Quá trình hình thành và phát triển của liên minh châu âu (EU)

1

Mục lục
A: mở đầu

Trang

1. Lí do chọn đề tài4
2. Lịch sử vấn đề nghiên cứu 5
3. Phơng pháp nghiên cứu.. 7
4. Bố cục đề tài. . 7


2
B: nội dung
Chơng 1. Quá trình hình thành liên minh Châu Âu
1.1 Sự ra đời của Liên minh châu
Âu...9
1.1.1. ý tởng thống nhất châu
Âu9
1.1.2. Nguyên nhân dẫn đến sự ra đời của Cộng đồng kinh tế châu Âu..10


3
1.2 Quá trình tiến tới thành lập Cộng đồng châu Âu.
14
1.2.1 Những quan điểm về một châu Âu thống nhất.. 14
1.2.2
15
1.2.3

Sáng kiến của S. Chuman và Hiệp ớc Pari thành lập Cộng đồng
than thép châu Âu (CECA) 1951
Hiệp ớc Rôme và sự thành lập hai tổ chức CEEC, EEC 1957…………….. 17


4
1.3 Quá trình mở rộng tổ chức và hình thành EU (1957-1995..
20
1.3.1 Quá trình mở rộng tổ chức EC 6 thành EC 12 (1967-1992)
20
1.3.2 Hiệp ớc Maastricht và sự hình thành EU.
24

Chơng 2. Quá trình phát triển, cơ cấu tổ chức và nguyên
tắc hoạt động của EU từ khi thành lËp ®Õn nay.


5
2.1 Quá trình mở rộng EU từ Hiệp ớc Maastricht đến nay. 29
2.2 Cơ cấu tổ chức và nguyên tắc hoạt động của EU
36

2.2.1 Hội đồng châu
Âu.. 36
2.2.2. Hội đồng bé trëng…………………………………………………………………………………………… 37


6
2.2.3 Uỷ ban châu
Âu.. 38

2.2.4. Nghị viện châu
u 39
2.2.5. Toà án châu
u .. 40
2.2.6 Toà kiểm toán châu
u 41


7
2.2.7. Uû ban kinh tÕ x·
héi…………………………………………………………………………………………42
2.2.8 Uû ban vÒ khu
vùc……………………………………………………………………………………………… 43
2.2.9. Ngân hàng đầu t châu Âu
44

2.3. Quá trình hình thành liên minh tiền tệ châu Âu.
.44


8
2.3.1 Cơ sở kinh tế chính trị cho sự ra đời của đồng chính trị cho sự ra đời của đồng
EURO44
2.3.2 Tác động của đồng
EURO.48
2.4. Liên minh châu ¢u tríc thỊm thÕ kû XXI………………………………………………
51

2.4.1 VÞ thÕ cđa EU trong trËt tù thÕ giíi míi………………………………………………………
51

9
2.4.2 Những thách thức của EU trong giai đoạn hiện nay
56

Chơng 3. Mấy nét về quan hệ đối ngoại của
Liên minh Châu ÂU
3.1 Quan hệ EU- Mỹ.
64

3.1.1. Quan hệ EU- Mỹ sau chiến tranh lạnh đến nay.
64


10
3.1.2.

Động thái địa chính trị và xu thế phát triển mèi quan hÖ
EU - Mü thÕ kû

XXI……………………………………………………………… 73
3.2.
Quan hÖ EU- ASEAN……………………………………………………
………………………………78

3.2.1. Quan hƯ EU- ASEAN………………………………………………….. …………………………78
3.2.2. TriĨn väng quan hƯ hợp tác EU- ASEAN82

11
C: Kết luận .
88

D: Tài liệu tham khảo

92


12

Bảng các chữ viết tắt
AELE:
CECA:
CEEA:
CSD:
EAMM:
ECU:

Khu vực mậu dịch tự do châu Âu.
Cộng đồng than thép châu Âu.
Cộng đồng năng lợng nguyên tử châu Âu.
Hội đồng phòng thủ châu Âu.
Cuộc gặp cấp bộ trởng EC- ASEAN.
Đồng tiền chung châu Âu, hiện nay đổi thành EURO.


13
ECB:
EEA:

EEC:
EC:
EMU:
EU:
EFTA:

Ngân hàng Trung ơng châu Âu
Khu vực kinh tế châu Âu.
Cộng đồng kinh tế châu Âu.
Cộng đồng châu Âu.
Liên minh tiền tệ châu Âu.
Liên minh châu Âu.
Khu vực mậu dịch tự do châu Âu (1959).


14
NATO:
OECE:
ZOPFAN:
SME:
WEU:

Tổ chức Hiệp ớc Bắc Đại Tây Dơng.
Hợp tác kinh tế châu Âu.
Khu vực hoà bình, tự do, trung lập ở Đông nam á.
Hệ thống tiền tệ châu Âu.
Liên minh Tây Âu.


15

16

a: Mở đầu
1. Lí do chọn đề tài
Liên minh châu Âu, Liên hiệp châu Âu đó là những cách gọi kh¸c
nhau cđa mét kh¸i niƯm chung: “European Union”. Trong xu hớng mang tính
tất yếu khu vực hoá và toàn cầu ho¸ cđa thÕ giíi hiƯn nay, sù hiƯn diƯn cđa một
Liên minh, tồn tại đầy sống động ở trung tâm châu Âu đà và đang là một điểm


17
sáng về sự liên kết từ kinh tế đến xà hội và chính trị, tiến tới mục tiêu nhất thể
hoá châu Âu.
Đến nay, sau một thời gian dài tồn tại và phát triển với những bớc thăng
trầm của nó, Liên minh đà phản ánh rõ nét những quan điểm, lợi ích kinh tế
chính trị, xu hớng liên kết kinh tế, chính trị của một số nớc châu Âu nói riêng
và c¶ thÕ giíi hiƯn nay nãi chung. Tríc ngìng cưa của thế kỷ mới, EU đang trở
thành một cực rất mạnh của nền kinh tế thế giới, thúc đẩy việc thống nhất tiền
tệ để thành lập và hoàn thiện thị trêng néi bé thèng nhÊt, tiÕn tíi thèng nhÊt


18
châu Âu. Vì vậy nghiên cứu quá trình hình thành và phát triển của Liên minh
châu Âu vừa có ý nghĩa lý luận vừa có giá trị thực tiễn.
Phơng Tây là vùng đất của lịch sử, văn hoá, là thần thoại và chiến thắng,
là tiên nữ xinh đẹp, đà làm xiêu lòng thần núi Olympe, biến hoá thành bò
mộng.Trở thành ngời mẹ của Phơng Tây Thiên chúa giáo, đà sản sinh ra cái tốt
nhất- nền dân chủ, công nghiệp, triết học ánh sáng và chính nó đà tạo ra nguồn

cảm hứng cho các Hoàng đế và thi sỹ - Victor Huygo mơ đến một Hợp chủng
quốc châu Âu - trớc khi lập ra Hoàng hậu của thế giới. Trong thần tho¹i Hy


19
Lạp chúng ta đà từng gặp gỡ một Ôđixê thông minh dũng cảm đà sử dụng trí
tuệ của mình để chiến thắng đợc gà khổng lồ Hôliphen. Vậy thì, liệu ngời Phơng Tây hiện đại họ có kế thừa đợc ®iỊu ®ã trong trun thèng hay kh«ng? Hä
sÏ xư lý nh thế nào trong thời điểm bùng nổ thông tin, xà hội chồng chéo các
mối quan hệ nh thế này? Đó là những câu hỏi mà bản thân chúng tôi đang trăn
trở.
Xuất phát từ sự yêu mến đất nớc, văn hoá của ngời Phơng Tây. Xuất phát
từ sự đam mê tìm hiểu của cá nhân, xuất phát từ thực tiễn và yêu cầu lịch sử,


20
việc nghiên cứu quá trình hình thành và phát triển của Liên minh châu Âu
không chỉ cho phép chúng tôi nhìn nhận một cách khách quan sự thích ứng của
chủ nghĩa t bản Tây Âu trong điều mới của tái sản xuất xà hội và trong bối
cảnh kinh tế thế giới đang biến chuyển, mà nó còn cung cấp những căn cứ,
hình thức cụ thể của loại hình liên kết này nh là cơ sở chủ yếu của quan hệ
kinh tế mà các nớc Tây Âu đà và đang thực hiện. Việc nghiên cứu không chỉ
giúp chúng ta hình dung đầy đủ bức tranh toàn cảnh của các nớc EU từ khi ra
đời đến nay, mà còn cung cấp những hiểu biết để làm căn cứ hoạch định chính