Một số giải pháp nâng cao chất lượng công tác thẩm định dự án đầu tư tại chi nhánh NHCT Đống Đa

Chuyên

t t nghi p.

L i nói
Trong năm qua, tuy ph i ương
nhưng

u.
u v i nh ng khó khăn thách th c

t nư c ta ã giành ư c nh ng thành t u quan tr ng và khá toàn

di n, gi v ng n
hàng

u

phịng

u

nh kinh t chính tr - xã h i. H u h t các ch tiêu kinh t

t và vư t k ho ch, tr t t an toàn xã h i, an ninh qu c

t nư c ư c gi v ng. Tình hình ho t

ng ti n t Ngân hàng có

nhi u bi n chuy n tích c c m c dù ph i ch u tác

ng nh hư ng c a nhi u

y u t b t l i trong nư c cũng như trên th gi i.
Cùng v i xu th này, trong nh ng năm v a qua , NHCT

ng

a ã

ư c ánh giá là m t trong nh ng Ngân hàng ã có nhi u óng góp trong s
nghi p

i m i c a ngành, cơ c u t ch c Ngân hàng ư c hoàn thi n hơn.

Là m t Ngân hàng thương m i, NHCT

ng

a th c hi n r t nhi u nghi p

v , trong ó nghi p v duy trì s t n t i và phát tri n c a Ngân hàng ch y u
là huy

ng v n trung dài h n

ngân sách

cho vay d án

u tư phát tri n, nh n v n

cho vay các d án thu c ch tiêu k ho ch Nhà nư c, kinh

doanh ti n t tín d ng. Bên c nh nh ng thành công ã

t ư c trong ho t

ng cho vay tín d ng trung dài h n các d án

u tư, Ngân hàng còn g p

khơng ít khó khăn và nhi u r i ro. Chính vì v y,

m b o hi u qu và an

tồn cho vay ịi h i ph i tích c c nâng cao ch t lư ng công tác th m
trư c cho vay,

c bi t là cho vay d án

u tư ang th c s

u tư. Ho t

ng th m

óng vai trị quan tr ng. M c tiêu

nh

nh d án

t ra c a NHCT

ng a trong năm t i là ti p t c m r ng hình th c tín d ng này.
T th c t như v y, v i mong mu n góp ph n nh bé vào s nghi p
phát tri n c a Ngân hàng – nơi cá nhân th c t p, em l a ch n

tài :

“M t s gi i pháp nâng cao ch t lư ng công tác th m
u tư t i chi nhánh NHCT

ng a” làm chuyên

nh d án

t t nghi p.

1
Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn


Chuyên

t t nghi p.

Chuyên

g m 3 chương cơ b n :

Chương I : Nh ng v n

lý lu n cơ b n v th m

nh d án

u tư

Chương III : M t s gi i pháp nâng cao ch t lư ng công tác th m
d án

u tư t i chi nhánh NHCT

nh

ng a

Do h n ch v ki n th c, kinh nghi m th c t cũng như tài li u s
d ng nên n i dung chuyên

khó tránh kh i nh ng thi u sót. Em r t mong

nh n ư c ý ki n óng góp b ích c a các th y cơ giáo và các cán b Ngân
hàng

tài ngày càng hoàn thi n hơn.
Em xin trân tr ng c m ơn!

2
Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn


Chuyên

t t nghi p.

CHƯƠNG I:
NH NG V N
1.1. Khái ni m v
1.1.1 .

LÍ LU N CƠ B N V TH M
u tư và d án

NH D ÁN

U TƯ.

u tư

u tư

a. Khái ni m

u tư.

Ho t ng u tư (g i t t là u tư) là quá trình s d ng các ngu n l c
tài chính, lao ng , tài nguyên thiên nhiên và các tài s n v t ch t khác nh m

tr c ti p ho c gián ti p tái s n xu t gi n ơn, tái s n xu t m r ng các cơ s
v t ch t k thu t c a n n kinh t nói chung, các cơ s s n xu t kinh doanh,
d ch v c a ngành, cơ quan qu n lý và xã h i nói riêng.Ho t ng u tư bao
g m u tư tr c ti p và gián ti p.
Ho t ng u tư gián ti p là ho t ng b v n trong ó ngư i
khơng tr c ti p tham gia i u hành qu n tr v n u tư ã b ra.
Ho t ng u tư tr c ti p là ho t
tham gia i u hành qu n tr v n u tư
tư chuy n d ch và

u tư

ng trong ó ngư i b v n tr c ti p
ã b ra. Nó chia ra thành 2 lo i u

u tư phát tri n. Trong ó:

- Nâng c p các ho t ng ó vì m c tiêu phát tri n th c ch t. Nó t o ra
c a c i v t ch t cho n n kinh t qu c dân, t o công ăn vi c làm
u tư
chuy n d ch là ho t ng u tư mà ch
u tư b ti n
mua l i m t s
lư ng
l n c phi u c a m t doanh nghi p nh m tham gia n m quy n i u
hành ho t ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p ó.
- u tư phát tri n là ho t ng b v n nh m gia tăng giá tr tài s n, t o ra
nh ng năng l c s n xu t , ph c v m i bao g m: xây d ng các cơng trình m i,
các ho t ng d ch v m i, c i t o m r ng c i thi n i s ng ngư i lao ng.
Có th nói u tư phát tri n ó là m t quá trình có th i gian kéo dài

trong nhi u năm v i s lư ng các ngu n l c ư c huy ng cho t ng công
cu c u tư khá l n và v n n m ng trong su t quá trình th c hi n d án
u tư(vi t t t là DA T). Các thành qu c a lo i u tư này c n ư c s

3
Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn


Chuyên

t t nghi p.

d ng trong nhi u năm,
các l i ích thu ư c tương ng và l n hơn
nh ng ngu n l c ã b ra. Ch có như v y thì cơng cu c u tư m i ư c coi
là có hi u qu .
b.

c trưng c a

u tư

làm rõ hơn n i dung c a khái ni m ho t ng
phân tích các c trưng cơ b n c a ho t ng này:

u tư, chúng ta i sâu

- Ho t ng u tư là ho t ng b v n nên quy t
và trư c h t là quy t nh tài chính.

nh

u tư thư ng

V n ư c hi u như là các ngu n l c sinh l i. Dư i các hình th c khác
nhau nhưng v n có th xác nh dư i hình th c ti n t . Vì v y, các quy t
nh u tư thư ng ư c xem xét trên phương di n tài chính (kh năng sinh
l i, t n phí, có kh năng thu h i ư c hay không…). Trên th c t , các quy t
nh u tư cân nh c b i s h n ch c a ngân sách nhà nư c, a phương, cá
nhân và ư c xem xét t các khía c nh tài chính nói trên. Nhi u d án có kh
thi các phương di n khác (kinh t – xã h i) nhưng không kh thi v
phương di n tài chính vì th cũng không th th c hi n ư c trên th c t .
- Ho t

ng

u tư là ho t

ng có tính ch t lâu dài.

Khác v i các ho t ng thương m i, các ho t ng chi tiêu tài chính
khác, u tư ln là ho t ng có tính ch t lâu dài. Do ó, m i s trù li u
u là d tính và ch u m t xác su t bi n i nh t nh do nhi u nhân t bi n
i tác ng. Chính i u này là m t trong nh ng v n
then ch t ph i tính
n trong n i dung phân tích, ánh giá c a q trình th m

nh d án.

