Nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền miệng của đội ngũ báo cáo viên ở đảng bộ khối các cơ quan tỉnh vĩnh long hiện nay

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH
----------

NGUYỄN VĂN VĨNH

NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC
TUYÊN TRUYỀN MIỆNG CỦA ĐỘI NGŨ BÁO
CÁO VIÊN Ở ĐẢNG BỘ KHỐI CÁC CƠ QUAN
TỈNH VĨNH LONG HIỆN NAY

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC CHÍNH TRỊ

Vĩnh Long, 2018


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH
----------

NGUYỄN VĂN VĨNH

NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC
TUYÊN TRUYỀN MIỆNG CỦA ĐỘI NGŨ BÁO
CÁO VIÊN Ở ĐẢNG BỘ KHỐI CÁC CƠ QUAN
TỈNH VĨNH LONG HIỆN NAY

Chuyên ngành: Chính trị học
Mã số: 8.31.02.01

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC CHÍNH TRỊ

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. ĐINH TRUNG THÀNH

Vĩnh Long, 2018


1
LỜI CẢM ƠN
Trước hết, xin cảm ơn Ban Lãnh đạo Trường Đại học Vinh và Trường Đại
học Sư phạm kỹ thuật Vĩnh Long trong thời gian qua đã quan tâm và tạo điều
kiện thuận lợi cho Tác giả hoàn thành tốt khóa học này. Cảm ơn q thầy, cơ
giáo của Trường Đại học Vinh đã tận tình truyền đạt những kiến thức bổ ích
trong suốt q trình học tập. Cảm ơn các nhà khoa học trong Hội đồng bảo vệ đề
cương luận văn thạc sĩ đã có những ý kiến đóng góp sâu sắc, quý báu cho đề tài
Luận văn thạc sĩ của tác giả. Cảm ơn PGS.TS Đinh Trung Thành đã tận tình
hướng dẫn cho em để hồn thành Luận văn này. Xin cảm ơn Thường trực Đảng
ủy Khối các Cơ quan tỉnh Vĩnh Long và các đồng nghiệp tạo điều kiện, cung cấp
tài liệu để tác giả xây dựng luận văn. Tác giả cũng xin hứa với quý thầy, cô sẽ
đem những kiến thức tiếp thu được và cơng trình nghiên cứu khoa học của mình
vận dụng vào thực tiễn cơng tác của bản thân, góp phần thực hiện tốt cơng tác
xây dựng Đảng nói chung và cơng tác tuyên giáo nói riêng ở Đảng bộ Khối các
Cơ quan tỉnh Vĩnh Long hiện nay. Tác giả xin chúc Ban Lãnh đạo Trường, quý
thầy, cô mạnh khỏe, hạnh phúc, thành đạt.
Vĩnh Long, tháng 6 năm 2018
Tác giả luận văn
Nguyễn Văn Vĩnh


2
MỤC LỤC

Trang
LỜI CẢM ƠN

1

MỤC LỤC
A. MỞ ĐẦU
B. NỘI DUNG
Chương 1. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC TUYÊN
TRUYỀN MIỆNG CỦA ĐỘI NGŨ BÁO CÁO VIÊN Ở ĐẢNG BỘ
KHỐI CÁC CƠ QUAN CẤP TỈNH
1.1. Công tác tuyên truyền miệng của đội ngũ Báo cáo viên ở Đảng bộ
Khối các Cơ quan cấp tỉnh
1.2. Nội dung và đặc điểm tuyên truyền miệng của đội ngũ Báo cáo viên
ở Đảng bộ Khối các Cơ quan cấp tỉnh
1.3. Vai trò, các nhân tố ảnh hưởng và tiêu chí đánh giá chất lượng cơng
tác tuyên truyền miệng của đội ngũ Báo cáo viên ở Đảng bộ Khối các Cơ
quan cấp tỉnh
Chương 2. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC TUYÊN
TRUYỀN MIỆNG CỦA ĐỘI NGŨ BÁO CÁO VIÊN Ở ĐẢNG BỘ
KHỐI CÁC CƠ QUAN TỈNH VĨNH LONG
2.1. Đặc điểm tình hình và tổ chức bộ máy của Đảng bộ Khối các Cơ
quan tỉnh Vĩnh Long
2.2. Tình hình chất lượng cơng tác tun truyền miệng của đội ngũ Báo
cáo viên ở Đảng bộ Khối các Cơ quan tỉnh Vĩnh Long thời gian qua
2.3. Những vấn đề đặt ra về chất lượng công tác tuyên truyền miệng của
đội ngũ báo cáo viên ở Đảng bộ Khối các Cơ quan tỉnh Vĩnh Long
Chương 3. PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT
LƯỢNG CÔNG TÁC TUYÊN TRUYỀN MIỆNG CỦA ĐỘI NGŨ
BÁO CÁO VIÊN Ở ĐẢNG BỘ KHỐI CÁC CƠ QUAN TỈNH VĨNH

LONG TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
3.1. Phương hướng nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền miệng của
đội ngũ Báo cáo viên ở Đảng bộ Khối các Cơ quan tỉnh Vĩnh Long
3.2. Giải pháp nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền miệng của đội
ngũ Báo cáo viên ở Đảng bộ Khối các Cơ quan tỉnh Vĩnh Long
C. KẾT LUẬN
D. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
E. PHỤ LỤC

2
3
9
9

9
22
26

37

37
40
54
60

60
64
80
83
88

3
A. MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Cơng tác tun truyền, từ góc độ của khoa học chính trị, nhất là chính trị
học, là hình thức hoạt động quan trọng và cần thiết của một đảng chính trị nhằm
thực hiện nhiệm vụ giành, giữ và thực thi quyền lực chính trị, quyền lực nhà
nước. Trong điều kiện Đảng Cộng sản Việt Nam cầm quyền, công tác tuyên
truyền của Đảng không chỉ là phương thức truyền bá hệ tư tưởng chính trị, làm
cho hệ tư tưởng của giai cấp cơng nhân trở thành hệ tư tưởng chủ đạo trong đời
sống tinh thần của xã hội; mà còn trở thành phương thức cầm quyền của Đảng.
Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, công tác tuyên truyền trở thành công
tác cách mạng đầu tiên của Đảng. Trong thời kỳ đổi mới, công tác tuyên truyền
của Đảng đã có nhiều đổi mới, truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ
Chí Minh, đường lối, chính sách đổi mới của Đảng và Nhà nước, góp phần vào
việc phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đẩy mạnh
công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.
Trước yêu cầu đó, cơng tác tun truyền, đặc biệt là tun truyền miệng
ngày càng đóng vai trị quan trọng và khơng thể thiếu trong cơng tác tư tưởng
của Đảng, góp phần đưa Cương lĩnh chính trị, chủ trương, đường lối, nghị quyết,
chỉ thị (gọi chung là nghị quyết)…của Đảng vào thực tiễn của đời sống xã hội.
Mặt khác, thơng tin chính xác, kịp thời sẽ ngăn chặn và chống lại các luận điểm
xuyên tạc của các thế lực thù địch đang tăng cường nhiều hoạt động chống phá
Đảng, Nhà nước với âm mưu xóa bỏ chế độ xã hội chủ nghĩa mà Đảng, Bác Hồ
và Nhân dân ta đã lựa chọn. Tuyên truyền miệng sẽ giúp bổ sung, cập nhật thông
tin chính xác, đúng quan điểm, đúng đường lối của Đảng, hiểu biết pháp luật để
tôn trọng và thực thi pháp luật, giúp mọi người hiểu rõ và tham gia đóng góp trí
lực trong cơng cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc, góp phần thực hiện có hiệu quả
Chỉ thị số 17-CT/TW, ngày 15/10/2007 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa

X) về “tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả cơng tác tun truyền
miệng trong tình hình mới” [2].


4
Trên cơ sở nhận thức đúng đắn vai trò vị trí của cơng tác tư tưởng nói
chung, cơng tác tun truyền miệng nói riêng trong thời kỳ mới, trong những
năm qua Đảng bộ Khối các Cơ quan tỉnh Vĩnh Long đã lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy
các chi bộ, đảng bộ cơ sở trực thuộc lựa chọn, xây dựng đội ngũ báo cáo viên,
tuyên truyền viên nhằm phát huy lợi thế của phương thức tuyên truyền miệng
trong việc đưa thông tin, nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật Nhà nước
đến cán bộ, đảng viên và quần chúng ở cơ sở. Chất lượng của đội ngũ báo cáo
viên, tuyên truyền viên từng bước được nâng cao, thường xuyên củng cố, kiện
toàn cả về số lượng và chất lượng; hoạt động tun truyền miệng ngày càng đa
dạng, phong phú, có tính thời sự cao. Những thông tin thời sự trong nước và
quốc tế, các quan điểm đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước, tình hình
kinh tế - xã hội của địa phương,…được các báo cáo viên sử dụng có hiệu quả.
Chính vì vậy nhận thức cán bộ, đảng viên và quần chúng trong Đảng bộ Khối có
bước chuyển biến tích cực, tạo sự thống nhất về tư tưởng chính trị trong Đảng và
quần chúng ngày càng cao, góp phần giữ vững ổn định chính trị hồn thành tốt
nhiệm vụ được giao.
Tuy nhiên, công tác tuyên truyền miệng của Đảng bộ Khối các Cơ quan
tỉnh Vĩnh Long còn nhiều bất cập, chưa thực sự hấp dẫn,…phương pháp tuyên
truyền chậm đổi mới, ít đối thoại, tranh luận; định hướng thơng tin còn chậm,
đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái còn bị động, phạm vi tuyên truyền còn
hẹp, phương tiện tuyên truyền còn lạc hậu; tổ chức bộ máy chưa tinh gọn; đội
ngũ cán bộ chưa chuyên nghiệp,...đến lượt mình, đang đặt ra cho công tác tuyên
truyền của Đảng những yêu cầu mới - kịp thời, chủ động, khách quan và đa
chiều do vậy đã ảnh hưởng nhất định đến nhận thức chung của cán bộ, đảng viên
và quần chúng chưa theo kịp với tình hình mới, những vấn đề bức xúc thực tiễn

nảy sinh.
Giải pháp nào để nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền miệng của Đảng
bộ Khối các Cơ quan tỉnh Vĩnh Long trong bối cảnh tình hình kinh tế - xã hội, an
ninh – quốc phịng ở địa phương, trong nước và quốc tế đang có nhiều biến


5
chuyển nhanh chóng? Đó chính là lý do học viên chọn đề tài: “Nâng cao chất
lượng công tác tuyên truyền miệng của đội ngũ báo cáo viên ở Đảng bộ
Khối các Cơ quan tỉnh Vĩnh Long hiện nay” để làm đề tài luận văn thạc sĩ
khoa học Chính trị, chuyên ngành Chính trị học.
Xuất phát từ vai trị của tun truyền miệng trong công tác tư tưởng của
Đảng, đến nay đã có nhiều nhà khoa học, chính trị, tư tưởng nghiên cứu, nhiều
tài liệu học tập ở các Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia, các trường đại
học, các trường Chính trị địa phương, nhiều tài liệu của Học viện Báo chí và
tuyên truyền, các văn kiện, nghị quyết của Đảng, các tác phẩm kinh điển Mác Lênin của Nhà xuất bản Chính trị quốc gia.
Tiêu biểu cho các cơng trình có liên quan đến đề tài, có thể kể đến:
- Hà Đăng (1994), “Đổi mới, tăng cường hoạt động báo cáo viên góp
phần nâng cao hiệu quả tư tưởng”, Tạp chí Tư tưởng - Văn hóa’.
- TS. Lương Khắc Hiếu (2006), Tư tưởng, phong cách Hồ Chí Minh và một số
suy nghĩ về công tác tuyên truyền hiện nay, đề tài cấp bộ. Đề tài nêu ra được một số
nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về tuyên truyền, làm rõ phong cách sử dụng
ngôn ngữ văn bản trong khi nói, viết của Hồ Chí Minh và nêu một số giải pháp
nhằm đổi mới công tác tuyên truyền.
- Vũ Văn Vở (2009), Chất lượng công tác tuyên truyền miệng của các đảng bộ
huyện ở tỉnh Hải Dương, Luận văn Thạc sĩ Khoa học chính trị - Học viện Chính trị
quốc gia Hồ Chí Minh.
- Giải pháp nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền miệng của Báo cáo
viên Nguyễn Văn Hùng – Giám đốc Trung tâm Bồi dưỡng chính trị Thành phố
Cam Ranh, tỉnh Khánh Hịa.

- Đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền miệng,
đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ công tác tư tưởng trong tình hình hiện nay của tác giả
Nơng Thụy Sỹ - Phó trưởng ban, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Yên Bái.
- Luận văn tốt nghiệp Cao cấp lý luận chính trị của Vũ Hà Mi – Lớp Cao
cấp lý luận chính trị C10, năm học 2012 - 2013 – Học viện chính trị - Hành


6
chính khu vực II: Nâng cao chất lượng cơng tác tuyên truyền miệng của Đảng
bộ Quận 4 – Thành phố Hồ Chí Minh.
- Chương trình bồi dưỡng chun đề: Cơng tác tuyên truyền miệng, báo cáo viên
và nghiên cứu dư luận xã hội do Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Vĩnh Long phát hành 2013.
Các cơng trình trên đã đi sâu nghiên cứu nghiệp vụ công tác tuyên truyền
miệng của báo cáo viên chuyên nghiệp; phản ánh thực trạng cũng như phương
hướng, giải pháp công tác tuyên truyền của đội ngũ báo cáo viên trong những
năm tới.
Song chưa có cơng trình nào nghiên cứu vấn đề Nâng cao chất lượng công
tác tuyên truyền miệng của đội ngũ báo cáo viên ở Đảng bộ Khối các Cơ quan tỉnh Vĩnh
Long hiện nay dưới góc độ khoa học Chính trị. Luận văn tập trung đánh giá thực
trạng và đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền
miệng của đội ngũ báo cáo viên ở Đảng bộ Khối các Cơ quan tỉnh Vĩnh Long có ý
nghĩa lý luận và thực tiễn cấp bách và không trùng lắp với các cơng trình đã cơng bố.
2. Mục đích nghiên cứu
Từ việc nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn, luận văn đề xuất giải pháp
nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền miệng của đội ngũ báo cáo viên ở
Đảng bộ Khối các Cơ quan tỉnh Vĩnh Long trong thời gian tới.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục đích trên, luận văn có những nhiệm vụ sau:
+ Làm rõ những vấn đề lý luận về công tác tuyên truyền miệng.
+ Phân tích, đánh giá thực trạng chất lượng cơng tác tuyên truyền miệng

của đội ngũ báo cáo viên trong Đảng bộ Khối các Cơ quan tỉnh Vĩnh Long, chỉ
rõ ưu điểm, khuyết điểm, nguyên nhân và kinh nghiệm trong quá trình thực hiện.
+ Đề xuất những phương hướng và giải pháp có tính khả thi nhằm nâng
cao chất lượng công tác tuyên truyền miệng của Đảng bộ Khối các Cơ quan tỉnh
Vĩnh Long trong giai đoạn hiện nay.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu của đề tài là chất lượng công tác tuyên truyền


7
miệng tại Đảng bộ Khối các Cơ quan tỉnh Vĩnh Long.
- Phạm vi đề tài nghiên cứu là thực trạng công tác tuyên truyền miệng của
Đảng bộ Khối các Cơ quan tỉnh Vĩnh Long từ năm 2012 đến 2017.
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
- Luận văn được nghiên cứu trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin
và tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng về công tác tuyên truyền miệng
trong thời kỳ đổi mới, thể hiện qua các văn kiện của Đảng, đặc biệt là văn kiện
Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XI và XII của Đảng. Ngoài ra, luận văn cịn
kế thừa có chọn lọc các cơng trình khoa học, các luận văn của một số tác giả đã
nghiên cứu về công tác tuyên truyền miệng; sử dụng các nghị quyết, văn bản chỉ
đạo, các báo cáo sơ kết, tổng kết, đánh giá thực tiễn về công tác tuyên truyền
miệng của Tỉnh ủy, Đảng ủy Khối các Cơ quan tỉnh Vĩnh Long trong những
năm gần đây.
- Phương pháp nghiên cứu của đề tài là sử dụng phương pháp luận của chủ
nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm chính.
Ngồi ra, cịn sử dụng các phương pháp khác như phương pháp lịch sử lô gic, thống kê, tổng hợp; các báo cáo và số liệu sơ kết, tổng kết công tác tuyên
giáo của Đảng bộ Khối các Cơ quan tỉnh Vĩnh Long.
6. Đóng góp của luận văn
- Kết quả của đề tài góp phần làm sáng tỏ vai trị, tầm quan trọng của cơng
tác tun truyền miệng của đội ngũ báo cáo viên tại Đảng bộ Khối các Cơ quan

tỉnh Vĩnh Long trong giai đoạn hiện nay.
- Đề tài có thể là nguồn tài liệu tham khảo cho cấp ủy Đảng, Ban Tuyên
giáo các cấp và các Đảng bộ Khối trong và ngồi tỉnh; đề tài có thể dùng làm tài
liệu giảng dạy, bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền miệng các cấp
trong thời gian tới.
7. Kết cấu của luận văn
Gồm Phần mở đầu, kết luận; danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục, nội
dung luận văn gồm 03 chương:


8
Chương 1: Những vấn đề lý luận về công tác tuyên truyền miệng của đội
ngũ báo cáo viên ở Đảng bộ Khối các Cơ quan cấp tỉnh.
Chương 2: Thực trạng chất lượng công tác tuyên truyền miệng của đội
ngũ báo cáo viên ở Đảng bộ Khối các Cơ quan tỉnh Vĩnh Long.
Chương 3: Phương hướng và giải pháp nâng cao chất lượng công tác
tuyên truyền miệng của đội ngũ báo cáo viên ở Đảng bộ Khối các Cơ quan tỉnh
Vĩnh Long trong giai đoạn hiện nay.


9
B. NỘI DUNG
Chương 1
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC TUYÊN TRUYỀN MIỆNG
CỦA ĐỘI NGŨ BÁO CÁO VIÊN Ở ĐẢNG BỘ KHỐI
CÁC CƠ QUAN CẤP TỈNH
1.1. Công tác tuyên truyền miệng của đội ngũ Báo cáo viên ở Đảng bộ
Khối các Cơ quan cấp tỉnh
1.1.1. Công tác tuyên truyền
1.1.1.1 Tuyên truyền

Khái niệm
Theo nghĩa rộng, Công tác tuyên truyền là hoạt động có mục đích của một
chủ thể nhằm truyền bá những tri thức, giá trị tinh thần, tư tưởng đó thành nhận
thức, niềm tin, tình cảm, cổ vũ đối tượng hành động theo những định hướng do
chủ thể tuyên truyền đặt ra. Cùng với công tác lý luận, công tác tuyên truyền là
một trong ba bộ phận hợp thành cơng tác tư tưởng.
Tun truyền, là phổ biến, giải thích một tư tưởng, một học thuyết, một
quan điểm nào đó nhằm hình thành, củng cố ở đối tượng tuyên truyền một thế
giới quan, nhân sinh quan, một lý tưởng, một lối sống… thơng qua đó mà ảnh
hưởng tới thái độ và tính tích cực của con người trong thực tiễn xã hội. Nói theo
Chủ tịch Hồ Chí Minh, tun truyền là: “đem một việc gì nói cho dân hiểu, dân
nhớ, dân theo, dân làm. Nếu khơng đạt được mục đích đó là tun truyền thất
bại”. Cơng tác tun truyền, là hoạt động nhằm truyền bá chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của
Nhà nước và những tinh hoa văn hóa của dân tộc… làm cho chúng trở thành
nhân tố giữ vai trò thống trị xã hội trong đời sống tinh thần của xã hội; trên cơ sở
đó cổ vũ, động viên tính tích cực, tự giác, sáng tạo của Nhân dân trong sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.


