Hoàn thiện công tác quản lý thu ngân sách nhà nước tại huyện bố trạch tỉnh quảng bình

Style Definition: Heading 3: Font: Times New
Roman Italic, Condensed by 0.4 pt, No
widow/orphan control, Don't keep with next,
Don't keep lines together

ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

Style Definition: 1.DoanVan
Formatted: Font: Bold
Formatted: Space After: 0 pt, Line spacing:
1.5 lines, No widow/orphan control

́

́H

uê

Formatted: Left: 1.38", Bottom: 1.38",
Section start: Continuous

h

tê

NGUYỄN THỊ KIM CHI

in

HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU

Formatted: No widow/orphan control

Đ

ại

ho

̣c K

NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TẠI HUYỆN BỐ TRẠCH TỈNH QUẢNG BÌNH

Tr
ươ

̀ng

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS NGUYỄN THỊ MINH HÒA

Formatted: Space After: 0 pt, Line spacing:
1.5 lines, No widow/orphan control


Tr
ươ
̀ng
ại

Đ
h

in

̣c K

ho
́H

tê

́

uê

HUẾ, 2018


Formatted: Level 1, Space After: 0 pt, Line
spacing: 1.5 lines, No widow/orphan control

LỜI CAM ĐOAN

Formatted: Space After: 0 pt, Line spacing:
1.5 lines, No widow/orphan control

Tôi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tơi.đoan đề tài:

Formatted: Space After: 0 pt, Line spacing:
1.5 lines, Tab stops: Not at 3.05"

“Hồn thiện cơng tác quản lý thu ngân sách nhà nước tại huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng

Formatted: Font: Not Bold, Italic
Formatted: Font: Italic
Formatted: Font: Bold, English (U.S.)

́

Các số liệu, kết quả phương án nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng

Formatted: Space After: 0 pt, Line spacing:
1.5 lines

́H

được ai cơng bố trong bất kỳ cơng trình nào khác.



Bình” là cơng trình nghiên cứu của riêng tơi.

in

h

tê

Học viên

Formatted: Indent: First line: 0", No
widow/orphan control, Don't keep with next,
Don't keep lines together

Tr
ươ

̀ng

Đ

ại

ho

̣c K

NGUYỄN THỊ KIM CHI

Formatted: Centered
Formatted: English (U.S.)

i


LỜI CẢM ƠN
Formatted: Space After: 0 pt, Line spacing:
1.5 lines, No widow/orphan control

Trong suốt q trình nghiên cứu và hồn thành luận văn, học viên đã nhận
được sự hướng dẫn, giúp đỡ quý báu của các Thầy, Cô và đồng nghiệp. Với sự kính
trọng, học viên xin được gửi lời cảm ơn chân thành tới:

́

Formatted: Space After: 0 pt, No
widow/orphan control

́H

thuộc Trường Đại học Kinh tế Huế đã tạo mọi điều kiện thuận lợi cho học viên

uê

Ban Giám hiệu trường Đại học Kinh tế Huế, Phòng Đào tạo Sau đại học

trong suốt q trình nghiên cứu và hồn thành luận văn. Các Thầy, Cô trong Hội

tê

đồng chấm luận văn đã có những góp ý q báu để học viên hồn thành luận văn.

Tôi xin chân thành cảm ơn Kho bạc Nhà nước Quảng Bình, Phịng Tài chính

Formatted: Space After: 0 pt, Line spacing:
1.5 lines, No widow/orphan control

h

huyện Bố Trạch, Chi cục Thuế huyện Bố Trạch, cùng các đồng nghiệp, gia đình,

in

bạn bè đã tạo điều kiện thuận lợi để học viên học tập và hoàn thành luận văn.

̣c K

Đặc biệt tôi vô cùng trân trọng biết ơn PGS.TS. Nguyễn Thị Minh Hòa, giáo
viên hướng dẫn đã dành nhiều thời gian và trí lực trực tiếp hướng dẫn, tận tình giúp
đỡ tơi trong suốt q trình nghiên cứu và hồn tất luận văn này.

ho

Với tất cả sự nỗ lực và vốn hiểu biết của bản thân, học viên đã hoàn thành
luận văn, tuy nhiên khơng thể tránh khỏi những thiếu sót và hạn chế, học viên rất

Đ

Xin chân thành cảm ơn!

ại

mong nhận được những đóng góp, ý kiến của các Thầy, Cô và các bạn.

Thừa Thiên Huế, ngày

tháng 3 g 02 năm 2018

Tr
ươ

̀ng

Học viên

NGUYỄN THỊ KIM CHI

Formatted: Space Before: 0 pt, After: 0 pt,
Line spacing: 1.5 lines, No widow/orphan
control
Formatted: Space After: 0 pt
Formatted: Level 1, Space After: 0 pt, Line
spacing: 1.5 lines, No widow/orphan control

Formatted: Centered
Formatted: English (U.S.)

ii


TÓM LƯỢC LUẬN VĂN
Formatted: Font: Bold, Condensed by 0.3 pt

Họ và tên học viên: Nguyễn Thị Kim Chi

Formatted: Font: Condensed by 0.3 pt

Chuyên ngành: Quản lý kinh tế

Formatted: Space After: 0 pt

́
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Thị Minh Hịa

Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình”. tại thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình”

Formatted: Vietnamese
Formatted: Vietnamese

́H

Tên đề tài: “Hồn thiện cơng tác quản lý thu ngân sách nhà nước tại huyện

uê

Niên khóa: 2016 - 2018

Formatted: Font color: Red

tê

Formatted: Left, Space After: 0 pt

1. Tính cấp thiết của đề tài

h

Ngân sách nhà nước (NSNN) là bộ phận chủ yếu của hệ thống tài chính quốc

Formatted: Left, Indent: First line: 0.5",
Space After: 0 pt
Formatted: Space After: 0 pt

in

gia. NSNN có vai trị rất quan trọng trong toàn bộ hoạt động kinh tế, xã hội, an

̣c K

ninh, quốc phòng và đối ngoại của đất nước. Trong đó quản lý thu ngân sách là
khâu rất quan trọng của chính sách tài chính quốc gia. Tăng cường quản lý thu ngân
sách là góp phần tạo nguồn lực tài chính để ổn định và phát triển kinh tế xã hội.

ho

Xuất phát từ vấn đề này, tôi đã chọn đề tài “Hồn thiện cơng tác quản lý thu ngân
sách nhà nước tại huyện Bố Trạch tỉnh Quảng Bình’’ làm luận văn thạc sỹ.

ại

2. Phương pháp nghiên cứu

Đ

2.1. Phương pháp điều tra thu thập số liệu
- Đối với số liệu thứ cấp: Căn cứ vào số liệu được cung cấp từ Kho bạc Nhà

̀ng

nước Quảng Bình, Phịng Tài chính kế hoạch, Chi cục thuế huyện Bố Trạch và các
văn bản khác có liên quan về thu NSNN.

Tr
ươ

- Đối với số liệu sơ cấp: Sử dụng phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên đơn

thuần 120 cán bộ công tác quản lý thu ngân sách và phỏng vấn thông qua bảng hỏi
trực tiếp.

2.2. Phương pháp tổng hợp, xử lý và phân tích số liệu

- Các phương pháp phân tích thống kê.
- Tổng hợp, suy luận khoa học.