- Ho t ng u tư là m t trong nh ng ho t ng ln c n có s cân

nh c gi a l i ích trư c m t và l i ích trong tương lai.
u tư v m t phương di n nào ó là s hy sinh l i ích hi n t i
ánh
i l y l i ích trong tương lai. Vì v y, ln có s so sánh cân nh c gi a hai
lo i l i ích này và nhà u tư ch ch p nh n trong i u ki n l i ích thu ư c
trong tương lai l n hơn l i ích hi n này h ph i hy sinh - ó là chi phí cơ h i
c a nhà u tư.
- Ho t

ng

u tư ch a

ng nhi u r i ro.
4

Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn


Chuyên

t t nghi p.

Các c trưng nói trên ã cho ta th y u tư là m t ho t ng ch a
ng nhi u r i ro do ch u xác su t nh t nh c a y u t kinh t – chính tr –
xã h i – tài nguyên thiên nhiên…B n ch t c a s ánh i l i ích và l i th c
hi n trong m t th i gian dài không cho phép nhà u tư lư ng h t nh ng
thay i có th x y ra trong q trình th c hi n u tư so v i d tính. Tuy
nhiên, nh n th c rõ i u này nên nhà u tư cũng có nh ng cách th c, bi n
pháp

ngăn ng a hay h n ch

kh năng r i ro là ít nh t.

Nh ng c trưng nói trên cũng t ra cho ngư i phân tích, ánh giá d
án ch ng nh ng quan tâm v m t n i dung xem xét mà cịn tìm các phương
pháp, cách th c o lư ng, ánh giá
có nh ng k t lu n giúp cho vi c l a
ch n và ra quy t nh u tư m t cách có căn c .
c. Vai trị c a

u tư.

T sau i h i ng l n VI, v i ch trương chuy n i cơ ch kinh t
t t p trung quan liêu bao c p sang n n kinh t th trư ng, n n kinh t Vi t
Nam ã có nh ng ti n b rõ r t. T l tăng trư ng cao và tương i n nh,
t l l m phát d ng l i m c th p, t bi t kim ng ch xu t kh u ngày càng
tăng…cùng v i s chuy n mình c a t nư c cũng như vi c th c hi n a
d ng, a phương hoá các phương th c s n xu t kinh doanh ã làm cho chúng
ta hoà nh p hơn, thân thi n hơn v i b n bè qu c t . Theo ó, tư duy v kinh
t c a m i ngư i dân u thay i. Chính vì v y mà ngư i ta ã bi t n u
tư như là m t y u t quan tr ng c n thi t. Hay nói khác i, u tư cũng gi ng
như m t chi c chìa khoá

chi n th ng trong c nh tranh sinh t n.

Tăng trư ng và phát tri n b n v ng là phương hư ng, m c tiêu ph n
u c a m i qu c gia.
t ư c i u ó c n quan tâm gi i quy t các nhân

t nh hư ng n s tăng trư ng là ngu n nhân l c, tài nguyên, v n và công
ngh . Thông qua ho t ng u tư, các y u t ó s ư c khai thác, huy
ng và phát huy m t cách t i a t ó t o cơ s v t ch t k thu t, ngu n
l c m i cho s tăng trư ng và phát tri n kinh t .
i v i n n kinh t , u tư có tác ng r t l n n t ng cung và t ng
c u. Do u tư tác ng không hoàn toàn phù h p v m t th i gian i v i
nh p
phát tri n nên m i s thay i tăng ho c gi m c a u tư u cùng
5
Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn


Chuyên

t t nghi p.

lúc v a là y u t duy trì s
kinh t .

n

nh, v a là y u t phá v s

n

nh c a n n

u tư l n thì t c tăng trư ng cao. Ngư c l i
V i nh ng nư c có t l
khi t l

u tư càng th p thì t c
tăng trư ng và m c
tích lu càng th p.
Trong n n kinh t qu c dân,
t o ra m t cơ c u kinh t h p lý thì v n
u tiên có tính ch t then ch t là ph i th c hi n u tư và phân b v n m t
cách h p lý. Có như v y m i t o ra ư c s d ch chuy n v cơ c u do m i
ngành, m i thành ph n kinh t
u có th l c và ti m năng riêng. Ngoài ra,
kinh nghi m c a các nơi trên th gi i cho th y con ư ng t t y u
có th
phát tri n nhanh là tăng cư ng u tư vào phát tri n khu công nghi p thương
m i du l ch và d ch v .
i v i m t doanh nghi p thì u tư cũng óng vai trị quy t nh n
s t n vong và phát tri n. Trong n n kinh t hi n nay, doanh nghi p ư c coi
là các t bào ch y u nh t cho s phát tri n chung.
thành l p nên m t
doanh nghi p thì i u u tiên là ph i có v n u tư. Nó là m t trong nh ng
y u t thi t y u có th t o d ng nên n n móng cơ s v t ch t ban u cho
doanh nghi p. Ngay c sau khi doanh nghi p ã ư c thành l p thì vi c phát
tri n hay l i tàn n m c nào ó cũng ph thu c r t nhi u vào vi c u tư.
1.1.2. D án

u tư.

a. Khái ni m d án

u tư (DA T)

Theo quan i m c a các nhà kinh t h c hi n

i thì “DA T là m t t p

h p các ho t ng c thù nh m t o nên m t th c t m i có phương pháp
trên cơ s các ngu n l c nh t nh”.
Vi t Nam, khái ni m DA T ư c trình bày trong ngh nh 52/1999
N -CP v quy ch qu n lý u tư và xây d ng cơ b n: “ DA T là t p h p
các
xu t có liên quan t i vi c b v n
t o v n, m r ng ho c c i t o
nh ng cơ s v t ch t nh t nh nh m t ư c s tăng trư ng v s lư ng
ho c duy trì, c i ti n, nâng cao ch t lư ng c a s n ph m ho c d ch v trong
kho ng thơì gian nh t nh”.

6
Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn


Chun

t t nghi p.

• V m t hình th c: DA T là m t t p h sơ tài li u trình bày m t cách
chi ti t có h th ng các ho t ng và chi phí theo m t k ho ch
t
ư c nh ng k t qu và th c hi n ư c nh ng m c tiêu nh t nh trong
tương lai.

• V m t n i dung: DA T là m t t p h p các ho t ng có liên quan
v i nhau nh m t ư c nh ng m c ích ã ra thơng qua ngu n l c

ã xác nh như v n
th trư ng, s n ph m, cơng ngh , kinh t , tài
chính…
V y, DA T ph i nh m vi c s d ng có hi u qu các y u t
u vào
u vào là lao ng,
thu ư c u ra phù h p v i nh ng m c tiêu c th .
nguyên v t li u, t ai, ti n v n… u ra là các s n ph m d ch v ho c là
s gi m b t u vào. S d ng u vào ư c hi u là s d ng các gi i pháp k
thu t công ngh , bi n pháp t ch c qu n tr và các lu t l …
Dù xem xét dư i b t kỳ góc
ph n chính sau:
+ Các m c tiêu c n

nào thì DA T cũng g m nh ng thành

t ư c khi th c hi n d án: Khi th c hi n d án,

s mang l i nh ng l i ích gì cho
riêng.

t nư c nói chung và cho ch

u tư nói

+ Các k t qu : ó là nh ng k t qu có nh lư ng ư c t o ra t các
ho t ng khác nhau c a d án. ây là i u ki n c n thi t
th c hi n các
m c tiêu c a d án.
+ Các ho t ng: Là nh ng nhi m v ho c hành ng ư c th c hi n

trong d án
t o ra các k t qu nh t nh, cùng v i m t l ch bi u và trách
nhi m c a các b ph n s ư c t o thành k ho ch làm vi c c a d án.
+ Các ngu n l c: Ho t ng c a d án không th th c hi n ư c n u
thi u các ngu n l c v v t ch t, tài chính và con ngư i. Giá tr ho c chi phí
c a các ngu n l c này chính là v n u tư cho các d án.
+ Th i gian:

dài th c hi n DA T c n ư c c

nh.

