý nhưng còn sơ sài, lỗi chính tả còn nhiều . Điểm 0 : Bài làm lạc đề và bỏ giấy trắng. *§Ò chẵn PhÇn I: Tr¾c nghiÖm:(2 ®iÓm) -Cõu 1: 1đ Điền đúng tên tác giả , năm sáng tác , nếu sai một tác giả trừ 0,25®iÓm C©u 2: A (0,25 ®iÓm) C©u3: A (0,25 ®iÓm) C©u 4: Vì nó làm dịu bớt nỗi ân hận và chứa đựng bao nỗi nhớ thương của người cha dành cho con.( 0,25 ®iÓm) C©u 5: C( 0,25 ®iÓm ) PhÇn II.Tù luËn C©u1. Câu1: Học sinh cần nêu đợc các ý sau( 2đ ) * ý nghÜa: + §Æt nh©n vËt NhÜ vµo mét chuçi nh÷ng nghÞch lí trªn, t¸c gi¶ muèn rót ra những chiêm nghiệm của cuộc đời: -Trong cuộc đời con ngời ta không lờng hết đợc những điều rủi ro, bất trắc, và cũng khã tr¸nh khái nh÷ng ®iÒu vßng vÌo hoÆc chïng ch×nh. Con ngêi thêng híng tíi những điều cao xa mà vô tình không biết tới những vẻ đẹp gần gũi ngay bên cạnh m×nh. - Từ đó tác giả rút ra hớng ngời đọc trân trọng những vẻ đẹp bình dị, vốn có cạnh mình, hãy biết trân trong nâng niu, đón nhận trớc khi quá muộn Câu 2( 6 điểm) Yêu cầu về hình thức : - Trình bày theo bố cục 3 phần, rõ ràng, sạch đẹp, ý văn hay. -Lập luận phải xác đáng, dẫn chứng chính xác. -Phải có liên kết giữa các đoạn và các phần. Yêu cầu về nội dung : - Nêu cảm nghĩ của mình về ba cô gái . * Dàn ý như sau : a/ Mở bài : Giới thiệu khái quát vài nét về tác giả, tác phẩm. - Lê Minh Khuê là nhà văn có nhiêu sáng tác về cuộc sống chiến đấu của thanh niên xung phong. - “ Những ngôi sao xa xôi ” là truyện ngắn viết năm 1971. Truyện viết về cuộc sống chiến đấu của những cô gái trên tuyến đường Trường Sơn thời chống Mỹ b/ Thân bài : Khái quát chung về truyện và qua đó cần làm nỗi bật ba nữ thanh niên xung phong ..

(299) + Họ đều là những cô gái trẻ trung nghe theo tiếng gọi của Tổ quốc lên đờng ra trận và sống chiến đấu trong hoàn cảnh khó khăn nguy hiểm. + Là cô gái đẹp, hồn nhiên, ngây thơ, mơ mộng. + Sống có mục đích, có lí tởng, gan dạ, dũng cảm, sẵn sàng đối mặt với cái chÕt. + Có tình đồng đội keo sơn gắn bó. + ở họ mỗi ngời lạicó những nét cá tính riêng rất đáng yêu. Thao , Nho, Phương Định -Qua ba nhân vật nữ thanh niên xung phong, Lê Minh Khuê đã gợi cho người đọc hình dung được phẩm chất tốt đẹp của thế hệ trẻ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. -Liên hệ với thanh niên trong giai đoạn hiện nay (đã phát huy và học tập được gì ở thế hệ trước) * Về nghệ thuật: -Truyện kể theo ngôi thứ nhất( nhân vật kể là nhân vật chính) -Tác giả am hiểu và miêu tả sinh động tâm lí của những nữ thanh niên xung phong - Ngôn ngữ trần thuật phù hợp với nhân vật kể chuyện tạo cho tác phẩm có giọng điệu tự nhiên và ngôn ngữ tự nhiên trẻ trung và nữ tính c/ Kết bài : Nêu nhận định đánh giá chung của mình về tác phẩm, ba nữ thanh niên đó. BIÊU ĐIỂM Điẻm 5- 6 : Bài làm có bố cục đầy đủ 3 phần, rõ ràng, ý văn hay đúng nội dung, đúng thể loại, trình bày sạch đẹp. Điểm 3-4 : Bài làm tương đối, có ý hay nhưng còn ngắn gọn,còn mắc ít lỗi chính tả, trình bày tương đôi sạch đẹp. Điểm 1-2 : Bài làm có ý nhưng còn sơ sài, lỗi chính tả còn nhiều . Điểm 0 : Bài làm lạc đề và bỏ giấy trắng. IV. Cñng cè: - GV nhËn xÐt giê kiÓm tra, thu bµi - Giải đáp thắc mắc V. Híng dÉn: - TiÕp tôc «n tËp phÇn truyÖn - Xem l¹i c¸c t¸c phÈm truyÖn níc ngoµi - So¹n bµi con chã BÊc - ChuÈn bÞ kiÓm tra tiÕng ViÖt. Ngµy 4 th¸ng 4 n¨m 2011 Ký duyÖt.

(300) TuÇn 32 TiÕt 156. V¨n B¶n. Con chã BÊc TrÝch : TiÕng gäi n¬i hoang d·- G.V L©n - §¬n A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Thấy rõ nghệ thuật kể chuyện của G. Lân-đơn về sự gắn bó sâu sắc, chân thành giữa Th.tơn và con chó Bấc và sự đáp lại của con chó Bấc với Thoc-tơn - Nh÷ng nhËn xÐt tinh tÕ kÕt hîp víi trÝ tëng tîng tuyÖt vêi cña t¸c gi¶ khi viÕt vÒ loµi vËt - T×nh yªu th¬ng, sù gÇn gòi cña nhµ v¨n khi viÕt vÒ con chã BÊc. 2. KÜ n¨ng. - §äc hiÓu mét v¨n b¶n dÞch thuéc thÓ lo¹ii tù sù 3. Thái độ - Có thái độ yêu thơng đối với loài vật, gần gũi với môi trờng... B.ChuÈn bÞ -ThÇy : So¹n bµi, su tÇm t¸c phÈm TiÕng gäi n¬i hoang d·, tranh minh häa -Trò : Soạn bài, đọc tác phẩm, tóm trắt truyện C.Tiến trình các hoạt động dạy học I.Tæ chøc : Ngµy .... th¸ng... n¨m 2011. Líp 9A1 sÜ sè 41 v¾ng........ Ngµy.... th¸ng ... n¨m 2011 líp 9A6 sÜ sè 34 v¾ng...... II.KiÓm tra Qua văn bản Bố của Xi Mông đã nhắc nhở chúng ta điều gì ? III.Bµi míi : Giíi thiÖu bµi GV kÓ tãm t¾t qua toµn bé t¸c phÈm Nªu ng¾n gän nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c giö G.V L©n - §¬n ? GV hớng dẫn đọc Thể hiện đợc tìn cảm của ngời đối với chã, chã víi ngêi nång nµn ®Çy yªu th¬ng Gọi hs đọc T¸c phÈm nµy thuéc lo¹i nµo ? §o¹n trÝch n»m trong ch¬ng nµo ? §o¹n trÝch cã thÓ chia thµnh mÊy ®o¹n, ý. I.Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ t¸c phÈm. 1. T¸c gi¶ : SGK 2. T¸c phÈm. II. §äc hiÓu v¨n b¶n. 1.§äc - kÓ tãm t¾t 2. Chó thÝch 3. ThÓ lo¹i : TiÓu thuyÕt gåm 7 ch¬ng - Chơng 6. Tình yêu thơng đối với một con ngêi. 4. Bè côc.

(301) cña mçi ®o¹n ?. - §o¹n 1 : Më ®Çu §o¹n 2 : t×nh c¶m cña Thooc- t¬n víi BÊc. §o¹n 3,4,5 : T×nh c¶m cña BÊc víi Néi dung chñ yÕu cña ®o¹n v¨n lµ nãi vÒ Thooc-t¬n t×nh c¶m cña nh©n vËt nµo ? V× sao cã s¾p xÕp bè côc nh vËy ? Th.T¬n kh«ng ph¶i lµ chñ ®Çu tiªn cña Bấc.Trớc anh Bấc đã từng qua tay những «ng chñ, c« cËu giµu cã vµ còng nh©n hËu råi bÞ b¾t cãc, bÞ mua ®i b¸n l¹ichco những ông chủ khô khan hoặc tàn bạo để gióp viÖc t×m vµng ë miÒn b¾c l¹nh giá.TG đã chứng minh anh không chỉ là ©n nh©n cøu m¹ng mµ cßn lµ «ng chñ lÝ tëng cña BÊc nh thÕ nµo ? Nãi Th. T¬n lµ «ng chñ lÝ tëng cña BÊc có quá đáng không ? vì sao ?. Những tình cảm của Th. Tơn đối với BÊc ? Ph©n tÝch c©u nãi cña Th. T¬n ®oois víi BÊc. Trong ngµy ®Çu t¸c gi¶ cã ý so s¸nh những ngày Bấc sống trong gia đình ông thẩm phán Mi - Lơ để làm gì ? Với Bấc đó là những ngày sóng an nhàn chẳng có gì đặc biệt. Ông bà và những c« cËu chñ lµ nh÷ng ngêi giµu cã , sang räng bÖ vÖ vµ b×nh thêng.BÊc c¶m thÊy ngang hµng víi hä.Nhng víi Th. T¬n th× kh¸c h¼n. Yªu th¬ng thùc sù nång nµn, s«i næi t«n thê vµ nång nhiÖt. GV gäi hs t×m nh÷ng biÓu hiÖn so s¸nh c¸ch thÓ hiÖn t×nh c¶m víi chñ X¬- kÝt, NÝch Th. T¬n. 5. Ph©n tÝch a. T×nh c¶m cña Thooc-t¬n víi BÊc. -HS đọc doạn 2 : Tìm dẫn chứng phát biÓu Th. Tơn đối xử với những con chó kéo xe của anh đặc biệt với Bấc nh thể đối với những đứa con đẻ cña anh . Trong ý nghÜ trong t×nh c¶m dêng nh anh xem chóng nh ngêi, nh b¹n bÌ nh ngêi th©n cïng lµm viÖc, cùng chịu đựng gian khổ để đạt đợc mục đích cuộc đời. Trong khi các ông chñ kh¸c ch¨m sãc chØ v× nghÜa vô vµ mục đích kinh doanh lợi nhuận. - Chµo hái th©n mËt, nãi lêi vui vÎ, trß chuyÖn tÇm phµo kh«ng biÕt ch¸n nh lµ víi con m×nh.Tóm chÆt lÊy ®Çu BÊc,®Èy tíi , ®Èy lui khe khÏ thèt lªn... ‘’ Trời đất đằng ấy hầu nh biết nói đấy ! '' - ThÓ hiÖn t×nh c¶m ng¹c nhiªn yªu th¬ng v« h¹n...cao h¬n thÕ thể hiện tình cảm của một con ngời đối với bạn bè thân thiết, khám phá ra đứa con sao cã thÓ th«ng minh thÕ. b. T×nh c¶m cña BÊc víi Th. T¬n - So sánh nhớ lại để làm nổi bật tình cảm hiện tại của Bấc đối víi Th. T¬n..

(302) *LuyÖn tËp Dùa vµo ND ®o¹n trÝch tëng tîng vµ kÓ chuyÖn vÒ mét cuéc trß chuyÖn gi÷a BÊc Vµ Th. T¬n sau mét ngµy lµm viÖc vÊt v¶ * HS đọc ghi nhớ IV.Cñng cè Qua c©u chuyÖn con chã BÊc vµ «ng chñ Th.t¬n em cã thÓ rót ra cho b¶n th©n t×nh cảm và cách ứng xử nh thế nào đối với những vật nuôi trong nhà ? V. Híng dÉn - Ph©n tÝch t×nh c¶m cña Th. T¬n víi BÊc vµ t×nh c¶m cña BÊc v¬Ý th. T¬n ? - N¾m ch¾c cnéi dung ghi nhí - ChuÈn bÞ KiÓm tra tiÕng ViÖt. TiÕt 157. KiÓm tra tiÕmg ViÖt. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Kiểm tra đánh giá sự nắm bắt kiến thức về phần tiến Việ đã học từ đầu học kì II đến giờ của hs 2. KÜ n¨ng - Kiểm tra kĩ năng sử dụng kiến thức tiếng Việt và hoạt động giao tiếp XH 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc lµm bµi tù gi¸c II. ChuÈn bÞ -Thầy : Ra đề, phô tô -Trß : chuÈn bÞ lµm bµi III. Tiến trình hoạt động dạy- học A.Tæ chøc Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... B. KiÓm tra : Kh«ng C. Bµi míi 1. Ma trËn: Néi dung kiÕn thøc Các thành phầncâu Cụm từ Câu Khởi ngữ Các phép liên kết. Các cấp độ nhận thức NhËn biÕt Th«ng hiÓu VËn dông TN TL TN TL CÊp CÊp thÊp cao C1 C1 0,25đ 0,25đ C2 0,25đ C3 0,25đ C4 0,25đ C5 C2 C1 C2. Tæng ®iÓm.

(303) 0,25đ C2 0,25 đ 1đ. 4đ. 1đ C2 2đ 3đ. 1đ. Tường minh và C5 hàm ý 0,25đ §iÓm 1đ 4đ 1đ 2. Néi dung kiÓm tra: §Ò lÎ : PhÇn I: Tr¾c nghiÖm:(2 ®iÓm) Câu 1: (1 đ) Ghép các ý ở cột Avới cột B sao cho hợp lí A. B. 1.Là thành phần đứng trước chủ ngữ để nêu lên a. Th ành phần biệt lập đề tài nói đến trong câu 2.Là thành phần không tham gia vào việc diễn b. Khởi ngữ đạt nghĩa của câu 3.là thành phần thông báo đợc diễn đạt trực tiếp c. Hàm ý b»ng tõ ng÷ trong c©u. 4. là phần thông báo tuy không đợc diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu nhng có thể đợc suy ra tõ nh÷ng tõ ng÷ Êy. 10 đ. d. Nghĩa tường minh. Câu 2: Cụm từ “không có lá xanh” trong câu: “Hai bên đường không có lá xanh” là: Cụm tính từ. A. Đúng . B. Sai Câu 3: Câu “Chao ôi, có thể là tất cả những cái đó” thuộc loại câu: A. Câu đơn B. Câu ghép C. Câu rút gọn D. Câu đặc biệt. C©u 4: H·y thªm thµnh phÇn khëi ng÷ vµo c©u sau: Tôi chẳng quan tâm đến vấn đề đó . a. Víi t«i b. §èi víi t«i c. Cả a,b đều đúng d.Cả a,b đều sai C©u 5: §iÒn tõ thÝch hîp vµo dÊu ba chÊm trong c©u :Các đoạn văn phải phục vụ ….................của văn bản ,các câu phải phục vụ chủ đề của đoạn văn ( Liên kết chủ đề ) Phần II: Tự luận Câu 1: ( 1đ) Xác định các thành phần trong câu văn “Ngoài cửa sổ bấy giờ , những bông hoa bằng lăng đã thưa thớt – cái giống hoa ngay khi mới nở , màu sắc đã nhợt nhạt “ Câu 2:(2điểm) Trong đoạn trích sau, câu nào chứa hàm ý.Nêu hàm ý trong câu em vừa xác định. Người nhà bệnh nhân nặng hỏi bác sĩ: -Tình trạng sức khoẻ của nhà tôi như thế nào, thưa bác sĩ? -Anh cứ yên tâm. Còn nước ta còn tát. Câu3: (5 điểm): Viết đoạn văn giới thiệu về tác giả Nguyễn Minh Châu trong đó có sử dụng phép liên kết? Chỉ ra phép liên kết đợc sử dụng trong đoạn văn.( ớt nhất cú 3 phép liên kết ) §Ò chẵn : 2. Néi dung kiÓm tra: PhÇn I: Tr¾c nghiÖm:(2 ®iÓm).

(304) Câu 1(1 điểm) Nối cột A với cột B sao cho phù hợp A B Nối 1. Nghĩa tường minh a.Là thành phần đứng trước chủ ngữ để nêu lên đề tài nói đến trong câu 2. Khởi ngữ b. Là thành phần không tham gia vào việc diễn đạt nghĩa của câu 3. Thành phần biệt lập c. là phần thông báo tuy không đợc diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu nhng có thể đợc suy ra tõ nh÷ng tõ ng÷ Êy 4. Hàm ý d. là thành phần thông báo đợc diễn đạt trực tiếp b»ng tõ ng÷ trong c©u Câu 2: Cụm từ “ vẫn theo con ” trong câu : “Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con.” là: Cụm động từ A. Đúng . B. Sai Câu 3: Câu “Anh mong được nghe một tiếng gọi “ ba” của con bé ,nhưng nó chẳng bao giờ chịu gọi ” thuộc loại câu: A. Câu đơn B. Câu ghép C. Câu rút gọn D. Câu đặc biệt. C©u 4: H·y thªm thµnh phÇn khëi ng÷ vµo c©u sau: Chúng tôi thì chạy trên cao điểm cả ban ngày. a. Còn chúng tôi. b. §èi víi chúng t«i. c. Cả a,b đều đúng d.Cả a,b đều sai C©u 5: §iÒn tõ thÝch hîp vµo dÊu ba chÊm trong c©u : Các đoạn văn và các câu phải được sắp xếp theo một ……………….( Liên kết lô gích ) Phần II: Tự luận Câu 1:(2điểm) Trong đoạn hội thoại sau, câu nào chứa hàm ý.Nêu hàm ý trong câu em vừa xác định. Tan học An nói với Mai : - An : Ngày mai chủ nhật bạn đến nhà mình chơi đi. - Mai : Cám ơn cậu . Mình bận nhiều việc lắm. Câu 2:(5 điểm) Viết một đoạn văn giới thiệu về tác giả Lê Minh Khuê, trong đó có sử dụng phép liên kết câu. Chỉ ra phép liên kết câu trong đoạn văn em vừa viết. III.Yêu cầu- Biểu điểm: §Ò lÎ : PhÇn I: Tr¾c nghiÖm:(2 ®iÓm) Câu 1: (1đ) Nối : 1-d , 2-a, 3-b , 4-d Câu 2: A Câu 3: B C©u 4:A C©u 5: chủ đề Phần II: Tự luận Câu 1:(2 điểm) -Câu chứa hàm ý : “Còn nước ta còn tát” 1 điểm. - Hàm ý: Còn hy vọng chúng tôi cố gắng hết sức. 1 điểm Câu 2: (6 điểm) - Học sinh viết đợc đoạn văn thuyết minh giới thiệu về tác giả Nguyễn Minh Châu trong đó có dùng các phép liên kết, chỉ ra đợc các phép liên kết trong ®o¹n v¨n. - Văn viết diễn đạt lu loát, không mắc lỗi..

(305) §Ò chẵn : PhÇn I: Tr¾c nghiÖm:(2 ®iÓm) Câu 1: (1đ) Nối : 1-d , 2-a , 3-a , 4-b Câu 2: A Câu 3: D C©u 4:C C©u 5: trình tự hợp lí Phần II: Tự luận Câu 1:(2 điểm) -Câu chứa hàm ý : “Mình bận nhiều việc lắm ” 1 điểm. - Hàm ý: Mình không thể đến nhà cậu chơi được . 1 điểm Câu 3:(6 điểm) - -Viết được một đoạn văn giới thiệu về tỏc giả Lờ Minh Khuờ. trong đó có dùng các phép liên kết, chỉ ra đợc các phép liên kết trong đoạn văn. - Văn viết diễn đạt lu loát, không mắc lỗi.. IV.Cñng cè.. NhËn xÐt giê kiÓm tra thu bµi IV.Híng dÉn - TiÕp tôc «n tËp phÇn tiÕng ViÖt - Xem lại toàn bộ phần tiếng Việt từ đầu năm đến giờ - Xem bài luyện tập viết hợp đồng ------------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 158. TËp lµm v¨n. Luyện tập viết hợp đồng. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Củng cố lại lí thuyết về đặc điểm của hợp đồng và cách viết hợp đồng. - Những kiến thức cơ bản về đặc điểm, chức năng, bố cục của hợp đồng 2. KÜ n¨ng - Viết một hợp đồng ở dạng đơn giản, đúng qui cách. 3. Thái độ - Có ý thức sử dụng hợp đồng trong những trờng hợp cần thiết. B. Chuẩn bị : Một số hợp đồng mẫu C.TiÕn tr×nh d¹y- häc I.Tæ chøc Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II.KiÓm tra : Trong giê «n tËp III. Bµi míi : Giíi thiÖu bµi Mục đích và tác dụng của hợp đồng là g× ?. Một bản hợp đồng gồm có những phần nµo ?. I.¤n tËp lÝ thuyÕt. - Ghi lại kết quả đã đợc thỏa thuận giữua hai bên tham gia hợp đồng. - Tác dụng : Có tính chất pháp lí để đảm b¶o quyÒn lîi vµ tr¸ch nhiÖm cña hai bên tham gia hợp đồng - PhÇn më ®Çu, phÇn néi dung, phÇn kÕt thóc.

(306) Phần nội dung chính của hợp đồng đợc tr×nh bµy díi h×nh thøc nµo ? Nh÷ng yªu cÇu vÒ hµnh v¨n , sè liÖu cña hợp đồng ? Chọn cách diễn đạt nào trong 2 cách sau ?T¹i sao ?. Gọi hs đọc bài tập 2. Cho biết nội dung đó đã đủ cha, nếu thiếu thì càn thêm ND g× ? Gäi mét sè hs tr×nh bµy nhËn xÐt. - Ghi lại nội dung từng điều khoản đã đợc thống nhất.- Lời văn phải chính xác , chÆt chÏ, sè liÖu chÝnh x¸c II. LuyÖn tËp. Bµi tËp 1 a. Chọn cách diễn đạt thứ nhất vì mó đảm bảo tính chính xác, chặt chẽ của văn bản hợp đồng b. Chän c¸ch 2 v× nã cô thÓ vµ chÝnh x¸c h¬n. c. Chọn cách 2 vì nó đủ ý ngắn gọn rõ rµng d. Chän c¸ch 2 v× nã rµng buéc tr¸ch nhiÖm cña bªn B BT2. GV cho hs th¶o luËn, thèng nhÊt bè côc của bản hợp đồng thuê xe - HS viết hợp đồng theo bố cục đã thèng nhÊt BT3 : Soạn thảo một hựop đồng ( hs tự lµm). IV.Cñng cè - Hợp đồng là gì ? -Nêu cách làm hợp đồng V. Híng dÉn - TiÕp tôc lµm bµi tËp 3,4 - Nắm chắc cách làm hợp đồng - Xem tríc bµi tæng kÕt v¨n häc níc ngoµi -------------------------------------------------------------------------------------------------------. TiÕt 159. Tæng kÕt v¨n häc níc ngoµi. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc -Ôn tập củng cố những kiến thức về thể loại, nội dung của các tác phẩm văn học nớc ngoài đã học trong chơng trình Ngữ văn từ lớp 6 đến lớp 9 - Hệ thống kiến thức về các tác phẩm văn học nớc ngoài đã học 2. KÜ n¨ng - Tæng hîp, hÖ thèng hãa kiÕn thøc vÒ c¸c t¸c phÈm v¨n häc níc ngoµi. - Liên hệ với những tác phẩm văn học Việt Nam có cùng đề tài 3. Thái độ - Cã ý thøc häc tËp nÒn v¨n häc cña níc b¹n B. ChuÈn bÞ. -ThÇy: ChuÈn bÞ b¶ng hÖ thèng -Trß: ChuÈn bÞ b¶ng hÖ thèng C. Tiến trình hoạt động dạy học. I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 II. KiÓm tra: -KiÓm t ra sù chuÈn bÞ cña hs III. Bµi míi:. Líp 9A1 Líp 9A6. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ........

