ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT HỌC PHẦN LUẬT AN SINH XÃ HỘI

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI
KHOA PHÁP LUẬT KINH TẾ

ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT HỌC PHẦN

(LƯU HÀNH NỘI BỘ)

HÀ NỘI - 2021


BẢNG TỪ VIẾT TẮT
ASXH
BHXH
BT
GV
GVC
ILO
KTĐG
LVN
NC
XHCN

2

An sinh xã hội
Bảo hiểm xã hội
Bài tập
Giảng viên
Giảng viên chính
Tổ chức lao động quốc tế
Kiểm tra đánh giá

Làm việc nhóm
Nghiên cứu
Xã hội chủ nghĩa


TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI
KHOA PHÁP LUẬT KINH TẾ
BỘ MƠN LUẬT LAO ĐỘNG

Bậc đào tạo:
Tên học phần:
Số tín chỉ:
Loại học phần:

Cử nhân ngành Luật kinh tế
Luật an sinh xã hội (CNTC-39)
03
Bắt buộc

1. THÔNG TIN VỀ GIẢNG VIÊN
1. PGS,TS. Trần Thị Thuý Lâm - GVCC, Trưởng Bộ môn
Điện thoại: 0912.483.459
E-mail:
2. PGS,TS. Nguyễn Hữu Chí – GVCC
Điện thoại: 0903.232.227
E-mail:
3. TS. Đỗ Thị Dung - GVCC
Điện thoại: 0976.658.110
E-mail:
4. ThS. Hà Thị Hoa Phượng – GV, Phó Trưởng Bộ mơn

Điện thoại: 0944917842
E-mail:
5. ThS. Đoàn Xuân Trường – GV
Điện thoại: 0986908929
E-mail:
6. ThS. Nguyễn Tiến Dũng – GV
Điện thoại: 0986229991
Email:
7. ThS. Trần Thị Kiều Trang – GV
3


Điện thoại: 0915721289
E-mail:
Văn phịng Bộ mơn luật lao động
Phịng 1509, nhà A, Trường Đại học Luật Hà Nội
Số 87, đường Nguyễn Chí Thanh, Đống Đa, Hà Nội
Giờ làm việc: 8h00 - 17h00 hàng ngày (trừ thứ bảy, chủ nhật và ngày
lễ).
2. TÓM TẮT NỘI DUNG HỌC PHẦN
Luật ASXH là học phần nghiên cứu các vấn đề lí luận và thực tiễn
trong việc xây dựng, ban hành, thực thi các quy định về ASXH. Bên cạnh
các vấn đề lí luận chung cho hệ thống chính sách xã hội nhiều cấp độ để tất
cả các thành viên trong xã hội đều được tương trợ, giúp đỡ ở mức độ hợp lí
khi bị giảm, mất thu nhập hoặc gặp các rủi ro, khó khăn trong cuộc sống.
Trên cơ sở đó, các nội dung pháp luật được nghiên cứu chủ yếu bao gồm:
BHXH, ưu đãi xã hội, trợ giúp xã hội (bảo trợ xã hội), giải quyết tranh
chấp ASXH. Song song với việc nghiên cứu các vấn đề pháp lí của Việt
Nam, học phần Luật ASXH còn nghiên cứu ở một mức độ nhất định quan
điểm, quy định của Tổ chức lao động quốc tế (ILO) về ASXH.

3. NỘI DUNG CHI TIẾT CỦA HỌC PHẦN
Vấn đề 1. Tổng quan về Luật an sinh xã hội Việt Nam
1. Khái quát chung về ASXH
2. Phạm vi điều chỉnh của luật ASXH
3. Các nguyên tắc cơ bản của luật ASXH
4. Nguồn của luật ASXH
5. Tổ chức lao động quốc tế (ILO) và ASXH
6. Vai trò, ý nghĩa của luật ASXH
7. Lịch sử luật ASXH Việt Nam

4


Vấn đề 2. Bảo hiểm xã hội
1. Khái quát chung về BHXH
2. Quy định của pháp luật về BHXH bắt buộc
3. Quy định của pháp luật BHXH tự nguyện
Vấn đề 3. Bảo hiểm thất nghiệp
1. Khái quát chung về bảo hiểm thất nghiệp
2. Quy định của pháp luật bảo hiểm thất nghiệp
Vấn đề 4: Bảo hiểm y tế
1. Khái quát về bảo hiểm y tế
2. Quy định của pháp luật về bảo hiểm y tế
Vấn đề 5. Ưu đãi xã hội
1. Khái quát chung về ưu đãi xã hội
2. Các đối tượng được hưởng ưu đãi xã hội
3. Các chế độ ưu đãi xã hội
Vấn đề 6. Trợ giúp xã hội
1. Khái quát chung về trợ giúp xã hội
2. Quy định của pháp luật về trợ giúp xã hội

4. MỤC TIÊU CHUNG CỦA HỌC PHẦN
5.1. Về kiến thức
Sinh viên nắm bắt, hiểu và biết đánh giá một cách khoa học các vấn đề cơ
bản về luật ASXH.
5.2. Về kĩ năng
Sau khi kết thúc quá trình học tập, nghiên cứu, sinh viên biết cách tìm kiếm,
vận dụng các kiến thức pháp lí về lĩnh vực luật ASXH để thực hiện các công
việc chuyên môn tương ứng với yêu cầu đào tạo, bao gồm:
- Tư vấn cho các đối tượng là cá nhân và tổ chức về các vấn đề thông
dụng trong lĩnh vực ASXH;
- Tham gia giải quyết các vụ việc thông thường trong lĩnh vực ASXH;
- Tham gia vào các hoạt động xây dựng chính sách, pháp luật ASXH.
5


5.3. Về thái độ
-

Chấp hành đúng pháp luật ASXH;

-

Có nhận thức, xử sự đúng đắn khi tham gia quan hệ ASXH;

-

Tôn trọng và tuân thủ nghiêm chỉnh pháp luật ASXH khi thực hiện các
công việc chuyên môn.