7
Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn


Chuyên

t t nghi p.

DA T ư c xây d ng phát tri n b i m t quá trình g m nhi u giai
o n. Các giai o n này v a có m i quan h g n bó v a c l p tương i
v i nhau t o thành chu trình c a d án. Chu trình c a d án ư c chia làm 3
giai o n: Giai o n chu n b u tư, giai o n th c hi n u tư và giai o n
v n hành k t qu . Giai o n chu n b
u tư t o ti n
quy t nh s thành
công hay th t b i giai o n sau, c bi t i v i giai o n v n hành k t qu
u tư.
i v i ch

u tư và nhà tài tr , vi c xem xét ánh giá các giai o n
c a chu trình d án là r t quan tr ng. Nhưng ng các góc
khác nhau,
m i ngư i có m i quan tâm và xem xét các giai o n và chu trình cũng khác
nhau. Ch
u tư ph i n m v ng ba giai o n, th c hi n úng trình t . ó là
i u ki n

mb o

u tư úng cơ h i và có hi u qu .

b. Vai trò c a DA T.
Vai trò c a DA T ư c th hi n c th nh ng i m chính sau:
i v i ch
u tư: d án là căn c quan tr ng
quy t nh s b
v n u tư. DA T ư c so n th o theo m t quy trình ch t ch trên cơ s
nghiên c u y v các m t tài chính, th trư ng, k thu t, t ch c qu n lý.
u tư s yên tâm hơn trong vi c b v n ra th c hi n d án vì
Do ó, ch
có kh năng mang l i l i nhu n và ít r i ro. M t khác, v n u tư c a m t d
án thư ng r t l n, chính vì v y ngồi ph n v n t có các nhà u tư còn c n
n ph n v n vay ngân hàng. D án là m t phương ti n r t quan tr ng giúp
ch
u tư thuy t ph c ngân hàng ho c các t ch c tín d ng xem xét tài tr
cho vay v n. DA T cũng là cơ s
ch
u tư xây d ng k ho ch u tư,
theo dõi, ôn c và ki m tra quá trình th c hi n u tư. Quá trình này là

nh ng k ho ch mua s m máy móc thi t b , k ho ch thi cơng, xây l p, k
ho ch s n xu t kinh doanh. Ngồi ra, d án cịn là căn c
ánh giá và i u
ch nh k p th i nh ng t n ng vư ng m c trong quá trình th c hi n u tư,
khai thác cơng trình.
i v i Nhà nư c: DA T là cơ s
cơ quan qu n lý Nhà nư c xem
xét, phê duy t c p v n và c p gi y phép u tư. V n ngân sách Nhà nư c s
d ng
u tư phát tri n theo k ho ch thông qua các d án các cơng trình,
8
Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn


Chuyên

t t nghi p.

k t c u h t ng kinh t – xã h i, h tr v n cho các doanh nghi p Nhà nư c,
cac DA T quan tr ng c a qu c gia trong t ng th i kỳ. D án s ư c phê
duy t, c p gi y phép u tư khi m c tiêu c a d án phù h p v i ư ng l i,
chính sách phát tri n kinh t , xã h i c a t nư c, khi ho t ng c a d án
không gây nh hư ng n môi trư ng và mang l i hi u qu kinh t - xã h i.
D án ư c phê duy t thì các bên liên q uan n d án ph i tuân theo n i
dung, yêu c u c a d án. N u n y sinh mâu thu n, tranh ch p gi a các bên
liên quan thì d án là m t trong nh ng cơ s pháp lý gi i quy t.
i v i nhà tài tr : Khi ti p nh n d án xin tài tr v n c a ch
u tư thì
h s xem xét các n i dung c th c a d án c bi t v m t kinh t tài chính,
i n quy t nh có u tư hay khơng. D án ch ư c u tư v n n u có tính

kh thi theo quan i m c a nhà tài tr . Ngư c l i khi ch p nh n u tư thì d án
là cơ s
các t ch c này l p k ho ch c p v n ho c cho vay theo m c hoàn
thành k ho ch u tư ng th i l p k ho ch thu h i v n.

1.2. Th m

nh d án

1.2.1. Khái ni m th m

u tư
nh d án

u tư

i v i m i DA T, t khi l p xong n khi th c hi n ph i ư c th m
nh qua nhi u c p: Nhà nư c, nhà u tư, nhà ng tài tr …
ng dư i
m i giác , có nh ng
cách chung nh t thì:

nh nghĩa khác nhau v th m

nh. Nhưng hi u m t

“Th m nh DA T là vi c t ch c xem xét m t cách khách quan và
toàn di n các n i dung cơ b n có nh hư ng tr c ti p n s v n hành, khai
thác và tính sinh l i c a cơng cu c u tư”
C th theo cách phân chia các giai o n c a chu trình DA T, ta th y

cu i Bư c 1 có khâu “Th m nh và ra quy t nh u tư”. ây là bư c mà ch
u tư ph i trình h sơ nghiên c u kh thi lên các cơ quan có th m quy n
xem xét quy t nh và c p gi y phép u tư và c p v n cho ho t ng u tư.
Dư i góc
là ngư i cho vay v n, các Ngân hàng thương m i (vi t t t
là NHTM) khi nh n ư c b n lu n ch ng kinh t k thu t s ti n hành th m

9
Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn


Chuyên

t t nghi p.

nh theo các ch tiêu và ra quy t nh là có cho vay hay khơng cho vay. Sau
ó là i n “ àm phán và ký k t h p ng”. Như v y có th hi u th m nh
DA T trong Ngân hàng là th m nh trư c u tư hay th m nh tín d ng.
Nó ư c ánh giá là cơng tác quan tr ng nh t.
1.2.2. Ý nghĩa c a công tác th m
+

nh DA T

i v i n n kinh t : Xét trên phương di n vĩ mô

mb o ư c

tính th ng nh t trong ho t ng u tư c a toàn b n n kinh t , t o ra m t t c
tăng trư ng m nh m , ng th i tránh ư c nh ng thi t h i và r i ro