Formatted: Font color: Red

- Toàn bộ số liệu điều tra được nhập và xử lý bằng phần mềm SPSS 16.0.

Formatted: Centered
Formatted: English (U.S.)

iii


3. Kết quả nghiên cứu và những đóng góp của luận văn
3.1. Kết quả
- Hệ thống hóa và bổ sung cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý thu NSNN.

Formatted: Condensed by 0.6 pt

- Phân tích thực trạng quản lý thu NSNN tại huyện Bố Trạch NS thành phố trong giai

Formatted: Vietnamese, Condensed by 0.6 pt

́

Formatted: Font color: Red, Condensed by
0.6 pt

- Phân tích kết quả điều tra đối tượng quản lý công tác thu NS tại huyện Bố Trạch
thành phố.

uê

đoạn 2014 - 2016.

Formatted: Condensed by 0.6 pt

́H

Formatted: Condensed by 0.3 pt

- Đề xuất các giải pháp hoàn thiện công tác thu NSNN tại địa bàn nghiên cứu.

Formatted: Font color: Red, Condensed by
0.3 pt

tê

3.2. Đóng góp về giải pháp

Formatted: Vietnamese, Condensed by 0.3 pt

Đề tài đã đề xuất 11 giải pháp tăng nguồn thu NS thành phốhuyện, đó là: Đẩy

h

mạnh phát triển SXKD nhằm gia tăng nguồn thu: Thu các loại thuế, phí và lệ phí;

in

Hồn thiện và cải tiến công tác tổ chức cán bộ và bộ máy quản lý thu thuế; Đẩy

̣c K

mạnh công tác tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế; Công tác thanh tra, kiểm tra, xử
lý hành vi vi phạm pháp luật về thuế; Phối hợp cơ quan ban ngành khác về công tác

Formatted: No widow/orphan control

Tr
ươ

̀ng

Đ

ại

lãnh đạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực.

ho

thu thuế; Hồn thiện quy trình lập, giao dự tốn NS; Ứng dụng CNTT; Công tác

Formatted: Centered
Formatted: English (U.S.)

iv


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT VÀ KÝ HIỆU

Công nghệ thơng tin
Doanh nghiệp nhà nước

ĐVT

Đơn vị tính

GTGT

Giá trị gia tăng

... [4]

Formatted

... [5]

Formatted

... [7]

Formatted

... [8]

Formatted

... [6]

Formatted

... [10]

Formatted

... [11]

Formatted

... [9]

Formatted

... [12]

Formatted

... [13]

Formatted

... [14]

Formatted

... [16]

́

DNNN

... [3]

Formatted

Gross Domestic Product: Tổng sản phẩm quốc nội

HCSN

Hành chính sự nghiệp

KT - XH

Kinh tế - xã hội

KTTT

Kinh tế thị trường

NS

Ngân sách

NSNN

Ngân sách nhà nước

NSTW

Ngân sách trung ương
Ngân sách địa phương

NĐ- CP

Nghị định – Chính phủ

ho

NSĐP

Nơng nghiệp

LPTB

Lệ phí trước bạ

Đ

ại

NN

Quản lý hành chính

SXKD

Sản xuất kinh doanh
Trách nhiệm hữu hạn
Thu nhập cá nhân

Tr
ươ

TTCN

̀ng

QLNN

TNHH

tê

Kho bạc Nhà nước

h

KBNN

in

Hội đồng nhân dân

̣c K

HĐND

Formatted

... [17]

Formatted

... [15]

Formatted

... [18]

Formatted

... [19]

Formatted

... [20]

Formatted

... [21]

Formatted

... [22]

Formatted

... [23]

Formatted

... [24]

Formatted

... [25]

Formatted

... [26]

Formatted

... [27]

Formatted

... [28]

Formatted

... [29]

Formatted

... [30]

Formatted

... [31]

Formatted

... [32]

Formatted

... [33]

Formatted

... [34]

Formatted

... [35]

Formatted

... [36]

Formatted

... [37]

Formatted

... [38]

Formatted

... [39]

Formatted

... [40]

Formatted

... [41]

Formatted

... [42]

Formatted

... [43]

Formatted

... [44]

Formatted

... [45]

Formatted

... [46]

́H

GDP

uê

CNTT

Formatted

TTDN

Thu nhập doanh nghiệp

TNMT

Tài nguyên môi trường

UBND

Ủy ban nhân dân

XHXN

Xã hội chủ nghĩa

Formatted

... [47]

VAT

Giá trị gia tăng

Formatted

... [48]

Formatted

... [49]

Formatted

... [50]

Formatted

... [51]

Formatted

... [52]

Formatted

... [53]

Formatted

... [54]

Formatted

... [55]

Formatted

... [56]

Formatted

... [57]

Formatted

... [58]

Formatted

... [59]

Formatted

... [60]

Formatted

... [61]

Formatted

... [62]

Formatted

... [64]

Formatted

... [65]

Formatted

... [63]

v


Formatted: Font: Bold

MỤC LỤC

Formatted: Normal, Level 1, Line spacing:
1.5 lines, No widow/orphan control

LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ ii

Formatted: Normal, Line spacing: 1.5 lines,
No widow/orphan control

TÓM LƯỢC LUẬN VĂN ........................................................................................ iii

Formatted: Not All caps

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT VÀ KÝ HIỆU .................................................v

Formatted: Space Before: 0 pt, After: 0 pt,
Line spacing: 1.5 lines, No widow/orphan
control

MỤC LỤC................................................................................................................. vi

́H

DANH MỤC CÁC BẢNG.................................................................................... xiiix

́

Formatted: Font: 7 pt, English (U.S.)

uê

LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... i

tê

DANH MỤC HÌNH .............................................................................................. xivx

MỞ ĐẦU...................................................................................................................21

h

1. Tính cấp thiết của đề tài ........................................................................................21

in

2. Mục tiêu nghiên cứu..............................................................................................32
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.........................................................................43

̣c K

4. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................................43
5. Kết cấu của luận văn .............................................................................................54

ho

Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC VÀ
QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC .........................................................75

ại

1.1. Lý thuyết về ngân sách nhà nước.......................................................................75
1.1.1. Khái niệm ........................................................................................................75

Đ

1.1.2. Đặc điểm của Ngân sách nhà nước .................................................................86

Formatted: Indent: Left: 0", Line spacing:
1.5 lines, No widow/orphan control
Formatted: Line spacing: 1.5 lines, No
widow/orphan control, Tab stops: 6.1",
Right,Leader: …

̀ng

1.1.3. Bản chất của ngân sách nhà nước ...................................................................97
1.1.4. Vai trò của ngân sách nhà nước ..................................................................1210

Tr
ươ

1.1.5. Tổ chức hệ thống ngân sách nhà nước ........................................................1311

1.2. Thu ngân sách nhà nước.................................................................................1513

Formatted: Indent: Left: 0", Line spacing:
1.5 lines, No widow/orphan control

1.2.1. Khái niệm, đặc điểm của thu ngân sách nhà nước ......................................1513

Formatted: Line spacing: 1.5 lines, No
widow/orphan control, Tab stops: 6.1",
Right,Leader: …

1.2.3. Các nguồn thu ngân sách nhà nước.............................................................1614
1.2.4. Đặc điểm thu ngân sách và nguồn thu ngân sách cấp huyện ......................1816

Formatted: Indent: Left: 0", Line spacing:
1.5 lines, No widow/orphan control

1.3. Quản lý thu ngân sách nhà nước ....................................................................2017

Formatted: Line spacing: 1.5 lines, No
widow/orphan control, Tab stops: 6.1",
Right,Leader: …

1.3.1. Khái niệm quản lý thu ngân sách nhà nước ................................................2018
1.3.2. Vai trò quản lý thu ngân sách nhà nước......................................................2018

vi

Formatted: Centered
Formatted: English (U.S.)