5. MỤC TIÊU NHẬN THỨC CHI TIẾT

MT
VĐ
1.

Bậc 1

1A1. Nêu được khái
Luật an niệm và các bộ phận cấu
sinh xã thành ASXH.
hội trong 1A2. Nêu được 4 nhóm
hệ thống quan hệ xã hội thuộc
pháp phạm vi điều chỉnh của
luật Việt luật ASXH.
Nam 1A3. Nêu được khái
niệm và 5 đặc điểm cơ
bản của quan hệ về
BHXH.
1A4. Nêu được khái
niệm và 4 đặc điểm của
quan hệ về trợ giúp xã
hội.
1A5. Nêu được khái
niệm và 4 đặc điểm của
quan hệ ưu đãi xã hội.
1A6. Nêu được khái
niệm và 3 đặc điểm của
quan hệ bảo hiểm y tế
1A7. Nêu được năm 5
6

Bậc 2

Bậc 3

1B1. Tìm hiểu một số
thuật ngữ khác về
ASXH và việc sử
dụng hợp lí những
thuật ngữ này.
1B2. Phân tích được
4 nhóm quan hệ xã
hội thuộc phạm vi
điều chỉnh của luật
ASXH.
1B3. Phân tích được
các đặc điểm cơ bản
của quan hệ về
BHXH.
1B4. Phân tích được
các đặc điểm của
quan hệ về trợ giúp
xã hội.
1B5. Phân tích được
các đặc điểm của
quan hệ ưu đãi xã hội.
1B6. Phân tích được

1C1. Nêu được
quan điểm cá nhân
về đối tượng điều

chỉnh của luật
ASXH theo nghĩa
rộng và theo nghĩa
hẹp.
1C2. Phân biệt
quan hệ về BHXH
với quan hệ về bảo
hiểm y tế, quan hệ
về trợ giúp (bảo
trợ) xã hội và quan
hệ về ưu đãi xã hội.
1C3. Nêu được
quan điểm cá nhân
về các nguyên tắc
cơ bản của luật

ASXH.
1C4. Nhận xét về
quá trình hình
thành, phát triển và


nguyên tắc cơ bản của
luật ASXH.
1A8. Nêu được quan
điểm của ILO về ASXH
(thể hiện thông qua các
tuyên bố hoặc công ước
của ILO).
2.

2A1. Nêu được định
Bảo nghĩa và bản chất của
hiểm xã BHXH.
2A2. Nêu được các nội
hội
dung liên quan đến
BHXH như: Đối tượng
áp dụng, đối tượng bảo
hiểm, quỹ bảo hiểm.
2A3. Nêu được 5
nguyên tắc BHXH.
2A4. Nêu được 3 cách
phân loại BHXH.
2A5. Nêu được nội dung
của 5 chế độ BHXH bắt
buộc: Chế độ bảo hiểm
ốm đau; chế độ bảo
hiểm thai sản; chế độ
bảo hiểm tai nạn lao
động, bệnh nghề nghiệp;
chế độ bảo hiểm hưu trí;
chế độ bảo hiểm tử tuất.
2A6. Nêu được nội dung
của 2 chế độ BHXH tự
nguyện: Chế độ bảo
hiểm hưu trí; chế độ bảo

các đặc điểm của xu hướng phát triển
quan hệ bảo hiểm y của luật ASXH

tế.
trong thời gian tới.
1B7. Phân tích được
5 nguyên tắc cơ bản
của luật ASXH.
2B1. Phân tích được
định nghĩa và bản
chất của BHXH.
2B2. Phân tích được
các hình thức BHXH
theo pháp luật Việt
Nam về các nội dung:
đối tượng áp dụng,
đối tượng bảo hiểm,
quỹ bảo hiểm, các
chế độ áp dụng.
2B3. Phân tích được
5 nguyên tắc của
BHXH.
2B4. Phân tích được
nội dung của 5 chế độ
BHXH bắt buộc: Chế
độ bảo hiểm ốm đau;
chế độ bảo hiểm thai
sản; chế độ bảo hiểm
tai nạn lao động, bệnh
nghề nghiệp; chế độ
bảo hiểm hưu trí; chế
độ bảo hiểm tử tuất.
2B5. Phân tích được

2C1. Phân biệt
được BHXH với
bảo hiểm thương
mại.
2C2. Vận dụng
được quy định của
pháp luật về các
chế độ BHXH để
giải quyết chế độ
bảo hiểm xã hội
cho người hưởng
bảo hiểm qua các
tình huống thực
tiễn.
2C3. Đánh giá
bước đầu những ưu
điểm và những bất
cập của pháp luật
về BHXH ở Việt
Nam hiện nay.
2C4. Phân biệt
khái niệm BHXH,
bảo hiểm thương
mại.
7


hiểm tử tuất.

nội dung của 2 chế độ
BHXH tự nguyện:
Chế độ bảo hiểm hưu
trí; chế độ bảo hiểm
tử tuất.

3A1. Nêu được khái 3B1. Phân tích được
niệm và các nguyên tắc đối tượng tham gia
Bảo của bảo hiểm thất nghiệp. bảo hiểm thất nghiệp
hiểm
3B2. Phân tích được
thất 3A2. Nêu được đối nội dung chế độ bảo
nghiệp tượng tham gia, quỹ hiểm thất nghiệp: Chế
BHTN và nội dung chế
độ bảo hiểm thất nghiệp: độ trợ cấp thất nghiệp;
Chế độ trợ cấp thất chế độ hỗ trợ học
nghiệp; chế độ hỗ trợ học nghề; chế độ hỗ trợ
nghề; chế độ hỗ trợ tìm tìm việc làm.
3.

3C1. Phân tích
được mối quan hệ
giữa bảo hiểm xã
hội và bảo hiểm
thất nghiệp

việc làm.
4A1. Nêu được định
nghĩa bảo hiểm y tế.
Bảo 4A2. Nêu được đặc

hiểm y điểm riêng của bảo hiểm
tế
y tế.
4A3. Nêu được mục
đích, vai trị và ý nghĩa
của bảo hiểm y tế.
4A4. Nêu được 4
nguyên tắc của bảo
hiểm y tế.
4A5. Nêu được các hệ
thống thực hiện bảo
hiểm y tế.
4A6. Nêu được đối
4.