khơng áng có thì c n ph i có s qu n lý ch t ch c a Nhà nư c trong lĩnh
v c u tư cơ b n. Th m nh DA T chính là m t cơng c hay nói cách
khác ó là m t phương th c h u hi u giúp nhà nư c có th th c hi n ư c
ch c năng qu n lý vĩ mơ c a mình. Cơng tác th m nh s ư c ti n hành
thông qua m t s cơ quan ch c năng thay m t nhà nư c th c hi n qu n lý
nhà nư c trong lĩnh v c u tư như: B k ho ch u tư, B Xây d ng, B
Tài Chính, B khoa h c công ngh và môi trư ng…cũng như các UBND
t nh, thành ph , các b qu n lý ngành khác. Qua vi c phân tích DA T m t
cách h t s c toàn di n, khoa h c và sâu s c, các cơ quan ch c năng này s có
ư c nh ng k t lu n chính xác và r t c n thi t
tham mưu cho nhà nư c
trong vi c ho ch nh ch trương u tư, nh hư ng u tư và ra quy t nh
u tư i v i d án. Trong th c t ,
t o i u ki n cho các cơ quan th m
nh d án, các DA T ư c chia ra làm m t s lo i c th . Trên cơ s phân
lo i này, các s phân c p trách nhi m trong khâu th m nh và xét duy t.
Các DA T ph i m b o tính chính xác và ư c nhanh chóng phê duy t.
Hi n nay, các công tác qu n lý u tư trên lãnh th Vi t nam ư c th c hi n
theo quy ch qu n lý u tư và xây d ng, ban hành và kèm theo Ngh nh s
52/1999/N - CP ban hành 08/07/1999 c a Th tư ng Chính ph – Ngh
nh s 12/2000/N - CP ban hành 05/05/2000. Theo nh ng Ngh nh này,
các ngân hàng ã c th hố ch c năng c a mình nh m nâng cao hi u qu v
qu n lý phân c p u tư.
+
i v i NHTM: Cũng như các doanh nghi p khác, trong cơ ch th
trư ng ho t ng c a NHTM ph i ch u s chi ph i c a các quy lu t kinh t
khách quan trong ó có quy lu t c nh tranh. C nh tranh trong n n kinh t th
10
Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn

Chuyên

t t nghi p.

trư ng luôn d n n k t qu m t ngư i th ng và nhi u k th t b i và c nh
tranh là m t quá trình di n ra liên t c. Các doanh nghi p luôn ph i c g ng
là ngư i chi n th ng. NHTM trong n n kinh t luôn ph i ương u v i
áp l c c a c nh tranh, kh năng x y ra r i ro. R i ro có th x y ra b t c lo i
hình ho t ng này c a ngân hàng như r i ro tín d ng, thanh toán, chuy n
hoán v n, lãi su t, h i ối…Trong ó r i ro v tín d ng, c bi t là tín d ng
trung và dài h n là r i ro mà h u qu c a nó có th tác ng n ng n
ho t ng kinh doanh khác th m chí e do s t n t i c a ngân hàng.

n các

R i ro trong ho t ng tín d ng c a ngân hàng x y ra khi xu t hi n các
bi n c làm cho bên i tác (khách hàng) không th c hi n ư c nghĩa v tr
n c a mình i v i ngân hàng vào th i i m báo h n. Các kho n n
n
h n nhưng khách hàng khơng có kh năng tr n ngân hàng s thu c v m t
trong hai trư ng h p: khách hàng s tr n ngân hàng nhưng sau m t th i
gian k t th i i m báo h n, như v y ngân hàng s g p ph i r i ro ng
v n, ho c khách hàng hồn tồn khơng th tr n cho ngân hàng ư c,
trư ng h p này ngân hàng g p r i ro m t v n.
Như v y rõ ràng trong n n kinh t th trư ng, th m nh d án là vơ
cùng quan tr ng trong ho t ng tín d ng c a ngân hàng. Th c ti n ho t
ng c a các NHTM Vi t Nam m t s năm v a qua cho th y bên c nh m t
u tư và n n kinh t ,
s DA T có hi u qu em l i l i ích to l n cho ch

cịn r t nhi u d án do chưa ư c quan tâm úng m c n công tác th m
nh trư c khi tài tr ã gây ra tình tr ng khơng thu h i ư c v n n quá h n
kéo dài th m chí có nh ng d án b phá s n hoàn toàn. i u này gây r t
nhi u khó khăn cho ho t ng ngân hàng, ng th i làm cho uy tín c a m t
s NHTM b gi m sút nghiêm tr ng. Như v y, khi i vào n n kinh t th
trư ng v i c i m c h u c a nó là y bi n ng và r i ro thì yêu c u
nh t thi t i v i các NHTM là ph i ti n hành th m nh các DA T m t
cách y
và toàn di n trư c khi tài tr v n. Qua phân tích trên, i v i
các NHTM, th m nh d án có ý nghĩa sau ây:
- Ra các quy t nh b v n u tư úng n, có cơ s
m b o hi u qu
c a v n u tư.

11
Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn


Chuyên

t t nghi p.

- Phát hi n và b sung thêm các gi i pháp nâng cao tính kh thi cho vi c
tri n khai th c hi n d án, h n ch gi m b t y u t r i ro.
- T o ra căn c
ki m tra vi c s d ng v n úng m c ích, i tư ng
và ti t ki m v n trong q trình th c hi n.
- Có cơ s tương i v ng ch c
xác nh ư c hi u qu
u tư c a

d án cũng như kh năng hoàn v n, tr n c a d án và ch
u tư.
- Rút kinh nghi m và ưa ra bài h c th c hi n các d án ư c t t hơn.
- Tư v n cho ch
u tư hoàn thi n n i dung c a d án.
1.2.3. N i dung công tác th m nh DA T t i các NHTM
Xem xét sơ b theo các n i dung chính c a d án:
- M c tiêu c a d án
- S c n thi t u tư d án
- Quy mô u tư: Công su t thi t k , gi i pháp công ngh , cơ c u s n
ph m và d ch v
u ra c a các d án, phương án tiêu th s n ph m.
- Quy mô v n u tư: T ng v n u tư, cơ c u u tư theo các tiêu chí
khác nhau(l p t, thi t b và các chi phí khác…)
Phân tích v th trư ng và kh năng tiêu th s n ph m, d ch v
u ra c a
các d án.
Th trư ng tiêu th s n ph m, d ch v
u ra c a các d án óng vai trị r t
quan tr ng quy t nh vi c thành b i c a m t d án. Vì v y vi c th m nh
d án c n ư c xem xét ánh giá k v phương di n này khi th m nh d
án. Các n i dung chính c n xem xét ánh giá là:
ánh giá t ng quan v nhu c u s n ph m c a d án:
+ nh d ng s n ph m c a d án.
+
c tính c a nhu c u i v i s n ph m, d ch v
u ra c a d án,
n th i
tình hình s n xu t, tiêu th các s n ph m, d ch v thay th
i m th m nh.

