Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (273.01 KB, 19 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n: 17/11/2012 Ngµy d¹y: 24/11/2012 TiÕt 13: Chủ đề số 3 Ôn tập Tiếng Việt (Từ tượng hình, từ tượng thanh; từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội) A.Môc tiªu 1. KiÕn thøc - Giúp HS hiểu đợc mục đích ý nghĩa tầm quan trọng của chủ đề số 2 . Chủ đề số 2 “Ôn tập tiếng Việt ” cã vai trß rÊt quan träng trong ch¬ng tr×nh häc ng÷ v¨n . 2. KÜ n¨ng - Qua chủ đề số 2 này rèn cho HS có 1 kĩ năng sử dụng từ ngữ tiếng Việt hay, hiệu quả . 3. Thái độ - Båi dìng cho c¸c em niÒm say mª t×m hiÓu kh¸m ph¸ t×m hiÓu ý nghÜa cña tõ ng÷ vµ sö dông tèt tõ ng÷ khi nãi, viÕt. B.ChuÈn bÞ - GV : so¹n bµi; tham kh¶o t liÖu. - HS : ¤n tËp phÇn TiÕng ViÖt . C./ Phương pháp/kỹ thuật dạy học: 1. Phương phỏp: nờu vấn đề,vấn đáp , thảo luận nhóm, thuyết trình.,phõn tớch, tổng hợp 2. Kỹ thuật dạy học:vận dụng kĩ thuật động não,viết sỏng tạo...... D. Các hoạt động dạy- học: 1. Tæ chøc: - KiÓm tra sÜ sè líp : 2. KiÓm tra: - GV kiÓm tra SGK, vë ghi cña HS. 3. Bµi míi: H§1: Giíi thiÖu bµi “Phong ba bão táp không bằng ngữ pháp Việt Nam”. Bởi vậy để nắm chắc về vốn từ và ngữ pháp Tiếng Việt, cô sẽ hớng dẫn các em ôn tập bám sát những kiến thức Tiếng Việt đã học trong chơng trình. Tiết học này chúng ta sẽ tìm hiểu về mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của chủ đề này. Hoạt động của thầy Nội dung cần đạt HĐ2: Giới thiệu chủ đề. A. Giới thiệu chủ đề -. - GV giới thiệu : Tên chủ đề bám sát số1; thời lợng của chủ đề ; nội dung kiến thức cần đạt 1. Tên chủ đề : cña tõng tiÕt . “¤n tËp tiÕng ViÖt” 2.Thêi lîng :6 tiÕt - Tiết 1: Mục đích ý nghĩa tầm quan trọng của chủ - GV giới thiệu 1 số tài liệu để tham khảo đề chủ đế bám sát số 2. - TiÕt 2 : ¤n tËp vÒ tõ tîng h×nh, tõ tîng thanh. - Tiết 3: Ôn tập về từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã héi. - TiÕt 4: ¤n tËp vÒ nghÜa cña tõ . - TiÕt 5: ¤n tËp vÒ trî tõ th¸n tõ, t×nh th¸i tõ . - Tiết 6: Tổng kết, rút kinh nghiệm, đánh giá chủ đề b¸m s¸t sè 2 . HĐ3: Tìm hiểu mục đích, ý nghĩa, tầm B. Mục đích ý nghĩa tầm quan trọng của chủ đề . quan trọng của chủ đề. ? TiÕng ViÖt lµ mét thø tiÕng nh thÕ nµo ? - GV tích hợp với VB “Sự giầu và đẹp của tiếng Việt” để HS thấy đợc tiếng Việt rất hay và đẹp. ? Để tiếng Việt giầu và đẹp mỗi HS phải có ý thøc sö dông tiÕng ViÖt nh thÕ nµo ? - GV gi¶ng gi¶i . ? Phần tiếng Việt có vai trò nh thế nào trong - Rèn luyện cho HS có một kĩ năng sử dụng đúng bé m«n ng÷ v¨n. và hay từ tợng hình, từ tợng thanh; từ ngữ địa phơng vµ biÖt ng÷ x· héi. ? Chủ đề “Ôn tập tiếng Việt’’ có ý nghĩa gì trong qu¸ tr×nh häc ng÷ v¨n. - Giúp HS hiểu nghĩa của từ từ đó biết cách sử dụng - GV phân tích cụ thể để HS thấy rõ đợc mục từ đúng và hay các từ ngữ tiếng Việt. đích ý nghĩa tầm quan trọng của chủ đề . - HiÓu vµ vËn dông tèt c¸c trî tõ ,th¸n tõ khi nãi.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> viÕt. - Rèn luyện cho HS có kĩ năng sử dụng đúng và hay tiếng mẹ đẻ. H§4: §äc tham kh¶o c¸c ®o¹n th¬ hay.. - Båi dìng lßng say mª kh¸m ph¸ t×m hiÓu c¸c t¸c - GV gọi HS đọc 1 số đoạn thơ tiêu biểu có sử phẩm văn học. C . §äc tham kh¶o c¸c ®o¹n th¬ hay cã sö dông dông nhiÒu tõ ng÷ gîi h×nh ¶nh vµ biÓu c¶m. - GV giới thiệu nét đặc sắc về nội dung của nhiều từ ngữ gợi hình ảnh và biểu cảm . “Em kh«ng nghe mïa thu nh÷ng ®o¹n th¬ trªn. L¸ thu r¬i xµo x¹c - GV chỉ ra cho HS thấy đợc cách sử dụng từ ng÷ giµu h×nh ¶nh , gîi c¶m . GV so s¸nh víi Con nai vµng ng¬ ng¸c việc sử dụng những tữ ngữ khác để thấy đợc §¹p trªn l¸ vµng kh« .” t¸c dông cña viÖc sö dông nh÷ng tõ ng÷ trªn. (Lu Träng L) “Nh×n xuèng s©u thung lòng N¾ng nh rãt mËt vµng Th¸c tr¾ng tung d¶i lôa Ng« xanh hai sên non ” (Th¸i V¨n V©n) 4. Cñng cè : - GV nhấn mạnh mục đích ý nghĩa tầm quan trọng của chủ đề và khái quát tiết học. 5. Híng dÉn : - Nắm chắc mục đích ý nghĩa, tầm quan trọng của chủ đề . - Đọc tham khảo một số đọan văn sử dụng nhiều từ tợng hình, tợng thanh trong văn bản “Lão Hạc, Tức níc vì bê, C« bÐ b¸n diªm”. - Tiết sau chuẩn bị tiếp chủ đề ôn tập Tiếng Việt. *********************************************. Ngµy so¹n: 24/11/2012 Ngµy d¹y: 1/12/2012 TiÕt 14:. ¤n tËp vÒ tõ tîng h×nh, tõ tîng thanh. A.Môc tiªu: 1. KiÕn thøc - ¤n tËp cñng cè kh¾c s©u kiÕn thøc vÒ tõ tîng h×nh, tõ tîng thanh. - HS biÕt c¸ch sö dông s¸ng t¹o nh÷ng tõ tîng h×nh, tõ tîng thanh khi nãi viÕt. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng sö dông tõ têng h×nh, tõ tîng thanh trong c¸c bµi tËp lµm v¨n tù sù s¸ng t¹o. 3. Thái độ - Båi dìng cho c¸c em niÒm say mª t×m hiÓu kh¸m ph¸ t×m hiÓu TiÕng ViÖt. B.ChuÈn bÞ - GV : §äc , tham kh¶o tµi liÖu tiÕng ViÖt n©ng cao. B¶ng phô. - HS : ¤n tËp tõ tîng h×nh, tõ tîng thanh. C./ Phương pháp/kỹ thuật dạy học: 1. Phương phỏp: nờu vấn đề,vấn đáp , thảo luận nhóm thuyết trình.,phõn tớch, tổng hợp 2. Kỹ thuật dạy học:vận dụng kĩ thuật động não,viết sỏng tạo...... D. Các hoạt động dạy- học: 1. Tæ chøc: 2. KiÓm tra: - Nêu mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của chủ đề bám sát số 2? 