8

4B1. Phân tích được
đặc điểm riêng của
bảo hiểm y tế.
4B2. Phân tích được
4 nguyên tắc của bảo
hiểm y tế.
4B3. Phân tích được
các hệ thống thực
hiện bảo hiểm y tế.
4B4. Phân tích được
đối tượng, điều kiện
tham gia bảo hiểm y
tế theo pháp luật hiện

hành.
4B5. Phân tích được

4C1. Bình luận về
các mơ hình thực
hiện bảo hiểm y tế
trên thế giới.
4C2. Bình luận về
lộ trình thực hiện
bảo hiểm y tế tồn
dân theo pháp luật
hiện hành.
4C3. Bình luận quy
định pháp luật hiện
hành về đối tượng,
điều kiện và phạm
vi hưởng bảo hiểm y
tế.


tượng, điều kiện và
phạm vi hưởng bảo
hiểm y tế theo pháp luật
hiện hành.
4A7. Nêu được hợp
đồng khám, chữa bệnh
bảo hiểm y tế theo pháp
luật hiện hành.

phạm vi hưởng bảo

hiểm y tế theo pháp
luật hiện hành.
4B6. Phân tích được
hợp đồng khám, chữa
bệnh bảo hiểm y tế
theo pháp luật hiện
hành.

5.
Chế độ
ưu đãi
xã hội

5A1. Nêu được khái
niệm, ý nghĩa của ưu
đãi xã hội.
5A2. Nêu được 5
nguyên tắc cơ bản của
chế độ ưu đãi xã hội.
5A3. Nêu được 12 nhóm
đối tượng hưởng ưu đãi
xã hội.
5A4. Nêu được 5 chế độ
ưu đãi cơ bản đối với
các đối tượng ưu đãi xã
hội.

5B1. Phân tích được
khái niệm, ý nghĩa
của chế độ ưu đãi xã

hội.
5B2. Phân tích được
5 nguyên tắc cơ bản
của chế độ ưu đãi xã
hội.
5B3. Phân tích điều
kiện để được hưởng
ưu đãi xã hội của 12
nhóm đối tượng.
5B4. Phân tích được
5 chế độ ưu đãi cơ
bản đối với các đối
tượng ưu đãi xã hội
theo pháp luật hiện
hành.

5C1. Nhận xét về
quá trình hình
thành, phát triển và
xu hướng phát triển
của chế độ ưu đãi
xã hội trong thời
gian tới.
5C2. Bình luận về
việc quy định 11
nhóm đối tượng
hưởng ưu đãi xã
hội theo pháp luật
hiện hành.
5C3. Đánh giá về

các chế độ ưu đãi
đối với các đối
tượng ưu đãi xã hội
theo pháp luật hiện
hành.

5.
Chế độ
trợ giúp
xã hội

6A1. Nêu được khái
niệm, ý nghĩa của trợ
giúp xã hội.
6A2. Nêu được 3

6B1. Phân tích được
khái niệm chế độ trợ
giúp xã hội.
6B2. Phân tích được

6C1. Bình luận về
sự khác biệt của
chế độ trợ giúp xã
hội so với các chế
9


nguyên tắc cơ bản của
chế độ trợ giúp xã hội.

6A3. Nêu được 2 loại
chế độ trợ giúp xã hội.
6A4. Nêu được đối
tượng và chế độ hưởng
chế độ trợ giúp xã hội
thường xuyên theo quy
định pháp luật hiện
hành.
6A5. Nêu được đối
tượng và chế độ hưởng
trợ giúp đột xuất theo
quy định pháp luật hiện
hành.
6A6. Nêu được quy định
hiện hành về tài chính
thực hiện chế độ trợ
giúp xã hội.

3 nguyên tắc cơ bản
của chế độ trợ giúp xã
hội.
6B3. Phân tích được
đối tượng và chế độ
hưởng trợ gúp xã hội
thường xuyên theo
quy định pháp luật
hiện hành.
6B4. Phân tích được
đối tượng và chế độ
hưởng trợ giúp đột

xuất theo quy định
pháp luật hiện hành.

độ khác trong hệ
thống ASXH.
6C2. Bình luận quy
định hiện hành về
đối tượng và chế
độ hưởng trợ giúp
xã hội thường
xuyên.
6C3. Bình luận quy
định hiện hành về
đối tượng và chế
độ hưởng trợ giúp
xã hội đột xuất
theo pháp luật hiện
hành.

6. TỔNG HỢP MỤC TIÊU NHẬN THỨC
Mục tiêu
Vấn đề

10

Bậc 1

Bậc 2

Bậc 3

Tổng

Vấn đề 1

08

07

04

19

Vấn đề 2

06

05

04

18

Vấn đề 3

02

02

01

5

Vấn đề 4

07

06

03

16

Vấn đề 5

04

04

03

11

Vấn đề 6

06

04

03

13


Tổng

33

28

18

79

7. HỌC LIỆU
A. GIÁO TRÌNH
1. Trường Đại học Luật Hà Nội, Giáo trình luật an sinh xã hội, Nxb. Tư
pháp, Hà Nội, 2013.
2. Nguyễn Hữu Chí (chủ biên), Giáo trình luật an sinh xã hội, Nxb. Giáo
dục Việt Nam, 2012.
B. TÀI LIỆU THAM KHẢO BẮT BUỘC
* Sách
1. Nguyễn Hiền Phương, Pháp luật an sinh xã hội - Những vấn đề lí luận
và thực tiễn, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2010.
2. Nguyễn Hiền Phương, Bình luận khoa học những nội dung cơ bản của
Luật Bảo hiểm xã hội, Nxb Tư pháp, 2016
* Bài tạp chí
1. Đồn Văn Nhật, Chế độ thai sản đối với lao động nữ mang thai hộ và
người mẹ nhờ mang thai hộ, Tạp chí Kiểm sát, số 10 (2018).
2. Nguyễn Thị Minh Nguyệt, Bảo hiểm xã hội tự nguyện và yêu cầu mở