+ Xác nh t ng nhu c u hi n t i và d oán nhu c u tương lai i v i
s n ph m, d ch v
u ra c a d án, ư c tính m c tiêu th gia tăng
hàng năm c a th trư ng n i a và kh năng xu t kh u s n ph m c a
d án trong ó lưu ý liên h v i m c gia tăng trong quá kh , kh năng

12
Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn


Chuyên

t t nghi p.

s n ph m c a d án có th b thay th b i s n ph m khác có cùng cơng
d ng.
ánh giá v cung s n ph m:
+ Xác nh năng l c s n xu t, cung c p áp ng nhu c u trong nư c
hi n t i c a s n ph m d án như th nào, các nhà s n xu t trong nư c
ã áp ng ư c bao nhiêu ph n trăm, ph i nh p kh u bao nhiêu, vi c
nh p kh u là do s n xu t trong nư c chưa áp ng ư c nhu c u hay
s n ph m nh p kh u có ưu th c nh tranh hơn.
+ D oán bi n ng c a th trư ng trong tương lai khi có các d án
khác, i tư ng khác cũng tham gia vào th trư ng s n ph m và d ch
v
u ra c a d án.
+ S n lư ng nh p kh u trong nh ng năm qua, d ki n kh năng nh p
kh u trong nh ng năm t i.
+ D oán nh hư ng c a chính sách thu xu t – nh p kh u n th
trư ng s n ph m c a d án.

tăng trư ng v
+ ưa ra m t s li u d ki n v t ng cung ho c t c
t ng cung s n ph m, d ch v .
- Th trư ng m c tiêu và kh năng c nh tranh c a s n ph m d án:
ánh giá v kh năng t ư c các m c tiêu c a th trư ng, cán b
th m
sau:

nh c n th m

nh kh năng c nh tranh c a s n ph m d án như

+ Th trư ng n i a: c n xem xét ánh giá v hình th c, m u mã , giá
c , ch t lư ng s n ph m xem có phù h p v i th hi u c a ngư i tiêu
th .
+ Th trư ng nư c ngoài: c n xem xét ánh giá v tiêu chu n
xu t
kh u, quy cách ch t lư ng, m u mã, th trư ng xu t kh u d ki n, s n
ph m cùng lo i c a Vi t Nam ã thâm nh p vào th trư ng xu t kh u
d ki n chưa, k t qu …
- Phương pháp tiêu th và m ng lư i phân ph i:
C n xem xét ánh giá trên các m t: s n ph m c a d án d ki n ư c
tiêu th theo phương th c nào, c n có h th ng phân ph i khơng.
M ng lư i phân ph i s n ph m c a d án ã ư c thi t l p hay chưa,

13
Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn


Chuyên

t t nghi p.

có phù h p v i c i m c a th trư ng hay không, phương th c bán
hàng tr ch m hay tr ngay d ki n các kho n ph i thu khi tính tốn
nhu c u v n lưu ng phân tích tính toán hi u qu c a các d án.
ánh giá v d ki n kh năng tiêu th s n ph m c a d án:
Trên cơ s ánh giá th trư ng tiêu th , công su t thi t k và kh năng
c nh tranh c a s n ph m d án, cán b th m nh ph i ưa ra ư c các
d ki n v kh năng tiêu th ư c s n ph m c a d án sau khi i vào
ho t ng theo các ch tiêu chính th c như s n lư ng s n xu t tiêu th
hàng năm, s thay i c a cơ c u, s n ph m n u d án có nhi u lo i
s n ph m, di n bi n giá bán s n ph m d ch v
u ra hàng năm.
Th m nh v kh năng cung c p nguyên v t li u và các y u t
u vào c a m t d án.
Trên cơ s h sơ d án(báo cáo ánh giá ch t lư ng, tr lư ng tài
nguyên, gi y phép khai thác tài nguyên, ngu n thu mua bên ngồi,
nh p kh u…) và c tính k thu t c a dây chuy n công ngh , ánh
giá áp ng n kh năng cung c p nguyên v t li u u vào cho d
án:
- Nhu c u v nguyên v t li u u vào ph c v s n xu t hàng năm.
- Các nhà cung ng nguyên v t li u u vào: do m t hay nhi u nhà
cung c p, quan h t trư c hay m i thi t l p, kh năng cung ng và
m c
tín nhi m.
- Chính sách nh p kh u i v i các nguyên v t li u u vào n u có.
- Bi n ng v giá mua, nh p kh u nguyên nhiên v t li u u vào, t
giá trong trư ng h p ph i nh p kh u.
T t c nh ng phân tích ánh giá trên u nh m k t lu n ư c hai v n

chính sau ây:
+ Có ch
ng ư c nguyên nhiên v t li u u vào hay khơng t c tính
n nh lâu dài c a ngu n nguyên v t li u.
+ Nh ng thu n l i khó khăn i kèm v i vi c ó có th ch
ng ư c
nguyên nhiên v t li u u vào.
Th m nh v phương di n k thu t

14
Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn


Chuyên

t t nghi p.

Th m nh d án v phương di n k thu t là vi c ki m tra phân tích
các y u t k thu t và công ngh ch y u c a d án
m b o tính
kh thi v m t thi cơng và xây d ng d án cũng như vi c v n hành d
án theo úng các m c tiêu ã d ki n.
i v i ngân hàng, vi c phân
tích k thu t l i là m t v n
khó nh t vì nó
c p n r t nhi u ch
tiêu và quan tr ng hơn c là nó quy t nh n ch t lư ng s n ph m.
Chính vì v y mà cán b tín d ng c n c bi t quan tâm n vi c th m
nh d án trên phương di n k thu t, v vi c th m nh d án này
d a trên các n i dung chính sau ây:

a i m xây d ng:
+ Xem xét, ánh giá a i m có thu n l i v giao thơng hay khơng,
có g n ngu n cung c p nguyên v t li u, i n nư c và th trư ng tiêu
th hay khơng, có n m trong quy ho ch hay không.
+ Cơ s v t ch t, h t ng liên quan n a i m u tư th nào, ánh
giá so sánh v chi phí u tư so v i các d án tương t
a i m
khác.
+ a i m u tư có nh hư ng l n n v n u tư c a d án cũng
như nh hư ng n giá thành, s c c nh tranh, kh năng tiêu th s n
ph m.
- Quy mô s n xu t và s n ph m c a d án:
+ S n ph m c a d án là s n ph m m i hay ã có s n trên th trư ng.
+ Quy cách ph m ch t, m u mã c a s n ph m như th nào.
+ Yêu c u k thu t tay ngh
s n xu t s n ph m có cao hay khơng.
+ Cơng su t d ki n c a d án là bao nhiêu, có phù h p v i kh năng
tài chính và trình qu n lý, a i m, th trư ng tiêu th hay khơng.
Cơng ngh thi t b :
- Quy trình cơng ngh có tiên ti n hi n i, m c
nào c a th gi i.
- Cơng ngh này có phù h p v i trình
hi n nay c a Vi t Nam hay
không, lý do l a ch n công ngh này.
- Phương th c chuy n giao cơng ngh có h p lý hay khơng, có m b o
cho ch
u tư n m b t và v n hành ư c công ngh hay không.

15
Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn

Chuyên

t t nghi p.