10
Theo quan điểm của V.I.Lênin, tuyên truyền là một bộ phận cấu thành của
công tác tư tưởng. Khi xem xét cơng tác tư tưởng như một q trình liên tục,
V.I.Lênin khẳng định cơng tác tư tưởng có ba hình thái: công tác lý luận, công
tác tuyên truyền và công tác cổ động (có nhiều người gọi là ba bộ phận). Ba hình
thái đó tương ứng với các q trình tư tưởng gồm: sản xuất ra hệ tư tưởng; phổ
biến, truyền bá hệ tư tưởng; cổ vũ, động viên quần chúng thực hiện. Do vậy,
công tác tuyên truyền là hoạt động tiếp nối công tác lý luận, nhằm phổ biến,
truyền bá các nguyên lý về lý luận, đường lối, chủ trương, chính sách vào quần
chúng. Mục đích cao nhất của tuyên truyền là làm cho hệ tư tưởng chiếm địa vị
thống trị trong xã hội.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhiều lần khẳng định: "Giáo dục tư tưởng và
lãnh đạo tư tưởng là việc quan trọng nhất của Đảng. Phải kiên quyết chống cái
thói xem nhẹ tư tưởng", "Mục đích của chính Đảng là nâng cao tư tưởng và trình
độ chính trị của đảng viên và cán bộ, làm cho đảng viên và cán bộ theo đúng
quan điểm và lập trường vơ sản". Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt coi trọng cơng
tác tư tưởng, coi nó là mặt trận mà mọi cán bộ, đảng viên của Đảng phải là chiến
sĩ xung kích trên mặt trận ấy. Trong tổ chức thực hiện, công tác tư tưởng phải đi
trước một bước, không ngừng đổi mới để phù hợp với những điều kiện cụ thể
của hoàn cảnh, đối tượng, nâng cao hiệu quả, phục vụ cho sự nghiệp chung của
cách mạng [39, tr.319, 466].
Tuyên truyền là một bộ phận của công tác tư tưởng có vị trí hết sức quan
trọng, bởi vậy, Người định nghĩa và xác định rõ mục đích của tuyên truyền:
“Tun truyền là đem một việc gì nói cho dân hiểu, dân nhớ, dân theo, dân
làm. Nếu không đạt được mục đích đó là tun truyền thất bại. Muốn thành
cơng phải biết cách tuyên truyền; phải biết cách nói. Nói thì phải đơn giản, rõ
ràng, thiết thực. Phải có đầu, có đi, sao cho ai cũng hiểu được, nhớ được.
Chớ dùng những danh từ lạ, ít người hiểu. Chớ nói ra ngồi đề, chớ lắp đi lắp
lại. Chớ nói q một tiếng đồng hồ, vì nói dài thì người ta chán tai. Khơng
thích nghe nữa” [40, tr.162].


11
Vai trò của tuyên truyền
Tuyên truyền là bộ phận quan trọng của công tác tư tưởng. Trong điều
kiện bùng nổ thông tin, công tác tuyên truyền càng trở nên quan trọng để định
hướng thông tin, làm cho cán bộ, đảng viên, quần chúng tiếp nhận các chủ
trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước một cách đầy đủ, đúng
đắn. Vai trị quan trọng của cơng tác tun truyền, cổ động thể hiện tập trung ở
các khía cạnh sau:
- Là phương tiện quan trọng để phổ biến, truyền bá chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, các quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách,

pháp luật của Nhà nước, những vấn đề thời sự lớn của đất nước và quốc tế,
những vấn đề mới đặt ra trong sự nghiệp đổi mới, qua đó nâng cao nhận thức
chính trị của cán bộ, đảng viên và quần chúng; động viên mọi người thực hiện
tốt các nhiệm vụ chính trị trong mỗi thời kỳ.
- Là công cụ để định hướng tư tưởng, hướng dẫn suy nghĩ và hành động
của toàn xã hội.
- Góp phần quan trọng để xây dựng nền văn hóa mới, con người mới xã
hội chủ nghĩa.
- Góp phần tăng cường mối quan hệ máu thịt giữa Đảng với Nhân dân,
xây dựng khối đoàn kết thống nhất trong Đảng, tăng cường sự đồng thuận trong
xã hội.
- Là công cụ sắc bén trong đấu tranh bảo vệ chân lý, chống lại mọi âm
mưu, thủ đoạn “diễn biến hịa bình” của các thế lực thù địch; phê phán các quan
điểm sai trái, lệch lạc nảy sinh trong cán bộ, đảng viên và quần chúng trong quá
trình thực hiện đường lối đổi mới của Đảng và Nhà nước. Qua tuyên truyền để
phát huy vai trị làm chủ, tính tích cực, sáng tạo của quần chúng, trước hết là ở
cơ sở trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phịng,
đối ngoại.
Những hình thức chủ yếu của tuyên truyền


12
Hình thức tuyên truyền rất đa dạng, nhưng tập trung vào mấy loại hình sau
đây:
- Tuyên truyền miệng. Đây là hình thức tuyên truyền đặc biệt quan trọng,
nhất là ở cơ sở, được thực hiện chủ yếu bởi đội ngũ báo cáo viên, tun truyền
viên, thơng qua các hình thức giao tiếp trực tiếp, như nói chuyện thời sự, tọa
đàm, hội thảo, kể chuyện gương người tốt, việc tốt…
- Tuyên truyền thông qua các ấn phẩm viết, như sách, báo (báo in, báo
điện tử), bản tin, khẩu hiệu, biểu ngữ, truyền đơn, tờ gấp…

- Tuyên truyền qua nghe nhìn, như phát thanh, truyền hình, phim ảnh,
triểm lãm, tham quan…, trong đó vai trị của truyền hình ngày càng trở nên quan
trọng do tính phổ cập, nhanh chóng và rộng rãi trong toàn xã hội.
- Tuyên truyền bằng các hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thơng qua các
hoạt động của ngành văn hóa, nghệ thuật…
- Tuyên truyền tổng hợp, kết hợp cổ động, tuyên truyền miệng, phim ảnh,
thơ ca, hò, vè… (tuyên truyền lồng ghép)…
Nguyên tắc cơ bản tuyên truyền
- Tính tư tưởng và tính chiến đấu cao. Tính Đảng là biểu hiện cao nhất của
tính tư tưởng và tính chiến đấu cao:
+ Tích cực truyền bá những tư tưởng cách mạng, tiến bộ, tích cực trong xã
hội mà nền tảng là hệ tư tưởng vô sản.
+ Tự giác tham gia và nhanh chóng thơng tin, giải thích đường lối, chủ
trương của Đảng, chính sách của Nhà nước trong Nhân dân.
+ Mọi hoạt động phải đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng và chịu sự lãnh đạo
của Đảng.
+ Mọi hoạt động phải tuân theo luật pháp, nằm trong khuôn khổ của luật
pháp.
+ Tổ chức cơ sở đảng và mỗi đảng viên phải luôn tự giác, phát huy năng
lực và sức chiến đấu của mình.
- Tính chân thực và tiêu biểu