3. Bµi míi: H§1: Giíi thiÖu bµi Để nắm chắc và hiểu rõ hơn về đặc điểm, công dụng của từ tợng hình, từ tợng thanh, hôm nay. c« sÏ híng dÉn c¸c em «n tËp.. Hoạt động của thầy Nội dung cần đạt HĐ2: Tìm hiểu đặc điểm, công dụng I. Đặc điểm công dụng của từ t ợng hình , từ tợng cña tõ tîng thanh, tõ tîng h×nh. thanh. ? Em hãy nêu đặc điểm công dụng của từ.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> tîng h×nh. ? Cho vÝ dô minh häa . ? Ph©n tÝch t¸c dông cña nh÷ng tõ tõ tîng h×nh cã trong vÝ dô trªn. - GV phân tích, giảng bình để thấy đợc 1.Từ tợng hình. t¸c dông cña nh÷ng tõ tîng h×nh trong - Gîi h×nh ¶nh, d¸ng vÎ, tr¹ng th¸i cña ngêi , vËt, sù c©u th¬. vËt… - Làm cho câu văn sinh động, giàu sức biểu cảm . * VÝ dô: “Chó bÐ lo¾t cho¾t C¸i x¾c xinh xinh C¸i ch©n tho¨n tho¾t C¸i ®Çu nghªnh nghªnh C¸c tõ tîng h×nh gîi h×nh ¶nh mét chó bÐ liªn l¹c ? Từ tợng thanh có đặc điểm công dụng nhỏ nhắn nhanh nhẹn, xinh xắn, hồn nhiên, tinh g× . nghÞch. Làm cho câu thơ sinh động giàu hình ảnh , giàu sức biÓu c¶m. ? LÊy vÝ dô minh häa. 2. Tõ tîng thanh - Tõ tîng thanh m« pháng ©m thanh cña tù nhiªn cña ? Phân tích tác dụng của những từ tợng con ngời có tác dụng làm cho câu văn sinh động giàu søc biÓu c¶m. thanh cã trong vÝ dô trªn. * VÝ dô: - GVph©n tÝch. “Chu«ng chiÒu mçi mçi coong coong gi¸ng. Mâ x· l©u l©u cèc cèc lÒnh…” … “Suèi b¾t ®Çu rãc r¸ch Chim b¾t ®Çu lÝu lo §Êt b¾t ®Çu sinh në Trêi b¾t ®Çu non t¬.” H§3: LuyÖn tËp. T õ tîng thanh gîi ©m thanh vang väng, n¸o nhiÖt, rén * GV cho HS lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm trªn ràng vui tơi. Bức tranh thiên nhiên tơi đẹp, sinh động b¶ng phô. ®Çy søc sèng. - GV nhËn xÐt söa ch÷a . II. LuyÖn tËp * GV híng dÉn HS viÕt ®o¹n v¨n tù sù cã kết hợp miêu tả và biểu cảm trong đó có 1. Bài tập 1 (trắc nghiệm) C©u 1. sö dông nhiÒu tõ tîng h×nh vµ tõ tîng C©u 2. thanh. C©u 3. - GV nhËn xÐt. C©u4. C©u5. 2. Bµi tËp 2 ViÕt mét ®o¹n v¨n tù sù cã kÕt hîp miªu t¶ vµ biÓu cảm trong đó có sử dụng nhiều từ tợng hình và từ tợng thanh. 4. Cñng cè : ? Theo em kiÓu v¨n b¶n nµo sö dông nhiÒu tõ tîng h×nh vµ tîng thanh . V× sao lÊy vÝ dô minh häa. GV kh¸i qu¸t néi dung toµn bµi. 5. Híng dÉn : - TiÕp tôc su tÇm c¸c v¨n b¶n cã nhiÒu tõ tuîng h×nh , tõ tîng thanh vµ ph©n tÝch t¸c dông. - V©n dông tõ tîng h×nh, tõ tîng thanh vµo bµi viÕt tËp lµm v¨n tù sù cã kÕt hîp miªu t¶ vµ biÓu cảm. Làm đề 3 SGK.. Ngµy so¹n: 1/12/2012.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> Ngµy d¹y: 8/12/2012 TuÇn9 TiÕt 9:. Chủ đề số 3 Ôn tập Tiếng Việt (tiếp). Ôn tập về từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội A.Môc tiªu: 1. KiÕn thøc - Ôn tập củng cố khắc sâu kiến thức về từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội. - HS biết cách sử dung sáng tạo những từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội. 2. KÜ n¨ng - Rèn kĩ năng sử dụng từ từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội trong các tình huống giao tiếp và viết bµi tËp lµm v¨n . 3. Thái độ - Rèn ý thức tự tìm hiểu ; su tầmvà cảm nhận cái hay, cái đẹp của loại từ này. B.ChuÈn bÞ : - GV : §äc , tham kh¶o tµi liÖu tiÕng ViÖt n©ng cao. - HS : Ôn tập từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội. C. Các hoạt động dạy học: 1. Tæ chøc: - KiÓm tra sÜ sè líp : 8A 8B 2. KiÓm tra: ? §äc ®o¹n v¨n cã sö dông tõ tîng h×nh vµ tõ tîng thanh ? - GV nhận xét - đánh giá. 3. Bµi míi: H§1: Giíi thiÖu bµi - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý cho HS.. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian: 2’. Để nắm chắc và hiểu rõ hơn về đặc điểm, cách dùng của từ ngữ địa phơng, biệt ngữ xã hội, hôm nay c« sÏ híng dÉn c¸c em «n tËp. Hoạt động của thầy HĐ2: Tìm hiểu từ ngữ địa phơng. - Mục tiêu: Giúp HS nhận biết đợc từ ngữ địa phơng và hiểu rõ đợc nghĩa của nó. - Ph¬ng ph¸p: Th¶o luËn. - Thêi gian: 10’. GV giíi thiÖu vai trß t¸c dông cña tõ ng÷ địa phơng và biệt ngữ xã hội trong cuộc sèng trong giao tiÕp vµ trong v¨n ch¬ng. ? Tìm những từ ngữ địa phơng ở những n¬i kh¸c nhau mµ em biÕt . - GV cho 3 nhóm thi tìm từ địa phơng. - GV nhËn xÐt kÕt qu¶ t×m cña 3 nhãm. ? Su tÇm nh÷ng bµi th¬ hoÆc ca dao hß vÌ có sử dụng từ ngữ địa phơng. - GV cho 3 nhãm thi t×m. - Đại diện của 3 nhóm đọc những bài thơ , ca dao ,hò vè, nhóm tìm đợc - GV cho HS phát hiện từ ngữ địa phơng có trong những câu ca dao câu thơ đó .. H§ cña trß. Nội dung cần đạt I. Từ ngữ địa phơng. - C¸ lãc - Ghe - V« - MÌ - Heo - R¨ng - Røa … - HS th¶o 1. “Cau kh« ¨n víi h¹t bÌo luËn nhãm Lấy chồng đò dọc ráo chèo hết ăn.” H§3: T×m hiÓu biÖt ng÷ x· héi. - §¹i diÖn 2. “Nớc lên lắp sắp bờ đình - Mục tiêu: Giúp HS nhận biết đợc biệt các nhóm Mét tr¨m nuéc ch¹c em chung t×nh néc ngữ xã hội và hiểu rõ đợc nghĩa của nó. tr×nh bµy kÕt m«.” - Phơng pháp: Vấn đáp,thảo luận. qu¶. 3. “Mét tr¨m chiÕc nèc chÌo xu«i - Thêi gian: 8’. Không có chiếc mô chèo ngợc để ta gửi lêi viÕng th¨m.” ? T×m nh÷ng tõ ng÷ mµ tÇng líp n«ng d©n H¸t vÝ dÆm NghÖ TÜnh. thêng dïng trong ch¨n nu«i trång trät. II. BiÖt ng÷ x· héi ? T×m nh÷ng tõ ng÷ mµ tÇng líp HS hay dïng khi thi cö . ? T×m nh÷ng tõ ng÷ mµ tÇng líp ®en hay dïng . - HS th¶o luËn nhãm - §¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶..