1.3.3. Nội dung quản lý thu ngân sách nhà nước ..................................................2119
1.3.4. Yêu cầu của quản lý thu ngân sách nhà nước .............................................2925
1.3.5. Phân cấp quản lý thu ngân sách nhà nước ..................................................3026
1.3.6. Các quy định về quản lý thu ngân sách nhà nước.......................................3329
1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý thu ngân sách nhà nước ..........................3430

́

Formatted: Indent: Left: 0", Line spacing:
1.5 lines, No widow/orphan control

́H

học kinh nghiệm đối với huyện Bố Trạch.............................................................3933

uê

1.5. Kinh nghiệm của một số địa phương trong việc tăng nguồn thu ngân sách và bài

1.5.1. Thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình......................................................3933

tê

1.5.2. Thị xã Ba Đồn, tỉnh Quảng Bình ................................................................4134

Formatted: Line spacing: 1.5 lines, No
widow/orphan control, Tab stops: 6.1",
Right,Leader: …

1.5.3. Những bài học kinh nghiệm........................................................................4235

h

Chương 2:THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH HUYỆN

in

BỐ TRẠCH TỈNH QUẢNG BÌNH......................................................................4437

Formatted: Space Before: 0 pt, After: 0 pt,
Line spacing: 1.5 lines, No widow/orphan
control

̣c K

2.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu.........................................................................4437
2.1.1. Vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên ...............................................................4437
2.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội ............................................................................4538

ho

2.2. Thực trạng quản lý thu ngân sách huyện Bố Trạch .......................................4841

Formatted: Line spacing: 1.5 lines, No
widow/orphan control, Tab stops: 6.1",
Right,Leader: …
Formatted: Indent: Left: 0", Line spacing:
1.5 lines, No widow/orphan control

2.2.1. Tổ chức bộ máy và phân cấp quản lý thu ngân sách...................................4841

ại

2.2.2. Công tác xây dựng và phát triển nguồn thu ngân sách ...............................5346

Đ

2.2.3. Tình hình thực hiện thu ngân sách huyện Bố Trạch ...................................5447

Formatted: Line spacing: 1.5 lines, No
widow/orphan control, Tab stops: 6.1",
Right,Leader: …

2.2.4. Cơ cấu thu ngân sách huyện Bố Trạch giai đoạn 2014-2016 .....................5850

̀ng

2.3. Đánh giá công tác thu ngân sách nhà nước huyện Bố Trạch thông qua ý kiến

Formatted: Indent: Left: 0", Line spacing:
1.5 lines, No widow/orphan control

của các đối tượng điều tra .......................................................................................464

Tr
ươ

2.3.1. Thông tin chung về đối tượng điều tra..........................................................566

2.3.2. Phân tích kết quả điều tra các đối tượng quản lý công tác thu ngân sách trên

Formatted: Line spacing: 1.5 lines, No
widow/orphan control, Tab stops: 6.1",
Right,Leader: …

địa bàn huyện Bố Trạch ..........................................................................................667
2.4. Đánh giá quản lý thu ngân sách huyện Bố Trạch ..........................................1572
2.4.1. Những kết quả đạt được ..............................................................................1572

Formatted: Indent: Left: 0", Line spacing:
1.5 lines, No widow/orphan control

2.4.2. Những hạn chế tồn tại .................................................................................1874

Formatted: Line spacing: 1.5 lines, No
widow/orphan control, Tab stops: 6.1",
Right,Leader: …

2.4.3. Nguyên nhân của những hạn chế ................................................................2178

Formatted: Centered
Formatted: English (U.S.)

vii


Formatted: Space Before: 0 pt, After: 0 pt,
Line spacing: 1.5 lines, No widow/orphan
control

Chương 3:GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH HUYỆN
BỐ TRẠCH THỜI GIAN TỚI .............................................................................2581
3.1. Mục tiêu, phương hướng hoàn thiện quản lý thu ngân sách huyện Bố Trạch ......2581

Formatted: Indent: Left: 0", Line spacing:
1.5 lines, No widow/orphan control

3.1.1. Yêu cầu khách quan của việc hoàn thiện quản lý thu ngân sách huyện Bố

Formatted: Line spacing: 1.5 lines, No
widow/orphan control, Tab stops: 6.1",
Right,Leader: …

́
3.1.3. Phương hướng hoàn thiện quản lý thu ngân sách huyện Bố Trạch đến năm

́H

2020.......................................................................................................................2682

uê

Trạch......................................................................................................................2581

Formatted: Indent: Left: 0", Line spacing:
1.5 lines, No widow/orphan control

3.2.1. Tăng cường kiểm tra, kiểm soát tất cả các nguồn thu ngân sách................2783

Formatted: Line spacing: 1.5 lines, No
widow/orphan control, Tab stops: 6.1",
Right,Leader: …

tê

3.2. Giải pháp hoàn thiện quản lý thu ngân sách huyện Bố Trạch thời gian tới...2783

3.2.2. Hoàn thiện hệ thống thu ngân sách qua KBNN ..........................................2884

h

3.2.3. Cải tiến tổ chức bộ máy quản lý thu ngân sách ..........................................3086

in

3.2.5. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong bộ máy hành thu .....................3288

̣c K

3.2.6. Ứng dụng công nghệ thông tin, hiện đại hóa hoạt động quản lý thu ngân sách
nhà nước ................................................................................................................3389
3.2.8. Hồn thiện quy trình lập, giao dự toán ngân sách.......................................3793

ho

3.2.9. Tăng cường thanh tra, kiểm tra, khen thưởng và xử lý kịp thời vi phạm trong
quản lý ngân sách nhà nước ..................................................................................3894

ại

3.2.10. Thực hiện nghiêm túc việc cơng khai tài chính tại các đơn vị, địa phương

Đ

thuộc huyện ...........................................................................................................3995
3.2.11. Một số giải pháp khác ...............................................................................4096

̀ng

3.2.11.1. Tăng cường sự lãnh đạo của Huyện ủy và sự điều hành của Uỷ ban nhân
dân huyện Bố Trạch đối với quản lỷ thu ngân sách nhà nước ..............................4096

Tr
ươ

KẾT LUẬN ...........................................................................................................4298
PHỤ LỤC............................................................................................................52105
QUYẾT ĐỊNH HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN

Formatted: Space Before: 0 pt, After: 0 pt,
Line spacing: 1.5 lines, No widow/orphan
control
Formatted: Space After: 0 pt, Line spacing:
1.5 lines, No widow/orphan control

BIÊN BẢN CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN
NHẬN XÉT CỦA PHẢN BIỆN 1+2
BẢN GIẢI TRÌNH
XÁC NHẬN HỒN THIỆN LUẬN VĂN

Formatted: Centered
Formatted: English (U.S.)

viii


Formatted: Space Before: 0 pt, After: 0 pt,
Line spacing: 1.5 lines, No widow/orphan
control, Tab stops: 6.1", Right,Leader: …

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT VÀ KÝ HIỆU................................................................................2i
DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................................................11v
MỞ ĐẦU......................................................................................................................................... 138
1. Tính cấp thiết của đề tài ............................................................................................................. 138
2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................................... 149

5. Kết cấu của luận văn................................................................................................................ 1611

́H

CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ NGÂN SÁCH ....................................................... 1713

́

4. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................................................ 1510

uê

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu............................................................................................ 1510

NHÀ NƯỚC VÀ QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC....................................................... 1713

tê

1.1. Lý thuyết về ngân sách nhà nước......................................................................................... 1713

1.1.1. Khái niệm ....................................................................................................1713

Formatted: Line spacing: 1.5 lines, No
widow/orphan control, Tab stops: 6.1",
Right,Leader: …

h

1.1.2. Đặc điểm của Ngân sách nhà nước .............................................................1814

in

1.1.3. Bản chất của ngân sách nhà nước ...............................................................1915
1.1.4. Vai trò của ngân sách nhà nước ..................................................................2218

̣c K

1.1.5. Tổ chức hệ thống ngân sách nhà nước ........................................................2319
1.2. Thu ngân sách nhà nước ...................................................................................................... 2521

ho

1.2.1. Khái niệm, đặc điểm của thu ngân sách nhà nước ......................................2521

1.2.2. Cơ chế phân chia nguồn thu ngân sách nhà nước .......................................2522
1.3. Quản lý thu ngân sách nhà nước.......................................................................................... 2923

ại

1.3.1. Khái niệm quản lý thu ngân sách nhà nước ................................................3023

Đ

1.3.2. Vai trò quản lý thu ngân sách nhà nước......................................................3023
1.3.3. Nội dung quản lý thu ngân sách nhà nước ..................................................3124

̀ng

1.3.4. Thực trạng, đặc điểm nguồn thu ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện trực
thuộc tỉnh...............................................................................................................3832

Tr
ươ

1.3.5. Yêu cầu của quản lý thu ngân sách nhà nước .............................................3833
1.3.6. Phân cấp quản lý thu ngân sách nhà nước ..................................................3934
1.3.7. Các quy định về quản lý thu ngân sách nhà nước.......................................4237
1.3.8. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý thu ngân sách nhà nước .......................4338
1.3.9. Phân định nguồn thu giữa các cấp ngân sách..............................................4541
1.4. Lập và chấp hành dự toán thu ngân sách nhà nướcError! Bookmark not defined.
1.4. Kinh nghiệm của một số địa phương trong việc tăng nguồn thu ngân sách và bài học kinh

Formatted: Centered

nghiệm đối với huyện Bố Trạch ................................................................................................... 4544

Formatted: English (U.S.)

ix


1.4.1. Thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình......................................................4544
1.4.2. Thị xã Ba Đồn, tỉnh Quảng Bình ................................................................4745
1.43. Những bài học kinh nghiệm.........................................................................4846
Formatted: Space Before: 0 pt, After: 0 pt,
Line spacing: 1.5 lines, No widow/orphan
control, Tab stops: 6.1", Right,Leader: …

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH HUYỆN BỐ TRẠCH TỈNH
QUẢNG BÌNH............................................................................................................................... 5048

́
2.1.1. Vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên ...............................................................5048

Formatted: Line spacing: 1.5 lines, No
widow/orphan control, Tab stops: 6.1",
Right,Leader: …

́H

2.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội ............................................................................5149

uê

2.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu ............................................................................................... 5048

2.2. Thực trạng quản lý thu ngân sách huyện Bố Trạch.............................................................. 5452

tê

2.2.1. Tổ chức bộ máy và phân cấp quản lý thu ngân sách ........................................................ 5452

2.2.2. Công tác xây dựng và phát triển nguồn thu ngân sách ...............................5854

h

2.2.3. Tình hình thực hiện thu ngân sách huyện Bố Trạch giai đoạn 2014 – 2016 và

in

6 tháng đầu năm 2017. ..........................................................................................6055

̣c K

2.2.4. Cơ cấu thu ngân sách huyện Bố Trạch giai đoạn 2014-2016 .....................6359
2.3. Đánh giá công tác thu ngân sách nhà nước huyện Bố Trạch thông qua ý kiến của các đối
tượng điều tra..................................................................................................................................... 5

ho

2.3.1. Thông tin chung về đối tượng điều tra..............................................................5
2.3.2. Phân tích kết quả điều tra các đối tượng quản lý công tác thu ngân sách trên
địa bàn huyện Bố Trạch ............................................................................................76

ại

2.3.3.Trách nhiệm của các cơ quan nhà nước trên địa bàn trong quản lý thu ngân

Đ

sách........................................................................................................................1311
2.4. Đánh giá quản lý thu ngân sách huyện Bố Trạch giai đoạn 2014-2016 ............................... 1315

̀ng

2.4.1. Những kết quả đạt được.................................................................................................... 1315

2.4.2. Những hạn chế tồn tại .................................................................................1617

Tr
ươ

2.4.3. Nguyên nhân của những hạn chế ................................................................1921
CHƯƠNG 3: MỤC TIÊU, PHƯƠNG HƯỚNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ
THU NGÂN SÁCH HUYỆN BỐ TRẠCH THỜI GIAN TỚI ........................................................... 2324
3.1. Mục tiêu, phương hướng hoàn thiện quản lý thu ngân sách huyện Bố Trạch ..................... 2324

3.1.1. Yêu cầu khách quan của việc hoàn thiện quản lý thu ngân sách huyện Bố

Formatted: Space Before: 0 pt, After: 0 pt,
Line spacing: 1.5 lines, No widow/orphan
control, Tab stops: 6.1", Right,Leader: …
Formatted: Line spacing: 1.5 lines, No
widow/orphan control, Tab stops: 6.1",

Right,Leader: …

Trạch......................................................................................................................2324
3.1.2. Mục tiêu quản lý thu ngân sách huyện Bố Trạch thời gian tới ...................2325
3.1.3. Phương hướng hoàn thiện quản lý thu ngân sách huyện Bố Trạch đến năm

x

Formatted: Centered
Formatted: English (U.S.)


2020.......................................................................................................................2426
3.2. Giải pháp hoàn thiện quản lý thu ngân sách huyện Bố Trạch thời gian tới.......................... 2527

3.2.1. Tăng cường kiểm tra, kiểm soát tất cả các nguồn thu ngân sách................2527
3.2.2. Hoàn thiện hệ thống thu ngân sách qua kho bạc nhà nước.........................2728

́H

nhằm tăng nguồn thu trên địa bàn. ........................................................................2931

́

3.2.4. Đẩy mạnh mở rộng, phát triển sản xuất kinh doanh của các ngành sản xuất

uê

3.2.3. Cải tiến tổ chức bộ máy quản lý thu ngân sách ..........................................2831

3.2.5. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong bộ máy hành thu .....................3033

tê

3.2.6. Ứng dụng cơng nghệ thơng tin, hiện đại hóa hoạt động quản lý thu ngân sách

nhà nước ................................................................................................................3135

h

3.2.7. Giải pháp về thu các loại thuế, phí và lệ phí ...............................................3235

in

3.2.8. Hồn thiện quy trình lập, giao dự tốn ngân sách.......................................3639

̣c K

3.2.9. Tăng cường thanh tra, kiểm tra, khen thưởng và xử lý kịp thời vi phạm trong
quản lý NSNN .......................................................................................................3740
3.2.10. Thực hiện nghiêm túc việc cơng khai tài chính tại các đơn vị, địa phương

ho

thuộc huyện ...........................................................................................................3841
3.2.11. Một số giải pháp khác ...............................................................................3842