13
+ Nó khơng chỉ là cơ sở để hình thành, củng cố niềm tin mà còn tạo ra
điều kiện để phát huy tính năng động, sáng tạo của nhân dân trong hành động
cách mạng. Lênin nói: “Cơng tác cổ động và tuyên truyền của chúng ta trước hết
phải làm cho nhân dân hiểu rõ sự thật”. Trong quá trình lãnh đạo cách mạng,
Đảng ta luôn công khai bày tỏ sự thật, mặc dù có những sự thật nặng nề và cay
đắng. Chính vì vậy, kể từ khi thành lập đến nay, Đảng ta liên tục tổ chức, lãnh

đạo nhân dân trong các phong trào cách mạng và giành được nhiều thắng lợi,
thắng lợi sau bao giờ cũng to lớn hơn thắng lợi trước.
+ Khơng được mượn cớ tính chân thật mà hạ thấp yêu cầu hoặc chỉ thông
tin những sự kiện vụn vặt hoặc khơng có lợi cho cách mạng.
+ Nội dung cổ động khơng chỉ mang tính chân thật mà cịn đảm bảo tính
tiêu biểu.
- Tính kịp thời, thiết thực và cụ thể
Vì sao?
 Nhanh chóng cung cấp thơng tin mới cho cán bộ, đảng viên và nhân
dân.
 Đem lại cho nhân dân những nhận thức mới về các sự kiện chính trị
mới trong và ngồi nước.
 Nhanh chóng vạch trần và đập tan mọi âm mưu, thủ đoạn phá hoại sự
nghiệp cách mạng của các thế lực thù địch.
Phải lựa chọn những sự kiện chủ yếu có ý nghĩa nhất, được xã hội quan
tâm nhất để cổ động.
Phải cung cấp thông tin thường xuyên, liên tục, không được tạo ra khoảng
trống để kẻ thù lợi dụng.
Phục vụ trực tiếp cho nhiệm vụ chính trị trước mắt và chỉ rõ trách nhiệm
của đối tượng khác nhau đối với những nhiệm vụ chính trị đó.
Khi tiến hành cổ động phải tính tốn đến chi phí so với kết quả mà mỗi
hình thức tác động đem lại sau một chu trình tác động.
- Tính rõ ràng, dễ hiểu và phù hợp với đối tượng


14
Khi sử dụng bất cứ hình thức tuyên truyền, cổ động nào thì bao giờ cũng
phù hợp với trình độ nhận thức của đối tượng.
Nghiên cứu nắm chắc đặc điểm tâm lý, nhu cầu thông tin của đối tượng.
Phương châm của tuyên truyền

- Bám sát nhiệm vụ chính trị của Đảng, phát huy tinh thần cách mạng của
nhân dân.
- Phải kịp thời, nhạy bén, nội dung chính xác, có tính chiến đấu cao.
- Kết hợp nâng cao nhận thức với hướng dẫn hành động và cổ vũ phong
trào.
Kết hợp giữa xây và chống.
Phải cụ thể, thiết thực, sinh động.
Phối hợp tốt các mặt hoạt động tuyên truyền, cổ động.
Nội dung tun truyền: Về chính trị, kinh tế, văn hóa, quốc phòng, an
ninh, đối ngoại, đấu tranh chống các quan điểm sai trái…
1.1.1.2 Tuyên truyền miệng trong hoạt động tuyên truyền
Khái niệm
Tun truyền miệng là dùng ngơn ngữ nói để trực tiếp thơng tin, giải thích
những chủ trương của Đảng, chính sách cụ thể của Nhà nước; những sự kiện
chính trị nổi bật đang diễn ra trong đời sống xã hội… nhằm làm cho Nhân dân
có nhận thức đúng đắn, thay đổi thái độ, hành vi và hướng dẫn, cổ vũ động viên
họ hành động theo mục đích của cơng tác tuyên truyền.
Tuyên truyền miệng thực hiện trong giao tiếp trực tiếp của người tuyên
truyền và đối tượng tuyên truyền. Đây là điểm khác biệt cơ bản của tuyên truyền
miệng so với các phương tiện thông tin đại chúng khác.
Tuyên truyền miệng chủ yếu được tiến hành bằng lời nói. Ngày nay,
người làm tuyên truyền miệng có thể có thêm sự hỗ trợ của máy tính, màn hình,
các chương trình trình chiếu…, nhưng phương tiện chủ yếu của họ vẫn là lời nói
trực tiếp. Tuyên truyền viên là lực lượng tuyên truyền miệng được tổ chức ở cấp
cơ sở, khơng có hệ thống dọc từ Trung ương. Phương thức hoạt động chủ yếu là


15
vận động trực tiếp từng người, từng nhóm trong sinh hoạt, lao động, công tác,
học tập hàng ngày.

Theo “Tài liệu chương trình bồi dưỡng chun đề nghiệp vụ cơng tác
tun giáo xuất bản năm 2013”: “Tuyên truyền miệng là một phương thức tuyên
truyền được tiến hành bằng lời nói trực tiếp nhằm mục đích nâng cao nhận thức,
củng cố niềm tin và cổ vũ tính tích cực hành động của người nghe” [11, tr.1314].
Ai làm công tác tuyên truyền? Thông báo 71-TB/TW khóa VIII, Chỉ thị
17/TW khóa X quy định: “Toàn Đảng, mọi cán bộ, đảng viên, trước hết là các
đồng chí Ủy viên Trung ương và cấp ủy viên các cấp phải căn cứ vào đường lối,
chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước mà trực tiếp tuyên truyền cho
quần chúng…”[2].
Vị trí, vai trị của tun truyền miệng
- Vị trí: Tuyên truyền miệng qua hoạt động của báo cáo viên, tuyên
truyền viên được Đảng ta xác định là công cụ quan trọng hàng đầu nhằm tuyên
truyền, giáo dục về đường lối, chính sách, truyền bá những quan điểm của Đảng,
đưa tiếng nói của Đảng đến Nhân dân.
- Vai trị: Ngồi vai trị chung của cơng tác tun truyền thì tun truyền
miệng có khả năng đưa được những thơng tin nội bộ, những thông tin mà về lý
do nào đó khơng thể hoặc khơng nên đưa trên các phương tiện thông tin đại
chúng đến các đối tượng cần tuyên truyền. Trong điều kiện bùng nổ thông tin
như hiện nay, tun truyền miệng cịn góp phần định hướng thơng tin, giải thích,
phân tích cho quần chúng hiểu rõ đâu là thơng tin chính thức, chính thống, trên
cơ sở đó định hướng dư luận xã hội, góp phần tạo ra sự thống nhất về chính trị tư tưởng trong Đảng, sự đồng thuận trong xã hội.
Tuyên truyền miệng là một bộ phận và là hình thức đặc biệt của cơng tác
tun truyền, là loại hình tun truyền rất có hiệu quả, bởi “khi được thuyết
minh cơng khai, ta nói với quần chúng, tiếp xúc trực tiếp với họ, được nhìn thấy
họ, làm quen với họ và ảnh hưởng tới họ theo “kiểu” của mình” [52].


16
Chỉ thị 17-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng khoá X “về tiếp tục
đổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả cơng tác tun truyền miệng trong

tình hình mới” nêu rõ: “Công tác tuyên truyền miệng là nhiệm vụ của tồn
Đảng, vì vậy tất cả cấp uỷ các cấp từ Trung ương đến cơ sở, các đảng viên hoạt
động trên mọi lĩnh vực đều phải có trách nhiệm làm nhiệm vụ tuyên truyền
miệng...”.
Khái niệm tuyên truyền miệng trong công tác tư tưởng được hiểu ở nhiều
phương diện khác nhau do cách tiếp cận khác nhau. Có lúc tuyên truyền miệng
được hiểu như một bộ phận của công tác tư tưởng. Có lúc tuyên truyền miệng
được hiểu như một hình thức tun truyền. Cũng có lúc tun truyền miệng
được tiếp cận như là một kênh, một phương tiện của công tác tư tưởng.
Đối với công tác tuyên truyền miệng, Ban Tuyên giáo là cơ quan tham
mưu giúp cấp uỷ tổ chức và điều hành hoạt động của đội ngũ báo cáo viên; tổ
chức, xây dựng lực lượng báo cáo viên, tuyên truyền viên. Đội ngũ báo cáo viên,
tuyên truyền viên là lực lượng quan trọng hàng đầu trong việc tuyên truyền, giáo
dục quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đưa
tiếng nói của Đảng trực tiếp đối với cán bộ, đảng viên và quần chúng.
Những ưu thế và hạn chế của tuyên truyền miệng
a) Những ưu thế của tuyên truyền miệng
- Ưu thế của ngơn ngữ nói:
Mang tính phổ biến trong giao tiếp xã hội, hàng ngày có khoảng 2/3 lượng
thơng tin con người thu nhận được qua giao tiếp bằng lời nói trực tiếp. Bằng
ngơn ngữ nói, ta có thể trình bày vấn đề một cách hệ thống; giải thích cặn kẽ,
nhắc đi nhắc lại để ghi nhớ…người khơng biết chữ cũng có thể thu nhận được.
Lời nói có thể tác động vào tình cảm của con người, khơi dậy tính tích cực
nhận thức của đối tượng, thúc đẩy quá trình hình thành niềm tin và cổ vũ hành
động. Lời nói có thể sử dụng trong mọi hoàn cảnh, mọi điều kiện, do đó, tun
truyền miệng ít tốn kém kinh phí, khơng cần nhiều đến phương tiện kỹ thuật


17
phức tạp. (Na-pơ-lê-ơng khẳng định: “Lời nói có sức mạnh hơn mười vạn khẩu

súng”).
- Ưu thế trong việc sử dụng các yếu tố phi ngơn ngữ:
Người tun truyền có thể sử dụng các yếu tố phi ngôn ngữ như tư thế, cử
chỉ, điệu bộ, diện mạo…làm phương tiện thông tin và sắc thái tình cảm.
Tác động vào kênh thị giác của người nghe, tăng cường sự chú ý của họ,
do vậy mà thúc đẩy việc tiếp thu thông tin một cách tốt nhất.
Các yếu tố phi ngôn ngữ hỗ trợ cho lời, làm tăng ý nghĩa của lời, biểu hiện
xúc cảm, sắc thái tình cảm của người tuyên truyền với vấn đề tuyên truyền, do
đó chúng góp phần nâng cao hiệu quả tuyên truyền miệng.
- Các ưu thế của loại hình giao tiếp trực tiếp:
Giao tiếp giữa người với người là hoạt động khơng thể thay thế vì con
người mang bản chất xã hội. (học sinh vẫn đến trường nghe giáo viên giảng bài).
Tạo cho người nghe cảm giác gần gũi, thân mật, qua đó cán bộ tuyên
truyền mang đến cho đối tượng khơng chỉ nội dung của lời nói mà cịn mang đến
cho họ tình cảm, niềm tin vào những điều mình nói.
Giao tiếp trực tiếp cho phép tác động đến đúng đối tượng, hiểu rõ nhu cầu,
tâm trạng người nghe để xác định nội dung và phương pháp tuyên truyền.
Người tuyên truyền linh hoạt vận dụng cách nói trong những tình huống
khác nhau trong quá trình trình bày bài nói, như điều chỉnh nội dung thơng tin,
phương pháp tuyên truyền cho phù hợp.
Cho phép chuyển từ độc thoại sang đối thoại do vậy làm tăng thêm hiệu
quả tuyên truyền.
b) Những hạn chế của tuyên truyền miệng
- Lời nói chỉ đi một chiều, khơng quay trở lại. Vì vậy người nói cần thận
trọng.
- Khơng thể nghe lại.
- Phạm vi về khơng gian có giới hạn.
- Dễ chịu tác động của các yếu tố ngoại cảnh.

18
1.1.2 Báo cáo viên ở Đảng bộ Khối các Cơ quan cấp tỉnh
1.1.2.1 Báo cáo viên
Khái niệm Báo cáo viên
Theo Chương trình bồi dưỡng chun đề Cơng tác tun truyền miệng,
báo cáo viên do Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Vĩnh Long ban hành năm 2013 thì:
“Báo cáo viên là chức danh để chỉ những người làm công tác tuyên truyền
miệng trong tổ chức đảng dưới sự lãnh đạo trực tiếp của các cấp ủy đảng. Báo
cáo viên được coi như là người phát ngơn, thơng tin chính thống của Đảng”. [11,
tr. 58].
Như vậy báo cáo viên là một lực lượng quan trọng trong cơng tác tun
truyền, là lực lượng nịng cốt, chủ lực trong đội ngũ tuyên truyền miệng, được
lực chọn theo những tiêu chuẩn nhất định và có tổ chức của cấp ủy.
Báo cáo viên có vị trí và đặc điểm hoạt động riêng có, đó là: do cấp ủy lựa
chọn và ra quyết định công nhận, được tổ chức có hệ thống từ Trung ương đến
tỉnh, thành phố; quận, huyện và tương đương; xã, phường và tương đương.
Phương thức hoạt động chủ yếu của báo cáo viên là thuyết trình, diễn thuyết, nói
chuyện trực tiếp theo chủ đề trước tập thể với nhiều người nghe.
Vai trò của Báo cáo viên
Theo Chỉ thị 17-CT/TW, ngày 15/10/2007 của Ban Bí thư Trung ương
Đảng (khóa X) “về tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác
TTM trong tình hình mới”, thì báo cáo viên có vai trị:
- Định hướng thơng tin, tun truyền, vận động, góp phần định hướng suy
nghĩ và hành động của mọi người theo đường lối, nghị quyết của Đảng, chính
sách, pháp luật của Nhà nước.
- Thực hiện thông tin hai chiều “chiều xuống và chiều lên”, nắm bắt và
định hướng dư luận xã hội, là cầu nối giữa Đảng với quần chúng nhân dân.
- Góp phần nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ nhằm thực hiện “quyền
được thông tin” và “dân chủ hóa” về thơng tin trong Đảng và trong xã hội, góp
phần tích cực trong xây dựng và chỉnh đốn Đảng, xây dựng chi bộ, đảng bộ

19
trong sạch vững mạnh, khắc phục sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối
sống; thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
- Là chiến sĩ tiên phong đấu tranh phê phán các tư tưởng lạc hậu, bảo thủ
cơ hội, chống các quan điểm sai trái, chống chiến lược “diễn biến hịa bình” của
các thế lực thù địch, nhất là trên mặt trận tư tưởng, góp phần bảo vệ quan điểm,
đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Chức năng, nhiệm vụ chủ yếu của Báo cáo viên
- Cung cấp thông tin, bao gồm cả những thơng tin có tính nội bộ, về tình
hình quốc tế, trong nước; phổ biến, giải thích các quan điểm, đường lối, chủ
trương, chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trên
các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phịng, đối
ngoại,…
- Phân tích, bình luận, làm rõ nội dung, ý nghĩa chính trị của các sự kiện.
Trên cơ sở lý luận, thực tiễn khoa học, xác đáng, có sức thuyết phục cao, báo
cáo viên làm rõ bản chất của các sự việc, hiện tượng, từ đó chỉ ra nguyên nhân,
dự báo chiều hướng, khả năng và triển vọng của tình hình, định hướng thơng tin,
nhất là các thơng tin có tính chính trị cao.
- Từ định hướng thơng tin, báo cáo viên động viên, cổ vũ tạo ra sự chuyển
biến từ nhận thức đến hành động đối với người nghe [11, tr. 60-61].
Từ khi ra đời đến nay, Đảng ta luôn quan tâm đẩy mạnh công tác tư
tưởng trong tồn Đảng và trong xã hội. Cơng tác tư tưởng được đánh giá là có
đóng góp lớn vào thắng lợi của sự nghiệp cách mạng của Đảng. Trong công
cuộc đổi mới đất nước, công tác tư tưởng vẫn luôn được đặt ở vị trí quan trọng
hàng đầu. Trên tinh thần đó, các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Đảng đều đề
cao vị trí, vai trị của cơng tác tư tưởng và yêu cầu phải coi trọng lãnh đạo, chỉ
đạo công tác tư tưởng. Tuyên truyền là một trong những bộ phận quan trọng
của cơng tác tư tưởng, có nhiệm vụ phổ biến, truyền bá hệ tư tưởng, chủ

trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến quần
chúng nhân dân và tuyên truyền miệng là một trong những kênh thông tin quan


20
trọng nhất của công tác tư tưởng.
Năm 1977, cách mạng nước ta đã chuyển sang giai đoạn mới. Đại hội lần
thứ IV của Đảng đã quyết định đường lối chung, đường lối kinh tế và phương
hướng, nhiệm vụ của từng ngành, từng mặt cơng tác. Tình hình và nhiệm vụ mới
đó địi hỏi phải tăng cường cơng tác tun truyền trực tiếp để cán bộ, đảng viên
của cả nước nắm được nhanh chóng, chính xác chủ trương, chính sách của
Trung ương, tạo ra sự nhất trí cao trong tồn Đảng, tồn dân. Đó là bối cảnh ra
đời của Chỉ thị số 14-CT/TW, ngày 03/8/1977 của Ban Bí thư Trung ương “Về
việc tổ chức đội ngũ báo cáo viên và tuyên truyền viên của Đảng” [1]. Theo tinh
thần chỉ đạo của Chỉ thị 14-CT/TW, các cấp uỷ đảng, các Ban cán sự đảng, các
ngành cần nhanh chóng xây dựng, củng cố đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền
viên của địa phương và của ngành. Đó là cơng cụ quan trọng hàng đầu trong
việc tuyên truyền, giáo dục đường lối, chính sách, truyền bá những quan điểm
của Đảng về những vấn đề thời sự lớn, về những vấn đề mới đặt ra trong cuộc
sống, trong công cuộc xây dựng chế độ mới, nền kinh tế mới, nền văn hoá mới,
con người mới; hướng dẫn sự suy nghĩ và hành động của toàn dân theo nghị
quyết của đại hội Đảng. Có đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên, sẽ giúp cho
cán bộ, đảng viên và quần chúng được nghe trực tiếp tiếng nói của các cơ quan
lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, được trực tiếp hỏi và giải đáp những vấn đề mà
nhiều người đang quan tâm, do đó, góp phần tăng cường mối quan hệ trực tiếp,
sinh động giữa Đảng và quần chúng, khắc phục được một phần tệ quan liêu,
mệnh lệnh, xa rời dân.
Khi đất nước ta bước vào thời kỳ phát triển mới, thời kỳ đẩy mạnh công
nghiệp hoá, hiện đại hoá, ra sức phấn đấu đưa nước ta cơ bản trở thành một nước
công nghiệp; từng bước thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội cơng

bằng, dân chủ, văn minh. Tình hình và nhiệm vụ mới đòi hỏi phải tăng cường
lãnh đạo và đổi mới cơng tác tư tưởng nói chung, cơng tác tun truyền miệng
nói riêng. Bộ Chính trị đã ban hành Thơng báo số 71-TB/TW, ngày 07/6/1997:
"Về việc tăng cường lãnh đạo và đổi mới công tác tuyên truyền miệng"; yêu cầu


