SKKN một số biện pháp giúp trẻ 3 4 tuổi hứng thú với hoạt động khám phá môi trường xung quanh

Đề tài: “Một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi hứng thú với hoạt động khám phá
môi trường xung quanh”
I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài
Hoạt động khám phá mơi trường xung quanh có ý nghĩa vơ cùng quan trọng
đối với trẻ ở lứa tuổi mầm non, vì nó giúp trẻ tìm hiểu mơi trường xung quanh một
cách tích cực. Trẻ sử dụng hết các giác quan để tiếp thu kiến thức đồng thời phát
triển các kỹ năng tư duy. Khám phá môi trường xung quanh nhằm mục đích tạo sự
hứng thú, kích thích tính tị mị tự nhiên của trẻ, giúp trẻ biết quan sát, so sánh, đặt
câu hỏi, suy luận, thử nghiệm, phán đoán, giải quyết các vấn đề xung quanh các sự
vật hiện tượng.
Nhiệm vụ của cô giáo là tổ chức hoạt động khám phá như thế nào để trẻ
lĩnh hội được kiến thức một cách đơn giản nhưng hiệu quả. Tiếp tục thực hiện
chiến lược giáo dục lấy trẻ làm trung tâm nhằm phát huy tính tích cực chủ
động của trẻ, khơi dậy ở tính tị mị, tạo cho trẻ tính tị mị, tạo cho trẻ khám
phá về đặc điểm nổi bật và ích lợi sự việc hiện tượng quen thuộc, một vài mối
quan hệ đơn gian giữa sự vật với môi trường xung quanh, cách chăm sóc bảo
vệ chúng, đồng thời trao dồi óc quan sát, so sánh nhận xét phán đốn của trẻ
hình thành ở trẻ thái độ đúng đắn với sự vật hiện tượng sự vật xung quanh trẻ.
Nhận thức được tầm quan trọng của việc cho trẻ khám phá môi trường xung quanh
và làm sao để những hoạt động đó trở nên thú vị, khơng khơ khan với trẻ nên
tơi ln tìm tịi, khám phá để đưa ra các biện pháp giúp trẻ hứng thú khi tham
gia khám phá mơi trường xung quanh. Chính vì lý do trên mà tôi mạnh dạn chọn đề
tài “Một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi hứng thú với hoạt động khám phá môi
trường xung quanh” làm bài sáng kiến kinh nghiệm của mình.
2. Đối tượng nghiên cứu.
Đối tượng của đề tài là trẻ 3 - 4 tuổi lớp MG Bé C2 – Trường mầm non Vĩnh Thạch
3. Giới hạn phạm vi, nội dung nghiên cứu :
1

Trong phạm vi khả năng và trách nhiệm của mình, tôi vận dụng vấn đề mà bài viết
này đề cập đến là chương trình chăm sóc và giáo dục trẻ mầm non từ 3 - 4 tuổi ở
chính đơn vị trường tôi đã và đang công tác .
4. Phương pháp nghiên cứu :
Qua thực tế giảng dạy và làm đề tài bản thân đã sử dụng một số phương pháp
sau:
- Trước hết phải nhận định được thực trạng của đối tượng nghiên cứu.
- Nghiên cứu sách báo, tài liệu về các hoạt động pháp triển nhận thức cho trẻ.
- Dự giờ trao đổi kinh nghiệm.
- Cho trẻ thực hành.
- Ghi chép quan sát.
- Động viên khen thưởng.
Khi giảng dạy và làm đề tài tôi đã kết hợp một cách linh hoạt các phương
pháp, sau đó phân tích, tổng hợp số liệu, xây dựng đề cương, thống kê số liệu
sáng kiến, áp dụng sáng kiến và hoàn thành sáng kiến.
5. Thời gian nghiên cứu :
Thời gian thực hiện từ tháng 9/2017 đến tháng 5/2018.
II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lý luận
Trong chương trình giáo dục mầm non, hoạt động học của trẻ rất phong phú, đa
dạng và được tổ chức với nhiều hình thức một cách linh hoạt để giúp trẻ lĩnh hội tri
thức, phát triển kỹ năng của hoạt động học theo nội dung của chủ đề. Trong đó hoạt
động khám phá môi trường xung quanh chiếm một vị trí quan trọng. Khám phá mơi
trường xung quanh nhằm tạo tiền đề cho việc phát triển tồn diện, Thơng qua đó
giúp trẻ có được vốn hiểu biết nhất định và tạo cho trẻ tâm thế vững vàng khi bước
vào lớp một.
Để phù hợp với nhu cầu ngày càng đi lên của xã hội, hòa nhập với xu thế phát triển
giáo dục, đáp ứng với chương trình tiểu học thì giáo dục mầm non càng cần phải
2

nâng cao chất lượng hiệu quả giáo dục theo hướng giáo dục mầm non, xóa bỏ
phương thức dạy học cũ rập khn, thụ động, chú trọng phát huy tính tích cực của
trẻ, giúp trẻ có cơ hội được tìm tịi, khám phá, trải nghiệm... thì việc đưa mơi
trường xung quanh đến với trẻ mầm non là một việc làm rất quan trọng và cần thiết.
2. Cơ sở thực tiễn
Trẻ ở lứa tuổi mầm non rất thích tìm hiểu, khám phá môi trường xung quanh,
bởi thế giới xung quanh thật bao la rộng lớn, có biết bao điều mới lạ hấp dẫn, và
cịn có bao lạ lẫm khó hiểu, trẻ tị mị muốn biết, muốn được khám phá. Khám phá
mơi trường xung quanh mang lại nguồn biểu tượng vô cùng phong phú, đa dạng,
sinh động, đầy hấp dẫn với trẻ thơ, từ môi trường tự nhiên (cỏ cây, hoa lá, chim
muông..) đến môi trường xã hội (công việc của mỗi người trong xã hội, mối quan
hệ của con người với nhau …) và trẻ hiểu biết về chính bản thân mình, vì thế trẻ
ln có niềm khao khát khám phá , tìm hiểu về chúng. Khám phá mơi trường xung
quanh địi hỏi trẻ phải sử dụng tích cực các giác quan chính vì vậy sẽ phát triển ở
trẻ năng lực quan sát, khả năng phân tích, so sánh, tổng hợp… nhờ vậy khả năng
cảm nhận của trẻ sẽ nhanh nhạy, chính xác, những biểu tượng, kết quả trẻ thu nhận
được trở nên cụ thể, sinh động và hấp dẫn hơn.
3. Thực trạng:
Năm hoc 2017- 2018 tôi được nhà trường phân công dạy lớp 3 - 4 tuổi C2. Đa số
các các cháu đã qua lớp nhà trẻ, đã được làm quen với các hoạt động ở trường mầm
non
* Thuận lợi.
+ Nhà trường luôn nhận được sự quan tâm của các cấp, đặc biệt sự quan tâm chỉ
đạo sát sao của phòng giáo dục về chuyên môn và đầu tư cơ sở vật chất trang thiết
bị đầy đủ
+ Ban giám hiệu rất năng động, sáng tạo tâm huyết nhiệt tình, ln làm rất tốt công
tác tham mưu để đầu tư cơ sở vật chất trang thiết bị cũng như chỉ đạo sâu sát trong
chuyên môn
3

- BGH nhà trường luôn tạo điều kiện cho giáo viên học tập nâng cao
chuyên môn và mua sắm cũng như bổ sung cơ sở vật chất, đồ dùng, đồ chơi để
đảm bảo thực hiện tốt chất lượng giảng dạy.
+ Đội ngủ giáo viên được đào tạo về chuyên môn có hệ thống bài bản và tất cả
giáo viên đều đặt từ trình độ đạt chuẩn trở lên. giáo viên ln ln u nghề, mến
trẻ, nhiệt tình, năng nổ với cơng việc được giao, đa số có thâm niên nghề.
+ Bản thân tơi là một giáo viên có thời gian cơng tác trong ngành lâu năm, ln
nhiệt tình với trẻ tâm huyết với nghề nghiệp. có khả năng trong làm đồ dùng đồ
chơi phục vụ dạy và học.
- Có điều kiện dự giờ học hỏi đồng nghiệp thường xuyên để tích lũy kinh nghiệm
cho bản thân và đầu tư cho các hoạt động ở lớp được phong phú hơn.
- Chuyên mơn nghiệp vụ vững vàng, có nhiều năm kinh nghiệm giảng dạy tiếp xúc
với trẻ, nắm được tâm sinh lý của trẻ
+ Đa số trẻ đã học qua 1 độ tuổi nhà trẻ nên cũng rất hứng thú học và tích cực tham
gia các hoạt động. Sĩ số lớp ổn định, trẻ tiếp thu nhanh phát triển tốt cả thể chất và
trí tuệ.
+ Phụ huynh ln tin tưởng và phối hợp trong cơng tác chăm sóc và giáo dục trẻ,
ln hỗ trợ lịch, tranh ảnh, sách báo, nguyên vật liệu mở…và ngày công để tham
gia làm đồ dùng đồ chơi có hiệu quả.
* Khó khăn.
- Đồ dùng trang thiết bị chưa được đồng bộ, đa số là giáo viên tự làm
- Trẻ ở lứa tuổi 3 - 4 tuổi việc tiếp thu kiến thức chưa được đồng đều do có một số
cháu lần đầu tiên đi học nên sự giao tiếp của trẻ còn rất rụt rè, nhút nhát, chưa
mạnh dạn trong giao tiếp, chưa tự tin về bản thân.
- Đa số trẻ trong lớp đến từ nhiều địa phương khác nhau
- Trẻ bị ảnh hưởng bởi cuộc sống phát triển hiện đại như: Internet, tivi, các trò chơi
điện tử , Vốn hiểu biết về môi trường xã hội của trẻ còn hạn chế
* Kết quả khảo sát thực tế