ại

3.2.11.1. Tăng cường sự lãnh đạo của Huyện ủy và sự điều hành của Uỷ ban nhân

Đ

dân huyện Bố Trạch đối với quản lỷ thu ngân sách nhà nước ..............................3842
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .......................................................................................................... 4044
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................................ 4548

Formatted: Space Before: 0 pt, After: 0 pt,
Line spacing: 1.5 lines, No widow/orphan
control, Tab stops: 6.1", Right,Leader: …

̀ng

PHỤ LỤC...................................................................................................................................... 4851
Formatted: No widow/orphan control, Tab
stops: 6.1", Right,Leader: …

Tr
ươ

Formatted: Font: 16 pt, Not All caps
Formatted: Font: (Default) Times New
Roman, 16 pt, Not All caps
Formatted: TOC 1, Line spacing: 1.5 lines, No
widow/orphan control, Tab stops: 6.1",
Right,Leader: …

Formatted: Centered
Formatted: English (U.S.)

xi


DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.2:

Giá trị sản xuất và thu ngân sách trên địa bàn huyện Bố Trạch....5447

Bảng 2.3:

Tổng hợp thu – chi ngân sách nhà nước tại huyện Bố Trạch .......5548

Bảng 2.8:
Bảng 2.9:

... [83]

Formatted

... [85]

Formatted

... [86]

Formatted

... [87]

Field Code Changed

... [84]

Formatted

... [88]

Formatted

... [89]

Formatted

... [90]

Formatted

... [91]

Formatted

... [92]

Formatted

... [93]

Formatted

... [94]

Formatted

... [95]

Formatted

... [96]

Formatted

... [97]

Formatted

... [98]

́H

tê

Bảng 2.7:

Cơ cấu nguồn thu NSNN theo từng lĩnh vực trên địa bàn huyện Bố Trạch
.......................................................................................................5952
Tổng hợp kết quả thu ngân sách xã trên địa bàn huyện Bố Trạch giai
đoạn 2014-2016.............................................................................6053

h

Bảng 2.6:

Cơ cấu nguồn thu ngân sách Bố Trạch từ 2014-2016...................5851

Tổng hợp quyết toán thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn huyện Bố
Trạch giai đoạn 2014-2016 ...........................................................6557

in

Bảng 2.5:

Thực hiện thu NSNN trên địa bàn huyện Bố Trạch theo từng lĩnh vực
.......................................................................................................5649

Đặc điểm cơ bản của đối tượng điều tra .........................................566

̣c K

Bảng 2.4:

... [82]

Formatted

́

Giá trị sản xuất huyện Bố Trạch giai đoạn 2014 - 2016 ...............4639

... [81]

Formatted

uê

Bảng 2.1:

Formatted

Đánh giá của cấp quản lý đối với quá trình lập dự tốn thu NSNN667

Bảng 2.11:

Đánh giá q trình chấp hành dự toán thu ngân sách nhà nước của
đối tượng quản lý thu và đối tượng nộp NSNN..............................768

ho

Bảng 2.10:

Đánh giá công tác phát triển nguồn thu ngân sách nhà nước .........970

Bảng 2.13:

Phân tích tình hình quyết tốn thu ngân sách nhà nước................1071

ại

Bảng 2.12:

Đ

BẢNG 2.1: GIÁ TRỊ SẢN XUẤT THEO CƠ CẤU NGÀNH HUYỆN BỐ TRẠCH .............................5149
BẢNG 2.2: GIÁ TRỊ SẢN XUẤT VÀ THU NGÂN SÁCH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BỐ TRẠCH......6056
BẢNG 2.3: TỔNG HỢP THU – CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TẠI HUYỆN BỐ TRẠCH .............6157

̀ng

BẢNG 2.4: THỰC HIỆN THU NSNN TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BỐ TRẠCH THEO TỪNG LĨNH
VỰC .......................................................................................................................6257

Tr
ươ

BẢNG 2.5: CƠ CẤU NGUỒN THU NGÂN SÁCH BỐ TRẠCH TỪ 2014-2016 VÀ 6 THÁNG ĐẦU
NĂM 2017 ..............................................................................................................6359

BẢNG 2.6: CƠ CẤU NGUỒN THU NSNN THEO TỪNG LĨNH VỰC TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BỐ
TRẠCH ...................................................................................................................6460

BẢNG 2.7. ĐẶC ĐIỂM CƠ BẢN CỦA ĐỐI TƯỢNG ĐIỀU TRA ............................................................5

Bảng 2.8. Tổng hợp quyết toán thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn huyện Bố
Trạch giai đoạn 2014-2016
BẢNG 2.8. ĐÁNH GIÁ VỀ CÔNG TÁC LẬP VÀ GIAO DỰ TOÁNERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

Formatted

... [99]

Formatted

... [100]

Formatted

... [101]

Formatted

... [102]

Formatted

... [103]

Formatted

... [104]

Formatted

... [105]

Formatted

... [106]

Formatted

... [107]

Formatted

... [108]

Formatted

... [109]

Formatted

... [110]

Formatted

... [111]

Formatted

... [112]

Formatted

... [113]

Formatted

... [114]

Formatted

... [115]

Formatted

... [116]

Formatted

... [117]

Formatted

... [118]

Formatted

... [119]

Formatted

... [120]

Formatted

... [121]

Formatted

... [122]

Formatted

... [123]

Formatted

... [124]

Formatted

... [125]

Formatted

... [79]

Formatted

... [80]

BẢNG 2.9. ĐÁNH GIÁ CHỨC NĂNG GIÁM SÁT CỦA HĐND HUYỆNERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

xii


́
Tr
ươ

̀ng

Đ

ại

ho

̣c K

in

h

tê

́H

uê

Formatted: Centered, Level 1, Indent: Left:
0", Hanging: 1.08", No widow/orphan control

Formatted: Centered
Formatted: English (U.S.)

xiii

DANH MỤC HÌNH
Formatted: Font: 7 pt

Hình 1.1. Hệ thống NSNN ở Việt Nam ................................................................1412

Formatted: Space After: 0 pt, Line spacing:
1.5 lines, No widow/orphan control

Hình 2.1. Bản đồ hành chính huyện Bố Trạch......................................................4437

Formatted: Font: (Default) Times New
Roman, 13 pt, Vietnamese

Hình 1.1. Hệ thống NSNN Ở VIỆT NAM................................................................................. 2420

Formatted: Indent: Left: 0", Hanging: 1.08"

́

Field Code Changed



Hình 2.1. Bản đồ HÀNH CHÍNH HUYỆN BỐ TRẠCH ............................................................... 5048

Formatted: Font: (Default) Times New
Roman, 13 pt, Not Bold, Not All caps

́H

Formatted: Font: (Default) Times New
Roman, 13 pt, Not Bold, Not All caps

Formatted: Font: (Default) Times New
Roman, 13 pt, Not Bold, Not All caps
Formatted: Font: (Default) Times New
Roman, 13 pt, Vietnamese
Formatted: Space Before: 0 pt, After: 0 pt,
Line spacing: 1.5 lines, No widow/orphan
control

Tr
ươ

̀ng

Đ

ại

ho

̣c K

in

h

tê

Formatted: Font: (Default) Times New
Roman, 13 pt, Not Bold, Not All caps

Formatted: Centered
Formatted: English (U.S.)

xiv


Formatted: No widow/orphan control, Don't
keep with next, Don't keep lines together

́
Tr
ươ

̀ng

Đ

ại

ho

̣c K

in

h

tê

́H

uê

Formatted: Bottom: 1.38", Height: 11.69"

Formatted: Centered
Formatted: English (U.S.)

1


MỞ ĐẦU
Formatted: No widow/orphan control
Formatted: No widow/orphan control, Don't
keep with next, Don't keep lines together

1. Tính cấp thiết của đề tài
Đất nước ta đang bước vào thời kỳ phát triến mạnh mẽ về mọi mặt. Các điều

Formatted: Font: Not Bold

́
diện mạo đất nước ngày một vững bước đi lên. Trong đó, lĩnh vực tài chính, tiền tệ,

́H

ngân sách nhà nước được xem là một trong những mắt xích quan trọng của tiến

uê

kiện kinh tế, xã hội được cải thiện đáng kể, cuộc sống nhân dân ngày một khởi sắc,

trình đổi mới. Nhà nước thực hiện điều tiết vĩ mô nền kinh tế xã hội thành cơng khi

tê

có nguồn tài chính đảm bảo hay nói cách khác việc duy trì nguồn lực tài chính là

điều kiện tiên quyết, cơ bản để đảm bảo thực hiện chức năng, nhiệm vụ của Nhà

h

nước. Điều này phụ thuộc vào việc quản lý các nguồn thu của NSNN.

in

Thu NSNN là công cụ hữu hiệu để điều tiết, điều chỉnh vĩ mô nền kinh tế

Formatted: Font: Not Bold

̣c K

quốc dân. Việc nâng cao hiệu quả công tác thu và quản lý thu NSNN luôn được đặt
ra đối với Nhà nước, nhằm mục đích tăng cường tiềm lực tài chính của mình. Thu
NSNN khơng chỉ đáp ứng nhu cầu chi tiêu của Nhà nước mà còn dành phần đáng kể

ho

cho dự phịng, dự trữ tài chính, đầu tư phát triển và trả nợ.

Để huy động đầy đủ nguồn thu vào ngân sách nhằm thực hiện chi tiêu của

Formatted: Font: Not Bold

ại

nhà nước thì những hình thức thu ngân sách phải phù hợp với điều kiện phát

Đ

triển kinh tế - xã hội của địa phương và đất nước. Trong tiến trình đổi mới nền
kinh tế, các hình thức thu NSNN ở địa phương đã từng bước thay đổi, điều chỉnh

̀ng

để thực hiện nhiệm vụ tập trung nguồn thu cho NSNN, là công cụ điều chỉnh vĩ
mô quan trọng của nhà nước. Cùng với quá trình quản lý thu NSNN thì việc

Tr
ươ

quản lý chi NSNN cũng có vị trí rất quan trọng trong quản lý điều hành NSNN
góp phần ổn định phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, nhất là trong điều kiện
đất nước hội nhập kinh tế thế giới. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện quản lý
thu, chi NSNN vẫn còn nhiều hạn chế bất cập với tình hình thực tế của địa
phương và đất nước, cần phải tiếp tục điều chỉnh, bổ sung.
Quản lý thu ngân sách huyện gắn liền với thực hiện chức năng, nhiệm vụ

chính quyền nhà nước cấp huyện, có vai trị cung cấp phương tiện vật chất để chính

Formatted: Line spacing: Multiple 1.45 li
Formatted: Centered
Formatted: English (U.S.)

2


quyền cấp huyện hoạt động, đồng thời là một công cụ để chính quyền cấp huyện
thực hiện quản lý tồn diện các hoạt động kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh - quốc
phòng tại địa phương. Tuy nhiên thực tế cho thấy, việc quản lý thu ngân sách huyện
hiện nay vẫn chưa thể hiện rõ vai trò của mình đối với phát triển kinh tế xã hội tại

́H

Bình, huyện Bố Trạch đã có những đóng góp hết sức quan trọng trong việc thực

́

Những năm vừa qua, trong quá trình phát triển đi lên của tỉnh Quảng

uê

địa bàn.

hiện mục tiêu xây dựng tỉnh Quảng Bình giàu đẹp và văn minh. Trước những

tê

yêu cầu đặt ra về phát triển kinh tế - xã hội địa phương trong thời kỳ mới, địi
hỏi nguồn thu ngân sách của huyện phải có sự ổn định và được cải thiện theo

h

thời gian nhằm đảm bảo nhiệm vụ nộp ngân sách cấp trên, cung cấp nguồn lực

in

thực hiện các hoạt động chi tiêu phục vụ tốt cho quá trình phát triển của huyện.

̣c K

Bên cạnh những kết quả đáng khích lệ đã đạt được, thời gian qua công tác quản lý
thu ngân sách huyện Bố Trạch vẫn còn tồn tại nhiều khiếm khuyết, hạn chế. Nguồn
thu ngân sách còn chưa thật sự bao quát các nguồn thu trên địa bàn, vẫn cịn tình

ho

trạng thất thu, chậm trễ và thiếu sự liên kết giữa các cơ quan ban ngành trong quản
lý điều hành thu ngân sách.

Từ thực tiễn nói trên, tơi đã lựa chọn đề tài: “Hồn thiện cơng tác quản lý

ại

thu ngân sách nhà nước tại huyện Bố Trạch tỉnh Quảng Bình” làm nội dung luận

Đ

văn Thạc sỹ, với mong muốn đóng góp một số ý kiến nhằm nâng cao hiệu quả công
tác quản lý thu ngân sách trên địa bàn huyện, từ đó góp phần tăng nguồn thu ngân

̀ng

sách cho tỉnh nhà.

2. Mục tiêu nghiên cứu

Tr
ươ

- Mục tiêu chung: Đánh giá thực trạng công tác quản lý thu ngân sách giai

đoạn 2014 – 2016; từ đó đề xuất các giải pháp hồn thiện cơng tác quản lý thu ngân
sách trên địa bàn huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình.

Formatted: Line spacing: Multiple 1.45 li, No
widow/orphan control, Don't keep with next,
Don't keep lines together
Formatted: Line spacing: Multiple 1.45 li, No
widow/orphan control
Formatted: Dutch (Netherlands)

- Mục tiêu cụ thể:

+ Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về công tác quản lý thu ngân sách

Formatted: Line spacing: Multiple 1.45 li

nhà nước.
+ Phân tích, đánh giá thực trạng công tác quản lý thu ngân sách huyện Bố

Formatted: Centered
Formatted: English (U.S.)

3


Trạch, tỉnh Quảng Bình.
- Đề xuất các giải pháp nhằm hồn thiện cơng tác quản lý thu ngân sách trên
địa bàn huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình.
Formatted: No widow/orphan control, Don't
keep with next, Don't keep lines together

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu

Formatted: No widow/orphan control

́

Formatted: Condensed by 0.3 pt

uê

Là những vấn đề liên quan đến cCông tác quản lý thu ngân sách trên địa bàn

Formatted: Dutch (Netherlands), Condensed
by 0.3 pt

́H

huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình.