<span class='text_page_counter'>(5)</span> - GV cho học sinh trao đổi thảo luận theo nhãm. - GV nhËn xÐt söa ch÷a. H§4: LuyÖn tËp. - Môc tiªu: HS biÕt vËn dông lÝ thuyÕt vµo lµm c¸c d¹ng bµi tËp. - HS th¶o - Ph¬ng ph¸p: T duy, tr×nh bµy. luËn nhãm - Thêi gian: 15’. - §¹i diÖn c¸c nhãm - GV híng dÉn HS lµm vµo vë. tr×nh bµy kÕt - GV nhËn xÐt chung. qu¶.. -. Nhµ l·o nu«i hai l¸i mçi n¨m còng đợc kha khá . Ng©m m¹: “Ba s«i hai l¹nh” Nã quay phim thËt siªu. Màn hình nhỏ quá nên cũng khó đọc. Ch¹y. TÈu. §¹i ca . §Çu mÊu .. III. LuyÖn tËp - GV híng dÉn HS lµm vµo vë. - GV nhËn xÐt chung.. - GV híng dÉn HS lµm vµo vë. - GV nhËn xÐt chung.. - HS bµi.. lµm. Bµi tËp 1: Các từ đồng nghĩa “Cọp , khái , hổ” từ nào là từ địa phơng , t nào là từ toàn d©n? V× sao?. Bµi tËp 2: Dùa vµo v¨n c¶nh, h·y x¸c - HS suy định các từ toàn dân tơng ứng với những nghÜ làm từ địa phơng trong trờng hợp sau đây: bµi. “ ChÞ em du nh bï níc l·’’ Bµi tËp 3: Cho ®o¹n th¬: - GV híng dÉn c¸ch viÕt ®o¹n v¨n cã sö “ Ai v« Thµnh phè dụng từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội. - HS tìm và Hå ChÝ Minh - GV nhËn xÐt. ph©n tÝch t¸c Rùc rì tªn vµng” dụng từ ngữ Tìm và nêu rõ tác dụng của từ ngữ địa địa phơng. ph¬ng mµ t¸c gi¶ sö dông. - C¶ líp Bµi tËp 4: viÕt vµo vë. ViÕt mét ®o¹n v¨n cã sö dông tõ ng÷ - HS đọc địa phơng và biệt ngữ xã hội. vµ ch÷a lçi. 4. Cñng cè : ? Theo em những trờng hợp nào không nên dùng từ ngữ địa phơng héi ? - GV kh¸i qu¸t toµn bµi . 5. Híng dÉn: - Lµm hoµn thiÖn c¸c bµi tËp trªn. - Tiếp tục su tầm từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội. - ¤n tËp phÇn tiÕng ViÖt . - Tiết sau tiếp tục thực hiện chủ đề ôn tập số 2.. vµ biÖt ng÷ x·. ************************************************************************.
<span class='text_page_counter'>(6)</span> Ngµy so¹n: 20/10/2011 Ngµy d¹y: 29/10/2011 Tuần 10. Tiết 10: Chủ đề số 2: Ôn tập Tiếng Việt (tiếp) ¤n tËp vÒ nghÜa cña tõ A. Môc tiªu - Củng cố, ôn tập giúp HS hiểu và nắm chắc các cấp độ khái quát nghĩa của từ. - BiÕt vËn dông tõ ng÷ chÝnh x¸c vµ hay vµo c¸c bµi tËp lµm v¨n, còng nh trong giao tiÕp hµng ngµy. - Ph¸t triÓn vµ phong phó hãa vèn tõ cho HS. - RÌn kÜ n¨ng sö dông tõ ng÷ khi nãi viÕt. B. ChuÈn bÞ: - GV: §äc tµi liÖu cuèn tõ vùng ng÷ nghÜa ; so¹n bµi; B¶ng phô. - HS : ¤n tËp vÒ nghÜa cña tõ . C. Các hoạt động dạy - học: 1. Tæ chøc: - KiÓm tra sÜ sè líp : 8A 8B 2. KiÓm tra: ? Trình bày đoạn văn có sử dụng từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội.? - GV nhËn xÐt, cho ®iÓm. 3. Bµi míi: H§1: Giíi thiÖu bµi - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý cho HS.. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian: 2’. Để nắm chắc và hiểu rõ hơn về trờng từ vựng, cấp độ khái quát về nghĩa của từ ngữ. Hôm nay c« sÏ híng dÉn c¸c em luyÖn 1 sè bµi tËp tr¾c nghiÖm vµ tù luËn. Hoạt động của thầy H§2: Bµi tËp tr¾c nghiÖm. - Mục tiêu: Giúp HS hiểu và làm đúng các bµi tËp d¹ng tr¾c nghiÖm.. - Ph¬ng ph¸p: T duy, tr×nh bµy. th¶o luËn. - Thêi gian: 10’. -. H§ cña trß. GV giíi thiÖu vµ ®a bµi tËp trªn b¶ng phô. - HS đọc bài GV gîi dÉn . tËp 1 trªn NhËn xÐt söa ch÷a . b¶ng phô. - HS lªn b¶ng phô lµm .. Nội dung cần đạt I. Bµi tËp tr¾c nghiÖm. Bµi tËp 1: Khi nào 1 từ đợc coi là có nghĩa réng? A. Khi phạm vi nghĩa của từ ngữ đó bao hµm ph¹m vi nghÜa cña 1 sè tõ ng÷ kh¸c. B. Khi tõ ng÷ cã c¸ch ph¸t ©m gièng nh©u víi mét sè tõ ng÷ kh¸c. C. Khi phạm vi của từ ngữ đó đợc bao hµm trong ph¹m vi nghÜa cña 1 tõ . D. Khi nghĩa của từ ngữ đó trái ngợc víi nghÜa cña 1 sè tõ ng÷ kh¸c. Bµi t©p 2 - Nh÷ng tõ : Häc sinh, gi¸o viªn, vë.
<span class='text_page_counter'>(7)</span> ? Theo em c¸c tõ : Häc sinh, gi¸o viªn, hiÖu trëng, gi¸o vô, bµn , ghÕ, s¸ch vë … đều đợc bao hàm trong phạm vi nghĩa của tõ nµo ? gi¶i thÝch ? - GV nhËn xÐt söa ch÷a.. ? Sự sắp sếp các nhóm từ nh sau đúng hay sai ? V× sao? - GV nhËn xÐt söa ch÷a.. ? Tõ nµo cã thÓ bao hµm nghÜa cña c¸c tõ sau “…ngËp ngõng , e sî, rôt rÌ” (TrÝch v¨n b¶n : T«i ®i häc). - GV nhËn xÐt bæ sung. H§2: Bµi tËp tù luËn. - Môc tiªu: Gióp HS biÕt c¸ch viÕt ®o¹n v¨n vÒ trêng tõ vùng. - Ph¬ng ph¸p: T duy, tr×nh bµy. th¶o luËn. - Thêi gian: 13’. GV híng dÉn HS viÕt ®o¹n v¨n cã sö dông trêng tõ vùng chØ phÈm chÊt nh©n c¸ch con ngêi. - GV nhËn xÐt.. - HS trao đổi bút…đều đợc bao hàm trong phạm th¶o luËn theo vi nghÜa cña tõ nhµ trêng. 3 nhãm. - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu. Bµi 3 a. Đồ dùng gia đình : gờng, tủ, xe đạp đài , loa, tàu . - Suy nghÜ b. §Êt níc: Nói, s«ng , con ch¸u, biªn ph¸t hiÖn, t×m giíi, quèc k×. ph¬ng án c. Hoa: Hoa lan, đào, hoa tay, hoa mắt, đúng . hoa bëi. - HS gi¶i (C¸ch s¾p xÕp nh trªn lµ sai.) thÝch. Bµi 4 - ThÓ hiÖn c¶m gi¸c cña nh©n vËt t«i trong ngµy ®Çu tiªn ®i häc. - HS th¶o luËn nhanh trong bµn vµ tr×nh bµy tríc líp. II. Bµi tËp tù luËn Viết một đoạn văn ngắn trong đó có sö dông trêng tõ vùng vÒ phÈm chÊt nh©n c¸ch con ngêi. * Yªu cÇu : + §o¹n v¨n cã sö dông nh÷ng tõ ng÷ nãi vÒ trêng tõ vùng “phÈm chÊt nh©n c¸ch con ngêi” . VÝ dô nh : §¶m ®ang, ch¨m chØ, cÇn cï, hiÒn lµnh, chÞu khã ….. + VÝ dô: “Mẹ tôi là một phụ nữ đảm đang tháo - C¶ líp viÕt v¸t. Mét m×nh mÑ lo toan mäi c«ng việc trong gia đình. Bố công tác xa, thế vµo vë . - Đọc, chữa là mẹ gánh vác luôn công việc của ngời đàn ông trụ cột của gia đình. Với lçi. đức cần cù chịu khó, chịu khổ …..”. 4. Cñng cè : ? Khi nào từ đợc coi là có nghĩa hẹp . ? Khi nào từ đợc coi là có nghĩa rộng. GV kh¸i qu¸t néi dung toµn bµi. 5. Híng dÉn : - Hoµn thiÖn c¸c bµi tËp trªn. - Làm một số đề sách bài tập . - TiÕt sau tiÕp tôc «n tËp TiÕng ViÖt.. Ngµy so¹n: 25/10/2011 Ngµy d¹y: 5/11/2011 Tuần 11. Tiết 11: Chủ đề số 2: Ôn tập Tiếng Việt (tiếp) ¤n tËp vÒ trî tõ , th¸n tõ , t×nh th¸i tõ A. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - ¤n tËp cñng cè kh¾c s©u kiÕn thøc vµ n©ng cao kiÕn thøc vÒ trî tõ, th¸n tõ, t×nh th¸i tõ. - HS biÕt c¸ch sö dông s¸ng t¹o nh÷ng trî tõ , th¸n tõ , t×nh th¸i tõ khi nãi, viÕt. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng sö dông trî tõ , th¸n tõ ; t×nh th¸i tõ trong c¸c bµi tËp lµm v¨n tù sù cã kÕt hîp miªu t¶ vµ biÓu c¶m. 3. Thái độ - Båi dìng cho c¸c em lßng ham mª häc tËp, t×m hiÓu kh¸m ph¸ TiÕng ViÖt. B. ChuÈn bÞ. - GV : §äc , tham kh¶o tµi liÖu tiÕng ViÖt n©ng cao ; M¸y chiÕu..
<span class='text_page_counter'>(8)</span> - HS : ¤n tËp trî tõ , th¸n tõ ; t×nh th¸i tõ . C. Các hoạt động dạy học: 1. Tæ chøc: - KiÓm tra sÜ sè líp : 8A 8B 2. KiÓm tra: ? Trình bày đoạn văn ngắn trong đó có sử dụng trờng từ vựng về phẩm chất nhân cách con ngời ? - HS tr×nh bµy, GV nhËn xÐt – cho ®iÓm. 3. Bµi míi: H§1: Giíi thiÖu bµi - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý cho HS.. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian: 2’. Hôm nay cô sẽ tiếp tục hớng dẫn các em ôn tập về trợ từ, thán từ, tình thái từ để các em hiểu rõ h¬n vÒ tõ ng÷ TiÕng ViÖt. Hoạt động của thầy. H§ cña trß. H§2: Lµm bµi tËp vÒ trî tõ, th¸n tõ. - Môc tiªu: Gióp HS t duy lµm bµi. - Phơng pháp: Vấn đáp, thảo luận. - Thêi gian: 20’. - GV cho học sinh đọc bài tập 1 trên máy chiÕu. ? Nªu yªu cÇu cña bµi tËp. - GV gîi dÉn. - GV thu bµi cña 1 sè häc sinh vµ nhËn xÐt trªn m¸y chiÕu.. Nội dung cần đạt I. Bµi tËp vÒ trî tõ , th¸n tõ. - C¶ líp lµm vµo vë . - 1 häc sinh lùa chän ph¬ng ¸n. - NhËn xÐt bµi lµm trªn m¸y chiÕu.. Bµi tËp 1. T×m trî tõ trong c¸c c©u sau ®©y: a. Nh÷ng lµ rµy íc mai ao. b. C¸i b¹n nµy hay thËt. c. Mµ b¹n cø nãi m·i ®iÒu mµ t«i kh«ng thÝch lµm g× vËy. d. Đích thị là Lan đợc điểm 10. e. Cã thÕ t«i míi tin mäi ngêi .. - HS đọc bài Bài tập 2. Tìm và xác định nghĩa các ? Tìm và xác định nghĩa của trợ từ trong tập 2. trî tõ. c¸c c©u trªn . - HS xác định a. Nã h¸t nh÷ng mÊy bµi liÒn . trî tõ vµ gi¶i b. Chính các bạn đã giúp đỡ Lan - GV nhËn xÐt, bæ sung. thÝch ý nghÜa häc tËp tèt. c¸c trî tõ . c. Nã ¨n mçi b÷a chØ lng b¸t c¬m. d. Ngay c¶ b¶n th©n , nã còng Ýt t©m sù. e. Anh t«i toµn nh÷ng lo lµ lo. ? §Æt c©u víi c¸c trî tõ . - GV nhËn xÐt.. -. Bµi tËp 3. - Eo ¬i ! níc g× mµ bÈn thÕ nµy. HS lµm - Trêi ¬i ! sao nã l¹i d¸m nãi hçn víi miÖng. c¶ bµ néi. - ChÕt thËt , chuyÖn nh thÕ mµ nã ch¼ng cho ai biÕt g× c¶.. - HS th¶o luËn nhãm. GV cho häc sinh th¶o luËn theo 6 - Tr×nh bµy. nhãm mçi nhãm th¶o luËn mét c©u vµ - NhËn xÐt. ghi kÕt qu¶ th¶o luËn ra phiÕu häc tËp. GV thu phiÕu vµ cho häc sinh nhËn xÐt kÕt qu¶ th¶o luËn cña 6 nhãm trªn m¸y chiÕu.. Bµi tËp 4. Nh÷ng th¸n tõ s©u ®©y béc lé c¶m xóc g×. “Con s«ng trªn mÆt níc Con sãng díi lßng s©u ¤i con s«ng nhí bê ! Ngày đêm không ngủ đợc” (Xu©n Quúnh) “ ¤ k×a ! c« bÐ nãi hay sao Nhµ cña t«i ai l¹i hái chµo.” ( Tè H÷u) “¤i lßng B¸c vËy cø th¬ng ta Thơng cuộc đời chung thơng cỏ hoa ChØ biÕt quªn m×nh cho hÕt th¶y Nh dßng s«ng ch¶y nÆng phï sa”.
<span class='text_page_counter'>(9)</span> ( Tè H÷u) II. Bµi tËp vÒ t×nh th¸i tõ. Bµi tËp 1. Tõ “vËy” trong c¸c trêng hợp sau đây có gì đặc biệt. a. Anh b¶o sao th× t«i nghª vËy. b. Kh«ng ai h¸t th× t«i h¸t vËy. c. Bạn Lan hát vậy là đạt yêu cầu.. H§3: Lµm bµi tËp vÒ t×nh th¸i tõ. - Môc tiªu: Gióp HS t duy lµm bµi. - Phơng pháp: Vấn đáp. - Thêi gian: 13’. - GV đọc bài tập. - GV nhËn xÐt bæ sung.. -. Bµi tËp 2. - HS đọc bài Viết một đoạn văn ngắn có sử dụng trợ tËp trªn m¸y tõ th¸n tõ ; t×nh th¸i tõ sao cho phï chiÕu. hîp. - HS suy nghÜ, tr×nh bµy miÖng .. GV hớng dẫn cả lớp viết đoạn văn có - HS viết đạn sö dông trî tõ th¸n tõ ; t×nh th¸i tõ phï v¨n ra giÊy. hîp. GV thu bµi cña mét sè em vµ nhËn xÐt trªn m¸y chiÕu.. 4. Cñng cè : ? So s¸nh sù gièng vµ kh¸c nhau gi÷a trî tõ, th¸n tõ vµ t×nh th¸i tõ ? - GV kh¸i qu¸t chung toµn bµi. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: - TiÕp tôc «n tËp trî tõ th¸n tõ, t×nh th¸i tõ . - Vận dụng các loại từ này vào viết tập làm văn và hoạt động giao tiếp. - Chuẩn bị tiếp tiết sau tổng kết chủ đề ôn tập số 2.. ************************************************************.
<span class='text_page_counter'>(10)</span> Ngµy so¹n: 18/12/2012 Ngµy d¹y: 22/12/2012 TiÕt 18: Tổng kết, rút kinh nghiệm, đánh giá chủ đề số 3 A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - Giúp HS tổng kết, rút kinh nghiệm đánh giá chủ đề bám sát số 2 “ Ôn tập tiếng Việt”. Học sinh tổng kết những nội dung của chủ đề và đúc rút bài học cho bản thân. - HS nắm chắc và sử dụng tốt từ tợng hình , từ tợng thanh, từ địa phơng và biệt ngữ xã hội , các trợ từ thán từ; Học sinh hiểu đợc nghĩa của từ để sử dụng trong quá trình giao tiếp cũng nh tạo lập văn bản. Qua chủ đề này HS có đợc kĩ năng sử dụng đúng và sáng tạo từ tiếng Việt. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng sö dông tõ ng÷ tiÕng ViÖt . Båi dìng lßng say mª kh¸m ph¸ c¸c t¸c phÈm v¨n häc. 3. Thái độ - Båi dìng cho c¸c em lßng ham mª häc tËp, t×m hiÓu kh¸m ph¸ TiÕng ViÖt. B. ChuÈn bÞ - GV : Nghiªn cøu tµi liÖu. So¹n bµi . - HS : Tổng kết chủ đề . C. Các hoạt động dạy – học 1. Tæ chøc: - KiÓm tra sÜ sè líp : 8A 8B 2. KiÓm tra: ? Trình bày đoạn văn đã luyện tập ở tiết trớc ? - GV nhËn xÐt – söa ch÷a – cho ®iÓm. 3. Bµi míi: ở những tiết trớc các em đã đợc ôn tập nhiều kiến thức về Tiếng Việt. Hôm nay cô trò chúng ta sẽ cùng nhau tổng kết chủ đề và rút kinh nghiệm qua chủ đề số 2 này. Hoạt động của thầy * GV dÉn d¾t híng dÉn HS tæng kÕt chủ đề số 2 “ Ôn tập tiếng Việt” ? Qua chủ đề bám sát số 3 “ Ôn tập tiếng Việt” ” em học tập đợc những g× . - GV kh¸i qu¸t diÔn gi¶ng nh÷ng néi dung thu hoạch qua chủ đề. ? Chủ đề bám sát số 3 này đã rèn luyÖn cho c¸c em nh÷ng kÜ n¨ng g× . - GV nhấn mạnh những kĩ năng đạt đợc sau chủ đề.. Nội dung cần đạt PhÇn I : Tæng kÕt rót kinh nghiÖm vµ bµi häc rót ra sau khi học chủ đề bám sát số 3: “¤n tËp tiÕng ViÖt”. - Chủ đề “Ôn tập tiếng Việt” là 1 chủ đề bám sát rất thiết thực phù hợp với đối tợng HS ; phù hợp với yêu cÇu thùc tÕ HS rÊt yÕu vÒ kÜ n¨ng sö dông tõ ng÷ tiÕng viÖt. - Chủ đề này đã rèn cho các em có 1 kĩ năng, sử dụng đúng và hay từ tợng hình , từ tợng thanh ; biết vận dụng đúng lúc đúng chỗ từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội. Häc sinh biÕt sö dông c¸c trî tõ , th¸n tõ , t×nh th¸i tõ phï hîp víi t×nh huèng giao tiÕp vµ khi t¹o lËp c¸c v¨n ? Vậy bài học rút ra từ chủ đề này là gì bản. - HS nêu bài học rút ra sau khi học - Chủ đề này cũng bồi dỡng cho các em lòng say mê yêu thích tiếng mẹ đẻ . Từ đó các em sẽ có hứng thú chủ đề. - GV diÔn gi¶ng nhÊn m¹nh ý chÝnh kh¸m ph¸ t¸c phÈm v¨n häc. - Bài học rút ra qua chủ đề : rút ra bài học qua chủ đề…. + Muốn đạt hiệu quả cao trong giao tiếp cũng nh viết - Gi¸o viªn liªn hÖ , tÝch hîp víi tËp tèt c¸c bµi v¨n tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m , thuyÕt minh lµm v¨n … hay nghị luận… cần phải hiểu đúng nghĩa của từ và biÕt sö dông tèt c¸c tõ tîng h×nh tõ tîng thanh c¸c trî tõ th¸n tõ … +Chịu khó đọc tham khảo; chịu khó rèn luyện tập nói, tËp viÕt nhiÒu sÏ cã kÜ n¨ng viÕt tèt c¸c bµi v¨n theo thÓ lo¹i . - Từ ngữ tiếng việt rất hay và đẹp.Từ ngữ tiếng việt sẽ hay và đẹp hơn khi ta biết và sử dụng đúng nghĩa, đúng néi dung vµ phï hîp víi hoµn c¶nh giao tiÕp. * Kiểm tra tổng kết chủ đề bám sát số 3.
<span class='text_page_counter'>(11)</span> I. §Ò bµi A. PhÇn tr¾c nghiÖm C©u 1: Trong nh÷ng tõ sau ®©y tõ nµo kh«ng ph¶i lµ tõ tîng h×nh? A. Lom khom C. R× rµo B. Lác đác D. Liªu xiªu Câu 2: Các từ tợng hình và tợng thanh thờng đợc dùng nhiều trong các kiểu văn bản nào? A. Tù sù vµ nghÞ luËn. C. Miªu t¶ vµ nghÞ luËn B. Tù sù vµ miªu t¶. D.ThuyÕt minh vµ biÓu c¶m. Câu 3: Từ “Chao ôi” trong câu văn “Chao ôi! đối với những ngời ở quanh ta, nếu ta không cố….ta thơng” ( trích lão Hạc) bộc lộ cảm xúc gì của nhà văn? A. Than thở vì xúc động mạnh. C. Than thë v× tuyÖt väng. B. Than thë v× bÊt lùc. D. Cả A, B,C đều sai. C©u 4: Khi sö dông t×nh th¸i tõ cÇn ph¶i chó ý ®iÌu g× ? A. Tính địa phơng. B. Không đợc sử dụng biệt ngữ . C. Phï hîp víi hoµn c¶nh giao tiÕp. D. Ph¶i cã sù kÕt hîp víi c¸ trî tõ. B. PhÇn tù luËn: Viết một đoạn văn tự sự có kết hợp với miêu tả và biểu cảm với chủ đề “Ngày nhà giáo Việt Nam” trong đó có sử dụng từ tợng hình, từ tợng thanh; trợ từ, thán từ và tình thái từ phù hợp. II. §¸p ¸n A. PhÇn tr¾c nghiÖm C©u 1 C©u 2 C©u 3 C©u 4 C B A C B. PhÇn tù luËn: - HS viết được một đoạn văn khoảng 5- 7 dòng, kể theo đề tài cho trước, trong đó có sử dụng tõ tîng h×nh, tõ tîng thanh; trî tõ, th¸n tõ vµ t×nh th¸i một cách phù hợp. - Yêu cầu các câu văn phải đúng ngữ pháp,có sự liên kết và cùng diễn đạt một chủ đề. - - Tuỳ theo mức độ trong bài làm của HS để GV cho điểm 4. Cñng cè: - GV thu bµi kiÓm tra. - GV nhËn xÐt, kh¸i qu¸t néi dung tiÕt häc 5. Híng dÉn: - TiÕp tôc «n tËp phÇn tiÕng ViÖt. - LuyÖn tËp viÕt c¸c ®o¹n v¨n..