4


Trước khi thực hiện các biện pháp tôi đã tiến hành khảo sát thực tế ở trường lớp và
kết quả thu được như sau:
*Khảo sát chất lượng trẻ trong lớp (Tổng số trẻ được khảo sát: 22 Trẻ)

Nội dung khảo sát
Trẻ hứng thú, tích cực tham gia vào hoạt
động
Mạnh dạn, chủ động tham gia thảo luận
nhóm
Biết sử dụng và phối hợp các giác quan để
khám phá đối tượng
Trẻ thích đặt câu hỏi và có nhu cầu được
giải đáp

Đạt

Cịn hạn chế
Số trẻ
Tỷ lệ
%

Số trẻ

Tỷ lệ
%

14

63.6

8

36,4

13

59,1

9

40,9

12

54.5

10

45,5

10

45,5

54.5

16,7

4. Giải pháp, biện pháp.
Để trẻ khám phá môi trường xung quanh một cách hiệu quả nhất giáo viên phải tạo
ra nhiều cơ hội để nhìn, nghe, sờ, ngửi, cầm nắm, tiếp xúc trực tiếp với các sự vật
xung quanh. Có như thế, khả năng phát triển nhận thức của trẻ mới được phát triển
và trẻ sẽ khắc sâu kiến thức về môi trường xung quanh.
Nhưng đối với trẻ mẫu giáo vui chơi là hoạt động chủ đạo vì vậy lồng ghép, tổ
chức như thế nào để trẻ được học bằng chơi chơi mà học đạt hiệu quả.
Với kinh nghiệm của bản thân tôi mạnh dạn đưa ra một số phương pháp nhằm giúp
trẻ 3 – 4 tuổi hứng thú với hoạt động khám phá môi trường xung quanh
Biện pháp 1 * Xây dựng cơ sở vật chất :
Đồ dùng trực quan, đồ chơi phục vụ tiết học như : Bàn, ghế, bảng, tranh, mơ hình,
vật mẫu ... Cần phải đầy đủ cho cô và trẻ cùng hoạt động .
Đồ dùng của trẻ cũng phải đẹp, hấp dẫn, phong phú sinh động nhằm kích thích
hứng thú, tị mị lịng ham hiểu biết của trẻ, tơi thường sử dụng đồ thật, vật thật
hoặc hình ảnh động cho tiết học.
5


Dựa vào yêu cầu thực tế dạy trẻ, tôi đề nghị với BGH nhà trường trang bị thêm
thiết bị, đồ dùng dạy học như : Bảng , tranh ảnh, lôtô, và với mỗi tiết cần có đồ
dùng để phục vụ thật đầy đủ .
Với các bậc phụ huynh vận động họ mua thêm đồ dùng , tranh ,truyện , đặc biệt là
tranh ,sách, ảnh về các con vật, cây cối, hoa lá, quả ... Sưu tầm những câu ca dao,
tục ngữ, đồng dao để làm phong phú vốn hiểu biết về mơi trường xung quanh của
trẻ .
Với chính bản thân mình tơi tận dụng những ngun vật liệu có sẵn ở địa phương
như : vải vụn làm rối , cọng rơm khô làm mái nhà, sưu tầm lá khô với nhiều màu
sắc , hoa ép khô ,vỏ cây khô để làm tranh ảnh cho tiết dạy. Sưu tầm các loại hạt, các
loại vỏ trai ốc, hến sị, giấy gói hoa, chai nhựa làm bình hoa trang trí ngày tết ... để

bổ sung giá đồ chơi của trẻ .
+ Bổ sung đồ dùng, đồ chơi
Được nhà trường cấp cho tranh dạy mơi trường xung quanh,lơ tơ các loại... Ngồi
ra tơi cịn tự làm đồ dùng phục vụ tiết dạy, các loại tranh ảnh, hình ảnh, các con vật,
cây cỏ, hoa lá ... Sưu tầm tranh có hình ảnh đẹp sử dụng trong việc cho trẻ
LQVMTXQ . Tận dụng các hình ảnh ở lốc lịch, bìa, hoạ báo, ảnh cũ ... Vừa trang
trí lớp vừa làm đồ dùng đồ chơi .
Tơi tận dụng bìa cát tơng có dây dật thật sinh động ,hấp dẫn , gây hứng thú với trẻ.
Sau đó để trẻ tự điều khiển , để trẻ biết con vật này có chân hay có cánh , có chân
thì biết chạy có cánh thì biết bay, hoặc xe ơ tơ có bánh chạy trên đường bộ…
Tơi để cho trẻ tự làm một sản phẩm như tranh vẽ về các con vật, cỏ cây, hoa lá,
hoặc các sản phẩm nặn những đồ vật xung quanh trẻ, các sản phẩm tạo hình, tranh
từ những phế liệu, cô và trẻ cùng làm thể hiện vốn hiểu biết phong phú của trẻ về
MTXQ . Với những đồ dùng, đồ chơi được phát và tự làm khi tôi đưa vào sử dụng
trong tiết dạy môi trường xung quanh, tôi thấy trẻ rất hào hứng, hứng thú học, trẻ
hiểu biết nhiều, quan sát rất tốt, tìm rất nhanh các vật mẫu cô đưa ra, so sánh và
phân loại cũng rất rõ ràng, rành mạch, ngôn ngữ rất phát triển, trẻ thuộc rất nhiều
6


thơ ca dao, tục ngữ,đặc biệt là các câu đố về các con vật, các cây hoa, các loại
quả ... Tư duy của trẻ cũng nhanh và chính xác hơn .
+ Xây dựng góc “Bé với thiên nhiên ”
Góc thiên nhiên là nơi dành cho các hoạt động chăm sóc cây cối: Nhặt cỏ, bắt sâu,
tưới nước, ngồi ra cịn là nơi tìm đọc các loại sách về thiên nhiên, các tranh ảnh về
thế giới tự nhiên .
Tôi xây dựng góc thiên nhiên có các cây xanh như: cây sống đời , cây hoa hồng,
đồng tiền, dàn dây leo…khuyến khích trẻ ý thức chăm sóc vảo vệ thiên nhiên.
Tơi bố trí giá sách chủ yếu là sách vẽ con vật, cây cối,hoa lá, quả hạt … Tranh ảnh
vừa tầm với của trẻ để trẻ có thể xem và lật từng trang sách (có que chỉ cho việc

xem sách). tơi sắp xếp các hộp đựng vỏ cây khô hoa lá ép khơ, các loại hạt… Có
ngắn nhãn mác và hình ảnh rõ ràng để trẻ dễ nhận thấy, trẻ được chơi và làm được
những sản phẩm từ những đồ chơi ấy. Ngồi ra tơi cũng dùng vỏ hến, ốc trai ,sị …
vỏ trứng vệ sinh sạch sẽ vừa làm đồ dùng, đồ chơi phong phú vừa rẻ tiền vừa dễ
kiếm . Các tranh , lô tô đều được phân loại để ở giá vừa dễ lấy , dễ tìm .
Ví dụ : Tôi phân loại lô tô :
- Lô tô con vật xếp vào một ô .
- Lô tô các loại quả xếp vào một ô.
Tôi cố gắng tạo cho trẻ có góc chơi rộng rãi với các nguyên vật liệu khác nhau để
trẻ được trải nghiệm .
Biện pháp 2 * Làm giàu vốn hiểu biết về môi trường xung quanh
Biểu tượng về thế giới xung quanh, đưa đến với trẻ qua nhiều hình thức : Câu đố,
bài hát, ca dao, tục ngữ, đồng dao, tranh ảnh, đồ vật, vật thật … Giúp trẻ không bị
nhàm chán, lại rễ tiếp thu để trẻ ghi nhớ và chính xác hố thành biểu tượng
của mình.
Ví dụ : Cho trẻ khám phá con cua - con cá:
“ Con gì tám cẳng hai càng.
Đầu thì khơng có bị ngang cả đời”
7


Trẻ đốn ngay được đó là con cua . Nhưng trong đầu trẻ biểu tượng về con cua
được chính xác là con cua có hai càng to, có tám chân này, lại bò ngang nữa.
Cho trẻ làm quen với con cá, tơi dùng câu đố :
“Con gì có vẩy có vây
Không đi trên cạn mà đi dưới hồ ”
Trẻ trả lời đó là con cá. Nhưng trẻ lại biết thêm con cá có đặc điểm cụ thể, có vây
có đi, vẩy, mơi trường sống của chúng…
Từ đó trẻ có thể so sánh xem con cá và con cua có đặc điểm gì giống nhau, có đặc
điểm gì khác nhau? Sau đó trẻ có thể phân nhóm .

+ Rèn trẻ thơng qua tiết dạy
Vì cho trẻ LQVMTXQ, nên trong mỗi tiết với mỗi mẫu vật thật, hay clip, tôi đều
cho trẻ quan sát kỹ, cho tẻ đưa ra nhiều ý kiến nhận xét để tìm ra đầy đủ và chính
xác đặc điểm vật mẫu .
Ngày nay lĩnh vực công nghệ thông tin phát triển nhằm cung cấp nhiều thơng tin
hữu ích, hấp dẫn mà đôi khi ở trong sách vở chúng ta khơng thể tìm thấy được. Tùy
vào nội dung từng bài học mà tơi có thể xem, tìm và download hình ảnh, video clip
ứng dụng vào dạy trẻ. Trẻ được chính xác hố các biểu tượng, hấp dẫn, cuốn hút trẻ
vào giờ hoạt động hơn.
Tơi cịn thiết kế các bài giảng điện tử trên chương trình powerpoint như: ở bài dạy
“Một số loại quả” tơi đã thiết kế trị chơi củng cố trên chương trình powerpoint,
hoặc bài “Tìm hiểu về bác nơng dân” tơi cho trẻ xem hình ảnh cơng việc của bác có
lồng nhạc. Ở giờ hoạt động “Trị chuyện về ngày 30 tết” tơi cho trẻ xem hình ảnh
bắn pháo hoa trên máy tính, trẻ rất thích.
Ví dụ: Cơ sử dụng các hình ảnh được down trên mạng để phục vụ cho trẻ giờ học
về các loại quả: Quả táo, Quả cam, Quả chuối, Quả đu đủ
Trong tiết dạy MTXQ tơi lồng ghép thích hợp các mơn khác như : Toán , âm nhạc ,
… để trẻ thêm hứng thú, ghi nhớ tốt hơn, hiểu vấn đề sâu và rộng hơn.
Ví dụ : Trong tiết dạy làm quen với động vật sống dưới nước.
8


Tôi cho trẻ thi “ đố vui ” hai đội ra câu đố cho nhau và giải câu đố đội bạn.
“ Nhà hình xoắn nằm ở dước ao

Mang nhà đi khắp mọi nơi

Chỉ có một cửa ra vào mà thơi

Khơng đi đóng cửa nghỉ ngơi một mình .”

Là con gì? ( con ốc )
Con gì đầu bẹp .

Râu ngắn vểnh lên

Hai ngạnh hai bên

Mình trơn bóng nhẵn

Là con gì? ( con cá trê)

Như vậy trẻ rất vui vẻ hào hứng, kích thích tư duy, làm phong phú vốn từ và ngôn
ngữ mạch lạc... Trong tiết dạy tôi cũng lồng ghép tốn sơ đẳng, LQ với con cua,
cơ và trẻ cùng đếm số chân cua . Tôi đưa âm nhạc xen kẽ giữa các phần chuyển tiếp
trong tiết dạy để tiết dạy thêm hào hứng, sôi động.
- Để thu hút sự chú ý của trẻ, đối tượng khám phá cần phải gần gũi với đời sống
của trẻ. Trẻ cần có thời gian tiếp xúc nhiều lần với đối tượng bằng cách cầm nắm,
ngắm nghía, chơi với đối tượng, bắt chước vận động, tiếng kêu, hình dáng của sự
vật, hiện tượng… Hiểu được vấn đề trên, tôi cho trẻ tiếp xúc với đối tượng khám
phá, cảm nhận đối tượng thông qua các giác quan. Muốn vậy, trước hết, tôi phải
hướng sự chú ý của trẻ vào các chi tiết nhỏ khi trẻ quan sát đối tượng ở nhiều khía
cạnh khác nhau bằng cách đưa ra những câu hỏi hoặc cho trẻ nói về những gì trẻ
nhìn thấy. Ví dụ: Cho trẻ quan sát và nhận xét hai bạn trong lớp: Giới tính (giống
hoặc khác nhau như thế nào), Chiều cao, Màu sắc quần áo, Tóc…
+ Giúp trẻ củng cố, khắc sâu kiến thức:
- Tạo điều kiện cho trẻ sử dụng những kỹ năng của bản thân để thể hiện những điều
đã được trãi nghiệm.
Ví dụ: Sau khi trẻ đã quan sát tìm hiểu về hiện tượng trời mưa. Tôi cho trẻ:
- Vẽ lại cảnh trời mưa, kể lại quá trình hình thành mưa và nói về lợi ích của nước

mưa. Hát bài hát, chơi trị chơi có nội dung về mưa…
- Cơ lồng ghép một số nội dung bài hát, thơ, câu chuyện, trò chơi, hò, vè, câu đố…
vào các hoạt động nhằm giúp trẻ khắc sâu kiến thức đã được học. Đây cũng là hình

9


thức tích hợp nhiều nội dung để hoạt động khám phá thêm phong phú, hấp dẫn trẻ
hơn.
Trong tiết dạy tôi cũng kích thích khả năng sáng tạo nghệ thuật của trẻ bằng cách
gắn hoặc dán để hoàn thiện bức tranh .
+ Nâng cao kỹ năng quan sát, so sánh và phân loại ở trẻ.
Biết được kỹ năng và nghệ thuật dạy trẻ làm quen với MTXQ cũng chưa thật sáng
tạo, nên bản thân tôi khắc phục bằng cách: Thường xuyên học tập bạn bè đồng
nghiệp, luyện tập giọng nói sao cho thật chuyền cảm, tác phong dạy sao cho nhẹ
nhàng, linh hoạt.
Về kiến thức phải nắm vững phương pháp dạy, cung cấp cho trẻ kiến thức dù đơn
giản nhưng cũng phải thật chính xác.
Tận dụng mọi thời gian để tự rèn luyện mình, dù ở lớp hay ở nhà .
Sử dụng bộ tranh cho trẻ LQVMTXQ, theo nội dung từng bài, theo đúng chương
trình .
Ln nắng nghe, tiếp thu ý kiến nhận xét, của BGH sau mỗi tiết dạy, để từ đó phát
huy những mặt tốt, khắc phục những hạn chế.
+ Về cách tiến hành :
Với mỗi bài tuỳ thuộc vào đối tượng cho trẻ làm quen, tơi tìm những cách vào bài
khác nhau để gây sự chú ý, tò mị của trẻ. có thể dùng câu đố, bài hát… Để trẻ nhận
biết đối tượng bằng tranh ảnh và đồ vật, vật thật và mơ hình.
Với mỗi đối tượng trẻ được làm quen, trẻ được quan sát thật kỹ, trẻ biết đưa ra ý
kiến nhận xét của mình, cùng với đó là câu hỏi gợi mở của cơ, cứ mỗi lần làm quen
như vậy tôi lồng ghép nội dung giáo dục vào bài. Trẻ khơng những hiếu về vật đó

mà cịn có cách ứng xử , hành động với chúng .
Sau khi trẻ được làm quen 2 – 3 đối tượng( trong 1bài ) tôi cho trẻ so sánh 2 đối
tượng một, để trẻ có thể rễ ràng hồn thành nhiệm vụ phân loại trong các trò chơi .
Trong các tiêt học khác tôi cũng lồng ghép kiến thức môi trường xung quanh để
củng cố vốn hiểu biết về biểu tượng đã có của trẻ.
10


Trong hoạt động góc, trẻ được chơi ở góc thiên nhiên. trẻ tưới cây, nhặt lá, bắt sâu,
xem sách về môi trường xung quanh. Đặc biệt trẻ được chơi nhiều đồ vật thật, khi
được hoạt động nhiều với đồ vật thật, trẻ được nhìn, sờ, nắm, ngửi … Từ đó có
hình ảnh trọn vẹn về những gì xung quanh trẻ, khơng thế mà tơi cịn phát huy tính
sáng tạo của trẻ bằng cách cho tẻ làm tranh từ nguyên liệu thiên nhiên như : Hoa, lá
ép khô, vỏ cây, coọng rơm, vỏ thuỷ sản …
Qua các buổi dạo chơi ,thăm quan , hoạt động ngoài trời , dã ngoại … khi trẻ quan
sát tôi hướng trẻ sử dụng mọi giác quan để trẻ có thể chỉ ra chọn vẹn đối tượng đó .
Ví dụ : Cơ và trẻ quan sát cây hoa hồng, hướng trẻ nhận biết màu sắc cánh hoa.
Cho trẻ sờ cánh hoa thấy mịn và nhẵn, các mép của lá có răng cưa. Đưa hoa nên
ngửi có mùi thơm .
Trẻ được quan sát kỹ, có được đầy đủ các đặc điểm của đối tượng nên trẻ so sánh
rất tốt và phân loại rất nhanh .
Dạo chơi thăm quan hoạt động ngồi trời, khơng những để trẻ khám phá thế giới
xung quanh mình mà tơi cịn giáo dục tình u thiên nhiên, ý thức bảo vệ mơi
trường. Tơi cũng luôn chú ý kiến thức xã hội với trẻ về công việc của mỗi người ,
về mối quan hệ giữa con người với nhau, đặc biệt là giáo dục Bảo vệ môi trường.
Với trẻ mặc dù kiến thức rất đơn giản như tạo cho trẻ thói quen vứt rác đúng nơi
quy định và ý thức bảo vệ môi trường xanh sạch đẹp.
Biện pháp 3 * Sử dụng trò chơi.
Đối vi tr mm non thỡ vic chơi mà học, học mà chơi s giỳp tr
tip thu nhng kin thc mt cách dễ dàng và sâu sắc nhất. Sau thời gian trị

chuyện, đàm thoại với cơ trẻ được hoạt động, được tham gia vào các trò chơi hứng
thú.
Tổ chức các trò chơi trong mỗi tiết dạy, tôi tổ chức đan xen trị chơi động với trị
chơi tĩnh, làm cho khơng khí tiết dạy vui tươi hào hứng và hiệu quả.
Qua đó, trẻ khơng chỉ ngồi nghe cơ nói và trả lời các câu hỏi của cơ mà trẻ cịn
có cơ hội để bộc lộ các hiểu biết của mình thơng qua các trị chơi. Ngồi ra trị
11