Formatted: Condensed by 0.3 pt

- Phạm vi về không gian: huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình.

tê

Phạm vi nghiên cứu

- Phạm vi thời gian: đi sâu phân tích cách thức và hiệu quả quản lý thu ngân

h

sách và các yếu tố liên quan đến quản lý thu ngân sách từ năm 2014 – 2016 và đề

in

xuất giải pháp cho thời gian tới.

̣c K

4. Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu cụ thể như:
- Phương pháp thu thập dữ liệu

Formatted: No widow/orphan control, Don't
keep with next, Don't keep lines together
Formatted: No widow/orphan control

.) Dữ liệu thứ cấp

ại

cả 2 nguồn dữ liệu thứ cấp và sơ cấp.

ho

Để phục vụ cho quá trình nghiên cứu, tùy theo từng giai đoạn, đề tài sử dụng

Đ

Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ nhiều nguồn, gồm:
- Nguồn dữ liệu thứ cấp được thu thập chủ yếu từ các phòng chức năng của Chi

Formatted: Indent: Left: 0"

̀ng

Cục Thuế, Chi cục Thống kê, phòng Tài chính - Kế hoạch, KBNN Bố Trạch, Quảng
Bình. Các dữ liệu được thu thập, bao gồm: dữ liệu thống kê về tình hình thu ngân sách,

Tr
ươ

tình hình phân bổ nhân sự, cũng như thông tin về hoạt động tổ chức thu ngân sách qua

các năm.

- Các tạp chí chuyên nghành, các website về ngân sách nhà nước có liên

quan.

- Ngồi ra luận văn cịn kế thừa hợp lý các kết quả của các cơng trình nghiên

cứu về lĩnh vực có liên quan đến đề tài.

Formatted: No widow/orphan control

.) Dữ liệu sơ cấp

Formatted: Centered
Formatted: English (U.S.)

4


Formatted: Line spacing: 1.5 lines, No
widow/orphan control

Sử dụng phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên 120 cán bộ thu thuế và người
nộp thuế (trong đó 80 cán bộ thu thuế, 40 người nộp thuế) được phỏng vấn trực tiếp
qua bảng hỏi. Trực tiếp điều tra phỏng vấn bằng phiếu điều tra các cán bộ đại diện
cho công tác quản lý thu ngân sách trên địa bàn huyện Bố Trạch (đại diện Chi cục

́
UBND huyện và cơ quan chuyên môn, cán bộ kế tốn ngân sách xã, cán bộ trực tiếp

́H

làm cơng tác quản lý thu) và đại diện đối tượng nộp thuế là các tiểu thương, giám



Thuế, Phịng Tài chính - Kế hoạch, Kho bạc Nhà nước, phụ trách tài chính của

đốc doanh nghiệp, công ty trên địa bàn huyện Bố Trạch.

tê

Phỏng vấn sâu những người am hiểu: Ngoài ra để bổ sung số liệu nghiên cứu
còn sử dụng ý kiến của những người am hiểu - là các nhà quản lý có liên quan đến

h

cơng tác quản lý thu ngân sách nhà nước như: Các cán bộ lãnh đạo huyện và xã

in

phường thị trấn, các cán bộ quản lý tài chính lâu năm, Giám đốc các doanh nghiệp,

̣c K

cơng ty trực thuộc Chi cục thuế để có căn cứ khoa học cho việc giải thích số liệu,
đưa ra giải pháp và rút ra các kết luận nhằm hồn thiện cơng tác quản lý thu ngân
sách trên địa bàn huyện Bố Trạch.

ho

- Phương pháp thống kê phân tích số liệu:

+ Phương pháp thống kê mô tả: mô tả thực trạng công tác quản lý thu ngân sách

Formatted: Condensed by 0.2 pt

ại

trên địa bàn thành huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình theo các chỉ tiêu nghiên cứu.

Đ

+ Phương pháp so sánh, tổng hợp phân tích: So sánh, phân tích, đánh giá
thực trạng và tìm ngun nhân ảnh hưởng đến chất lượng cơng tác quản lý thu ngân

̀ng

sách trên địa bàn huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình.
Formatted: No widow/orphan control, Don't
keep with next, Don't keep lines together

5. Kết cấu của luận văn

Tr
ươ

Về kết cấu, ngoài phần mở đầu, kết luận, các danh mục tài liệu tham khảo,

Formatted: No widow/orphan control

chữ viết tắt và các bảng biểu, nội dung của luận văn được chia thành 3 chương gồm:
Chương 1: Những vấn đề lý luận về ngân sách nhà nước và công tác quản lý

thu ngân sách nhà nước

Chương 2: Thực trạng công tác quản lý thu ngân sách huyện Bố Trạch tỉnh

Quảng Bình
Chương 3: Giải pháp hồn thiện cơng tác quản lý thu ngân sách huyện Bố

Formatted: Centered
Formatted: English (U.S.)

5


Trạch trong thời gian tới

́
Tr
ươ

̀ng

Đ

ại

ho

̣c K

in

h

tê

́H

uê

Formatted: Level 1, No widow/orphan control

Formatted: Centered
Formatted: English (U.S.)

6


Formatted: Vietnamese

Chương 1:

Formatted: No widow/orphan control, Don't
keep with next, Don't keep lines together

NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ NGÂN SÁCH

NHÀ NƯỚC VÀ QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC

Formatted: Font: 3 pt

1.1.1. Khái niệm

Formatted: No widow/orphan control, Don't
keep with next, Don't keep lines together

́

Formatted: Normal, Left

Ngân sách nhà nước (NSNN) là một phạm trù kinh tế khách quan, ra đời, tồn

Formatted: Font: Not Bold, Italic, Spanish
(International Sort), Condensed by 0.4 pt
Formatted: Font: Not Bold

́H

tại và phát triển trên cơ sở sự ra đời, tồn tại và phát triển của Nhà nước, gắn liền với

uê

1.1. Lý thuyết về ngân sách nhà nước

tê

sự hình thành, phát triển của Nhà nước và hàng hóa - tiền tệ, là một thành phần

trong hệ thống tài chính. Nhà nước với tư cách là cơ quan quyền lực thực hiện chức

Field Code Changed

h

năng chính trị duy trì và phát triển kinh tế - xã hội, quy định các khoản thu chi của

in

Nhà nước nhằm mục đích đảm bảo yêu cầu thực hiện các chức năng của Nhà nước.
Trải qua nhiều giai đoạn phát triển của xã hội, khái niệm NSNN đã được đề cập

̣c K

dưới các góc độ khác nhau.

Các nhà nghiên cứu kinh tế cổ điển cho rằng: Ngân sách nhà nước là một văn

ho

kiện tài chính mơ tả các khoản thu, chi của Chính phủ được thiết lập hàng năm.
Nhiều nhà nghiên cứu kinh tế hiện đại thì cho rằng Ngân sách nhà nước là bảng liệt

ại

kê các khoản thu chi bằng tiền mặt trong một giai đoạn nhất định của Nhà nước
[273].