21
các cấp uỷ đảng, các ban cán sự đảng, đảng đồn phải tăng cường lãnh đạo và
đổi mới có hiệu quả cơng tác tun truyền miệng, trong đó báo cáo viên là bộ
phận rất quan trọng. Theo tinh thần của Thơng báo số 71-TB/TW:
+ Tồn Đảng, mọi cán bộ đảng viên, trước hết là các đồng chí Uỷ viên
Trung ương và cấp uỷ viên các cấp, phải căn cứ vào đường lối chủ trương, chính
sách của Đảng và Nhà nước mà trực tiếp tuyên truyền cho quần chúng. Đội ngũ
báo cáo viên, tuyên truyền viên là lực lượng quan trọng trong công tác tuyên
truyền ở cơ sở.
+ Xây dựng, củng cố và đổi mới đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên
từ Trung ương đến cơ sở với số lượng hợp lý, chất lượng ngày càng cao.
+ Nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của Trung tâm thông tin
công tác tư tưởng của Ban Tư tưởng - văn hoá Trung ương và hoạt động báo cáo
viên ở các tỉnh, thành phố; nâng cao hiệu quả hoạt động của trung tâm bồi
dưỡng chính trị quận, huyện, thị xã và hoạt động tuyên truyền miệng trong toàn
bộ hệ thống các ban, ngành, đoàn thể từ Trung ương đến cơ sở.
1.1.2.2 Đặc điểm của đội ngũ Báo cáo viên ở Đảng bộ Khối các Cơ quan
cấp tỉnh
Trung ương không ban hành hướng dẫn riêng để thành lập đội ngũ báo
cáo viên của Đảng bộ Khối các Cơ quan cấp tỉnh, tùy theo tình hình thực tế của
các tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương sẽ có hướng dẫn để thành lập cho
phù hợp. Tuy nhiên, đặc điểm chung của đội ngũ báo cáo viên ở Đảng bộ Khối
các Cơ quan tỉnh là [25], [26]:
- Đối với cấp Đảng ủy Khối: là các đồng chí trong Ban thường vụ, Ban

chấp hành chuyên trách.
- Đối với cấp cơ sở: các báo cáo viên được cơ cấu trong cấp ủy đảng (bí
thư và phó bí thư, ủy viên Ban chấp hành, bí thư Chi bộ trực thuộc), là lãnh đạo
(cấp trưởng và cấp phó) của các cơ quan, đơn vị cấp tỉnh.
- Các báo cáo viên đều có trình độ lý luận chính trị và trình độ chun
mơn nghiệp vụ cao; từng trải qua giữ nhiều vị trí nhiệm vụ khác nhau, do đó có


22
nhiều kinh nghiệm thực tiễn; nên mỗi cán bộ, đảng viên cũng có thể trở thành
báo cáo viên của Đảng.
1.2. Nội dung và đặc điểm tuyên truyền miệng của đội ngũ Báo cáo
viên ở Đảng bộ Khối các Cơ quan cấp tỉnh
1.2.1 Nội dung công tác tuyên truyền miệng của đội ngũ Báo cáo viên
Xác định công tác tuyên truyền miệng là kênh thơng tin chủ yếu, chính
thống nhằm giáo dục, phổ biến, quán triệt mọi chủ trương, đường lối của Đảng,
chính sách, pháp luật của Nhà nước đến với đảng viên, công chức, viên chức và
nhân dân; nội dung tuyên truyền miệng rất rộng, đa dạng, liên quan đến sự
nghiệp cách mạng của Đảng và Nhân dân ta, những quan điểm, đường lối của
Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, giáo dục lòng yêu quê hương đất
nước; đặc biệt liên quan trực tiếp đến các lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội,
an ninh- quốc phòng và trật tự an toàn xã hội. Cụ thể:
* Tuyên truyền chính trị: là tập trung vào việc phổ biến, truyền bá hệ tư
tưởng của Đảng, bao gồm:
- Tuyên truyền chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.
- Tuyên truyền về quan điểm, đường lối, chủ trương của Đảng, chính
sách, pháp luật của Nhà nước.
- Tuyên truyền về truyền thống lịch sử, văn hóa của dân tộc, của Đảng…
[10, tr.10].
* Tuyên truyền về kinh tế

- Tuyên truyền về đường lối phát triển kinh tế của Đảng, các chính sách,
kế hoạch, chương trình kinh tế lớn của Nhà nước, địa phương, ngành.
- Tuyên truyền về những thành tựu kinh tế - xã hội, tiềm năng, lợi thế của
đất nước, địa phương, ngành; những thuận lợi và khó khăn, những bài học kinh
nghiệm trong việc tổ chức thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế trong từng
giai đoạn.
- Tuyên truyền phổ biến kiến thức mới, quy trình cơng nghệ mới trong sản
xuất, đời sống và bảo vệ môi trường.


23
- Tuyên truyền, giáo dục gương người tốt, việc tốt và các điển hình tiên
tiến, thúc đẩy phong trào thi đua.
* Tuyên truyền về văn hóa nhằm xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên
tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, làm nền tảng tinh thần xã hội, gắn chặt với nhiệm
vụ phát triển kinh tế và xây dựng Đảng
Nội dung chủ yếu là:
- Tuyên truyền về đường lối phát triển văn hóa của Đảng và các chủ
trương, chính sách phát triển văn hóa của Nhà nước.
- Tuyên truyền về lối sống, nếp sống và giáo dục công dân nhằm góp
phần xây dựng con người mới, nền văn hóa mới ở địa phương.
- Tuyên truyền, giáo dục truyền thống của dân tộc và của địa phương,
ngành.
- Tuyên truyền các phong trào văn hóa, xã hội, phịng, chống các tệ nạn
xã hội.
* Tuyên truyền về quốc phòng, an ninh, bao gồm các nội dung sau:
- Tuyên truyền về đường lối, quan điểm xây dựng thế trận quốc phịng
tồn dân và thế trận an ninh nhân dân bảo vệ Tổ quốc của Đảng ta trong giai
đoạn cách mạng hiện nay.
- Tuyên truyền về truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc, tự hào về

những chiến cơng mang tầm vóc lịch sử của nhân loại trong đấu tranh giành và
bảo vệ nền độc lập.
- Tuyên truyền về những chủ trương, giải pháp lớn xây dựng Quân đội
nhân dân và Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ và từng bước
hiện đại.
- Tuyên truyền các văn bản pháp luật của Nhà nước về các nghĩa vụ của
công dân tham gia quân đội, dân quân, tự vệ, giáo dục quốc phòng…
* Tuyên truyền về đối ngoại