(307) Gií thiÖu bµi LËp b¶ng hÖ thèng hãa. STT Tªn TP- §o¹n trÝch 1 C©y bót thÇn. Tªn TG, ng dÞch. Níc. TK. ThÓ lo¹i. Líp. T. Quèc. TruyÖn DG cæ tÝch. 6. TruyÖn cæ tÝch th¬ ThÊt ng«n b¸t có. 6 7. Thất ngôn BC đờng luật TNBCduwowng luËt ThÊt ng«n trêng thiªn TRuyÖn ng¾n cæ tÝch TiÓu thuyÕt. 7. Nga T. Quèc T.Quèc. 8. T. Quèc. 8. .T Quèc. 8. 11 12 13 14 15 16. PóskinVò § L LÝ B¹ch- t¬ng nh LÝ b¸ch-T¬ng nh H¹ Tri Ch¬ngTräng San §ç Phñ-Kh¬ng H÷u Dông An- ®ec-xen Ng. Minh H¶i §¸nh nhau víi XÐc van tÐc cèi xay giã( §on Phïng V¨n -ki h« tª) Töu ChiÕc l¸ cuèi O hen ri cïng Hai c©y Aima tèp phong( ng thµy ®Çu tiªn) ¤ng Giuèc §anh M«lie §i bé ngao du G_r«-x« Cè h¬ng Lç TÊn Những đứa trẻ M.Gárki M©y vµ sãng Ta.Go.R R«-Bin X¬n §.§i-Ph«. K râ 19 8. 17 18 19 20. Bè cña Xi M«ng Con chã BÊc Lßng yªu níc Bàn về đọc sách. 21. Chã Sãi vµ cõu non. 2 3 4 5 6 7 8 9 10. Ông lão đánh cá Xa ng¾m th¸c nói L C¶m NghÜ trong đêmTT Håi h¬ng ngÉu th Bµi ca nhµ tranh... C« bÐ b¸n diªm. M«- Pa X¨ng G.L©n §¬n £- ren Bua Chu Quang TiÒm H. Ten. 7 7. §an m¹ch T©yban nha. 8. 1617. MÜ. 19. TruyÖn ng¾n. 8. KiÕcghi di. 20. TruyÖn ng¾n. 8. Ph¸p Ph¸p T. Quèc Nga ấn độ Anh. Hµi kÞch NghÞ luËn TruyÖn ng¾n TiÓu thuyÕt Th¬ tô do TT phiªu lu. 8 8 9 9 9 9. Ph¸p MÜ Nga T. Quèc. 18 18 20 20 20 1718 19 20 20 20. TRuyÖn ng¾n truyÖn ng¾n NghÞ luËn NghÞ luËn. 9 9 6 9. Ph¸p. 19. NghÞ luËn. 9. 8. IV.Cñng cè. - -Kể tên những văn bản nớc ngoài đã học từ lớp 6 đên nay - Em thấy văn học nớc nào chiếm nhiều nhất trong số các văn bản đã hjocj V. Híng dÉn - TiÕp tôc t×m hiÓu vÒ näi dung gi¸ trÞ cña v¨n häc níc ngoµi trªn -§äc kÜ c¸c môc 2,3,4,5 sgk trang 168 ------------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 160. Tæng kÕt v¨n häc níc ngoµi ( tiÕp). A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc.

(308) - Tiếp tục giúp hs so sánh đối chiếu rút ra điểm chung, riêng của cá văn bản văn häc níc ngoµi -¤n l¹i néi dông nghÖ thuËt cña mét sè v¨n b¶n. S¾p xÕp theo thÓ lo¹i 2. KÜ n¨ng - Tæng hîp, hÖ thèng hãa kiÕn thøc, liªn hÖ víi nh÷ng t¸c phÈm v¨n häc ViÖt Nam đã học 3. Thái độ - Có thái độ học tập và trân trọng các tác phẩm, tác giả nớc bạn B. ChuÈn bÞ. - Híng dÉn hs lËp b¶ng hÖ thèng C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: -KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña hs III. Bµi míi: Em h·y s¾p xÕp c¸c v¨n b¶n trong b¶ng hÖ thèng theo thÓ lo¹i - TruyÖn ng¾n vµ tiÓu thuyÕt - NghÞ luËn v¨n ch¬ng Em h·y nhËn xÐt vÒ thêi gian viÕt cña c¸c v¨n b¶n v¨n häc níc ngoµi nµy? Bộ phận văn học nớc ngoài ở THCS đã giúp em hiểu đợc những điều gì?. -HS tù s¾p xÕp. Ph¸t triÓn rÊt sím tõ thÕ kØ TK VII, VIII, XX - S¾c th¸i phong tôc tËp qu¸n cña nhiÒu dân tộc trên thế giới và đề cập nhiều vấn đề XH nhân sinh ở các nớc thuộc những thời đạii khác nhau, giúp ta bồi dỡng những tình cảm đẹp ,yêu cái thiện ghét cái Em học đợc những nghệ thuật gì qua các ác v¨n b¶n níc ngoµi? - Cung cÊp nhiÒu kiÕn thøc bæ Ých nh LÊy vÝ dô tõng t¸c gi¶ cô thÓ nghệ thuật thơ đờng ( Hạ Tri Chơng, Lí B¹ch, §ç PHñ) -Lèi th¬ v¨n xu«i (Ta- Go) -Bót kÝ chinh luËn ( £ ren Bua) NghÖ thuËt hµi kÞch (Mo-Lie) - nhiÒu ph¬ng thøc tù sù vµ phong c¸ch Em yêu thích nhất văn bản nào và vì sao? văn xuôi khác nhau( Đi- phô đô đê, M.Gorki) -HS ph¸t biÓu IV.Cñng cè.. - §äc thuéc tãm t¾t truyÖn, th¬ mµ em yªu thÝch - Em học đợc những gì qua các văn bản nớc ngoài? V. Híng dÉn -N¾m ch¾c näi dung cña c¸c v¨n b¶n níc ngoµi - So¹n bµi : B¾c S¬n - §äc tríc tæng kÕt TLV -So¹n v¨n b¶n B¾c S¬n. Ngµy 18 th¸ng 4 n¨m 2011 Ký duyÖt.

(309) TuÇn 33 TiÕt161. V¨n b¶n. B¾c S¬n ( TrÝch håi 4 vë kÞch B¾c S¬n - NguyÔn Huy Tëng ) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc -Bớc đầu biết cách tiếp cận một tác phẩm kịch hiện đại - Nắm đợc xung đột, diễn biến hành động kịch, ý nghĩa t tởng của đoạn trích hồi bèn cña vë kÞch vµ nghÖ thuËt viÕt kÞch cña NguyÔn Huy Tëng §Æc trng c¬ b¶n cña thÓ lo¹i kÞch, t×nh thÕ c¸ch m¹ng khi cuéc khëi nghÜa B¾c S¬n x¶y ra. 2. KÜ n¨ng - §äc- hiÓu mét v¨n b¶n kÞch. 3. Thái độ - Có Thái độ trân trọng những ngời chiến sĩ cách mạng... B. ChuÈn bÞ. -ThÇy: Toµn v¨n kÞch b¶n B¾c S¬n, ch©n dung nguyÔn Huy Tëng - Trß: So¹n bµi C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ........ II. KiÓm tra:. - Tình cảm của Bấc với th.Tơn có gì đặc biệt? Vì sao tg lại nói tình cảm của Th. T¬n víi BÊc tríc? Qua c©u chuyÖn em cã suy nghÜ g×? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi Tr×nh bµy nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ NguyÔn Huy Tëng? Gọi hs đọc chú thích sgk phần chữ nhỏ Em hiÓu g× vÒ thÓ lo¹i kÞch?. GV hớng dẫn hs đọc phân vai ( Ngời đãn truyện và các nhân vật) Yêuc ầu giọng đọc đối thoại phù hợp với t×nh huèng vµ t©m tr¹ng tÝnh c¸ch nh©n vËt GV đọc mẫu. Gọi hs đọc nhận xét HS đọc một số từ khó sgk. I. Mét vµi nÐt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm. 1. T¸c gi¶: sgk 2. T¸c phÈm II. §äc hiÓu v¨n b¶n. * Vµi nÐt vÒ thÓ lo¹i kÞch - Lµ mét trong 3 lo¹i h×nh c¬ b¶n cña nghÖ thuËt ng«n tõ: Tr÷ t×nh, tù sù, kÞch - Dïng ng«n ng÷ trùc tiÕp cña c¸c nh©n vËt ( đối thoại, độc thoại...) cử chỉ hành động để thể hiện mâu thuẫn xung đột trong hiện thực đời sống. 1. §äc. 2. Gi¶i thÝch tõ khã 3. Bè côc.

(310) V¨n b¶n sgk trÞhs ®o¹n håi 4 Nªu néi dung cña líp I Nªu tãm t¾t néi dung líp II. Tãm t¾t líp III. - Líp I. §èi tho¹i giuax vî chång Th¬m Ngäc. M©u thuÉn gi÷a hai ngêi. Th¬m dÇn nhËn ra sù thËt vÒ Ngäc, c« ®au xãt vµ ©n hËn - Líp II. Th¸i , Cöu, hai c¸n bé c¸ch m¹ng ch¹y trèn sù lïng b¾t g¾t gao cña thùc d©n Ph¸p vµ tay sai ( Ngäc) t×nh cê ch¹y vµo nhµ Th¬m. Sau phót lo l¾ng, Thơm quyết định tạm để hai ngời trốn trong buång ngñ cña m×nh. LơpIII. Ngọc đột ngột về nhà, Thơm cố t×m c¸ch giÊu chång. Qua c©u chuyÖn cµng béc lé t©m tr¹ng m©u thuÉn, day døt trong lòng Thơm. Một mặt dù đã nhận ra bản chất phản động của Ngọc, cô đã quyết định che dấu hai cán bộ, nhng mặt khác cô vẫn cha đủ cơng quyết để hành đọng, chỉ mong sao, Ngọc không nghi ngê, kh«ng kh«ng vµo buång. * LuyÖn tËp Tr×nh bµy ng¾n gän vÒ t¸c gi¶ t¸c phÈm. IV. Cñng cè - Tãm t¾t néi dung 3 líp kÞch V. Híng dÉn - TiÕp tôc t×m hiÓu v¨n b¶n - Tìm hiểu xung đột mâu thuẫn trong hồi 4 - DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña nh©n vËt Th¬m vµ c¸c nh©n vËt kh¸c ------------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 162 V¨n b¶n. B¾c S¬n ( tiÕp) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Gióp hs n¾m v÷ng néi dung, ý nghÜa ®o¹n trÝch lípII, III håi 4 vë kÞch B¾c Sơn.Xung đột cơ bản của kịch đợc bộc lộ gay gắt, tác động đén tâm lí nhân vật Thơm khiến cô đứng hẳn về phía cách mạng ngay trong hoàn cảnh cuộc khởi nghĩa đang bị kẻ thù đàn áp khốc liệt - Thấy đợc nghệ thuật viết kịch của Nguyễn Huy tởng. 2. KÜ n¨ng - §äc- hiÓu mét v¨n b¶n kÞch 3. Thái độ - Tr©n träng, c¶m phôc nh÷ng ngêi c¸ch m¹ng, c¨m ghÐt ng÷ng kÎ ph¶n béi quay lng l¹i víi ngêi th©n quª h¬ng B. ChuÈn bÞ. - ThÇy: So¹n bµi -Trß: So¹n bµi, tr¶ lêi c©u hái sgk C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra:.

(311) -Tãm t¾t 3 líp kÞch III. Bµi míi: -GV chuyÓn tiÕp Mâu thuẫn xung đột kịch chủ yếu trong hồi 4 là mâu thuẫn xung đột gì?Giuax ai víi ai?. Mâu thuẫn xung đột ấy đợc thể hiện cụ thÓ vµ ph¸t triÓn trong c¸c líp II, III håi 4 nh thÐ nµo? Tình huống kịch làm nền cho mâu thuẫnxung đột phát triển ở đây là gì? GV thuyÕt tr×nh nh÷ng nÐt chÝnh vÒ nh©n vËt Th¬m. Trong lớp II Thơm đợc đặt trong tình huống nh thế nào? Qua đó bộc lộ tâm tr¹ng cña c« ra sao?. 1. Tìm hiểu mâu thuẫn xung đột kịch trong håi 4 - Mâu thuẫn giữa ta- địch, giữa chiến sĩ CM ( Th¸i , Cöu) víi giÆc Ph¸p quan lÝnh vµ bän tay sai (Ngäc) lồng trong mâu thuẫn gia đình, mâu thuẫn néi t©m gi÷a Th¬m Ngäc - N¶y sinh vµ ph¸t triÓn trong t×nh huèng gay cấn, đột ngột và kịch liệt. Cuộc khởi ngÜa thÊt b¹i giÆc lïng b¾t g¾t gao c¸c c¸n bé chiÕn sÜ. Th¸i Cöu t×nh cê ch¹y trèn đúng và nhà Thơm Ngọc. Giặc chồng Thơm một tên chỉ điểm đột ngột về nhà. 2. Diễn biến tâm trạng và hành động cña nh©n vËt Th¬m - C¨ng th¼ng ®Çy kÞch tÝnh. Hai chiÕn sÜ Cm ch¹y vµo nhµ c« trong khi chång c« lµ ngêi ®i s¨n lïng CM. Thơm đã quyết định hành ộng nh thế nào? - Tâm trạng lo lắng hốt hoảng lúng túng - Lßng th¬ng ngêi, lßng kÝnh phôc Th¸i Quyets định đó chứng tỏ có sự chuyển Cöu- nh÷ng chiÕn sÜ CM, c¶m t×nh víi biÕn g× trong lßng c«? CM nhớ đến cái chết của cha và anh Phân tích thái độ của cô đối vói Ngọc qua những câu đối dáp của cô với chồng. C« ®ang ë trong t©m tr¹ng nh thÕ nµo? Qua cuéc nãi chuyÖn c« nhËn ra thªm ®iÒu g× ë Ngäc? Tại sao Thơm cha tỏ thái độ dứt khoát với chång?. - Tìm cách che mặt chồng, đóng kịch với Ngọc để hắn không nghi ngờ. Qua sù chuyÓn biÕn cña Th¬m t¸c gi¶ muốn khẳng định điều gì?. - Ngay c¶ khi CM gÆp khã kh¨n bÞ kÎ thï đàn áp khốc liệt, CM vẫn không bị tiêu diÖt. Nã vÉn tiÒm tµng kh¶ n¨ng, thøc tØnh quÇn chóng c¶ víi nh÷ng ngêi ë vÞ trÝ trung gian nh Th¬m 3. C¸c nh©n vËt kh¸c a. Ngäc - Mét ngêi ch«ng yªu vî, tham väng tiÒn bạc địa vị b. Th¸i vµ Cöu - Hai c¸n bé CM dòng c¶m trung thµnh. Trong hoµn c¶nh nguy hiÓm bÞ kÎ thï lïng b¾t vÉn s¸ng suèt b×nh tÜnh. - Bộ mặt phẩn động ham tiền ham quyền chøc cña Ngäc - Th¬m kh«ng dÔ g× tõ bá cuéc sèng nhµn h¹, cha hoµn toµn ghÐt bá c¨m thï chång. Nhận xét đánh giá về nhân vật Ngọc. Tại sao nói Nguyễn Huy Tởng miêu tả hình tợng nhân vật kẻ thù không hề đơn giản? HS nhËn xÐt ®iÓm chung riªng cña hai * Tæng kÕt nh©n vËt nµy? - Ghi nhí: SGK Nhận xét đặc sắc nghệ thuật trong đoạn. * LuyÖn tËp.

(312) trÝch kÞc håi 4 Nªu néi dung ®o¹n trÝch.. Suy nghÜ cña em vÒ nh©n vËt Th¬m. IV. Cñng cè - Nªu diÔn biÕn t©m tr¹ng cña nh©n vËt Th¬m? - Những nguyên nhân nào dẫn đến sự thay đổi của Thơm? V. Híng dÉn - Ph©n tÝch nh©n vËt Th¬m - N¾m ch¾c néi dung ghi nhí - So¹n t« vµ chóng ta -----------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 163 TËp lµm v¨n. Tæng kÕt phÇn tËp lµm v¨n A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs ôn lại để nắm vững các kiểu văn bản đã học từ lớp 6 đến lớp 9 - Đặc trng của từng kiểu văn bản và phơng thức biểu đạt đã đợc học - Sù kh¸c nhau gi÷a kiÓu v¨n b¶n vµ thÓ lo¹i v¨n häc. 2.Kü n¨ng - Tổng hợp, hệ thống hóa kiến thức về các kiểu câu văn bản đã học - Đọc- hiểu các kiểu văn bản theo đặc trng của kiểu văn bản ấy - Nâng cao năng lực đọc và viết các kiểu văn bản thông dụng - KÕt hîp hµi hßa, hîp lÝ c¸c kiÓu v¨n b¶n trong thùc tÕ lµm bµi. 3. Thái độ. - Có ý thức tạo lập văn bản theo đúng thể loại B ChuÈn BÞ -ThÇy: Híng dÉn hs lËp b¶ng thèng kª -Trß: LËp b¶ng thèng kª C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ........ II. KiÓm tra: Trong giê tæng kÕt III. Bµi míi Giíi thiÖu bµi Ôn tập các kiểu văn bản đã học trong chơng trình THCS HS lËp b¶ng hÖ thèng hãa. STT KiÓu VB 1 VB tù sù. PT biểu đạt Tr×nh bµy c¸c sù viÖc, sù kiÖn cã quan hÖ nh©n qu¶ dẫn đến kết cục biểu lộ ý nghÜa - Mục đích : Biểu hiện con ngêi. VD vÒ h×nh thøc VB cô thÓ - B¶n tin b¸o chÝ - B¶n têng thuËt têng tr×nh - T¸c phÈm lÞch sö, truyÖn, tiÓu thuyÕt, kÝ sù.

(313) 2. VB miªu t¶. 3. VB biÓu c¶m. 4. VB thuyÕt minh. 5. VBNL. 6. VB ®iÒu hµnh. - T¸i hiÖn c¸c tÝnh chÊt thuéc tÝnh, SV, hiÖn tîng lµm cho chóng hiÓn hiÖn - Gióp con ngêi hiÓn hiÖn vµ hiểu đợc chúng - Bµy tá trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp, t×nh c¶m, c¶m xóc cña con ngời đối với con ngời, TN, XH, sù vËt - Mục đích bày tỏ tình cảm và khơi gợi sự đồng cảm - Tr×nh bµy thuéc tÝnh, nguyªn nh©n kÕt qu¶, tÝnh cã Ých hoÆc cã h¹i cña SV, HT - Mục đích: Giúp ngời đọc cã tri thøc kh¸ch quanvaf cã thái độ đúng đắn đối với chóng Tr×nh bµy t tëng quan ®iÓm đối với tự nhiên XH con ngời và tác phẩm VH bằng các luËn ®iÓm, luËn cø vµ c¸ch lËp luËn - Mục đích: Thuyết phục mọi ngời tin theo cái đúng, c¸i tèt, tõ bá c¸i xÊu c¸i sai T×nh bµy theo mÉu chung vµ chÞu tr¸ch nhiÖm ph¸p lÝ vÒ c¸c ý kiÕn, nguyÖn väng cña cá nhân tập thể đối với các c¬ quan qu¶n lÝ -Mục đích: Đảm bảo các quan hệ bình thờng giữa ngời với ngời theo qui định ph¸p luËt. - V¨n t¶ c¶nh, t¶ ngêi, tr¶ sù vËt - §V miªu t¶ trong c¸c t¸c phÈm tù sù §iÖn mõng, lêi th¨m hái th tõ biÓu hiÖn t×nh c¶m - TPVH, th¬ tr÷ t×nh. -ThuyÕt minh s¶n phÈm hµng hãa, gios thiÖu di tÝch danh lam - Tr×nh bµy tri thøc vµ ph¬ng ph¸p tù nhiªn XH.. - C¸o , hÞch, chiÕu biÓu - X· luËn b×nh luËn, lêi kªu gäi - Tranh luận về một vấn đề chÝnh trÞ XH v¨n häc. - Đơn từ báo cáo, đề nghị, biên b¶n, têng tr×nh, th«ng b¸o, hîp đồng. IV. Cñng cè - Ph©n biÖt sù jkhacs nhau cña c¸c kiÓu v¨n b¶n trªn - Các kiểu văn bản trên có thay thế cho nhau đợc không? - Các phơng thức biểu đạt trên có thể phối hợp với nhau đợc không? V. Híng dÉn - TiÕp tôc «n tËp c¸c c©u hái cßn l¹i - So s¸nh gi÷a c¸c kiÓu VB ThuyÕt minh, G thÝch, miªu t¶ - Kh¶ n¨ng kÕt hîp gi÷a c¸c ph¬ng thøc. ------------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 164. Tæng kÕt tËp lµm v¨n (tiÕp) A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Gióp hs ph©n biÖt sù kh¸c nhau cña c¸c kiÓu v¨n b¶n trªn - So s¸nh gi÷a thuyÕt minh gi¶i thÝch miªu t¶ - Kh¶ n¨ng kÕt hîp gi÷a c¸ ph¬ng thøc 2. KÜ n¨ng.

(314) - Nâng cao năng lực đọc và viết các kiểu văn bản thông dụng - KÕt hîp hµi hßa, hîp lÝ c¸c kiÓu v¨n b¶n trong thùc tÕ lµm bµi 3. Thái độ - Có ý thức tạo lập văn bản đúng thể loại B. ChuÈn bÞ. - B¶ng so s¸nh C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ........ II. KiÓm tra:. Trong giê «n tËp III. Bµi míi: Ph©n biÖt sù kh¸c nhau cña c¸c kiÓu VB trªn? C¸c kiÓu v¨n b¶n trªn cã thÓ thay thÕ cho nhau đợc không? Tại sao?. 1. Ph©n biÖt sù kh¸c nhau - Khác nhau về PT biểu đạt - kh¸c nhau vÒ h×nh thøc thÓ hiÖn - không thể thay thế cho nhau đợc Vì: Phơng thức biểu đạt khác nhau, hình thø thÓ hiÖn kh¸c nhau - Mục đích khác nhau - C¸c yÕu tè cÊu thµnh VB kh¸c nhau. Các phơng thức biểu đạt trên có thể đợc phèi hîp víi nhau trong mét v¨n b¶n cô thÓ hay kh«ng? t¹i sao? nªu néi dung minh häa?. - Có thể phối hợp đợc với nhau. Trong VB tù sù cã thÓ sö dông ph¬ng thøc MT, TM, NL vµ ngîc l¹i * So s¸nh kiÓu VB vµ thÓ lo¹i VB a. Gièng nhau - C¸c kiÓu VB vµ c¸c thÓ lo¹i VH cã thÓ dùng chung một phơng thức biểu đạt nào đó VD: TS cã mÆt trong thÓ lo¹i tù sù - BC cã mÆt trong thÓ lo¹i tr÷ t×nh b. Kh¸c nhau - KiÓu VB lµ c¬ së cña c¸c thÓ lo¹i VH - ThÓ lo¹i VH lµ '' m«i trêng'' xuÊt hiÖn kiÓu VB. GV cho hs lµm b¶ng hÖ thãng 1 sè kiÕn thức về thể loại VH đã học : TM, GT, MT IV. Cñng cè - ViÕt ®o¹n v¨n tù sù cã sö dông c¶ miªu t¶ néi t©m vµ nghÞ luËn - KÓ ng¾n gän mét t¸c phÈm VH trong ch¬ng tr×nh líp 9 mµ em thÝch V. Híng dÉn - Ôn tập lại toàn bộ phần tập làm văn đã ôn - Lµm phÇn luyÖn tËp sgk - ChuÈn bÞ bµi: T«i vµ chóng ta ------------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 165. V¨n b¶n. T«i vµ chóng ta. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs hiểu đợc một vài nét về tác giả Lu Quang Vũ . Hiểu khái quát về đoạn trích - Thấy đợc cuộc đáu tranh gay gắt giữa những con ngời có t tởng đổi mới, tiến bộ với nh÷ng kÎ mang t tëng b¶o thñ l¹c hËu.

(315) - N¾m v÷ng h¬n nh÷ng kiÕn thøc vÒ thÓ lo¹i kÞch 2. KÜ n¨ng - §äc- hiÓu mét v¨n b¶n kÞch 3. Thái độ - Có ý thúc phân biệt cái bảo thủ trì trệ, với cái đổi mới tiến bộ. B. ChuÈn bÞ. - ¶nh ch©n dung Lu Quang Vò C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: Xacxs định mâu thuẫn - xung đột cơ bản của vở kịch trích Bắc Sơn? III. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi Gọi hs đọc chú thích sgk. GV nêu yêu cầu đọc. Phân công hs đọc c¸c vai, nh©n vËt vµ lêi dÉn. GV có thể đọc mẫu một vài câu GV cho hs tãm t¾t t¸c phÈm HS đọc thầm chú thích sgk Bổ sung: Quản đốc phân xởng ngời đứng ®Çu xëng. Theo em để giải quyết mâu thuẫn xung đột, tác giả nêu lên vấn đề gì?. IV. Cñng cè - Nªu bè côc cña ®o¹n trÝch - Nªu ND kh¸i qu¸t cña v¨n b¶n V. Híng dÉn - §äc kÜ l¹i toµn bé v¨n b¶n - §äc tríc phÇn ghi nhí. I. Giíi thiÖu chung. 1. T¸c gi¶ 2. T¸c phÈm II. §äc hiÓu VB 1. §äc ph©n vai vµ tãm t¾t néi dung. 2. Chó thÝch: sgk 3. Bè côc: Gåm c¶nh 3 trªn 9 c¶nh kh«ng chia håi líp 4. T×m hiÓu thÓ lo¹i - KÞch nãi- chÝnh kÞch - Mâu thuẫn- xung đột cơ bản cò- míi trong néi bé nh©n d©n trong lao động sản xuất - T×nh huèng kÞch: T×nh tr¹ng l¹c hËu cña xí nghiệp dẫn đén kết quả sx thấp, đời sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn khã kh¨n 5. Ph©n tÝch a. Mèi quan hÖ gi÷a c¸ nh©n vµ tËp thÓ chung và riêng cần đợc nhìn nhận mới * LuyÖn tËp: Tãm t¾t néi dung v¨n b¶n.

(316) Tìm hiểu diễn biến mâu thuẫn xung đột trong đoạn trích. Ngµy 25 Th¸ng 4 N¨m 2011 Ký duyÖt. TuÇn 34 TiÕt 166. V¨n b¶n. T«i vµ chóng ta ( tiÕp). A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs hiểu đợc mâu thuẫn xung đột cơ bản trong vở kịch và cảnh kịch đợc trích học. Đó là mâu thuẫn xung đột giữa cía mới tiến bộ và cái cũ, cái bảo thủ lạc hậu đợc thể hiện qua cuộc đấu tranh gay gắt giũa con ngời mạnh dạn đổi mới, có tinh thần gi¸m nghÜ gi¸m lµm víi nh÷ng kÎ mang t tëng b¶o thñ, l¹c hËu kh«n ngoan vµ x¶o tr¸. - NghÖ thuËt x©y dùng t×nh huèng, t¹o m©u thuÉn kÞch 2. KÜ n¨ng - §äc- hiÓu mét v¨n b¶n kÞch 3. Thái độ - Có thái độ đổi mới, dám nghĩ dám làm, đấu tranh với nững cái bảo thủ lạc hậu B. ChuÈn bÞ.. - So¹n bµi C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 II. KiÓm tra: Tãm t¾t ND v¨n b¶n vë kchi T«i vµ chóng ta III. Bµi míi: GV chuyÓn tiÕp. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ........

(317) Có thể phân chia các nhân vật trong đoạn b. Diễn biến mâu thuẫn xung đột trong trÝch thµnh 2 tuyÕn nh thÕ nµo? ®o¹n trÝch - Cò( b¶o thñ, l¹c hËu) Khi giám đốc đột ngột công bố bản kế - Míi ( tiÕn bé, khoa häc) hoạch sản xuất mới đã nhận đợc thái độ - Thái độ hoài nghi sợ hãi nh thÕ nµo vÒ phÝa ngêi nghe? V× sao hä - Trởng phòng tổ chức phản đối về việc có thái độ nh vậy? tuyÓn thªm nhiÒu c«ng nh©n. - Quản đốc Trơng phản ứng NhËn xÐt vÒ phÈm chÊt tÝnh c¸ch cña c¸c nhân vật chính: Giám đốc, phó giám đốc, kĩ s, quản đốc?. Dự đoán xu thế và kết quả của cuộc đấu tranh trong vë kÞch? Mâu thuẫn trong đoạn trích vở kịch đã giải quyết đến mức nào? ví sao?. - Giám đốc Hoàng Việt: Con ngời tiên tiÕn gi¸m nghÜ gi¸m lµm, tin tëng b¶n th©n - KÜ s Lª S¬n: Chuyªn m«n giái hÕt lßng hÕt søc v× xÝ nghiÖp - NguyÔn ChÝnh: M¸y mãc, b¶o thñ, gian ngoan, nhiÒu thñ ®o¹n - Quản đốc Trơng: Một ngời khô khan h¸ch dÞch, thÝch tá ra quyÒn thÕ *LuyÖn tËp - Cuộc đấu tranh tất yếu phải xảy ra. Đó là cuộc đấu tranh không khoan nhợng gay g¾t vµ dai d¼ng nhng cuèi cïng phÇn th¾ng sÏ thuéc Hoµng ViÖt. - Mới giải quyết ở mức độ bớc đầu. IV. Cñng cè - Nªu néi dung cña ®o¹n trÝch kÞch? - Tính cách các nhân vật và mâu thuẫn kịch đợc giải quyết và làm rõ chủ yếu bằng phơng tiện gì?( Bằng ngôn ngữ đối thoại trực tiếp của các nhân vật trong một không gian nhỏ, văn phòng giám đốc) Qua bµi em cÇn ghi nhí ®iÒu g×? - HS đọc ghi nhớ V. Híng dÉn - §äc vµ n¾m ch¾c ghi nhí - ChuÈn bÞ bµi tæng kÕt phÇn v¨n häc. ------------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 167. Tæng kÕt phÇn v¨n häc. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Nắm đợc những kiến thức cơ bản về thể loại, về nội dung và nững nét tiêu biểu về nghệ thuật của các văn bản đã đợc học trong chơng trình Ngữ văn từ lớp 6 đến lớp 9 - Nh÷ng hiÓu biÕt ban ®Çu vÒ lÞch sö ViÖt Nam. - Một số khái niệm liên quan đến thể loại văn học đã học 2. KÜ n¨ng - Hệ thống hóa những tri thức đã học về các thể loại văn học gắn với từng thời kì - Đọc - hiểu tác phẩm theo từng đặc trng thể loại 3. Thái độ - có ý thức học tập bộ môn, và hiểu biết về con ngời và đất nớc Việt Nam B. ChuÈn bÞ. - B¶ng hÖ thãng hãa C. Tiến trình hoạt động dạy học.

(318) I. Tæ chøc líp :. Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 II. KiÓm tra: Trong giê tæng kÕt III. Bµi míi:. Líp 9A1 Líp 9A6. Gọi hs đọc đoạn mở đầu sgk ND đoạn văn vừa đọc nói gì? gạch dới nh÷ng c©u quan träng nhÊt? VHVN bao gåm mÊy bé phËn hîp thµnh? gäi tªn tõng bé phËn? Kể tên một số tác phẩm dân gian đã học ở lớp 6,7. Tác giả của những tác phẩm đó là ai? Họ có chung đặc điểm gì? vì sao còn gäi v¨n häc d©n gian lµ v¨n häc truyÒn miÖng? v¨n häc b×nh d©n? Có thể xác định chính xác thời điểm ra đời của tác phẩm VHDG đợc không vì sao? VH dân gian về đặc điểm tính chất có gì kh¸c víi v¨n häc viÕt? ở Việt Nam khi VH viết đã ra đời và phát triển đến ngày nay, VHDG còn phát triển n÷a hay kh«ng? - HS đọc mục 2 sgk VHVN xuÊt hiÖn tõ thÕ kØ nµo? §îc viÕt b»ng nh÷ng thø ch÷ nµo? b¾t ®Çu tõ nh÷ng thÕ kØ nµo? KÓ tªn nh÷ng t¸c gi¶ t¸c phÈm ®Çu tiªn noior tiÕng viÕt b»ng ch÷ h¸n, vhuwx n«m, ch÷ quèc ng÷ DÆc ®iÓm v¨n häc ch÷ H¸n ë VN - TG, TP cuèi cïng viÕt b»ng ch÷ H¸n ë VN - TG, TP næi tiÕng nhÊt ë ViÖt Nam viÕt b»ng ch÷ n«m ? - TP ch÷ N«m ®Çu tiªn ë níc ta cßn l¹i đến nay? Kể tên những tác gỉa, tác phẩm ®Çu tiªn viets b»ng ch÷ quèc ng÷? KÓ tªn mét tronhg nh÷ng TG ®Çu tiªn ë VN ciets b»ng tiÕng Ph¸p Nh×n trªn tæng thÓ, lÞch sö VHVN tõ thÕ kỉ 10 đến nay ( 2005) có thể chia làm mÊy thêi k× lín? Mçi thêi k× l¹i cã thÓ chia ra nh÷ng giai ®o¹n nh thÕ nµo? - Cã thÓ nªu tªn gäi vµ néi dung kh¸i qu¸t cña mçi thêi k× nh thÕ nµo? GV yêu cầu hs đọc kĩ mục 3 sgk Những đặc điểm lớn vè nội dung t tởng cña VHVN lµ g×? - T¹i sao tinh thÇn yªu níc, ý thøc céng đồng đã trở thành truyền thống sâu sắc và bền vững của dân tộc ta và trở thành đặc ®iÓm hµng ®Çu cña VHVN?. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ........ I. Nh×n chung vÒ nÒn v¨n häc II. C¸c bé phËn hîp thµnh nÒn v¨n häc ViÖt Nam - VH d©n gian, VH viÕt a. V¨n häc d©n gian. - HS trao đổi trả lời. - b. V¨n häc viÕt - HS tr¶ lêi qua b¶ng hÖ thèng. III. TiÕn tr×nh lÞch sö VHVN - Từ thế kỉ X - XI X Văn học trung đại - XX- 1945 VH hiện đại Từ 1945 đến nay VH hiện đại. IV. Mấy đặc điểm nổi bật của VHVN.

(319) IV. Cñng cè - Gọi hs đọc ghi nhớ - GV nhÊn m¹nh c¸cys chÝnh V. Híng dÉn - §äc vµ n¾m ch¾c néi dung ghi nhí - T×m hiÓu vÒ thÓ lo¹i v¨n häc -------------------------------------------------------------------------------------------------------. TiÕt 168. Tæng kÕt phÇn v¨n häc (tiÕp). A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs ôn tập về các thể loại văn học đã học trong chơng trình THCS - C¸c thÓ lo¹i VHDG, luËt b»ng tr¾c 2. KÜ n¨ng - Hệt thống hóa những tri thức đã học về các thể loại văn học gắn với từng thời kì - Đọc - hiểu tác phẩm theo đặc trng của thể loại 3. Thái độ - có ý thức học tập bộ môn, và hiểu biết về con ngời và đất nớc Việt Nam B. ChuÈn bÞ. GV: So¹n bµi HS: LËp b¶ng hÖ thèng C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: Trong khi «n tËp III. Bµi míi: GV chuyÓn tiÕp. Dựa vào cơ sở nào để các nhà lí luận văn häc ph©n chia c¸c thÓ lo¹i v¨n häc?. VËy thÓ lo¹i v¨n häc lµ g×?. GV thuyÕt tr×nh - Tr÷ t×nh d©n gian - Tù sù d©n gian - S©n khÊu dg - NghÞ luËn dg. V. Ôn tập các thể loại văn học đã học trong ch¬ng tr×nh THCS 1. Khái niệm và cơ sở để phân chia thể lo¹i v¨n häc - Những đặc điểm hiện tợng đời sống trong t¸c phÈm - Phơng thức phản ánh đời sống - C¸ch tæ chøc t¸c phÈm Ng«n ng÷ t¸c phÈm - Lµ kh¸i niÖm thuéc vÒ h×nh thøc nghÖ thuËt cña t¸c phÈm v¨n häc, chØ sù thèng nhÊt gi÷a mét lo¹i néi dung víi mét d¹ng h×nh thøc VB vµ ph¬ngthuwcs chiÕm lÜnh đời sống 2. C¸c quan ®iÓm ph©n chia thÓ lo¹i a. Theo quan ®iÓm ph¬ng T©y 3 Lo¹i: TR÷ t×nh, tù sù, kÞch b. Theo quan điểm của trờng đại học s ph¹m HN: Tr÷ t×nh, tù sù, kÞch ,nghÞ luËn 3. §Æc ®iÓm cña thÓ lo¹i v¨n häc - Vừa ổn định vừa biến đổi 4. Mét sè thÓ lo¹i v¨n häc d©n gian a. Lôc b¸t.

(320) - Lôc b¸t biÕn thÓ - Song thÊt lôc b¸t 5. Một số thể loại văn học trung đại 6. Một số thể loại văn học hiện đại Đặc điểm: Kế thừa và biến đổi, phong phú vµ ®a d¹ng. Trữ tình trung đại - Tự sự trung đại - Nghị luận trung đại. IV. Cñng cè - HS đọc ghi nhớ - So s¸nh vÒ thÓ lo¹i gi÷a Hoµng Lª nhÊt thèng chÝ vµ TruyÖn KiÒu - Các thể loại NL hiện đại trong chơng trình TLV trung học cơ sở đợc phân loại nh thế nµo? V. Híng dÉn - ¤n l¹i toµn bé ®o¹c kÜ ghi nhí sgk - ChuÈn bÞ cho kiÓm tra häc k× -§äc tríc bµi th ®iÖn. TiÕt 169. Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs nhận rõ u nhợc điểm của mình trong bài làm để rút kinh nghiệm. - Cñng cè kiÕn thøc vÒ phÇn v¨n b¶n vµ tiÕng ViÖt cho c¸c em. 2. KÜ n¨ng - Rèn kĩ năng trả lời các câu hỏi nhỏ và làm bài văn tự luận theo các kiểu bài đã học 3. Thái độ - §éng viªn nh÷ng hs lµm bµi tèt, tÝch cùc häc tËp vµ nh¾c nhë nh÷ng em ý thøc häc tập cha tốt. HS có thái độ nghiêm túc trong thi cử B. ChuÈn bÞ. - Biểu điểm đáp án, bài chấm có sửa lỗi chi tiết C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: KÕt hîp khi tr¶ bµi III. Bµi míi TiÕt 1: Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n phÇn truyÖn Đề chẵn. Trắc nghiêm: GV đọc đáp án cho hs tự chấm điểm bài của mình Câu 1: Điền đúng tên tác giả, tác phẩm, năm sáng tác. C©u2 :A ; c©u3 : A ; c©u4 : A, c©u5 : C Gọi hs đọc câu hỏi 1 Nªu ý nghÜa cña t×nh huèng truyÖn ng¾n bÕn quª?. C©u 1 - Đặt nhân vật vào tình huống đó tg đã nêu lên một ý nghĩa: Cuộc đời có những diÒu bÊt thêng x¶y ra ngoµi íc muèn toan tÝnh cña con ngêi. GV gọi hs trình bày sau đó nêu biểu điểm Trong cuộc đời ngời ta khó tránh khỏi để hs tự chấm bài của mình nh÷ng ®iÒu vßng vÌo chïng ch×nh. Vµ thøc tØnh con ngêi h·y tr¸nh xa nh÷ng điều vòng vèo chùng chình để hớng tới những giá trị đích thực của cuộc sống C©u 2 a/ Mở bài : Giới thiệu khái quát vài nét về.

(321) Gọi hs đọc câu 2 Suy nghÜ c¶u em vÒ ba c« thanh niªn xung phong trong truyÖn ng¾n nh÷ng ng«i sao xa x«i cña Lª minh Khuª GV gọi hs trình bày.Nhận xét và đọc đáp ¸n Mở bài em sẽ trình bày những vấn đề gì?. Thân bài em trình bày những vấn đề gì?. PhÇn kÕt bµi em tr×nh bµy n thÕ nµo?. Đê lẻ: GV đọc đáp án phần trắc nghiệm. tác giả, tác phẩm. -Lê Minh Khuê là nhà văn có nhiêu sáng tác về cuộc sống chiến đấu của thanh niên xung phong. -“ Những ngôi sao xa xôi ” là truyện ngắn viết năm 1971. Truyện viết về cuộc sống chiến đấu của những cô gái trên tuyến đường Trường Sơn thời chống Mỹ b/ Thân bài : Khái quát chung về truyện và qua đó cần làm nỗi bật ba nữ thanh niên xung phong . + Họ đều là những cô gái trẻ trung nghe theo tiếng gọi của Tổ quốc lên đờng ra trận và sống chiến đấu trong hoàn cảnh khã kh¨n nguy hiÓm. + Là cô gái đẹp, hồn nhiên, ngây thơ, mơ méng. + Sống có mục đích, có lí tởng, gan dạ, dũng cảm, sẵn sàng đối mặt với cái chết. + Có tình đồng đội keo sơn gắn bó. + ë hä mçi ngêi l¹icã nh÷ng nÐt c¸ tÝnh riêng rất đáng yêu. Thao , Nho, Phương Định -Qua ba nhân vật nữ thanh niên xung phong, Lê Minh Khuê đã gợi cho người đọc hình dung được phẩm chất tốt đẹp của thế hệ trẻ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. -Liên hệ với thanh niên trong giai đoạn hiện nay (đã phát huy và học tập được gì ở thế hệ trước) * Về nghệ thuật: -Truyện kể theo ngôi thứ nhất( nhân vật kể là nhân vật chính) -Tác giả am hiểu và miêu tả sinh động tâm lí của những nữ thanh niên xung phong - Ngôn ngữ trần thuật phù hợp với nhân vật kể chuyện tạo cho tác phẩm có giọng điệu tự nhiên và ngôn ngữ tự nhiên trẻ trung và nữ tính c/ Kết bài : Nêu nhận định đánh giá chung của mình về tác phẩm, ba nữ thanh niên đó..

(322) cho häc sinh tù chÊm Nªu t×nh huèng truyÖn BÕn quª? Suy nghÜ cña em vÒ nh©n vËt Ph¬ng §Þnh?. C©u 1: Tù luËn - Nhĩ là một ngời đã từng đi nhiều nơi nhng cuối đời anh bị một căn bệnh hiểm nghÌo, mäi sinh ho¹t ph¶i nhê vµo vî. - N»m trªn giêng bÖnh anh ph¸t hiÖn ra vẻ đẹp của bờ bãi bên kia sông. ANh muốn đặt chân lên đó nhng không thể đợc. Anh nhờ thằng con trai sang hộ , nó không hiểu ý bố nên đã sa vào đám phá cờ thế bên hè phố để lỡ mất chuyến đò duy nhÊt trong ngµy C©u2 - P. §Þnh sèng trong hoµn c¶nh khèc liÖt của chiến tranh. Cô vào chiến trờng đợc ba năm. Cô đã có một thời là nữ sinh thủ đô sống hồn nhiên vô t bên mẹ. vào chiến trêng c« vÉn gi÷ nguyªn nÐt hån nhiªn v« t đó. - C« lµ mét c« g¸i giµu méng m¬, xinh đẹp thích làm đẹp, thích ngắm mình trong gơng, kín đáo, tởng nh kiêu kì. cô thích ca h¸t, c« h¸t trong mäi lóc mäi n¬i, tiÕng h¸t cña c« nh ¸t tiÕng bom. - P.§Þnh lµ c« g¸i dòng c¶m. B×nh tÜnh can đảm trong một lần phá bom, có ngĩ đến c¸i chÕt nhng lµ mét c¸i chÕt mê nh¹t. C« cã tr¸ch nhiÖm cao trong c«ng viÖc. - P. Định rất yêu thơng đồng đội. Khi Nho bị thơng cô đã chăm sóc cho Nho. Cô hiÓu râ t©m t cña chÞ Thao. C« lo l¾ng nÕu nh đồng đội của cô không trở về. Cô yêu mến những anh bộ đội. * Nhận xét u điểm: Nhìn chung các em làm bài tơng đối tốt. Nắm chắc kiến thức, trả lêi ng¾n gän s©u s¾c Đã viết đợc một bài văn ngắn, đủ ý, sâu sắc, diễn đạt lu loát, phân tích chi tiết trình bày sạch đẹp Mét sè bµi lµm tèt: Ngäc, Hµ, Trµ ,B. Hµ, H»ng... 9A1 Nhµn, Quúnh, Quang...9A6 *Nhợc điểm: Một số em lời học cha nắm chắc kiến thức, trả lời không đúng yêu cầu. Chữ viết cẩu thả, diễn đạt lủng củng, trình bày bẩn. Một số em làm bài cha nghiêm tóc. VD: Toµn, Hng, Héi, S¬n...9A1 M¹nh, Nguyªn, Nam, T.Quang, Ngäc...9A6 GV đọc một số lỗi sai cho hs, gọi hs tự sửa, gv sửa lại. Tæng hîp kÕt qu¶V¨n líp. SS. 9A1 41 9A6 34. 1 0. §iÓm 2 3 0 0. 4 0 5. TS < 5 SL % 5 0 0 3 5 14,7 7. 6 7 12. §iÓm 7 8 14 14 5 4. IV cñng cè - GV rót kinh nghiÖm cho c¸c em vÒ c¸ch lµm bµi. - Khi tr¶ lêi c©u hái nhá em cÇn chó ý ®iÒu g×? - Khi ph©n tÝch nh©n vËt em cÇn chó ý ®iÒu g×?. 9 3 1. 10 0 0. TS ≥ 5 SL % 41 100 29 85,3.

(323) V. Híng dÉn - ¤n l¹i toµn bé c¸c t¸c phÈm truyÖn. N¾m ch¾c néi dung , nghÖ thuËt cña c¸c t¸c phẩm đó - ¤n tËp l¹i toµn bé kiÕn thøc häc k× II. ChuÈn bÞ cho thi häc k× TiÕt 170. Tr¶ bµi kiÓm tra tiÕng ViÖt. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs nhận rõ u nhợc điểm của mình trong bài làm để rút kinh nghiệm. - Cñng cè kiÕn thøc vÒ phÇn v¨n b¶n vµ tiÕng ViÖt cho c¸c em. 2. KÜ n¨ng - Rèn kĩ năng trả lời các câu hỏi nhỏ và làm bài văn tự luận theo các kiểu bài đã học 3. Thái độ - §éng viªn nh÷ng hs lµm bµi tèt, tÝch cùc häc tËp vµ nh¾c nhë nh÷ng em ý thøc häc tập cha tốt. HS có thái độ nghiêm túc trong thi cử B. ChuÈn bÞ. - Biểu điểm đáp án, bài chấm có sửa lỗi chi tiết C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: KÕt hîp khi tr¶ bµi III. Bµi míi. Phần trắc nghiệm GV đọc đáp án, hs tự chÊm bµi cña m×nh. PhÇn tù luËn, hs nªu hµm ý cña c©u. GV sủa chữa, nêu đáp án C©u 2 tù luËn hs tr×nh bµy ®o¹n v¨n cña m×nh vÒ t¸c gi¶ NguyÔn Minh Ch©u vµ chỉ ra đợc các phép liên kết đã sử dụng trong ®o¹n v¨n Êy. GV yªu cÇu biÓu ®iÓm. §Ò lÎ : PhÇn I: Tr¾c nghiÖm:(2 ®iÓm) Câu 1: (1đ) Nối : 1-d , 2-a, 3-b , 4-d Câu 2: A Câu 3: B C©u 4:A C©u 5: chủ đề Phần II: Tự luận Câu 1:(2 điểm) -Câu chứa hàm ý : “Còn nước ta còn tát” 1 điểm. - Hàm ý: Còn hy vọng chúng tôi cố gắng hết sức. 1 điểm Câu 2: (6 điểm) -Học sinh viết đợc đoạn văn thuyết minh giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶ NguyÔn Minh Ch©u trong đó có dùng các phép liên kết, chỉ ra đợc các phép liên kết trong đoạn văn. - Văn viết diễn đạt lu loát, không mắc lỗi. §Ò chẵn : PhÇn I: Tr¾c nghiÖm:(2 ®iÓm) Câu 1: (1đ) Nối : 1-d , 2-a , 3-a , 4-b.

(324) Câu 2: A Câu 3: D C©u 4:C C©u 5: trình tự hợp lí Phần II: Tự luận Câu 1:(2 điểm) -Câu chứa hàm ý : “Mình bận nhiều việc lắm ” 1 điểm. - Hàm ý: Mình không thể đến nhà cậu chơi được . 1 điểm Câu 3:(6 điểm) -Viết được một đoạn văn giới thiệu về tác giả Lờ Minh Khuờ. trong đó có dùng các phép liên kết, chỉ ra đợc các phép liên kết trong ®o¹n v¨n. Văn viết diễn đạt lu loát, không mắc lỗi * NhËn xÐt u ®iÓm HS n¾m ch¾c kiÕn thø TV. Nh×n chung c¸c em lµm bµi tè, hiÓu bµi, tr×nh bµy s¹ch sÏ. * Nhîc ®iÓm - Mét sè em kh«ng n¾m ch¾c kiÕn thøc, kh«ng hiÓu bµi tr¶ lêi sai. ý thøc lµm bµi cha tèt, lêi häc cßn ®i coi chÐp bµi cña b¹n Tæng hîp kÕt qu¶ líp. SS. 9A1 41 9A6 34. 1 0. §iÓm 2 3 0 0. 4 0 3. TS < 5 SL % 5 0 0 0 3 8,8 11. 6 1 9. §iÓm 7 8 13 20 5 5. 9 7 1. 10 0 0. TS ≥ 5 SL % 41 100 31 91,2. IV cñng cè Rót kinh nghiÖm lµm bµi. Liªn kÕt ®o¹n ph¶i chØ ra cô thÓ, kh«ng nãi chung chung. C¾c thµnh phÇn biÖt lËp còng ph¶i chØ râ cô thÓ lµ thµnh phÇn g×. VÕt ®o¹n v¨n ph¶i chØ râ liªn phÐp liªn kÕt. - Trong thêi lîng lµm bµi chØ cã 45 phót cÇn viÕt ®o¹n v¨n ng¾n kh«ng cÇn dµi Ph¶i ghi râ tõng c©u râ rµng V. Híng dÉn ¤n tËp l¹i toµn bé kiÕn thø cña 3 ph©n m«n - N¾m ch¾c néi dung nghÖ thuËt cña tõng v¨n b¶n - N¾m ch¾c kiÕn thøc TV - Xem kĩ các đề trong tài liệu ôn thi.. Ngµy 3 th¸ng 5 n¨m 2011 Ký duyÖt.

(325) TuÇn 35 TiÕt 171, 172. KiÓm tra häc kú II. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs đánh giá đợc nội dung cơ bản của 3 phần trong sgk Ngữ văn 9, chủ yếu là tập 2. Nắm đợc kiến thức cơ bản của các tác phẩm đã học trong chơng trình kì II 2. kÜ n¨ng - Biết cách vận dụng những kiến thức và kĩ năng Ngữ văn đã học một cách tổng hợp, toàn diện theo nội dung và cách thức kiểm tra, đánh giá mới 3. Thái độ - Có ý thức học bộ môn, có thái độ kiểm tra nghiêm túc B. ChuÈn bÞ. - Đề bài đã phô tô của PGD - HS chuÈn bÞ giÊy thi C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: III. Bµi míi: §Ò bµi C©u 1 ( 1,5 ®iÓm) a. ThÕ nµo lµ thµnh phÇn biÖt lËp? KÓ tªn c¸c thµnh phÇn biÖt lËp b. Xác định câu mang hàm ý mời mọc trong trong đoạn thơ sau: MÑ ¬i trªn m©y cã ngêi gäi con: “ Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bän tí ch¬i víi vÇng tr¨ng b¹c” Con hỏi: “ Nhng làm thế nào mình lên đó đợc”? Họ đáp: “ Hãy đến nơi tận cùng trái đất, đa tay lên trời, cậu sẽ đợc nhấc bổng lên tận tÇng m©y” ( M©y vµ sãng- Ta- Go) C©u 2 : (1,5 ®) TruyÖn ng¾n : Nh÷ng ng«i sao xa x«i cña Lª Minh Khuª sö dông ng«i kÓ nµo? ng«i kể đó có tác dụng gì trong việc thể hiện nội dung truyện? C©u 3( 7 ®) Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ là hững lời tâm niệm thật thiết tha, cảm động của nhà thơ Thanh H¶i Hãy phân tích bài thơ để thấy đợc những lời tâm niệm đó. .. §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm C©u1(1,5 ®) a. Nêu đúng khái niệm: Thành phần biệt lập là bộ phận không tham gia vào việc diễn đạt nghĩa sự việc của câu (0,5 đ) Nêu đủ 4 thành phần biệt lập: Thành phần tình thái, cảm thán, gọi đáp, phụ chú(0,5 đ) c. Xác định ddungs câu mang hàm ý mời mọc(0,5 đ) “ Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bän tí ch¬i víi vÇng tr¨ng b¹c” C©u 2(1,5 ®).

(326) - truyện những ngôi sao xa xôi đợc trần thuật từ ngôi thứ nhất qua lời của nhân vật chÝnh Ph¬ng §Þnh(0,5 ®) - Tác dụng: Diễn tả tự nhiên, sinh động chân thực đời sống nội tâm với nhiều cảm xúc, ấn tợng, hồi tởng của nhân vật; làm hiện lên vẻ đẹp trong sáng, hồn nhiên của nh÷ng c« thanh niªn xung phong (1 ®) C©u 3: - Yªu cÇu: 1.Hình thức: Bài văn nghị luận có bố cục rõ ràng, lập luận chặt chẽ, diễn đạt mạch l¹c, trong s¸ng giµu c¶m xóc. 2.Néi dung: Qua viÖc ph©n tÝch bµi th¬ lµm râ: Mïa xu©n nho nhá lµ nh÷ng lêi t©m niệm thật thiết tha, cảm động của nhà thơ Thanh Hải ( tập trung vào khổ 4.5 của bài th¬) -Tâm niệm thiết tha và cảm động đợc nảy nở tụ nhiên từ cảm xúc say sa,yêu mến mùa xuân của thiên nhiên đất nớc. - Tâm niệm đó là khát vọng đợc hòa nhập vào cuộc sống của đất nớc, cống hiến phần tốt đẹp dù nhỏ bé của cuộc đời mình cho cuộc đời chung - Điều tâm niệm ấy đợc thể hiện một cách chân thành qua những hình ảnh tự nhiên giản dị và đẹp.Sáng tạo nhất là hình ảnh mùa xuân nho nhỏ với ý nghĩa: Mỗi ngời phải mang đến cho mùa xuân một nét riêng, cái phần tinh túy nhất, dù nhỏ bé của m×nh. -Điều tâm niệm của một nhà thơ trọn đời cống hiến cho cách mạng, cho đất nớc. Vào phút cuối cuộc đời vẫn khao khát đợc cống hiến cho cách mạng, cho đất nớc nê càng đáng trân trọng - Bài thơ khơi gợi lẽ sống tốt đẹp: Sống có ích, sonngs cống hiến * BiÓu ®iÓm - Điểm 7: Đáp ứng đày đủ các yêu cầu trên. Thể hiện rõ năng lực cảm thụ v¨ ch¬ng, s¸ng t¹o trong biÓu hiÖn - Điểm 6: Đáp ứng đầy đủ cácyuee cầu trên. KHông mắc lỗi diễm đạt th«ng thêng - Điểm 5: Cơ bản đấp ứng cácyeeu cầu trên, còn mắc một vài lỗi diễn đạt - Điểm 4: Cơ bản đáp ứng các yêu cầu trên, sự cảm nhận cha sâu sắc, còn mắc lỗi diễn đạt - Điểm 3: Cha đáp ứng đầy đủ các yêu trên, hoặc nooij dung sơ sài, cha đúng trọng tâm - Điểm 1,2: Cha đáp ứng đợc yêu cầu của đề, viết lan man IV. Cñng cè Thu bµi V. Híng dÉn ¤n tËp tæng hîp c¶ 3 ph©n m«n. ------------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 173. Th ®iÖn chóc mõng th¨m hái. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc -Nắm đợc đặc điểm tác dụng và cách viết th điện chúc mừng, thăm hỏi - HS nắm đợc các tình huống cần sử dụng th điện chúc mừng và thăm hỏi 2. KÜ n¨ng - ViÕt dîc mét bøc th ®iÖn ®Ët yªu cÇu 3. Thái độ Cã ý thøc x· giao, viÕt th ®iÖn chóc mõng... B. ChuÈn bÞ. - Mét sè th ®iÖn mÉu C. Tiến trình hoạt động dạy học.

(327) I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011. Líp 9A1 Líp 9A6. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ........ II. KiÓm tra:Kh«ng III. Bµi míi: GV giải thích ngắn gọn để hs hiểu về thể lo¹i v¨n b¶n chóc mõng - Thuộc laoij văn bản hết sức kiệm lời nhng vẫn đảm bảo truyền đạt đợc đầy đủ ND và bộ lộ đợc tình cảm đối với ngời nhËn. §äc th ®iÖn ngêi nhËn thêng cã th¸i độ hợp tác tích cực - Thờng là khi nào không thể đén gặp ngời mhaanj để chúc mừng hoặc chia buồn th× ngêi viÕt míi dïng th ®iÖn - khi gửi th điện cần điền cho thật đầy đủ chÝnh x¸ c¸c th«ng tin vµo mÉu cho nh©n viªn bu ®iÖn tr¸nh nhÇm lÉn, thÊt l¹c GV yªu cÇu hs t×m hiÓu môc I vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái Trêng hîp nµo cÇn göi th ®iÖn?. Cã mÊy lo¹i th ®iÖn chÝnh? Lµ n÷ng lo¹i nào Mục đích của các loại ấy có khác nhau kh«ng? T¹i sao?. GV hớng dẫn hs nắm đợc qui trình viết th ®iÖn Bíc 1 chóng ta ph¶i lµm g×? bíc 2, 3?. IV. Cñng cè - Xác định tình huống cần gửi th điện - Nªu c¸ch viÕt th ®iÖn V. Híng dÉn -§äc t×m hiÓu mét sè th ®iÖn - TËp viÕt th ®iÖn Tìm mẫu để viết th điện Giê sau luyÖn tËp. I. Nh÷ng trêng hîp cÇn viÕt th ®iÖn chóc mõng vµ th¨m hái - Có nhu cầu trao đổi thông tin và bày tỏ t×nh c¶m víi nhau - Có những khó khăn trở ngại nào đó khiến ngời viết không thể đến tận nơi để nãi víi nhêi nhËn - Hai lo¹i chÝnh: - Th¨m hái vµ chia vui - Th¨m hái vµ chia buån * Khác nhau về mục đích - Th¨m hái chia vui: BiÓu d¬ng khÝch lÖ những thành tích sự thành đạt của ngời nhËn - Th¨m hái chia buån: §éng viªn , an ñi để nghời nhận cố gắng vợt qua những rủi ro hoÆc nh÷ng khã kh¨n trong cuéc sèng II. C¸c viÕt th ®iÖn chóc mõng vµ th¨m hái - Bớc 1: Ghi rõ họ tên địa chỉ ngời nhận vµo chç trèng trong mÉu - Bíc 2: Ghi néi dung - Bớc 3: Ghi họ tên địa chỉ ngời gửi.

(328) TiÕt 174. Th ®iÖn chóc mõng vµ th¨m hái (tiÕp). A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc - Giúp hs luyện tập để nắm đợc cách viết th điện chúc mừng thăm hỏi. HS thấy đợc ý nghĩa của việc này trong cuộc sống, từ đó giúp cho con ngời gắn bó với nhau h¬n 2. KÜ n¨ng - BiÕt c¸ch viÕt mét v¨n b¶n th ®iÖn chóc mõng 3. Thái độ Cã ý thøc viÕt th ®ienj chóc mïng khi cÇn thiÕt B. ChuÈn bÞ. -Một số VB mẫu hoặc những th điện su tầm đợc ở trên báo... C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A1 sÜ sè ....... v¾ng: ....... Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Líp 9A6 sÜ sè ....... v¾ng: ....... II. KiÓm tra: - Ng÷ng trêng hîp nµo cÇn viÕt th ®iÖn chóc mõng - Nªu c¸ch chung viÕt th ®iÖn III. Bµi míi: 1. Bµi tËp 1: Cho hs kÎ l¹i mÉu bøc ®iÖn vµ ®iÒn nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vµo mÉu. GV cã thÓ chia líp thµnh 3 nhãm lín, mçi nhãm hoµn chØnh mét bøc ®iÖn GV kiểm tra sau đó nhận xét 2. Bµi tËp 2: Nh¾c l¹i c¸c t×nh huèng viÕt th ®iÖn Gäi hs chän t×nh huèng a. §iÖn chóc mõng b. §iÖn chóc mõng c. §iÖn th¨m hái d. Th ®iÖn chóc mõng e. Th ®iÖn chóc mõng Bài tập 3: HS tụ xác định tình huống và viết theo mẫu của bu điện gv gäi hs lªn chÊm bµi viÕt . NhËn xÐt vµ rót kinh nghiÖm IV. Cñng cè - KHi nµo cÇn viÕt th ®iÖn? ViÕt th ®iÖn cã ý nghÜa nh thÕ nµo? - Th ®iÖn chóc mõng cã ph¶i lµ v¨n biÓu c¶m kh«ng t¹i sao? - Néi dung trong th ®iÖ ph¶i nh thÕ nµo? V. Híng dÉn - TËp viÕt th ®iÖn - N¾m ch¾c c¸ch viÕt th ®iÖn Cần phân loại th điện chúc mừng và th điện chia buồn để có lời văn cho hợp lí -------------------------------------------------------------------------------------------------------. TiÕt 175 A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc. Tr¶ bµi kiÓm tra häc k× II.

(329) - Giúp HS nhận thức đợc kết quả tỏng hợp sau cả quá trình học tập nhữ văn học kì II. Kh¶ n¨ng ghi nhí vµ tæng hîp kiÕn thóc, kh¶ n¨ng chuyÓn hãa vµ vËn dông kiÕn thøc đã học để giải quyết một vấn đề cụ thể trong đề bài 2. KÜ n¨ng - Rèn kĩ năng tự nhận xét đánh giá sửa chữa và hoàn chỉnh bài viết 3. Thái độ Cã ý thøc nghiªm tóc trong thi cö B. ChuÈn bÞ. - Thầy: Chuẩn bị các t liệu dẫn chứng trong các bài làm của hs, định hớng những thµnh c«ng h¹n chÕ c¬ b¶n qua bµi lµm cña líp, cã ®iÒu kiÖn nhËn xÐt tæng hîp tõng hs - Trß: Ch÷a bµi theo híng dÉn cña thÇy, tô suy nghÜ vÒ qu¸ tr×nh vµ kÕt qu¶ häc tËp bé m«n. T×m ph¬ng híng vµ häc tiÕp theo. C. Tiến trình hoạt động dạy học I. Tæ chøc líp : Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011 Ngµy ...th¸ng... n¨m 2011. Líp 9A1 Líp 9A6. sÜ sè ....... v¾ng: ....... sÜ sè ....... v¾ng: ........ II. KiÓm tra: III. Bµi míi: I.§Ò bµi: - Gv yêu cầu hs đọc lại đề bài. Gv đọc biểu điemr cho hs so sánh tự chấm điểm bài cña m×nh II. Yªu cÇu- BiÓu ®iÓm: C©u1(1,5 ®) a. Nêu đúng khái niệm: Thành phần biệt lập là bộ phận không tham gia vào việc diễn đạt nghĩa sự việc của câu (0,5 đ) Nêu đủ 4 thành phần biệt lập: Thành phần tình thái, cảm thán, gọi đáp, phụ chú(0,5 đ) d. Xác định ddungs câu mang hàm ý mời mọc(0,5 đ) “ Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bän tí ch¬i víi vÇng tr¨ng b¹c” C©u 2(1,5 ®) - truyện những ngôi sao xa xôi đợc trần thuật từ ngôi thứ nhất qua lời của nhân vật chÝnh Ph¬ng §Þnh(0,5 ®) - Tác dụng: Diễn tả tự nhiên, sinh động chân thực đời sống nội tâm với nhiều cảm xúc, ấn tợng, hồi tởng của nhân vật; làm hiện lên vẻ đẹp trong sáng, hồn nhiên của nh÷ng c« thanh niªn xung phong (1 ®) C©u 3: - Yªu cÇu: 1.Hình thức: Bài văn nghị luận có bố cục rõ ràng, lập luận chặt chẽ, diễn đạt mạch l¹c, trong s¸ng giµu c¶m xóc. 2.Néi dung: Qua viÖc ph©n tÝch bµi th¬ lµm râ: Mïa xu©n nho nhá lµ nh÷ng lêi t©m niệm thật thiết tha, cảm động của nhà thơ Thanh Hải ( tập trung vào khổ 4.5 của bài th¬) -Tâm niệm thiết tha và cảm động đợc nảy nở tụ nhiên từ cảm xúc say sa,yêu mến mùa xuân của thiên nhiên đất nớc. - Tâm niệm đó là khát vọng đợc hòa nhập vào cuộc sống của đất nớc, cống hiến phần tốt đẹp dù nhỏ bé của cuộc đời mình cho cuộc đời chung - Điều tâm niệm ấy đợc thể hiện một cách chân thành qua những hình ảnh tự nhiên giản dị và đẹp.Sáng tạo nhất là hình ảnh mùa xuân nho nhỏ với ý nghĩa: Mỗi ngời phải mang đến cho mùa xuân một nét riêng, cái phần tinh túy nhất, dù nhỏ bé của m×nh. -Điều tâm niệm của một nhà thơ trọn đời cống hiến cho cách mạng, cho đất nớc. Vào phút cuối cuộc đời vẫn khao khát đợc cống hiến cho cách mạng, cho đất nớc nê càng đáng trân trọng - Bài thơ khơi gợi lẽ sống tốt đẹp: Sống có ích, sonngs cống hiến * BiÓu ®iÓm - Điểm 7: Đáp ứng đày đủ các yêu cầu trên. Thể hiện rõ năng lực cảm thụ v¨ ch¬ng, s¸ng t¹o trong biÓu hiÖn.

(330) - Điểm 6: Đáp ứng đầy đủ cácyuee cầu trên. KHông mắc lỗi diễm đạt th«ng thêng - Điểm 5: Cơ bản đấp ứng cácyeeu cầu trên, còn mắc một vài lỗi diễn đạt - Điểm 4: Cơ bản đáp ứng các yêu cầu trên, sự cảm nhận cha sâu sắc, còn mắc lỗi diễn đạt - Điểm 3: Cha đáp ứng đầy đủ các yêu trên, hoặc nooij dung sơ sài, cha đúng trọng tâm - Điểm 1,2: Cha đáp ứng đợc yêu cầu của đề, viết lan man * .Nh÷ng u, nhîc ®iÓm chÝnh: 1. ¦u ®iÓm: - Đại đa số các em có ý thức học bài, nắm đợc kiến thức, vận dụng vào để làm bài. - Một số bài viết sạch đẹp, kết quả tốt: Trà, Ngọc, Huyền, Nanh, Phơng... 2. Nhîc ®iÓm: - Câu 1:nhiều em không thuộc khái niệm, không xác định đợc câu mang hàm ý mời chµo - C©u2: Mét sè em nªu phÇn t¸c dông cña c¸ch kÓ theo ng«i thø nhÊt cßn s¬ sµi -Câu 3: Một só em cha xác định đợc yêu cầu của đề bài. Đi phân tích quá sâu phần đầu, phần cuối sơ sài. Cha xác định đợc tâm niệm của Thanh Hải...Một số em luận ®iÓm kh«ng râ rµng, Mät sè em ph©n tÝch s¬ sµi VÝ dô: Minh, Toµn, M¹nh, Lan H¬ng 9A1. Lquang, Tquang, Näc, Nmai, Phong, M¹nh...9A6 Mét sè em kh«ng nªu luËn ®iÓm mµ chØ ®a ra dÉn chøng. * . KÕt qu¶ cô thÓ: Líp 9A1 9A6. sÜ sè 41 34. 4-<5. DTB %. 5-<6 6-<7. 7-< 8. 8-<9. 9. TTB %. IV.Cñng cè: ? Rót ra bµi häc sau khi lµm bµi kiÓm tra. - §äc bµi lµm tèt cña : Trµ, NAnh V. Híng dÉn: - Rót kinh nghiÖm sau khi lµm bµi. - LÊp ®Çy nh÷ng kiÕn thøc cßn rçng. - Chuẩn bị tốt về kiến thức, kỹ năng để thi vào THPT. Ngµy 9 th¸ng 5 n¨m 2011 Ký duyÖt.

(331)

Giao an van 9 tham khao

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về