Đ

Ở Việt Nam, theo Điều 4 Luật NSNN 2015 (số 83/2015/QH13 do Quốc hội

Formatted: Font: Not Bold
Formatted: Font: Not Bold, Vietnamese
Formatted: Font: Not Bold

̀ng

thông qua ngày 25/6/2015) đã xác định: Ngân sách nhà nước là toàn bộ các khoản
thu, chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một khoảng thời gian nhất

Tr
ươ

định do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định để bảo đảm thực hiện các chức
năng, nhiệm vụ của Nhà nước.
Trong tài chính nhà nước thì NSNN là bộ phận quan trọng nhất vì nó là quỹ

Formatted: Font: Not Bold

tiền tệ lớn nhất. Qua kênh thu, NSNN huy động và tập trung một bộ phận các nguồn
tài chính trong xã hội dưới các hình thức như: thuế và các khoản thu khơng mang
tính chất thuế, vay nợ của chính phủ trong và ngồi nước, viện trợ quốc tế. Qua
kênh chi: Nhà nước sử dụng NSNN để cấp phát vốn, kinh phí, tài trợ về vốn cho các
Formatted: Centered

tổ chức kinh tế, các đơn vị hành chính sự nghiệp… nhằm thực hiện các nhiệm vụ

7

Formatted: English (U.S.)


phát triển kinh tế xã hội trong từng thời kỳ. Như vậy NSNN gắn liền với hoạt động
của nhà nước, là một trong những công cụ hết sức quan trọng, không thể thiếu nhằm
đảm bảo hoạt động nhà nước. Nhà nước ra đời, hình thành và phát triển gắn liền với
quá trình hình thành chế độ tư hữu và đấu tranh giai cấp trong lịch sử phát triển xã

́
khách quan. Khi khơng cịn nhà nước thì khơng cịn NSNN. Bản chất nhà nước

́H

quyết định bản chất NSNN, nhưng quản lý NSNN là những tổ chức và con người cụ

uê

hội loài người, mang tính tất yếu và khách quan, do vậy NSNN cũng mang tính

thể nên quản lý NSNN mang tính chủ quan. Do vậy nhận thức đúng về bản chất của

tê

NSNN và vận dụng vào thực tiễn nhằm nâng cao hiệu quả NSNN là cần thiết đối
với mọi quốc gia, mọi cấp chính quyền [218], [2210].

Formatted: Font: Not Bold, Vietnamese

h

NSNN phản ảnh các quan hệ kinh tế trong quá trình phân phối, thể hiện các

Formatted: Font: Not Bold, Vietnamese

in

quan hệ phân phối và các quan hệ lợi ích kinh tế gắn với một chủ thế đặc biệt, đó là

̣c K

Nhà nước nhằm tạo lập và sử dụng nguồn tài chính quốc gia đế giải quyết các
nhiệm vụ về KT-XH.

Hệ thống NSNN là tổng thế các cấp ngân sách có quan hệ hữu cơ với nhau

ho

trong quá trình tố chức huy động, quản lý các nguồn thu và thực hiện nhiệm vụ chi
của mỗi cấp ngân sách.

ại

Ở hầu hết các quốc gia trên thế giới, hệ thống NSNN được tổ chức phù hợp

Đ

với hệ thống tố chức bộ máy QLHC nhà nước. Ở nước ta bộ máy QLHC Nhà nước
được tố chức 4 cấp: trung ương; tỉnh, huyện trực thuộc TW; quận, huyện, thị xã,

̀ng

huyện thuộc tỉnh và xã, phường, thị trấn. Mỗi cấp chính quyền đều phải có ngân
sách đế thực hiện các nhiệm vụ được giao theo quy định của pháp luật và phù hợp

Tr
ươ

với khả năng quản lý của cấp chính quyền đó [3], [2832].

Formatted: Vietnamese

1.1.2. Đặc điểm của Ngân sách nhà nước
NSNN luôn gắn chặt với sở hữu Nhà nước và ln chứa đựng lợi ích

chung, lợi ích công cộng. Nhà nước là chủ thể duy nhất có quyền quyết định đến

Formatted: Expanded by 0.2 pt
Formatted: No widow/orphan control

các khoản thu – chi của NSNN và hoạt động thu – chi này nhằm mục tiêu giúp
Nhà nước giải quyết các quan hệ lợi ích trong xã hội khi Nhà nước tham gia
phân phối các nguồn tài chính quốc gia giữa Nhà nước với các tổ chức kinh tế -

Formatted: Centered
Formatted: English (U.S.)

8

xã hội, các tầng lớp dân cư...
NSNN là một bản dự tốn thu chi. Các cơ quan, đơn vị có trách nhiệm lập
NSNN và đề ra các thông số quan trọng có liên quan đến chính sách mà Chính phủ
phải thực hiện trong năm tài khóa tiếp theo. Thu, chi NSNN là cơ sở để thực hiện

́
thì sẽ khơng được thực hiện.

́H

NSNN là một bộ phận chủ yếu của hệ thống tài chính quốc gia. Hệ thống tài

uê

các chính sách của Chính phủ. Chính sách nào mà khơng được dự kiến trong NSNN

chính quốc gia bao gồm: tài chính nhà nước, tài chính doanh nghiệp, trung gian tài

tê

chính và tài chính cá nhân hoặc hộ gia đình. Trong đó tài chính nhà nước là khâu chủ

đạo trong hệ thống tài chính quốc gia. Tài chính nhà nước tác động đến sự hoạt động

h

và phát triển của toàn bộ nền kinh tế - xã hội. Tài chính nhà nước thực hiện huy động

in

và tập trung một bộ phận nguồn lực tài chính từ các định chế tài chính khác chủ yếu

̣c K

qua thuế và các khoản thu mang tính chất thuế. Trên cơ sở nguồn lực huy động được,
Chính phủ sử dụng quỹ ngân sách để tiến hành cấp phát kinh phí, tài trợ vốn cho các tổ
chức kinh tế, các đơn vị thuộc khu vực công nhằm thực hiện các nhiệm vụ phát triển

ho

kinh tế - xã hội.

Đặc điểm của NSNN ln gắn liền với tính giai cấp. Trong thời kỳ hiện nay,

ại

ngân sách được dự toán, được thảo luận và phê chuẩn bởi cơ quan pháp quyền,

Đ

quyền quyết định là của tồn dân được thực hiện thơng qua Quốc hội. NSNN được
giới hạn thời gian sử dụng, được quy định nội dung thu - chi, được kiểm soát bởi hệ

̀ng

thống thể chế, báo chí và nhân dân [239],[1626],[27],[34].

Formatted: Font: Vietnamese
Formatted: Font: Vietnamese

1.1.3. Bản chất của ngân sách nhà nước

Tr
ươ

Những khái niệm hoặc định nghĩa trên về NSNN chỉ thể hiện về tính pháp lý hoặc

Formatted: Font: 13 pt, Italic, Spanish
(International Sort), Condensed by 0.4 pt
Formatted: Font: 12.5 pt

hình thức hoạt động của NSNN, mà chưa đi sâu vào nội dung khoa học của NSNN với tư
cách nó là phạm trù kinh tế, lịch sử và gắn với bản chất, chức năng của Nhà nước đương
quyền. Dựa trên cơ sở phân tích khoa học về q trình phát sinh, tồn tại và phát triển của
tài chính và ngân sách, hầu hết các nhà khoa học tài chính đều thừa nhận tài chính nói
chung và ngân sách nói riêng là phạm trù kinh tế - lịch sử. Là phạm trù kinh tế, nó gắn với
sự phát triển kinh tế - hàng hóa; là phạm trù lịch sử nó gắn với sự ra đời và phát triển của

Formatted: Centered
Formatted: English (U.S.)

9