rộng đối tượng tham gia, Tạp chí quản lý nhà nước số 3 (2017).
3. Lương Quỳnh Hoa, Thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp ở Việt
Nam - thực trạng và giải pháp, Tạp chí Quản lý nhà nước số 258
(2017)
4. Nguyễn Hữu Chí, “Một số vấn đề pháp lí về cơng bằng trong chăm sóc
sức khoẻ cho nhân dân”, Tạp chí nhà nước và pháp luật, số 12/2011.
5. Đỗ Thị Dung, “Chế độ bảo hiểm thai sản và hướng hoàn thiện nhằm đảm
bảo quyền lợi của lao động nữ”, Tạp chí luật học, số 3/2006.
6. Đỗ Thị Dung, “Đối tượng hưởng ưu đãi xã hội và một số kiến nghị”,
Tạp chí luật học, số 8/2010.
7. Đỗ Thị Dung, “Các chế độ ưu đãi người có cơng với cách mạng và
hướng hồn thiện”, Tạp chí luật học, số 1/2011.
* Văn bản quy phạm pháp luật
1. Luật bảo hiểm xã hội năm 2014
2. Bộ luật Lao động năm 2019
11


3. Luật bảo hiểm y tế năm 2008, sửa đổi bổ sung năm 2014
4. Pháp lệnh về ưu đãi người có cơng với cách mạng năm 2005, sửa đổi,
bổ sung năm 2007, 2012
5. Pháp lệnh quy định danh hiệu vinh dự Nhà nước Bà mẹ Việt Nam anh
hùng 1994, sửa đổi, bổ sung năm 2012
6. Luật việc làm năm 2013
7. Luật an toàn lao động, vệ sinh lao động năm 2015
8. Nghị quyết 93/2015/QH13 về việc thực hiện chính sách hưởng bảo
hiểm xã hội một lần đối với người lao động
9. Nghị định 115/2015/NĐ- CP quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo
hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội bắt buộc
10. Nghị định 135/2020/NĐ-CP quy định về tuổi nghỉ hưu

11. Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH quy định chi tiết và hướng dẫn thi
hành một số điều của luật bảo hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội bắt buộc
12. Nghị định 37/2016/NĐ-CP hướng dẫn Luật an toàn, vệ sinh lao động
về bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp bắt buộc
13. Nghị định 88/2020/NĐ-CP hướng dẫn Luật An toàn, vệ sinh lao động
về bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp bắt buộc
14. Nghị định 58/2020/NĐ-CP quy định về mức đóng bảo hiểm xã hội bắt
buộc vào Quỹ bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp
15. Nghị định 143/2018/NĐ-CP quy định chi tiết Luật Bảo hiểm xã hội và
Luật An toàn, vệ sinh lao động về bảo hiểm xã hội bắt buộc đối với
người lao động là cơng dân nước ngồi làm việc tại Việt Nam
16. Nghị định 134/2015/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo
hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội tự nguyện
17. Thông tư 01/2016/TT- BLĐTXBH quy định chi tiết và hướng dẫn thi
hành một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội tự
nguyện
18. Nghị định 28/2015/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của
Luật Việc làm về bảo hiểm thất nghiệp
19. Nghị định 61/2020/NĐ-CP về sửa đổi Nghị định 28/2015/NĐ-CP
hướng dẫn Luật Việc làm về bảo hiểm thất nghiệp
20. Thông tư 28/2015/TT-BLĐTBXH hướng dẫn thực hiện điều 52 của
Luật Việc làm và một số điều của nghị định số 28/2015/NĐ-CP ngày
12


12 tháng 3 năm 2015 của chính phủ quy định chi tiết thi hành một số
điều của luật việc làm về bảo hiểm thất nghiệp
21. Nghị định 146/2018/NĐ-CP hướng dẫn Luật bảo hiểm y tế
22. Nghị định 56/2013/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành
pháp lệnh quy định danh hiệu vinh dự nhà nước “Bà mẹ Việt Nam anh

hùng”
23. Nghị định 31/2013/NĐ-CP quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành một số
điều của pháp lệnh ưu đãi người có cơng với cách mạng
24. Nghị định 136/2013/NĐ-CP quy định chính sách trợ giúp xã hội đối với
đối tượng bảo trợ xã hội
25. Quyết định 595/QĐ-BHXH ban hành quy trình thu bảo hiểm xã hội,
bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động - bệnh
nghề nghiệp; quản lý sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế
26. Quyết định 505/QĐ-BHXH năm 2020 về sửa đổi Quy trình thu bảo
hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tại nạn lao
động, bệnh nghề nghiệp; quản lý sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế
kèm theo Quyết định 595/QĐ-BHXH do Bảo hiểm xã hội Việt Nam
ban hành
27. C. TÀI LIỆU THAM KHẢO LỰA CHỌN
* Giáo trình
1. Trường đại học lao động-xã hội, Giáo trình nhập mơn an sinh xã hội,
Nxb. Lao động-xã hội, Hà Nội, 2012.
2. Trường đại học lao động-xã hội, Giáo trình ưu đãi xã hội, Nxb. Lao
động - xã hội, Hà Nội, 2013.
3. TS Đỗ Thị Dung (Chủ biên), Giáo trình luật an sinh xã hội, Viện Đại
học Mở Hà Nội, 2018
* Sách
1. Trường Đại học Luật Hà Nội, Pháp luật Việt nam trong tiến trình hội
nhập quốc tế và phát triển bền vững, Nxb. Công an nhân dân, Hà Nội,
2009.
2. Nguyễn Văn Động (chủ biên), Xây dựng và hoàn thiện pháp luật nhằm
đảm bảo phát triển bền vững ở Việt Nam hiện nay, Nxb. Tư pháp, Hà Nội,
2010.
13

* Đề tài khoa học, luận án, luận văn
1. Trường Đại học Luật Hà Nội, Pháp luật Bảo hiểm y tế một số quốc gia
trên thế giới và những kinh nghiệm cho Việt Nam, Đề tài khoa học cấp
trường, Hà Nội, 2013;
2. Nguyễn Hiền Phương, Cơ sở lí luận và thực tiễn cho việc xây dựng và
hoàn thiện pháp luật an sinh xã hội ở Việt Nam, Luận án tiến sĩ luật
học, Trường Đại học Luật Hà Nội, 2008.
* Bài tạp chí
1. Nguyễn Hữu Chí, Bùi Thị Kim Ngân, “Một số bình luận pháp lý liên
quan đến Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014”, Tạp chí Luật học,
số 6/2015
2. Đỗ Thị Dung, Đào Quang Hưng, “Chế độ bảo trợ xã hội đối với người
từ đủ 80 tuổi trở lên ở Việt Nam”, Tạp chí Luật học, số 01/2017
3. Đỗ Thị Dung, “Kiến nghị hoàn thiện một số quy định của Luật Bảo
hiểm y tế nhằm thực hiện mục tiêu bảo hiểm y tế tồn dân”, Tạp chí
Luật học, số 8/2017
4. Trần Thị Thúy Lâm, “Pháp luật ưu đãi xã hội trong thời kì đổi mới và
một số kiến nghị”, Tạp chí luật học, số 5/2007.
5. Trần Thị Thúy Lâm, “Bảo hiểm xã hội đối với lao động nữ - Thực trạng
và phương hướng hồn thiện”, Tạp chí luật học, số đặc san phụ nữ,
2004.
6. Trần Thị Thúy Lâm, “Một số vấn đề về bảo hiểm thất nghiệp”, Tạp chí
luật học, số 3/2004.
7. Trần Thị Thuý Lâm, “Quyền an sinh xã hội trong việc bảo vệ thu nhập
của người lao động thông qua bảo hiểm xã hội ở Việt Nam”, Tạp chí
Luật học , số 11/2018
8. Lưu Bình Nhưỡng, “Những nguyên tắc cơ bản của an sinh xã hội”, Tạp
chí luật học, số 7/2007.
9. Nguyễn Thị Kim Phụng, “Nội luật hoá CEDAW về bảo hiểm xã hội đối

với lao động nữ khi Dự thảo Luật bảo hiểm xã hội”, Tạp chí luật học,
số 3/2006.
10. Nguyễn Thị Kim Phụng và Nguyễn Hiền Phương, “Bảo hiểm xã hội
đối với lao động nữ trong pháp luật một số nước ASEAN và những
14


kinh nghiệm cho Việt Nam”, Tạp chí luật học, số 2/2010.
11. Nguyễn Hiền Phương, “Một số vấn đề về pháp luật ưu đãi xã hội”, Tạp
chí luật học, số 4/2004.
12. Nguyễn Hiền Phương, “Tìm hiểu Luật an sinh xã hội Hoa Kỳ”, Tạp chí
luật học, 5/2005.
13. Nguyễn Hiền Phương, “Kinh tế thị trường và yêu cầu hoàn thiện pháp
luật an sinh xã hội ở Việt Nam”, Tạp chí luật học, số 4/2006.
14. Nguyễn Hiền Phương, “ Bảo hiểm y tế trong hệ thống an sinh xã hội
Việt Nam”, Tạp chí luật học, số 10/2006.
15. Nguyễn Hiền Phương, “Hoàn thiện pháp luật về trợ giúp xã hội trong
hệ thống pháp luật an sinh xã hội ở Việt Nam”, Tạp chí luật học, số
11/2007.
16. Nguyễn Hiền Phương, “Quan niệm về an sinh xã hội trên thế giới và ở
Việt Nam”, Tạp chí luật học, số 1/2008.
17. Nguyễn Hiền Phương, “Những điểm mới về chế độ bảo hiểm xã hội
theo Luật Bảo hiểm xã hội 2014”, Tạp chí Luật học, số 10/2015;
18. Nguyễn Hiền Phương, “Quyền con người về an sinh xã hội trong pháp
luật quốc tế và Việt Nam”, Tạp chí Khoa học pháp lý, số 02/2016;
19. Nguyễn Hiền Phương, “Thực trạng quyền an sinh xã hội của người
khuyết tật ở Việt Nam”, Tạp chí Luật học, số 3/2016;
20. Hồng Cơng Thái, “Thực hiện chính sách ưu đãi xã hội đối với người
có cơng”, Tạp chí quản lí nhà nước, số 7/ 2005.
21. Tạ Vân Thiều, “Quản lí nhà nước đối với phần mộ và các cơng trình

ghi cơng liệt sĩ”, Tạp chí quản lí nhà nước, số 7/ 2006.
*

Văn bản quy phạm pháp luật

1. Quyết định 166/QĐ-BHXH năm 2019 về Quy trình giải quyết hưởng
chế độ bảo hiểm xã hội, chi trả chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất
nghiệp do Bảo hiểm xã hội Việt Nam ban hành
2. Nghị định 30/2016/NĐ-CP quy định chi tiết hoạt động đầu tư từ quỹ bảo
hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp
15


3. Quyết định 868/QĐ-BHXH ban hành quy định về tiếp công dân và giải
quyết khiếu nại, tố cáo của bảo hiểm xã hội việt nam
4. Nghị định 55/2016/NĐ-CP điều chỉnh mức lương hưu, trợ cấp mất sức
lao động, trợ cấp hằng tháng và trợ cấp đối với giáo viên mầm non có thời
gian làm việc trước năm 1995
5. Nghị định số 33/2016/NĐ-CP ngày 10 tháng 5 năm 2016 của chính phủ
về bảo hiểm xã hội bắt buộc đối với quân nhân, công an nhân dân và người
làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân
6. Thông tư 105/2016/TTLT-BQP-BCA-BLĐTBXH quy định chi tiết và
hướng dẫn thực hiện một số điều của luật bảo hiểm xã hội và Nghị định
số 33/2016/NĐ-CP ngày 10 tháng 5 năm 2016 của chính phủ về bảo hiểm
xã hội bắt buộc đối với quân nhân, công an nhân dân và người làm công tác
cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân
7. Thông tư 46/2016/TT-BYT ban hành danh mục bệnh cần chữa trị dài
ngày
8. Thông tư 56/2017/TT-BYT quy định chi tiết thi hành luật bảo hiểm xã
hội và luật an toàn vệ sinh lao động thuộc lĩnh vực y tế

9. Thông tư 25/2016/TT-BLĐTBXH hướng dẫn xác định, quản lý đối
tượng tham gia bảo hiểm y tế theo quy định tại khoản 4, điều 1 luật sửa
đổi, bổ sung một số điều của Luật bảo hiểm y tế
10. Nghị định 70/2015/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một
số điều của luật bảo hiểm y tế đối với quân đội nhân dân, công an nhân dân
và người làm công tác cơ yếu
11. Thông tư 27/2015/TT-BLĐTBXH hướng dẫn thu thập, lưu trữ, tổng
hợp thông tin thị trường lao động
12. Nghị định 102/2018/NĐ-CP quy định chế độ hỗ trợ và một số chế độ
đãi ngộ khác đối với người việt nam có cơng với cách mạng, người tham
gia kháng chiến, chiến tranh bảo vệ tổ quốc và làm nhiệm vụ quốc tế đang
định cư ở nước ngoài
13. Nghị định 58/2019/NĐ-CP quy định về mức trợ cấp, phụ cấp ưu đãi đối
với người có cơng với cách mạng
15. Thông tư 26/2017/TT-BLĐTBXH về quy định và hướng dẫn thực hiện
chế độ bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp bắt buộc do Bộ trưởng
Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành
16. Nghị định 44/2017/NĐ-CP quy định mức đóng bảo hiểm xã hội bắt
buộc vào Quỹ bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp
17. Nghị định 28/2012/NĐ-CP hướng dẫn Luật Người khuyết tật năm
2010.
16


18. Thông tư 15/2016/TT-BLĐTBXH ban hành danh mục nghề, công việc
nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm
* Điều ước quốc tế và tuyên bố của Liên hợp quốc
1. Tuyên ngôn thế giới về quyền con người của Liên hợp quốc năm 1948.
2. Công ước quốc tế về các quyền kinh tế, xã hội và văn hố của Liên hợp
quốc năm 1966.

3. Cơng ước số 102 về an toàn xã hội của ILO năm 1952.
* Website
1. http:// www.ilo.org
2. http:// www.chinhphu.vn
3. http:// www.laodong.com.vn
4. http:// www.molisa.gov.vn
8. HÌNH THỨC TỔ CHỨC DẠY-HỌC
8.1. Lịch trình chung dành cho đào tạo văn bằng thứ nhất chính quy
Hình thức tổ chức dạy-học
Tuần VĐ
Tự
LT* Seminar LVN
KTĐG
NC
1

1

2

2

1

2

2

2

2

2

1

2

2

1

2

2

1

1

2

1

1

2

1

1

2

1

1

2

1

1

2

1

1

2

1

1

2

1

2

2

1

2

3
4

2

2

5
6

2

2

7
8

3

2

9

10

4

2

11
12

5

2

Tổng

Nhận đề Bài tập HK/BTN

17


13
14

6

15

2

2

1

2

Nộp BT nhóm

2

1

1

Thuyết trình BT nhóm

1
21
tiết
7 giờ
TC

Nộp BTHK

2

0
14
16 tiết 30 tiết
tiết
16 giờ 15 giờ 7 giờ

TC
TC TC

Tổng

45 giờ TC

8.2. Lịch trình chung dành cho đào tạo VB thứ hai chính quy
Hình thức tổ chức dạy-học
Tự
LT Seminar LVN
KTĐG
NC

Tuần

VĐ

1

1-2

6

10

4

6

2

2-4

6

10

6

9

3

5-6
Tổng

Nhận BTHK*

Tổng
15
17

4
10
4
6
16 tiết 30 tiết 14 tiết 21tiết

13

16 giờ 15 7 giờ 7 giờ
TC giờ TC TC TC

45 giờ
TC

* Thời hạn nộp BT học kỳ sau khi kết thúc học phần không quá 20 ngày (kể
cả thứ 7, CN).
8.4. Lịch trình chi tiết
Tuần 1: Vấn đề 1
Hình thức Số
tổ chức giờ
dạy-học TC
Lí thuyết
1

18

2
giờ
TC

Nội dung chính

Yêu cầu sinh viên
chuẩn bị

- Giới thiệu đề cương học phần.
- Giới thiệu tổng quan học phần.

- Nhận BT lớn, BT nhóm.
- Giới thiệu khái niệm, các bộ phận
cấu thành ASXH.

* Đọc:
- Đề cương học phần.
- Những đề xuất/
nguyện vọng (nếu có).
- Chương I, II Giáo


- Giới thiệu các quan hệ xã hội thuộc
đối tượng điều chỉnh của luật ASXH
Việt Nam.
- Giới thiệu các nguyên tắc cơ bản của
luật ASXH Việt Nam.
- Giới thiệu khái niệm, đặc điểm của
quan hệ pháp luật ASXH.
- Giới thiệu chủ thể, nội dung của các
quan hệ pháp luật ASXH: quan hệ
pháp luật BHXH, quan hệ pháp luật
bảo hiểm thất nghiệp, quan hệ pháp
luật bảo hiểm y tế, quan hệ pháp luật
ưu đãi xã hội và quan hệ pháp luật trợ
giúp xã hội.
LVN

trình luật an sinh xã
hội, Trường Đại học
Luật Hà Nội, Nxb. Tư

pháp, Hà Nội, 2013.
- Chương I, II Giáo
trình an sinh xã hội,
Viện đại học Mở Hà
Nội, 2018, tr.5-41
- Những vấn đề lí
luận và thực tiễn,
Nguyễn Hiền Phương,
Nxb. Tư pháp, 2010,
tr. 9 -113.

1 giờ - Tập hợp, làm quen, xác định năng lực thành viên trong
TC nhóm.
- Phân cơng làm BT nhóm, phân chia/bốc thăm BT lớn.

Seminar 1 giờ Thảo luận chung hoặc theo nhóm các vấn đề sau:
TC - Nêu được quan điểm cá nhân về đối tượng điều chỉnh của luật
ASXH theo nghĩa rộng và theo nghĩa hẹp.
- Phân biệt quan hệ về BHXH với quan hệ về trợ giúp xã
hội và quan hệ về ưu đãi xã hội.
- Nêu được quan điểm cá nhân về các nguyên tắc cơ bản của
luật ASXH.
- Nhận xét về quá trình hình thành, phát triển và xu hướng
phát triển của luật ASXH trong thời gian tới.
- So sánh quan hệ pháp luật BHXH, trợ giúp (bảo trợ) xã
hội và ưu đãi xã hội.
- Phân biệt được quan hệ pháp luật về BHXH với quan hệ
pháp luật về bảo hiểm thương mại
Tự NC

2giờ - Tự tìm hiểu các vấn đề, tình huống nhằm thực hiện mục
TC tiêu trong vấn đề 1
19


Tư vấn

- Nội dung: Giải đáp, tư vấn về nội dung và phương pháp học
tập; chỉ dẫn khai thác các nguồn tài liệu...
- Thời gian: Từ 08h00’ đến 11h00’ thứ tư
- Địa điểm: Văn phịng Bộ mơn luật lao động

KTĐG

Nhận BT nhóm, BT lớn

Tuần 2: Vấn đề 2
Hình thức Số giờ
Nội dung chính
tổ chức TC
dạy-học
Lí
thuyết

LVN

2 giờ - Giới thiệu định
TC nghĩa và bản chất
của BHXH.
- Giới thiệu các

nội dung liên quan
đến BHXH như:
đối tượng áp dụng,
đối tượng
bảo
hiểm, quỹ bảo
hiểm
- Giới thiệu 5
nguyên tắc BHXH.
- Giới thiệu 3 cách
phân loại BHXH.
1 giờ
TC

Yêu cầu sinh viên chuẩn bị
* Đọc:
- Chương III Giáo trình luật an sinh xã
hội, Trường Đại học Luật Hà Nội,
Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2013.
- Chương II Giáo trình an sinh xã hội,
Viện đại học Mở Hà Nội, 2018, tr 42
-93.
- Giáo trình bảo hiểm xã hội (phần 2),
Trường đại học lao động-xã hội, Nxb.
Lao động - xã hội, 2008.
- Pháp luật an sinh xã hội - Những vấn đề
lí luận và thực tiễn, Nguyễn Hiền
Phương, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2010, tr.
115 - 149.

Triển khai làm BT nhóm

Seminar 1 giờ Thảo luận chung hoặc theo nhóm các vấn đề sau:
TC - So sánh Bảo hiểm dân sự và BHXH
- Đánh giá bước đầu những ưu điểm và những bất cập của
pháp luật về BHXH ở Việt Nam hiện nay.
Tự NC
20

2giờ - Tự tìm hiểu các vấn đề, tình huống nhằm thực hiện mục
TC tiêu trong vấn đề 1


Tư vấn

- Nội dung: Giải đáp, tư vấn về nội dung và phương pháp học
tập; chỉ dẫn khai thác các nguồn tài liệu...
- Thời gian: Từ 08h00’ đến 11h00’ thứ tư
- Địa điểm: Văn phịng Bộ mơn luật lao động

Tuần 3: Vấn đề 2
Hình thức Số giờ
Nội dung chính
tổ chức TC
dạy-học
Seminar

LVN
Tự NC
Tư vấn

Yêu cầu sinh viên chuẩn bị

1 giờ Thảo luận chung hoặc theo nhóm các vấn đề sau:
TC - So sánh mơ hình BHXH ở một số quốc gia trên thế giới
- Đánh giá, tìm hiểu về mơ hình BHXH đa tầng ở Việt Nam
hiện nay
1 giờ
TC

Triển khai làm BT nhóm

2 giờ - Tự tìm hiểu các vấn đề, tình huống nhằm thực hiện mục tiêu
TC trong vấn đề 2.
- Nội dung: Giải đáp, tư vấn về nội dung và phương pháp học
tập; chỉ dẫn khai thác các nguồn tài liệu...
- Thời gian: Từ 08h00’ đến 11h00’ thứ tư
- Địa điểm: Văn phịng Bộ mơn luật lao động

Tuần 4: Vấn đề 2
Hình thức Số giờ
Nội dung chính
u cầu sinh viên chuẩn bị
tổ chức TC
dạy-học
* Đọc:
Lí thuyết 2 giờ
Giới thiệu 2 chế độ - Chương III Giáo trình luật an sinh xã
TC
BHXH bắt buộc:

hội, Trường Đại học Luật Hà Nội, Nxb.
Tư pháp, Hà Nội, 2013.
21


- Chương II Giáo trình an sinh xã hội,
- Chế độ bảo hiểm Viện đại học Mở Hà Nội, 2018, tr 42
ốm đau;
-93.
- Chế độ bảo hiểm - Giáo trình bảo hiểm xã hội (phần 2),
Trường đại học lao động-xã hội, Nxb.
thai sản;
Lao động-xã hội, 2008.
- Pháp luật an sinh xã hội - Những vấn
đề lí luận và thực tiễn, Nguyễn Hiền
Phương, Nxb. Tư pháp, 2010, tr. 115 149.
- Luật bảo hiểm xã hội năm 2014
- Luật an toàn lao động, vệ sinh lao động
năm 2015
- Nghị quyết số 93/2015/QH13 về việc
thực hiện chính sách hưởng bảo hiểm xã
hội một lần đối với người lao động
- Nghị định 115/2015/NĐ-CP quy định
chi tiết một số điều của Luật Bảo hiểm
xã hội về bảo hiểm xã hội bắt buộc
- Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH quy
định chi tiết và hướng dẫn thi hành một
số điều của luật bảo hiểm xã hội về bảo
hiểm xã hội bắt buộc
Seminar 1 giờ Thảo luận chung hoặc theo nhóm các vấn đề sau:

TC - Bình luận về các quy định của pháp luật về chế độ ốm
đau, thai sản.
- Vận dụng giải quyết 1 số tình huống về bảo hiểm xã hội
ốm đau, thai sản.
LVN
Tự NC
22

1 giờ
TC

Triển khai làm BT nhóm

1 giờ - Tự tìm hiểu các vấn đề, tình huống nhằm thực hiện mục tiêu


TC
Tư vấn

trong vấn đề 3.

- Nội dung: Giải đáp, tư vấn về nội dung và phương pháp học
tập; chỉ dẫn khai thác các nguồn tài liệu...
- Thời gian: Từ 08h00’ đến 11h00’ thứ tư
- Địa điểm: Văn phịng Bộ mơn luật lao động

Tuần 5: Vấn đề 2
Hình thức Số giờ
tổ chức TC
dạy-học

Nội dung chính

Yêu cầu sinh viên chuẩn bị

Seminar 1 giờ Thảo luận chung hoặc theo nhóm các vấn đề sau:
TC - Vận dụng được các quy định của pháp luật về các chế độ
BHXH để giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội ốm đau, thai
sản cho người hưởng bảo hiểm qua các tình huống thực
tiễn.
LVN
Tự NC
Tư vấn

1 giờ
TC

Triển khai làm BT nhóm

1 giờ - Tự tìm hiểu các vấn đề, tình huống nhằm thực hiện mục tiêu
TC trong vấn đề 3.
- Nội dung: Giải đáp, tư vấn về nội dung và phương pháp học
tập; chỉ dẫn khai thác các nguồn tài liệu...
- Thời gian: Từ 08h00’ đến 11h00’ thứ tư
- Địa điểm: Văn phịng Bộ mơn luật lao động

Tuần 6: Vấn đề 2
Hình thức Số giờ
tổ chức TC

Nội dung chính

Yêu cầu sinh viên chuẩn bị
23


dạy-học
Lí thuyết

* Đọc:
2 giờ
- Giới thiệu 3 chế - Chương III Giáo trình luật an sinh xã
TC
độ BHXH bắt buộc: hội, Trường Đại học Luật Hà Nội, Nxb.
Tư pháp, Hà Nội, 2013.
+ Chế độ bảo hiểm - Chương II Giáo trình an sinh xã hội,
tai nạn lao động, Viện đại học Mở Hà Nội, 2018, tr 42
bệnh nghề nghiệp; -93.
- Giáo trình bảo hiểm xã hội (phần 2),
Trường đại học lao động-xã hội, Nxb.
+ Chế độ hưu trí;
Lao động-xã hội, 2008.
- Pháp luật an sinh xã hội - Những vấn
+ Chế độ tử tuất.
đề lí luận và thực tiễn, Nguyễn Hiền
- Giới thiệu chế độ Phương, Nxb. Tư pháp, 2010, tr. 115 BHXH tự nguyện 149.
- Luật bảo hiểm xã hội năm 2014
- Luật an toàn lao động, vệ sinh lao
động năm 2015
- Nghị quyết số 93/2015/QH13 về việc

thực hiện chính sách hưởng bảo hiểm
xã hội một lần đối với người lao động
- Nghị định 115/2015/NĐ-CP quy định
chi tiết một số điều của Luật Bảo hiểm
xã hội về bảo hiểm xã hội bắt buộc
- Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH quy
định chi tiết và hướng dẫn thi hành một
số điều của luật bảo hiểm xã hội về bảo
hiểm xã hội bắt buộc

Seminar 1 giờ Thảo luận chung hoặc theo nhóm các vấn đề sau:
TC - Bình luận về các quy định của pháp luật về chế độ tai nạn
lao động, bệnh nghề nghiệp
- Vận dụng giải quyết 1 số tình huống về bảo hiểm xã hội
tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp
LVN
24

1 giờ
TC

Triển khai làm BT nhóm


Tự NC
Tư vấn

1 giờ - Tự tìm hiểu các vấn đề, tình huống nhằm thực hiện mục tiêu
TC trong vấn đề 3.
- Nội dung: Giải đáp, tư vấn về nội dung và phương pháp học

tập; chỉ dẫn khai thác các nguồn tài liệu...
- Thời gian: Từ 08h00’ đến 11h00’ thứ tư
- Địa điểm: Văn phịng Bộ mơn luật lao động

Tuần 7: Vấn đề 2
Hình thức Số giờ
tổ chức TC
dạy-học

Nội dung chính

Yêu cầu sinh viên chuẩn bị

Seminar 1 giờ Thảo luận chung hoặc theo nhóm các vấn đề sau:
TC - Vận dụng được các quy định của pháp luật về các chế độ
BHXH để giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội ốm hưu trí, tử
tuất cho người hưởng bảo hiểm qua các tình huống thực
tiễn.
LVN
Tự NC
Tư vấn

1 giờ
TC

Triển khai làm BT nhóm

1 giờ - Tự tìm hiểu các vấn đề, tình huống nhằm thực hiện mục tiêu
TC trong vấn đề 3.
- Nội dung: Giải đáp, tư vấn về nội dung và phương pháp học

tập; chỉ dẫn khai thác các nguồn tài liệu...
- Thời gian: Từ 08h00’ đến 11h00’ thứ tư
- Địa điểm: Văn phịng Bộ mơn luật lao động

Tuần 8: Vấn đề 3
Hình thức Số giờ
tổ chức TC
dạy-học

Nội dung
chính

u cầu sinh viên chuẩn bị

25