- Xem xét ánh giá v s lư ng công su t quy ho ch ch ng lo i, danh
m c, máy móc thi t b và tính ng b c a dây chuy n s n xu t.
- Trình
tiên ti n c a thi t b , khi c n thi t ph i thay i s n ph m thì
thi t b này có áp ng ư c hay không.
- Giá c thi t b và phương th c thanh tốn có h p lý, áng ng không.
- Th i gian giao hàng và l p t thi t b , các nhà cung c p thi t b có
chuyên s n xu t các thi t b c a d án hay không.
Khi ánh giá v m t cơng ngh thi t b ngồi vi c d a vào hi u bi t, kinh
nghi m ã tích lu c a mình, cán b th m nh c n tham kh o các nhà
chuyên môn vi c th m nh ư c chính xác và c th hơn.
- Quy mô và gi i pháp xây d ng:
+ Xem xét quy mô xây d ng, gi i pháp ki n trúc có phù h p v i d án
hay khơng, có t n d ng ư c các cơ s v t ch t hi n có hay khơng.
+ T ng d tốn, d tốn c a t ng h ng m c cơng trình, có h ng m c nào
c n u tư mà chưa ư c tích lu hay khơng, có h ng m c nào c n thi t ho c
chưa c n thi t ph i u tư hay không.
+ Ti n
thi cơng có phù h p v i vi c cung c p máy móc thi t b , có phù
h p v i th c t hay không.
+ V n h t ng cơ s : Giao thông, i n, c p thốt nư c…
Mơi trư ng:
+ Xem xét ánh giá các gi i pháp v môi trư ng c a d án có

y

, phù

h p chưa, ã ư c cơ quan có th m quy n ch p nh n trong t ng trư ng h p
yêu c u ph i có hay chưa.
Trong ph n này, cán b th m nh c n ph i i chi u v i các quy nh
hi n hành v vi c l p d án và duy t trình báo cáo ánh giá tác ng môi
trư ng.
Th m

nh v phương di n t ch c và qu n lý th c hi n d án

Xem xét năng l c uy tín c a các nhà
b , công ngh .

u tư, thi công cung c p thi t

16
Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn


Chuyên

t t nghi p.

- Xem xét kinh nghi m, trình
t ch c v n hành ch y u c a các nhà
u tư, ánh giá s hi u bi t, kinh nghi m c a khách hàng i v i vi c ti p
c n i u hành công ngh , thi t b m i c a d án.

- Kh năng ng x c a khách hàng khi th trư ng d ki n bi n m t.
ánh giá v ngu n l c c a d án c n ịi h i v tay ngh , trình
thu t, k ho ch ào t o, kh năng cung ng ngu n nhân l c cho d án.
-

Th m

k

nh v m t tài chính c a d án.

Th m nh tài chính DA T, i v i NHTM, ngồi m c tiêu ánh giá
hi u qu c a d án cịn nh m m b o s an tồn cho các ngu n v n mà
ngân hàng tài tr cho d án. ó là vi c phân tích, xem xét, ánh giá v m t
tài chính c a DA T bao g m m t lo t các phương pháp ánh giá hi u qu
tài chính và các ch tiêu phân tích DA T. Qua ó i
cho d án hay khơng.

n k t lu n có

u tư

Trong cơng tác th m nh tài chính DA T, giá tr th i gian c a ti n là
m t trong nh ng nguyên t c cơ b n c a vi c tính tốn các ch tiêu, vi c th m
nh chi phí và l i ích c a d án ph i ư c quy v th i i m g c ti n cho
vi c so sánh. Th m nh tài chính DA T các NHTM thư ng ư c ti n
hành v i các n i dung sau:
∗ Th m
Vi c th m

nh v t ng v n

nh t ng v n

u tư và ngu n v n

u tư là r t quan tr ng

u tư.

tránh vi c khi th c

hi n, v n u tư tăng lên ho c gi m i quá l n so v i d ki n ban u d n
n vi c không cân i ư c ngu n nh hư ng n hi u qu tài chính và kh
năng tr n c a d án. Xác nh t ng v n u tư sát v i th c t s là cơ s
tính tốn hi u qu tài chính và kh năng tr n c a d án.
T ng v n

u tư c a d án là t p h p toàn b các kho n chi phí h p lý

góp ph n hình thành nên d án và
ng.
V n u tư g m: V n c
phòng:

m b o cho d án s n sàng i vào ho t
nh, v n lưu

ng, v n

u tư và d

17
Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn


Chuyên

t t nghi p.

- V nc
nh nh m t o ra năng l c m i tăng thêm
DA. Bao g m:
+V n chu n b
nh DA T.

t m c tiêu

u tư: g m các chi phí i u tra, kh o sát, l p, th m

t ai(ti n n bù, gi i
+V n chu n b xây d ng: chi phí ban u v
phóng m t b ng, chuy n quy n s d ng t…). Chi phí kh o sát, l p
và th m nh thi t k , t ng d tốn. Chi phí u th u hồn t t các th
t c u tư. Chi phí xây d ng ư ng i n, nư c, lán tr i thi công.
+ V n th c hi n u tư: Chi phí xây d ng m i ho c c i t o các h ng
m c cơng trình xây d ng, l p t thi t b . Chi phí mua s m thi t b , v n
chuy n, b o qu n. Chi phí qu n lý giám sát th c hi n u tư. Chi phí s n
xu t th và nghi m thu bàn giao. Chi phí huy ng v n, các kho n lãi vay
v n u tư và các chi phí khác trong th i gian th c hi n u tư.

V n lưu ng là kho n v n áp ng nhu c u chi thư ng xuyên sau
khi k t thúc giai o n th c hi n u tư. Bao g m:
+V n s n xu t: Chi phí nguyên , nhiên v t li u, i n, nư c, ph tùng
thay th .
+ V n lưu ng: Thành ph n t n kho, s n ph m d dang, hàng hoá bán
ch u, v n b ng ti n.
V n d phòng: là t ng m c v n u tư d tính c a d án c n ư c
xem xét theo t ng giai o n c a quá trình th c hi n u tư.
Trong ph n này, cán b th m nh ph i xem xét ánh giá t ng h p v n
u tư c a d án ư c tính tốn h p lý chưa, ã tính tốn
các kho n c n
thi t hay chưa, c n xem xét y u t làm tăng chi phí do trư t giá, phát sinh
thêm kh i lư ng d phòng, vi c thay i t giá ngo i t n u d án s d ng
ngo i t … Ngoài ra cán b th m nh cũng c n tính tốn, xác nh xem nhu
m b o ho t ng c a d án sau này
c u v n lưu ng c n thiêt ban u
nh m có cơ s th m nh các gi i pháp ngu n v n và tính tốn hi u qu tài
chính sau này.

18
Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn


Chuyên

t t nghi p.

Trên cơ s t ng m c v n u tư ư c duy t, cán b th m nh rà soát
l i t ng lo i ngu n v n tham gia tài tr cho d án, ánh giá kh năng tham
gia c a t ng lo i ngu n v n t k t qu phân tích tình hình tài chính c a ch

u tư,
ánh giá kh năng tham gia ngu n v n c a ch s h u. Chi phí
c a t ng lo i ngu n v n có i u ki n vay i kèm c a t ng lo i ngu n v n.
Cân i gi a nhu c u v n u tư và kh năng tham gia tài tr c a các ngu n
v n d ki n
∗ Th m

ánh giá tính kh thi c a ngu n v n th c hi n d án.
nh chi phí s n xu t, doanh thu, l i nhu n hàng năm c a d án.