chơi cịn có tác dụng củng cố, bổ sung và phát triển thêm các tri thức mà trẻ vừa
lĩnh hội, tái tạo lại biểu tượng · học thông qua những hoạt động thực tiễn. Do đó trị
chơi củng cố trong gi hoạt động khám phỏá l rt quan trng.Trũ chi càng
phong phú đa dạng bao nhiêu thì các tri thức trẻ lĩnh hội càng sâu sắc và trẻ càng
nhớ lâu Di đây là một số trò chơi tôi đà tổ chức và thu đợc
kết quả tốt:
* Trũ chi 1: Nm cá gắp cua”
Sử dụng trong các tiết: Khám phá con cá chép, con cua (một số con vật sống dưới
nước)
- Chuẩn bị: Cá, cua, tôm, mực… bể nước nông, nơm, gắp cua
- Cách chơi: Cho trẻ về 2 đội tới bể bắt cá trong một thời gian là một bản nhạc,
đội nào nơm hoặc gắp được nhiều cá hoặc cua hơn thì đội ấy chiến thắng.
- Luật chơi: Thi xem đội nào nơm hoặc gắp được nhiều cá- cua hơn thì đội ấy chiến
thắng.
- Nhận xét sau khi chơi: Sau khi trẻ nơm cá hoặc gắp cua cô hỏi đội bắt được
nhiều cá bí quyết để bắt được cá và cho trẻ quan sát nhận xét con cá vừa bắt được.
Biện pháp 4 * Kết hợp giữa cô giáo và phụ huynh
Ở lớp tôi đã xây dựng được gốc tuyên truyền nhằm trao đổi, tuyên truyền, phối
hợp với phụ huynh nộp các nguyên vật liệu phế thải, làm thêm một số đồ dùng đồ
chơi, Tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh vào giờ đón trả trẻ để hiểu được
tính cách trẻ và để phụ huynh luyện thêm cho trẻ. Cháu Cẩm Thảo, cháu Khơi

Ngun.. rất thích đọc câu đố cho bố mẹ nghe . Cháu Quỳnh Chi, cháu Bảo Châu..
rất hay hỏi về những gì lạ xung quanh
Trao đổi với phụ huynh mua cho trẻ những quyển truyện, tranh về con vật, cây cỏ
… phù hợp với lứa tuổi để trẻ có được vốn kiến thức
Đối với trẻ mầm non dễ nhớ lại dễ quên, nếu không được luyện tập thường xun
thì sau ngày nghỉ sẽ qn lời cơ dạy.
Động viên các cháu không chỉ biết bảo vệ môi trường xung quanh mà cịn giữ gìn,
12


giúp đỡ cha mẹ những công việc vệ sinh nhỏ.
Trao đổi với phụ huynh mua cho trẻ những quyển tranh về con vật, cây cỏ… phù
hợp với lứa tuổi.
Việc kết hợp giữa gia đình và cơ giáo là khơng thể thiếu được, giúp trẻ luỵên tập
nhiều hơn, từ đó trẻ có được vốn kiến thức về thiên nhiên, về xã hội phong phú và
đa dạng hơn.
Vì trẻ ở mơi trường là nông thôn, nên ở nhà trẻ được tiếp xúc với nhiều thiên nhiên,
cỏ cây hoa lá rất nhiều, được bố mẹ thường xuyên cung cấp và củng cố những gì đã
có thì hiệu quả việc cho trẻ làm quen với mơi trường xung quanh là rất cao .
Tóm lại: Cần tận dụng và tạo điều kiện cho trẻ tự khám phá môi trường xung quanh
mọi lúc, mọi nơi thông qua các giác quan, đồng thời dành cho trẻ sự tự do, thời
gian để cho trẻ khám phá sự vật, hiện tượng xung quanh. Các hoạt động này sẽ kích
thích tính tích cực của trẻ, giúp trẻ phát triển và ngày càng hoàn thiện hơn về kỹ
năng và nhận thức

* Kết quả : Chất lượng trẻ so với đầu năm (số lượng trẻ : 22)
Nội dung khảo sát

Trước khi áp dụng các biện pháp

Sau khi áp dụng các biện
pháp
13


Đạt
Số
trẻ

Trẻ hứng thú, tích cực tham gia
vào hoạt động
Mạnh dạn, chủ động tham gia
thảo luận nhóm
Biết sử dụng và phối hợp các
giác quan để khám phá đối tượng
Trẻ thích đặt câu hỏi và có nhu
cầu được giải đáp