<span class='text_page_counter'>(12)</span> Ngµy so¹n: 2/1/2013 Ngµy d¹y: 5/1/2013 Chủ đề IV: Văn bản thuyết minh TiÕt 1 T×m hiÓu chung vÒ V¨n b¶n thuyÕt minh. I. Mục tiêu cần đạt: 1. KiÕn thøc: - Củng cố cho Hs các kiến thức về văn bản thuyết minh, nắm đợc một số đối tợng, tình huống sử dụng v¨n b¶n thuyÕt minh thêng gÆp. - Hs phân biệt đợc các dạng bài văn thuyết minh: Đồ vật, danh lam thắng cảnh, loài vật, loài cây… 2. Kü n¨ng: Hs cã kü n¨ng nhËn d¹ng c¸c kiÓu v¨n b¶n thuyÕt minh, vËn dung hiÓu biÕt vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh lËp dµn ý vµ viÕt bµi hoµn chØnh. 3. Thái độ: Hs ý thức đợc vai trò, tác dụng của văn bản thuyết minh trong đời sống. II. Chuẩn bị: Gv: Nghiên cứu nội dung chuyên đề, soạn giáo án. Hs: Chuẩn bị chuyên đề theo hớng dẫn của giáo viên. III. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò: ? Em h·y cho biÕt c¸c c¸ch tr×nh bµy ®o¹n v¨n, c¸c ph¬ng tiÖn liªn kÕt ®o¹n v¨n.. 3. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò * Hoạt độngI: Tìm hiểu văn bản thuyế minh. - Kh¸i niÖm. ? Từ kiến thức đã học, em hiểu ntn về văn bản thuyết minh. - Hs: Là kiểu văn bản thông dụng trong mọi lĩnh vực đời sống nhằm cung cấp tri thức về đặc điểm, tính chất, nguyên nhân… về c¸c sù vËt vµ hiÖn tîng trong tù nhiªn, x· héi b»ng ph¬ng ph¸p tr×nh bµy, giíi thiÖu, gi¶i thÝch. ? Em h·y lÊy mét vÝ dô vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh mµ em biÕt. - Hs: Họ hàng nhà kim, cây chuối trong đời sống Việt Nam, Hạ long §¸ vµ níc… ? Chỉ ra đối tợng thuyết minh trong các văn bản ấy. - Hs: C¸i kim, C©y chuèi, §¸ níc H¹ Long. -§Æc ®iÓm cña v¨n b¶n thuyÕt minh. ? Em hãy nêu những đặc trng cơ bản của văn bản thuyết minh. - Hs: Th¶o luËn tr¶ lêi. + V¨n b¶n thuyÕt minh cã nhiÖm vô cung cÊp tri thøc vÒ sù vËt, giúp con ngời hiểu biết đúng đắn, đầy đủ về sự việc. + Tri thức trong văn bản thuyết minh đòi hỏi phải khách quan, x¸c thùc, thùc dông, h÷u Ých cho con ngêi. + Văn bản thuyết minh cần đợc trình bày chính xác rõ ràng, chặy chÏ vµ hÊp dÉn. * Hoạt độngII: Phơng pháp thuyết minh. ? Em hãy nhắc lại các phơng pháp thuyết minh em đã học ở lớp 8. - Phơng pháp nêu định nghĩa, giải thích - Ph¬ng ph¸p liÖt kª. - Ph¬ng ph¸p nªu vÝ dô. - Ph¬ng ph¸p dïng sè liÖu - Ph¬ng ph¸p so s¸nh. - Ph¬ng ph¸p ph©n lo¹i ph©n tÝch. * Hoạt độngIII: Đề văn TM và cách làm bài văn TM. Hoạt động1: Đề văn TM. ? §Ò v¨n thuyÕt minh thêng ®a ra c¸c yªu cÇu g× - Hs: + Nêu các đối tợng thuyết minh + Yªu cÇu ngêi lµm tr×nh bµy tri thøc vÒ chóng. ? Khi lµm bµi v¨n thuyÕt minh cÇn lu ý g×. - Hs: + Xác định rõ tri thức khách quan, khoa học về đối tợng. + Sö dông ph¬ng ph¸p thuyÕt minh thÝch hîp. + Ng«n tõ chÝnh x¸c dÔ hiÓu. ? Bµi v¨n thuyÕt minh cã bè côc ntn, yªu cÇu tõng phÇn trong bè cục đó. - Hs: Bè côc gåm ba phÇn:. Néi dung I. T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh. 1. Kh¸i niªm v¨n b¶n thuyÕt minh. - Lµ kiÓu v¨n b¶n th«ng dông trong mọi lĩnh vực đời sống nh»m cung cÊp tri thøc vÒ đặc điểm, tính chất, nguyên nh©n… vÒ c¸c sù vËt vµ hiÖn tîng trong tù nhiªn, x· héi b»ng ph¬ng ph¸p tr×nh bµy, giíi thiÖu, gi¶i thÝch. 2. §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n thuyÕt minh.. II. Ph¬ng ph¸p thuyÕt minh - Phơng pháp nêu định nghĩa, gi¶i thÝch, nªu vÝ dô, so s¸nh, ph©n lo¹i ph©n tÝch.. III. §Ò v¨n thuyÕt minh vµ c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh. 1. §Ò v¨n thuyÕt minh.. 2. C¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh..
<span class='text_page_counter'>(13)</span> + Mở bài: Giới thiệu đối tợng thuyết minh. + Thân bài: Trình bày cấu tạo đặc điểm lợi ích… của đối tợng. + Kết bài: Bày tỏ thái độ với đối tợng.. + Mở bài: Giới thiệu đối tợng thuyÕt minh. + Th©n bµi: Tr×nh bµy cÊu t¹o đặc điểm lợi ích… của đối tợng. + Kết bài: Bày tỏ thái độ với đối tợng.. 4. Cñng cè: §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n thuyÕt minh, c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh, c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh. 5. Dặn dò: Ôn tập các kiến thức về văn bản thuyết minh đã học ở lớp 8, xem lại kiến thức về kiểu bài nµy ë líp 9.. Ngµy so¹n: 26/8/2011 Ngµy d¹y: 29/8-3/9/2011 TuÇn 2 - TiÕt 2 RÌn kü n¨ng t¹o lËp V¨n b¶n thuyÕt minh. I. Mục tiêu cần đạt: 1. KiÕn thøc: - Hs phân biệt đợc các dạng bài văn thuyết minh. Thấy đợc vai trò của việc sử dụng biên pháp nghệ thuËt, yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh 2. Kü n¨ng: Hs cã kü n¨ng nhËn d¹ng c¸c kiÓu v¨n b¶n thuyÕt minh, vËn dung hiÓu biÕt vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh lËp dµn ý vµ viÕt bµi hoµn chØnh. 3. Thái độ: Hs ý thức đợc vai trò, tác dụng của văn bản thuyết minh trong đời sống. II. Chuẩn bị: Gv: Nghiên cứu nội dung chuyên đề, soạn giáo án. Hs: Chuẩn bị chuyên đề theo hớng dẫn của giáo viên..
<span class='text_page_counter'>(14)</span> III. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò: ? Em h·y cho biÕt c¸c c¸ch tr×nh bµy ®o¹n v¨n, c¸c ph¬ng tiÖn liªn kÕt ®o¹n v¨n. 3. Bµi míi: Hoạt động củ thầy và trò * Hoạt động IV: Các dạng bài văn thuyết minh. ? Em hãy nêu ra các dạng bài văn thuyết minh đã häc - Hs: Th¶o luËn tr¶ lêi. + Thuyết minh về một thứ đồ dùng + ThuyÕt minh vÒ mét thÓ lo¹i v¨n häc + ThuyÕt minh vÒ mét ph¬ng ph¸p, c¸ch lµm. + Thuyết minh về một thứ đồ vật. + ThuyÕt minh vÒ mét loµi c©y. + ThuyÕt minh vÒ mét loµ vËt nu«i. * Hoạt động V: Sử dụng biện pháp nghệ thuật trong v¨n b¶n thuyÕt minh. ? Một số biện pháp nghệ thuật đợc sử dung trong v¨n b¶n thuyÕt minh. - Hs: Kể chuyện, tự thuật, đối thoại theo lối ẩn dô, nh©n ho¸ hoÆc c¸c h×nh thøc vÌ, diÔn ca… ? ViÖc sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyªt minh cã t¸c dông g× - Hs: Lµm cho v¨n b¶n thuyÕt minh thªm sinh động hấp dẫn. Gv: C¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyết minh cần đợc sử dụng thích hợp. ? ViÖc sö dông c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt phï hîp cã ý nghÜa ntn. - Hs: Có tác dụng làm nổi bật đặc điểm của đối tợng thuyết minh và gây hứng thú cho ngời đọc. Gv: Yêu cầu Hs đọc lại văn bản: "Ngọc hoàng xø téi Ruåi xanh" ? Bµi v¨n thuyªt minh cã nÕt g× næi bËt. - Hs: + H×nh thøc: Gièng v¨n b¶n têng thuËt vÒ mét phiªn toµ. + CÊu tróc: Gièng nh mét biªn b¶n tranh luËn vÒ ph¸p lý. + Néi dung: Nh mét c©u chuyÖn kÓ. ? Tác gỉ đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nào. - Hs: Tác giả đã sử dụng biên pháp nghệ thuật: KÓ chuyÖn, miªu t¶, Èn dô… ? Các biện pháp nghệ thuật đợc sử dụng trong v¨n b¶n trªn cã t¸c dông g×. - Hs: Lµm cho v¨n b¶n thuyÕt minh thªm hÊp dÉn, thó vÞ Gv: Khi t¹o lËp v¨n b¶n thuyÕt minh cÇn sö dụng linh hoạt các biện pháp nghệ thuật để bài viết thêm sinh động, hấp dẫn ngời đọc, ngời nghe. * Hoạt động VI: Yếu tố miêu tả trong văn bản thuyÕt minh. ? T¹i sao khi t¹o lËp v¨n b¶n thuyÕt minh, ngêi ta l¹i sö dông thªm yÕu tè miªu t¶. - Hs: §Ó bµi v¨n thuyÕt minh thªm cô thÓ, hÊp dẫn ngời đọc, ngời nghe. ? YÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n TM cã t¸c dông g×. - Hs: YÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh có tác dụng làm cho đối ợng thuyết minh đợc nổi bËt, g©y Ên tîng. * Bµi tËp1: Bæ sung yÕu tè miªu t¶ vµo c¸c chi tiÕt thuyÕt minh vÒ c©y chuèi.. Néi dung IV. C¸c d¹ng bµi v¨n thuyÕt minh. + Thuyết minh về một thứ đồ dùng + ThuyÕt minh vÒ mét thÓ lo¹i v¨n häc + ThuyÕt minh vÒ mét ph¬ng ph¸p, c¸ch lµm. + Thuyết minh về một thứ đồ vật. + ThuyÕt minh vÒ mét loµi c©y. + ThuyÕt minh vÒ mét loµ vËt nu«i.. V. V¨n b¶n thuyÕt minh cã sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt - Muèn cho v¨n b¶n thuyÕt minh thªm sinh động, hấp dẫn, ngời ta sử dụng thêm một số biÖn ph¸p nghÖ thuËt nh kÓ chuyÖn, tù thuËt theo lèi ¶n dô, nh©n ho¸ hoÆc c¸c h×nh thøc vÌ, diÔn ca…. - V¨n b¶n: "Ngäc hoµng xö téi Ruåi xanh".. VI. Sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh.. - Để thuyết minh cho cụ thể, sinh động, hấp dÉn, bµi thuyÕt minh cã thÓ kÕt hîp yÕu tè miªu t¶..