ây là v n
quan tr ng mà ch
u tư và c ngân hàng u quan tâm
vì nó là nhân t ph n ánh ư c d án l hay lãi. Vi c xác nh chi phí s n
xu t, doanh thu, l i nhu n ph i tính riêng cho t ng năm ho t ng c a c
i
d án.
Vi c xác nh chi phí s n xu t hàng năm g m: Chi phí v nguyên
v t li u, nhiên li u, năng lư ng các bán thành ph m và d ch v mua ngoài,
chi ti n nư c cho s n xu t, lương và b o hi m xã h i…và các kho n khác.
Doanh thu hàng năm c a d án g m: Doanh thu t s n ph m chính,
s n ph m ph , ti n thu t vi c cung c p d ch v cho bên ngoài; các kho n
ti n thu khác. Sau khi xác nh ư c ngu n thu và ngu n chi trong kỳ, ngân
hàng ph i xác

nh dòng ti n ròng hàng năm c a d án theo công th c:

NCFi= Bi - Ci
Trong ó, Bi là ngu n thu năm th (i)
Ci là ngu n chi năm th (i)

NCFi là dòng ti n ròng hàng năm c a d án năm th (i)
Trên cơ s dó ti n hành th m nh các ch tiêu hi u qu tài chính c a d án.
• Ch tiêu giá tr hi n t i ròng c a d án. NPV (Net Present Value)
n

=

n

∑ Bi * (1+r) −i -

∑C

i =0

NPV

i =0

i

* (1+r) − i

Trong ó: NPV: là giá tr hi n t i
Bi: thu nh p năm th (i) c a d án
Ci: chi phí năm th (i) c a d án
19
Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn

Chuyên

t t nghi p.
r: lãi su t (t l chi t kh u c a d án)
n: th i gian

u tư vào ho t

ng c a d án

i: năm th (i) c a d án
Giá tr hi n t i ròng c a d án là chênh l ch gi a thu và chi c a d án

u

tư t i th i i m hi n t i. NPV cho bi t quy mô ti n l i c a d án sau khi ã
hoàn ch nh v n u tư. Khi tính tốn ch tiêu này ph i d a trên cơ s xác
nh giá tr hi n t i, t c là ph i chi t kh u các dòng ti n x y ra vào các năm
khác nhau c a d án.
N u NPV = 0 nghĩa là các lu ng ti n c a d án ch v a
u tư và cung c p 1 t l lãi su t yêu c u cho kho n v n ó.

hồn v n

N u NPV > 0 nghĩa là d án t o ra nhi u ti n hơn lư ng c n thi t

tr

n và cung c p 1 lãi su t yêu c u c a nhà u tư. S ti n vư t quá ó thu c
v nhà u tư. Vì th khi th c hi n m t d án có NPV > 0 thì ngân hàng s

d dàng ch p nh n cho vay.
Ch tiêu NPV ch ư c dùng
l a ch n phương án v m t tài chính.
Trong trư ng h p có nhi u d án lo i tr nhau thì d án nào có NPV l n
nh t s ư c l a ch n. Do NPV ph thu c vào t su t chi t kh u nên
t
ư c hi u qu thì ta ph i xác nh thu, chi m t cách chính xác.
∗ T su t thu h i n i b c a d
Return)

án IRR (Internal Rate of

T su t thu h i n i b là t su t chi t kh u mà ng v i nó t ng giá tr hi n
t i thu nh p b ng t ng giá tr hi n t i chi phí (t c NPV = 0).
+ Công th c:
IRR = r1 + (r2 − r1 ) ∗

NPV1
NPV1 − NPV2

+ Phương pháp tính: Dùng n i suy toán h c theo 3 bư c:
- L p cơng th c tính NPV v i r là n s .
- Ch n r1, r2 sao cho r2 > r1 và r2 - r1≤ 5%

20
Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn


Chun

t t nghi p.

Thay vào ó tìm NPV1 và NPV2 sao cho NPV1 > 0 và NPV2< 0 vì
IRR làm cho cân b ng gi a các giá tr hi n t i c a thu nh p và giá tr
hi n t i c a chi phí c a d án, cho nên v i m t m c chi phí > IRR thì
d án s b l v n và khơng có tính kh thi. Ngư c l i v i chi phí v n
≤ IRR thì d án m i kh thi. Trong th c t di n ra hai trư ng h p:
-

i v i d án
m c.

c l p thì

i u ki n l a ch n IRRDA > IRR

nh

N u d án s d ng ngu n vay thì IRR ≥ lãi su t ti n vay NH.
- Cũng có th so sánh IRR tính tốn v i IRR c a nh ng d án tương
t ã và ang ư c th c hi n.
∗ Th i gian hoàn v n

u tư (T) c a d án:

Th i gian hoàn v n là s năm c n thi t
cho t ng giá tr hi n
t i thu h i b ng t ng giá tr hi n t i c a v n u tư.
Bi

t

∑ (1 + r )
i =0

i

=

Ci

t

∑ (1 + r )
i =0

i

Ch tiêu này có ưu i m là cho bi t th i gian hoàn v n

ra quy t

nh

u

tư, gi m thi u r i ro. Th i gian hoàn v n càng ng n ch ng t hi u qu v
m t tài chính càng cao. Tuy nhiên, th i gian hồn v n có c i m là không
cho bi t thu l n hay nh sau khi hoàn v n. Trong th c t ây cũng là m i
quan tâm r t l n c a các nhà u tư, m t khác tính th i gian hồn v n

thư ng q dài có th gây băn khoăn cho nhà u tư và ngân hàng.
∗ Ch tiêu t su t sinh l i c a v n
Investment).

u tư ROI (Return on

ROI cho bi t m t ng v n u tư cho d án có ư c m y ng
l i nhu n sau thu . ROI là bi u hi n kh năng sinh l i c a v n u
tư.
Pr
∗
I

100%

Trong ó: I là t ng v n

u tư

ROI =

th c hi n d án

Pr là l i nhu n sau thu hàng năm.

21
Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn


Chuyên

t t nghi p.

ROI tính xong ư c em so sánh v i ROI
khác cùng ngành ngh và lĩnh v c.

các doanh nghi p, các d án

∗ Ch s B/C c a d án (Benefit – Cost ratio)
B/C là t s l i ích và chi phí ư c xác nh b ng t s gi a l i ích thu ư c
và chi phí b ra. L i ích và chi phí c a d án có th tính v th i i m hi n t i
ho c th i i m tương lai. Vi c quy v th i i m tương lai
tính ch tiêu
này ít ư c s d ng. Ch tiêu B/C thư ng ư c xác nh theo công th c:
n

B
=
C

Bi

∑ (1 + r )

i

i =0
n

Ci

∑ (1 + r )

i

i =0

∗ Xác

nh th i i m hoà v n c a d án.

i m hồ v n là i m mà t i ó t ng doanh thu c a d án v a úng b ng
t ng chi phí ho t ng. i m hoà v n ư c bi u hi n b ng s ơn v s n
ph m ho c giá tr c a doanh thu.
x

: Kh i lư ng s n ph m s n xu t ho c bán ư c.

x0 : Kh i lư ng s n ph m t i i m hoà v n.
f

: Là chi phí c

v

: là chi phí bi n

nh ( nh phí)
i cho m t ơn v s n ph m (bi n phí).

v.x : T ng bi n phí.
P : là ơn giá s n ph m.
Ta có phương trình: yDT = P.x
yCF = v.x + f
T i th i i m hồ v n thì : px = vx + f suy ra
- S n lư ng hoà v n:

x0 =

f
p−v

- Doanh thu hoà v n: DT0 =

f
1− v

p

22
Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn


Chuyên

t t nghi p.