Tỷ lệ
%

Cịn hạn chế
Số
trẻ

Tỷ lệ
%

Đạt
Số

trẻ

Tỷ lệ
%

Còn hạn
chế
Số Tỷ lệ
trẻ
%

14

63.6

8

36,4

22

100

0

0

13

59,1

9

40,9

21

95,5

1

4,5

12

54.5

10

45,5

21

95,5

1

4,5

10

45,5

54.5

16,7

20

90,1

2

9,1

III: KẾT LUẬN, VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Nhận thức rõ được tầm quan trọng của sự hứng thú với hoạt động khám phá môi
trường xung quanh của trẻ nên tơi cũng mạnh dạn tìm hiểu, trải nghiệm và đưa ra
một số biện pháp giúp trẻ hứng thú trong giờ học Làm quen mơi trường xung
quanh.
Chính vì thế tơi mong muốn các biện pháp này sẽ được nhân rộng, phát triển hơn
nữa để tiến tới một bộ môn KP MTXQ lý tưởng hấp dẫn với trẻ mầm non
Quan điểm giáo dục trẻ theo hướng đổi mới giáo viên là người hướng dẫn, tạo cơ
hội cho trẻ hoạt động vui chơi tìm tịi khám phá. Trẻ hoạt động không bị áp đặt để
phát huy năng lực bản thân, được trao đổi, được nhận xét nên trẻ trở nên năng động
hơn.
Qua q trình thực hiện tơi rút ra được một số kinh nghiệm sau:
- Tạo điều kiện cho trẻ khám phá môi trường xung quanh, trẻ sẽ phát triển tồn diện
hơn.

- Cần có sự đầu tư, sáng tạo để hoạt động khám phá thêm phong phú.
- Hình thức học mà chơi bao giờ cũng đạt kết quả tốt trong hoạt động.
2. Bài học kinh nghiệm
14


- Bản thân cần phải tích cực tìm tịi học hỏi, nhận thức sâu sắc những nội dung giáo
dục và lựa chọn nội dung phù hợp đưa vào dạy trẻ lớp mình.
- Mạnh dạn dám nghĩ, dám làm, khắc phục mọi khó khăn để thực hiện thành cơng ý
tưởng của mình.
- Phát huy sức mạnh tổng hợp của nhà trường, phụ huynh cùng tồn thể CBGVNV
trong cơng tác giáo dục và hình thành cáckỹ năng trải nghiệm, khám phá cho trẻ.
- Tổ chức nhiều hoạt động tạo mọi cơ hội để trẻ được khám phá khoa học tích lũy
kiến thức về môi trường xung quanh.
- Kết hợp chặt chẽ với phụ huynh, tạo uy tín và tiềm năng đối với phụ huynh và đối
với trẻ.
- Dạy trẻ bằng tình yêu thương và lịng nhiệt tình.
- Ln tìm tịi, đầu tư thời gian nghiên cứu, sưu tầm thêm các trò chơi áp dụng
trong và ngoài tiết học, những bài thơ, đồng dao hay, các thí nghiệm đơn giản
nhưng thú vị.
3. Kiến nghị
+ Đối với các cấp lãnh đạo: Rất mong muốn lãnh đạo cấp trên quan tâm nhiều hơn
nữa trong việc bổ sung thêm thiết bị, đồ dùng cho môn khám phá môi trường xung
quanh để phục vụ cho tiết dạy.
- Tổ chức các buổi hội thảo, tham quan học hỏi, tập huấn, dự giờ thăm lớp,... để
giáo viên có cơ hội được giao lưu học hỏi về kỹ năng làm đồ dùng dạy học và tổ
chức hoạt động, kỹ năng lên lớp và xử lý tình huống sưu phạm,...
+ Đối với giáo viên: Khơng ngừng học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp
vụ, kỹ năng làm đồ dùng dạy học, đồ chơi,... Trước khi lên lớp phải nghiên cứu kỹ
đề tài, luyện kỹ năng truyền đạt, lựa chọn câu hỏi đàm thoại phù hợp,...

+ Đối với phụ huynh: Phối hợp với giáo viên trong việc giáo dục trẻ, đóng góp
nguyên vật liệu phế thải, địa phương để phối hợp cùng giáo viên làm đồ dùng trực
quan,...

15


Trên đây là một số kinh nghiệm trong việc nghiên cứu áp dụng “Một số biện pháp
giúp trẻ 3- 4 tuổi hứng thú với hoạt động khám phá môi trường xung quanh”
Với bài viết này, tơi hy vọng đã góp phần tìm hiểu được thực trạng kỹ năng học tốt
mơn khám phá môi trường xung quanh của trẻ 3 – 4 tuổi. trong tình hình hiện nay,
để từ đó tơi và các bạn có “Một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi hứng thú với hoạt
động khám phá môi trường xung quanh” có hiệu quả cao hơn cho trẻ. Bài viết
khơng tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Mong nhận được sự đóng góp của Ban
giám hiệu, các Cơ giáo và các bạn đồng nghiệp.
Tôi xin trân trọng cảm ơn!
Vĩnh Thạch, Ngày 10 tháng 04 năm 2018
XÁC NHẬN CỦA BGH

Tơi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, khơng sao chép nội dung của
người khác.
Người viết
Nguyễn Thị Thu Hà

16