<span class='text_page_counter'>(15)</span> - Th©n c©y chuèi cã h×nh d¸ng… - L¸ chuèi t¬i… - L¸ chuèi kh«… * Bµi tËp2 (VÒ nhµ): Giíi thiÖu vÒ c©y chuèi - Nân chuèi… trong đời sống Việt Nam. - B¾p chuèi… - Qu¶ chuèi… Học sinh thảo luận ra giấy nháp 10 phút sau đó tr×nh bµy. Gv nhËn xÐt bæ sung. * Bµi tËp2(VÒ nhµ): Giíi thiÖu vÒ c©y chuèi trong đời sống Việt Nam. 4. Củng cố: Gv khái quát lại đặc điểm của văn bản thuyết minh, các phơng pháp thuyết minh, tác dông cña viÖc sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh. 5. Híng dÉn: VÒ nhµ «n l¹i kiÓu bµi v¨n TM cã sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ yÕu tè miªu t¶. Lµm bµi tËp thuyÕt minh vÒ C©y chuèi. §ñ gi¸o ¸n tuÇn 2 Ký DuyÖt:. Ngµy so¹n: 2/9/2011 Ngµy d¹y: 5-10/9/2011 TuÇn 3 - TiÕt 3 Thùc hµnh V¨n b¶n thuyÕt minh (TiÕp theo) I. Mục tiêu cần đạt: 1. KiÕn thøc: - Tiếp tục củng cố cho Hs các kiến thức về văn bản thuyết minh, vận dung kiến thức đã học vào giải quyÕt c¸c bµi tËp cô thÓ. 2. Kü n¨ng: RÌn cho Hs kü n¨ng lËp dµn ý vµ t¹o lËp v¨n b¶n thuyÕt minh hoµn chØnh. Trong v¨n b¶n thuyÕt minh cÇn vËn dông linh ho¹t c¸c biÖn ph¸p nghÖ huËt vµ yÕi tè miªu t¶. 3. Thái độ: Hs ý thức đợc vai trò, tác dụng của văn bản thuyết minh trong đời sống. II. Chuẩn bị: Gv: Nghiên cứu nội dung chuyên đề, soạn giáo án. Hs: Häc bµi cò, vë thùc hµnh. III. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò: ? Em h·y cho biÕt viÖc sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh cã ý nghÜa nh¬ thÕ nµo. ? Gv gọi 1- 2 Hs đọc bài viết về: Cây chuối trong đời sống Việt Nam, sau đó tổ chức nhận xét rút kinh nghiÖm.. 3. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung * Hoạt động I: Thực hành. I. Thùc hµnh. Hoạt động1: Gv ra đề bài. §Ò1: Giíi thiÖu vÒ Con Tr©u ë §Ò1: Giíi thiÖu vÒ Con Tr©u ë lµng quª ViÖt Nam. lµng quª ViÖt Nam. Gv: Lu ý bµi v¨n thuyÕt minh cã sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ.
<span class='text_page_counter'>(16)</span> thuËt vµ yÕu tè miªu t¶. Hoạt động2: Tìm hiểu đề. ? §Ò bµi trªn thuéc kiÓu lo¹i v¨n b¶n nµo. - Hs: V¨n b¶n thuyÕt minh. ? Em hãy xác định đối tợng thuyết minh trong văn bản trên. - Hs: ThuyÕt minh vÒ con Tr©u. ? Theo yêu cầu của văn bản thuyết minh đã học ở lớp 9, khi tạo lập v¨n b¶n nµy cÇn lu ý ®iÒu g×. - Hs: CÇn sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ yÕu tè miªu t¶. ? Em h·y nh¾c l¹i bè côc cña bµi v¨n thuyÕt minh. - Hs: Bè côc ba phÇn + Mở bài: Giới thiệu đối tợng thuyết minh. + Thân bài: Giới thiệu cụ thể về nguồn gốc, đặc diểm, lợi ích, giá trÞ cña loµi vËt nµy. + Kết bài: Nêu suy nghĩ của bản thân về loài vật đó. Hoạt động3: Dàn ý ? Từ yêu cầu của phần mở bài, em hãy đứng tại chỗ mở bài cho đề bµi nµy. - Hs: Më bµi, Gv tæ chøc cho c¸c Hs kh¸c nhËn xÐt bæ sung. Gîi ý: Trên đồng cạn, dới đồng sâu, Chång cµy vî cÊy con tr©u ®i bõa. §©y lµ nhng c©u ca rÊt hay viÕt vÒ loµi tr©u, mét loµi vËt nu«i rÊt quen thuộc của ngời dân Việt Nam. Con trâu đối với ngời nông dân VN rất quan trọng. Nó gắn với rất nhiều hoạt động của con ngời nh kéo cày, bừa, gắn với tuổi thơ, với lễ hội. Vậy con trâu có đặc ®iÓm ntn, nguån gèc cña nã ra sao, chóng ta sÏ cïng nhau t×m hiÓu. ? Trong phÇn th©n bµi em sÏ giíi thiÖu c¸c tri thøc nµo vÒ loµi tr©u. - Hs: + Nguồn gốc, đặc diểm của loài trâu + Con tr©u víi c«ng viÖc nhµ n«ng. + Con tr©u víi tuæi th¬ ë n«ng th«n. + Con tr©u víi lÔ héi ë ViÖt Nam. Gv: LÇn lît híng dÉn häc sinh t×m hiÓu c¸c tri thøc vÒ loµi tr©u. ? Từ các kiến thức đã học ở môn Sinh học, em hãy cho biết nguồn gốc, đặc điểm của loài trâu. - Hs: + Trâu VN có nguồn gốc từ trâu rừng đợc thuần hoá, thuộc nhãm tr©u ®Çm lÇy. + L«ng tr©u cã mµu x¸m hoÆc x¸m ®en, cÆp sõng h×nh lìi liÒm. + Tr©u cã c©n nÆng trung b×nh tõ: 350- 450 kg. ? Víi nhµ n«ng, con tr©u cã ý nghÜa nh thÕ nµo. - Hs: + Nhà nông nuôi trâu để lấy sức kéo. Mỗi con trâu có sức kéo trung b×nh tõ 0.36- 0.40 m· lùc (70-075 kg díi ruéng) + Trâu kéo cày, bừa, kéo than đá, gỗ gúp ngời nông dân. + Thøc ¨n cña tr©u chñ yÕu lµ r¬m vµ cá. + Trong kháng chiến chống Pháp, trâu gúp bộ đội ta kéo pháo vào trận địa… ? Tuæi th¬ ë n«ng th«n VN g¾n bã víi tr©u nh thÕ nµo. - Hs: + Đợc chăn trâu trên những cánh đồng quê, những con đờng lµng. + Đợc đua diều thổi sáo, đọc sách, đánh trận giả khi chăn tr©u. + Nghĩ ra những trò chơi liên quan đến trâu… Gv: Bæ sung hai c©u th¬ cña nhµ th¬ Giang Nam viÕt vÒ toái th¬ ch¨n tr©u: Tuæi cßn th¬ ngµy hai buæi dÕn trêng. Yªu quª h¬ng qua tõng trang s¸ch nhá, Ai b¶o ch¨n tr©u lµ khæ. T«i m¬ mµng nghe chim hãt trªn cao. ? Con tr©u ë níc ta g¾n víi nh÷ng lÔ héi nµo. - Hs: + Héi chäi tr©u ë §å S¬n- H¶i Phßng Dï ai bu«n ®©u b¸n ®©u, Mång chÝn th¸ng t¸m träi tr©u th× vÒ. + LÔ héi ®©m tr©u ë T©y Nguyªn. + Lễd hội thể thao Đông nam á đợc tổ chức tại Việt Nam đã. 1. Tìm hiểu đề: - KiÓu v¨n b¶n: ThuyÕt minh. - VËn dông linh ho¹t c¸ PPTM, mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ yÕu tè miªu t¶.. 2. LËp dµn ý: - Më bµi: Trên đồng cạn, dới đồng sâuChồng cày vợ cấy con trâu đi bõa. §©y lµ nhng c©u ca rÊt hay viÕt vÒ loµi tr©u, mét loµi vËt nu«i rÊt quen thuéc cña ngêi dân Việt Nam. Con trâu đối víi ngêi n«ng d©n VN rÊt quan träng. Nã g¾n víi rÊt nhiều hoạt động của con ngời nh kÐo cµy, bõa, g¾n víi tuæi th¬, víi lÔ héi. VËy con tr©u có đặc điểm ntn, nguồn gốc cña nã ra sao, chóng ta sÏ cïng nhau t×m hiÓu. - Th©n bµi: + Nguồn gốc, đặc diểm của loµi tr©u.. + Con tr©u víi c«ng viÖc nhµ n«ng.. + Con tr©u víi tuæi th¬ ë n«ng th«n.. + Con tr©u víi lÔ héi ë ViÖt.
<span class='text_page_counter'>(17)</span> lÊy con tr©u lµm biÓu tîng cho søc m¹nh vµ tinh thÇn ®oµn kÕt. Nam. ? §äc phÇn kÕt bµi. Gv: Cho Hs chuẩn bị 5 phút sau đó yêu cầu Hs đọc rồi tổ chức nhËn xÐt bæ sung. * Hoạt động II: Viết bài. - Hs: Thực hành viết bài hoàn chỉnh trên cơ sở dàn ý đã lập. (Thời gian 60 phót). - KÕt bµi: Suy nghÜ cña em vÒ Gv: Tæ chøc theo dâi, nh¾c nhë Hs lµm bµi. con tr©u. II. Luyªn tËp viÕt bµi. 4. Cñng cè: - C¸ch t×m ý vµ lËp dµn ý cho bµi v¨n thuyÕt minh. - Kü n¨ng lµm bµi v¨n thuyÕt minh. 5. Hớng dẫn: Về nhà hoàn thiện bài viết, chuẩn bị các đề bài văn thuyết minh trong SGK Ngữ văn tập I, trang 15. §ñ gi¸o ¸n tuÇn 3 Ký DuyÖt:. Ngµy so¹n: 9/9/2011 Ngµy d¹y: 12-17/9/2011 TuÇn 4- TiÕt 4 Thùc hµnh V¨n b¶n thuyÕt minh (TiÕp theo) I. Mục tiêu cần đạt: 1. KiÕn thøc: - Tiếp tục củng cố cho Hs các kiến thức về văn bản thuyết minh, vận dung kiến thức đã học vào giải quyÕt c¸c bµi tËp cô thÓ. 2. Kü n¨ng: RÌn cho Hs kü n¨ng lËp dµn ý vµ t¹o lËp v¨n b¶n thuyÕt minh hoµn chØnh. Trong v¨n b¶n thuyÕt minh cÇn vËn dông linh ho¹t c¸c biÖn ph¸p nghÖ huËt vµ yÕi tè miªu t¶. 3. Thái độ: Hs ý thức đợc vai trò, tác dụng của văn bản thuyết minh trong đời sống. II. Chuẩn bị: Gv: Nghiên cứu nội dung chuyên đề, soạn giáo án. Hs: Häc bµi cò, vë thùc hµnh. III. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò: Kiểm tra việc chuẩn bị bài thực hành của học sinh. 3. Bµi míi: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ Đề bài: Giới thiệu về chiếc áo dài Việt Nam. NỘI DUNG Đề bài: Giới thiệu về chiếc áo dài Việt Nam I/Mở bài: Nêu lên đối tượng:Chiếc áo dài VN. I/Mở bài - Nêu lên đối tượng:Chiếc áo dài VN VD: Trên thê giới, mỗi Quốc gia đều có một trang phục của riêng mình.Từ xưa đến nay, chiếc áo dài đã trở thành trang fục truyền thống của phụ nữ VN... II/Thân Bài 1. Nguồn gốc, xuất xứ II/Thân Bài + Không ai biết chính xác áo dài có từ bao giờ 1. Nguồn gốc, xuất xứ + Bắt nguồn từ áo tứ thân TQuốc + Căn cứ vào sử liệu, văn chương, điêu khắc, hội hoa, sân khấu dân gian.....chúng ta đã thấy hình ảnh tà áo dài qua nhiều giai đoạn lịch sử - Tiền thân của áo dài VN là chiếc áo giao lãnh , hơi giống áo từ thân , sau đó qua lao động, sản xuất chiếc áo giao lãnh mới được chính sửa để phù hợp với đặc thù lao.
<span class='text_page_counter'>(18)</span> động -> áo tứ thân & ngũ thân . - Người có công khai sáng là định hình chiếc áo dài VN là chúa Nguyễn Phúc Khoát . Chiếc áo dài đầu tiên được thiết kế tại thời điểm này là sự kết hợp giữa váy của người Chăm và chiếc váy sườn xám của người trung hoa....==> áo dài đã có từ rất lâu. 2. Hiện tại + Tuy đã xuất hiện rất nhiều nhữg mẫu mã thời trang, nhưng chiếc áo dài vẫn giữ được tầm quan trọng của nó, và trở thành bộ lêx phục của các bà các cô mặc trog các 2. Hiện tại: dịp lễ đặc biệt.. +đã được tổ chức Unesco công nhận là 1 di sản Văn hoá phi vật thể, là biểu tượng của người fụ nữ VN. 3. Hình dáng - Cấu tạo * Áo dài từ cổ xuống đến chân * Cổ áo may theo kiểu cổ Tàu, cũng có khi là cổ thuyền, cổ tròn theo sở thik của người mặc. Khi mặc, cổ áo ôm 3. Hình dáng khít lấy cổ, tạo vẻ kín đáo. - Cấu tạo * Khuy áo thường dùng = khuy bấm, từ cổ chéo sang vai rồi kéo xuống ngang hông. * Thân áo gồm 2 phần: Thân trước và thân sau, dài suốt từ trên xuống gần mắt cá chân. * Áo được may = vải 1 màu thì thân trước thân sau sẽ được trang trí hoa văn cho áo thêm rực rỡ. * thân áo may sát vào form người, khi mặc, áo ôm sát vào vòng eo, làm nổi bật những đường cong gợi cảm của người fụ nữ. * Tay áo dài ko có cầu vai, may liền, kéo dài từ cổ áo--> cổ tay. *tà áo xẻ dài từ trên xuống, giúp người mặc đi lại dễ dàng, thướt tha, uyển chuyển. * Áo dài thường mặc với quần đồng màu hoặc màu trắng = lụa, satanh, phi bóng....với trang fục đó, người fụ nữ sẽ trở nên đài các, quý fái hơn. - Thợ may áo dài phải là người có tay nghề cao, thợ khéo tay sẽ khiến áo dài khi mặc vào ôm sát form người. - Áo dài gắn liền tên tuổi của những nhà may nổi tiếng như Thuý An, Hồng Nhung, Mỹ Hào, ....., đặc biệt là áo dài Huế màu tím nhẹ nhàng... - Chất liệu vải phong phú, đa dạng, nhưng đều có đặc điểm là mềm, nhẹ, thoáng mát. Thường là nhiễu, voan, nhất là lụa tơ tằm... - Màu sắc sặc sỡ như đỏ hồng, cũng có khi nhẹ nhàng, thanh khiết như trắng, xanh nhạt...Tuỳ theo sở thích, độ tuổi. Thướng các bà, các chị chọn tiết dê đỏ thẫm... 3. Áo dài trong mắt người dân VN và bạn bè quốc tế - Từ xưa đến nay, áo dài luôn được tôn trọng, nâng niu.... - Phụ nữ nước ngoài rất thích áo dài.
<span class='text_page_counter'>(19)</span> 4. Tương lai của tà áo dài III. Kết bài: Cảm nghĩ về tà áo dài, ... 3. Áo dài trong mắt người dân VN và bạn bè quốc tế. 4. Tương lai của tà áo dài. III. Kết bài: Cảm nghĩ về tà áo dài, ... 4. Củng cố: cách làm bài văn thuyết minh về một thứ đồ dùng. 5. Dặn dò: Ôn tập Văn bản thuyết minh. Đủ giáo án tuần 4 Ký Duyệt:.
<span class='text_page_counter'>(20)</span>