N u i m hoà v n càng th p thì kh năng thu l i nhu n trong năm ó c a d
án càng cao, r i ro thua l càng th p. i m hoà v n thư ng ư c tính riêng
cho t ng năm ho t ng ho c cho m t năm i di n nào ó khi d án i vào

ho t ng n nh.
Th m

nh v kh năng tr n cho ngân hàng.

Xu t phát t quan i m c a tín d ng là bên vay v n (ch

u tư) ph i

hoàn tr ngân hàng y
và úng năm s v n g c và lãi vay
NHTM
có th tr l i cho bên ư c huy ng v n ho c cho vay i v i các d án
khác. Trong quá trình th m nh DA T, NHTM t bi t quan tâm n
u tư khi n kỳ h n tr n . Kh năng tr n
kh năng hoàn tr c a ch
c a m t doanh nghi p ch
u tư ph thu c vào nhi u y u t như: D án
xin vay là DA T m i hay DA T chi u sâu, ngu n tr n ch y u trông
i vào kh năng s n xu t kinh doanh c a d án hay có nh ng ngu n b
sung nào khác.
Hi n nay, các NHTM ang xác nh m c tr n t ng l n theo công th c:
T ng s n g c ph i tr
S kỳ tr n d ki n =
S g c tr m i kỳ
T ng s n g c ph i tr
S kỳ tr n d ki n =
L i nhu n ròng + KHCB tài s n + Các ngu n khác
dành tr n
C t v n vay

T công th c trên, n u sau khi ã d ki n s kỳ tr n và bi t t ng s n g c
ph i tr m i kỳ, NHTM có th so sánh cân i các ngu n thu t d án như
l i nhu n vòng, kh u hao cơ b n cho TSC
năng tr n có m b o không.
Th m

và các ngu n khác xem kh

nh hi u qu v m t kinh t - xã h i.

Trong i u ki n c a n n kinh t th trư ng có s i u ti t vĩ mô c a
Nhà nư c, m i ho t ng s n xu t kinh doanh trong ó có ho t ng u tư
nh t thi t ph i ư c xem xét v m t hi u qu kinh t – xã h i. Trong th c t
ánh giá hi u qu kinh t – xã h i là m t v n
h t s c r ng l n và ph c
23
Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn


Chuyên

t t nghi p.

t p. Nhưng có th th m nh v phương di n này theo m t s khía c nh như :
hi u qu giá tr gia tăng; kh năng t o thêm vi c làm và thu nh p cho ngư i
lao ng; m c óng góp cho Ngân sách; góp ph n phát tri n các ngành khác;
phát tri n khu nguyên v t li u; góp ph n phát tri n kinh t
a phương; tăng
cư ng k t c u h t ng t ng
du l ch a phương.

Th m

a phương; phát tri n các d ch v thương m i,

nh v bi n pháp b o

m ti n vay:

V i b t kỳ m t kho n vay nào thì Ngân hàng cũng c n có v t b o
m. M c ích cho vay c a Ngân hàng không ph i
l y v t b o m. Tuy
nhiên cán b tín d ng ph i xem xét kĩ ánh giá chính xác v t m b o
phịng trư ng h p khơng thu ư c n . Vi c ánh giá bao g m:
+ Hình th c b o

m ti n vay: Th ch p, c m c , hay b o lãnh…

+ Các i u ki n m b o ti n vay theo quy ch hi n hành như: tính
h p lý và h p pháp c a tài s n, uy tín c a ngư i b o lãnh…
+ Xác nh các kho n b o
nghĩa v tr n .

m, giá tr tài s n b o

+ Các i u ki n khác như: tu i th , tính hi n
có th bán ư c trên th trư ng khơng.
Phân tích v
ch

m ph i l n hơn

i, chun mơn hoá và

xu t nh ng bi n pháp gi m thi u r i ro:

Vi c tính tốn kh năng tài chính c a d án như ã gi i thi u trên
úng trong trư ng h p d án không b nh hư ng b i m t lo t các r i ro

có th x y ra. Vì v y vi c ánh giá, phân tích, d ốn các r i ro có th x y
ra là r t quan tr ng nh m tăng tính kh thi c a phương án tính tốn d ki n
cũng như ch
ng có bi n pháp phịng ng a, gi m thi u.
Phân lo i r i ro:
R i ro có th do khách quan ho c ch quan: do cơ ch chính sách; xây
dung, hồn t t; th trư ng, thu nh p, thanh toán; cung c p; kĩ thu t và v n
hành; môi trư ng và xã h i; kinh t vĩ mô…
Các bi n pháp gi m thi u r i ro:

24
Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn


Chuyên

t t nghi p.

Tuỳ M i lo i r i ro trên u có các bi n pháp gi m thi u, nh ng bi n
pháp này có th do ch
u tư ph i th c hi n- i v i nh ng v n
thu c

ph m vi i u ch nh, trách nhi m c a ch
u tư; ho c do Ngân hàng ph i
h p v i ch
u tư cùng th c hi n- i v i nh ng v n
mà Ngân hàng có
th tr c ti p th c hi n ho c có th yêu c u theo nh ng d án c th v i
nh ng c i m khác nhau mà cán b th m nh c n t p trung phân tích
ánh giá và ưa ra các i u ki n i kèm v i vi c cho vay
h n ch r i ro,
m b o kh năng an toàn v n vay, t ó Ngân hàng có th xem xét kh
năng tham gia cho vay
u tư d án. Sau ây là m t s bi n pháp cơ b n
có th áp d ng gi m thi u r i roc ho t ng lo i r i ro nêu trên.
- R i ro do cơ ch chính sách: R i ro này ư c xem là g m t t c
nh ng b t n tài chính và chính sách c a nơi xây dung d án, bao g m: các
s c thu m i, h n ch v chuy n ti n, qu c h u hoá, tư h u hoá hay các lu t,
ngh quy t, ngh nh và các ch tài khác có liên quan n dịng ti n c a d
án. Lo i r i ro này có th gi m thi u b ng cách: Khi th m nh d án, cán b
th m nh ph i xem xét m c
tuân th c a d án(th hi n trong h sơ d
án)
m b o ch p hành nghiêm ng t các lu t và quy nh hi n hành có
u tư nên có nh ng h p ng ưu ãi riêng quy nh
liên quan t i d án; ch
v v n này; nh ng b o lãnh c th v cung c p ngo i h i s góp ph n h n
ch

nh hư ng tiêu c c t i d án…
- R i ro xây dung hồn t t: Hồn t t d án khơng úng th i h n,

không phù h p v i các thông s và tiêu chu n th c hi n. Lo i r i ro này n m
ngoài kh năng i u ch nh và ki m soát c a Ngân hàng, tuy nhiên có th
gi m thi u b ng cách
xu t v i ch
u tư th c hi n các bi n pháp như:
L a ch n nhà th u xây dung có uy tín, s c m nh tài chính, kinh nghi m;
th c hi n nghiêm túcvi c b o lãnh th c hi n h p ng, b o lãnh ch t lư ng
công trình; giám sát ch t ch trong quá trình xây dung; h tr c a các c p có
th m quy n, d phịng v tài chính c a khách hàng trong trư ng h p vư t d
toán; quy nh rõ v n
n bù trong trư ng h p ch m ti n ; h p ng
giá c
nh ho c chìa khố trao tay v i s phân chia rõ ràng nghĩa v các
bên…

25
Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn